Psychologie Bacheloropleiding Masteropleiding. studiegids

Psychologie Bacheloropleiding | Masteropleiding

studiegids 2009-2010

Inhoud 02 Voorwoord 04 Studeren aan de Open Universiteit Nederland Studeren in een digitale leeromgeving 06 Tentamen 07 Studiebegeleiding Wetenschappelijke staf opleidingen Psychologie 10

Opleidingen Psychologie De brede bachelor Master Arbeids- en Organisatiepsychologie Master Gezondheidspsychologie Master Klinische Psychologie Doelstelling, eindtermen en structuur Opleidingsschema’s Laatste tentamendata uitlopende cursussen psychologie

22 Vrijstelling en toelating Vrijstelling binnen de bacheloropleiding Toelating tot de masteropleiding 29 Basisaantekening Psychodiagnostiek 32 Toelating tot de postdoctorale opleiding tot Gezondheidszorgpsycholoog 34 Inschrijven en kosten 36 Cursusbeschrijvingen 62

Studentenvoorzieningen Studiecentra Facultaire opleidingscommissie Psychologie Studentenverenigingen Studentenraad Bibliotheekvoorzieningen Academia en SURFspot (Bijna) alumnus?

64 Procedures en regelgeving 65 Uitvoeringsregelingen bij de Onderwijs- en examenregeling 2009-2010 73 Service en informatie

Voorwoord Studeren is tegenwoordig meer dan leren uit de boeken. Leren moet, een leven lang. Van een academische psycholoog verwacht het veld niet alleen kennis over mensen, hun ervaringen en gedrag, maar ook de vaardigheid in het gebruik van psychologische instrumenten en technieken. Bovendien ziet men het als vanzelfsprekend dat een psycholoog een professionele houding heeft in het omgaan met mensen en in het gebruik van die kennis en vaardigheden. Dat noemen we een competente beoefenaar van het vak. Zo iemand houdt zijn vak bij. De studie psychologie aan de Open Universiteit Nederland is gericht op het ontwikkelen en bijhouden van competenties in het doen van wetenschappelijk onderzoek, het verrichten van psychologische diagnoses en het kunnen plannen en uitvoeren van psychologische interventies. Dat is de kern van het vak. De faculteit biedt een bacheloropleiding aan, en een masteropleiding. De competenties die de studenten leren in de bacheloropleiding worden verder ontwikkeld tot het professionele niveau in de masteropleiding. De masteropleiding sluit direct aan op de bacheloropleiding. De masteropleiding heeft nu drie varianten: Arbeids- en organisatiepsychologie, Gezondheidspsychologie en sinds september 2009 Klinische Psychologie. Met alle drie wordt u psycholoog. Bij de laatste landelijke visitatie (2007) sprak de visitatiecommissie haar waardering uit voor de kwaliteit van de opleidingen. De commissie was enthousiast over het studiemateriaal en positief over de manier waarop de studiebegeleiding en advisering vorm krijgen. Het competentiegerichte onderwijs sprak de leden van de commissie zeer aan. De bachelor- en de masteropleiding behoren tot de top van het onderwijs in de psychologie. De moderne, empirisch wetenschappelijke opleiding voldoet ruimschoots aan de nationale en internationale standaarden voor het vak. Bij onze faculteit studeren ruim 6500 opleidingsstudenten en ruim 900 losse cursisten. De opleiding is erop gericht studenten een positieve houding te leren aannemen over modern empirisch wetenschappelijk onderzoek, ook voor de praktijk. Empirisch onderzoek levert essentiële bijdragen aan de wetenschappelijke kennisverdieping en de oplossing van problemen waar academisch opgeleide psychologen in de praktijk voor komen te staan. Dat betekent dat in de opleiding de kennis- en vaardigheidsonderdelen op elkaar worden afgestemd en dat de studenten betrokken worden bij de opzet en uitvoering van onderzoek dat door de wetenschappelijke staf wordt verricht. Ook in het mentorsysteem worden de academische vaardigheden en de onderzoeksattitude van de student gestimuleerd. De opleidingsstaf heeft daarin een bijzondere expertise.

Brede kwalificaties De afgestudeerde Master Psychology beschikt over de brede startkwalificaties die nodig zijn voor een adequate beroeps uitoefening. Zij heeft een brede kennis van en inzicht in psychologische theorieën en feiten. Zij kan deze theorieën en feiten op waarde schatten, vooral op het gebied van arbeid en organisatie of gezondheidszorg. De afgestudeerde psycholoog is in staat kritisch na te denken over deze theorieën en feiten en kan de psychologische methoden van gegevensverzameling en gegevensverwerking toepassen. Hetzelfde geldt voor de methoden van psychologische diagnostiek en psychologische interventies op het gebied van arbeid en organisatie, gezondheid en geestelijke gezondheid. Hij weet ook hoe psychologische experimenten worden opgezet en kan zelfstandig rapporteren over eigen onderzoek, praktijkbeoefening of literatuurstudie. Ten slotte kent zij de beroepsethische regels die gelden voor psychologen en ontwikkelt zij een houding waarin het handelen volgens deze regels centraal staat. De afgestudeerde met een master of science-graad in de psychologie komt in aanmerking voor het lidmaatschap van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP). Psychologen vinden onverminderd werk op academisch niveau. Als arbeidsen organisatiepsycholoog kunt u terecht in het personeelsmanagement, bij bureaus voor werving en selectie of voor organisatieontwikkeling, in beleidsfuncties bij organisatie- en adviesbureaus, of bij onderzoeks- en opleidingsinstellingen. Voor deze richting bieden wij een masterprogramma Arbeids- & organisatiepsychologie. Het masterprogramma Gezondheidspsychologie is na het afronden van de bacheloropleiding speciaal geschikt voor mensen die werkzaam zijn in de gezondheidszorg. Gezondheidspsychologen zijn als preventiedeskundige werkzaam in instellingen als GGD of RIAGG, of zijn als Arbodeskundige werkzaam in bedrijven en instellingen. Zij houden zich ook bezig met individuele hulpverlening/advisering en met het ontwikkelen en uitvoeren van trainingsprogramma’s voor mensen met psychosociale problemen. Tenslotte zijn gezondheidspsychologen vaak betrokken bij de patiëntenvoorlichting of bij het adviseren over het veranderen naar een gezondere leefstijl. Een klinisch psycholoog gaat vaak aan het werk als zelfstandig therapeut, of is als therapeut verbonden aan een instelling voor geestelijke gezondheidszorg. Onze richting klinische psychologie biedt daartoe de juiste basis.

2

Met het juiste vakkenpakket kan, gecombineerd met een bachelor- en mastergetuigschrift van de Open Universiteit Nederland, de Basisaantekening Psychodiagnostiek van het NIP worden behaald. Daarmee kan eventueel ook worden doorgestudeerd in postdoctorale specialisatieopleidingen, zoals de opleiding voor Gezondheidszorgpsycholoog of psychotherapeut (wet BIG), voor gedragswetenschappelijk opgeleide trainer (NIP-registratie) en voor arbeidsen gezondheidspsycholoog (NIP-registratie). Daarmee geeft de opleiding een impuls aan de mogelijkheid tot ‘een leven lang leren’. Via losse cursussen of korte onderwijsprogramma’s kunnen eerder afgestudeerde psychologen deze aantekening ook later nog inhalen. Of u houdt gewoon uw vak bij met losse cursussen. Onze opleiding blijft bij de tijd en vernieuwt regelmatig haar cursussen. De faculteit gaat de komende jaren verder met het innoveren van de opleiding. In innovatie en kwaliteit ligt onze kracht. De onderzoeksvaardigheden zijn sterk verweven in de theoretische, diagnostische en op preventie gerichte onderdelen van de studie. De praktische toepassing van kennis, professionele vaardigheden en het werken met casussen staan voorop. Dat is goed te verenigen met onze expertise in afstandsonderwijs. Onze docenten en studenten maken veel gebruik van een digitale leeromgeving, van internet en e-mailvoorzieningen. De faculteit loopt daarin voorop. We proberen zoveel mogelijk de persoonlijke contacten met studenten te laten plaats hebben via de studiecentra in het land. Deze studiegids zal helpt u bij de keuze voor de studieonderdelen, en de planning en voortgang ervan. De gids zal u stimuleren om psychologie te studeren en een Bachelor of Science-getuigschrift of een Master of Science-getuigschrift in de psychologie te behalen. En natuurlijk staan onze docenten, ondersteu nende staf en de mensen van het mentoraat klaar om u verder te helpen. Van onze studenten verwachten wij doorzettingsvermogen, een kritische instelling, analytisch vermogen en zelfdiscipline. U krijgt plezier in het zelfstandig of in teams oplossen van allerlei problemen die het leven met zich mee kan brengen en waarop de psychologie soms een wetenschappelijk antwoord heeft, en anders dat antwoord zoekt. U zet een stap vooruit in uw leven, als u studeert bij de faculteit Psychologie van de Open Universiteit Nederland! U bent met velen.

Prof. dr. R. van Hezewijk Decaan Psychologie

3

Studeren aan de Open Universiteit Nederland Het onderwijs aan de Open Universiteit wordt aangeboden als afstandsonderwijs. Dit betekent dat u niet wekelijks naar college hoeft te gaan, maar dat u thuis of op een andere plaats kunt studeren op een tijdstip dat het u schikt. Het startmoment en het studietempo bepaalt u zelf. Iedereen kan een cursus of bacheloropleiding op academisch niveau starten bij de Open Universiteit. De minimum toelatingsleeftijd bij de Open Universiteit is 18 jaar. De masteropleiding kent aanvullende toelatingsregels, zie daarvoor het hoofdstuk Vrijstelling en toelating. Raadpleeg voordat u een cursus gaat bestellen, altijd eerst onze website www.ou.nl om te zien of voor een cursus ingangseisen gelden. Uiteraard zijn er cursussen binnen de opleiding psychologie die verplichte bijeenkomsten hebben. Een psycholoog werkt met mensen, contactmomenten tijdens de studie zijn noodzakelijk om later te kunnen functioneren in het beroepsveld.

Startpakket

Vrijheid of structuur

Als u een academische cursus of opleiding ambieert, kunt u het beste starten met ons ‘Startpakket’. U bestudeert de eerste twee modulen van de bacheloropleiding, de cursus Inleiding in de psychologie. In groepsbijeenkomsten komen naast inhoud ook zaken als een effectieve studieaanpak, planning, tentaminering en het gebruik van internet aan bod. Het startpakket Inleiding in de psychologie geeft een goed beeld van wat u mag verwachten in het vervolg van de bacheloropleiding psychologie en van de capaciteiten die u daarvoor nodig heeft.

Per opleiding is een groot aantal cursussen verplicht. Daarnaast is er een keuzemogelijkheid: • vrije ruimte: u kiest een aantal modulen van uw faculteit die niet in uw opleidingsprogramma zijn opgenomen, óf u kiest uit het cursusaanbod van de andere faculteiten. Bachelorstudenten mogen in de vrije ruimte geen cursussen kiezen uit de (aansluitende) masteropleiding van hun faculteit. • aanschuifonderwijs: tegelijk met een opleiding aan onze instelling kunt u ook cursussen volgen bij een andere universiteit en deze inbrengen in de vrije ruimte van de opleiding. Voor dit zogeheten aanschuifonderwijs dient de Facultaire toetsingscommissie vooraf toestemming te verlenen. U draagt zelf zorg voor inschrijving, betaling enzovoorts aan de andere universiteit. Meer informatie hierover vindt u in de Uitvoerings regeling in deze studiegids.

Onderwijs- en examenregeling (OER) Aan de basis van de bachelor-masteropleidingen staat de Onderwijs- en examenregeling (OER). Deze regeling wordt elk jaar door de Raad van Decanen vastgesteld na advies gehoord te hebben van de opleidingscommissies en studentenraad. In deze regeling staat het onderwijsprogramma beschreven én de rechten en plichten van de student. Vanaf 1 juli worden cursussen volgens de nieuwe regeling aangeboden. Een belangrijk onderdeel zijn de Uitvoeringsregelingen waarin specifieke bepalingen voor elke opleiding zijn opgenomen. De integrale Onderwijsen examenregeling en Uitvoeringsregelingen kunt u downloaden van de website.

Opleidingsschema en studieplanning In de opleidingsschema’s die in deze studiegids zijn opgenomen, vindt u de structuur van de opleiding en de meest logische volgorde van bestuderen van cursussen. Hierbij is uitgegaan van een studietempo van vier modulen per jaar. Uiteraard kunt u dit aantal verder ophogen. Houd bij uw planning rekening met eventueel vereiste voorkennis of ingangseisen en met de data van begeleidingsbijeenkomsten en de tentamens.

4

Studiepunten en modulen Een cursus bestaat uit één of meer modulen, waarbij 1 module gelijk staat aan 4,3 studiepunten. De cursusomvang in deze studiegids wordt uitgedrukt in modulen. Het bestuderen van 1 module kost u 100 à 120 studie-uren. Bacheloropleiding 42 modulen = 180 studiepunten Masteropleiding 14 modulen = 60 studiepunten

Tentamen De cursussen worden telkens afgesloten met een tentamen. In het hoofdstuk Tentamen worden de verschillende tentamenvormen toegelicht. In het opleidingsschema in deze gids staat aangegeven met welk tentamen en wanneer een cursus kan worden afgerond.

Studeren in een digitale leeromgeving Het studiemateriaal van een cursus bestaat uit studieopdrachten en informatiebronnen. De studieopdrachten vindt u o.a. in het elektronisch werkboek behorend bij een cursus. De informatiebronnen kunnen bestaan uit cursusboeken eventueel aangevuld met andere digitale leermiddelen. Elke cursus wordt elektronisch begeleid via internet. Daarom is het niet mogelijk om aan de Open Universiteit te studeren zonder dat u in het bezit bent van een computer met internetaansluiting. De internetaansluiting heeft u nodig om op de hoogte te kunnen blijven van cursusgebonden informatie, de studie opdrachten te kunnen lezen, uw uitwerkingen te kunnen uploaden en om contact te kunnen onderhouden met andere studenten en docenten via e-mail en discussiefora.

Studienet Als student krijgt u toegang tot de besloten elektronische leeromgeving van de Open Universiteit Nederland: Studienet. Op Studienet vindt u aanvullende informatie over uw faculteit, studietaken, discussiegroepen en nieuwsforums. Het is ook mogelijk documenten te plaatsen en naar wens te delen met anderen. Studienet is tevens een uitstekende omgeving om met medestudenten of docenten online informatie uit te wisselen of te discussiëren over de studiestof. http://studienet.ou.nl

Studieaanbod Het totale onderwijsaanbod wordt op onze website gepubliceerd bij Studieaanbod. Elke cursus wordt inhoudelijk uitgebreid beschreven. Bij deze informatie staat ook welke voorkennis wordt gevraagd, hoe en wanneer de cursus wordt begeleid of getentamineerd. Op de betreffende cursuspagina kunt u de cursus online bestellen. www.studieaanbod.ou.nl

Studie-informatie Alle algemene informatie over studeren aan de Open Universiteit en alle benodigde formulieren en documenten worden gepubliceerd op de website bij Studeren. Voor vragen kunt u daar ook terecht bij Vraag en Antwoord en kunt u zelf direct het antwoord vinden. Is dit niet het geval dan kunt u bij Vraag en Antwoord persoonlijk uw vraag stellen aan een van onze medewerkers. www.ou.nl of www.ou.nl/directcontact

Studieplanner Om een goed studieresultaat te behalen en zo veel mogelijk gebruik te maken van uw beschikbare studietijd is het plannen van uw studie raadzaam. De Studieplanner geeft een aantal gegevens weer waardoor het indelen van uw studie overzichtelijk wordt. Nadat u invoert hoeveel uren per week u beschikbaar heeft voor de studie, ziet u meteen wanneer u klaar bent voor het afleggen van een tentamen. Andersom kan ook, als u op een bepaalde datum uw cursus wil afronden, berekent de studieplanner hoeveel studie-uren u per week nodig heeft. U kunt ook meerdere cursussen plannen en rekening houden met vakanties. www.ou.nl/studieplanner

Studiepad online Naast het plannen van het bestuderen van een cursus, kunt u ook uw studievorderingen raadplegen in het Studieresul tatensysteem (SRS). Als u een opleiding volgt geeft SRS een overzicht van het afgelegde, lopende en resterende studiepad weer van de opleiding waarmee u bezig bent. www.ou.nl/studiepad

Studiecoach op internet Veel studenten merken dat een studie aan een afstandsuniversiteit een nieuwe aanpak van studeren vergt. Sommige studenten zijn misschien al een tijdje uit het studieritme en moeten er weer even inkomen en goed time management is dan geen overbodige luxe! Maar ook een goede motivatie en studieplanning is dan belangrijk. Er zijn verschillende studiemethoden om informatie op te nemen en te onthouden en zijn er ook veel manieren om hoofd- en bijzaken te onderscheiden. Op de Studiecoach vindt u tips en suggesties over diverse onderwerpen om uw kwaliteiten en vaardigheden te verbeteren en actief te leren studeren. www.ou.nl/studiecoach

5

Tentamen Elke cursus wordt afgesloten met een of meer tentamens. Soms is een combinatie van tentamenvormen mogelijk. In het opleidingsschema en op de cursussite staat aangegeven waaruit het tentamen bestaat. Om u goed te kunnen voorbereiden op het tentamen, zijn er in het studiemateriaal oefententamens opgenomen, zodat duidelijk is wat u tijdens het tentamen mag verwachten.

Regulier schriftelijk tentamen Dit tentamen bestaat uit gesloten vragen (meerkeuzevragen en juist-onjuist-vragen) en/of open vragen. Deze tentamens worden afgenomen op vastgestelde dagen tijdens vijf vastgestelde periodes per academisch jaar.

Tentamenperiode 24 t/m 26 augustus 2009

Sluitingsdatum aanmelding

Tentamenperiode

Sluitingsdatum aanmelding

29 juli 2009

12 t/m 14 april 2010

17 maart 2010

16 t/m 18 november 2009

21 oktober 2009

21 t/m 23 juni 2010

26 mei 2010

25 t/m 27 januari 2010

16 december 2009*

23 t/m 25 augustus 2010

28 juli 2010

* De sluitingsdatum is één week vervroegd in verband met de kerstperiode

Sys-tentamen Een sys-tentamen is een schriftelijk tentamen waarbij vragen door middel van de computer uit het totale vragenbestand zijn geselecteerd. Het tentamen kan bestaan uit meerkeuze- en open vragen. Het tentamen kan tijdens vaste sys-tentamentijden per week in het studiecentrum worden afgelegd.

Computergebaseerd toetsen - CBT De Open Universiteit Nederland introduceert in 2009-2010 computergebaseerde toetsing (CBT). Dit houdt in dat de afname van regulier schriftelijke en SYS-tentamens niet meer op papier maar via een computer verloopt. De tentamens worden in de gebruikelijke tentamenlocaties afgenomen. De invoering van CBT kan van invloed zijn op de in het tentamenrooster weergegeven planning. Zodra er sprake is van een roosterwijziging voor de cursus of cursussen waarvoor u bent ingeschreven, zult u tijdig hierover worden geïnformeerd. Bij een aantal cursussen wordt het tentamen reeds via de computer afgenomen. In het opleidingsschema is dan de afkorting CBT opgenomen. Staat er CBI aangegeven dan betekent dit dat het tentamen individueel wordt afgenomen.

Bijzondere verplichting Een bijzondere verplichting kan een werkstuk, opdracht, practicum, paper, case of scriptie e.d. zijn. Met de examinator wordt afgesproken wanneer de bijzondere verplichting wordt ingeleverd.

Aanmelden tentamen Voor alle tentamens is het nodig dat u zich hiervoor tijdig aanmeldt. Dit kan online door in te loggen bij Mijn account op de website. U kunt zich ook aanmelden met een formulier dat u kunt downloaden van de website. Voor studenten met een functiebeperking, studenten die langdurig buiten Europa verblijven of studenten in detentie gelden andere procedures en aanmeldtermijnen. Raadpleeg hiervoor de gegevens op de website. Er wordt een ontvangstbevestiging per brief of e-mail verstuurd nadat uw aanmelding is verwerkt. Een week voor de tentamendatum volgt uw oproepbrief. Hier op staan de tentamenlocatie, -datum, en het tafelnummer vermeld. Betreft uw tentamen een sys-tentamen, dan ontvangt u alleen een oproepbrief.

Uitslag tentamen Afhankelijk van de tentamenvorm ontvangt u eerst een voorlopige uitslagbrief en zodra de Commissie voor de examens de uitslag formeel heeft vastgesteld, volgt uw definitieve uitslagbrief met een officieel certificaat als u geslaagd bent. Bij schriftelijke tentamens wordt het antwoordmodel twee dagen na het tentamen op de cursussite op Studienet geplaatst. www.ou.nl/tentamen

6

Studiebegeleiding Studeren aan de Open Universiteit wordt aangeduid als ‘begeleide zelfstudie’. Er zijn diverse vormen van begeleiding die bij de opleidingen Psychologie gehanteerd worden.

Standaardbegeleiding Iedere cursus heeft een docent bij wie u voor inhoudelijke vragen terecht kunt. Dit kan telefonisch of via e-mail. Op de cursussite ziet u per cursus wie de docent is en wanneer hij of zij te bereiken is. Op de cursussite kunt u ook via de discussiegroep vragen stellen aan medestudenten en de docent.

Digitale begeleiding Alle cursussen van de opleidingen psychologie worden begeleid via de digitale leeromgeving. Op de cursussite ziet u onder andere de discussiegroepen, namen van docenten en eventueel aanvullend digitaal studiemateriaal. Indien van toepassing worden studenten vanuit deze cursussite geleid naar een specifieke digitale leeromgeving, bijvoorbeeld een digitaal werkboek.

Studieloopbaanbegeleiding Vrijwel iedere student wordt tijdens zijn studie geconfronteerd met zaken die de studievoortgang kunnen belemmeren. Daarom werkt de faculteit Psychologie aan een systeem van studieloopbaanbegeleiding, waarin u kunt kiezen voor cursusoverstijgende begeleiding met een persoonlijke coach. U kunt in het begin van de bachelorfase kiezen om mee te doen met een bachelormentoraat, waarbij u regelmatig per e-mail geattendeerd wordt op uw studievoortgang. Deze reminders kunnen uw studieresultaat positief beïnvloeden.

Individuele begeleiding in de afstudeerfase In de afstudeerfase krijgt u bij de stage en de scriptie individuele begeleiding. U maakt samen met uw docent hierover afspraken.

Wijzigingen in studiebegeleiding Voor wijzigingen in de studiebegeleiding dient u de cursussite op Studienet te raadplegen.

Groepsbijeenkomsten Bij een aantal cursussen worden groepsbijeenkomsten georganiseerd. Deze bijeenkomsten kunnen verplicht of facultatief zijn. Ze vinden plaats in de avonduren of op zaterdag in de studiecentra. Afhankelijk van de cursus worden de bijeenkomsten in één of meer studiecentra georganiseerd. Tijdens de bijeenkomsten gaat u samen met de docent en de medestudenten dieper in op de leerstof en bereidt u zich voor op het tentamen. In het opleidingsschema kunt u zien bij welke cursussen groepsbegeleiding georganiseerd wordt.

Verplichte practicumbijeenkomsten Een aantal cursussen heeft verplichte (v) practica. Nadere informatie over deelname en aanmelding voor de verplichte bijeenkomsten vindt u op de cursussite. De practica bij de cursussen ‘Gespreksvoering’, ‘Klinische gespreksvoering’, ‘Testpracticum psychodiagnostiek’ en ‘Inleiding in conflicthantering en mediation’, vinden per regio plaats. Alleen als u ingeschreven bent voor de cursus kunt u zich aanmelden voor het practicum via een digitaal aanmeldformulier dat u kunt vinden op de cursussite van Studienet. U dient zich vóór 11 september 2009 te hebben aangemeld voor de bijeenkomsten om verzekerd te zijn van deelname in het academisch jaar 2009-2010.

Landelijke dagen Bij een enkele cursus wordt een verplichte (v) landelijke studiedag georganiseerd op een centrale plaats in het land. Alleen studenten die zich hebben ingeschreven voor de cursus kunnen zich aanmelden voor de landelijke dag. Studenten die willen beginnen met het scriptietraject, kunnen zich aanmelden voor een scriptiedag. De aanmelding loopt via het scriptieweb op Studienet.

7

Wetenschappelijke staf opleidingen Psychologie

dhr. dr. F. van Acker

dhr. drs. J. Eshuis

mw. dr. T. Houtmans

[email protected]

[email protected]

[email protected]

mw. dr. E. Bakker

dhr. dr. R. van Geel

mw. dr. N. Jacobs

[email protected]

[email protected]

[email protected]

mw. drs. N. Berndt

mw. dr. H. Groothof

dhr. dr. H. Knol

[email protected]

[email protected]

[email protected]

dhr. dr. W. Bloemers

dhr. prof. dr. J. von

mw. dr. K. Könings

[email protected]

Grumbkow

[email protected]

[email protected]

mw. dr. C. Bolman

mw. drs. I. Hanraets

mw. drs. G. Koremans

[email protected]

irene.hanraets-ophetveld@

gerdy.koremans-vanhoorn@

ou.nl

ou.nl

dhr. dr. A. Brouwers

dhr. prof. dr. R. van Hezewijk

dhr. drs. G. Langendijk

[email protected]

[email protected]

[email protected]

dhr. dr. H. van Buuren

dhr. dr. D. Hoek

[email protected]

[email protected]

mw. prof. dr. L. Lechner [email protected]

mw. dr. F. Dehue dhr. dr. M. Hommes

dhr. dr. H. Lodewijkx

[email protected]

[email protected]

mw. drs. H. Derks

mw. dr. N. de Hoog

dhr. drs. F. van Luik

[email protected]

[email protected]

[email protected]

dhr. dr. M. van Dijke

mw. dr. S. van Hooren

[email protected]

[email protected]

[email protected]

dhr. drs. L. Mouton [email protected]

Opleidingsmanagers mw. drs. N. Boers

dhr. dr. A. Mudde

dhr. dr. J. Syroit

[email protected]

[email protected]

[email protected]

dhr. dr. G. Näring

dhr. drs. J. Taverniers

mw. drs. M. Specker

[email protected]

[email protected]

[email protected]

Overig personeel mw. dr. M. Nijkamp

mw. dr. V. Thewissen

[email protected]

[email protected]

mw. dr. M. Pouwelse

dhr. dr. W. Tomic

[email protected]

[email protected]

dhr. H. Adriaens Controller

mw. A. Bouwels Medewerker audiovisuele technieken

mw. dr. K. Proost

dhr. dr. P. Verboon

[email protected]

[email protected]

dhr. dr. M. Reijnders

dhr. dr. T. Verheggen

[email protected]

[email protected]

mw. E. Burgers Administrateur

mw. S. Daems Medewerker audiovisuele technieken

mw. drs. N. Rosier

mw. dr. T. Völlink

[email protected]

[email protected]

dhr. dr. J. van Ruysseveldt

dhr. dr. W. Waterink

[email protected]

[email protected]

mw. drs. E. v. Staalduinen

mw. dr. A. Willemse

[email protected]

[email protected]

mw. drs. M. Stap

mw. drs. D. van Wijk

[email protected]

[email protected]

mw. drs. I. Stevelmans

mw. dr. N. Gunther

[email protected]

[email protected]

dhr. J. Hendriks redacteur

mw. K. Latten Administratief medewerkster

mw. S. Meijer Medewerker onderwijszaken

mw. M. Verschuren Secretaresse

9 dhr. ing. K. Zamani Sofware engineer

Opleidingen Psychologie Onze opleiding wordt van achter naar voren geprogrammeerd. We kijken naar de eindtermen en doelstellingen van de masteropleiding psychologie en haar varianten. We kijken ook naar de eisen die het vakgebied stelt. Als dat duidelijk is weet je welke cursussen een masteropleiding moet bevatten om daar aan te voldoen. Voor de verschillende varianten komen variaties op het thema aan de orde. In de programmering is dat duidelijk te zien: het onderzoeksaspect, het diagnostische aspect en het interventieperspectief komen er in terug. Vervolgens kijken we naar wat studenten dan in de voorafgaande bacheloropleiding aan kennis en competenties moeten verwerven om de masteropleiding succesvol te kunnen afronden. Wat zijn de eindtermen en doelstellingen van de bacheloropleiding? Wat zijn de voorbereidende cursussen om onderzoek te kunnen doen en op zijn waarde te kunnen schatten? Welke diagnostische vaardigheden moeten zijn ontwikkeld om in de master goed beslagen ten ijs te komen? Welke interventiecompetenties moeten we in de bacheloropleiding stoppen? Welke academische vaardigheden mogen we verwachten die een masterstudent – en straks een alumnus van de Open Universiteit - heeft?

De brede bachelor Omdat de faculteit vanaf september drie varianten in de masteropleiding gaat aanbieden heeft dat consequenties gehad voor de bacheloropleiding. De nieuwe bacheloropleiding is een zogeheten “brede bachelor”. Op een aantal punten is de “oude” bacheloropleiding bewaard gebleven, enkele van de cursussen zijn van plaats in het curriculum veranderd en er zijn meer keuzemogelijkheden gekomen. Niet langer zijn er twee majors die voorsorteren op het masterprogramma. Er is nu een onderdeel met gebonden keuzen gekomen waarin de student kiest voor een aantal cursussen die naar eigen inzicht helpen voorbereiden op de masteropleiding. Natuurlijk kunnen onze mentoren helpen bij het vormen van de keuze. Op deze wijze komen we niet alleen tegemoet aan de structurering van de bachelor ten behoeve van de drie mastervarianten, we passen met onze bacheloropleiding ook beter bij het doel van de Bologna-akkoorden. De Europese afspraak is de bacheloropleiding ook te kunnen zien als een op zelfstandige opleiding, een opleiding die wordt afgesloten met een academische graad die op zichzelf kan staan. Een graad die voldoende basiskennis in de psychologie verschaft om op academisch niveau werkzaam te zijn, niet als psycholoog, wel als breed opgeleide bachelor. De verwachting is dat in de toekomst – zoals dat in Angelsaksische landen al veel gebruikelijker is – de bachelorgraad een eigen marktpositie verovert. Een bachelor is dan een bachelor, niet een afgehaakte masterstudent. Natuurlijk wordt iemand pas psycholoog als hij of zij minimaal een masteropleiding heeft voltooid. In Nederland is dat een eenjarige masteropleiding (na een driejarige bacheloropleiding). In Vlaanderen is de vereiste masteropleiding voor zover nu bekend een tweejarige. De brede bache loropleiding bereidt dus op beide goed voor, maar gaat ook leiden tot een graad die op zichzelf staat. Een graad die voldoende basiskennis in de psychologie verschaft om op academisch niveau werkzaam te zijn, niet als psycholoog, wel als breed opgeleide bachelor. Om de keuze voor een mastervariant te vergemakkelijken leest u hierna wat kenmerkend is voor de verschillende varianten in de masteropleiding psychologie.

10

Master Arbeids- en Organisatiepsychologie Bent u geïnteresseerd in de volgende soorten vragen? • Hoe zou het komen dat ondanks allerlei inspanningen, trainingen, aanpassingen aan de werksituatie medewerkers toch niet dat doen wat hen verwacht wordt? • Hoe belangrijk is leiderschap voor een organisatie en hebben medewerkers eigenlijk wel een leidinggevende nodig? • Is brainstorming in groepen wel zo effectief en efficiënt als in het algemeen gedacht wordt? • Hoe komt het dat mensen het eigenbelang opofferen om iets beter af te zijn dan anderen? • Is loon wel motiverend? • Werkt een tevreden medewerker harder dan een ontevreden medewerker? • Hoe kan men ervoor zorgen dat men de juiste mensen in dienst kan nemen? • Zijn conflicten wel zo nadelig voor een groep of een organisatie en wat is een effectieve manier om met conflicten om te gaan? • Waarom is een bureaucratie niet altijd inefficiënt? • Hoe kan men een organisatie zodanig vorm geven dat zij het best haar doelen kan realiseren? • Hoe pak je het best een verandering in een organisatie aan? Dan spreekt de afstudeerrichting Arbeids- en organisatiepsychologie u wellicht aan. In de Arbeids- en organisatiepsychologie (A&O psychologie) bestudeert men het gedrag, houdingen, emoties van mensen die in georganiseerd verband met elkaar te maken hebben, meestal in relatie tot hun werk en arbeidssituatie. Mensen, individuen werken meestal samen in groepen die de organisatie uitmaken. In de A&O psychologie worden deze drie niveaus (het individu, de groep en de organisatie) onderscheiden in drie domeinen van de studie respectievelijk de personeelspsychologie, de studie van het gedrag in groepen en organisaties (organizational behavior) en de organisatiepsychologie. In de personeelspsychologie gaat het om vraagstukken in verband met de instroom, doorstroom en uitstroom van personeel. Belangrijke onderwerpen zijn: de keuzen die individuen en organisaties maken, het aantrekken, behouden en ontwikkelen van bekwame, vaardige en gemotiveerde medewerkers, loopbaanperikelen, het management van prestaties, beloningsproblematiek,… Organizational behavior is de studie van processen die zich binnen en tussen groepen in de organisatie afspelen zoals: besluitvorming, leiderschap, macht en politiek, communicatie, coöperatie en competitie, conflicten, groepseffectiviteit, …. In de organisatiepsychologie bestudeert men het gedrag van mensen en groepen in relatie tot het grotere systeem dat men de organisatie noemt. Onderwerpen die hier de revue passeren zijn organisatiecultuur, de structuur en het ontwerp van organisaties, de relatie tussen de organisatie en haar omgeving, de impact van technologie op het functioneren van een organisatie, organisatieverandering of –herontwerp,…. De opleiding heeft tot doel om kennis over dit domein bij te brengen, vaardigheden aan te leren, competenties te ontwikkelen ten behoeve van het professioneel handelen en ten behoeve van het verrichten van wetenschappelijk onderzoek op deze domeinen.

11

M A S T E rop l ei d ing

Theorie en praktijk Van oudsher hoort de A&O psychologie tot het brede domein van de toegepaste psychologie. Veel van de theoretische inzichten in de A&O psychologie worden ontleend aan de fundamentele vakken in de psychologie zoals de functieleer, de sociale psychologie, de persoonlijkheidsleer, de ontwikkelingsleer, enzovoorts. Dit wil niet zeggen dat men binnen de A&O psychologie niet aan theorievorming deed en nog steeds doet. Veel van de theoretische modellen over bijvoorbeeld leiderschapseffectiviteit, over arbeidsmotivatie, over satisfactie, over organisatiestructuur zijn ontwikkeld binnen de A&O psychologie. Men bestudeert het gedrag van mensen in relatie tot hun werk (in georganiseerd verband) om op een wetenschappelijk verantwoorde wijze te kunnen ingrijpen in (bestaande) organisaties met het doel zowel de effectiviteit en efficiëntie van organisaties als het welzijn en welbevinden van de medewerkers te verbeteren. Daarom is ook het wetenschappelijk onderzoek over deze onderwerpen zo belangrijk.

Onderzoek: Toegepast en fundamenteel Het managen van personen, groepen en hun onderlinge relaties mag niet gebaseerd zijn op vooronderstellingen, gissingen, … maar dient – zoals in andere toepassingsgebieden van de psychologie – gebaseerd te zijn op wetenschappelijke inzichten aangaande de mens in relatie met anderen en in relatie met de brede omgeving. De praktijk dient “evidence based” te zijn. Daartoe is wetenschappelijk onderzoek nodig, zowel fundamenteel als toegepast.

Waar komen afgestudeerde A&O-psychologen terecht? Afgestudeerde A&O psychologen vindt men: • in afdelingen Personeel en organisatie van (grotere) organisaties in zowel de profit als in de non- profit sector en in private en overheidsorganisaties waar zij meewerken aan de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van het personeelsbeleid (of human resources management) en adviseren met betrekking tot organisationele problemen. • in organisatieadvies- en consultatiebureaus waar zij klantenorganisaties adviseren en begeleiden op het gebied van: • personele aangelegenheden zoals: werving en selectie, functiewaardering, loopbaanproblematiek, training en ontwikkeling, performance management, .... • het functioneren van de organisatie: leiderschap, besluitvorming, team performance, conflict management, … • organisatie(her)ontwerp: invoeren en begeleiden van organisatieverandering, management coaching, …. • in onderzoeksafdelingen van organisaties en adviesbureaus waar zij beleidsvoorbereidend en beleidsondersteunend en beleidsevaluerend onderzoek doen op het brede terrein van de A&O psychologie. • in instellingen voor hoger onderwijs waar zij als docent optreden in aan de A&O psychologie verwante studierichtingen.

12

Master Gezondheidspsychologie Bent u geïnteresseerd in een of meer van de volgende vragen? • • • • • • • •

Wat motiveert mensen om wekelijks naar de sportschool te gaan? Waarom lukt het maar niet om onze goede voornemens als stoppen met roken, of gezonder eten ook vol te houden? Waarom zijn adolescenten vaak op zoek naar risicovolle situaties? Hoe kunnen soaps bijdragen aan de gezondheid van de televisiekijker? Hoe kunnen gezondheidsproblemen ten gevolge van pesten op het internet (cyberbullying) bij kinderen voorkomen worden? Hoe komt het dat er steeds meer diabetes voorkomt in Westerse landen? Hoe komt het dat veel patiënten zich niet houden aan de doktersvoorschriften? Hoe kunnen kankerpatiënten die medisch ‘uitbehandeld’ zijn toch blijvend geholpen worden hun kwaliteit van leven zoveel mogelijk te behouden? Dan spreekt de afstudeerrichting gezondheidspsychologie u wellicht aan.

Wat is gezondheidspsychologie In de gezondheidspsychologie wordt menselijk gedrag in samenhang met gezondheid en ziekte bestudeerd. Gezondheidspsychologie richt zich daarbij vooral op alledaagse gedragingen, die de gezondheid in gunstige of ongunstige zin kunnen beïnvloeden. Daartoe behoren gedragingen om gezondheid, herstel van ziekte of leren omgaan met ziekte te bevorderen. De gezondheidspsychologie is het vakgebied dat zich richt op: Gedrag in relatie tot gezondheid. Het gedrag dat centraal staat binnen de gezondheidspsychologie is gerelateerd aan gezondheid. Gezondheid wordt hierbij beschouwd als een continuüm variërend van volkomen gezond tot terminaal. De gezondheidspsychologie is dan ook gericht op primaire, secundaire én tertiaire preventie.

Verklaren en veranderen De gezondheidspsychologie zoekt naar verklaringen waarom mensen zich op bepaalde (ongezonde) wijze gedragen en geeft handvaten hoe dit (ongewenste) gedrag te veranderen. Dit gebeurt via een planmatige en academische aanpak.

Preventie en interventie Gezondheidspsychologie dient ter verbetering of handhaving van de gezondheid en kwaliteit van leven zowel bij gezonde mensen als bij mensen die ziek zijn. Strategieën variëren van publieke overheidscampagnes (zoals ‘Donoren zijn van levensbelang’ en ‘Niet roken waar de kleine bij is’) tot psychosociale interventies gericht op hoog-risicogroepen (bijvoorbeeld voorlichting over seksueel overdraagbare aandoeningen aan adolescenten) of op specifieke patiëntengroepen (bijvoorbeeld ‘Herstel en balans: revalidatieprogramma voor kankerpatiënten’).

Lichaam en geest Gezondheid is een samenspel van een gezond gestel en ook mentaal lekker in je vel zitten. Een goede balans hierin vergt fysieke en geestelijke inspanningen. De gezondheidspsychologie is gebaseerd op multidisciplinaire inzichten vanuit de geneeskunde, sociologie en natuurlijk psychologie om deze balans na te streven.

Theorie en praktijk In de gezondheidspsychologie worden op basis van theorie praktijkrelevante kwesties onderzocht. Het onderzoek binnen dit veld is sterk praktijk gericht.

Waar komen afgestudeerden terecht welke werkvelden en functies? Het masterprogramma bereidt de studenten voor op het werken in multidisciplinaire teams van verschillende instellingen binnen de (Geestelijke) Gezondheidszorg. Hierbij kan gedacht worden aan instellingen als GGD, Integraal Kanker Centrum, RIAGG, preventieafdelingen in gezondheidsinstellingen of de afdelingen patiëntenvoorlichting en medische psychologie in een ziekenhuis. De functie die de afgestudeerde gezondheidspsycholoog daar bekleedt, kan variëren van adviseur tot coördinator. Daarnaast is het ook heel goed mogelijk om onderzoeker binnen het vakgebied gezondheidspsychologie te worden, bijvoorbeeld bij een universiteit of een onderzoeksinstituut (RIVM, NIGZ).

Wat is de aansluiting met vervolgopleidingen? De masteropleiding gezondheidspsychologie is zo ingericht dat studenten in aanmerking komen voor instroom in vervolg opleidingen. Zo kunnen studenten instromen in de postmasteropleidingen tot gezondheidszorgpsycholoog of psychotherapeut* (BIG-geregistreerde beroepen) en kunnen ze in aanmerking komen voor de NIP-registraties** Psycholoog van Arbeid en Gezondheid, Psycholoog-Trainer en Kinder- en Jeugdpsycholoog. Daarnaast kunnen studenten instromen in een vervolgopleiding tot wetenschappelijk onderzoeker. *Basisaantekening psychodiagnostiek is vereist (binnen de masteropleiding te behalen). ** De masteropleiding geeft niet automatisch recht op registratie. Per registratie gelden andere registratie-eisen waaronder werkervaring in het werkgebied. Bekijk hiervoor de registratie-eisen van het NIP (www.psynip.nl).

Master Klinische Psychologie Houden de volgende vragen u wel eens bezig? • Wat is het verschil tussen somberheid en depressie? • Heeft de media een bijdrage in het ontstaan van anorexia? • Kan spinnenangst behandeld worden met 3D-virtual reality? • Helpt mindfulness in het beter omgaan met stress? • Helpt een zonnebank tegen depressieve klachten? • Is het horen van stemmen het begin van schizofrenie? • Kan geheugentraining dementie voorkomen of uitstellen? • Zal online therapie de psycholoog vervangen? Dan spreekt de afstudeerrichting klinische psychologie u wellicht aan. Het belangrijkste onderwerp van de klinische psychologie is slecht-aangepast, deviant of ‘abnormaal’ gedrag dat door een individu en/of zijn omgeving als problematisch wordt ervaren. Men spreekt in dit verband ook wel van psychische, psychiatrische of psychopathologische stoornissen of ook wel kortweg van psychopathologie. In de afstudeerrichting klinische psychologie leert u meer over:

Theorievorming De theorievorming binnen de klinische psychologie richt zich op de fenomenologie en etiologie van ‘abnormaal’ gedrag. Er worden theoretische modellen ontwikkeld die de overgang van ‘normaal’ naar ‘abnormaal’ gedrag proberen te verklaren. Hierbij wordt het klassiek medisch categoriaal model (aan- of afwezigheid van een stoornis) steeds meer verlaten ten gunste van het continuüm idee. Psychiatrische stoornissen zoals een depressie, een angststoornis maar ook schizofrenie komen voor op een continuüm in de algemene bevolking. Subklinische symptomen verschillen daarbij niet kwalitatief, maar kwantitatief van pathologische (functioneringsbeperkende) symptomen.

Diagnostiek en behandeling Binnen het klinisch vakgebied nemen diagnostiek en behandeling een belangrijke plaats in. Psychische problematiek wordt in kaart gebracht door middel van psychologische gespreksvoering, klinische observatie en testonderzoek. Vervolgens wordt besloten of er een indicatie is voor behandeling. Voor de behandeling kan er een keuze gemaakt worden uit verschillende soorten therapieën: psychotherapie (o.a. cognitieve gedragstherapie, psychoanalytische therapie, cliëntgerichte therapie en systeemtherapie), biologische therapie (o.a. psychofarmaca) of andere interventies (o.a. ondersteunende gesprekstherapie). Behandelingen worden in verschillende settings uitgevoerd, zoals intramurale en extramurale/ ambulante settings.

Onderzoek Er wordt veel waarde gehecht aan de mate waarin behandelingen ‘evidence based’, ofwel wetenschappelijk onderbouwd zijn. Binnen de opleiding wordt er daarom aandacht besteed aan wetenschappelijk onderzoek dat relevant is voor de klinische praktijk.

Ethiek In de praktijk krijgt een klinisch psycholoog te maken met ethische aspecten die relevant zijn voor zijn beroepsuit oefening. Professioneel handelen wordt gekenmerkt door integriteit, respect, verantwoordelijkheid en deskundigheid. De afstudeerrichting klinische psychologie vormt een goede basis voor diverse beroepsmogelijkheden. In sommige beroepen ligt de klemtoon op diagnostiek, in andere meer op behandeling, onderzoek, beleid of onderwijs. Enkele belangrijke werkgebieden zijn: • Intramurale geestelijke gezondheidszorg (psychiatrisch ziekenhuis, PAAZ-afdeling van een algemeen ziekenhuis, crisiscentrum, afkickcentrum) • Ambulante geestelijke gezondheidszorg (GGZ-centrum, zelfstandig gevestigde psychologenpraktijk, dagcentrum, jeugdzorg) • Algemene gezondheidszorg (afdeling of polikliniek van een algemeen ziekenhuis, verpleeghuis, revalidatiecentrum) • Universiteit, onderzoeksinstituut, opleidingscentrum. • Justitie, politie, leger De afstudeerrichting klinische psychologie biedt de mogelijkheid tot het behalen van de basisaantekening psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen. Daarnaast bereidt de masteropleiding ook voor op de postdoctorale opleiding tot gezondheidszorg psycholoog (GZ-psycholoog). U dient dan het juiste vakkenpakket te hebben gevolgd.

Doelstelling, eindtermen en structuur De totale bachelor-masteropleiding psychologie bereidt voor op het beroep van psycholoog. De criteria voor de beroeps uitoefening en daarmee de opleidingseisen hebben hun basis in de psychologie als wetenschappelijke discipline en komen voort uit de te verwachten werkzaamheden van psychologen in wetenschappelijk onderzoek en de samenleving. Conceptuele uitgangspunten, de methodologie en het empirisch onderzoek op het terrein van de psychologie zijn het fundament van de praktijkbeoefening. De afgestudeerde master moet gedrag kunnen plaatsen in een context van gedragsdeterminanten en heeft kennis en inzicht in één of meer toepassingsgebieden. Hij of zij is vaardig in onderzoek, diagnose en interventie.

Doelstellingen De algemene doelstellingen van de bacheloropleiding zijn academische vorming, verdieping van de interesse in de psychologie en de gekozen specialisatie (major) en de voorbereiding van de keuze voor de verdere studieloopbaan in de psychologie zoals deze in de masteropleiding wordt aangeboden. De algemene doelstelling van de masteropleiding is de specialisatie in een van de afstudeervarianten in de psychologie. Het doel is studenten voor te bereiden op de verdere beoefening van de wetenschap van de psychologie en op de beroepsuitoefening als psycholoog op academisch niveau.

Doel van de bachelor- en masteropleidingen Psychologie De opleiding beoogt afgestudeerden de competenties bij te brengen - in termen van kennis, inzicht, vaardigheden en attitude - die nodig zijn voor een adequate psychologische beroepsuitoefening. Deze competenties zijn als volgt uitgewerkt. 1. Kennis van, inzicht in en kritische reflectie op vraagstukken die zich voordoen op het gebied van de psychologie, arbeid en organisatie, gezondheid en ziekte. 2. Kennis van, inzicht in en kritische reflectie op theorieën en hun onderlinge samenhang, in het bijzonder in de arbeidsen organisatiepsychologie, gezondheidspsychologie en klinische psychologie. 3. Competenties met betrekking tot sociaal-wetenschappelijke, en in het bijzonder voor de psychologie relevante methoden van gegevensverzameling, gegevensverwerking en onderzoeksopzet. 4. Competenties met betrekking tot de methoden van psychologische diagnostiek. 5. Competenties met betrekking tot interventies in arbeid en organisatie, gezondheid en ziekte, onderzoek en ontwikkeling. 6. Kennis van en vaardigheden in het zelfstandig samenstellen van rapportages, gebaseerd op eigen onderzoek, praktijkbeoefening of literatuurstudie. 7. Op de hoogte zijn van de beroepsethische regels voor psychologen.

Eindtermen van de bacheloropleiding Eindtermen worden beschreven om zo goed mogelijk vast te leggen wat u aan kennis, inzicht en vaardigheden (of competenties) hebt opgedaan als u de opleiding hebt afgerond. 1. Kennis van de algemene psychologie en haar deelgebieden, alsmede kennis over de globale historische en filosofische achtergronden en grondslagen van het vak en in het bijzonder van de arbeidsen organisatiepsychologie, gezondheidspsychologie en klinische psychologie. 2. Kennis van, inzicht in en kritische reflectie op vraagstukken in de toepassingsgebieden van de psychologie, namelijk arbeid en organisatie, gezondheid en ziekte, diagnostiek en therapie bij psychopathologie. 3. Competentie met betrekking tot sociaal-wetenschappelijke, en in het bijzonder voor de psychologie relevante methoden van gegevensverzameling, gegevensverwerking en onderzoeksopzet voor het uitvoeren van eenvoudig psychologisch onderzoek. In staat zijn om psychologisch onderzoek en vakliteratuur van gemiddeld niveau te begrijpen en te beoordelen. 4. Competentie met betrekking tot het opzetten, uitvoeren, evalueren en rapporteren van een eenvoudige psychodiagnostische analyse. 5. Competentie met betrekking tot het opzetten, uitvoeren, evalueren en rapporteren van een eenvoudige psychologische interventie. 6. Kennis en vaardigheden voor het zelfstandig samenstellen van rapportages, gebaseerd op onderzoek, praktijkbeoefening of literatuurstudie op eenvoudig niveau. 7. Op de hoogte zijn van de beroepsethische regels voor psychologen. 8. Het beschikken over voldoende competenties op (een) deelgebied(en) om toegelaten te kunnen worden tot een masteropleiding in de psychologie en om een beroep te kunnen uitoefenen op een terrein waar bachelors in de psychologie werkzaam kunnen zijn. 15

Eindtermen van de masteropleiding Psychology 1. Competentie om vraagstukken uit het deelgebied van de psychologie dat het masterprogramma beslaat, te weten: de arbeidsen organisatiepsychologie, de gezondheidspsychologie of de klinische psychologie, te analyseren en te conceptualiseren, en daarover mondeling voor vakgenoten en schriftelijk in vaktijdschriften te rapporteren. 2. Competentie om psychologisch onderzoek op het deelgebied op te zetten, uit te voeren, en te verslaan en om psychologisch onderzoek en vakliteratuur van hoog niveau op het deelgebied te begrijpen en te beoordelen. 3. Competentie om te kunnen voldoen aan de eisen die gesteld zijn aan de Basisaantekening Psychodiagnostiek. 4. Competentie om zelfstandig een psychologische interventie (op individueel-, groeps- of organisatieniveau) op te zetten, uit te voeren en te evalueren. 5. Competentie om toegelaten te kunnen worden tot een onderzoekersopleiding in de psychologie, om een beroep te kunnen uitoefenen op het terrein waarop psychologen werkzaam zijn en om toegelaten te worden tot postacademische beroepsopleidingen in de psychologie.

Structuur van de opleiding De faculteit Psychologie van de Open Universiteit Nederland biedt een bacheloropleiding Psychologie (waar de propedeuse deel van uitmaakt) en een masteropleiding Psychology. De propedeuse wordt gekenmerkt door een algemene, inleidende aanpak. Deze maakt integraal deel uit van de bacheloropleiding. Het postpropedeutisch deel van de bacheloropleiding zorgt voor een verdieping van kennis en inzicht en voor het verwerven van diagnostische, onderzoeks- en interventiecompetenties op eenvoudig niveau. U sluit de bacheloropleiding af met een bachelorthesis. Het bachelorgetuigschrift is een vereiste voor de toelating tot de masteropleiding Psychologie. De masteropleiding Psychologie biedt een verdere verdieping en een integratie van de competenties. De integratie van de competenties vindt haar neerslag in de stage en de afstudeerscriptie.

Vrije ruimte De bacheloropleiding Psychologie heeft een vrije ruimte van 5 modulen: u kiest dan zelf cursussen waarmee u uiteindelijk het vereiste totaal van 42 modulen haalt om een bachelorgetuigschrift te kunnen verkrijgen. Deze cursussen kunt u kiezen uit de nog niet bestudeerde psychologiecursussen, maar ook uit het cursusaanbod van de andere opleidingen van de Open Universiteit of via aanschuifonderwijs. Bachelorstudenten mogen in de vrije ruimte geen cursussen opnemen uit de (aansluitende) masteropleiding. Als u vrijstelling heeft aangevraagd, zal dikwijls de vrije ruimte geheel of gedeeltelijk zijn vrijgesteld. De masteropleidingen hebben geen vrije ruimte.

Studietempo en volgorde van cursussen De opleiding heeft een duidelijke structuur. De volgorde van de cursussen binnen het opleidingsschema is een aanbevolen volgorde. De cursussen sluiten op deze manier qua inhoud en niveau op elkaar aan. De ontwikkeling van competenties in het doen van wetenschappelijk onderzoek, in het verrichten van psychologische diagnoses en in het kunnen plannen en uitvoeren van psychologische interventies loopt als een rode draad door het opleidingsschema.

16

Opleidingsschema bacheloropleiding Psychologie 2009-2010 (legenda blz. 21)

Code Titel Modulen Studiepunten Begeleidingsvorm sept.’09-aug.’10

Tentamenvorm

Tentamendata

blz.

Propedeuse S48112 Inleiding in de psychologie 2 8,6

groepsbijeenkomsten alle studiecentra

sys (mc)

volgens afspraak

36

S09241

Sociale psychologie

1

4,3

standaard

sys (mc)

volgens afspraak

37

S23222

Klinische psychologie 1: persoonlijkheids- theorieën en psychopathologie

2

8,6

standaard

sys (mc)

volgens afspraak

37

S13121 Onderzoekspracticum kwantitatieve 1 4,3 groepsbijeenkomsten data-analyse per regio

schriftelijk (mc) + bijzondere verplichting

25-1, 21-6 en 23-8

38

S11131 S60331

Inleiding in de arbeidsen organisatiepsychologie

1

4,3

standaard

sys (mc)

volgens afspraak

38

Inleiding in de gezondheidspsychologie

1

4,3

standaard

CBT

26-1, 13-4 en 22-6

39

S10121

Ontwikkelingspsychologie

1

4,3

standaard

schriftelijk (mc)

18-11, 14-4 en 25-8

39

S08121

Geschiedenis van de psychologie

1

4,3

standaard

schriftelijk (mc)

26-1, 13-4 en 24-8

40

S49111

Biologische grondslagen: Cognitie

1

4,3

standaard

schriftelijk (mc)

26-1, 13-4 en 22-6

40

S05261

Onderzoekspracticum psychologisch 1 4,3 experiment *

groepsbijeenkomsten per regio

opdracht

volgens afspraak

41

S25211

Inleiding in de neuropsychologie en psychofarmacologie

1

4,3

standaard

sys (mc)

volgens afspraak

41

S22231

Onderzoekspracticum literatuurstudie *

1

4,3

individueel

opdracht

volgens afspraak

42

Totaal

14

60,2

Postpropedeuse Verplicht deel S36111

Biologische grondslagen: evolutionaire psychologie

1

4,3

standaard

schriftelijk (mc)

27-1, 14-4 en 23-6

42

C01221

Wetenschapsleer

1

4,3

landelijke studiedag

sys (mc)

volgens afspraak

43

S24221

Onderzoekspracticum nonparametrische 1 4,3 data-analyse *


schriftelijk (mc)

25-1, 21-6 en 23-8

43

S31211

Onderzoekspracticum observatie 1 4,3 standaard en interview * (mc + ov)

schriftelijk

17-11, 13-4 en 24-8

44

S34211

Cultuurpsychologie

schriftelijk (mc)

25-1, 21-6 en 23-8

44

S16212 Gespreksvoering * 2 8,6 practicum (v)

sys (mc) + practicum (v) + opdracht

volgens afspraak

45

S20221

Test- en toetstheorie

standaard

sys (mc)

volgens afspraak

45

S04241

Onderzoekspracticum 1 4,3 psychologisch survey *


opdracht

volgens afspraak

46

S26222

Psychologie van arbeid en gezondheid

standaard

CBT(mc)

volgens afspraak

46

practicum (v) + opdracht

volgens afspraak

47

1

1

2

4,3

4,3

8,6

standaard

S61321 Klinische gespreksvoering* 1 4,3 practicum (v) Totaal 12 51,6

17

B A C H E L O R op l ei d ing

Code Titel Modulen Studiepunten Begeleidingsvorm

Tentamenvorm sept. ’09-aug. ’10

Tentamendata

blz.

Postpropedeuse Gebonden keuze 7 modulen kiezen uit 11 modulen S02232

Personeelsmanagement

2

8,6

standaard

schriftelijk (mc)

27-1, 14-4 en 25-8

47

S06231

Ergonomie

1

4,3

standaard

opdracht

volgens afspraak

48

S07231

Arbeidspsychologie en -sociologie

1

4,3

standaard

sys (mc)

volgens afspraak

48

S14331

Selectiepsychologie: selectie en assessment

1

4,3

standaard

schriftelijk (mc)

27-1, 14-4 en 23-6

49

S22321

Leren en trainen in organisaties *

1

4,3

standaard

opdracht

volgens afspraak

49

S28311 Inleiding in conflicthantering en mediation 1 4,3 practicum (v) S32331 Klinische psychologie 2: 1 4,3 standaard diagnostiek en therapie

schriftelijk (ov) + practicum (v)

25-1, 21-6 en 23-8

50

schriftelijk (mc)

12-4, 21-6 en 23-8

50

S33321

Inleiding in de seksuologie *

sys (mc)

volgens afspraak

51

S47311

Adolescentie: een klinische en 1 4,3 standaard gezondheidspsychologische benadering

schriftelijk (mc + ov)

16-11, 12-4 en 23-8

51

N39211

Gezondheid in perspectief***

1

4,3

opdracht

volgens afspraak

52

Totaal

11

47,3

1

4,3

landelijke studiedag (v)

standaard

Vrije ruimte Vrij te kiezen cursussen ** 5 21,5 cursusafhankelijk cursusafhankelijk cursusafhankelijk Totaal 5 21,5 Bachelor Eindopdracht S50317 Bachelorthesis * 4 17,2

(virtuele) groepsbijeenkomsten (v)

opdracht

Totaal

4

17,2

Totaal bacheloropleiding Psychologie

42

180,6

volgens afspraak

52

* Voor deze cursus gelden ingangseisen. Raadpleeg voor nadere informatie de cursusbeschrijving in de studiegids of de cursussite. ** Bachelorstudenten mogen in de vrije ruimte geen cursussen kiezen uit de (aansluitende) masteropleiding van hun faculteit. *** Deelname aan de startbijeenkomst in februari is verplicht N.B. De Open Universiteit Nederland introduceert in 2009-2010 computergebaseerde toetsing (CBT). Dit houdt in dat de afname van regulier schriftelijke en SYS-tentamens niet meer op papier maar via een pc verloopt. De invoering van CBT kan van invloed zijn op de in het tentamenrooster weergegeven planning. Zodra er sprake is van een roosterwijziging voor de cursus of cursussen waarvoor u bent ingeschreven, zult u tijdig hierover worden geïnformeerd.

18

Opleidingsschema masteropleiding Psychology 2009-2010 (legenda blz. 21)

Code Titel Modulen Studiepunten Begeleidingsvorm Tentamenvorm

Tentamendata sept. ’09-aug. ’10

blz.

Variant Arbeids- en organisatiepsychologie S62321 Testpracticum psychodiagnostiek* 1 4,3 practicum (v)

sys (mc) + practicum + opdracht

volgens afspraak

53

S27311

Coachen van managers

1

4,3

standaard

opdracht

volgens afspraak

53

S30211

Groepen in organisaties

1

4,3

standaard

CBT (mc)

17-11, 13-4 en 24-8

54

S63321

Interventies bij organisatieverandering

1

4,3

standaard

opdracht

volgens afspraak

54

Totaal

4

17,2

Eindopdracht masteropleiding Psychology, variant Arbeids- en organisatiepsychologie S54317

Stage wo arbeidsen organisatiepsychologie*

4

17,2

individueel

opdracht

volgens afspraak

55

S71322

Onderzoekspracticum scriptieplan*

2

8,6

individueel

opdracht

volgens afspraak

55

S57337

Empirisch afstudeeronderzoek: scriptie*

4

17,2

individueel

opdracht

volgens afspraak

56

Totaal

10

43

Totaal masteropleiding

14

60,2

Variant Gezondheidspsychologie S62321 Testpracticum psychodiagnostiek* 1 4,3 practicum (v)


volgens afspraak

53

S64322

Gezondheidspsychologische interventies

opdracht

volgens afspraak

57

S70321

Patiëntenvoorlichting en 1 4,3 standaard chronische ziekten*

schriftelijk (ov) + opdracht

27-1, 14-4 en 23-6

57

Totaal

2

4

8,6

standaard

17,2

Eindopdracht masteropleiding Psychology, variant Gezondheidspsychologie S55317

Stage wo gezondheidspsychologie*

4

17,2

individueel

opdracht

volgens afspraak

58

S71322


2

8,6

individueel

opdracht

volgens afspraak

55

S58337


4

17,2

individueel

opdracht

volgens afspraak

58

Totaal

10

43


14

60,2

* Voor deze cursus gelden ingangseisen. Raadpleeg voor nadere informatie de cursusbeschrijving in de studiegids of de cursussite. Code

Titel

Modulen

Studiepunten

Begel

19


Code Titel Modulen Studiepunten Begeleidingsvorm Tentamenvorm

Tentamendata sept. ’09-aug. ’10

blz.

Variant Klinische Psychologie S62321 Testpracticum psychodiagnostiek* 1 4,3 practicum (v)


volgens afspraak

53

S67321

Klinische psychologie 3: 1 4,3 standaard de ambulante praktijk

schriftelijk (mc)

26-1, 22-6 en 24-8

59

S45311

Psychogerontologie**

1

4,3

schriftelijk (mc)

12-4, 21-6, 23-8 60

S43311

E-mental health interventies***

1

4,3

Totaal

4

17,2

standaard

60

Eindopdracht masteropleiding Psychology, variant Klinische Psychologie S56317

Stage wo klinische psychologie*

4

17,2

individueel

opdracht

volgens afspraak

61

S71322


2

8,6

individueel

opdracht

volgens afspraak

55

S59317


4

17,2

individueel

opdracht

volgens afspraak

61

Totaal

10

43


14

60,2

* Voor deze cursus gelden ingangseisen. Raadpleeg voor nadere informatie de cursusbeschrijving in deze studiegids of de cursussite. ** Deze cursus komt in het aanbod per 1 oktober 2009. *** Inschrijving is in 2009-2010 nog niet mogelijk.

Totaal

4

17,2

Laatste tentamendata uitlopende cursussen psychologie 2009-2010

Code Cursus tentamenvorm tentamendata Code Cursusnaam Tentamenvorm Laatste tentamendatum

S68312

Onderzoekspracticum psychologische surveys

opdracht

15-12-2009

S69312

Onderzoekspracticum psychologische experimenten

opdracht

15-12-2009

S35311

Intelligentie en sociale competentie


30-06-2010

S60321


sys (mc)

30-06-2010

S09131

Functieleer en biologische psychologie

sys (mc)

31-08-2010

S22221

Onderzoekspracticum literatuurstudie

opdracht

31-08-2010

S32321

Klinische psychologie 2: diagnostiek en therapie

sys (mc)

31-01-2011

S14321

Selectiepsychologie: selectie en assessment*

schriftelijk (mc)

23-06-2010

* Deze cursus wordt ook nog getentamineerd op 26-08-2009, 18-11-2009, 14-04-2010

20

Legenda opleidingsschema’s Begeleiding standaard Deze vorm van begeleiding wordt geboden bij iedere cursus en houdt in: telefonisch spreekuur, contact via e- mail, discussiegroep op de cursussite. groepsbijeenkomsten • alle studiecentra Er worden in principe groepsbijeenkomsten georganiseerd in vrijwel alle studiecentra. • per regio Er worden groepsbijeenkomsten georganiseerd in een beperkt aantal studiecentra, de regioindeling kan per opleiding of per cursus verschillen. • virtueel Er worden online groepsbijeenkomsten georganiseerd. practicum (v) Voor het practicum worden bijeenkomsten georganiseerd met verplichte deelname. (v) Verplichte deelname landelijke studiedag Er wordt een studiedag georganiseerd ergens in Nederland. Soms is deelname verplicht (v) individueel In overleg wordt bepaald op welke manier begeleiding plaatsvindt, met name bij scripties.

Tentamenvorm schriftelijk Regulier schriftelijk tentamen, bestaande uit meerkeuzevragen (mc) en/of open vragen (ov). sys Schriftelijk tentamen dat getentamineerd wordt volgens het sys-systeem, bestaande uit meerkeuzevragen (mc). opdracht Een opdracht kan bestaan uit een werkstuk, een verslag, een referaat, een scriptiepresentatie en eindgesprek of anderszins. bijzondere verplichting Een verplichting die men moet afronden voordat een certificaat kan worden verzilverd, bijvoorbeeld deelname aan onderzoek. practicum Er zijn twee practicumvormen; individueel met gebruik van bepaalde software of in groepsverband, vaak met verplichte en soms met facultatieve bijeenkomsten.

Tentamendata data Voor regulier schriftelijke tentamens liggen de data vast; het is niet mogelijk hier van af te wijken. volgens afspraak Het afleggen van sys-tentamens en het inleveren van opdrachten verloopt volgens afspraak; u kunt de tentamendata in principe zelf bepalen.

21

Vrijstelling en toelating 2009-2010 Op grond van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) worden vrijstellingen verleend door de Commissie voor de examens (CvE). De CvE is gemandateerd om te beslissen over toelating tot de masteropleiding. De CvE laat zich adviseren door de Facultaire toetsingscommissie. Elk vrijstellings- en/of toelatingsverzoek wordt individueel beoordeeld.

Vrijstelling binnen de bacheloropleiding Psychologie Heeft u in het verleden een hbo- of wo-opleiding1 afgerond en wilt u de bacheloropleiding psychologie volgen dan kunt u in aanmerking komen voor vrijstelling. Als er veel punten van overeenkomst zijn (naar inhoud, niveau en omvang) tussen de door u afgeronde hbo- of wo-opleiding en de te volgen bacheloropleiding, dan is de vrijstelling ruimer dan wanneer er minder of geen punten van overeenkomst zijn. Sommige opleidingsonderdelen, zoals de bachelorthesis, en in de masteropleiding de stage en de afstudeerscriptie, zijn van vrijstelling uitgesloten.

Vrijstelling voor de vrije ruimte De bacheloropleiding psychologie heeft een vrije ruimte van 21,5 studiepunten die u naar eigen keuze met cursussen van de Open Universiteit kunt invullen. Hiermee wordt het belang van de breedte van een universitaire opleiding onderstreept. Kunt u terugzien op een voltooide hbo- of wo-opleiding dan is aan die breedte voldaan en komt u, ook als die opleiding verder geen overeenkomsten vertoont met de door u gekozen opleiding, in aanmerking voor vrijstelling in de vrije ruimte. Een gedeeltelijk voltooide hbo- of wo-opleiding kan een gedeeltelijke vrijstelling in de vrije ruimte opleveren.

Beoordeling vrijstelling: inhoud, niveau en omvang Toont de door u gevolgde opleiding punten van overeenkomst met de bacheloropleiding psychologie, dan wordt bepaald voor welke (verplichte) cursussen u bent vrijgesteld en welke u nog moet volgen (op basis van inhoud, niveau en omvang). Indien tentamens geruime tijd geleden zijn afgelegd, kan dit betekenen dat er onvoldoende overeenstemming naar inhoud is tussen de onderdelen van de vooropleiding en onderdelen van de gekozen opleiding. Als in de eerdere opleiding een vak op propedeutisch niveau gevolgd is, terwijl het overeenkomstige vak bij de Open Universiteit op postpropedeutisch niveau wordt gegeven, dan kan er sprake zijn van onvoldoende overeenstemming naar niveau. Wat de omvang betreft, wordt er gekeken naar het aantal studiepunten van een vak in de eerdere opleiding en de studiepunten van de corresponderende cursus van de Open Universiteit. Bij de beoordeling wordt uitgegaan van een (Nederlandse) hbo- en wo-opleiding die is opgenomen in het CROHO1. Daarnaast hanteert de CvE een eigen lijst van ‘niet–CROHO’- opleidingen. Deze lijst (de zgn. CvE-lijst A) kunt u vinden op de website. www.ou.nl/vrijstelling ‘Niet- CROHO’- opleidingen geven uitsluitend vrijstelling voor cursussen en niet voor de gehele vrije ruimte. Deze lijst geldt alleen voor vrijstellingen in de bacheloropleiding (niet voor masteropleidingen en evenmin voor de toelating tot de master). Op de genoemde website staat ook de CvE-lijst B, dit zijn CROHO-gelijkwaardige opleidingen. Op grond van deze opleidingen kan vrijstelling verleend worden in de vrije ruimte van de bacheloropleiding, maar niet voor andere cursussen in de bacheloropleiding.

Beginnen met het startpakket Wanneer u vrijstelling aanvraagt voor de bacheloropleiding psychologie, kunt u, in afwachting van de beschikking van de CvE, toch starten met de opleiding. In overleg met de onderwijsadviseur in Heerlen bekijkt u de mogelijkheden van het startpakket Inleiding in de psychologie of een andere geschikte cursus. De onderwijsadviseur kunt u telefonisch bereiken op het nummer 045 - 576 28 88.

Vrijstellingsprofielen Voor een aantal veel voorkomende opleidingen bestaan vrijstellingsprofielen. De faculteit psychologie biedt vanaf september 2009 een brede bacheloropleiding aan. Daardoor zijn er in vergelijking tot voorgaande jaren wijzigingen in het vrijstellingenbeleid. Er wordt uitgegaan van een onderscheid tussen nauw verwante hbo- en wo-opleidingen, verwante hbo- en wo-opleidingen en niet verwante hbo- en wo-opleidingen2. Aangezien de vrijstellingsprofielen in de loop van het jaar bijgesteld kunnen worden, kunnen hieraan geen rechten worden ontleend. Alleen aan een beschikking van de Commissie voor de examens kunt u rechten ontlenen. Waar in deze tekst gesproken wordt over hbo- of wo-opleiding, wordt bedoeld een (Nederlandse) hbo- of wo-opleiding die is opgenomen in het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO). Nauw verwant: HBO toegepaste psychologie Verwant: HBO MWD, CMV, SPH, Creatieve therapie, Verpleegkunde, Fysiotherapie, Ergotherapie Niet verwant: alle overige HBO’s (bijv. HEAO, HTS), Wo-opleidingen (geen psychologie)

1

2

Vrijstellingsprofielen 2009-2010 Bachelor Code Titel Modulen verwant verwant hbo wo Propedeuse S48112 Inleiding in de psychologie 2 1

1

niet-verwant hbo

niet-verwant wo

blz.

36

S09241

Sociale psychologie

1

S23222 S13121

Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse

2

37

1

38

S11131

Inleiding in de arbeidsen organisatiepsychologie*

1

1*

1*

1*

1*

38

S60331

Inleiding in de gezondheidspsychologie*

1

1*

1*

1*

1*

39

S10121


1

1

1

39

S08121


1

40

S49111

Biologische grondslagen: cognitie

1

40

S05261

Onderzoekspracticum psychologisch experiment

1

41

37

S25211 Inleiding in de neuropsychologie en psychofarmacologie S22231 Onderzoekspracticum literatuurstudie Postpropedeuse

1

41

1

1

42

14

3

4

1

S36111


1

42

C01221

Wetenschapsleer

1

1

1

1

43

S24221

Onderzoekspracticum nonparametrische data-analyse

1

1

1

43

S31211

Onderzoekspracticum observatie en interview

1

1

1

44

S34211

Cultuurpsychologie

1

1

1

44

S16212

Gespreksvoering

2

2

2

45

S20221


1

45

S04231

Onderzoekspracticum psychologisch survey

1

46

S26222


2

46

S61321

Klinische gespreksvoering

1

47

12

6

6

0

1

• Kies één van de twee cursussen.

1

23

Bachelor Code Titel Modulen verwant verwant niet-verwant niet-verwant blz. hbo wo hbo wo Gebonden keuze: 7 kiezen uit 11 modulen S02232 Personeelsmanagement

2

47

S06231

Ergonomie

1

48

S07231

Arbeidspsychologie en sociologie

1

48

S14331


1

49

S22321

Leren en trainen in organisaties

1

49

S28311

Inleiding in conflicthantering en mediation

1

50

S32331


1

50

S33321

Inleiding in de seksuologie

1

51

S47311

Adolescentie: een klinische en gezondheidspsychologische benadering

1

51

N39211 S50317

Gezondheid in perspectief

1

52

Afstudeerdeel

7

4

4

1

1

Bachelorthesis

4

Vrije ruimte

5

5

5

5

5

Totaal

42

18

19

7

8

Verwante opleiding hbo: HBO MWD, CMV, SPH, Creatieve therapie, Pedagogiek, Personeel en Arbeid, Verpleegkunde, Fysiotherapie Verwante opleiding wo: pedagogiek, sociologie, geneeskunde Niet verwante opleiding hbo: HEAO, HBO informatica Niet verwante opleiding wo: economie, bedrijfskunde Staat uw opleiding er niet bij, kijk naar de website van de faculteit psychologie voor het meest actuele overzicht. www.ou.nl/psychologie

Toelating tot de masteropleiding Psychologie Rechtstreekse toelating Om te worden toegelaten tot de masteropleiding psychologie dient u volgens de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek te beschikken over een bachelorgetuigschrift van de Open Universiteit dat vereist is voor toelating tot de betreffende masteropleiding. Ook studenten die een wo-bachelor- of doctoraalgetuigschrift van een gelijkwaardig geachte opleiding hebben behaald bij een andere, Nederlandse universiteit, kunnen worden toegelaten tot de master. Dit is interessant voor psychologiestudenten van andere Nederlandse universiteiten. Bij ‘niet-psychologie’- opleidingen én alle hbo-opleidingen of bachelor-opleidingen geeft de faculteit Psychologie nooit rechtstreeks toelating tot de master.

24

52

Toelating via een schakelprogramma U kunt worden toegelaten tot de masteropleiding psychologie als u een hbo- of wo-opleiding1 in een nauw verwante richting hebt voltooid. Voorwaarde voor toelating is dat u door deelname aan een schakelprogramma eventuele deficiënties in kennis en vaardigheden opheft. Voor de masteropleiding psychologie is één standaardschakelprogramma of premaster vastgesteld voor afgestudeerden uit de richting HBO toegepaste psychologie. Voor andere nauw verwante opleidingen, bijv. wo geestelijke gezondheidkunde wordt het schakelprogramma individueel vastgesteld. Gelet op de aard van het schakelprogramma wordt geen vrijstelling verleend voor onderdelen van het schakelprogramma. Indien binnen een wo-opleiding overeenkomende vakken zijn afgerond én daar op wo-niveau zijn getentamineerd, kan dit leiden tot een schakelprogramma van beperkter omvang, dit ter beoordeling van de Facultaire toetsingscommissie. Er wordt geen bachelorgetuigschrift afgegeven bij het voltooien van een schakelprogramma. Wanneer geen toelating tot de masteropleiding psychologie kan worden verleend, staat de vrijstellingsprocedure voor de voorafgaande wo-bacheloropleiding open. Waar in deze tekst gesproken wordt over hbo- of wo-opleiding, wordt bedoeld een (Nederlandse) hbo- of wo-opleiding die is opgenomen in het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO).

1

OER 2009-2010 premaster voor HBO-toegepaste psychologie

Code

Titel

Modulen

blz.

Code

Titel

Modulen

blz.

variant Arbeids- en organisatiepsychologie Premaster Master S08121


1

40

S62321

Testpracticum psychodiagnostiek

1

53

S09241 S13121

Sociale psychologie

1

37

S27311


1

53

Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse

1

38

S30211


1

54

S11131

Inleiding in de arbeidsen organisatiepsychologie

1

38

S63321


1

54

S05261 Onderzoekspracticum psychologisch 1 experiment S22231 Onderzoekspracticum literatuurstudie 1

41

42

S54317

Stage wo arbeidsen organisatiepsychologie

4

55

S20221

45

S71322

Onderzoekspracticum scriptieplan

2

55

S14331 Selectiepsychologie: selectie en assessment 1 49 S57337

Empirisch afstudeeronderzoek: scriptie wo arbeidsen organisatiepsychologie

4

56

S28311


1

50

Totaal

14

S07231


1

48

S02232


2

47

S04241


1

46

S61321


1

47


1

Totaal 14

25


OER 2009-2010 premaster voor HBO-toegepaste psychologie Code

Titel

Modulen

blz.

Code

Titel

Variant Gezondheidspsychologie Premaster Master S08121 Geschiedenis van de psychologie 1 40 S62321 Testpracticum psychodiagnostiek

Modulen

blz.

1

53

S13121


1

38

S64322


2

57

S49111


1

40

S70321

Patiëntenvoorlichting en chronische ziekten

1

57

S60331


1

39

S05261


1

41

S55317

Stage wo gezondheidspsychologie

4

58

S22231


1

42

S71322


2

55

S36111 Biologische grondslagen: 1 42 S58337 evolutionaire psychologie

Empirisch afstudeeronderzoek: scriptie wo gezondheidspsychologie

4

58

S20221

Totaal

14


1

45

S26222 Psychologie van arbeid en gezondheid 2 46 S33321 Inleiding in de seksuologie 1 51 S06231

Ergonomie

1

48

S04241


1

46

S61321


1

47

Totaal

14

Variant Klinische Psychologie Premaster S08121 Geschiedenis van de psychologie 1 40 S13121 Onderzoekspracticum kwantitatieve 1 38 data-analyse

Master S62321

Testpracticum psychodiagnostiek

1

53

S67321

Klinische psychologie 3: de ambulante praktijk 1

59

S49111


1

40

S45311

Psychogerontologie

1

60

S05261


1

41

S43311

E-mental health interventies

1

60

S25211 Inleiding in de neuropsychologie en psychofarmacologie S22231 Onderzoekspracticum literatuurstudie

1

41

1

42

S56317

Stage wo klinische psychologie

4

61

S36111

1

42

S71322


2

55

Empirisch afstudeeronderzoek: scriptie wo klinische psychologie

4

61

Totaal

14


S20221 Test- en toetstheorie 1 45 S59317 S32331 Klinische psychologie 2: diagnostiek en therapie 1 50 S47311 Adolescentie: een klinische en gezondheids- 1 psychologische benadering S04241 Onderzoekspracticum psychologisch survey 1

51

S28311


1

50

S33321


1

51

46

S61321 Klinische gespreksvoering 1 47 Totaal 14

Vrijstelling binnen masteropleiding In de masteropleiding wordt slechts vrijstelling verleend als de overeenkomende vakken zijn afgerond in het kader van een (post) wo-opleiding én daar op wo-niveau zijn getentamineerd. Voorwaarde is dat u bent toegelaten tot de masteropleiding psychologie.

Beoordelingsmaatstaf van de Commissie voor de examens Besluiten over vrijstelling en toelating worden genomen door de Commissie voor de examens. De commissie kijkt bij de beoordeling naar punten van overeenkomst wat betreft inhoud, niveau en omvang tussen de eerder gevolgde opleiding(en) en de te volgen opleiding van de Open Universiteit Nederland. Zij baseert haar oordeel op adviezen van de Facultaire toetsingscommissies van de verschillende opleidingen die aangeven in hoeverre opleidingen overeenkomen. De beoordelingsmaatstaf wordt gehanteerd bij: • beslissingen tot vrijstelling voor onderdelen van de bacheloropleiding • beslissingen tot vrijstelling voor onderdelen van de masteropleiding • beslissingen tot vaststellen van een schakelprogramma • beslissingen over toelating tot de masteropleiding • buitenlandse opleidingen op hbo- of wo-niveau. Deze buitenlandse opleidingen dienen eerst door de NUFFIC (Nederlandse organisatie voor internationale samenwerking in het hoger onderwijs, zie www.nuffic.nl) en daarna door de Facultaire toetsingscommissie beoordeeld te worden. Verder wijst de commissie op de volgende punten: bij een gedeeltelijk voltooide hbo- en wo-opleiding wordt vrijstelling naar rato verleend. Sommige studieonderdelen zijn van vrijstelling uitgesloten, zoals bepaalde practica, de bachelorthesis, de stage en de afstudeerscriptie.

Aanvragen Bij de Open Universiteit beslist de Commissie voor de examens over vrijstellingsaanvragen voor de bacheloropleidingen en verzoeken tot toelating tot de masteropleidingen, ongeacht of het hier gaat om verzoeken tot rechtstreekse toelating of toelating via een schakelprogramma. Elke aanvraag wordt individueel bekeken aan de hand van eerdergenoemde beoordelingscriteria. Daarom is het van belang dat u een verzoek tot vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding ook daadwerkelijk aanvraagt. Alleen aan een officiële, persoonlijke beschikking van de Commissie voor de examens (met betrekking tot vrijstelling of toelating) kunt u rechten ontlenen. Een verzoek tot vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding via een schakelprogramma moet schriftelijk worden gedaan met een aanvraagformulier Vrijstellings- en/of toelatingsverzoek. De kosten bedragen € 149,-. Wanneer u rechtstreeks doorstroomt van een elders afgeronde bacheloropleiding naar een masteropleiding van de Open Universiteit moet u wel een verzoek tot toelating indienen, maar hier zijn geen kosten aan verbonden. Het formulier kunt u: • downloaden, www.ou.nl/vrijstelling • telefonisch aanvragen, 045 - 576 28 88 • afhalen bij een studiecentrum Het aanvraagformulier bevat een toelichting en een overzicht van de vereiste bewijsstukken die u met uw aanvraag moet mee sturen. Bij het indienen van uw toelatingsverzoek is het van belang dat u dit zo gedocumenteerd mogelijk doet. Eventueel sluit u een overzicht bij waarin u aangeeft voor welke cursussen van de Open Universiteit Nederland u denkt vrijstelling te krijgen en op basis van welke voorkennis. Let wel dat u aan dit door uzelf opgestelde schema geen rechten kunt ontlenen.

27


Vrijstelling en toelating op grond van verworven competenties Bij de Open universiteit Nederland is instroom op basis van EVC mogelijk; EVC staat voor Erkenning van Verworven Competenties. Met EVC is de mogelijkheid geschapen om een studieprogramma samen te stellen, gericht op een bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding (al dan niet met een schakelprogramma), waarbij rekening wordt gehouden met competenties, vaardigheden en/of kennis die verworven zijn buiten het hoger onderwijs, zoals relevante werkervaring. Het resultaat kan zijn dat op grond van EVC vrijstelling verleend wordt voor vakken in de bacheloropleiding dan wel kan leiden tot een verkort schakelprogramma van de masteropleiding. Hierdoor kan aan studenten die hiervoor in aanmerking komen een studieprogramma aangeboden worden dat beter aansluit bij hetgeen zij reeds (formeel of informeel) geleerd hebben. Om hiervoor in aanmerking te komen moeten de competenties e.d. erkend zijn door de Commissie voor de examens. Bij de faculteit Psychologie wordt nooit een individueel studieprogramma samengesteld of toelating gegeven tot de master op basis van erkenning verworven competenties. Studenten kunnen alleen voor 5 verplichte cursussen of cursussen uit de gebonden keuze ruimte van de bacheloropleiding in aanmerking komen voor een vrijstelling op basis van erkenning verworven competenties (EVC). Raadpleeg daarvoor www.ou.nl/evc of neem contact met ons op via 045 - 576 28 88.

Open Bachelorprogramma’s Het is bij de Open Universiteit mogelijk de zogenaamde Open Bachelorprogramma’s te bestuderen. Een Open Bachelorprogramma heeft als kenmerk dat zij de leerstof van tenminste twee faculteiten combineert. Zo kunt u cursussen van bijvoorbeeld de faculteiten Psychologie en Cultuurweten schappen inbrengen in de Open Bachelor. Hetzelfde geldt uiteraard voor combinaties zoals Milieuwetenschappen en Rechtswetenschappen, Informatica en Managementwetenschappen, etc. De Open Bachelors volgen een identieke structuur:

Facultair programma

116,1 studiepunten

Verbredingpakket

43 studiepunten

Cursussen van een of meer faculteiten

Vrije ruimte Totaal

21,5 studiepunten 180,6 studiepunten

Met een open bachelorprogramma in de psychologie kunt u alleen via een schakelprogramma toegelaten worden tot een van de varianten in de masteropleiding psychology. Het civiel effect van een open bachelorprogramma is niet gelijk aan een afgeronde brede bacheloropleiding in de psychologie. Met een open bachelorprogramma in de psychologie kunt u bij de facultaire toetsingscommissie toelating vragen tot een individueel samengesteld open masterprogramma in de psychologie. Ook hier is het civiel effect niet gelijk aan de masteropleiding psychology. Naast nieuwe studenten die op deze wijze een eigen breed bachelorprogramma kunnen samen stellen is de Open Bachelor ook bedoeld voor studenten die al een (gedeeltelijke) academische opleiding hebben gevolgd. Deze studenten kunnen in het verbredingpakket en/of de vrije ruimte eerder behaalde studiepunten inbrengen. Voorwaarde hiervoor is dat de behaalde vakken een eenheid dienen te vormen en dat het om onderwijs van academisch niveau gaat. Meer informatie en het aanvraagformulier vindt u op www.ou.nl/openbachelor

28

Basisaantekening Psychodiagnostiek Studenten psychologie die na hun studie verder willen gaan in de psychodiagnostiek dienen tijdens of na hun studie voldoende competenties te hebben opgebouwd om zelfstandig met psychodiagnostiek om te gaan. In dit hoofdstuk over de Basisaantekening psychodiagnostiek informeren wij u over de landelijke beroepsvereniging die de Basisaantekening psychodiagnostiek heeft ingesteld, leest u wat psychodiagnostiek inhoudt, welke eisen er zijn om in aanmerking te kunnen komen voor de Basisaantekening psychodiagnostiek, wie de Basisaantekening psychodiagnostiek aan afgestudeerde psychologen mag afgeven en op welke wijze u de Basisaantekening psychodiagnostiek kunt aanvragen. Na het lezen van dit hoofdstuk bent u bekend met de eisen die gelden om in aanmerking te kunnen komen voor het behalen van de Basisaantekening psychodiagnostiek en hebt u voldoende informatie om een aanvraag in te kunnen dienen.

Het Nederlands Instituut van Psychologen De landelijke beroepsvereniging van psychologen wordt gevormd door het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP). Dit instituut hanteert een strenge eis om lid te kunnen worden van de beroepsvereniging. Elk lid dient op academisch niveau afgestudeerd te zijn in de psychologie. Verder heeft het NIP een aparte studentensectie om aankomend psychologen te informeren over de beroepsgroep en de diverse mogelijkheden binnen de beroepsgroep, bijvoorbeeld op het gebied van nascholing. Alle informatie over het NIP kunt u vinden op hun website www.psynip.nl. De faculteit Psychologie is door het NIP gemandateerd om de Basisaantekening Psychodiagnostiek af te geven aan afgestudeerde psychologen van de Open Universiteit Nederland en aan afgestudeerde psychologen van andere Nederlandse universiteiten. De voorwaarde hiervoor is dat u het juiste vakkenpakket hebt afgerond.

Wat is psychodiagnostiek? Psychodiagnostiek is een onderzoeksproces dat gericht is op het doen van psychologische uitspraken over personen. Deze uitspraken gaan over een beslissing, een behandeling en/of een advies voor een cliënt. Tot de psychodiagnostiek behoort het psychologische onderzoek, de sociaalpsychologische vaardigheden die vereist zijn bij (intake)gesprekken met de opdrachtgever, de onderzochte en/of andere betrokkenen en de vaardigheden vereist voor rapportage. Psychodiagnostiek kan vergaande gevolgen hebben voor het leven van personen. Daarom is het belangrijk theoretisch en praktisch geschoold te zijn in de psychodiagnostiek. Deze scholing kan zowel plaatsvinden in de gesuperviseerde praktijk als binnen een postdoctorale opleiding. Tegen deze achtergrond is de regeling Basisaantekening Psychodiagnostiek ontworpen. De praktische uitvoering van de regeling is in handen van een aantekeningencommissie van het NIP. Deze commissie voert het overleg met de universiteiten. Met de regeling Basisaantekening Psychodiagnostiek wil de commissie ook bereiken dat de psychodiagnostiek volgens een algemeen geaccepteerd kader wordt onderwezen en dat supervisoren door intervisieactiviteiten de vereiste deskundigheid verwerven. De psychodiagnostiekregeling zal de doelmatigheid van communicatie tussen deskundigen van verschillende velden bevorderen, zodat wederzijdse ervaringen, verkregen met psychodiagnostische methoden en instrumenten, gemakkelijker worden uitgewisseld dan tot nu toe het geval is.

Beperkte zelfstandige betekenis van de Basisaantekening Psychodiagnostiek Er kan in de psychodiagnostiek onderscheid worden gemaakt tussen een ‘algemeen’ en een ‘veldgericht’ gedeelte. Psychodiagnostische methoden en instrumenten hebben algemene kenmerken, maar zijn bovendien afgestemd op de uiteenlopende doelgroepen en vraagstellingen in de verschillende velden van de psychologie. De Basisaantekening Psychodiagnostiek is een prima opstap in de richting van een verdere veldgerichte psychodiagnostische vorming tijdens en na de masteropleiding. De beperking tot algemene diagnostiek en de relatief geringe tijdsinvestering vormen veelal de onderbouw voor onder andere de registraties tot psycholoog in de verschillende werkvelden. In tegenstelling tot de veldspecifieke diagnostiek, maakt de algemene diagnostiek geen deel uit van de postdoctorale opleidingen die leiden tot de registratie van psycholoog in een specifiek werkveld. In de postdoctorale opleidingen dan wel in specifieke cursussen zal verder gebouwd worden aan de theoretische en praktische vorming van de veldgerichte psychodiagnostiek.

29

Eisen voor de Basisaantekening Psychodiagnostiek Om in aanmerking te komen voor de Basisaantekening Psychodiagnostiek moet aan een aantal eisen worden voldaan. Onderstaand treft u een overzicht aan van die eisen met daarbij de onderdelen uit het curriculum Psychologie van de Open Universiteit waarmee aan die eisen kan worden voldaan.

Theorie Basiseis 1 Basiscursus Psychodiagnostiek 1. Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie 2. Intelligentie en sociale competentie 3. Testpracticum psychodiagnostiek, hoofdstuk 1 t/m 4 van Ter Laak Basiseis 2 Psychometrie en Besliskunde 1. Test- en toetstheorie, Drenth en Sijtsma 2. Delen van Intelligentie en sociale competentie

Vaardigheden Basiseis 3 Kennis en vaardigheid met diagnostische instrumenten en werkwijzen 1. Practicum Intelligentie en sociale competentie 2. Gespreksvoering 3. Inleiding in de neuropsychologie en psychofarmacologie 4. Testpracticum psychodiagnostiek 5. Observatie*** Basiseis 4 Praktijkvaardigheid met betrekking tot tests, gespreksvoering, observatie en beslissen 1. Klinische gespreksvoering, literatuur Lang en Van der Molen: Psychologische gespreksvoering 2. Testpracticum psychodiagnostiek Veldspecifiek deel mastervariant A&O-psychologie: 3. Selectiepsychologie 4. Diagnostiekstage Veldspecifiek deel mastervariant Gezondheidspsychologie: 5. Gezondheidspsychologische interventies 6. Diagnostiekstage Veldspecifiek deel mastervariant Klinische psychologie 7. Klinische psychologie 3: de ambulante praktijk 8. Diagnostiekstage Basiseis 5 Communicatievaardigheden 1. Rapportage-oefeningen in de cursussen Intelligentie en sociale competentie en het Testpracticum psychodiagnostiek 2. Diagnostiekstage

Praktijkervaring Basiseis 6 Drie casussen Studenten kunnen alleen aan deze eis voldoen via het afronden van de diagnostiekstage. Informatie over de diagnostiekstage staat in het Stageweb op Studienet.

30

Samenvattend De cursussen die u afgerond moet hebben voor het behalen van de Basisaantekening Psychodiagnostiek zijn: Code

Cursus

S23222

Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie

S35311

Intelligentie en sociale competentie (inclusief Practicum Intelligentie en sociale competentie)**

S25211


S16212

Gespreksvoering *

S20221


S31211

Onderzoekspracticum observatie en interview ***

S32331


S14331

Selectiepsychologie: selectie en assessment (voor studenten A&O-psychologie)

S61321

Klinische gespreksvoering *

S62321

Testpracticum psychodiagnostiek *

S64322

Gezondheidspsychologische interventies (voor studenten Gezondheidspsychologie)

S67321

Klinische psychologie 3: de ambulante praktijk (voor studenten Klinische psychologie)

S54317, S55317 of S56317

Diagnostiekstage

* Alle studenten die hun getuigschrift niet bij de Open Universiteit hebben behaald, betalen € 150,- per cursus extra. Hiervoor ontvangt u een aparte brief. ** Per 30 juni 2009 is de cursus Intelligentie en sociale competentie uit het aanbod genomen. Daarvoor in de plaats komt per september 2010 de gereviseerde cursus ‘Test- en toetstheorie’. Studenten die de cursus ‘Intelligentie en sociale competentie’ niet meer kunnen kopen, moeten wachten op de gereviseerde cursus ‘Test en toetstheorie’ (S20231). *** Studenten die de oude cursus Methoden en technieken 2 (S05211; S05221; S05231; S05241) hebben afgerond, voldoen aan deze verplichting.

Let op: indien u geen certificaat hebt behaald voor de hierboven genoemde cursussen dient u deze cursussen alsnog af te ronden. Compensaties in uw studiepad gelden niet als certificaat.

Het aanvragen van de Basisaantekening Psychodiagnostiek Aanvraagprocedure voor studenten van de Open Universiteit Nederland Om de Basisaantekening Psychodiagnostiek te krijgen, moet u afgestudeerd zijn als psycholoog bij de Open Universiteit Nederland en de certificaten van de genoemde cursussen hebben behaald. Een vrijstelling voor een van deze cursussen wordt alleen erkend als de betreffende cursus terug te vinden is in de officiële vrijstellingsbeschikking. Om de aanvraag te starten stuurt u een e-mail naar onze medewerker Onderwijszaken, [email protected], met als onderwerp ‘aanvraag BAPD’.

Aanvraagprocedure voor elders afgestudeerde studenten. Studenten die hun psychologiegetuigschrift bij een andere universiteit in Nederland hebben behaald en bij de Open Universiteit de Basisaantekening Psychodiagnostiek willen halen, moeten schriftelijk een verzoek indienen. Bij het verzoek dient u een gewaarmerkte kopie van uw mastergetuigschrift én gewaarmerkte cijferlijsten van het totale bachelormasterprogramma (of een kopie van uw doctoraalgetuigschrift én gewaarmerkte cijferlijsten van het propedeuse- én doctoraalprogramma) bij te voegen, inclusief relevante studiegidsbeschrijvingen: onvolledige aanvragen worden niet in behandeling genomen. De facultaire toetsingscommissie bepaalt vervolgens welke cursussen u nog moet afronden om de Basisaantekening Psychodiagnostiek te behalen. Let op: het is niet nodig dat u een vrijstelling gaat aanvragen, u gaat namelijk geen volledige opleiding bij de Open Universiteit afronden. U stuurt uw gegevens naar: Open Universiteit Nederland, faculteit Psychologie, Ambtelijk secretariaat facultaire toetsingscommissie (t.a.v. mw. S. Meijer), Postbus 2960, 6401 DL Heerlen, onder vermelding van ‘Basisaantekening Psychodiagnostiek’. Na ontvangst van uw aanvraag ontvangt u een overzicht van de door u nog af te ronden cursussen. Ná het afronden van alle genoemde cursussen kunt u de Basisaantekening Psychodiagnostiek aanvragen bij [email protected], met als onderwerp ‘aanvraag BAPD’. 31

Toelating tot de postdoctorale opleiding tot Gezondheidszorgpsycholoog De Stichting Postdoctorale Opleidingen Nederland (SPON) verzorgt de centrale aanmelding voor de postdoctorale opleiding tot gezondheidszorgpsycholoog, die door een aantal opleidingsinstituten in Nederland wordt verzorgda. Afhankelijk van de gevolgde vakken in uw vooropleiding voldoet u wel of niet aan de eisen voor aanmelding. Het SPON vraagt bij de aanmelding om een door uw faculteit van afstuderen ondertekende ‘Verklaring vooropleidingsvakken’, waaruit kan blijken dat u bepaalde deficiënties hebt. Deze deficiënties kunt u wegwerken bij de Open Universiteit Nederland. Pas nadat u deze deficiënties hebt weggewerkt, kunt u uw aanmelding bij het SPON vervolgen. U hebt de ‘Verklaring vooropleidingsvakken’ nodig om in aanmerking te kunnen komen voor de sollicitatieprocedure voor een opleidingsplaats. Deze verklaring en meer informatie over de GZopleiding kunt u vinden bij www.spon-opleidingen.nl a

De titel gezondheidszorgpsycholoog is door de overheid vastgelegd in de Wet Beroepen in de individuele Gezondheidszorg (BIG).

Verplichte cursussen Hieronder vindt u een opsomming van de verplichte cursussen van de Open Universiteit die u met een voldoende afgerond moet hebben om voor ondertekening van de ‘Verklaring vooropleidingsvakken’ in aanmerking te komen zónder dat er deficiënties worden genoemd: Code

Cursus

S23222


S60331


S10121 of S47311

Ontwikkelingspsychologie Adolescentie: een klinische en gezondheidspsychologische benadering

S25211


S16212

Gespreksvoering (*)

S31211


S64322


S32331


S61321

Klinische gespreksvoering (*)

S62321

Testpracticum psychodiagnostiek (*)

S67321

Klinische psychologie 3: de ambulante praktijk

S70321


S54317, S55317 of S56317

Stage, bestaande uit diagnostiek, indicatiestelling en behandeling **

+ het Empirisch afstudeeronderzoek: scriptie

* De studenten die hun getuigschrift niet bij de Open Universiteit hebben behaald, betalen € 150,- per cursus extra. Hiervoor ontvangt u een aparte brief. ** Alléén diagnostiek en indicatiestelling is niet voldoende. De stage moet hebben plaatsgevonden in een klinische setting en u moet aanvullend tenminste 100 uur betrokken zijn geweest bij ‘behandeling’.

32

Aanvraagprocedure voor studenten van de Open Universiteit Nederland Afgestudeerde studenten van de Open Universiteit sturen een e-mail naar [email protected] met als onderwerp ‘Toelating GZ’. De facultaire toetsingscommissie bepaalt of u voldoet aan de toelatingseisen die de GZ-opleiding stelt. Na het wegwerken van eventuele deficiënties wordt de ‘Verklaring vooropleidingsvakken’ door de faculteit Psychologie afgegeven. Als u deficiënties op een andere manier gaat wegwerken, wordt uw ‘Verklaring vooropleidingsvakken’ ondertekend met vermelding van die deficiënties. Overleg in dit geval altijd vóóraf met het SPON.

Aanvraagprocedure voor elders afgestudeerde studenten Studenten die hun getuigschrift psychologie, pedagogische wetenschappen of gezondheidswetenschappen (studierichting GGK) bij een andere universiteit in Nederland hebben behaald, dienen bij de universiteit waar het getuigschrift is behaald de ‘Verklaring vooropleidingsvakken’ te laten ondertekenen. De ‘Verklaring vooropleidingsvakken’ moet altijd vóórafgaand aan een verzoek tot toelating ondertekend worden. Deze verklaring overlegt u bij het SPON. Het SPON is geautoriseerd om werkervaring en andere opleidingen in de beoordeling mee te nemen. Als er daarna nog deficiënties overblijven en u besluit om die deficiënties weg te werken via de Open Universiteit, dan kunt u bij de faculteit Psychologie een schriftelijk verzoek indienen dat het volgende omvat: • de ondertekende ‘Verklaring vooropleidingsvakken’ met daarop aangegeven de deficiënties • een gewaarmerkte kopie van het doctoraal- of bachelor- en mastergetuigschrift • gewaarmerkte cijferlijsten van het bachelor- en masterprogramma of het propedeuse- én doctoraalprogramma) én • relevante studiegidsbeschrijvingen • relevante afspraken die met het SPON gemaakt zijn. De facultaire toetsingscommissie bepaalt aansluitend welke cursussen u nog moet afronden om aan de gestelde eisen te voldoen. Let op: het is niet nodig dat u een vrijstelling gaat aanvragen, u gaat namelijk geen volledige opleiding bij de Open Universiteit afronden. U stuurt uw gegevens naar: Open Universiteit Nederland, faculteit Psychologie, Ambtelijk secretariaat facultaire toetsingscommissie t.a.v. mw. S. Meijer Postbus 2960 6401 DL Heerlen Na ontvangst van uw aanvraag ontvangt u een overzicht van de door u nog af te ronden cursussen.

33

Inschrijven en kosten Inschrijven U bepaalt zelf op welk moment u inschrijft. Dit kan op twee manieren. • Via digitale inschrijving op de website van de Open Universiteit Nederland. Op de betreffende de cursuspagina staat de cursus uitgebreid beschreven. www.studieaanbod.ou.nl/inschrijven.htm • Met een schriftelijk inschrijfformulier. Dit formulier kunt u downloaden van de website of aanvragen bij Service en informatie (045 - 576 28 88). www.ou.nl/inschrijven U kunt het formulier ook ophalen in een studiecentrum. Wanneer u voor de eerste keer voor een cursus binschrijft, moet u een kopie van uw paspoort of rijbewijs bijvoegen of nasturen.

Inschrijfmogelijkheden Cursus U schrijft in en studeert per cursus. Een cursus bestaat uit één of meer modulen. Binnen de inschrijfduur van 14 maanden zijn studiebegeleiding en drie tentamenkansen inbegrepen. Startpakket Een startpakket bestaat uit de twee inleidende modulen van een bacheloropleiding. Bij het startpakket krijgt u intensieve begeleiding met aandacht voor een effectieve aanpak en planning van de studie. In het startpakket zijn drie tentamenkansen binnen de inschrijfduur van 14 maanden per cursus inbegrepen. Een startpakket is de ideale start van een studie, ook als u niet van plan bent een hele bacheloropleiding te volgen. Studiepakket Een studiepakket bestaat uit minimaal drie modulen. Dit pakket stelt u naar eigen keuze samen. Bij elke cursus zijn studiebegeleiding en drie tentamenkansen inbegrepen. Bij een studiepakket wordt de prijs per module met een bedrag van € 40,- verlaagd. Voor alle eerder bestelde, maar nog niet afgeronde cursussen, krijgt u opnieuw 14 maanden inschrijfduur inclusief drie tentamenkansen. Dit geldt voor zover deze cursussen nog getentamineerd worden.

Wanneer inschrijven?

Extra tentamenkansen

Om een goede studieplanning te kunnen maken en zo optimaal mogelijk de inschrijfduur, de begeleiding en de beschikbare tentamenmomenten te kunnen benutten, is het raadzaam eerst de Studieplanner op de website of het opleidingsschema in deze gids te raadplegen. In het schema staat bij elke cursus wanneer de cursus wordt getentamineerd. Deze informatie is ook te vinden bij de cursusbeschrijving op de website. Na verwerking van uw inschrijving, ontvangt u bericht op welke datum u bent ingeschreven. De inschrijfduur gaat op die datum in.

Heeft u al uw tentamenkansen verbruikt, maar de cursus nog niet afgerond, dan kunt u extra kansen bijkopen. Dit kan zowel binnen de inschrijfduur als daarna. Indien u een tentamenkans voor een cursus bijkoopt na afloop van uw inschrijfduur, krijgt u acht maanden tijd om tentamen te doen of uw opdracht in te leveren. Het is niet noodzake lijk de tentamenkans aansluitend aan uw inschrijfduur te kopen. Tentamenkansen bijkopen is mogelijk zolang de cursus wordt getentamineerd. U kunt ook kiezen voor een tentamenpakket. U krijgt dan voor alle cursussen waarvoor u eerder bent ingeschreven maar nog niet afgerond opnieuw 14 maanden inschrijfduur inclusief drie tentamenkansen. Of u schrijft in voor een nieuw studiepakket (zie hiervoor).

Kosten

Inschrijfduur

Aantal modulen

Prijs (inc. evt. pakketkorting)

Cursus

14 maanden

1 of meer

€ 263,- per module 1

Startpakket

14 maanden

2


Studiepakket

14 maanden

3 of meer


Tentamenkans

8 maanden

per cursus

€ 84,-

Tentamenpakket

14 maanden

alle nog niet afgeronde cursussen

€ 295,-

1 Wanneer u eerder een diploma heeft behaald aan een Nederlandse, door de overheid erkende, wo- of hbo-opleiding, wordt een wettelijk verplichte hbo/wo-toeslag van € 54,- per module berekend. Dit is ongeacht of u hiervoor studiefinanciering heeft ontvangen.

Prestatiebonus Elke module waarvoor u een certificaat heeft behaald, telt mee voor een prestatiebonus. Wanneer u in twee jaar voorafgaand aan een cursusinschrijving een prestatiebonus voor zes modulen heeft opgebouwd, ontvangt u bij deze inschrijving automatisch een korting van € 112,-. Let op: de faculteit psychologie heft in sommige gevallen voor niet-OU afgestudeerden een toeslag van € 150,- per cursus. Het gaat om bepaalde cursussen die gekocht worden voor het behalen van de Basisaantekening psychodiagnostiek, dan wel voor het wegwerken van deficiënties.

Betalingswijze U kunt de Open Universiteit Nederland machtigen het cursusgeld van uw rekening af te laten schrijven of betalen met een acceptgirokaart. Betalen in termijnen is alleen via machtiging mogelijk. Kiest u voor 6 of 12 termijnen, dan betaalt u €18,- aan administratiekosten. Het minimale termijnbedrag is € 27,- (€ 13,- bij KCOU)

Belastingaftrek studiekosten Soms kunt u studiekosten aftrekken als u aangifte inkomstenbelasting doet, maar dit is aan regels gebonden. Om te beginnen moet u de studie volgen voor uw huidige of toekomstige baan. U kunt alleen studiekosten aftrekken als u ze zelf heeft gemaakt. Vergoedt uw werkgever een deel van uw studiekosten? Dan kunt u alleen de niet-vergoede kosten aftrekken als deze kosten voor aftrek in aanmerking komen.

Niet aftrekbare kosten Kosten voor huisvesting, werkkamer of studeerruimte, eten, drinken en kleding komen niet voor aftrek in aanmerking. Betaalde rente op een studielening of reiskosten naar studiecentrum en kosten van excursies en studiereizen zijn niet aftrekbaar.

Aftrekbare kosten Kosten van boeken, leermiddelen en lesgeld, waaronder de kosten voor modules, hbo-/wo-toeslag, tentamens, aanvraag voor vrijstellingen en voor toelating tot de masteropleiding, komen in aanmerking voor aftrek. Zelfs de afschrijving van een computer die u voor de studie heeft aangeschaft, is aftrekbaar. Gebruikt u de computer ook voor andere zaken, dan is slechts een deel van de afschrijving aftrekbaar. www.belastingdienst.nl

Kortingsregeling cursusgeld - KCOU Heeft u een (gezamenlijk) belastbaar inkomen tot 110% van het belastbaar minimumloon en geen voordeel uit sparen en beleggen, dan kunt u een korting op het cursusgeld aanvragen. Getoetst wordt onder meer het belastbaar jaarinkomen van u en uw partner/ouder in het kalenderjaar waarin de aanvraag wordt ingediend. U kunt de brochure met het aanvraagformulier downloaden van de website of opvragen bij Service en informatie. Vraag de korting aan voordat u inschrijft voor een cursus. www.ou.nl/kcou

35

Cursusbeschrijvingen

Bacheloropleiding Psychologie

De cursusbeschrijvingen zijn gerangschikt volgens de opleidingsschema’s. De meest actuele cursusinformatie vindt u op de website. Bij elke cursusbeschrijving in deze gids staat het webadres dat direct toegang geeft tot deze informatie.

Inleiding in de psychologie

Cursuscode: S48112 Studielast: 2 modulen

Wat is psychologie? Dat is de centrale vraag in deze cursus. Een psycholoog houdt zich, simpel gezegd, bezig met het onderzoeken en verklaren van gedrag, gevoelens en gedachten. In deze cursus maakt u zich de basiskennis eigen die voor deze bezigheid nodig is. U krijgt dus een inleidend overzicht geboden van de inhoud van het vak gebied van de psycholoog. Zo leert u hoe het centrale zenuwstelsel werkt, waardoor u de werking van bepaalde medicijnen en drugs beter gaat begrijpen. Andere vragen die u zich stelt zijn bijvoorbeeld: hoe leren mensen vaardigheden als taal of fietsen? Hoe redeneren mensen, hoe nemen ze dingen waar, hoe onthouden ze informatie en hoe komen emoties tot uiting? Ook de persoonlijkheid en de ontwikkeling van het individu gedurende de levensloop komen aan de orde. Deze basiscursus is dus een boeiende kennismaking voor iedereen die zich interesseert voor de psychologie.

Voorkennis Er is geen speciale voorkennis vereist.

Docenten Namen van de docenten worden via de cursussite bekend gemaakt. www.studieaanbod.ou.nl/S48112.htm

36

Sociale psychologie


Cursuscode: S09241 Studielast: 1 module


Buren, collega’s, vrienden, familieleden of uw partner: in het dagelijks leven heeft u vrijwel altijd te maken met anderen. De sociale psychologie biedt verklaringen voor veel herkenbare gedachten, gevoelens en gedragingen van mensen in relatie tot elkaar. Zo weten we door de sociale psychologie bijvoorbeeld onder welke omstandigheden mensen bereid zijn om hulp te bieden, welke factoren een rol spelen bij het ontstaan van vriendschappen en relaties, en hoe groepen beslissingen nemen. In de cursus Sociale psychologie maakt u kennis met de belangrijkste theorieën en inzichten binnen de sociale psychologie. Er zal worden ingegaan op thema’s zoals het waarnemen van individuen, zelfbeeld en zelfwaardering, stereotypen en discriminatie, sociale identiteit, attitudes en attitudeverandering, sociale invloed, affiliatie en attractie, groepsprocessen, agressie en conflict, en pro-sociaal gedrag. Daarnaast zult u inzicht krijgen in sociaalpsychologische methoden van onderzoek. Ook zult u leren hoe sociaalpsychologische theorieën kunnen worden toegepast om gedrag te veranderen.

Deze cursus geeft een inleiding in het vakgebied van de klinische psychologie, waarbij afwijkend, slecht-aangepast of ‘abnormaal’ gedrag centraal staat. Men spreekt in dit verband ook wel van psychische, psychiatrische of psychopathologische stoornissen of ook wel kortweg van psychopathologie. Deze stoornissen zijn veelal het resul taat van een samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren. In aansluiting hierop houdt de klinische psychologie zich bezig met vraagstukken als: hoe ontstaan psychische stoornissen, hoe komt het dat ze blijven voortbestaan, welke verschillende stoornissen zijn er te onderscheiden en hoe kunnen ze worden verholpen of voorkomen? Het accent in deze cursus ligt vooral op de verschillende theorieën over het ontstaan en voortduren van psychische stoornissen en op de uiteenlopende verschijningsvormen waarin psychische problematiek zich kan manifesteren. Deze cursus maakt deel uit van het cursuspakket van de Open Universiteit Nederland voor het behalen van de Basisaantekening Psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).

Voorkennis

Voorkennis

Vanwege het Engelstalige tekstboek is passieve kennis van de Engelse taal gewenst. Tevens zijn enkele artikelen in de reader in het Engels.

Het is raadzaam om eerst de cursus Inleiding in de psychologie te volgen.

Docent Docent

Mw. dr. V. Thewissen.

Dhr. dr. M. van Dijke. www.studieaanbod.ou.nl/S23222.htm www.studieaanbod.ou.nl/S09241.htm

37

B A C H E L O rop l ei d ing


Inleiding in de arbeidsen organisatiepsychologie



Het onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse maakt u vertrouwd met de belangrijkste statistische begrippen en technieken en leert u tegelijkertijd het computerprogramma SPSS gebruiken waarmee u statistische technieken kunt uitvoeren. Dit gebeurt aan de hand van vier onderzoeken. De datasets behorende bij die onderzoeken worden in de loop van het practicum, stap voor stap, door u statistisch geanalyseerd. Het practicum start met de beschrijvende statistiek. U maakt kennis met begrippen als frequentie, centrummaat en spreidingsmaat. Daarna wordt ingegaan op de inductieve (toetsende) statistiek. Hierbij maakt u kennis met de t-toets, de variantieanalyse, de correlatieanalyse en de regressieanalyse. Bij dit practicum hoort een bijzondere verplichting: het zelf deelnemen aan onderzoek. Uit het aanbod van de OUNL kunt u kiezen aan welk(e) onderzoek(en) u gaat deelnemen. Na deelname ontvangt u uitleg over de opzet, het doel en het nut van het onderzoek. De totale studiebelasting van deze bijzondere verplichting bedraagt 3 uur.

De arbeidsen organisatiepsychologie houdt zich bezig met het menselijk gedrag op het werk en in organisaties. Dit gedrag hoeft niet direct betrekking te hebben op waarneembare acties van mensen, maar het kan hierbij ook gaan om intenties, attitudes, emoties, gewoonten, motieven, enzovoorts. Veel onderwerpen binnen de arbeidsen organisatiepsychologie hebben betrekking op het gedrag van het individu. De inzichten uit de arbeidsen organisatiepsychologie kunnen worden gebruikt om het gedrag van individuele werknemers te begrijpen, te voorspellen en te beïnvloeden. Deze cursus geeft inzicht in tal van basistheorieën uit deze discipline. Verschillende vragen komen aan de orde, zoals op welke wijze kunnen medewerkers het beste worden geselecteerd, beoordeeld, gestimuleerd, geleid, geschoold, opgeleid en ontwikkeld. Maar ook ethische vragen en aandacht voor machtsverhoudingen op het werk, de wijze van samenwerken, het veranderen van gedrag en organisaties worden ter sprake gebracht.

Voorkennis

Voorkennis

Specifieke voorkennis is niet vereist. De cursus zal echter eenvoudiger zijn als kennis van wiskunde op havoniveau aanwezig is.

Specifieke voorkennis is niet vereist. Bent u echter volledig onbekend met de psychologie, dan adviseren we u eerst de cursus Inleiding in de psychologie te bestuderen. Vanwege het Engelstalige tekstboek is passieve kennis van de Engelse taal gewenst.

Docenten Examinator: mw. dr. T. Houtmans. Namen van de docenten worden via de cursussite bekend gemaakt.

Docent

www.studieaanbod.ou.nl/S13121.htm


38

Dhr. dr. A. Brouwers.




Wanneer aan een willekeurige Nederlander wordt gevraagd wat het belangrijkste is in het leven, is de kans groot dat hij of zij zal antwoorden: gezondheid. Dat wil echter zeker niet zeggen dat het gedrag van de gemiddelde Nederlander er vooral op gericht is om die gezondheid zo optimaal mogelijk te houden. Toch is gedrag van mensen een belangrijke factor die hun gezondheid mede bepaald. Deze cursus geeft een uitgebreide inleiding in de wetenschappelijke inzichten over de relatie tussen menselijk gedrag en lichamelijke en geestelijke gezondheid. In de cursus wordt ingegaan op de achtergrond van de discipline gezondheidspsychologie en worden de belangrijkste gezondheidspsychologische thema’s behandeld. Verschillende theorieën over gedrag en gezondheid komen aan de orde en er wordt ingegaan op gedragsdeterminanten van stress, de relatie tussen leefstijlen en gezondheid en chronische aandoeningen als hart- en vaatziekten en kanker. Ook wordt een overzicht gegeven van de rol van de gezondheidspsychologie in de behandeling van chronische aandoeningen.


Deze cursus geeft inzicht in de menselijke ontwikkeling. Er wordt een overzicht gegeven van de veranderingen in het leven van een individu en de problemen die daarbij kunnen optreden. U krijgt inzicht in de ontwikkeling van de menselijke levensloop en de invloed die het individu er zelf op uitoefent. Vragen die aan bod komen zijn bijvoorbeeld: wat gebeurt er in een gezin als de kinderen uit huis gaan? Wat betekent het voor een oudere als hij het bed moet houden? Wat is de rol en betekenis van werk en gezinsvorming bij jong volwassenen? De cursus maakt duidelijk dat daarbij niet alleen gebruikgemaakt kan worden van (ontwikkelings)psychologische gegevens, maar dat ook gekeken moet worden naar informatie uit de sociologie, antropologie, biologie en geschiedenis.

Voorkennis Voorafgaand aan deze cursus is het verstandig om de cursus Inleiding in de psychologie af te ronden. Vanwege het Engelstalige tekstboek is passieve kennis van de Engelse taal gewenst.

Voorkennis Vanwege het Engelstalige tekstboek is passieve kennis van de Engelse taal gewenst.

Docent

Docent


Mw. drs. G. Koremans.

Mw. prof. dr. L. Lechner. www.studieaanbod.ou.nl/S60331.htm

39




Veel vraagstukken die de eerste psychologen in beweging brachten, zijn ook nu nog actueel. Wie op de hoogte is van de geschiedenis, kan de huidige psychologische kennis beter doorzien en relativeren. Deze cursus geeft u inzicht in de betekenis van begrippen, stromingen en theorieën. U leert ook hoe de psychologie zich heeft verhouden tot belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen. In het eerste deel maakt u kennis met enkele belangrijke psychologen uit de negentiende en het begin van de twintigste eeuw. Hun hypothesen, ontdekkingen en hun verdiensten voor de ontwikkeling van de psychologie komen uitgebreid aan bod. Het tweede gedeelte gaat over de professionalisering van de psychologie en de gelijktijdige psychologisering van het sociale leven.


Nieuwe cursus


Voor deze cursus is (passieve) kennis van de Engelse taal gewenst in verband met de twee Engelstalig tekstboeken.

Binnen deze cursus komt u in aanraking met basale functies die ten grondslag liggen aan uw leer- en denkprocessen: aandacht, geheugen, executieve functies en sociale cognities. Zonder goede waarneming en aandacht zou veel langs u heen gaan en kunt u geen informatie opslaan in uw geheugen. De executieve functies zijn noodzakelijk bij het plannen en efficiënt organiseren van activiteiten. En als we anderen personen goed willen begrijpen en emoties op de juiste manier willen interpreteren hebben we sociale cognities nodig. Niet alleen vanuit de cognitieve psychologie, maar ook vanuit de biologische psychologie, met name middels hersenonderzoek, zijn we de laatste jaren enorm veel te weten gekomen. Vanuit deze onderzoeksgebieden zult u binnen deze cursus kennis en inzichten verschaffen over de cognitieve functies. Tevens zult u leren op welke manier hier onderzoek naar wordt gedaan en leert u om zelf een experiment op te zetten in een virtuele omgeving.

Docent

Voorkennis

Dhr. dr. T. Verheggen.

Specifieke voorkennis is niet vereist. Wij raden aan om eerst de cursus Inleiding in de psychologie te bestuderen. Passieve kennis van de Engelse taal is gewenst vanwege de Engelstalige tekstboeken.

Voorkennis


Docent Mw. dr. S. van Hooren. www.studieaanbod.ou.nl/S49111.htm

40




In het Onderzoekspracticum psychologisch experiment wordt ingegaan op een onderzoeksmethode die bij uitstek geschikt is om een oorzakelijke of causale relatie te onderzoeken. Bij die methode dienen de onderzoeksomstandig heden in belangrijke mate gecontroleerd te worden. De onderzoeker kan dit onder andere regelen door een bepaalde, zorgvuldig samengestelde groep proefpersonen een stimulans aan te bieden, bijvoorbeeld een voorlichtingsfilm over de nadelige gevolgen van roken op de gezondheid, en aan een andere, in uitgangssituatie vergelijkbare groep proefpersonen die stimulans niet aan te bieden. Om te zien of de voorlichtingsfilm effect heeft op het rookgedrag, worden beide groepen zowel vóór als ná de vertoning van de voorlichtingsfilm naar hun rookgedrag gevraagd. Door de uitkomsten in beide groepen met elkaar te vergelijken, kan de onderzoeker nagaan of er verschillen zijn in rookgedrag tussen de ‘experimentele’ groep en de controlegroep als gevolg van de filmstimulus. In het practicum ligt de nadruk op het zelf opzetten en uitvoeren van een experiment en het analyseren van gegevens.

Ingangseisen U dient het Onderzoekspracticum kwantitatieve dataanalyse (of Statistiek 1) te hebben afgerond.


In deze cursus maakt u kennis met theorieën en inzichten binnen de neuropsychologie en psychofarmacologie. Neuropsychologie bestudeert de relatie tussen hersenen en gedrag. Deze relatie wordt bestudeerd bij zowel gezonde personen als patiëntenpopulaties (zoals dementie, epilepsie, hersenbloedingen, ADHD en schizofrenie). Deze discipline beantwoordt vragen als: Hoe onthouden we informatie? Hoe worden aandachtsstoornissen gediagnosticeerd? Hoe komt het dat een hersenbloeding kan leiden tot forse geheugenproblemen of chaotisch gedrag? Wat is Gilles de la Tourette en hoe ontstaat het? Psychofarmacologie is nauw verwant aan neuropsychologie. Deze tak houdt zich bezig met geneesmiddelen en stoffen die worden gebruikt ter behandeling van neuropsychologische en psychiatrische ziektebeelden. Na een algemene inleiding in het werkveld, wordt nader ingegaan op cognitieve domeinen, zoals het geheugen en de aandacht. Vervolgens worden ziektebeelden behandeld waarbij neuropsychologie een belangrijke rol speelt. Tot slot wordt besproken hoe medicatie het gedrag kan beïnvloeden. Deze cursus maakt deel uit van het cursuspakket van de Open Universiteit Nederland voor het behalen van de Basisaantekening Psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).

Docenten Examinator: Mw. dr. F. Dehue. Namen van de docenten worden via de cursussite bekend gemaakt.

Voorkennis Specifieke voorkennis is niet vereist. Het wordt wel aangeraden om de cursus Inleiding in de psychologie te bestuderen.


Docent Mw. dr. S. van Hooren. www.studieaanbod.ou.nl/S25211.htm

41




Het Onderzoekspracticum literatuurstudie vormt de afsluiting van de propedeuse. In dit practicum zult u kennismaken met een aantal basisvaardigheden binnen sociaalwetenschappelijk onderzoek. Onderzoekers binnen de psychologie trachten kennis en informatie te verzamelen over het functioneren van mensen in zeer uiteenlopende situaties. Het kan daarbij gaan om het vergroten van de theoretische kennis of het oplossen van praktische problemen. Literatuuronderzoek is daarbij een noodzakelijk onderdeel, maar het kan ook een methode van onderzoek op zichzelf zijn. Door zich op de hoogte te stellen van recente literatuur kan de onderzoeker een goed beeld krijgen van de informatie die al bekend is over het onderwerp van de studie. Binnen deze cursus zult u zich kunnen bekwamen in de verschillende fasen van de voorbereiding, uitvoering en rapportage van een literatuurstudie.

Ingangseisen In deze module maakt u gebruik van de kennis en vaardig heden die u eerder hebt opgedaan in de propedeuse psychologie. Dit betekent dat u in principe 13 modulen afgerond dient te hebben, waaronder de cursussen Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse (of Statistiek 1) en Onderzoekspracticum psychologisch experiment of Onderzoekspracticum inleiding psychologisch survey. Studenten met een andere vooropleiding dienen aantoonbaar vergelijkbare voorkennis op propedeuse niveau te hebben.

Docent Mw. dr. E. Bakker. www.studieaanbod.ou.nl/S22231.htm

42


Nieuwe cursus


Evolutionaire psychologie is een jong vakgebied dat een alternatief, soms verrassend perspectief biedt op psychologische theorieën en onderzoeksresultaten. Het voornaamste doel van de cursus is dat u dit perspectief leert begrijpen en toepassen. De cursus is daartoe inhoudelijk breed opgezet, zodat u niet alleen de basisprincipes van de evolutionaire psychologie leert hanteren, maar ook uiteenlopende voorbeelden krijgt van toepassing van deze principes. Het uitgangspunt bij evolutionaire psychologie is altijd dat de mens, net als elke andere soort, een product is van de evolutie en dus vanuit dat perspectief begrepen moet worden. Daarom ligt binnen het vakgebied een nadruk op gedrag dat in de kern het overleven en voortplanten van de mens dient. Seksualiteit, kinderzorg en sociale verhoudingen zijn dan ook belangrijke onderwerpen. Met die als vertrekpunt wordt echter ook gekeken naar allerlei andere gedragsneigingen, menselijke ontwikkeling, culturele uitingen; kortom, alles wat een mens is en doet.

Voorkennis Er is geen specifieke voorkennis vereist.

Docent Dhr. drs. J. Eshuis. www.studieaanbod.ou.nl/S36111.htm

Wetenschapsleer

Onderzoekspracticum nonparametrische data-analyse

Cursuscode: C01221 Studielast: 1 module


In de cursus Wetenschapsleer wordt een integrale bena dering van de wetenschappen gepresenteerd. Klassieke wetenschapsfilosofische vragen vormen het vertrekpunt: Wat is wetenschap? Waarop is de geldigheid van wetenschappelijke kennis gebaseerd? Hoe komt wetenschap tot stand? Moeten er grenzen gesteld worden aan de wetenschap? Bij de beantwoording wordt echter niet alleen een beroep gedaan op de filosofie maar ook op de wetenschapsgeschiedenis, de wetenschapssociologie en de wetenschapsantropologie. U bestudeert in de cursus de relatie tussen wetenschap en werkelijkheid, tussen theorie en empirie en de relatie tussen wetenschap, techniek en maatschappij. Belangrijke stromingen en denkers die daarbij worden besproken zijn onder andere(n): het logisch empirisme, de theorieën van Popper, Lakatos, Kuhn, het wetenschappelijk realisme, het sociaal constructivisme en Latours wetenschapsantropologie. De cursus stimuleert u om zelfstandig na te denken over het bedrijven van wetenschap en een oordeel te formuleren over de verhoudingen tussen de wetenschappen onderling en de relatie tussen wetenschap en samenleving.

Dit onderzoekspracticum bouwt voort op het onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse. Terwijl in het onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse de parametrische technieken bestudeerd worden, worden in dit practicum de nonparametrische tegenhangers bestudeerd. Tegelijkertijd leert u met het computerprogramma SPSS de statistische technieken uit te voeren. Dit gebeurt aan de hand van vier onderzoeken. De datasets behorende bij die onderzoeken worden in de loop van het practicum, stap voor stap, door u statistisch geanalyseerd. Het practicum start met een beschrijving van de diverse meetniveaus en de beschrijvende statistiek voor nominale en ordinale variabelen. U maakt kennis met het begrip modus, mediaan en kruistabel. Daarna wordt ingegaan op de inductieve (toetsende) statistiek. Hierbij maakt u kennis met de belangrijkste non-parametrische toetsen en associatiematen.

Voorkennis

Docenten

Niet vereist.

Docenten

Examinator: Mw. dr. F. Dehue. Namen van de docenten worden via de cursussite bekend gemaakt.

Examinator: dhr. drs. H. Simissen. Begeleiders: dhr. drs. H. Simissen en mw. drs. A. van Melle.


Ingangseisen U dient het onderzoekspracticum kwantitatieve dataanalyse te hebben afgerond.

www.studieaanbod.ou.nl/C01221.htm

43



Cultuurpsychologie



Het Onderzoekspracticum observatie en interview is het vijfde practicum in de onderzoekscompetentielijn van de bacheloropleiding Psychologie. In dit practicum zult u kennismaken en oefenen met twee manieren van dataverzameling voor kwalitatief onderzoek. Kwalitatief onderzoek is, anders dan kwantitatief onderzoek, meer gericht op begrijpen dan op het testen van hypothesen. De gebruikte methoden om gegevens te verzamelen zijn dan ook beter geschikt om individuele mensen, groepen of situaties te doorgronden. Observatie en interview zijn hiervoor de meest gebruikte methoden. In deze cursus leert u om een probleemstelling voor kwalitatief onderzoek te formuleren, om een ontwerp voor een systematische kwalitatieve dataverzameling via observatie en interview op te stellen, om kwalitatieve data te analyseren en te interpreteren en tenslotte om de resultaten te rapporteren. Deze cursus maakt deel uit van het cursuspakket van de Open Universiteit Nederland voor het behalen van de Basisaantekening psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).

In hoeverre en op welke wijze wordt menselijk gedrag mede gestuurd door culturele patronen? Dat is de centrale vraag in deze cursus. U gaat op zoek naar de vraag of ‘cultuur’ en daarvan afgeleide termen als normen, waarden, gewoonte en traditie geschikte verklaringen zijn voor verschillen in gedragingen en overtuigingen van mensen. Wat doet cultuur met mensen? U zult zien dat de term problematisch is, omdat deze in het beste geval een metafoor is om over gedrag na te denken. Maar wat dan? Deze cursus reikt een nieuw perspectief aan. Het omvattende begrip cultuur komt op de snijtafel en wordt ontleed in vijf alledaagse domeinen: sekse, status, oud/jong, wij/zij en geloof. Op deze terreinen is cultuur altijd aan de orde. De opdrachten in het digitale werkboek zijn zo veel mogelijk gemodelleerd naar actuele thema’s in de media. Zo krijgt u handvatten aangereikt om alledaagse kwesties rond cultuur kritisch te volgen, er een mening over te vormen, en die mening te verwoorden.

Ingangseisen

Docent

U dient de propedeuse afgerond te hebben.

Dhr. dr. T. Verheggen.

Docent


Dhr. dr. A. Mudde. www.studieaanbod.ou.nl/S31211.htm

44

Voorkennis Geen speciale voorkennis vereist.

Gespreksvoering



Het voeren van gesprekken is een essentieel onderdeel van veel beroepen. De cursus Gespreksvoering heeft tot doel de kwaliteit van professionele gesprekken te verhogen. De cursus gaat eerst in op basisvaardigheden die iedereen moet beheersen, zoals luisteren. In het tweede deel worden deze vaardigheden toegepast in gesprekken zoals adviesgesprekken, slecht-nieuwsgesprekken en onderhandelingen. Naast een tekstboek, bevat de cursus een computerprogramma met demonstraties en oefeningen met betrekking tot gespreksvaardigheden en gespreksmodellen. Tenslotte geeft het zelfinstructieprogramma aanwijzingen om met medestudenten te oefenen. Deze cursus maakt deel uit van het cursuspakket van de Open Universiteit Nederland voor het behalen van de Basisaantekening Psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).


Deze cursus richt zich op de testtheoretische principes die ten grondslag liggen aan de aard, de constructie en het gebruik van de psychologische test. Het primaire doel is de student in staat te stellen aan de hand van de besproken principes de tests en publicaties over tests en hun toepassingen te evalueren en, indien nodig, een kritische keuze te maken. De cursus geeft een goed overzicht van de theorie die beslist noodzakelijk is voor personen die te maken krijgen met het gebruiken van allerlei vormen van tests en toetsen. Deze cursus maakt deel uit van het cursuspakket van de Open Universiteit Nederland voor het behalen van de Basisaantekening Psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).

Voorkennis Ingangseisen Afgeronde cursus Inleiding in de psychologie (S48112 of S12112) en één andere S-cursus.

De cursus is makkelijker te bestuderen als u de onderzoekspractica kwantitatieve data-analyse, psychologisch experiment en nonparametrische data-analyse (nog eens) hebt doorgenomen.

Docenten Examinator: Dhr. dr. M. Hommes. Namen van de docenten worden via de cursussite bekend gemaakt.

Docent Mw. dr. M. Houtmans. www.studieaanbod.ou.nl/S20221.htm


45





Onderzoek is iets wat ieder van ons bijna dagelijks doet. Denk bijvoorbeeld maar eens aan de problemen die u oplost in en rondom het huis: wanneer u uw portemonnee kwijt bent gaat u naar de plaats waar u die voor het laatst hebt gezien; wanneer de auto niet start controleert u de benzinemeter. Ook in de krant leest u vrijwel alle dagen over onderzoek: ‘Het aantal echtscheidingen onder jongeren neemt af’, ‘Ziekteverzuim stijgt door ontevredenheid werknemers’. Onderzoekspracticum psychologisch survey, biedt een introductie in de onderzoeksmethoden. De cursus doorloopt de afzonderlijke fasen van een onderzoeksproces (de empirische cyclus). Door het zelf opzetten en uitvoeren van een onderzoek leert de student de kennis toe te passen.


U dient de onderzoekspractica kwantitatieve data-analyse, psychologisch experiment, literatuurstudie, nonparametrische data-analyse en observatie en interview te hebben afgerond.

In deze cursus maakt u kennis met de theorieën en inzichten binnen de psychologie van arbeid en gezondheid. De psychologie van arbeid en gezondheid is een boeiende psychologische discipline die zich bezighoudt met het bestuderen en bevorderen van welzijn en gezondheid op het werk. De psychologie van arbeid en gezondheid bestrijkt het hele veld van interventies en richt zich zowel op het individu als op de organisatie. Er is niet alleen aandacht voor primaire en secundaire preventie, maar ook voor behandeling en re-integratie. In dit werkveld staan zowel onderzoek als praktische toepassingen centraal. In de cursus wordt aandacht besteed aan alle aspecten van de psychologie van arbeid en gezondheid. Na een algemene inleiding tot het vakgebied, wordt dieper ingaan op de onderwerpen (emotionele) arbeidsbelasting, stress en ziekteverzuim. Vervolgens wordt aandacht besteed aan werkverslaving, burn-out en arbeidsreïntegratie. Ook komt de gezondheid van minderheidsgroepen in organisaties aan de orde en wordt dieper ingegaan op gezondheidsbevordering op de werkplek.

Docenten

Voorkennis

Examinator: dhr. dr. R. van Geel. Namen van de docenten worden via de cursussite bekend gemaakt.

Specifieke voorkennis is niet noodzakelijk. De readers bevatten enkele Engelstalige artikelen.

Ingangseisen

Docent www.studieaanbod.ou.nl/S04241.htm

Mw. dr. C. Bolman. www.studieaanbod.ou.nl/S26222.htm

46




Voor psychologen is het gesprek een belangrijk professio neel hulpmiddel om onder andere problemen van cliënten te verhelderen en hen steun te verlenen bij de oplossing ervan. In de cursus Gespreksvoering (S16212) staan de basisvaardigheden centraal. In deze cursus worden meer gevorderde vaardigheden bij begeleidingsgesprekken tussen een psycholoog en een cliënt aangeleerd. Het gaat hierbij om gesprekken naar aanleiding van een individu ele hulpvraag van de cliënt en dus niet over specifieke therapeutische interventies of klinische behandelmethodes. De algemene gesprekstechniek die in de cursus wordt behandeld, is echter van belang voor iedere therapeutische richting, waarbij het gesprek wordt gebruikt als middel voor de behandeling. In de cursus wordt het gebruik van de gesprekstechniek toegespitst op begeleiding bij werkgebonden gezondheidskundige vraagstukken en loopbaanvraagstukken. Deze cursus maakt deel uit van het cursuspakket van de Open Universiteit Nederland voor het behalen van de Basisaantekening Psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).


Organisaties worden steeds complexer. En moeten steeds sneller en flexibeler opereren. Daarom worden mensen in organisaties belangrijker. Zij bepalen uiteindelijk de snelheid en flexibiliteit van een organisatie. Organisaties zijn op te vatten als een samenspel van geordende werkprocessen. De inzet van individuen en groepen in deze werkprocessen moet gestuurd en gericht worden op de verwezenlijking van de organisatiedoelstellingen. In deze cursus leert u hoe u daar als personeels manager aan kunt bijdragen: door geschikte medewerkers te werven en te selecteren, door werknemers effectief te trainen voor hun functie, door loopbanen te ontwikkelen en zorgvuldig met de uitstroom van medewerkers om te gaan, door medewerkers te motiveren, hun arbeidsprestaties accuraat te beoordelen en te belonen, door gezonde en aangename werkplekken in te richten en teamwerk te organiseren. Al deze kernactiviteiten van het personeels management komen aan bod. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de recente inzichten in de A&O-psychologie.

Voorkennis Vanwege het Engelstalige tekstboek is passieve kennis van de Engelse taal gewenst.

Ingangseisen U dient de cursus Gespreksvoering afgerond te hebben en de propedeuse Psychologie.

Docent

Docenten


Mw. dr. K. Proost.

Examinator: dhr. dr. M. Hommes. Namen van de docenten worden via de cursussite bekend gemaakt. www.studieaanbod.ou.nl/S61321.htm

47


Ergonomie



Het werkgedrag van mensen kan door tal van factoren in positieve en in negatieve zin beïnvloed worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan sociale, psychologische, maar ook anatomische, fysische en technische factoren. Soms zijn aanpassingen in de arbeidssituatie wenselijk omdat werknemers bijvoorbeeld veel verzuimen door lage rugklachten. Voor zowel technische als gedragsmatige aanpassingen geldt dat er goed nagedacht moet worden over de implementatie van deze aanpassingen in de arbeidssituatie. De cursus Ergonomie gaat in op het ont wikkelen van een interventie om het werkgedrag van mensen door middel van technische en/of gedragsmatige aanpassingen te veranderen.

Voorkennis Juist vanwege het interdisciplinaire karakter van de ergonomie is er een groot aantal relaties met andere cursussen. In sommige van deze andere cursussen wordt kennis aangereikt die u het volgen van deze cursus zal vergemakkelijken. Dat geldt in het bijzonder voor de cursussen Gezondheidspsychologische interventies en Inleiding in de arbeidsen organisatiepsychologie. In beide cursussen wordt gebruik gemaakt van de interventiecyclus voor het analyseren van het probleem en het ontwikkelen van een interventie. Binnen de interventiecompetentie bouwt deze cursus dan ook voort op de cursussen Gezondheidspsychologische interventies en Inleiding in de arbeidsen organisatie psychologie en wat betreft gezondheidsaspecten op de cursus Inleiding in de gezondheidspsychologie. Bij de cursus Inleiding in de arbeidsen organisatiepsychologie hebt u de diagnose en de voorbereidingsfase voor het ontwikkelen van een interventie op individueel niveau toegepast. In de cursus Ergonomie leert u beide fasen van de interventiecyclus op groepsniveau toe te passen voor het ontwikkelen van een interventie voor specifieke beroepen. In deze cursus ligt dus de nadruk op het planmatige implementeren van een ergonomische interventie binnen een bepaalde organisatie. De cursus zal slechts beperkt inhoudelijke ingaan op het vakgebied van de Ergonomie.

Docent Mw. dr. T. Völlink. www.studieaanbod.ou.nl/S06231.htm


Arbeidspsychologie en -sociologie bestaat uit twee cursusdelen die in willekeurige volgorde bestudeerd kunnen worden. Arbeid in verandering Aan het begin van de 21e eeuw is het arbeidsbestel volop in verandering. Nieuwe technologieën en organisatievormen, meer flexibele arbeidsrelaties, toename van arbeidsparticipatie van vrouwen en een toenemend spanningsveld tussen werk en persoonlijke levenssfeer. Aan het werk worden hogere eisen gesteld en regelingen voor de arbeidsvoorwaarden worden daaraan aangepast. In dit cursusdeel behandelen we veranderingen die zich voltrekken binnen arbeidsorganisaties, op de arbeidsmarkt, in georganiseerde arbeidsverhoudingen en in het arbeidsethos. Kernvraag daarbij is hoe deze veranderingen uitwerken op arbeidsrelaties. Ook nieuwe theoretische perspectieven op arbeid komen aan bod. Organiseren van mens en arbeid Wanneer zijn werkplekken aantrekkelijk voor de taakuitvoerder? Hoe kunnen ze aantrekkelijker gemaakt worden? Zo luiden de kernvragen in dit deel van de cursus. Het huidige wetenschappelijke denken over de kwaliteit van de arbeid in Nederland komt aan bod: de sociotechniek, de arbeidsprocesbenadering, de Leidse school en de Delftse benadering. We besteden ook ruim aandacht aan de praktijkinstrumenten voor het meten en beoordelen van de kwaliteit van de arbeid.

Voorkennis Specifieke voorkennis is niet vereist.

Docent Dhr. dr. J. van Ruysseveldt. www.studieaanbod.ou.nl/S07231.htm


Leren en trainen in organisaties


Effectief werven en selecteren van nieuwe medewerkers is essentieel voor het succes van organisaties. Deze cursus geeft een theoretisch en praktisch overzicht van personeelsselectie en -assessment. De cursus besteedt niet alleen aandacht of en hoe een selectietechniek ‘werkt’, maar ook worden selectieprincipes en selectietechnieken bezien in de context van psychologische theorievorming en het strategische (HRM) beleid van organisaties. Veelgebruikte technieken, zoals de psychologische test, het selectie interview en het assessment centrum komen gedetailleerd aan bod. Ook behandelt de curus basiszaken als betrouwbaarheid, validiteit, bias en discriminatie. Ten slotte behandelt de cursus de context van het selectieproces, zoals werving van personeel en voorbereidingen die sollicitanten kunnen treffen, zoals sollicitatietraining. Deze cursus maakt deel uit van het cursuspakket van de Open Universiteit Nederland voor het behalen van de Basisaantekening psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).


Activiteiten die te maken hebben met leren en trainen hebben een vaste plaats verworven binnen organisaties en instellingen. Deze ontwikkeling impliceert dat er functionarissen aanwezig moeten zijn die op een professionele wijze aspecten gerelateerd aan leren en trainen verantwoord kunnen toepassen en daarover adequaat kunnen adviseren. Belangrijke onderwerpen van de cursus Leren en trainen in organisaties zijn: Behoefteanalyse: een noodzakelijk middel om bijvoorbeeld de opleidings noodzaak in een organisatie of een deel daarvan te bepalen. Systematisch ontwerpen van trainingen: u leert een gedegen overzicht maken van de leerdoelen van de mensen die getraind worden. Op grond daarvan kan de vorm van leren bepaald worden teneinde de doelstellingen te kunnen bereiken.

Voorkennis Aanbevolen wordt om de cursussen Inleiding in de arbeidsen organisatiepsychologie en Personeelsmanagement te hebben gevolgd.

Docent

Evaluatie van trainingsprogramma’s: het op een systematische manier verzamelen van beschrijvende en kritische informatie om effectieve beslissingen over een training (interventieprogramma) te kunnen nemen.

Mw. drs. I. Stevelmans.

Ingangseisen www.studieaanbod.ou.nl/S14331.htm

U dient te beschikken over een afgeronde propedeuse psychologie. Deze ingangseis geldt niet voor officieel toegelaten masterstudenten van de masteropleiding Onderwijswetenschappen.

Docent Dhr. drs. L. Mouton. www.studieaanbod.ou.nl/S22321.htm

49





De nadruk in de cursus Interventies in groepen: conflicthantering en mediation ligt op het zich eigen maken van vaardigheden op het gebied van conflicthantering. In de eerste plaats leert de student conflictsituaties herkennen en analyseren. Vervolgens wordt de student gevraagd de eigen manier van omgaan met (persoonlijke) conflicten kritisch te analyseren. Ook wordt het duidelijk dat verschillende situaties vragen om een verschillende aanpak. Tot slot bestuderen de studenten verschillende methoden van conflicthantering. Men treedt nu buiten het conflict en kruipt in de rol van de derde partij. Welke alternatieven heeft men als men als derde partij bij een conflict betrokken wordt? Aan de hand van videofragmenten worden verschillende soorten interventies verduidelijkt. Een ervan is bemiddelen of ‘mediation’. Aan de hand van concreet materiaal worden de vaardigheden van de bemiddelaar getoond en geoefend. De student dient uiteindelijk in staat te zijn een realistisch mediation-plan op te stellen.


Het onderwerp van het vakgebied klinische psychologie is deviant of gestoord gedrag dat als problematisch wordt ervaren door het individu en/of zijn omgeving. De cursus Klinische psychologie 2 (KP2) richt zich op belangrijke aspecten van diagnostiek en op psychotherapeutische interventies zoals die toegepast worden in de behandeling van deviant gedrag of psychopathologie. Na een grondige beschrijving van de belangrijkste therapeutische stromingen in deel I van de cursus worden in deel II deze behandelvormen toegepast op een klinische stoornissen zoals o.a. angst- en stemmingsstoornissen, schizofrenie en andere psychotische stoornissen, eetstoornissen, somatoforme stoornissen, verslavingen, persoon lijkheidsstoornissen en seksuele stoornissen. Extra aandacht wordt hierbij besteed aan resultaten uit recente therapie-effectstudies. Deel III van de cursus geeft een beschouwing van belangrijke deelaspecten van psychologische hulpverlening nl. de indicatiestelling, therapie-evaluatie en ethiek.

Ingangseisen U dient de propedeuse én de cursus Gespreksvoering afgerond te hebben. De inhoud van de cursussen Sociale psychologie en Inleiding in de arbeidsen organisatie psychologie wordt bekend verondersteld.

Voorkennis

Docenten

Docent

Examinator: mw. dr. K. Proost. Namen van de docenten worden via de cursussite bekend gemaakt.

Mw. dr. N. Jacobs.


50

De inhoud van de cursus Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie wordt bekend verondersteld.



Adolescentie: een klinische en gezondheidspsychologische benadering


Intimiteit, het seksueel functioneren, maatschappelijke en religieuze invloeden op seksueel gedrag, seksuele voorkeuren, seksuele problemen en disfuncties. Het zijn allemaal aspecten die de seksuologie bezighouden. Anders gezegd: de wetenschap seksuologie bestudeert de lichamelijke, psychologische en sociale grondslagen van de seksualiteit. De cursus geeft een inleidend overzicht van theorievorming, onderzoek, hulpverlening, voorlichting en preventie. De student zal aan de hand van een digitaal werkboek via verschillende opdrachten kennismaken met de theorie en dagelijkse praktijk van de seksuologie. Zo leert u de praktijk kennen van preventie en voorlichting over seksuele onderwerpen, maar maakt u ook uitgebreid kennis met de hulpverlening bij allerlei seksuele problemen. Naast kennis en inzicht in de sek suologie wordt ook aandacht besteed aan de eigen houding of attitude van de student ten aanzien van de verschillende aspecten van seksualiteit. In een afsluitende landelijke dag wordt de aandacht met name gericht op het communiceren over seksualiteit.


In de cursus wordt ingegaan op de ontwikkelingen die zich tijdens de adolescentieperiode op lichamelijk, cognitief, sociaal en moreel domein afspelen. Door de ontwikkelingen op deze domeinen met elkaar te integreren en tot een eenheid te vormen, polijst de adolescent zijn of haar eigen identiteit. Dit is vaak een proces met vallen en opstaan waarbij gedrag en emoties soms een grens overschrijden. In de cursus worden dan ook treffende voorbeelden gegeven van waar, hoe en waarom het kan mislopen tijdens de adolescentie, alsook mogelijkheden tot preventie en interventie. Op het einde van de cursus bent u in staat om de adoles centieperiode vanuit een klinisch en gezondheidspsycho logisch perspectief te bekijken en fenomenen typisch voor de adolescentie vanuit dit kader te observeren, te analyseren en te interpreteren.

Voorkennis

Ingangseisen

De cursussen Ontwikkelingspsychologie, Inleiding in de gezondheidspsychologie en Klinische Psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie worden aanbevolen.

U dient de propedeuse Psychologie te hebben afgerond voordat u aan deze cursus kunt beginnen.

Docenten Mw. dr. N. Jacobs en mw. dr. M. Nijkamp.

Docenten Mw. drs. E. van Staalduinen en mw. drs. N. Rossier.



51


Gezondheid in perspectief

Bachelorthesis

Cursuscode: N39211 Studielast: 1 module


Een goede gezondheid is voor veel mensen het belangrijkste in hun leven. Dagelijks besteden de media aandacht aan onderwerpen die te maken hebben met gezondheid, uiteenlopend van effecten van leefstijl op gezondheid (te weinig beweging, slechte eetgewoonten) en kindersterfte tot infectieziekten, zoals de opkomst van het SARS-virus. In wetenschappelijk opzicht neemt de bestudering van gezondheidsproblemen een prominente plaats in. Ook op nationaal en gemeentelijk niveau is er aandacht voor de volksgezondheid. Zo is het opstellen van een gemeentelijke gezondheidsnota sinds kort een wettelijke verplichting. Ondanks de aandacht voor al het onderzoek naar gezondheid en gezondheidsverstorende factoren, ontbreekt het vaak aan een goede vertaling van deze kennis naar de praktijk. Omdat gezondheid door iedereen op zijn eigen wijze wordt beleefd, wordt in de cursus aangesloten op de eigen leefomgeving. In de cursus worden deze individueel ervaren gezondheidsproblemen in een breder verband geplaatst. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het samenwerkend leren binnen groepen.

De onderwerpen en het aanmeldformulier treft u aan op Studienet, onder het tabblad psychologie. Deze pagina’s zijn alleen toegankelijk voor psychologiestudenten die inschrijfrechten hebben.

Voorkennis

Ingangseisen

Er is geen specifieke voorkennis vereist. Passieve kennis van het Engels is noodzakelijk omdat één van de boeken Engelstalig is. Verder is het handig als u enige ervaring hebt in het werken met elektronische discussiegroepen.

S13121 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse S05261 Onderzoekspracticum psychologisch experiment S22221 Onderzoekspracticum literatuurstudie S24221 Onderzoekspracticum nonparametrische dataanalyse S31211 Onderzoekspracticum observatie en interview S04241 Onderzoekspracticum psychologisch survey Tevens dienen tenminste 28 modulen (incl. eventuele vrijstellingen) uit de bacheloropleiding afgerond te zijn.

Docent Dr. ir. L. Fredrix. www.studieaanbod.ou.nl/N39211.htm

In het onderzoekspracticum Bachelorthesis leert u in groepen van vijf studenten om wetenschappelijke artikelen te beoordelen en doorloopt u het proces van het uitvoeren en verslaan van een empirisch onderzoek. Het eindproduct bestaat uit een werkstuk in de vorm van een manuscript voor een wetenschappelijke publicatie en een beoordeling van een manuscript van een medestudent. U verzamelt samen met medestudenten data, op basis waarvan u een individueel manuscript schrijft. De begeleiding van dit practicum zal door docenten via vijf bijeenkomsten verlopen, deels op afstand in Virtual Class Room. Aan het practicum is een planning verbonden die uitgaat van een studiebelasting van ongeveer 15 uur per week (doorlooptijd ¾ jaar). Inschrijving zal op basis van onderwerpkeuze gebeuren. Per instroommoment zullen de onderwerpen worden vastgesteld.

Docenten Examinator: dhr. dr. A. Mudde. Namen van de docenten worden via de cursussite bekend gemaakt. www.studieaanbod.ou.nl/S50317.htm

52

Cursusbeschrijvingen Master Psychology, variant A&O psychologie Testpracticum psychodiagnostiek



‘De huisarts vindt geen oorzaak voor mijn hoofdpijn, zou er psychisch iets aan de hand zijn?’, ‘Ik ben uitgekeken op mijn werk, maar wat kan ik verder?’ en ‘Welke therapie is voor mijn problemen het meest geschikt?’ Bij vragen als deze kunnen psychologische tests van nut zijn. In het Testpracticum psychodiagnostiek leert u om psychologische tests te gebruiken bij het beantwoorden van hulp- of adviesvragen van een cliënt. De werkwijze bij psychodiagnostiek en het gebruik van tests wordt geoefend met behulp van een computerprogramma en simulatiegesprekken. Deze cursus maakt deel uit van het cursuspakket van de Open Universiteit Nederland voor het behalen van de Basisaantekening Psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).

Ingangseisen U dient 35 modulen (inclusief vrijstellingen) uit de bacheloropleiding Psychologie te hebben afgerond, inclusief de cursussen Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie, Intelligentie en sociale competentie, Test- en toetstheorie en Klinische gespreksvoering.

Docenten


Coaching is een manier van communiceren om het beste bij iemand naar boven te halen. Het doel is iemand te helpen optimaal gebruik te maken van zijn talenten en uit te stijgen boven een voor hem of haar ‘normaal’ niveau van functioneren. De effecten voor de gecoachte zijn tweeledig: hij of zij voelt zich beter en functioneert beter op het werk en in het privéleven. In deze cursus leert u coachen en gaat u daadwerkelijk coachen. Hoewel de cursus vooral gaat over het coachen van managers, zijn de coachingsmethodieken die u leert, algemeen toepasbaar. Dit betekent dat u, als u de cursus hebt gedaan, mensen kunt helpen reflecteren over hoe zij allerlei soorten, vaak alledaagse problemen kunnen aanpakken. Centraal staan de uitdagingen waarvoor managers in hun dagelijks werk staan. U leert aan de hand van realistisch casusmateriaal hoe u managers kunt helpen problemen te beschouwen als uitdagingen en daadkrachtig op te treden. Het is een cursus die verder gaat dan louter het leren beïnvloeden van attitudes. Het uiteindelijke doel van coaching is gedragsverandering, waarin het werken aan het persoonlijke welzijn en het effectief functioneren op het werk vooropstaan.

Voorkennis Vanwege het gebruik van een Engelstalig artikel in het tekstboek is passieve kennis van de Engelse taal gewenst.

Examinator: dhr. dr. M. Hommes. Namen van de docenten worden via de cursussite bekend gemaakt.

Docent



Dhr. dr. A. Brouwers.

53





De sociale context van arbeid heeft sterke effecten op de prestaties en het welbevinden van mensen. Daarom is kennis van processen die zich afspelen binnen en tussen groepen belangrijk voor arbeidsen organisatiepsychologen. De cursus is opgebouwd rond vier thema’s. In het eerste thema komen vragen als ‘Wat is een groep eigenlijk?’, ‘Wat voor soorten groepen zijn er zoal?’ en ‘Wat voor functies hebben groepen voor mensen?’ aan de orde. Ook is er aandacht voor de wijze waarop groepen worden bestudeerd. In het tweede thema gaat u dieper in op groepsontwikkeling, maar ook op aspecten van groepsstructuur, zoals rolverdelingen, status- en machtsverdelingen en leiderschap. Thema drie behandelt effectiviteit van groepen: Waarom is samenwerken soms goed voor prestaties en soms juist slecht? En hoe kun je ervoor zorgen dat groepen die belangrijke beslissingen moeten nemen dat zo goed mogelijk doen? Het laatste thema richt zich op de vraag hoe destructieve conflicten voorkomen kunnen worden en coöperatie zoveel mogelijk gestimuleerd kan worden.

Voorkennis Kennis van de cursussen Sociale psychologie en Inleiding in de arbeidsen organisatiepsychologie wordt aanbevolen. Passieve kennis van de Engelse taal is gewenst vanwege het Engelstalige tekstboek. Verder is het nuttig om op basisniveau kennis te hebben van methoden en technieken van onderzoek.


Organisaties worden voortdurend geconfronteerd met nieuwe ontwikkelingen en uitdagingen op het terrein van afzetmarkt, arbeidsmarkt, technologie, productie en arbeidsorganisatie. Al deze turbulentie in hun omgeving en de steeds internationaler wordende economie dwingen organisaties zich aan te passen. Soms verlopen de aanpassingen spontaan, maar vaak is bewuste sturing en planning in de vorm van interventiestrategieën nodig. Deze cursus gaat in op de wijze waarop vorm gegeven kan worden aan veranderingsprocessen. De cursus geeft een overzicht van opvattingen over verandering en veranderingsmanagement en een aantal bekende methoden en technieken die veel gebruikt worden bij de implementatie van veranderingen. De cursus volgt voor het planmatig ontwikkelen en implementeren van interventies in organisatie de interventiecyclus. In het werkboek staan praktijkgevallen van veranderingsprocessen, waarmee u zelf aan het werk moet. Het is de bedoeling dat u aan de hand van casussen zelfstandig een diagnose maakt van de problemen in de organisatie, een onderbouwde keuze maakt voor een interventie, vaardigheden leert om veranderingen succes vol te implementeren en leert hoe u de effecten van organisatieverandering kunt evalueren.

Voorkennis Aanbevolen wordt voorkennis op het niveau van de cursussen Inleiding in de arbeidsen organisatiepsychologie, Sociale psychologie of Organisatie en management.

Docent Dhr. dr. M. van Dijke.

Docent Dhr. drs. F. van Luik.

www.studieaanbod.ou.nl/S30211.htm www.studieaanbod.ou.nl/S63321.htm

54

Stage wo arbeidsen organisatiepsychologie



Het stageproject heeft tot doel u kennis, ervaring en vaardigheden te laten opdoen met het werk en de taak van een psycholoog in een beroepssituatie. De stage moet worden gezien als een leersituatie en verschilt in die zin van een volwaardige beroepsuitoefening. De faculteit psychologie onderscheidt vier stagevormen: de praktijkstage, de interventiestage, de diagnostiekstage en de onderzoeksstage. Stagewerkzaamheden zijn altijd tijdelijk en vinden plaats onder supervisie van een academisch gekwalificeerde psycholoog. In sommige gevallen kan de supervisie ook gegeven worden door iemand die is afgestudeerd in een andere sociale wetenschap. Voorwaarde is dat in de stage kennis, vaardigheden en inzichten die in de psychologieopleiding verkregen zijn, op een theoretische, maar vooral op een praktische verantwoorde wijze kunnen worden toegepast. Deze cursus maakt deel uit van het cursuspakket van de Open Universiteit Nederland voor het behalen van de Basisaantekening psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).

Ingangseisen Deze cursus is alleen voor masterstudenten psychologie. Wie een praktijkstage of een interventiestage wil doen, dient de cursussen die relevant zijn voor de desbetreffende stage te hebben afgerond. Wie een onderzoeksstage wil doen, dient de Bachelorthesis te hebben afgerond en wie een diagnostische stage wil doen, dient de cursussen Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie, Intelligentie en sociale competentie, Test- en toetstheorie, Klinische gespreksvoering en Testpracticum psychodiagnostiek te hebben afgerond.

Docenten


Ter afsluiting van de masteropleiding psychologie moet u een wetenschappelijk onderzoek gaan uitvoeren. Dit is geen geringe opgave. U moet met een grote mate van zelfstandigheid een relevante vraagstelling formuleren, onderzoek doen om vragen te beantwoorden die uit de vraagstelling voortvloeien, en schriftelijk verslag doen van het gehele onderzoek in een scriptie. Om binnen de beschikbare tijd de scriptie tot een goed einde te brengen, is het van belang dat u vanaf het begin planmatig en gestructureerd te werk gaat. U dient dan ook te beginnen met het schrijven van een scriptieplan. Deze module geeft daartoe de nodige ondersteuning. Met behulp van deze module stelt u op systematische en gestructureerde wijze een onderzoeksplan op dat vervolgens gebruikt wordt bij het daadwerkelijk uitvoeren van het onderzoek en de verslaglegging ervan. Deze cursus biedt dus een praktische oefening in het ontwerpen van het scriptieonderzoek en bereidt u voor op het afstudeeronderzoek.

Ingangseisen Deze cursus is alleen voor masterstudenten psychologie. U moet de Bachelorthesis hebben behaald of een schakelprogramma op maat hebben afgerond. Het goed afronden van deze cursus vormt een vereiste om aan uw afstudeerscriptie te mogen beginnen.

Docenten De scriptiebegeleider wordt toegewezen op basis van het onderwerp. U kunt indien u dat wenst samenwerken met een medestudent waardoor u van elkaar kunt leren. Uw scriptiebegeleider begeleidt u niet alleen met het maken van uw scriptieplan, maar vervolgens ook tijdens de uitvoering van uw scriptieonderzoek. www.studieaanbod.ou.nl/S71322.htm

U krijgt na aanmelding een eigen stagebegeleider toegewezen. De stagecoördinatie is in handen van mw. drs. N. Boers (achternaam A t/m M) en mw. drs. M. Specker (achternaam N t/m Z). www.studieaanbod.ou.nl/S54317.htm

55


Empirisch afstudeeronderzoek: scriptie wo arbeidsen organisatiepsychologie


De scriptie volgt na afsluiting van het scriptieplan. Tijdens de scriptie gaat u het scriptieplan daadwerkelijk uitvoeren in verschillende fasen. U werkt de literatuurverkenning en theoretische onderbouwing verder uit, u zoekt of ontwikkelt een geschikt meetinstrument, u verzamelt onderzoeksgegevens en analyseert en interpreteert de gevonden onderzoeksdata. Vervolgens schrijft u de verschillende fasen van het wetenschappelijk onderzoek op in het scriptieverslag. Daarnaast doet u mee aan een landelijke scriptiedag waar u een presentatie geeft over een van de fasen van het scriptieonderzoek. Deze presen tatie is een verplicht onderdeel van het scriptietraject, naast het eindgesprek met de scriptiebegeleider.

Ingangseisen Deze cursus is alleen voor masterstudenten psychologie. Studenten die willen beginnen met hun scriptie, dienen de cursus Onderzoekspracticum scriptieplan te hebben afgerond.

Docenten U wordt door dezelfde docent begeleid als bij het Onderzoekspracticum scriptieplan. www.studieaanbod.ou.nl/S57337.htm

56

Masteropleiding Psychology, variant Gezondheidspsychologie Gezondheidspsychologische interventies



De multimediale campagne ‘Roken? Niet waar de kleine bij is’, is een voorbeeld van een gezondheidspsychologische interventie. In de beroepspraktijk gaat u misschien wel zelf een dergelijke interventie ontwikkelen. Daarvoor is een planmatige aanpak en een theoretische basis onontbeerlijk. In deze cursus leert u de benodigde vaardigheden in een digitale leeromgeving; hierbij gaat u een fictieve praktijkstage lopen bij een GGD. U gaat daar als stagiaire gezondheidspsychologie aan de slag met een aantal interventieprojecten. Voorkennis Het verdient aanbeveling om de cursussen Inleiding in de psychologie, Inleiding in de gezondheidspsychologie en Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie en Ergonomie te hebben gevolgd. Bovendien wordt voldoende kennis verondersteld van de cursussen Onderzoekspracticum kwantitatieve dataanalyse (of Statistiek 1), Onderzoekspracticum nonparametrische data-analyse (of Statistiek 2), Onderzoekspracticum psychologisch survey en Onderzoekspracticum literatuurstudie. Verder zijn kennis van de Engelse taal en enige computervaardigheden vereist.

Docenten Mw. drs. E. van Staalduinen en mw. dr. H. Groothof. www.studieaanbod.ou.nl/S64322.htm


Mogelijk gaat u later als psycholoog werken in een algemeen ziekenhuis, revalidatie-instelling of verpleeghuis. U krijgt dan veelal te maken met de psychosociale zorgverlening aan mensen met een lichamelijke ziekte en met voorlichting aan patiënten. Ter oriëntatie en voorbereiding hierop verkent u in deze cursus het terrein van patiënten voorlichting. Daarbij krijgt u inzicht in psychosociale problemen die kunnen samenhangen met lichamelijke ziekten en oefent u met het opzetten van gezondheidspsychologische interventies in dergelijke situaties. Om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de beroepspraktijk, doorloopt u de cursus in een praktijkrelevante context. Deze is vormgegeven als een virtuele praktijkstage in een ziekenhuis. U kijkt rond op verschillende afdelingen, waaronder de HIV-polikliniek.

Ingangseisen U dient de cursus Gezondheidspsychologische interventies afgerond te hebben. Daarnaast is het wenselijk dat u de cursussen Inleiding in de gezondheidspsychologie, Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie, Klinische psychologie 2: diagnostiek en therapie en Gespreksvoering succesvol hebt afgerond. Verder wordt ervan uitgegaan dat u over uitgebreide voorkennis beschikt op psychologisch gebied. Indien dit niet het geval is, houdt er dan rekening mee dat de cursus u extra tijd kost. Ten slotte zijn kennis van de Engelse taal en computervaardigheden vereist.

Docent Mw. dr. M. Nijkamp. www.studieaanbod.ou.nl/S70321.htm

57


Stage wo gezondheidspsychologie

Empirisch afstudeeronderzoek: scriptie wo gezondheidspsychologie


Het stageproject heeft tot doel u kennis, ervaring en vaardigheden te laten opdoen met het werk en de taak van een psycholoog in een beroepssituatie. De stage moet worden gezien als een leersituatie en verschilt in die zin van een volwaardige beroepsuitoefening. De faculteit psychologie onderscheidt vier stagevormen: de praktijkstage, de interventiestage, de diagnostiekstage en de onderzoeksstage. Stagewerkzaamheden zijn altijd tijdelijk en vinden plaats onder supervisie van een academisch gekwalificeerde psycholoog. In sommige gevallen kan de supervisie ook gegeven worden door iemand die is afgestudeerd in een andere sociale wetenschap. Voorwaarde is dat in de stage kennis, vaardigheden en inzichten die in de psychologieopleiding verkregen zijn, op een theoretische, maar vooral op een praktische verantwoorde wijze kunnen worden toegepast. Deze cursus maakt deel uit van het cursuspakket van de Open Universiteit Nederland voor het behalen van de Basisaantekening psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).

Ingangseisen Deze cursus is alleen voor masterstudenten psychologie. Wie een praktijkstage of een interventiestage wil doen, dient de cursussen die relevant zijn voor de desbetreffende stage te hebben afgerond. Wie een onderzoeksstage wil doen, dient de Bachelorthesis te hebben afgerond en wie een diagnostische stage wil doen, dient de cursussen Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie, Intelligentie en sociale competentie, Test- en toetstheorie, Klinische gespreksvoering en Testpracticum psychodiagnostiek te hebben afgerond.

Docenten U krijgt na aanmelding een eigen stagebegeleider toegewezen. De stagecoördinatie is in handen van mw. drs. N. Boers (achternaam A t/m M) en mw. drs. M. Specker (achternaam N t/m Z). www.studieaanbod.ou.nl/S55317.htm


De scriptie volgt na afsluiting van het scriptieplan. Tijdens de scriptie gaat u het scriptieplan daadwerkelijk uitvoeren in verschillende fasen. U werkt de literatuurverkenning en theoretische onderbouwing verder uit, u zoekt of ontwikkelt een geschikt meetinstrument, u verzamelt onderzoeksgegevens en analyseert en interpreteert de gevonden onderzoeksdata. Vervolgens schrijft u de verschillende fasen van het wetenschappelijk onderzoek op in het scriptieverslag. Daarnaast doet u mee aan een landelijke scriptiedag waar u een presentatie geeft over een van de fasen van het scriptieonderzoek. Deze presentatie is een verplicht onderdeel van het scriptietraject, naast het eindgesprek met de scriptiebegeleider.



Masteropleiding Psychology, variant klinische psychologie Klinische psychologie 3: de ambulante praktijk


Een aanzienlijk deel van de mensen met GGZ-problematiek komt terecht in de ambulante geestelijke gezondheidszorg. Als klinisch georiënteerd psycholoog is het van belang hiermee nader kennis te maken. De cursus Klinische psychologie 3 geeft de student een kijkje in de keuken van klinisch georiënteerde psychologen werkzaam in de ambulante geestelijke gezondheidszorg: wat komt u zoal tegen en wat kunt u daaraan doen? De ambulante geestelijke gezondheidszorg heeft haar eigen doelgroepen en vraagt deels om haar eigen (therapeutische) technieken. In de cursussen Klinische psychologie 1 en 2 is hier al gedeeltelijk in theorie aandacht aan besteed. In de cursus Klinische psychologie 3 ligt de nadruk vooral op de praktijk, op het verkrijgen van verschillende relevante therapeutische vaardigheden. De praktijk van de ambulante GGZ is zeer divers en beslaat een breed terrein. U maakt in deze cursus kennis met een selectie uit de verscheidenheid aan stoornissen en therapeutische technieken. De keuze van de onderwerpen is gebaseerd op een combinatie van de mate van voorkomen in de ambulante geestelijke gezondheidszorg, de wetenschappelijke onderbouwing van de behandeling(stech nieken) en de praktische haalbaarheid van het aanleren door middel van afstandsonderwijs. Hoofdzakelijk wordt er in deze cursus aandacht besteed aan angststoornissen, stemmingsstoornissen en eetstoornissen. Bij de behande lingen ligt de nadruk op cognitieve (gedrags)therapie. In de cursus wordt ook uitgebreid aandacht gegeven aan recente ontwikkelingen binnen het vakgebied zoals het protocollair behandelen en internetbehandeling. De cursus biedt u de mogelijkheid om u verder te verdiepen in de klinische praktijk. U kunt deze cursus gebruiken als voorbereiding op een therapeutische praktijkstage alwaar u onder supervisie het een en ander echt in praktijk kunt brengen. We benadrukken nogmaals dat deze cursus niet de pretentie heeft u te scholen in het zelfstandig uitvoeren van psychotherapie. Daarvoor is een uitgebreide postdoctorale opleiding noodzakelijk. Deze cursus maakt deel uit van het cursuspakket van de Open Universiteit Nederland voor het behalen van de Basisaantekening psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).

Voorkennis U dient over voldoende voorkennis te beschikken, met name de cursussen Gespreksvoering, Klinische gespreksvoering, Testpracticum psychodiagnostiek, Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie en Klinische psychologie 2: diagnostiek en therapie worden sterk aanbevolen.

Docent Mw. dr. N. Jacobs. www.studieaanbod.ou.nl/S67321.htm

59


Psychogerontologie

Nieuwe cursus


E-mental health interventies


Inschrijving mogelijk vanaf 1-2-2010

Inschrijving is in 2009-2010 nog niet mogelijk

Door de toenemende vergrijzing van de bevolking zullen psychologen en andere hulpverleners steeds meer te maken krijgen met ouderen. Volgens schattingen zal in 2025 twintig procent van de bevolking 65 jaar of ouder zijn. Het relatief jonge aandachtsgebied wint snel betekenis zowel in de wetenschap als in de klinische praktijk. Binnen deze cursus wordt de normale en pathologische veroudering benaderd vanuit een biopsychosociaal perspectief waarbij heterogeniteit en het multidisciplinaire karakter cruciaal zijn. U komt in aanraking met de meest recente internationale wetenschappelijke bevindingen op het vakgebied en zult een antwoord vinden op vragen als `Waarom worden we ouder?’, `Hoe kenmerken psychopathologische stoornissen zich bij ouderen?’, `Welke behandelmogelijkheden zijn er te onderscheiden?’, `Welke specifieke professionele houding kan worden aangenomen in het contact met ouderen?’. Naast het opdoen van kennis en inzichten, zult u ook vaardigheden verwerven op het gebied van de psychodiagnostiek en behandeling.

E-mental health verwijst naar alle vormen van ICT die gebruikt worden om de zorg voor de geestelijke gezondheid te ondersteunen. Bij deze overkoepelende term gaat het om interventies waarbij gebruik wordt gemaakt van webbased toepassingen zoals internet, mobiele toepassingen zoals gsm, robotica, of domotica (woonhuisaanpassingen) in de geestelijke gezondheidszorg. E-mental health is sterk in opkomst en Nederland is wereldwijd één van de koplopers hierin. De psycholoog van de toekomst zal voor een deel ook e-hulpverlener worden en preventie, behandeling en (na)zorg aanbieden door middel van e-health toepassingen. Een vergroting van kennis en inzicht in het gebruik en toepassing van ICT en internettechnologie binnen de (geestelijke) gezondheidszorg is daarom onmisbaar. Deze cursus biedt een overzicht van wat er momenteel binnen de GGZ op het gebied van e-mental health plaatsvindt. Verder is er aandacht voor de mogelijkheden, beperkingen en de wetenschappelijke onderbouwing van e-mental health toepassingen.

Voorkennis Wij raden aan om de cursussen Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie, Gespreksvoering, Klinische gespreksvoering en Testpracticum psychodiagnostiek te hebben afgerond.

Ingangseisen

Mw. dr. S. van Hooren.

U dient over voldoende voorkennis te beschikken, met name van de cursussen Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie, Klinische psychologie 2: diagnostiek en therapie en Klinische psychologie 3: de ambulante praktijk. Ook zijn kennis van de Engelse taal en basale computervaardigheden vereist.


Docent

Docent

Mw. dr. V. Thewissen. www.studieaanbod.ou.nl/S43311.htm

60

Stage wo Klinische psychologie

Empirisch afstudeeronderzoek: scriptie wo klinische psychologie


Het stageproject heeft tot doel u kennis, ervaring en vaardigheden te laten opdoen met het werk en de taak van een psycholoog in een beroepssituatie. De stage moet worden gezien als een leersituatie en verschilt in die zin van een volwaardige beroepsuitoefening. Stagewerkzaamheden zijn altijd tijdelijk en vinden plaats onder supervisie van een academisch gekwalificeerde psycholoog. Voorwaarde is dat in de stage kennis, vaardig heden en inzichten die in de psychologieopleiding verkregen zijn, op een theoretische, maar vooral op een praktische verantwoorde wijze kunnen worden toegepast. Voor de masterstudenten in de klinische variant is de diagnostiekstage een verplicht onderdeel. Het is niet mogelijk om een andere stagevorm te kiezen. Deze cursus maakt deel uit van het cursuspakket van de Open Universiteit Nederland voor het behalen van de Basisaantekening psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).


De scriptie volgt na afsluiting van het scriptieplan. Tijdens de scriptie gaat u het scriptieplan daadwerkelijk uitvoeren in verschillende fasen. U werkt de literatuurverkenning en theoretische onderbouwing verder uit, u zoekt of ontwikkelt een geschikt meetinstrument, u verzamelt onderzoeksgegevens en analyseert en interpreteert de gevonden onderzoeksdata. Vervolgens schrijft u de verschillende fasen van het wetenschappelijk onderzoek op in het scriptieverslag. Daarnaast doet u mee aan een landelijke scriptiedag waar u een presentatie geeft over een van de fasen van het scriptieonderzoek. Deze presentatie is een verplicht onderdeel van het scriptietraject, naast het eindgesprek met de scriptiebegeleider.


Ingangseisen Deze cursus is alleen voor masterstudenten van de variant klinische psychologie. U dient de cursussen Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie, Intelligentie en sociale competentie, Test- en toetstheorie, Klinische gespreksvoering en Testpracticum psychodiagnostiek te hebben afgerond.


Docenten U krijgt na aanmelding een eigen stagebegeleider toegewezen. De stagecoördinatie is in handen van mw. drs. N. Boers (achternaam A t/m M) en mw. drs. M. Specker (achternaam N t/m Z). www.studieaanbod.ou.nl/S56317.htm

61


Studentenvoorzieningen Studiecentra De studiecentra, in totaal 21 vestigingen in Nederland en België, zijn er op ingericht u aanvullende ondersteuning te bieden tijdens uw studie. U legt er tentamen af en er vinden groepsbijeenkomsten en faculteitsdagen plaats. In het studiecentrum kunt u terecht tijdens de openingstijden, voor sommige studiecentra wordt u gevraagd eerst een afspraak te maken. Meer informatie hierover vindt u op onze website. www.ou.nl/studiecentra

Facultaire opleidingscommissie Psychologie Binnen de faculteit Psychologie is een Facultaire opleidingscommissie (FOC) actief. Deze commissie is paritair samengesteld en bestaat minimaal uit drie studenten en drie medewerkers. De commissie heeft als taak advies uit te brengen over de Onderwijs- en examenregeling van de opleiding, jaarlijks de uitvoering van die regeling te beoordelen, en verder gevraagd en ongevraagd advies te geven over het onderwijs. De samenstelling van de Facultaire opleidingscommissie Psychologie is als volgt: • dhr. B. Brouwer, student-lid • mw. N. De Bruyne, student-lid • dhr. R. Hoogendoorn, student-lid • prof. dr. L. Lechner, voorzitter • mw. dr. M. Pouwelse, wp-lid • mw. mr. E. Ruikes, student-lid • dhr. E. Sligchers, student-lid • mw. drs. E. van Staalduinen, wp-lid • dhr. K. Stapel, student-lid • dhr. dr. T. Verheggen, wp-lid • dhr. B. Verleysen, student-lid • Ambtelijk secretariaat: mw. drs. M. Specker • Plaatsvervangend ambtelijk secretariaat: mw. drs. N. Boers. Indien u in contact wenst te komen met de Facultaire opleidingscommissie psychologie kunt u zich richten tot de ambtelijk secretaris. www.ou.nl/psychologie

Studentenverenigingen Binnen de Open Universiteit zijn een aantal studentenverenigingen en studiegroepen actief. Afhankelijk van de vereniging, worden activiteiten op regionaal en nationaal niveau georganiseerd. De verenigingen organiseren uiteenlopende activiteiten, zoals lezingen, excursies, congressen of buitenlandse studiereizen. Op Studienet staat meer informatie over het regionale óf landelijke karakter van de verenigingen, de geplande activiteiten en het aantal deelnemers.

Studentenraad Studenten worden vertegenwoordigd door de Studentenraad. De raad heeft instemmingbevoegdheid op het algemene deel van de Onderwijs- en examenregeling (OER) en adviesbevoegdheid op de specifieke delen. Verder kan de raad advies uit brengen over zaken die direct in verband staan met de geboden studiemogelijkheden en faciliteiten daartoe, bijvoorbeeld: • het ontwikkelen van opleidingen • beleidszaken met betrekking tot voorzieningen voor studenten • de studiebegeleiding van studenten.

Daarnaast kan de Studentenraad uit eigen beweging advies uitbrengen aan de Raad van toezicht of aan het College van bestuur, over aangelegenheden van de Open Universiteit die in het bijzonder studenten aangaan. De bevoegdheden van de Studentenraad zijn geregeld in de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW), en in het reglement van de Studentenraad. De Studentenraad kan voor overleg vertegenwoordigers van bestuurlijke organen uitnodigen en zich laten bijstaan door inhoudelijk deskundigen. De Studentenraad bestaat uit maximaal negen leden die bij geheime stemming worden gekozen door en uit studenten. De zittingstermijn is twee jaar. De Studentenraad vergadert doorgaans één keer per maand en overlegt eens per kwartaal met het College van bestuur; de vergaderingen zijn openbaar. Indien u een bijeenkomst wilt bijwonen dan kunt u zich voorafgaand aanmelden via [email protected]. Informatie over de agendapunten, notulen, reglement en andere berichten van de Studentenraad vindt op Studienet.

Bibliotheekvoorzieningen Op de website onder bibliotheekfaciliteiten treft u een overzicht van de beschikbare digitale bestanden en internetbronnen. Daarnaast kunt u een account aanvragen voor Picarta, zodat u materialen kunt opzoeken in de Nederlandse Centrale Catalogus (NCC), Online Contents (OLC), Net First, WorldCat, Financiële Dagblad en het Openbaar Bibliotheek Netwerk. Fysieke toegang tot de bibliotheken van andere universiteiten is ook mogelijk. Hiervoor is wel legitimatie nodig en u wordt gevraagd uw studentenkaart van de Open Universiteit te tonen.

Academia en SURFspot De Open Universiteit Nederland is aangesloten op de SURFfederatie en kunt u als student gebruik maken van de mediabibliotheek Academia maar ook producten bestellen via SURFspot. Het Academia-materiaal bevat een enorme collectie aan beeld- en geluidmateriaal over de Nederlandse geschiedenis, de medische wereld, mediageschiedenis, politiek en recht, natuur en milieu en zelfs over entertainment en curiosa. Er zijn Polygoonjournaals, amateurfilms programma’s van de publieke omroep, radiofragmenten, foto’s en artikelen te vinden. SURFspot is de ict-webwinkel voor het onderwijs waar officiële software en andere ict-producten tegen voordelige prijzen aangeschaft kunnen worden. www.ou.nl/computergebruik

(Bijna) alumnus? Als u de eindstreep van uw studie bijna of al eerder heeft bereikt, betekent dat niet dat het contact met de Open Universiteit komt te vervallen. Als Alumnus bent u graag gezien, u bent tenslotte ambassadeur van onze universiteit doordat u uit eigen ervaring goed zicht heeft op de ontwikkeling van de vraag naar opleidingen, scholing en trainingen. Daarom bent u van harte welkom op onze studiedagen, symposia en academische zittingen. Bent u lid van de Alumnivereniging, dan kunt u contact onderhouden met andere afgestudeerden. Ook is het mogelijk informatie te ontvangen over promoties en promotie-onderzoek en kunt u bovendien cursussen bestellen (zonder tentamenrechten) tegen een gereduceerd tarief. De vereniging organiseert geregeld lezingen, excursies en bedrijfsbezoeken. www.open.ou.nl/alumni

63

Procedures en regelgeving OER en Uitvoeringsregelingen In de Onderwijs en examenregeling (OER) staat het onderwijsprogramma beschreven en de rechten en plichten van de student. Onderdeel van de OER zijn de Uitvoeringsregelingen waarin voor elke opleiding de specifieke bepalingen zijn opgenomen. Deze regelingen kunt u downloaden van de website of de faculteitstab op Studienet. www.ou.nl/documenten

Getuigschriften De Open Universiteit verstrekt de volgende getuigschriften: een dossierverklaring, een propedeuse-, bachelor-, en mastergetuigschrift. www.ou.nl/getuigschrift

Compensatorische regeling Studenten die een propedeuse-, of bachelorgetuigschrift aanvragen kunnen gebruik maken van een compensatorische regeling. De algemene regeling is vastgelegd in art 20a van de Nadere regels inrichting tentamen en examen 20092010. De volledige tekst van dit artikel en van de Nadere regels kunt u downloaden op de website. www.ou.nl/tentamen

Beroepsprocedure Bij het College van beroep voor de examens kan binnen vier weken (administratief ) beroep worden ingesteld tegen o.a. beslissingen van de Commissie voor de examens of een examinator. Voorbeelden van een beslissing zijn: een individuele tentamenuitslag, een vrijstellingsbeslissing of een toelatingsbeslissing tot een wo-masteropleiding.

Bezwaarprocedure Een bezwaar kan gemaakt worden tegen een besluit, genomen door of namens het College van bestuur, waartegen geen (administratief ) beroep mogelijk is. Deze besluiten kunnen betrekking hebben op bijvoorbeeld: de inschrijving, het cursusgeld.

Klachtencommissie Voor klachten, waarvoor u geen beroep of bezwaar kunt aantekenen, bijvoorbeeld over de dienstverlening of de wijze waarop u bent behandeld, kunt u terecht bij de Klachtencommissie. Meld uw klacht eerst bij Service en informatie. Wordt uw klacht daar niet naar tevredenheid verholpen, dan kunt u schriftelijk een formele klacht indienen. Uitgebreide informatie rondom Beroep, Bezwaar en Klachten en de benodigde formulieren kunt u vinden op de website. www.ou.nl/procedures

Vertrouwenspersonen ongewenste omgangsvormen De Open Universiteit heeft drie vertrouwenspersonen aangesteld die kennis hebben van de organisatie en de problemen die zich daarin kunnen voordoen. Als u hulp nodig heeft bij het oplossen van een probleem van ongewenst gedrag tijdens de studie kunt u contact opnemen met een van de vertrouwenspersonen via [email protected], of kijk op onze website voor meer informatie. www.ou.nl/vertrouwenspersonen Alle bovenstaande informatie is ook verkrijgbaar in de studiecentra of telefonisch aan te vragen bij de afdeling Service en informatie, 045 - 576 28 88.

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2009-2010 WO bacheloropleiding Psychologie De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2009 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijsen examenregeling (OER) 2009-2010 voor de bacheloropleidingen.

A. Overgangsmaatregelen Maatregelen op cursus- respectievelijk opleidingsniveau Ten aanzien van de in de OER 2009-2010 opgenomen gereviseerde cursussen geldt dat studenten die zich voor een ‘oude’ versie van de cursus hebben ingeschreven voordat de gereviseerde versie beschikbaar komt, de ‘oude’ versie kunnen inbrengen. Deze regeling is van toepassing als geen specifieke regeling is opgenomen. In principe zijn de oude cursus en de gereviseerde cursus wederzijds uitsluitend. Dit betekent dat indien een bepaalde cursus verplicht of als gebonden keuze in het desbetreffend programma voorkomt, de desbetreffende uitsluitende cursus niet kan worden ingebracht in de vrije ruimte. Uiteraard kunnen de elkaar wederzijds uitsluitende cursussen ook niet tegelijk in de vrije ruimte van enig ander diplomaprogramma worden ingebracht. De beide majors (afstudeerrichtingen) Arbeids- en organisatiepsychologie en Gezondheidspsychologie zijn per 1 september 2009 vervallen. De cursussen uit deze majors zijn elders in het bachelorprogramma (postpropedeuse) opgenomen. Daarnaast is per 1 september 2009 de cursus Klinische gespreksvoering verplaatst van de masteropleiding naar de bacheloropleiding. Studenten die in hun studiepad van de bachelor op grond van deze uitvoeringsregeling een ander certificaat op deze cursus hebben ingebracht, dienen Klinische gespreksvoering alsnog te volgen in de master. Zie hiervoor ook de uitvoeringsregeling van de master. De masteropleiding Psychology kent per 1 september 2009 drie afstudeerrichtingen: Arbeids- en organisatiepsychologie, Gezondheidspsychologie en Klinische psychologie. Raadpleeg de Uitvoeringsregeling 2009-2010 voor de masteropleiding Psychology voor de inpassing van behaalde studieresultaten.

Maatregelen met betrekking tot specifieke cursussen De cursussen Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse (S13121), Onderzoekspracticum nonparametrische data-analyse (S24221) en Onderzoekspracticum observatie en interview (S31211) vervangen de oude cursussen Statistiek 1, Statistiek 2 én Gegevensverwerking met SPSS. De onderzoekspractica moeten na elkaar in onderstaande volgorde bestudeerd worden: S13121 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse S05261 Onderzoekspracticum psychologisch experiment S22231 Onderzoekspracticum literatuurstudie S24221 Onderzoekspracticum nonparametrische data-analyse S04241 Onderzoekspracticum psychologisch survey S50317 Bachelorthesis Raadpleeg uw studiepad voor de inbreng van studieresultaten, behaald voor de oude cursussen. Heeft u hierover vragen, benader dan de onderwijsadviseur Psychologie. Onderzoekspracticum psychologisch survey (S04241) Deze cursus is per 1 september 2008 verplaatst van de propedeuse naar de postpropedeuse. Studenten die deze cursus hebben besteld of vrijgesteld gekregen vóór 1 september 2008, mogen deze in de propedeuse inbrengen in plaats van Onderzoekspracticum psychologisch experiment (S05261) ten behoeve van de aanvraag van de propedeuseverklaring. Bij voortzetting van de opleiding dient het Onderzoekspracticum psychologisch survey (S04241) alsnog te worden afgerond. 65

Geschiedenis van de psychologie (S08121) Deze cursus is per 1 september 2009 verplaatst van de postpropedeuse naar de propedeuse. Studenten die voor die datum de cursus Intelligentie en sociale competentie hebben besteld of vrijgesteld gekregen, mogen deze in de propedeuse inbrengen in plaats van Geschiedenis van de psychologie (S08121) ten behoeve van de aanvraag van de propedeuseverklaring. Bij voortzetting van de opleiding dient Geschiedenis van de psychologie (S08121) alsnog te worden afgerond.

Inbreng van certificaten/vrijstellingen voor cursussen die geen deel meer uitmaken van de bacheloropleiding Psychologie Uit het aanbod: Intelligentie en sociale competentie (S35311) Functieleer en biologische psychologie (S09131)

Inbreng op: Biologische grondslagen: evolutionaire psychologie (S36111) Biologische grondslagen: cognitie (S49111)

Uit de bacheloropleiding: Interventies bij organisatieverandering (S63321) Gezondheidspsychologische interventies (S64322)

Indien besteld voor 1-9-2009, inbreng op: Klinische gespreksvoering (S61321) Klinische gespreksvoering (S61321) en Gezondheid in perspectief (N39211)

Gespreksvoering (S17211; 1 module) en Sociologie (S02121) 1. Heeft de student certificaten en/of vrijstellingen voor beide cursussen Gespreksvoering (S17211) én Sociologie (S02121), dan worden deze ingebracht op de 2-moduulscursus Gespreksvoering (S16212). 2. Heeft de student alleen een certificaat of vrijstelling voor Gespreksvoering (S17211), dan vindt inbreng plaats op 2-moduulscursus Gespreksvoering (S16212). Het tekort van één module wordt aangevuld met een 1-moduulscursus uit de gebonden keuze van de bachelor. Hiervoor moet de student een verzoek om een individuele overgangsregeling indienen. 3. Heeft de student alleen een certificaat of vrijstelling voor Sociologie (S02121), dan vindt inbreng plaats volgens onderstaande volgorde: • Wetenschapsleer (C01221) of • Leren en trainen in organisaties (S22321) of • Adolescentie: een klinische en gezondheidspsychologische benadering (S47311) of • vrije ruimte of • via een individuele regeling. Interventies in groepen: conflicthantering en mediation (S66312) 1. Een certificaat of vrijstelling voor deze cursus wordt ingebracht voor de cursussen Inleiding in conflicthantering en mediation (S28311) en Ergonomie (S06231). 2. Indien de cursus Ergonomie al werd afgerond dient de student een individuele regeling aan te vragen voor de inbreng van het overschot van 4,3 studiepunten. Leiderschap in arbeidsorganisaties (S29311) en Mentale belasting in het werk (S39311) 1. Heeft de student certificaten en/of vrijstellingen voor beide cursussen, dan worden deze ingebracht voor de 2-moduulscursus Psychologie van arbeid en gezondheid (S26212). 2. Heeft de student alleen een certificaat of vrijstelling voor Leiderschap in arbeidsorganisaties (S29311) dan vindt inbreng plaats volgens onderstaande volgorde: • Arbeidspsychologie en –sociologie (S07231) of • Ergonomie (S06231) of • vrije ruimte of • via een individuele regeling. 3. Heeft de student alleen een certificaat of vrijstelling voor Mentale belasting in het werk (S39311) dan wordt dit ingebracht op Psychologie van arbeid en gezondheid (S26212). Het tekort van één module wordt aangevuld met een 1-moduulscursus uit de gebonden keuze van de bachelor. Hiervoor moet de student een verzoek om een individuele overgangsregeling indienen. Arbeid en gezondheid 1 (S19211), Arbeid en gezondheid 2 (S37311) en Mentale belasting (S39311) 1. Heeft de student certificaten en/of vrijstellingen voor alle drie de cursussen, dan worden deze ingebracht voor Psychologie van arbeid en gezondheid (S26222) én voor Adolescentie: een klinische en gezondheidspsychologische benadering (S47311).

2. Heeft de student certificaten en/of vrijstellingen voor twee van de drie cursussen, dan worden deze ingebracht voor Psychologie van arbeid en gezondheid (S26222). 3. Heeft de student een certificaat of vrijstelling voor Arbeid en gezondheid 1 (S19211) óf Arbeid en gezondheid 2 (S37311), dan wordt dit ingebracht voor Adolescentie: een klinische en gezondheidspsychologische benadering (S47311). Bachelor eindopdracht Onderzoekspracticum Psychologische Surveys (S68312) en Onderzoekspracticum Psychologische Experimenten (S69312) zijn vervangen door de Bachelorthesis (S50317). 1. Heeft de student certificaten en/of vrijstellingen voor beide bovengenoemde onderzoekpractica, dan worden deze ingebracht voor de Bachelorthesis (S50317). 2. Heeft de student slechts een certificaat of vrijstelling voor één van deze onderzoekspractie, dan is inbreng niet mogelijk en moet de student de Bachelorthesis (S50317) afronden.

B. Wederzijdse uitsluitingen op cursusniveau Elkaar wederzijds uitsluitende cursussen mogen niet tegelijk in een diplomaprogramma worden ingebracht. Cursus

Wederzijds uitsluitend met

Inleiding psychologie 1a (S03121)

Inleiding in de psychologie (S12112 of S48112)

Inleiding psychologie 1b (S04121)

Inleiding in de psychologie (S12112 of S48112)

Inleiding in de psychologie (S48112)

Inleiding in de psychologie (S12112)

Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse (S13121)

Gegevensverwerking met SPSS (S13331)

Functieleer en biologische psychologie (S09131)

Biologische grondslagen: cognitie (S49111)

Onderzoekspracticum inleiding psychologisch survey (S04231)

Onderzoekspracticum psychologisch survey (S04241)

Gespreksvoering (S17211)


Propedeusepracticum literatuuronderzoek (S22211)

Onderzoekspracticum literatuurstudie (S22221, S22231)

Onderzoekspracticum nonparametrische data-analyse (S242211)

Gegevensverwerking met SPSS (S13331)

Onderzoekspracticum inleiding psychologisch experiment (S05251)

Onderzoekspracticum psychologisch experiment (S05261)

Mentale belasting in het werk (S39311)

Psychologie van arbeid en gezondheid (S26212)

Interventies in groepen: conflicthantering en mediation (S66312)

Inleiding in conflicthantering en mediation (S28311)

Leeronderzoek (S21212)

Onderzoekspracticum psychologische surveys (S68312)

Leeronderzoek (S21212)

Bachelorthesis (S50317)

Onderzoekspracticum psychologische surveys (S68312)


Onderzoekspracticum psychologische experimenten (S69312)

Bachelorthesis (S50317).

67

C. Bepalingen ten aanzien van cursusdeelname: ingangsvoorwaarden op cursusniveau. In een aantal gevallen is het met goed gevolg afgelegd hebben van tentamens voorwaarde voor de toelating tot het afleggen van andere tentamens. Voor wat betreft de onderzoekspractica, zie ook de opmerking onder A. bij de onderzoekslijnen. Cursus

Ingangseisen

Onderzoekspracticum psychologisch experiment (S05261)


Onderzoekspracticum literatuurstudie (S22231)

minimaal 8 modulen uit de propedeuse waaronder in elk geval Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse (S13121) of Statistiek 1 (E12121) én Onderzoekspracticum psychologisch experiment (S05261)

Onderzoekspracticum nonparametrische data-analyse (S24221)


Onderzoekspracticum psychologisch survey (S04241)

Onderzoekspracticum literatuurstudie (S22231) en Onderzoekspracticum nonparametrische data-analyse (S24221)

Inleiding in de seksuologie (S33321)

Afgeronde propedeuse


Afgeronde cursus Inleiding in de psychologie (S12112 of S48112) én 1 andere S-cursus

Klinische gespreksvoering (S61321)

Gespreksvoering (S16212) + afgeronde propedeuse

Inleiding in conflicthantering en mediation (S28311)



Tenminste 28 modulen (incl. eventuele vrijstellingen) afgerond, waaronder in elk geval Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse (S13121) Onderzoekspracticum inleiding psychologisch experiment (S05261) Onderzoekspracticum literatuurstudie (S22231) Onderzoekspracticum nonparametrische data-analyse (S24221) Onderzoekspracticum observatie en interview (S31211) Onderzoekspracticum psychologisch survey (S04241)

D. Inbreng cursussen en individuele regelingen 1. In de vrije ruimte van de bachelor mogen geen certificaten van cursussen uit de master Psychology worden ingebracht. 2. Indien voldaan wordt aan de ingangseisen op cursusniveau, is inbreng van cursussen van andere masters wel toegestaan, tenzij inschrijving voor deze cursussen is voorbehouden aan studenten die formeel zijn toegelaten tot de master waarvan die cursussen deel uitmaken.

E. Bepalingen ten aanzien van aanschuifonderwijs 1. De student moet voordat hij een cursus bij een instelling voor Hoger onderwijs gaat volgen schriftelijk toestemming vragen voor de inbreng van een bepaalde cursus in de bacheloropleiding Psychologie. Een verzoek om toestemming wordt door de student gericht aan de Facultaire toetsingscommissie (FTC) van de desbetreffende faculteit. 2. De FTC zorgt voor een schriftelijke reactie aan de student. In deze reactie wordt altijd vermeld voor hoeveel studie punten die desbetreffende cursus kan worden ingebracht. Indien de toestemming wordt verleend, doet de FTC daarvan ook mededeling aan de Commissie voor examens. 3. De toestemming zoals bedoeld onder punt 1. geldt alleen voor de desbetreffende opleiding. Toestemming wordt alleen dan verleend wanneer er sprake is van duidelijke samenhang tussen enerzijds het in te brengen onderwijs en anderzijds (de doelstellingen van) de betreffende OUNL-opleiding.

68

4. De student moet, tenzij anders is bepaald, zelf zorgdragen voor inschrijving, betaling en dergelijke aan de andere universiteit; de OUNL heeft geen inspanningsverplichting en draagt geen enkele verantwoordelijkheid met betrekking tot de inschrijving of andere contacten met de andere instelling. 5. De student moet zijn tentamenbriefje van de andere universiteit samen met de toestemmingsbrief bedoeld onder punt 1 overleggen bij zijn aanvraag van het afsluitend examen van de opleiding. 6. Het verzoek om een cursus te mogen inbrengen via aanschuifonderwijs mag ook achteraf ingediend worden. De student loopt dan wel de kans dat hiervoor geen toestemming wordt verleend. Voor algemene bepalingen over aanschuifonderwijs wordt verwezen naar het algemene deel van de OER 2009-2010, artikel 29. De faculteit Psychologie biedt in het kader van de OER 2009-2010 binnen de genoemde voorwaarden de mogelijkheid tot het inbrengen van aanschuifonderwijs in de vrije ruimte. Via aanschuif-/serviceonderwijs zijn maximaal 21,5 studiepunten in te brengen.

F. Compensatorische regeling Voor de in artikel 20a van de Nadere regels inrichting tentamens en examens vastgelegde compensatorische regeling (één 5 in de propedeuse toegestaan en één 5 in de postpropedeuse of in de vrije ruimte) zijn uitgezonderd: 1. Alle tweemoduuls cursussen: Indien voor de cursus Inleiding in de psychologie (S12112 of S48112) de oude éénmoduulscursussen Inleiding in de psychologie 1a (S03121) en Inleiding in de psychologie1b (S04121) worden ingebracht, mag een 5 voor één van beide cursussen worden ingebracht; deze 5 geldt dan als 5 behaald in de propedeuse. Indien voor de cursus Gezondheidspsychologische interventies (S64322) de cursussen Gezondheidsvoorlichting en gedragsverandering (S38311) en Arbeid, levensloop en gezondheid (S40311) worden ingebracht, mag een 5 voor één van beide cursussen worden ingebracht; deze 5 geldt dan als 5 behaald in de postpropedeuse. 2. de afsluiting van de propedeuse: de cursus Onderzoekspracticum literatuurstudie (S22231). 3. alle cursussen die deel uitmaken van de basisaantekening Psychodiagnostiek. Deze cursussen staan in de studiegids Psychologie vermeld bij het hoofdstuk ‘Basisaantekening Psychodiagnostiek’.

G. Geldigheidsduur tentamens De geldigheidsduur van de tentamens van de wo-bacheloropleiding Psychologie bedoeld in artikel 18 lid 6 van de OER 2009-2010 voor de wo-bacheloropleidingen is onbeperkt.

H. Hardheidsclausule Voor zover er zich onverhoopt gevallen mochten voordoen, waarin de uitvoeringsregeling niet voorziet, wordt verwezen naar het bepaalde in artikel 32 van de OER 2009-2010 voor de bacheloropleidingen.

I. Slotbepaling Aldus vastgesteld namens de Raad van Decanen door de decaan op 10 maart 2009.

69

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2009-2010 WO masteropleiding Psychology De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2009 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2009-2010 voor de wo-masteropleidingen met variant Arbeids- en organisatiepsychologie, Gezondheidspsychologie en Klinische psychologie.

A. Toelating tot de wo-masteropleiding Psychology De masteropleiding omvat 3 varianten: Arbeids- en organisatiepsychologie, Gezondheidspsychologie en Klinische psychologie. - Een afgeronde wo-bachelor of science opleiding Psychologie van de Open Universiteit Nederland biedt, zonder dat nadere eisen gelden, toelating tot de door de student gewenste variant van deze masteropleiding. Indien de student nog niet beschikt over een certificaat of vrijstelling voor de cursus Klinische gespreksvoering (S61321) wordt deze cursus op grond van een uitvoeringsregeling óf door middel van een individuele regeling in plaats van een wo-mastercursus opgenomen in het studiepad van de varianten A&O-psychologie of Gezondheidspsychologie. Zie hieronder bij B. Deze overgangsmaatregel wordt gehanteerd aangezien de cursus Klinische gespreksvoering met ingang van 1 september 2009 van de master- naar de bacheloropleiding is verplaatst. - Studenten die beschikken over een afgeronde hbo-opleiding Toegepaste psychologie worden tot de masteropleiding Psychology toegelaten op grond van een standaardschakelprogramma van 14 modulen. Dit programma wordt gebaseerd op de gekozen afstudeervariant. Zie voor nadere informatie www.ou.nl/toelating. - In alle andere gevallen beslist de Commissie voor de Examens op advies van de Facultaire toetsingscommissie (FTC) of, en zo ja onder welke voorwaarden, een student tot de masteropleiding kan worden toegelaten. Dit kan eventueel door middel van een ‘schakelprogramma op maat’. In beginsel bedraagt de omvang van een schakelprogramma voor studenten maximaal 14 en minimaal 7 modulen. Op inhoudelijke gronden kan echter besloten worden een schakelprogramma van een geringere omvang vast te stellen, waarbij in voorkomende gevallen een adequate en billijke overgangsregeling wordt opgesteld.

B. Overgangsmaatregelen Maatregelen op cursus- respectievelijk opleidingsniveau Ten aanzien van de in de OER 2009-2010 opgenomen gereviseerde cursussen geldt dat studenten die zich voor een ‘oude’ versie van de cursus hebben ingeschreven voordat de gereviseerde versie beschikbaar komt, de ‘oude’ versie kunnen inbrengen. Deze regeling is van toepassing als geen specifieke regeling is opgenomen. De oude cursus en de gereviseerde cursus zijn wederzijds uitsluitend.

Maatregelen met betrekking tot specifieke cursussen: inbreng van certicaten/vrijstellingen voor cursussen die geen deel meer uitmaken van de masteropleiding Psychology Uit het aanbod

Inbreng op

Managementcoaching (S65312)

Coachen van managers (S27311) én Groepen in organisaties (S30211)

Klinische gespreksvoering (S61321) Deze cursus is per 1 september 2009 verplaatst naar de bacheloropleiding Psychologie. Studenten die geen certificaat (of vrijstelling) voor Klinische gespreksvoering hebben ingebracht in hun bacheloropleiding, dienen deze cursus alsnog in de masteropleiding af te ronden. Deze cursus wordt dan in het studiepad ingebracht in plaats van de cursus:

70

Variant

In plaats van

Arbeids- en organisatiepsychologie

Interventies bij organisatieverandering (S63321)

Gezondheidspsychologie

Gezondheidspsychologische interventies (S64322). In dit geval dient de student ook nog de cursus Gezondheid in perspectief (N39211) af te ronden

Klinische psychologie

Geen compensatie

De cursus Klinische gespreksvoering is niet verplicht voor studenten die kiezen voor de derde mastervariant, Klinische psychologie. Studenten die echter in aanmerking willen komen voor de Basisaantekening Psychodiagnostiek, dienen deze cursus wel afgrond te hebben. Onderzoekspracticum scriptieplan Sinds 1 juni 2005 is het Onderzoekspracticum scriptieplan (S71311: 1 module) vervangen door het Onderzoekspracticum scriptieplan (S71322 : 2 modulen). Laatstgenoemde cursus moet gevolgd worden door het Empirisch afstudeeronderzoek: scriptie (S57337 resp. S58337 of S59317: 4 modulen).

C. Wederzijdse uitsluitingen op cursusniveau Elkaar wederzijds uitsluitende cursussen mogen niet tegelijk in een diplomaprogramma worden ingebracht.

Cursus

Wederzijds uitsluitend met

Managementcoaching (S65312)

Coachen van managers (S27311)

D. Bepalingen ten aanzien van cursusdeelname: Ingangsvoorwaarden op cursusniveau. 1. Een student mag beginnen aan een cursus uit de masteropleiding als er tenminste 35 modulen (incl. eventuele vrijstellingen) zijn afgerond van de bacheloropleiding die toegang geeft tot de aansluitende masteropleiding. 2. Naast het behaald hebben van 35 modulen uit de bacheloropleiding is in een aantal gevallen het met goed gevolg afgelegd hebben van tentamens een bijkomende voorwaarde voor de toelating tot het afleggen van andere tentamens. Cursus

Ingangseisen

Patiëntenvoorlichting en chronische ziekten (S70311)

Gezondheidspsychologische interventies (S64322)

Testpracticum psychodiagnostiek (S62321)

Klinische psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie (S23222), Test- en toetstheorie (S20211) en Klinische gespreksvoering (S61321)

Onderzoeksstage


Diagnostiekstage

Testpracticum psychodiagnostiek (S62321)


formele toelating tot de masteropleiding

Empirisch afstudeeronderzoek: scriptie van de onderscheiden varianten

formele toelating tot de masteropleiding en Onderzoekspracticum scriptieplan (S71322).

E. Inbreng mastercursussen en individuele regelingen Indien een certificaat of vrijstelling voor een mastercursus is ingebracht in de bacheloropleiding Psychologie, tellen de studiepunten van deze mastercursus niet nog een keer mee in de masteropleiding. Voor het ontstane tekort in de masteropleiding zal de faculteit een vervangende cursus aanwijzen.

71

F. Bepalingen ten aanzien van aanschuifonderwijs Niet van toepassing.

G. Compensatorische regeling Conform artikel 20 a, lid 3 en 4, van de Nadere regels inrichting tentamens en examens is inbreng van een 5 niet toegestaan, noch in de masteropleiding, noch in een schakelprogramma.

H. Geldigheidsduur tentamens De geldigheidsduur van de tentamens van de wo-masteropleiding Psychology bedoeld in artikel 19 lid 6 van de OER 2009-2010 voor de wo-masteropleidingen is onbeperkt.

I. Hardheidsclausule Voor zover er zich onverhoopt gevallen mochten voordoen, waarin de uitvoeringsregeling niet voorziet, wordt verwezen naar het bepaalde in artikel 32 van de OER 2009-2010 voor de wo-masteropleidingen.

J. Slotbepaling Aldus vastgesteld namens de Raad van Decanen door de decaan op 10 maart 2009.

72

service en informatie Heeft u vragen over uw studie of wilt u informatie over het dichtstbijzijnde studiecentrum? Neem dan contact op met een van onze medewerkers of kijk op de website voor onze bereikbaarheid. t 045 - 576 28 88 www.ou.nl/directcontact www.ou.nl/studiecentra

Colofon Open Universiteit Nederland Afdeling Voorlichting, Service en informatie Valkenburgerweg 177, 6419 AT Heerlen Postbus 2960, 6401 DL Heerlen Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Juni 2009

Overige studiegidsen van de Open Universiteit Nederland:

Onderwijswetenschappen

Informatica

Managementwetenschappen

Rechtswetenschappen

Cultuurwetenschappen

80008

Milieu-natuurwetenschappen

Faculteit Psychologie bezoekadres: Valkenburgerweg 177, 6419 AT Heerlen postadres: Postbus 2960, 6401 DL Heerlen, t 045-576 28 88 www.ou.nl/psychologie

Psychologie Bacheloropleiding Masteropleiding. studiegids

Recommend Documents