Vrij spel in bossen en natuurreservaten: Wat mag en wat mag niet in speelzones Eliza Romeijn-Peeters
Even voorstellen
Vereniging voor Bos in Vlaanderen (VBV) Wie en wat? - Enige milieuvereniging specifiek voor bos - +/- 2.000 leden - Professioneel team van 10 medewerkers
Speelzones: Wat & Waarom?
Mag da in het bos?
• • • • • •
... kamperen ... putten graven ... bessen plukken NEE!!! ... kampen bouwen ... hout sprokkelen ... pijltjes en tekens ophangen
Speelbos Staden
De letter van de wet Toegankelijkheidsbesluit (2008): • Elk bos/natuurreservaat is vrij toegankelijk voor voetgangers, rolstoelgebruikers en fietsers < 9 jaar, maar enkel op de wegen. Tenzij toegang uitdrukkelijk verboden wordt met officieel verbodsbord. • Voor (risicovolle) activiteiten buiten de vrij toegankelijke zones: toestemming vragen aan eigenaar (& ANB). • Speelzones: volledig toegankelijk
Wat is een speelzone? • Een bepaald gedeelte van een bos of natuurgebied, dat volledig toegankelijk is voor min-18-jarigen en hun begeleiding. • Spreektaal: ‘Speelbos’ • Erkend door ANB • Speelterrein
Hoe ziet een speelzone eruit?
• • • •
natuurlijk & avontuurlijk permanente / tijdelijke speelzones openbare en/of privé-eigenaars duidelijk afgebakend en herkenbaar
Wat mag er (niet) in een speelzone? In een speelzone mag bijna alles maar ... • ... ook hier geldt -
vuur maken hout sprokkelen put graven brommers en fietsers honden
tenzij je de toestemming van eigenaar/ANB • ... spelmateriaal dient dezelfde dag verwijderd te worden
Hoe groot moet een speelzone zijn? De speelzone is zo groot dat natuur en spel goed samengaan • cfr lokale beschikbaarheid • cfr aantal/leeftijd kinderen • cfr ligging ca. 5 ha
voor 2 x 30 12-jarigen voor 1 x 30 16-jarigen
Criteria voor de selectie van een speelzone -
Ecologische criteria Ruimtelijke criteria Spelcriteria Haalbaarheidscriteria
Wat hoort thuis in een speelzone?
Mastbos, Breda
Groene Vallei, Gent
Het Elzenbos, Dordrecht
Natuurspeelplaats Eglfing (Duitsland) ©Springzaad
Natuurlijke speelaanleidingen: een grijze zone
Er staat een (natuurlijke) omheining tussen het speelterrein en de straat en de parking, zodat de kinderen niet direct op de weg kunnen komen.
De funderingen (beton) zitten onder de grond of zijn voldoende afgeschermd.
Valhoogte
Valbreedte
De speeltoestellen zijn zo gemaakt dat volwassenen erbij, erop, erin kunnen om de kinderen te gaan helpen
Problemen met inspectie? Speelom vzw en Kind & Samenleving geven raad
Officialiseren van de speelzone Positief advies jeugdraad Collegebeslissing Toegankelijkheidsreglement Plannetje
Evaluatie
ANB
Gemeente Pictogrammen
Overzicht Speelzone
Positief advies = erkenning + pictogrammen + gratis verzekering
Waarom? • Gratis verzekering Burgerlijke aansprakelijkheid • Subsidie-mogelijkheden • Legaal spelen in het bos • Meer zekerheid voor de spelende jeugd • Betere gekendheid (www.natuurenbosspel.be)
Inspraak
(www.Tandemweb.be)
Plantdag - Inspeeldag
Info & steun
Gratis advies en begeleiding door -
voor lokale besturen en verenigingen
Financiële steun • Aankoop : gesubsidieerd via SO (thema Natuur) - Max 50% van de totale kosten (max €100.000)
• Inrichting: gesubsidieerd via SO (thema Natuur), indien de kosten ervan niet meer dan 60 % van de totale kosten bedragen. • Bepaalde beheerswerken kunnen door MiNa-werkers worden uitgevoerd (SO, thema Instrumentarium) • Aanplanting: gesubsidieerd door ANB - Subsidie voor bebossing en herbebossing - Subsidie voor de bebossing van landbouwgronden
• Openstelling: gesubsidieerd door ANB (enkel privé-eigenaars) - Speelzone: €100/ha/jaar - Bosweg: €2/m/jaar (max €50)
Interessante publicaties
Uitg. Steunpunt Jeugd (€10)
Uitg. Vereniging voor Bos in Vlaanderen (gratis)
Interessante websites • • • • • •
www.natuurenbosspel.be (speelzones: waar? wat? ) www.tandemweb.be (info en ondersteuning) www.springzaad.nl (ideeënkoffer) www.steunpuntjeugd.be (info en praktijkvoorbeelden) www.vbv.be (ondersteuning) www.vig.be (brochure ‘Speel op veilig’)
Enkele leuke voorbeelden...
Speeldernis
Averbode
©springzaad
© P. Durinck Speelzone Mierennest Sint-Niklaas
© P. Durinck
Speelbos Kaprijke
© VBV
www.springzaad.nl
www.springzaad.nl
www.springzaad.nl
www.springzaad.nl
© P. Durinck
www.springzaad.nl
© VBV www.springzaad.nl
© Steunpunt Jeugd
Speelbos Averbode
