Van 12 juni tot 1 juli 2015

Van 12 juni tot 1 juli 2015 www.cham

bart.be

VAN 12 JUNI TOT 1 JULI 2015

© Patrick Schumer

De vzw PsycArt organiseert de eerste editie van het kunstenfestival ChambArt in het kasteel van Havré. ChambArt richt zich tot alle doelgroepen en biedt, naast een tentoonstelling, een gevarieerd programma dat het kasteel drie weken lang op zijn T E N T O O N grondvesten zal doen daveren: S T E L L I N G geleide en ludieke bezoeken, KUNSTENAARS creatieve workshops waaraan het R E S I D E N T I E publiek actief kan meewerken, een residentie waar kunstenaars P U B L I E K E hun werken ter plaatse creëren, C R E A T I E S muzikale taferelen, concerten, A N I M A T I E S een straat tentoonstelling buiten C O N C E R T E N de muren van het kasteel en een internationale postkunstwedstrijd. De tentoonstelling ChambArt telt bijna 200 werken van 46 kunstenaars, die allemaal werden geselecteerd na een oproep op het netwerk van Henegouwse overlegplatformen voor de geestelijke gezondheid.

Tentoonstelling Tijdens onze bezoeken aan soms de meest onwaarschijnlijke locaties waren we onder de indruk van de kwaliteit van de werken en van hun thematische, stilistische en technische verscheidenheid. Het leek ons belangrijk om deze werken te tonen waarvan sommigen zonder dit project nooit onder de aandacht zouden zijn gekomen.Het broze, fragiele karakter van sommige creaties heeft onze aandacht getrokken en ons gesterkt in ons idee om deze werken tentoon te stellen. Heel wat van deze kunstenaars hebben niet de bedoeling om onder de aandacht te komen of om hun werk aan een groot publiek te tonen, althans niet in een eerste fase.

© Alexandra Basseto

© Remiggio Rosani

© David Bennet

ChambArt wil creaties tonen van mensen zonder artistieke achtergrond, die geen academie hebben gevolgd, maar op een bepaald ogenblik in hun leven werden uitgenodigd of de behoefte hebben gevoeld om een potlood, een penseel, een beitel of garen ter hand te nemen om uiting te geven aan hun gevoelens.

© Pascal Masquelière

Tekenen is voor hen een manier om hun onbehagen van zich af te zetten of een activiteit die hen door het ziekenhuis of de instelling werd voorgesteld. Voor anderen is tekenen, schilderen, beeldhouwen of borduren een levenswijze geworden en vaak ook de enige manier om te communiceren met anderen of met zichzelf.

© Jacques Trovic

In de veronderstelling dat de creatieve daad de egocentrische daad bij uitstek is, is ‘het doen’ zelf vaak belangrijker dan het resultaat en het vereeuwigen ervan. ChambArt stelt een reeks krachtige, zeer uiteenlopende werken voor die moeten worden bekeken buiten de gekende classificaties: “Art Brut? Outsiderkunst? Gedifferentieerde kunst? Normoverschrijdende kunst? Dingeskunst? Weetik-veel-kunst? En waarom niet gewoon Eigentijdse Kunst …”

© Pol Jean

De tentoonstelling telt bijna 200 werken van 43 Henegouwse kunstenaars

© Jean-Marie Heylingen

© Dimitri Pietquin

Alle werken die we hebben bekeken en de werken die we hebben geselecteerd, zijn intens en aangrijpend. Ze stellen ons academisch beeld van “schoonheid” in vraag. Ruimer gezien veranderen ze onze stereotype kijk op alles wat anders is. Deze ontmoetingen brengen ons dichter bij de mens en zorgen ervoor dat we onszelf in vraag stellen.

Portretten van enkele ChambArt—kunstenaars. Ontdek alle kunstenaars op www.chambart.be

Jeremy Blary

Jeremy heeft altijd getekend, zolang hij zich kan herinneren, ook al is het pas later belangrijk voor hem geworden. Zijn moeder was leerkracht plastische kunsten en hij ziet zich haar nog helpen bij haar lesvoorbereidingen, waarbij hij de oefeningen uitprobeert vooraleer zij ze aan haar leerlingen oplegt. Het was zijn bestemming niet, hij heeft wetenschappen gestudeerd … Maar toch heeft hij het vandaag nodig. Hij ziet dat wat hij doet de mensen raakt en dit is voor hem van fundamenteel belang.

De eerste keer dat hij een penseel vasthield, heeft hij onmiddellijk een vrouwenlichaam getekend en dat kwam voortdurend terug in zijn latere werken. Aan de hand van de vrouwelijke rondingen kan hij uiting geven aan zijn overgevoeligheid en ze overstijgen. Waarschijnlijk is hij ook geïnspireerd door het oerbeeld van Moeder Aarde. Met een minimum aan penseeltrekken komt hij tot de essentie.

“Ik heb geen artistieke bagage, waardoor ik de volledige vrijheid heb om impulsief te werk te gaan en een volstrekt eigen universum te creëren.”

Jeremy heeft zijn kindertijd in het bos doorgebracht. Als kind had hij een eigen leefwereld bedacht waarin de geesten van de groene wereld heersten. Zelfs met het verstrijken der jaren was hij nog altijd gefascineerd door het feeërieke karakter ervan. Ook vandaag nog zoekt hij toevlucht in het bos wanneer hij verloren is, wanneer hij behoefte heeft om dingen los te laten. Daarom houdt hij vooral van beeldhouwen. Omdat hij hierbij boswandelingen en creaties kan combineren. Hij maakt urenlange wandelingen, in de hoop het stuk hout te vinden waaruit zijn volgende creatie kan ontstaan. Zij trekt hem aan, roept hem, … Een vorm, een beweging, een personage dat ontstaat, en zijn verbeelding doet de rest, ... Na een storm vindt hij vaak schatten in het bos, ... takken die van eeuwenoude bomen zijn gevallen, stukken hout vol verhalen die hij met veel plezier opnieuw vertelt in zijn atelier.

© Foto’s - André Delvigne / Tekst - Françoise Rolain

Nils Dieu

Nils moet regelmatig kunnen werken om te kunnen evolueren. Hij moet lachen wanneer de mensen denken dat het hem maar enkele minuten tijd kost. Dan zegt hij tegen zichzelf dat hij erin geslaagd is de indruk van een haast kinderlijke spontaneïteit te geven. De beelden bestaan “Ik schilder alle daal in zijn hoofd, in gen verschillende kleur of in zwart-wit. uren aan een stuk.” Hij schildert wat hij ziet en geeft ruimte aan toevalligheden. Hij kan zich ook laten leiden door een penseeltrek die toevallig op het doek terechtkomt. Hij wil voorbij het alledaagse kijken. Net zoals wanneer mensen gaan wandelen: er zijn er weinig die de blik naar boven richten.

Nils is voortdurend op zoek naar nieuwe thema’s, nieuwe technieken, hij wil het onbekende ontdekken. Onveranderlijk daarentegen zijn de materialen die hij gebruikt: potloden en kindertekeningen, ontleend aan zijn tekeningen toen hij klein was, … en die hem nooit losgelaten hebben. Wanneer hij tentoonstelt, wil hij zich immers laten verrassen door de keuze in al zijn werken (die doorgaans doordacht zijn opgeborgen in mappen die hij slechts zelden opendoet), wil hij ze zien via de ogen van iemand anders, geschikt, ingelijst, en ze opnieuw ontdekken vanuit een andere invalshoek.

“Tentoonstellen komt voor mij op de tweede plaats, ik wil vooral schilderen, ik heb dat nodig.”

© Foto’s- André Delvigne - tekst André Delvigne / Françoise Rlolain

André Caty

Aanvankelijk waren de creaties van André haast altijd figuratief. Nu is zijn universum steeds abstracter. Hij combineert graag verschillende technieken, spatten met verf of schilderen met zijn handen, zijn vingers of met een mes. Hij fleurt zijn “Ik ben 7 jaar geleden beginwerk op met levendige kleuren. Hij houdt van licht en de weerkaatsing ervan en laat nen tekenen, toen mijn leven alles wat somber is achterwege. Hij kiest is veranderd. Ik had er bekleuren om hun vrolijkheid, naar het beeld van hoe hij is, altijd opgewekt, altijd tevreden hoefte aan om mij uit te drukover zijn doeken. ken, om mijn geest bezig te Hij schildert in alle eenzaamheid. Schilderen houden, om de energie die in brengt hem rust, kalmte, moed. Wanneer hij mij borrelde vrij te laten.” alleen tegenover zijn doek staat, verdwijnt al de rest. Hij voelt zich één met het doek. Het maakt hem leeg in zijn hoofd. Wanneer hij zijn penseel neerlegt, realiseert hij zich soms dat hij de televisie of de radio heeft laten aanstaan, maar dat hij daar niet op gelet heeft.

Zodra zijn creatie echter klaar is, voelt hij steeds de behoefte om ze te delen met anderen of zelfs om ze weg te schenken. Sommigen worden geraakt door wat hij doet, anderen niet, maar dat schept steeds een band, een dialoog. Hij leeft altijd in het heden en kijkt nooit achterom. Wanneer hij zijn doeken bekijkt, kan hij zich overigens niet herinneren wanneer hij ze heeft gemaakt.

“Ik houd ervan mijn innerlijke licht en kleuren te delen.”

© Photos - André Delvigne / Textes : Françoise Rolain

© WBT - S. Wittenbol

Hanet Hkaasvtreéel v

Het kasteel van Havré is een oude burcht. In 1226 wordt het bestaan van het kasteel voor het eerste vermeld, maar het is ongetwijfeld nog veel ouder. Het huidige kasteel van Havré bestaat voornamelijk uit restanten van een renaissancekasteel, dat is gebaseerd op een gebouw uit de middeleeuwen. Er was maar weinig nodig om het volledig te laten verdwijnen. Na de Franse inval in 1792 werd het aan zijn lot overgelaten tot 1979, het jaar waarin het in handen kwam van de vzw “Les Amis du Château d’Havré”, die begon met de restauratiewerken en het kasteel ook openstelde voor het publiek. Tijdens een bezoek aan de tentoonstelling ChambArt kunnen de bezoekers alle hoeken en kanten van het kasteel ontdekken aangezien het volledig openstaat voor het evenement (wapenzaal, wachttoren, bakkerij, kapel, buitenplein …).

Rue du Château 30 - 7021 Havré - www.chateaudhavre.net

Animaties

Een groot deel is gewijd aan het onthaal van “publiek-betrokkenen”.

Voor het festival

MAIL ART-WEDSTRIJD Schilder zoals één van de kunstenaars van ChambArt, ontmoet hem, maak een postkaart en stuur ze naar het kasteel van Havré (van 26 januari tot 15 april 2015: deze wedstrijd staat open voor iedereen: kinderen, volwassenen, groepen). MAIL ART-ANIMATIES OP AANVRAAG Op uw verzoek komt een kunstenaar-animator naar uw school/instituut/vereniging om u te helpen bij de creatie van uw artistieke postkaarten. Het materiaal is in de animaties begrepen. Er is geen enkele artistieke vaardigheid vereist. Info et reservatie :

[email protected] www.chambart.be DE “MEESTERS VAN CHAMBART” U wilt uw passies delen en hebt er geen problemen mee om voor een groep te spreken? Word dan voor één bezoek, één dag, gids van de ChambArt-tentoonstelling voor uw gemeenschap, uw school, uw klas of uw vrienden (van februari tot april 2015, samen met de Mail Artanimaties). Wij bezorgen u (naargelang van de aanvragen) via onze “initiatieanimatie” alles wat u moet weten over de tentoonstelling …

Tijdens het festival

Er zijn didactische en ludieke bezoeken/initiatieparcours voorzien, die zullen worden aangepast aan klein en groot. Elke bezoeker zal, ongeacht zijn kennis, kennis kunnen maken met de tentoongestelde werken. Het traject in de tentoonstelling eindigt steeds met een “bescheiden”, maar niet verplichte artistieke tussenkomst: in een openbare ruimte voor individuele of collectieve creatie onder leiding van de kunstenaars kan iedereen zich laten inspireren om zijn lievelingswerk te maken ”op de manier van …”. Bovendien kan het publiek van de tentoonstelling in een artiestenresidentie in een tent op het binnenplein van het kasteel zien hoe werken voor de duur van de tentoonstelling tot stand komen, zodat het getuige kan zijn van de processen die bij het werk komen kijken. Sommige kunstenaars die naar ChambArt worden uitgenodigd, creëren rechtstreeks, andere stellen het publiek voor om samen een werk te maken rond te tentoonstelling/buiten de muren van het kasteel. De workshop voor het publiek, tot slot, in de grote tent, bestaat uit ruimtes voor animatie, expressie en creativiteit voor zowel groot als klein, groepen, gezinnen en individuen.

Rond het festival

De postkaarten die tijdens de Mail Art-wedstrijd worden gemaakt, worden op verschillende manieren buiten de muren van het kasteel tentoongesteld: straat tentoonstelling, parcours rond het kasteel in de vorm van sprookjeswandelingen, reproducties op zeildoeken, op postkaarten of in kleine boekjes ... het zijn allemaal mogelijke activiteiten die worden bestudeerd. Ze zullen plaatsvinden naargelang van de mogelijke samenwerking met de inwoners van Havré en de buurt, want het festival wil dicht bij de mensen, dicht bij de inwoners van Bergen staan.

Naast ChambArt nodigen wij u ook uit om de tentoonstelling MONSens te ontdekken, in het BAM, van

20 juni tot 6 september 2015 MONSens is een co-productie van de Stichting Mons 2015, de Museumpool van de stad Bergen, Carosse, de Henegouwse overlegplatformen voor de geestelijke gezondheid en de vzw PsycArt. MONSens is een ambitieus socioartistiek project dat bestaat uit twee delen: l’art brut d’hier et d’aujourd’hui, dat een terugblik biedt op de zin van kunst in de marge en Interaction, waarin deze artistieke ervaring naar het heden wordt vertaald door middel van workshops waar nieuwe creaties ontstaan. De coördinatie is ook in handen van de vzw PsycArt.

Voor meer informatie, zie:

www.monsens.be BAM - Musée des Beaux-Arts rue Neuve 8 – 7000 Mons

© © Aloïse Corbaz, Zonder titel (1947-1963). Kleurpotloden, pastel op papier, 47,5 x 30,5 cm. Collectie museum art & marges, Brussel.

© Johann Karl Genzel (Brendel), Frau mit «Maßstab» und Mann mit «Hobel» und «Kehlkopfkanüle» [Doppelfigur] (undatiert), Holz, grünlich gebeizt, stellenweise farbig bemalt, 30 x 8 x 7 cm. Collection Prinzhorn.

Algemene informatie Algemene coördinatie en communicatie :

Françoise Rolain [email protected] – 0474 54 01 38

Informatie over en reserveren van animaties en evenementen : Ermanno Orselli [email protected] - 0476 60 08 62 Informatie over de tentoonstelling en de deelnemende kunstenaars : Bruno Gérard [email protected] - 0475 79 23 63 André Delvigne [email protected] – 0479 58 87 05

Leden van de organisatiecomité : Carole Bolanz, Chantal Floreani, Cherifa Ouali, Laurence Dussart, Malik Choukrane, Noella Malingreau, Omer Ozcetin

Uitgever PsycArt vzw Molièrelaan, 225 1050 Brussel Ondernemingsnummer 0536 567 673

ChambArt wordt georganiseerd in samenwerking met het Picardische overlegplatform voor de geestelijke gezondheid en het overlegplatform voor de geestelijke gezondheid van de Centrumregio en Charleroi.

© Coverafbeelding JM Wuilbeaux - Grafism Ophélie De Cicco

Met de steun van :