211.0315 FOV April 4:210.1001 FOV November 9
26-04-2011
15:48
Pagina 1
Een uitgave van de Federatie van Onderlinge Verzekeringmaatschappijen in Nederland JAARGANG 21 NUMMER 4 APRIL 2011
IN DIT NUMMER ONDER MEER:
Pagina 4
FOV introduceert model
Technische Commissie Schadepreventie
Preventie: de maatschappelijke plicht van elke onderlinge
strategieplan
De Technische Commissie Schadepreventie (TCSP) is al weer een eind op streek met Pagina 4
Publicatie Asbeststappenplan
de programma-invulling voor 2011. Het voorlichtingsmateriaal in de vorm van folders en website en de bijeenkomsten in de vorm van Kennissnacks, Taxatiedagen en de Preventiedag worden momenteel geactualiseerd of opnieuw in de steigers gezet. Een gesprek over de plannen van de TCSP met registerexpert ing. Bert Veurink,
Pagina 4
Wft-gerelateerde cursus
voorzitter van de commissie.
voor beleidsbepalers van
De organisatie van de jaarlijkse Preventiedag,
advisering over inbraakwerende maatregelen.
start
doorgaans op een woensdag in november, is
Veurink: ”Het is de maatschappelijke rol van
een van de kernactiviteiten van de TCSP.
verzekeraars om naast hun klanten te gaan
”Dit jaar is inbraakpreventie het thema”, licht
staan en om na te gaan hoe zij hun klanten het
Pagina 5
Ontwerpbesluit:
Bert Veurink toe. ”Vanzelfsprekend zullen we
beste tegen allerlei onheil kunnen beschermen
Passieve transparantie
het over bouwkundige, elektronische en organi-
– niet alleen als het gaat om polisvoorwaarden
bij schadeproducten
satorische inbraakpreventie hebben, maar
en dekkingen, maar zeker ook met bruikbare
daarnaast willen we ook de polisclausules laten
preventieadviezen. Te vaak vinden gesprekken
belichten die met inbraakpreventie hebben te
daarover alleen maar plaats als er bijvoorbeeld
maken. We hebben Simon Kadijk, directeur van
een kostbare sieradenverzameling moet worden
Pagina 6
Moody’s verwacht consolidatie
Donatus Verzekeringen, bereid gevonden om
verzekeringsmarkt
daar een presentatie over te houden. In veel
verzekerd, terwijl diefstal van een plasmascherm
polissen is een clausule opgenomen waardoor Pagina 9
De Jager slaat piketpalen voor de toekomst
de verzekering geen dekking biedt als niet aan bepaalde preventievoorwaarden wordt voldaan. Het is echter de vraag of zo’n clausule voor de rechter standhoudt nadat een verzekeraar
Pagina 11
OVM Zee-risico 1996 UA Oppassen voor een
die preventievoorschriften jarenlang niet heeft geïnspecteerd en er de verzekerde niet bij herhaling op heeft gewezen. Dat willen we
neerwaartse spiraal door
onderzoeken en de uitkomsten daarvan
hogere beheerskosten
vervolgens op de Preventiedag aan de deelnemers presenteren.” MAATSCHAPPELIJKE PLICHT
Heldere polisvoorwaarden over preventieverplichtingen en actieve communicatie daarover behoren tot de zorgplicht van iedere verzekeraar. Hetzelfde geldt voor goede
Bert Veurink.
De onderlinge
1
211.0315 FOV April 4:210.1001 FOV November 9
26-04-2011
15:48
Pagina 2
of een computer, wat natuurlijk veel vaker
Het belang van zo’n stappenplan mag niet
voorkomt, voor de betrokkenen evengoed
worden onderschat, aldus Bert Veurink. Er zijn
enorme impact kan hebben. Onderlingen
immers nog regelmatig grote asbestbranden.
moeten die taak daarom extra serieus blijven
Weliswaar is in bedrijfsgebouwen en veestallen
oppakken, om zo hun bijzondere positie in de
die na 1993 zijn gebouwd, geen asbest meer
samenleving te bestendigen.” Volgens Bert
toegepast, maar er zijn natuurlijk nog duizenden
Veurink mag net zo goed een meer actieve
panden in gebruik waarbij dat wel het geval is.
voorlichting over en verstrekking van kleine
”Komt dat asbest bij een brand op de openbare
blusmiddelen van de onderlingen worden
weg terecht”, zegt Veurink, ”dan heeft de
gevraagd. ”Dat mes snijdt immers aan twee
desbetreffende gemeente een zorgplicht naar
kanten”, zo zegt hij. ”Je kunt de situatie in het
de burgers dat het wordt opgeruimd. Wij
bedrijf of de woning van de verzekerde weer
hebben uitgewerkt welke civielrechtelijke en
eens in ogenschouw nemen en daarnaast kun
bestuursrechtelijke wegen een gemeente
je nagaan of er wel voldoende blusmiddelen
daarvoor kan bewandelen. Op de Kennissnack
aanwezig zijn en of de aanwezige blusmiddelen
in juni zullen we precies vertellen, juridisch
nog in goede staat verkeren, hoewel de echte
onderbouwd, hoe dat dan in zijn werk gaat.”
inspectie en het onderhoud ervan natuurlijk
De Kennissnack, meestal tussen 17:00 en
aan een erkend bedrijf voorbehouden zijn.
20:00 uur zodat files kunnen worden ver-
Maar het zou een mooie meerwaarde zijn als
meden, blijkt een formule die aanslaat. ”We
onderlingen misschien door de premie iets te
zullen ongetwijfeld ook nog andere onder-
verhogen, weer wat meer preventiemiddelen in
werpen tijdens Kennissnacks voor het voetlicht
natura zouden kunnen verstrekken. Ik zou dat
gaan brengen”, aldus Bert Veurink.
alleen maar toejuichen.” TAXATIEDAGEN EN VOORLICHTING KENNISSNACKS
2
De onderlinge april 2011
Behalve de Preventiedag en de Kennissnacks
De kleine blusmiddelen waren in 2010 aan de
zal de TCSP in 2011 ook nog een of meer
orde in een van de zogenoemde Kennissnacks
taxatiedagen organiseren. In samenwerking met
van de TCSP. Deze werd georganiseerd in
schademanagementbureau Compander wordt
samenwerking met Saval, de fabrikant van
daar momenteel een lespakket voor ontwikkeld.
brandblussers. Daarnaast organiseerde de
Op de taxatiedagen wordt uit de doeken
commissie een Kennissnack over asbest en dan
gedaan hoe de herbouwwaarde van panden
met name over de gezondheidsaspecten van
op een moderne wijze kan worden getaxeerd.
asbestgebruik en de verzekeringstechnische
Bert Veurink is een van de docenten tijdens
aspecten van asbestschade. ”Op deze Kennis-
deze dagen. ”Verder werken we momenteel
snack over asbest komt in 2011 een vervolg”,
aan het ’up to date’ houden van het
aldus Bert Veurink. ”We zijn momenteel samen
beschikbare foldermateriaal en van de infor-
met Dirkzwager Advocaten & Notarissen bezig
matie op de website. Op het Preventieplein van
om een stappenplan bij een asbestcalamiteit
www.fov.nl staat een groot aantal links met
op te zetten. Verzekeraars die met zo’n schade
preventieberichten en ook die moeten we
worden geconfronteerd, kunnen aan de hand
periodiek op actualiteit en relevantie beoor-
van dat stappenplan nagaan welke juridische
delen”, aldus Veurink. Hij benadrukt dat deze
richtlijnen er gelden en welke weg zij moeten
voorlichtende taak van de TCSP van groot
bewandelen om die schade zo goed mogelijk
belang is en blijft. ”De techniek schrijdt voort”,
af te handelen. We willen dat stappenplan
zo zegt hij, ”er zijn natuurlijk allerlei ontwikke-
presenteren tijdens een Kennissnack in juni.”
lingen op elektronisch gebied. Maar we moeten
211.0315 FOV April 4:210.1001 FOV November 9
26-04-2011
15:48
Pagina 3
vooral ook in het oog houden dat de mens
TCSP en samen ook met andere medewerkers
uiteindelijk altijd de sluitpost van preventie is.
van onderlingen die dezelfde vragen hebben en
Je kunt van alles verplichten of mogelijk maken,
ook aan de beantwoording daarvan willen
maar het effect van preventie staat of valt met
meewerken. Zo willen we een zo breed
de mens. Als een verzekeraar een camera in
mogelijke participatie in het preventieverhaal
een hoek van een gebouw voorschrijft en na
realiseren.”
enkele maanden wordt daar een grote kast voor geplaatst, dan houdt het op. Preventie blijft daarom een bewustwordingsproces dat nooit zal stoppen. Het is een kwestie van herhalen, herhalen en nog eens herhalen. En daarom blijven wij als commissie de onderlingen stimuleren en gereedschappen aanreiken waarmee ze verder kunnen.” BREDERE PARTICIPATIE
De acht leden van de TCSP besteden redelijk veel tijd aan hun werk voor de commissie – vanzelfsprekend naast hun dagelijkse werkzaamheden. Ook Bert Veurink moet met zijn tijd schipperen. Hij is directeur/vennoot van Totaal Support BV, een onderneming die zich op vier categorieën bedrijfsactiviteiten richt. De bedrijfstak HumanCare adviseert letselschadeslachtoffers over noodzakelijke voorzieningen, bijvoorbeeld bouwkundige aanpassingen van hun woning, en coördineert ook de realisatie daarvan. RisicoCare verzorgt schade-expertises, risico-inspecties, preventieadviezen, bouwbegeleiding en is ook actief in mediation, met name bij geschillen tussen aannemers en opdrachtgevers. SaniTas is een thuiszorgaanbieder en DomestiCare exploiteert woonruimte voor ouderen. Totaal Support BV biedt met andere woorden multidisciplinaire oplossingen, in heel Nederland, vanuit een maatschappelijke betrokkenheid. Bert Veurink: ”Omdat van alle leden in de commissie veel wordt gevraagd in hun reguliere arbeidsproces, willen we in de loop van 2012 een nieuwe aanpak in de commissie introduceren. Leden die de commissie met een vraag benaderen, willen we dan actief gaan betrekken bij het beantwoorden van die vraag. We willen hen laten participeren in een werkgroep, bijvoorbeeld samen met leden van de De onderlinge april 2011
3
211.0315 FOV April 4:210.1001 FOV November 9
26-04-2011
15:48
Pagina 4
F E D E R AT I E
Bestuursvergadering
benut als basisdocument voor het aan-
te stellen waarin aandacht wordt besteed
Op 8 april vergaderde het FOV-bestuur in
leveren van informatie aan DNB (voor
aan een aantal Wft-gerelateerde onder-
Bunnik. Tijdens deze vergadering werd
1 juli 2011) over de strategie van de
werpen die voor beleidsbepalers van
kennis genomen van de uitkomsten van
maatschappijen die tot het zogenaamde
onderlinge verzekeraars van belang zijn.
het onderzoek dat het bestuur heeft laten
brandcluster behoren. Het model is te
Deze cursus is inmiddels vormgegeven en
uitvoeren in verband met de benoeming
downloaden vanaf de FOV-site. Er is een
aan DNB voorgelegd. Deze heeft aange-
van een nieuwe voorzitter. Naar aanleiding
aantal begeleidende filmpjes gemaakt die
geven dat het programma, in combinatie
van de rapportage besloot het bestuur een
op een aantal praktische vlakken onder-
met de Nyenrode cursus van de FOV, een
extra vergadering te beleggen om te
steuning bieden.
goede basis vormt voor een deskundige
spreken over de toekomstige inrichting van
beleidsbepaler. Het cursusprogramma
de FOV en over het voorzitterschap dat
Publicatie Asbeststappenplan
daar dan bij hoort. De vergadering was de
Op 7 juni vindt in restaurant Groot
Docenten zijn dr. Rob Schotsman (NIBE-
laatste voor drs. J.P.J.D.M. Rompa, het
Kievitsdal in Baarn een themabijeenkomst
SVV) en drs. Kees Dullemond (KD-advies).
bestuurslid dat Achmea in het FOV-bestuur
over asbestschade plaats. Dit is een
Onderwerpen die aan de orde komen, zijn
vertegenwoordigt. Rompa zal per juni met
vervolg op de bijeenkomst die in 2010
Wft algemeen, goed bestuur, integriteit,
prepensioen gaan. Hij wordt opgevolgd
over hetzelfde onderwerp werd gehouden.
zorgplicht, samenwerking met derden,
door drs. W. Janssens MBA, secretaris
Tijdens deze bijeenkomst bleek een grote
strategie, financiële huishouding en
van de raad van bestuur van Achmea.
behoefte aan een juridisch onderbouwd
Solvency II. De eerste twee cursussen
De vergadering besprak de Governance
stappenplan waarmee bij een asbestgere-
vinden plaats in mei 2011 en zijn per
Principes die het Verbond van Verzeke-
lateerde schade acties kunnen worden
circulaire aangekondigd. Dat heeft ertoe
raars in 2010 heeft opgesteld. Deze
ondernomen. In samenwerking met het
geleid dat beide cursussen inmiddels
principes zullen wettelijk worden verankerd
advocatenkantoor Dirkzwager te Arnhem,
volledig zijn ingetekend, reden waarom in
en dus ook voor FOV-leden gaan gelden.
specialist op het gebied van regelgeving
juni en in het najaar nadere data worden
Er is een mogelijkheid om de principes te
ten aanzien van asbest, heeft de
gepland waarop de cursus wordt gegeven.
verbijzonderen en de FOV zal bezien of
Technische Commissie Schadepreventie
Er zal ook een aantal incompany-
daar aanleiding toe bestaat, gezien het
van de FOV een stappenplan met
cursussen plaatsvinden. Nadere informatie
specifieke karakter en de onderscheidende
toelichting opgesteld. Dit zal op 7 juni
bevindt zich op de website van de FOV
bestaat uit twee modules van vier uur.
rechtsvorm van onderlinge verzekeraars.
tijdens de tweede themabijeenkomst over
en kan natuurlijk ook rechtstreeks worden
Andere onderwerpen die aan de orde
asbestschade worden gepubliceerd.
verstrekt. Hiervoor kan het bureau worden
kwamen, waren de deskundigheid van
Tijdens deze bijeenkomst zal tevens
benaderd.
beleidsbepalers, Solvency II (basic), het
worden gesproken over asbesthandhaving
Verklaringenregime en de diverse
in de praktijk. Opgave is mogelijk via het
Algemene ledenvergadering
activiteiten die in het kader van het
FOV-bureau. De kosten voor deelname
De algemene ledenvergadering van de
strategisch plan 2011-2015 worden
bedragen € 75 per persoon.
FOV vindt dit jaar plaats op 27 juni in het aluminiumcentrum in Houten. De uitnodi-
ondernomen.
FOV introduceert model strategieplan
Wft-gerelateerde cursus voor beleidsbepalers van start De deskundigheidseisen voor commis-
De FOV heeft een model/voorbeeld
sarissen en de aanscherping van deskun-
strategisch plan opgesteld dat kan worden
digheidseisen voor alle beleidsbepalers
gebruikt voor de (interne) strategische
per 1 januari 2011 vragen om een her-
discussie en besluitvorming van een verze-
oriëntatie op de kwaliteit en het functio-
keraar. Dit model is voorgelegd aan DNB,
neren van beleidsbepalers bij een verze-
die zich in de opzet daarvan kan vinden.
keraar. Met het oog hierop heeft de FOV
Het model kan onder andere worden
aan NIBE-SVV gevraagd een cursus samen
4
De onderlinge april 2011
gingen worden binnenkort verzonden.
211.0315 FOV April 4:210.1001 FOV November 9
O N D E R L I N G E N
26-04-2011
15:48
Pagina 5
A C T U A L I T E I T E N
Uvit staat voor grootschalige reorganisatie
sprekers hun afwachting zullen
gaande transparantie-eisen overwogen, ten
Verzekeringsconcern Uvit werkt aan een
maken. Het Friese
aanzien waarvan de administratieve lasten
van de schadeverzekering. Er zijn verder-
grootschalige reorganisatie, waarbij het
dorp Achlum, waar
aanzienlijk hoger gelegen zouden hebben”,
schadebedrijf van Univé zal worden los-
Achmea haar
zo luidt de motivatie voor de keuze voor
gekoppeld van het zorgbedrijf. De organi-
oorsprong heeft, is
passieve provisietransparantie. Volgens het
satie rond ziektekostenverzekeringen,
gekozen als locatie
ministerie levert de plicht tot het melden
waarin Uvit de tweede speler van
voor het evenement. De sprekers, onder
van de provisie op verzoek van de klant
Nederland is, gaat als eerste op de schop.
wie Femke Halsema, Geert Mak, Doekle
geen noemenswaardige administratieve
De vestiging in Alkmaar ondervindt als
Terpstra en Erben Wennemars, zullen
lasten met zich mee voor bemiddelaars.
eerste de niet geringe consequenties
met vertegenwoordigers van de hele
”De informatie is immers bekend bij de
ervan. De vierhonderd medewerkers daar
samenleving discussiëren over thema’s
aanbieders en de bemiddelaars. Ook zullen
hebben te horen gekregen dat de helft
als pensioen, zorg, veiligheid, arbeids-
veel bemiddelaars al beschikken over een
van de werkzaamheden, namelijk die op
participatie en mobiliteit. De keynote-
standaardformulering ten aanzien van de
het gebied van declaratieverwerking en
speaker van de conventie is de voormalig
beloning die zij ontvangen van aanbieders.
klantenservice, binnenkort verhuist naar
Amerikaanse president Bill Clinton. De
Dergelijke formuleringen worden immers al
vestigingen in Eindhoven en Gorinchem.
keus voor deze spreker is mede bepaald
langer gebruikt bij de beloningstranspa-
De resterende werknemers blijven vanuit
door zijn inzet om obesitas onder kinderen
rantie omtrent betalingsbeschermers,
te bestrijden in de Alliance for a Healthier
complexe producten, hypothecair krediet
Alkmaar actief in zorginkoop; Uvit wil zorginkoop ook in de toekomst regionaal
Generation.
en uitvaartverzekeringen. ”Voor hooguit 5%
laten plaatsvinden. Na de reorganisatie van
van ”de ongeveer 8.900 bemiddelaars” zal
het zorgbedrijf komt mogelijk het schade-
dit nieuw zijn, zo is de inschatting.
bedrijf aan de beurt. Er zullen arbeids-
ACTUALITEITEN
afdeling en proces bekijken we hoe we
Ontwerpbesluit: Passieve transparantie bij schadeproducten
het beter kunnen inrichten.” Ook op
Het ministerie van Financiën heeft het
Europese verzekeraars maken zich zorgen over implementatie Solvency II
bestuurlijk vlak zal het schadebedrijf meer
’Ontwerpbesluit Wijzigingsbesluit financiële
Met nog slechts 20 maanden voordat
worden losgetrokken van het zorgbedrijf.
markten 2012’ gepubliceerd. Marktpartijen
regelgeving in Europa van kracht wordt,
Hier is evenmin al uitgedokterd hoe de
hebben tot 11 mei de tijd om te reageren
overheerst onzekerheid over implementatie
(coöperatieve) structuur definitief vorm
op de consultatienota, die onder meer
en toepassing van Solvency II.
krijgt. Een belangrijke vraag die voorts nog
voorziet in wijzigingen in de provisieregels.
plaatsen gaan vervallen, maar hoeveel van de 3.600 huidige werknemers dat lot zal treffen is onduidelijk, zegt Uvit. ”Per
moet worden beantwoord, is die van het
Vanaf 1 januari 2012 zijn bonusprovisies
Europese verzekeraars maken zich grote
handelsmerk; Univé lijkt te zijn voor-
bij schadeverzekeringen verboden; het
zorgen over de implementatie van
bestemd als naam voor de schadeverzeke-
melden van de reguliere provisie aan
Solvency II dat naar verwachting in 2013
ringen en de regionale onderlingen.
klanten hoeft alleen op verzoek. Daarmee
van kracht wordt. Uit onderzoek van Atos
Bron: AM Signalen
komt het ministerie tegemoet aan
Origin blijkt dat verzekeringsbedrijven veel
voorstellen van intermediairorganisatie
twijfels hebben over de vraag of deze
Achmea viert 200-jarig bestaan
Adfiz en willigt zij een wens van het
richtlijn in de hele Europese Unie tege-
Verbond van Verzekeraars niet in. ”De
lijkertijd kan worden nageleefd. Om aan de
Nederlands grootste en coöperatieve
beloningstransparantie houdt in dat een
nieuwe regelgeving te voldoen, moeten
verzekeraar Achmea bestaat dit jaar 200
afnemer van een schadeverzekering op
verzekeraars ingrijpende veranderingen
jaar. Het jubileum zal worden gevierd met
diens verzoek wordt geïnformeerd over de
doorvoeren in hun organisatie. Er is echter
een conventie waar toonaangevende
beloning die gekoppeld is aan de verkoop
een groot tekort aan gekwalificeerde De onderlinge april 2011
5
211.0315 FOV April 4:210.1001 FOV November 9
26-04-2011
15:48
Pagina 6
medewerkers om zich goed op deze trans-
er onzekerheid over de grote verschillen
’Er is geen crisis in de verzekeringssector,
formatie voor te kunnen bereiden.
in regelgeving in verschillende landen.
maar bij de banken. De verzekeraars
Zo vrezen verzekeraars dat nationale
hebben hun werk goed gedaan tijdens de
De Solvency II-richtijn staat aan de basis
overheden – die nog herstellen van de
crisis’.”
van de ontwikkeling van één markt voor
tegenslagen in de bancaire sector – niet
verzekeringsdiensten in Europa. Ook heeft
alleen onvoldoende kennis hebben van
de regelgeving tot doel voldoende
het verzekeringswezen, maar ook over
Moody’s verwacht consolidatie verzekeringsmarkt
bescherming voor de consument te
onvoldoende medewerkers beschikken om
Kredietbeoordelaar Moody’s verwacht een
waarborgen. Een omvangrijk onderzoek
dit proces efficiënt te beheren.” Ook in de
consolidatie van de Nederlandse verzeke-
onder Europese verzekeraars wijst uit dat
verzekeringssector zelf is het tekort aan
ringsmarkt. Deze wordt ingegeven door
verzekeringsbedrijven de principes van de
gekwalificeerde medewerkers reden tot
een noodzakelijke kostenbesparing om de
EU-richtlijn weliswaar omarmen, maar
zorg. Zo hebben bedrijven grote moeite
winstgevendheid op peil te houden. Op dit
geconfronteerd worden met een groot
met de werving van ervaren personeel op
moment is de marge op nieuwe polissen
aantal onzekerheden. Zo bestaat volgens
het gebied van actuariaat en risicobeheer.
in Nederland de laagste in Europa. Van
veel verzekeraars het risico dat door tegen-
Dit heeft als gevolg dat veel verzekerings-
alle Europese landen heeft Nederland de
strijdige politieke agenda’s en verschillen
bedrijven de salarissen van hun mede-
hoogste polisdichtheid en de Nederlandse
in nationale regelgeving de nieuwe regel-
werkers verhogen en elkaar zo proberen
markt groeit nauwelijks meer. Moody’s is
geving niet tegelijkertijd in de hele
af te troeven bij het werven van deskun-
voor de toekomst van de hele sector
Europese Unie kan worden toegepast.
digen. Dit probleem wordt nog verergerd
negatief. Volgens de kredietbeoordelaar
Ook resulteert de grote behoefte naar
doordat ook bij de nationale overheid een
hebben Nederlandse verzekeraars, vooral
deskundigen op het gebied van actuariaat
vergelijkbare behoefte bestaat om vóór
de levenverzekeraars, te maken met een
en risicobeheer in het Verenigd Koninkrijk
2013 gekwalificeerd personeel te vinden.
scherpe concurrentie, onder andere door
behoud van personeel. Dit vraagstuk
Hoewel de nieuwe regels kunnen worden
Daarnaast hebben zij te lijden onder de
lijkt zich ook uit te breiden naar andere
geïnterpreteerd volgens het bedrijfsmodel
woekerpolisaffaire en staan de inkomsten
tot problemen bij de werving en het
het nog relatief nieuwe banksparen.
EU-landen. In de aanloop naar Solvency II
van elk verzekeringsbedrijf, moet een
uit beleggingen onder druk door de lage
moeten verzekeraars daarnaast ingrijpende
aantal belangrijke onderdelen van de
rente op obligaties waarin het merendeel
wijzigingen doorvoeren in het organisatie-
richtlijn nog worden ingevuld. ”Het is heel
van de binnenkomende premies wordt
model, zodat de regelgeving efficiënt kan
begrijpelijk dat de top van verzekerings-
belegd. De laagrenderende zorgverzeke-
worden ingebed. Bovendien hebben
bedrijven zich zorgen maakt. In sommige
raars gingen de levenverzekeraars al voor.
verzekeringsbedrijven grote twijfels of de
gevallen moeten ze grote wijzigingen
Daar is een verknipte markt in enkele
regelgeving voldoende kan worden
doorvoeren in hun werkwijze. Het kan vele
jaren verworden tot een sector waarin vier
aangepast om reële problemen te kunnen
maanden in beslag nemen voordat dit
(coöperatieve) partijen met een markt-
ondervangen. In het onderzoek brengen
efficiënt is ingebed in hun organisaties.
aandeel van 90% opereren.
topfunctionarissen van verzekerings-
Doordat de details hiervan nog onbekend
bedrijven hun zorgen tot uitdrukking
zijn, kan dat voor extra vertragingen
over de mate waarin de nationale over-
zorgen”, benadrukt Krekel. ”Hoewel al vóór
pas met het jaarverslag van DNB over
heden naleving van de richtlijn kunnen
de financiële crisis van 2008 is besloten
2010. Dit maakte melding van het feit dat
Het onderzoek van Moody’s loopt in de
afdwingen. ”Sommige verzekeraars wijzen
Solvency II in te voeren, is de uitwerking
het aantal in Nederland actieve verzeke-
op de grote culturele verschillen tussen
ervan hierdoor zeker beïnvloed. Hoewel er
ringsmaatschappijen in snel tempo terug
Noord- en Zuid-Europa. Zij vrezen dat dit
een breed draagvlak voor is, hebben veel
loopt. In 2010 zijn 25 namen uit de
een gelijkwaardige toepassing van de
verzekeraars nog twijfels over de toepas-
registers van de toezichthouder geschrapt.
regels in de gehele EU in de weg staat”,
baarheid van deze nieuwe regelgeving.”
In vier jaar tijd is daarmee het aantal met
aldus Henk-Guus Krekel, Partner Financial
De overheersende mening is in het
een vijfde afgenomen van 368 tot nog
Services van Atos Consulting. ”Ook bestaat
onderzoek op treffende wijze verwoord:
295 aan het eind van 2010. Het aantal
6
De onderlinge april 2011
211.0315 FOV April 4:210.1001 FOV November 9
26-04-2011
15:48
Pagina 7
onder toezicht staande levensverzekeraars
al jaren rond de 5%. Tot 2009 daalde de
hierbij favoriet, gevolgd door Telecom, kleding en verzekeringen.
bedraagt nog minder dan vijftig: 47 (54).
gemiddelde verzuimduur en steeg de
Bij de uitvaartverzekeraars (met WTN-
frequentie. In 2009 sloeg deze trend om
vergunning) resteren 31 maatschappijen
in een stijgende duur en dalende
(33). De registers van DNB tellen nog wel
frequentie, die in 2010 doorzet. Met nog
veel namen van buitenlandse verzekeraars
geen drie vacatures per 100 werknemers
Een belangrijke les van de kredietcrisis is
die onder toezicht van hun thuisland staan
blijft het vacaturepercentage in 2010
dat toezichthouders niet alleen kunnen
of met kennisgeving actief mogen zijn
ongeveer gelijk aan 2009. Deze ontwikke-
varen op financiële cijfers van financiële
in ons land. Het gaat om honderden
lingen blijken uit de CVS-statistiek Arbeids-
instellingen. Zeker zo belangrijk voor de
maatschappijen: 211 levensverzekeraars
voorwaarden.
en 795 schadeverzekeraars.
Toezicht DNB – niet bij cijfers alleen
risico’s die ondernemingen lopen, is het menselijk gedrag dat achter de cijfers
Verzekeraars vrezen piek in zorgpremie
schuil gaat. Gedrag en cultuur zijn dan ook
Het aantal bij de AFM geregistreerde financiële dienstverleners is in 2010 gedaald
Zorgverzekeraars vrezen de komende jaren
de loop van dit jaar zijn de eerste resul-
de toezichtprioriteiten van DNB dit jaar. In
tot onder de negenduizend. Het aantal
de premie voor de basisverzekering fors te
taten te verwachten van een onderzoek
tussenpersonen nam met 343 af. Dat valt
moeten verhogen vanwege de extra eisen
naar de wijze waarop beslissingen worden
in het perspectief van de marktontwikke-
die in het kader van Solvency II aan hun
genomen bij financiële instellingen.
lingen en de cijfers over 2009 mee. In dat
financiële buffers gesteld gaan worden.
De recente reclamecampagnes zijn
jaar verlieten 845 intermediairs de markt.
Deze verhoging komt boven op de
illustratief voor de veranderende toon die
Dat betekende een afname van het inter-
premieverhoging die het gevolg is van de
de financiële wereld na de kredietcrisis
mediaire bestand van ruim 8%. De
stijgende zorgkosten. Naar verwachting van
aanslaat. Stonden de financiële instellingen
procentuele daling is in 2010 beperkt
Zorgverzekeraars Nederland loopt de
eerst nog borg voor een groots en
gebleven tot bijna 4%. Het AFM-register
stijging in de honderden euro’s per verze-
meeslepend leven, nu probeert men zich
telt nu nog 8.905 dienstverleners die
kerde. De verhoging is wel eenmalig; als
steeds meer te laten kennen als degelijk
bemiddelen en/of adviseren in verzeke-
de buffers eenmaal zijn aangevuld, hoeft
en betrouwbaar. Het is een logische
ringen, kredieten en enkele bancaire
er geen extra premie meer te worden
reactie op het fors gedaalde vertrouwen
producten. De AFM trok in 2010 van circa
geheven. De eisen – en daarmee de
van het publiek in de financiële sector, in
900 intermediairs de (deel-)vergunningen
premie – zullen echter verder stijgen als
zijn bestuurders en in hun motieven. Het
in. Ongeveer 80 kantoren vonden hun
de plannen van minister Schippers van
tij moet worden gekeerd: de financiële
einde in de vorm van een faillissement.
Volksgezondheid doorgaan om verzeke-
sector moet weer krediet opbouwen bij
Tegenover de intrekkingen stonden tussen
raars meer risico’s te laten lopen. Die
het publiek.
de 500 en 600 nieuwe toetreders. Dit
plannen voorzien onder andere in een
aantal nieuwkomers is vergelijkbaar met
afbouw van het vereveningsstelsel.
2009. Het register bevat voorts nog
Belang van de klant De Commissie Maas nam het voortouw in
producten. Het aantal aanbieders is even-
6% groei internetverzekeraars
eens met 4% (in absolute cijfers 34)
De omzet van internetverzekeraars is in
banken de klant weer voorop gaan stellen.
gedaald.
2010 met 6% gestegen tot € 515 mln.
Daarvoor doet deze commissie een hele
Ziektekostenverzekeraars en autoverzeke-
reeks aanbevelingen. Maar behalve
De werkgelegenheid in de bedrijfstak is in
ringen doen het hierbij goed, evenals reis-
banken, moeten ook toezichthouders hun
2010 sterker gedaald dan in de jaren
en inboedelverzekeringen. Het totale
lessen trekken. Als de toezichthouder
daarvoor. De afname bedraagt 2,5%. Over
aantal internetkopers bedraagt inmiddels
slechts kijkt naar de solvabiliteit en de
de periode 2005-2010 is de afname
ruim 9 miljoen personen. Hiervan schaften
liquiditeit van een onderneming, dan kan
gemiddeld 1%. Het ziekteverzuim blijft
600.000 mensen in 2010 voor het eerst
die blind raken voor risico’s die voort-
stabiel: het verzuimpercentage schommelt
online een product aan. Reizen blijven
841 namen van aanbieders van financiële
april 2009. Voor het broodnodige vertrouwensherstel bepleit deze commissie dat
vloeien uit gedrag en cultuur. De financiële De onderlinge april 2011
7
211.0315 FOV April 4:210.1001 FOV November 9
26-04-2011
15:48
Pagina 8
cijfers van een onderneming kunnen
consistentie in hun besluitvorming. Dit zijn
groep ten koste gaat van een kritische
suggereren dat ’de hemel strak blauw is’,
twee elementen uit de door DNB gepubli-
discussie. In het ergste geval krijgt de
terwijl in de ondernemingscultuur en
ceerde beleidsvisie ’De 7 elementen van
groep de illusie onkwetsbaar te zijn, en zet
gedrag risico’s schuilen voor de levensvat-
een integere bedrijfscultuur’, die de
haar grenzeloze zelfoverschatting aan tot
baarheid op de lange termijn. Zo kan een
grondslag vormt voor het toezicht op
het nemen van grote risico’s. En omdat de
onevenwichtige besluitvorming ertoe
gedrag & cultuur. DNB doet dit onderzoek
groepsleden het altijd eens zijn met elkaar,
leiden dat onjuiste of ondoordachte
onder acht financiële ondernemingen, niet
en nooit een tegengeluid horen, zijn ze er
beslissingen worden genomen die de
alleen banken, maar ook verzekeraars
ook nog eens van overtuigd dat ze moreel
soliditeit van de instelling kunnen onder-
en pensioenfondsen. De onderzoekers
’de beste’ zijn. Een ander gedragsrisico-
mijnen.
zoomen in op enkele belangrijke beslis-
profiel is dat van de ’narcistische’ leider.
singen van ondernemingen. Denk daarbij
Omdat de narcist geen ruimte geeft voor
Nieuw expertisecentrum
aan productintroductie, investeringen en
input – laat staan kritiek – van anderen,
Een intensivering van het prudentieel
organisatiewijzigingen. Is in de besluit-
ligt ook hier risicovol gedrag op de loer.
toezicht op gedrag en cultuur van finan-
vorming daarover naar meer gekeken
Maar als de narcist zich in het gezelschap
ciële ondernemingen heeft prioriteit voor
dan de financiële consequenties? Is ook
weet van anderen die hem van repliek
DNB. Dit gaat gelijk op met andere
nagedacht over de gevolgen voor de
kunnen dienen, zijn de risico’s een stuk
vernieuwingen in het toezicht, zoals de
werknemers, voor de klanten en de
minder.
invoering van de nieuwe toezichtraam-
andere belanghebbenden? Dergelijke
werken Bazel III en Solvency II en de
vraagstukken staan centraal voor de onder-
Donderwolken
versterking van het macroprudentieel
zoekers. Daarbij toetsen zij in hoeverre
Het toetsen en beoordelen van gedrag en
toezicht. DNB is er alles aan gelegen om
ondernemingen hun eigen procedures
cultuur van een bestuur van een onder-
gedrag en cultuur en de mogelijke risico’s
goed naleven en of de ’checks and
neming, van de gehele onderneming, is
van dien scherper in het vizier te krijgen.
balances’ in de praktijk adequaat zijn.
een nieuw en deels nog onontgonnen
Zo worden dit jaar onder meer onder-
Andere aandachtspunten zijn de trans-
werkterrein. Maar dit mag toezichthouders
zoeken gedaan naar beloningen, board
parantie van de besluitvorming en het
er niet van weerhouden om verder te
effectiveness en naar evenwichtige en
voorbeeldgedrag van de bestuurders: de
kijken dan de financiële cijfers. Want
consistente besluitvorming. Om dit
’tone at the top’. DNB bespreekt de resul-
problemen in de cultuur of gedrag van
toezicht op gedrag en cultuur meer
taten van dit onderzoek met de betrokken
een onderneming kunnen hun weerslag
handen en voeten te geven, is een nieuw
instellingen. De algemene bevindingen
krijgen op de onderneming, haar klanten,
expertisecentrum Cultuur, Organisatie en
maakt DNB daarna publiek.
haar werknemers, en andere stakeholders.
Integriteit (COI) van start gegaan. De
Dat vraagt om preventief onderzoek. Want
experts ontwikkelen nieuwe toezicht-
Risicoprofielen
de toezichthouder wil potentiële donder-
methoden en adviseren bij lastige
Met de laatste inzichten uit de wetenschap
wolken zien naderen voordat zij tot uit-
dossiers. Ook zijn zij betrokken bij de
en praktijk kan DNB haar toezicht op
barsting komen.
toetsing van de deskundigheid van
gedrag en cultuur verder ontwikkelen.
bestuurders. Met dit initiatief voor het
Leidraad vormt een overzicht van gedrags-
toezicht op gedrag en cultuur van onder-
en cultuurrisico’s voor financiële onder-
AFM: Markt maakt werk van klantbelang
nemingen loopt DNB voorop in het inter-
nemingen. De toezichthouder zoomt in op
De AFM heeft haar jaarverslag over 2010
nationale toezichtland.
die risico’s die de stabiliteit van de onder-
gepubliceerd. Daaruit blijkt dat het
neming vroeger of later kunnen onder-
optreden van de toezichthouder een
Besluitvorming onder de loep
mijnen. Ter illustratie twee voorbeelden:
zichtbaar effect heeft op de financiële
Een start is gemaakt met het eerste onder-
groupthink en narcistisch leiderschap.
markten. De communicatie met klanten is
zoeksproject om het besluitvormings-
Groupthink is een klassiek voorbeeld van
verbeterd en het advies over complexe
proces van financiële ondernemingen te
risicovol gedrag, waarbij het streven naar
producten is op een hoger niveau uitge-
toetsen op de evenwichtigheid en
eensgezindheid en harmonie binnen de
komen. Daarmee komt het klantbelang
8
De onderlinge april 2011
211.0315 FOV April 4:210.1001 FOV November 9
26-04-2011
15:48
Pagina 9
steeds centraler te staan. ”Partijen gaan de goede kant op, maar we zijn er nog niet”,
Indexcijfers voor gebouwen-, inboedel- en glasverzekering
aldus de AFM in het jaarverslag. In 2010 werden 53 (2009: 52) boetes uitgedeeld, voornamelijk in verband met overtredingen ten aanzien van klantgericht adviseren. Er werden 42 (59) lasten onder dwangsom opgelegd. Dit speelde vooral bij onderzoeken naar activiteiten waarvan onduidelijk was of deze al of niet legaal waren. De maatregelen die in dit verband werden opgelegd, hadden doorgaans betrekking op het aanleveren van informatie. Voor het doen van aangifte werd het Openbaar Ministerie 12 (15) maal benaderd, onder andere wegens het ontbreken van een vergunning en wegens marktmisbruik. De netto lasten van de AFM bedroegen
gebouwen*
inboedels
1990 = 100
1993 = 100
mei 2010 juni juli augustus september oktober november december januari 2011 februari maart april
163 157 157 157 153 153 153 153 153 153 153 153
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
116,3 120,5 125,2 130,8 137,3 142,1 141,6 140,9 141,0 146,0 149,8 152,4
glas
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
2,0% 3,7% 6,8% 4,4% 2,8% 0% 0% 1,5% 1,7% 6,8% 2,9%
* Het indexcijfer gebouwen is vanaf december 2009 gebaseerd op de Outputprijsindex Bouwkosten Nieuwbouwwoningen.
conform de begroting € 77 mln. De overheid draagt hier 34% van bij. Het
die separaat met de klant worden
deze wijze van productaanschaf kiezen,
aantal medewerkers bedroeg in 2010 493
afgerekend”. De bewindsman vertrouwt
”maar alleen na een toetsing die nagaat
(495) personen.
erop dat het verschil ”bij goede markt-
of dit type dienstverlening past bij de
werking in het zuivere marktmodel”
betreffende klant”. De minister kijkt
De Jager slaat piketpalen voor de toekomst
vanzelf zichtbaar zal worden. Hij kondigt
hiervoor naar een vergelijkbare toets die
aan die ontwikkeling nauwgezet te zullen
al bestaat bij producten onder de Mifidregelgeving.
Minister Jan Kees
monitoren ”om erop toe te zien of de
de Jager van
markt hier goed zijn werk doet”. Mocht dat
Financiën heeft op
niet het geval zijn, dan grijpt het ministerie
Geen efficiencyvergoedingen of volume-
13 april een brief
in. ”Ik sluit niet uit dat als er onvoldoende
eisen
naar de Tweede
onderscheid tussen prijzen van producten
De brief van De Jager laat er geen misver-
Kamer gestuurd
van directe aanbieders en prijzen van
stand over bestaan dat Financiën aanstuurt
waarin hij zijn visie
producten die via het intermediaire kanaal
op het verdwijnen van alle geldstromen
op een aantal
worden aangeboden optreedt, ik hier
tussen aanbieders en adviseurs/bemidde-
actuele onderwerpen uiteenzette:
nadere maatregelen voor zal treffen.
laars. Tegen die achtergrond ziet de
Verdergaande kostentransparantie van
minister dan ook geen heil in efficiency-
producten is een maatregel die ik in dit
vergoedingen, waar intermediairorganisatie
Per kanaal verschil in premie ”Voor een gelijk speelveld is het van
kader kan overwegen. Ik ga er vooralsnog
Adfiz lange tijd sterk op aandrong. Dat
belang dat de prijzen van de
van uit dat de markt hier zelf oplossingen
zouden vergoedingen moeten zijn die
(netto)producten die via dviseurs/bemid-
zal ontwikkelen, omdat concurrerende
verzekeraars of banken aan het inter-
delaars worden gedistribueerd, lager zijn
aanbieders hier voordeel van kunnen
mediair betalen voor werkzaamheden die
dan de prijzen van vergelijkbare producten
ondervinden.” Als klanten kiezen voor
zij de aanbieder uit handen nemen. ”De
van banken en direct writers”, zo stelde
aanschaf zonder advies, ’execution only’,
klant betaalt voor advies en bemiddeling”,
De Jager in zijn brief. Producten die via
moeten zij ”op niet mis te verstane wijze
stelt De Jager. ”Als kosten van bemidde-
het intermediair verlopen ”kennen immers
geïnformeerd worden over de risico’s
lingswerkzaamheden niet zijn uit te leggen
geen advies- en distributiekosten, omdat
die hieraan zitten”. Een klant mag voor
aan de klant, moet de bemiddelaar zich De onderlinge april 2011
9
211.0315 FOV April 4:210.1001 FOV November 9
26-04-2011
15:48
Pagina 10
S L O TA R T I K E L
afvragen of hij nog wel zaken wil doen
Adviesnota desnoods met lening betalen
met die betreffende aanbieder.” Verder wil
Als klanten een adviesnota niet met eigen
het ministerie een einde maken aan
middelen kunnen of willen betalen,
volume-eisen van aanbieders richting het
kunnen zij een lening sluiten. In zijn brief
intermediair. Hoe dat moet worden
stelt de minister dit in de passage over
afgedwongen, is nog onduidelijk. De Jager
”de toegankelijkheid van het tussenperso-
door de sociale partners in de koop-
denkt aan het kopiëren van regels rond
nenkanaal” en dan vooral ”de toeganke-
vaardij en de zeevisserij, coördineert de
’belangenconflicten’ zoals die in de beleg-
lijkheid van advies voor minder draag-
bestuurlijke ondersteuning en behartigt
gingswereld gelden. Voorts zal onderzocht
krachtige klanten”. Aan de optie tot het
de belangen van scheepvaartorgani-
worden of het portefeuillerecht, zoals
afsluiten van een krediet voegt De Jager
saties. In de stichting participeren
nu opgenomen in de WFT, ”nog past
toe dat ”er wel eens is tegengeworpen dat
momenteel negen organisaties,
in het nieuwe marktmodel dat ik voor
dit een omslachtige manier is, maar in
waaronder een opleidings- en ontwik-
ogen heb”.
Stichting Scheepvaart De Stichting Scheepvaart, opgericht
veel branches is dit heel gebruikelijk”. De
kelingsfonds, de arbodienst Marbo B.V.,
bewindsman verwacht dat marktwerking
de Vereniging Zee-Risico 1967 (voor
Kosten aanbieder in dienstverlenings-
ervoor zal zorgen dat minder draag-
loondoorbetalingsverplichtingen tijdens
document
krachtige klanten ook prijstechnisch
ziekte ten behoeve van zeevarenden
Minister De Jager is vast van plan een
bediend blijven worden. Verder komt de
die in een land wonen waarmee
gelijk speelveld te creëren tussen het
minister terug op de eerder al eens aan-
Nederland geen verdrag inzake sociale
directe kanaal van aanbieders en het
gekondigde ’geldwinkels’: ”Komend jaar
zekerheid heeft gesloten) en twee
kanaal van adviseurs/bemiddelaars. Om
vindt er een aantal kleinschalige pilots van
onderlinge waarborgmaatschappijen.
de verschillen helder te maken, moeten
’Het Financieel Loket’ plaats. Daar kunnen
De OWM AZVZ U.A. verzekert zee-
ook aanbieders in de toekomst een dienst-
consumenten terecht voor algemene infor-
varenden tegen ziektekosten en is
verleningsdocument gaan opstellen. Daarin
matie over of doorverwijzing naar finan-
sinds 1 januari 2011 een label van
moeten zij onder meer inzicht gaan geven
ciële producten. Het zal hierbij niet gaan
zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid.
in hun advies- en distributiekosten. Dat zal
om advisering; dit is immers vergunning-
De OWM Zee-Risico 1996 U.A.
in nominale termen, dat wil zeggen in euro’s, moeten geschieden, zodat klanten
plichtig.”
verzekert de loondoorbetalingsplicht van werkgevers gedurende de eerste
kunnen vergelijken. Hoe de kosten (vanaf
twee jaar van ziekte van werknemers,
2013) in het dienstverleningsdocument
het WIA-hiaat van arbeidsongeschikte
gemeld moeten worden, is nog
werknemers, de kosten door ziekte of
onderwerp van studie. ”Misrepresentatie
ongeval van werknemers waarvoor
van die kosten door ze lager voor te
zeewerkgevers aansprakelijk zijn,
stellen dan ze werkelijk zijn”, wil De Jager
bepaalde werkgeversgerelateerde
in elk geval tegengaan. Daarnaast moet
ziekte- en re-integratiekosten en het
uit het dienstverleningsdocument duidelijk
eigenrisicodragerschap van de WGA.
blijken ”of en zo ja, in welke mate er een vergelijking van producten van verschillende aanbieders wordt gemaakt”. Tot slot moet bij functionarissen die in dienst zijn van een aanbieder helder zijn ”welke prikkels de advisering vanuit de aanbieder beïnvloeden”, zo stelt de bewindsman. ”Ook in dat laatste geval kunnen zij zich niet kwalificeren als onafhankelijke adviseur, omdat dat misleidend kan zijn.” 10
De onderlinge april 2011
211.0315 FOV April 4:210.1001 FOV November 9
26-04-2011
15:48
Pagina 11
OWM Zee-Risico 1996 U.A. in Amsterdam
Oppassen voor een neerwaartse spiraal door hogere beheerskosten
gerelateerde organisaties. Anthony van Kempen, de financiële man, werkt nu circa anderhalf jaar voor de onderlinge, op tijdelijke basis. Eerder werkte hij lange tijd bij Unilever en Achmea. Beiden zijn ook werkzaam voor andere organisaties die in
De sociale structuur in de koopvaardij en de zeevisserij is vanzelfsprekend
de Stichting Scheepvaart participeren. Daar
op de specifieke bijzonderheden van deze bedrijfstakken geënt. Veelal zijn
is ook voldoende gelegenheid voor, want
de mensen die erin werken, lange tijd van huis, hun werkperioden zijn
de OWM Zee-Risico 1996 is niet bijzonder
ongewoon over het jaar verdeeld en wie ziek wordt, loopt het risico in een
groot. Bij elkaar werken in fte’s uitgedrukt
ziekenhuis ver van huis terecht te komen. Dit alles heeft consequenties
vier à vijf mensen voor de onderlinge, die
voor bijvoorbeeld de pensioenopbouw en sociale verzekeringen en
met alle producten bij elkaar een premie-
natuurlijk ook voor de activiteiten van de onderlinge waarborgmaatschappij
jaarinkomen van circa 3 mln realiseert.
Zee-Risico 1996 U.A.
Het bestuur van de onderlinge is paritair samengesteld en bestaat uit vier leden
Hoewel Nederland de naam heeft een
sector deze voorziening niet als een verze-
namens de werkgevers en eveneens vier
grote zeevarende natie te zijn, wat in de
kering. De Verzekeringskamer zag dat
leden namens de werknemers.
eeuwen van de mondiale ontdekkings-
destijds toch wat anders en daarom werd
Het bestuur vergadert ongeveer eens in de
reizen zeker ook het geval is geweest, zijn
er eind 1995 een onderlinge waarborg-
twee maanden, doorgaans in Rotterdam,
de huidige koopvaardij en zeevisserij
maatschappij voor opgericht.
in een van de kantoren van de sociale
bedrijfstakken met een relatief beperkte
partners. Gevraagd naar belangrijke
omvang. Lange tijd nam die omvang
DIRECTIE EN BESTUUR
gesprekspunten in de bestuursvergade-
alleen nog maar af, maar dankzij fiscale
De onderlinge wordt door een twee-
ringen in de afgelopen periode hoeven
steunmaatregelen is het aantal schepen
hoofdige directie geleid. Gerard Stark,
Stark en Van Kempen niet lang na te
onder Nederlandse vlag nu redelijk stabiel
met name belast met het beleid en de
denken. Bijna alle aandacht gaat
te noemen. De koopvaardij kent ruim
producten van de onderlinge, werkt al
momenteel uit naar Solvency II en alle
tweehonderd werkgevers. Sommigen
enkele decennia voor aan de scheepvaart
aspecten die daarmee samenhangen.
Anthony van Kempen.
Gerard Stark.
hebben slechts één schip met bemanning en anderen hebben tientallen schepen met wel vijf- tot zeshonderd man personeel. In totaal gaat het om ongeveer 4.500 werknemers – en dit aantal neemt nog wel steeds af – die verzekerd zijn voor de Nederlandse sociale verzekeringen. Daarnaast wonen zo’n 15.000 werknemers in landen waarmee Nederland geen verdrag inzake sociale zekerheid heeft, bijvoorbeeld de Filippijnen, Indonesië en Rusland. Werkgevers moeten voor al deze zeevarenden de ziektekosten aan boord en buiten Nederland betalen. De verzekering van deze ziektekosten buiten Nederland is het ’moederproduct’ van de onderlinge ZeeRisico 1996. Vóór 1996 beschouwde de
De onderlinge april 2011
11
211.0315 FOV April 4:210.1001 FOV November 9
26-04-2011
15:48
Pagina 12
ANDERS OPLOSSEN
natuurlijk kunnen verhogen, maar dan kom
verzekeraars overstappen en wint uiteindelijk het geld.”
”Deze onderlinge heeft een heel duidelijke
je in een rare spiraal terecht. Door de
functie”, vertelt Anthony van Kempen,
hoge kosten ga je dan op een commer-
”maar wordt bijna gemold door de regel-
ciële verzekeraar lijken, terwijl we hier alles
ONTWIKKELINGEN
geving die op ons afkomt. Solvency II en
heel ’low key’ doen. Je ziet hier geen
In de komende jaren zal OWM Zee-Risico
alles wat daarmee samenhangt, drukt heel
uitspattingen als dure directieauto’s of een
1996 nog met diverse ontwikkelingen te
zwaar op een onderlinge als Zee-Risico
bonussysteem.” Van Kempen voegt eraan
maken krijgen. Van belang daarbij is de
1996. De solvabiliteit is het probleem niet,
toe dat juist deze problematiek aanleiding
maritieme regelgeving. In 2006 is binnen
absoluut niet, we hebben een behoorlijk
is geweest om een jaar geleden lid van
de International Labour Organisation het
eigen vermogen en dus een gezonde
de FOV te worden. ”We zijn blij dat de
Maritiem Arbeidsverdrag tot stand
solvabiliteit. En mocht het niet voldoende
federatie hiermee actief aan de slag is.
gekomen en dit wordt momenteel in de
zijn, dan is de sector best bereid om het
Wij hebben wat dat betreft een partij
Nederlandse regelgeving ingepast.
aan te vullen, dat is de discussie niet.
nodig die er voor ons is en waar we
Relevant voor de onderlinge is de vraag
Onze grootste zorg is dat het te duur gaat
worden gehoord. De FOV past daarom
wie nu eigenlijk de werkgever aan boord
worden om deze club in de lucht te
heel goed bij ons.”
van een schip is. ”Hebben we straks met
houden. De regelgeving vraagt immers
verschillende werkgevers aan boord te
allerlei bijzondere posities te hebben: een
CONCURRENTIE
maken?”, aldus Gerard Stark. ”En moeten
interne accountant, een risicomanager en
Ook voor Gerard Stark is premieverhoging
we dan in de Filippijnen onze premies
een compliance officer. Daar zijn wij veel
vanwege hoge beheerskosten geen optie.
gaan innen? Dat zou het natuurlijk
te klein voor – in een kleine onderlinge
De concurrentiepositie van de onderlinge
allemaal behoorlijk ingewikkeld maken.”
moet je dat anders oplossen. De beheers-
zou daarmee immers ernstig worden
Ook de eventuele invoering van een
kosten worden anders zo hoog, dat je in
verzwakt. ”Onze verzekeringen worden
poortwachtersregeling voor de Werkloos-
de verliezen raakt. Je zou dan de premies
ook door grote verzekeraars aangeboden”,
heidswet zou belangrijke consequenties
licht hij toe. ”Onze regelingen zien er
voor de onderlinge kunnen hebben.
soms anders uit, maar op zich doen we
Vooralsnog echter lijkt het zaak eerst het
COLOFON
eigenlijk niets bijzonders. Wel bijzonder is
hoofd te bieden aan Solvency II en de
De onderlinge is een uitgave van de FOV (Federatie van Onderlinge Verzekeringmaatschappijen in Nederland) en verschijnt 10 keer per jaar in een oplage van 1.250 exemplaren. Leden van de FOV zijn gratis geabonneerd op De onderlinge.
onze nauwe samenwerking met andere
nieuwe toezichtregelgeving. Anthony van
maritieme organisaties. Daarin zit ook de
Kempen: ”We moeten ervoor oppassen
winst voor de bedrijfstak, naast het feit
dat we ons niet door angst laten leiden,
Redactiecommissie:
Chris van Toor
Met medewerking van: Peter van Steen, Geldermalsen en Hester Heleen Fotografie, Amerongen Redactiesecretariaat:
Productie en druk:
Loes Malherbe Postbus 92 3980 CB Bunnik T 030 - 656 71 60 F 030 - 656 75 04 E
[email protected] I www.fov.nl Drukkerij De Eendracht, Schiedam
© Overname van (gedeelten van) artikelen is toegestaan mits de bron wordt vermeld. ISSN 0927-6173
12
De onderlinge april 2011
dat we het voor de bedrijfstak goed en
want dan overkomt het ons juist!” Gerard
goedkoop willen doen, zonder winst te
Stark: ”Dat is waar, maar we moeten wel
willen maken. Juist door die samenwerking
proberen te voorkomen dat het ons
met bijvoorbeeld de arbodienst Marbo en
overkomt. We moeten proberen invloed
de ziektekostenverzekeraar AZVZ, waar een groot deel van de zeevarenden is verzekerd, kunnen we zaken veel beter en sneller organiseren dan als een grote verzekeraar dat zou moeten doen. Bovendien kennen we onze werkgevers, weten we met wie we zaken doen en hoe hun bedrijf in elkaar zit, en we kunnen daar dus rekening mee houden. Maar op het moment dat we slecht werk zouden leveren of te duur zouden worden, zullen werkgevers naar grote
uit te oefenen en de FOV is daar een
belangrijke partner bij!”