Sociale software: niet alleen anders leren maar ook anders "weten"

Studiedag Eliseleren

Sociale software: niet alleen anders leren maar ook anders "weten" Frederik Truyen

Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Van informatie naar kennis

Internet wordt vaak gezien als hulpmiddel voor vlotte verspreiding van informatie • • •

Vergeleken met impact van drukpers Distributieprobleem opgelost Democratisering van toegang tot informatie



Van informatie naar kennis

Informatie is echter niet hetzelfde als kennis Het gaat ook om meer dan dat: er is een verschuiving in wat wij onder kennis verstaan



Informatie vs. kennis

I0I0I0 00I0I0 I0II0I 00III0 Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Informatie vs. kennis Niet autonoom Kan men verwerven Persoonlijk Status Universeel Verhandelbaar goed Kopieerbaar Onpersoonlijk Stroom Particulier Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Van informatiesystemen Kennis geörienteerd naar kennisactoren • • • • •

Instituten curricula structuren databanken opleidingen

I0I0I0 00I0I0 I0II0I 00III0

E-LEREN

Informatie geörienteerd


• sociale

netwerken • communicatie • samenwerking • levenslang leren


Universitaire Wiki’s, Wiki’s,blogs, blogs, forums, forums,groups, groups, meerwaardeketen collaboratieve collaboratieve werkplaatsen, werkplaatsen, conferencing conferencing... ...

E-LEREN Geïntegreerde Geïntegreerde leeromgeving leeromgeving



Zo d’ouden leerden … •

•

•

Als de mens zich niet bezighoudt met algemeenheden (categorie 0), denkt hij (al dan niet psychologisch getint) (categorie 1) aan God (categorie 2) of aan de anderen, welke wetten er zijn, hetzij die van de mens (categorie 3), hetzij die van de natuur (indirect van God), al dan niet toegepast door de mens (categorie 5). Het kan zijn dat hij daardoor ziek wordt (categorie 6). Misschien is het het best dat hij wat geestelijke of lichamelijke ontspanning zoekt (categorie 7 & 8). Hij besluit uiteindelijk op reis te gaan (categorie 9), maar door geldgebrek blijft dat een reis in de biografieën en geschiedenis (categorie 9)."



Kennis is gerelateerd aan handelen

Belangrijk is dat Paul Otlet reeds inzag dat kennis en kennisstructuur gerelateerd is aan menselijk handelen. (zie b.v. Daniel Dennett, Kinds of Minds)



Kennisbereik

Het kennisbereik groeit met de activiteit

Indien we er ooit in zouden slagen een gesprek aan te knopen met een dolfijn …



Kennis als sociale constructie

Stijgend aandeel van kennis gaat over artefacten en abstracte concepten •

(b.v. organisatiepsychologie gaat over dingen als een “job”, een “functie”, een “organigram”)

Deze concepten krijgen hun betekenis in de sociale handelingscontext Studiedag Eliseleren 14 september 2006




Kennis in het netwerk

De verantwoordelijkheid voor kennis wordt gedeeld Deferentie naar experten Participatief kennismodel • •

Stakeholder Getuige

Ontwikkelen van procedures Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Kennis in het netwerk

Extern geheugen Externe validering Vertaling in organisaties, structuren Consolidatie in artefacten Verwerking in software Acculturatie van onze omgeving Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Just-in-Time

De ware revolutie in de kenniseconomie is vergelijkbaar met de evolutie van storage naar transport We gaan naar Just-in-time delivery van kennis



Knowledge on Demand



Soorten weten

Knowledge that … Knowledge how … • • •

it works … it feels … It was …

Knowingness Awareness Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Veranderde kennisopvatting

Kennis grotendeels extern « opgeladen » Heterarchisch i.p.v. hiërarchisch geordend Kenniskring: kennis van de één wordt informatie voor de ander Steeds veranderend en groeiend Meer en meer « ingebed » in praktijk Assimilatie: nieuwe kennis inpassen Een ander begrijpen: Wim Veen’s « Homo Zappiens » Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Kennisactoren

Personen Groepen Organisaties Artefacten • • •

Machines Software Bots Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Open Source

Algoritmen als gemeenschappelijk erfgoed Archetypische oplossingen Archivalische functie Artefacten als deel van onze geschiedenis



Voorbeelden

IT-expert doet Linux-installatie • • • • •

Geen volledige « kennis » van alle details Terugvallen op on-line documentatie Chat met experts « Just-in-Time delivery » van kennis Zekerheid over netwerk: metabeliefs



Voorbeelden

Labo doet epo-test • • • • •

Geen individuele zekerheid Terugvallen op procedures Certificatie van apparatuur Peer-review van gebruikte methode Laborant « kent » het resultaat



Voorbeelden

Patient bij arts • •

•

•

Arts heeft ca. 30 minuten per patient Patient of familie (hoogopgeleide senior?) bestudeert aandachtig Internet + PubMed Patient-kant heeft méér tijd voor lectuur dan behandelend arts Antwoord: Evidence Based Medicine



Simulatie

De kennisverdracht in een simulatie is een specifiek gegeven On-line games beogen geen feitenreconstructie maar een belevingsreconstructie • •

Leren omgaan met emoties Emotionele en sociale kennis opbouwen Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Sociale software en web 2.0



Twee parallelle bewegingen

Socialisatie van het web •

•

web is doorgeefluik voor sociale, peer-to-peer kennisopbouw (niet automatisering) selectie gebeurt door sociaal netwerk

>> Rich Use

Aspecten van automatisering •

•

computer speelt zelf een rol bij de selectie van inhoud selectie gebeurt op basis van metadata (tags) opgeslagen in de informatie: Resource Description Framework

>> Rich Content Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Wat is sociale software?

Integreert aspecten van groep interactie (verschillende vormen van on-line interactie en verschillende communicatiemodi) Eenvoudig in gebruik. Toegankelijke, eenvoudige technologie Laat groepen toe zichzelf te organiseren door de architectuur, veeleer dan dat het een organisatie oplegt. Het is bottom-up, adaptief of subversief Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Voorbeelden

Wiki’s Blogs Mind-mapping Social bookmarking Tagging / Tagclouds Folksonomies Wikipedia YouTube / Flickr / Amarok RSS Studiedag Eliseleren 14 september 2006




Web 2.0 Web 1.0

Web 2.0

DoubleClick --> Google AdSense Ofoto --> Flickr Akamai --> BitTorrent mp3.com --> Napster Britannica Online --> Wikipedia personal websites --> blogging screen scraping --> web services publishing --> participation content management systems --> wikis directories (taxonomy) --> tagging ("folksonomy") stickiness --> syndication Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Web 2.0



Kenniswerkers

Kenniswerkers en onderzoekers •

•

• •

Werken zich in een bepaald kennismilieu in, een « community of practice » Vervaging professionele / recreatieve context Verwerven een « karma » Kunnen zich vlot in het kennisnetwerk oriënteren Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Besluit

We moeten jongeren opleiden tot kenniswerkers Dit vraagt nadruk op andere vaardigheden dan voorheen • • • •

Emotieve intelligentie Sociale interactie Associatievermogen Assimilatievermogen Studiedag Eliseleren 14 september 2006


Resistance is futile …



Referenties

http://www.arts.kuleuven.be http://akira.arts.kuleuven.be http://elise.arts.kuleuven.be/wiki-div http://www.zylstra.org/blog/ http://elearning.surf.nl/elearning/onderzoek/1833 Studiedag Eliseleren 14 september 2006

Sociale software: niet alleen anders leren maar ook anders "weten"

Recommend Documents