TAALBELEID 2015-2016
Algemene visie Taalbeleid op onze school Via onze taalopvoeding en taalonderwijs willen wij werk maken van de harmonische ontplooiing van de persoonlijkheid van elk kind op onze school. Door onze taalopvoeding willen wij de integratie van elk kind in de maatschappij van vandaag en morgen bevorderen. Met onze taalopvoeding en –onderwijs willen wij alle kinderen deelachtig maken aan het erfgoed van de eigen cultuur en hun kennis en waardering van andere culturen bevorderen. Wij willen trouwens een open venster op de wereld bieden. Via onze taalopvoeding willen wij helpen de zingevende of levensbeschouwelijke dimensie in het leven te ontsluiten.
Accenten in ons taalbeleid
COMMUNICATIE Doel : elk kind kan op een voldoende hoog en rijk niveau communiceren in het Nederlands. GOEDE BEHEERSING VAN HET NEDERLANDS
COMMUNICATIEVAARDIGHEDEN
STERKE BASIS VOOR TALENKENNIS
BEGINSITUATIEANALYSE
-1
Zie evaluatie beleid 2011-2012
BEGINSITUATIEANALYSE
-2
A Het taalcurriculum NEDERLANDS realiseren: Welke methodes?
Jules in peuterklas en eerste kleuterklas Schatkist voor tweede kleuterklas
Welke ondersteunende materialen?
Mol en Beer in eerste leerjaar Taal Signaal in tweede tot en met zesde leerjaar
Leerlijn sticordiemaatregelen
Zie bijgevoegde lijst Toetsing
In lager onderwijs vooral methodegebonden toetsen
B. Het taalcurriculum VREEMDE TALEN realiseren: Talensensibilisering
Hoe realiseren de leerkrachten uit het kleuter deze opdracht? Occasioneel bij de jongste kleuters—een uitgewerkte lijn talensensibilisering en initiatie Frans in de derde kleuterklas.
Formeel Frans onderwijs
Plezier beleven aan vreemde talen komt op de eerste plaats als stimulans voor de taalverwerving bij alle kinderen. Het formeel vreemdetalenonderwijs Frans is voor de derde graad. Welke klemtonen legt de school in het aanbod formeel Frans onderwijs? Klemtonen uit leerplan.
C. Een krachtige leeromgeving realiseren: Schoolspecifieke kenmerken van:
een rijk milieu: a. materialen b. ruimte een rijk aanbod:
een rijke begeleiding:
ZIE BIJGEVOEGDE ANALYSE TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS
D. Afspraken betreffende de communicatie leerling – leerling: In de klas : beschaafd Nederlands leerkracht - leerling: Beschaafd Nederlands—verzorgde taal mondeling en schriftelijk ( mededelingen– rapporten,nota’s in agenda– nieuwsbrieven) Boodschappen in de gangen : verzorgde taal, beschaafd Nederlands leerkracht - leerkracht: Wanneer de leerlingen het kunnen horen, beschaafd Nederlands. Onderling : geschaafd dialect.
Extern:
school – ouder: Website : veel fotomateriaal - overzichtelijk met staakwoorden—korte verslagjes van klasactiviteiten
Nieuwsbrieven : maandelijks—per item—altijd zelfde hoofding—op einde van de maand —belangrijk : kalender
Persoonlijke mededelingen aan ouders : ofwel via een brief ofwel via agenda leerlingen—anderstaligen worden indien mogelijk aangesproken door leerkracht of zoco
Onthaal nieuwe ouders : door administratieve medewerker en/of directeur in Nederlands, eventueel in Frans of Engels.
Samenwerking met oudervereniging op nieuw elan
school - lokale gemeenschap: Samenwerking met andere KBO-scholen op pedagogisch vlak
Actieve deelname in organisatie van Jeugdboekenweek
Samenwerking met parochie,culturele en sportorganisaties
Samenwerking met Vives opvang buitenlandse studenten
school - internationale gemeenschap: Buitenlandse studenten via Katho
BEPALEN VAN DE WENSELIJKE SITUATIE
A. Het taalcurriculum realiseren: Wat willen we bereiken? a. Doelen op schoolniveau De nieuwe tendensen van de leerplannen Nederlands en Frans kennen en nastreven in de dagelijkse praktijk.
b. Doelen op leerkrachtenniveau Bewuster omspringen met het taalonderwijs. Als aandachtspunt meenemen om in de meest uiteenlopende activiteiten taaldoelen spontaan mee te nemen. ( voor de verschillende leergebieden, bij alle instructie-of ervaringsmomenten en bij de evaluatie van/door de leerlingen)
c. Doelen op leerlingenniveau Alle leerlingen verhogen hun taal– en communicatieve competenties.
B. Een krachtige leeromgeving uitbouwen: Wat willen we bereiken? a. Doelen op schoolniveau Bewuster worden van die krachtige leeromgeving en er werk van maken. b. Doelen op leerkrachtenniveau Professionalisering 2de taalverwerving. Kunnen meegaan in de visie omtrent een krachtige leeromgeving. c. Doelen op leerlingenniveau De leerlingen voelen zich uitgedaagd door de geboden leersituaties.
C. De communicatie verbeteren
Wat willen we bereiken? A. Interne communicatie: a. Doelen op schoolniveau Alle participanten voelen aan dat communicatie belangrijk en mogelijk is en verzorgen dit dan ook. b. Doelen op leerkrachtenniveau De leerkrachten zien het belang van een vlotte communicatie in en zijn bereid om daar dagelijks werk van te maken.
c. Doelen op leerlingenniveau De leerlingen voelen aan dat communicatie op onze school belangrijk is en kunnen deelnemen aan dit proces. Elke leerling kan op een voldoende hoog en rijk niveau communiceren in het Nederlands. De leerlingen krijgen voldoende mogelijkheden om te oefenen op de communicatievaardigheden. B. Externe communicatie: a. Doelen op schoolniveau We willen een school zijn met een open venster op de wereld, een school die de communicatie met externen als een kans ziet en dit daarom ook verzorgt. b. Doelen op leerkrachtenniveau De leerkrachten leren de visie van de school op dit vlak kennen en zijn bereid hierin mee te stappen. c. Doelen op leerlingenniveau De leerlingen kunnen en durven de communicatie met externen aangaan. De leerlingen zien het belang van vreemdetalenkennis in en zijn geprikkeld om met vreemde talen om te gaan.
Het taalcurriculum realiseren
Een krachtige leeromgeving uitbouwen
a. Doelen op schoolniveau De nieuwe tendensen van de leerplannen Nederlands en Frans kennen en nastreven
a. Doelen op schoolniveau Bewuster worden van die krachtige leeromgeving en er werk van maken. b. Doelen op leerkrachtenniveau
in de dagelijkse praktijk.
Professionalisering 2de taalverwerving.
b. Doelen op leerkrachtenniveau Bewuster omspringen met het taalonderwijs. Als aandachtspunt meenemen om in de meest uiteenlopende activiteiten taaldoelen spontaan mee te nemen. ( voor de
Kunnen meegaan in de visie omtrent een krachtige leeromgeving. c. Doelen op leerlingenniveau De leerlingen voelen zich uitgedaagd door de geboden leersituaties.
verschillende leergebieden, bij alle instructie-of ervaringsmomenten en bij de evaluatie van/door de leerlingen) c. Doelen op leerlingenniveau Alle leerlingen verhogen hun taal– en communicatieve competenties.
COMMUNICATIE
STERKE BASIS STERKE BASIS Doel : elk kind kan op een voldoende COMMUNICATIE VOOR TALENKENVOOR TALENKENhoog en niveau het Doel : elkrijk kind kan communiceren op een vol- in NIS Nederlands. doende hoog en rijk niveau com- NIS municeren in het Nederlands. GOEDE BEHEERSING VAN HET NEDERLANDS
COMMUNICATIEVAARDIGHEDEN
De communicatie verbeteren A. Interne communicatie: a. Doelen op schoolniveau Alle participanten voelen aan dat communicatie belangrijk en mogelijk is en verzorgen dit dan ook. b. Doelen op leerkrachtenniveau De leerkrachten zien het belang van een vlotte communicatie in en zijn bereid om daar dagelijks werk van te maken. c. Doelen op leerlingenniveau De leerlingen voelen aan dat communicatie op onze school belangrijk is en kunnen deelnemen aan dit proces. Elke leerling kan op een voldoende hoog en rijk niveau communiceren in het Nederlands. De leerlingen krijgen voldoende mogelijkheden om te oefenen op de communicatievaardigheden. B. Externe communicatie: a. Doelen op schoolniveau We willen een school zijn met een open venster op de wereld, een school die de communicatie met externen als een kans ziet en dit daarom ook verzorgt. b. Doelen op leerkrachtenniveau De leerkrachten leren de visie van de school op dit vlak kennen en zijn bereid hierin mee te stappen. c. Doelen op leerlingenniveau De leerlingen kunnen en durven de communicatie met externen aangaan. De leerlingen zien het belang van vreemdetalenkennis in en zijn geprikkeld om met vreemde talen om te gaan.
OPERATIONEEL PLAN 15-16 Ons taalbeleid is gebouwd op de twee peilers communicatie en sterke basis voor talenkennis met als kerndoelen het taalcurriculum realiseren, een krachtige leeromgeving uitbouwen en de communicatie verbeteren. Daarbij beschouwen we goede beheersing van het Nederlands en communicatieve vaardigheden als bouwstenen van de communicatie. De taalstimuleringsactiviteiten uit de voorbije schooljaren hebben wij na evaluatie terug opgenomen waar we die als belangrijk aanvoelen. ( taalstimulering naar taalarme leerlingen en talensensibilisering—taalinitiatie). In het schooljaar 15-16 willen we “de communicatie verbeteren” in de focus zetten. Zowel de interne communicatie als de externe communicatie willen wij bekijken, evalueren en bijsturen waar nodig. Zorg voor taal op school als element van de schoolcultuur en als middel om de school haar cultureel-maatschappelijke rol te laten spelen. De band van de school met de omgeving is vooral belangrijk voor de maatschappelijke integratie van leerlingen waarvan de taalontwikkeling problematisch is. In deze derde laag gaan de doelen niet zozeer over taaldidactiek maar over het versterken van de taalcompetenties van de teamleden en de schoolleiding om met de ouders en met de omgeving samen te werken. We willen onze vaardigheid in de verbale communicatie met de ouders, met collega’s, met onderwijsondersteuners en met de lokale gemeenschap bekijken en bijsturen waar nodig. Het taalbeleid van de school richt zich zo op een bredere context dan die van de didactische competenties van de klas.
TAALSTIMULERING NAAR TAALARME LEERLINGEN
TOE Het taalcurriculum realiseren
Een krachtige leeromgeving uitbouwen
a. Doelen op schoolniveau
a. Doelen op schoolniveau
De nieuwe tendensen van de leerplannen Nederlands en
Bewuster worden van die krachtige leeromgeving en er werk van maken.
Frans kennen en nastreven
b. Doelen op leerkrachtenniveau
in de dagelijkse praktijk.
Professionalisering 2de taalverwerving.
b. Doelen op leerkrachtenniveau
Kunnen meegaan in de visie omtrent een krachtige leeromgeving.
Bewuster omspringen met het taalonderwijs.
c. Doelen op leerlingenniveau
Als aandachtspunt meenemen om in de meest uiteenlopende
De leerlingen voelen zich uitgedaagd door de geboden leersituaties.
activiteiten taaldoelen spontaan mee te nemen. ( voor de verschillende leergebieden, bij alle instructie-of ervaringsmomenten en bij de evaluatie van/door de leerlingen) c. Doelen op leerlingenniveau Alle leerlingen verhogen hun taal– en communicatieve competenties.
STERKE BASIS
COMMUNICATIE Doel : elk kind kan op een voldoende hoog en rijk ni-
VOOR TALENKENNIS
veau communiceren in het Nederlands.
GOEDE BEHEERSING VAN HET
COMMUNICATIEVAARDIGHEDEN
NEDERLANDS
De communicatie verbeteren A. Interne communicatie: a. Doelen op schoolniveau Alle participanten voelen aan dat communicatie belangrijk en mogelijk is en verzorgen dit dan ook. b. Doelen op leerkrachtenniveau De leerkrachten zien het belang van een vlotte communicatie in en zijn bereid om daar dagelijks werk van te maken. c. Doelen op leerlingenniveau De leerlingen voelen aan dat communicatie op onze school belangrijk is en kunnen deelnemen aan dit proces. Elke leerling kan op een voldoende hoog en rijk niveau communiceren in het Nederlands. De leerlingen krijgen voldoende mogelijkheden om te oefenen op de communicatievaardigheden. B. Externe communicatie: a. Doelen op schoolniveau We willen een school zijn met een open venster op de wereld, een school die de communicatie met externen als een kans ziet en dit daarom ook verzorgt. b. Doelen op leerkrachtenniveau De leerkrachten leren de visie van de school op dit vlak kennen en zijn bereid hierin mee te stappen. c. Doelen op leerlingenniveau De leerlingen kunnen en durven de communicatie met externen aangaan. De leerlingen zien het belang van vreemdetalenkennis in en zijn geprikkeld om met vreemde talen om te gaan.
Werkpunt anderstalige kleuters : woordenschatmapjes Beoogd effect : De leerlingen worden gestimuleerd om te oefenen op de specifieke woordenschat per BC. Organisatie—planning : De leerkrachten maken mapjes met foto’s /tekeningen van de specifieke woordenschat per BC . Hiermee wordt in de klas geoefend en de kleuters krijgen dit ook
Mee naar huis om te oefenen/ te tonen aan hun ouders.
Werkpunt anderstalige kleuters : ondersteuning zorgleerkrachten in 2de en 3de kleuterklas Beoogd effect : De leerlingen worden gestimuleerd om te oefenen. Organisatie—planning : In de werking van de zorgleerkracht in peuter en eerste kleuterklas is de taalactivering opgenomen
in haar werking in de kleuterklassen. De zorgleerkracht in de tweede en derde kleuterklas neemt dit ook op in haar werking met een lestijd voorlezen en een activiteit computergebruik naar voorbereidend lezen en rekenen.
Deelname aan project de Verhalenverteller van de openbare bib : Beoogd effect : In moeilijkere thuissituaties het voorlezen en bibbezoek introduceren. Organisatie—planning : zoco ism bib
Deelname aan project Taalsprong Beoogd effect : Anderstalige leerlingen opwarmen voor het onderwijs in het Nederlands vanaf 1 september . Organisatie en planning : Sociaal huis
Specifieke taalactitviteiten in kleuterschool Beoogd effect : Leerlingen gaan vlot vertellen over iets in hun klasgroep. Organisatie en planning : Taalstimulering via Jules die meegaat in de peuter en eerste kleuterklas, de schattendoos in de tweede kleuterklas en de ABC-doos in de derde kleuterklas. Een individuele kleuter brengt hierdoor een eigen verhaal in de klasgroep.
Ouders meenemen in de taalactiviteiten uit de kleuterklas Beoogd effect : De kleuters worden gestimuleerd om ook thuis de gebruikte woordenschat te gebruiken. Organisatie en planning : In de nieuwsbrieven in de kleuterklassen vermelden de klassenleerkrachten per BC de woordenschat die aan bod kwam.
TALENSENSIBILISERING
Het taalcurriculum realiseren
Een krachtige leeromgeving uitbouwen
a. Doelen op schoolniveau
a. Doelen op schoolniveau
De nieuwe tendensen van de leerplannen Nederlands en
Bewuster worden van die krachtige leeromgeving en er werk van maken.
Frans kennen en nastreven
b. Doelen op leerkrachtenniveau
in de dagelijkse praktijk.
Professionalisering 2de taalverwerving.
b. Doelen op leerkrachtenniveau
Kunnen meegaan in de visie omtrent een krachtige leeromgeving.
Bewuster omspringen met het taalonderwijs.
c. Doelen op leerlingenniveau
Als aandachtspunt meenemen om in de meest uiteenlopende
De leerlingen voelen zich uitgedaagd door de geboden leersituaties.
activiteiten taaldoelen spontaan mee te nemen. ( voor de verschillende leergebieden, bij alle instructie-of ervaringsmomenten en bij de evaluatie van/door de leerlingen) c. Doelen op leerlingenniveau Alle leerlingen verhogen hun taal– en communicatieve competenties.
COMMUNICATIE
STERKE BASIS
Doel : elk kind kan op een voldoenVOOR TALENKENde hoog en rijk niveau communiceren NIS in het Nederlands.
GOEDE BEHEERSING
COMMUNICATIEVAARDIGHEDEN
VAN HET
De communicatie verbeteren A. Interne communicatie: a. Doelen op schoolniveau Alle participanten voelen aan dat communicatie belangrijk en mogelijk is en verzorgen dit dan ook. b. Doelen op leerkrachtenniveau De leerkrachten zien het belang van een vlotte communicatie in en zijn bereid om daar dagelijks werk van te maken. c. Doelen op leerlingenniveau De leerlingen voelen aan dat communicatie op onze school belangrijk is en kunnen deelnemen aan dit proces. Elke leerling kan op een voldoende hoog en rijk niveau communiceren in het Nederlands. De leerlingen krijgen voldoende mogelijkheden om te oefenen op de communicatievaardigheden. B. Externe communicatie: a. Doelen op schoolniveau We willen een school zijn met een open venster op de wereld, een school die de communicatie met externen als een kans ziet en dit daarom ook verzorgt. b. Doelen op leerkrachtenniveau De leerkrachten leren de visie van de school op dit vlak kennen en zijn bereid hierin mee te stappen. c. Doelen op leerlingenniveau De leerlingen kunnen en durven de communicatie met externen aangaan. De leerlingen zien het belang van vreemdetalenkennis in en zijn geprikkeld om met vreemde talen om te gaan.
Verder werking als schooljaar 14-15 : lijn talensensibilisering met aanvullingen via inpikken op actualiteit, creativiteit van de leerlingen en van de leerkracht Taalinitiatie en talensensibilisering : Waar het bij taalinitiatie vooral gaat over de voorbereiding op het formele onderwijs in een bepaalde taal, hier het Frans, gaat het bij talensensibilisering uitsluitdend om het wekken van belangstelling voor vreemde talen. “ VVKBaO— Jan Saveyn—taalbeleid voeren in de basisschool ”
AANDACHT VOOR DE COMMUNICATIE Het taalcurriculum realiseren
Een krachtige leeromgeving uitbouwen
a. Doelen op schoolniveau
a. Doelen op schoolniveau
De nieuwe tendensen van de leerplannen Nederlands en
Bewuster worden van die krachtige leeromgeving en er werk van maken.
Frans kennen en nastreven
b. Doelen op leerkrachtenniveau
in de dagelijkse praktijk.
Professionalisering 2de taalverwerving.
b. Doelen op leerkrachtenniveau
Kunnen meegaan in de visie omtrent een krachtige leeromgeving.
Bewuster omspringen met het taalonderwijs.
c. Doelen op leerlingenniveau
Als aandachtspunt meenemen om in de meest uiteenlopende
De leerlingen voelen zich uitgedaagd door de geboden leersituaties.
activiteiten taaldoelen spontaan mee te nemen. ( voor de verschillende leergebieden, bij alle instructie-of ervaringsmomenten en bij de evaluatie van/door de leerlingen) c. Doelen op leerlingenniveau
COMMUNICATIE Doel : elk kind kan op een voldoende hoog en rijk niveau communiceren in het Nederlands.
GOEDE BEHEERSING
STERKE BASIS VOOR TALENKENNIS
COMMUNICATIEVAARDIGHEDEN
VAN HET
De communicatie verbeteren A. Interne communicatie: a. Doelen op schoolniveau Alle participanten voelen aan dat communicatie belangrijk en mogelijk is en verzorgen dit dan ook. b. Doelen op leerkrachtenniveau De leerkrachten zien het belang van een vlotte communicatie in en zijn bereid om daar dagelijks werk van te maken. c. Doelen op leerlingenniveau De leerlingen voelen aan dat communicatie op onze school belangrijk is en kunnen deelnemen aan dit proces. Elke leerling kan op een voldoende hoog en rijk niveau communiceren in het Nederlands. De leerlingen krijgen voldoende mogelijkheden om te oefenen op de communicatievaardigheden. B. Externe communicatie: a. Doelen op schoolniveau We willen een school zijn met een open venster op de wereld, een school die de communicatie met externen als een kans ziet en dit daarom ook verzorgt. b. Doelen op leerkrachtenniveau De leerkrachten leren de visie van de school op dit vlak kennen en zijn bereid hierin mee te stappen. c. Doelen op leerlingenniveau De leerlingen kunnen en durven de communicatie met externen aangaan. De leerlingen zien het belang van vreemdetalenkennis in en zijn geprikkeld om met vreemde talen om te gaan.
Focus op communicatie Prioriteit in de kleuterschool Beoogd effect : Het kleuterteam maakt een lijst op van do’s en dont’s bij een goede communicatie naar ouders toe. Organisatie—planning : Personeelsvergadering
Teamwerking prioriteit Beoogd effect : De leerkrachten voelen zich vrijer in het team en kunnen vlotter communiceren met elkaar. Organisatie—planning : Diverse activteiten voor het team tijdens het schooljaar.
Sociale vaardigheden een prioriteit dit schooljaar Beoogd effect : De leerlingen krijgen handvaten om bij conflicten te communiceren en om over hun gevoelens te communiceren. Organisatie—planning : Zie prioriteitenplanning operationeel plan
Communicatie naar ouders toe Beoogd effect : Elke leerkracht zoekt op een eigen, vlotte manier om met ouders te communiceren. ( Gimme, brieven, klasblog, …) De schoolleiding brengt via Gimme snel informatie naar de meeste ouders. De ict-coördinator zorgt dat de website van school aantrekkelijk is als vorm van communicatie naar de buitenwereld. De organisatie en werking van de schoolraad en de oudervereniging zorgt voor een goede communicatie tussen de verschillende geledingen. Organisatie—planning : Pv van augustus ( ict-coördinator naar team) In de loop van het schooljaar. ( directie en ict-coördinator) Schoolraad en ouderverenigingorganisatie