18 HET MAGAZINE VOOR DE PVC PROFESSIONALS
APRIL 2009 SOLVIN
SPECIAL BUIZEN
& VERBINDINGSSTUKKEN
WATER en PVC,
een gemeenschappelijke toekomst
DOELSTELLINGEN RECYCLAGE VINYL 2010® HOEDJE AF VOOR DE SECTOR! MARKTONTWIKKELING WAT NIEUWS VAN HET FRONT?
PVC – INNOVATIE – TOEPASSINGEN – DUURZAME OPLOSSINGEN – WWW.SOLVINPVC.COM
April 2009 Gepubliceerd door SolVin Ransbeekstraat 310 B-1120 Brussel Tel.: (32) (0)2 264 28 22 www.solvinpvc.com www.solvay.com/pvc/index.htm
Speciaal nummer WATER en PVC-BUIZEN P04 ■
P R E STAT I E S
Wateraanvoer – PVC onder druk? No stress | Afvoerbuizen – PVC, voor elke uitdaging | Sanering – Uitverkoren toepassing van PVC | Drainage – Plooien, maar nooit breken | Irrigatie – Enkel verkrijgbaar bij een erkende verdeler |
P14 ■
MARKTONTWIKKELING
Go East ! |
P15 ■
P V C - P RO M O T I E
PVC4Pipes – een vereniging van gemeenschappelijke belangen |
P16 ■
OM TE ONTDEKKEN…
Nieuwe troeven voor PVC |
P18 ■
MADE IN PVC
Theo Jansen, de man die de buizen in de wind deed wandelen… |
P20 ■
DUURZAME OPLOSSINGEN
Ecoprofiel – Naar een voorbeeldige leiding | Gesloten cyclus? – Vinyl 2010® en Recovinyl® : hoedje af voor de buizenproducenten |
P24 ■
O P M E R K E L I J K E G E VA L L E N
Buizen die het leven veranderen – Brazilië | Madagascar | Cambodja | Thailand |
P28 ■ Verantwoordelijke uitgever Pierre Tucoulat Voorzitter redactiecomité Xavier van Kesteren
[email protected] Redactiecomité Xavier van Kesteren, Richard Thommeret, Helmuth Leitner, Catherine Fustin Correspondenten Hervé Boisson, Edison Carlos, Enrico Ferraris, Zdenek Hruska, David Hughes, Raimon Piqué, Sarintip Sritongkam, Muriel Van Schoelandt Met de medewerking van: Jacques de Gerlache, Jean-Louis Dermience, Joël Fumire, Werner Preusker (AGPU), Alain Rémy, Raja Wakil (Chempart Polymers) Redactie, ontwerp en productie The Crew Communication Catherine Fustin
[email protected] Foto’s SolVin, Pipelife Nederland, Alphacan, Nicoll (Aliaxis Groep), Pipelife Spanje, Espiroflex, Cincinnati Extrusion GmbH, Ouest Drain, Pipelife Frankrijk, Zicla, Faraplan, Loek van der Klis, SEMASA, Jacques de Gerlache, SNV Cambodia/Jan Lam, Thackray Museum, H.P. Gasser AG (Zwitserland), Art Gens, Chempart Polymers, iStockphoto, Getty Images, Shutterstock Cover : "Water splashing" – Shutterstock Kopiëren of overnemen van artikels verboden zonder toestemming. Wettelijk depot bij de Nationale Bibliotheek: april 2009
2
PVC NEWS
Zoom in op… – Groot-Brittannië | Frankrijk | Zwitserland |
P30 ■
S O LV I N ’ S D I G E ST
SolVin Rheinberg – 50 jaar PVC | Barcelona – Expoquimia | Solvay Indupa – Arte & Vinil | Dubai – Arabplast |
U vindt alle eerder uitgegeven nummers van Wave terug op: www.solvinpvc.com rubriek Bibliotheek/Magazine – SolVin Wave Kent u iemand die Wave wil ontvangen ? Laat het ons weten:
[email protected]
g Pierre Tucoulat SolVin CEO
De PVC-buis is alomtegenwoordig in ons dagelijks leven. Op 70 jaar tijd heeft die een bliksemsnelle en ononderbroken ontwikkeling gekend, die het huidige succes heeft mogelijk gemaakt. Veel mensen weten namelijk niet – of vergeten – dat de buis de eerste grootschalige toepassing van PVC was, waarmee het begon aan haar buitengewone opgang… Zeventig jaar ontwikkeling dankzij de durf van de buizenmakers en het vertrouwen dat zij stelden in de nieuwe technieken, waardoor de PVC-buis constant kon blijven evolueren. Creativiteit en vernieuwing zijn meer dan ooit een dagelijkse prioriteit voor de verwerkers, op het vlak van hardheid, zeer hoge drukweerstand, schokweerstand, recyclage, geluidsisolatie of vormgeving.
EditoriaAl
Duurzaam vernieuwen is de echte uitdaging van vandaag
Ook bij SolVin staan vernieuwing en creativiteit centraal in ons dagelijks werk. Dankzij deze dubbele troef, willen wij de crisis die de volledige industriële wereld treft doorstaan, en tegelijkertijd de duurzame ontwikkeling verderzetten binnen de groeistrategie van de Groep. De uitdaging voor SolVin ligt vooral bij de zeldzamer wordende fossiele brandstoffen en het toenemende belang van het milieu. Daarom hechten wij zoveel belang aan de voortdurende verbetering van recyclagetechnieken, zodat wij steeds meer gebruikte materialen kunnen hergebruiken. PVC bestaat slechts voor de helft uit aardolie. Dankzij recyclage wil men het aandeel van niet-hernieuwbare energie bij de productie nog verminderen. Vorig jaar werd zo bijna 200.000 ton PVC-afval na consumptie hergebruikt, een groot deel daarvan voor de productie van buizen!
De uitdaging van het water, belangrijkste afzetmarkt voor de PVC-buis, is fundamenteel voor onze industriële samenlevingen, maar ook – en vooral – voor opkomende landen. In dit begin van de 21ste eeuw, is de inzet die samenhangt met het waterbeleid zeer belangrijk… En de marktontwikkelingsmogelijkheden enorm. De vraag bestaat en de huidige crisis zal de nood om steden verder te voorzien met betrouwbare en duurzame leidingen niet lang meer afremmen. PVC is een materiaal met duidelijke troeven, en is zeker klaar om deze uitdaging aan te gaan. Het is nu zaak om dit bekend te maken, en ook om innovatief te blijven zodat duidelijk blijkt dat dit materiaal de uitdagingen van de toekomst aankan. Pierre Tucoulat, SolVin CEO
SolVin in enkele woorden ■ ■ ■ SolVin, een joint venture van Solvay en BASF, is de tweede producent van PVC-hars in Europa, met een capaciteit van 1,32 miljoen ton en 8 productiesites. SolVin produceert verschillende types PVC voor uiteenlopende toepassingen, waardoor het behoort tot het dagelijks leven van iedereen. De gebundelde competenties van de beide groepen en de geografische verspreiding van de SolVin-productiesites laten toe een constante aanvoer van de producten en aanverwante diensten te realiseren. SolVin voert reeds lang een proactieve politiek ter bescherming van het milieu, in het bijzonder door zich te engageren in het Europese Vinyl 2010 ®-programma.
3
WATE &PVC
EEN GEMEENSCHAPPELIJKE TOEKOMST Water is de meest overvloedige natuurlijke rijkdom op aarde, maar ze is ook het moeilijkst te bedwingen en het meest ongelijk verdeeld. Het overleven van honderden miljoenen mensen staat op het spel, en PVC gaat haar deel van de uitdaging aan.
4
Slechts 0,028% van de hydrosfeer is beschikbaar voor de mens en dit moet aan de waterbehoefte van de volledige mensheid voldoen voor huishoudelijk gebruik, landbouw, industrie en energie. Bovendien blijft de wereldbevolking toenemen. In 1950 schatte men de hoeveelheid hernieuwbaar water op 17.000 m3 per persoon per jaar. Dit was nog maar 7.500 m3 per persoon/ jaar in 1995 en dit zou dalen tot minder dan 5.100 m3 per persoon/ jaar, een daling van 2/3 van het beschikbare water per persoon dus, op slechts 75 jaar tijd. In bepaalde streken die geteisterd worden door droogte, beschikken de inwoners over geen enkele infrastructuur om het water tot bij hen te brengen, terwijl het elders, soms zelfs niet zo ver daarvandaan, rijkelijk vloeit. Daarom is het van levensbelang om het watergebruik en de waterleidingen te rationaliseren.
PR E S T A T IE S
R Platina bruiloft voor het water en de PVC-buis Bij dit vooruitzicht speelt PVC een belangrijke rol, als het tenminste aan de nieuwe noden kan voldoen door middel van steeds verder gedreven technologische innovatie. Sinds de eerste PVC waterleiding in 1937, kennen toevoer- en afvoerleidingen, irrigatiekanalen en afwateringsbuizen een spectaculaire groei. PVC levert al meer dan 70 jaar een bijdrage aan het welzijn van de wereldbevolking, met een bijna onbeperkte levensduur, weerstand in extreme weersomstandigheden, sanitaire conformiteit op het hoogste niveau en 100% recyclage van het productieafval. Het biedt ook hoop op overleven voor honderden miljoenen mensen voor wie water niet vanzelfsprekend is…
5
Bij wateraanvoer zijn de twee belangrijkste eisen druksterkte op lange termijn en chemische inertie. PVC bezit beide kenmerken!
01 WATERAANVOER
PVC ONDER DRUK ?
De druk waaraan een bepaald materiaal in de tijd (50 jaar) weerstaat wordt gemeten in MRS – "Minimum Required Strength". Het voordeel van PVC is de hoge elasticiteitsmodulus (E-Modulus – treksterkte) dankzij welke het materiaal gemiddelde waarden rond MRS 25 (25 Mpa of 250 bar)bereikt, in tegenstelling tot andere plastics, die meestal pieken op MRS 10. Het zwakke punt op het vlak van druksterkte ligt vaak bij vertakkingen en aansluitingen. Ook daar bestaan er PVC-oplossingen om op alle mogelijkheden voorbereid te zijn. Dankzij bijvoorbeeld aansluitingen zoals de zogenaamde "tensile resistant fittings" (TRF)
6
1
(Pipelife, GeorgFischer…), kan een complex systeem nooit loskomen, want de aansluitingen zijn sterker dan eender welk ander materiaal in deze sector. Het feit dat de nieuwe bigeoriënteerde PVC-buizen (PVC-O)1 een sterkte van MRS 40 tot 45 hebben is des te opmerkelijker en geruststellender! Dit is mogelijk dankzij een zwakkere kruip. De uitzonderlijk gladde binnenkant van de aanvoerbuizen in PVC-O vergemakkelijkt de stroming en vermindert eventuele afzetting die deze stroming zouden belemmeren zo veel mogelijk. Deze kenmerken zijn onmisbaar voor een perfecte kwaliteit van het drinkwatertransport. Maar dit wordt nog interessanter dankzij de chemische inertie van PVC, die maakt dat de bestanddelen van de buis niet naar het water migreren, en omgekeerd, dat de ontsmettingsmiddelen (bijvoorbeeld chloordioxide) in het water de buis niet aantasten. Andere plastics die voor watertoevoer worden gebruikt bieden al deze voordelen niet. Goed om te weten...
Zie ook Wave 17: Buizen en hulpstukken – "Bigeoriënteerde" ontwikkelingen.
PR E S T A T IE S Elastomeernaden g Om de levensduur van de aanvoerbuizen te verhogen, hebben verschillende producenten externe aansluitingen uitgewerkt met een zeer hoge druksterkte. © Pipelife Nederland
Bevestigingsring
2
Mike A. Osry: The energy crisis – Designing with material and energy efficient PVC piping systems. DPI Plastics (Pty) Ltd., P.O. Box 389, Germiston. 2006.
0,25 0,20 0,15 0,10
PVC
0,30
Ductiel ijzer
Chemische inertie is noodzakelijk voor drinkwaterleidingen. Het is natuurlijk zeer belangrijk dat de bestanddelen van de buis niet in de waterstroom terechtkomen om de zuiverheid van het water te behouden, maar ook dat de buis, zelfs in extreme omstandigheden, niet wordt aangetast door de ontsmettingsmiddelen in het water, voornamelijk chloordioxide (ClO2). Denk bijvoorbeeld aan de hete zomer van 2003: plastic buizen van het Franse drinkwaternetwerk die de vereiste minimumleeftijd van 50 jaar nog niet hadden bereikt, braken bij normale
Statistieken breuk van buizen (bron: DVGW – Deutsche Vereinigung des Gas- und Wasserfaches e.V.) Duitsland 2003
PE (Polyethyleen)
Chemische resistentie: een sterk argument
Geperst Beton
© Alphacan
Ook de studie uit 2006 van de Duitse Technische en Wetenschappelijke Vereniging voor Gas en Water (DVGW) is overtuigend. De studie vergelijkt de breukfactor van verschillende materialen die in waterleidingssystemen worden gebruikt. PVC heeft de laagste breukfactor (0,05 gevallen per lopende kilometer per jaar) tegen 0,26 voor staal, 0,12 voor cementvezel en 0,08 voor PE (zie hieronder). g
Vezel-cement
g Dankzij bioriëntatie, heeft het gamma buizen van Alphacan Brio ® (nominale druk 16 of 25 bar) een levensduur van meer dan 100 jaar.
Naast deze bemoedigende vaststellingen, worden ook regelmatig nieuwe tests ontwikkeld, namelijk binnen de vereniging PVC4Pipes. Dat is bijvoorbeeld het geval voor de nieuwe geleertestmethode met differentiële calorimetrie door middel van scanning (DSC). Het gebruikte toestel meet de warmteabsorptie van een staal in functie van de temperatuur, zodat de temperatuur waarbij de kristallieten smelten kan worden vastgesteld, en dus de kwaliteit van de toepassing van het PVC. Dit is zeer interessant, daar men bij deze methode slechts een klein staaltje van het product gebruikt.
Gietijzer
Rekening houdend met de noden van de hoogkwalitatieve watertoevoernetwerken en met de economische eisen, is bigeoriënteerd PVC-O een oplossing die zeker in overweging moet worden genomen. Niet alleen omwille van de zeer hoge mechanische weerstand, maar ook door het lage gebruik aan grondstoffen dankzij de dunne wanden... In Europa zijn onder andere Pipelife (Oostenrijk – www.pipelife.com), Wavin (Nederland – www.wavin.com), Alphacan (Frankrijk – www.alphacan.com), Uponor (Finland – www.uponor.com), Molecor en Uralita (Spanje – www.molecor.com – www.uralita.com). Deze nieuwe PVC-generatie bezit natuurlijk alle aansluitingen en aftakkingen die een gelijkwaardige weerstand bieden.
Staal
PVC blijft het meest duurzame plastic, mede dankzij onophoudelijke technologische vernieuwingen. Voor de watertoevoer staat het bigeoriënteerde PVC op de eerste rij hiervan…
Een recente studie van ingenieur Mike Osry 2 in Zuid-Afrika heeft de uitzonderlijke druksterkte van buizen in PVC-O aangetoond. Hij heeft de sterkte over 50 jaar berekend, dat 80% hoger ligt dan niet-bigeoriënteerd PVC en PVC-M (gemodificeerd PVC, met een toevoeging van chloorpolyethyleen of acryl), en vier keer hoger dan buizen in HDPE 100 (hoge dichtheid polyethyleen met een MRS van 100 bar). PVC-O is dus het meest geschikte materiaal voor drinkwatertoevoer. Talrijke Europese landen gebruiken het en waarderen de uitzonderlijke voordelen ervan. Denk bijvoorbeeld, naast schokbestendigheid en weerstand aan waterslag, aan de toegenomen watercapaciteit dankzij een steeds grotere diameter en de energiebesparing tijdens de hele bestaanscyclus van het product, die HDPE 100, staal en gietijzer ver achter zich laat.
drukomstandigheden. Oorzaak? Een zeer hoge ClO2-concentratie in een ongewoon heet milieu. SolVin en PVC4Pipes hebben dus een studie gedaan om na te gaan of PVC weerstand kon bieden in deze extreme omstandigheden, krachtens de eisen van de ISO-norm 4433. In deze studie werd ClO2 gebruikt en een ander ontsmettingsmiddel dat voor water wordt gebruikt, natriumhypochloriet (NaClO), beter bekend als bleekwater. Bij een normale temperatuur en concentratie, hebben de onderzoekers geen kwaliteitsverlies van het PVC vastgesteld, noch bij het ene, noch bij het andere product. Vervolgens hebben ze de PVC-stalen aan zeer extreme omstandigheden blootgesteld die bij dagelijks gebruik niet voorkomen (temperatuur van 40 °C, hoge concentratie aan ontsmettingsmiddelen in het water), en ze hebben slechts een zeer beperkte aantasting vastgesteld van het PVC-oppervlak. Dit lag ver onder de toegelaten corrosienorm. Dit resultaat bevestigt dus de uitstekende weerstand die hard PVC biedt aan corrosieve stoffen.
Aantal breuken/km/jaar
NO STRESS !
PVC-O: eerste van de klas voor watertoevoer
0,05 0.00 Statistieken van de DVGW opgesteld in 2006, geregistreerde breuken in 2003 op een standaard waternetwerk in Duitsland.
7
Tijden veranderen, gebouwen ook. In de steden wordt de ruimte schaars en iedere vierkante meter wordt steeds duurder. Daarnaast veranderen de methodes omwille van de nieuwe eisen rond energiebesparing.
02 AFVOERBUIZEN
EEN ONMOGELIJKE
OPDRACHT? Overal staat het probleem van de optimisering van de beschikbare ruimte centraal. Daarom moeten de waterafvoersystemen steeds lichter zijn en aanpasbaar aan elke uithoek, zonder de mechanische prestaties in het gedrang te brengen of af te wijken van de Europese norm inzake minimumdikte… Een onmogelijke opdracht? En dat is nog niet alles. Afvoersystemen moeten aan verschillende normen voldoen, waaronder brandvastheid en weerstand bij thermische schokken. Deze normen zijn reeds van toepassing in bepaalde landen en staan op het punt om uitgebreid te worden naar de rest van Europa. Het is bekend dat PVC niet bestand is tegen zeer hoge temperaturen, maar dit probleem kan worden opgelost met behulp van een additief (acrylnitril styreen of gechloreerd PVC). En de brandweerstand? Dankzij zelfdovende eigenschappen houdt PVC over het algemeen beter stand bij brand dan andere plastics. In Frankrijk voldoet PVC reeds aan brandklasse M1, en er bestaat geen twijfel over dat het ook aan de EN-normen zal voldoen wanneer die van toepassing zullen zijn. Een ander belangrijk kenmerk in gebouwen met meerdere huisvestingen, is de geruisloosheid van de afvoerleidingen. Op al deze vlakken is er sterk geïnnoveerd de laatste jaren. En PVC blijft de uitdaging aangaan!
8
PR E S T A T IE S g Dankzij de binnenwand met spiraalvormige ribben, hebben de buizen van het systeem Chutunic® Acoustique uitzonderlijke hydraulische en geluiddempende kenmerken. © Nicoll (Aliaxis Groep)
Besparen op grondstoffen en tegelijkertijd de efficiëntie verbeteren en de installatie vergemakkelijken in steeds kleiner wordende ruimtes? Een eerste antwoord kan men zoeken bij de structuur van de PVC-buis: twee gladde lagen en een binnenlaag in geëxpandeerd PVC (schuim) dat tot 100% uit gerecycleerd PVC kan bestaan. Zo krijg je, met minder primaire grondstoffen, lichtere en even stevige buizen, met lagere productiekosten en ongeëvenaarde energieprestaties. Een tweede antwoord ligt bij de oneindige assemblage- en verbindingsmogelijkheden voor de bouwsector.
Geen zwakke schakel in de afvoerketen Het spreekt voor zich dat de verbindingsstukken even goede mechanische kenmerken moeten hebben als de buizen om het beste rendement te bekomen. Er bestaat een uitgebreid gamma aan bochten, "T"-stukken, moffen, reducties, stoppen en verbindingsstukken dat aan elke vraag kan voldoen. Zo kan men tot in de meest onbereikbare hoeken geraken en zonder probleem de afvalwaters laten wegvloeien van de hoogste verdieping van een wolkenkrabber tot de diepste kelderverdieping, nieuwe verbindingen maken of oude leidingen herstellen (PVC-stukken kunnen ook buizen van een ander materiaal verbinden). Voor de uitvoering kan de installateur kiezen voor een gewone verbinding, een leidingklem, lijmen met of zonder solventen, lassen van de uiteinden of nog andere oplossingen, in functie van de gebruikte buis, compact of gestructureerd. PVC-buizen hebben het voordeel ten opzichte van de concurrentie, dat ze met elk bestaand systeem kunnen worden gebruikt. Een ander onbetwistbaar voordeel: PVC wordt niet aangetast door corrosieve producten en koekt niet aan !
Brandweerstand? Meringue op het menu Pipelife France is er onlangs in geslaagd om een schuimvormende formule uit te werken (meringuage), met een uitzettingscoëfficient van meer dan 800% die bovendien aan de hoogste normen voldoet qua brandweerstand, met niveau S1 voor de rookdensiteit. Dit is een grote stap vooruit voor de Solévac afvoerbuizen, die tot nu toe een niveau S2/S3 haalden. In Frankrijk zullen deze buizen in de loop van 2009 worden voorgedragen om het label NF Me te behalen, dat nodig is om de afzetmarkt van “publiek toegankelijke gebouwen” aan te boren, conform de nieuwe wetgeving.
Soepel PVC voor een spiraalafvoer Nog niet zo lang geleden beschikte de bouwsector voor de afvoeren slechts over harde PVC-buizen. Maar de vraag naar flexibele systemen die aanpasbaar zijn aan zeer kleine ruimtes in moderne gebouwen en bestand tegen thermische schokken, heeft het onderzoek gestimuleerd. Zo werden nieuwe buizen ontwikkeld die soepeler zijn en vernuftiger om de beschikbare ruimte ten volle te benutten. Espiroflex, de Spaanse marktleider voor flexibele buissystemen in PVC heeft een systeem ontwikkeld, Hydrotubo® genaamd: een buis met een harde PVC-spiraal en een flexibele PVC buitenkant die tegemoetkomt aan de strengste kwaliteitseisen. Het product bestaat in een diameter van 16 tot 125 mm, en wordt natuurlijk aangevuld met het volledige gamma aan accessoires voor verbindingen en vertakkingen. www.espiroflex.com
Stilte, het water stroomt ! De bouwwereld evolueert, gedreven door een algemene bewustwording van de talrijke factoren die onze leefruimte vervuilen. Geluidsoverlast wordt daarbij als een belangrijke factor beschouwd. Want iedereen heeft recht op een gezonde, comfortabele en harmonieuze leefruimte, en de professionelen van de bouw hebben dit goed begrepen. Voorbeelden? Nicoll (Frankrijk) heeft Chutunic® Acoustique ontwikkeld, een systeem dat het afvalwater en het sanitair water door één buis met uitzonderlijke hydraulische en akoestische prestaties afvoert. De afvoerbuizen Aquasilent® van Pipelife Spanje of Bluphon® van Faraplan (Italië) kunnen geluiden absorberen dankzij een innoverende drielagige PVC-structuur. Ze kunnen zowel voor regenwaterafvoeren als voor sanitaire afvoeren worden gebruikt. g www.pipelife.es www.faraplan.it www.nicoll.fr
Tussenlaag
Externe laag
(geluiddempend PVC)
(PVC)
Interne laag (PVC)
© Espiroflex
PVC, VOOR ELKE UITDAGING
g De stille buizen van Aquasilent ® hebben een innoverende structuur die bestaat uit 3 lagen gemineralisserd PVC met hoge dichtheid. © Pipelife Spanje
9
03 SANERING
HET WATER TERUG TOT LEVEN BRENGEN? Wat zijn de kenmerken van een goed rioolstelsel ? Eerst en vooral de stevigheid van de leidingen, die een onregelmatige stroom met veranderende watervolumes moeten vervoeren. Daarnaast moeten de buizen ook flexibel zijn om de bewegingen van de grond, vervorming of trillingen te doorstaan. Tenslotte moeten ze weerstand bieden aan chemische aantasting, dankzij een zeer hoge stabiliteit van de moleculaire structuur van de leidingen.
10
Kampioenen van de recuperatie De drainagebuizen OD Pro® van het Franse bedrijf Ouest Drain – herkenbaar aan hun grasgroene kleedje, een verademing naast al dat grijs – worden geproduceerd door middel van extrusie met online perforatie. Het zijn compacte PVC-buizen die gedeeltelijk afkomstig zijn van de recyclage van ramen of kozijnen, en die gebruikt worden voor het verspreiden van het afvalwater afkomstig van een individueel saneringssysteem. Ze bieden een verhoogde weerstand aan vervorming en hebben een markeringssysteem dat de plaatsing in geulen vergemakkelijkt en garandeert dat de afvoergleuven op één lijn liggen. www.ouest-drain.com
© Ouest DRAIN
Gestructureerde en geribde PVC-buizen zijn bijzonder geschikt voor rioleringen. Dankzij de vooruitgang van het onderzoek, hebben de gebruikers buizen met steeds grotere diameter ter beschikking, die geproduceerd worden met minder grondstoffen en in steeds bredere toepassingen worden gebruikt. Daarnaast kan een groter aandeel van de gestructureerde buizen dan van het klassieke PVC met gerecycleerd materiaal worden gemaakt. In een buis met driedubbele laag kan men gemakkelijk geëxpandeerd PVC injecteren, waarvan een groot deel gerecycleerd is, en tegelijkertijd conform de geldende normen blijven. Want gerecycleerd PVC (PVC-R) blijft hoge prestaties leveren, in tegenstelling tot de heersende opvattingen. Het is trouwens het enige plastic waarvan de buis op het einde van het gebruik de oorspronkelijke mechanische kenmerken niet verliest bij recyclage. Daarom is het ook het enige plastic dat binnen de Europese normen kan gebruikt worden voor toepassingen met buizen. Laat ons dit alles eens nader bekijken…
PR E S T A T IE S g De meerlagige structuur van Bipeau ® SN16, mechanisch vergelijkbaar met een I-vormige balk, heeft een duidelijk hogere inertie, voor een zelfde gewicht, dan de buizen in compact PVC. © Alphacan
Op het vlak van saneringen, bereikt PVC een uitzonderlijk sterkte dankzij de gestructureerde buizen. De drielagige buizen bereiken nu een stijfheid van SN16, terwijl de hoogste waarde vroeger SN8 was. Wat is het geheim van deze evolutie? Het gebruik van geëxpandeerd PVC dat voor een groot deel bestaat uit gerecycleerd PVC (PVC-R) in de middelste laag. Dit komt de sterkte ten goede, en zo bespaart men ook op de grondstoffen en vermindert het gewicht per lopende meter.
Met gerecycleerd PVC gaan we nog harder Het gebruik van PVC-R in deze middelste laag is niet verwonderlijk. Zelfs bij hergebruik na behandeling, heeft het hars nog steeds dezelfde mechanische kenmerken; het is dus een uitgekozen additief voor het samenstellen van de interne geëxpandeerde laag. Dit nieuwe type buizen komt langzaam maar zeker op in de markt van de rioleringssystemen, want de stijfheid en de flexibiliteit zijn ideale kenmerken voor de moeilijkste en grilligste toepassingsgebieden, met veranderlijke en wisselvallige druk. PVC met stijfheidsklasse SN16, zoals bijvoorbeeld het door Alphacan (Frankrijk) ontwikkelde Bipeau®, gebruikt de grond om weerstand te bieden aan de druk van buitenaf en neemt ook een groot deel van de last op in de eigen wanden. Zo biedt het koppel "buis/grond" samen weerstand aan de opgelegde druk. De buis kan dus niet breken. www.alphacan-canalisations.com
Geribde buizen, kampioenen in moeilijke omstandigheden De geribde buizen met dubbele wand (corrugated/twin wall) zijn opmerkelijk stijf
1
en flexibel, zelfs bij de grote diameters die meestal worden gebruikt (meer dan een meter!). De geribde buitenlaag dempt de schokken, de perfect gladde binnenlaag laat het afvalwater optimaal stromen. Ze zijn zeer bestendig tegen schokken en trillingen, en bewijzen dit al meerdere jaren in de moeilijkste omstandigheden: onder autosnelwegen, landingsbanen, spoorwegen… Een nieuwe mogelijkheid in deze sector, die de hoeveelheid gebruikte grondstoffen zal doen verminderen en nog betere prestaties zal mogelijk maken, is om bigeoriënteerd PVC te gebruiken voor de binnenlaag. Men last de twee wanden met de laser aan elkaar en krijgt zo een structuur met sterkere cohesie. Laboratoriumtesten hebben het belang van deze “lijm”methode aangetoond, die geen negatieve invloed heeft op de mechanische kenmerken van de PVC-O. Bij een ideale formule en optische kenmerken, is de kwaliteit van het laserlassen minstens evenwaardig, en vaak zelfs beter dan het lassen met warmte1. Dankzij deze technische innovatie kan de PVC-O nu voor meer toepassingen worden gebruikt dan enkel de compacte buizen.
Breukfactor : PVC plooit maar breekt niet Het Duitse engineeringbedrijf Stein & Partner GmbH heeft een Europese studie uitgevoerd waarbij de prestaties van verschillende rioleringssystemen werden vergeleken. Hieruit bijkt dat de vervormbare buizen het best scoren op het vlak van schokweerstand, levensduur en stabiliteit bij aanraking met corrosieve chemische stoffen. Dit is een bijzonder belangrijk kenmerk, want als een rioleringssysteem breekt, kan dit een milieuramp teweegbrengen, aangezien er soms toxische stoffen door deze buizen worden vervoerd. De studie toont ook aan dat de minst gecontroleerde systemen ook de hoogste breukfactor vertonen.
In lijn kalibreren : intelligent veranderen
met één daarvan kan men het kaliber van de geproduceerde buizen wijzigen zonder het extrusieproces te onderbreken. Het resultaat is een hoger productieritme, minder vaak stopzetten van de machine, minder afval bij het opstarten en dus kostenbesparing en kortere leveringstermijnen. Bovendien werkt deze techniek (IntelliChange® genoemd bij Cincinnati Extrusion of QuickShift®
© Cincinnati Extrusion
UITVERKOREN TOEPASSING VAN PVC
bij Krauss-Maffei), tegen de tijdsgeest in, zonder computergestuurde bijstellingen, en de ploegen kunnen ze dus gebruiken zonder een bijkomende opleiding te volgen. Rendabel, iemand ? www.cet-austria.com www.kraussmaffei.com
WIR®: het netwerk vernieuwen zonder graafwerken De veroudering van een rioleringssysteem betekende tot voor kort een enorm probleem; om het te herstellen, moest het volledige netwerk worden opgegraven – een titanenwerk! Een Pools bedrijf heeft een methode uitgewerkt waarbij dit voortaan niet meer nodig is. Bij Shortlining WIR® – zo heet het – brengt men in het beschadigd netwerk een nieuwe binnenwand aan door er 58 cm lange onderdelen in te steken met aan elk uiteinde een ineenpassend systeem dat automatisch blokkeert. Er bestaan verschillende technieken om de buizen in de originele buis in te voegen, ofwel door hydraulische druk, ofwel met behulp van een lier. Op de site www.systemwir.pl vindt u een simulatie die zeer goed illustreert hoe dit werkt. g
Er zijn technieken die de producenten toelaten om op grondstoffen te besparen,
Zie ook Wave 17: Buizen en hulpstukken – "Bigeoriënteerde" ontwikkelingen.
11
04 DRAINAGE
MOEILIJKE SECTOR? Wat hebben een landbouwveld, een golfbaan, een parking, een weg, een bouwwerf en een vliegveld gemeen? Drainage natuurlijk! Onmisbaar in ons gematigd klimaat met overvloedige regenbuien en waterdoordrongen gronde.
g Om het water te filtreren is de drainagebuis omhuld met kokosof synthetische vezels. © Pipelife Frankrijk
12
PLOOIEN, MAAR NOOIT BREKEN De geperforeerde buizen die voor de drainage dienen moeten soepel en licht zijn. Het is belangrijk dat ze zich kunnen aanpassen aan de kenmerken van het terrein, alle bochten van een sloot of een bergstroom volgen… Ze moeten goed bestand zijn tegen de bewegingen van de grond en tegen vervorming, maar tegelijkertijd zo weinig mogelijk grondstoffen gebruiken om een concurrerende prijs te bieden. Dat is één van de redenen waarom draineerbuizen met grote diameter meestal geribd zijn. Bij kleine diameters zorgt deze structuur ervoor dat ze kunnen worden opgerold voor transport en uitvoering. Voor drainage van groene ruimten (landbouw, sportterreinen…), is de buis vaak omhuld om het inkomende water te filteren zonder de gaten te verstoppen en om te voorkomen dat er wortels binnendringen in de buis. Dit omhulsel bestaat uit kokosvezels, geotextiel of polypropyleenvezels. Zo levert dit materiaal de beste prestaties bij drainagetoepassingen. g
PR E S T A T IE S
05 IRRIGATIE
HET BLAUWE
GOUD ?
LITERS NAAR DRUPPELS GEWIJS PVC? Er bestaat niets beters om de regen te vervangen
In het verleden werden irrigatiesystemen met een open netwerk het meest gebruikt omdat ze zo eenvoudig zijn. Men moest gewoon het water door de voren laten stromen en het infiltreerde vanzelf. Helaas ging 50% van het water verloren met deze methode. Daarom werden twee nieuwe irrigatietechnieken ontwikkeld: de sprinkler en de druppeldop. Dankzij de ontwikkeling van deze technieken en de uitstekende prijs-kwaliteit verhouding van PVC, kende – en dit zal in de toekomst nog zo zijn – het gebruik van de harde of soepele buizen onder druk een grote opgang. De gelegenheid om er de aandacht op te vestigen dat, voor watertoevoer, PVC ook nummer één is op het vlak van druksterkte… De markt van de tuinslangen in PVC is de belangrijkste afzetmarkt voor het gerecycleerde compound Vinyloop®.
Irrigatie met de sprinkler heeft een spectaculaire groei gekend de laatste jaren. Deze methode is heel handig waar water zeldzaam is, het verstuivingssysteem verspreidt het water gelijkmatig zoals de regen zou doen. PVC-buizen zijn geschikt voor elk terrein, en verhogen de productiviteit omdat ze de werkdruk voor de landbouwer en het waterverbruik verlagen. De buizen en verbindingsstukken (bochten, T-stukken, afdichtingsstukken, sluitingsdoppen, sifons, reductoren, kleppen…) zijn zeer stevig. Ook de druppeldop, een vrij recente techniek die het water naar de wortels injecteert, biedt talrijke voordelen. Het risico op schimmelziekten (bijvoorbeeld meeldauw) wordt kleiner door de vochtigheid te verminderen. Ook de proliferatie van parasiterende grassen waarvan de zaden aan de oppervlakte ontkiemen wanneer het vochtig is, wordt voorkomen. De druppeldop is perfect geschikt voor zandgronden, voor steile hellingen en winderige plaatsen. De buizen moeten een goed filtersysteem hebben opdat ze niet verstopt zouden raken.
tonnen gerecycleerd afval rechtvaardigen de grote investering in R&D die nodig was voor deze reconversie… Vinyloop®? Nee, het is geen hippe dansstijl of een hip-hopgroep. Het gaat hier om een recyclagemethode met een gesloten circuit van niet-homogeen PVC-afval (kabels, textiel…): het afval wordt versnipperd en vervolgens opgelost in een solvent dat de verschillende bestanddelen scheidt. Door middel van precipitatie, scheiding en droging wordt het PVC vervolgens teruggewonnen. Uiteindelijk verkrijgt men PVC-poeder met dezelfde moleculaire samenstelling als het origineel. Deze kwaliteitsvolle grondstof kan zonder extra behandeling worden gebruikt. De Italiaanse groep FITT gebruikt het trouwens steeds voor de productie van tuinslangen… www.vinyloop.com – www.fitt.com g
Gerecycleerde elektriciteitskabels om tuinen te besproeien Nu maakt het gebruik van gerecycleerd PVC een wezenlijk deel uit van het productieproces, ook in de irrigatiesector. Sinds de uitwerking van de recyclagemethode Vinyloop®, worden oude elektriciteitskabels in PVC hergebruikt voor besproeiing – meer bepaald in de zwarte binnenlaag van tuinslangen. De milieuvoordelen en de
g De binnenlaag van tuinslangen is de belangrijkste toepassing van het gerecycleerde compound Vinyloop® dat wordt geproduceerd uit gebruikte electriciteitskabels.
13
M A R K T O NT W IK K E L ING
«
Een markt kan slechts overleven als hij zich ontwikkelt, uitbreidt en zich aanpast aan nieuwe eisen. Daarom staat R&D centraal voor de spelers op de markt van de PVC-buizen. PVC speelt een belangrijke rol op de wereldmarkt, dankzij de lage productieprijs en de extreem lange levensduur. Maar niets is vanzelfsprekend…
»
EAST De penetratiegraad van de Europese markten spreekt voor zich: PVC wordt gebruikt in 65% van de afvoernetwerken van afvalwater in gebouwen, 30% van de wateraanvoer, 75% van de sanering en 40% van de telecommunicatiekabels.
De afzetmarkt kan nog uitgebreid worden naar de Oost-Europese landen, die op zoek zijn naar eenvoudige en efficiënte oplossingen. Zo bekomt men een groei van 8% per jaar, met 220.000 ton/ jaar waarvan 105 in Polen alleen al. Maar er bestaat nog groeipotentieel, want PVC neemt slechts 37% van de markt van de plastic buizen in, tegen 53% HDPE en 10% PP.
14
De toekomst ligt in het oosten
Toch moet men rekening houden met een snelle stijging van de lokale productie, vooral in de driehoek Rusland, Oekraïne en Wit-Rusland. Tussen 2003 en 2009 is de productie van plastic buizen er gestegen van 120.000 ton/jaar naar 350.000 ton, wat ¾ van de binnenlandse behoeften dekt. Maar het gaat hier hoofdzakelijk om polyethyleen, dus bestaat er nog een belangrijke groeimarge voor PVC. Bovendien zal de vraag minstens tot 2012 blijven stijgen, als we kunnen afgaan op de woorden van de Russische nummer 1 van de sector, het bedrijf Polyplastic Group. Voorzichtigheid is echter geboden, want dezelfde bron zegt dat Rusland volledig autonoom zou kunnen worden voor de buizenproductie in de komende 3 jaren, en daarom is het belangrijk om zeer snel in deze markt te investeren. Bovendien is de belangrijkste externe leverancier op dit moment niet Europa, maar Zuid-Oost-Azië, waarvan het marktaandeel gestaag stijgt ten nadele van Europa. Blijft nog de vraag of de kwaliteitsnormen dezelfde zijn…
Pasklare antwoorden om de barre koude te trotseren Zo willen RusVinyl en SolVin bijvoorbeeld samen een PVC-compound op deze opkomende markt uitbrengen, die klaar is voor extrusie. Dit "ready-to-use" product bestaat uit de nodige additieven en uit een gemodificeerd PVChars (hoge densiteit) die een hogere weerstand biedt aan schokken en/of aan veel lagere temperaturen dan de onze. Deze oplossing blijkt strategisch zeer belangrijk op de Centraal- en Oost-Europese markten, waar talrijke kleine buizenproducenten noch de middelen noch de infrastructuur hebben om zelf hun mengsel samen te stellen. g
PV C- PR O M O T IE
PVC4PIPES
EEN VERENIGING VAN GEMEENSCHAPPELIJKE BELANGEN PVC4Pipes verenigt een veertigtal industriëlen uit de sector (producenten van hars, additieven, extrusiemateriaal, verwerkers…). De vereniging werd opgericht in 2003, en verdedigt de belangen van de industrie ten opzichte van een steeds fellere concurrentie. Dit op technisch vlak (ontwikkeling van nieuwe procedures en standaardisering) en op communicatievlak. Ontmoeting met Bruno van der Wielen, de Voorzitter van de vereniging.
PVC bestaat al lang en is ontegensprekelijk betrouwbaar. Waarom moeten de prestaties ervan dan nog verdedigd worden ? We moeten steeds alert blijven ten opzichte van wat gezegd en gedaan wordt. Te vaak is PVC het mikpunt van milieuorganisaties die weinig of slecht geïnformeerd zijn. In deze concurrentiële markt die gemakkelijk op die "groene" golf meesurft om marktaandeel te winnen, moeten wij ons product verdedigen tegen verkeerde geruchten. Ons product is duurzaam, vernieuwend, verandert de samenstelling van de vervoerde vloeistoffen niet en is gemakkelijk in gebruik en onderhoud. Wij herstellen dus het imago van PVC zodat het overeenkomt met de werkelijkheid. Dat is een werk van lange adem, maar het blijkt meer dan noodzakelijk.
Wat doet de vereniging concreet om PVC te promoten en de markt te ontwikkelen ? Wij leiden communicatiecampagnes die de voordelen van PVC uitleggen. Wij organiseren ook talrijke conferenties om decision makers te overtuigen, maar ook verwerkers. Het gaat er immers om het aanbod te ontwikkelen, maar ook erover te waken dat de vraag hoog blijft. Daarom hechten wij ook veel belang aan de verwerkers, en proberen wij hen te overtuigen om hun productiesysteem te wijzigen en te investeren in PVC-verwerking. Wij waken er ook over dat de vertegenwoordigers van de PVC-industrie het vaakst het woord nemen tijdens grote samenkomsten van de kunststofindustrie.
Wat zijn de veelbelovendste marktmogelijkheden vandaag ? Dat is ontegensprekelijk Centraal- en Oost-Europa. Maar daarom moeten we niet minder investeren in de andere afzetmarkten natuurlijk – wij zullen trouwens zeer binnenkort een andere conferentie organiseren in Spanje. Maar veel van deze landen investeren nu in de modernisering van hun toevoernetwerken van drinkbaar water en afvoernetwerken van afvalwater. Er bestaan daar fantastische mogelijkheden voor de industrie van de PVC-buis.
Hoe ziet u de toekomst van de sector? PVC is een product met een bepaalde leeftijd, maar kan nog sterk innoveren. Ik denk bijvoorbeeld aan de recyclage, die steeds efficiënter gebeurt. Maar ook qua levenskwaliteit, zoals bijvoorbeeld de geluidsloze buizen in appartementsgebouwen. Ik ben ervan overtuigd dat, dankzij alle innovaties van vandaag en morgen, de PVCbuizen verder zullen kunnen ontwikkelen in een steeds concurrentiëlere markt.
Welke boodschap wil PVC4Pipes tot slot aan onze lezers meegeven ? Wij willen het aantal leden van onze vereniging steeds uitbreiden. Er bestaan enorm veel kleine lokale verwerkers die uitstekend werk leveren. Zij maken 40% van de markt uit. Wij zouden willen dat zij begrijpen hoeveel baat ze erbij hebben om deel uit te maken van een vereniging zoals PVC4Pipes… Samen staan we sterk!
www.pvc4pipes.org
Europese verenigingen van producenten van kunststof buizen en verbindingsstukken : TEPPFA – The European Plastic Pipes and Fittings Association – www.plastic-pipes.com Enkele nationale verenigingen, lid van TEPFFA: STR-PVC (F) – Syndicat des Tubes et Raccords en PVC – www.str-pvc.org BureauLeiding (NL) – Dutch Plastic Pipes Association – www.bureauleiding.nl KRV (D) – Kunststoffrohrverband e.V. – www.krv.de AseTUB (E) – Asociación Española de Fabricantes de Tubos y Accesorios Plásticos – www.asetub.es TubiPVC (I) – Gruppo Produttori Tubi e Raccordi in PVC – www.tubipvc.it PPG (GB) – Plastic Pipes Group – www.pipesgroup.com
15
NIEUWE TROEVEN cycleerd PVC : Bebakening in gere nken stof om over na te detoriteiten van
1
bben de au Deze laatste jaren he t die steden zones ingerich se aan Sp e verschillend l om ege atr ma een r fietsers, voorbehouden zijn voo de len vui ver n gee rtuigen die het gebruik van voe moten. pro te ten stoffen uitsto eiden en t autoverkeer te sch he van es Om deze zon eren, heeft zek ver te s ker de gebrui om de veiligheid van cleerde pecialiseerd in gerecy Zicla, een bedrijf ges aakt uit gem ld kke twi kening on producten, een beba het bedrijf t da Na C. PV draden in afval van elektriciteits eft het de d gecoördineerd, he de afvalophaling ha ctontwikkeling. du pro de erkt en injectietechniek uitgew orescerende ingsdrempels met flu Deze verkeersscheid al in e hoogtes en staan strips bestaan in twe villa en Se a, lon rce zoals Ba verschillende steden voorbeeld et cre con uw . Een nie San Cutgat del Vallés gerecycleerd op lange termijn van van een toepassing ng, een andere toepassi PVC, vertrekkend van ook op lange termijn.
2
Kredietkaarten om PVC-buizen te produceren De Polytechnische Universiteit van Valencia (UPV) heeft een methode uitgewerkt om PVC-afval van kredietkaarten te mengen met styrenen. Het doel? Een compound verkrijgen van gerecycleerd PVC dat tegemoetkomt aan de geldende eisen voor toepassing in de sector van de buizen en verbindingsstukken in PVC, dankzij het verkrijgen van een hogere Vicat waarde (verwekingspunt). Contactpersoon: Dr. David Garcia Sangonera 00 34 653 914 741
© Zicla
www.zicla.com
5
© Faraplan
16
Koperen dakgoten, maar in PVC Koper wordt zeldzaam en duur en men moet het kunnen verwerken. Als het dat maar is! Er bestaan nu verbluffende imitaties, maar zonder de problemen. De PVC-dakgoten in imitatiekoper stellen de meest veeleisende klanten tevreden: goedkoper, gemakkelijker en voor veel langer. www.faraplan.it – www.nicoll.fr
6
De nanocomposieten veroveren de dakgoten
nieuw Het bedrijf Faraplan (Italië) heeft een compound een dakgotensysteem ontwikkeld met ische metr van PVC bestaand uit een nano lisatoren. minerale vulstof en organische stabi oot met dakg rije loodv 100% Het resultaat ? Een stand weer sche hani mec grote een dubbel zo look. en levensduur, en een zeer "glossy" .it plan www.fara
O M T E O NT D E K K E N …
VOOR PVC 3
7
Hoe warm is het in deze buis, alstublief t?
Een prototype van Farapl an, dat in een tuinslang zit, maar dat in eender welke buis nuttig zou kunnen zijn: het "thermo chromatisme". Of hoe je door gebruik te maken van de eigenschappen van vloeibare kristallen, de eindgebruiker kan informeren over de temperatuur van de vervoerde vloeistof in een buis. www.faraplan.it
4
Renovatie van de PVC-netwerken zonder greppel, dat is sterk Het bedrijf Rehau (Duitsland) heeft een innoverend systeem uitgewerkt waarmee men zonder greppel lekken kan herstellen in wateraan- of afvoernetten. De U-vormige buis wordt in de beschadigde leiding gegleden. Er wordt dan stoom onder hoge druk geïnjecteerd in de buis, waardoor die uitzet en perfect de vorm van de bestaande leiding aanneemt, zo wordt het lek voor meerdere jaren gedicht. Een kleine revolutie die het duurzame karakter van PVC-buizen nog versterkt. www.rehau.de
PVC-hout-buizen die een klapper maken De kartonnen kokers die bijvoorbeeld in de filmen textielindustrie worden gebruikt, kunnen door een sterker alternatief worden vervangen: het Duitse bedrijf Westfälische Kunststoff Technik (WKT voor ingewijden) heeft een composietbuis uitgewerkt uit PVC-hout die een veel betere weerstand biedt en die vooral niet ontbindt in een vochtige omgeving. In tegenstelling tot karton. www.wkt-online.de
8
Microcellen, megastevig
Wavin T&L (Nederland) heeft een methode ontwikkeld om saneringsb uizen te produceren in microcellulair geëxpa ndeerd PVC, die erin bestaat de vorming van microcellen te stimuleren door een zee r sterke druk bij de uitgang van de spuitkop. Deze buizen hebben veel sterkere mechanisc he eigenschappen – meer bepaald stijfheid en schokbestendigheid – dan buizen in klassiek geëxpandeerd PVC. Ze voldoen dus gemakk elijk aan alle criteria van de geldende norme n. nl.wavin.com
17
DE MAN
DIE DE BUIZEN IN DE WIND DEED WANDELEN... «
Het is als een nieuwe levensvorm. Maar je hebt geen pollen, geen zaden nodig… Gewoon PVC-buizen die aan elkaar verbonden zijn zoals skeletten. Dieren die in de wind kunnen wandelen, Die zich slechts met stuifwater voeden. Met de tijd zijn deze skeletten geëvolueerd, Ze hebben de elementen overleefd: water, stormen… Ik zou ze nu in kudde op de stranden willen laten En dat ze daar hun eigen leven leiden.
»
Theo Jansen Fysicus en kinetisch beeldhouwer
www.strandbeest.com
Om de strandbeesten in de wind te zien stappen: www.youtube.com (Zoeken naar: Theo Jansen – Kinetic Sculptor)
18
© Foto's: Loek van der Klis
M A D E IN PV C
19
ECOPROFIEL
OP WEG NAAR EEN VOORBEELDIGE
LEIDING
De PVC-industrie levert al meerdere jaren belangrijke inspanningen om de impact van haar activiteiten op het milieu te verminderen en heeft tegelijkertijd voortdurend de kwaliteit en de mechanische eigenschappen van het product verbeterd. Zo heeft PVC een zeer gunstig ecoprofiel in vergelijking met de andere materialen op de markt. Initiatieven van de industrie zoals Vinyl 2010 ® en Recovinyl ® hebben ervoor gezorgd dat zeer accurate analyses van de levenscycli van de producten en een kwantisering van de effecten ervan op het milieu kunnen worden gemaakt. Maar dat is niet alles, want wanneer men het heeft over duurzame ontwikkeling moeten niet alleen de ecologische en de economische pijler in acht worden genomen, maar ook de sociale pijler. De 20.000 Europese bedrijven van de sector bieden werk aan 530.000 personen. De arbeidsomstandigheden (veiligheid, hygiëne, lonen) zijn over het algemeen uitstekend.
1
Laat ons ook de maatschappelijke verantwoordelijkheid niet vergeten, want de PVC-industrie steunt talrijke ontwikkelingsprojecten, zoals op het vlak van drinkwater in landen met watertekort waar de PVC-buizen goed van pas komen. Tenslotte vormt Vinyl 2010 ® een mooi voorbeeld van een geïntegreerde methode om de uitdagingen van de duurzame ontwikkeling aan te gaan.
Productie : steeds minder "grijs" In vergelijking met andere materialen die meestal worden gebruikt voor buizen, staat de koolstofbalans voor de PVC-productie bovenaan de lijst, net onder terracotta. De twee belangrijkste grondstoffen die gebruikt worden voor PVC zijn aardolie en zout. De winning ervan heeft geen specifieke invloed op het milieu. Merk ook op dat PVC het polymeer is dat het minste aardolie verbruikt, en ook het enige dat 100% recycleerbaar is – wat het mogelijk maakt om te besparen op grondstoffen en de CO2–uitstoot steeds meer terug te schroeven. Het feit dat de polymeren zich niet ontbinden op de afvalberg maakt het nog interessanter. De recyclagekwestie is essentieel in de ecobalans van PVC. Te vaak staat de aanwezigheid van gerecycleerde stoffen in producten synoniem voor slechte kwaliteit, maar PVC ontsnapt volledig aan dit vooroordeel, want het verliest haar mechanische kenmerken niet na recyclage. Men moet bijvoorbeeld weten dat gestructureerde gladde saneringsbuizen, geproduceerd conform de norm EN 13476-2, in hun centrale geëxpandeerde laag tussen 15 en 60%, of zelfs meer, gerecycleerde
Zie ook blz. 10 en 11: Het water terug tot leven brengen? Uitverkoren toepassing van PVC.
20
grondstoffen, bevatten. Het gaat hier om het nieuwe gamma met hoge weerstand aan vervorming, de zogenaamde "SN16"1 klasse. De standaardiseringscriteria zijn zeer streng, dat kan men zich wel inbeelde! Het afval dat gerecycleerd wordt, wordt gesorteerd, verbrijzeld en gemicroniseerd volgens het lastenboek dat opgesteld is door de extruders van gestructureerde buizen, in samenspraak met de recycleerders. Het zo verkregen gerecycleerde materiaal moet als een grondstof worden beschouwd die direct kan worden gebruikt gemengd met ongebruikte premix in de extruders. Er ontstaat geen verlies aan wezenlijke kwaliteit van het product noch een verlies aan levensduur (minstens 60 jaar!). Als men weet dat de koolstofuitstoot in de berekening van LCA (analyse van de levenscyclus) voornamelijk gebeurt tijdens de stappen van de ontginning van de materialen en van de productie, kan men begrijpen welke voordelen het heeft om in het proces ongeveer 80% aan gerecycleerde grondstoffen in te voeren! Het tijdperk is aangebroken dat men zonder schaamte duidelijk kan zeggen dat PVC-R actief deelneemt aan duurzame ontwikkeling. .
Transport en installatie : een vluchtige impact Door hun lichtheid, verminderen de PVCproducten de transportkosten en vergemakkelijken ze de installatie (geen kraan nodig). Ondanks de leegte van de buizen, is de impact van het transport over een gemiddelde afstand van 450 km zeer laag. Een belangrijk voordeel als men weet dat de latere kosten veel zwaarder doorwegen dan de aankoopprijs in de economische balans van de producten.
D U U R Z A M E O PL O S S INGE N
SPANJE Studies energieprestaties PVC: positieve conclusies !
ZWITSERLAND "eco-devis": de PVC-buis krijgt een hogere rang De Zwitsers hechten veel belang aan de ecologische kenmerken van producten, zonder de kostprijs uit het oog te verliezen… Hun "eco-devis" gelden als norm en we denken dus met een waar genoegen terug aan Wave nr. 16, waarin we de zeer positieve uitgifte van de fiches over PVC-ramen aankondigden. Dit jaar heeft het heel ernstige Zwitserse Studiecentrum voor de Rationalisatie van de Bouw (CRB), dat de "eco-devis" opstelt, de buizen in gestabiliseerd PVC met calcium (substituut voor lood) naar de hoogste categorie gepromoveerd, met name “ecologisch interessant”. De vooruitgang die geboekt werd bij de inzameling en recyclage van gebruikte PVC-buizen was natuurlijk een pluspunt, de algemene vervanging van de stabilisatoren met lood zou deze prestaties in de komende jaren nog moeten verbeteren. Meer info op www.eco-bau.ch, in de rubriek "eco-devis" (fiche 237).
2
De installatie verbruikt slechts een beetje energie voor het boren dat nodig is voor het plaatsen van de beugels. De eenvoud van de samenvoeg- en verbindingsstukken garandeert hier een goede rentabiliteit. Wat betreft de solventen die voor het verlijmen worden gebruikt, de zogenaamde VOC (Volatile Organic Compounds) of COV: in laboratoria werd vastgesteld dat de verdamping van de COV’s bij kamertemperatuur na 48 uur voltooid is, en dat de verdampte hoeveelheid 65% van het solvent in de lijm vertegenwoordigt. In werkelijkheid heeft men de eventuele sanitaire risico’s verbonden aan de COV’s goed onder controle, en ze houden geen risico in voor de gebruikers.
Levensduur: controle van de sanitaire risico’s Één van de belangrijkste voordelen van het gebruik van PVC-buizen is het concurrentievermogen in elke periode van hun levenscyclus. Dit dankzij hun buitengewone schokbestendigheid: het is het sterkste materiaal op de markt. Dit bevestigt de studie van het Duitse bureau Stein & Partner, dat op het Europese vlak de schokbestendigheid, de levensduur en de chemische stabiliteit van de materialen die in saneringsbuizen worden gebruikt, heeft vergeleken. De zogenaamde “flexibele” buizen (in tegenstelling tot de buizen in beton of gres, de zogenaamde “harde” buizen) komen ruim op de eerste plaats, voor eender welk kenmerk. Dit geldt bijvoorbeeld voor de milieuprestaties, gemeten op basis van het aantal lekken, de stabiliteit van de leiding of de invloed op de zuiverheid van het water. Ook op de eventuele infiltratie in het grondwater, de vervuiling van de grond of de negatieve gevolgen voor gebouwen en het wegennet scoren de flexibele buizen beter. We leggen ook nog de nadruk op de chemische stabiliteit van PVC, bijvoorbeeld voor het drinkwatertransport. De verschillende tests van chemische migratie die uitgevoerd zijn op PVC-buizen, tonen aan dat de stabiliserende producten in de structuur van de buis niet naar het drinkwater migreren. g
In 2005 heeft de vereniging Foro Ibérico del PVC2 een studie besteld om de energieconsumptie en de CO2-uitstoot tijdens de verschillende fases van de levenscyclus van producten uit PVC en andere materialen te analyseren en te vergelijken. Deze studie was gebaseerd op een essentieel concept voor een objectieve evaluatie van de duurzaamheid van een product, namelijk het levenseinde en de recycleerbaarheid. De studie werd geleid door Pr. José María Baldasano van de Polytechnische Universiteit van Catalonië (zie ook Wave 17, pagina 29), en werd uitgevoerd op buizen, ramen, dichtingsmembranen en kabels. Conclusies? Voor de toepassingen onder hoge druk, staat bigeoriënteerd PVC op kop van de materialen met de beste milieuprestaties. Voor de afvoer van afvalwater komen de buizen met 80% gerecycleerd materiaal op de eerste plaats. PVC komt op 0,4% na tot dezelfde resultaten als de polyolefines. De resultaten staan op www.aboutpvc.org, rubriek "Publicaciones", luik "Ahorro energético" (Engels en Spaans).
Vereniging die de Spaanse en Portugese PVC-producenten en –verwerkers vertegenwoordigt.
21
GESLOTEN CYCLUS? Zoals we hebben kunnen lezen op de vorige bladzijden, is hard PVC 100% recycleerbaar zonder verlies van de mechanische prestaties, en het gebruik van PVC-R in buizen draagt sterk bij tot betere energieprestaties bij de productie. Nu moet de inzameling nog worden aangemoedigd (een dure zaak), om een voldoende grote aanvoer van gebruikte buizenafval te verzekeren en om de recyclage op industriële schaal te kunnen organiseren. Enig probleem, als men het zo kan stellen: de PVC-buis blijkt veel langer mee te gaan dan de vereiste minimum levensduur. De levensduur is dus langer en de recyclageïndustrie heeft een tekort aan grondstoffen… Hoor ik iemand klagen?
Levenseinde: we recycleren alles en herbeginnen Oude PVC-buizen kunnen zonder probleem gerecycleerd worden. Eens ze ingezameld en gereinigd zijn, worden ze in compound veranderd door ze te vermalen en te microniseren. Daarna, onafhankelijk van de toepassing waarin deze buizen hebben gediend, kan de nieuwe grondstof voor saneringstoepassingen worden gebruikt met toevoeging van 10% zuiver PVC, of 100% gebruikt worden als binnenlaag in een gestructureerde buis. Dit volledig conform met de strengste normen, en voor een tweede leven dat minstens zo lang zal zijn als het eerste. PVC is het enige polymeer dat na recyclage nog al deze nieuwe toepassingen aankan; in de huidige toestand van het onderzoek kunnen gerecycleerde polyolefines enkel in hun oorspronkelijke toepassing gebruikt worden. Deze mooie toekomstperspectieven hebben natuurlijk alleen zin als de inzameling goed is georganiseerd en een constante bevoorrading levert. Dan moeten er grootschalige inzamelingsschema’s en efficiënte sorteercentra worden toegepast. Dat kost geld, bijvoorbeeld om de oude buizen op te graven. Maar de Europese industrie, die de inzet van de recyclage goed heeft begrepen, steunt actief de inzamelings- en recyclagecentra in elk land, met de hulp van de vereniging Recovinyl®. Dat doet ze bijvoorbeeld met behulp van acties om de overheid en de spelers die tijdens de levenscyclus van PVC tussenkomen te sensibiliseren. U kunt de evolutie van deze initiatieven volgen op de site www.vinyl2010.org
De Vrijwillige Verbintenis van de sector: hoedje af voor de buizenproducenten De verbintenissen die de industrie is aangegaan via het initiatief Vinyl 2010 gaan veel verder dan de criteria van de Europese regelgeving REACH. De spelers van de sector hebben zich er vrijwillig toe verbonden een streng productiehandvest na te leven, geen cadmium en lood meer te gebruiken en een streng programma te volgen voor de recyclage van gebruikt PVC; dit alles binnen een precies financieel kader. Recovinyl®, de actieve component van de industrie op het vlak van recyclage, is nu aanwezig in 11 landen – België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Ierland, Italië, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Spanje en het Verenigd Koninkrijk – en heeft voorbereidingen getroffen in Centraal Europa (Hongarije, Polen, Tsjechische Republiek en Slowakije). Er bestaan plannen om het ook uit te breiden naar Zweden. De TEPPFA1 heeft de meeste nationale initiatieven trouwens geïntegreerd in het systeem Recovinyl®. En de resultaten volgen: tussen 2004 en einde 2008 is het aantal gerecycleerde PVC-buizen gestegen van 5.640 ton/jaar tot 22.555 ton. Deze cijfers lijken minder indrukwekkend dan die van andere sectoren (zie grafiek Pagina hiernaast), maar daar is een uitleg voor: de levensduur van een buis is langer dan die van een raamprofiel of van een elektriciteitskabel, en men doet zelden de moeite om de buis na gebruik op te graven. Toch zou het ingezamelde volume sterk kunnen stijgen dankzij voorafgaand sorteren van de afvalmix van de bouwsector. Op dit niveau moet er nog heel wat moeite worden gedaan… www.recovinyl.com
1
22
The European Plastic Pipes and Fittings Association – Europese verenigingen van producenten van kunststof buizen en verbindingsstukken.
D U U R Z A M E O PL O S S INGE N
De balans van Vinyl 2010®, twee jaar vóór D-day ?
Vooruitgangsverslag Vinyl 2010 ® – Januari 2009 Type postconsumer PVC afval
2005
2006
2007
2008
Volumes (k ton)
Bij het ter perse gaan van dit nummer, is de jaardoelstelling voor recyclage waarop gemikt werd door de Europese PVC-industrie, d.w.z. 200.000 ton, bijna bereikt : 194.950 ton PVC ingezameld en gerecycleerd in 2008, twee jaar vóór de deadline! Dus waarom zouden we niet hoger mikken? Nieuwe doelstelling, ondanks de moeilijke economische situatie in 2009: meer dan 200.000 ton!
Ramen en andere profielen
20.168
37.066
56.046
79.877
Buizen en hulpstukken
8.802
10.841
21.236
22.555
Kabels
4.414
18.180
44.929
54.986
Vloerbekleding
1.728 *
1.776 **
2.054
2.524
Coated textiel
1.346 *
2.804 **
2.609
11.323
Soepele voorwerpen
757 *
10.504 **
Harde films
359
Andere volumes (niet geauditeerd)
1.219
Totaal *
Tonnage Zwitserland inbegrepen –
38.793 **
20.454
19.333
1.641
2.135
4.352
0
0
0
82.812
149.463
194.950
Tonnages Noorwegen and Zwitserland inbegrepen
Vinyl Foundation ®: geef ons de middelen om verder te gaan
Steun Vinyl 2010®
De zware metalen hebben lood in de schoenen
Lever een bijdrage aan het bereiken van de doelstellingen van Vinyl 2010 ®. Voor meer
Al etende krijgt men trek: de successen van Recovinyl ® geven zin in meer, want milieubescherming wacht niet. Om naar een efficiëntere inzameling en meer recyclage te evolueren moeten alle spelers van de sector en de ondersectoren zich 100% inzetten. Dat is de bedoeling van Vinyl Foundation ®. Deze nieuwe uitwas van het programma Vinyl 2010 ® heeft als doel om de betrokken spelers te verenigen, en te handelen als een vereniging die leeft van het lidgeld van de leden. Laag lidgeld gezien de financiële inzet van de inzameling. Het doel is zowel voor het milieu als voor het imago van de sector belangrijk, die nog te vaak het mikpunt is van onvolledig geïnformeerde milieuactivisten. Men zegge het voort!
informatie, kijk op www.vinylfoundation.org g
De ESPA (Vereniging van de Europese producenten van stabilisatoren) streeft de progressieve stopzetting van het gebruik van stabilisatoren met lood na en heeft de tussentijdse doelstellingen bereikt (35% vervanging sinds 2000). Zo ziet men een stijgende vervanging van de stabilisatoren op basis van lood door stabilisatoren op basis van calcium of organische stoffen. Deze progressieve stopzetting zal van het Europa van de 15 worden uitgebreid naar het Europa van de 27 tegen 2015. Tegelijkertijd heeft de TEPPFA het gebruik van stabilisatoren met lood volledig stopgezet in de drinkwaterleidingen, behalve in Spanje, Griekenland en Portugal. De additieven op basis van cadmium, een ander zwaar metaal, worden niet meer gebruikt sinds 2001. www.stabilisers.org www.teppfa.com
Supporting the future for PVC
23
BUIZEN DIE HET
LEVEN VERANDEREN BRAZILIË
Drinkbaar water, afvalwater… Santo André zet alles in op PVC. Brazilië werd lang als een ontwikkelingsland beschouwd, maar wordt steeds meer erkend als één van de landen die tellen in de geïndustrialiseerde wereld. Het dynamisme van de economie maakt de modernisering van de sanitaire infrastructuur in de grote steden noodzakelijk. Ze vertrekken vaak van nul of bijna nul, maar sommige Braziliaanse steden zijn goed op weg om modelsteden te worden voor de ontwikkeling: ze verenigen efficiëntie, economie en duurzame ontwikkeling. Één materiaal draagt daartoe bij: PVC.
24
O PM E R K E L IJ K E GE V A L L E N g Carlos Pedro Bastos – Burgerlijk Ingenieur– SEMASA (Gemeentelijke Dienst voor Gezondmaking van het Milieu van Santo André).
g Santo André heeft nu een rioleringsnetwerk waarmee ze meer dan 96% van het afvalwater kan afvoeren. © SEMASA
Santo André is een stad in de Staat São Paulo, in het zuidoosten van Brazilië. Ze heeft een oppervlakte van 175 km², en niet minder dan 650.000 inwoners. Wij hebben er Carlos Pedro Bastos ontmoet, burgerlijk ingenieur van het SEMASA (Gemeentelijke Dienst voor Gezondmaking van het Milieu van Santo André). Hij staat in voor de ontwikkeling van de toevoernetten voor drinkwater en de afvoernetten voor afvalwater. Een zware verantwoordelijkheid voor een stad in volle uitbreiding.
Wat zijn de huidige noden van de stad voor drinkbaar water ? Men schat de nood aan drinkbaar water op 165.000 m³ per dag, dit is een debiet van 1.800 liter per seconde. Meer dan 98% van de bevolking wordt bevoorraad door de waterverdelingsnetwerken die wij hebben gebouwd. De resterende 2% wordt bevoorraad door een tankwagen omwille van hun ligging. Als men kijkt naar de afgelegde weg, kunnen we heel fier zijn op de huidige situatie.
En uw rioleringsnetwerk ? Ook daar hebben we een enorme vooruitgang geboekt. Meer dan 96% van het afvalwater wordt afgevoerd via het rioleringsnetwerk dat wij hebben gebouwd en 40% ervan wordt behandeld. Tegen 2012 is ons doel, in nauwe samenspraak met de gemeentelijke overheden, om 100% van het afvalwater te behandelen. We hebben dus slechts 3 jaar. De uitdaging is bijgevolg enorm. Maar ik heb vertrouwen in onze knowhow en in de keuze van de gebruikte materialen.
In verband hiermee, u hebt gekozen voor PVC-buizen. Hoe hebt u uw keuze gemaakt ?
In Santo André bijvoorbeeld, zoals een beetje overal in Brazilië, is het de bedoeling om een niveau van sanitaire ontwikkeling, een levensstandaard en comfort te bereiken zoals de meest vooruitstrevende geïndustrialiseerde landen. Maar niet op eender
welke manier. De enorme investeringen die we nu realiseren in de stad, moeten beantwoorden aan criteria van duurzaamheid en ons niet alleen toelaten om onze achterstand in te halen, maar ook om een voorbeeldfunctie te vervullen voor de komende decennia. Zo was de keuze voor PVC snel gemaakt.
Wat zijn volgens u de voordelen van dit materiaal? Laat ons de puur bacteriologische aspecten achterwege laten. Dankzij PVC zijn wij er begin jaren 70 in geslaagd om ons aanvoernetwerk te standaardiseren, en in de jaren 90 ons afvoernetwerk. PVC-buizen assembleren is veel eenvoudiger dan te werken met stalen buizen. Bovendien is PVC goedkoper en is het gemakkelijker te onderhouden dan eender welk ander materiaal. Tenslotte hebben PVC-buizen een indrukwekkende levensduur en de recyclagemogelijkheden worden steeds meer ontwikkeld.
U haalt ook de kwaliteit van het getransporteerde water aan ? Inderdaad, wij hebben vastgesteld dat de stalen buizen die er voor de PVC-buizen lagen, slecht verouderden en het grote nadeel hadden dat ze na een tijd roestten, wat een negatieve impact had op de kwaliteit van het water. Met PVC kan een dergelijke situatie zich niet voordoen. Verschillende studies hierover tonen aan dat er geen enkele invloed bestaat van PVC op de kwaliteit van het water. Om al deze redenen (kostprijs, waterkwaliteit en duurzaamheid) hebben wij PVC gekozen. Ik ben ervan overtuigd dat we de beste keuze hebben gemaakt. g
25
© SEMASA
VERVOLG • BUIZEN DIE HET LEVEN VERANDEREN
© Foto's: Jacques de Gerlache
BRAZILIË
© SNV Cambodia, foto's: Jan Lam
MADAGASCAR
CAMBODJA
THAILAND
26
O PM E R K E L IJ K E GE V A L L E N
MADAGASCAR
THAILAND
Medima 2000: Programma voor sociale integratie in Madagascar
Nurseries in PVC om de koraalriffen te redden
Tsaratanana, wat betekent "het mooie dorp", is gebouwd op 55 ha heuvels die oorspronkelijk droog waren en onbebouwd. Het is nu het gastland voor bijna 300 misdeelden, de meesten zonder thuis, uit de stad Antsirabe. Dit mooie project zag het licht in 2000 op initiatief van de Franse vereniging Medima 2000 en de Malagassische vereniging Famonjena. Reklasseringshulp, scholing en beroepsopleiding om hen een toekomst te verzekeren… Het doel is om de verantwoordelijkheidszin van de dorpelingen te ontwikkelen en de individuele of collectieve initiatieven aan te moedigen door de meest dynamische financieel te steunen. Tsaratanana is nu een echte kern geworden van duurzame ontwikkeling op meerdere niveaus: woningbouw, landbouw, een school met 10 leerlingen, ambachten in de voedingssector… Met, om te beginnen, de bouw van een toevoernetwerk van drinkbaar water. Een perfecte toepassing voor PVC! Sinds 2002 voert het PVC het water aan naar het dorp , maar ook naar verschillende gehuchten en een gezondheidscentrum op het grondgebied van de buurgemeente. Dat is dus 14 km veilige en duurzame leidingen en een reservoir van 80 m3 in soepel PVC met een watertoren, onmisbaar in het droog seizoen, dat ter beschikking van de vereniging werd gesteld door Pipelife, SolVin en Solvay. Ook al moeten er nog veel moeilijkheden overwonnen worden – het bestaande net moet nog uitgebreid en verbeterd worden omdat er nieuwe gezinnen bijkomen – , dit netwerk was een stuwend element voor het project. Het heeft de gezinnen toegelaten om zich op deze plaats te vestigen en er een groot deel van hun voedingsmiddelen te verbouwen. Het project is erkend door de regionale Malagassische overheden, en zal model staan voor andere projecten van hetzelfde type. www.medima2000.org
CAMBODJA Biogas en PVC om te verlichten en te eten zonder vuur te maken De grote natuurrampen die China, Birma en Thailand hebben getroffen hebben veel humanitaire hulp op gang getrokken, maar men mag andere regio’s die minder in de media komen daarom niet vergeten, want zij hebben evenveel nood aan hulp. Cambodja bijvoorbeeld. In dit land dat het zeer moeilijk heeft om te herstellen na 10 jaar oorlog, overleeft de bevolking zo goed en zo kwaad als zij kan dankzij de rijst- en de veeteelt. Voor verlichting gebruikt 90% autoaccu’s; om maaltijden te bereiden, koken ze op houtvuur. Hout dat de vrouwen zelf moeten gaan rapen, en waarvan de rook erge ademhalingsaandoeningen veroorzaakt. Om deze levensomstandigheden een beetje te verbeteren, heeft de overheid een groot nationaal programma uitgewerkt om de dorpen te voorzien van "biodigesters" – systemen waarmee dierlijke en/of menselijke uitwerpselen omgezet worden in biogas. Het methaniseringsproces is zeer eenvoudig, en de PVC-buizen spelen een belangrijke rol: enerzijds voeren ze de uitwerpselen van de beerputten (vaak een put achter het huis) naar de methaniseringskuip, en anderzijds brengen ze het biogas naar de woningen om de gasfornuizen en de lampen te bevoorraden. De geproduceerde biobrandstof is ook het concrete resultaat van een ecosysteem met gesloten circuit. Het biedt groene energie en verwerkt de droge materie tot mest. Tegen eind 2009 zouden 17.500 "biodigesters" in de regio’s waar de nood het hoogst is moeten staan. www.snvworld.org
Het programma "Vinythai and Coral Cultivation using PVC Pipe Project" is een project van lange adem dat in 2003 werd opgestart door Vinythai PCL, het kleine Aziatische zusje van SolVin. Bedoeling was om de koralen nieuw leven in te blazen door meer dan 10.000 stekken te planten in de Thaise waters. En niet op eender welke manier, maar met de steun van belangrijke wetenschappelijke en milieuorganisaties gespecialiseerd in de bescherming van de mariene ecosystemen… en met de steun van PVC! Het is inderdaad gebleken dat stervende koralen die men in kleine PVC-buisjes prikt en dan terug in zee stort, niet alleen konden overleven, maar zelfs opnieuw begonnen te groeien. Andere organisaties en regeringen hadden het al geprobeerd met cementblokken, beton, banden, zonder resultaat. De ervaring heeft uitgewezen dat PVC, dankzij zijn "zoute" oorsprong en chemische inertie, beter getolereerd wordt door mariene fauna en flora, die zeer gevoelig zijn voor elke verandering in hun omgeving. Na het succes van het initiatief, is een nieuw project net opgestart om de koralen te redden in andere zones waar ze gevaar lopen: "Vinythai Collaboration on Starting Coral Cultivation 80,000 Branches for His Majesty the King". www.vinythai.com g
27
ZOOM IN OP...
g De tentoonstelling "Fantastic Plastic" die haar intrek heeft genomen in het Thackray Museum in Leeds, Groot-Brittanië, benadrukt het belang van de rol die PVC speelde en speelt in de geneeskunde van vroeger en nu. © Thackray Museum
28
PV C NE W S
GROOT-BRITTANNIË g Pennenhouders heruitgevonden dankzij gebruikte zonneschermen in glasvezel gecoat met PVC.
«Fantastic Plastic – PVC and Medical Plastics» Thackray Museum Het Thackray Medical Museum, dat in Leeds, Engeland ligt, doet de geschiedenis van de geneeskunde herleven, van de oudste methodes tot de modernste technieken. Musea hebben meestal het doel om het geheugen van onze wereld te zijn, maar het Thackray wijkt hier gedeeltelijk van af door ook de laatste vooruitgang in de geneeskunde te behandelen. In dit verband loopt een nieuwe permanente tentoonstelling, "Fantastic Plastic". De bedoeling van deze tentoonstelling is om te tonen hoe PVC alomtegenwoordig is in de huidige geneeskunde, en hoe het uiteindelijk bijdraagt tot het redden van levens. Een tentoonstelling in het hart van de moderne geneeskunde met een reeks interactieve spelletjes om de huidige geneeskunde en het belang van technologische innovaties beter te begrijpen. Een ontmoetingsplaats tussen verschillende werelden. Die van de patiënten, de dokters en de industriëlen, die allemaal samen naar eenzelfde doel streven: genezen. www.thackraymuseum.org
© Art Gens
g Chequeboekjes Re-Ink ®: gemaakt uit overschotten van witte zeilen, drukinkt en... enkele sessies brainstorming.
© HP Gasser AG (Zwitserland)
© Art Gens
FRANKRIJK Art Gens: wanneer het PVC mooi gerecycleerd wordt, mag het gezegd worden! De vereniging Art Gens vindt een nieuwe functie voor afval waarvan iedereen denkt dat het goed voor de vuilbak is, of het nu edele materialen zijn of niet. De vereniging wil ook het grote publiek sensibiliseren voor de nood en de voordelen van recyclage door steeds nieuwe middelen te zoeken om hem te promoten. De esthetiek en de originaliteit van de voorwerpen die gemaakt zijn uit industrieel of consumptieafval geven een vindingrijke en positieve kijk op dit actuele probleem. We hadden de "Recyclagebloemen" al voorgesteld (zie Wave 15, pagina 15), reuzengrote recycleermodules gemaakt uit gerecupereerd materiaal, onder andere PVC reclamezeilen. Maar in de winkel van Art Gens en in het hoofd van de designers die steeds talrijker deelnemen aan dit initiatief, zijn de ideeën gevarieerd en begint de verzameling gerecycleerde voorwerpen gemaakt uit gebruikt PVC serieus uit te breiden: een mooi initiatief om te steunen, een mooi idee om door te geven! www.artgens.net
ZWITSERLAND Zwitserland draagt haar kleuren hoog in het vaandel… in PVC Een land beoordeel je niet aan de oppervlakte, maar aan de grootte van zijn ambities… In die zin hebben onze Zwitserse vrienden straf gespeeld. Toen de grootste Zwitserse vlag van de wereld in stukken uiteenviel, door slijtage en door de weersomstandigheden, werd die vervangen door een gloednieuwe Zwitserse vlag, nog groter: 31 op 31 meter in plaats van 25 op 25. En opdat hij ook nog langer zou standhouden, wordt die volledig met PVC gecoat. Hij hangt aan de muur van de Rigi boven het dorpje Vitznau en het Vierwoudstedenmeer, en het schijnt dat je hem tot in Luzern kan zien… www.schweizerfahne.ch/en/fact/00fact.php
29
SOLVIN DAG NA DAG SOLVIN RHEINBERG Onze PVC productielijn heeft net haar 50ste verjaardag gevierd PVC is vandaag alomtegenwoordig in ons dagelijks leven, maar er bestaan nog heel wat ingenieurs en wetenschappers die kunnen getuigen van de begindagen. De 50-jarige verjaardag van de PVC-fabriek in Rheinberg, een Duitse stad in Noordrijnland Westfalen, is dus een uitzonderlijke gebeurtenis. Rheinberg, dat is de fabriek waar alle uitdagingen werden aangegaan en waar topprestaties werden geleverd. Ze werd gebouwd in 2 jaar, en produceerde in 1958 vijfduizend ton PVC per jaar met 150 arbeiders in dienst. Nu wordt er meer dan vijfduizend ton PVC… per week geproduceerd. Het geheim van dit succes? Een stijgende vraag naar PVC (5% per jaar) en onafhankelijkheid ten opzichte van de grondstoffen. Rheinberg produceert immers zelf vinylchloride (VC) sinds 1974. In 2006 werden de prestaties van de fabriek aangezwengeld, dankzij de bouw van een gloednieuwe productielijn met een bijkomende productie van 80.000 ton, wat ons op een totaal van 300.000 ton per jaar brengt. Als ze zo verderdoet, heeft deze kwieke vijftiger nog mooie jaren in het verschiet!
g 5.000 ton PVC per jaar in 1958; 5.000 ton PVC per week in 2008… Op 50-jarige leeftijd is de lijn van Rheinberg in vorm !
30
S O L V IN' S D IGE S T
GROEP SOLVAY Expoquimia 2008 – Barcelona 15e internationale Chemiebeurs Expoquimia is de grote vitrine van de nieuwigheden in de toegepaste chemie, de belangrijkste beurs in de regio van de Middellandse Zee. Een niet te missen evenement waar men alle nieuwigheden kan uitproberen, de technologische vooruitgang kan zien en de laatste trends op de markt kan meepikken. De Groep Solvay, leider in deze segmenten, moet dus ook aanwezig zijn. Naast een uiteenzetting voor 50 studenten, ingenieurs scheikunde in spe, over de productie, de toepassingen en de afzetgebieden van PVC, hebben onze sprekers ook de nadruk gelegd op één van de belangrijkste waarden van de Groep, namelijk duurzame ontwikkeling. Zo heeft Solvay geprobeerd om aan te tonen dat het nodig is om de productie te leiden met de bescherming van onze planeet als eerste doelstelling. In dit verband werd er namelijk gesproken over PVC, een motor voor een wereld van vooruitgang en duurzame innovaties. www.expoquimia.com
g In Santé André, in Paranapiacaba, in Cerquilho… drukt de kunst zich uit in vinyl.
SOLVAY INDUPA Arte & Vinil: PVC ten dienste van cultuur Solvay Indupa, dat instaat voor de Braziliaanse en Argentijnse markt, heeft een cultureel project opgestart met het doel de lokale artiesten te promoten en het PVC. "Arte & Vinil" is een tentoonstelling in open lucht met grote kubussen die overtrokken zijn met PVC zeilen waarop prachtige moderne kunstwerken zijn geprint. De tentoonstelling werd al succesvol voorgesteld in april en mei 2008, in Santo André en in het historische dorp Paranapiacaba. Van november tot december was de tentoonstelling geïnstalleerd in Cerquilho, in de Staat São Paulo, in samenwerking met Cipatex, de belangrijkste producent van gelamineerd PVC in Brazilië, en met het Departement Cultuur van Cerquilho. De gelegenheid werd aangegrepen om verschillende activiteiten te organiseren rond de tentoonstelling om de verschillende facetten van PVC in het licht te zetten. Next step? Edison Carlos, verantwoordelijk voor de Communicatie en de Promotie van PVC bij Solvay Indupa, werkt eraan: "Het project ligt nu bij het Departement Cultuur van de Staat São Paulo om het initiatief te herhalen in het arrondissement van de stad. Als het project wordt aanvaard, zou dit een fantastische kans zijn voor Solvay Indupa om het stedelijke karakter van PVC in de verf te zetten en de fantastische mogelijkheden ervan."
SOLVIN Arabplast 2009 – Dubai 9e Internationale Beurs van de kunststof- en rubberindustrie Met een publiek uit het Midden-Oosten, India en Noord-Afrika, heeft ArabPlast van 10 tot 13 januari 2009 meer dan 700 exposanten verwelkomd en 20.000 bezoekers. Dit bevestigt de leidersplaats van deze beurs in de regio. SolVin had er een stand onder het vaandel van Chempart Polymers, zijn agent in Egypte en Saoedi-Arabië voor PVC, en in heel het Midden-Oosten en in Iran voor het PVDC. Doelstelling: de vinylproducten en praktische toepassingen aan de bestaande en potentiële klanten presenteren. Want zelfs in het koninkrijk van de aardolie, wekken materialen met de helft minder koolwaterstoffen een grote belangstelling. www.arabplast.info
g Raja Wakil, Directeur Generaal van Chempart Polymers (uiterst rechts) en zijn team. © Chempart Polymers
31
