Werkbijeenkomst integrale nazorg na jeugdzorg Doetinchem Plaats: Hart van Doetinchem te Doetinchem Datum: 7 oktober 2010
Focusvraag voor de bijeenkomst: “Goede ondersteuning voor jongeren uit de Jeugdzorg/JJI vermindert terugval en maatschappelijke uitval”
1. Opening en inleiding provincie Mandy Arens, programma adviseur jeugd bij de provincie Gelderland heet alle aanwezigen hartelijk welkom. Het doel van deze bijeenkomst is om met elkaar te praten over de begeleiding en ondersteuning van jongeren die uit de jeugdzorg komen. Waarom bemoeienis van de provincie? De provincie is verantwoordelijk voor de geïndiceerde jeugdzorg en heeft de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in de samenhang tussen preventief jeugdbeleid en jeugdzorg. Het gaat om het voorkomen van een te grote instroom in de geïndiceerde jeugdzorg. Maar ook, hoe terugval tegen te gaan? Extra aandacht is nodig voor het organiseren van een „warme‟ overdracht van jongeren uit de jeugdzorg naar een goed georganiseerd gemeentelijk domein. Dit is vandaag het gespreksonderwerp en gemeenten spelen daarin een belangrijke rol. Ondertussen werkt de provincie aan een basiskader voor begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg met daarbij aandacht voor een aantal randvoorwaarden zoals regie en de coördinatie van de begeleiding, etc. De provincie heeft adviesbureau BMC gevraagd om interviews te houden met gemeenten en instellingen. Deze interviews boden input voor een set afspraken over „begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg‟. In het basiskader gaat het om: Het maken van afspraken over de ondersteuning van kinderen en jongeren die aan het eind van het geïndiceerde zorgtraject zitten en daarna nog begeleiding nodig hebben. Benoemen van organisaties die daarna nodig zijn. Bijvoorbeeld begeleiding vanuit het maatschappelijk werk, ondersteuning naar werk of scholing of het vinden van woonruimte. Essentieel is het schakelmoment van geïndiceerde jeugdzorg naar niet-geïndiceerde ondersteuning. De informatieoverdracht tussen jeugdzorgaanbieders, Bureau Jeugdzorg (BJz) en gemeenten (incl. lokale voorzieningen / toekomstig CJG) staat hierbij centraal. Hoe kun je dat het beste met elkaar regelen, rekening houdend met de „couleur locale‟. Op dit moment ligt er een concept-basiskader dat de komende maanden zal worden besproken in het Brancheoverleg Jeugdzorg en het ambtelijk en bestuurlijk overleg met gemeenten. In deze bijeenkomst zullen de volgende vragen centraal staan: wat is in deze regio nodig als we het hebben over begeleiding en ondersteuning van kwetsbare jongeren. Is het aanbod compleet, waar gaan zaken mis, waar liggen nog uitdagingen? 2. Film Get Z
Om te voorkomen dat we alleen óver jongeren praten heeft de provincie Gelderland de organisatie Zorgbelang gevraagd een DVD te maken over jongeren en hun ervaringen in de jeugdzorg. Zij vertellen open en eerlijk over hun zoektocht naar zelfstandigheid. Er is met de jongeren afgesproken dat zij iets terug zullen horen over de bijeenkomst en aan de deelnemers de vraag om na afloop een videoboodschap in te spreken. De jongeren uit de film krijgen deze boodschap later terug. Naar aanleiding van de film merken de deelnemers op dat signalen die jongeren afgeven herkenbaar zijn en dat volwassenen en werkers soms de neiging hebben om voor jongeren te denken in plaats van met hen. Het gaat vooral om goed luisteren en samen een plan opstellen. Voor jongeren met een verstandelijke beperking is dit lastiger. 3. Gezamenlijke verkenning: ‘Wat moet er rond nazorg jeugdzorg in de regio gebeuren en waarover zijn afspraken nodig?’ De deelnemers hebben deze vraag aan de hand van de onderstaande leefgebieden uitgewerkt op flappen en de drie belangrijkste thema‟s geprioriteerd (zie scores bij de onderstaande thema‟s). Integraliteit Score: 46 In plaats van vooraf beheersen, achteraf verantwoording afleggen Regionale Aanpak “kansrijk wonen en werken in de Achterhoek” ‟t Pac(t ) Centrale regie/coördinator op kwetsbare jongeren Uniforme werkwijze/coaching kwetsbare jongeren. Maar wel op maat. Sociale kaart (elkaar kennen) Verwijsindex Productenhandboek (elkaars aanbod kennen) Over de schutting/verder kijken dan de eigen instelling Verbindingen met CJG en LZNW Elkaar weten te vinden. Samen doen. Partners zoeken bijv. bij wonen. Praktisch aan de slag gaan. Nazorg coördineren Casemanagers Integraal vanaf 0 jaar Medewerkers op werkvloer ruimte geven om aan de slag te gaan (lef tonen) Systeem- en vindplaatsgericht werken Werken vanuit één doel, één visie en bespreekbaar maken verschillen.
Onderwijs Score:10 Voorbereiding. Let op instroommoment. Beroepenoriëntatie via gemeente of school
Overdracht (warm) conform de procedures. Samenwerking Jeugdzorg Onderwijs. Eveneens rol voor jeugdwelzijnswerk (ook na school culturele activiteiten). Verbinding andere leefgebieden Al vanaf moment bekend stoppen Jeugdzorg/JJI. Kan ook bij 16 jr. zijn. Coach vanuit instelling en koppeling zorgdecaan. Netwerk van jongeren (bijv. ouders, jeugdzorg, etc.) Bij uitval: 3 maanden: wie ben ik, wat wil ik. Vindplekken. Feitelijk houden. Let op foute plekken Bij schorsing naar opvangvoorziening/dagbestedinggroep Testen: door school bij ambulante hulpverlening. Door Jeugdzorg bij residentiële hulp. Lesgeven over maatschappij vraagstukken (drugs, soc., rechten en plichten). Kennismaken met sport, etc. Bij verzuim, protocol hanteren. Koppeling met andere jongere. Bijv. vanuit stage sociale opleiding of hogere klassen vmbo.
Inkomen/Schuld Score: 7 Organisatie over de schutting – samenwerking In de geïndiceerde zorg tijdig in kaart brengen wat nodig is om deze problemen te voorkomen. Nodig een multidisciplinaire pool. Goede, tijdige verwijzing/contact leggen met mogelijke begeleiders na de jeugdzorg (bijv. maatschappelijk werk). Schuldsanering ingericht op jongeren. Coachend, terugval mag! Aanvragen uitvoering bij gemeente en afstemmen op jongeren. Vanuit de gemeente preventieve „casemanager‟ benoemen na overdracht jeugdzorginstelling naar gemeente. Nieuwe functie „casemanager‟ (met aparte aanstelling) niet nodig, meer samenwerking rond cliënten en „eigenaarschap‟ benoemen. Coachende insteek. Integraal werken Eén centrale coördinatie, LokaleZorgNetwerken/CJG, Kansrijk wonen en werken. Partijen inzetten die er al zijn. Aanwijzen casemanager Budgetcoaches vanuit AMW of anders Warme overdracht Instanties moeten toegankelijk zijn Outreachend/ aansluiten op/werken met.
Ondersteuning/Zorg Score: 7 Ondersteuning moet vroeg (15/16 jaar) beginnen. Met oog op zelfstandigheid Moet behoefte gestuurd zijn en niet leeftijdsgebonden Coachend bezig zijn i.p.v. klassiek leidinggeven Goede overdracht naar eventuele andere instantie Praten met jongeren, ook over zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid Leren ervaren Langduriger verbinden aan jongeren (niet loslaten/vangnet blijven). Middelen moeten daarbij aansluiten. Overgang Consultatie Bureau naar vervolg. JGZ Gezinsaanpak Netwerk in beeld krijgen, creëren en versterken.
Wonen/Werken Score: 7 Jongerenhuisvesting Gemeente wonen faciliteren en begeleiding op maat Regie woning/begeleid wonen ACO Helder aanspreekpunt en koppelen aan voorzieningen (ROC/Jongerenloket). Regie gemeente. Sluitende keten in de samenwerking. Los van de leeftijd en proactief. Zoek contact WBC Voldoende betaalbare woonvoorzieningen. Instelling weet de vraag: 18 jaar, zoek dan de WBC partners. Krimp geeft kansen voor gedifferentieerd wonen. Zorg bij een werktraject voor goede begeleiding Integreer in woonvoorzieningen ook medewerkers van bedrijven. Zij kunnen een voorbeeldfunctie vervullen: netwerk en tips voor werken Gemeente: prestatieafspraken maken met corporaties en instellingen Rol werkgevers Woonlasten, kosten, school
Vrije tijd Score: 4
Dit is de eigen verantwoordelijkheid. Als ondersteuning nodig is, is dat alleen tijdelijk Nog niet veel aandacht voor. Kun je gaan integreren in bestaande ondersteuningsprojecten ( zoals „2Move‟ of „Graafschap helpt scoren‟) Weten jongeren voorzieningen wel te vinden en zijn ze welkom? Hulpverlening kan doorverwijzen naar Welzijnswerk/jongerenwerk Een coach/mentor helpt je op weg naar vrijetijdsvoorzieningen. Deze functie bestaat al lang in huidige organisatie, maar hoe faciliteer je dat je jongeren kunt blijven volgen? Moet onderdeel zijn van: zorgtraject, opleiding. Leren, loopbaan, burgerschap is onderdeel van elke opleiding ROC. Drop-outs volgen die opleiding niet. Sporten etc. kost ook geld. Subsidie? Is niet de oplossing Onderdeel van het integraal plan Organiseer specifieke activiteiten met en voor jongeren. Investeer en benut sociaal cultureel werk. Ook in kleine gemeenten. Vrijetijdsbesteding van jongeren is anders dan 10/20 jaar terug. Organiseer bijeenkomst voor jongeren om te achterhalen waar behoeften liggen. Inzet nieuwe media.
4. Opbrengsten en vervolgafspraken De belangrijkste thema‟s om mee aan de slag te zijn: Integraliteit, Wonen/werken en Onderwijs. Opmerkingen: In het regioplatform jeugdbeleid/jeugdzorg in de Achterhoek komen dezelfde thema‟s aan bod. Voorkom dat het onderwerp in verschillende overleggen behandeld wordt, zonder afstemming vooraf. De gemeente Doetinchem heeft een startnotitie opgesteld (Kansrijk wonen en werken) om activiteiten tbv kwetsbare jongeren te coördineren. Naar verwachting wordt dit in oktober 2010 in het portefeuillehoudersoverleg besproken. De opbrengsten van deze middag moeten in de bestaande overleggen en plannen worden geïntegreerd. De resultaten beleggen in het regionaal ambtelijk overleg en portefeuillehouders-overleg, daarna in het regioplatform. Daar kijken welke partijen nog moeten aansluiten. Lindenhout is een pilot gestart waarin ze kijken wat jongeren nodig hebben om hun leven weer op de rit te krijgen. Afspraken van deze middag Het basiskader begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg wordt ambtelijk en bestuurlijk besproken initiatief provincie Gemeentelijke startnotitie kansrijk wonen en werken (met daarin aandacht voor nazorg en kwetsbare jongeren) bespreken in bestaande overleggen (o.a. regionaal ambtelijk overleg/portefeuillehoudersoverleg en regioplatform jeugdbeleid/jeugdzorg) en zorgen voor afstemming met de juiste partners. initiatief gemeente Doetinchem namens regiogemeenten
Meer informatie over deze bijeenkomst leest u in de uitnodiging.
