PTA Biologie kaderberoepsgerichte leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen Schooljaar 2013 - 2014 ( leerjaar 3 ) a. Schoolexamen Periode Toets Omschrijving 1 SE 1
Cellen en Ordening Je weet dat planten en dieren gemaakt zijn van cellen. De cellen van een plant zien er heel anders uit dan cellen van een dier. Het hangt ook af van de werking die de cellen hebben. Dit omvat: * levenskenmerken * celbouw + werking * weefselbouw + werking Iets ordenen betekent dat je het indeelt in groepen. Om iets te ordenen let je op kenmerken. Dingen met dezelfde kenmerken plaats je bij elkaar in de groep. Planten en dieren kun je ook ordenen. Je kunt benoemen: * schimmel, bacteriën en reducent * ziekteverwekker, preventie en behandeling * biotechnologie * voedselbederf * medicijnen
2 SE 2
Voortplanting en Regeling Ieder mens gaat dood. Maar mensen planten zich ook voort. Daardoor komen er steeds nieuwe mensen. In deze module gaan we kijken naar: * infectieziekten, besmetting, aids en seksueel overdraagbare aandoeningen * preventie, syfilis, chlamydia, gonorroe en candida * lichamelijke en geestelijke groei en ontwikkeling * voortplantingsstelsel (bouw + werking), voortplanting en voorbehoedsmiddelen * seksualiteit + normen en waarden * hepatitis en tuberculose * geslachtschromosomen, gewone celdeling en reductiedeling In je lichaam gebeuren veel dingen tegelijk: je beweegt, je kijkt, je haalt adem. Je lichaam regelt dat alles goed verloopt.
PCS- Examen- Toetsvorm Tijds- Hercode eenheid duur kansen 301K BIO/K/4 Schriftelijk 90 min ja en 5
302K BIO/K/9, 10,11,12 en 13
Pagina 1 van 8
Schriftelijk
90 min ja
Weging Methodewijzer 1,5
Deel 1: thema 1 en 2
1,5
Deel 1 en 2: thema 3 en 4
PTA Biologie kaderberoepsgerichte leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen Periode Toets Omschrijving
vervolg
PCS- Examen- Toetsvorm Tijds- Hercode eenheid duur kansen
Weging Methodewijzer
2 SE 2 In deze moduul gaan we zien: vervolg * overmatig alcohol – en medicijngebruik en tabak– en drugsgebruik * zenuwstelsel (bouw + werking) en centraal zenuwstelsel * zintuigen, prikkels, impulsen en waarneming * hormoonklieren (bouw + werking) * hormonen * gedrag: voorbeelden, prikkels en motiverende factoren * zenuwcellen (bouw + werking), reflexen en abstracte wijze uitleggen van prikkelverwerking * bewust gedrag beschrijving (normen en waarden) * overmatig alcohol – en medicijngebruik en tabak– en drugsgebruik + abstracte relaties 3 SE 3
Stevigheid en Zintuigen De beenderen van het skelet zitten aan elkaar vast. Aan de beenderen zitten spieren vast. De spieren en botten zorgen ervoor dat je je kunt bewegen. In dit blok kijken we naar: * stevigheid en beweging (bouw + werking) * overbelasting * preventie * microscopische en macroscopische onderdelen Je neemt mensen, dieren, planten en voorwerpen waar. Bij al deze waarnemingen spelen je zintuigen een grote rol. Het volgende komt aan de orde: * weergave: waarnemingen zintuig –practicumproeven in biologische termen * oor, oog, huid, neus en tong (bouw + werking) * zintuigen
303K BIO/K/8 en 11
pagina 2 van 8
Schriftelijk
90 min ja
1,5
Deel 2: Thema 5 en 6
PTA Biologie kaderberoepsgerichte leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen Periode Toets Omschrijving 4 SE 4
Erfelijkheid en Evolutie Misschien wordt van jou wel gezegd dat je erg lijkt op je vader of moeder. Eigenschappen worden doorgegeven van ouders op hun nakomelingen. Dat geldt niet alleen voor mensen, maar ook voor planten en dieren. Dit blok bestaat uit: * erfelijkheidsleer + situaties * genetisch advies + prenataal onderzoek * erfelijke eigenschappen, nakomelingen en chromosomen * monohybride kruising * genotype, fenotype, ouders, ras en mutatie * stoffen, straling, frequentie en mutatie Tot in de negentiende eeuw dacht men dat alle soorten planten en dieren altijd onveranderd hadden bestaan. Waarschijnlijk zijn de planten en dieren die nu op aarde leven, in de loop van miljoenen jaren ontstaan uit andere planten en dieren. In dit blok behandelen we o.a. selectie.
PCS- Examen- Toetsvorm Tijds- Hercode eenheid duur kansen 304K BIO/K/13 Schriftelijk 90 min neen
SE 5
Bezoek aan een biologische instelling Iets ordenen betekent dat je het indeelt in groepen. Om iets te ordenen let je op kenmerken. Dingen met dezelfde kenmerken plaats je bij elkaar in de groep. Planten en dieren kun je ook ordenen. We gaan dit in het echt meemaken op een bedrijf of in een organisatie. Aan het eind moet je een verslag inleveren.
305K BIO/K/3
Handelingsopdracht
SE 6
Practicum: zintuigen Je neemt mensen, dieren, planten en voorwerpen waar. Bij al deze waarnemingen spelen je zintuigen een grote rol. Met behulp van een aantal proeven gaan we kijken hoe ons lichaam reageert op onze omgeving. Aan het eind moet je de opdrachten inleveren.
306K BIO/K/11
Handelingsopdracht
pagina 3 van 8
Weging Methodewijzer 1,5
moet voldoende zijn
neen
1,0
syllabus via docent
PTA Biologie kaderberoepsgerichte leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen Schooljaar 2014 - 2015 ( leerjaar 4 ) a. Schoolexamen Periode Toets Omschrijving 5 SE 7
Stofwisseling en Planten Als je eet, drinkt en inademt komen er stoffen in je lichaam binnen. Je lichaam verandert deze stoffen. Ze worden omgezet in andere stoffen. Stoffen in je eten worden bijvoorbeeld omgezet in stoffen waaruit je lichaam bestaat. De volgende onderdelen zullen o.a. besproken worden: * stofwisseling * verbranding * fotosynthese Net als wortels, stengels en bladeren zijn bloemen, vruchten en zaden delen van planten. Bloemen spelen een rol bij de voortplanting van planten. Uit bloemen kunnen vruchten en zaden ontstaan. In deze exameneenheid komen aan de orde: * plant (bouw + werking) * levenscyclus van een zaadplant * geslachtelijke en ongeslachtelijke voorplanting + voorbeelden * overwinteren en planten
6 SE 8
Ecologie en Mens en milieu Konijnen leven graag in duinen, bossen en weilanden. Ze graven holen en planten zich voort. Konijnen eten planten. Die planten vinden ze in hun omgeving. Dingen uit de omgeving hebben dus invloed op het leven van konijnen. Onderstaande punten moet je weten: * presentatie: verbanden bouw, werking en milieu * plantaardige voedingsmiddelen * grondstoffen en energiestromen * biotische en abiotische milieufactoren * individuen en populatie * erfelijke factoren Mensen zijn niet altijd zuinig geweest op het milieu. Daardoor is er vervuiling in de lucht en bodem ontstaan. Een schoon milieu is erg belangrijk.
PCS- Examen- Toetscode eenheid vorm 401K BIO/K/4,6 Schriftelijk en 12
Tijds- Herduur kansen 90 min ja
402K BIO/K/6 en 7
90 min ja
pagina 4 van 8
Schriftelijk
Weging Methodewijzer 1,5
Deel 1: thema 1 en 2
1,5
Deel 1: thema 3 en 4
PTA Biologie kaderberoepsgerichte leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen Periode Toets Omschrijving
vervolg
PCS- Examen- Toetscode eenheid vorm
Tijds- Herduur kansen
403K BIO/K/9
90 min neen
Weging Methodewijzer
6 SE 8 Je weet aan het eind de volgende begrippen: vervolg * voedsel, water, zuurstof, grondstoffen, energie en recreatie * voedselproductie, bodembewerking, gewasbescherming en veredeling * overbevolking, bestrijdingsmiddelen, verkeer en energieverbruik * nationale – en mondiale milieuaanpak * duurzame milieumaatregelen en presentatie: milieumaatregelen + gevolgen * genetische modificatie * scheikundige benamingen 7 SE 9
Voeding en Gaswisseling Bacterien en schimmels kunnen ons helpen om eten en drinken te maken. Ze kunnen ook veel eten en drinken laten verrotten. Als je gezond eet krijg je alle stoffen binnen. Deze stoffen moeten ook afgebroken worden. Je leert in dit thema over: * verteringsstelsel (bouw + werking) * voedingsstoffen, voedingsadviezen, ondervoeding en overmatig voedselgebruik. * enzymwerking + spierwerking * evenwicht (opname/gebruik/verlies) Als je ademhaalt, neemt je lichaam gassen op uit de lucht. En je lichaam geeft ook gassen af aan de lucht. Het opnemen en afgeven van gassen door een plant of een dier heet gaswisseling. In dit onderdeel komen o.a. de volgende aspecten aan de orde: * ademhalingsstelsel (bouw + werking)
pagina 5 van 8
Schriftelijk
1,5
Deel 2: thema 5 en 6
PTA Biologie kaderberoepsgerichte leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen Periode Toets Omschrijving
vervolg
7 SE 10 Examentraining: Transport , opslag, uitscheiding en bescherming In je lichaam stroomt bloed door bloedvaten. Je pompt het bloed rond. Het bloed vervoert veel stoffen in je lichaam. In deze exameneenheid ga je kennis maken met: * bloedvaten en hart (bouw + werking) * bloedsomloopproblemen * bloed (bouw + werking) * lymfevaten, lymfe en weefselvloeistof * macroscopische onderdelen Je lichaam neemt stoffen op uit de omgeving. Een deel van deze stoffen wordt gebruikt of opgeslagen. Een ander deel wordt uitgescheiden. Aan de orde komen de volgende zaken: * lever, nieren, urineleiders, urineblaas en urinebuis (bouw + werking) * uitscheiding, hoornlaag, bescherming, infecties, uitdroging en beschadiging * pigment, UV straling en onderhuidsbindweefsel (bouw + werking) * inenten, antibiotica, bloedziekten en besmetting * besmetting van mens en dier * antigenen, antistoffen, virussen, bacterien * lichaamsvreemde cellen en stoffen * actieve en passieve immunisatie, vaccins, sera antibiotica, (xeno)transplantatie en auto-immuunziekten SE 11 Eigen biologische studie + verslag Je weet dat planten en dieren gemaakt zijn van cellen. De cellen van een plant zien er heel anders uit dan cellen van een dier. Het hangt ook af van de werking die de cellen hebben. Met behulp van je kennis ga je zelf een plant of dier onderzoeken. Aan het eind moet je een verslag inleveren.
PCS- Examen- Toetscode eenheid vorm 404K BIO/K/9, Schriftelijk 10 en 11
405K BIO/K/3
pagina 6 van 8
Handelingsopdracht
Tijds- Herduur kansen 90 min neen
Weging Methodewijzer 1,5
moet voldoende zijn
Deel 2: thema 7 en 8
PTA Biologie kaderberoepsgerichte leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen Periode Toets Omschrijving SE 12 Presentatie: Milieu Mensen zijn niet altijd zuinig op het milieu. Daardoor is er vervuiling in de lucht en in de bodem ontstaan. Een schoon milieu is erg belangrijk. Je gaat een presentatie maken over milieumaatregelen. Konijnen leven graag in duinen, bossen en weilanden. Ze graven holen en planten zich voort. Konijnen eten planten. Die planten vinden ze in hun omgeving. Dingen uit de omgeving hebben dus invloed op het leven van konijnen. Je gaat een presentatie maken over verbanden van de bouw, werking en het milieu. Aan het eind moeten twee schriftelijke presentaties worden ingeleverd.
PCS- Examen- Toetscode eenheid vorm 406K BIO/K/6 Praktische en 7 opdracht
Tijds- Herduur kansen neen
Geintegreerd binnen de te behandelen exameneenheden wordt steeds ruim aandacht besteed aan de exameneenheden: a. Orienteren op leren en werken (BIO/K/1) b. Basisvaardigheden (BIO/K/2) c. Leervaardigheden (BIO/K/3) Eindcijfer schoolexamen: totaal van de SE's (met in achtneming van de weging) delen door 14 en afronden tot op 1 decimaal
pagina 7 van 8
Weging Methodewijzer 1,0
PTA Biologie kaderberoepsgerichte leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen b. Centraal examen 2015 Periode Toets Omschrijving mei
ce
Ex.eenheid
Leervaardigheden in het vak biologie Cellen staan aan de basis Planten en dieren en hun samenhang: de eigen omgeving verkend Het lichaam in stand houden: * voeding en genotmiddelen * energie * transport en uitscheiding Reageren op prikkels Van generatie op generatie
BIO/K/3 BIO/K/4 BIO/K/6 BIO/K/9
BIO/K/11 BIO/K/12
Cijfer centraal examen: wordt berekend door de behaalde score op het cse volgens de cito-omzettingstabel om te zetten in een cijfer en rekenkundig af te ronden op 1 decimaal Eindcijfer: cijfer schoolexamen + cijfer ce delen door 2 en afronden tot op een geheel getal
pagina 8 van 8