Vrij Hoog. Overzicht van Verrijkings-materialen. !!! + de ervaringen met die materialen. op Vrije Basisscholen in Nederland

Vrij Hoog Vrije School & Hoogbegaafdheid

Overzicht van Verrijkings-materialen !

!

!

+ de ervaringen met die materialen

op Vrije Basisscholen in Nederland

Driebergen-Rijsenburg, juni 2011 Frietzen Grünbauer-Felius

VrijHoog Langbroekerdijk 9 3972 NB Driebergen 06 20392587 [email protected] Triodos Bank 1985.34.965 KvK 52730867 BTW NL175105406B01

Pagina 2

INHOUDSOPGAVE !

!

!

!

!

!

!

!

pagina! ! !

! !

! !

2 3

! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! !

6 9 11 11 11 11

Kien! ! ! ! ! ! Plustaak! ! ! ! ! Somplex! ! ! ! ! Rekentijger! ! ! ! ! Rekenmeesters! ! ! ! Plusschrift van AllesTelt! ! ! Rekenpuzzels van Kinheim! ! Somplextra! ! ! ! ! Vraagstukken en Rekenraadsels!! Pluspunt! ! ! ! ! Puzzelboekjes Rekenen! ! ! Geen Probleem! ! ! ! Bolleboos! ! ! ! ! Logische Breinbrekers! ! ! Rekenkaarten! ! ! ! Rekentoppers! ! ! !

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

! ! ! ! !

! ! ! ! !

! ! ! ! !

! ! ! ! !

! ! ! ! !

31 32 33 34 35

! ! ! !

! ! ! !

! ! ! !

! ! ! !

! ! ! !

37 38 39 40

Verantwoording! Inleiding! !

Schematische weergave Rekenen! ! ! ! Taal! ! ! ! ! Wereldoriëntatie! ! ! Meer in één! ! ! ! Engels! ! ! ! Vakoverstijgende vaardigheden!

Rekenen

Taal Plustaak! ! ! ! ! Taalmeesters! ! ! ! Slimme Taal! ! ! ! ! Verrijkingskaarten van Taal op Maat! Taaltoppers! ! ! ! !

Wereldoriëntatie Kant en Klaar! ! Pluiswerk! ! ! Plustaak ! ! ! Projecten/Werkgidsen!

! ! ! !

! ! ! !


Pagina 3

Meerdere vakken in één Vooruit! ! ! ! ! Superleuke IQ-test voor kinderen!!

! !

! !

! !

! !

! !

42 43

!

!

!

!

!

45

Engels Site-lesmateriaal M. Dumont!

!

Vakoverstijgende vaardigheden Denkwerk! ! ! KWINK!! ! ! Werken met Journalen!

! ! !

! ! !

! ! !

! ! !

! ! !

! ! !

! ! !

47 48 49

Algemeen! !

!

!

!

!

!

!

!

!

50

En dan...! !

!

!

!

!

!

!

!

!

53


Pagina 4

VERANTWOORDING Voor u ligt een overzicht van verrijkingsmaterialen, die op Vrije Basisscholen in Nederland gebruikt worden, inclusief de ervaringen van die Vrije Basisscholen met die materialen. Dit overzicht is gemaakt naar aanleiding van een landelijke enquête gehouden onder alle Vrije Basisscholen in Nederland in het kader van het afstuderen van de auteur als hoogbegaafden-begeleider bij instituut Novilo. Niet alle materialen, die in dit overzicht genoemd worden, zijn door de betreffende uitgevers ook benoemd als speciaal geschikt materiaal voor de meeren hoogbegaafde leerlingen. De prijzen en besteleenheden genoemd in dit overzicht, zijn de geldende prijzen op het moment van samenstellen van dit overzicht. Deze zijn aan verandering onderhevig en zodoende kan hier geen aanspraak op gemaakt worden.


Pagina 5

INLEIDING Van de 70 aangeschreven scholen hebben er 27 de enquête ingevuld geretourneerd! Dit is bijna 40%, wat een erg hoog respons-percentage is. Derhalve mag geconcludeerd worden, dat de informatie die deze enquête opgeleverd heeft, een redelijk tot goed beeld schetst van hoe er over het algemeen op Vrije Basisscholen met hoogbegaafdheid omgegaan wordt en er gezocht wordt naar passend onderwijs voor deze leerlingen. Tegelijkertijd doet de grote hoeveelheid materialen, die maar op 1 school gebruikt worden, vermoeden dat op veel scholen men zelf het wiel aan het uitvinden is. Men is zoekende. In die zin hoop ik, dat deze materialen-lijst een bijdrage kan leveren aan een daadkrachtige vormgeving in de praktijk van alle ideeën over hoogbegaafdheid die er leven binnen de Vrije Scholen. Het overzicht begint met een schematische weergave van welke materialen er per vak gebruikt worden, door hoeveel scholen en welk cijfer het betreffende materiaal gemiddeld toegekend heeft gekregen van de betreffende scholen. Vervolgens is in een diagram af te lezen hoe de rangschikking naar cijfer eruit ziet (ook weer per vak) en de rangschikking naar de hoeveelheid scholen, die het betreffende materiaal gebruiken. In het volgende gedeelte worden alle gebruikte verrijkings-materialen apart besproken. Per materiaal staat de naam van het materiaal vermeld, de uitgever, de kosten en de website waar het te bestellen is dan wel waar meer informatie te vinden is. Tevens geef ik met de letters HB aan, wanneer het betreffende materiaal door de uitgever zelf beschreven is als specifiek voor meeren hoogbegaafde leerlingen, met S&G, wanneer het materiaal voor de ʻsnelle & goedeʼ leerlingen bedoeld is. Vervolgens is er een korte beschrijving van het materiaal te lezen, of het een doorgaande lijn betreft, de toegekende cijfers, de genoemde voor- en nadelen en het doel waarvoor de betreffende scholen het materiaal hebben ingezet en in welke klas (sen). De omschrijving heb ik samengesteld uit de omschrijvingen, zoals de verschillende scholen die in de enquête hebben ingevuld en de omschrijving, die de uitgever op de website heeft staan. Bij een aantal materialen heb ik wat aanvullende informatie gegeven, een toelichting op het cijfer of een hint naar soortgelijk materiaal (het komt bijvoorbeeld voor, dat er materiaal voor de plus-leerlingen ingezet wordt, wat niet specifiek voor meeren hoogbegaafde leerlingen ontwikkeld is, terwijl dat dan wel ook in die lijn verkrijgbaar is bij de betreffende uitgever). Alle door mij aangegeven informatie is cursief gedrukt en zodoende herkenbaar. Bij deze wil ik graag alle scholen bedanken, die mij zoʼn openhartige blik in hun school en hun gedachten en werkwijze ten aanzien van hun hoogbegaafde leerlingen gegund hebben! Het sterkt mij in het idee, dat het onderwerp lééft binnen de Vrije School, dat men volop in beweging en zoekende is en dat er derhalve behoefte is aan een bundeling van ideeën en dus ook materialen. Schroom niet mij te blijven bestoken met informatie, ideeën en vragen; een periodieke update van deze materialen-lijst zou dan tot de mogelijkheden kunnen gaan behoren. Of, zoals op één van de enquêtes zo mooi is ingevuld: ʻEen drop-box VrijHoog Langbroekerdijk 9 3972 NB Driebergen 06 20392587 [email protected] Triodos Bank 1985.34.965 KvK 52730867 BTW NL175105406B01

Pagina 6

van ideeën zou mooi zijn. Waartoe alle scholen toegang hebben.ʼ. Dat lijkt mij een fantastisch idee. Zo kunnen meerdere scholen profijt hebben van de ontdekkingen, die elders gedaan zijn en leren we van en door elkaar! Frietzen Grünbauer-Felius, Driebergen, juni 2011


Pagina 7

SCHEMATISCHE WEERGAVE

REKENEN Materialen gebruikt door meer dan 1 Aantal scholen school

Gemiddeld cijfer

Kien

6

8

Rekenmeesters

4

6,7

Plustaak

7

7,3

Somplex

5

6,6

Rekentijger

3

7,8

Plusschrift

2

4

Rekentoppers

3

7

Materialen gebruikt door 1 school

Aantal scholen

Cijfer

Rekenkaarten

1

-

Rekenpuzzels Kinheim

1

8

Somplextra

1

5

Vraagstukken en Rekenraadsels

1

8

Bolleboos

1

-

Pluspunt

1

8

Rekenpuzzels Malmberg

1

7,5

Logische Breinbrekers

1

-

Geen Probleem

1

7


Pagina 8

Materialen gebruikt op meer dan 1 school: Rangschikking naar aantal scholen

10%

20%

7% 10%

13% 17% 23%

Kien Somplex Rekentoppers

Rekenmeesters Rekentijger

Plustaak Plusschrift

Rangschikking naar gemiddeld toegekend cijfer

21%

22%

18%

18% 20%

Kien Rekentijger

! #

Rekenmeesters

Plustaak

Somplex

Rekentoppers en Plusschrift niet meegenomen, aangezien maar door 1 school cijfer toegekend. VrijHoog Langbroekerdijk 9 3972 NB Driebergen 06 20392587 [email protected] Triodos Bank 1985.34.965 KvK 52730867 BTW NL175105406B01

Pagina 9

Materialen gebruikt op 1 school: Rangschikking naar toegekend cijfer

16%

18% 11%

17%

18%

18%

Rekenpuzzels Kinheim Vraagstukken en Rekenraadsels Rekenpuzzels Malmberg

!

!

#

#

Somplextra Pluspunt Geen Probleem

De materialen waar geen cijfer aan toegekend waren, zijn # # hier weggelaten.


Pagina 10

SCHEMATISCHE WEERGAVE TAAL Materiaal

Aantal scholen Gemiddeld Cijfer

Plustaak

6

7

Plustaak begrijpend lezen

3

7

Taalmeesters

4

6,7

Slimme Taal

1

8

Taal op Maat verrijk.kaart.

1

-

Taaltoppers

3

7

Rangschikking naar aantal scholen

17% 33%

6% 6% 22%

Plustaak Taalmeesters Taal op Maat verrijk.kaart.

17%

Plustaak begrijpend lezen Slimme Taal Taaltoppers


Pagina 11

Materialen gebruikt op meer dan 1 school: Rangschikking naar gemiddeld cijfer

32%

34%

34%

Plustaak

Plustaak begrijpend lezen

Taalmeesters

Inclusief materialen gebruikt op 1 school: Diagram 5

24%

28%

23%

Plustaak Taalmeesters

24%

Plustaak begrijpend lezen Slimme Taal


Pagina 12

SCHEMATISCHE WEERGAVE WERELDORIËNTATIE Materialen

Aantal scholen

Gemiddeld Cijfer

Kant en Klaar

1

-

Pluiswerk

1

7

Plustaak

1

-

Werkgidsen Kinheim

2

6,8

MEERDERE VAKKEN IN ÉÉN Materialen

Aantal scholen

Gemiddeld cijfer

Vooruit

8

7,5

Superleuke IQ-test

1

8

ENGELS Materialen

Aantal scholen

Site-materiaal M. Dumont

Toegekend cijfer

1

7

VAKOVERSTIJGENDE VAARDIGHEDEN Materialen

Aantal scholen

Toegekend cijfer

Denkwerk

4

7,7

Kwink!

1

-

Journalen

1

-


REKENEN


Rekenen Pagina 14

Kien !!

! ! (opvolger heet KienRekenen) Malmberg €220 per leerjaar

S&G

www.malmberg.nl Korte omschrijving:!! ! ! - rekenwerk op thema - 6 mappen (klas 1 t/m 6) met te kopiëren reken/wiskunde opdrachten

Doorlopende lijn:! ! - niet ingevuld (2x) - nee - ja -?

!

Genoemde voordelen: - mooi uitgewerkte lessen - gevarieerd - nooit overtollig of niet af - brede opdrachten, die aanzetten tot anders denken en handelen - uitdagend - afwisselend - kopieerbladen

Cijfers: - geen -8 -9 -8 -7 - geen

Genoemde nadelen: - weinig differentiatie mogelijk, wanneer je eenmaal begonnen bent - geen nadelen - niet geheel zelfstandig - de prijs

Doel en wijze van gebruik: - als verrijkings-materiaal - stimuleren van ʻbreedʼ leren rekenen - voor de betere rekenaars, ipv sommen oefenen die ze al kennen - in plusklas - klas 1 (2) t/m 6 - klas 1 t/m 6 - klas 2 t/m 6 - klas 4 t/m 6 - 2 x 45 minuten per week met de betere rekenaars uit alle klassen bij elkaar


Rekenen Pagina 15

Plustaak ! !

! S&G Delubas €13,-/5 boekjes, €5,-/1antw.boekje €108,-/complete set: voor iedere leergang 5 boekjes + 1antw.boekje www.delubas.nl

Korte omschrijving:!! ! ! - werkschrift met veel variatie in opdrachten voor rekenen en wiskunde - hoog niveau

Doorlopende lijn:! ! ! - nee - ja - ja - 2x niet ingevuld - ja - nee

Genoemde voordelen: - makkelijk inzetbaar - verrijking - gevarieerde opdrachten - kan eventueel door leerlingen samen gedaan worden - zelfstandig werken - hoog niveau - werkboekvorm; geen uitzonderingseffect in de klas

Cijfers: -6 -7 -7 -8 -8 -8 - geen

Genoemde nadelen: - saaie vormgeving (wordt komend najaar volledig herzien) - begeleiding is nodig - nakijken moet door leerkracht - veel lesstof - soms uitleg nodig - soms veel lezen; lastig voor dyslectische leerlingen - niet voor alle plus-leerlingen geschikt - leerlingen moeten vaak wennen aan manier/stijl van opdrachten Doel en wijze van gebruik: - verrijken/verdiepen - verbreden + verrijken zonder te versnellen - extra uitdaging voor de A-kinderen - verdiepingsstof - uitdagende oefenstof - v.a 2e klas - klas 1 t/m 6 - klas 3 t/m 6 Opmerking VrijHoog: - ʻPlustaakʼ is er voor de vakken ʻRekenenʼ (klas 1 t/m 6), ʻTaal/ Lezenʼ (klas 1 t/m 3), ʻTaalʼ (klas 3 t/m 6), ʻBegrijpend lezenʼ (klas 3 t/m 6) en ʻWereldoriëntatieʼ (klas 3 t/m 6). VrijHoog Langbroekerdijk 9 3972 NB Driebergen 06 20392587 [email protected] Triodos Bank 1985.34.965 KvK 52730867 BTW NL175105406B01

Rekenen Pagina 16

Somplex! !

!

!

HB

MHR Somplex Compleet €225,01 idem in mappen €249,Per klas: werkbladen €29,handleiding €7,www.surplus-begaafden.nl Korte omschrijving:!! ! - kopiëermethode - rekenopdrachten verdeeld in verschillende onderdelen

!

Doorlopende lijn:! - nee - ja - ja

!

!

Genoemde voordelen: - veel doe-opdrachten - verdeling in reken-onderdelen - veel materiaal - makkelijk te kopiëren/in gebruik

Cijfers: -8 - 6/7 -5 -7 - geen

Genoemde nadelen: - geen nadelen - niet altijd passend - layout niet aantrekkelijk - leerlingen ervaren het niet als leuke oefenmethode. Hierdoor gaan ze dralen met hun basis-oefenstof!

Doel en wijze van gebruik: - extra uitdaging, verrijking - verdieping extra stof leerlingen - extra oefenstof snelle leerlingen - klas 4 t/m 6 - klas 3 t/m 6


Rekenen Pagina 17

Rekentijger!!

!

S&G

Zwijsen Werkboek per 5 st. € 18,75 Antwoordenboek p.st. € 11,50 Per leerjaar zijn er 2 opeenvolgende werkboeken, een A-boek en een Bboek, beginnend bij 1e klas (= werkboeken 3A + 3B). www.rekentijger.nl Korte omschrijving:!! ! ! - uitdagend rekenwerk voor snelle en/of goede rekenaars. Stimuleert wiskundig denken en logisch redeneren, zonder vooruit te lopen op de lesstof

Doorlopende lijn:! - ja

!

!

Cijfers: - 7,5 -8 -8

Genoemde voordelen: - zelfstandig werken; antwoorden èn tips om verder te komen via internet - kan individueel, maar ook in kleine groepjes - aantrekkelijke vormgeving - grote variatie

Genoemde nadelen: - instructie lastig om ʻerbijʼ te doen - maar 2 boekjes per schooljaar; snel uit - geen nadelen

Doel en wijze van gebruik: - tegemoetkomen aan goede rekenaars - verrijkings-werk - zelfstandig werken, uitdaging bieden - leuke rekenopdrachten op wiskundig niveau - klas 4 t/m 6 - klas 1/2 3/4 5/6


Rekenen Pagina 18

Rekenmeesters! !

S&G

ThiemeMeulenhoff (Bekadidact) Per leerjaar: werkboek/5st.€29,50 antwoorden/st.€16,90 www.zelfstandig-werken.nl

Korte omschrijving:!! ! ! - in de vorm van een Stenvert-blok, onverwachte en uitdagende rekenopdrachten

Doorlopende lijn:! - nee -? - ja

!

!

Cijfers: -7 -6 -7

Genoemde voordelen: - afwisselend - korte opdrachten - zelfstandig corrigeren - leuk vorm gegeven - uitdagend - overzichtelijke taken - veel niveaus - kant & klaar Genoemde nadelen: - A5-formaat - je moet tempo-eisen stellen - leerlingen begrijpen vaak de bedoeling niet - opdrachten soms erg bedacht, zelfs vergezocht - je moet dirèct nakijken Doel en wijze van gebruik: - voor kinderen die ʻwat meer aankunnenʼ - extra stof voor oefenuren - klas 1 t/m 4 - klas 1 t/m 6 Extra opmerking van één van de scholen: - na 5 jaar gebruik langzaamaan vervangen door Plustaak van Delubas, omdat de leerlingen daar beter mee overweg konden


Rekenen

Pagina 19

Plusschrift van Alles Telt

S&G

ThiemeMeulenhoff Plusschrift per stuk € 8,30 Antw.boek per stuk €18,30 Er is een plusschrift + antw.bk. per leerjaar, vanaf klas 1 www.allestelt.nl Korte omschrijving:!! ! ! - plus-materiaal behorende bij de methode ʻAlles Teltʼ, maar is los verkrijgbaar. Uitdagende stof met rekenpuzzels, doordenkertjes, raadsels e.d.


!

!

Cijfers: -4 - geen

Genoemde voordelen: - meer uitdaging

Genoemde nadelen: - te weinig begeleiding in het leren leren; dit is puzzelen

Doel en wijze van gebruik: - leerlingen uitdagen - lesmateriaal uitproberen - klas 5

Toelichting bij het cijfer: - is niet compleet aanwezig op de betreffende school; gekopiëerde schriften, geen handleiding of nakijkboekjes


Pagina 20

Rekenen

Rekenpuzzels!

XXL=S&G

Kinheim Werkboek per 5st. € 24,95 Antw.boek per stuk € 9,50 Er zijn 7 rekenpuzzel-boekjes met oplopende moeilijkheidsgraad. www.kinheim.com Korte omschrijving:!!

!

!

- uitdagende logische rekenbreinbrekers. Begint met het leren van de cijfers en tellen tot 10 in deel 1, eindigt met deel XXL voor de leerlingen die iets meer willen. Genoemde voordelen:

Doorlopende lijn:!

!

!

- ja

Cijfers: -8

- niet ingevuld

Genoemde nadelen: - niet ingevuld

Doel en wijze van gebruik: - als verrijking

Toelichting door VrijHoog: - uitgeverij Kinheim heeft dit zelf niet bij het verrijkings-materiaal voor hoogbegaafde leerlingen staan; zij geven zelf alleen bij het laatste deel aan, dat het voor de leerlingen die iets meer willen, is. Desalniettemin is de insteek van puzzels en raadsels een hele welkome verrijking naast de reguliere oefenstof


Rekenen

Somplextra!!

Pagina 21

!

!

HB

MHR Somplextra Compleet €500,00 Per map €99,Er zijn 6 mappen; 1A/1B = Starters, 2A/2B = Gevorderden, 3A/3B = Geleerden. www.surplus-begaafden.nl Korte omschrijving:!!

!

!

- programma voor leerlingen 4e, 5e, 6e klas voor Wiskunde/Kunst/ Computergebruik (WisKunst) - gaat duidelijk stap verder dan Somplex

Doorlopende lijn:!

!

!

-? - de uitgever geeft zelf aan, dat alle projecten in 3 niveaus zijn; lagere niveau moet eerst doorlopen zijn om door te kunnen naar hoger niveau. Indicatie niveaus: Starters-klas 4, Gevorderden-klas 5, Geleerden-klas 6

Cijfers: -5

Genoemde voordelen: - goede inhoud - aantrekkelijke vormgeving

Genoemde nadelen: - een leerkracht moet zich hierin verdiepen + uitvoeren

Doel en wijze van gebruik: - vanaf klas 4, in subgroep 2 x 30 minuten per week

Toelichting bij het cijfer: - Het programma vraagt veel voorbereiding en een leerkracht, die zich ermee uiteen zet. Dat maakt het heel afhankelijk van die ene leerkracht. Wanneer er wel zoʼn leerkracht beschikbaar is, is het heel mooi en goed materiaal, waar zowel leerkracht als leerlingen warm voor lopen. VrijHoog Langbroekerdijk 9 3972 NB Driebergen 06 20392587 [email protected] Triodos Bank 1985.34.965 KvK 52730867 BTW NL175105406B01

Rekenen

Pagina 22

Vraagstukken en rekenraadsels Deltas! ! ! Per boekje € 6,99 Er zijn 3 boekjes: 2e klas: 7-8 jaar 3e klas: 8-9 jaar 4e klas: 9-10 jaar

S&G

www.centralpoint.nl/centrale-uitgeverij-deltas/

Korte omschrijving:!!

!

!

- blok met uitscheurbare blaadjes met allerlei rekenraadsels

Doorlopende lijn:! - nee

!

!

Cijfers: -8

Genoemde voordelen: - heel duidelijk - nauwelijks instructie nodig

Genoemde nadelen: - geen nadelen

Doel en wijze van gebruik: - verrijkings-stof rekenen - 3e klas 8-9 jaar - 4e klas 9-10 jaar


Rekenen

Pluspunt ! !

Pagina 23

!

!

S

Malmberg Per leerjaar: werkboek 5 st. € 16,00 antw.boek p.st. € 11,50 www.malmberg.nl Korte omschrijving:!!

!

- pluspunt is een rekenmethode, waarvan de verrijkings-boekjes voor snelle rekenaars ʻPluspuntersʼ heet. Bevat puzzelachtige opgaven.

!

Doorlopende lijn:!

!

!

- ja

Cijfers: -8

Genoemde voordelen: - in combinatieklassen heel prettig werken - overzichtelijk

Genoemde nadelen: - het vrije school idee er zelf bijhalen en implementeren in de methode

Doel en wijze van gebruik: - klas 1 t/m 6


Rekenen

Pagina 24

Puzzelboekjes rekenen

!

-

Malmberg Per 5 stuks € 37,Per klas een deeltje.

www.malmberg.nl Korte omschrijving:!!

!

!

- heel gevarieerde rekenopdrachten, die vaak inzicht vragen. Bijvoorbeeld reeksen, ruimtelijke oriëntatie-vragen.

Doorlopende lijn:!

!

- ja (per klas een deeltje)

!

Cijfers: - 7,5

Genoemde voordelen: - niet ingevuld


Doel en wijze van gebruik: - reken-verdiepingsstof. Niet vooruit werken, maar verdiepen. - klas 1 en 2


Rekenen Pagina 25

Geen Probleem! !

!

HB

!

!

Abimo Per map € 39,50 Er zijn 2 mappen; Map 1 klas 3-4 Map 2 klas 5-6 www.abimo-uitgeverij.com Korte omschrijving:!!

- kopiëer-mappen met een variatie aan opdrachten, verdeeld in onderdelen/thema/onderwerp. Speciaal ontwikkeld voor meeren hoogbegaafde leerlingen


!

!

Cijfers: -7

Genoemde voordelen: - kiezen uit onderwerp

Genoemde nadelen: - soms nog te makkelijk, waardoor niet uitdagend

Doel en wijze van gebruik: - extra uitdaging, verrijking - klas 4 t/m 6


Rekenen Pagina 26

Bolleboos! !

!

!

HB

!

!

Kluwer Per (dik) boek € 71,50

www.kluwer.nl Korte omschrijving:!!

- serie rekenboeken per thema


!

!

Cijfers: - niet ingevuld

Genoemde voordelen: - meer uitdaging

Genoemde nadelen: - geen opbouw - af en toe ʻsuf rekenwerkʼ

Doel en wijze van gebruik: - uitdaging


Rekenen Pagina 27

Logische Breinbrekers!!

HB

Kinheim Puzzelboekje per 5st. € 24,95 Er zijn 4 boekjes in oplopende moeilijkheidsgraad. www.kinheim.com Korte omschrijving:!!

!

!

- Serie boekjes met taalonafhankelijke puzzels; logisch nadenken, problemen oplossen en doorzetten. Inclusief oplossingen achterin.

Doorlopende lijn:!

!

!

- wel oplopende moeilijkheidsgraad, niet per klas ingedeeld.



Genoemde nadelen: - niet ingevuld -

Doel en wijze van gebruik: - niet ingevuld


Rekenen Pagina 28

Rekenkaarten!

!

!

-

Schoolsupport Kaarten per leerjaar € 44,50 Werkboekjes 30st. € 74,50 Antw.boekjes 2st. € 10,95 Er zijn kaarten van 3 niveaus per leerjaar. www.schoolsupport.nl Korte omschrijving:!!

!

!

- Kaarten op thema, oplopend in moeilijkheidsgraad om zelfstandig mee te werken

Doorlopende lijn:!

!

-±

!


Genoemde voordelen: - werken op thema - opklimmend in moeilijkheidsgraad - zelf nakijken

Genoemde nadelen: - niet per definitie een uitdaging

Doel en wijze van gebruik: - extra werk in de klas op 3 niveaus (in het kader van hoogbegaafdheids-differentiatie worden door betreffende school kaarten van een klas hoger ingezet) - klas 1,2,3,4


Pagina 29

Rekenen

Rekentoppers!

!

S&G

Ajodakt Kaarten p. leerjaar/p. 5st. € 83,50 Antw.boekje 1st. € 7,Er zijn kaarten vanaf klas 2. www.zelfstandig-werken.nl Korte omschrijving:!!

!

!

- 10 kaarten per onderdeel, met hele diverse opdrachten rekenen/ wiskunde


!

!

Cijfers: -7 - niet ingevuld - niet ingevuld

Genoemde voordelen: - goed bij te houden wie wat gedaan heeft


Doel en wijze van gebruik: - extra verrijkings-stof, uitdaging! - klas 3 t/m 6


TAAL


Taal

Pagina 31

Plustaak ! !

! S&G Delubas €13,-/5 boekjes, €5,-/1antw.boekje €108,-/complete set: voor iedere leergang 5 boekjes + 1antw.boekje www.delubas.nl Korte omschrijving:!!

!

!

- 10 kaarten per onderdeel, met hele diverse opdrachten rekenen/ wiskunde

Doorlopende lijn:!

!

!

- nee - ja - ja

Genoemde voordelen: - gevarieerde opdrachten - makkelijk in te zetten - eventueel samenwerken - verrijking - werkboek-vorm; geen uitzonderingspositie - kan door leerling worden nagekeken

Cijfers: -6 -7 -7 -8 - geen - geen

Genoemde nadelen: - saaie vormgeving (wordt in de loop van komend schooljaar geheel herzien) - begeleiding nodig - nakijken - veel lesstof - niet voor alle leerlingen geschikt - leerlingen moeten wennen aan manier van opdrachten Doel en wijze van gebruik: - verrijken/verdiepen - verbreding + verrijking zonder te versnellen - extra uitdaging voor de ʻA-kinderenʼ - uitdagende oefenstof bieden - klas 1 t/m 6 - klas 2 t/m 6


Taal

Taalmeesters!

!

Pagina 32

S&G

ThiemeMeulenhoff (Bekadidact) Per leerjaar: werkboek/5st.€29,50 antwoorden/st.€16,90

www.zelfstandig-werken.nl Korte omschrijving:!! ! ! - zelfstandig werken werkboeken - extra uitdaging voor de pluskinderen

Doorlopende lijn:! ! ! - nee - ja - uitgever geeft aan; werkboekjes per leerjaar, dus wel opbouw

Cijfers: -6 -7 -6 - geen

Genoemde voordelen: - kant & klaar - afwisselend - korte opdrachten - zelfstandige correctie - leuk vorm gegeven - uitdagend - overzichtelijk - veel niveaus Genoemde nadelen: - A5 formaat - leerlingen begrijpen vaak de bedoeling niet - soms erg bedacht, zelfs vergezocht - véél begeleiding - dirèct nakijken - tempo-eisen stellen Doel en wijze van gebruik: - voor kinderen die ʻwat meerʼ aankunnen - extra stof in oefenuren - klas 1 t/m 4 Extra opmerking van één van de scholen: - na 5 jaar gebruik langzaamaan vervangen door Plustaak van Delubas, omdat de leerlingen daar beter mee overweg konden


Taal Pagina 33

Slimme Taal!

!

!

HB

SLO Stichting Leerplan ! Ontwikkeling Te downloaden via: http://www.slo.nl/primair/ publicaties/slimmetaal Is ook als pakket te bestellen. Korte omschrijving:!!

!

!

- leerstofpakket voor (hoog) begaafde leerlingen klas 1 t/m 6 voor de vakken Nederlandse taal en lezen - 2 onderwerpen; ʻKinderliteratuurʼ en ʻKranten en Tijdschriftenʼ.

Doorlopende lijn:!

!

!

- nee

Cijfers: -8

Genoemde voordelen: - leerlingen kunnen zelf onderzoek doen naar boeken en tijdschriften

Genoemde nadelen: - weinig materiaal; maar 2 verschillende opdrachten

Doel en wijze van gebruik: - op eigen niveau een aantal opdrachten uitvoeren voor wat betreft boeken & taal - klas 1/2, 3/4, 5/6


Taal Pagina 34

Taal op Maat Verrijkingskaarten!

S&G

Noordhoff Uitgevers Complete kaartenbak met 3 niveaus, waarvan ʻMeesterwerkʼ voor de betere ll.en er 1 is: per leerjaar! ! ca. € 200,www.noordhoffuitgevers.nl Korte omschrijving:!!

!

!

Doorlopende lijn:!

- Kaarten met verrijkingsopdrachten voor de betere leerlingen, behorende bij de methode Taal op Maat - Gerangschikt naar leeftijdsgroep - Iedere kaart begint met makkelijke opdracht, zodat ook zwakkere ll.en er eens mee kunnen werken.

- nee

!

!

Cijfers: -niet ingevuld

Genoemde voordelen: - echt verrijkings-materiaal - wel leuk

Genoemde nadelen: - heel talig - niet alle leerlingen vinden het leuk - lastig zelfstandig nakijken

Doel en wijze van gebruik: - verrijkings-materiaal in zelfwerkuren - klas 3 t/m 6


Taal Pagina 35

Taaltoppers!

!

S&G

Ajodakt Kaarten p. leerjaar/p. 5st. € 83,50 Antw.boekje 1st. € 7,Er zijn kaarten vanaf klas 2 www.zelfstandig-werken.nl Korte omschrijving:!!

!

- 10 kaarten per onderdeel, met hele diverse taalopdrachten - zelfstandig werken en nakijken

!


!

!

Cijfers: -7 - niet ingevuld - niet ingevuld

Genoemde voordelen: - goed bij te houden wie wat gedaan heeft - goed in te passen in de Periode - je kunt er bepaalde opdrachten/onderwerpen uithalen


Doel en wijze van gebruik: - extra verrijkings-stof, uitdaging! - verrijking van de Periode - niet nog meer van hetzelfde - klas 3 t/m 6 - klas 4 t/m 6


WERELDORIËNTATIE


Wereldoriëntatie

Kant en Klaar!

Pagina 37

!

S&G

Abimo! ! plusmap HB (De betreffende school werkt met kopieermappen. Nu in werkschriften verkrijgbaar:) 5 stuks €7,50 v.a 4e klas, per klas 4 themawerkschriften. www.abimo-uitgeverij.com Korte omschrijving:!!

!

!

- zelfstandig leergebiedoverstijgend werkmateriaal.

Doorlopende lijn:!

!

!

- nee




Doel en wijze van gebruik: - verrijkings-materiaal - klas 4 t/m 6 Toelichting VrijHoog: - naast het gewone Kant en Klaar materiaal, is er nu ook Kant en Klaar Plus; dit is specifiek voor meeren hoogbegaafde leerlingen ontwikkeld. Elk thema bevat niet-leerplangebonden lesstof, voor in een verrijkingsklas o.i.d èn leerplangebonden lesstof per leerjaar, voor verrijking binnen de eigen klas. Al heb ik geen referenties van ervaringen binnen een Vrije School, voor een school die overweegt een plusklas op te gaan zetten, zou dit mogelijk geschikt materiaal kunnen zijn. - omdat het materiaal in Vlaanderen ontwikkeld is, wordt er in een aantal delen ook aandacht aan de Franse taal besteed. Dit is wel iets om je te realiseren, voordat tot aanschaf overgegaan wordt. VrijHoog Langbroekerdijk 9 3972 NB Driebergen 06 20392587 [email protected] Triodos Bank 1985.34.965 KvK 52730867 BTW NL175105406B01

Pagina 38

Wereldoriëntatie

Pluiswerk ! ! (voorheen Pluizerreeks)

G, HB

Zie Zo Educatief Per deel € 31,-

www.zze.nl Korte omschrijving:!!

!

!

- kopiëer-bladen, waarmee leerlingen zich zelfstandig in onderwerpen op gebied van wereldoriëntatie kunnen verdiepen - nodigen uit tot onderzoek - leerlingen leren hoe je een onderwerp kunt ʻuitpluizenʼ.


!

!

Cijfers: -7

Genoemde voordelen: - diverse gebieden; dieren, weer, rekenen, enz.

Genoemde nadelen: - begeleiding nodig

Doel en wijze van gebruik: - verrijken - leren leren - onderzoeken - vanaf klas 4


Pagina 39

Wereldoriëntatie

Plustaak ! !

!

S&G

Delubas €50,-/5 boekjes, €13,-/1antw.boekje €252,-/complete set: voor iedere leergang 5 boekjes + 1antw.boekje www.delubas.nl Korte omschrijving:!!

!

!

- leerlingen-boeken (dus geen verbruiksmateriaal) met uitdagende en zinvolle opdrachten - zelfstandig te maken - niet vooruitlopend op de leerstof


!

!

Cijfers: -7

Genoemde voordelen: - verrijking

Genoemde nadelen: - veel lesstof

Doel en wijze van gebruik: - als verrijking


Wereldoriëntatie Pagina 40

Projecten/Werkgidsen !!

HB

Kinheim Werkgidsen €26,95 per 5 st. Handleidingen €9,50 per st. Proefset €59,75 (van alle 10 werkgidsen 1 exemplaar) www.kinheim.com Korte omschrijving:!!

!

!

- serie project werkboeken, waarmee de leerlingen zich in een bepaald onderwerp kunnen verdiepen/mee uiteenzetten - resulteert in diverse eindproducten/-vormen


!

!

Cijfers: - 7/8 -6

Genoemde voordelen: - mooi werkboek - verschillende verwerkingsmogelijkheden

Genoemde nadelen: - geen nadelen - niet alles van een thema sluit aan

Doel en wijze van gebruik: - verdieping/verrijking - verrijking, ʻiets andersʼ - klas 4 t/m 6 - de hogere klassen


MEERDERE VAKKEN IN ÉÉN


Meer in één Pagina 42

Vooruit !

!

!

!

HB

Kluwer (werd voorheen door Samson uitgegeven) Abonnement Bewaarband + 5 katernen €200,- + 3 katernen per jaar (€63,- per deel) 1 losse les is gratis te bestellen www.kluwer.nl Korte omschrijving:!!

!

!

- lesideeën voor hoogbegaafde leerlingen op verschillende leergebieden voor alle groepen - kopiëer-systeem

Doorlopende lijn:!

!

!

- nee

Cijfers: -8 -7 -8 -8 -7 -7 - niet ingevuld

Genoemde voordelen: - veel ideeën - leuke en uitdagende opdrachten - heel divers, heel veel vakgebieden - kopiëer-systeem - verrijking

Genoemde nadelen: - opdrachten soms te ruim = beangstigend - weinig verdieping - regelmatig extra uitleg nodig - niet duidelijk voor welke leeftijd - zelf aanvullen om meerdere (plusklas-)lessen mee te vullen Doel en wijze van gebruik: - extra en verdiepend - behoefte van 1 leerling bleek succes; nu werken er meerdere ll.en mee - extra opdrachten voor de ʻ+ʻleerlingen - tegemoet komen aan interesses van deze leerlingen - niet méér leren, maar allerlei oplossingsstrategieën ontwikkelen - klas 2/3 t/m 6 - klas 4 t/m 6 - de hogere klassen VrijHoog Langbroekerdijk 9 3972 NB Driebergen 06 20392587 [email protected] Triodos Bank 1985.34.965 KvK 52730867 BTW NL175105406B01

Meer in één

Pagina 43

Superleuke IQtest voor kinderen 8-10jr.! ! ! ! Deltas € 6,95 p.st.

www.centralpoint.nl/centrale-uitgeverij-deltas/

Korte omschrijving:!!

!

!

- 400 vragen verdeeld over 20 ʻtestsʼ - Algemene kennis, taalvaardigheid, ruimtelijk inzicht, logisch denkvermogen

Doorlopende lijn:!

!

- nee

!

Cijfers: -8

Genoemde voordelen: - zelfstandig te gebruiken - het is los van taal of rekenen, maar algemene stof!

Genoemde nadelen: - geen nadelen -

Doel en wijze van gebruik: - naast reken-verdiepingsstof ook nog algemene verdiepings-stof aanbieden - 8-10 jaar


ENGELS


Engels Pagina 45

Site-lesmateriaal!! M. Dumont

!

!

HB

gratis te downloaden www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com (hier is voor meer vakgebieden materiaal te downloaden) Korte omschrijving:!!

!

- werkbladen + toetsen binnen 5 themaʼs voor 4e klas

!


!

!

Cijfers: -7

Genoemde voordelen: - handig en overzichtelijk - themaʼs sluiten aan bij belevingswereld van 4e klas


Doel en wijze van gebruik: - diepere verbinding met de Engelse taal - vergroten spreekvaardigheid - klas 4


VAKOVERSTIJGENDE VAARDIGHEDEN


Vakoverstijgende vaardigheden Pagina 47

Denkwerk ! ! ! ! ThiemeMeulenhoff (Bekadidact) €21,50 per 5 stuks Ieder thema is er in een boekje voor klas 1-2, 3-4, 5-6 www.zelfstandig-werken.nl Korte omschrijving:!!

!

!

Doorlopende lijn:!

- werkboekjes, waarmee leerlingen doelgericht leren omgaan met informatie - tevens kennis opdoen over een maatschappelijk relevant thema

!

!

- nee - nee -? - niet ingevuld

Cijfers: -7 -8 -8 - niet ingevuld

Genoemde voordelen: - zelfstandig corrigeren - leuke opdrachten - minimale instructie - heldere uitdagende opdrachten - uitstekend voor slimme beelddenkers - zelfstandig werken Genoemde nadelen: - geen doorgaande lijn van simpel tot moeilijk - geen nadelen - geen nadelen - niet ingevuld Doel en wijze van gebruik: - meer om gedachten te leren ordenen, dan specifiek HB - extra werk voor snelle leerling - uitbreiding op taal-/rekengebied - klas 4 t/m 6 Opmerking VrijHoog: - naast Denkwerk, bestaat er ook nog SuperDenkwerk. Deze serie (2 themaʼs, waarvan beide een boekje voor klas 3-4 en voor 5-6), is specifiek voor leerlingen die meer aankunnen.



KWINK! ! ! Stichting Plato

!

!

HB

Bordspel + Onderzoek € 125,(geen verbruiksmateriaal, dus geen bijkomende kosten) www.lich.nl Korte omschrijving:!!

!

!

- bordspel en werkboekjes (om te kopiëren) voor het stimuleren van vaardigheden en inzichten op interpersoonlijk en intrapersoonlijk vlak. Ontwikkeld op basis van Meervoudige Intelligentie theorie van Prof. H. Gardner - voor hoogbegaafde kinderen vanaf 5 jaar (voor gemiddeld begaafde leerlingen va 7 jaar)

Doorlopende lijn:! -

!

!

Cijfers: -

Genoemde voordelen: betreffende school heeft het nog niet in gebruik

Genoemde nadelen: betreffende school heeft het nog niet in gebruik

Doel en wijze van gebruik: betreffende school heeft het nog niet in gebruik



Werken met Journalen ! Stichting Plato

HB

7 boekjes in luxe doos € 65,(geen verbruiksmateriaal, dus geen bijkomende kosten) www.lich.nl Korte omschrijving:!!

!

!

- opdrachten die bijdragen aan zelfontleding, nadenken, preciseren van gedachten, plannen en structureren. Gebaseerd op Meervoudige Intelligentie theorie van Prof. H. Gardner - voor hoogbegaafde kinderen van 8 t/m 11 jaar (voor gemiddeld begaafde leerlingen va 10 jaar)

Doorlopende lijn:!

!

!

-

Cijfers: -

Genoemde voordelen: betreffende school heeft het nog niet in gebruik

Genoemde nadelen: betreffende school heeft het nog niet in gebruik

Doel en wijze van gebruik: betreffende school heeft het nog niet in gebruik

Opmerking VrijHoog: Betreffende materiaal is samen met KWINK! te bestellen voor €145,Op de materialen KWINK! en Journalen volgt nog een 3e product; Grafische Organisatie Methoden (11-88 jr.), waarmee de leerlingen op hele diverse manieren leren hun ideeën en inzichten op papier te krijgen. Hiermee is er een complete lijn voor de gehele basisschoolleeftijd op basis van de Meervoudige Intelligentie theorie, ter bevordering van zelfinzicht, organisatie van gedachten en de emotionele ontwikkeling. De complete lijn kost €230,VrijHoog Langbroekerdijk 9 3972 NB Driebergen 06 20392587 [email protected] Triodos Bank 1985.34.965 KvK 52730867 BTW NL175105406B01

Pagina 50

ALGEMEEN Door een aantal scholen is er meer algemeen aangegeven hoe er voor de meerbegaafde leerlingen gedifferentieerd wordt. Ook is er melding van materiaal gemaakt, uitgegeven door de Begeleidingsdienst voor Vrije Scholen, wat niet specifiek omschreven werd, waardoor ik niet meer informatie heb kunnen vinden. Ik geef hier een overzicht van deze wat meer algemene informatie: Werkschrift verrijkingsstof voor hoogbegaafde kinderen in de Vrije School Begeleidingsdienst voor Vrije Scholen Voordelen: Past ècht in vrije-schoolaanpak Nadelen : Het ʻlevendʼ houden binnen de school Zou, afhankelijk van hoe het ingezet/gebruikt wordt, als doorlopende lijn mogelijk kunnen zijn. Klas 2 t/m 6! !

!

!

!

!

!

!

Cijfer: 7

Stencils Omschrijving: In de lessen aandacht besteden aan verschillende intelligenties Voordelen: past in menskundige achtergronden Nadelen : / Doel

: beter aansluiten bij echte (leer-)vraag van kinderen

Kan in alle klassen! !

!

!

!

!

!

Cijfer: 7

Leermiddelenlijst (Hoog-)begaafde Leerlingen in het basisonderwijs Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO) Puur voor ideeën en achtergronden, als naslagwerk voor de leerkracht. Daarna moet je de ideeën nog wel verwerken/bewerken/aanschaffen. !

!

!

!

!

!

!

!

!

Cijfer: 7

LIO-stagiaire heeft in plus-groep gewerkt De leerlingen leverden ideeën: vaak te groot en niet realiseerbaar. De stagiaire heeft vervolgens de leerlingen begeleid in het proces ʻstap-voor-stapʼ !

!

!

!

!

!

!

!

!

Cijfer: 7,5


Pagina 51

Cursus Spaans Geen merk of uitgever Voor een zeer hoogbegaafde jongen is er een cursus Spaans met cd aangeschaft. Voordelen: jongen kon er zelfstandig mee aan de slag ! overzichtelijk werkboek Nadelen : niet vanuit natuurlijke taalontwikkeling Klas 4/5!

!

!

!

!

!

!

!

Cijfer: 7

Net gestart met plusklas In de plusklas wordt gewerkt met!! ! ! ! ! ! ! In de eigen klas gedifferentieerd met! ! ! ! ! ! !

Vooruit Boeken van Kinheim Pluswerk (-boeken) Eigen werk

Nog te kort om er verder iets zinnigs over te zeggen. Soms tijdens Periode naar RT-groepje, werk mee naar de klas In het RT-groepje wordt gewerkt met! Vooruit ! ! ! ! ! ! Taal- en Rekentoppers ! ! ! ! ! ! Kien en Somplex ! ! ! ! ! ! Taal- en Rekenspelletjes Voordelen: De kinderen kunnen leuke gesprekken voeren met gelijkgestemden. ! Ze voelen zich begrepen Nadelen : Deze kinderen hebben wel veel begeleiding nodig. ! Willen vaak ook geen uitzonderingspositie. ! RT toch vaak zelfde kinderen met dyslexie - kinderen met laag IQ. ! Teveel los zand en niet geïntegreerd in het onderwijs. ! De differentiatie in het RT-groepje werkt op zich goed, echter de ! ! differentiatie in de klas blijft vervolgens moeilijk. Doel! : Aanspreken op niveau. ! Motivatie. ! Leren dat je je moet inzetten om nieuwe vaardigheden onder de knie te ! krijgen. Klas 4/5/6! ! ! ! !

! ! !

! ! !

! ! !

! ! !

! ! !

! ! !

! ! !

Cijfer: 6 Te weinig formatie om het goed te begeleiden.


Pagina 52

Enkele citaten: “We gebruiken aangepast materiaal gebaseerd op de periodestof, vertelstof en de persoonlijke vraag van de betreffende leerlingen.”. “Door het periode-onderwijs, waar breed wordt ingezet, komen hoogbegaafden aan hun trekken.”.

Verder zijn er materialen genoemd, die inmiddels niet meer verkrijgbaar zijn: VariaExtra, verrijkings-materiaal behorende bij de methode Wis en Reken Uitdagers voor Kids, kopieermappen van Ajodakt


Pagina 53

EN DAN... Het vinden van goed materiaal is een belangrijke stap in de differentiatie voor meeren hoogbegaafde leerlingen. Het materiaal werkelijk inzetten in de klas of plusklas, is de volgende stap. Om u hier alvast mee op gang te helpen, hierbij mijn ʻ3 Gouden Regelsʼ:

♥!

Niet méér werk, maar ànder werk

♥!

Niet vrijwillig, maar verplicht

♥!

Volwaardig nagekeken en beoordeeld door de leerkracht

Veel inzicht en daadkracht gewenst in dit boeiende proces met deze prachtige, maar kwetsbare kinderen! Frietzen Grünbauer-Felius

Driebergen, juni 2011

VrijHoog Langbroekerdijk 9 3972 NB Driebergen 06 20392587 [email protected] www.vrijhoog.nl (coming soon...) Bij vragen en/of suggesties kunt u altijd contact opnemen!


Vrij Hoog. Overzicht van Verrijkings-materialen. !!! + de ervaringen met die materialen. op Vrije Basisscholen in Nederland

Recommend Documents