PvdA Algemene beschouwingen begroting 2015
Samen verder, maar dan ook echt met z’n allen!
[
1
Inleiding Los van de inhoud willen wij opmerken dat de begroting helder van opmaak en stijl is. Dat maakt de begroting toegankelijk voor veel lezers en maakt een debat met de burgers beter mogelijk ; een groot goed, vindt de Pv/dA. Hiervoor willen we het ambtelijk apparaat hartelijk danken. Dat debat over de inhoud is dan ook ontketend in onze gemeente. Terecht, want het college gaat echt de verkeerde kant op wat de PvdA betreft. Natuurlijk we kunnen niet onder de feiten uit: er moet heel kritisch naar de uitgaven gekeken worden. De gemeente krijgt er een enorme verantwoordelijkheid bij. Maar moet je in die omstandigheden nou echt kiezen voor de Maas- Waalweg en ondertussen bezuinigen op cultuur, leren en ontmoeting in de bibliotheek, peuters minder aandacht geven, je verantwoordelijkheid voor een stukje van de wereldproblemen, de toestroom van Syrische vluchtelingen, uit de weg gaan en de kwaliteit en veiligheid van de huisvesting voor migranten maar op zijn beloop laten? In de inleiding wordt duidelijk dat de Raad is verworden tot “klankbordgroep ombuigingen”. Samen de begroting maken waar blijft het dualisme dan? Waar vinden de mensen in Maasdriel in de begroting terug wat hun partij vindt van belangrijke thema’s als participeren, dienstverlening, wonen leven en zorg etc.? Hoe weet men dan wat er met zijn stem wordt gedaan? U stelt dat de nauwe samenwerking heeft geleid tot een evenwichtig voorstel waarin belangrijke voorzieningen worden ontzien. Weten we meteen hoe dit college denkt over de bibliotheek en het peuterspeelzaalwerk. Wij hebben niet aan dat klankbord meegedaan. U hoort van ons vandaag in alle openheid waar de PvdA voor staat. Zo willen wij onze bijdrage leveren aan een echt evenwichtig plan voor de komende vier jaar.
Wij zullen bij onze verdere opmerkingen aangeven uit welk programma ze komen. Vragen zullen wij aan het einde bij elkaar zetten.
[
2
1. Bestuur U spiegelt het kleiner worden van het aantal medewerkers van de gemeente af als het gevolg van overheidsbeleid, wij zien dit toch meer als het gevolg van eigen keuzes door het college. Hier neemt het college een serieus risico. U signaleert zelf immers nu al een toenemende werkdruk en een stijgend ziekteverzuim. Dit kon volgens ons wel eens te maken hebben met de voortdurende bezuinigingen op personeel. Waar moet dat toe leiden? Helpt u daar de inwoners van Maasdriel wel mee? 4. Openbare ruimte, verkeer, milieu en handhaving De in dit programma voorgestelde bezuinigingen zullen grote gevolgen hebben voor het aanzien van de openbare ruimte. Wat kapot is verdwijnt en er komt niets voor terug. Tel uit je winst. Liever hadden wij voorstellen gezien om gebruik te maken van burgerparticipatie bij het onderhoud van de openbare ruimte. Volgens ons willen burgers best de handen uit de mouwen steken en een steentje bijdragen als het om hun woon- en leefomgeving gaat. U stelt niet te willen inzetten op de handhaving bij huisvesting van arbeidsmigranten maar dan kan het hele huisvestingsbeleid de prullenbak in. Alle handhaving wordt zo wegbezuinigd, van huisvesting buitenlanders tot de directe leefomgeving, dit zorgt voor een gemeente waar het recht van de sterkste geldt. In deze tijd van schaarse middelen moeten de prioriteiten anders gesteld worden: de Maas – Waalweg, zal moeten wachten tot betere tijden. 5. Onderwijs en jeugd De voorstellen binnen dit programma kunnen volgen ons het beste worden omschreven als rampzalig voor de ontwikkeling van onze jeugd en een terug keer naar vroegere tijden. Jaren is de gemeente samen met de scholen en het peuterspeelzaalwerk bezig geweest om vorm te geven aan VVE. Veel is bereikt, er is extra aandacht voor taalzwakke peuters, er is een warme overdracht naar het basisonderwijs en de deskundigheid van de peuterspeelzaalleidsters is verhoogd. Dit alles zal door de voorgestelde bezuinigingen verdwijnen. Deze maatregel maakt die opvang voor alle ouders duur en voor velen onbetaalbaar. De kern van de nieuwe Jeugdwet en de taak van de gemeente daarin is de aandacht voor preventie: heb oog voor de eerste signalen dat kinderen in de [
3
knel komen zodat je meteen kan handelen en meer ellende én dure zorg voorkomen wordt. En wat doet dit college? U bezuinigt op collectieve basisvoorzieningen voor jeugd! U geeft aan onder 5.1 dat u leegstand en exploitatietekort van de brede scholen wil terug dringen. Wij vragen ons af hoe dat te rijmen is met het sluiten van de bibliotheek in de brede school in Ammerzoden. In de ombuigingen binnen dit programma spreekt u over vrijval van budget onderhoud schoolgebouwen alsof dit geld gewoon overblijft na de overheveling. Het is echter geld dat nu aan het onderhoud van de scholen besteed wordt en wat dadelijk door de schoolbesturen zelf moet worden opgehoest. Door deze verstopte bezuiniging zal de positie van het onderwijs verder onder druk komen te staan. 6. Sport, recreatie, cultuur en welzijn. De sluiting van de bibliotheek zou een grote klap voor allereerst kinderen zelf zijn maar ook voor het onderwijs dat al jaren samen met de bibliotheek successen boekt in de aanpak van laaggeletterdheid en werkt aan een verbetering van het leesniveau van kinderen. Ook de ouderen die momenteel gebruik maken van deze voorziening die ook een belangrijke sociale functie heeft zouden door deze maatregel erg getroffen worden. Gerept wordt over een andere vorm van de bibliotheek maar nergens is te vinden hoeveel het college daar aan denkt te besteden. In Ammerzoden is sprake van pure kapitaalvernietiging. De gemeenteraad heeft nog heel expliciet aangestuurd op vestiging van de bibliotheek in de brede school, de provincie heeft subsidie verstrekt voor de inrichting en nu moet het na twee jaar dicht. En wat levert de bezuiniging daadwerkelijk op, de leegstand van de beide vestigingen zal blijven drukken op de gemeentebegroting. Verhuur zal niet makkelijk zijn, nee sterker nog verhuur is erg onwaarschijnlijk, immers de eerdere locatie van de bibliotheek in Ammerzoden staat ook nog steeds leeg. In december staat het MFC Heerewaarden op de agenda. De uitslag is echter al te voorspellen, geen geld opgenomen in de begroting, dan wordt waarschijnlijk alleen de school opgeknapt. Het zou u sieren als u hier duidelijk over zou zijn geweest. Wij zijn het met het college eens dat meer aandacht voor recreatie en toerisme nodig is, zeker verblijfsrecreatie blijft nu nog achter. De PvdA stelt een [
4
onderzoek voor naar de mogelijkheid om enkele camperplaatsen te realiseren bij de Zandmeren en de jachthaven in Hedel. Geschokt zijn wij door het schrappen van de bijdrage voor vluchtelingenwerk. Juist nu we te maken krijgen met een hogere taakstelling is begeleiding van asielzoekers onontbeerlijk. Het zal dus nu voor vluchtelingen heel erg veel uitmaken waar in de Bommelerwaard zij gehuisvest gaan worden. In Zaltbommel waar ze nog wel begeleid worden of in Maasdriel waar ze aan hun lot worden overgelaten. Los van het leed dat deze maatregel veroorzaakt is te voorspellen dat er later grote kosten uit voort zullen vloeien. Maasdriel laat zich zo niet van zijn beste sociale kant zien. Dat kunnen onze inwoners beter! Je kunt het niveau van de samenleving beoordelen aan hun zorg voor de zwakkeren. In 2012 is er een amendement ingediend op het toen vast te stellen subsidiebeleid. Dit amendement zorgde voor een scheef subsidiebeleid en het onevenredig bevoordelen van enkele groepen. Toen is afgesproken dit voor een periode van twee jaar te doen. Door het in stand laten van dit amendement blijft de oneerlijkheid in het subsidiebeleid. 7. Zorg en Volksgezondheid Binnen dit programma zitten voor ons de grootste onzekerheden. Veel zaken zijn nog niet te overzien en zullen gaandeweg pas duidelijk worden. Wij zetten dan ook vraagtekens bij het verwachtte efficiëntie resultaat groot €325.025 binnen de samenwerking Werkzaak Rivierenland in 2018. 8. Ruimte, volkshuisvesting en economie Ondernemers vormen de motor voor onze economische ontwikkeling. Veel deelgebieden binnen het gemeentelijk beleid zijn afhankelijk van het plaatselijk ondernemerschap. Het is dan ook zorgelijk te zien dat u stelt hier geen budget voor te hebben. Onderaan blz. 48 schrijft u: Wij gaan verkennen in hoeverre wij mogelijkheden zien om mede vanuit economisch oogpunt binnen de voorliggende regelgeving en beleidsuitgangspunten toch adequaat te kunnen reageren op deze problematiek. Joost mag weten wat met deze zin bedoeld wordt aan echte acties. Het college heeft dus vooral geen ideeën. [
5
Wij zijn blij met het voornemen actie te ondernemen op het gebied van de ruimtelijke problematiek rond mantelzorg.
9. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Hier hebben wij al opgemerkt dat wij de voorgestelde bezuiniging op de gemeenschappelijk regelingen zien als een boterzachte bezuiniging daar deze alleen maar door kunnen gaan als er een meerderheid is binnen de deelnemers aan die regeling. Daarnaast is ook niet zichtbaar gemaakt wat er door die korting bij die regeling aan taken verdwijnt. 10. Bedrijfsvoering Binnen dit programma is de laatste jaren al stevig bezuinigd. Wij vragen ons echter af of deze voornemens uiteindelijk echt hebben geleid tot lagere kosten. De vragen aan de organisatie zijn de laatste jaren niet afgenomen en moeten toch beantwoord worden. Dit leidt tot toenemende werkdruk, hoger ziekteverzuim en inhuur. De komende jaren zal van het personeel steeds meer gevraagd worden en een bezuiniging lijkt dan ook onzalig. Samenvatting Het college (en de klankbordgroep) stelt dat we het voorzieningenniveau moeten verminderen en de lokale lasten moeten verhogen. Dit valt volgens ons niet te rijmen. Wij zijn beslist geen tegenstander van het verhogen van de OZB maar dan moet je de inwoners kunnen uitleggen wat ze daar voor kunnen behouden, dan wel krijgen. De vraag die bij ons op kwam na het lezen van deze begroting is of er nog wel mensen zijn die zich in Maasdriel willen vestigen als aan de ene kant de lasten stijgen en aan de andere kant de voorzieningen verdwijnen? Dit terwijl wij juist een aantrekkelijke gemeente willen zijn om nieuwvestiging te stimuleren. Natuurlijk moet de tering naar de nering gezet worden maar waar je op bezuinigt dat zijn keuzes. Die van u zijn regelmatig de onze niet. Wij kiezen voor een sociale toekomst voor jong en oud, met de zwaarste lasten op de sterkste schouders.
[
6
Vragen 1. Veiligheid: doel een toenemend veiligheidsgevoel: dat is een bodemloze put. Wij missen hier de participatiegedachte: ook veiligheid doe je meer zelf en samen in de buurt. Bijdrage Veiligheidshuis van 0,25 naar 0,65 per inwoner: wat krijg je daarvoor? Brandweer: wat een grote post, 1,5 mln. Waar zit ‘m dat in? Kan je op brandweermaterieel bezuinigen door langer afschrijven? 2. Het gezamenlijk koesteren en monitoren van de kwaliteit van de woonomgeving in het kader van het behoud van de leefbaarheid van Maasdriel: dat betreft dan niet de woonsituatie van migranten! “De uitvoering van het huisvestingsbeleid is nou eenmaal sterk afhankelijk van handhaving op ongewenste situaties”, zei de raad nog vorig jaar. Regulering was nodig om uitbuiting te voorkomen. Huisvesting moet veilig en menselijk zijn. Maar zonder handhaving komt hier niets van terecht. Hoe wilt u hier mee om gaan? 3. Hoeveel kost de voorbereiding van de aanleg van de Maas-Waalweg? Hoeveel mensen gaan daar van profiteren en hoe belangrijk is dat? Kan dat niet een tandje minder om sociaal beleid te kunnen voeren ( bibliotheek, peuterspeelzaalwerk, ondersteuning vluchtelingen/asielzoekers)? 4. De voor en vroegschoolse educatie VVE is van groot belang om kinderen gelijke kansen te geven. Als de peuterspeelzalen hier geen subsidie meer voor krijgen wie gaat dat dan doen? Dit moet voorkomen worden. Om herhaling van de problematiek zoals van Turkse en Marokkaanse kinderen te voorkomen. Uit rapport sept 2014 SCP over Poolse Roemeense en Bulgaarse kinderen in NL: als gevolg van het gebrek aan sociale contacten van jonge gezinnen die in dorp of stad wonen, zien consultatiebureaumedewerkers soms ontwikkelingsproblemen optreden bij peuters die niemand hebben om mee te spelen. Voor ouders in de lage inkomensgroep zal het wegvallen van de gesubsidieerde tweede leidster tot te hoge eigen bijdragen leiden. [
7
Zie vraag van SSM, van Hoften: wat kost dit per jaar per kind? 5. Kan de gemeente niet een uitvraag doen bij een maatschappelijke onderneming voor een project om speelgelegenheid voor kinderen te in te richten? Spelen kan ook met ander materiaal en ruimte dan speeltoestellen. Ruimte is er genoeg. Hier niet bezuinigen ten koste van kinderen. Hoe wil het College creatief ondernemerschap in samenwerking met de buurt/kern bevorderen? 6. Afbouw subsidie bibliotheek: - Wat heeft de bieb nodig om de missie waar te maken nl om een “great librarian, building communities”te zijn? Kunnen we in plaats van bot bezuinigen nadenken over een slimme prikkel om, de bibliotheek te koppelen aan peuterspeelzalen, kinderdagverblijven, basisscholen en voor minder draagkrachtige ouderen aan dagbestedingsactiviteiten met gebruikmaking van verbinding met participatie en wmo middelen? 7. Alternatieve bezuiniging mogelijk op leerlingenvervoer? In de gemeente 193 aanvragen voor leerlingenvervoer per jaar. Hoeveel daarvan zijn voor signatuurleerlingen? Krijgt de gemeente hiervoor een dekkende rijksvergoeding? Zo niet, afbouwmogelijkheden? 8. Verhoging OZB problematisch? Hoeveel is 4% voor de lagere inkomens? 9. Taakstellingen GR ophogen en vervroegen, kan dat? Nu 5% vanaf 2017. Hoe kan het College voorkomen dat bureaucratie in de GR-laag ontstaat. 10. Ruimte voor beleidsaanpassingen, €200.000? Waarom dit bedrag reserveren, voor welk beleid? En wel taakstelling op begeleiding peuters, asielzoekers, veilige huisvesting migranten en bibliotheek?? 11. Afbouw subsidie begeleiding asielzoekers tot 50% past slecht in de situatie dat juist met meer vluchtelingen rekening moet worden gehouden. Maasdriel moet hier ook een bijdrage aan leveren. Wat betekent het voor de gemeente als meer vluchtelingen hier komen wonen en we kunnen hen niets bieden aan begeleiding? 12. Kunnen vergunningen meer kostendekkend gemaakt worden? 13. Wat zijn de gevolgen van het met 20% onder de benchmarkt zitten qua formatieomvang t.o.v. vergelijkbare gemeentes? Welk risico is er voor toename werkdruk en ziekteverzuim personeel? Hoe verhoudt dit zich met de kwaliteit van het geleverde werk?
[
8
14. Op blz. 98 staat een risico van €1.500.000. Waarom staat dit niet ook op blz. 75 bij de risico-inventarisatie? 15. Het voordeel Rehabilitatie wegen van €1.000.000 in 2015 is al in 2017 grotendeels uitgewerkt. Hoe gaat u daar dan mee om en is deze verschuiving naar de toekomst dan nog wel zo’n goed idee?
[
9
