Theater Speelman De Wachters (5+)
1
SPEELMAN
Beste leerkracht,
Dit is de lesmap als begeleiding bij de theatervoorstelling De Wachters van Theater Speelman en is bedoeld voor kinderen van de eerste en tweede graad lager onderwijs. Deze map bestaat uit 4 delen: - Eerst en vooral willen we u als leerkracht wegwijs maken in wie we zijn en wat we doen en wat het algemene thema van onze voorstelling is, want die houdt veel meer in dan de affiche op het eerste zicht doet vermoeden. - Ten tweede willen we u een aantal activiteiten aanbieden die u met kinderen kan doen die voor het eerst naar een theatervoorstelling gaan: wat komt er allemaal bij kijken, waarop kan je letten bij een voorstelling, etc. - Vervolgens vindt u enkele voorbereidende activiteiten die u in klasverband kan doen VOORDAT u naar de voorstelling komt kijken. Op die manier kunnen de kinderen zich al een beetje een beeld vormen over wat ze mogen verwachten eens ze in de theaterzaal zijn; al mogen en kunnen we uiteraard nog niet àlles prijsgeven. - Ten laatste vindt u in deze lesmap een aantal activiteiten terug die u met de kinderen kan behandelen NA de voorstelling.
We hopen dat u veel plezier zal beleven, zowel aan deze lesmap als aan de voorstelling!
Tot binnenkort Speelman vzw
www.speelmanvzw.be 2
Inhoud: 1. Over de voorstelling De Wachters van Theater Speelman
p.4
2. Theatertaal
p.5
2.1. Een theatervoorstelling maken 2.2. Toneel spelen 3. Voorbereiding op het thema: wachten, maar waarop?
p.6
3.1. Voorbereidend klasgesprek 3.2. Creatief met ‘groot zijn’ 4. Hoe verwerk je het materiaal na de voorstelling?
p.7
4.1. De zoektocht naar het thema 4.1.1. De hoofdpersonnages 4.1.2. De acties/handelingen 4.1.3. De ‘clue’ van het verhaal 4.2. Een recensie op kindermaat
5. Kopieerbladen
p.9
3
1.
Over de voorstelling Twee jongens spreken af aan een boom. Want de maat is vol! Het is genoeg geweest! Als het zo zit dan blijven zij hier, Aan deze boom, Op deze plek, Ze blijven hier net zo lang wachten, Tot… Tot ze groot zijn!! Het kan ieder moment gaan gebeuren. Want ze wachten nu toch al heel lang! Denken ze toch. Eén ding staat vast: de tijd heeft hen reeds veranderd. Ze zijn gegroeid. Ze hebben haar gekregen, op hun kin!? Dat hadden ze vroeger niet. Zou het dan nu gaan gebeuren?? Het maakt niet uit, want zolang het niet gebeurt, Blijven ze hier… Wachten tot ze groot zijn!!
Spel en concept: Muziek: Coaching: Decor: Kostuums: Productie & Spreiding
Stan Reekmans Martijn Megens Bert Bernaerts Nathalie Lepage Sven Verelst Martijn Megens Marijke Michiels Côté Jardin
De Wachters is een filosofische voorstelling voor kleine filosoofjes. Omdat wachten niet evident is, niet voor 5-jarigen en niet voor niemand. Met de steun van District Borgerhout, Provincie Antwerpen en de Vlaamse Overheid
4
2.
Theatertaal DOEL van de activiteit: de kinderen bewust maken van de conventies in een theaterzaal: hoe gedraag je je voor en tijdens de voorstelling, gsm moet uit, geen popcorn en cola in de zaal, de lichten gaan uit, stil zijn, etc. Door zich in te leven in de rol van acteur/actrice hopen we dat ze voldoende empathie kunnen opbrengen om respect te tonen voor het werk dat deze mensen – en velen met hen - in de voorstelling gestoken hebben. 2.1. Een voorstelling maken De leerkracht kan eerst en vooral aan de kinderen vragen wat er zoal komt kijken bij het maken van een theaterstuk. Wie en wat zouden ze nodig hebben? Wat moet er aanwezig zijn op en naast het podium om van een ‘theatervoorstelling’ te kunnen spreken? Voor deze voorstelling: Twee acteurs - een technieker om de lichten en het geluid te bedienen - een decorontwerper - een kostuumontwerpster - een tekstschrijver/auteur - een muzikant/componist - een regisseur - een publiek – een podium – lichten – etc. 2.2. Toneel spelen Een toneelspeler of acteur moet veel verschillende gevoelens kunnen spelen. De vier belangrijkste gevoelens beginnen allemaal met een B . Kunnen de leerlingen deze zelf bedenken? Schrijf op het bord vier B’s zoals hieronder. (Blij, Bang, Boos, Bedroefd) B…………………….. B………………………… B…………………… B……………………… Enkele toneelopdrachten Nu we deze gevoelens te weten gekomen zijn, kunnen we ze eens proberen spelen! Hieronder vind je 3 kleine opdrachtjes. Naargelang de tijd die u wil besteden kiest u er één uit of kan u ze alle drie behandelen in de klas. Opdracht 1) De leerkracht zegt een gevoel en wanneer de leerlingen een klap horen, tonen ze met hun gezicht het juiste gevoel. Ze kunnen dit gevoel klein tonen maar ook heel groot. Kennen de leerlingen nog andere gevoelens? Deze mogen ze ook tonen… Opdracht 2) De Climax De handelingen die moeten uitgebeeld worden, worden steeds erger, intenser. - Je wacht op de bus en krijgt jeuk, niemand mag het opmerken - Je zit in de bus en je moet plots dringend naar het toilet. - Je moet wachten tot iedereen klaar is met eten voor je van tafel mag. Opdracht 3) Spelen per 3 Eerst allemaal tegelijk, dan enkele groepjes laten voordoen. De scène kan slechts een tiental seconden duren!! - 3 mensen zitten vast in de lift en wachten tot er hulp komt - 3 mensen wachten op het perron op een trein die maar niet komt - 3 mensen wachten in de wachtkamer van de dokter
5
3. Voorbereiding op het thema: wachten, maar waarop? 3.1. Voorbereidend klasgesprek: Waarover zou de voorstelling kunnen gaan als jullie naar de foto van de affiche kijken? De leerkracht toont de foto op de eerste pagina van deze lesmap. Dit is tevens het affichebeeld van de voorstelling. Vraag aan de leerlingen waarover de voorstelling zal gaan, wie volgens hen de hoofdpersonages zullen zijn. Vragen als leidraad voor een klasgesprek: Wanneer en waar moeten de leerlingen zoal wachten? Vinden ze dat fijn? Kunnen ze dat goed? Wat doen ze zoal om de tijd te doden tijdens het wachten? Zijn de leerlingen zelf aan het wachten op iets of iemand momenteel? Denken ze ooit na over wat het is om ‘groot’ te zijn? Kijken ze daar naar uit? Wat doet iemand die ‘groot’ is zoal? Wat doet die persoon juist niét? Hoe zie je dat iemand ‘groot’ is? Hoe weet je wanneer je zelf ‘groot’ bent? Wanneer is dat? Wat zou je allemaal kunnen doen om sneller te groeien? Om sneller ‘groot’ te zijn? (korstjes eten, rekoefeningen doen, …) Werd er aan de leerlingen al ooit eens gezegd: ‘Daar ben je nog te klein voor! Dat kan jij nog niet!’ en hoe voelden ze zich daarbij. Zijn ze soms bang om groot te worden? Waarom?
3.2. Creatief met ‘groot zijn’ Aansluitend aan het klasgesprek kan je met de kinderen hun eigen beeld uitwerken van hoe zij zichzelf zien als ze groot zullen zijn. Laat hen een tekening maken van zichzelf als ‘grote mens’ op gewoon A4-papier. Als je de tijd en het materiaal hebt kan je ook een ‘schaduwtekening’ maken met de leerlingen. 1 leerling gaat op een papier liggen in een ‘grotemensenhouding’ en laat zijn lichaamsomtrek natekenen door een medeleerling. Vervolgens kunnen ze er allerlei gadgets bij verzinnen en zichzelf inkleuren. Op die manier bekom je een hele klas levensgrote ‘grote mensen’!
6
4. Na de voorstelling 4.1. De zoektocht naar het onderliggende thema Met deze opdrachten willen we stap voor stap de kinderen ZELF laten ontdekken wat nu eigenlijk de boodschap van de voorstelling is nl. je moet in je leven het heft in éigen handen nemen als je iets wil veranderen, je moet soms moedige beslissingen nemen en de sprong durven wagen om gelukkig te worden. Je moet je angst voor het onbekende overwinnen. 4.1.1. De hoofdpersonnages Laat de kinderen de woorden uit de lijst onderbrengen bij Titus (de durfal) of bij Benny (de bangerik). klok – fiets blijven – vertrekken pietje precies – speelvogel klimmer - haak bangerik – durfal denker – doener passief – actief hoogtevrees niksdoen – iets doen 4.1.2. De acties/handelingen Dmv vraagstelling komen we uiteindelijk tot de slotconclusie: wie van de 2 vrienden ‘wint’? Mogelijke vragen: o Waarom staan Titus en Benny aan de boom? omdat ze er wachten tot ze groot zijn. o Wat doen ze zoal om sneller te groeien? korstjes eten, rekoefeningen, ondertseboven slapen, … o Zijn ze al groot volgens jullie? Hoe weet je dat (niet)? o Wat wil Benny het liefst van al doen? blijven wachten aan de boom, hun vertrek goed voorbereiden, blijven nadenken, … Hij is een beetje bang om te vertrekken omdat hij denkt dat er vanalles kan gebeuren omdat het gevaarlijk is als je bij de boom weggaat. o Wat wil Titus doen? vertrekken, naar de bergen en naar de zee gaan, actie ondernemen, …
7
4.1.3. De ‘clue’ van het verhaal – algemeen besluit Dit deel moét goed begeleid worden door de leerkracht om uiteindelijk tot de slotconclusie te komen van de voorstelling: je moet zélf handelen en actie ondernemen om iets te bereiken in het leven; door aan een boom te zitten wachten kom je nergens. Probeer echter zoveel mogelijk vanuit de kinderen zelf te laten komen, door de juiste vragen te stellen… We hebben nu een duideiljker beeld van wie Titus en Benny zijn en wat hun persoonlijkheden zijn. Vraag aan de leerlingen wie van de 2 ‘wint’ in dit verhaal Titus wint want uiteindelijk kan hij Benny overtuigen om samen te vertrekken, de wijde wereld in. Probeer ook de leerlingen zicht te laten verpersoonlijken met één van de 2 personnages: op wie lijken ze het meest? Zijn ze zelf soms bang om iets te doen dat ze nooit gedaan hebben? En zijn ze dan achteraf verdrietig omdat ze het niet gedaan hebben? Of net blij en trots omdat ze het wél gedaan hebben, ook al waren ze heel bang? Misschien kennen ze zelfs de uitdrukking: ‘Beter spijt van iets dat je gedaan hebt dan van iets dat je niet gedaan hebt’? Als slot-activiteit kan je nog vragen aan de leerlingen om op een briefje te schrijven wat ze nog héél graag eens willen doen binnenkort maar wat ze nog nooit gedurfd hebben. Alle briefjes kunnen in een grote doos gestopt worden en op het einde van het schooljaar/de maand/het kalenderjaar/… uit de doos gehaald worden om te zien wie al iets gerealiseerd heeft van wat hij/zij op zijn/haar briefje schreef.
4.2. Een recensie op kindermaat De leerkracht kan volgende uitleg geven bij deze opdracht: Een recensie is een moeilijk woord voor een bespreking. Deze wordt geschreven om mensen die het toneelstuk nog niet hebben gezien een idee te geven waarover de voorstelling gaat. Meestal geeft een recensent ook een mening over het stuk: Welke stukken hij goed of slecht, mooi, spannend of ontroerend vond en waarom. Deze opdracht kan mondeling gebeuren, of indien het niveau van de kinderen het toelaat ook schriftelijk. Opdracht: Maak zelf eens een korte bespreking over De Wachters en breng deze voor de klas. In deze bespreking wordt het volgende duidelijk: - Korte inhoud. - Hoe ziet de voorstelling eruit? Decor, acteurs, muziek, licht, kostuums, etc. - Wat is het belangrijkste moment van het toneelstuk? - Wat vond je van de voorstelling?
5. Kopieerbladen
8
VOOR DE VOORSTELLING
Een theatervoorstelling maken. Ben je al ooit naar een theatervoorstelling geweest? Waar? Met wie? Welk stuk? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Wat komt er zoal kijken bij het maken van een theatervoorstelling? -
……………………………………………………………………………..
-
……………………………………………………………………………..
-
……………………………………………………………………………..
-
……………………………………………………………………………..
-
……………………………………………………………………………..
-
……………………………………………………………………………..
-
……………………………………………………………………………..
-
……………………………………………………………………………..
-
……………………………………………………………………………..
-
……………………………………………………………………………..
Een acteur moet veel gevoelens kunnen uitbeelden. Ken je de 4 basisgevoelens? Ze beginnen allemaal met een B: -
B…………………………………..
-
B………………………………….
-
B………………………………….
-
B………………………………….
9
NA DE VOORSTELLING
DE WACHTERS 1. Breng de volgende woorden bij het juiste personnage thuis: Gele trui – fiets - klok – blijven – vertrekken - pietje precies – speelvogel - klimmer – haak - bangerik – durfal - denker – doener - passief – actief - hoogtevrees - niksdoen – iets doen TITUS BENNY
2. Kan je een antwoord geven op volgende vragen? -
Waarom staan Titus en Benny aan de boom? …………………………………………………………………………………………………………………………………. -
Wat doen ze zoal om sneller te groeien? …………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………….
10
-
Zijn ze al groot volgens jullie? Hoe weet je dat (niet)? …………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………….
-
Wat wil Benny het liefst van al doen? …………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………….
-
Wat wil Titus doen? …………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………….
-
Wie van de 2 wint uiteindelijk: Titus of Benny? ………………………………………………………………………………………………………………………………….
-
Herken je jezelf in de hoofdpersonnages? Zoja, op wie lijk jij het meest, op Benny of op Titus? …………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………….
-
Hoe kan je nu het diepere, achterliggende thema van de voorstelling omschrijven? Wat is de boodschap van dit stuk? …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………….
SLOTACTIVITEIT Schrijf op een los blad papier een aantal dingen die je héél graag eens wil doen of zeggen tegen iemand maar waar je een beetje bang voor bent of die je wel spannend vindt. Stop alle briefjes samen in 1 grote doos en zet ze achteraan in de klas. Spreek samen een tijdstip af wanneer je de doos zal opendoen. Probeer op zijn minst één ding dat je opschreef écht te realiseren voordat de doos opengaat. Bij het openen van de doos mag iedereen zijn verhaal vertellen over hoe je zelf tot actie overging en daardoor blij, verdrietig, teleurgesteld, trots, … was. Veel succes!
3. Stuur een mailtje naar
[email protected] en laat ons weten wat je van de voorstelling vond!
11
