1.1
Toeristisch Alkmaar 2014
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld
Inhoudsopgave
Toeristisch Alkmaar 2014 1
Aanbod toeristisch-recreatieve voorzieningen
3
Toeristisch-recreatieve economie
1.1 Verblijfsaccommodaties .........................................................................6
3.1 Banen in toerisme en recreatie ..........................................................22
1.2 Vrijetijdsvoorzieningen voor toeristisch-recreatieve bezoekers ........7
3.2 Relatieve omvang toeristisch-recreatieve sector ..............................23
1.3 Monumenten ..........................................................................................8
3.3 Banen in horeca, sport en cultuur ......................................................24
Daarnaast genereren bezoekers economische meerwaarde in de vorm van bestedingen en werkgelegenheid. Ook indirect levert toerisme
3.4 Totale bestedingen door toeristische bezoekers per activiteit ........25
meerwaarde in de vorm van draagvlak voor lokale voorzieningen (bijvoorbeeld zwembad, detailhandel) waar de lokale bevolking en toele-
3.5 Bestedingen door toeristische bezoekers, per persoon ...................26
veranciers van profiteren. Daarbij hebben evenementen en festivals ook een sociale functie als ontmoetingsplek voor inwoners. Belangrijk
2
Toeristisch-recreatief bezoek
2.1 Bezoekersaantallen ..............................................................................12
3.6 Economische waarde toeristisch-recreatieve sector.........................27
2.2 Benchmark museumbezoek ...............................................................14
bij het aantrekken van bezoekers is dat de stad onderscheidend is en zich profileert ten opzichte van andere steden en gebieden.
Toeristisch imago Alkmaar
2.3 Evenementen .......................................................................................15
4
2.4 Omvang toeristisch bezoek .................................................................16
4.1 Imago toeristisch-recreatieve voorzieningen ....................................30
Om meer inzicht te bieden in het belang van de toeristisch-recreatieve functie van Alkmaar en de fusiegemeenten Graft-De Rijp en Schermer
2.5 Waarvoor komen toeristisch-recreatieve bezoekers naar Alkmaar?...17
4.2 Benchmark toeristisch imago Alkmaar ..............................................33
heeft onderzoeksbureau I&O Research voor ons feiten en cijfers over de sector verzameld. De cijfers laten zien dat Alkmaar de toerist veel
2.6 Profiel toeristische bezoeker ...............................................................18 2.7 Binnenstadbezoek ................................................................................19
te bieden heeft, dat de sector een belangrijke bijdrage levert aan de werkgelegenheid en veel bestedingen genereert! 5
Overige T&R-cijfers
5.1 Bezoek Kaasmarkt ................................................................................36 5.2 Buitenlands bezoek kaasmarkt ...........................................................38 5.3 Bezoek Alkmaar te water ....................................................................39
2
Een stad die aantrekkelijk is voor toeristen en andere bezoekers is doorgaans ook een prettige stad om te wonen en te ondernemen.
Rapportage 2014
Victor Kloos Portefeuillehouder Economische zaken, Gemeente Alkmaar
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
3
Aanbod toeristisch-recreatieve voorzieningen
1.1
Aanbod toeristisch-recreatieve voorzieningen
Verblijfsaccommodaties
1.1
1
Verblijfsaccommodaties
De gemeenten Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer bieden
De gemeenten Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer bieden
een breed aanbod logiesaccommodaties. In elk segment
een breed aanbod logiesaccommodaties. In elk segment
is er keuze voor de toeristische bezoeker. In Alkmaar ligt
is er keuze voor de toeristische bezoeker. In Alkmaar ligt
het accent op hotel- en B&B-accommodaties. Graft-De Rijp
het accent op hotel- en B&B-accommodaties. Graft-De Rijp
en Schermer herbergen naast een aantal B&B’s ook enkele
en Schermer herbergen naast een aantal B&B’s ook enkele
kampeerterreinen waar bezoekers kunnen genieten van
kampeerterreinen waar bezoekers kunnen genieten van
rust en ruimte. Verder is er in De Rijp een bungalowpark
rust en ruimte. Verder is er in De Rijp een bungalowpark
met groot aantal vakantiewoningen.
met groot aantal vakantiewoningen.
Ook de watertoerist wordt bediend. Zo zijn er in Graft-De
Ook de watertoerist wordt bediend. Zo zijn er in Graft-De
Rijp twee jachthavens. En in en rond het centrum van Alk-
Rijp twee jachthavens. En in en rond het centrum van Alk-
maar is 850 meter kade waar plezierjachten kunnen aan-
maar is 850 meter kade waar plezierjachten kunnen aan-
meren (passanten-ligplaatsen).
meren (passanten-ligplaatsen). • Vrijetijdsvoorzieningen
Aanbod toeristisch-recreatieve voorzieningen • •
Rapportage 2014
AANBOD TOERISTISCH-RECREATIEVE VOORZIENINGEN
Verblijfsaccommodaties voor toeristisch-recreatieve bezoekers
Monumenten
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
5
Aanbod toeristisch-recreatieve voorzieningen
1.1
Aanbod toeristisch-recreatieve voorzieningen
Verblijfsaccommodaties
1.2
Vrijetijdsvoorzieningen voor toeristisch-recreatieve bezoekers
Verblijfsaccomodaties Hotels
De gemeenten Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer bieden een breed aanbod logiesaccommodaties. In elk segment is er keuze
Aantal
Kamers
Bedden
Alkmaar
7
269
541
Graft-De Rijp
2
59
118
In de drie gemeenten zijn 9 musea. Gezamenlijk bieden ze
Schermer
1
7
26
bezoekers een breed scala aan kunst, cultuur en historie.
Bron: bedrijfschap Horeca en Catering
De helft van de musea is in Alkmaar gevestigd. In Graft-
voor de toeristische bezoeker. In Alkmaar ligt het accent op hotel- en B&B-accommodaties. Graft-De Rijp en Schermer herbergen naast een aantal B&B’s ook enkele kampeerterreinen waar bezoekers kunnen
Aantal
De Rijp en Schermer zijn musea te vinden die passen bij
Alkmaar
13
het cultuurhistorisch erfgoed van de gemeenten zoals het
Graft-De Rijp
11
Museumgemaal in Schermerhorn en Museum In ‘t Houten
Schermer
6
Huis in De Rijp.
B&B
Bron: VVV
genieten van rust en ruimte. Verder is er in De Rijp een bungalowpark met groot aantal vakantiewoningen. Ook de watertoerist wordt bediend. Zo zijn
Aantal
Plaatsen
Behalve musea worden ook theaters, podia en culturele
Alkmaar
1
160
instellingen tot het culturele aanbod gerekend. Alkmaar
Graft-De Rijp
2
180
heeft twee podia, namelijk Taqa Theater De Vest en Pop-
Schermer
4
50
Campings
Bron: VVV, website campings
er in Graft-De Rijp twee jachthavens. En in en rond het centrum van Alkmaar is 850
Bungalowparken
meter kade waar plezierjachten kunnen
Alkmaar
-
aanmeren (passanten-ligplaatsen).
Graft-De Rijp
1
Schermer
VRIJETIJDSVOORZIENINGEN VOOR TOERISTISCH-RECREATIEVE BEZOEKERS
Aantal
Huizen
Musea Alkmaar
Graft-De Rijp
Beatles Museum
Museum In ‘t Houten huis
Grote Sint Laurenskerk
Museum Jan Boon
podium De Victorie. Verder heeft Alkmaar sportliefhebbers
Het Hollands Kaasmuseum
Raadhuis Graft
met IJsbaan De Meent, Sportpaleis Alkmaar (met onder
Nationaal Biermuseum De Boom
meer een overdekte wielerbaan), Drafcentrum Alkmaar
Stedelijk Museum Alkmaar
Schermer
en natuurlijk AZ ook veel te bieden. Voor kinderen is
Op Art Museum
Museumgemaal Wilhelmina
Speelderij De Batavier een leuke attractie.
266
De Museummolen Bron: gemeenten
-
Bron: VVV
6
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
7
Aanbod toeristisch-recreatieve voorzieningen
1.3
Monumenten 285
MONUMENTEN 3
Vooral de gemeenten Alkmaar en Graft-De Rijp zijn rijk
146
bedeeld met monumenten. De monumenten vormen een
800
belangrijke schakel in het behoud van het cultureel erfgoed. En hebben ook een bijdrage aan de aantrekkingskracht van de stad voor toeristen en recreatieve bezoekers.
12
44
245
2
4.500 Het aantal rijksmonumenten per km2 bedraagt in Alkmaar
2
12,7, in Graft-De Rijp 6, 3 en in Schermer 0,7. Natuurlijk worden deze cijfers beïnvloed door het totale oppervlak van een gemeente en de verdeling bebouwd en onbebouwd oppervlak. Opvallend is het grote aantal gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden in Alkmaar.
Alkmaar
Graft - De Rijp
Schermer
285 Rijksmonumenten
146 Rijksmonumenten
44 rijksmonumenten
3 provinciale monumenten
12 provinciale monumenten
2 provinciale monumenten
800 gemeentelijke monumenten
245 gemeentelijke monumenten
- geen gemeentelijke monumenten
4.500 beeldbepalende panden 2 Rijksbeschermde stadsgezichten Bron: Gemeenten
8
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
9
2 TOERISTISCH- RECREATIEF BEZOEK
Toeristisch-recreatief bezoek
Rapportage 2014
•
Bezoekersaantallen
•
Benchmark museumbezoek
•
Evenementen
•
Omvang toeristisch bezoek
•
Waarvoor komen toeristisch-recreatieve bezoekers naar Alkmaar?
•
Profiel toeristische bezoeker
•
Binnenstadbezoek
Toeristisch-recreatief bezoek
2.1
Bezoekersaantallen Andere ramingen qua bezoekersaantallen (op jaarbasis):
Aantal bezoekers musea Alkmaar Beatles Museum
Overige voorzieningen
bezoekers 7.000* BEZOEKERSAANTALLEN
Sportpaleis Alkmaar
bezoekers 120.000
Naast de musea trekken ook de overige
Ijsbaan De Meent
70.000**
vrijetijdsvoorzieningen veel bezoekers.
Speelderij De Batavier
• bezoekers o.b.v. verhuur
70.000**
Zo zitten er bij AZ per thuiswedstrijd
Drafcentrum Alkmaar
----
bezoekersaantallen op een rij gezet.
Het Hollands Kaasmuseum
28.500*
gemiddeld zo’n kleine 16.000 toeschou-
Taqa Theater De Vest
80.000*
Hierbij deels gebruik gemaakt van infor-
Nationaal Biermuseum De Boom
wers op de tribune.
Poppodium Victorie
n.t.b.
Om een beeld te krijgen van de omvang
Grote Sint Laurenskerk
en ‘verzorgingsfunctie’ van de toeris-
• bezoekers (gratis kerkbezoek)
tisch-recreatieve
voorzieningen
zijn
matie beschikbaar bij de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) en van eigen opgaves (overwegend ramingen).
Stedelijk Museum Alkmaar
5.000* 45.000*
Op Art Museum
1.500*
Graft - De Rijp
bezoekers
Museum In ‘t Houten huis
100** bezoekers
Museumgemaal Wilhelmina De Museummolen
AZ
* verwachting 2014/2015, exclusief verhuringen en Grote Sint Laurenskerk
7.000*
Museum Jan Boon Schermer
156.000 30 - 35.000
800** 29.100*
* Gemiddeld aantal bezoeken 2008-2013; afgerond op 100-tallen ** Eigen opgave; schatting Bron: Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE)
12
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
13
Toeristisch-recreatief bezoek
2.2
Toeristisch-recreatief bezoek
Benchmark museumbezoek
2.3
Bezoekersaantallen evenementen Alkmaar 2013
Gemiddeld aantal museumbezoeken per jaar 2008 -2013 Qua omvang van het museumbezoek laat Alkmaar zich vergelijken met Delft
0
(x 1.000)
Alkmaar
100
200
300
400
500
600
Naast de toeristische en recreatieve voor publiek toe700
800
gankelijke voorzieningen bepalen ook evenementen in belangrijke mate de toeristisch-recreatieve waar-
*
Koningsdag/koningsnacht/vrijmarkt
70.000
Shopping night en Blues Express
de en aantrekkingskracht van een plaats. In totaal
en Zwolle. Haarlem en Leiden trekken gemiddeld jaarlijks aanzienlijk meer
Evenementen
50.000
Alkmaar ontzet
EVENEMENTEN
worden er op jaarbasis in Alkmaar gemiddeld zo’n Delft
museumbezoekers. Deventer
Kaeskoppenstad
evenementen die door verenigingen, organisaties en
Alkmaar Fashion Days
20.000
Zomer op het plein
20.000
bedrijven worden georganiseerd.
Haarlem Leiden
Binnenkomst Plus Wandel4daagse
12.500
nenstad van Alkmaar dan is vooral Koningsdag- en
Culinair Plaza
12.000
en Alkmaar Ontzet. In Graft-De Rijp is het Midwinterfeest een evenement
* Alkmaar is inclusief Graft-De Rijp en Schermer
25.000
Kijken we naar de openbare evenementen in de binnacht goed bezocht, gevolgd door de Shopping Night
Zwolle
Bron: RCE
300 evenementen georganiseerd. Dit cijfer is inclusief
met veel bezoekers. Het tweejaarlijkse evenement, waarbij het dorp teruggaat in de tijd van Charles Dickens (19e eeuw), vindt kort voor de kerstdagen plaats.
538 voor Warchild
7.500
City Run by night
7.500
*
Vrienden van Amstel live
Lindegracht concerten Grachtenparade Roze week
40.000
7.000 3.000 3.000
Koningsdag/koningsnacht/vrijmarkt
* Per avond / concert
Bron: Stichting Promotie Alkmaar.
Shopping night en Blues Express
14
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
Alkmaar ontzet
15
OMVANG TOERISTISCH BEZOEK Toeristisch-recreatief bezoek
2.4
Toeristisch-recreatief bezoek
Omvang toeristisch bezoek
2.5
Waarvoor komen toeristisch-recreatieve bezoekers naar Alkmaar? Ondernomen activiteiten door toeristisch- recreatieve bezoekers in Alkmaar (in%)
De gemeente Alkmaar heeft in 2013 deelgenomen aan een onderzoek waarin het toeristisch bezoek van Neder-
Aantal toeristisch- recreatieve bezoekers (2013)
landers aan steden in kaart wordt gebracht. Een toeris-
(x 1.000)
0
200
400
600
800
0% 1.200
1.400
men vooral naar Alkmaar om te winke-
Alkmaar
en een terrasje pakken een veel gekozen
Vergeleken met de benchmarksteden
Deventer
Stadswandeling
winkelen voor het plezier. MuseumHaarlem
bezoek scoort wat minder hoog, zeker
vangen, bijna evenveel als Haarlem. Ook Zwolle heeft in
vergeleken met bijvoorbeeld Haarlem Leiden
Evenementenbezoek
(waar bijna een derde museumbezoek
begroeten, maar Delft, Deventer en Leiden blijven (ruim) onder deze grens.
Restaurantbezoek
Op terrasje zitten
trekt Alkmaar veel bezoekers die komen
2013 meer dan een miljoen toeristische bezoekers mogen
Winkelen voor plezier
toeristisch-recreatieve activiteit.
Delft
Uit dit onderzoek blijkt dat Alkmaar in 2013 meer dan een miljoen toeristische bezoekers uit Nederland heeft ont-
80%
zellig winkelen is ook restaurantbezoek
lijke bezoeken of bezoek van familie, vrienden of kennissen worden niet meegerekend.
60%
len voor plezier. In het verlengde van ge-
Dan gaat het bijvoorbeeld om het bezoeken van een museum of evenement of het winkelen voor plezier. Zake-
40%
Toeristische bezoekers uit Nederland ko1.000
tisch bezoek is een bezoek dat voor ontspanning of plezier wordt gebracht aan een stad (niet de eigen woonplaats).
20%
als ondernomen activiteit noemt).
Museumbezoek
Zwolle
Bezoek sportwedstrijd Bron: Continu Vakantie Onderzoek (CVO) 2013, NBTC-NIPO
Bron: Continu Vakantie Onderzoek (CVO) 2013, NBTC-NIPO
Bron: Continu Vakantie Onderzoek (CVO) 2013, NBTC-NIPO
16
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
17
TOERISTISCHE BEZOEKER
Toeristisch-recreatief bezoek
2.6
Toeristisch-recreatief bezoek
Profiel toeristische bezoeker
Alkmaar ontvangt relatief veel gezinnen met kinderen en zodoende ook veel jongeren in de basisschoolleeftijd. Alkmaar is een
2.7
totaal aantal binnenstadsbezoeken 2e kwartaal 2014* 1.313.000
Profiel toeristische bezoeker
De binnenstad van Alkmaar wordt naar schatting gemiddeld dagelijks
t/m 14
15 t/m 24
25 t/m 49
50>
neer op 1,3 miljoen bezoekers. Gemiddeld blijven zij ongeveer een
18%
8%
35%
40%
uur in de binnenstad, waarbij gezellig winkelen dus een veel gekozen
weg het meest gekozen vervoermiddel voor opzichte van de referentiesteden Delft, Deventer, Haarlem, Leiden en Zwolle onderscheidt Alkmaar zich ook op deze twee kenmerken.
*Gesignaleerd tijdens winkelopeningstijden
door 14.400 personen bezocht om te shoppen. Per kwartaal komt dat
Leeftijd
‘gezinsvriendelijke’ stad. De auto is verreeen toeristisch bezoek aan Alkmaar. Ten
Binnenstadbezoek
Nederland
ontwikkeling t.o.v. 2e kwartaal 2013
Alkmaar
activiteit is.
Vervoer Auto
Trein
Overig
77%
18%
5%
Aantal
Er is ten opzichte van het 2e kwartaal 2013 sprake van een licht da-
2013 - 2
2013 - 3
2013 - 4
2014 - 1
2014 - 2
lende trend wat betreft het aantal bezoekers dat in Alkmaar komt winGeslacht
kelen. Deze trend zien we in het gehele land en houdt onder meer
Man
Vrouw
48%
52%
gemiddelde verblijfsduur 54 minuten
verband met het economische klimaat en het groeiend belang van internetshoppen. Het aantal shoppers in het 2e kwartaal van 2014 is wel duidelijk hoger dan in het 1e kwartaal.
Groepsamenstelling Alleen
Tweetal
Groep zonder kind
Groep met kind
15%
43%
16%
26%
Sinds juni 2013 kunnen winkels in Alkmaar iedere zondag hun zaak openen. Na de invoering van deze wekelijkse koopzondag ligt het aan-
Bron: Continu Vakantie Onderzoek (CVO) 2013, NBTC-NIPO
gemiddeld aantal bezoeken per kwartaal 2,1
tal bezoekers op zondag gemiddeld 40% hoger dan daarvoor. Bron: Binnenstadmonitor Alkmaar, Kwartaalrapport Q2 - 2014, City Traffic
18
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
19
3 Toeristisch-recreatieve economie
Rapportage 2014
•
Banen in toerisme en recreatie
•
Relatieve omvang toeristisch-recreatieve sector
•
Banen in horeca, sport en cultuur
•
Totale bestedingen door toeristische bezoekers per activiteit
•
Bestedingen door toeristische bezoekers, per persoon
•
Economische waarde toeristisch-recreatieve sector
ECONOMIE 2014
Toeristisch-recreatieve economie
3.1
Banen in toerisme en recreatie
3.2
Relatieve omvang toeristisch-recreatieve sector
Ontwikkeling werkgelegenheid in de sector Recreatie & Toerisme Opgeteld zijn er 2013 in Alkmaar 2.780 banen in de toeristisch-recreatieve sector. Sinds
Alkmaar
Benchmark werkgelegenheidsaandeel van de sector Recreatie & Toerisme (2013)
2009
2010
2011
2012
2013
2.500
2.470
2.470
2.720
2.780
Ongeveer één op de twintig banen in Alk-
Graft-De Rijp
150
130
120
120
110
maar is een baan in de toeristisch-recre-
2011 is dit aantal banen flink gegroeid, met
Schermer
70
70
60
60
50
atieve sector. Het belang van de sector in
13 procent. Ter vergelijking: de totale werk-
Totaal
2.720
2.670
2.650
2.900
2.940
Alkmaar is de afgelopen jaren toegenomen.
gelegenheid is in Alkmaar in die periode met 1 procent gedaald. In Graft-De Rijp en Schermer is de sector minder sterk verte-
Het aantal banen heeft betrekking op het totaal aantal fulltimers, parttimers en uitzendkrachten. SBI-afbakening op basis van Landelijke R&T Standaard. Bron: LISA.
Het werkgelegenheidsbelang van de sector
gewijs meer banen in de toeristisch-recreatieve sector. BANEN IN TOERISME EN RECREATIE
Ontwikkeling werkgelegenheid van de sector Recreatie & Toerisme 2009
2010
2011
2012
0%
Alkmaar
2%
4%
*
6%
8%
5%
6%
Delft
verschilt beperkt met andere referentiesteden, alleen Haarlem heeft verhoudings-
genwoordigd en loopt het aantal banen terug.
RELATIEVE OMVANG TOERISTISCH- RECREATIEVE SECTOR
Toeristisch-recreatieve economie
5%
Deventer
8%
Haarlem
2013
Alkmaar
4,7%
4,6%
4,7%
5,1%
5,3%
Graft-De Rijp
8,4%
7,0%
6,4%
6,5%
6,0%
Schermer
4,1%
4,3%
4,0%
4,0%
3,2%
Totaal
4,8%
4,7%
4,7%
5,1%
5,3%
6%
Leiden
4%
Zwolle
Bron: LISA.
* Inclusief Graft-De Rijp en Schermer. Bron: LISA.
22
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
23
Toeristisch-recreatieve economie
3.3
Toeristisch-recreatieve economie
Banen in horeca, sport en cultuur
3.4
Totale bestedingen door toeristische bezoekers per activiteit
Aantal werkzame personen per cluster (2013)
(x 1 milj.)
Logiesverstrekking
Eet/ en drinkgelegenheden
Sport
Cultuur
Alkmaar
302
1.571
575
451
sector is het aantal banen in eet- en drink-
Graft-De Rijp
13
61
9
45
gelegenheden het grootst. Maar vergeleken
Schermer
6
15
5
34
met benchmarkgemeenten is het aantal
Totaal
321
1.647
589
530
Binnen de Alkmaarse toeristisch-recreatieve
BANEN IN HORECA, SPORT, CULTUUR
toeristische
be-
bestedingen door toeristische bezoekers,€ 80 per activiteit € 20 € 40 € 60 € 100 € 51,2
Alkmaar
€ 38,4
€ 7,8
€ 120
€ 97,4
zoekers (van buiten Alkmaar) besteden bijna € 100 miljoen in Alkmaar. Het grootste deel daar-
Delft
€ 25,7
Deventer
€ 29,7
€ 27,7
€ 9,9
€ 63,2
van (€ 51 miljoen) gaat naar
banen in de logiesverstrekking en in de sport hoog.
Nederlandse
€ Totale 0
winkels en naar de horeca gaat
Ter vergelijking: Logiesverstrekking
Eet/ en drinkgelegenheden
Sport
Cultuur
295
2.172
286
469
Deventer
268
1.476
334
337
Haarlem
300
2.742
587
1.258
Leiden
292
2.260
228
301
Zwolle
250
2.599
398
672
Delft
€ 28,9
€ 8,1
€ 66,6
€ 38 miljoen. Vergeleken met de benchmarkgemeenten zijn deze TOTALE BESTEDINGEN DOOR TOERISTISCHE BEZOEKERS PER ACTIVITEIT
Leiden
Zwolle
NB: aantal banen o.b.v. SBI-afdeling & groep; niet volgens R&T-standaard Bron: LISA.
€ 40,7
Haarlem
toeristische bestedingen hoog.
€ 15,8
€ 27,2
€ 36,9
Winkelen
€ 51,3
€ 13,1
Overig
€ 100,2
€ 56,2
€ 38,2
Horeca
€ 8,2
€ 11,4 € 86,6
Totaal
Exclusief vaste kosten (bijvoorbeeld reis- en verblijfskosten) Bron: Continu Onderzoek (CVO) 2013, NBTC-NIPO Bron: ContinuVakantie Vakantie Onderzoek (CVO) 2013, NBTC-NIPO
24
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
25
ECONOMISCHE WAARDE TOERISTISCH- RECREATIEVE SECTOR Toeristisch-recreatieve economie
Toeristisch-recreatieve economie
BESTEDINGEN DOOR TOERISTISCHE BEZOEKERS 3.5 Bestedingen door toeristische bezoekers, per persoon PER PERSOON
3.6
Een toeristische bezoeker in Alkmaar
De totale bestedingen in de toe-
geeft gemiddeld € 44 per bezoek uit. In
ristisch-recreatieve
vergelijking met de referentiegemeen-
banen in de sector. Deze totale be-
geëvenaard.
26
Totale bestedingen sector Toerisme & Recreatie
Graft- De Rijp
€ 10,2 € 257,2
Alkmaar
stedingen komen voor Alkmaar uit op
Schermer
TOTAAL € 272,0
€ 4,6
€ 272 miljoen en dat is dan inclusief
Waarschijnlijk zal dit mede samenhan-
Alkmaar.
kunnen
landelijke kengetallen en het aantal
bedrag wordt alleen door Haarlem bijna
de toeristisch-recreatieve bezoekers in
sector
worden geschat met behulp van
ten staat Alkmaar hiermee bovenaan. Dit
gen met de sterke winkel oriëntatie van
Economische waarde toeristisch-recreatieve sector
bestedingen door buitenlandse toe-
Bestedingen per persoon, per bezoek
risten en inwoners van Alkmaar zelf.
Alkmaar
€ 44
Het leeuwendeel van de bestedingen
Delft
€ 32
komt terecht in de stad Alkmaar en
Deventer
€ 39
€ 15 miljoen in Graft-De Rijp en
Haarlem
€ 43
Schermer.
Leiden
€ 38
Zwolle
€ 34
€ 276,6
Delft
Deventer
€ 210,9 € 467,2
Haarlem
Leiden
Zwolle
€ 347,9 € 356,2
Exclusief vaste kosten (bijvoorbeeld reis- en verblijfskosten)
NB: deze raming is inclusief bestedingen buitenlandse toeristen, overnachtingen e.d. NB: deze raming is inclusief bestedingen buitenlandse toeristen, overnachtingen e.d.
Bron: Continu Vakantie Onderzoek (CVO) 2013, NBTC-NIPO
Bronnen: LISA. (2013) CBS-satellietrekening Toerisme (2012)
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
27
4
TOERISTISCH IMAGO ALKMAAR
Toeristisch imago Alkmaar
Rapportage 2014
•
Imago toeristisch-recreatieve voorzieningen
•
Benchmark toeristisch imago Alkmaar
Gemiddelde verwachtingscijfers voor toeristisch-recreatieve voorzieningen TOP 3
Toeristisch imago Alkmaar
4.1
Imago toeristisch-recreatieve voorzieningen
7,3 7,2
In het in 2014 uitgevoerde toeristisch imago-onderzoek is respondenten (20 procent bezoekers en 80 procent niet-bezoekers) gevraagd op een schaal van 1 tot 10 aan te geven wat de verwachtingen zijn ten aanzien van een aantal typen bezienswaardigheden en voorzieningen, zoals culturele voorzieningen,
s
Terra
evenementen, winkel- en horeca-aanbod en attracties. Op basis hiervan ontstaat inzicht in het imago van Alkmaar voor wat betreft dit brede pakket aan toeristisch-recreatieve voorzieningen.
7,1
Het toeristisch imago is het sterkst voor wat betreft de dag- en avondhoreca en winkelvoorzieningen. Dit
urant
Resta
sluit ook aan bij de sterke orientatie op Alkmaar voor deze activiteiten. Ten aanzien van het culturele aanbod zijn er vooral hoge verwachtingen over het cultuurhistorisch erfgoed in Alkmaar. Dit beeld past ook bij wat Alkmaar te bieden.
Café
Ten opzichte van 2006, toen Alkmaar ook meedeed aan het toeristisch imago-onderzoek, zijn de verwachtingen bij de meeste voorzieningen toegenomen. Er is dus een positiever beeld van Alkmaar ontstaan. NB: 1 = zeer lage verwachtingen en 10 = zeer hoge verwachtingen. Bron: Toeristisch imago-onderzoek 2014, LAGROUP en NBTC-NIPO)
30
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
31
7,3
7,2
7,1 Toeristisch imago Alkmaar
Gemiddelde verwachtingscijfers voor toeristisch-recreatieve voorzieningen OVERIGTerras Restaurant Café
6,9
6,9
6,9
4.2
6,9
Benchmark toeristisch imago Alkmaar Totaalbeeld toeristisch imago
6,9 Naast de tastbare toeristisch-recreatieve-
Cultuurhistorisch erfgoed
Overall winkelaanbod
6,8
Groot winkelaanbod
6,7
Gevarieerd winkelaanbod
6,2
voorzieningen (‘productaspecten’) wordt het
Uitgaan
IMAGO
IMAGO
IMAGO
imago van een stad ook bepaald door minder
6,0
5,9
tastbare karakteristieken, die een belangrijke rol spelen bij de beleving en dus het toeris-
Alkmaar
tisch imago van de stad (‘sfeeraspecten’). Alkmaar scoort gemiddeld goed op de sfeerKwalitatief hoogstaand winkelaanbod
5,0
Theaters/ schouwburgen
Hotels
4,9
4,8
Evenementen
aspecten. Alkmaar wordt positief beleefd op
Musea
karakteristieken als fraai, veilig, schoon en
Moderne architectuur
Concert gebouwen
Leiden
vriendelijk.
3,9
Verder is er een sterke associatie met de Poppodia
Haarlem
Zwolle
Kaasmarkt. Met name niet-bezoekers assoAttracties
ciëren Alkmaar daar mee.
NB: Delft en Deventer niet beschikbaar Sfeeraspecten: niet-tastbare belevingsaspecten (zoals fraai of lelijk, saai of bruisend, veilig of onveilig etc.)
NB: 1 = zeer lage verwachtingen en 10 = zeer hoge verwachtingen.
Productaspecten: tastbare toeristisch-recreatieve voorzieningen.
Bron: Toeristisch imago-onderzoek 2014, LAGROUP en NBTC-NIPO)
Bron: Toeristisch imago-onderzoek 2014, LAGROUP en NBTC-NIPO
32
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
33
5
OVERIGE T & R CIJFERS
Overige T&R-cijfers
Rapportage 2014
•
Bezoek Kaasmarkt
•
Buitenlands bezoek kaasmarkt
•
Bezoek Alkmaar te water
Overige T&R-cijfers
5.1
BUITENLANDS Bezoek Kaasmarkt KAASMARKT
BEZOEK
Aantal bezoekers Kaasmarkt (2002-2012) 80.000
85.000
90.000
95.000
2002
gepresenteerde cijfers aangetoond. Natuurlijk kan in
110.000
102.400
2004
91.700
breken.
2005
91.800
In de periode van 2002-2012 zijn tellingen van het
2006
deze publicatie desondanks het thema kaas niet ont-
105.000
99.700
2003
Dat Alkmaar meer is dan kaasstad hebben de reeds
100.000
97.200
aantal bezoekers van de kaasmarkt bijgehouden. De 2007
tellingen laten zien dat de laatste jaren het aantal bezoekers vrij stabiel is zo rond de 105.000 ligt. De
90.400
2008
kaasmarkt is belangrijke trekker voor de (binnen) stad, en levert een belangrijke en onderscheidende
105.900
2009
106.400
bijdrage aan de karakteristiek van de stad. 2010
Tijdens het kaasseizoen ligt het aantal bezoekers aan
104.700
2011
de binnenstad van Alkmaar vergeleken met andere binnensteden verhoudingsgewijs hoog.
103.700
2012
104.800 Bron: Gemeente Alkmaar Bron: Gemeente Alkmaar
36
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
37
TE WATER Overige T&R-cijfers
5.2
Overige T&R-cijfers
Buitenlands bezoek kaasmarkt
5.3
Bezoek Alkmaar te water
ALKMAAR
De kaasmarkt, die van april tot begin september
128
iedere vrijdag plaatsvindt op het Waagplein, voor-
NEDERLAND
225
Naast de touringcars die Alkmaar aandoen,
82
DUITSLAND
ziet de stad van internationale allure. De kaas-
komt een deel van het toeristische bezoek ook te water naar Alkmaar. Alkmaar biedt
TJECHIË
namelijk riviercruise- en charterschepen de
markt wordt namelijk in belangrijke mate door buitenlandse toeristen bezocht. Dit blijkt mede uit de inventarisatie van herkomst van bussen die spe-
mogelijkheid aan te meren in het centrum
31 BELGIË
ciaal voor de kaasmarkt naar Alkmaar komen. De
175
grootste groep is afkomstig uit Duitsland, gevolgd
OVERIG
door Tsjechië. De diversiteit in de categorie ‘overig’ is groot, onder meer Italië, Spanje, Engeland en de Scandinavische landen. Twee derde van de bezoekers komt echter met
TOTAAL Nederland 18%
Overig 25%
28 FRANKRIJK
een ander vervoermiddel naar de kaasmarkt. Deze groep bestaat deels uit verblijfstoeristen die aan de kust verblijven uit onder meer Duitsland, Italië en
Aantal aanlopen riviercruise- en charterschepen in Alkmaar
van de stad. Het totale aantal aanlopen in Alkmaar is vrij constant, al toont de charter-
Jaar
Riviercruises
Chartervaart
Totaal
vaart wel een bescheiden afname.
2010
108
131
239
2011
105
134
239
2012
101
124
225
2013
105
121
226
Bron: Amsterdam Cruise Port
Frankrijk 4% België 4%
696
Duitsland 36%
Tjechië 12%
Spanje en tal van andere landen. Bron: Kaasmarkt Alkmaar
38
Rapportage 2014
Toerisme en recreatie in beeld Omvang, samenstelling en belang van de toeristisch-recreatieve sector in Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer
39
COLOFON Uitgave Gemeente Alkmaar Afdeling Economische Zaken Datum November 2014 Samenstelling I&O Research Ontwerp Erik Wiegers - Concept & Vormgeving Bestellingen Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever. Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.
Rapportage 2014