VERVOLGMETING 2014 GEBRUIK- EN WAARDERINGSONDERZOEK SUTU COURT IN DIEZERPOORT, ZWOLLE

VERVOLGMETING 2014 GEBRUIK- EN WAARDERINGSONDERZOEK SUTU COURT IN DIEZERPOORT, ZWOLLE

ONDERZOEKSVERSLAG MAART 2015 Eindredactie: Ingrid Bakker Projectgroep: Erika Groot Jebbink Joelle de Roode Nick Hinrichs Kevin Scholten

Titelblad Project: Vervolgmeting 2014 gebruiken waarderingsonderzoek Sutu Court in Diezerpoort, Zwolle Naam: Kevin Scholten (opleiding: Sport & Bewegen) [email protected] Naam: Joelle De Roode (opleiding: Gezondheid en Technologie) [email protected] Naam: Erika Groot Jebbink (opleiding: Sociaal pedagogische hulpverlening) [email protected] Naam: Nick Hinrichs (opleiding: Sociaal pedagogische hulpverlening) [email protected] Opdrachtgever

Lectoraat De Gezonde Stad

Contactpersonen

Joop ten Dam Ingrid Bakker Niek Pot Ivo Dokman Pim Hoek

Docent onderzoek Docent projectmanagement Coördinator

www.windesheim.nl/onderzoek/ onderzoeksthemas/gezondheiden-welzijn/de-gezonde-stad/ [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

-1-

Samenvatting Dit verslag is het tweede gebruiken waarderingsonderzoek van het Sutu Court in Diezerpoort Zwolle. Deze 1-meting is het vervolgonderzoek op de 0-meting die binnen twee maanden na de opening van het Sutu Court (11 oktober 2013) heeft plaatsgevonden (Bakker et al., 2014a). Dit vervolgonderzoek uit 2014 heeft, net als in 2013, plaatsgevonden in de periode van oktober tot december. Het gebruik en de waardering is wederom in kaart gebracht, om in te zien of het in 2013 vastgestelde enthousiasme blijvend is én om het stimuleren van bewegen in de wijk Diezerpoort te blijven waarborgen. In samenwerking met de opdrachtgever Lectoraat De Gezonde Stad van de hogeschool Windesheim, is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: Door wie, hoe en hoe vaak wordt het Sutu Court in Diezerpoort in 2014 gebruikt en hoe wordt deze plek gewaardeerd door de gebruikers en belanghebbenden ten opzichte van de 0-meting in 2013? Door wie, hoe en hoe vaak wordt het Sutu Court gebruikt Wie - Het Sutu Court wordt het meest gebruikt door basisschool jongens. Het aantal jongens en meisjes vanuit het voorgezet onderwijs (12-18 jaar) lijkt iets te zijn toegenomen, terwijl er dit jaar geen voetballende volwassenen zijn aangetroffen. Hoe - Het Sutu Court en de Sutu muur worden beide door grote groepen gebruikt. Daarnaast worden er verschillende spellen gespeeld op de Sutu muur. Er is dit jaar meer sprake van ‘sociale interactie’ tussen de gebruikers ten opzichte van vorig jaar. Tijdens de 0-meting werd nog geconstateerd dat kinderen het speelveld verlieten vanwege ‘andere’ groepen. Tijdens de 1-meting is geconstateerd dat kinderen met elkaar hebben leren spelen: kinderen vragen elkaar vaker of ze mee willen spelen, kinderen doen vaker mee aan veldpartijen en muurpartijen en er worden nieuwe vrienden gemaakt. Ook Sportservice Zwolle heeft hier aan bijgedragen door het organiseren van een ‘Street league’. Hoe vaak – Het gebruik is gemiddeld gezien redelijk constant gebleven. Het grootste gedeelte van de gebruikers maakt één keer per week en twee uur of langer gebruik van het Sutu Court. De Sutu muur wordt op zondag het meest gebruikt: gemiddeld drie uur per dag, over het gehele jaar gezien. Op basis van de twee verschillende methoden voor het meten van het gebruik, is de gebruiksduur van de Sutu muur weliswaar afgenomen, maar wordt wel beter gebruikt, omdat er meer in groepsverband gespeeld wordt, waardoor zowel het aantal gebruikers van de muur als de gebruiksduur per gebruiker wel eens toegenomen zouden kunnen zijn. Waardering onder de gebruikers Het Sutu Court en de Sutu muur worden dit jaar onverminderd positief beoordeeld. Zowel het Sutu Court als de Sutu muur worden wederom met een ‘9’ beoordeeld door de gebruikers. Wat echter opvalt, is dat het aantal klachten over de hekken rondom het Sutu Court toenemen: de hekken zijn aan de zijkanten te laag, waardoor de bal soms de autoparkeerplaats op schiet en tegen auto’s aankomt. De gebruikers vinden het vervelend dat ze daardoor niet voluit kunnen sporten. Ze hebben aangegeven met hogere hekken intensiever te gaan sporten. Ook hebben ze aangegeven dat vriendjes door deze te lage hekken ergens anders gaan voetballen. ‘De hekken’ worden dan ook het meest genoemd bij de vraag: “Wat zou je willen veranderen aan deze plek?”.

-2-

Dit jaar gaan kinderen meer lopend naar het Sutu Court dan fietsend, omdat er geen goede fietsenstalling aanwezig is. Fietsen, brommers en scooters vallen om in de ogenschijnlijk daarvoor aangelegde grindbak1. Waardering door de overige belanghebbenden Een aantal geïnterviewde parkgebruikers, Travers Welzijn en de Enkschool maakt gebruik van het Sutu Court. Alle geïnterviewde belanghebbenden zijn positief over het Sutu Court. Ze vinden het een goed initiatief: het Sutu Court is openbaar toegankelijk en het bevorderd de cohesie in de wijk. Het is volgens de belanghebbenden een aanwinst voor de wijk. De geïnterviewde docente van de Enkschool gaf aan dat ze kansen ziet om binnen de school meer aandacht aan het Sutu Court te besteden en het gebruik van het Sutu Court door de school te vergroten. Ze denkt daarbij onder andere aan schoolgym op het Sutu Court. De docente gaf tevens aan dat ze het Sutu Court graag als goed voorbeeld zou willen gebruiken voor de lessen op school over een gezonde leefstijl en met name overgewicht. In november 2014 heeft het Sutu Court van 49 respondenten gemiddeld een ‘8,5’ gekregen. Ook de Sutu muur heeft gemiddeld een ‘8,5’ (n=38) gekregen. In 2013 waren de gemiddelde cijfers nagenoeg gelijk: het Sutu Court ontving een gemiddelde van ‘8,6’ (n=30) en de Sutu muur een gemiddelde van ‘8,4’ (n=39). Een enkeling ervaart overlast van het Sutu Court en/of de Sutu muur:  Een aantal omwonenden ervaart overlast als de bal tegen de muur aan komt en het applaudisseren van de muur, omdat volgens hen het volume te hard staat. Anderen ervaren geen overlast, maar zouden het een goed compromis vinden als het geluid eerder uit gaat; in de vroege avonduren (nu werkzaam tot 21:00 uur).  De meningen zijn uiteenlopend over de mogelijke overlast door het plaatsen van verlichting bij het Sutu Court. De ene helft verwacht geen overlast, de andere helft lijkt het geen goed idee, maar zou het een goed compromis vinden als het geluid van de Sutu muur in de vroege avonduren uit gaat.  De leerlingen en docenten van de Enkschool storen zich aan de rommel op en bij het Sutu Court, waardoor de leerlingen er dan niet prettig kunnen spelen. Het gaat om het vuil dat niet in de prullenbakken terecht gekomen is. Dit is inmiddels verholpen door de extra prullenbak die door de wijkbeheerder geplaatst is. De door de belanghebbenden geopperde verbeterpunten voor het Sutu Court hebben betrekking op: a) de aantrekkelijkheid van het Sutu Court en de nabije omgeving, b) de overlast, c) het hekwerk, d) de verlichting, e) vergroting en uitbreiding van het Sutu Court, f) communicatie over het Sutu Court ter verbetering van het gebruik en decohesie in de buurt en g) het organiseren van activiteiten. De aantrekkelijkheid van het Sutu Court en de nabije omgeving verbeteren en het vergroten en uitbreiding van het Sutu Court zijn het meest genoemd.

1

Bij navraag bij de wijkbeheer (achteraf, maart 2015) bleek dat deze ‘grindbak’ (feitelijk is het gravel; het afvalproduct van de voormalige tennisbanen) gecreëerd is voor het plaatsen van een terras. Dit is in overleg met de horecaondernemer en het bestuur van het Kegelhuis gedaan, net als het creëren van extra parkeermogelijkheden langs het weggetje richting het Kegelhuis. Het is dus niet bestemd voor fietsen.

-3-

Een aantal voorbeelden ten aanzien van het verbeteren van de aantrekkelijkheid van het Sutu Court en de nabije omgeving zijn:  meer bankjes, picknicktafels, verlichting, extra prullenbakken, fietsenrekken, een watertap en de buurt opvrolijken en verder aankleden  het ophangen van een visuele uitnodiging bij het Sutu Court en  meer aandacht besteden aan de promotie van het Sutu Court. Een aantal genoemde voorbeelden ten aanzien van het vergroten en uitbreiden van het Sutu Court zijn:  een groter Sutu Court  grotere doelen  een tweede Sutu Court erbij  meer verschillende interactieve speeltoestellen.

-4-

Voorwoord Zwolle, 9 januari 2014 Voor u ligt het onderzoeksverslag. Dit onderzoeksverslag is het resultaat van een 1-meting die volgde op de 0-meting, die is uitgevoerd na de opening van het Sutu Court eind 2013. Deze periode heeft het onderzoeksteam met veel enthousiasme hard gewerkt aan de totstandkoming van dit verslag. We hebben veel complimenten gekregen van betrokkenen, dat heeft ons geholpen in het proces. Wij hebben deze ‘Meetinstrumenten met handleiding’ gevolgd op voorbereiding, uitvoering, analyse en rapportage. Het was niet gemakkelijk om een betrouwbare vergelijking te kunnen maken omdat er veel factoren waren waar rekening mee gehouden moest worden. Wij hebben geprobeerd om een zo betrouwbaar mogelijke vergelijking te maken ten opzichte van de 0-meting waarbij we misschien wat meer factoren hebben vastgelegd dan vorig jaar. Dit hebben we gedaan zodat volgende onderzoeken betrouwbaarder kunnen worden. Ons hoofddoel was om inzicht te krijgen in het gebruik en de waardering van het Sutu Court in Diezerpoort één jaar na de opening van het Sutu Court. Voor de totstandkoming van dit onderzoeksverslag zijn we een aantal personen zeer dankbaar. Ten eerste willen we alle gebruikers en overige belanghebbenden bedanken die tijd voor ons hebben vrijgemaakt om de interviewvragen te beantwoorden. Zonder deze input was het niet mogelijk geweest om het pallet aan meningen inzichtelijk te maken. Ook willen we graag Nicole Reijerink en Wessel Hof bedanken, de servicemedewerkers van Yalp (fabrikant en ontwikkelaar van het Sutu Court). We willen hen bedanken voor de statistische gegevens van de Sutu muur. Deze statistische gegevens hebben ons extra inzicht verschaft in het gebruik van het Sutu Court. Pim Hoek, Niek Pot en Ivo Dokman, docenten van de Minor De Gezonde Stad, willen we bedanken voor de extra ondersteuning in het opzetten en uitvoeren van dit gebruiken waarderingsonderzoek. Tot slot willen we van de gelegenheid gebruik maken om Joop ten Dam en Ingrid Bakker te bedanken voor de procesmatige en inhoudelijke begeleiding. Joop ten Dam en Ingrid Bakker hebben er als opdrachtgever voor gezorgd dat we het proces goed in de gaten hielden en goed op schema bleven. Ook hebben hun ons met inhoudelijke feedback op de producten goed op weg geholpen. Wij wensen u veel plezier met het lezen van ons onderzoeksverslag en danken u bij voorbaat voor de interesse die u hierin toont. Namens de Projectgroep Sutu Court 2014, Nick Hinrichs Kevin Scholten Erika Groot Jebbink Joëlle de Roode

-5-

Inhoud Titelblad ................................................................................................................................................... 1 Samenvatting........................................................................................................................................... 2 Voorwoord .............................................................................................................................................. 5 1

2

3

Inleiding ........................................................................................................................................... 8 1.1

Aanleiding en probleemstelling............................................................................................... 8

1.2

Doelgroep ................................................................................................................................ 9

1.3

Doelstelling .............................................................................................................................. 9

1.4

Onderzoeksvraag ..................................................................................................................... 9

1.5

Leeswijzer .............................................................................................................................. 10

Literatuuronderzoek...................................................................................................................... 11 2.1

Interactieve sporten beweegtoestellen voor de buitenruimte .......................................... 11

2.2

Gezond bewegen ................................................................................................................... 12

2.3

Barrières voor buitenspelen .................................................................................................. 13

2.4

Platteland versus stad ........................................................................................................... 14

2.5

Implicaties voor het huidige onderzoek ................................................................................ 15

Onderzoek ..................................................................................................................................... 16 3.1

Onderzoekspopulatie ............................................................................................................ 17

3.1.1 Gebruikers ......................................................................................................................... 17 3.1.2 Overige belanghebbenden ................................................................................................ 17 3.2

Meetmethoden ..................................................................................................................... 17

3.2.1 Meten van het gebruik ...................................................................................................... 18 3.2.2 Meten van de waardering onder de gebruikers................................................................ 19 3.2.3 Meten van de waardering onder de overige belanghebbenden ...................................... 20 4

Onderzoeksresultaten ................................................................................................................... 22 4.1

Gebruik .................................................................................................................................. 22

4.1.1 Observaties ........................................................................................................................ 22 4.1.2 Digitale gebruiksgegevens ................................................................................................. 24 4.1.3 Slotopmerking ................................................................................................................... 29 4.2

Waardering onder de gebruikers .......................................................................................... 29

4.2.1 Onderzoekspopulatie ........................................................................................................ 29 4.2.2 Bevindingen interviews ..................................................................................................... 30 4.3

Waardering onder de overige belanghebbenden ................................................................. 38

4.3.2 Gebruikers van het park .................................................................................................... 40

-6-

4.3.3 SportService Zwolle ........................................................................................................... 42 4.3.4 Travers Welzijn .................................................................................................................. 44 4.3.5 Enkschool........................................................................................................................... 45 4.3.6 Uitbaters Stilohallocatie .................................................................................................... 48 4.3.7 Wijkbeheerder, wijkmanager en wijkagent ...................................................................... 49 5

Discussie & conclusie..................................................................................................................... 52 5.1

Discussie ................................................................................................................................ 52

5.2

Conclusie ............................................................................................................................... 54

5.2.1 Beantwoording onderzoeksvraag...................................................................................... 54 5.2.2 Adviezen ten aanzien van vervolgonderzoek naar gebruik en waardering ...................... 60 5.2.3 Opties voor aanvullend onderzoek ................................................................................... 61 Bibliografie ............................................................................................................................................ 62

Bijlage I

Mailbericht over aanvullende onderzoeksvragen ............................................................. 64

Bijlage II

Overzicht van aanpassingen aan Meetinstrumenten 1 t/m 3 ........................................... 66

Bijlage III

Verslagen van de observatiemomenten ........................................................................... 67

Bijlage IV

Interactieve speeltoestellen Yalp ...................................................................................... 69

Bijlage V

Totaaloverzicht geopperde verbeterpunten Sutu Court................................................... 70

-7-

1

Inleiding

1.1

Aanleiding en probleemstelling

In 2013 is een sportieve ontmoetingsplek genaamd ‘Sutu Court’ in de Zwolse wijk Diezerpoort gerealiseerd met de mogelijkheid meer Sutu’s te realiseren in andere Zwolse wijken als het een succes zou blijken te zijn. Het Sutu Court is een sportveld dat is voorzien van een interactieve voetbalmuur, de Sutu muur, dat naast voetbal en basketbal tevens voor balsporten zoals hockey en handbal gebruikt kan worden. Daarnaast is het mogelijk het Sutu Court verder uit breiden met een net, zodat het ook voor volleybal en tennis geschikt wordt. Het Sutu Court ligt centraal in de wijk Diezerpoort, nabij het park de Hogenkamp. Het Sutu Court is gerealiseerd in het kader van de Zwolse ‘Jongeren Op Gezond Gewicht’ (voortaan te noemen als JOGG) aanpak, genaamd ‘Zwolle Gezonde Stad’ (voortaan te noemen als ZGS). JOGG is een integrale en intersectorale aanpak met als doel het bevorderen van een gezond gewicht bij kinderen van 0-19 jaar. Het is gebaseerd op vijf pijlers: 1. zorgen voor politiek- bestuurlijk draagvlak 2. verbinding preventie en zorg 3. publiek- en private samenwerking 4. sociale marketing 5. wetenschappelijke begeleiding en evaluatie Dit onderzoek geeft invulling aan de pijler ‘wetenschappelijke begeleiding en evaluatie’. Dit wordt gedaan om te zorgen voor continuïteit in de gezonde trend die in Zwolle sinds 2010 ingezet en in 2013 is vastgesteld (Visscher et al., 2014). Er wordt beoogd het leefstijlgedrag van kinderen te verbeteren, onder andere door het aanpassen van hun sociale en fysieke omgeving. Binnen het ZGS wordt er via drie sporen gewerkt: - Bevorderen van gezond gedrag - Bevorderen van een gezonde omgeving - Bevorderen van een gezonde zorg Dit onderzoek dat geïnitieerd is vanuit het Lectoraat De Gezonde Stad richt zich met name op het bevorderen van gezond gedrag middels het realiseren van een gezonde omgeving. Naast de gemeente Zwolle hebben de private partners van ZGS deltaWonen, Rabobank IJsseldelta, Novon en hogeschool Windesheim een financiële bijdrage geleverd aan de realisatie van het eerste Sutu Court in Zwolle. Ook Yalp heeft een financiële bijdrage geleverd. Na de officiële opening van het Sutu Court op vrijdag 11 oktober 2013 is er een onderzoek gestart vanuit het Lectoraat De Gezonde Stad. Doormiddel van een 0-meting (Bakker et al., 2014) is er onderzocht door wie, hoe en hoe vaak het Sutu Court in Diezerpoort binnen twee maanden na de officiële opening (oktober-december 2013) werd gebruikt en hoe die plek gewaardeerd werd door de gebruikers en belanghebbenden. Het huidige onderzoek (oktober-december 2014) is een vervolgmeting op de meting van vorig jaar, waarmee wordt gekeken of het enthousiasme blijvend is. Alle gegevens en meetinstrumenten van het vorige onderzoek zijn als leidraad gebruikt voor dit onderzoek. In dit onderzoek zijn dus geen nieuwe onderzoeksmeetinstrumenten ontwikkeld.

-8-

1.2

Doelgroep

ZGS richt zich op de doelgroep 0 t/m 19 jaar. Het Sutu Court richt zich primair op jongeren vanaf 6 jaar. De overige belanghebbenden met betrekking tot het Sutu Court, de secundaire doelgroep van het onderzoek, zijn:  Omwonenden  Gebruikers van het park De Hogenkamp  Medewerkers van de Enkschool  Uitbaters van de Stilohallocatie: het restaurant ‘De Stilo’, het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen-gebouw (voortaan te noemen als CBR) en het Kegelhuis  Jongerenwerk Travers Welzijn  Medewerker van SportService Zwolle  Wijkbeheerder, -agent en -manager

1.3

Doelstelling

Voor het onderzoek is één jaar na opening van het Sutu Court wederom het gebruik en de waardering in kaart gebracht om in te zien of er blijvend enthousiasme is onder zowel de gebruikers als de overige belanghebbenden. De doelstelling is dan ook: Inzicht krijgen in het gebruik en waardering van het Sutu Court één jaar na de opening van het Sutu Court.

1.4

Onderzoeksvraag

De volgende onderzoeksvraag en deelvragen zijn geformuleerd: Onderzoeksvraag Door wie, hoe en hoe vaak wordt het Sutu Court in Diezerpoort in 2014 gebruikt en hoe wordt deze plek gewaardeerd door de gebruikers en belanghebbenden ten opzichte van de 0-meting in 2013? Deelvragen - Wie maken er in 2014 gebruik van het Sutu Court en hoe verhoudt dit zich ten opzichte van 2013? - Hoe wordt het Sutu Court in 2014 gebruikt en hoe verhoudt dit zich ten opzichte van 2013? - Hoe vaak wordt het Sutu Court en in het bijzonder de Sutu muur in 2014 gebruikt en hoe verhoudt dit zich ten opzichte van 2013? - Wat is de waardering onder de gebruikers van het Sutu Court en hoe verhoudt dit zich ten opzichte van 2013? - Wat is de waardering onder de overige belanghebbenden2 van het Sutu Court en hoe verhoudt dit zich ten opzichte van 2013? - Welke vragen leven er bij de samenwerkingspartners3 van het Sutu Court en welke antwoorden kunnen hierop gegeven worden? - Wat zijn de overige verschillen tussen de 1-meting (2014) ten opzichte van de 0-meting (2013)?

2

Overige belanghebbenden van het Sutu Court zijn: omwonenden, parkgebruikers, SportService Zwolle, Travers Welzijn, Enkschool, uitbaters van de Stilohallocatie, wijkmanager, wijkbeheerder en wijkagent. 3 Samenwerkingspartners voor de realisatie van het Sutu Court zijn: Gemeente Zwolle, deltaWonen, Rabobank IJsseldelta, Novon, Hogeschool Windesheim, Actorion, Yalp, SportService Zwolle, Travers Welzijn.

-9-

1.5

Leeswijzer

Het onderzoeksverslag is opgedeeld in zes hoofdstukken. In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het bijbehorende beknopte literatuuronderzoek beschreven. In hoofdstuk 3 worden de gebruikte onderzoeksmethoden toegelicht. Vervolgens worden in hoofdstuk 4 de resultaten beschreven en volgt in hoofdstuk 5 de discussie en conclusie, inclusief de aanbevelingen voor (aanvullend) vervolgonderzoek.

- 10 -

2

Literatuuronderzoek

In 2013 is naast een weergave van relevante informatie over het uitvoeren van een gebruiken waarderingsonderzoek een beknopt literatuuronderzoek uitgevoerd naar interactieve sporten beweegtoestellen voor de buitenruimte, waaronder het Sutu Court en de Sutu muur (Bakker et al., 2014a). Paragraaf 2.1 geeft hiervan een korte samenvatting. Als aanvulling hierop is literatuur verkend over de gezonde gevolgen van bewegen (zie paragraaf 2.2), barrières voor buitenspelen (paragraaf 2.3) en over de verschillen tussen steden en platteland (paragraaf 2.4). In paragraaf 2.5 wordt de verbinding gelegd tussen de informatie verkregen uit de literatuur en het huidige onderzoek.

2.1

Interactieve sporten beweegtoestellen voor de buitenruimte

Interactieve sporten beweegtoestellen zijn ontwikkeld om tegemoet te komen aan de huidige trend, waarbij in toenemende mate gebruik wordt gemaakt van interactieve (speel)mogelijkheden op basis van digitale technologie. Meestal gebeurt dit thuis: achter de TV, de computer of de spelconsole. De toenemende interesse in interactieve spellen kan voor een deel worden gevonden in de uitdaging: het is competitief en biedt vaak een erg plezierige vorm van onderlinge strijd of samenwerking. Door ‘games’ met elkaar te spelen vormt zich een sterke binding. Bij de interactieve sporten beweegtoestellen wordt dit in een gezonde buitenlucht gecombineerd met lichamelijke inspanning. Hierdoor wordt op een uitdagende manier tegemoet gekomen aan de stijgende vraag naar zowel interactieve spellen als naar gezondheid in de wijk. Het Sutu Court is een vrolijk ogende sportieve ontmoetingsplek met een interactieve Sutu muur (zie foto 1). Door het gebruik van felle kleuren en duidelijke belijning is de aantrekkingskracht en de diversiteit aan sporten spelmogelijkheden groot. Er staan hekken omheen met twee doelen, twee baskets en een Sutu muur. De Sutu muur is het interactieve element waarmee het ‘gamen’ wordt gecombineerd met lichamelijke beweging.

Afbeelding 1

Sutu Court #3 met Sutu muur (Bron: Yalp)

- 11 -

2.2

Gezond bewegen

Bij gezond bewegen denken velen gelijk aan sport. Naast sport kunnen echter ook andere vormen van beweging bijdragen aan de gezondheid. Maar waarom is bewegen gezond? Hoe gezond is bewegen? Is bewegen alleen goed voor de gezondheid? Waarden van sport Naast het bevorderen van de gezondheid, kent sport ook maatschappelijke waarden. Het VerweyJonker Instituut (een onderzoeksinstituut op het gebied van sociaal-maatschappelijke thema’s) heeft de wetenschappelijke literatuur geanalyseerd op de effecten van sport op het gebied van gezondheid, sociale cohesie, gedragsverandering, schoolprestaties en economisch rendement. Volgens de onderzoekers laat de literatuur zien dat jongeren door sport hun vaardigheden oefenen voor zelfreflectie en zelfregulering, wat belangrijke vaardigheden zijn die ook schoolprestaties kunnen beïnvloeden. Individuele sporten leiden tot meer zelfvertrouwen van de deelnemers in individuele taken, teamsporten tot meer gevoel van controle over relaties. Er zijn ook aanwijzingen dat bij toename van sportdeelname het probleemgedrag vermindert. Nederlands onderzoek laat verder zien dat openbare sportplekken een belangrijke buurtfunctie hebben en sportdeelname blijkt ook samen te gaan met een groter vertrouwen in medeburgers en de politiek. Daarnaast voelen leden van een sportvereniging zich prettiger dan mensen die geen lid zijn van een sportvereniging (Buiter, 2013) Het verband tussen oorzaak en gevolg van deze ontwikkelingen kan nog niet wetenschappelijk uitgelegd worden, maar statistisch gezien wel bewezen worden. Het belang van sport is zó groot dat het een levens veranderende invloed op mensen heeft. Energiebalans Daarnaast is het belangrijk dat iedereen zijn energiebalans in de gaten houdt. Eten en drinken geeft je de energie die je lichaam nodig heeft om te kunnen functioneren en te bewegen. Je blijft op gewicht als er balans is tussen de hoeveelheid energie uit je eten en drinken en de hoeveelheid energie die je lichaam verbruikt. Als je niet méér eet dan je nodig hebt, zal je geen ‘nieuw’ vet opslaan. Dit heet de energiebalans. Wie in energiebalans is, blijft dus op gewicht, omdat je niet meer inneemt dan je verbrandt (Voedingscentrum, 2014a). Je kunt de werking van de energiebalans vergelijken met een batterij. De batterij laadt op door voeding en drinken. Hij loopt weer leeg door sport en beweging. Wie veel in beweging is, verbruikt dus veel energie. Maar eet je meer dan je verbruikt, dan slaat je lichaam de niet gebruikte energie op in de vorm van vet. Dit verklaart het alom bekende verschijnsel “aankomen”. Eet je minder dan je verbruikt, dan val je af (Voedingscentrum, 2014b). Gezondheid en buitenspelen Actief bezig zijn in de buitenlucht is goed voor kinderen. Van nature vindt een kind het heel leuk om te spelen en te bewegen. Spelen en bewegen is heel belangrijk voor een kind, hiermee ontwikkelt hij zijn (fijne) motoriek. Het is bekend dat kinderen die regelmatig buiten spelen, beter in hun vel zitten, goed eten en slapen en meer tevreden zijn (Middendorp, 2012). Uit een onderzoek van Jantje Beton (NIPO, 2013) naar buitenspelen blijkt dat 80% van de kinderen vrolijk wordt van buitenspelen. De meeste kinderen geven aan dat buitenspelen hun sterk en gezond maakt. Hieronder worden een aantal redenen weergegeven waarom buitenspelen voor kinderen gezond is:  Buitenspelen is goed voor de sociale, motorische en cognitieve ontwikkeling. Een speelplek buiten biedt kinderen de gelegenheid om andere leeftijdsgenoten te ontmoeten en samen te

- 12 -

  



  

2.3

spelen. Het is de plek waar de basis ligt voor het oefenen van sociale vaardigheden (Mens en Gezondheid, 2014) Het verhoogt de weerstand. Bezig zijn in een uitdagende omgeving verlaagd de kans op ongelukken. Buitenspelen kan een kind slimmer en creatiever maken. Door te bewegen worden meer verbindingen aangemaakt in de hersenen. Dat komt doordat je lichaam moet inspelen op onverwachte gebeurtenissen. Kennismaken met natuur. Door kennis te maken met de natuur krijgen kinderen een verbeterd wereldbeeld. Het is dus ook niet alleen goed voor de kinderen, maar ook goed voor de natuur! Als de kinderen nu enthousiast gemaakt worden over de natuur en het buitenleven, zullen ze later het belang van de natuur inzien en respecteren. Tegengaan van overgewicht. Een natuurlijke omgeving (bos, natuurspeeltuin) vraagt om beweging en beweging gaat overgewicht tegen. Spelen in een uitdagende omgeving leidt tot positief speelgedrag. Kinderen slapen beter als ze een uur of twee hebben buiten gespeeld (Vehof, 2014)

Barrières voor buitenspelen

Steeds minder kinderen spelen regelmatig buiten en nog minder kinderen krijgen de kans om in een natuurlijke omgeving te spelen. Door de verstedelijking is er steeds minder plaats om lekker buiten te kunnen spelen, maar wat ook een grote rol speelt is de hoeveelheid speelgoed die veel kinderen bezitten en de aantrekkingskracht van tv en spelcomputers. Gezinnen hebben drukke agenda’s: de kinderen gaan naar muziekles, zwemles en knutselclubjes, terwijl ouders zich in hun kostbare vrije uren bezig willen houden met de boodschappen, huishouden, hun sociale leven en hun hobby’s. Zo blijft er weinig tijd over om gewoon lekker vrij buiten te spelen. Met name de jongste kinderen die niet zelfstandig naar een speelplek kunnen zullen hier dan ook minder komen (Middendorp, 2012). Veel ouders maken zich zorgen over de veiligheid van hun kinderen en belemmeren door hun angsten de spelmogelijkheden van hun kinderen. Kinderen leren door vallen en opstaan, bulten en schrammen. Wanneer een kind overal voor wordt behoed, leert het nooit voorzichtig te worden. Dit kan grotere gevolgen hebben dan vallen van een kleine hoogte (Leeuwen, 2009). Jantje Beton heeft onderzoek gedaan naar of kinderen wel genoeg buiten kunnen spelen (NIPO, 2013). Aan dit onderzoek hebben 600 kinderen van 6 t/m 12 jaar meegedaan. Uit dit onderzoek blijkt dat 40% van de kinderen hun speelomgeving saai vindt. Opvallend is dat dit vooral geldt voor kinderen van 9 t/m 12 jaar. De helft van de kinderen vindt de stoepen en pleintjes bij hun huis saai. De favoriete speelplekken van kinderen zijn natuur/bos en grasveldjes. Zowel de jongste als de oudste kinderen willen het liefst klimmen, fietsen, zelfverzonnen spelletjes spelen, tenten/hutten bouwen en verstoppertje spelen. Veel activiteiten zijn niet geschikt in de meeste buurten. Bovenaan de lijst van wat kinderen willen veranderen aan hun omgeving staat: spannende plekken om te spelen, meer dingen voor oudere kinderen en mensen zouden aardiger en vriendelijker moeten zijn. Jantje Beton concludeert dat wanneer dit gebeurt meer dan de helft van de kinderen meer zou gaan buiten spelen (NIPO, 2013).

- 13 -

2.4

Platteland versus stad

Uit het rapport ‘Gezondheid in de grote steden’ (Lucht, van der & Verkleij, 2001) van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) is gebleken dat bewoners van grote steden en met name de bewoners van achterstandswijken minder gezond zijn dan bewoners in de rest van Nederland. Er zijn een aantal aandachtspunten waarmee grote steden - met name de aandachtswijken – verschillen in gezondheid met het platteland. Volgens Steenbekkers, Simon & Veldheer (2006) voelen mensen op het platteland zich gezonder dan mensen uit de stad. Zij ervaren zichzelf als gezond en zij leven inderdaad ook gezonder dan mensen in de stad. Daarnaast hebben ze minder ernstige lichamelijke beperkingen en psychische aandoeningen. Een van de verklaringen hiervan is het verschil in bevolkingsopbouw en sociaaleconomische status. Met ‘bevolkingsopbouw’ wordt bedoeld de verdeling van een bevolking naar bepaalde demografische, sociaaleconomische of sociaal-culturele kenmerken. De ‘sociaaleconomische status’ is een plaats op de maatschappelijke ladder vanuit een sociale- en economische status, bepaald door opleidingsniveau, beroep en inkomen (ten Dam, 1997). Volgens Steenbekkers et al. (2006) is een tweede verklaring hiervoor de leefomgeving in de stad. Dit is minder gezondheid bevorderend dan op het platteland. Ten slotte een derde verklaring is een groene omgeving. “Natuur kan helpen bij herstel van stress en aandacht moeheid. Uitzicht op natuur en verblijf in de natuur blijkt een positieve invloed te hebben op onder meer stemming en fysiologische stress” (Gezondheidsraad & Raad voor RNMO, 2004). Sporten op het platteland versus in de stad Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) (Steenbekkers et al, 2006) besteden stadse en plattelandse bewoners evenveel tijd aan sport en bewegen. Sinds 2003 blijkt de sportdeelname onder plattelanders licht gestegen te zijn. In veel verstedelijkte plaatsen is er een daling van het aandeel sporters te zien. In dat onderzoek is er ook gekeken naar het aanbod van sportvoorzieningen op het platteland en in de steden. Er kwam naar voren dat per persoon er meer sportvoorzieningen zijn in hun eigen postcodegebied, naarmate de verstedelijking afneemt (hiermee worden niet niet-stedelijke gebieden bedoeld.) Hieruit blijkt dat het aanbod aan sportvoorzieningen geen link heeft met het aantal sportdeelname per postcode. Tussen stadse en plattelandse bewoners is er geen verschil in de intensiteit van het sporten. Ze zijn beiden dus even fanatiek. Wel is er een verschil in voorkeur. Stadse bewoners doen het meest aan ‘duo sporten’ of sporten die als trendy worden gezien zoals hockey, squash, golf en fitness. Deze sporten hebben te maken met de stadse ‘urban culture’ en zijn daarnaast ook sporten die vooral binnen worden uitgeoefend. Het zijn sporten zoals: basketbal, vechtsporten, trimmen, squash en vechtsporten. Plattelandse bewoners doen vaker aan teamsporten die vooral buiten gespeeld worden, daarnaast zijn deze sporten niet vaak trendy. Er kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de volgende sporten: veldvoetbal, volleybal, turnen, zwemmen, paardrijden, wielersport, wandelsport, schaatssport en auto/motorsport (Steenbekkers et al, 2006).

- 14 -

2.5

Implicaties voor het huidige onderzoek

In het voor u liggende rapport wordt er onderzoek beschreven naar het Sutu Court in de wijk Dierzerpoort. Diezerpoort is een aandachtswijk van de stad Zwolle. Uit onderzoek van ZGS blijkt dat Diezerpoort (en Holtebroek) de aandachtswijken zijn voor wat betreft ongezond gedrag en overgewicht onder kinderen. In Diezerpoort wonen procentueel gezien de meeste kinderen met overgewicht en obesitas. Eén verklaring daarvoor is dat de ouders van deze kinderen niet genoeg geld hebben om hun kinderen te laten sporten. Zo kwam het idee om een Sutu Court te plaatsten in de wijk Diezerpoort. In de wijk Diezerpoort is weinig tot geen (buiten)sportaccommodatie aanwezig. Het realiseren van een (buiten)sportaccommodatie in de openbare ruimte is ook nog eens vrij toegankelijk (gratis) en dit sluit aan op de wensen en behoeften van de bewoners. Het voordeel van zo’n investering in een wijk is dat, naast het bevorderen van gezond gedrag en daarmee de gezondheid, ook de leefbaarheid wordt gestimuleerd en daarmee ook de huizenprijzen verbeteren en stijgen. Zoals in de literatuur naar voren komt doen stadsbewoners minder aan buitensporten. Het initiatief om een Sutu Court buiten te plaatsen om mensen meer uit te dagen buiten te spelen sluit hierop aan. Daarnaast blijkt dat stadse bewoners een voorkeur hebben aan sporten die als ‘trendy’ worden gezien. Het Sutu Court is een innoverend initiatief door de computer buiten te zetten. Het idee dat het bewoners en met name kinderen en jongeren zal aantrekken komt overeen met de literatuur.

- 15 -

3

Onderzoek

Voor het onderzoek naar het gebruik en de waardering van het Sutu Court zijn voor de 0-meting in 2013 meetinstrumenten ontwikkeld en bijbehorende handleidingen geschreven (Bakker et al., 2014b). Deze meetinstrumenten en handleidingen zijn ook voor de vervolgmeting gebruikt en nauwkeurig opgevolgd, zodat de resultaten uit 2013 (0-meting) en 2014 (1-meting) goed met elkaar vergeleken kunnen worden. De opdrachtgever – het lectoraat De Gezonde Stad – heeft voor dit vervolgonderzoek een aantal aanvullende onderzoeksvragen geformuleerd, waardoor er een aantal aanpassingen in het onderzoek en de gebruikte methoden heeft plaatsgevonden. De aanvullende vragen vanuit het lectoraat zijn geweest:  Is er ten opzichte van de 0-meting iets veranderd in het gebruik en de gebruikers van het Sutu Court, de Sutu muur en het omliggende terrein?  Welke uitstraling heeft het Sutu Court en het omliggende terrein op de buurt/de wijk?  Is er sinds de 0-meting iets veranderd in het activiteitenaanbod op het Sutu Court?  Is er inmiddels verlichting aanwezig en wat is het effect daarvan op het gebruik en de waardering?  In hoeverre maakt de naastgelegen basisschool voor bijzonder onderwijs, de Enkschool, gebruik van het Sutu Court, de Sutu muur en/of het omliggende terrein?  Wat zijn de kansen en mogelijkheden die de uitbaters van de Stilohal en het Kegelhuis voor zichzelf zien? Hebben ze al voordeel/nadeel ondervonden van de komst van het Sutu Court?  Welke ervaringen hebben de wijkagent, wijkbeheerder en de wijkmanager in het laatste jaar met het Sutu Court en het omliggende terrein opgedaan?  Welke leerpunten kunnen we noteren en meenemen voor het wel/niet realiseren van een Sutu muur elders in Zwolle?  Wat zijn de kansen en mogelijkheden om het gebruik van het Sutu Court door ouderen te bevorderen? Daarnaast zijn, op verzoek van de opdrachtgever, de samenwerkingspartners in de realisatie van het Sutu Court in de gelegenheid gesteld aanvullende vragen voor het onderzoek te formuleren (zie Bijlage I). De volgende aanvullende vragen zijn teruggekomen vanuit de belanghebbende partners:  “Uit welke wijk komen de Sutu-gebruikers?” (deltaWonen)  “Zien de omwonenden de Sutu als een verrijking van hun buurt?” (deltaWonen)  “Zijn er andere logische locaties in Zwolle voor een Sutu muur?” (deltaWonen)  “Is er interesse bij de jeugd voor één van de andere toestellen van Yalp?” (deltaWonen)  “Komen er bij het Sutu Court ook jongeren die anders niet in beweging waren gekomen en thuis op de bank waren gebleven?” (Novon)  “Stromen de jongeren die van de Sutu Court gebruik maken ook door naar sportverenigingen?” (Novon)

- 16 -

3.1

Onderzoekspopulatie

Voor het gebruiken waarderingsonderzoek zijn verschillende onderzoekspopulaties gedefinieerd: de gebruikers en de overige belanghebbenden. Binnen deze laatste tamelijk heterogene groep zijn vervolgens weer meer homogene subgroepen gedefinieerd: omwonenden, gebruikers van het park de Hogenkamp, medewerker van SportService Zwolle, medewerker van Travers Welzijn, medewerkers van de basisschool de Enkschool (bijzonder basisonderwijs), uitbaters van de Stilohallocatie en de wijkmanager, -beheerder en –agent (Bakker et al., 2014a). 3.1.1 Gebruikers De gebruikers van het Sutu Court worden beschouwd als de primaire onderzoekspopulatie. In het verslag van het vorige gebruiken waarderingsonderzoek is te lezen welke gebruikers bij het Sutu Court en haar omgeving (waaronder het park De Hogenkamp) te vinden waren. Voor het huidige onderzoek wordt uitgegaan van dezelfde te onderscheiden gebruikersgroepen, te weten:  Basisschoolkinderen (4-12 jaar)4 - niet alleen woonachtig in de nabije omgeving (≤ 400 meter) en van de naastgelegen Enkschool (o.b.v. de te verwachten actieradius), maar ook uit de overige delen van de wijk Diezerpoort, uit andere Zwolse wijken en zelfs van buiten Zwolle (blijkende uit de meting uit 2013).  Jongeren (12-18 jaar) - uit de gehele wijk Diezerpoort en daarbuiten, als ook de deelnemers aan de buurtsportclub Club2Move;  (Jong) volwassenen (>18 jaar) - uit de gehele wijk Diezerpoort en daarbuiten. 3.1.2 Overige belanghebbenden De tweede (secundaire) onderzoekspopulatie bestaat uit de ‘overige belanghebbenden’ die direct of indirect te maken hebben met het Sutu Court en haar omgeving. Ook deze onderzoekspopulatie is identiek aan die van de eerdere meting, te weten:  De omwonenden: bewoners van de flats aan de Jan van Buschstraat en de Hornstraat  De gebruikers van het naastgelegen park de Hogenkamp  Medewerker(s) van Travers Welzijn  Medewerker(s) van SportService Zwolle  Medewerker(s) van de Enkschool  Uitbaters van de Stilohallocatie  Wijkmanager, wijkbeheerder en/of wijkagent

3.2

Meetmethoden

In 2013 is een literatuurstudie gedaan naar het uitvoeren van een gebruiken waarderingsonderzoek (Bakker et al., 2014a), op basis waarvan de meetinstrumenten zijn ontwikkeld. In de bij de meetinstrumenten behorende handleidingen zijn alle te ondernemen stappen en fasen voor de uitvoering van het onderzoek zeer duidelijk omschreven (Bakker et al., 2014b). Met behulp van die meetinstrumenten en handleidingen is ook de 1-meting uitgevoerd, waardoor deze op identieke wijze is uitgevoerd en de resultaten van 2013 en 2014 goed met elkaar vergeleken kunnen worden.

4

Nadruk zal liggen op kinderen vanaf 6 jaar, aangezien het Sutu Court voor die groep op de markt gebracht is.

- 17 -

Er zijn drie verschillende meetinstrumenten gebruikt. Eén voor het meten van het gebruik van het Sutu Court, één voor het meten van de waardering van de gebruikers en één meetinstrument om de waardering van de overige belanghebbenden in kaart te kunnen brengen. Aangezien de onderzoeksgroep ‘overige belanghebbenden’ een tamelijk heterogene groep is (omwonenden, gebruikers van het park De Hogenkamp, medewerkers van SportService Zwolle en Travers Welzijn, medewerkers van basisschool de Enkschool, uitbaters van de Stilohallocatie en de wijkmanager/wijkbeheerder/wijkagent), zijn een aantal sub-varianten met kleine ‘op maat’ verschillen in onderzoeksvragen ontwikkeld en gebruikt (Bakker et al., 2014b). Voor de volledigheid wordt hieronder de belangrijkste informatie omtrent de meetinstrumenten weergegeven. Meer informatie vindt u in de genoemde handleidingen. 3.2.1 Meten van het gebruik Meetinstrument Meetinstrument 1 is ontwikkeld om het gebruik van het Sutu Court te observeren met betrekking tot het ‘hoe’ en ‘wie’. In mindere mate wordt inzicht verkregen in het ‘wanneer’ en ‘hoeveel’, wat opgevangen wordt door gebruikmaking van meetinstrument 2 (zie Bakker et al., 2014b). Het meetinstrument bestaat uit een observatieformulier waarop de geobserveerde gegevens worden vastgelegd zoals beschreven in de bijbehorende handleiding. Met gebruikmaking van dit observatieformulier wordt de leeftijdsgroep, het geslacht en het aantal gebruikers vastgelegd (‘wie’). Ook wordt er genoteerd waar op het Sutu Court gespeeld wordt en wat daar gedaan wordt (‘hoe’). Voor Meetinstrument 1 zijn geen aanpassingen nodig geweest. Uitvoering observaties De observaties zijn uitgevoerd in de periode van 27 oktober tot en met 29 november 2014 (vergelijk 2013: 30 oktober tot en met 17 december 2013). Door te observeren op tijdstippen waarop verwacht wordt dat er (relatief veel) gebruik gemaakt wordt van het Sutu Court (‘hoog gebruik’-observaties), is de kans op het verkrijgen van zoveel mogelijk informatie in relatief korte tijd over het ‘hoe’ en ‘wie’ het grootst. Hierbij is gedacht aan momenten dat de basisschoolkinderen en/of jongeren vrij zijn, het buiten nog licht is en de momenten waarop de Enkschool in schoolverband gebruik maakt van het Sutu Court. Elk lid van de projectgroep, bestaande uit vier personen, heeft een aantal observaties uitgevoerd. Voor het bepalen van de observatieperioden is zoveel mogelijk overeenstemming gezocht met de tijdstippen en verdeling van week- en weekenddagen zoals die voor de 0-meting zijn geweest. De observatiemomenten zijn nagenoeg gelijk aan die van vorig jaar, omdat zoveel mogelijk gemeten is op een overeenkomstige datum (bijvoorbeeld 23 november). Daarnaast zijn ook de tijdstippen van observaties vergelijkbaar met die van vorig jaar. Nadeel van deze aanpak is dat de (verwachtte) weersomstandigheden niet op voorhand meegenomen zijn in het bepalen van de observatieperioden. De weersomstandigheden zijn echter wel bijgehouden en vergeleken met de 0meting. Tijdens de observatieperiode (variërend van één tot twee uur) is er iedere vijf minuten geobserveerd. Ook als er geen kinderen aanwezig waren op het Sutu Court, is toch één uur lang geobserveerd. Net als vorig jaar is ook ditmaal van enige afstand geobserveerd, zodat zo weinig mogelijk invloed is uitgeoefend op het (speel- en sport)gedrag van de gebruikers.

- 18 -

Digitale gebruiksgegevens Met de ‘hoog gebruik’-observaties is het niet mogelijk een goed beeld te krijgen van ‘hoe vaak’ de gebruikers gebruik maken van het Sutu Court en de Sutu muur. Hiervoor is een aanvullende onderzoeksmethode gebruikt: analyse van de digitale gebruiksgegevens van de Sutu muur. De Sutu muur op het Sutu Court legt digitaal gegevens vast over het gebruik ervan: duur en spel. Iedere keer dat de Sutu muur langer dan twintig seconden gebruikt wordt, wordt de gebruiksduur per type spel geregistreerd en gepubliceerd op een afgeschermde website van Yalp. Deze gegevens zijn opgevraagd bij en verstrekt door Yalp. De gebruiksgegevens van de periode 30 oktober tot en met 1 december 2014 (4,5 weken5) zijn vergeleken met die van de periode 30 oktober tot en met 17 december 2013 (7 weken6). Verwerking gegevens Na het uitvoeren van de observaties zijn de verkregen gegevens uitgeschreven. Er is aangegeven wat de weersomstandigheden waren en welk gebruik (‘wie’ en ‘hoe’) er heeft plaatsgevonden. Vervolgens is de rode draad in dit gebruik beschreven in Paragraaf 4.1.1 van dit onderzoeksverslag. 3.2.2 Meten van de waardering onder de gebruikers Meetinstrument Meetinstrument 2 is ontwikkeld om de waardering onder de gebruikers van het Sutu Court in kaart te brengen. Hiervoor is het voor de 0-meting opgestelde semigestructureerd diepte-interview uitgevoerd (zie Bakker et al., 2014b). Het semigestructureerd diepte-interview is een één-op-één interview en levert zowel kwantitatieve als kwalitatieve informatie op middels de ‘wat’-vragen en de ‘waarom’-vragen. Een semigestructureerd interview betekent dat er ruimte is om naast de vooraf opgestelde vragen ook andere vragen te kunnen/moeten stellen die die nader ingaan op de antwoorden van de respondenten en daarmee meer verdieping geven. Hierbij gaat het dan voornamelijk om ‘waarom’vragen. Meetinstrument 2 is door invoeging van een drietal aanvullende vragen van de partners aangepast (zie Bijlage II voor een overzicht van alle aanpassingen in de gebruikte meetinstrumenten), te weten:  ‘Wat had je vandaag waarschijnlijk gedaan als het Sutu Court er niet was geweest?’  ‘Stel dat jij een plek voor een nieuw Sutu Court mocht bedenken, waar zou dat zijn?’  ‘Kruis aan welke van de getoonde speeltoestellen je leuk lijkt om in deze buurt te hebben? Bij deze laatste vraag zijn een aantal interactieve toestellen van Yalp getoond, zoals weergegeven in Bijlage IV. Uitvoering interviews Het onderzoek naar de waardering onder de gebruikers is in duo’s uitgevoerd: één persoon observeerde terwijl de ander de interviews afnam. Dit is overeenkomstig met de werkwijze van vorig jaar.

5

Lopende van een donderdag tot en met een maandag, waardoor er vier meetmomenten zijn voor de dinsdag en woensdag en vijf meetmomenten voor de overige dagen. 6 Er mist één meting op de vrijdag (zes meetmomenten).

- 19 -

Net als bij de 0-meting is het aantal interviews afhankelijk geweest van het moment van informatieverzadiging: het moment waarop een nieuw interview (nagenoeg) geen aanvullende informatie meer oplevert en dit logischerwijs ook kan worden verwacht van iedere extra interview. Om een zo breed mogelijk palet van meningen ten aanzien van de waardering te verkrijgen is ook ditmaal een heterogene groep gebruikers (qua leeftijd en geslacht) geïnterviewd. Verwerking Voor de analyses zijn alle antwoorden per vraag onder elkaar gezet en is de rode draad in de antwoorden gezocht. Tevens zijn de bijzondere/opvallende zaken uitgelicht en beschreven in Hoofdstuk 4.2. Ook is er een kaart gemaakt waarop de woonplekken van de geïnterviewde gebruikers aangeduid staan. 3.2.3 Meten van de waardering onder de overige belanghebbenden Meetinstrument Meetinstrument 3 kent zeven sub-varianten (a t/m g) en is ontwikkeld om de waardering onder de overige belanghebbenden te meten. Dat zijn: a) omwonenden, b) gebruikers van het park de Hogenkamp, c) medewerkers van SportService Zwolle, d) medewerkers van Travers Welzijn, e) medewerkers van de Enkschool, f) uitbaters van de Stilohallocatie en g) de wijkmanager, wijkbeheerder en wijkagent. De sub-varianten zijn als Meetinstrument 3a t/m 3g opgenomen in het document Meetinstrumenten met handleiding (Bakker et al., 2014b). Meetinstrument 3 betreft – net als Meetinstrument 2 - een semigestructureerd diepte-interview. Er wordt gevraagd naar de bekendheid, mening, gebruik en waardering van het Sutu Court in het algemeen. Afhankelijk van de rol die bepaalde belanghebbenden hebben bij het Sutu Court zijn extra vragen aan de betreffende subversie toegevoegd. Ten opzichte van de 0-meting zijn een aantal aanpassingen in het meetinstrument doorgevoerd (zie Bijlage II voor een overzicht van alle aanpassingen):  De opgenomen zinsnede “sinds de opening van het Sutu Court” is veranderd in “ten opzichte van vorig jaar”.  De volgende aanvullende vragen vanuit de samenwerkingspartners zijn in Meetinstrument 3 meegenomen:  “Zien de omwonenden het Sutu Court als een verrijking van hun buurt?”(toegevoegd aan Meetinstrument 3a - omwonenden) Om antwoord te krijgen op de vraag van het lectoraat De Gezonde Stad “Is er sinds de 0-meting iets veranderd in het activiteitenaanbod op het Sutu Court?”, zijn de volgende vragen toegevoegd aan Meetinstrument 3c en 3d – Travers Welzijn en SportService Zwolle:  “Wie zorgen voor de ‘programmering’ van het Sutu Court (Travers Welzijn, SportService Zwolle en/of een andere partij)? In hoeverre maken nieuwe organisaties gebruik van het Sutu Court?”.  “Wordt het Sutu Court gebruikt voor Club2Move en/of Street league? Wordt het ook nog aan andere (structurele) activiteiten gekoppeld?”.

- 20 -

Uitvoering interviews Waar mogelijk zijn dezelfde personen op dezelfde wijze als bij de 0-meting geïnterviewd. Door tijdgebrek onder de te interviewen ‘overige belanghebbenden’ is dit niet het geval geweest bij:  De omwonenden; hiervoor is uitgeweken naar woningen op grotere afstand van het Sutu Court (naast omwonenden uit de Katersteeg en Hornstraat zijn nu ook omwonenden uit de Schutkenstraat geïnterviewd) en zijn ditmaal acht in plaats van negen (2013) omwonenden geïnterviewd.  De gebruikers van het park: dit zijn (uiteraard) weer andere personen; wel weer negen personen.  De medewerkers van SportService Zwolle: ditmaal is één medewerker in plaats van drie (vorig jaar) geïnterviewd, omdat er volgens hem onvoldoende nieuws te vertellen was over het gebruik en de waardering van het Sutu Court. Deze persoon is overigens ook tijdens de 0meting geïnterviewd. Tevens is dit interview ditmaal telefonisch in plaats van face-to-face afgenomen.  De medewerkers van Travers Welzijn: ditmaal is uitsluitend één en tevens andere medewerker geïnterviewd in verband met wisselingen in functies.  De uitbaters van de Stilohallocatie: ditmaal zijn wederom de uitbaters van het Café Restaurant de Stilo en van het Kegelhuis geïnterviewd. Nu is niet de mannelijke eigenaar van het Café Restaurant, maar zijn vrouw geïnterviewd.  De wijkmanager, wijkbeheerder en wijkagent: het interview met de wijkmanager is persoonlijk afgenomen, terwijl het aan de wijkbeheerder en wijkagent van e-mail is voorgelegd en beantwoord. Aanpassingen met betrekking tot de uitvoering van Meetinstrument 3 zijn er ook geweest. Zo is door tijdgebrek een aantal interviews niet persoonlijk afgenomen. Het interview met een medewerker van SportService Zwolle is telefonisch afgenomen en de interviews met de wijkmanager, wijkbeheerder en wijkagent is via e-mail afgenomen. Daarnaast zijn niet in alle gevallen dezelfde personen als vorig jaar geïnterviewd. Bij Travers Welzijn is een ander persoon geïnterviewd, omdat deze persoon op dat moment het meest betrokken is bij het Sutu Court vanuit de organisatie. Bij SportService Zwolle is ditmaal één medewerker in plaats van drie geïnterviewd, omdat er onvoldoende nieuws te vermelden zou zijn over het gebruik en de waardering van het Sutu Court. Verwerking Ook hier is gezocht naar de rode draad in de antwoorden en beschreven in Hoofdstuk 4.3. Daarnaast zijn bijzondere of opvallende factoren uit de interviews gehaald met betrekking tot de verschillen en overeenkomsten tussen de 0-meting in 2013 en de 1-meting in 2014 ten aanzien van meningen, overlast, verlichting, veranderingen en cijfers.

- 21 -

4

Onderzoeksresultaten

In dit hoofdstuk worden per onderdeel de onderzoeksresultaten van dit onderzoek beschreven en vervolgens gespiegeld aan de resultaten van het onderzoek van vorig jaar (Bakker et al., 2014a). Er wordt kort omschreven wat de meest opvallende overeenkomsten en verschillen zijn.

4.1

Gebruik

Om het gebruik van het Sutu Court te meten is gebruik gemaakt van de observatiemethode (voor het vaststellen van ‘hoe’ en ‘door wie’) en de digitaal beschikbare gebruiksgegevens (voor het vaststellen van het ‘hoe vaak’ voor wat betreft de Sutu muur). De resultaten van beide methodes zullen hieronder apart worden toegelicht. 4.1.1 Observaties In totaal zijn er 13 observaties uitgevoerd op verschillende ‘hoog-gebruik’ tijdstippen, verschillende door-de-week en weekend dagen en onder verschillende weersomstandigheden (zie Tabel 1). Van elk observatiemoment is een kort verslag geschreven. Deze verslagen van de observatiemomenten zijn terug te vinden in Bijlage III. Onderzoekspopulatie Tijdens de 13 observatiemomenten zijn 91 gebruikers geobserveerd, waarvan twee volwassenen (w.o. één begeleider van de Enkschool). Het merendeel van de gebruikers waren jongens (n=78). Twee derde van de gebruikers heeft de basisschoolleeftijd (n=69). Tijdens drie van de 13 observatiemomenten zijn geen gegevens over ‘wie’ en ‘hoe’ verzameld, omdat er geen gebruikers aanwezig waren. Bevindingen Uit de resultaten van meetinstrument 1 blijkt dat op het Sutu Court in grote mate sprake is van sociale interactie tussen de kinderen. Kinderen vragen elkaar massaal of ze willen meespelen en er worden nieuwe vrienden gevonden. Kinderen hebben met elkaar leren spelen. Uit de observaties is gebleken dat het Sutu Court en de Sutu muur beter worden gebruikt, doordat er in groepen wordt gespeeld. Nu ook zonder begeleiding. Ook dit jaar zijn er meer jongens dan meisjes geobserveerd: ruim zeven maal zoveel. Het Sutu Court heeft een relatief homogene gebruikersgroep gekregen: basisschooljongens in de leeftijd van 9 tot 13 jaar. Tabel 1 Overzicht van het aantal en soort gebruikers en weersomstandigheden tijdens de observatiemomenten in de periode van 27 oktober tot en met 29 november 2014. Gebruikers per observatie Sutu Court Datum Tijdstip Omstandigheden Maandag 27 15:00Zonnig, 15 °C oktober 16:00 Woensdag 29 13:00Bewolkt/Regenachtig, 10 °C oktober 14:00 Vrijdag 7 15:00– Bewolkt/koude wind, 9 °C november 16:00

Aantal en soort gebruikers 7 BO jongens 7 BO jongens niemand

- 22 -

Zondag 9 november Donderdag 13 november Vrijdag 14 november Woensdag 19 november Zaterdag 22 november Zondag 23 november Maandag 24 november

15:00– 16:30 17:00– 18:00 15:00– 16:00 15:0016:00 13:00– 14:00 14:00– 15:00 14:30– 15:30

Zonnig 12 °C

Vrijdag 28 november Vrijdag 28 november Zaterdag 29 november

12:30– 13:30 16:00– 17:00 18:0019:00

Bewolkt, 5 °C

Grauw/koude wind, 6 °C Half bewolkt, 10 °C Bewolkt, 9 °C zonnige dag met zeer lichte bewolking, 13 °C Zonnig, 13 °C Zonnig met weinig wind 11 °C

Bewolkt, 5 °C Bewolkt, 2 °C

10 BO jongens, 2 BO meisjes, 1 volwassen man niemand 6 BO jongens 2 VO jongens 5 BO jongens 2 VO jongens niemand 5 BO jongens 3 BO meisjes 3 VO meiden, 11 VO jongens, 1 BO jongen 16 BO jongens, 3 BO meisjes, 1 begeleider Enkschool (vrouw) 3 BO jongens 2 VO jongens 1 BO jongen

Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013 In vergelijking met de observaties van vorig jaar zijn er een aantal overeenkomsten en verschillen in het gebruik van het Sutu Court (inclusief de Sutu muur) opgevallen:  De weersomstandigheden van 2014 zijn in grote lijnen vergelijkbaar met die van de meetmomenten in 2013.  De sociale interactie is toegenomen. In 2013 is geconcludeerd dat er weinig sprake was van interactie tussen de aanwezige kinderen die apart van elkaar naar het Sutu Court gekomen waren. Sutu Court gebruikers bleken niet tot nauwelijks samen te spelen en kinderen verlieten het speelveld vanwege ‘andere’ groepen. In de observaties van de 1-meting in 2014 is juist naar voren gekomen dat kinderen elkaar vragen om mee te doen aan een ‘veldpartijtje’ of ‘muurpartijtje’. Dit kan worden gezien als een verbetering in het samen spelen en dus in de sociale interactie op het Sutu Court.  In 2013 was het beeld dat zodra er veel gebruikers op het Sutu Court aanwezig waren, een groot deel van de gebruikers niet voldoende ruimte (meer) had om te spelen. Hierdoor vertrokken voornamelijk de wat jongere kinderen eerder van het Sutu Court. Het huidige beeld (2014) is daarentegen dat kinderen juist worden gevraagd mee te doen met het spel dat gespeeld wordt. Tijdens de observatieperiode van 2014 was er (daardoor) voldoende speelruimte op het Sutu Court.  In 2013 maakten grote groepen gebruikers vooral gebruik van het gehele veld en lieten de Sutu muur links liggen. Dit was anders als het gebruik werd gecoördineerd door bijvoorbeeld een medewerker van SportService Zwolle: dan werden alle onderdelen, waaronder de Sutu muur, wel gebruikt. In 2014 wordt door grote groepen gebruikers niet alleen gebruik gemaakt van het veld, maar ook van de Sutu muur. Ook als er geen coördinator aanwezig is.

- 23 -

 In 2013 werd de Sutu muur vaak anders gebruikt dan door de ontwikkelaar was bedacht of bedoeld: a) men speelde door handen en voeten te gebruiken in plaats van met een bal en b) als men een spel van de Sutu muur speelde, werd deze vaak niet afgemaakt. In 2014 is gebleken dat er veelvuldig gebruik wordt gemaakt van de verschillende spellen van de Sutu muur. Vooral basisschoolkinderen spelen de voorgeprogrammeerde spellen in groepen op de Sutu muur.  In 2013 was de geobserveerde verhouding tussen het aantal jongen(s) versus het aantal meisje(s) 61:13, oftewel vier tot vijf maal zoveel jongens als meisjes. In 2014 is de geobserveerde verhouding 78:11, oftewel ruim zeven maal zoveel jongens als meisjes.  In 2013 werd het Sutu Court tijdens de observatiemomenten met name door basisschool jongens gebruikt. Maar hiernaast waren er ook enkele spelende volwassenen te vinden op het Sutu Court. Het Sutu Court werd bezocht door mannen (20 -30 jaar), maar ook door vrouwen (30-40 jaar en 50-60 jaar). In 2014 is het Sutu Court tijdens de observatiemomenten wederom met name gebruikt door basisschool kinderen en af en iets vaker dan in 2013 door middelbare scholieren. De twee gesignaleerde volwassenen, waaronder een leerkracht, hadden met name een begeleidende functie. Kortom, er zijn vooral verschillen waargenomen in het algemene beeld van het gebruik (‘hoe’). Een opsomming is weergegeven in Tabel 2. Tabel 2 Overzicht van het verschil van het beeld van het algemene gebruik in 2013 ten opzichte van 2014 tijdens het observatiemoment. Verschillen in het gebruik van het Sutu Court 2013 2014 Weinig interactie onder gebruikers Gebruikers betrekken elkaar bij het spel Er wordt regelmatig verkeerd gebruik gemaakt De spellen van de Sutu muur worden zowel van Sutu muur (met name spelen met handen en individueel als in groepsverband met de bal voeten i.p.v. met bal) gespeeld. Er is onvoldoende ruimte voor verschillende Er is voldoende ruimte; gebruikers betrekken gebruikers naast elkaar elkaar bij het spel Er is coördinatie nodig voor het tevens kunnen Er is geen coördinatie aanwezig; er wordt gebruiken van de Sutu muur zelfstandig gebruik gemaakt van de Sutu muur. Grote groepen maken alleen gebruik van het Grote groepen maken zowel gebruik van de veld en niet van de muur muur als van het veld Tijdens de observaties was 21% van de Tijdens de observaties was 15% van de gebruikers een meisje gebruikers een meisje Het Sutu Court wordt zowel door kinderen als Het Sutu Court wordt met name door kinderen door volwassenen gebruikt. 28% van de gebruikt. 97% is jonger dan 18 jaar. geobserveerde gebruikers is ouder dan 18 jaar. 4.1.2 Digitale gebruiksgegevens Het gebruik van de Sutu muur wordt automatisch opgeslagen en bijgehouden in een logbestand. In dit logbestand wordt het gespeelde type spel en de speelduur geregistreerd, zodra de Sutu muur langer dan 20 seconden wordt gebruikt.

- 24 -

Gebruiksduur Sutu muur In Figuur 1 wordt het gemiddeld gebruik in minuten per week over de periode 30 oktober tot en met 1 december 2014 (tevens geïnterpreteerd als ‘November 2014’) weergegeven. Uit de figuur kan worden opgemaakt dat de Sutu muur in deze najaar periode gemiddeld het meest word gebruikt op zondag (105 minuten) en daarna op dinsdag en zaterdag (92 minuten). Donderdag en vrijdag zijn de dagen dat de Sutu muur gemiddeld het minst word gebruikt (respectievelijk 55 en 58 minuten). Yalp heeft op voorhand aangegeven de Sutu muur een succes te vinden als er gemiddeld per dag meer dan 60 minuten gebruik wordt gemaakt van de Sutu muur7. Dit is ook dit jaar weer het geval voor de betreffende periode.

Gemiddeld gebruik in minuten per weekdag over de maand november 120

minuten

100 80

105 92

84

92

88

60 40

55

58

Minuten November 2014

20 0

Figuur 1 Gemiddelde gebruiksduur (in minuten) van de Sutu muur per dag van de week over de periode van 30 oktober tot en met 1 december 2014. In Figuur 2 is een grafiek weergegeven over het gemiddeld gebruik in 2014 per weekdag van 1 januari tot 1 december8. Over het gehele jaar bezien kan worden geconcludeerd dat de Sutu muur op zondag het meest wordt gebruikt met een gemiddelde gebruiksduur van 183 minuten (ruim drie uur) en ‘verliest’ de zaterdag (134 minuten) het van de maandag met een gemiddeld gebruik van 152 minuten per dag. Op de dinsdag tot en met vrijdag wordt de Sutu muur minder gebruikt, maar gemiddeld ruim boven het gestelde uur per dag. De Sutu muur is het minst in trek op de donderdag met gemiddeld 93 minuten (ruim anderhalf uur) per dag.

7

Dit geldt voor de periode van 8:00 uur in de ochtend tot 21:00 uur in de avond, wanneer de Sutu muur functioneel is. 8 Dit geeft een indicatie van het gebruik over het gehele jaar 2014, minus de maand december.

- 25 -

Gemiddeld gebruik per weekdag van 1 januari tot 1 december 2014 200 180

183

160

Minuten

140 120

152 134

100

106

109

109

80

93

Gemiddeld per dag

60 40 20 0

Figuur 2 Gemiddeld gebruiksduur (in minuten) van de Sutu muur per dag van de week over een periode van 1 januari 2014 tot 1 december 2014. Figuur 3 is een samenvoeging van Figuur 3 en Figuur 4. Er is een duidelijk verschil te zien in het gemiddelde gebruik in november ten opzichte van het gemiddelde gebruik over het ‘hele’ jaar. In de maand november is het Sutu Court relatief weinig gebruikt.

Vergelijking 'November 2014' met 'geheel 2014' 200

183

180 152

160

Minuten

140

134

120

100

105 92

84

106 92

109 88

109 93

80 60 40

55

Minuten November 2014 58

Minuten 1 januari tot 1 december 2014

20

0

Figuur 3 Gemiddeld gebruiksduur (in minuten) van de Sutu muur per dag van de week. Vergelijking tussen ‘November 2014’9 met ‘geheel 2014’10. 9

Periode 30 oktober tot en met 1 december 2014. Periode 1 januari tot en met 1 december 2014.

10

- 26 -

In Figuur 4 is een jaaroverzicht weergegeven van de gemiddelde gebruiksduur van de Sutu muur per dag voor iedere maand van 2014, met uitzondering van de maand december11. In deze grafiek is te zien dat de Sutu muur in de maand november het minst is gebruikt, op de voet gevolgd door de vakantiemaand juli. In de maand april is de Sutu muur het meest gebruikt, namelijk gemiddeld 171 minuten per dag.

Gemiddeld gebruik in minuten per dag in een maand 171

180 160

144

140 minuten

120 100

99

131

128

122 98

109 114 89

88

80 60

Gemiddeld per dag in een maand

40

20 0

Figuur 4 Gemiddeld gebruiksduur (in minuten) van de Sutu muur per dag in een maand in 2014. Spelgebruik Sutu muur In Figuur 5 is af te lezen welke spellen per maand actief zijn geweest en hoe lang (uren per maand) in de periode november 2013 tot en met december 2014. Tot en met mei 2014 zijn zes verschillende spellen actief geweest: Time Sutu, Target Sutu, Speed Sutu, Shape Sutu, Highscore Sutu en Target Sutu (weergegeven als fill2010). De eerste drie zijn iedere maand gebruik, de andere drie spellen sommige maanden niet. In juni 2014 is Penalty Sutu als zevende spel toegevoegd.

Figuur 5 Actieve spellen en gebruiksduur per maand in de periode november 2013 tot en met december 2014. 11

In verband met de looptijd van het onderzoek, waren deze gegevens nog niet beschikbaar.

- 27 -

De Target Sutu Multiplayer (mtarget2010) is in februari 2015, na afronding van het onderzoek, als achtste spel toegevoegd. Color Sutu en Double sutu hebben nooit aangestaan op deze muur. De digitale gebruikersgegevens uit het logbestand zijn gebruikt om een inzicht te krijgen in welke spellen het meest gespeeld worden. Omdat het niet waarschijnlijk is dat de voorkeur voor een spel afhankelijk is van de maand of het seizoen, is gebruik gemaakt van alle beschikbare informatie over het jaar 2014. In Figuur 6 is een cirkeldiagram voor de gespeelde spellen van 1 januari tot 1 december 2014 weergegeven. In cirkeldiagram kan worden afgelezen dat de spellen ‘Total Sutu’ (30%) en ‘Speed Sutu’ (28%) prominent bovenaan staan. Deze spellen wordt het meest gespeeld; uitgedrukt in gebruiksduur (in minuten). De spellen ‘Penalty Sutu’ (5%), ‘Target Sutu’ (6%) en ‘Spot Sutu Highscore’ (7%) worden het minst gebruikt.

Gebruik spellen Speed Sutu Total Sutu Time Sutu Highscore Sutu Shape Sutu Target Sutu Penalty Sutu

6%

5% 28%

14% 7%

10%

30%

Figuur 6 Gebruiksduur in procenten ten opzichte van de totale gebruiksduur van de zeven aanwezige spellen over een periode van 1 januari tot 1 december 2014. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Het door Yalp beoogde gemiddelde gebruiksduur van meer dan een uur (60 minuten) is zowel tijdens de meting in 2013 als in 2014 behaald.  Tijdens de weekenddagen wordt de Sutu muur het meest gebruikt. Ten tijde van de vorige meting in een vergelijkbare periode (30 oktober tot en met 17 december 2013) werd de Sutu muur het meest gebruikt op een zaterdag (gemiddeld 172 minuten) en volgde de zondag op de tweede plaats (159 minuten). Dit jaar (30 oktober tot en met 1 december 2014) is de Sutu muur het vaakst is gebruikt op een zondag (gemiddeld 105 minuten), gevolgd door de zaterdag op de tweede gedeelde plaats (92 minuten).  In 2013 werd de Sutu muur het minst gebruikt op de dinsdag (65 min.) en maandag (70 min.). In 2014 zijn dat de donderdag (55 min.) en vrijdag (58 min.) geweest.  De gemiddelde gebruiksduur van de Sutu muur ligt aanzienlijk lager dan in 2013, kort na de opening: gemiddeld gebruik in ‘November’ 2014 is 82 minuten per dag (vergelijk 2013: 119 minuten per dag over de periode 30 oktober tot en met 17 december 2013).

- 28 -

 Het verschil tussen de dagen waarop de Sutu muur het minst en het meest gebruikt wordt is voor ‘November’ minder groot geworden: gemiddeld 50 minuten verschil in 2014 versus 107 minuten in 2013.  Tijdens de meetperiode in 2013 (31 oktober tot en met 17 december 2013) werden zes verschillende spellen aangeboden. ‘Penalty Sutu’ zat toen nog niet in het aanbod12. ‘Speed Sutu’ (37%) en ‘Total Sutu’ (28%) werden ook in 2013 al het meest gespeeld. ‘Target Sutu’ (4%) was toen (samen met ‘Shape Sutu’ (6%)) ook al het minst populair. 4.1.3 Slotopmerking Op basis van de twee verschillende methoden voor het meten van het gebruik, kan aanvullend opgemerkt worden dat de gebruiksduur van de Sutu muur ten opzichte van de 0-meting weliswaar afgenomen is, maar dat deze wel beter gebruikt wordt: er wordt meer in groepsverband gespeeld, waardoor zowel het aantal gebruikers van de muur als de gebruiksduur per gebruiker wel eens toegenomen zouden kunnen zijn13.

4.2

Waardering onder de gebruikers

Om de waardering over het Sutu Court onder de gebruikers te meten zijn met behulp van meetinstrument 2 interviews bij de gebruikers afgenomen. Er is onderscheid gemaakt tussen de leerlingen van de Enkschool die in schoolverband gebruik maken van het Sutu Court en de overige gebruikers. De waardering onder de leerlingen van de Enkschool staat apart beschreven in 4.3.5. (waardering overige belanghebbenden; Enkschool). 4.2.1 Onderzoekspopulatie Interviews zijn afgenomen bij 15 respondenten, waarvan 13 jongens en twee meisjes. De gemiddelde leeftijd van de geïnterviewde gebruikers is 11 jaar (zie Tabel 3). Tabel 3 Overzicht van de leeftijd, het geslacht en woonadres van de geïnterviewde gebruikers. Geslacht Jongen (M)

Meisje (V)

Leeftijd 9

Aantal (n) 2

Straat Kastanjestraat, Wilgenstraat

10

2

Diezerhovenstraat, Radewijnstraat

11

4

Beukersstraat, Waver, Wilgenstraat, Brederostraat

12 14 17

3 1 1

Palestrinalaan, Kastanjestraat (2x) Floresstraat Lepenstraat

11 10

1 1

Zaltbommel- Waluwe Schie

12

Yalp kan spellen toevoegen en/of op basis van het gebruik van de spellen de minst favoriete spellen vervangen door nieuwe spellen uit het huidige totale assortiment van 10 spellen. In de loop van 2015 wordt het assortiment uitgebreid met nieuwe spellen. 13 Dit is op basis van de gebruikte methoden niet met zekerheid vast te stellen.

- 29 -

De respondenten komen vanuit verschillende richtingen naar het Sutu Court. Dit is weergegeven in onderstaande kaart (Afbeelding 2).

Afbeelding 2 Overzichtskaart omgeving Sutu Court (gele stip) en de aangeven woonplekken van 12 geïnterviewden. De woonadressen van de overige drie gebruikers vallen buiten de kaart: Brederostraat (Wipstrik; ongeveer 1 km) en Palestinalaan (Holtenbroek; ruim 2 km) in Zwolle en Waluwestraat in Zaltbommel (ongeveer 130 km). Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Het aantal respondenten is gelijk aan dat van 2013.  In 2013 is er één meisje geïnterviewd en in 2014 zijn er twee meisjes geïnterviewd.  Net als in 2013 woont het merendeel van de geïnterviewde gebruikers binnen een straal van 800 meter van het Sutu Court. 4.2.2 Bevindingen interviews Vervoer Tabel 4 Antwoorden op de vraag: ‘Hoe ben je hier naar toe gekomen?’ (aantal; n). Jaar

Op de fiets

Lopend

2014 2013

6 10

8 2

Anders, namelijk met auto gebracht door ouder 1 0

Anders, namelijk achterop bij fiets van broer 0 2

Het merendeel (acht van de 15 respondenten) heeft aangegeven lopend te zijn gekomen. Zes zijn met de fiets gekomen en één respondent is met de auto door een ouder gebracht (uit Zaltbommel). Opvallend hierbij is dat bijna alle ‘oudere’ kinderen (> 10 jaar) met de fiets zijn gekomen, terwijl de jongere kinderen (< 10 jaar) voornamelijk lopend zijn gekomen. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  De gebruikers lijken vaker lopend te komen dan vorig jaar het geval was. Toen kwam het merendeel van de geïnterviewden nog op de fiets. - 30 -

Frequentie van gebruik Tabel 5 Antwoorden op de vraag: ‘Hoe vaak kom je hier?’ (aantal; n). Jaar

2014 2013

Minder dan één keer per maand 2 0

Eén keer per maand 2 0

Eén keer in de twee weken 1 3

Eén keer per week 6 8

Een paar keer per week 2 4

(Bijna) elke dag 3 0

Het meest gegeven antwoord op de vraag hoe vaak de betreffende respondent naar het Sutu Court komt is ‘gemiddeld één keer per week’; door zes van de 15 respondenten. Drie respondenten gaven aan vaker (een paar keer per week tot dagelijks) en vijf respondenten gaven aan minder vaak gebruik te maken van het Sutu Court. Er is geen verband tussen de leeftijd van de geïnterviewde gebruikers en hoe vaak ze naar het Sutu Court komen. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Het valt op dat tijdens de vervolgmeting drie respondenten aangaven (bijna) elke dag naar het Sutu Court te gaan, terwijl dat in 2013 bij geen van de respondenten het geval was. Duur van gebruik Tabel 6 Antwoorden op de vraag: ‘Hoe lang ben je hier meestal op zo’n dag?’, waarbij alle momenten op die dag bij elkaar opgeteld dienen te worden (aantal; n). Jaar

2014 2013

Minder dan 15 minuten per dag 0 0

Minder dan een half uur per dag 2 0

Tussen een half uur en één uur 2 5

Tussen één uur en twee uur 5 3

Twee uur of langer 6 7

Zes respondenten hebben aangeven gemiddeld twee uur of langer gebruik te maken van het Sutu Court als ze er zijn. Vijf respondenten gaven aan dan één tot twee uur op het Sutu Court te verblijven. Alle geïnterviewde gebruikers maken ten minste 15 minuten gebruik van het Sutu Court als ze er zijn, maar twee respondenten zeggen er minder dan een half uur te verblijven. Eén van de respondenten gaf aanvullend aan dat de duur van het gebruik afhangt van de drukte op het Sutu Court. Er is geen verband tussen de leeftijd en de gebruiksduur. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Er zijn geen opmerkelijke verschillen in de gebruiksduur tussen beide metingen. Barrières voor gebruik De gebruikers hadden de mogelijkheid om meerdere antwoorden te geven (zie Tabel 7). Veel respondenten hebben aangegeven gebruik te maken van het Sutu Court als het zondag is, na schooltijd, als er bekenden zijn of als er oudere kinderen of volwassenen zijn en ook als het koud is. Zeer weinig respondenten hebben aangegeven naar het Sutu Court te komen als het donker is of vóór schooltijd. Voor ongeveer de helft van de respondenten is het geen probleem om naar het Sutu Court te gaan als het regent, als er klierjongens/meisjes zijn, als er niemand is of als ze middagpauze hebben. Er is geen verband tussen de leeftijd van de respondenten en het wel of niet naar het Sutu Court gaan onder bepaalde omstandigheden.

- 31 -

Tabel 7 Antwoorden op de vraag: ‘Kom je hier ook…’ (aantal; n). … als het regent … als het koud is … op zondag … voordat je naar school gaat … tussen de middag (middagpauze) … na schooltijd … als het donker is … als er niemand is … als er bekenden zijn (vriendjes/vriendinnetjes) … als er oudere kinderen/volwassenen zijn … als er ‘klierjongens/meisjes’ zijn

2014 8 11 12 1 5 10 1 6 13 12 8

2013 6 9 9 2 6 11 4 9 13 10 8

Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Er zijn geen opmerkelijke verschillen tussen beide metingen voor wat betreft de situaties waaronder het Sutu Court wel of niet gebruikt wordt. Reden voor gebruik Tabel 8 Antwoorden op de vraag: ‘Waarom ga je naar deze plek en niet naar een andere?’ (aantal; n). Jaar

Omdat deze het leukst is

2014 2013

5 7

Omdat mijn vriendjes/ vriendinnetjes hier ook naartoe komen 2 1

Omdat deze het dichtst bij is

Omdat … (anders)

3 1

5 6

Vijf respondenten hebben geantwoord dat ze het Sutu Court de leukste plek vinden om te spelen. Naast de vooraf opgestelde antwoordcategorieën hebben vijf respondenten andere redenen aangegeven. Bij deze antwoordcategorie werd genoemd:  omdat deze nieuw is,  omdat er kunstgras is (in plaats van steen of gras)  omdat er een Sutu muur aanwezig is  omdat het een keus van school was  omdat dat het een uniek veldje is waar je jezelf bezig kunt houden. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Er zijn geen opmerkelijke verschillen tussen beide metingen voor wat betreft de redenen om naar het Sutu Court te gaan.

- 32 -

Leukste onderdeel Tabel 9 Antwoorden op de vraag: ‘Wat vind je het leukst aan deze plek?’ en ‘ Waarom vind je dat?’ (aantal; n). Jaar 2014 2013

De Sutu muur 8 6

Het voetbalveld 5 5

Het hele Court 1 4

De baskets 0 1

Voor het beantwoorden van deze open vraag hadden de respondenten de mogelijkheid om meerdere antwoorden te geven. Het grootste aantal respondenten (acht van de 15) heeft aangegeven de Sutu muur het leukst aan deze plek te vinden, omdat het leuk is om verschillende spellen te spelen en de Sutu muur bijzonder is. Wel gaven de respondenten te kennen dat de Sutu muur voor korte tijd leuk is en dat ze daarna andere spellen gaan doen op het Sutu Court. Het voetbalveld wordt door vijf respondenten genoemd als het leukste aan de Sutu Court. De respondenten vinden het leuk om op de goals te schieten en te winnen, maar geven ook aan dat er geen verschil is met andere voetbalplekken. Vervolgens werd het Sutu Court in zijn geheel door één student aangedragen als het leukste van de plek. Hier had hij geen nadere argumentatie voor. Er is niemand geweest die de baskets het leukste vindt. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Zowel in 2013 als in 2014 geven de meeste respondenten aan dat de Sutu Muur het leukste onderdeel is. Minst leuke onderdeel Tabel 10 Antwoorden op de vraag: ‘Wat vind je minder leuk aan deze plek?’ en ‘Waarom vind je dat?’ (aantal; n). Jaar

De baskets

2014 2013

1 4

Hekken rond het Sutu Court 5 2

Sutu muur

Afmeting Sutu Court

Drukte

Kunstgras

Zand op kunstgras

1 1

2 1

3 0

0 1

0 3

Voor het beantwoorden van deze vraag hadden de respondenten de mogelijkheid om meerdere antwoorden te geven. Vijf van de 15 respondenten gaven aan dat er niks aan het Sutu Court is dat ze niet leuk vinden. De overige respondenten noemden een vijftal elementen van het Sutu Court die als minder leuk worden ervaren, namelijk:  De baskets (n=1); er wordt geen gebruik gemaakt van de baskets.  De hekken die geplaatst zijn rond het Sutu Court (n=5); vooral de hekken richting de parkeerplekken moeten hoger en de ingang laat veel ballen door.  De Sutu muur (n=1), omdat de bal tijdens een partijtje voetbal wel eens tegen de muur komt en dan geluid maakt. Dit wordt als irritant ervaren.  De afmeting van het Sutu Court (n=2); het veld wordt te klein bevonden.  De drukte (n=3); het is soms te druk om fatsoenlijk op de Sutu Muur of op het Sutu Court te kunnen spelen.

- 33 -

Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  In 2013 gaven drie respondenten aan dat het zand op het Sutu Court hinderlijk te vinden. Dit was in 2014 niet (meer) het geval.  Het feit dat de hekken rondom het Sutu Court te laag zijn is in 2014 vaker benoemd als minder leuk dan in 2013. Gewenste veranderingen Antwoorden op de vraag: ‘Zou je wat willen veranderen aan deze plek? Zo ja, wat en waarom?’ Voor het beantwoorden van deze open vraag hadden de respondenten de mogelijkheid om meerdere antwoorden te geven. Drie respondenten hebben aangegeven niets te willen veranderen aan het Sutu Court. De overige 12 respondenten hebben aangegeven wel wat aan de plek te willen veranderen en hebben de volgende verbeteringen aangedragen:  Het hekwerk moet worden verhoogd, want de bal gaat er steeds overheen (n=5).  Het hekje bij de ingang moet anders, want de bal gaat er steeds tussendoor (n=1).  Het veld moet groter, want het is te klein (n=3). ‘Ik vind dat het veld groter had gekund’  Er moeten bankjes geplaatst worden (n=2).  Er moeten twee Sutu muren komen op het Sutu Court (n=1).  Er moet kraanwater geplaatst worden (n=3). ‘Het plaatsen van een waterkraan om water te halen vind ik een leuk idee’  Grotere doeltjes (n=2)  Er moet verlichting geplaats worden (n=5). ‘Als het donker is kan ik niks zien’. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  In tegenstelling tot vorig jaar zijn er in 2014 geen gewenste veranderingen voor het kunstgras genoemd. In 2013 noemde men het zand dat erop lag vervelend, het veld zou te hard en te stroef zijn, maar ook te glad en moeten worden vervangen door een stenen veldje.  De wens voor een drinkwatertap is nieuw. De overige voorgedragen verbeteringen zijn vorig jaar ook genoemd.  Er zijn in tegenstelling tot 2013 geen opmerkingen meer gemaakt over de omgeving van het Sutu Court. Deze werd destijds kaal en vies bevonden. Leukste spellen Tabel 11 Antwoorden op de vraag: ‘Welke spellen van de Sutu muur vind je het leukst om te spelen?’ en ’Waarom vind je dat?’ (aantal; n). Jaar 2014 2013

Speed Sutu 11 14

Total Sutu 7 6

Time Sutu 3 2

Shape Sutu 2 2

Target Sutu 1 2

Spot Sutu highscore spel 1 1

Color Sutu 2 1

Double Sutu 1 1

Target Sutu multiplayer 3 1

Voor het beantwoorden van deze vraag hadden de respondenten de mogelijkheid om meerdere antwoorden te geven. Twee respondenten gaven aan geen favoriet spel te hebben omdat ze de muur bijna nooit gebruiken. Van de overige 13 geïnterviewde gebruikers gaven 11 respondenten aan dat ‘Speed Sutu’ het leukste spel is om te spelen en zeven respondenten noemden (ook) ‘Total Sutu’ als het leukste spel. Redenen zijn dat de respondenten het leuk vinden om hard te schieten bij Speed Sutu, het ‘een tof en makkelijk spel’ vinden, graag van zichzelf willen weten hoe hard ze schieten en

- 34 -

zich daardoor kunnen meten aan de rest. Total Sutu vinden ze leuk, omdat ‘je veel moet schieten en mikken en pas wint als de hele muur vol is’. Dit maakt het spel moeilijk en uitdagend. De overige spellen werden door een kleiner aantal gebruikers als (een van de) leukste gevonden. Vaak weten de respondenten niet goed onder woorden te brengen waarom ze het ene spel leuker vinden dan een ander, maar gaven ze aan het ‘gewoon’ leuker te vinden. Color Sutu en Double Sutu hebben nooit aangestaan op deze muur, terwijl Penalty Sutu wel heeft aangestaan, maar niet is opgenomen als potentieel antwoord bij het interview. Target Sutu multiplayer heeft pas in 2015, dus na afronding van het onderzoek, voor het eerst aangestaan. De antwoorden in de laatste drie kolommen zijn dus onterecht. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Er zijn geen opmerkelijke verschillen tussen beide metingen voor wat betreft de leukste spellen op de Sutu muur. Bekendwording Tabel 12 Antwoorden op de vraag: ‘Hoe ben je te weten gekomen dat het Sutu Court hier is?’ (aantal; n). Jaar 2014 2013

Via vriendjes/ vriendinnetjes 8 6

Via school 1 2

Via ouders 2 1

Via de media 0 0

Via broer 1 2

Voorbij fietsen 2 0

Via het jeugdhonk 0 2

Via Street Leaque 0 1

Acht respondenten gaven aan dat ze via vriendjes of vriendinnetjes te weten zijn gekomen dat het Sutu Court er is. Naast de andere vooraf opgestelde antwoordcategorieën (‘via school’ (n=1), ‘via ouders’ (n=2) en ‘via de media’ (n=0)) werden de gebruikers in staat gesteld om een andere reden aan te dragen (‘anders, namelijk…’). Andere genoemde antwoorden zijn: via een broer (n=1) en door er aan voorbij te fietsen (n=2). Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Er zijn geen opmerkelijke verschillen tussen beide metingen voor wat betreft het bekend worden met het Sutu Court. In 2013 zijn nog genoemd: via het jeugdhonk en via de Street leaque. Cijfer Sutu muur Tabel 13 Antwoorden op de vraag: ‘Wat voor cijfer geef je aan de Sutu muur?’ en ‘Kun je dat toelichten?’ (aantal; n). Jaar 2014 2013

10 6 8

9 5 2

8,5 2 3

8 1 1

7 1 1

Om de waardering van de Sutu muur te kunnen meten is aan de gebruikers gevraagd welk cijfer ze gaven aan de Sutu muur. Het meest gegeven cijfer zijn een ‘10’ (n=6) en een ‘9’ (n=5). Het laagst gegeven cijfer is een ‘7’ (n=1). Dit geeft de Sutu muur een gemiddeld waarderingscijfer van een ‘9’ (9,1). Als motivatie voor een cijfer lager dan een ‘10’ gaven de respondenten aan:  omdat ze de Sutu muur niet altijd gebruiken,  er te weinig spellen zijn,

- 35 -

 de spelregels en een gebruiksaanwijzing te missen. Motivaties die aangedragen worden om een hoog cijfer te geven zijn:  dat de Sutu muur niet snel kapot gaat,  fijn is in het gebruik en  mooi en leuk is vanwege de leuke geluiden en kleurtjes. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Er zijn geen opmerkelijke verschillen tussen beide metingen voor wat betreft het waarderingscijfer voor de Sutu muur. Het gemiddelde waarderingscijfer is 9,1 in 2014 versus 9,2 in 2013. Cijfer Sutu Court Tabel 14 Antwoorden op de vraag: ‘Wat voor cijfer geef je aan het Sutu Court?’ en ‘Kun je dat toelichten?’ (aantal; n). Jaar 2014 2013

10 4 9

9 6 1

8,5 1 1

8 2 1

7 2 2

6 0 1

De 15 respondenten zijn teven gevraagd een cijfer te geven voor het Sutu Court in zijn geheel. Het meest gegeven cijfer is een ‘9’ (n=6), gevolgd door een ‘10’ (n=4). Het laagst gegeven cijfer is een ‘7’. Dit levert een gemiddeld waarderingscijfer op van een ‘9’ op (8,8). Motivaties voor een lager cijfer dan een ‘10’ zijn:  het zand op het kunstgras,  de hekken; de bal komt vaak buiten het hek  de baskets Motivaties om een hoog cijfer te geven zijn:  dat het Sutu Court leuk is om op te voetballen en op goal te schieten en  vanwege de aanwezigheid van de unieke Sutu muur. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Er zijn geen opmerkelijke verschillen tussen beide metingen voor wat betreft het waarderingscijfer voor het Sutu Court als geheel (inclusief de Sutu muur). Het gemiddelde waarderingscijfer is 8,8 in 2014 versus 9,0 in 2013. Aanvullende vragen De volgende vragen zijn uitsluitend tijdens de vervolgmeting in 2014 meegenomen in het interview met de gebruikers. Het is dan ook niet mogelijk de bevindingen te vergelijken met de situatie in 2013. Tabel 15 Antwoorden op de vraag: ‘Wat had je vandaag waarschijnlijk gedaan als het Sutu Court er niet was geweest?’ (aantal; n). Jaar 2014

Thuis 6

Bij een vriend(in) 7

Buiten spelen 3

Anders, namelijk 4

Voor het beantwoorden van deze extra vraag hadden de respondenten de keus om meerdere antwoorden te geven. Zes respondenten gaven aan waarschijnlijk thuis te zijn als het Sutu Court er niet zou zijn geweest. Zeven respondenten gaven aan waarschijnlijk bij een vriend of vriendin te zijn. Drie respondenten gaven aan waarschijnlijk elders buiten te spelen. Vier respondenten gaven andere - 36 -

waarschijnlijke bezigheden aan: muziek maken, straatspellen, op een ander voetbalveld spelen, pannakooi en gamen. Antwoorden op de vraag: ‘Stel dat jij een plek voor een nieuw Sutu Court mocht bedenken, waar zou dat zijn?’ Op deze open vraag zijn verschillende antwoorden gegeven. De meeste respondenten dachten daarbij aan het dichter bij huis of de eigen school plaatsen van een Sutu Court:  Voor de woning van de respondent (n=2)  Bij de school van de respondent (n=2)  Bij basisschool De Regenboog  Bij bassischool De Smaragd in Diezerpoort  In de wijk de Wipstrik in Zwolle  In de Waluwestraat in Zaltbommel in Noord-Brabant Uitzonderingen hierop waren de antwoorden:  Op een plek waar veel mensen willen voetballen  In de wijk de Wezenlanden  In de wijk Zwolle Zuid, bij het winkelcentrum Tabel 16 Antwoorden op de vraag: ‘Kruis aan welke van de getoonde speeltoestellen je leuk lijkt om in deze buurt te hebben? Jaar Panna Fono DJ tafel Fono dansvloer Sona dansvloer Memo speelvloer 2014 4 4 4 0 1 Er zijn aan de respondenten voorbeelden laten zien van een aantal speelmogelijkheden voor jong en oud. Hierop konden ze aankruisen welk speeltoestel leuk zou zijn om in de buurt te hebben. Deze speeltoestellen zijn te vinden in Bijlage IV. Deze vraag is door 13 van de 15 respondenten beantwoord. Er blijkt geen duidelijke voorkeur voor een bepaald toestel te zijn; zowel de Panna als de Fono DJ tafel en Fono dansvloer worden door vier respondenten genoemd. Er zijn ook tegenstrijdige meningen uitgesproken zoals: ‘Panna is niet nodig, omdat de Sutu er is’ en ‘Een Panna bij de gravel bult lijkt me leuk’. Overige opmerkingen Na het afnemen van het interview kregen de respondenten de mogelijkheid om overige opmerkingen aan te dragen. Deze opmerkingen komen veelal overeen met de verbeterpunten die de respondenten eerder in het interview hebben aangedragen. De volgende opmerkingen zijn anders ten opzichte van de genoemde verbeterpunten:  ‘Een net over het Sutu Court zou fijn zijn, want dan hoeven we de bal niet steeds op te halen’  ‘Het kunstgras dat geplaatst is op het Sutu Court moet gewoon gras worden’  ‘Ik vind het erg jammer dat er weinig kinderen van mijn leeftijd [♂, 9 jaar] zijn om mee te spelen.

- 37 -

4.3

Waardering onder de overige belanghebbenden

Om de waardering van het Sutu Court onder de overige belanghebbenden te meten zijn ook onder hen een aantal interviews afgenomen. De resultaten van de interviews worden per type belanghebbende (met een gelijksoortige rol of functie) toegelicht en vergeleken met de resultaten van vorig jaar. 4.3.1 Omwonenden 4.3.1.1 Onderzoekspopulatie Er zijn acht omwonenden (vijf vrouwen en drie mannen) geïnterviewd uit vijf verschillende flats met behulp van Meetinstrument 3a (Bakker et al., 2014b). Deze flats liggen in de directe omgeving van het Sutu Court. Voor een duidelijk overzicht van de locatie van de flats zie Afbeelding 3.

Afbeelding 3 Flats waarin de geïnterviewde omwonenden woonachtig zijn, nabij het Sutu Court. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  De negen omwonenden (zeven mannen en twee vrouwen) die tijdens de 0-meting in 2013 zijn geïnterviewd woonden in de flats aan de Katersteeg of Hornstraat en dus dichter bij het Sutu Court dan de acht omwonenden die tijdens de vervolgmeting zijn geïnterviewd. Dit kan van invloed zijn op de waardering onder de geïnterviewden. 4.3.1.2 Bevindingen interviews Gebruik De geïnterviewde omwonenden hebben aangegeven zelf geen gebruik te maken van het Sutu Court. Eventuele kinderen, kleinkinderen en/of visite maken er wel gebruik van. Drie van de acht respondenten gaven aan er in de toekomst wel gebruik van te willen maken. De overige vijf gaf aan daar geen behoefte aan te hebben of door hun hoge leeftijd geen mogelijkheid meer voor te zien.

- 38 -

Lust of last Zeven respondenten zijn het erover eens dat het voor kinderen een zeer geschikte speelplek is: ze vermaken zich op het Sutu Court, kunnen lekker vrijuit bewegen en zijn in de frisse buitenlucht. ‘Op deze manier blijven de kinderen van de straat’, zei één ouder. Ze zijn over het algemeen positief over de komst van de Sutu Court in hun wijk. Zeven omwonenden hebben de plaatsing van het Sutu Court in 2013 duidelijk gemerkt. Er zijn volgens hen veel positieve veranderingen te zien. De bewoners zijn vooral blij met de verandering van een ‘vergane hangplek’ naar een verzorgd voetbalveld. Twee respondenten hebben van hun (klein)kinderen gehoord dat het erg leuk is om erop te spelen. Geluid Twee respondenten hebben aangegeven het erg lawaaierig te vinden op twee steeds terugkerende momenten: 1) het moment dat de bal fysiek tegen de Sutu muur aan knalt en 2) het moment van het digitale ‘applaudisseren’ door de Sutu muur. Omwonende (man, 20-30 jaar): “Ik zie dat er op een goede manier gebruik wordt gemaakt van het Sutu Court. Het is fijn dat er meer openheid is op dat stukje, zodat je kunt zien wat er gebeurt. Daardoor gebeuren er minder dingen die niet mogen, zoals drugshandel en –gebruik. Maar qua geluid heb ik er wel last van. Als ik avond- of nachtdienst heb ben ik overdag thuis en probeer dan te slapen. Ik vind dat de Sutu Muur veel lawaai maakt tijdens het applaudisseren. Vreselijk irritant!“ Verlichting De verlichting moet nog geplaatst worden. De geïnterviewden zijn niet unaniem over het feit of het een goede zet is om verlichting te plaatsen. Vier omwonenden vinden het een prima zet en de andere vier niet. De meningen lopen uiteen van “goed idee; dan kunnen de kinderen nog lekker wat langer door sporten” tot “ik zou geen lichten plaatsen, dan komen er meer illegalen en is de kans groter dat het weer een hangplek met drugs gaat worden“. Twee respondenten vonden het voor zichzelf een nadeel als “het applaudisseren” langer doorgaat. Zij wensen dat er dan in de avonduren zonder geluid gespeeld gaat worden. Gewenste veranderingen Bij de vraag wat men aan het Sutu Court zou veranderen als men daar de mogelijkheid voor had, zeiden twee ondervraagden dat er meer bankjes en een picknicktafel moeten komen, zodat er meer gezelligheid komt. Daardoor zal er volgens hen meer interactie met de omwonenden komen. Daarnaast waren er twee omwonenden die het geluid zachter of uit zouden zetten, omdat het ‘s middags erg storend is.

- 39 -

Cijfer Sutu Court en Sutu muur Tabel 17 Antwoorden op de vraag: ‘Wat voor cijfer geeft u het Sutu Court en de Sutu muur?’ (aantal; n). Cijfer voor: Sutu Court Sutu Muur

2014 2013

‘10’ 1

‘9’ 3

‘8’ 6 3 14

‘7’ 2 1

‘6’ 1 1

2014 2013

-

2 2

2 2

2 3 15

2 -

Het meest gegeven cijfer voor de Sutu Court is een ‘8’. Het laagst gegeven cijfer is een ‘6’. Gemiddeld is het Sutu Court beoordeeld met een ‘8’ (7,8). De Sutu muur heeft een ‘9’ als hoogste en een ‘6’ als laagste waarderingscijfer gekregen en komt gemiddeld uit op een krappe ‘8’ (7,5). Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Vorig jaar werd het Sutu Court ook met een ‘8’ (8,3) beoordeeld en was het gemiddelde voor de Sutu muur ook een ‘8’ (7,9). Afgerond zijn dit dezelfde cijfers als voor 2014. Eén respondent gaf in 2013 de Sutu muur naast een ‘8’ voor overdag ook nog een ‘4,5’ voor ’s avonds in verband met het geluidsoverlast (niet genoteerd en berekend).  Ten aanzien van overlast zijn er geen opmerkelijke verschillen. In 2013 is er reeds geopperd het volume van het schelle fluitje van de Sutu muur te verminderen, zodanig dat het geen afbreuk doet aan het spel en het geluid (en de eventuele verlichting) uiterlijk om 21:00 uur helemaal uit te zetten, zodat het Sutu Court niet meer gebruikt wordt16. Ten aanzien van criminaliteit werd in 2013 reeds het positieve effect ervaren.  De geopperde verbeterpunten die in 2013 wel en in 2014 niet genoemd zijn, waren: het verwijderen van de hobbels in de ondergrond, het geschikter maken voor ouderen en voor het gebruiken van de Sutu muur met de handen en het groener maken van de directe omgeving. 4.3.2 Gebruikers van het park 4.3.2.1 Onderzoekspopulatie Meetinstrument 3b (Bakker et al, 2014b) is afgenomen bij negen gebruikers (vijf mannen en vier vrouwen) van het park de Hogenkamp, dat naast het Sutu Court ligt. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Hetzelfde aantal parkgebruikers als vorig jaar is geïnterviewd, waarvan eveneens meer mannen (zes) dan vrouwen (drie).

14

Waarvan één maal een ‘8,5’. Waarvan één maal een ‘7,5’. 16 De Sutu muur functioneert tussen 8:00 en 21:00 uur. 15

- 40 -

4.3.2.2 Bevindingen interviews Gebruik Twee van de negen respondenten (mannen; 20-30 jaar en <20 jaar) gaven aan met vrienden gebruik te maken van het Sutu Court om er te voetballen. Eén van hen (man, 20-30 jaar) gaf aan zich ook prima alleen te kunnen vermaken met de Sutu muur. De respondent gaf aan dat het goed was dat het Sutu Court in het park is gekomen, omdat dit iets is wat ontbrak in de wijk. Volgens hem is het gemakkelijk te gebruiken en goed voor de sociale contacten en de beweging. Van de overige zeven respondenten, die allen zelf geen gebruik maken van het Sutu Court, gaven drie (twee vrouwen, één man, 20-30 jaar) aan dat het niet voor hun doelgroep was bestemd, drie mannen (20-30 jaar) gaven aan er niks mee te hebben, drie vrouwen (<20, 20-30 en 40-50 jaar) zeiden niet van voetbal te houden en twee respondenten (man 50-60 jaar, vrouw 40-50 jaar) gaven aan dat het Sutu Court hen (nog) niet was opgevallen. Twee van de zeven respondenten die nog niet eerder gebruik hebben gemaakt van het Sutu Court gaven aan dat het hen wel leuk lijkt om gebruik te gaan maken van het Sutu Court. De jongen (<20 jaar) gaf aan dat het hem leuk leek om hier een keer te voetballen met vrienden en de vrouw (50-65 jaar) gaf aan dat het goed voor haar zou zijn om er gebruik van te gaan maken. Lust of last De respondenten zagen het Sutu Court niet als stimulans om naar het park te komen, maar zeven van hen hebben aangegeven het een goed initiatief te vinden, omdat het leuk en goed is voor kinderen en jongeren. Verder gaven zij aan in het park geen overlast te ervaren aan het Sutu Court. Twee respondenten gaven aan dat zij zich konden voorstellen dat het gejuich en gefluit ‘s nachts overlast kan veroorzaken bij de buurtbewoners. Gewenste veranderingen Net als vorig jaar is door twee respondenten aangegeven dat ze het leuk zouden vinden als er beweegmogelijkheden voor de oudere leeftijdscategorieën zouden komen, zoals fitnessapparatuur in het park. Als verbeterpunten voor het Sutu Court zijn tijdens deze vervolgmeting door de parkgebruikers aangedragen:  De rode hekken aan de zijkant van het goal staan niet op de helft  Verlichting plaatsen  De fluit is hard en het gejuich overbodig  Het Sutu Court had groter gemogen  Er mag meer aandacht worden besteedt aan visuele uitnodiging op bijvoorbeeld borden. Het kan namelijk de indruk wekken dat het gehuurd moet worden, omdat het er zo professioneel uit ziet. Cijfer Sutu Court Aan de respondenten is gevraagd een cijfer toe te kennen aan het Sutu Court. Alle respondenten gaven het Sutu Court een ‘8’. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  In 2013 was het gemiddelde cijfer voor het Sutu Court eveneens een ‘8’ (7,6).

- 41 -

 Beide jaren is er aangegeven dat naast het aanbieden van activiteiten voor jong en oud ook beweegmogelijkheden voor de oudere leeftijdscategorieën gewenst zijn, zoals fitnessapparatuur in het park.  Ook nadere promotie en verduidelijking van het openbare gebruik zijn zowel in 2013 als 2014 geopperd als verbeterpunten. 4.3.3 SportService Zwolle 4.3.3.1 Onderzoekspopulatie Het semigestructureerde interview is afgenomen bij een combinatiefunctionaris van SportService Zwolle. Hij sprak tijdens het interview namens SportService Zwolle en gaf daarnaast zijn eigen mening. De combinatiefunctionaris is ook tijdens de 0-meting in 2013 geïnterviewd. Het interview is telefonisch afgenomen. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013 In 2013 zijn drie medewerkers van SportService Zwolle geïnterviewd, waaronder de combinatiefunctionaris die ook in 2014 is geïnterviewd. Er is voor gekozen om ditmaal slechts één medewerker van SportService Zwolle te interviewen, omdat de combinatiefunctionaris aangaf geen andere mening te hebben dan die van vorig jaar. Dit zou ook gelden voor zijn collega’s bij SportService Zwolle. 4.3.3.2 Bevindingen interviews Gebruik Na de interviews van vorig jaar heeft SportService Zwolle geen gebruik meer gemaakt van het Sutu Court. SportService Zwolle is weliswaar projectleider van het project ‘Streetleague’ (straatvoetbal voor kinderen), maar de uitvoering is in handen van PEC Zwolle. Eén keer in de drie weken organiseert PEC Zwolle een competitie in de verschillende Zwolse wijken. In Diezerpoort wordt de competitie gespeeld op het Sutu Court. In de toekomst zou SportService Zwolle wel gebruik willen maken van het Sutu Court maar op dit moment is het nog niet bekend of dat ook het geval gaat zijn, omdat de gemeente nog geen duidelijkheid heeft gegeven over wie verantwoordelijk is voor activiteiten rondom het Sutu Court. Er zullen nog gesprekken met de gemeente Zwolle worden gevoerd over de invoering van een (structurele) rol in het aanbieden van activiteiten op het Sutu Court. Als SportService Zwolle hier verantwoordelijk voor wordt gesteld, zullen zij mogelijk in de toekomst activiteiten organiseren op het Sutu Court. Lust of last SportService Zwolle gaf aan dat zij het Sutu Court een goed middel vinden om de aandacht van kinderen te trekken en uit te lokken om buiten te spelen. Het argument, ‘de computer buiten zetten om kinderen zo buiten te laten spelen’ spreekt hun erg aan. Verder gaven ze aan dat er op het Sutu Court verschillende activiteiten gespeeld kunnen worden zoals voetbal, basketbal enzovoort. Er is veel te doen, een groot aanbod en dat nodigt ook uit. De ondergrond (de Sutu Court zelf) kan goed gebruikt worden door medewerkers van SportService Zwolle door het aanbieden van (sport)activiteiten.

- 42 -

Gewenste veranderingen Net zoals vorig jaar geeft SportService Zwolle aan dat de diverse spellen die gespeeld worden op het multifunctionele Sutu Court erg door elkaar heen lopen. Als er bijvoorbeeld op de Sutu muur gespeeld wordt, kan er geen partijtje meer gespeeld worden op het volledige veld en andersom. Hierdoor is het multifunctioneel gebruiken op één bepaald moment niet goed mogelijk. Het veld zou daarom bij voorkeur nog wat groter moeten en de Sutu muur zou eigenlijk omgedraaid moeten worden, zodat deze buiten het veld valt. Hiermee is het mogelijk om tegelijkertijd optimaal gebruik te kunnen maken van het veld (voor bijvoorbeeld een partijtje) en van de Sutu muur. Er zal dan wel een extra strook voor de Sutu muur – buiten het Court - aangelegd moeten worden. Een ander punt dat vorig jaar ook al naar voren kwam is dat SportService Zwolle de ligging van het Sutu Court niet ideaal vindt. Het Sutu Court ligt volgens hen te veel geïsoleerd en verstopt (het is vanaf de weg niet te zien). Voor SportService Zwolle is daarom (extra) promotie voor het Sutu Court noodzakelijk. SportService Zwolle wil juist activiteiten organiseren die zichtbaar zijn voor de buurt, zodat andere mensen uit de omgeving zien wat er gedaan wordt en hierdoor ook geïnspireerd of gemotiveerd worden. Dat is volgens SportService op dit moment met het Sutu Court niet het geval. Volgens de combinatiefunctionaris ligt het Sutu Court ook te ver van woningen af, waardoor er weinig sociale controle op het Sutu Court is. Zijn mening is dan ook dat ouders het waarschijnlijk geen veilige plek vinden om hun kinderen daar te laten spelen. Medewerker SportService Zwolle: “De multifunctionaliteit van het Sutu Court kan beter, als de Sutu muur wordt gebruikt is het lastig om een voetbal partij spel te spelen op het hele Sutu Court. Dit kan worden opgelost door de Sutu muur om te draaien en het Sutu Court een stuk te vergroten”. De verbeterpunten van vorig jaar zijn ook dit jaar (nog) van toepassing:  Er moet beter gecommuniceerd worden richting de kinderen over onder andere een spelintroductie en over de veranderingen/wijzigingen in het aanbod van spellen.  Er zou contact tussen de beheerder en de kinderen moeten komen om het aanbod verder te optimaliseren.  Het hekwerk rondom het Sutu Court, met name aan de kant van de parkeerplaats, is vrij laag.  De baskets hangen te hoog voor de jonge kinderen en zijn hierdoor niet goed door hen te gebruiken. Het zou mooi zijn als deze ook verlaagd zouden kunnen worden. Cijfer Sutu Court en Sutu muur De combinatiefunctionaris van SportService Zwolle geeft een acht voor de Sutu muur en ook een acht voor het Court. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013 Er kan geconcludeerd worden dat de mening over het Sutu Court nagenoeg gelijk is gebleven ten opzichte van vorig jaar.  In 2013 was het gemiddelde cijfer van drie medewerkers voor de Sutu muur afgerond ook een ‘8’ (7,6). Voor het Sutu Court was het een ‘7’, wat lager is dan het huidige cijfer (‘8’).  De waardering, het gebruik en de opmerkingen en verbeterpunten met betrekking tot het Sutu Court zijn voor SportService Zwolle niet veranderd.

- 43 -

4.3.4 Travers Welzijn 4.3.4.1 Onderzoekspopulatie Meetinstrument 3 is afgenomen bij één medewerker van Travers Welzijn. De respondent is werkzaam als welzijns-/jongerenwerker. Alleen de medewerker die het meest bij het Sutu Court is betrokken is geïnterviewd, omdat Travers Welzijn Diezerpoort aangegeven heeft verder weinig relevante informatie te kunnen bieden. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Beide jaren zijn de meest betrokken medewerkers van Travers Welzijn geïnterviewd. Vorig jaar waren dat er twee. Dit jaar één. 4.3.4.2 Bevindingen interviews Gebruik Het Sutu Court wordt door Travers Welzijn gebruikt voor jongerenprojecten. De medewerker van Travers Welzijn heeft ook zelf al een aantal keer gebruik gemaakt van het Sutu Court om jongeren te stimuleren meer te bewegen en te sporten. Als medewerker van Travers Welzijn maakt hij minimaal één keer per week gebruik van het Sutu Court om jongeren in de wijk te laten bewegen. Het gebruik bevalt hem prima, echter bij slecht weer word er geen gebruik van het Sutu Court gemaakt en verplaatst het team van Travers Welzijn haar activiteiten naar een binnen accommodatie. Lust of last De medewerker van Travers Welzijn geeft aan tevreden te zijn over het Sutu Court. Het Sutu Court is een kans voor kinderen en volwassenen om te bewegen en biedt ook kansen als ontmoetingsplek om de sociale cohesie in de wijk te verbeteren. Het is volgens de respondent een goede zet geweest om dit Sutu Court hier te plaatsen. De wijk heeft er profijt van en kan zich beter profileren. Medewerker Travers Welzijn: ‘Prachtig om te zien dat het Sutu Court ervoor zorgt dat de sociale cohesie in de wijk enorm toeneemt’. Als pluspunt gaf de respondent aan dat het Sutu Court toegankelijk is voor iedereen in de wijk. Verder gaf de respondent aan dat het Sutu Court een echte aanwinst is voor de wijk. Volgens de respondent zullen alle partijen die meegeholpen hebben aan de realisatie van het Sutu Court, ervoor moeten zorgen dat het Sutu Court ook schoon blijft. Mocht dit niet het geval zijn is de respondent bang voor terugval in gebruik van het Sutu Court. Gewenste veranderingen Als verbeterpunten zijn door Travers Welzijn de volgende punten aangedragen:  Er zou een informatiebord moeten komen met daarop de gebruiksregels, de gezondheidsdoelen, de spelregels, de fair play-regels en de contactpersonen van het Sutu Court.  De omgeving heeft wel potentie maar moet nog beter worden afgewerkt. Hierbij wordt gedacht aan verlichting, prullenbakken, fietsenrekken en zitbanken.  De muur bij de Stilohal zou samen met de buurtbewoners van graffiti moeten worden voorzien.  De hekken moeten verhoogd worden.  Nieuwe aanleg van een tweede Sutu muur om drukte te voorkomen.

- 44 -

      

Watertap aanleggen om gebruikers van water te voorzien. Activiteiten organiseren in samenwerking met studenten van Landstede Sport en bewegen. Buurtsportcoaches betrekken bij het Sutu Court. Fitness tuin aanleggen voor de ouderen om ze te betrekken bij de sociale cohesie in de wijk. Baskets lager hangen. Volgens de respondent zijn de baskets te hoog voor de gebruikers. De buurt opvrolijken en beter aankleden. Dit kan een stimulans zijn. Er moet meer aandacht besteed worden aan de promotie van het Sutu Court.

Cijfer Sutu Court en Sutu muur De medewerker van Travers Welzijn geeft een ‘9’ voor het Sutu Court en een ‘7’ voor de Sutu muur. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  De opmerkingen gemaakt in 2013 zijn ook dit jaar weer gemaakt, omdat daar in de tussentijd geen oplossing voor is gekomen. Daarnaast zijn er dit jaar ook een aantal nieuwe verbeterpunten aangedragen.  De waardering van de Sutu muur valt dit jaar wat lager uit dan vorig jaar (8,5), terwijl het Sutu Court dit jaar beter wordt gewaardeerd dan vorig jaar (7,5). 4.3.5 Enkschool 4.3.5.1 Onderzoekspopulatie Meetinstrument 2 en meetinstrument 3 zijn afgenomen bij een groep van 12 leerlingen met hun docente van de naast het Sutu Court gelegen Enkschool. De uitkomsten van het interview op basis van meetinstrument 2 zijn tevens een aanvulling op de resultaten beschreven in ‘4.2 Waardering onder gebruikers’. Er is voor een onderscheid in gebruikers gekozen, omdat het hier een bijzondere gebruikersgroep betreft die onder begeleiding en in schoolverband gebruik maakt van het Sutu Court en de Sutu muur. De Enkschool is een school voor speciaal onderwijs voor kinderen met auditieve en communicatieve beperkingen in de leeftijd van 3-13 jaar. Daarnaast kan er bij leerlingen sprake zijn van een Autisme Spectrum Stoornis en/of complexe problematiek op meerdere ontwikkelingsgebieden. De leerlingen die geïnterviewd zijn hadden de leeftijd van 9 t/m 12 jaar en gehoorproblemen. Bij het interview waren alleen kinderen aanwezig die gebruik maken van het Sutu Court: 12 leerlingen, waarvan twee meisjes en tien jongens. De docente die geïnterviewd is, is leerkracht van groep vijf. Zij loopt de ‘pleinwacht’ tussen het Sutu Court en de Enkschool, omdat er veel auto’s rijden van onder andere het CBR. Zo kan de docente de veiligheid van de kinderen op het Sutu Court waarborgen. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Vorig jaar zijn drie medewerkers (een teamleider en twee docenten) van de Enkschool geïnterviewd en geen leerlingen. Dit jaar zijn ook leerlingen geïnterviewd, waardoor de medewerkers nu niet meer namens de leerlingen hoeven te spreken. Uitsluitend de docente die het meest betrokken is bij het Sutu Court en er het meest van weet is dit jaar geïnterviewd.

- 45 -

4.3.4.2 Bevindingen interviews Gebruik De leerlingen gaven aan vier keer per week op het Sutu Court te spelen: elke doordeweekse dag, met uitzondering van de woensdag. In de grote pauze mogen ze op het Sutu Court spelen en op woensdag is er geen grote pauze. Meestal spelen ze partijtje; met z’n 12-en of meer. Eén keer hebben ze met 30 kinderen gespeeld. Dit wat samen met leerlingen van de Guyot School uit Groningen. Een vergelijkbare school als de Enkschool. Ze spelen gemiddeld 15 tot 30 minuten per keer. Ze gaan zelfs als het zachtjes regent voetballen en het maakt niet uit of er wel of geen kinderen al aanwezig zijn. Soms spelen ze dan gewoon samen. Als het Sutu Court er niet zou zijn, zouden de leerlingen tikkertje spelen op het schoolplein óf in de pannakooi op het schoolplein voetballen. Om bij het Sutu Court te komen moeten de leerlingen ongeveer vijf minuten lopen. Eerst de school uit, dan er omheen en vervolgens de parkeerplaats oversteken die naast het schoolplein ligt. Ook moet er een leerkracht mee voor de veiligheid. Lust of last De 12 leerlingen en de docente zijn bekend met het Sutu Court en vinden het een prachtig voetbalveld. Het leukste vinden ze het spelen van partijtjes en dat doen ze dan ook het meest. Ze vinden het fijn dat het een groot veld is en dat ook de doeltjes lekker groot zijn. Hierdoor kunnen ze er met veel leerlingen tegelijkertijd spelen. Ook vinden ze het kunstgras erg prettig. De docente gaf aan dat kinderen het zo zacht vinden dat ze zelfs op hun sokken spelen. Ze gebruiken de Sutu muur niet, omdat ze dan geen partijtje kunnen spelen. Alleen als er onenigheid in de groep is: dan deelt de docente de kinderen op en gebruiken ze de Sutu muur wél. De leerlingen gaven aan dat de Sutu muur een beetje in de weg staat voor partijtjes, omdat ze er soms per ongeluk tegenaan botsen. De Sutu muur begint dan te praten en dat vinden ze vervelend, omdat het erg vaak voorkomt. Daarnaast zitten de baskets een beetje in de weg, is er soms heel veel troep en zijn de hekken te laag, waardoor de bal tegen geparkeerde auto’s aan vliegt. De docente gaf aan dat ze heel blij is met de meerdere mogelijkheden van sporten, zoals de baskets en de Sutu muur. Op het eigen schoolplein is het nu rustiger, doordat de drukke leerlingen naar het Sutu Court gaan. Hierdoor komen de kleine kinderen op het schoolplein beter tot hun recht. Ze gebruikt het Sutu Court als beloning in haar lessen: als de kinderen goed hun best gedaan hebben mogen ze op vrijdag nog een extra half uurtje voetballen op het Sutu Court. De veldkleuren vindt ze aan de ene kant uitdagend om meerdere spellen op te spelen, het maakt vrolijk en lijkt fris. Aan de andere kant zorgt het ook voor ongewenste afleiding en maakt het misschien ietsje té druk. Dit geldt vooral voor de leerlingen met ADHD (attention deficit hyperactivity disorder). De docente gaf aan dat ze kansen ziet om binnen de school meer aandacht aan het Sutu Court te besteden en het gebruik van het Sutu Court door de school te vergroten. Ze denkt daarbij onder andere aan schoolgym op het Sutu Court. De docente gaf tevens aan dat ze het Sutu Court graag als goed voorbeeld zou willen gebruiken voor de lessen op school over een gezonde leefstijl en met name overgewicht. De leerlingen gaven aan dat er soms heel veel troep ligt, zoals chips zakken, glazen flesjes en energy drink blikjes. Dit vinden ze heel erg en hun docente ook. Ze gaan het dan eerst opruimen, omdat ze anders niet kunnen spelen en de docente een goed voorbeeld wil geven. Ze legt dan ook uit dat de leerlingen niet uit de flesjes mogen drinken en dat ze hun schoenen aan moeten houden, omdat er

- 46 -

glasscherven kunnen liggen. Veiligheid vindt ze belangrijk voor de kinderen, daarom gaat er altijd een leerkracht mee naar het Sutu Court. Met name de auto’s zijn gevaarlijk bij het oversteken: kinderen letten vaak niet goed op en het CBR-gebouw zit schuin tegenover de school, wat voor onrust op de parkeerplaats zorgt. Gewenste veranderingen De leerlingen gaven aan:  dat ze hogere hekken of een vangnet van stalen draden zouden willen, zodat de bal niet meer wegvliegt;  dat de doelen en het veld nóg groter mogen;  dat ze willen dat de troep beter opgeruimd wordt;  dat het kunstgras gewoon groen had mogen zijn (één leerling). De docente gaf aan:  dat er soms zoveel troep ligt, dat het niet in de aanwezige prullenbak past. Daarom zou ze er graag nog één dezelfde of een grotere bij willen.  dat ze graag wat meer toezicht van de wijkagent zou willen om de veiligheid en netheid van het park en het Sutu Court te waarborgen. Voorstellen voor een nieuw Sutu Court Op de vraag of de leerlingen nog een nieuw Sutu Court ergens geplaatst zouden willen zien, kwamen er massaal enthousiaste reacties, omdat ze het zo ontzettend gaaf vinden. De onderstaande gewenste locaties zijn voorgedragen; dit zijn zeer waarschijnlijk de woonadressen van de leerlingen:  IJsselmuiden: Karrekiet (n=2), Kreeft (n=1)  Zwolle: AA-landen, Luts (n=1)  Lelystad: Zeelaan (n=1)  Deventer: Geleenstraat (n=1)  Rijssen: Markeloseweg (n=1)  Hattem (n=1)  Oldebroek (n=1)  Wezep (n=1) Cijfer Sutu Court De 12 leerlingen gaven één keer een ‘7’, viermaal een ‘8’, viermaal een ‘9’ en driemaal een ‘10’ aan het Sutu Court, inclusief de Sutu muur. De docente gaf een ‘8’ aan het Sutu Court met de Sutu muur. Gemiddeld is dit een 8,7. Docente: ‘Het is een uitdagend veld met een prettige ondergrond en het heeft een zeer positieve invloed op de leerlingen.’ Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Net als vlak na de opening geeft de Enkschool afgerond gemiddeld een ‘9’ voor het Sutu Court (‘9,5’) met de Sutu muur (‘8’).  In 2013 is door drie werknemers van de Enkschool aangegeven dat het zou mooi zijn als er afspraken gemaakt kunnen worden over de toegankelijkheid van het Sutu Court, zodat de school van te voren weet op welke tijdstippen ze gebruik kunnen maken van het Sutu Court en het gebruik van het Sutu Court structureel worden opgenomen in het lesprogramma (o.a.

- 47 -

voor kinderfysiotherapie). In 2014 wordt dit niet meer genoemd als voorwaarde, maar wordt het Sutu Court nog niet structureel voor o.a. gymlessen gebruikt. Kansen en mogelijkheden worden hier wel voor gezien. 4.3.6 Uitbaters Stilohallocatie 4.3.6.1 Onderzoekspopulatie Zowel de eigenaresse van Café/Restaurant Stilo als de bedrijfsleider van het Kegelhuis zijn ondervraagd door middel van een semigestructureerd interview met behulp van meetinstrument 3. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Vorig jaar is de eigenaar van Café/Restaurant Stilo geïnterviewd en dit jaar is de eigenaresse (zijn vrouw) geïnterviewd. 4.3.6.2 Bevindingen interviews Gebruik Ze maken beiden geen gebruik van het Sutu Court in het kader van hun onderneming. In tegenstelling tot vorig jaar gaven ze aan hier ook geen gebruik van te willen maken of niet over na te hebben gedacht. Lust of last De eigenares van Café Restaurant Stilo en de bedrijfsleider van het Kegelhuis staan beide - net als vorig jaar - positief tegenover het Sutu Court in de buurt van hun onderneming. Ze geven aan dat het een goede zaak is, omdat de kinderen het leuk vinden om er te spelen en het Sutu Court wordt veel gebruikt. Bedrijfsleider kegelhuis: “Het verbaast me als er niemand is, het Sutu Court wordt vaak druk bezocht. Overdag zie je ook leraressen.” De bedrijfsleider van het Kegelhuis ziet wel kansen voor zijn onderneming nu het Sutu Court naast het Kegelhuis staat. Een kans is dat de sociale interactie van het Sutu Court zorgt voor meer klanten bij het Kegelhuis. Bedrijfsleider kegelhuis: “Het is een gunst voor de sociale binding. Ik heb daar iemand ontmoet die nu lid is geworden van mijn voetbalclub.” De eigenaresse van Café/Restaurant Stilo gaf aan nog geen kansen te zien voor haar onderneming. Zij en haar man zien wel kansen als de sporthal weggehaald wordt. Hun wens is nog net als vorig jaar om aan de park- en Sutu Court zijde een terras te plaatsen. Het lijkt hun mooi voor de buurtbewoners om vanaf het terras op het park en Sutu Court te kunnen kijken, zodat zij daar de kinderen kunnen zien spelen. De respondenten gaven aan geen overlast te ervaren aan het gebruik van het Sutu Court. Ze vinden het juist fijn dat het er meer leeft. Dit geeft een beter gevoel. De bedrijfsleider van het Kegelhuis vind de Sutu muur erg interessant. Het verbaast hem dat het heel blijft.

- 48 -

Eigenaresse van Café/Restaurant Stilo: “De komst van het Sutu Court is iets positiefs voor de buurt. Mijn zoontje gaat er vaak met vriendjes heen. Ze komen altijd met zeer positieve verhalen terug. Er is verder niet veel te doen voor de jeugd in de buurt.” Gewenste veranderingen Als opmerkingen of verbeterpunten hebben de uitbaters de volgende punten aangedragen:  Het Sutu Court zit snel vol en de kinderen spelen niet als het Sutu Court vol zit. Het Sutu Court zou groter kunnen of er zou een tweede bij kunnen komen.  Meer verschillende interactieve speeltoestellen bij elkaar, zodat er meerdere kinderen kunnen spelen.  Verdere ontwikkeling voor de oudere jeugd, bijvoorbeeld basketbal.  Gebruikers parkeren hun fiets op de parkeerplekken van auto’s. Tevens is het niet duidelijk of de aangelegde grindbak langs het weggetje richting het Kegelhuis bedoeld is voor het stallen van fietsen en/of scooters of niet. Het ligt te ver van het Sutu Court af en er zouden voor het kunnen stallen van fietsten stenen in plaats van grind moeten liggen. In de huidige situatie vallen de fietsen om in het grind17. Een fietsenrek kan een uitkomst bieden. Cijfer Sutu Court De ondernemers geven respectievelijk een ‘8’ en een ‘10’ voor het Sutu Court. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  Vorig jaar gaven ze voor het Sutu Court een ‘8’ en een ‘9’.  Ook vorig jaar hebben de ondernemers verbeterpunten ten aanzien van de inrichting van het omliggende terrein aangedragen. Die hadden meer betrekking op het achterstallige onderhoud (bekladding) en verdere groenontwikkeling in het naastliggende terrein. Daar is tijdens de meting in 2014 niet meer over gesproken. 4.3.7 Wijkbeheerder, wijkmanager en wijkagent 4.3.7.1 Onderzoekspopulatie Meetinstrument 3 is ook bij de wijkbeheerder, de wijkmanager en de wijkagent van Diezerpoort afgenomen. Alle drie zijn werkzaam in deze wijk en bekend met het Sutu Court. De wijkmanager houdt zich niet bezig met het Sutu Court. Dit doen de wijkbeheerder en wijkagent. Zij overleggen met elkaar over de vooruitgang van de wijk. Betreffende het Sutu Court hebben zij in het afgelopen jaar weinig contact gehad, omdat er het afgelopen jaar geen klachten zijn geweest. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 0-meting in 2013  De wijkmanager, wijkbeheerder en wijkagent van 2013 en 2014 zijn dezelfde personen.

17

Bij navraag bij de wijkbeheer (achteraf, maart 2015) bleek dat deze ‘grindbak’ (feitelijk is het gravel; het afvalproduct van de voormalige tennisbanen) gecreëerd is voor het plaatsen van een terras. Dit is in overleg met de horecaondernemer en het bestuur van het Kegelhuis gedaan, net als het creëren van extra parkeermogelijkheden langs het weggetje richting het Kegelhuis. Het is dus niet bestemd voor fietsen.

- 49 -

4.3.7.2 Bevindingen interviews Lust of last De wijkbeheerder gaf aan tevreden te zijn met het Sutu Court in de wijk. De vervallen plek die er voor de komst van het Sutu Court was, is nu weg. Hij zei, “Het is een aanwinst voor de wijk!”. Verder heeft de wijkbeheerder aangegeven dat er het afgelopen jaar geen klachten zijn geweest. De jongeren laten het Sutu Court netjes achter en vernielen niks. De jongeren hebben zelf bij de jongerenwerkers aangegeven dat ze hun afval niet kwijt konden. Dit is doorgespeeld naar de wijkbeheerder die in december 2014 een tweede prullenbakken bij het Sutu Court heeft geplaatst. Verder heeft de wijkbeheerder aangegeven dat de jongeren leuk bezig zijn op het Sutu Court. Er is geen agressie en omwonenden voelen zich ook veilig. Hij weet uit ervaring dat de jongeren door middel van het Sutu Court zichzelf nu bezig houden. Als het Sutu Court er niet zou zijn, zouden jongeren eerder vernielingen en overlast aanrichten. De wijkmanager gaf eigenlijk hetzelfde als de wijkbeheerder aan, met als toevoeging dat de veiligheid verbeterd is, doordat er meer openheid rondom en richting het naastgelegen fietspad is. Wijkmanager: ”Het is een mooi interactief veld waar de buurtbewoners veel plezier aan beleven.” Wijkbeheerder: “Het is een aanwinst voor de wijk!”. De uitleg over het Sutu Court en de spellen is gering, gaf de wijkbeheerder aan. Hij had zelf het idee dat de jeugd er echter weinig last van had. De wijkmanager ziet het Sutu Court als vernieuwend en ziet voordelen in het harde speelveld dat het hele jaar te gebruiken is. Zij fietst regelmatig langs het Sutu Court en ziet veel kinderen spelen. De wijkagent gaf aan geen opmerkingen te hebben wat betreft de veiligheid in relatie tot het Sutu Court in Diezerpoort. Gewenste veranderingen Opvallend is dat er tot op heden slechts één klacht is doorgegeven. Dit was de klacht van vorig jaar die ook in het verslag van 2013 staat beschreven. Na deze klacht zijn er geen klachten meer binnen gekomen bij de wijkbeheerder en wijkmanager. Zij gaven beiden aan dat ze niks aan het Sutu Court zelf zouden willen veranderen. Als verbeterpunt is aangegeven:  Wijkbeheerder: een organisatie uit de wijk zou activiteiten voor de jeugd (alle leeftijden) moeten organiseren. Dit omdat hier behoefte aan is en de jongeren meer zullen gaan bewegen in plaatst van thuis zitten.  Wijkmanager: ik zou willen dat bij de jongeren te rade wordt gegaan wat ze toegevoegd zouden willen zien. Overeenkomsten en verschillen t.o.v. 2013 Uit het interview van 2014 blijkt dat er veel overeenkomsten zijn met het interview dat is afgenomen in 2013. De overeenkomsten zijn; de vervallen plek is weg en is een aanwinst voor de wijk. Er zijn geen klachten bijgekomen het afgelopen jaar. De verschillen tussen de interviews van 2013 en 2014 zijn:  Er is een goed contact tussen jongeren, jongerenwerkers en de wijkbeheerder.  Er wordt geluisterd naar de behoeften van de jeugd uit de wijk.

- 50 -

 Het zou goed zijn als er activiteiten voor de jongeren georganiseerd worden.  Er zijn eind dit jaar (december 2014) prullenbakken bijgeplaatst, omdat de jongeren hebben aangegeven dat zij hun vuilnis niet kwijt konden.

- 51 -

5

Discussie & conclusie

5.1

Discussie

Ten aanzien van dit onderzoek kunnen de volgende discussiepunten worden genoemd: Periode van onderzoek Het onderzoek heeft net als vorig jaar (2013) plaatsgevonden in het najaar. In die periode wordt het Sutu Court relatief weinig gebruik ten opzichte van andere maanden. Het onderzoek naar het gebruik middels observeren is daarom niet representatief voor het gemiddelde gebruik over het jaar uitgedrukt in tijdeenheden (duur en frequentie). Momenten van observatie Vorig jaar zijn de observatiemomenten vastgesteld op momenten waarvan verondersteld werd dat het ‘hoog-gebruik’-momenten waren en dus de meeste kinderen en jongeren aanwezig zouden zijn op het Sutu Court. Voor dit jaar zijn de observatiemomenten van tevoren vastgesteld op vergelijkbare tijden en dagen als vorig jaar. Echter, het zou handiger geweest zijn om te observeren of interviewen op dagen dat er activiteiten georganiseerd worden op het Sutu Court. Bijvoorbeeld op de momenten dat PEC Zwolle een ‘Street league’ organiseert op het Sutu Court, met kinderen uit de wijk Diezerpoort (elke week). Op deze dagen kan er een completer beeld gevormd worden met betrekking tot het Sutu Court. Doordat de observatiemomenten van tevoren vastgesteld zijn, is niet uitsluitend geobserveerd tijdens droog weer en zouden de weersomstandigheden kunnen afwijken in vergelijking met het weer van vorig jaar. Achteraf gezien blijkt dit mee te vallen. Duur van observeren De relatief korte observatiemomenten van één tot twee uur geven niet een volledig beeld van het ‘wie’ en ‘hoe’ van het gebruik van het Sutu Court. Wanneer over de gehele dag geobserveerd zou worden, zou dit waarschijnlijk een beter beeld geven over ‘wanneer’, ‘door wie’ en ‘hoe’ het Sutu Court het meest gebruikt wordt. Mogelijk maken de volwassenen tijdens school- en avonduren gebruik van het Sutu Court. Beperkingen Met uitzondering van de digitale gebruiksgegevens van de Sutu muur zijn de resultaten van het onderzoek naar het gebruik nadrukkelijk niet bedoeld om een (volledig) beeld te geven van hoeveel het Sutu Court gebruikt wordt. Op basis van de observaties kan dan ook geen uitspraak worden gedaan over de gebruiksduur. De gebruiksgegevens van de Sutu muur zeggen daarentegen niets over de betreffende gebruiker; dit zijn wisselende (aantallen) gebruikers en meerdere momenten bij elkaar opgeteld. Interviews afnemen van externe partners Er zijn verschillende interviews afgenomen met ‘overige belanghebbenden’. Hiervoor is er contact gelegd met dezelfde personen als bij de 0-meting. Door verschillende omstandigheden was het met een aantal van hen mogelijk het interview mondeling af te nemen. Het interview met een medewerker van SportService Zwolle is op diens verzoek telefonisch afgenomen en het interview met de wijkagent is via e-mail afgenomen. Daarnaast zijn er ook een aantal personen niet geïnterviewd, omdat er bijvoorbeeld een wisseling in functie is geweest of medewerkers die door andere omstandigheden zijn uitgevallen. In enkele gevallen is doorverwezen naar een collega die inmiddels meer betrokken is bij het Sutu Court. Vaak werd er door de organisatie aangegeven dat - 52 -

deze collega de meest relevante informatie kon verstrekken, waardoor het interviewen van meerdere medewerkers geen meerwaarde meer zou hebben. Hierdoor zijn ditmaal minder en andere medewerkers van de betrokken organisaties geïnterviewd dan in 2013. De verwachting is echter niet dat dit van (grote) invloed is geweest op de resultaten. Aanvullende vragen Naar aanleiding van de vragen van de betrokken partners zijn aan de gebruikers van het Sutu Court in ditmaal een aantal vragen extra gesteld. Een van de vragen was: ‘Wat had je waarschijnlijk gedaan vandaag als het Sutu Court er niet was?’. Op deze vraag konden de respondenten uit een aantal antwoorden kiezen, namelijk: ‘thuis’, ‘bij een vriend(in)’, ‘buitenspelen’ of ‘anders namelijk, …’. Bij de beantwoording van deze vraag is het niet duidelijk geworden wat de respondenten thuis of bij de vriend(in) doet. Hier zou op doorgevraagd moeten worden, om meer inzicht te krijgen of de respondenten anders actief of inactief zouden zijn geweest. Uit de gesprekken is wel gebleken dat de meeste respondenten voorheen op een ander veldje voetbalden of aan het gamen waren. Bij de vraag: ‘Kruis aan welke van de speeltoestellen je leuk lijken om in deze buurt mee te spelen?’ zijn een aantal voorbeelden van interactieve speeltoestellen getoond aan gebruikers met behulp van uitleg en een afbeelding (zie Bijlage IV). Hierop konden de kinderen aangeven welk toestellen ze leuk lijken om in de buurt mee te spelen. Er is voor gekozen voorbeelden te laten zien, omdat de interactieve speeltoestellen redelijk nieuw zijn, de respondenten hier mogelijk niet mee bekend zijn en zodoende de mogelijkheden meer duidelijk konden worden gemaakt. De respondenten waren erg enthousiast over de getoonde toestellen. Echter, om te kunnen bepalen of en welk nieuw interactief speeltoestel het meest gebruikt of gewaardeerd zou worden is aanvullend onderzoek nodig. De gegeven voorbeelden hebben de antwoorden van de respondenten sterk beïnvloed. In het aanvullende onderzoek zouden er open vragen gesteld moeten worden aan de gebruikers, maar vooral ook aan niet-gebruikers, opdat met de beoogde Yalp-toestellen meerdere doelgroepen bereikt kan worden. Voor dit onderzoek was het niet realistisch dieper op deze vraag in te gaan. Interviews afnemen bij omwonenden Er is voor gekozen om hetzelfde aantal omwonenden te interviewen als in 2013. Voor het interviewen van buurtbewoners is het projectteam langs de flats geweest en heeft er aangebeld. Er is begonnen met de flats die het dichtst bij het Sutu Court staan. Doordat veel omwonenden op dat moment niet thuis waren en enkelen het interview weigerden zijn omwonenden uit verder gelegen flats geïnterviewd. Gevolg is dat een aantal respondenten verder van het Sutu Court woont dan bij de 0-meting het geval is geweest en het hierdoor minder waarschijnlijk is dat zij overlast ervaren van het Sutu Court. Ook zou de bekendheid met het Sutu Court onder de geïnterviewde respondenten hierdoor lager kunnen zijn. Veiligheid Sutu Court Enkele belanghebbenden twijfelen over de veiligheid van de plek van het Sutu Court, omdat het verder van woningen af ligt er daardoor weinig sociale controle op het Sutu Court is. Hierdoor vinden ouders het Sutu Court mogelijk onvoldoende veilig om hun kinderen er te laten spelen.

- 53 -

Om na te gaan of dit inderdaad het geval is zou er een aanvullend onderzoek uitgevoerd moeten worden naar waarom niet-gebruikers uit de nabije omgeving (bijv. woonachtig op een afstand van maximaal 800 meter) binnen de doelgroep van 6-19 jaar geen gebruik maken van het Sutu Court.

5.2

Conclusie

De centrale onderzoeksvraag voor het gebruiken waarderingsonderzoek 2014 luidde als volgt: “Door wie, hoe en hoe vaak wordt het Sutu Court in Diezerpoort in 2014 gebruikt en hoe wordt deze plek gewaardeerd door de gebruikers en belanghebbenden ten opzichte van de 0-meting in 2013?” Hieronder wordt deze centrale onderzoeksvraag per deelvraag (zie ook Paragraaf 1.4) beantwoord. 1) Wie maken er in 2014 gebruik van het Sutu Court en hoe verhoudt dit zich ten opzichte van 2013? 2) Hoe wordt het Sutu Court in 2014 gebruikt en hoe verhoudt dit zich ten opzichte van 2013? 3) Hoe vaak wordt het Sutu Court en in het bijzonder de Sutu muur in 2014 gebruikt en hoe verhoudt dit zich ten opzichte van 2013? 4) Wat is de waardering onder de gebruikers van het Sutu Court en hoe verhoudt dit zich ten opzichte van 2013? 5) Wat is de waardering onder de overige belanghebbenden van het Sutu Court en hoe verhoudt dit zich ten opzichte van 2013? 6) Welke vragen leven er bij de samenwerkingspartners van het Sutu Court en welke antwoorden kunnen hierop gegeven worden? 7) Wat zijn de overige verschillen tussen de 1-meting (2014) ten opzichte van de 0-meting (2013)? 5.2.1 Beantwoording onderzoeksvraag Ad 1) door wie? Het is gebleken dat basisschool jongens op dit moment het meeste gebruik maken van het Sutu Court in de wijk Diezerpoort. Tijdens de 0-meting in 2013 bleek dat ook zo te zijn. En net als vorig jaar maken weinig meiden gebruik maken van het Sutu Court. Tijdens de vervolgmeting 2014 is er wel meer door jongeren van het voortgezet onderwijs (12–18 jaar) gebruik van gemaakt dan tijdens de 0meting vorig jaar. Ook nu zijn de gebruikers nog vooral jongens en mannen. De geïnterviewde ‘overige belanghebbenden’ zijn – net als vorig jaar - van mening dat de komst van jongeren gestimuleerd kan worden door het plaatsen van instructieborden en het organiseren van sportieve activiteiten. Dit jaar is door het opnemen van een extra vraag voor de overige belanghebbenden gebleken dat de komst van jongeren mogelijk ook gestimuleerd kan worden door het plaatsen van meer (interactieve) speeltoestellen. Daarnaast is het creëren van meer ruimte op het Sutu Court ook een nieuw gehoorde stimulans. Ad 2) hoe? Uit dit onderzoek is gebleken dat het Sutu Court en de Sutu muur ook door grote groepen worden gebruikt, ondanks het feit dat SportService Zwolle er geen activiteiten organiseert. Jongerenwerkers van Travers Welzijn maken er wel gebruik van. Vorig jaar werd de Sutu muur niet optimaal benut. De Sutu muur werd niet gebruikt zoals het bedoeld was en het was onvoldoende duidelijk welke sporten spelvormen er mogelijk waren. Dit

- 54 -

jaar is duidelijk geworden dat er verschillende spellen gespeeld worden op de Sutu muur en het gebruik dus bekend is. In 2013 maakten de grote groepen vooral gebruik van het gehele veld en werd de Sutu muur weinig gebruikt. Er was weinig interactie tussen de kinderen die niet samen gekomen waren maar wel tegelijkertijd op het Sutu Court aanwezig waren, waardoor een aantal kinderen ‘noodgedwongen’ het veld verlieten. Tijdens het onderzoek van 2014 is gebleken dat kinderen elkaar vragen om mee te doen aan een veldpartij of muurpartij. De sociale interactie op het Sutu Court is volgens zowel de gebruikers als een aantal ‘overige belanghebbenden’ toegenomen. De gebruikers lijken vaker dan vorig jaar lopend en niet met de fiets te komen. Mogelijk heeft dit te maken heeft met de afwezigheid van een goede en duidelijke fietsenstalling. Een goede en duidelijke fietsenstalling kan mogelijk het gebruik onder (oudere) jongeren die op afstand wonen (>800 meter) vergroten. Op dit moment lijkt er een plek voor het plaatsen van de fietsen ingericht langs het weggetje richting het Kegelhuis. Deze plek is omheind met lage beplanting en als ondergrond is gebruik gemaakt van grind. Er is echter geen fietsenrek aanwezig, waardoor fietsen, brommers en scooters niet kunnen blijven staan in het grind. Deze ‘fietsenstalling’ is dan ook onbruikbaar18. Ad 3) hoe vaak? Dit jaar is gesproken met kinderen en jongeren die zowel zeer frequent (‘(bijna) elke dag’) als weinig frequent (‘minder dan één keer per maand’) gebruik maken van het Sutu Court, terwijl de respondenten van vorig jaar tussen ‘één keer in de twee weken’ tot ‘een paar keer per week’ van het Sutu Court gebruik maakten. Het grootste gedeelte van de huidige gebruikers heeft aangegeven gemiddeld één keer per week gebruik te maken van het Sutu Court en dan twee uur of langer te verblijven. Dit is overeenkomstig met het beeld van vorig jaar. Ook verder zijn er geen grote verschillen te zien in de frequentie en duur van gebruik tussen dit jaar (2014) en vorig jaar (2013). De Sutu muur staat elke dag aan van 8:00 tot 21:00 uur aan19.Uit de gegevens van Yalp die voor dit onderzoek zijn gebruikt, is te zien dat de Sutu muur gemiddeld twee uur per dag (over het hele jaar bezien) wordt gebruikt. Dit werd ook tijdens het onderzoek van 2013 gevonden, maar die resultaten hadden uitsluitend betrekking op de onderzoeksperiode: 30 oktober t/m 17 december 2013. In 2014 is het Sutu Court in de maand november gemiddeld 40 minuten per dag minder gebruikt dan in 2013. In 2014 is de Sutu muur in de maand april het meest gebruikt, namelijk 171 minuten per dag. In de maand november wordt het Sutu Court het minst gebruikt, namelijk gemiddeld 88 minuten per dag. Uit het onderzoek van 2014 blijkt dat de Sutu muur op zondag het meest gebruikt wordt: gemiddeld drie uur per dag (over het gehele jaar bezien). Yalp heeft aangegeven de Sutu muur een succes te vinden als er gemiddeld per dag meer dan 60 minuten gebruik wordt gemaakt van de Sutu muur. Dit streven is zowel in de onderzoeksperiode van 2013 als in 2014 behaald. Op basis van de twee verschillende methoden voor het meten van het gebruik, kan opgemerkt worden dat de gebruiksduur van de Sutu muur ten opzichte van de 0-meting weliswaar afgenomen is, maar dat deze wel beter gebruikt wordt: er wordt meer in groepsverband gespeeld. Hierdoor zou 18

Bij navraag bij de wijkbeheer (achteraf, maart 2015) bleek dat deze ‘grindbak’ (feitelijk is het gravel; het afvalproduct van de voormalige tennisbanen) gecreëerd is voor het plaatsen van een terras. Dit is in overleg met de horecaondernemer en het bestuur van het Kegelhuis gedaan, net als het creëren van extra parkeermogelijkheden langs het weggetje richting het Kegelhuis. Het is dus niet bestemd voor fietsen. 19 Dit is door de gemeente zelf in te stellen en aan te passen.

- 55 -

zowel het aantal gebruikers van de muur als de gebruiksduur per gebruiker wel eens toegenomen kunnen zijn. Ad 4 en 5) waardering door gebruikers en overige belanghebbenden? Alle respondenten onder de gebruikers en overige belanghebbenden waren – net als in 2013 positief over het Sutu Court. De gebruikers, met name de basisschool jongens tussen de 9 en 13 jaar, zijn uitermate enthousiast over het Sutu Court. Alle geïnterviewde ‘overige belanghebbenden’ vinden het Sutu Court een goed initiatief: het Sutu Court is toegankelijk en het bevorderd de cohesie in de wijk. Het is volgens hen een aanwinst voor de wijk. De naastgelegen basisschool de Enkschool gebruikt het Sutu Court zelfs als motivatie en stimulatie in de lessen. De geïnterviewde docente gaf aan dat ze het Sutu Court graag als goed voorbeeld zou willen gebruiken voor de lessen op school over een gezonde leefstijl en met name overgewicht. Ze gaf tevens aan kansen te zien om binnen de school meer aandacht aan het Sutu Court te besteden en het gebruik van het Sutu Court door de school te vergroten. Ze denkt daarbij onder andere aan schoolgym op het Sutu Court. In november 2014 heeft het Sutu Court van 49 respondenten gemiddeld een ‘8,5’ gekregen. Ook de Sutu muur heeft gemiddeld een ‘8,5’ (n=38) gekregen. In 2013 waren de gemiddelde cijfers nagenoeg gelijk: het Sutu Court ontving een gemiddelde van ‘8,6’ (n=30) en de Sutu muur een gemiddelde van ‘8,4’ (n=39).

Wijkmanager, Wijkagent en wijkbeheerder

8,8 (n=15)

7,8 (n=8)

8,0 (n=9)

8,5 (n=2)

8,7 (n=13)

9,0 (n=2)

n.v.t.

8,5

Sutu muur

9,1 (n=15)

7,5 (n=8)

n.v.t.

7,5 (n=2)

8,7 (n=13)

n.v.t.

n.v.t.

8,5

2013 Sutu Court

9,0 (n=15)

8,3 (n=9)

7,6 (n=9)

7,3 (n=5)

9,5 (n=3)

8,5 (n=2)

n.v.t.

8,4

Sutu muur

9,2 (n=15)

7,9 (n=7)

n.v.t.

8,1 (n=5)

8,0 (n=3)

n.v.t.

n.v.t.

8,6

Uitbaters Stilo

SportService en Travers Welzijn

2014 Sutu Court

Enkschool

Gebruikers park

Gemiddelde totaal

Gebruikers

Omwonenden

Tabel 18 Gemiddelde waarderingscijfers per onderzoeksgroep.

Een aantal respondenten heeft enkele aanbevelingen of verbeterpunten genoemd. De meeste punten komen overeen met de verbeterpunten die ook in 2013 reeds zijn aangegeven. Een compleet overzicht van de geopperde verbeterpunten is opgenomen in Bijlage V.

- 56 -

Voor de inrichting van het Sutu Court zelf zijn vooral veel opmerkingen gemaakt over het hekwerk. Dit zou vooral aan de zijde van het parkeerterrein te laag zijn, waardoor de bal op de auto’s zou kunnen komen. Een hoger hek of een vangnet zou dit op kunnen lossen. In 2013 is door de gebruikers en SportService Zwolle aangegeven dat de baskets voor de jongste gebruikers te hoog zouden zijn en dat het ideaal zou zijn als deze in hoogte verstelbaar zouden zijn. Uit het onderzoek van 2014 kan geconcludeerd worden dat de baskets op het Sutu Court relatief weinig gebruikt worden. Gebruikers geven aan dat de baskets in de weg hangen: de bal komt er met voetballen vaak tegenaan. Ook de Sutu muur is lastig te gebruiken als er veel gebruikers zijn die een partijtje willen spelen. De gebruikers gaven aan het irritant te vinden dat de muur geluid maakt wanneer de bal er tegen aan komt met het spelen van een veldpartij. Het zou handiger zijn geweest als de Sutu muur omgedraaid – met het speelveld buiten het Sutu Court gelegen - geplaatst zou zijn. In 2013 gaven gebruikers van het Sutu Court al aan dat zij hun afval niet kwijt konden. Daarom is er eind dit jaar (december 2014) een tweede prullenbakken geplaatst bij het Sutu Court20. De gemaakte opmerkingen over het vele afval op het Sutu Court hebben mogelijk betrekking op de periode voor het plaatsen van die tweede prullenbak. Het is onduidelijk of de problemen nu verholpen zijn. Dat zal moeten blijken uit een volgend onderzoek. De verbeterpunten genoemd door de ‘overige belanghebbenden’ hebben betrekking op de aantrekkelijkheid van het Sutu Court en de nabije omgeving, overlast, veiligheid, hekwerk, verlichting, uitbreiding, communicatie, cohesie in de buurt en het organiseren van activiteiten. Het verbeteren van de aantrekkelijkheid van het Sutu Court en de directe omgeving en uitbreiding van het Sutu Court, zijn de punten die het meest door de belanghebbenden zijn benoemd. De voorstellen ten aanzien van de aantrekkelijkheid van het Sutu Court en de directe omgeving zijn:  Het Sutu Court beter afwerken door: meer bankjes, picknicktafels, verlichting, prullenbakken, fietsenrekken en de buurt opvrolijken/aankleden;  visuele uitnodiging bij het Sutu Court plaatsen;  meer aandacht besteden aan de promotie van het Sutu Court. Voorstellen voor de uitbreiding van het Sutu Court zijn:  vergroten van het Sutu Court;  grotere doelen;  een tweede Sutu Court erbij;  meer (interactieve) (speel)toestellen. Ad 6) Beantwoording aanvullende onderzoeksvragen van partners Is er ten opzichte van de 0-meting iets veranderd in het gebruik en de gebruikers van het Sutu Court, de Sutu muur en het omliggende terrein? (lectoraat De Gezonde Stad) Voor beantwoording van een deel van deze vraag: zie Ad 1 en Ad 2 (Sutu Court en Sutu muur). Het direct omliggende terrein is niet als zodanig geobserveerd, maar wordt – voor zover waargenomen 20

De plaatsing van de tweede afvalbak was opgehouden, omdat het aantal afvalbakken op gemeentelijk niveau gehalveerd moest worden. Eind 2014 is er op een andere plek een aantal bakken verwijderd, zodat er een tweede bij het Sutu Court kon worden geplaatst.

- 57 -

en gehoord - naar alle waarschijnlijkheid (te) weinig gebruikt. Dit gebruik kan volgens de respondenten worden gestimuleerd door:  Plaatsen van meer verschillende interactieve speeltoestellen bij elkaar  Fitness tuin aanleggen voor o.a. de ouderen  Plaatsen van bankjes  Plaatsen van een picknicktafel  Plaatsen van een water tap  Plaatsen van verlichting  Plaatsen van prullenbakken  Plaatsen van fietsenrekken  Buurt opvrolijken en beter aankleden (bijvoorbeeld door met buurtbewoners de muur van de Stilohal te voorzien van graffiti)  Bij de jongeren te rade (laten) gaan wat ze toegevoegd zouden willen zien Welke uitstraling heeft het Sutu Court en het omliggende terrein op de buurt/de wijk? (lectoraat De Gezonde Stad). De veranderingen op het voormalige tennisterrein worden als positief ervaren. Met name de verdere aankleding en inrichting van het omliggende terrein kan deze positieve ontwikkeling verder versterken, zodat de sociale contacten en de sociale cohesie verder kunnen verbeteren (ook met andere doelgroepen: volwassenen, waaronder ouderen). Is er sinds de 0-meting iets veranderd in het activiteitenaanbod op het Sutu Court? (lectoraat De Gezonde Stad). Er is het afgelopen jaar weinig veranderd in het activiteitenaanbod. Naast het organiseren van Street league (wekelijks) vinden er nagenoeg geen georganiseerde activiteiten plaats. SportService Zwolle hoopt het aanbod te kunnen vergroten, maar wacht op goedkeuring/ toewijzing/ opdrachtverstrekking hiervoor door de gemeente. Is er inmiddels verlichting aanwezig en wat is het effect daarvan op het gebruik en de waardering? (lectoraat De Gezonde Stad) In de onderzoeksperiode (eind 2014) was er (nog) geen verlichting aanwezig21. Het plaatsen van verlichting kan weliswaar het gebruik in de avonduren doen toenemen, maar zal mogelijk ook effect hebben op de ervaren overlast door enkele omwonenden. Dit zou (gedeeltelijk) ondervangen kunnen worden door het uitschakelen van het geluid van de Sutu muur. In hoeverre maakt de naastgelegen basisschool voor bijzonder onderwijs, de Enkschool, gebruik van het Sutu Court, de Sutu muur en/of het omliggende terrein? (lectoraat De Gezonde Stad) Zie Ad 4 en Ad 5.

21

Inmiddels (maart 2015) is de opdracht voor het plaatsen van verlichting door de gemeente uitgezet bij een externe partij en kan er direct worden begonnen met de uitvoering.

- 58 -

Wat zijn de kansen en mogelijkheden die de uitbaters van de Stilohal en het Kegelhuis voor zichzelf zien? Hebben ze al voordeel/nadeel ondervonden van de komst van het Sutu Court? (lectoraat De Gezonde Stad) De uitbaters zijn positief over de komst van het Sutu Court. De eigenaresse van Café Restaurant de Stilo ziet in de huidige situatie weinig tot geen kansen en mogelijkheden voor zichzelf. Wel is ze van mening dat als het omliggende terrein ook aantrekkelijker wordt (gemaakt) voor gebruik en de Stilohal zou verdwijnen, het mogelijk interessant kan zijn een terras aan de parkzijde aan te leggen. De uitbater van het Kegelhuis zegt te ervaren dat de sociale interactie die het Sutu Court teweeg brengt een positieve uitwerking op het Kegelhuis heeft. Welke ervaringen hebben de wijkagent, wijkbeheerder en de wijkmanager in het laatste jaar met het Sutu Court en het omliggende terrein opgedaan? (lectoraat De Gezonde Stad) Het afgelopen jaar zijn er geen meldingen van overlast of iets dergelijks geweest, waardoor de wijkagent, wijkbeheerder en wijkmanager zeer content zijn met de komst van het Sutu Court. Er zijn eind dit jaar (december 2014, na afronding van dit onderzoek) prullenbakken bijgeplaatst, omdat de jongeren hebben aangegeven dat zij hun vuilnis niet kwijt konden. De komst van het Sutu Court wordt gezien als een aanwinst voor de wijk, onder andere omdat er mede daardoor goed contact is gekomen tussen jongeren, jongerenwerkers en de wijkbeheerder: er wordt geluisterd naar de behoeften van de jeugd uit de wijk. Wel zou het volgens hen goed zou zijn als er (meer) activiteiten voor de jongeren georganiseerd worden. Welke leerpunten kunnen we noteren en meenemen voor het wel/niet realiseren van een speelveld met een Sutu muur elders in Zwolle? (lectoraat De Gezonde Stad) Het speelveld moet zo groot mogelijk gemaakt worden, om zoveel mogelijk jongens en meisjes tegelijkertijd in de gelegenheid te stellen er gebruik van te maken. Daarbij kan ook gedacht worden aan het plaatsen van twee naast elkaar gelegen speelveldjes met doelen in de breedte van het veld. Er moet tevens goed gekeken worden naar het ondervangen van wegschietende ballen. Omdat de gebruikers een Sutu muur het liefst zo dicht mogelijk bij hun eigen huis willen, is het raadzaam te kijken naar centraal gelegen plekken in wijken. Wat zijn de kansen en mogelijkheden om het gebruik van het Sutu Court door ouderen te bevorderen? (lectoraat De Gezonde Stad) Deze vraag is niet meegenomen in het onderzoek en zou aanvullend moeten worden onderzocht (zie ook Paragraaf 5.2.2). Uit welke wijk komen de Sutu-gebruikers? (deltaWonen) Naast de leerlingen van de Enkschool, waarvan een groot aantal woonachtig is buiten Zwolle, komen 9 van de 15 geïnterviewde gebruikers uit Diezerpoort, komen er twee uit Aa-landen, twee uit de wijk Wipstrik en één uit Holtenbroek. Zien de omwonenden de Sutu als een verrijking van hun buurt? (deltaWonen) Ja. Zijn er andere logische locaties in Zwolle voor een Sutu muur? (deltaWonen) Op basis van het onderzoek kunnen niet of nauwelijks suggesties worden gedaan voor een andere logische locatie, aangezien de geïnterviewde gebruikers nagenoeg allemaal een Sutu muur in de - 59 -

eigen straat of op het eigen schoolplein zou willen hebben. Een drietal suggesties hadden (voor zover bekend) geen betrekking op het eigen woonadres en waren:  Op een plek waar veel mensen willen voetballen  In de wijk de Wezenlanden  In de wijk Zwolle-Zuid, bij het winkelcentrum Is er interesse bij de jeugd voor één van de andere toestellen van Yalp? (deltaWonen) Ja, op basis van het (beperkte) onderzoek naar interesse voor andere interactieve toestellen van Yalp is gebleken dat de respondenten enthousiast zijn over alle voorgedragen toestellen. Echter, om te kunnen bepalen of en welk nieuw interactief speeltoestel het best geplaatst zou kunnen worden, is aanvullend onderzoek nodig. In het aanvullende onderzoek zouden er open vragen gesteld moeten worden aan de gebruikers, maar vooral ook aan niet-gebruikers, opdat met de beoogde Yalptoestellen meerdere doelgroepen bereikt kan worden. Komen er bij het Sutu Court ook jongeren die anders niet in beweging waren gekomen en thuis op de bank waren gebleven? (Novon) Deze vraag is onvoldoende aan bod gekomen in het onderzoek. Wel is de gebruikers gevraagd wàt ze waarschijnlijk op dat moment hadden gedaan als het Sutu Court en niet was geweest, maar daarbij is door het formuleren van de verkeerde antwoord categorieën en het onvoldoende doorvragen niet duidelijk geworden of de betreffende gebruikers dan wel of niet actief zouden zijn geweest. Stromen de jongeren die van de Sutu Court gebruik maken ook door naar sportverenigingen? (Novon) Deze vraag is niet meegenomen in het onderzoek en is genoemd als optie voor aanvullend onderzoek. Ad 7) Overige verschillen tussen 1-meting (2014) en 0-meting (2013) De sociale interactie op het Sutu Court is toegenomen. Hierdoor is het mogelijk geworden om er met grote(re) groepen tegelijkertijd gebruik van te maken en worden kinderen en jongeren minder snel buiten gesloten. 5.2.2 Adviezen ten aanzien van vervolgonderzoek naar gebruik en waardering Voor de uitvoering van een vergelijkbaar vervolgonderzoek gelden naar aanleiding van de opgedane ervaringen de volgende tips:  Gebruik eventuele georganiseerde activiteiten (waaronder ‘Street league’) als ‘hoog-gebruik momenten’ voor het observeren en interviewen van de gebruikers.  Let op het doorvragen; doe dit ook bij aanvullende (nieuwe) vragen.  Ga na welke spellen ten tijde van de te onderzoeken periode op de Sutu muur aanwezig zijn en pas eventueel de betreffende onderzoeksvragen daarop aan.  Indien het ooit te realiseren is qua o.a. kosten en privacy-regeling, zouden video-opnames gedurende een langere periode wenselijk zijn om een beter beeld van het gebruik te verkrijgen.

- 60 -

5.2.3 Opties voor aanvullend onderzoek Naast het blijven onderzoeken van het verloop in het gebruik en de waardering van het Sutu Court en de Sutu muur, zijn er signalen opgevangen die wenselijk zijn om aanvullend te onderzoeken: Doelgroep ‘niet-gebruikers’ 6-19 jaar Om het gebruik van het Sutu Court verder te bevorderen, zijn door de respondenten een aantal suggesties gegeven, waaronder het verbeteren van de communicatie over het Sutu Court en het verbeteren van de bereikbaarheid en aantrekkelijkheid (o.a. middels fysieke aanpassingen en het bieden van activiteiten). Zo is het interessant na te gaan:  Waarom maken de ‘niet-gebruikers’ uit de nabije omgeving (bijv. woonachtig op een afstand van maximaal 800 meter) binnen de doelgroep van 6-19 jaar geen gebruik van het Sutu Court?  Onder welke voorwaarden zouden ‘niet-gebruikers’ die op grotere afstand wonen (>800 meter, maar wel woonachtig in Zwolle) gebruik maken van het Sutu Court in Diezerpoort? Doelgroep meiden Uit het onderzoek van zowel 2013 als 2014 blijkt dat er relatief weinig meiden gebruik maken van het Sutu Court. Het is waardevol te onderzoeken:  waarom maken zo weinig meiden gebruik van het Sutu Court; wat weerhoud hen?  Wat zijn de wensen en mogelijkheden om het Sutu Court aantrekkelijker te maken voor meiden (zowel in de fysieke inrichting als in het activiteitenaanbod/ de programmering)? Doelgroep ouderen Een van de onderzoeksvragen van het Lectoraat De Gezonde Stad staat nog open en luidt:  ‘Wat zijn de kansen en mogelijkheden om het gebruik van het Sutu Court door ouderen te bevorderen?’ Beweegstimulering De onderzoeksvragen van Novon staan nog open en luiden:  Komen er bij het Sutu Court ook jongeren die anders niet in beweging waren gekomen en thuis op de bank waren gebleven?  Stromen de jongeren die van de Sutu Court gebruik maken ook door naar sportverenigingen? Inrichting directe omgeving Een andere optie voor aanvullend onderzoek heeft betrekking op de inrichting van directe omgeving van het Sutu Court: het veld naast het Sutu Court. Hierbij kunnen de reeds geopperde verbeterpunten (zie Bijlage V) meegenomen worden. De volgende onderzoeken zijn mogelijk interessant:  Wat zijn de kansen en mogelijkheden om het gebruik van de directe omgeving te bevorderen?  Wat zijn de kansen en mogelijkheden om de aantrekkelijkheid en de veiligheid van de omgeving te bevorderen?  Wat zijn de wensen en behoeften aan extra (interactieve) toestellen (van Yalp) onder de gebruikers, maar vooral onder de niet-gebruikers van het Sutu Court.

- 61 -

Bibliografie Bakker, I., Bosch, N. van den, Kroes, A., Ligtenberg, C. & Pereboom, L. (2014a). Gebruik- en waarderingsonderzoek Sutu Court in Diezerpoort, Zwolle; Onderzoeksverslag. Zwolle. Bakker, I., Bosch, N. van den, Kroes, A., Ligtenberg, C. & Pereboom, L. (2014b). Meetinstrumenten met handleiding; Gebruik- en waarderingsonderzoek Sutu Court in Diezerpoort, Zwolle. Zwolle Beekman, J. (2013). Info uit de wijkkrant 'Diezerpoorter'. Opgeroepen op Oktober 15, 2014, van Diezerpoorter: http://www.diezerpoorter.nl/regenachtige-opening-sutu-court/ Buiter. (2013). De waarde van beweging (pag.66). Bewegen doet leven. Case-Studie. (z.j.). Opgeroepen op Oktober 21, 2013, van http://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CC4QFjAA&url= http%3A%2F%2Fstudion.fss.uu.nl%2FBouwstenenonline%2F2b4acasestudy.doc&ei=Xx9lUsG yNPDv0gWk6IC4CA&usg=AFQjCNEL8QgpfHVRBEcfA6WL3zDOcmXLJg&bvm=bv.54934254,d.d 2k Gezondheidsraad en de Raad voor Ruimtelijk, Natuur- en Milieuonderzoek (2004). Natuur en Gezondheid. Invloed van natuur op sociaal, psychisch en lichamelijk welbevinden. Deel 1 van een tweeluik: Verkenning van de stand der wetenschap. Den Haag: Gezondheidsraad en de Raad voor Ruimtelijk, Natuur- en Milieuonderzoek. Goes, M. (2009). Kwantitatief onderzoek. Opgeroepen op Oktober 21, 2013, van Wiki professionaliseren via leren op de werkplek: http://cop.rdmc.ou.nl/WikiRdMC/Wikipagina%27s/Kwantitatief%20onderzoek.aspx Harinck, F. (2010). Basisprinciped praktijkonderzoek. Antwerpen - Apeldoorn: Garant. KNVB (zonder jaartal). Beleidskader Sport & Onderwijs. Opgehaald van: http://www.knvb.nl/watdoenwe/organiseren/verenigingsondersteuning/sportenonderwijs Mens en gezondheid (2014). Het belang van buitenspelen. Opgeroepen op 12 112014, van: http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/kinderen/131396-het-belang-van-buitenspelen.html Heskes Research. (sd). Diepteinterview. Opgeroepen op Oktober 20, 2013, van Heskes Research: http://www.labyrinthonderzoek.nl/Focusgroepen.htm Hoogers, R. (2011). Kwalitatief onderzoek. Opgeroepen op Oktober 20, 2013, van Onderzoek (Wetenschap): http://wetenschap.infonu.nl/onderzoek/88702-kwalitatief-onderzoek.html Jochems, M., & Joosten, R. (zonder jaartal). De gevalstudie. Opgeroepen op Oktober 21, 2013, van http://www.cs.ru.nl/~tomh/onderwijs/om2%20%282005%29/om2_files/syllabus/gevalsstudi e.pdf Labyrinth (zonder jaartal). Focusgroepen. Opgeroepen op Oktober 20, 2013, van Labyrinth Onderzoek & Advies: http://www.leidenuniv.nl/fsw/psychologielexicon/index.php3m=264&c=226.htm

- 62 -

Leeuwen, K. v. (2009). Buitenspelen in de natuur. Opgeroepen op 12 11, 2014, van Kiind magazine: http://kiind.nl/articles/46/Buitenspelen.html Lucht, F. van der & Verkleij, H. (2001). Gezondheid in de grote steden. Achterstanden en kansen. Bilthoven: RIVM Middendorp, M. (2012). Buitenspelen Is Gezond. Opgeroepen op 12 2014, 11, van Peuteren: http://www.peuteren.nl/speelhoek/buitenspelen-is-gezond/ NIPO (2013). Kwaliteit van de speelomgeving in de buurt. Opgeroepen op 12 11, 2014, van Jantje beton: http://www.jantjebeton.nl/onderzoekbuitenspelen2013/ Reulink, N., & Lindeman, L. (2005). Kwalitatief onderzoek. Opgeroepen op Oktober 23, 2013, van Dictaat kwalitatief onderzoek: http://www.cs.ru.nl/~tomh/onderwijs/om2%20(2005)/om2_files/syllabus/kwalitatief.pdf Steenbekkers, A. Simon, C. & Veldheer, V. (2006). Thuis op het platteland. De leefsituatie van platteland en stad vergeleken. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau. Geraadpleegd op 11-12-2014 www.scp.nl/dsresource?objectid=20720&type=org Ten Dam, J. (1997). Gezonde stadsgezichten. Een studie naar gezondheidsverschillen en stedelijk gezondheidsbeleid. [Healthy Cityscapes. A study on inequalities in health and urban health policy]. Amsterdam: Thesis. Universiteit Leiden (zonder jaartal). Gestructureerd. Opgeroepen op Oktober 20, 2013, van Lexicon Methoden en Technieken: http://www.labyrinthonderzoek.nl/Focusgroepen.htm Vandermassen, G. (zonder jaartal). Beweeg wat meer, dat is mijn hartenkreet, van Erik Scherder. Vehof, A. (2014). Buiten spelen is gezond. Opgeroepen op 12 11, 2014, van Buiten spelen natuurlijk: http://buitenspelennatuurlijk.nl/buiten-spelen-gezond/ Verhoeven, N. (2011). Wat is onderzoek? Den Haag: Boom Lemma uitgevers. Visscher T.L.S., Güner, Ö., Schwartz, D. & ten Dam, J. (2014): Zwolle Gezonde Stad. Evaluatie Programma Zwolle Gezonde Stad 2010-2013. Zwolle: Hogeschool Windesheim Voedingscentrum (2014a). Opgehaald van: http://www.voedingscentrum.nl/nl/mijngewicht/gezond-gewicht/energiebalans.aspx Voedingscentrum (2014b). Opgehaald van: http://www.voedingscentrum.nl/nl/mijngewicht/gezond-gewicht.aspx Zee, F. v. (2012). Interview. Opgeroepen op Oktober 20, 2013, van Hulp bij onderzoek: http://www.hulpbijonderzoek.nl/interview/

- 63 -

Bijlage I

Mailbericht over aanvullende onderzoeksvragen

Gericht aan: Xandra Tromp, deltaWonen; Tanja Geurtse, Rabobank IJsseldelta; Albert Cornelissen, hogeschool Windesheim; Ben Admiraal, Yalp; Jacco Vonhof, Novon schoonmaak; Sandra van der Velden, Travers Welzijn; Jeroen van Leeuwen, SportService Zwolle; Ina Kievit, GGD IJsselland; Bertus Jeensma, gemeente Zwolle; Ben Scherluit, gemeente Zwolle; Hanneke Valkeman, gemeente Zwolle Bijlage: Onderzoeksverslag 0-meting: “Gebruik- en waarderingsonderzoek Sutu Court in Diezerpoort, Zwolle; Onderzoeksverslag”. Bakker, I., Bosch, N. van den, Kroes, A., Ligtenberg, C., Pereboom, L. (2014). Geachte heer/mevrouw, In oktober 2013 is het Sutu Court in de wijk Diezerpoort in gebruik genomen en u was als partner van Zwolle Gezonde Stad betrokken bij de totstandkoming ervan of bij het activiteitenaanbod rond de Sutu. Wij benaderen u omdat wij vanuit het lectoraat De Gezonde Stad van de hogeschool Windesheim op verzoek van het programma Zwolle Gezonde Stad - een vervolgonderzoek doen naar het gebruik en de waardering van het Sutu Court en wij hierbij graag uw ideeën en wensen mee willen nemen. Direct na de opening is het gebruik en de waardering van het Sutu Court onderzocht. Hieruit bleek dat het gebruik hoger was dan verwacht en dat de waardering voor het court ook hoog was. Het complete onderzoeksrapport vindt u als bijlage bij deze mail. Naast een herhaling van de vorige meting in oktober en november 2013 zullen wij ons nu ook richten op de kansen en mogelijkheden die het Sutu Court voor ouderen kan hebben. Deze vraag komt voort uit de wens vanuit het programma Zwolle Gezonde Stad om het programma te verbreden naar de doelgroep ouderen. Het lectoraat heeft ons aanvullende onderzoeksvragen meegegeven die wij in dit vervolgonderzoek zullen meenemen. Dit zijn:  Is er ten opzichte van de 0-meting iets veranderd in het gebruik en de gebruikers van het Sutu Court, de Sutu muur en het omliggende terrein?  Welke uitstraling heeft het Sutu Court en het omliggende terrein op de buurt/de wijk?  Is er sinds de 0-meting iets veranderd in het activiteitenaanbod op het Sutu Court?  Is er inmiddels verlichting aanwezig en wat is het effect daarvan op het gebruik en de waardering?  In hoeverre maakt de naastgelegen basisschool voor bijzonder onderwijs, de Enkschool, gebruik van het Sutu Court, de Sutu muur en/of het omliggende terrein?  Wat zijn de kansen en mogelijkheden die de uitbaters van de Stilohal en het Kegelhuis voor zichzelf zien? Hebben ze al voordeel/nadeel ondervonden van de komst van het Sutu Court?  Welke ervaringen hebben de wijkagent, wijkbeheerder en de wijkmanager in het laatste jaar met het Sutu Court en het omliggende terrein opgedaan?  Welke leerpunten kunnen we noteren en meenemen voor het wel/niet realiseren van een Sutu muur elders in Zwolle?  En tenslotte de aanvullende vraag: Wat zijn de kansen en mogelijkheden om het gebruik van het Sutu Court door ouderen te bevorderen?

- 64 -

Wellicht leven er bij u nog andere vragen die wij voor u zouden kunnen onderzoeken. Om rekening te kunnen houden met uw mogelijke aanvullende wensen en ideeën willen wij u vragen op deze mail naar ons te reageren (zie de CC en hieronder) of, als dit u beter uitkomt, een tijdstip en telefoonnummer door te geven waarop we even telefonisch contact met u kunnen hebben. Met vriendelijke groet, Het onderzoeksteam Sutu Court 2014. [email protected] Tel. 06-13226968 Kevin Scholten Joëlle de Roode Erika Groot-Jebbink Nick Hinrichs

- 65 -

Bijlage II Overzicht van aanpassingen aan Meetinstrumenten 1 t/m 3 Meetinstrument 1: geen aanpassingen. Meetinstrument 2: invoeging van de volgende drie extra vragen:  ‘Wat had je vandaag waarschijnlijk gedaan als het Sutu Court er niet was geweest?’  ‘Stel dat jij een plek voor een nieuw Sutu Court mocht bedenken, waar zou dat zijn?’  ‘Kruis aan welke van de getoonde speeltoestellen je leuk lijkt om in deze buurt te hebben? Bij deze laatste vraag zijn een aantal interactieve toestellen van Yalp getoond, zoals weergegeven in Bijlage IV. Meetinstrument 3:  De opgenomen zinsnede “sinds de opening van het Sutu Court” is veranderd in “ten opzichte van vorig jaar”.  De volgende aanvullende vragen vanuit de samenwerkingspartners zijn in Meetinstrument 3 meegenomen:  “Zien de omwonenden het Sutu Court als een verrijking van hun buurt?”(toegevoegd aan Meetinstrument 3a - omwonenden) Om antwoord te krijgen op de vraag van het lectoraat De Gezonde Stad “Is er sinds de 0-meting iets veranderd in het activiteitenaanbod op het Sutu Court?”, zijn de volgende vragen toegevoegd aan Meetinstrument 3c en 3d – Travers Welzijn en SportService Zwolle:  “Wie zorgen voor de ‘programmering’ van het Sutu Court (Travers Welzijn, SportService Zwolle en/of een andere partij)? In hoeverre maken nieuwe organisaties gebruik van het Sutu Court?”.  “Wordt het Sutu Court gebruikt voor Club2Move en/of Street league? Wordt het ook nog aan andere (structurele) activiteiten gekoppeld?”. Aanpassingen met betrekking tot de uitvoering van Meetinstrument 3 zijn er ook geweest. Zo is door tijdgebrek een aantal interviews niet persoonlijk afgenomen. Het interview met een medewerker van SportService Zwolle is telefonisch afgenomen en de interviews met de wijkbeheerder en wijkagent is via e-mail afgenomen. Daarnaast zijn niet in alle gevallen dezelfde personen als vorig jaar geïnterviewd. Bij Travers Welzijn is een ander persoon geïnterviewd, omdat deze persoon op dat moment het meest betrokken is bij het Sutu Court vanuit de organisatie. Bij SportService Zwolle is ditmaal één medewerker in plaats van drie geïnterviewd, omdat er onvoldoende nieuws te vermelden zou zijn over het gebruik en de waardering van het Sutu Court.

- 66 -

Bijlage III Verslagen van de observatiemomenten  Maandag 27 oktober (15:00- 16:00). Het was een zonnige dag. Tijdens de observatie was het 15°C. Zeven basisschooljongens maakten gebruik van het Sutu Court. Deze jongens gingen een spel spelen op de Sutu muur. Om de beurt trapten de jongens tegen de muur. Na enige tijd maakten ze ook gebruik van de rest van het Sutu Court. Zij gingen hier veldpartijtje spelen. Een werknemer van de Stilohal vertelt dat het Sutu Court relatief veel wordt gebruikt zelfs in regenachtige dagen, tot zonsondergang.  Woensdag 29 oktober (13:00 – 15:00). Het was een bewolkte dag met af en toe een kleine regenbui. Tijdens de observatie was het een graad of 11°C. Zeven basisschoolkinderen maakte gebruik van het Sutu Court. Ze speelden eerst een veldpartijtje en speelden een spel op de Sutu muur, hierbij schoten ze de bal tegen de Sutu muur aan.  Vrijdag 7 november (15:00 – 16:00). Het was een bewolkte dag met koude wind en af en toe een miezerbui. Tijdens het uur van observeren was het droog en 9°C. In dit uur is het Sutu Court niet gebruikt.  Zondag 9 november (15:00 – 16:30) Het was een zonnige dag met weinig wind en een graad of 12°C. Het Sutu Court is fanatiek gebruikt door tien kinderen en één volwassenen. Er is een veldpartij gespeeld.  Donderdag 13 november (17:00 – 18:00) Het was een koude middag, donkerbewolkt en bij aankomst om 16.50 was het al donker. Het was een graad of 6°C. Het Sutu Court is niet gebruikt in deze periode.  Vrijdag 14 november (15:00 – 16:00) Het was een frisse middag maar niet heel koud, het was licht en ongeveer 10°C. Er werd aan het begin van de observatie geen gebruik gemaakt van het Sutu Court. Gedurende de observatie kwamen er steeds meer kinderen spelen op het Sutu Court. In totaal waren zijn er in dit uur tien basisschool kinderen komen spelen op het Sutu Court. Ze hebben voornamelijk partijtje gespeeld met hier een daar een knal tegen de Sutu muur.  Donderdag 19 november (15:00 – 16:00) Een bewolkte dag en het is 9°C. Zes jongens en één meisje schoten een bal over en weer. Waarvan één meisje en één jongentje toekeken. Na een poosje speelden ze allemaal met elkaar op de Sutu Muur. Na een tijdje op de Sutu muur gespeeld te hebben gingen twee jongens en één meisje een bal heen en weer trappen op de goals. Eén jongen van een jaar of 16 ging ook meespelen. Van de kant keek een vader met een peuter toe.  Zaterdag 22 november (13:00 – 14:00 ) Een zonnige dag met zeer lichte bewolking, het is ongeveer 13°C. Een frisse wind waait over het Sutu Court, maar de zon schijnt fel en maakt het warm. Geen enkele bezoeker helaas vandaag, het bleef het hele uur relatief mooi weer.  Zondag 23 november (13:00 – 15:00) Het was een zonnige frisse dag met een graad of 12°C. Vijf jongetjes en drie meisjes speelden op het Sutu Court. De helft was aan het schieten op één van de twee goals en de andere helft waren aan het spelen op de Sutu muur. Langs de kant van het Sutu Court keek een opa met twee kleinkinderen toe.  Maandag 24 november (14.30 – 15.30). Het is een zonnige dag met weinig wind. De tempratuur is 11°C. Tien middelbare schooljongens zijn een voetbal veldpartijtje aan het spelen. Drie middelbare schoolmeiden en een jongen staan langs de kant. De jongeren lopen om 14.45 naar de Stillohal. Van 14.45 tot 15.00 is er niemand op het Sutu Court. Om 15.00 komt er één basisschooljongen met een bal op het Sutu Court. Hij trapt de bal een aantal keer tegen de Sutu muur. Daarna stopt hij even en houdt de bal een aantal seconden hoog. Dan trapt hij de bal over tegen het rek van het Sutu Court. Om 15.10 trapt de jongen de bal tegen de muur van de Stillohal

- 67 -

aan. Hij staat tussen het Sutu Court en de Stillohal in. Na twee minuten gaat de jongen weer op het Sutu Court overtrappen. De jongen blijft door spelen als de observatie stopt.  Vrijdag 28 november (12:30 – 13:30) Het is een frisse grauwe dag en compleet bewolkt. De temperatuur is 5°C. Het Sutu Court wordt in gebruik genomen door ruim 19 leerlingen van de Enkschool. Ze spelen met zijn allen een veldpartij op het Sutu Court. Nadat hun pauze is afgelopen is het Sutu Court leeg.  Vrijdag 28 november (16:00 – 17:00) Het is een frisse grauwe dag en compleet bewolkt. De temperatuur is 5°C. Drie basisschool jongens en twee middelbare schooljongens spelen op de Sutu muur. Na een tijdje gaan ze een veldpartij spelen op het Sutu Court.  Zaterdag 29 november (16:00 – 17:00) Het is een koude bewolkte dag. De temperatuur is 2°C. één basisschooljongen ligt op de grond voor de Sutu muur een zak chips leeg te eten. De jongen trapt met zijn been tegen de muur. Na 10 minuten is de zak chips leeg. De jongen fiets weg van het Sutu Court en de lege zak chips blijft achter op het Sutu Court. De rest van het uur is niemand aanwezig bij het Sutu Court.

- 68 -

Bijlage IV Interactieve speeltoestellen Yalp

Fono DJ-tafel Buiten muziek afspelen met je mp3 speler of je smart Phone. Gewoon aansluiten en je kunt gelijk met mixen beginnen.

Fono dansvloer De Fono dansvloer kan gebruikt worden bij de DJ tafel. Hierme wordt de CJ tafel uitgebreid, zodat je vrienden lekker kunnen chillen.

Sona dansvloer De Sona dansvloer heeft een camera bovenin de boog. Als je beweegt over de kleurenvloer heeft elk vak een eigen muziekje. Doordat je er samen overheen danst maak je dus zelf je liedjes.

Memo speelvloer De memo speelvloer is een spel waarbij je moet rekenen en samenwerken. Door samen te werken kan je het spel verslaan.

Panna Het is op een kort veldje elkaar ‘aftroeven’ met de bal, maar ook schijnbewegingen maken. De kooi is heel erg hoog zodat de bal niet weg kan.

- 69 -

Bijlage V

Totaaloverzicht geopperde verbeterpunten Sutu Court

Fysieke aanpassingen aan het Sutu Court Sutu muur:  Plaatsen van een tweede Sutu muur op het Sutu Court  Het geluid (zelf) zachter of uit (kunnen) zetten  Het gejuich eraf halen Doelen:  Vergroten van de doelen Baskets:  (mogelijkheid om )de baskets (te) verlagen Hekwerk:  Verhogen van het hekwerk aan de kant van de parkeerplaats  Aanpassen van het hekje bij de ingang  Plaatsen van een net over het Sutu Court  De rode hekken aan de zijkant van het goal op de helft plaatsen Speelveld:  Vergroting van het veld  Het kunstgras vervangen door gewoon gras Informatiebord:  ‘Uitnodigingsbord’, waarop aangegeven wordt dat het Sutu Court ‘vrij toegankelijk’ is  Informatiebord met de gebruiksregels, de gezondheidsdoelen, de spelregels, de fair playregels en de contactpersonen van het Sutu Court.  Betere communicatie over (veranderingen in) de spellen Overige veranderingen t.b.v. het Sutu Court  Activiteiten op het Sutu Court organiseren in samenwerking met studenten van Landstede Sport en bewegen  Buurtsportcoaches betrekken bij het Sutu Court  Promotie van het Sutu Court  Verdere ontwikkeling voor de oudere jeugd, bijvoorbeeld aanbieden van basketbal  Organiseren van activiteiten voor de jeugd (alle leeftijden) door een organisatie uit de wijk Fysieke aanpassingen aan de (nabije) omgeving van het Sutu Court  Aanleg van een tweede Sutu Court  Aanleg van een tweede Sutu muur  Meer verschillende interactieve speeltoestellen bij elkaar plaatsen  Plaatsen van bankjes  Plaatsen van een picknicktafel  Plaatsen van een water tap  Plaatsen van verlichting t.b.v. het Sutu Court  Plaatsen van (meer) prullenbakken  Plaatsen van fietsenrekken

- 70 -

 Verduidelijken van de aanwezige ‘fietsenstalling’ (grindbak)22  Aanpassen van de ‘fietsenstalling’: stenen ondergrond i.p.v. grind en verplaatsen: dichter naar het Sutu Court  Buurt opvrolijken en beter aankleden  Met/door de buurtbewoners de muur van de Stilohal voorzien van graffiti  Fitness tuin aanleggen voor de ouderen Overige punten van aandacht  Bij de jongeren te rade (laten) gaan wat ze toegevoegd zouden willen zien  Contact tussen de beheerder en de kinderen om het aanbod verder te optimaliseren

22

Dit blijkt een misverstand te zijn, aangezien het aangelegd is voor een eventueel terras.

- 71 -

VERVOLGMETING 2014 GEBRUIK- EN WAARDERINGSONDERZOEK SUTU COURT IN DIEZERPOORT, ZWOLLE

Recommend Documents