RODE LIJST
Wilde dieren in het circus
Stop it !
Geen wilde die ren
VIER VOETERS
Stichting voor dierenwelzijn
w w w.vier-voeters.nl
in het circus
RODE LIJST
circus dieren
Zijn woonkamer is twee keer zo groot als Amsterdam 400 km2
In het wild doorkruist een groep leeuwen een gebied tot 400 km². Dat is twee keer zo groot als Amsterdam. In het circus hebben ze maar een paar vierkante meter.
Een circuskooi is veel kleiner dan deze stip.
Een paar vierkante meter is geen vervanging ONVERENIGBAAR „Met de kennis die we nu hebben, is het houden van wilde dieren (grote zoogdieren) in circussen niet verenigbaar met de wetenschappelijk vastgestelde behoeftes van dieren.“ Helen Müri, wilde dieren bioloog, Zwitserland1 Geen wilde di eren
in het circus
VIER VOETERS – Stichting voor dierenwelzijn www.vier-voeters.nl/stop-it
Status 10.05.2009 - pagina
RODE LIJST
circus dieren
ONGELOOFLIJK LEED „Een olifant de handstand laten doen is onbeschrijflijk wreed. De dieren moeten later vaak gedood worden omdat hun gewrichten kapot zijn.“ Karl Kock voormalig olifantenverzorger van een Duitse dierentuin2
Wilde dieren horen in geen enkel circus thuis In Europa reizen nog steeds honderden cicussen rond met wilde dieren. De meeste zetten hun tenten op in Duitsland, Frankrijk en Italië maar er trekken ook tientallen circussen door andere landen. Van apen tot zebra‘s - vele diersoorten reizen mee en worden getoond in de piste.
Olifanten, leeuwen en puma‘s, tijgers, zebra‘s en zeeleeuwen worden vaak in het circus aangetroffen. Maar ook veel beren, apen, neushoorns, giraffen en nijlpaarden brengen een groot deel van hun leven door in tralie-wagens en de circustent. Bedenkelijke trainigsmethodes en het leven van de dieren achter de schermen worden voor het publiek verborgen gehouden. Olifanten en tijgers zijn wilde dieren. Een rondtrekkend circus kan niet zorgen voor de omstandigheden die passen bij deze dieren.
Weinig toeschouwers denken erover na wat een circusvoorstelling voor de dieren betekend.
Geen wilde di eren
in het circus
VIER VOETERS – Stichting voor dierenwelzijn www.vier-voeters.nl/stop-it
Status 10.05.2009 - pagina
RODE LIJST
circus dieren
Olifanten
Leeuwen
Olifanten leven in Afrika en Azië in gebieden variërend van open grasland tot bosgebieden. Vaak worden Aziatische olifanten, die beschermt zijn, gebruikt in het circus. Beide olifantsoorten hebben een hoog ontwikkeld gedragspatroon en hebben een sterke sociale structuur.
Leeuwen komen bijna alleen nog voor ten zuiden van de Sahara. Hun habitat bestaat uit savanne en halfwoestijn. De dieren zijn meestal actief tijdens de schemering en de nacht, ze leggen enorme afstanden af om te jagen of om hun territorium te verdedigen.
In het circus worden vaak 1 of 2 dieren gehouden, leven in een familiegroep is daarom niet mogelijk. Lopen, zwemmen, voedsel zoeken, lichaamsverzorging en contact zoeken met soortgenoten is onmogelijk voor de olifanten in een circus. Ze zitten vaak vast aan een ketting. Dieren die onder stress staan, wiegen vaak met hun kop of worden aggresief, duidelijke tekenen van gedragsstoornis.
Leeuwinnen leven hun hele leven in dezelfde roedel. Ze hebben uitgesproken sociaal gedrag en gaan samen op jacht. In een circus kan een natuurlijke groepsgrootte niet ontstaan. Ze krijgen te weinig beweging en hun jachtinstinct wordt onderdrukt. Gedragsstoornissen zoals “ijsberen” zijn het gevolg. Er vinden steeds weer ongelukken plaats, met de grote katachtigen, die aantonen dat ze niet in een circus thuishoren.
Nijlpaarden
Giraffen
Nijlpaarden leven op de Afrikaanse savanne, dwergnijlpaarden in de tropische oerwouden van West-Afrika. Tijdens de schemering verlaten ze hun poel en gaan op zoek naar voedsel. Nijlpaarden houden zich overdag koel in het water en lopen ´s avonds naar hun weiden. Terwijl zij meestal in groepen leven, leven dwergnijlpaarden vaak solitair.
Giraffen hebben een groot territorium in bosgebieden of savanne. Deze voedselspecialisten eten het liefst de bladeren die zij dankzij hun lange nek en tong kunnen bereiken. Tussen de “maaltijden” door hebben zij lange periodes nodig om te herkauwen. Deze sociale dieren leven meestal in kleine groepen of losse kuddes en doorkruisen een gebied van 150 km2.
Een circus kan niet zorgen voor het juiste klimaat voor deze dieren. Het leven in een klein zwembadje en de atypische bewegingen die ze moeten maken in de piste beschadigen hun gewrichten. Er wordt geen rekening gehouden met het groepsleven van de nijlpaarden. Maar ook de dwergnijlpaarden moeten in een te klein waterbakje leven en krijgen niet voldoende beweging.
Giraffen hebben veel verzorging en goede huisvesting nodig. In het circus zijn de transportwagens zelden hoog genoeg om rechtop te staan. Ze krijgen onvoldoende beweging en giraffen zijn extreem gevoelig voor tocht en vocht. Er is geen sociaal netwerk en ze krijgen niet het juiste voedsel.
Geen wilde di eren
in het circus
VIER VOETERS – Stichting voor dierenwelzijn www.vier-voeters.nl/stop-it
Status 10.05.2009 - pagina
RODE LIJST
circus dieren
Bruine beren
Witte neushoorn
Bruine beren leven in bossen en berggebieden, hun territoria beslaan meerdere honderden tot duizend vierkante kilometer. Als ze actief zijn zijn ze meestal bezig met het zoeken naar voedsel. Als omnivoren hebben de beren, die actief zijn in de schemering en de nacht, een brede voedselkeuze. Met voldoende vetreserve houden de beren in de wintermaanden winterrust.
De witte neushoorns die in circussen gebruikt worden leven op de savannes van Afrika. Deze vegetariërs hebben een uitstekend gehoor en een goede reuk. Ze zijn vaak te vinden in de buurt van water waar ze modderbaden nemen. Neushoorns leven in groepen. De bullen leven solitair. De dieren zijn erg mobiel ondanks hun massieve lichamen.
In vergelijking met de enorme ruimte die beren in het wild gebruiken is een circuswagen piepklein. Er is geen stress-vrije ruimte waar de beren zich terug kunnen trekken. Ze hebben ook niet de mogelijkheid naar voedsel te zoeken. Het optreden in de piste is hiervoor geen compensatie omdat de acts niet overeenkomen met natuurlijk gedrag en geleerd moeten worden door middel van dubieuze trainingsmethodes.
Een circus kan geen verblijf bieden waar de neushoorn zich kan schuren en in de modder kan rollen. Verwarmde binnenverblijven zijn belangrijk voor de voor verkoudheid gevoelige dieren. Neushoorns zijn erg gevoelig voor stress, transport en veranderingen in hun omgeving. In een circus kunnen de temperamentvolle en sterke dieren onberekenbaar zijn. Dit vereist veiligheidsmaatregelen die moeilijk zijn in een mobiel circus.
Tijgers
Zeeleeuwen
Afhankelijk van het habitat varieerd het territorium van de ondersoorten van de Aziatische tijger. Ze hebben allemaal gemeen dat ze actief zijn in de avond en de nacht, dat ze sluipende jagers zijn en dat ze bedreigd worden. Of ze in tropische gebieden in India leven of op de Russische Taiga, tijgers zijn uitstekende klimmers en zwemmers, ze zijn dol op water.
De californische zeeleeuw, die vaak in circussen wordt gebruikt, leeft in het wild in rotsige kustgebieden en open zee. Ze behoren tot de oorrobben en ze kunnen zich ook op het land goed bewegen. Deze roofdieren zijn speels, intelligent en als uitstekende zwemmer zeer mobiel.
Tijgers krijgen niet voldoende beweging in een circus. Wegens hun uitgesproken cognitieve capaciteiten hebben ze veel stimulans nodig, dit is onmogelijk in een circus. De activiteiten overdag en de atypische circusacts zijn ook zwaar voor deze nacht actieve dieren.
In circuszwembadjes kunnen ze niet voldoende bewegen. Ze zitten meestal in transportwagens met kleine waterbassins. Ze lijden onder het gebrek aan beweging. Ze hebben niet de mogelijkheid in een sociale groep te leven. Gebreksziektes als gevolg van eenzijdige voeding komen geregeld voor.
Geen wilde di eren
in het circus
VIER VOETERS – Stichting voor dierenwelzijn www.vier-voeters.nl/stop-it
Status 10.05.2009 - pagina
RODE LIJST
circus dieren
Wilde dieren blijven wilde dieren Zelfs dieren die in gevangenschap geboren zijn hebben vergelijkbare behoeftes als hun soortgenoten in het wild. Ze zullen nooit gedomesticeerd worden. Een circus kan niet de juiste voorwaarden scheppen. De dieren worden continue vervoerd en reizen over lange afstanden. In kleine kooien kunnen de dieren niet goed bewegen of zich terugtrekken.
Leeuw Aantal dieren
Olifant
In een natuurlijke sociale groep leven is ook onmogelijk voor de dieren. De vergelijking hieronder laat zien: De omstandigheden in het circus zijn onaanvaardbaar. Ze staan in drastische tegenstelling tot de soortspecifieke bijzonderheden.
Bruine beer
Tijger
Giraffe
Neushoorn
1 - 2 (5)
1-3
1-2
1 - 2 (5)
1-3
1
1
Circuskooi
12 m2
100 m2
12 - 24 m2
12 m2
12 m2
20 m2
Circus buitenverblijf1
50 m2
250 m2
75 m2
50 m2
250 m2
125 m2
40.000.000 m2
60.000.000 m2
10.000.000 bis 100.000.000 m2
1.000.000.000 m2
15.000.000 m2
5.000.000 m2
Top snelheid tot 60 km/h tijdens de jacht.
Ze leggen per dag tot 8 kilometer af.
Terriroria zijn afhankelijk van het voedselaanbod.
In één nacht leggen ze tot 32 kilometer af.
Topsnelheid tot 60km/h.
Topsnelheid tot 40km/h.
Territorium in het wild Mobiliteit in het wild
Bijvoorbeeld: Duitsland, richtlijnen voor het houden, de training en het gebruik van dieren in het circus en vergelijkbare instellingen (2005). In veel landen waar ze dergelijke richtlijnen niet hebben zijn de omstandigheden nog veel slechter.
1
Zeeleeuwen kunnen meer dan 250 m diep duiken. En ze kunnen zwemmend 30 km/h bereiken.
Informatie: University of Michigan / Museum for Zoology, Animal Diversity Web: http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/index.html and WWF/Traffic: http://wwf-arten.wwf.de/ meer informatie beschikbaar op aanvraag. Geen wilde di eren
in het circus
VIER VOETERS – Stichting voor dierenwelzijn www.vier-voeters.nl/stop-it
Status 10.05.2009 - pagina
De volgende landen zijn al gestopt! Verboden tot nu toe voor het houden van wilde dieren in het circus. Nationale verboden in Europa Bulgarije
Algemeen verbod op wilde dieren. Overgangsperiode tot 2015 voor dieren die reeds in het bezit zijn en gebruikt worden.
Denemarken
Algemeen verbod op wilde dieren. Uitzondering na individuele beoordeling voor olifanten, zeeleeuwen, wasberen, zebra‘s, wilde schapen of vogels zijn mogelijk.
Estland
Verbod op wilde dieren die in het wild geboren zijn.
Finland
Verbod op apen, roofdieren, olifanten, nijlpaarden, neushoorns, buideldieren, zeehonden, krokodillen, roofvogels, struisvogels, wilde soorten van herkauwers en paardachtigen.
Malta
Verbod op dieren die bij CITES geregistreerd zijn.
Oostenrijk
Algemeen verbod op wilde dieren.
Polen
Verbod op wilde dieren die in het wild geboren zijn.
Zweden Verbod op apen, roofdieren, neushoorns, giraffen, kangoeroes, nijlpaarden, zeehonden, roofvogels, struisvogels, krokodillen, damherten. Slowakije
Verbod op diersoorten die bij CITES geregistreerd staan.
Tsjechische Republiek Verbod op pasgeboren apen, zeehonden, walvissen (excl. dolfijnen), neushoorns, nijlpaarden, giraffen. Hongarije
Verbod op olifanten, neushoorns en primaten. Verbod op nieuw gevangen wilde dieren.
Gemeentelijke en lokale regelgeving in Europa Groot Brittannië
Verbod op wilde dieren of alle soorten in meer dan 207 steden en gemeentes.
Kroatië
Algemeen verbod op wilde dieren in 29 steden.
Nederland
Verbod op wilde dieren in 2 plaatsen.
Nationale verboden buiten Europa Costa Rica
Algemeen verbod voor wilde dieren.
India
Verbod op beren, apen, leeuwen, tijgers en luipaarden.
Israël
Algemeen verbod voor wilde dieren.
Singapore
Algemeen verbod voor wilde dieren.
Gemeentelijke en lokale regelgeving buiten Europa Brazilië
Verbod op wilde dieren in 11 steden en de deelstaat Rio de Janeiro.
Canada
Verbod in 36 plaatsen, 5 districten en de provincie Nova Scotia.
Verenigde Staten
Verbod op wilde dieren in 31 plaatsen.
Geen wilde di eren
in het circus
VIER VOETERS – Stichting voor dierenwelzijn www.vier-voeters.nl/stop-it
Status 10.05.2009 - pagina
RODE LIJST
circus dieren
Statements wilde dieren in het circus „Elephants in circuses are bought and sold, separated from companions, confined, chained and forced to stand for hours and frequently moved about in small compartments on trains or trucks. They are required to perform behaviours never seen in nature. In short they are treated as commodities, as objects to provide entertainment for humans. The circus experience has nothing to do with the reality of elephant life and behaviour.“ Moss Cynthia Moss en andere experts van het “Amboseli Elephant Research Project” 3
„Many trainers will admit that they beat their performers during training. In many cases the abuse is horrendous. The psychological damage that is done to these intelligent animals is a life-long handicap that can be dangerous to both the animals and those working with or around him. Considering the technology available – through animatronics and computer imagery – there is no justification for forcing these amazing creatures to suffer for our amusement any longer.“ Dr. Jane Goodall, Chimpansee onderzoeker, oprichtster van het Jane Goodall instituut en VN Boodschapper van de vrede 6
„WAZA opposes the keeping and transporting of animals under inadequate conditions, e.g.(…) circuses / entertainment.“ World Association of Zoos and Aquariums (WAZA) - Code of Ethics and Animal Welfare 4 „Op grond van de anatomie en de ruime houdingsvoorwaarden is dit dier ongeschikt om veelvuldig getransporteerd te worden. Het houden van giraffen in circussen moet daarom verboden worden.“
„Het laten optreden van dieren in circussen is een vorm van moderne slavernij. De dieren moeten continu door de mens opgelegde handelingen uitvoeren die ze uit eigen beweging niet snel zouden doen. Circussen kunnen nooit in de behoefte van wilde dieren voorzien. Daarom heeft regelgeving ook geen zin, er moet een verbod komen en alle wilde dieren moeten uit het circus.“ Elke de Vries-Becker, ex-tijgertrainster voor circussen 7
H . Gsandtner (Dierenbeschermingsombudsman, Wenen), Dr. H. Pechlaner (voormalig directeur van de dierentuin in Wenen, Dr. H. Schwammer (ViceDirecteur van de dierentuin in Wenen) 5
Referencies tatement wilde dieren in het circus, oktober 2003 S BILD am Sonntag, 9 mei 1993, uit: Documentation 2000/ Olifanten in het circus/ Een leven aan de ketting, Editor. Olifanten-bescherming Europa e.V. 3 Statement on the Use of Elephants in Circuses (www.elephanttrust.org), June 2007 4 www.waza.org/ethics/index.php?main=ethics&view=ethics 5 Guidelines for the keeping of wild animals in circus companies, by order of, and in cooperation with, the Viennese Environmental Advocacy Office, 1996 6 www.janegoodall.org/chimp_central/conservation/issues/in_entertainment.asp 7 in interview met drs. Jeroen van Kernebeek, december 2004 1 2
Geen wilde di eren
in het circus
VIER VOETERS – Stichting voor dierenwelzijn www.vier-voeters.nl/stop-it
Status 10.05.2009 - pagina
Wilde dieren horen vrij te zijn De eisen van VIER VOETERS
Impressum VIER VOETERS Stichting voor dierenwelzijn Falckstraat 49-2 1017 VV Amsterdam
Wilde dieren horen vrij te zijn. Het houden van wilde dieren in het circus is niet goed te praten op ethische gronden noch uit het oogpunt van dierenbescherming of op grond van het beschermen van soorten. In een reizend circus is het onmogelijk de juiste omstandigheden te bieden die een wild dier nodig heeft. Vanuit dierenwelzijnsoogpunt is de circustraining verwerpelijk. Daarom moet deze vorm van dieren houden stoppen.
copyright 2008 VIER VOETERS Alle foto‘s copyright VIER VOETERS. Een aantal foto‘s van Mihai Vasile. De twee foto‘s van zeeleeuwen op pagina 5 en 6 zijn van Wilde Dieren de Tent Uit, Nederland. Foto pagina 9 photopcase.
De landen die circussen te gast hebben worden verzocht om een wettelijk houdingsverbod voor wilde dieren in circussen in te stellen met een passende overgangsperiode. Tijdens deze overgansperiode moeten strikte regels gelden voor het houden van de dieren. Elk circus dat deze richtlijnen niet volgt moet zijn vergunning voor het houden van de dieren inleveren en de dieren moeten verwijderd worden en adequaat worden ondergebracht.
Geen wilde di eren
in het circus
VIER VOETERS – Stichting voor dierenwelzijn www.vier-voeters.nl/stop-it
Status 10.05.2009 - pagina
Doe mee – Laat uw gezicht zien! Uw foto, uw statement Stop-it! Is een campagne voor een verbod op het houden van wilde dieren in het circus. Ledere foto laat zien dat veel mensen tegen dit dierenleed zijn. Laat uw gezicht zien! Stuur ons uw foto. Met of zonder bord.
1. Print het Stop it! Bord – het bord vindt u op pagina 2 Print het bord op pagina 2. Indien mogelijk zonder randen. Hou het bord vast voor uw borst.
2. Maak een foto
Maak een foto met uw mobiel of een digitale camera. Het bord is niet verplicht. Met een andere foto van uzelf kunt u ook helpen. U kunt ook een oude foto van uzelf sturen.
3. Upload de foto op www.vier-pfoten.nl/stop-it Upload uw foto op onze website. Wij bewerken het dan in ons campagne format. Ideaal zou zijn: • Jpg-format • Tussen 500 KB en 1 MB Wij doen de rest.
Geen wilde di eren
in het circus
VIER VOETERS – Stichting voor dierenwelzijn www.vier-voeters.nl/stop-it
Status 10.05.2009 - pagina 10
Geen wilde dieren in het circus
