PROF. DR. PAUL VANDENBROECK Publicaties
Jheronimus Bosch. De verlossing van de wereld, Gent en Amsterdam, Ludion, 2002, 432 pp.
Azetta. Berbervrouwen en hun kunst (cat. tent. Brussel, Paleis voor Schone Kunsten), Gent, Ludion, en Brussel, Vereniging voor Tentoonstellingen PSK, 2000, 288 pp. [ook in het Frans verschenen].
De kleuren van de geest. Dans en trance in Afro-Europese tradities, Gent, Snoeck-Ducaju, 1997, 298 pp. [ook in het Frans verschenen].
Jheronimus Bosch: tussen volksleven en stadscultuur, Berchem, EPO, 1987, 534 pp.
i.s.m. M.Á. Zalama, Felipe I el Hermoso. La belleza y la locura, Madrid, Villaverde Ediciones, 2006, 304 pp. [ook in het Nederlands verschenen].
i.s.m. J. Koldeweij en B. Vermet, Hieronymus Bosch (cat. tent. Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen), Amsterdam en Rotterdam, Ludion en NAi, 2001, 200 pp. [ook in het Frans, het Engels, het Duits, het Spaans en het Italiaans verschenen].
Fascinerende facetten van Vlaanderen. Over kunst en samenleving (cat. tent. Lissabon, Centro Cultural de Belém, en Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen), Antwerpen, Stad Antwerpen, 1998, 352 pp. [ook in het Engels verschenen].
i.s.m. L. Irigaray, J. Kristeva, B. Pelzer et al., Hooglied. De Beeldwereld van religieuze vrouwen in de de
Zuidelijke Nederlanden vanaf de 13 eeuw, Brussel en Gent, Paleis voor Schone Kunsten en SnoeckDucaju, 1994, 312 pp. [ook in het Frans verschenen).
‘Una novia entre heroínas, bufones y salvajes. La Solemne Entrada de Juana I de Castilla en Bruselas, 1496’, in K. De Jonge, B. García García en A. Esteban Estríngana (red.), El legado de Borgoña. Fiesta y ceremonia cortesana en la Europa de los Austrias (1454–1648) (VIII Seminario Internacional de Historia), Madrid, Fundación Carlos de Amberes en Marcial Pons, 2010, pp. 145–177.
‘Matrix marmorea. De subsymbolische iconografie van de scheppende energieën in Europa en NoordAfrika’, in L. Pil en T. De Mits (red.), Materie en beeld, Gent, Sint Lucas, 2010, pp. 51–78.
1/6
‘Inextricably clear. Seeming chaos in Moroccan rugs’, in Post punk pink, Wenen, Gebhart Blazek, 2010, pp. 14–20.
‘Art for unknown consumers. The development of secular genres in Flemish art, 15th–18th century’, in A Story of the Image. Old & New Masters from Antwerp (cat. tent. Shanghai Art Museum en National Museum of Singapore), Antwerpen, vzw Erfgoed en Musea Antwerpen, 2009 (432 pp.), pp. 99–173.
‘De energetica van een onkennelijk lichaam. Het sacrale en het beeldloos-sublieme in de religieuze cultuur van de vroegmoderne tijd’, in De hemel in tegenlicht. Macht en devotie in het aartsbisdom Mechelen (cat. tent. Mechelen, Lamot), Tielt, Lannoo, 2009, pp. 174–204 [ook in het Engels verschenen].
‘Eerbetoon aan naaipatronen’, in Vlaanderen 56, (2007), november, pp. 266–277.
‘Entre simpatía cósmica y observación distante. El orden natural y moral en la pintura paisajista de Joachim Patinir’, in Boletín del seminario de arte y arqueología (Valladolid) 72–73 (2006–2007), pp. 73–109.
Bijdragen in: P. Vandenbroeck en M.Á. Zalama (red.), Filips de Schone. De schoonheid en de waanzin, Madrid, Fundación Carlos de Amberes, 2007 [in 2006 in het Spaans verschenen]:
‘Met vreemde gasten aan tafel. Mensbeeld, gedragscodes en alteriteit in wandtapijten van Filips de Schone’, pp. 117–141;
‘De schoonheid en/vanuit de waanzin. Een existentiële en esthetische band rond 1500’, pp. 213– 239.
Catalogusnotities (ca. 35 pp.).
‘Vírgenes canarias. Estudio de un encuentro cultural’, in B. García García (red.), El fruto de la fé. El legado artístico de Flandes en la Isla de La Palma en el siglo XVI, Madrid, Fundación Carlos de Amberes, 2004, pp. 129–141.
‘The Canary Islands and their seven patron saints’, in F. Galante (red.), Lumen canariense. El Cristo de La Laguna y su tiempo. III. Critical review, San Cristóbal de La Laguna, Municipio de San Cristóbal de La Laguna/Gobierno de Canarias/Caja General de Ahorros de Canarias, 2003, pp. 119–141 [ook in het Spaans verschenen, pp. 181–214].
Bijdragen in: J. Koldeweij, B. Vermet en B. van Kooij (red.), Hieronymus Bosch. New insights into his life and work, Rotterdam en Gent, Museum Boijmans Van Beuningen, NAi en Ludion, 2001:
‘The Spanish inventarios reales and Hieronymus Bosch’, pp. 49–64;
‘High stakes in Brussels, 1567. The Garden of Earthly Delights as the crux of the conflict between William the Silent and the Duke of Alva’, pp. 87–92.
2/6
‘Hieronymus Bosch: the wisdom of the riddler’, in Hieronymus Bosch. The Complete Paintings and Drawings (cat. tent. Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen), Amsterdam en Rotterdam, Ludion en NAi, 2001 (200 pp.), pp. 100–196 [ook in het Nederlands, het Frans, het Duits, het Spaans en het Italiaans verschenen].
Bijdragen in: Fascinerende facetten van Vlaanderen. Over kunst en samenleving (cat. tent. Lissabon, Centro Cultural de Belém, en Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen), Antwerpen, Stad Antwerpen, 1998 [ook in het Engels verschenen]:
‘Omgaan met de andere – vanuit burgerlijk perspectief. De Vlaamse genrekunst ca. 1400–1700’, pp. 90–104 [Engelse versie: pp. 92–107].
Catalogusnotities (ca. 40 pp.).
‘Enkele bedenkingen over tentoonstellingsbeleid’, in Museumleven. Jaarboek 1994 van de Vlaamse Museumvereniging 20 (1994 [1996]), pp. 83–92. Ook verschenen als ‘Exhibition-isme: over een ander tentoonstellingsbeleid’, in Museumkrant Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen 3 (1996), 9, pp. 6–9.
Bijdragen in: An unexpected journey. Vrouw en kunst/Woman and art, Antwerpen, Gynaika, 1997 [tweetalige uitgave]:
‘Catharina Y.’, pp. 296–307;
‘Home made. Not art, I’m afraid’, pp. 308–316 .
‘A qui les fleurs?’, in S. Van Sprang (red.), L’empire de Flore. Histoire et représentation des fleurs en e
e
Europe du XVI au XIX siècle, Brussel, La Renaissance du Livre, 1996, pp. 336–344.
‘Een kleed van rozen’, in Bloemenschilderkunst van de 16de tot de 20ste eeuw (cat. tent. Brussel, Gemeentekrediet), Brussel, Gemeentekrediet, 1996, pp. 41–50 [ook in het Frans verschenen].
‘Bosch, Hieronymus’, in The Dictionary of Art, Londen en New York, Macmillan & Grove, 1996, pp. 445– 454.
‘L’esprit souffle où il veut’, in Âmes fortes, esprits libres (Les Cahiers du GRIF, n.s. 2), Parijs, Descartes, 1996, pp. 21–32.
‘Een vuile zak vol gaten’, in Mode en Kunst 1960–1990 (cat. tent. Brussel, Paleis voor Schone Kunsten), Brussel, Vereniging voor Tentoonstelling Paleis voor Schone Kunsten, 1995, pp. 121–142 [ook in het Frans verschenen].
e
‘Bosch, Jheronimus’, in Le dictionnaire des peintres belges du XIV siècle à nos jours, 2, Brussel, La Renaissance du Livre, 1995, pp. 102–106.
3/6
‘“Dit raken van Mij die onraakbaar ben”’, in Hooglied. De beeldwereld van religieuze vrouwen in de Zuidelijke Nederlanden vanaf de 13e eeuw, Brussel en Gent, Paleis voor Schone Kunsten en SnoeckDucaju, 1994, pp. 15–154 [ook in het Frans verschenen].
‘Le paysan monumental. Histoire et fonction d’un genre artistique’, in E. Le Roy Ladurie (red.), e
Paysages, paysans. L’art et la terre en Europe du Moyen Age au XX siècle, Parijs, Bibliothèque Nationale, 1994, pp. 84–115.
‘De transavantgarde een vrijheidsbeweging?’, in Museummagazine (Antwerpen) 1 (1984), 2, pp. 39–48. Heruitgegeven in Het vel van Cambyses. I. Kunstkritieken tussen ‘Van nu en straks’ en Documenta IX, (Vertoog en literatuur), Leuven, [1993], pp. 326–337.
Bijdragen in: America. Bruid van de zon: 500 jaar Latijns-Amerika en de Lage Landen (cat. tent. Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen), Gent, Imschoot, 1992 [ook in het Engels verschenen]:
‘Missioneringsiconografie aan weerszijden van de Atlantische Oceaan (Mechelen–Tunja– Cuzco)’, pp. 77–96;
‘Amerindiaanse kunst- en siervoorwerpen in adellijke verzamelingen. Brussel, Mechelen, Duurstede, 1520–1530’, pp. 99–120;
‘Van de god-met-de-slangenstaf naar de Hemelse Artillerie’, pp. 157–170;
Catalogusnotities (ca. 40 pp.).
i.s.m. C.-A. Van Coolput, ‘Art et littérature: sur la description de quelques toiles peintes dans deux e
textes hennuyers du XIV siècle’, in Revue du Nord (Lille) 73 (1991), pp. 5–31.
Bijdragen in: J. Van der Stock (red.), Stad in Vlaanderen. Cultuur en maatschappij, 1477–1787 (cat. tent. Brussel, Gemeentekrediet van België), Brussel, Gemeentekrediet, 1991 [ook in het Frans en het Duits verschenen]:
‘Stadscultuur: tussen bovengrondse eenheid en onderhuidse strijd’, pp. 77–92;
‘Vrouwenhiaat, mannenpraat’, pp. 109–126;
Catalogusnotities (ca. 20 pp.).
‘Leuvense wooncultuur in de 18de eeuw. De inventaris van de afspanning “Den Gulden Cop” (1773)’, in Arca lovaniensis artes atque historiae reserans documenta 18 (1989 [1990]), pp. 217–258.
‘Jeroen van Aken en de stad ’s-Hertogenbosch’, in A.M. Koldeweij, In Buscoducis. Kunst uit de bourgondische tijd te ’s Hertogenbosch. De cultuur van late middeleeuwen en renaissance. Bijdragen, Maarssen en Den Haag, Noordbrabants Museum/Gary Schwartz, 1990, pp. 395–402.
4/6
‘Terminus iconologiae. La función metafórica de unos géneros artísticos profanos, 1400–1800’, in Lecturas de historia del arte (Ephialte. Instituto de Estudios iconográficos, 2), Vitoria/Gasteiz, EPHIALTE, 1990, pp. 349–356.
‘Culture urbaine aux Pays-Bas, de 1400 à 1600: axes idéologiques, mécanismes d’équilibre, “double bind”’, in Bulletin trimestriel du Crédit Communal 44 (1990), nr. 172, pp. 17–42.
‘De “salette” of pronkkamer in het 17de-eeuwse Brabantse burgerhuis. Familie- en groepsportretten als iconografische bron, omstreeks 1640–1680’, in Monumenten en landschappen 9 (1990), nr. 6, pp. 41–62.
‘Zwischen Selbsterniedrigung und Selbstvergottung. Bilderwelt und Selbstbild religiöser Frauen in den südlichen Niederlanden. Eine erste Erkundigung’, in De zeventiende eeuw (Deventer) 5 (1989), pp. 67– 88.
‘Van vertoon tot vertoog: het spotrijk van ongewenste lieden in feestgebruik, literatuur en beeldvoorstelling (14e–16e eeuw). Over de ontstaansredenen van een literair en artistiek genre’, in P. Pelckmans (red.), Fictie en feest (ALW- cahier, 9), s.l., 1989, pp. 23–48.
‘Het (denk)kader van de middeleeuwen was religieus, maar het schilderij erin? Bij een nieuw werk over Jheronimus Bosch’, in Bijdragen tot de geschiedenis 71 (1988), pp. 77–81.
Recensie ‘H.J. Raupp, Bauernsatiren (1986)’, in Simiolus 18 (1988), pp. 69–74.
‘Zur Herkunft und Verwurzelung der “Grillen”. Vom Volksmythos zum kunst- und literaturtheoretischen Begriff, 15.-17. Jahrhundert’, in De zeventiende eeuw (Deventer) 3, (1987), pp. 52–84.
‘Über neuere Bosch-Literatur’, in Kritische Berichte (Marburg/Lahn) 14 (1986), pp. 36–52.
‘Über Bosch, Alchemie und esoterische Kunstwissenschaft’, in Kunstchronik 39 (1986), pp. 477–481.
‘Verbeeck’s peasant weddings: a study in iconography and social function’, in Simiolus 14 (1984), pp. 79–124.
‘Aspekten van de kinderikonografie in de oude Nederlanden (voornamelijk 16e–17e eeuw)’, in Het kind in onze kunst van 1800 tot heden (cat. tent. Brussel, Galerij ASLK), Brussel, Galerij ASLK, 1983, pp. 17– 63 [ook in het Frans verschenen, pp. 17–64].
‘Problèmes concernant l’œuvre de Jheronimus Bosch: le dessin sous-jacent mis en relation avec e
l’authenticité et la chronologie’, in Actes du 4 colloque pour l’étude du dessin sous-jacent, 29–31 octobre 1981 (Université Catholique de Louvain. Institut supérieur d’archéologie et d’histoire de l’art. Documents de travail, 13), Louvain-la-Neuve, 1982 (1983), pp. 107–120.
Rondom plechtige intredes en feestelijke stadsversieringen. Antwerpen 1594–1599–1635 (cat. tent. Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen), Antwerpen, KMSK, 1981, 92 pp.
5/6
‘Over Jheronimus Bosch. Met een toelichting bij de tekst op tekening KdZ 549 in het Berlijnse Kupferstichkabinett’, in M. Smeyers (red.), Archivum Artis Lovaniense. Bijdragen tot de geschiedenis van de kunst der Nederlanden, opgedragen aan Prof. Em. Dr. J.K. Steppe, Leuven, Peeters, 1981, pp. 151–188.
Mandaten en lidmaatschappen
Erelid Centrale Commissie der Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen (sinds 1997).
Stichtend lid Radical HeArts vzw, Kortrijk (sinds 2005).
Lid Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten, Klasse der Kunsten (sinds 2010).
6/6