Portretten van de Digitale Trapvelden een tussenstand na het eerste jaar

Portretten van de Digitale Trapvelden een tussenstand na het eerste jaar

Deze publicatie is gemaakt in het kader van de landelijke conferentie ‘Scoren op het Digitaal Trapveld’ 7 november 2001 te Rotterdam

Auteurs:

Syb Groeneveld, Natasja van den Berg, en Joeri van den Steenhoven (Nederland Kennisland)

Steven Lenos (Instituut voor Publiek en Politiek)

Deze publicatie is gemaakt door Stichting Nederland Kennisland en Instituut voor Publiek & Politiek in opdracht in opdracht van de minister voor Grotesteden- en Integratiebeleid, ministerie BZK Meer informatie over en voor de digitale trapvelden is te vinden op www.trapveld.nl.

Inhoudsopgave Inleiding

5

Het eerste jaar van de trapvelden, een dwarsdoorsnede

7

Juryrapport Digitale Trapveld Trofee

10

Leeswijzer voor de portretten

11

De portretten: 12 14 16 18 20 22 24 27 29 32 34 37 39 41 43 46 48 52 54 57 61 64 66 69 72 75 77 80 83 85 88

V Alkmaar N Almelo Amersfoort T Amsterdam, stadsdeel Slotervaart N Amsterdam, stadsdeel Zeeburg Arnhem V D N Breda N D N Den Bosch Den Haag Deventer Eindhoven T Emmen N T Enschede N V Groningen N D Haarlem N Heerlen Helmond Hengelo V N D N T D N Leeuwarden N Leiden Lelystad Maastricht V N Nijmegen Rotterdam, deelgemeente Delfshaven Rotterdam, deelgemeente Feijenoord Schiedam Tilburg Utrecht Venlo Zaanstad N T Zwolle

Adressenoverzicht Digitale Trapvelden N T

= Nominatie Trapveld

D N

= Nominatie Deelnemer

90 V N

= Nominatie Vrijwilliger

Inleiding Op donderdag 6 april 2000 verrichtte minister Van Boxtel voor Grote Steden- en Integratiebeleid de aftrap van het project 'Digitaal Trapveld'. Digitale trapvelden zijn laagdrempelige gelegenheden in aandachtswijken van de dertig steden die onder het grotestedenbeleid vallen, waar inwoners van deze wijken op een toegankelijke wijze in contact kunnen komen met informatie- en communicatietechnologie (ICT). Minister Van Boxtel stelde 20 miljoen gulden beschikbaar voor 30 gemeenten om een of meerdere trapvelden op te zetten. De doelstellingen van een digitaal trapveld zijn: • Verkleining van de digitale kloof: bevordering van de zelfredzaamheid van de inwoners van de betreffende wijk middels vergroting van hun algemene ICT-vaardigheden. • Verbeteren arbeidsmarktpositie: verhogen van het arbeidsmarktperspectief van de inwoners van de betreffende wijk middels vergroting van specifieke ICT-vaardigheden. • Versterken sociale cohesie / community building: het bevorderen van contacten tussen verschillende groepen bewoners in de betreffende wijk, zowel van verschillende etnische herkomst als van verschillende leeftijdsgroepen. De naam ‘trapveld’ is gekozen omdat dit refereert aan een plek in de buurt waar je samenkomt om te oefenen, te leren en te experimenteren. Johan Cruijff, waarschijnlijk de beste voetballer uit de historie, is het levende bewijs dat een simpel trapveldje tot geweldige resultaten kan leiden. Hoewel door deze naam misschien de indruk wordt gewekt dat dit project vooral gericht is op jongeren, is dit absoluut niet het geval. Wat dat betreft had het Digitaal Trapveld ook net zo goed een Digitaal Jeu de Boules-veld of Digitaal Koffiehuis kunnen heten. En een trapveldje is er ook niet alleen voor jongens; in menig trapveld zwaaien vrouwen de scepter en dragen vrouwen als docent of vrijwilliger bij aan de resultaten. Maar ook de bewoners van trapvelden tonen een bont beeld: jong en oud, allochtoon en autochtoon, vrouwen en mannen. Een trapveld is er voor alle wijkbewoners. In oktober 2000 zijn de gemeenten begonnen met de opbouw van de trapvelden en inmiddels hebben de meeste trapvelden hun deuren geopend. De diversiteit tussen de trapvelden is groot en dat was ook precies de bedoeling. Er is nog niet met zekerheid te zeggen welke specifieke invulling van een digitaal trapveld succesvol is. Waarschijnlijk zal het zo zijn dat een bepaalde aanpak in de ene wijk wél en in de andere wijk níet succesvol is. Daarom is het des te belangrijker gezamenlijk te leren en elkaars ervaringen uit te wisselen. Met dat doel organiseert het ministerie BZK i.s.m. het Instituut voor Publiek en Politiek en Stichting Nederland Kennisland een landelijke conferentie op 7 november 2001 in Rotterdam. Daar komen de trapvelden na het eerste jaar samen om van elkaar te horen hoe het gaat, waar ze trots op zijn en waar ze nog mee worstelen. De medewerkers van de eerste digitale trapvelden zijn pioniers. Toen iedereen begon wist niemand nog wat een trapveld precies was en hoe het op te zetten. Digitale trapvelden kunnen snel gezien worden als een plek met computers. Maar het draait in de eerste plaats om mensen. De uitdaging is om mensen te helpen ICT in hun eigen voordeel te leren gebruiken. Door kennismakingscursussen te geven of gewoon de computer beschikbaar te stellen en bij de eerste stappen wat begeleiding te bieden. Maar een trapveld gaat wel verder dan dat. Het kan ICT inzetten om het contact tussen mensen te verbeteren. Het kan een levendige ontmoetingsplaats zijn in de wijk waar bijvoorbeeld ook een (digitale) wijkkrant wordt gemaakt, of een digitaal buurtgeschiedenisboek. Om te laten zien waar de trapvelden na hun eerste jaar staan en het leren tussen de trapvelden te ondersteunen, zijn portretten gemaakt van trapvelden uit alle 29 steden. Deze portretten geven een goed beeld van de diversiteit die de trapvelden bieden. In dit eerste jaar is al veel geleerd hoe een trapveld op te zetten. Daar zijn prachtige voorbeelden van, maar her en der zien we ook nog worstelingen. Vanzelfsprekend. Maar als je alle portretten leest, zie je vooral hoe door het hele land vol energie en op allerlei manieren wordt gewerkt om van de trapvelden een succes te maken. Daar kan iedereen alleen maar trots op zijn. Deze bundel begint met een dwarsdoorsnede van de trapvelden. Wat is er bereikt na het eerste jaar en wat is het algemene beeld? Vervolgens staan de genomineerden van de Trapveld Trofee vermeld. Deze nominaties staan ook apart aangegeven in de portretten. Daarna volgen de portretten en tot slot een overzicht van alle adressen van digitale trapvelden in heel Nederland.

Portretten Digitale Trapvelden - november 2001

5

Het eerste jaar van de trapvelden, een dwarsdoorsnede Een jaar geleden zijn 29 steden aan de slag gegaan met het opzetten van Digitale Trapvelden. Met veel enthousiasme is gewerkt aan het opbouwen ervan. Er zijn prachtige ideeën bedacht en gerealiseerd maar er zijn ook nog genoeg vragen, zo bleek bij het opstellen van de portretten. De diversiteit is in ieder geval omgekend. Dat geldt zowel voor de locaties, het type activiteiten, de organisatie als de doelgroepen waarop men zich richt. Toch zijn er wel degelijk enkele overeenkomsten te zien in de ontwikkeling van de trapvelden in hun eerste jaar. In dit hoofdstuk geven we enkele algemene observaties. Een dwarsdoorsnede van de trapvelden.

1. Veel meer trapvelden dan verwacht Toen vorig jaar de subsidieregeling voor de trapvelden werd opgesteld, ging men uit van 34 trapvelden. Dat betekende één trapveld per stad en twee trapvelden in de grootste vier steden (Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht). Inmiddels is duidelijk dat het er veel meer zijn geworden. Momenteel zijn er 126 trapvelden operationeel en met alle plannen inbegrepen zal dit komende jaar doorgroeien naar zo’n 200 trapvelden. En dan tellen we de trapvelden buiten de steden die vallen onder het grotestedenbeleid niet mee. We kunnen dus gerust zeggen dat het project Digitaal Trapvelden veel in gang heeft gezet.

2. Twee strategieën: satelliet-model en prototype-model De diversiteit tussen de trapvelden is groot. Vaak is gekeken naar de problemen of probleemgroepen in een wijk bij het opzetten van een trapveld. Toch zijn er twee modellen te zien in de strategie die gemeenten hebben gevolgd. Ten eerste is er het satelliet-model. Dit gaat uit van een centraal trapveld met daaromheen verschillende, kleinere internet-plekken. Er worden door de stad heen meerdere locaties opengesteld, vaak bij of voor een specifieke doelgroep. Een bibliotheek, buurthuis of school fungeert als centrale locatie, maar in bijvoorbeeld een jongerenhome, een seniorenwoning of zelfs een supermarkt staan pc’s opgesteld voor publiek gebruik. In sommige steden (bv. Deventer) is zelfs de centrale locatie afwezig en zijn trapvelden eerder internet-hoeken. De keuze is gemaakt om zoveel mogelijk laagdrempelige plekken te maken die optimaal aansluiten bij de doelgroep. In de tweede plaats is er het prototype-model. Een gemeente heeft er in dat geval voor gekozen de subsidie te gebruiken voor de ontwikkeling van een zeer hoogwaardig trapveld dat dient als prototype en voorbeeld voor andere en toekomstige trapvelden. Ook kan dit trapvelden activiteiten en materialen ontwikkelen waarvan andere trapvelden kunnen profiteren. De gemeente Amsterdam heeft hier bijvoorbeeld met Cybersoek en ComputerClubhuis voor gekozen. Maar ook Digitolk in Eindhoven vervult als een van de eerste trapvelden voor andere trapvelden, ook uit andere steden, een voorbeeld-rol.

3. Locatie: trapveld is meestal gevestigd in een bibliotheek, buurthuis of school De meeste trapvelden zijn verbonden met bestaande organisaties. Ze zijn gevestigd in een bibliotheek, buurthuis of school en deze zijn dan meestal de trekker van het trapveld. Het buurthuis en de bibliotheek komen overigens vaker voor als locatie dan de school. Maar met de laatste is wel een verbinding, bijvoorbeeld als de school het trapveld als computerlokaal gebruikt. De locatie heeft ook gevolgen voor de doelstelling, doelgroep en type activiteiten van het trapveld. Een trapveld in een bibliotheek is veel algemener qua doelgroep en doelstelling. Het richt zich voornamelijk op het dichten van de digitale kloof. Een trapveld in een buurthuis heeft vaak meer gerichte doelgroepen. Er vinden ook meer activiteiten plaats die bedoeld zijn om de arbeidsmarktpositie van mensen te verbeteren of de sociale cohesie in de wijk te versterken. Daarnaast mag zeker worden vermeld dat in opvallend veel gevallen gesproken wordt van een revitalisering van het buurtwerk door de komst van een trapveld. Met gepaste trots vertellen trapvelden hoe hierdoor het buurthuis weer actief is geworden en een bekende plek in de buurt.

4. Doelstelling wisselt sterk per trapveld, maar de digitale kloof wordt het meest genoemd Zoals bekend heeft het project Digitaal Trapveld drie doelstellingen: het dichten van digitale kloof, het ver-


7

beteren van de arbeidsmarktpositie en het versterken van de sociale cohesie. Uit de portretten komt duidelijk naar voren dat de eerste doelstelling de meest genoemde is. Cursussen op de meeste trapvelden richten zich, zeker in de eerste fase, vooral op kennismaking met de computer. Dat betekent een open inloop (met enige begeleiding) en basiscursussen voor computergebruik. Veel trapvelden hebben echter moeite om invulling te geven aan de arbeidsmarkt-doelstelling. Toch is in sommige steden een aardige invulling gevonden met bijvoorbeeld werkplaatsen voor het recyclen van tweedehands-computers (bv. Hengelo) en bij anderen zijn WIWers als medewerker op het trapveld actief. Een aantal trapvelden heeft mensen op basis van een ID-baan in dienst, die uiteindelijk door moeten stromen naar regulier werk, dit is bijvoorbeeld in Emmen het geval. Het versterken van de sociale cohesie in de wijk wordt vaker genoemd en hier zijn soms al mooie voorbeelden van te zien. Dit geldt vooral voor trapvelden die in buurthuizen zijn gevestigd. Een trapveld is op deze locaties op de eerste plaats een ontmoetingsplaats voor wijkbewoners, maar er vinden ook specifieke activiteiten plaats zoals culturele avonden of een digitale wijkkrant. Emmen en Leeuwarden zijn hier zeker het vermelden waard. Samen dingen doen blijkt bij spanningen in de wijk toch heel belangrijk. Tot slot moet worden gezegd dat voor activiteiten op het terrein van arbeidsmarkt en sociale cohesie het vaak ook nog om plannen gaat. Het eerste jaar heeft blijkbaar vooral in het teken te hebben gestaan van het neerzetten van een basis: het inrichten van het trapveld met een open inloop en de zeer gewilde basiscursussen. Extra activiteiten zullen de komende tijd ontwikkeld moeten worden, zo zeggen trapvelden ook zelf.

5. Doelgroep: brede of smalle opzet van het trapveld Als het gaat om de doelgroep zijn er twee vormen die terugkomen in de portretten. Aan de ene kant zijn er trapvelden die gericht zijn op alle bewoners van de wijk. Ze beogen een centrale ontmoetingsplaats te zijn waar iedereen terecht kan en zich op zijn of haar gemak voelt. Het zijn brede trapvelden. Aan de andere kant zijn er trapvelden die zich helemaal op één doelgroep concentreren. Die keuze is gemaakt vanuit de probleemanalyse van de wijk (bv. Computer Clubhuis Amsterdam), maar de reden kan ook dat voor een smal gekozen doelgroep betere activiteiten zijn aan te bieden. De trapvelden voor ouderen, vaak in samenwerking met Seniorweb, zijn hier een voorbeeld van. Ouderen voelen zich lang niet altijd op hun gemak als er ook veel jongeren zijn. Dan is een aparte locatie in een vertrouwde omgeving soms een goede oplossing. Overigens gaan steeds meer trapvelden werken met specifieke tijden voor specifieke doelgroepen. Tot slot is er in sommige steden aandacht voor groepen waar wellicht niet meteen aan gedacht wordt. Groningen heeft een trapveld project speciaal voor daklozen en meerdere steden zetten zich in voor gehandicapten (oa Heerlen).

6. Activiteiten: drukte op de open inloop en wachtlijsten voor basiscursussen Eerder kwam al naar voren dat de activiteiten van de trapvelden zich in veel gevallen nog richten op open inloop en basiscursussen computergebruik (bv. een computer knoppencursus, kennismaken tekstverwerken, e-mail & internet). Over de open inloop uren wordt positief gerapporteerd. In een aantal gevallen was het wel erg druk en is men begonnen met regulering door middel van pasjes of reserveringen. Ook was er soms een oververtegenwoordiging van jongeren tijdens de open uren, die dan een eigen dagdeel voor het computeren krijgen toegewezen om zo ook andere groepen aan bod te laten komen. De basiscursussen zijn in de meeste steden erg populair. Zozeer zelfs dat er wachtlijsten bestaan die soms op kunnen lopen tot enkele maanden. Er is dus een grote behoefte aan basiscursussen en deze zullen zeker gegeven blijven worden. Wellicht dat over een aantal jaar minder behoefte aan is, maar voorlopig lijkt dit niet het geval. Wel wordt er door de trapvelden nagedacht hoe voorbij de open inloop en de basiscursus te komen. Want een trapveld is in veel ogen toch meer dan dat. Bij trapvelden die al wat langer open zijn, zijn al mooie en succesvolle activiteiten ontwikkeld, zoals het scholierenpersbureau van Digitolk in Eindhoven. De komende tijd zullen er meer van dit soort activiteiten worden ontwikkeld die, naar we hopen, weer door veel andere trapvelden worden opgepakt

7. Medewerkers: vrijwilligers van levensbelang Vrijwilligers zijn op de meeste trapvelden van levensbelang. Uitzondering hierop vormen de bibliotheken die vaak niet met vrijwilligers werken. Her en der gaat men schoorvoetend met vrijwilligers in zee (bv. met Seniorweb) en zijn de ervaringen positief. Voor de overige trapvelden geldt dat vrijwilligers een belangrijke rol spelen, zowel als begeleider, docent, toezichthouder of het op andere manieren ondersteunen van alle werkzaamheden. Vaak is gekozen voor een model met één professionele coördinator, soms enkele betaalde docenten en een groep vrijwilligers die samen het trapveld organiseren. Dit kan ook meteen bijdragen aan de sociale cohesie in de wijk. De werving van vrijwilligers wisselt sterk per stad. De ene stad zegt helemaal geen problemen te hebben om vrijwilligers te vinden (de eerste vrijwilligers-wachtlijsten bestaan inmiddels), terwijl de ander zegt dat het juist erg moeilijk is. Voor de werving van vrijwilligers kan zeker wat van elkaar worden

8


geleerd. Ook zal niet alleen moeten worden nagedacht over werving, maar ook over binding. Wat bied je vrijwilligers? In sommige steden zijn daar slimme oplossingen voor bedacht.

8. Exploitatie: zorgen om de continuïteit na drie jaar De subsidie van het ministerie loopt in totaal drie jaar (tot en met 2003). Toch wordt er door veel trapvelden al met enige angst vooruitgekeken hoe dat zal gaan verlopen. Hoe kan de continuïteit gewaarborgd worden, vragen zij zich af. De toegezegde middelen van minister, gemeente en anderen gelden voor de looptijd van het project, maar in de wijk hebben ze hun bestaansrecht al bewezen zo lijkt het. Dus wordt gekeken naar andere fondsen of sponsors, maar dit is nog behoorlijk lastig. Een aantal trapvelden hebben goede sponsors gevonden. Bedrijven als Microsoft, Ordina en Schiphol zijn behoorlijk actief, al dan niet via de coalitie. Sommige steden hebben succesvol fondsen of sponsors geworven, zoals Venlo maar vaak betreft het hier eenmalige bijdragen. Maar zeker voor de gemeenten zal het een beleidspunt moeten worden hoe de trapvelden een structurele plaats in het welzijnsnetwerk in achterstandswijken kan krijgen Hierbij kan ook worden gedacht aan nieuwe samenwerkingsverbanden. Zo heeft Stichting TOWN in Tilburg in samenwerking met een woningbouwcorporatie plannen voor een digitaal inlooppunt waar wijkbewoners met vragen terecht kunnen.

9. Partners: Een trapveld opzetten doe je niet alleen Veel trapvelden werken samen met andere organisaties en sluiten aan op al bestaande infrastructuren in de wijk. Vaak is er één organisatie die voor het trapveld als trekker fungeert. Soms heeft de gemeente specifiek zo’n organisatie aangewezen, bijvoorbeeld een stichting welzijn of de bibliotheek. Maar in andere gevallen zijn het bijvoorbeeld wijkorganisaties die het initiatief hebben genomen. Organisaties waar vaak verbindingen mee zijn, zijn buurten bewonersorganisaties, scholen, expert-organisaties zoals Seniorweb en welzijnsorganisaties in de stad. De betrokkenheid van de gemeente zelf varieert sterk per stad. Dat geldt ook voor bedrijven. In sommige steden bestaan zeer goede relaties met bedrijven die meehelpen, terwijl in andere steden wordt aangegeven dat dit juist moeilijk is. Hier valt dus nog wat van elkaar te leren.

10. Voorzieningen: basispakket van computers, een printer en een scanner De voorzieningen van een trapveld verschillen enorm. De meeste trapvelden hebben wel een aantal computers met een printer en een scanner staan. Sommige trapvelden beperken zich tot drie computers, terwijl anderen er twintig hebben staan. Zeker op trapvelden die zich op bepaalde doelgroepen richten is meer geïnvesteerd in apparatuur, bijvoorbeeld voor geluids- en videobewerking.

11. Kwaliteit: weinig statistieken bekend over bezoekers Lang niet alle trapvelden registreren hun bezoekers of het aantal deelnemers aan de cursussen. In de subsidieregeling van het ministerie wordt hierom wel gevraagd, dus het lijkt verstandig hier toch een voorziening voor te treffen bij de eindverantwoording. En sowieso is het handig om te weten wie er komen, zo blijkt ook van de trapvelden die het wel doen. Zo kunnen deelnemers na het voltooien van een cursus nog benaderd worden om te evalueren wat de leereffecten van een cursus zijn geweest en waar eventueel nog behoefte aan is. Een trapveld kan met deze gegevens haar beleid verder afstemmen op haar doelgroep en tegelijkertijd bezoekers beter op de hoogte houden van aankomende activiteiten. Redenen waarom de registratie nog niet wordt gedaan is technisch (hoe kun je dit handig doen) alsmede het feit dat veel trapvelden nog in en beginstadium zitten waarin dit soort zaken nog niet op orde zijn. Sommige trapvelden hebben echter goede ervaringen op dit vlak en daar kan zeker van geleerd worden (Groningen, Leeuwarden).

12. Nog veel plannen voor de toekomst De trapvelden hebben een spannend en druk eerste jaar achter de rug. Het trapveld moest worden opgebouwd: plannen zijn gemaakt, partners zijn benaderd, docenten en begeleiders gezocht en de locatie is ingericht. De afgelopen maanden waren er veel openingsfeestjes en sommigen volgen zelfs nog. Na alle inspanningen achter de schermen, zijn de meesten blij nu geopend te zijn. En men is tevreden over wat er tot nu toe is bereikt. Het trapveld voldoet in veel gevallen duidelijk in een behoefte bij bewoners. En soms zijn er al prachtige pareltjes ontstaan op het trapveld, zoals de huiswerkklas in Leeuwarden. Maar er zijn ook nog veel plannen voor de toekomst, zo komt uit de portretten naar voren. De basis is gelegd, maar er liggen nog veel uitdagingen te wachten. Het ontwikkelen van nieuwe activiteiten, het leggen van nieuwe verbanden met organisaties in de wijk, het zorgen dat alles goed blijft draaien, er is nog genoeg te doen.


9

Rapportage jurering Digitaal Trapveld Trofee 2001 Samenstelling jury Aldith Hunkar, NOS-journaal special reports. VOORZITTER Herman Telle, projectleider Technotalent Den Haag Khadija Arib, tweede-kamerlid PvdA Guikje Roethof, bestuur Internet Society Nederland Adjiedj Bakas, directeur Dexter b.v. Mary Tupan, directeur ECHO Jury-uitslag categorie beste vrijwilliger: De jury is van alle ingezonden verhalen over de vrijwilligers in de trapvelden zeer onder de indruk. Zonder hen is een trapveld kansloos. De jury bedankt in de genomineerden alle vrijwilligers voor hun inzet, enthousiasme en hun doeltreffendheid. Genomineerd voor de Trofee zijn, in willekeurige volgorde: • Ilse Vrijbrief, Breda • Ton Dijkstra, Groningen • Rietje van Luijn, Alkmaar • Ynze Veld, Leeuwarden • Ab Zuuring, Nijmegen-

Jury-uitslag categorie beste (activiteit) deelnemer: Misschien wat saai, maar ook in deze categorie was elke inzending een resultaat om trots op te zijn. De genomineerden zijn uitgekozen, omdat zij bij uitstek het soort resultaat typeren, dat een trapveld wil behalen. Genomineerd voor de prijs voor beste (activiteit van) deelnemer(-s): • Breda, een groep van 18 analfabete vrouwen • Haarlem, Themaweek Haarlem bekent kleur • ’s Hertogenbosch, Zomeractie ‘elke tweede bezoeker gratis’ • Leeuwarden, 20 jongens van 13 tot 18 jaar • Leeuwarden, Zyad Omar Mihi

Jury-uitslag categorie beste trapveld: Alle inzendingen zijn zeer de moeite waard om integraal te lezen op de website. Het is indrukwekkend hoe in korte tijd zo een verscheidenheid aan trapvelden is ontstaan en met welk een daadkracht! De jury heeft zich terecht met grote betrokkenheid gebogen over een keuze. Juist door de gewenste diversiteit van trapvelden is een keuze voor ‘de besten’ een zorgzame en tijdrovende klus. De jury heeft na ampel beraad de volgende trapvelden genomineerd voor de prijs van het beste trapveld: • Amsterdam, Computer Clubhuis • Emmen, project digitaal trapveld Emmen. • Leeuwarden, Vrijheidswijk • Zaanstad, trapveld Zaandam-Zuid • Enschede, Digitref-Pathmos

De prijswinnaars Op 7 november zal de voorzitter van de jury de prijswinnaars in elke categorie bekend maken. Elke genomineerde ontvangt een prijs. De beste in elke categorie ontvangt nog een extra prijs uit handen van Minister Roger van Boxtel. De beste vrijwilliger krijgt een bokaal, de beste deelnemer en het beste trapveld een cheque voor het trapveld ter waarde van f 10.000,-

10


Leeswijzer Zelfportretten Digitale Trapvelden De digitale trapvelden zijn dit jaar allemaal van start gegaan. Dat betekent dat ook de eerste ervaringen uit de praktijk ontstaan. Deze portretten zijn bedoeld om ervaringen uit te wisselen en de trapvelden van elkaar te laten leren. Van de 29 steden die onder het plan van aanpak Digitaal Trapveld van het Ministerie van BZK subsidie hebben gekregen zijn portretten gemaakt. Van elke stad is een trapveld uitgekozen om een portret te maken. Van Amsterdam en Rotterdam zijn twee portretten gemaakt. Doordat sommige trapvelden pas net zijn geopend kan over het ene trapveld wat meer worden verteld over bijvoorbeeld bezoekersaantallen dan bij het andere. Door middel van telefonische interviews is zo de afgelopen tijd een aantal portretten ontstaan dat allemaal volgens een aantal categorieën is opgebouwd:

Kerngegevens: gegevens van hoe en via wie je welk trapveld kan bereiken. Gemeentebeleid: korte uiteenzetting van het gemeentebeleid ten aanzien van de digitale trapvelden. Algemeen: in wat voor wijk staat het trapveld, hoe is het ingericht wat voor specifieke kenmerken zijn er voor het trapveld.

Doelstelling & doelgroep: trapvelden richten zich op drie doelstellingen: sociale cohesie, digitale kloof en arbeidsmobiliteit. Wat is het belang van en hoe wordt hier invulling aan gegeven. Ook wordt hier ingegaan op welke specifieke doelgroepen het trapveld zich richt. Activiteiten: omschrijving van de activiteiten die op het trapveld geboden worden (inloop uren, spreekuren en cursussen) en hoeveel bezoekers/deelnemers aan de activiteiten hebben deelgenomen. Ben je geïnteresseerd waar een taalcursus wordt gegeven voor jonge meiden dan kan je dat hier zoeken.

Medewerkers: wie werkt er op het trapveld. Hoeveel vrijwilligers zijn er. Zijn er speciale regels voor hen? Hoe worden docenten geworven?

Partners: met wie werk je samen in de buurt en hoe pleeg je overleg met hen? Hoe betrek je bewonersorganisaties; maatschappelijke organisaties, scholen, zelforganisaties en de bibliotheek bij je trapveld?

Exploitatie: wie steunt het trapveld naast de gemeente en BZK. Zijn er bedrijven die sponsoren, maatschappelijke organisaties die tijd ter beschikking stellen?

Voorzieningen: Wat voor apparatuur en software is er? Zijn er speciale voorzieningen voor gehandicapten? Is er een aparte cursusruimte?

Orde & Veiligheid: enkele trapveldjes hebben te maken gehad met inbraken en ordeverstoring. Hiervoor zijn allerlei maatregelen genomen/oplossingen gevonden die onder dit kopje zijn terug te vinden. Kwaliteit: voor evaluatie is het belangrijk te weten wie je bezoekers zijn en wat ze van de geboden faciliteiten en leermateriaal vinden. Ondertussen zijn er verschillende evaluatiemethoden operationeel waarvan de bevindingen in de portretten zijn verwerkt. Trots: op de trapvelden gebeurt van alles op ieders eigen en bijzondere manier. Trapvelden hebben kort aangegeven op welke punten ze specifiek trots zijn.

Worsteling: waar loop je tegen aan als je het trapveld opstart? Waar zou je meer willen samenwerken met bijvoorbeeld de andere trapveldjes?

Veel leesplezier!


11

Trapveld Alkmaar de Mare Trapveld Gemeente Openingsdatum Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Alkmaar de Mare Alkmaar juni 2001 Laan van Straatsburg 2, 1826 BZ Alkmaar 072 564 4806 Mevr. Rietje van Luin Coördinator [email protected]

N

er

illig

vrijw

Gemeentebeleid De digitale trapvelden zijn meer dan een hulpmiddel om kennisachterstand weg te werken. In de visie van het gemeentebestuur Alkmaar is het essentieel dat daarvoor het trapveld een belangrijke plaats moet gaan innemen in het voorzieningenniveau in de wijk. De trapvelden kunnen een wezenlijke bijdrage leveren aan het bevorderen van onderling contact tussen diverse groepen en individuen. De ontwikkeling van de trapvelden moet aansluiten op die binnen de sociale activering, het arbeidsmarktbeleid, het jeugd- en jongerenbeleid en de upgrading van het sociaal cultureel werk. Naast de door het Rijk genoemde doelgroepen allochtonen, senioren en vrouwen wil Alkmaar ook specifieke aandacht geven aan jongeren. Per locatie zullen de accenten echter verschillen. In de Mare wordt het accent gelegd op vrouwen, senioren en jongeren, met daarbij extra aandacht voor allochtone jongeren. In NieuwOverdie gaat het accent naar senioren, allochtonen en het verbeteren van het arbeidsmarktperspectief. Het trapveld (nog te openen) komt onder één dak met de Brede School en het Bureau Inburgering (oudkomersbeleid). In Oud-Overdie ligt het, zeker door de accommodatie (tienercentrum), voor de hand dat vooral de jeugd de overhand zal krijgen; echter ook andere doelgroepen zullen bij het trapveld worden betrokken. In Oud-Overdie wordt samengewerkt met diverse wijkorganisaties en ook met het onderwijs en het buurthuis. Tot slot: heel voorzichtig wordt hier en daar in gemeentelijke kringen overwogen de trapvelden in de toekomst een voorhoedepositie te geven als het gaat om de ontwikkeling van digitaal verkeer tussen de lokale overheid en de bevolking.

Algemeen Het trapveld staat in een nieuwbouwwijk waar veel (Antilliaanse) jongeren wonen. Het trapveld is net geopend en we ontwikkelen nu een nieuw programma met workshops, vrije inloop uren en andere activiteiten. We willen er zijn voor de buurtbewoners maar ook voor verenigingen die hier bijvoorbeeld affiches en folders kunnen maken. In Alkmaar zijn drie trapvelden die zelfstandig opereren en het trapveld inrichten volgens eigen inzicht. We hopen het komende jaar veel activiteiten te kunnen starten op het trapveld en veel wijkbewoners te bereiken maar daar is het nu nog te vroeg voor.

Doelstelling & doelgroep Het doel voor het komende jaar is dat het trapveld zoveel mogelijk zelfstandig kan draaien.Het verkleinen van de digitale kloof is voor ons daarbij het belangrijkste. Het grappige is echter dat het lijkt dat juist jongeren in achterstandswijken geen digitale kloof kennen. Die komen hier binnenlopen en doen hun ding; bekijken de e-mail en surfen wat rond alsof ze nooit anders gedaan hebben. Senioren komen hier juist (en veel) om vaardigheden te leren en vooral voor de sociale aspecten. We richten ons binnen het trapveld op zowel jongeren als senioren, allochtonen, en vrouwen. Het grootste deel van bezoekers van het trapveld zijn boven de 40 jaar. Dit geldt voor zowel deelnemers aan de cursussen als voor de vrije inloop. Ik denk dat dit een landelijke trend is.

12


Activiteiten We zijn net open maar halen nu al gemiddeld tien bezoekers per vrije inloop van twee uur. Om wensen van de bezoekers beter te kennen, hebben we de afgelopen periode een inventarisatie gemaakt van wensen. We starten in de periode december - februari met zes cursussen voor beginners. Deze cursussen (word, internet en frontpage) zitten al bijna aan hun limiet qua inschrijvingen. Cursussen zijn voor een kleine prijs van 5 gulden per dagdeel te volgen. Er zijn ook mogelijkheden om een pasje en verschillende strippenkaarten te kopen.

Medewerkers Binnen het trapveld hebben we één coördinator en we werken daarnaast met vrijwilligers. Enkelen zijn senior anderen zijn deels afgekeurd en een deel staat tussen twee banen in en wil door middel van dit vrijwilligerswerk computervaardigheden opbouwen. In principe gebeurt alles binnen het trapveld door vrijwilligers. Via de Instroom Doorstroom Banen was het niet mogelijk om geschikte personen te vinden. Het trapveld zit echter bij de bibliotheek en om de hoek bij de gemeentelijke dienst. Dit heeft er voor gezorgd dat veel van onze huidige vrijwilligers gewoon spontaan binnen zijn komen lopen. Ook studenten van de MBO opleiding ICT helpen op het trapveld. Voor hen is de aanwezigheid op de trapvelden een soort oefening voor hun studie. Medewerkers en vrijwilligers mogen gratis gebruik maken van de faciliteiten van het trapveld en gratis deelnemen aan de cursussen. Je moet ze per slot van rekening ook iets bieden. Desondanks is er nog een tekort aan vrijwilligers en medewerkers die op de trapvelden toezicht kunnen houden.

Exploitatie We worden gesteund door de maatschap, een organisatie die door de gemeente betaald wordt. Daarnaast werken we ook met de wijkraad samen en hopen dat binnenkort te kunnen uitbreiden met de scholen hier in de buurt. De helft van de subsidie komt van BZK en de andere helft van de subsidie komt van de gemeente.

Kwaliteit Elke bezoeker krijgt een pasje en moet zich registreren. Hierop kan voor 1 gulden per uur ge-internet worden. Dit is tevens een soort beveiliging. Het zou mooi zijn als automatisch wordt geregistreerd (op het pasje) hoe lang iemand op de computer zit. Nu wordt dit nog handmatig geturfd. Ik ben benieuwd hoe andere trapveldjes dit doen. Iedere bezoeker van het trapveld krijgt een folder waarin ook vragen worden gesteld zoals "wat verwacht je van het trapveld". Dit biedt ons de mogelijkheid om in de toekomst maatwerk aan onze wijkbewoners te geven.

Voorzieningen Er is een server waar alle 16 computers op breedband (ADSL) mee zijn verbonden. Daarnaast hebben we een scanner, die helaas niet binnen het netwerk is geplaatst en dus slechts op een computer beschikbaar is. Een laserprinter is met alle computers verbonden de kleurenprinter op een enkele. We hopen daarnaast binnenkort koptelefoons te krijgen. We hopen in de toekomst software (in bruikleen) te krijgen van andere bedrijven/organisaties of trapvelden. Tot op heden hebben we alles zelf aangeschaft.


13

Digitaal Trapveld Almelo Gemeente Openingsdatum URL E-mail Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Almelo juli 2001 www.bibliotheekalmelo.nl [email protected] Het Baken 3, 7607 AA, Almelo 0546-822005 Jan Krol, Directeur Bibliotheek 0546 822005 [email protected] Arthur Hein, Systeembeheerder 0546 822005 [email protected]

Gemeentebeleid Er zijn 2 trapvelden in Almelo operationeel: één in de hoofdvestiging van de bibliotheek (15 pc’s) en één in een dependance van de bibliotheek in het Heraclescomplex (10 pc’s. Er zullen er nog twee worden gerealiseerd en wel in een wijkcentrum (januari 2002, 10 pc’s) en in een tweede dependance van de bibliotheek (zomer 2002, 10 pc’s).

Algemeen De centrale bibliotheek is zeven jaren geleden open gegaan en ligt in het centrum van Almelo. De bibliotheek heeft een multifunctioneel karakter. Er is bijvoorbeeld een leescafé met allerlei tijdschriften dat ook ’s avonds open is. Voorts heeft de bibliotheek een eenvoudig en klein theatertje. Elke maand worden hier diverse activiteiten georganiseerd zoals culturele cafés, literaire salons, lezingen en debatten. Van de twee operationele trapvelden wordt veel gebruik gemaakt. Alle PC’s zijn eigenlijk altijd bezet. De bibliotheek beschikt eigenlijk al sinds april 1996 over een digitaal trapveld maar in de zomer van 2001 zijn de pc’s vervangen door nieuwe en is hun aantal uitgebreid. Ook is het aanbod aan digitale informatie sterk uitgebreid en zijn de oude kabels vervangen door glasvezelkabels. De velden zijn tijdens openingsuren van de bibliotheekvestigingen (centrale 52 uur/week en dependance 27 uur/week) beschikbaar voor het algemene publiek. Op maandagen worden groepen ontvangen.

Doelstelling en doelgroep De belangrijkste doelstelling is het aanbieden van digitale informatie aan de bevolking van Almelo en het aanbieden van introducties en cursussen in de omgang met digitale informatie. Doelgroepen zijn scholieren in het voortgezet onderwijs en senioren.

Activiteiten Er worden introducties en cursussen in de omgang met digitale informatie gegeven. Er zijn plannen om cursussen elementaire pc-kennis te gaan geven. Ook zijn er plannen om diverse pc-toepassingen aan te gaan bieden zoals tekstverwerkingsmogelijkheden.

Medewerkers

14


Er is 1 medewerker die het cursorische aanbod verzorgt (ontwikkeling en uitvoering). Voorts is er 1 medewerker die het informatieaanbod verzorgt (aankoop van digitale bestanden). Er komt nog een beheerder voor het trapveld in het buurthuis en een coördinator van de vier trapvelden met als taak het ontwikkelen van activiteiten en het toeleiden van groepen (acquisitie). Voorzieningen Er staan in de centrale bibliotheek 15 pc’s, 2 printers en een scanner. E zijn webcams en digitale camera's in bestelling. In de dependance zijn 10 pc’s ter beschikking. In het buurthuis en in de tweede bibliotheekdependance komen ook telkens 10 pc’s ter beschikking.

Orde en veiligheid Aan de computers zit een staalkabel met slot gekoppeld aan meubilair. Er zijn diverse anti-virusprogramma’s geïnstalleerd.

Kwaliteit De kwaliteit van de trapvelden is hoog vanwege de samenwerking met andere bibliotheken: gezamenlijke aankoop van digitale informatiebestanden, gezamenlijke ontwikkeling van digitale producten (zoals een digitale vraagbaak voor basisschoolleerlingen) en de gezamenlijke ontwikkeling van introducties en cursussen. Waar zijn jullie trots op? · De hoogwaardige kwaliteit van de trapvelden met de modernste pc’s, de snelle verbindingen, de grote hoeveelheid beschikbare informatie, het hoge aantal openingsuren en de professionaliteit van de medewerkers. · Het grote bereik onder het algemene publiek. · De naar verhouding lange ervaring die we al hebben (sedert april 1996).

Trots • De hoogwaardige kwaliteit van de trapvelden met de modernste pc’s, de snelle verbindingen, de grote hoeveelheid beschikbare informatie, het hoge aantal openingsuren en de professionaliteit van de medewerkers. • Het grote bereik onder het algemene publiek. • De naar verhouding lange ervaring die we al hebben (sedert april1996).


Worstelingen • De omgang met de gemeente verliep moeizaam, niet vanwege onwil maar vanwege het vertrek kort na elkaar van de twee betrokken ambtenaren. • Voorts is vandalisme en onserieus gebruik een groot probleem geweest.

15

Digitaal lokaal Klokhuis Gemeente Openingsdatum URL E-mail Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Amersfoort maart 2001 www.digitaal-lokaal.nl (nog niet in de lucht) Weberstraat 2, 3816 VC Amersfoort 033-4700683 Dhr. Michiel Berculo Projectleider 06 12855769 [email protected]

Gemeentebeleid Het digitaal lokaal is een laagdrempelige voorziening waar de wijken behoefte aan hadden. De voorzieningen bevinden zich in 3 wijkcentra van de Stichting Welzijn Amersfoort.In totaal komen er vier digitaal-lokalen in Amersfoort. Naast het lokaal in Wijkcentrum Het Klokhuis ( Randenbroek / Schuilenburg) zijn er lokalen gevestigd in wijkcentrum De Sleutel (Soesterkwartier) en wijkcentrum De Groene Stee (Liendert/Rustenburg). In de toekomst zal er eens per 6 weken een nieuwsbrief verschijnen bij en voor alle trapvelden, zowel op papier als online. De nieuwsbrief is niet alleen bedoeld voor de gebruikers maar ook voor collega’s van alle trapvelden van elkaar te laren leren, en andere organisaties op de hoogte te houden.

Algemeen Het digitaal lokaal is een laagdrempelige voorziening waar de wijken behoefte aan hadden. De voorzieningen bevinden zich in 3 wijkcentra van de Stichting Welzijn Amersfoort. Er worden verschillende activiteiten aangeboden. Er worden cursussen gegeven, er is een vrije inloop of internetcafé en er worden activiteiten voor specifieke doelgroepen georganiseerd. Hoewel de trapvelden zich op de hele wijk richten komen er voornamelijk senioren en kinderen onder de 12 jaar. De wijken, waarin het trapveld zich bevinden zijn zogenaamde aandachtswijken. Er wonen veel mensen met een laag inkomen. Er is veel sociale woningbouw met weinig voorzieningen. De bevolking is gedifferentieerd met veel allochtonen uit verschillende culturen. De digitaal-lokalen versterken ook de functie van de wijkcentra. Door deze voorziening komen er meer en andere mensen. Het digitaal lokaal krijgt hiermee een plaats in het welzijnswerk, en maakt dat we het een rol kunnen laten spelen bij de functies van het welzijnswerk zijn de kinderopvang, samenlevingsopbouw en vrijetijdsbesteding.

Doelstellingen De digitale kloof wordt automatisch kleiner door de cursussen die we geven, maar ook door het internetcafé, mensen raken bekend met de PC. Verder willen we gaan bekijken hoe ICT beter gebruikt kan worden bij het betrekken van burgers bij het bestuur. We willen door bijvoorbeeld online inspraakavonden organiseren. We willen in ieder geval een internetsite oprichten, met een discussie platform, waarin de bewoners kunnen meepraten over dingen die in de stad gebeuren.

Arbeidstoeleiding Arbeidsmobiliteit zien we als een indirect doel. We zijn geen arbeidsbureau en dus geen expert op dit terrein.

16


We krijgen soms vrijwilligers via de sociale dienst en het arbeidsbureau verzorgt een aantal cursussen.

Sociale cohesie Iedereen geeft aan het begrip sociale cohesie een andere invulling, het is ook moeilijk te meten. Er komen 8 tot 10 mensen bij elkaar die elkaar niet kennen en dan doe je iets aan sociale cohesie.

Activiteiten We geven een basiscursus computergebruik van 8 maal 2 uur les. Hiervoor vragen we 100 gulden exclusief lesmateriaal. We willen niet te veel cursussen aanbieden, omdat het lokaal ook voldoende vrij moet zijn voor de vrije inloop (het internetcafé) en voor andere activiteiten als taallessen voor allochtone vrouwen. Deze taallessen worden verzorgd door het ROC. Verder willen we komend jaar meer activiteiten opzetten voor kinderen die jonger zijn dan 12 jaar. Met echt heel jonge kinderen hebben we totnogtoe niet zulke goede ervaringen door het gebrek aan goede begeleiders. Het internetten is op dit moment nog gratis, maar we denken in de toekomst toch een vergoeding te gaan vragen. Overigens zijn de ouderen bij ons een dominante groep bezoekers. Ze komen graag naar de cursussen die we overdag geven. We hebben rond de 100 bezoekers per week.

Medewerkers Er is een dringende behoefte aan vrijwilligers voor begeleidingswerk. Vooral voor de vrije inloop zijn mensen nodig. Ze worden gevraagd om een aantal dagdelen toezicht en administratie te verzorgen. Het valt niet mee vrijwilligers te vinden, omdat je ze wel echt iets aan te bieden moet hebben. De gastdocenten die cursussen geven krijgen 40 gulden per uur en die werven we tot nu toe eigenlijk altijd via eigen contacten. Verder verzorgt het ROC een aantal cursussen speciaal voor allochtonen. De dagelijkse leiding ligt bij de coördinator. Dit is een medewerker van de Stichting Welzijn Amersfoort en die heeft daar 16 uur voor.

Voorzieningen We hebben 23 computers, enkele scanners en een printers, een digitale fotocamera en een webcam. Via het ROC hebben we een aantal licenties gekregen voor de software die we gebruiken. Een aantal andere pakketten hebben we zelf aangeschaft. Het technische beheer wordt verzorgd door de systeembeheerders van de Stichting Welzijn Amersfoort en het ROC.

Partners Digitaal-lokaal is een initiatief van de gemeente Amersfoort, Stichting Welzijn Amersfoort, ROC de Amerlanden.

Orde en veiligheid We zetten de computers vast tegen diefstal, ver hebben we tralies voor de ramen en natuurlijk een alarminstallatie. Voor de sociale veiligheid hebben we een huisreglement en filters op de computers geplaatst.

Kwaliteit We zijn van plan om internetpasjes voor de beperking gebruik te gaan invoeren. Hierin willen we graag een registratiesysteem koppelen. Ter verbetering van de kwaliteit van onze cursussen zijn we nu in overleg met het Regionaal Opleidingscentrum (ROC) om een methode te ontwikkelen.


17

Computer Clubhuis Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Amsterdam 20 januari 2001 http://www.computerclubhuis.org/ [email protected] Schipluidenlaan 12, Amsterdam 020 4889824 Mevr. Marian Koopen Computer Clubhuis Coördinator 020 4889824 [email protected]

N

veld

trap

Gemeentebeleid In Amsterdam bestaan een groot aantal organisaties dat al jarenlang computer en Internet cursussen verzorgt. Denk bijvoorbeeld aan Technika10 voor meiden en Seniorweb voor ouderen. Wie geen cursus meer nodig heeft, maar niet zelf over een PC beschikt, kan op veel plaatsen terecht om te internetten. Zo bestaan er verschillende Internetcafés en kun je in iedere bibliotheek gratis 30 minuten het internet op. Ook scholen, buurthuizen en ouderencentra beschikken vaak over PC’s die ook toegang bieden tot het World Wide Web. Het Amsterdamse beleid is er op gericht om de bestaande voorzieningen beter te benutten om zo meer mensen kennis te laten maken met computers en Internet. Daartoe is er een Servicepunt Digitale Trapveldjes ingericht dat PC en Internet uren inkoopt op plekken waar al computers staan opgesteld. Organisaties die voor hun cursus nog een geschikte locatie nodig hebben kunnen van deze computers gebruik maken. Zo worden vraag en aanbod bij elkaar gebracht. Een tweede belangrijke taak van het Servicepunt is het ondersteunen van de digitale initiatieven in de stad. Bijvoorbeeld door het organiseren van Workshops waar kennis en ervaringen worden uitgewisseld, het verzamelen van cursusmateriaal en hulp bij het zoeken naar docenten. Op dit moment wordt er gewerkt aan een website die als virtueel kenniscentrum kan functioneren. Op de site wordt ook een overzicht geboden van alle Digitale Trapveld initiatieven in Amsterdam.

Algemeen Het computer clubhuis is een voorziening voor jongeren van 10 tot 18 jaar om na schooltijd naar toe te gaan. Ze kunnen hier de computer gebruiken als verlengstuk van hun eigen creativiteit. Het is een ontmoetingsplek voor jongeren. Het trapveld is een nieuw soort buurthuis: er zijn veel jongeren die algemene interesse hebben in ICT. Ze komen hier naartoe en ontmoeten andere jongeren in een positieve atmosfeer. We zitten in de oude fietsenstalling van een vmbo school, het Junior College West. De ruimte zal in de nabije toekomst onder schooltijd ook door de school gebruikt gaan worden. De ruimte is zo ingericht dat er geen associatie met school is. We vinden dit van groot belang, omdat het geen school is. Het is een clubhuis met computers en het bruist van ideeën en activiteiten die je met de computer kan doen. We zien ook jongeren die over het algemeen niet succesvol zijn op school in het clubhuis heel succesvol zijn. De eerste keer komen de meeste jongeren vrij afwachtend binnen, vervolgens maken ze iets, b.v. een fotobewerking en zijn daarna zo gemotiveerd en trots. Het Computer Clubhouse bestaat sinds 1993 in de VS. Het model dat gebruikt wordt voor digitale vaardigheden, sociale cohesie en arbeidsmarkt toeleiding vonden wij zo goed en zo goed passend bij de problematiek hier in de wijk, dat wij hierop zijn ingehaakt en begonnen zijn met een Computer Clubhuis in Nederland. Er is veel uitwisseling tussen de Computer Clubhuizen en we leren een hoop van elkaar. Bij de opzet van de Stichting Computer Clubhuis is rekening gehouden met de opzet van meer Computer Clubhuizen.

Doelstelling Voor het verkleinen van de digitale kloof is het noodzakelijk de jongeren te enthousiasmeren voor het gebruik van computers. We bieden een verlengstuk van hun eigen mogelijkheden aan. We laten de jongeren zien dat ze zelf dingen kunnen maken.

18


Ten aanzien van de arbeidsmobiliteit hebben we al een hoop gedaan. Er zijn afspraken met ICT bedrijven over stages en meeloopdagen. We hebben nog geen jongeren die al vaardig genoeg hiervoor zijn, daar is het nu ook nog te vroeg voor. Daarnaast geven we jongeren de mogelijkheid vaardigheden op te doen die voor werk in het algemeen belangrijk zijn zoals zelfstandig werken, probleem oplossend vermogen. De sociale cohesie wordt bevordert door naast de computers ook nog meer mogelijkheden te creëren om elkaar te ontmoeten. Er staat een bank om lekker op te zitten en een ovalen tafel waar je dingen kan maken. Daarnaast hebben we contact met organisaties in de buurt.

Activiteiten Wij bieden geen cursussen aan. Iemand komt binnen en op basis van zijn of haar interesses kijken we wat hij of zij wil doen. De activiteiten zijn gericht op wie binnenkomt. Als mensen bijvoorbeeld muziek willen maken, dan kan dat in ons muziekhok waar een keyboard, microfoon en mengpaneel aangesloten op een pc staan. Dat sluit aan bij hoe wij denken dat mensen leren: zelf exploreren op basis van eigen interesses met ondersteuning op maat. Daarvoor zijn de mentoren. Er kunnen maximaal 20 jongeren tegelijk binnen zijn. Iedereen krijgt een voorkeursdag per week en als het niet te vol is, kun je ook op andere dagen naar binnen. We zijn 6 dagen per week openen, en we vragen hiervoor 7,50 per jaar. Als een jongere iets wil doen, proberen we hem daarbij te helpen. De mogelijkheden strekken zich van foto en videobewerking, websites bouwen, muziek maken tot robotica: legomindstorms. Met motoren en sensoren van Lego kunnen kleine robotjes gemaakt worden, die via een computerprogramma kunnen worden geprogrammeerd.Op dit moment ontwikkelen we met Schiphol een Schiphol-jeugdsite. Het komende jaar willen we samen Salto en de jongeren een aantal programma's ontwikkelen. Er moeten veel meer van dit soort voorzieningen komen. In het begin kwamen hier te veel jongeren, waardoor we met wachtlijsten moesten gaan werken. Nu groeien we beheerst naar het maximum aantal leden wat eind dit jaar bereikt zal zijn. Ik wil het komende jaar een draaiboek maken over hoe je een computerclubhuis opzet.

Medewerkers Er zijn twee betaalde begeleiders. De computer clubhuis coördinator is van huis uit kunstenaar, die o.a. workshops heeft gegeven in buurthuizen en scholen waarbij jongeren in 2 uur tijd een computer animatie maakte met geluid. De ander is een doorgewinterde jongerenwerker en heeft sinds 2 jaar klein bedrijf in webdesign. We hebben nu 13 vrijwilligers en hun achtergrond is heel divers. Er zijn kunstenaars, computerdeskundigen, ze hebben allen in ieder geval hun eigen idee over het gebruik van computers. Zij begeleiden de jongeren banuit hun eigen visie op ICT en hebben daarbij een mentorfunctie.

Exploitatie We hebben van de rijksoverheid (BZK) en de gemeente (deelraad en centrale stad) subsidie ontvangen. We hebben ook een aantal sponsors. Microsoft heeft o.a. de software Windows en Office ter beschikking gesteld. IBM heeft korting gegeven op de hardware. Verder heeft Schiphol ons geld en ondersteuning gegeven. Netspanning heeft onze website mede mogelijk gemaakt en via het Computer Clubhouse Network hebben we van Adobe, Macromedia, Autodesk en Lego producten ontvangen.

Voorzieningen We hebben 15 moderne multimedia 15 PC’s in netwerk met server, 1 tweedehans computer voor de registratie, een televisie, video, 8 webcams, 2 scanners, 2 printers, digitale videocamera, keyboard, mengpaneel. Verder hebben we allerlei software. We hebben een grote tafel staan waar je apparaten kan maken van lego. Jongeren krijgen hun eigen e-mailadres ([email protected]). Er is een intranet waar jongeren hun eigen producten kunnen laten zien. Worstelingen

Orde & Veiligheid De ruimte zelf is goed beveiligd tegen inbraak. Jongen maken deel uit van de club. Daar hoort een pasje, emailadres en een loginnaam bij. Ons geeft dit gegevens over hoe vaak jongeren komen en wie er op dat moment in huis zijn. Tevens hebben we een huisreglement en internetregels.


Hoe zorgen we ervoor dat voorzieningen als het Computer Clubhuis waar ICT, sociale cohesie en arbeidsmarkt toeleiding samen komen ook in de toekomst kunnen blijven bestaan. Er is namelijk een tekort aan middelen en sponsoring.

19

Cybersoek Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Amsterdam september 2001 http://www.cybersoek.nl/ [email protected]; Borneostraat 5, Amsterdam 020 693 45 82 Mevr. Ellen van Eeden Coördinator 020 6934582 06 52031768

Algemeen Cybersoek is het Digitale Trapveld in Stadsdeel Zeeburg waar de buurt samenkomt om te oefenen, te leren en te experimenteren met computers. We zitten in een warm gebouw met veel licht en een kleurrijke omgeving. Het gebouw is van het ROC, maar we hebben een eigen ingang. De ontwerper heeft nagedacht over hoe het gebouw prettig te maken voor jong tot oud. We zijn in september 2001 opengegaan en in deze eerste fase is het vooral erg belangrijk om een gezellige sfeer te creëren. Het was voor ons erg belangrijk om goed naar de ervaringen van de andere trapvelden te luisteren. We stellen ons tot doel juist ook in het begin de meer kwetsbare doelgroepen in de wijk te bereiken. Zij komen in het aanbod van de cursussen ook het eerst aan bod. Dat vraagt om een actieve benadering door ons in de wijk. We hebben contact met bijvoorbeeld basisscholen, het ROC, zelforganisaties zoals de Marokkaanse Raad, de Ouderenadviesraad, bewoners commissies en andere partners.

Doelstelling & doelgroep In eerste instantie richten we ons op het verkleinen van de digitale kloof door zoveel mogelijk Zeeburgers kennis te laten maken met het trapveld en haar activiteiten. Dat kan door buurtbewoners individueel te benaderen maar ook bijvoorbeeld doordat groep 8 van het basisonderwijs hier computer lessen volgt. De ouders worden door deze kinderen, die we de flyers meegeven, op de hoogte gebracht van het Cybersoek-aanbod voor volwassenen.

Activiteiten De open inloop is per doelgroep ingedeeld. De inloop is onder begeleiding van een gastvrouw. Je schrijft je bij haar in met naam, leeftijd, postcode etc. Er is geen les maar wel begeleiding. De open inloop wordt steeds meer een buurtgebeuren waar de mensen elkaar ontmoeten en samen op de bank koffie/thee drinken. In de aanloop tot de opening hebben we veel naar andere trapvelden gekeken en info uitgewisseld. Op de dinsdagen donderdagochtend is de open inloop gereserveerd voor senioren en vrouwen. Meiden kunnen zich in-schrijven voor een multi-media cursus op de donderdagmiddag. Daar zullen zij leren hun eigen website te maken. Jonge meiden zijn ook van harte welkom op de donderdagmiddag. Voor hen is er een cursus van Technika10. Naast de cursussen Computers & Internet kunnen bezoekers gebruik maken van diverse zelfstudie programma’s zoals een cursus Word of een cursus Nederlands voor anderstaligen. Leerlingen uit groep 8 krijgen les in het zoeken naar informatie op Internet. De kinderen die met school een bezoek aan Cybersoek hebben gebracht en de lessen hebben gevolgd kunnen lid worden van het Cyberclubhuis. In het Cyberclubhuis kunnen zij op woensdagmiddag meer leren over het maken van animaties. Ouders komen naar het werk van hun kinderen kijken, ze komen binnen en dan kunnen we hun ook weer enthousiast maken voor andere cursussen. Ook hebben we een soort stoomcursus Internet waar we in 2 uur jongens en meiden van 16/17 in groepjes leren dat er meer is dan chatten op internet. We leren ze hoe een e-mail adres is aan te vragen of hoe informatie te vinden is op internet. Op dit moment bieden we de cursussen gratis aan. We zijn dus pas net gestart en hebben nu nog wat systeem problemen. Zo werkt de ISDN aansluiting niet goed. We zitten daarom nu nog niet op de grote toeloop te wachten en we maken daarom nu nog weinig PR via kranten. Belangrijker is het om naar de zelforganisaties in de wijk te gaan en die bij het trapveld te betrekken. Toch hebben we in de eerste weken hebben we volle uren gehad voor

20


senioren, Turkse en Marokkaanse mannen, meiden van de modeschool en natuurlijk jongeren uit de buurt. Wat statistiek na zeven weken: • jongste gebruikster: 9 jaar, de oudste is 80 • op de wachtlijst voor de cursussen: 41 volwassenen • aantal vaste klanten: 149 die gezamenlijk 493 keer een bezoek aan Cybersoek hebben gebracht.

Medewerkers Er is een project manager voor 36 uur per week verbonden aan de stichting Zeeburg Internet Plein. Via de open inloop melden vrijwilligers (inmiddels 10) uit de wijk zich spontaan aan. Ook hebben we twee stagiaires. De docenten voor de cursussen hebben we zelf geworven. Zij krijgen betaald voor het samenstellen van een overdraagbaar lespakket. Als de docent een cursus geeft draaien een aantal van onze vrijwilligers mee. Idee is dat die dan later zelf die les kunnen geven.

Exploitatie Naast de BZK subsidie en de gemeentelijke bijdrage (via stadsdeel) hebben we een bijdrage gekregen van het Schipholfonds en ook geld van de Europese Unie.

Voorzieningen Er is een aparte ruimte voor de cursussen met 12 computers en een open ruimte met 8 computers. Naast de 20 computers hebben we ook een scanner, een digitale camera en een beamer. Op de computer staat de basic software. Binnenkort willen we aanvullende software gaan kopen zoals bijv Dreamweaver, Flash etc.

Orde & veiligheid Op het trapveld is een beheerder, bezoekers moeten aanbellen en krijgen een computer toegewezen. Alle computers zijn vastgezet in kasten en ook de flatscreens staan vast. Bezoekers wordt gewezen op het huisreglement en tijdens de open inloop wordt er met een kopje koffie gevraagd naar de wensen van de bezoekers zodat wij daar ons aanbod op kunnen afstemmen.

Trots • Ouders naar trapveld krijgen • Meubilair en inrichtingtaalonderwijs


Worstelingen • Systeembeheer • Goed cursusmateriaal voor bijv. taalonderwijs

21

Trapveld Presikhaaf Gemeente Openingsdatum URL Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Arnhem maart 2001 www.presikhaafnet.nl Buurtcentrum de Overkant, Bethaniënstraat 242, Arnhem 026 3614457 centrum Dhr. Gerard Scheuter Opbouwwerker in de wijk Presikhaaf 026-3622664 [email protected]

Gemeentebeleid De gemeente Arnhem realiseert op vijf locaties digitale trapveldjes. De locaties zijn: Presikhaaf , Malburgen, ’t Broek/Spijkerkwartier, Geitenkamp en st-Marten/Klarendal. Arnhem wil voorkomen dat in de aandachtswijken een achterstand ontstaat op het gebied van ICT. In elk van de 5 aandachtswijken komt een centraal digitaal trapveld, waar wijkbewoners cursussen kunnen volgen, toegang hebben tot internet en kunnen e-mailen. De computers worden bovendien ingezet voor huiswerkbegeleiding, opzetten van communicatiekanalen als wijkkranten en websites. Elke wijk heeft zgn. satellieten, waar computers opgesteld staan voor speciale doelgroepen als ouderen, migranten en jongeren. Deze satellieten werken samen met het digitale trapveld in de wijk. Er is een centrale projectleiding voor het opzetten van de digitale trapveldjes, samenwerking realiseren tussen de partners/initiatiefnemers, het uitwisselen van kennis en ervaring, afstemming van opleidingen en het cursusaanbod, het stimuleren van de sociale cohesie en de toeleiding naar de arbeidsmarkt.

Algemeen Werkgroep Digitaal Trapveld Presikhaaf heeft een lokaal in het buurthuis. Het staat in een naoorlogse aandachtswijk die met 107 nationaliteiten zeker multicultureel is te noemen. Er zijn veel portiekflatjes en de wijk heeft 8500 inwoners. Presikhaaf-West heeft gemiddeld een jonge bevolking. In Presikhaaf-Oost is dit juist omgekeerd. Bijna de helft van de bewoners heeft de leeftijd van 50 jaar en ouder. We pogen een professionele maar vooral ook een gezellige uitstraling te hebben. Dat is mogelijk omdat een professioneel ontwerper het kantoormeubilair heeft gemaakt. We zijn echt trots op onze inrichting. Er staan 10 computers en we hebben een aparte tafel met magazines. Ook is er op het trapveld airco aanwezig. Binnen het buurthuis zijn wij het mediatrefpunt. In Arnhem komen uiteindelijk in vijf wijken vijf trapvelden. Wij nemen hierin het voortouw als voorbeeldfunctie niet als formule. Met die vijf wijken komen we regelmatig bij elkaar. De medewerkers en de trapveldjes vallen allemaal onder de Stichting Rijnstad. Op dit moment richten we ons vooral op mensen met een minimum uitkering, allochtonen en ook ontwikkelen we activiteiten speciaal voor kinderen.

Activiteiten We hebben een cyclus van 4 cursussen die 10 tot 12 weken duren. Hiervoor zijn wachtlijsten en we hadden dan ook graag al meer cursussen willen doen, maar er is nu een tekort aan docenten. Met het regionale ROC Rijnijsel college hebben we een computercursus opgezet. De website werkgroep maakt en onderhoudt de website en kan daar trots op zijn; de site is echt voor en door iedereen van de wijk. Windows en Word voor beginners wordt aangeboden en er is ook een vervolgcursus. Aan de hand van cursusboekje doet men elke week een hoofdstuk waarop men tijdens de inloop uren verder kan oefenen. We willen in de toekomst meer workshops op zaterdag opzetten, zoals het website bouwen maar ook taalles voor allochtone vrouwen (via ROC). Ook willen we meer activiteiten voor jongeren opzetten, maar die krijgen nog een apart trapveldje. Zo komt er een Digitaal Speelveld waar we met videobewerking wijk tv via internet willen

22


aanbieden en hebben we nu Huiswerkbegeleiding Tieners en Inloop kinderwerk als activiteit. Het internetcafé is 4 dagdelen open en de prijs van 2,50 per uur is stedelijk vastgesteld. De prijs voor cursussen is 100gulden zonder Arnhem-kaart en met kaart slechts 50 gulden. Het cursusboekje wordt geleend. Het geld voor een cursus moet men in een keer overmaken. Van de 40 cursisten hebben er 7 een Arnhem-pas. We hebben wekelijks 40 cursisten en een inloop van zo'n 25 mensen.

Medewerkers Er is in Arnhem een jaarlijkse vrijwilligersbeurs voor werving. Dit jaar hebben we daar 10 nieuwe contacten gekregen waarvan er één meteen begonnen is. Door te werven in eigen gebied hebben we nu ruim 25 vrijwilligers. Sommigen gaven al les of vinden het gewoon leuk, anderen hebben totaal geen kennis van computers. Velen zijn gepensioneerd of hebben een WAO-uitkering. We hebben een oproep in de wijkkrant geplaatst en er kwamen toen meteen 15 mensen. Dit waren allemaal nieuwe vrijwilligers; ze kwamen niet uit het oude buurthuis-circuit. De leeftijd varieert van een leerling van 18 uit 5 HAVO tot een gepensioneerde van 70 jaar. Eén van onze vrijwilligers in inmiddels ergens anders als conciërge aan de slag gegaan. Er werken hier in totaal nu 25 man in 4 groepen: • groep 1 doet de cursussen met ondersteuning uit het ROC; • groep 2 coördineert de inloop met ondersteuning van het buurtcentrum, • groep 3 doet de communicatie de PR en onderhoudt de website. Ik ondersteun deze groep • groep 4 doet het systeembeheer en krijgt ondersteuning van de systeembeheerder van Rijnstad. Elke werkgroep heeft een voorzitter en samen met hen is er overleg. De opbouwwerker hier in de wijk coördineert dit 4 uur per week en doet het financieel beheer. De vrijwilligers zijn erg blij met deze werkwijze en hun rol in het draaiende houden van het trapveld. We werken liever met bewoners dan met stagiaires (jaarstagiaires zijn moeilijk te vinden). Het komende jaar willen we de openingstijden uitbreiden. De werkgroepen zitten nu vol, maar er is nog behoefte aan meer vrijwilligers. Ook gaan we actief kijken naar nieuwe partnerorganisaties zoals de bibliotheek en scholen. Je hebt namelijk een hoop vrijwilligers nodig om langer dan 8 dagdelen open te gaan.

Exploitatie Het idee voor digitale ruimte bestond al in Arnhem en er is met enthousiasme aan projectvoorstel gewerkt voor EFRO subsidie uit Brussel. Dit gebeurde met steun van gemeente en provincie. Toen kwam de BZK subsidie. Allebei zijn eenmalig en voor een periode van drie jaar. Die hebben we samengevoegd. Ook hebben we wat kleine geldbedragen van 5 á 10000 gulden van sponsoren gekregen en kwantum korting op de PCs. De voorzitter is daar persoonlijk mee aan de slag gegaan. Hij is oud-wethouder. In de toekomst moeten we het geld delen met 4 andere trapveldjes en er is nu al minder geld dan verwacht. We redden het wel, maar de vraag is hoe kan je over drie jaar verder, er is dan geen budget en Stichting Rijnstad heeft het niet en uit eigen inkomsten valt weinig te verwachten. Misschien moeten we toch meer via bedrijfsleven doen, maar eerst gaan we meer cursussen ontwikkelen.

Voorzieningen Onze 10 computers zijn op een ADSL aangesloten evenals op twee printers en scanners. Als we voor cursussen een beamer nodig hebben dan huren we die. Er is op het trapveld een CD brander aanwezig, maar die gebruiken we alleen voor ons zelf. We hebben op de computers Windows en Office staan via de landelijke sponsoring. Ook wordt software geleverd door ROC zoals Dreamweaver. Voor trapvelden is software duur.

Orde & veiligheid Er is altijd iemand van beheer of educatie aanwezig en ook de medewerkers van het naastgelegen buurthuis maken gebruik van de apparatuur. Ook dit zorgt voor wat extra toezicht. In het reglement staat duidelijk wat wel en wat niet mag.

Kwaliteit Op het trapveldje moet iedereen zich registreren. Als het nog drukker wordt, dan gaan we ook de tijd dat iemand achter de computer zit registreren. Na de cursus is er een evaluatie, met vragen als heb je de pc al eerder gebruikt, wat vind je van de begeleiding etc. De score is met een 8 zeer positief.


Trots • De website • Het prettige werken onder de werkgroepen structuur • Inrichting van het trapveld

23

Digitheek Heuvel Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

februari 2001 www.digitheekheuvel.nl [email protected] Dr. Struyckenstraat 161, 4812 BC Breda 076-5143526 Mevr. Marianne Roets Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden 06 51 5676 80 [email protected] Mevr. Pauline van Hapert Coördinator 06 21538984 [email protected]

N

er

illig

vrijw

N

er

lnem

dee

Algemeen Digitheek Heuvel is gevestigd in de voormalige leeszaal van de bibliotheek in de wijk Heuvel. De ruimte waar twaalf computers staan is 's middags open als internetcafé en daarbuiten voor cursussen en andere activiteiten. De wijk Heuvel staat aan de vooravond van een grote herstructurering. Bij deze herstructurering is ook een taak weggelegd voor de Digitheek. De Digitheek is momenteel het enige trapveld in Breda, maar er zijn wel ideeën voor een trapveld op een brede school als spin off. Het contact met de wijk onderhouden we onder meer door de klankbodgroep waar de gemeente, wijkvereniging, sociaal culturele instellingen, de hogeschool, de basisscholen, Marokkaans Vrouwencomité en de ouderenbond in zitten. Die komen 3 - 4 p/j bij elkaar. De coördinator onderhoudt de dagelijkse contacten met de klankbordgroepleden en andere samenwerkingspartners bij de realisering van de programmering en verdere ontwikkeling en uitbreiding van de activiteiten. Het trapveld is ondergebracht bij de Bibliotheek Breda (onderdeel van de dienst cultuur). De interne projectgroep formuleert het beleid en vergadert eens per maand.

Doelstelling & doelgroep Doordat we in een bibliotheek zijn gevestigd zijn we zeer laagdrempelig en komen mensen makkelijk binnenlopen. Bezoekers van de bibliotheek gaan snel het trapveld binnen en andersom. Ouderen zijn dan vaak geïnteresseerd in de cursussen; jongeren voornamelijk in de internetfaciliteiten en specifieke activiteiten voor jongeren. Organisaties zoals de Taalschool gebruiken de ruimte om zelf cursussen te geven. Wij stellen de ruimte dus ter beschikking. Veel van onze activiteiten sluiten aan bij initiatieven die al bestaan. Elke organisatie is verschillend en heeft een eigen aanbod; als mensen uit de wijk bij ons komen dan geven wij de informatie en details over hun cursus of activiteit door. Zo vervullen we een loketfunctie in de wijk die de organisaties vaak zelf niet hebben. In het projectplan zijn ook activiteiten geformuleerd in het kader van het project "Samen naar werk" voor langdurig werklozen. Deze plannen moeten nog verder worden uitgewerkt. Op het trapveld zijn wel enkele medewerkers werkzaam via werkgelegenheidsprojecten. Ze zijn afkomstig uit de wijk. Een mooi voorbeeld van arbeidsdynamiek van het trapveld is de start van een beveiligingsbedrijfje voor computers: De Kooi v.o.f. Nog voor de officiële opening werden bij een inbraak enkele computers gestolen. De speciaal aangeschafte kabels bleken niet afdoende. We zijn toen in contact gekomen met iemand die een speciale kooiconstructie had bedacht. Onze bestelling was aanleiding om de reeds bestaande plannen voor oprichting van een bedrijfje tot uitvoer te brengen.

24


De vrijwilligster die via de Vrijwilligerscentrale in het kader van sociale activering is binnengekomen heeft allerlei trainingen gegeven. Ze heeft nu zoveel ervaring, dat ze gevraagd is om in een ICT bedrijf ook cursussen te gaan verzorgen. We blijven samenwerken met de Vrijwilligerscentrale in dit project van sociale activering.

Activiteiten Per 1 oktober zijn 595 gebruikers ingeschreven, waarvan er 170 hebben deelgenomen aan een cursus. We hebben tot dusver zes basisvaardig-heden, twee internet en één Word cursus gegeven. Zo’n 300 gebruikers zijn regelmatig te vinden op het trapveld. Om aan de vraag naar cursussen te kunnen voldoen, heeft het trapveld zelf een aantal trainingen ontwikkeld. Deze worden gegeven in clusters van 5 dagdelen. Vooral de basistraining computervaardigheden is zeer geliefd evenals de internet-workshop. Voor de cursus basisvaardigheden betaal je 25, = voor 5 lessen. Elke deelnemer heeft dan een eigen computer. De lessen worden gegeven door studenten en vrijwilligers. Voor de overige trainingen, tekstverwerken, spreadsheet en internet betalen de deelnemers F 10, per dagdeel. Voor de cursussen en activiteiten van onze zogenaamde participanten worden bepaalde dagdelen gereserveerd . Zij bepalen zelf de prijs voor hun cursussen, maar die moet wel in overeenstemming zijn met de tarieven die gelden voor de Digitheekcursussen. Open inloop: De Digitheek is vier middagen per week geopend, verder op vrijdagavond en zaterdagmorgen. Iedereen kan er terecht om te internetten, chatten, e-mailen, te oefenen of een werkstuk te maken. Voor internetten tijdens de vrije inloop betaal je 5,= per uur. De prijs is gelijk aan het internettarief dat de Bibliotheek Breda berekent in alle andere vestigingen. Als je gewoon wilt werken op de PC, dan hoef je niet te betalen. Het bouwen van een eigen website hebben we naar achter geschoven, omdat de belangstelling voor cursussen na de opening zo groot was dat we daaraan voorrang hebben gegeven in de eerste periode. De eigen website is nu, in eigen beheer, in voorbereiding. Maar een website voor de wijk, zoals in het projectplan is opgenomen, gaan we maken met de wijkbewoners waarbij het trapveld voor een docent en ondersteuning zorgt. Tijdens de herstructurering van de wijk willen we de bewoners inzicht geven in wat er gaat gebeuren via die site. Zij kunnen dan hun mening geven over de nieuwe plannen.

Medewerkers We hebben drie medewerkers voor de open inloop, twee voor de balie en een voor de helpdesk (werkgelegenheidsprojecten). De cursussen worden gegeven door studenten, vrijwilligers of door docenten van externe organisaties. Daarnaast hebben we een systeembeheerder voor 20 uur p/w en een algemeen coördinator voor 20 uur p/w. Voor onze medewerkers en vrijwilligers organiseren we cursussen. We zijn enthousiast over de samenwerking met de Hogeschool. Studenten geven in ruil voor studiepunten cursussen Internet en Windows. De eerste lichting studenten heeft samen met een vrijwilligster een cursus opgezet en materiaal uitgezocht. De tweede lichting studenten is daarmee aan de slag gegaan. Het zijn voornamelijk studenten bedrijfskunde en informatica. Dit willen we uitbreiden met Pabo studenten, omdat zij didactische vaardigheden kunnen inbrengen. We hebben een structurele afspraak met de hogeschool voor afstudeer- en stageprojecten, waaronder een opdracht om een digitaal evaluatiesysteem te ontwikkelen. Dat systeem zal in de toekomst (januari 2002) ook aan de andere trapvelden worden gepresenteerd. We denken dat zij er ook veel aan zullen hebben.

Partners Organisaties uit de buurt leveren zelf een bijdrage aan de Digitheek door een deel van het programma in te


25

vullen. Het trapveld is een onderdeel van het gemeentelijke project ‘Breda, Digitale Stad’. Verder zijn betrokken bij het trapveld: Bibliotheek Breda, Stichting Wijkbelang Heuvel, Hogeschool Brabant, Stichting Ouderenwerk Breda, Vertizontaal, Gilde De Baronie, Samen naar Werk, Baronie College (Taalschool), Marokkaans Vrouwencomité, Computerclub HCC, basisschool Keysersmolen en basisschool De Vlier. Deze instanties maken allemaal op hun eigen manier gebruik van het trapveld. Een aantal van deze instanties maakt van het trapveld gebruik om cursussen te geven. Dit aantal ligt echter lager dan verwacht. De instellingen hebben niet altijd de nodige tijd, kennis en vaardigheden in huis om een cursus te ontwikkelen. We hebben dus met veel organisaties het projectplan voor het trapveld geschreven. Het is soms moeilijk om een evenwicht te vinden tussen wat in de wijk al bestaat en wat er nog moet komen en wat er van ons verwacht wordt qua cursusaanbod. Het is daarom des te belangrijker om dwarsverbanden tussen deelnemers te leggen, zodat afstemming kan plaatsvinden. In de toekomst hopen we door beter samen te werken in de wijk, maar ook met andere trapvelden, een stapje verder te komen.

Voorzieningen De twaalf computers kennen een bezettingsgraad van zo'n 60%. Het trapveld heeft ook een scanner, printers, cd-brander, digitale camera en webcam evenals een beamer voor de cursussen.

Orde & veiligheid Ordeproblemen hebben we weinig. We hebben na een inbraak in de begintijd wel een aantal maatregelen genomen. De computers zijn in een kooiconstructie gezet en de ruimte is extra beveiligd. Voor beveiliging van het personeel tijdens openen en sluiten ('s avonds en ‘s morgens) wordt gebruik gemaakt van een beveiligingsbedrijf. We hebben ook een pasjessysteem. Gebruikers tekenen na legitimatie een gebruikersovereenkomst. Daarnaast is er veel (sociale) controle. De computers staan met de beeldschermen naar een toezichthoud(st)er en de helpdesk medewerker gericht. De ruimte staat in open verbinding met de bibliotheek. Internet wordt betaald via EasyPay, het geld gaat in een automaat en de tijd gaat lopen. Het systeem is van firma It-sec.

Trots • Samenwerking met Hogeschool • Beveiligingssysteem computers (kooiconstructie) • Ontwikkeling eigen cursussen en materiaal • Enorme toeloop en enthousiasme van deelnemers

26

Worsteling • Systeembeheer • Hoe meet je de doelstelling sociale cohesie? • Afstemming met groot aantal bij trapveld betrokken instanties? • Verschil tussen projectplan en vraag uit de wijk?


Trapveld Haren Donk Reit Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Den Bosch januari 2001 www.projectbureau-mo.com www.ic-harendonkreit.com [email protected] Ploosche Hof 88 -90, Den Bosch 073 644 9200 Dhr. Rien van de Burgt Coördinator Stichting Maatschappelijk Ondernemen 06-53842263 [email protected] Mevr. Karin Lucassen Projectleidster via Maatschappelijk Ondernemen 073 6146405 [email protected]

N

er

lnem

dee

Algemeen De sfeer waar we naar zoeken is er een waar buurtbewoners binnen kunnen lopen van jong tot oud. We zitten in een achterstandswijk waar veel stedelijke vernieuwing plaats vindt. Onder de bevolking zijn relatief veel werklozen, ouderen en allochtonen. Het trapveld zit in een schoolgebouw waar we twee oude lokalen gebruiken. We werken samen met de school en hebben een eigen afgesloten ruimte. Op het trapveld zelf komen de bezoekers eerst in de ontmoetingsruimte met bank en een barretje. Daarna komen de bezoekers in de computerruimte waar 12 computers staan. Daar kan rustig worden gewerkt en een cursus of andere activiteit worden gevolgd. Het trapveld komt voort uit het idee van het Projectbureau Maatschappelijk Ondernemen dat in Den Bosch arbeidsinitiatieven wilde ontplooien die binnen drie jaar zelfstandig zouden kunnen draaien. Het Digitaal Trapveld project van BZK paste daar binnen en wij zijn één van de 5 trapvelden in Den Bosch geworden. In totaal komen er vijf trapvelden in Den Bosch waar er nu vier van open zijn. Eens in de anderhalve maand hebben we overleg met de gemeente en de verschillende coördinatoren van de andere trapveldjes in de vorm van een begeleidingscommissie. Hier vindt overleg plaats over o.a aanbod cursussen, afspraken over bijzondere bijstand, voortgang, en afstemming.

Doelstelling & doelgroep Als ontmoetingsplek kunnen bewoners van de wijk vrij inlopen om tegen betaling te internetten, computergames te spelen en te oefenen in allerlei andere computerfuncties. Voor hen die dat wensen is begeleiding aanwezig, tevens is er de mogelijkheid om wat te eten en te drinken. Daarnaast vinden er op structurele basis activiteiten en cursussen plaats. De cursussen zijn erop gericht bewoners de kans te geven hun achterstand op computergebied te verkleinen. Tot dusver komen we qua doelstelling nog het verste met het dichten van de digitale kloof. Een belangrijke maar nog te weinig gerealiseerde doelstelling is de sociale cohesie. Voor de cursussen wordt er tussen de 65 en 85 gulden betaald voor 10 lessen. De prijs verschilt per cursus. Op deze manier bereiken we mensen die anders niet in aanraking komen met internet en computers. Voor vrij internet betalen gebruikers twee gulden vijftig per half uur en vier gulden per uur (in de zomer heeft het internetcentrum een succesvolle actie gehad: voor een piek per half uur internetten). Daarnaast biedt het internetcentrum een strippenkaart die gebruikers met een laag inkomen via de bijzondere bijstand vergoed kunnen krijgen. Naar de inloop komen voornamelijk jongeren (allochtonen) die muziek willen downloaden, chatten en games spelen. We willen jongeren meer betrekken bij het trapveld door uit te gaan van hun wensen, bijvoorbeeld een


27

Turks sprekende docent. Via jongerenwerk geven de jongeren aan wat zij van het internetcentrum verwachten. De ouderen komen toch meer voor de cursussen en specifiekere vragen op het gebied van internet en tekstverwerking. Iedere bezoeker wordt volgens de landelijke registratie voorschriften geregistreerd. Als een gebruiker voor het eerst binnen komt, wordt alles uitgelegd. Tevens inventariseren wij de wensen van onze bezoekers. In het derde kwartaal kwamen er meer dan 200 bezoekers internetten, voor het grootste gedeelte jongeren uit de wijk. Wij noteren hun postcode, leeftijd, geslacht, ICT-ervaring en hoe lang en hoe vaak ze komen internetten. Het valt op dat relatief veel Nederlandse, Surinaamse en Marokkaanse jongeren komen internetten.

Activiteiten We hebben nu een knoppencursus als basisinleiding voor de computer, een cursus Word en internet. Hier gebruiken we materiaal van www.instruct.nl voor. Cursisten kunnen via ons een boekje kopen met cd-rom. Er komen vooral volwassenen naar de cursus toe. Per cursus kunnen er maximaal 10 cursisten deelnemen. Elke 10 weken start een nieuwe cyclus. Ten behoeve van efficiënter werken ontwikkelt zich een verdeling voor verschillende activiteiten in de week zoals een gamemiddag, inloop uren, cursus met jeugdwerk.Het Internetcentrum werkt op dit moment aan de verbetering van de PR. Wij zijn nu bezig met het ontwerpen van een folder, meer informatie in de wijkbladen over onze activiteiten, affiches in de wijk etc. Dat het trapveldje een veel bredere doelgroep zou kunnen interesseren bewijst wel het bezoek van een Werkgroep ICT van Gedeputeerde Staten Provincie Brabant. Deze werkgroep was als afsluiting van een project op zoek geweest in het hele land naar een voorbeeld project als ons internetcentrum. Wat bleek het project dat zij zochten was veel dichter bij huis dan zij hadden gedacht.

Medewerkers Het internetcentrum heeft 5 WIW-ers in dienst waarvan er één erg veel kennis over computers heeft en wij daardoor een eigen systeembeheerder in huis hebben. De WIW medewerkers zijn allround inzetbaar binnen het digitale trapveldje en worden intern getraind. Het blijft voor ons belangrijk onze medewerkers te leren hoe zij zich professioneel opstellen naar de klanten. Daarnaast zal ook de kennis van de computers en het overbrengen van info constant worden getraind. De cursussen worden verzorgd door drie vrijwilligers. Zij worden op deze manier meer betrokken worden bij de wijk en het leuk vinden tegen een kleine vrijwilligersvergoeding kennis over te brengen.En er wordt op dit moment gezocht naar een coördinator die fulltime aanwezig kan zijn op het digitale trapveldje.

Orde & veiligheid In april zijn alle computers gestolen waardoor we een maand dicht moesten. Hierdoor moesten we weer opnieuw beginnen. Al met al hebben we niet onze doelstellingen gehaald dit jaar, we willen meer cursusaanbod en ook meer docenten. We gaan ons beter profileren in de buurt en de wijkfunctie verbeteren door meer contacten met de bewoners en instellingen te leggen. De uitdaging in dit eerste jaar is geweest: hoe krijg je de mensen naar het trapveldje en hoe weet je wat er allemaal in de wijk leeft? Na de inbraak hebben we nieuwe detectoren geïnstalleerd en heeft de verzekering ons geadviseerd wat er verder nog moest gebeuren zoals het vastzetten van de computer met kabels etc. Een ander aandachtspunt is nog wel de veiligheid cq de verlichting van het schoolplein. Voor de orde hebben we een huisreglement gemaakt en ook een automatisch tijdsysteem waardoor monitor na een uur uitspringt.

Trots • Inzet van WIW medewerkers • Het cursus aanbod • Ontwikkeling nieuwe projecten in samenwerking met bv het jongerenwerk

28

Worsteling • Betrekken wijkbewoners bij het trapveld. • Wat leeft er allemaal in de wijk? • Wat denken andere trapveldjes en Binnenlandse Zaken nu na een jaar van de doelstellingen; zijn ze reëel gebleken?


Telematicacentrum Schilderswijk Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Den Haag september 1998 www.dobdenhaag.nl [email protected] Koningstraat 439, 2515 JL Den Haag 070-3534536 Mevr. Joke de Bree Coördinator vanuit bibliotheek 070-3534536 [email protected]

Gemeentebeleid De telematica centra van de openbare bibliotheek van Den Haag waren er al eerder dan de trapvelden. Ze hebben als inspiratie gediend voor het initiatief van de trapvelden. De telematica centra zijn volgens de officiële criteria geen trapvelden, maar dienen wel als voorbeeld voor de echte trapvelden, die we op dit moment aan het realiseren zijn samen met de welzijnsorganisaties. We hebben de ambitie om in elk stadsdeel één trapveld te realiseren met meerdere computers, 12 voor algemeen gebruik en een voor de begeleiding. Soms zullen deze trapvelden komen in het wijken dienstencentrum, maar de wijk bepaalt dat zelf. Het komende jaar wordt dat gerealiseerd. De welzijnswerkers en buurthuismedewerkers krijgen richtlijnen, die door de bibliotheken zijn ontworpen. Het opzetten hiervan heeft erg lang geduurd omdat we rekening wilden houden met de wensen en eisen van de verschillende welzijnsorganisaties. We willen daarnaast nog 25 inloopplekken met 3 PC’s plaatsen in wijkvoorzieningen, als moskeeën, bejaardentehuizen en buurthuizen. De eerste van deze inloopplekken zal al komende maand in een moskee worden geïnstalleerd.

Algemeen In de centrale bibliotheek staan in een apart leslokaal 12 PC's, waar men cursussen kan volgen en ook kan leren hoe websites kunnen worden gemaakt. Verder staan er op de eerste verdieping van de bibliotheek computers om vrij te internetten. De centrale bibliotheek ligt hartje centrum. Verder zijn er 16 dependances van openbare bibliotheken in de wijken waar ook telematicacentra zijn. De hoofdvestiging richt zich op heel Den Haag, en dependances s op de wijk. Per wijk wordt gekeken wat er in die wijk nodig is. We proberen echter het aanbod op elkaar af te stemmen. We zijn op dit moment allerlei cursussen voor allochtonen aan het ontwikkelen, en die kunnen dan weer in de wijken waar voor die cursussen belangstelling worden gegeven. De telematicacentra lopen goed. Het cursusaanbod is goed, we hebben een pool van eigen docenten, dit zijn medewerkers van de bibliotheek die hiervoor zijn opgeleid. Er was eerst een tekort, maar het blijkt dat ze het heel leuk vinden om te doen. Niemand wil dat fulltime doen, maar naast de voorlichtingsfunctie in bibliotheek is het een leuke aanvulling. De centra zien er professioneel uit. We hebben nu een aantal jaren ervaring.We organiseren activiteiten voor alle leeftijden van peuters tot eindexamenjaar. We hebben zelf onderwijsprogramma’s ontwikkeld samen met docenten van scholen. Ook hebben samen met medewerkers van de bibliotheek van de Rijksuniversiteit Leiden een speciaal programma ontwikkeld voor VWO leerlingen. Hoewel de telematica centra volgens de officiële criteria geen trapvelden zijn, dienen ze wel als voorbeeld voor de echte trapvelden, die we op dit moment aan het realiseren zijn samen met de welzijnsorganisaties. We hebben de ambitie om in elk stadsdeel één trapveld te realiseren met meerdere computers, 12 voor algemeen gebruik en een voor de begeleiding. Soms zullen deze trapvelden komen in het wijken dienstencentrum, maar de wijk bepaalt dat zelf. Het komende jaar wordt dat gerealiseerd. De welzijnswerkers en buurthuismedewerkers krijgen richtlijnen, die door de bibliotheken zijn ontworpen. Het opzetten hiervan heeft erg lang


29

geduurd omdat we rekening wilden houden met de wensen en eisen van de verschillende welzijnsorganisaties. We willen daarnaast nog 25 inloopplekken met 3 PC’s plaatsen in wijkvoorzieningen, als moskeeën, bejaardentehuizen en buurthuizen. De eerste van deze inloopplekken zal al komende maand in een moskee worden geïnstalleerd. We maken voor de telematica centra reclame door advertenties te zetten in de lokale krant. Verder wordt er jaarlijks een cursussenkrant uitgebracht waarin alle cursusmogelijkheden in heel Den Haag staan. De cursussen van onze centra worden daarin vermeld.Verder hebben we gesproken met het Platform voor allochtonen en er zijn een aantal stichtingen van allochtonen met wie we contact hebben, zij sturen nu mensen door naar ons als ze vragen hebben over computers en/of opleidingen. Verder proberen we tijdens activiteiten en bijeenkomsten de cursussen onder de aandacht te brengen. Zo hebben we op de ouderendag workshops gegeven in het stadhuis.

Doelstelling en doelgroep Het verkleinen van de digitale kloof is zeer belangrijk. Door workshops te geven waar veel mensen uit de verschillende doelgroepen op afkomen willen we de angst wegnemen voor de computer en voor computercursussen. Dat doen we bijvoorbeeld op de ouderendag: de angst voor de pc proberen te verminderen. Bij de moskeeën willen we met tolk, wellicht zelfs met individuele begeleiding, mensen achter de PC krijgen. Het islamitisch platform is heel enthousiast over dit initiatief. De bevordering van arbeidsmobiliteit is een aspect waar we niet speciaal aandacht aan besteden. Voor de doelgroep senioren is het niet meer van belang. Voor jongeren is het kunnen omgaan met computers natuurlijk van belang voor de positie op de arbeidsmarkt. Het vergroten van de sociale cohesie is zeer van belang. Wij merken in de bibliotheken dat er zeer veel eenzame mensen zijn. Mensen met behulp van computers uit hun sociaal isolement halen is een van de belangrijkste gedachten achter de digitale trapvelden.

Activiteiten De cursussen richten zich over het algemeen niet op één doelgroep, maar zijn bedoeld voor iedereen in de wijk. We hebben naast echte cursussen ook kortdurende workshops. We geven alle basiscursussen: Windows, office, e-mail en internetten. Verder kunnen mensen hier leren hun eigen website te maken. We vragen gemiddeld 30 gulden per dagdeel voor de uitgebreidere cursussen vragen we dus meer dan voor de basiscursussen die maar 4 dagdelen duren. We hebben 12 PC's staan en de cursussen zitten altijd vol. Voor alle deelnemers van cursussen organiseren we terugkom workshops wat als een opfriscursus kan worden beschouwd. Vrij internetten kan altijd als de bibliotheek open is, dit kost 2,50 per half uur. De 30 PC's die hiervoor beschikbaar zijn, zijn altijd bezet. We hebben ook een aanbod ontwikkeld speciaal voor jongeren en zijn bezig met het ontwikkelen van lesmateriaal speciaal voor allochtonen.

Medewerkers In bibliotheken wordt eigenlijk in principe niet met vrijwilligers gewerkt. Voor het eerst hebben we het afgelopen jaar met het gebruik van vrijwilligers geëxperimenteerd. We hebben samen met 4 vrijwilligers van seniorweb cursussen aan senioren gegeven. Verder verzorgen de medewerkers van de bibliotheek de begeleiding op het trapveld.

Exploitatie We hebben de welzijnsorganisaties op het VSB fonds gewezen. Deze geeft in principe geen subsidie als de overheid bij projecten is betrokken. Aangezien de bibliotheek een gemeentelijke voorziening is, was voor ons geen subsidie mogelijk via dat fonds.

30


Voorzieningen In de leslokalen staan 12 PC’s voor bezoekers en een printer. Al het cursus materiaal is zelf ontwikkeld. Onderwijsmodules zijn ontwikkeld in samenwerking met mensen uit het onderwijs. Het technische beheer wordt gedaan door de systeembeheerder van het trapveld. Hij is op dit moment een aantal medewerkers aan het trainen de eerste opvang bij problemen te kunnen doen.

Orde & veiligheid Een medewerker van de bibliotheek zorgt voor toezicht.

Trots • Eigen pool van docenten • Brede aanbod van activiteiten • De Onderwijsprogramma’s hebben we zelf ontwikkeld


Worstelingen • Hoe laat je medewerkers van

bibliotheken zien dat computers een integraal onderdeel van het bibliotheek vak zijn geworden

31

Internetcorner de Elegast Gemeente Openingsdatum URL E-mail

Deventer 1 juli 2000 niet aanwezig niet aanwezig

Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

F. van Blankenheimstraat 17, 7415 VS Deventer 0570 - 628341 Raziye Zungur Coordinator 0570 628341 [email protected]

Gemeentebeleid Deventer heeft gekozen voor een kleinschalige invulling van de digitale trapveldjes. Per 1 november 2001 zal het op 34 locaties (variërend van buurten wijkcentra, tot moskeeën en woon-zorg-centra voor ouderen) mogelijk zijn op een aantal PC's te surfen, mailen en chatten. Elke internetcorner bestaat uit 1 tot 3 PC's, bijpassend meubilair (van verrijdbare tafel tot zuil), bewegwijzering en markering, opleiding voor lokale beheerders en een vangnet voor tweedelijns zorg en onderhoud. Door het grote aantal uiteenlopende locaties ontstaat een grote variëteit aan omgevingen en daarmee ook een zeer grote verscheidenheid aan bereikte doelgroepen. Het is bovendien mogelijk om de corner op locatie te koppelen aan specifieke activiteiten door de desbetreffende organisatie. Zo worden er bijvoorbeeld. huiswerkklassen rond de corner georganiseerd, geeft men begeleiding op de corner bij een PC-prive project binnen de sociale werkvoorziening en bouwt en onderhoudt men een site met buurten wijknieuws. Voor het eind van het jaar zal het aantal internetcorners doorgroeien tot 50. Daarmee is het door BZK beschikbaar gestelde budget ten volle uitgeput. Gezien het succes van de corners en de grote belangstelling onder de diverse instellingen in de stad om een corner te huisvesten zijn er voornemens om op eigen kracht dit aantal in 2002 nog eens te verdubbelen tot 100. Verder: Er is geen website over de internetcorners in Deventer. Deze specifieke invulling van het idee van trapvelden maakt dat het portret minder uitgebreid Er worden niet veel speciale activiteiten georganiseerd in de trapvelden, maar de trapvelden zijn er voor mensen die thuis geen computer hebben, zoals voor het maken van huiswerk of het schrijven van brieven.

Algemeen Deze internetcorner bevindt zich in activiteitencentrum de Elegast. Deze staat onder het beheer van de welzijnsorganisatie raster. De Elegast is recent verbouwd en uitgebreid. Het is een wijkaccommodatie geschikt voor cursussen, vergaderingen en bijeenkomsten. De accommodatie is een voormalig multifunctioneel gebouw, centraal gelegen in de wijk Keizerslanden/Landsherenkwartier.

Doelstelling en doelgroep Deze internetcorner richt zich op de hele wijk. Ons inziend wordt door het digitale trapveld de digitale kloof verkleind door het ter beschikking stellen van computers aan zowel ouderen als jongeren. Steeds meer mensen maken er gebruik van. Bij deze internetcorner wordt geen specifieke invulling gegeven aan de doelstelling van arbeidstoeleiding. De sociale cohesie wordt door de aanwezigheid van de internetcorner in het activiteitencentrum bevorderd. De computers trekken bezoekers naar het centrum en na een tijdje alleen gebruik gemaakt te hebben van de computers gaan ze vaak ook aan andere activiteiten meedoen. Er zijn ook veel interculturele contacten ontstaan door de aanwezigheid van de internetcorner. Het is een bijzondere ontmoetingsplek geworden voor jongeren, ouders en senioren.

32


Activiteiten Jongeren gebruiken de computers vooral om de chatten en om huiswerkopdrachten te maken. Kinderen die geen computer hebben ,kunnen schoolopdrachten waarvoor het gebruiken van een computer noodzakelijk is toch inleveren. Er komen veel buitenlandse mensen hier internetten. Speciale voor ouderen wordt een introductiecursus internet aangebonden. Als er voldoende mensen hebben aangegeven om een uitgebreidere cursus internet te willen volgen, dan geven wij hun gegevens door aan het ROC die dan een cursus van 6 dagdelen organiseert. Verder worden er geen eigen cursussen aangeboden, dit vanwege het kleine aantal computers. De kabel wordt gesponsord door Essent.

Voorzieningen We hebben op dit moment alleen 3 computers staan. Andere voorzieningen komen wellicht in de toekomst als de pilotfase is afgerond. Het is nu al wel gebleken dat drie computers eigenlijk te weinig is. Er moet gewerkt worden met intekenlijsten waarop mensen een computer kunnen reserveren.

Medewerkers Er is voor 32 uur een begeleider bij de computers, deze geeft de bezoekers tips en begeleidt hen bij het internetten.


33

Zorgcentrum Brunswijck Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Eindhoven januari 2000 http://www.digitolk.nl/betrokkenen.htm [email protected] Generaal Bradleylaan 1, 5623 KM Eindhoven 040 – 2433709 Mevr. Carla van Herpen Projectleider trapveldjes Eindhoven 040 2433709

Gemeentebeleid De regio Eindhoven loopt voorop in technologie. Om het draagvlak ook onder de eigen bevolking te verbreden is het van eminent belang voor Eindhoven de mogelijkheden van ICT toegankelijk te maken voor alle bevolkingsgroepen. Daarbinnen past een project als Digitolk perfect. Het is niet voor niets dat de gemeente Eindhoven het project al subsidieerde voordat er sprake was van de Digitale trapveldjes van Minister Van Boxtel (Digitolk is van start gegaan in januari '98). Op dit moment zijn er 4 trapveldjes volledig operationeel, waarvan 3 zich bevinden in buurthuizen in de zogenaamde achterstandswijken en 1 in het woon-zorgcomplex Brunswijck. Een vijfde centrum is in de opstartfase en is gerealiseerd i.s.m. Kenniswijk in een aandachtswijk. Kenniswijk faciliteert, Digitolk ondersteunt de bewoners bij de inhoudelijke realisatie. In voorbereiding is een trapveldje i.s.m. een Brede-school. De bedoeling is dat dit begin volgend jaar operationeel is. Het betreft hier een samenwerking met Digitolk, een basisschool en een woningcoöperatie. De ruimte bevindt zich een een nieuwbouwproject voor seniorenwoningen, wat tegen de school aangebouwd is. Naast het bestaande Digitolkverhaal (laagdrempelige computervoorziening voor de buurt) is nieuw voor ons de betrokkenheid bij het ICT-onderwijs. Wij zijn derhalve nu ook betrokken bij de ontwikkelingen van het ICT-onderwijs in de basisschool. Medio 2002 starten we met ons (voorlopig) laatste trapveldje, ook i.s.m. een Brede school. Hier wordt een ruimte gerealiseerd in de school (nieuwbouw). Beide scholen bevinden zich in achterstandswijken.

Algemeen Trapveld Brunswijck heeft een grote ruimte in een zorgcentrum. Er staan zes computers die eigenlijk altijd bezet zijn. Er is een boekenplank en een grote tafel waar je lekker aan kan zitten. Er is een keukenblokje met koffie, thee en eventueel frisdrank. Er zijn veel senioren die twee aan twee achter de schermen zitten, elkaar helpen en veel kletsen, heel gemoedelijk. De wijk waar het trapveld staat is dertig jaar geleden gebouwd. Het is een middenstandswijk waar veel van de bewoners van dertig jaar geleden nog steeds wonen maar ondertussen wel senior zijn geworden. Het mooie is dat het zorgcentrum op zoek was naar een nieuw buurtcentrum. Die functie kan het trapveld nu vervullen en de bewoners voelen zich er ook echt thuis.

Doelstelling & doelgroep De uitgangspunten van de trapvelden in Eindhoven zijn overal hetzelfde: een eigen ruimte en minimaal 6 werkstations. Overal worden cursussen gegeven en is er een open inloop. Per wijk kan wel de doelgroep verschillen. Ons cursusboek is in principe ontwikkeld voor alle trapvelden (waar overigens ook Helmond gebruik van maakt). Elk trapveldje ontwikkelt zich van onderaf; we gaan ook actief de buurt in, die moet het tenslotte maken. De vrijwilligers wonen in de buurt en hebben een voorbeeldfunctie; ze zijn voor mensen uit de buurt zeer

34


benaderbaar en spreken echt de taal van de bewoners. Dat geeft al een bepaalde sfeer en laagdrempeligheid waarmee je mensen bereikt die je anders moeilijk kan bereiken.De digitale kloof is de belangrijkste doelstelling. Hier begint het tenslotte, je brengt mensen naar de computer en haalt drempels weg. Als er succes is, dan kunnen cursussen resulteren in een betere positie op de arbeidsmarkt. Sociale cohesie volgt hierna en gaat vaak samen. Arbeidsmobiliteit is ook belangrijk. In het projectplan stond dat we samen met stichting NieuwWerk een activiteit voor werklozen zouden ontplooien, maar dit is nooit van de grond gekomen. Hier zijn nog wel plannen voor. We denken veel na over wat we met jongeren kunnen. Zij weten vaak beter dan ons wat een computer is maar we willen hen meer leren dan chatten en hacken. Bij de allochtone doelgroep moet je de interesse wekken bij de mensen want ze komen niet vanzelf. Dit geldt vooral bij vrouwen. We spelen nu met het idee om bijvoorbeeld met mobiele computers naar hen toe te gaan bij speelzaaltjes, markt etc. Zo kunnen we uitvinden wat voor hen interessant zou zijn op het trapveldje. Als binnenkort de Kenniswijk start zal aantal deelnemers en geïnteresseerden alleen nog maar toenemen. We hopen dan meer materiaal voor kinderen/jongeren te kunnen aanbieden.

Activiteiten In het tweede kwartaal hadden we op locatie Brunswijck 312 bezoekers op de inloop volwassenen (3 x per week) en 208 bezoekers voor de inloop jeugd (2 x per week). In deze periode werden in totaal door 78 man kennismakingscursussen gevolgd. Het is aardig te vermelden dat in het tweede kwartaal in Eindhoven in totaal 512 mensen op wachtlijsten stonden. Die betalen voor 9 lessen voor de basis cursus 75 gulden. Dat is inclusief lesboek en andere materialen. De cursus is vier keer per jaar en zit altijd vol. 12 mensen zitten met twee mensen per computer. We hebben ook een basiscursus deel twee met internet, word, en windows dat ook in modules ontwikkeld kan worden. Ook wijzen we op de reductieregeling die vanuit de gemeente bestaat voor cursussen. Voor vervolgcursus gevorderden verwijzen we naar andere instellingen. Daarnaast zijn we nu met scholen een scholierenpersbureau aan het opzetten waarbij scholieren artikelen schrijven voor de website met nieuws voor en over hun buurt en school. Het scholierenpersbureau kan vernieuwend en attractief zijn voor de jongeren in de wijk. Met het vrij internet proberen we zo open mogelijk te zijn; je loopt gewoon naar binnen en gaat achter een computer zitten. Bezoekers worden geturfd maar niet geregistreerd, behalve als ze een e-mail adres willen. De inloop is wel gesplitst t.a.v. doelgroep: een voor volwassenen, een voor kinderen en een voor jongeren. Jongeren moeten zich sinds kort wel registreren. Dit voorkomt problemen. Om zeker te zijn van je computer kan je ook van tevoren inschrijven voor een plaats. Op inloop uren is er een vrijwilliger aanwezig waar iedereen advies kan vragen. We zijn nu bezig om samen met buurtverenigingen een buurt website te ontwikkelen. We hebben nu al een eigen website, maar probleem is om de site te onderhouden. De site wordt toch vaak door een of twee personen gemaakt en als die weg zijn dan is er ook geen onderhoud. Nu is er een cursus gericht op vrijwilligers voor onderhouden website. Er zijn 8 personen van de verschillende trapvelden geselecteerd die nu de website redactie vormen. Dit geeft meer continuïteit en groter draagvlak.

Medewerkers Elke 14 dagen hebben we overleg met alle locatiemanagers en de systeembeheerder. Per locatie is er een maal per maand overleg met de vrijwilligers. Nu komt er ook op stedelijk niveau een overleg met vertegenwoordiging van alle vrijwilligers in Eindhoven. Wij vinden dat belangrijk want vrijwilligers hebben ook een adviesrol binnen de trapvelden en door overleg wordt de communicatielijn korter. We hebben op Brunswijck 33 vrijwilligers. De vrijwilligers komen voor 90% uit de buurt. We hebben absoluut geen tekort aan vrijwilligers, het trapveld-idee is nieuw en dat trekt mensen. Daarnaast is er voor 12 uur per week een coördinator. Deze uren vallen onder de functie die hij/zij heeft bin-


35

nen buurtwerk. Er is ook een algemene projectleider in dienst plus een fulltime systeembeheerder voor alle trapveldjes tezamen. De gemeente blijft via de projectleider betrokken en heeft nu een vast contactpersoon aangewezen. Stagiaires hebben we wel eens voor communicatiedoeleinden geprobeerd (websites etc.) maar dit was geen succes. Met het nieuwe trapveld zijn we ism de Pabo nu wel bezig met ICT & onderwijs op brede scholen.

Exploitatie Subsidie gemeente Eindhoven i.h.k.v. Grote Stedenbeleid. Financiële startbijdrage Provincie Noord-Brabant en via het VSB-fonds. Daarnaast wat kleine sponsoring zoals gratis ruimte voor de website bij de provider. Voor medefinanciering van trapvelden aanvraag ingediend bij Stimulus EU Focus programma. Voorzieningen De 6 computers hebben een kabel internetverbinding en zijn verbonden met scanner, printer en koptelefoons. Er is een beamer met scherm aanwezig en voor alle trapveldjes is er ook een montagecomputer met video en digitale camera/webcam aanwezig. Er wordt sporadisch via net-op-school software les gegeven. Net op school is overal geïnstalleerd,evenals Office. Orde & veiligheid De toezichthouder is vrijwilliger en heeft rol als beheerder/gastheer. Voor 11 tot 19 jarige jeugd hebben we een pasjessysteem ingevoerd. Ook hebben we een huisreglement waar iedereen zich aan moet houden.

Kwaliteit Wij bieden een aantal cursussen, Windows, Word, Adobe speciaal aan voor onze vrijwilligers. Na elke cursus is er een schriftelijke en mondelinge evaluatie. In juni hebben we 150 cursisten ondervraagd naar wat er een half jaar later van een cursus is blijven hangen. De resultaten daarvan zullen binnenkort komen.

Trots • Goedlopende, druk bezochte trapveldjes • Betrokkenheid (buurt)vrijwilligers

36

Worsteling • Onduidelijkheid in rol gemeente • Dure software


Digitaal Trapveld Emmermeer Gemeente Openingsdatum URL E-mail

Emmen augustus 1999 www.emmermeer-emmen.nl [email protected] [email protected]

Bezoekadres

‘t Meerhoes U.E. Bruiningstraat 40, Emmen 0591 613909 Jack van Beek i.s.m. mevr. Titia v/d Berg

Telefoon Contactpersoon

N

veld

trap

Gemeentebeleid In Emmen hebben we twaalf verschillende trapvelden in de wijken en dorpen van deze gemeente. Eén naam of adres is ook niet te geven, het is een overkoepelend project. Emmen is de gemeente met de grootste oppervlakte in Nederland, we hebben op veel verschillende plekken digitale trapvelden geopend. Verder hebben we een bus, die functioneert als mobiel digitaal trapveld, speciaal voor jongeren. Begin 2002 zal in Nieuw-Amsterdam de koppeling gezocht worden met de peuterspeelzaal, waarbij ouders met hun peuters kennis kunnen maken met de ICT mogelijkheden op het gebied van speel/leervormen,opvoedingsondersteuning en andere zaken die betrekking hebben op deze doelgroep. Het betreft een pilot en hangt samen met het denken over de brede school en andere integrale maatschappelijke processen op lokaal niveau.Tevens start de gemeente in 2002 met een aantal project op het gebied van kleinkunst en ICT in samenwerking met de gemeentelijke muziek en kleinkunstinstelling.

Algemeen Het digitaal trapveld is gevestigd in een al bestaand buurthuis in de wijk Emmermeer. Vroeger was dit een lagere school. Deze wijk is een naoorlogse wijk van Emmen. Het is van oorsprong een arbeiderswijk. Nu is het een buurt met veel vergrijzing. Op het moment vindt er een renovatie plaats, waardoor spanningen binnen de wijk voorkomen. Tussen de vele sociale huurwoningen komen meer koopwoningen. In deze wijk is ook een woonwagencentrum gevestigd. Het digitaal trapveld in het buurthuis “ ’t Meerhoes” trekt nieuw publiek aan. Vooral veel ouderen komen naar het trapveld om een computercursus te volgen. Maar ook de jeugd loopt door het trapveld makkelijker binnen. De sfeer bij het trapveld is gezellig te noemen, iedereen is welkom. De toegang is laagdrempelig. Doordat in kleine groepen wordt gewerkt kan iedereen de nodige aandacht krijgen. Er zijn grote niveauverschillen tussen de cursisten, maar door de kleine groepen geeft dat geen problemen. Er zijn zowel cursussen voor beginners als gevorderden bij het trapveld. Het is een leuke bijkomstigheid dat door het trapveld er geregeld mensen doorstromen naar andere activiteiten in het buurthuis (zoals kaarten, darten of een opleiding voor vrouwen met weinig opleiding voor helpen in de verzorging). Verder is er huiswerkhulp voor leerlingen van de middelbare school en is er een tekencursus. Natuurlijk komt het ook voor dat mensen vanuit de andere activiteiten kennis maken met en belangstelling krijgen voor het digitaal trapveld.

Doelstelling Er zijn 3 doelstellingen die van belang zijn voor het digitaal trapveld: • Laagdrempeligheid; mensen, ongeacht vooropleiding, in de gelegenheid stellen om te leren. Hiervoor hebben we bijvoorbeeld computerles tijdens de openingstijd van de peuterspeelzaal, waardoor we


37

onder andere bijstandsmoeders bereiken, zonder die direct van een label te voorzien. We organiseren ook een Cybersoos, waardoor jongeren hun computervaardigheden kunnen verbeteren. • Sociale cohesie: Door de groepen gevarieerd samen te stellen komen mensen van verschillende niveaus, leeftijden en achtergronden bij elkaar. Dit heeft een positief effect op de sfeer in de wijk. Het digitaal trapveld bevordert de functie van het buurthuis als ontmoetingsplaats. • Bevorderen arbeidsmobiliteit Op dit moment is dit geen primaire doelstelling. Doordat mensen een cursus gaan volgen wordt dit echter secundair wel bevorderd.

Activiteiten We verzorgen beginners- en vervolgcursussen voor Windows en Word, binnenkort ook voor internet. Voor de computerclub voor kinderen vragen we een kleine bijdrage per keer. De computercursussen zijn ook voor mensen met geen tot lage opleiding toegankelijk. We werken met een wachtlijst waarbij het zwaartepunt op nieuwe cursisten ligt. We willen ons in de nabije toekomst ook gaan richten op activiteiten voor fysiek gehandicapten. Verder willen wij ons nog meer gaan richten op het bereiken van de jeugd. Vooral internet zal hiervoor een goede ingang zijn.

Medewerkers We hebben één betaalde kracht en 4 vrijwilligers voor het geven van de computerlessen. Er zijn 3 beheerders van buurthuis. Die zijn niet specifiek aangesteld voor het trapveld, maar er is er altijd een aanwezig als het gebouw open is. De vorige coördinator was een herintredende vrouw met HBO. De huidige coördinator heeft een IT opleiding, aangevuld met verschillende applicatiecursussen.

Exploitatie Voor de cursussen (boek, diskette, koffie en les) wordt een bijdrage van de cursisten gevraagd. We hebben helaas nog geen sponsors gevonden.

Voorzieningen De ruimte waarin de lessen worden gegeven is een oud schoollokaal. Het is ruim en licht en gezellig ingericht. We hebben 6 computers, 2 printers en een scanner. Voor het technische onderhoud hiervan hebben we een contract extern afgesloten. “Normale” problemen kunnen worden opgelost door de huidige begeleider die een uitgebreide IT achtergrond heeft. We hebben zowel het lesmateriaal als de software zelf aangeschaft. Op dit moment zijn we bezig om internet via adsl op te starten.

Kwaliteit Om achter de wensen van de cursisten te komen is er een ideeënbus. Bovendien is er voor, tijdens en na de les gelegenheid om opmerkingen en vragen te stellen. Halverwege en aan het eind van de cursus wordt geëvalueerd hoe de lessen worden ervaren.

38


Algemeen Digitref-Pathmos Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Enschede december 1999 http://www.digitref-pathmos.nl/ http://www.digitref.nl [email protected] Sterkerstraat 26, Enschede 053 - 4308714 Dhr. M. Rosema Coördinator 06 - 25353689

N

veld

trap

Algemeen Digitref-pathmos is een laagdrempelige voorziening voor buurtbewoners om informatie over ICT te krijgen. Het is een aanvulling op bestaande buurtcentra en is gevestigd in een voormalig winkelpand midden in het centrum. De wijk Pathmos is een zogenaamde aandachtwijk. Er is een hoog percentage uitkeringsgerechtigden en werklozen. Er is veel overlast van verslaving, justitie en politie zijn veelvuldig in de wijk aanwezig. Er zijn vaak problemen in de thuissituatie. Er wonen veel allochtonen, en het opleidingsniveau is laag te noemen. Er zijn op dit moment 3 trapvelden in Enschede. We zijn bezig met 15 nieuwe trapvelden. Het concept dat bij Digitref-Pathmos is ontwikkeld, wordt gebruik om die nieuwe initiatieven vorm te geven. Wij hebben een tweedeling in het aanbod. We hebben een Open activiteiteninloop en een cursorisch aanbod. De andere trapvelden in Enschede hebben geen open inloop. Sinds september is de lokale media ook gevestigd in het pand, zo krijgt de sociale cohesie vorm. De buurtbewoners werken vanuit trapveld mee aan de wijkkrant. We hebben een grote groep vrijwilligers die nu bezig zijn met het volgen van een cursus webdesign met als doel een nieuwe buurtsite te maken : www.hetpathmospad.nl.

Doelstelling en doelgroep Het verkleinen van de digitale kloof doe je door ervoor te zorgen dat de deur altijd open staat. Naast de computerruimte is een koffiehoek en een infohoek met kranten. Verder gaan we naast de basiscursussen ook cursussen voor gevorderden aanbieden. Voor ons staat arbeidsmobiliteit als doelstelling bovenaan. We proberen mensen die bij ons werken of alleen bezoeker zijn, van een uitkering naar een gesubsidieerde baan te krijgen, en vervolgens naar een reguliere baan. We zijn zelf een voorbeeld dat de ID banen echt een springplank kunnen zijn naar een nieuwe baan. Wat de sociale cohesie betreft kunnen we kort zijn, dat is vanzelfsprekend. Bevordering van sociale cohesie is inherent aan onze locatie en werkwijze. Het uitgangspunt is de kennis die mensen al hebben. Vervolgens wordt gekeken welke mogelijkheden er zijn om deze kennis te gaan gebruiken. Verder zijn we bezig met een nieuw project waar mensen kunnen werken op hardwarematig gebied. Er worden tweedehands computers opgeknapt en dan weer ergens in de wijk worden geïnstalleerd.

Activiteiten We geven verschillende basiscursussen. Ze zijn gericht op alle mensen in de wijk. Zij betalen hiervoor een eigen bijdrage van 25 gulden voor 5 avonden. Aan het eind van elke cursus wordt een gesprek afgenomen over de vorderingen door deskundigen van het ROC. Dit kan leiden tot vervolgcursussen. Tot het eind van het jaar zijn alle cursussen volgeboekt. Verder geven we cursussen voor vrouwen zonder baan die leren secretariaatswerk te gaan doen in de toekomst. Dit doen wij samen met de gemeente en welzijnsorganisatie. De naam van het project is PRIMA. Ons streven is om cursussen te laten sponsoren door leveranciers van software, zodat we ze gratis kunnen aanbieden. We maken samen met een groep vrijwilligers een buurtwebsite www.hetpathmospad.nl


39

In de ochtend maken de basisscholen gebruik van de computers. Dat heeft als voordeel dat zij niet hoeven te investeren in ICT faciliteiten waardoor zij hun geld kunnen investeren in andere belangrijke voorzieningen als de brede school. We hebben hiervoor speciale educatieve software aangeschaft voor leerlingen van groep zes tot acht. Het gebruik is voor de scholen gratis. Zij zijn echter wel zelf verantwoordelijk voor de planning In de middag hebben we vrije inloop. We hebben wel aparte tijden voor jongeren van onder de twaalf en boven de twaalf. Dit is op verzoek van de ouders gedaan. De jongeren kunnen per dag een uur internetten als ze een pasje hebben. In de avond is er vrije inloop voor volwassenen. Het aantal bezoekers is ongeveer 450 per week.

Medewerkers We hebben twee pandmedewerkers, die zijn ook verantwoordelijk voor de begeleiding. Ze hebben een gesubsidieerde baan en volgen een opleiding. Samen is het een fulltime functie. Verder hebben we 1 fulltime functie opgedeeld in 20 uur voor assistentie systeembeheer, en 16 uur lesgeven. Dan heb we nog voor 8 uur een systeembeheerder in dienst en is er voor 6 uur voor de gemeentelijk coördinator een assistent. Er zijn ook nog 2 stagiaires en 4 vrijwilligers.

Partners We werken samen met basisscholen. Zij gebruiken het digitale trapveld voor computerles. We zijn een helpdesk aan het opzetten samen met de Universiteit Twente waar studenten ICT en communicatie voor worden ingezet. We hebben hen geworven op de vrijwilligersmarkt van de introductieweek van de UT. Er was veel belangstelling voor. Daarnaast werken we samen met de welzijnorganisatie, woningcorporatie De Woonplaats, bibliotheek, het ROC en een vrijwilligersorganisatie.

Exploitatie Naast de subsidie van BZK, de gemeente, en het stadsdeel, hebben we ook vele sponsors. Daarnaast proberen we geld te generen door de modules hoe een trapveld moet worden opgezet te verkopen. Voor Digitref-Pathmos geldt dat de woningcorporatie de hoofdfinancier is.

Voorzieningen We hebben 10 gewone computers met een ADSL verbinding. Verder hebben we vier computers voor grafisch werk. Verder hebben we een scanner, 3 printers, een beamer, en een CD brander. We hebben het lesmateriaal samen met het ROC ontwikkeld. Voor de software hebben we een eigen licentie.De technische ondersteuning wordt door eigen medewerkers gedaan.

Orde en veiligheid Er is altijd een toezichthouder aanwezig en we hebben samen met de bezoekers een huisreglement gemaakt. Verder hebben de computers vastgezet. Maar de buurt zelf is de beste beveiliging. Zodra er hier iets gebeurt, krijgen we een telefoontje van iemand uit de buurt.

Trots • Goede trajectbegeleiding: bezoekers en medewerkers worden als ze dat willen doorverwezen en begeleid naar reguliere banen of naar gesubsidieerde banen. • De Laagdrempeligheid: bezoekers zijn zelf verantwoordelijk voor trapvelden. We hebben een registratiesysteem met pas die in eigendom is van de bezoekers. • Onze Voorbeeldfunctie: We hebben modulen gemaakt waarmee we trapvelden kunnen opzetten, hiervoor worden we betaald, bijv. Woningcorporaties, training, begeleiding bij installatie netwerk.

40

Kwaliteit We houden enquêtes onder de bezoekers. Verder maken we rapportages over hoe de doelstellingen worden gerealiseerd.

Worstelingen • Het gaat hier gewoon goed en we hebben dus geen worstelingen. We zoeken wel aansluiting bij landelijke initiatieven.


Trapveld Lewenborg Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Contactpersoon

Groningen juni 2000 www.lewenborg.nl/trapveld [email protected] Kraainest 65 Mevr. Ineke Spiele 050 549 85 03 Dhr. Bennie Bloem Digiwel 050 3187704

N

er

illig

vrijw

Gemeentebeleid In de gemeente Groningen bestaat het trapveld beleid uit twee trapvelden: Lewenborg en Corpus den Hoorn en twee projecten "Digidak" en "Digiweet" (zie Digiwel.nl). Die projecten beogen om bij twee speciale doelgroepen de vaardigheid in ICT te vergroten. "Digiweet" is een hulpdesk voor ICT ondersteuning bij ouderen. Digidak probeert de potenties van dak/thuislozen te vergroten door hen op maat kennis te laten maken met de vele mogelijkheden die ICT biedt.Het gaat te ver om hier termen van maatschappelijk herstel of de weg naar de arbeidsmarkt te gebruiken. Echter het gebruik van ICT door dak/thuislozen vergroot de kans op contact met de maatschappij en omgekeerd.

Algemeen Trapveld Lewenborg is gevestigd in de omgeving van het Wijkcentrum het Dok waar veel buurtactiviteiten plaats vinden. We proberen ons in de toekomst in dit centrum te vestigen. We zitten nu in een voormalige woning van een verzorgingsflat voor ouderen waarbij de woonkamer als trapveld is ingericht en de slaapkamer als kantine dient. Er staan 9 computers en één server. Er is een scanner, een printer digitale camera en webcams. De wijk Lewenborg is een gemengde achterstandswijk met zo'n 12.000 inwoners. Een buurt die binnen het Grote Stedenbeleid past. We hebben de deuren ruim een jaar geleden geopend en zijn inmiddels 55 uur per week open voor alle wijkbewoners die hier komen voor een cursus of voor de open inloop. Door de opening van het trapveld houden zich nu wijkbewoners met ICT bezig (ook als vrijwilliger) die er anders niet mee in aanraking zouden komen.

Activiteiten Binnen Lewenborg hebben we een algemene basiscursus. Het helpt mensen over de digitale drempel heen. Dat is voor onze bezoekers nu van belang. Verder is er een cursus website maken en Powerpoint. Vier basisscholen uit de wijk komen vaak in de ochtend in een groep met twee kinderen per computer gebruik maken van de computers.Ook bieden we een uur voor de naschoolse opvang. Daarnaast is er een cursus kinderwerk waarin vrijwilligers van Technika 10 een cursus geven aan jonge meisjes van 8 – 12 om internet e-mail en chatten te leren. De open inloop is gratis en deelnemers kunnen zich inschrijven voor een computer. We weten dan precies wie er komt. Dit doen we ook voor de cursussen. Het inschrijven voor de cursussen gaat allemaal via het Dok dan wel bij andere organisaties die cursussen geven zoals de buurtvrouwen. Voor een basiscursus via Het Dok onder leiding van een docent wordt voor 10 lessen 100 gulden betaald waarvan mensen met een stadspas maximaal 50 gulden kunnen terug krijgen. In de praktijk kennen we voor de cursussen veel wachtlijsten.


41

Ook maken de Buurtvrouwen van De Boei gebruik van het trapveld. Zij nemen een eigen docent mee die hun leert om de basisvaardigheden onder de knie te krijgen. Ook het centrum Het Dok geeft hier cursussen met een eigen docent die waarschijnlijk nu de vervolgcursussen gaat geven. Sommige activiteiten richten zich ook specifiek op senioren en we maken bij onze inloop onderscheid tussen jongeren (tot 16) en volwassenen. In de toekomst willen we meer aparte cursussen voor ouderen en (Antilliaanse) jongeren maken en met een Linux netwerk aan de slag gaan. Ook willen we een website cursus opzetten voor verenigingen in de wijk. Lewenborg is dus al een tijdje open en in onderstaande grafiek van het bezoek van het trapveld is te zien dat de piek van de bezoekers ligt bij 10, 11 en 12 jarigen. De groep tot en met 12 is 35 % van totaal aantal bezoekers. Groep 12 - 22 is ongeveer 20 % van de bezoekers. Groep 22 - 60 is ongeveer 25 % bezoekers. Senioren maken 20% van totaal aantal bezoekers uit. We zien het trapveld eigenlijk als sociaal cultureel werk in combinatie met ICT. Het is een initiatief dat in de wijk breed wordt gesteund. Het laat de wijkbewoners hier ook zien: kijk de overheid bouwt op en investeert in de wijk!

Medewerkers Via wijkcentrum Het Dok zijn twee vaste krachten als ID-er (beheerders) bij het trapveld gestationeerd en krijgen we daarnaast ondersteuning van een coördinator. Daarnaast hebben we drie vrijwilligers werken. De Cursusbegeleiders zijn extern. We geven wel bijscholingscursussen voor docenten en medewerkers. Een aantal uren per week reserveren we voor overleg en het bijleren onderling. Voor het systeembeheer kunnen we in bijzondere gevallen terugvallen op Biblionet, maar het meeste doen we zelf.

Partners We overleggen binnen het Groninger Netwerk ICT & samenleving, een platform van een groot aantal maatschappelijke instellingen, om te praten over ICT projecten in de non-profit sector zoals de digitale trapvelden.Verder is er een trapveld overleg van de trapvelden in Groningen om ervaringen uit te wisselen.

Exploitatie Naast de subsidie van BZK hebben we voor Digidak en Digiweet een stimuleringssubsidie gekregen. De rol die ICT kan spelen in het verbeteren van veiligheid in de buurt wordt door de politiek steeds vaker onderkend en er kan daarmee een bredere ondersteuning op gang komen. Nu valt ICT-beleid onder de afdeling cultuur, maar het zou beter bij sociale zaken of onderwijs kunnen worden geplaatst. Het is wachten op een ICT-beleidsplan met samenlevingsdoelen.

Trots • Grote schare jeugd die trapveld bezoekt • Voor werknemers/vrijwilligers is trapveld steeds vernieuwend; dat houdt ons up to date • Ouderen over de drempel helpen • Zelf leerstof ontwikkelt voor de open uren.

42

Worsteling • Huisvesting, we willen uitbreiden en verhuizen naar het wijkcentrum. Dat is ideaal. • Soms duurt het langer dan je wilt voordat je bepaalde zaken kan regelen wegens (financiële) beslissingen van derden. • We zouden graag een derde vaste medewerker hebben met verstand van IT om een goede kwalitatieve bezetting te hebben.


Broedermuis Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Haarlem januari 2001 www.broedermuis.nl [email protected] Nagtzaamplein 67, 2032 TC Haarlem 023-5339210 Dhr. Dik Bol Coördinator 023 5339210

N

er

lnem

dee

Gemeentebeleid Er zijn er op dit moment 2 trapvelden operationeel in Haarlem, trapveld Slachthuisbuurt en trapveld Broedermuis. In het trapveld in de Slachthuisbuurt werken alleen vrijwilligers. Vanuit het Trapveld Broedermuis werkt de coördinator van Stichting Digitaal Trapveld Haarlem naast de vrijwilligers. De rol Stichting Digitale Trapveld Haarlem is onder meer in ondersteuning bij opzet en exploitatie van andere trapveldjes. In een aantal wijken zijn er trapvelden in ontwikkeling: deze zijn verschillend van opzet. Er komen er 2 in bejaardencentra, 1 in een verzorgingstehuis, en nog twee zijn in ontwikkeling in Delftwijk en Meerwijk. Verder komt er een commercieel trapveld in de Schalkwijk

Algemeen Broedermuis is gevestigd in een nieuw buurthuis. Binnen Haarlem vervullen we een voorbeeldfunctie. Er werken veel vrijwilligers. Het is ruim opgezet en we proberen open te zijn naar de buurt en voor nieuwe ontwikkelingen. De buurt heeft een sterke sociale samenhang. De economische positie van veel buurtbewoners is niet sterk. Het grootste deel van Haarlem Oost is stadsvernieuwingsgebied. Bewonersorganisaties, gemeente en corporaties werken goed samen om de leefbaarheid in Haarlem Oost te vergroten. Het trapveld trekt veel deelnemers en vrijwilligers. Het blijkt een aansprekende activiteit te zijn. Door mond tot mond reclame en via het huis-aan-huisblad profileren wij ons. Er is goed contact met andere trapvelden. Dat zijn zelfstandige eenheden en we gaan een gametoernooi organiseren, waar de vrijwilligers elkaar nog beter leren kennen. Om de mensen uit de buurt te bereiken hebben we onze eigen website, maken we foldertjes en een nieuwsbrief. We zijn bezig met het opzetten van een digitale wijkkrant. Dit gebeurt in samenwerking met het Haarlems Dagblad. Hiervoor hebben we een bonussubsidie gehad. Voor de Haarlemse Wijkraden is speciale programmatuur ontwikkeld om een eigen website te bouwen en onderhouden. Vanuit het Digitaal Trapveld Broedermuis zijn er voor wijkraadsleden praktijkavonden over dit onderwerp georganiseerd. Deze avonden werden druk bezocht.

Doelstelling en doelgroep We verkleinen de digitale kloof simpelweg door er te zijn. In de buurthuizen komen ook buitenlandse kinderen en ouderen. We proberen ook buiten het digitale trapveld mensen in aanraking te laten komen met computers, we zijn bijvoorbeeld ook actief op de vrijwilligersmarkt. We geven op dit moment nog niet veel aandacht aan het bevorderen van de arbeidsmobiliteit. Samen met het arbeidsbureau ontwikkelen we nu een cursus Online Solliciteren, omdat veel banen tegenwoordig via het internet worden aangeboden. Verder leren we


43

mensen met een werkeloosheidsuitkering om websites te maken, waardoor ze nieuwe vaardigheden aanleren. Vaardigheden die altijd van pas kunnen komen bij een toekomstige baan. We werken voor het vergroten van de sociale cohesie samen met de wijkorganisaties. De gemeente heeft het mogelijk gemaakt dat wijkraden een eigen wijkradensite op te zetten, waar de burgers van Haarlem hun eigen wijkraad(informatie) kunnen vinden. Wij hebben een aantal praktijkavonden georganiseerd. Verder hebben we samen met wijkorganisaties 'Haarlem bekent kleur' georganiseerd. Op 10 december gaan we samen met Amnesty International een schrijfdag organiseren in het trapveld. Ook is het maken van de digitale wijkkrant een voorbeeld van hoe wij proberen sociale cohesie in de wijk te bevorderen. Het komende jaar willen we ons meer gaan richten op scholen, onder andere door het opzetten van een digitale schoolkrant.

Activiteiten De bibliotheek organiseert een aantal cursussen zoals gebruik van e-mail, internet. Deze cursussen zijn niet gericht op een specifieke doelgroep, maar zijn open voor iedereen in de wijk. Op de middagen en avonden (7 dagdelen) dat er geen cursussen worden gegeven kunnen bezoekers vrij internetten, voor 2,50 per uur. Mensen kunnen hiervoor een strippenkaart kopen voor 10 uur. Dit is overigens niet geautomatiseerd, maar wordt handmatig bijgehouden. Verder geven we huiswerkhulp aan mensen die computercursussen volgen. Deze begeleiding is open voor iedereen. Dus niet alleen voor onze cursisten. De Turkse studentenorganisatie HÖB geeft op maandagavond aan Turkse kinderen en ouders les in computeren internetgebruik. We nemen deel aan het project Wijken leggen de Link. Wijken in Haarlem Oost hebben een uitwisselingsprogramma met wijken in Mutare, Zimbabwe. Solidariteit wordt op wijkniveau uitgevoerd en het trapveld Broedermuis en het project Digitale Wijkkrant ondersteunen dit initiatief. Voor kinderen onder de 12 jaar wordt soms een aantal mobiele computers neergezet in de speel-o-theek waar de peuters educatieve spelletjes op kunnen spelen. Ook de ouders en speel-o-theek vrijwilligers blijken graag mee te spelen. Zij komen zo in aanraking met internetsites rond opvoedingsondersteuning. De speel-o-theek administratie zal binnenkort digitaal gaan worden verwerkt door de vrijwilligers, als pilot voor Haarlem. Andere initiatieven van Stichting Digitaal Trapveld Haarlem zijn de Digitale Wijkkrant, het Digitaal Loket en Digitaal Seniorenplein.Verder worden een aantal projecten voorbereid: - Digitale Marktplaats i.s.m. Hogeschool Haarlem, afd. Informatica en Informatiekunde: voor iedere organisatie die in de buurt actief is, komt er een kraampje op de gemeenschappelijke website van de buurt. - Digitale Bazaar (project subsidie aangevraagd) helpdesk in Broedermuis en op internet voor en door allochtonen, samen met andere buurtbewoners. - PC-privé project (met helpdesk, servicedienst en cursusmogelijkheden) voor Senioren, gezinnen met schoolgaande kinderen en mensen die van de bijstand moeten leven.

Medewerkers We hebben 1 betaalde kracht en 10 vrijwilligers. De coördinator is een opbouwwerker, deze wordt hiervoor betaald. Verder wordt het trapveld gerund door 10 vrijwilligers. Zij hebben een zeer diverse achtergrond. Twee onze vrijwilligers zijn 12 jaar oud. Aan het aantrekken van een webmaster (gesubsidieerde baan) wordt gewerkt

Exploitatie Bij de start van het project hebben we via FC Digitaal Trapveld van Microsoft een softwarepakket voor het trapveld gekregen (Windows Millennium, Offic2 2000 en spelletjes) ter waarde van ca. fl. 80.000, --. Voor de rest draait het trapveld op de bijdragen van de deelnemende organisaties, de opbrengsten van de inlopen en de overheadkosten die wij ten laste brengen bij nieuwe projecten. Over financiering op lange termijn wordt nagedacht.

Partners Het digitaal tr@pveld Broedermuis is een initiatief van de stichting Digitaal Trapveld Haarlem. In deze Stichting Digitaal Trapveld Haarlem hebben zitting gemeente Haarlem, Stadsbibliotheek Haarlem, St. Digitaal Seniorenplein Kennemerland, Haarlems Dagblad, wijkraden Haarlem Oost, Regiopolitie Kennemerland en Stichting Radius.

44


Voorzieningen We hebben 10 Pc’s, een scanner, 2 printers, en kunnen gebruik maken van een beamer. Het lesmateriaal van de cursus introductie internet/e-mail is in samenwerking met een docent ontwikkeld. Daarnaast kunnen we gebruik maken van een tweede cursuslokaal met 8 computers in het wijkcentrum. Voor de software maken we gebruik van de licentie van een andere organisatie. Ter voorkoming van technische storingen hebben we intern een systeembeheerder. Verder hebben we onderhoudscontract afgesloten.

Kwaliteit De kwaliteit is hoog en de deelnemers en vrijwilligers zijn erg enthousiast. Cursisten worden geregistreerd en na afloop worden cursussen geëvalueerd met de docenten. We willen in de toekomst ook een enquête houden onder de deelnemers.

Orde & veiligheid De computersoftware is beschermd met een zogenaamde REBORNKAART waardoor de door de systeembeheerder ingestelde instellingen en programma’s altijd terug keren nadat het systeem opnieuw is opgestart. Daardoor kunnen geen programma’s verloren gaan. Nieuwe data kan alleen op een diskette worden opgeslagen. Computers en computeraccommodatie is extra beveiligd, er zit inbraakwerend glas in de kozijnen, alle losse componenten zijn vastgezet. Computers zitten met twee ijzeren staven verzegeld in het meubilair. Het hele gebouw heeft een alarminstallatie. Er is geen belemmering in de toegang tot internet. Wel is er een huisreglement waarin verboden wordt om seks en geweldsites te bezoeken. Er zijn altijd trapveld vrijwilligers aanwezig die de deelnemers helpen en zorgen dat het reglement wordt nageleefd. Door dit alles is het trapveld een sociale en veilige ontmoetingsplaats waar jong en oud van alle nationaliteiten graag komen.

Trots • We worden zeer druk bezocht • We hadden vrij snel heel veel vrijwilligers. • De locatie ziet er verder heel mooi uit.


Worsteling • Het blijft de vraag hoe we de digitale trapvelden in de toekomst, ook na de eerste 3 jaar, exploitabel kunnen zijn, zodat ze blijven bestaan.

45

Trapveld Digitrap.nl-Vrieheide, Buurtcentrum 't Heitje Gemeente Openingsdatum URL Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Heerlen juni 2001 www.digitrap.nl Anjelierstraat 48 a, 6414 EW Heerlen 045 528 00 30 Dhr. Arno Gierkens Trapveld Coördinator [email protected]

Gemeentebeleid De Openbare Bibliotheek ontwikkelt Digitrap.nl – hét digitale buurtplein. Het doel van Digitrap.nl is het bevorderen van maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid van burgers, vooral wat betreft de aansluiting op informatietechnologie. Een onderdeel van het project is het inrichten van digitale trapvelden. Momenteel zijn twee trapvelden operationeel, het derde trapveld wordt in december geopend. Daarnaast is de service-unit volop in ontwikkeling. Deze stedelijke voorziening ondersteunt de digitale trapvelden in de vorm van kennisuitwisseling, scholing, technisch beheer, voorlichting en PR enzovoorts. Daarnaast biedt Digitrap.nl kansen voor nieuwe toepassingen van communicatietechnologie. Eén van de toepassingen waaraan hard wordt gewerkt is hét digitaal buurtplein. Een plein waar buurtbewoners elkaar virtueel ontmoeten om samen te bouwen aan de wijk.

Algemeen Trapveld Vrieheide in Heerlen is gevestigd in buurtcentrum ‘t Heitje. Vier dagen per week kunnen bezoekers tijdens de inloopuren het trapveld vrij bezoeken. Tot nu toe bezoeken veel jongeren het trapveld. Het is voor hen een gezellige plek waar ze komen binnenlopen, achter een computer gaan zitten en dan vaak niet meer weg willen. Op vrijdag hebben we een aparte inloop voor volwassenen die niet of nauwelijks met een computer hebben gewerkt. Het trapveld is gevestigd in een oude wijk, waar een grote diversiteit is in de bevolkingssamenstelling, met relatief veel minima en redelijk veel probleemjongeren. Het trapveld wordt een echte huiskamer. Er is een zithoek met spelletjes. We hebben koffie en frisdrank dat door de toezichthouder verzorgd wordt. In het begin waren er meer senioren maar die volgen nu een computercursus. Ik schat dat nu 40 % van de bezoekers onder de 12 is.

Doelstelling & doelgroep Qua arbeidsmobiliteit zijn we nu bezig met een cursus solliciteren op internet, evenals een cursus zoeken op internet. In 11 dagdelen wordt begincursus gegeven voor 55 gulden dat is inclusief een cursusboek. De eerste cursus is in oktober gestart met 10 deelnemers (één per computer). Naast dit soort cursussen proberen we iets op te starten dat zich richt op sociale cohesie in de wijk. Ons trapveld heeft hier in ieder geval laten zien dat ook buurthuizen met hun tijd mee kunnen gaan en als je iemand een beetje verstand van computers heeft dan lukt dat ook wel. We hebben vier dagdelen voor vrije inloop met 6 computers. Bezoekers kunnen dan een half uur gratis gebruik maken van computers met internetaansluiting. De tijd wordt gewoon opgenomen met kookwekkertjes (zes wekkertjes). Ze kunnen zich van tevoren op een lijst inschrijven.

46


Activiteiten Vanuit de service-unit in de bibliotheek worden de trapveldjes in Heerlen aangestuurd en krijgen we ondersteuning (o.a. systeembeheer, cursussen, voorlichting en PR). Vrijwilligers kunnen in de bieb een train-de trainerscursus volgen. De bieb gaat ook, samen met buurtbewoners, een website bouwen waarop de verschillende buurten een eigen plek krijgen: Digitrap.nl. Via wijkbladen en weekblaadjes laten we de wijk weten dat er bij ons een computercursus start. Ze kunnen zich hiervoor inschrijven. Voor de inloop uren hebben we geen registratiesysteem, misschien dat we dit aanpassen als er problemen komen. Maar zolang het goed gaat, gaat het goed. We kunnen dan ook de bezoekers gaan enquêteren. In het algemeen zijn we nu druk bezig om alles eerst eens goed van de grond te krijgen en het eerste jaar leuk af te sluiten.

Medewerkers We hebben één vrijwilliger die het trapveldje coördineert en we hebben 12 toezichthouders. Dit zijn ook vrijwilligers. Vijf daarvan openen en sluiten het trapveld. Zij starten computers op vanuit de server en zij hebben de alarmcode en sleutel. De docenten komen via verschillende organisaties waarmee we samenwerken om cursussen te geven. We hebben meer dan genoeg vrijwilligers die allemaal uit de wijk komen. Sommigen hebben wel ervaring op het gebied van ICT, anderen niet. Het trapveld valt onder Stichting Wijkbeheer. Zij zorgen ook voor vrijwilligersovereenkomsten. Vrijwilligers kunnen in de service-unit gratis een cursus volgen, we verwachten dan wel dat ze voor een bepaalde tijd vrijwilliger blijven. In principe is er altijd iemand aanwezig en zijn we eigenlijk meestal met z'n tweeën. Dat is nodig want op een gemiddelde avond komen er toch 60 bezoekers. Je moet ze dan toch kunnen helpen, maar ook kunnen aanspreken als ze naar de verkeerde site gaan. Dat staat overigens allemaal in het huisreglement.

Voorzieningen We hebben één netwerk met 6 computers en daarnaast 10 laptops voor de cursussen. Voordeel is dat cursisten hun werk kunnen opslaan en mee naar huis kunnen nemen. Daarnaast hebben we nog zes extra pc’s van een bedrijf gekregen. Via de service-unit in de bibliotheek kunnen we een beamer regelen en we kunnen software van de bibliotheek gebruiken, omdat we op dezelfde server zitten.

Trots op Onze wijk wil al heel lang een digitaal trapveld. Het heeft een tijdje geduurd voordat er in onze wijk een geschikte ruimte was gevonden. Nu het er eindelijk een trapveld is, zijn wij dan ook heel trots. Vanaf het begin is de aanloop naar het trapveld heel groot geweest. Niet alleen van jongeren, maar ook van buurtbewoners die graag een computercursus willen volgen of mensen die actief als vrijwilliger aan de slag willen.


Worsteling Het trapveld in Vrieheide is het tweede trapveld in de gemeente Heerlen. Eigenlijk pionieren we dus nog behoorlijk. We lopen tegen allerlei zaken aan. Dingen die we vooraf niet handen voorzien; wat bijvoorbeeld te doen met bezoekers zich niet aan de huisregels houden. We hebben gemerkt dat het heel belangrijk is om samen goede afspraken te maken en die ook zo na te leven. Omdat wij met twaalf toezichthouders werken is dit niet altijd gemakkelijk. Dit betekent veel communiceren.

47

Bibliotheek Helmond Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Helmond april 2001 www.bibliotheekhelmond.nl/agenda.htm [email protected] Leescafé Markt 43, 5701 RJ Helmond 0492-522220 Mevr. Lia Verheijen Locatiemanager trapveld Bibliotheek en projectleider van alle vier trapveldjes

Gemeentebeleid Het specifieke aandachtsgebied binnen de gemeente Helmond voor dit project is de wijk Binnenstad-Oost. Wij hebben gekozen voor 4 trapveldjes waarbij ieder trapveldje zich richt op een specifieke doelgroep, t.w. kinderen en hun ouders (BS de Uilenburcht, een brede school), ouderen (op Con Brio), 25-55 jarigen (in de Bibliotheek) en 12-24 jarigen (in jongerencentrum de Heipoort). Dit om ervoor te zorgen, dat een zo groot mogelijke groep bewoners de mogelijkheid krijgt zich te oriënteren op en met ICT. Deze opzet heeft als nadeel dat de sociale cohesie tussen de diverse groepen niet direct toeneemt. Het voordeel is evenwel dat de diverse doelgroepen makkelijker naar de trapvelden toe gaan omdat ze er mensen tegenkomen, die de ervaringen met PC’s van de betreffende personen makkelijker (h)erkennen. Verder vindt de gemeente Helmond dat de digitale trapveldjes een functie hebben in het kader van Kenniswijk. De ervaringen vanuit de trapveldjes Binnenstad-Oost worden meegenomen bij het opzetten en realiseren van Kenniswijkhoeken elders in de stad.

Algemeen Het Trapveld in de bibliotheek te Helmond ligt aan de rand van de Binnenstad Oost (http://www.helmond.nl/actueel/binnenstadoost.htm) en is een van de 4 trapveldjes die in deze wijk zijn of nog worden opgericht. De Binnenstad Oost is een oude wijk met zo’n 8800 inwoners. Momenteel vindt er stadsvernieuwing plaats. We hopen dat de vier trapvelden nog meer een centrale plaats in de wijk worden waar je even binnen loopt om te Internetten, kennis te maken met computers (als je wilt met uitleg) en waar het vooral ook gezellig is. Buurtbewoners kunnen elkaar hier ontmoeten, maar de computers staan wel centraal.

Doelstelling & doelgroep Het trapveldje in het leescafé van de bibliotheek is gericht op volwassenen. Elk trapveld heeft zo z’n eigen karakter en is verschillend in uitstraling. Voor elke doelgroep is een andere benadering noodzakelijk. Ten aanzien van de doelstellingen is het opheffen van de digitale kloof een doelstelling waaraan het gemakkelijkst gewerkt kan worden. Het succes van de vrije inloop en de grote aanloop bij cursussen bewijst ook wel het belang van de trapveldjes. Wij zijn trots op de brede samenwerking die wij in korte tijd op hebben gebouwd. Een groot aantal organisaties neemt vol enthousiasme deel aan het project. De Vrijwilligerscentrale en STAP, STichting ArbeidsPlaatsen leveren kandidaten aan die op de trapveldjes aan de slag gaan. De VWC stuurt alle vrijwilligers eerst door voor een intakegesprek met de projectleiding. Vervolgens wordt bekeken waar deze vrijwilliger het best tot zijn recht komt. Deze opzet werkt prima. De doelstelling gericht op sociale cohesie en het bereiken van bepaalde doelgroepen vergt de meest aandacht,

48


omdat hier toch wel een heleboel dingen bij komen kijken. Via de projectgroep zijn ook de Vereniging Wijkbeheer en het Platform Helmondse Bewonersorganisaties vertegenwoordigd. We hopen dat het bouwen van een website bewoners actiever betrekt bij het trapveld en dus bij hun wijk. Een van de vrijwilligers heeft aangeboden een website te bouwen voor de trapveldjes. Daarnaast zal hij ook de scholing (Frontpage) verzorgen voor diegenen die de site gaan onderhouden. De Binnenstad-Oost kent veel allochtonen die moeilijk te bereiken zijn. Met name de doelgroep allochtone ouderen. Tijdens de regionale bijeenkomst in Eindhoven (20 september 2001) zijn er echter contacten gelegd met Palet, steunpunt voor multiculturele ontwikkeling in Noord-Brabant. Zij bemiddelen voor het Project Internet en allochtone ouderen. Per stad zoekt men een groep van 5 allochtone ouderen voor het volgen van Internet- en computertraining. Deze personen worden opgeleid tot ambassadeur: na de training gaan deze ambassadeurs andere allochtone ouderen enthousiast maken voor het werken aan de computer. Inmiddels zijn er in Helmond contacten gelegd met de Stichting Samenwerkingsverband Mediterrane Migranten Helmond. Het gaat Helmond wel lukken om een groep enthousiaste ouderen aan te leveren, dus hopelijk worden we uitgekozen. De Stichting Welzijn Ouderen heeft geopperd om eens te bekijken of het mogelijk is een computer in een moskee te plaatsen. Vanuit het Digitaal Trapveld De Uilenburcht wordt momenteel samen met het Buitenlands Vrouwen Centrum een eerste avond voorbereid waarin we met de doelgroep zelf gaan inventariseren waaraan behoefte is en wat men graag wil leren.

Activiteiten De activiteiten per trapveld zijn verschillend. In Con Brio worden voor belangstellenden met weinig of geen computerervaring de cursussen ‘Beginnen bij de basis’, ‘Wegwijs in Windows’, ‘Inzicht in Internet’ gegeven. In de 1e helft van 2001 namen 150 personen deel aan de diverse cursussen. 22 deelnemers waren afkomstig uit de Binnenstad Oost. In het trapveldje in de bibliotheek werd in de periode april - juni 8 keer een korte Internetcursus georganiseerd van telkens 2 bijeenkomsten. Hieraan namen 68 personen deel, waarvan 24 personen uit de Binnenstad Oost. Uit de evaluaties bleek dat er veel behoefte is aan langere cursussen. Ook werd veel gevraagd om een workshop e-mail. Veel tijd is er gestoken in het ontwikkelen van een Powerpoint presentatie, reader, opdrachten, handleidingen e.d. Deze producten zijn nu helemaal klaar en goed overdraagbaar. Gedurende de gehele zomer is de inloopochtend op maandag tussen 10.00 en 12.30 uur gewoon doorgegaan. Er waren steeds tussen de 12 en de 20 bezoekers. Vanaf september worden (afwisselend) de volgende cursussen gegeven: • Kennismaking met Internet, 2 bijeenkomsten, fl. 25,• Internet / e-mailen, 3 bijeenkomsten, fl.35,• Workshop Stamboomonderzoek, 1 bijeenkomst, fl. 15,• Basiscursus computer en Internet, 9 bijeenkomsten fl. 125,• Alle prijzen zijn inclusief readers en boeken. • Inloopochtend, elke maandagochtend 10.00-12.30 uur, gratis Verder hebben we nog het idee voor een lezingencyclus ‘Rond de tafel met Ton…’ over allerlei leuke computeren Internettoepassingen zoals telefoneren via Internet, WebCam’s, ICQ, foto’s bewerken etc. Vanuit het trapveldje wordt verwezen naar Internetmogelijkheden in de bibliotheek zelf en vice versa. Tijdens openingstijden van de bibliotheek zijn er 4 Internetcomputers en 5 Kennisnetcomputers beschikbaar voor het publiek. De Internetcomputers kunnen geraadpleegd worden voor 2,50 per half uur. De Kennisnetcomputers kunnen gratis gebruikt worden door leden van de bibliotheek, een half uur per dag. De Kennisnetcomputers in de bibliotheek zijn af en toe speciaal gereserveerd voor volwassenen. Door de goede samenwerking met Digitolk Eindhoven kregen de trapveldjes in Helmond toestemming om de door Digitolk ontwikkelde Computer en Internet basiscursus over te nemen. In de zomermaanden is het cursusboek aangepast aan de Helmondse situatie (o.a. Windows 98 en Office 2000). Deze aangepaste versie is vervolgens weer op cd-rom beschikbaar gesteld aan Digitolk. Digitolk heeft te kennen gegeven deze aangepaste versie goed te kunnen gebruiken in een van de nieuwe trapvelden. Het trapveldje in de bibliotheek gaat bij deze cursus een overdraagbare docentenhandleiding opzetten.


49

Het trapveldje in Basisschool De Uilenburcht gaat naast de twee reeds bestaande inloopochtenden op vrijdagochtend van start met een zgn. ‘knoppencursus’. Hiervoor hebben zich al een aantal personen ingeschreven. Ook is men van plan de Digitolk-basiscursus aan te gaan bieden. In overleg met het Buitenlands Vrouwen Centrum wordt een speciaal aanbod voor buitenlandse vrouwen ontwikkeld. Daarnaast waren er lessen en activiteiten voor de schoolkinderen. In de toekomst wil men gaan werken aan het uitbouwen van activiteiten binnen de verlengde schooldag zoals het opstarten van een kinderpersbureau. Tijdens de inloop vragen we op geen enkel trapveldje geld voor het internetten. We hebben meestal wachttijden bij de inloop maar men kan dan wat lezen en bladeren in de computertijdschriften of praten met andere inlopers. We hebben geen maximum tijden voor internetten want dat verloopt nu nog soepel. Mochten er problemen komen dan kunnen we dat altijd nog aanpassen. We maken onze activiteiten kenbaar via de wijkkrant, via de nieuwsbrief Binnenstad Oost en ook via andere lokale kranten. Daarnaast maken we reclame via de website en de info balie van de bibliotheek. We willen langzaam opbouwen en uitbreiden. Vooral ook veel leren van en met anderen, met name op het terrein van de sociale cohesie en het bereiken van doelgroepen.

Medewerkers Wij werken per trapveld met een zogenaamde locatiemanager die per week 12 uur betaald krijgt. Sinds we die hebben, is het organiseren van activiteiten en het bereiken van deelnemers veel gemakkelijker. Zonder coördinatie en duidelijke afspraken kom je volgens mij niet ver. Daarnaast is er een algemene projectleider voor 20 uur per week. Het aantal vrijwilligers en de inzet hiervan verschilt enorm per trapveld. Zo wordt Con Brio volledig gerund door zo’n 30 vrijwilligers van Seniorweb. Het trapveldje in de bibliotheek wordt grotendeels gerund door bibliotheekmedewerkers. Daarnaast was er deze periode een stagiaire van de bibliotheekopleiding werkzaam, een vrijwilliger via de sociale activering en een medewerker via STAP.

Partners Om tot een duidelijke taakverdeling van alle partijen te komen en duidelijkheid te krijgen in de omvang van de ‘eigen bijdrage’ van projectpartners aan het project ‘Digitale trapvelden Helmond’ zijn de taken en verantwoordelijkheden van de diverse projectpartners contractueel vastgelegd. In het project wordt onderscheid gemaakt tussen contractpartners en samenwerkingspartners. De contractpartners zijn de eerst verantwoordelijken per trapveld, te weten: de Stichting Welzijn Helmond voor locatie De Heipoort, de Stichting Welzijn Ouderen Helmond voor locatie Con Brio, De Uilenburcht voor locatie De Uilenburcht en de Bibliotheek voor de locatie Bibliotheek. De taken en verantwoordelijkheden alsmede de “eigen bijdrage” aan het project van deze vier contractpartners zijn vastgelegd in een contract. In het contract wordt o.a. ook het aanstellen van een, door het project betaalde, locatiemanager geregeld voor 12 uur per week. Ook de functieomschrijving van deze locatiemanager is omschreven. Naast bovenstaande contractpartners zijn in de projectgroep vertegenwoordigd: • Seniorweb • Stichting Arbeidsplaatsen Helmond • Buitenlands Vrouwencentrum • Vrijwilligerscentrale • Vereniging Wijkbeheer Binnenstad Oost ·• Platform Helmondse Bewonersorganisaties Tijdens de projectvergaderingen kwamen o.a. de volgende zaken aan de orde: structuur en personele invulling digitale trapveldjes Helmond, systeembeheer, tarieven, inzet en vergoeding vrijwilligers, arbeidstoeleiding, opzet website, trapveld trofee. Via de nieuwsgroep, de nieuwsbrief en verschillende (regionale) bijeenkomsten zijn en worden contacten gelegd met organisaties en groepen die ook een bijdrage kunnen leveren aan de Trapveldjes.

50


Voorzieningen Elk trapveldje beschikt over een server, 10 computers, een scanner en een printer. Drie trapveldjes hebben een kabelverbinding, een werkt met een ISDN-verbinding. Ook hebben we twee beamers voor alle locaties. Via de beamer of via de software NetOp School kunnen alle cursisten op het (grootbeeld-) scherm de cursus volgen. Het heeft even geduurd, maar uiteindelijk is het gelukt om via Surfdiensten goedkope licenties te verwerven voor alle software die op de PC’s zijn geïnstalleerd. Dit betekent een enorme kostenbesparing. Met een automatiseringsbedrijf is een overeenkomst Systeembeheer afgesloten voor de periode van 1 september 2000 tot 1 maart 2002. In deze periode zullen zij alle voorkomende problemen oplossen. Ook zal dit half jaar gebruikt worden, om goede standaards, protocollen, handleidingen, logboeken e.d. te maken. Wij denken dat een half jaar tijd al veel duidelijkheid verschaft over hoeveel systeembeheer er eigenlijk nodig is. Wij werken hier met zogenaamde Rebornkaarten, dit ruimt al veel problemen uit de weg. Er wordt momenteel bekeken of er in samenwerking met Stichting Arbeidsplaatsen (trajectbegeleiding) gedurende dit half jaar een kandidaat kan worden opgeleid en begeleid door het ingehuurde automatiseringsbedrijf, zodat deze persoon de taken over een half jaar voor een deel over kan nemen. Zodoende wordt er meteen aan de doelstelling ‘arbeidstoeleiding’ voldaan.

Orde & veiligheid Tot op heden hebben we nog geen vervelende dingen meegemaakt die pasjes of allerlei regelingen noodzakelijk maken op de trapveldjes. In de bibliotheek zelf zijn wel maatregelen getroffen tegen chatten en pornosites m.b.v. het programma SiteKiosk. Het Jongerentrapveldje gaat pas in oktober van start, misschien dat daar problemen kunnen gaan ontstaan.

Kwaliteit Tijdens de vrije inloop, turven we de bezoekersaantallen maar hoeven de mensen zich niet te registreren. Wij willen dat wel graag doen, maar het zou prettig zijn als er een landelijk programmaatje voor ontwikkeld zou worden. Dat moeten ze natuurlijk wel voor cursussen. We evalueren de cursussen wel met de deelnemers.

Trots Enthousiaste samenwerking met tal van organisaties in Helmond en met Digitolk Eindhoven. Van en met elkaar leren, niet twee keer hetzelfde wiel uitvinden


Worsteling • Activiteiten met betrekking tot sociale cohesie. • Vinden van vrijwilligers die ook cursussen kunnen en willen geven. • Bouwen van een goede website

51

I punt Kleine Driene Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Hengelo oktober 2001 www.hengelonoord.nl info Cesar Franckstraat36, 7557 EG Hengelo tel 074-2435307 Jan Wieffer [email protected]

Gemeentebeleid De bedoeling is dat er 12 trapvelden komen. Op dit moment zijn er 2 operationeel. Een (groot trapveld) is ondergebracht in de openbare bibliotheek en de ander in het buurthuis in de wijk Kleine Driene (=WijkNoord).In oktober gaan twee jongerencentra van start en in november 4 kleinere wijk-trapvelden. De i-punten zoals de trapvelden genoemd worden in Hengelo, komen tot stand in samenwerking met de welzijnsorganisatie SCALA en de openbare bibliotheek die het technische beheer doet.

Algemeen Kleine Driene is een zogenaamde aandachtswijk. We richten ons in het algemeen op de hele wijk, maar specifiek op de jongeren en we hebben als aandachtspunt de ouderen. De bezoekers van het trapveld zijn voornamelijk jong of senior. De tussenleeftijd zien we weinig hier. De wijk is gebouwd na de oorlog en heeft een zwakke sociale structuur. Er zijn problemen zoals lichte vormen van vandalisme, waarschijnlijk door jongeren die zich vervelen. Verder hebben we veel geïsoleerde buitenlandse ouderen. Gemiddeld genomen is er een laag inkomen en opleidingsniveau. Er wonen veel studenten en allochtonen. Het trapveld bevindt zich in een bestaand buurthuis, en maakt gebruik van de bestaande infrastructuur. Het technische beheer en de content is uitbesteed aan de openbare bibliotheek, die dit ook gaan doen voor de andere I-punten. We hebben ook al wel nagedacht over meer contacten onderling, maar tot nu is er nog niets concreets. De welzijnsorganisatie SCALA, die een deel van het sociaal cultureel werk onder haar hoede heeft, houdt ook contact met alle trapvelden. Hoewel het normaliter moeilijk is om vrijwilligers te werven, was dat voor het digitaal trapveld geen enkel probleem. De vrijwilligers zijn zeer actief. Dit heeft te maken met de sociale structuur van Hengelo: er is een traditie van vrijwilligerswerk in de welzijnssector. De locatie is verder leuk aangekleed met kunstwerken die gaan over video/internet.

Doelstelling Het verkleinen van de digitale kloof is zeer van belang. We bieden goedkope cursussen aan voor 10 gulden per dagdeel, we begeleiden vrij internetten en we proberen jongeren ook te bereiken in groepsverband, ze komen eigenlijk vooral uit zichzelf. Ten aanzien van de bevordering van arbeidsmobiliteit is het zo dat door het kennismaken met computers de kans op een baan wordt verbeterd. Verder hebben we een computerwerkplaats opgezet. Hier kunnen mensen zonder baan een opleiding volgen op mbo-niveau tot helpdesk medewerker of reparateur. Deze werkt nauw samen met trapveld, maar zitten niet in het buurthuis. De sociale cohesie van de wijk wordt door het trapveld beter, maar het is een bijkomend effect. We werken nauw samen met bewonersorganisaties. De tussendeur tussen het buurtcentrum en het trapveld is nu wel dicht. De relatie met het buurtcentrum kan beter, het treedt nu vooral op als verhuurder.

52


Activiteiten We geven allerlei cursussen, deze zijn in principe gericht op alle buurtbewoners. We organiseren per jaar 10 cursussen e-mail voor 55 plussers. We geven introductiecursussen voor het gebruik van internet. Het vrije internet is op dit moment nog gratis, maar dat zijn we aan het heroverwegen. In de bibliotheek is het internetten niet gratis. Ook maken de deelnemers van cursussen die gegeven worden vanuit het buurthuis soms gebruik van het digitale trapveld. Gemiddeld komen er 120 bezoekers per week naar het trapveld. De computers zijn eigenlijk altijd bezet. We zijn van plan ons wat meer richten op kinderen vanaf 8 jaar. We willen speciale educatieve software aanschaffen voor deze doelgroep.

Medewerkers We hebben een betaald coördinator voor 16 uur in de week. Deze doet voor 4 uur begeleiding en voor 12 uur het beheer. De achtergrond van deze coördinator is sociaal cultureel werker. Deze wordt 4 uur in de week bijgestaan door vrijwilliger die hiervoor een vrijwilligersvergoeding ontvangt. Verder is er voor 8 uur een jongerenwerker verbonden aan het trapveld. Tot slot zijn er nog 6 vrijwilligers die totaal geen vergoeding krijgen. De cursussen worden verzorgd door de medewerkers van de openbare bibliotheek.

Exploitatie Het is nauwelijks gelukt om sponsoring te verwerven. Ordina ondersteunt ons als adviseur en Microsoft via software. We leven eigenlijk geheel van gemeentelijke subsidie en de ministeriële bijdrage. Voorzieningen Naast 8 computers, een scanner, printer, kunnen er bij de bibliotheek zaken worden geleend als een digitale camera. De software is aangeschaft. Het systeem wordt onderhouden door een medewerker van de bibliotheek.

Kwaliteit Bij de cursussen vragen wij aan mensen wel wat zij ervan vonden.


53

Digitaal Trapveldje Vrijheidswijk Gemeente Openingsdatum URL Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

N

r

lige

il Leeuwarden vrijw februari 2001 www.vrijheidswijk.nl Krijn van den Helmstraat 21b, Leeuwarden 058 - 265 18 81 Dhr. Chris Nieuwenhuisen Projectleider Vrijheidswijk 058 2651881 [email protected] Dhr. Alle Dijk Activiteiten Coördinator veld trap [email protected]

N

N

er

lnem

dee

N

er

lnem

dee

Algemeen Het trapveld is een grandioos succes. Sinds de opening op 2 februari zijn er 5000 bezoekers geweest. Het voorziet in een absolute behoefte niet alleen qua computers, maar langzamerhand nemen we taken over van wijkverenigingen. We zijn een katalysator en houden tegelijkertijd instellingen een spiegel voor, die ze doet inzien dat ook zij moeten vernieuwen. Werknemers en vrijwilligers komen niet uit de sociaal culturele sector. Er heerst hier geen jaren 70 sfeertje, maar er is meer dynamiek. In het Internetcafé staat een grote leestafel met een diversiteit aan tijdschriften. Alles is hier nieuw, tafels zijn speciaal ontworpen voor doelgroep. De behuizing is speciaal voor ons klaargemaakt. We hebben drie schoollokalen aan de overkant van de buurtschool.

Doelstelling & doelgroep Werken aan de digitale kloof en aan sociale cohesie zijn voor ons even belangrijk. Vooral in leeftijd 4 jaar tot 25 jaar kan de digitale kloof snel gedicht worden. Zij maken ook de meerderheid van onze klandizie uit (zo’n 50 man per dag). Ook voor het wijkgevoel gebeurt hier veel. Zo doen we huiswerkbegeleiding en als jongeren vragen hebben is er altijd wel iemand die tijd heeft om even aan tafel met hem/haar te babbelen. We hebben nu ook speciale avonden. Zo was er laatst een Somalische avond waar 200 bezoekers uit de wijk dansten, kletsten en aten. Wij stellen de ruimte ter beschikking en hebben de Somalische organisatoren een beetje budget gegeven. Maar zij moesten het zelf organiseren. De avond krijgt een vervolg. In oktober doen de Koerden wat, de Friezen in november en de Marokkanen in januari. Ook geven we op het trapveld kunstenaars ruimte te exposeren. De invulling van doelstelling voor reïntegratie in het arbeidsproces gaat wat moeilijker. We willen elk moment nieuwe dingen doen maar hebben ook tekort aan ruimte. Zo zou een werkplaats voor 2de hands PC’s mooi zijn. De cursusruimte kan ook gebruikt worden door leerlingen van het voortgezet onderwijs om werkstukken te maken of om informatie op internet te zoeken en te printen. Er is altijd hulp aanwezig mocht dat nodig zijn. Er zijn veel jongeren die ons hun problemen vertellen. Wij kennen de verschillende organisaties en verwijzen de jongeren naar een geschikte instantie of attenderen juist die instantie op een probleem. Er zijn nu erg korte lijnen met de verschillende instanties, wij zijn een soort doorgeefluik. Voor vrouwen worden de cursussen op tijden gegeven waarop ook de moeders van de wijk aanwezig kunnen zijn. 3 Oktober start er een cursus voor allochtone vrouwen. De cursus is tijdens schooltijd, op woensdag avond is er een cursus webdesign en we hebben ook een cursus muziek componeren speciaal voor jongeren van 13 tot 21 jaar. Veel initiatieven worden vanuit de bewoners zelf gestart en ontsloten. Zo hebben we Arabische les voor Somalische kinderen (die willen de koran lezen maar kennen geen Arabisch schrift.) Deze lessen worden door hen zelf georganiseerd.

54


Activiteiten Momenteel hebben we 120 cursisten voor de basiscursus die 3 weken duurt (in totaal 6 dagdelen van 2 uur). De cursussen worden in speciale ruimte met beamer en 15 computers gegeven waarbij een max. van 14 man per cursus geldt. Er is een grote wachtlijst. We hebben de volgende cursussen: • Basiscursus Windows 98 deel 1: met begeleiding • Vervolgcursus Windows 98 deel 2: zelfstudie met begeleiding • Cursus Internet met Internet Explorer 5.5: zelfstudie met begeleiding • Cursus kennismaken met MS-Office 2000: zelfstudie met begeleiding • Cursus typevaardigheid in combinatie met Word 2000 Sinds 1 september maken de kinderen uit de Vrijheidswijk een eigen krant. Dit gebeurt zowel digitaal als op papier. Het Internetcafe is het hart van de Digitaal Trapveld. Hier komen de wijkbewoners bij elkaar om gezellig een kop koffie te drinken en vervolgens een uurtje te internetten. De vrijwilligers helpen een handje als iemand dit voor de eerste keer doet. Voor dit alles hoeft niks te worden betaald, behalve de koffie dan en ook het printen tot 30 pagina’s is gratis.

Medewerkers De projectleider van het trapveld is zelf industrieel ontwerper. Hij woont in de wijk, hoorde van het trapveld initiatief en meldde zich aan. Hij gaf les in webdesign en heeft nu een betaalde fulltime baan. Op het trapveld zijn twee betaalde krachten en 8 vrijwilligers uit de buurt. Ieder werkt op vaste dagen en er is amper verloop. Dat geeft een gevoel van veiligheid. Cursussen worden soms gegeven door vrijwilligers maar we maken ook gebruik van externen. De vrijwilligers zijn een kostbare schakel in de sociale cohesie in de wijk. Gepensioneerden steken vrije tijd in het welslagen van het experiment. Dit is ook van belang gezien de (schijnbare) grote kloof tussen de computergeneratie en de ouderen. Daarnaast maken we gebruik van stagiaires. We hebben net drie onderzoeken door hbo-studenten in de wijk laten doen. De resultaten gebruiken we om ons beleid aan te passen. Voor het ontwikkelen van cursussen hebben we hulp van afgestudeerden en gebruiken we studiemateriaal van hogescholen. Het trapveld is ook qua opzet uniek: het heeft een aannemer die het hele project voor drie jaar moet leiden. De gemeente heeft het uitbesteed en het is terechtgekomen bij “DE SPIL/Chiron”, een opleidings- en trainingsbedrijf. De betaalde krachten en de systeembeheerder worden door hen betaald. Als aannemer doen zij de financiën en de gemeente controleert op afstand. “DE SPIL/Chiron”, de buurtschool, de wijkagent, hulp en welzijn en wijkpanel leden en de gemeente komen nu iedere 6 weken bij elkaar als projectgroep. Alle partijen zijn al sinds begin betrokken. Dat geeft een breed draagvlak en haalt bij ons de druk van de ketel. In januari komt er een satelliet dat vanuit het algemene projectplan wordt gefinancierd. Dit veldje is in een andere wijk. Het moet een eigen gezicht krijgen maar qua herkenbaarheid wel lijken op het onze. De programmering gebeurt vanuit de wijk zelf.

Partners De wijk is bebouwing uit de jaren 60, sociale woningen, lagere sociale klassen, en heeft in totaal 4200 inwoners waarvan 40% allochtoon is. Door veel kinderrijke families neemt dit percentage nog toe. Dit vergt nieuwe sociale infrastructuur maar door stedelijke vernieuwing wordt sociale cohesie juist afgebroken. Bevolking wordt verplaatst en middenstandbewoners komen terug. Door veranderende demografie moet ook voorzieningen worden aangepast. Dat gebeurt deels hier op trapveld.

Exploitatie Naast gemeente en BZK hebben we subsidie ontvangen uit het potje voor stedelijke vernieuwing, van de provincie, en van het wijkpanel. In totaal 1,35 miljoen gulden voor de komende 3 jaar. We zijn nu al bezig na te denken over hoe we na die periode het project zelfstandig kunnen voortzetten. We willen echter wel gratis blijven. Toen we met het project begonnen hebben we de gemeente gevraagd het eerste jaar vrijheid te krijgen om de organisatie tijd te geven te groeien en mogelijkheden te inventariseren. Na het eerste jaar willen we beleid voor komende jaren op papier zetten.

Voorzieningen De Cursusruimte is helemaal ingericht om een cursus te volgen. Op speciaal vormgegeven tafels staan 15 computers gereed om gebruikt te worden. In deze ruimte worden diverse cursussen gegeven, voor beginners


55

maar ook voor bewoners die al kennis hebben genomen van de diversiteit van het computergebruik. De Multifunctionele ruimte kent verschillende mogelijkheden. Hier kan vergaderd worden door de diverse instellingen die de Vrijheidswijk kent en die betrokken zijn bij het Digitaal Trapveld. Ook de bewoners kunnen deze ruimte gebruiken. We hebben ook een kinderbibliotheek ingericht. Op speciale tijden kunnen de leerlingen van de Buurtschool hier hun boeken ruilen. In deze ruimte staan ook twee computers met internetaansluiting. Deze ruimte is zeer geschikt om in alle rust op de computer bezig te zijn, met hulp als dat nodig is. Alle 25 computers zijn aangesloten op internet via de kabel en hebben koptelefoons (tegen kakofonische kermistaferelen) Printers en scanners zijn aanwezig en een DVD, CD brander en digitale camera. We kunnen zelfs digitale en analoge videofilms bewerken. We hebben voor hardware geen sponsors kunnen vinden.

Orde & veiligheid Sinds de opening in februari hebben we op het gebied van orde en beveiliging geen problemen gekend. Er is geen vandalisme en geen beschadiging aan de apparatuur. We denken dat dit erg veel te maken heeft met het gevoel van de jongeren dat ze onderdeel zijn van het trapveldje; dat het van hen is. Ook kennen we bijna iedereen bij naam of gezicht die hier binnenkomt. Wij registreren alle gebruikers en wijzen ze op de regels.

Trots • Inrichting trapveldje • De integratie in de wijk • Opvang van jongeren

56


Digitaal trapveld Leiden Noord Gemeente Openingsdatum URL E-mail Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Leiden 1 juni 2001 www.leidennoord.nl Bernhardkade 40 2316 RX LEIDEN 071 5220866 Mevr. Adinda Slingerland Projectleider 071 5220866 [email protected]

Gemeentebeleid Het internetstation Perron 11 maakt deel uit van een stedelijk digitaal plan voor de gemeente Leiden. Samenwerkende partners hierin: De Openbare Bibliotheek Leiden, De Leidse Welzijns Organisatie en de gemeente Leiden. Het projectplan behelst de oprichting van meerdere locaties. In de centrale bibliotheek van Leiden staat nog een ander digitaal lokaal. Deze is bedoeld voor een breder publiek, en de prijzen voor de activiteiten zijn anders. Verder zijn er een aantal kleinere trapvelden in de verzorgingscentra. Daar wordt geprobeerd een intra-generationeel proces op gang te brengen door jongeren als vrijwilliger de senioren uit te leggen hoe computers werken. Voor Leiden Zuid-West zijn verregaande plannen voor een eigen trapveld. Al deze locaties vallen onder het projectplan waaraan de Openbare Bibliotheek Leiden en de Leidse Welzijns Organisatie samenwerken. Het trapveld in Noord wordt vooralsnog drie jaar geëxploiteerd.

Algemeen Internetstation ’t Spoortje is genoemd naar het buurthuis en de bibliotheek van het gebouw alwaar het internetstation gevestigd is. Het internetstation bestaat uit twee onderdelen. De inloopruimte waar vrij kan worden geïnternet, heet “Perron 11”. Deze naam is verzonnen omdat het aansluit bij het thema spoortje/trein en omdat er 11 computers staan. De instructieruimte heet “Perron 9 æ” , geïnspireerd op het beroemde Londense perron in de boeken van Harry Potter. Vrijwilligers/medewerkers heten intern “perronopzichters”. Het buurthuis waar het internetstation is gevestigd heeft een typische jaren zeventig stijl. Het heeft bruine tegels, en oranje kleuren. Het internetstation dat er nu deel van uit maakt is een ruimte met een high-tech uitstraling: met gekleurde TL buizen en een zakelijke inrichting. Het ziet er erg fris en aantrekkelijk uit. Bovendien is er goed nagedacht over de inrichting: Alles heeft een functie. In de computerruimte is bijvoorbeeld een blauw gedeelte (kleur van vinylvloer) waar de computers staan en een geel gedeelte (“warmer/gezelliger”) waar tafeltjes met stoelen staan waar mensen lekker kunnen kletsen en iets kunnen drinken na afloop of tijdens het wachten. Voor de opstelling van de pc’s is een ronde vorm gekozen, zonder tussenschotten (sociale controle) maar met genoeg privacy. Het internetstation is nu een aparte ruimte (een lokaal. Komend jaar wordt het buurthuis waarschijnlijk verbouwd en zal de pui tussen het buurthuis en het internetstation worden weggesloopt en komt er een centrale bar. We hopen dat we daardoor de mensen die het buurthuis bezoeken, maar nu nog niet bij ons binnenlopen, beter kunnen bereiken. De ruimte wordt dan als het ware geïntegreerd met de rest van het buurthuis. Zo is de drempel om binnen te komen letterlijk weggehaald. Ons internetstation is van oorsprong bedoeld voor 3 wijken in Leiden Noord: Groenoord, De Kooi en het Noorderkwartier. Dat zijn zogenaamde “aandachtswijken”. Veel bewoners vallen in de doelgroepen waarvoor trapveldjes o.a. zijn bedoeld. Er wonen hier veel mensen met weinig computerervaring. In totaal woner er 13.00 mensen in deze wijk. Onlangs is ook de vierde wijk, Slaaghwijk, tot onze doelgroep gaan behoren. De


57

inloopvoorziening richt zich in het algemeen op jongeren, ouderen, vrouwen, allochtonen en werkzoekenden. Als mensen bij ons willen computeren, moeten ze eerst lid worden. Voor volwassenen kost het lidmaatschap 10 gulden per jaar. Voor jongeren is dat 5 gulden per jaar. Daarnaast moeten ze een knipkaart kopen met een aantal eenheden. Het komt er op neer dat voor een uur internetten volwassenen een gulden betalen en jongeren 50 cent. We zijn gemiddeld genomen geopend van maandag t/m zaterdag van 09.00-22.00 uur. Binnenkort hopen wij ook op de zondag open te kunnen.

Doelstelling en doelgroepen We zijn open sinds 1 juni en hebben tot nu toe al onze aandacht moeten vestigen op de praktische organisatie van het trapveld. Vrijwilligers moesten worden geïnstrueerd en buurtbewoners moesten worden geïnformeerd. Het personeel van het buurthuis kreeg te maken met verandering. Alles moest worden uitgeprobeerd en je kwam al doende steeds weer iets tegen. Aan diepere doelstellingen zijn we nog niet echt toegekomen. In het projectplan noemen we de thema’s: sociale samenhang, arbeid, wijkcommunicatie, versterking bewonerskader en communicatie wijkontwikkelingsplan. Tot nu toe hebben we het volgende op touw gezet: Voor de arbeidsmobiliteit zijn we op dit moment een inventarisatie aan het maken welke sites er allemaal bestaan met vacatures en informatie over werk. We willen regelmatig bijeenkomsten organiseren waarin mensen leren hoe ze online solliciteren en naar werk kunnen zoeken. Het vrijwilligerswerk binnen Perron 11 leent zich ook uitstekend om werkervaring op te doen of weer her in te treden. Een van school geschorste leerlinge volgt hier een soort dagprogramma dat een vrijwilliger voor haar als nuttige tijdsbesteding heeft ontworpen. Er werken twee ama’s (alleenstaande minderjarige asielzoekers) en twee immigranten die wachten op een verblijfsvergunning en nog geen tijdbesteding hebben. Een aantal ex-psychiatrische patiënten en mensen met een burn-out achtergrond of vanuit de ziektewet draaien hier zeer enthousiast mee. Ter bevordering van de sociale cohesie in de wijk hebben de wijkvereniging uitgenodigd op onze websites mededelingen te publiceren. Deze site wordt hier op alle computers als startpagina gebruikt. Er komen veel allochtonen in ons internet, waarschijnlijk omdat er ook veel allochtonen als vrijwilliger werken. Dat trekt aan. De startcursussen, het geringe tarief en de begeleiding tijdens het computeren dienen om de digitale kloof te verkleinen. We spreken mensen aan en nodigen ze uit om naar binnen te komen en laten ze vervolgens zien wat Internet is. Zoeken bijvoorbeeld iets over hun hobby op. Er is een vast spreekuur in oprichting. Extra doelgroepen: We hebben ook contact gelegd met het asielzoekerscentrum die vlakbij de wijk ligt. Zij krijgen waarschijnlijk op zaterdagmorgen de gelegenheid om van de ruimte gebruik te maken. De leerlingen van de nabij het clubgebouw gelegen middelbare Vrije School kunnen in pauzes en tussenuren komen internetten. Hiervoor zijn aparte school- en azc-passen in de maak. Het is de bedoeling dat de school en het azc symbolisch 10 lidmaatschappassen inkopen voor hun leerlingen cq bewoners.

Activiteiten We geven diverse cursussen in samenwerking met de naastgelegen bibliotheek: een startcursus computervaardigheden, een basiscursus Internet, de cursus tekstverwerken met Word en een cursus Internet voor 8-12 jarigen. Binnenkort start een cursus Internet voor gevorderden. Er is een knoppencursussen voor mensen die echt nog van niets weten. Deze cursussen worden door de bibliotheek aangepast als dat nodig is voor de speciale doelgroepen, zoals senioren. We proberen echt vraaggericht te werken en inventariseren waar behoefte aan is. We vragen voor de cursussen 10 gulden voor 2 dagdelen voor volwassenen en 5 gulden voor de jeugd. Bij ons is deze cursus goedkoper dan elders, vanuit het idee dat de bezoekers van dit trapveld minder financiële middelen hebben. Verder zijn we met de vrijwilligers bezig bijeenkomsten te gaan organiseren. We inventariseren momenteel wie wat kan en wil doen. De Hobby Computer Club die al regelmatig bijeenkomt in het gebouw kan ook wat gaan betekenen in de uitvoering van dergelijke activiteiten/workshops. We hebben meegedaan aan de Souk: een multicultureel festival. Voor die gelegenheid hadden we allerlei multiculturele sites geselecteerd en in menustandaards naast elke PC gepresenteerd. Mensen konden een kwartier gratis surfen langs deze sites. Binnenkort doen we mee aan een beroepenmarkt van Onderwijs Advies voor scholieren van de (onderwijs voorrang-)basisscholen uit deze wijk die naar de middelbare school gaan. In ons lokaal kunnen de scholieren

58


informatie over studierichting en werk opzoeken. Enkele vrijwilligers met een ICT-achtergrond geven voorlichting over hun beroep. Er is een eenvoudige Marokkaanse Open Dag geweest. Toen waren Marokkaans sprekende vrijwilligers aanwezig om evt. te tolken, we hadden enkele relevante sites gezocht om te presenteren, we hielpen zonodig bij het invullen van het inschrijfformulier en er waren posters/folders met arabische tekst gemaakt. Jongeren van het zakgeldproject van het Jongeren Informatie Punt (ook gevestigd in het buurthuis) helpen bij de huis-aan-huis verspreiding van bewonersfolder met informatie over het internetstation. Jeugd- en jongerenwerk is op verzoek ingesprongen op de toename van jongeren die het buurthuis bezoeken en organiseren een inloopsoos op de drukke zaterdag. Jongeren kunnen hier na afloop van het computeren of tijdens het wachten naar toe komen om zich te vermaken met tijdschriften, muziek, tafelvoetbal etc. In de toekomst hopen we o.a. een digitale wegenwacht op poten te zetten, evenals een verkooppunt voor tweedehands PC’s. Ook is er nog een deelproject in de planning: “Berkane”. Overige plannen: het organiseren van een thema-bijeenkomst voor analfabeten (gebruik van webcam en headphone met microfoon), het organiseren van huiswerkbegeleiding (hulp bij het maken van werkstuk/opdracht voor school), meidenuurtjes, ouder en kind ochtenden (voor kleine kinderen zijn er ook hele leuke dingen op de PC te vinden), een thema-avond voor computerhaters en computervrezers en activiteiten als kerstkaarten maken op de PC, een gamesmiddag of “vul je belastingformulier in op de PC” etc.

Medewerkers We hebben op dit moment een betaalde medewerker voor 15 uur. Zij is de coördinator. Het personeel van het buurthuis verricht hand en spandiensten. Per 1 januari komt er nog een betaalde medewerker bij, ook voor 15 uur. Er werken nu ruim 50 vrijwilligers, en het viel eigenlijk best mee om ze te werven. Ik denk dat dat komt omdat de openingstijden zo ruim zijn: iedereen kan zijn/haar voorkeur aangeven voor een dag en tijdstip om te komen werken. We hebben een persbericht geschreven voor een lokale krant, waarin we vertelden dat we in principe ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat open wilden zijn en dat is natuurlijk alleen mogelijk met behulp van veel vrijwilligers. We schreven ook dat het hebben van veel computerervaring op zich niet noodzakelijk is om hier als vrijwilliger te werken. Veel vrijwilligers hebben zich n.a.v. dat artikel aangemeld. Tevens is er een bericht verschenen in de wijkranten. Ook hebben we foldertjes neergelegd en opgehangen in het buurthuis met een vrijwilligersoproep. Werven is natuurlijk iets dat continu moet plaatsvinden. We gaan verschillende lijntjes uitzetten bij de Hogeschool in Den Haag, de Universiteit van Leiden, het Regionaal Opleidings Centrum en de Leidse vrijwilligersbank. De komende maanden gaan we hier aandacht aan geven. Vrijwilligers krijgen het cursuspakket van de bibliotheek gratis aangeboden, zodat iedereen hetzelfde basisniveau heeft. Zij krijgen ook een vrijwilligerspas waarmee ze gratis gebruik kunnen maken van de apparatuur van Perron 11. Hiervoor gelden wel speciale spelregels. Het is de bedoeling dat de vrijwilligers elkaar ook intern gaan scholen: een “werkgroep van deskundigen” zou de leken wat kunnen bijbrengen en ook onderling informatie uitwisselen.

Exploitatie Het project gaat uit van de exploitatieperiode 2000 – 2003. Dekking van de investerings- en exploitatiekosten zal binnen deze periode geschieden, waarbij de investeringen voor 100% worden voorgefinancierd door voorschotten uit fondsen en subsidies. Dekkingsmiddelen zijn gelden uit de Regeling Digitaal Trapveld (Min. BZK/GSI), eigen bijdragen van instellingen (m.n. huisvesting en ICT-infrastructuur), bijdragen van fondsen, ondersteuning door ICT-partners, eigen inkomsten uit exploitatie en middelen uit het MOB/GSB. Ten behoeve van de locatie Noord is in het kader van de voorwaarden van de Regeling Digitaal Trapveld voorzien in een extra bijdrage te leveren door gemeente en/of het lokale bedrijfsleven. Het project ‘Berkane’ wordt aangemeld voor de ‘bonusbijdrage’ uit de Regeling Digitaal Trapveld.

Partners We hebben nu nog maar met enkele maatschappelijke organisaties uit de wijk contact. Bijvoorbeeld met de Marokkaanse Werkgroep Noord. Enkele leden van hen zijn vrijwilliger. De relaties zullen in de toekomst worden uitgebreid, als de organisatie draait. Daarbij is het handig dat er natuurlijk nauw contact is met het “Team Noord” van agogen van de LWO, die al een heel netwerk hebben. Er is een eigen website, waarop de de mogelijkheid aanbieden voor wijkverenigingen e.d om informatie te publiceren (digitaal buurtopbouwwerk). Ook is het de bedoeling via deze kant discussies


59

te voeren over sloopplannen e.d van de gemeente Leiden, of eens te gaan chatten met een wethouder etc. Momenteel is de werkgroep senioren bezig om in kaart te brengen via welke adressen we de senioren gaan benaderen, wordt een aparte brief met informatie opgesteld en een plan van aanpak om ze hierheen te krijgen. Voor vrouwen en allochtonen geldt hetzelfde.

Voorzieningen We hebben 11 computers in de inloopruimte, een scanner, webcam en een printer en enkele koptelefoons. We zijn op dit moment aan het sparen voor een kleurenprinter. Verder hebben we nog 9 computers in de cursusruimte en een beamer. We hebben allerlei extra programma’s op een stand-alone PC. En we zijn trots op ons Arabische toetsenbord. Er is een leestafel met computertijdschriften ter inspiratie. We hebben nog wel enkele wensen : we zijn van plan om talencursussen op cd-rom aan te schaffen, wat literatuur over de PC en programma’s (handleidingen e.d.) en twee headphones met een microfoon om al chattend mee te praten.

Orde & Veiligheid Er zit beveiliging op alle PC’s. Het starten en afsluiten is bemoeilijkt. Verder hebben we chatten onmogelijk gemaakt omdat we voor de evt. gevolgen van het tot stand brengen van contacten geen verantwoordelijkheid willen dragen. Misschien dat het binnenkort op bepaalde tijdstippen of voor bepaalde leeftijden wel vrijgegeven wordt, want er is wel vraag naar. Ook is het downloaden veiliger gemaakt. De vrijwilligers bieden we veiligheid door de aanwezigheid van een camera die 24 uur per dag draait. Iedereen moet zich inschrijven om te mogen internetten. Op het inschrijfformulier staan onze regels/afspraken en die lijst moeten ze ondertekenen. Er volgen sancties bij overtreding. Verder staan deze regels in makkelijk leesbare taal naast iedere computer in een menuhouder. Voor leden onder de 18 moeten de ouders hun handtekening zetten op het inschrijfformulier. Iedereen die zich heeft ingeschreven krijgt een pasje die ze bij aanvang van het computeren moeten inleveren bij de begeleider, zodat we weten wie er binnen zijn. Dit geldt als controle middel:je kunt een naam noteren/pasje inhouden als iemand zich niet gedraagt. Binnenkort volgen enkele “trainingen” voor vrijwilligers hoe je moet/kunt omgaan met (probleem-)jongeren. Er is ook een grote mate van sociale controle door de groep Marokkaanse vaders die hier werkt en de Marokkaanse jeugd persoonlijk kennen. En er werken veel buurtbewoners die de leden ook kennen. Men houdt elkaar dan onderling in de gaten.

Trots • We hebben veel jongeren binnengehaald die normaal nooit/weinig in het buurhuis kwamen. • De hoeveelheid en diversiteit van vrijwilligers en hun enthousiasme in het meedenken over dit project • In korte tijd (vijf maanden) hebben ruim 130 leden zich ingeschreven voor de inloopruimte en ruim 60 cursisten voor de cursussen.

60

Worsteling • Het is nog moeilijk volwassenen en ouderen binnen te halen • De algemene organisatie: we zijn de hele dag en heel lang open zijn. Dat is best moeilijk om organisatorisch te regelen: diensten, inwerken vrijwilligers etc. En als wij open zijn moet het buurthuis altijd een medewerker als achterwacht laten werken. Het heeft heel wat gevolgen heeft voor de werkzaamheden van het personeel van het buurthuis. Voor hen is het vaak een extra belasting. Kortom; de organisatie is nog niet helemaal op poten en toch zijn we al operationeel. • We hebben veel plannen en weinig tijd.


Clickpunt Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Lelystad 3 februari 2001 www.trapveldlelystad.nl [email protected] Wold 23-21, 8225 BA Lelystad 0320-219843 Mevr. Anneke Berkhout Projectcoördinator 0320 219843 [email protected]

Gemeentebeleid Er is sprake van een sterke variatie in bewoners van de wijk en de buurten, zowel naar afkomst als naar kennisniveau. Verder bestaan grote verschillen in de manier waarop verschillende doelgroepen kunnen worden bereikt. Het hoofdproject is bedoeld voor alle inwoners van de Bos- en Waterwijk (het GSB-aandachtsgebied in Lelystad). Daarnaast zal specifieke aandacht worden besteed aan: 1. Allochtonen 2. Ouderen (55+) 3. Opvoeders van jonge kinderen van 0 tot 12 jaar (waarbij de nadruk ligt op vrouwen). Daarvoor zal nauw worden samengewerkt met de organisaties die specifieke kennis hebben van deze doelgroepen. Voor de doelgroep opvoeders wordt nauw aangesloten bij de bestaande ontwikkeling van het project Open Leer Centrum. Ook zal worden samengewerkt met Wijkgericht Werken, de Computerclub De Brink, Stichting Impulz (arbeidsmarkttoeleiding) en Stichting 3D (jongerenwerk). Overeenkomstig de eisen van het ministerie gaan wij uit van een centrale locatie toegankelijk en bedoeld voor alle inwoners van het GSB-aandachtsgebied (Bos- en Waterwijk). De algemene doelstelling van het Clickpunt is als volgt geformuleerd: ‘Het vergroten van zelfredzaamheid van de inwoners van de Bos- en Waterwijk op het gebied van ICT en het bevorderen van de sociale contacten door middel van het digitale trapveld’. De volgende meetbare doelstellingen gelden voor het hoofdproject: • In drie jaar tijd heeft 25% van de inwoners van de Bos- en Waterwijk die geen toegang hebben tot internet kennis gemaakt met ICT door middel van de inloopfunctie van het digitale trapveldje en / of door middel van de aangeboden cursussen. • Per jaar zijn 450 cursusplaatsen beschikbaar op het van ICT; • Per jaar wordt een vrije inloop aangeboden van 6300 uur. • Per jaar wordt het digitale trapveld 2700 uur opengesteld voor speciale doelgroepen (allochtonen en ouderen) . Het project wordt onder verantwoordelijkheid van de gemeente Lelystad uitgevoerd door de Openbare Bibliotheek Lelystad. De cursussen worden ontwikkeld door ROC Flevoland.

Algemeen Het clickpunt is gesitueerd in een woonhuis in de wijk. De ruimte staat dan ook vol met computers. Er is geen ruimte voor andere activiteiten. Het is een echt woonhuis met een klein keukenblokje, maar zonder ruimte waar mensen even kunnen koffie drinken en met elkaar babbelen. De bibliotheek is eindverantwoordelijke voor het Clickpunt. Medewerkers van de bibliotheek komen een deel van hun tijd hier werken om de bezoekers te begeleiden. Het zit naast de wijkpost waardoor de wijkbewoners ons makkelijk kunnen vinden. De wijk wordt volledig gerenoveerd. Er is veel bouwverkeer en lawaai. Veel huizen staan leeg. Direct vanaf de opening in februari is


61

het eigenlijk altijd druk geweest in het Clickpunt. Alle computers zijn bezet. In het begin hadden we veel jongeren en kinderen als bezoeker. Maar per 1 oktober is de programmering aangepast in de hoop hiermee andere doelgroepen te bereiken. In het begin was onze belangrijkste activiteit het aanbieden van gratis internet. Dit trok veel jongeren aan. Kinderen gingen ook voor de deur hangen, en dat stootte volwassenen af.

Doelstelling en doelgroep De jeugdige bezoekers zijn eigenlijk al redelijk vertrouwd met ICT-toepassingen. Voor het verkleinen van de digitale kloof moet de aandacht dus vooral naar volwassenen gaan. De volwassen die de weg naar het Clickpunt vinden zijn echte beginners die nog nauwelijks met een computer hebben gewerkt en nooit eerder op Internet zijn geweest. Vrije inloop trekt veel jongeren aan, maar stoot juist daardoor volwassenen af. Daarom is besloten om meer doelgroepgerichte cursussen aan te bieden. Regelmatig komen volwassen bezoekers langs om een sollicitatiebrief te schrijven en te zoeken naar vacatures. Door de aanschaf van interactieve Cd-rom’s kunnen bezoekers, eventuele met hulp van de dienstdoende medewerker, hun vaardigheden met het MS Office pakket vergroten. Toeleiding naar de arbeidsmarkt is met de huidige programmering nog niet echt aan de orde. De volwassenen zijn tijdens de inloop zo geconcentreerd met de computer bezig dat onderlinge contacten minimaal zijn. Wel helpt men elkaar af en toe. Tijdens cursusdagdelen is er veel meer onderling contact, omdat men een aantal weken achtereen met elkaar de lessen volgt en daardoor elkaar beter leert kennen. Na een half jaar open te zijn blijkt dus dan het aanbieden van cursussen en activiteiten een belangrijk aspect is om de sociale cohesie in de wijk te bevorderen.

Activiteiten Naast de vrije inloop worden er een aantal cursussen gegeven. Deze worden verzorgd door het ROC, zowel in avonduren als op de middag. Zo probeert het trapveld zoveel mogelijk mensen te bereiken. Verder gaat een vrijwilliger een cursus geven, die hiervoor meegelopen heeft met de docent van het ROC. De cursussen die worden aangeboden zijn basiscursussen MS office en internet. Hiervoor wordt een bijdrage van NLG 22,50 gevraagd voor 4 dagdelen. Na een half jaar bleek dat vrije inloop zonder inperkingen de doelstellingen van het trapveld niet ten goede kwamen. De inloop is daarna beperkt en alleen nog open voor jongeren vanaf 13 jaar en volwassen. Op woensdagmiddag en zaterdag kunnen jongeren onder de 13 jaar vrij internetten. Verder is er elke week een speciale dag voor mensen ouder dan 55 jaar. Deze dag wordt samen georganiseerd met de Stichting Welzijn Ouderen Lelystad (SWOL). In de ochtenduren wordt een creatieve cursus gegeven en in de middag staat een computercursus geprogrammeerd. Op deze dagen wordt ook aandacht besteed aan zaken die relevant zijn voor deze doelgroep, zoals de introductie van de Euro. Op donderdagochtend wordt er computerles gegeven aan allochtone vrouwen, zogenaamde oud-komers. Zij zijn al lang in Nederland, maar beheersen de taal niet voldoende. Ze hebben vaak nog nooit achter de PC gezeten. Het doel is om hen de basisvaardigheden te leren. Tot slot maakt het Leger des Heils gebruik van onze ruimte. Jongeren die van school af moesten en hier de kans krijgen om te leren te werken met computers. Komend jaar gaat het trapveld samenwerken met de plaatselijke computerclub. Deze club zal in het trapveld de activiteit ‘PC-dokter’ opzetten. Hier kunnen buurtbewoners hun computer tegen een kleine bijdrage laten behandelen. De medewerkers van de computerclub zijn vrijwilliger. Verder gaat de computerclub vanaf januari bij ons op het trapveld een activiteit voortzetten die ze op dit moment al op andere locaties aanbieden: computerles aan verstandelijk gehandicapten.

Medewerkers De projectcoördinator is 18 uur per week aangesteld en heeft als achtergrond sociaal cultureel werk. Deze wordt bijgestaan door een stagiaire van het ROC die 36 uur per week werkt. Verder werken er 20 uur per week 3 medewerkers van de openbare bibliotheek. Samen met een medewerker met een ID-baan, zijn zij verantwoordelijk voor de begeleiding van de bezoekers. Clickpunt heeft nog niet veel vrijwilligers. In november zal voor het eerst een vrijwilliger cursussen gaan geven. Dit komt vooral omdat bij bibliotheken nog niet veel ervaring is met het werken met vrijwilligers. Het

62


komende jaar zal hier aandacht aan besteed worden. Ook zal de computerclub met vrijwilligers gaan werken in het trapveld.

Exploitatie De financiën worden beheerd door de bibliotheek. Een aantal voorzieningen als de computers en scanners zijn gesponsord. Het meubilair is het oude meubilair van de gemeente, maar is heel comfortabel. Verder geeft de computerclub in ruil voor het gebruik van de ruimte aan het clickpunt software met licenties.

Voorzieningen Er staan 12 PC’s gesponsord door bedrijf Caribits die allemaal via de kabel op internet zijn aangesloten. Microsoft heeft de software gesponsord. Het cursusmateriaal komt van het ROC, in de kast staan verder een aantal boekjes waarin de software wordt uitgelegd.

Kwaliteit Er zijn 3192 bezoekers ontvangen in zeven maanden. Dat waren niet allemaal verschillende mensen. Per 1 oktober is er een registratiesysteem met pasjes, waardoor het meer inzichtelijk wordt hoeveel verschillende bezoekers het trapveld heeft. Dit systeem is ontwikkeld door de projectleider.

Orde & Veiligheid Het huis wordt bewaakt door een alarminstallatie. Om veiligheidsredenen mogen alleen medewerkers van de bibliotheek de code van het alarm. Dit maakt dat vrijwilligers alleen mogen werken als een betaalde kracht aanwezig is. De ramen zijn voorzien van tralies. De computers staan aan elkaar gekoppeld zodat ze niet te stelen zijn. De andere zaken staan los, maar er is nog nooit iets ontvreemd. In eerste instanties werkten de medewerkers alleen. Besloten is om in de winter ’s avonds niemand meer alleen te laten werken. Wat de betreft de orde in het Clickpunt gaat het heel goed. Er zijn wat regels opgesteld over surfen, en die worden eigenlijk nooit overtreden.

Trots • er komen steeds meer volwassenen • er is een gevarieerd aanbod naar mensen in de wijk, we zitten niet alleen vast op basiscursus Word en Windows, we doen ook creatieve activiteiten • de medewerkers van de bibliotheek leren door het digitale trapveld een nieuw vak


Worsteling • er is geen duidelijk inzicht in de financiële middelen • Er is behoefte aan een “conciergeachtige” functie , waardoor we meer met vrijwilligers kunnen werken • het verschil van denken tussen het denken van bibliotheken en sociaal cultureel werk levert soms communicatieproblemen op.

63

Trapveld Malberg Maastricht Gemeente Openingsdatum Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Maastricht 29 juni 2001 Malbergplein 24, Maastricht 043 347 2020 Ed Kemmerling [email protected]

Algemeen De naam van het ´trapveld´ hebben we veranderd; we hebben er ´buurtplein´ van gemaakt. Trapveld vonden we iets voor snelle jongetjes. Een buurtplein is meer iets voor het brede publiek, voor jong en oud, voor snelle bewegers of trage personen. Je hoeft niet te kunnen rennen, je hoeft geen balletje te kunnen trappen, je mag ook op het plein om zomaar wat rond te wandelen. Het buurtplein bevindt zich in het buurtcentrum Malberg, een buurt die in de jaren zestig werd gebouwd. De bezoeker komt het gebouw binnen en passeert dan de balie waar medewerkers zitten die jong en oud helpen met het vinden van informatie of het invullen van formulieren. Via een gang komt de bezoeker dan in de inloopruimte waar spiksplinternieuwe computers staan. Er is daar iemand aanwezig die de mensen ontvangt en die hen helpt met de opstart. We gaan meteen even na waarin iemand geïnteresseerd is en hoe we iemand verder kunnen helpen op het net. We zijn in Malberg met dit initiatief begonnen en breiden binnenkort uit naar de wijken Wittevrouwenveld en Heugemerveld.

Activiteiten We hebben verschillende activiteiten en cursussen ontwikkeld op het buurtplein, voor “elk wat wils”. We zijn bezig met de planning van een activiteit waarbij we jonge vrouwen toe willen leiden naar de arbeidsmarkt, maar we hebben ook activiteiten om ouderen in de gelegenheid te stellen hun weg te vinden op het net en op de PC. We willen in de toekomst een buurtwebsite ontwikkelen om alle buurtinformatie toegankelijk te maken. We streven er naar om iedereen aan een e-mail-adres te kunnen helpen. We denken er over na om ´persburo´tjes´ te ontwikkelen waar bestaande maar ook nieuwe redacties hun kranten en tijdschriften (voor buurtbewoners, ouderen, jongeren of migranten) kunnen maken. Er is een verbinding met de balie, zodat mensen ook geholpen kunnen worden met het zoeken van informatie op het internet. Het buurtplein moet wat ons betreft zowel fysiek als virtueel een centrum van de buurt zijn. De weekindeling is als volgt: Maandag: • Senioren beginners • Inloop en huiswerkklas jongeren • Train de trainers (cursus voor vrijwilligers) Dinsdag: • Algemeen beginnerscursus • Inloop en huiswerkklas jongeren • Internet, algemeen Woensdag: • Ouders van de Markusschool. Hier kunnen ouders van schoolkinderen zien wat hun kinderen leren op school • Meidengroep • Inloop en huiswerkklas jongeren

64


• Tieners (12 -16 jaar) Donderdag: • Senioren internet • Inloop en huiswerkklas • Inloop jongeren (tot 25 jaar)

Medewerkers De twee toezichthouders zijn full-time aanwezig, van de vroege ochtend tot de late avond. Daarnaast zijn er ook altijd vrijwilligers aanwezig die de mensen helpen om het net te onderzoeken of om tekstverwerkingsprogramma´s en spreadsheets in hun eigen tempo te leren. Verder zijn er gespecialiseerde instructeurs aanwezig bij de diverse cursussen en groepsgewijze begeleiding. Afhankelijk van de doelgroep is er een agoog aanwezig (kinderwerker, tienerwerker, jongerenwerker). Natuurlijk is het een enorme organisatie om er voor te zorgen dat iedereen op het juiste tijdstip aanwezig is en de nodige faciliteiten heeft. Dus is er ook een projectleider. In de toekomst zullen er meer van dit soort initiatieven zijn, dus zal Trajekt ook meer projectleiders in gaan zetten. Deze projectleiders worden weer aangestuurd door een projectmanager die door de gemeente is aangesteld.

Partners Ons plan hebben we vorig jaar gemaakt in een breed samenwerkingsverband waarin winkeliers, mensen van het buurtplatform, het arbeidsbureau, de buurtbewoners en de mensen van de bibliotheek hun stem konden laten klinken.

Trots • Cybergirls” (arbeidsmarkttoeleiding voor jonge moeders) • Alle inventiviteit en activiteiten die we aan de dag leggen om de dingen toch voor elkaar te krijgen met heel beperkte middelen, ons kunst en vliegwerk!


Worsteling • Het is pionierwerk, het kost veel meer tijd dan je hebt. • Soms is het lastig de juiste informatie te vinden.

65

Digitaal Trapveld Waterkwartier Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Nijmegen 1998 computerklas en sinds november 2000 trapveld http://www.computerklasclub.nl/ [email protected]; [email protected] Waterstaat 146, 6541 TN Nijmegen 024 379 1812 Dhr. Ab Zuuring Voorzitter

N

er

illig

vrijw

Gemeentebeleid De gemeente Nijmegen heeft met betrekking tot het realiseren van de digitale trapvelden er voor gekozen om de subsidie van BZK (van Boxtel) te koppelen met subsidie in het kader van de EFRO. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een totaal budget van een kleine 2 miljoen gulden. Op dit moment zijn vier trapvelden operationeel en binnen een maand worden de overige twee trapvelden geopend. In Nijmegen worden de trapvelden gerund door stichtingsbesturen die bestaan uit bewoners/vrijwilligers, in een enkel geval aangevuld met leerkrachten van de basisschool. In faciliterende zin (financieel en inhoudelijk) heeft de gemeente aan Tandem, een welzijnsorganisatie, de opdracht verstrekt het projectmanagement voor de trapvelden uit te voeren. De trapvelden zijn gevestigd in de zgn. aanpakwijken van Nijmegen, te weten Hatert, Willemskwartier/Goffert, Waterkwartier, Meyhorst, Wolfskuil en Koninginnelaan.

Algemeen Het Digitaal Trapveld Waterkwartier (DTW) is gevestigd in een leuk lokaal in een oude school in Nijmegen Oud –West waar 12 computers in carré vorm staan opgesteld. In het midden staat een praattafel waar koffie en thee gedronken kan worden. Er zijn twee bureaus voor de medewerkers en voor registratie van bezoekers. Die kunnen na betalen van Fl. 2,50 per uur (voor kinderen is dit Fl 1,50) internetten, tekstverwerken etc. Er is altijd iemand op het trapveld aanwezig om vragen over bijv zoekmachines te beantwoorden. Ook in naschoolse opvang komen hier niet alleen kinderen en jongeren maar ook ouders, grootouders, asielzoekers, gehandicapten etc. We proberen alle bewoners van de wijk met raad en daad terzijde te staan. Het individu uit de wijk staat hier centraal. Maar ook andere maatschappelijke organisaties komen bij ons een cursus volgen. Het trapveld zit in twee lokalen van elk 36 m2. Er zijn in het buurtcentrum ook andere activiteiten. De computerklas zit in het ene lokaal en bestaat al een paar jaar en richt zich op educatie. Het andere lokaal met vrij internet is eigenlijk het trapveld. We werken met veel organisaties samen zoals met scholen, ouderen en allochtonen (die m.b.v tolk hier cursussen volgen). Ook halen we mensen in een busje op. Dat kan een groepje scholieren zijn of ouderen. Dat gaat zo goed als gratis, het is een stukje service. We staan als trapveld midden van de wijk.

Doelstelling & doelgroep De kennismaking met de computer en al zijn toepassingsmogelijkheden staat centraal. We willen op een laagdrempelige manier wijkbewoners leren omgaan met de computer. Iedereen kan wat leren in de Computer klas of gewoon komen om te internetten op het trapveld. Het Trapveld kan als ontmoetingsplaats functioneren en de digitale kloof verkleinen. Naast de digitale kloof vinden we ook sociale cohesie belangrijk. Mensen zonder werk komen bij ons weer aan de bak door cursussen te geven ook hopen we daarmee weer verbinding te leggen met bedrijven. We zijn een netwerkorganisatie; we brengen mensen bij elkaar. We richten ons daarbij op kinderen, jongeren, hun ouders, andere (buurt)bewoners senioren, allochtonen en speciale groepen.

66


Activiteiten Onze cursussen bestaan uit blokken van 10 lessen. We hebben de volgende algemene cursussen: • Kennismaken met de computer • Tekst verwerken en opmaak • Internet en e-mailen • Beeld bewerken • Opfrissen van computerkennis Ook hebben we cursussen die zijn bedoeld voor 50-plussers en bestaan uit blokken van 15 lessen waarbij het tempo wat lager ligt: • Kennismaken met de computer voor senioren • Tekst verwerken en opmaak voor senioren Er zijn ook twee cursussen voor kinderen; • Kennismaken met de computer voor kinderen • Internet en e-mailen voor kinderen Voor alle cursisten geldt dat deelnemers lid moeten zijn van de Computerklasclub. Het lidmaatschap is f 7,50. Het lesgeld bedraagt f 50,- voor kinderen en f 100,- voor volwassenen en f 150,- voor senioren, exclusief lesmateriaal. Dat is voor 10 blokken van 1uur en 45 minuten. Volwassenen met een Nijmegen Pas krijgen f 25,korting. Het is mogelijk om in overleg cursussen op maat voor specifieke groepen van minimaal 10 personen te volgen. Men kan hierbij denken aan: 1. Cursussen voor groepen allochtonen 2. Doelgerichte cursussen voor groepen met speciale wensen 3. Cursussen voor buurtverenigingen en belangenorganisaties 4. Cursussen Excel, Powerpoint of DTP 5. Ook is het mogelijk het computerlokaal of het trapveld te huren. Het trapveld heeft momenteel 250 cursisten plus daarnaast een inloop van ongeveer 15 man per dag.

Medewerkers Alle leden van het bestuur zijn vrijwilliger. Het personeel bestaat grotendeels uit mensen die in dienst zijn van Wijkwerk (ook docenten) en daarnaast een aantal vrijwilligers (6). Vrijwilligers ontvangen geen geldelijke vergoeding. Er is ook een systeembeheerder. Dit is erg belangrijk, we hebben nu een ervaren iemand die stage bij ons loopt. Dit gaat perfect en dat waarborgt de kwaliteit en continuïteit van het trapveld.

Partners Eens in de twee maanden is er overleg met de ander trapvelden in Nijmegen (dat moeten er uiteindelijk zes worden). Er wordt dan besproken wat we samen kunnen doen en wat de ervaringen zijn. Hier zitten wijkorganisaties bij en partijen die iets met trapveld willen doen. Het overleg met de gemeente staat hier los van. Daarnaast is er de initiatiefgroep die werd gevormd uit de wijkvereniging, vrijwilligers, basisschool de Aquamarijn, welzijnsorganisatie Tandem, STOUW (Stichting Toekomst Oud-West) en de stadsdeelmanager van de DWL (Directie Wijkaanpak en Leefbaarheid).

Exploitatie De Computer Klas Club is al in 1998 begonnen met behulp van fondsen en een aantal bedrijven. In november 2000 volgde het trapveld dat naast de subsidie van de gemeente en BZK ook van de provincie Gelderland en het Eurofonds een bijdrage heeft ontvangen. Voor ons blijft het echter de grote vraag hoe we na de drie jaar, als het subsidiepotje leeg is, de tent exploitabel moeten houden.

Voorzieningen Er staan 13 computers in het klasgedeelte en 12 computers op het trapveld. Alle computers zijn aangesloten op één server en hebben internet. Verder hebben we natuurlijk printers, scanners en een beamer voor de cursussen (gesponsord door Philips). Ook is er een tv met video voor educatieve programma's. Elke keer dat een


67

computer opstart, wordt deze teruggebracht in de originele configuratie. Bezoekers kunnen op de computer geen data opslaan, maar dit kan wel op de server of op diskette. Verder kan men printen of e-mails adres versturen. We maken gebruik van APS IT diensten via scholen en ook van Instruct lesmateriaal. We zijn daar tevreden over.

Kwaliteit Iedere bezoeker meldt zich bij ons en wij reserveren dan tijd voor hun op een computer zodat we weten wie wanneer achter welke computer zit. Elke cursist schrijft zich in en in de 9de les van de cursus (maar ook op inloop) vragen we de mensen een evaluatie formulier in te vullen, wat was wel of wat was juist niet goed. Wij passen ons hier aan en we evalueren dit met alle betrokkenen ook met welzijnsorganisaties etc. We hebben ook een accountant die ons financieel plaatje controleert.

Trots • We zijn echt onderdeel van de wijk geworden • Voorbeeld geweest voor andere trapveldjes

68

Worsteling • Hoe kan trapveld geïntegreerd worden met open wijkschool op een goede manier zodat iedereen er wat aan heeft. • Misschien moet er een geldpotje zijn om trapveldjes te bezoeken en ideeën uit te wisselen. Naar zo'n regiobijeenkomst gaan kost ook al snel een paar honderd gulden. • Wat gebeurt er na drie jaar?


Digitaal trapveld Bloemhof Gemeente Openingsdatum URL E-mail Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Rotterdam oktober 2000 www.swf-oleander.nl [email protected] Oleanderplein 43, 1373 BC Rotterdam 010 - 2906922 Mevr. Judith Donata Coördinator 010 2906922 [email protected]

Gemeentebeleid De gemeente benoemde in Rotterdam de deelgemeente Feijenoord en Delfshaven als pilotgebieden. Wij willen nog 2 andere trapvelden openen in de Deelgemeente Feijenoord: gebied Katendrecht en Feijenoord.

Algemeen Trapveld Bloemhof is een vrij toegankelijk trapveld voor wijkbewoners, met als doel laagdrempelige voorzieningen op ICT te bieden. Het trapveld bevindt zich in een wijk met veel allochtone bewoners, en er zijn veel kinderen en jongeren. Het trapveld is toegevoegd aan een bestaand computerleslokaal in buurthuis Oleander. In de ontmoetingsruimte staan nu drie publiekscomputers. Bezoekers kunnen gewoon even langs komen voor een kopje koffie en gebruik maken van de publiekscomputers tegen geringe betaling. We proberen de organisaties in de wijk naar ons toe te krijgen, zoals de scholen en wijkorganisaties. Het trapveld wordt de hele week intensief gebruikt. Overdag maken scholen gebruik van onze computers. Voorts worden wij benaderd door de organisaties in de wijk en we geven specifieke cursussen voor doelgroepen, bijvoorbeeld voor vrouwen.Ook geven we veel informatie en onze ervaringen over ons trapveld aan nieuwe trapvelden die nog moeten beginnen.Veel van onze activiteiten worden gedragen door vrijwilligers, mensen met een ID-baan en studenten van mbo en hbo. Vanuit de andere trapvelden binnen Rotterdam zijn delegaties op bezoek geweest en we e-mailen elkaar voor advies. De verschillen tussen de trapvelden zijn best groot. Trapveld Bloemhof is een buurthuis gerealiseerd, laagdrempelig en toegankelijk voor iedereen. Om mensen te werven maken we gebruik van onze website en de Rotterdamse OK-banken (Onbenutte Kwaliteiten). We zijn op dit moment bezig met een aparte pagina met informatie over alle trapvelden die binnen de wijk Feyenoord komen. Verder willen we de mooiste links van www.trapveld.nl op onze eigen site gaan zetten. We adverteren verder in huis-aan-huis bladen. De meeste bezoekers worden echter nog altijd geworven via mond-tot-mondreclame in de wijk. Verder sturen we post naar iedereen in ons databestand.

Doelstelling en doelgroep De wijkbewoners moeten zelf een bijdrage willen leveren om de digitale kloof te verkleinen. Zij krijgen van ons de gelegenheid om de computer te gebruiken, tegen een zeer geringe vergoeding. In samenwerking met de andere trapvelden hopen wij het komende jaar deze doelstelling verder invulling te geven. De arbeidsmobiliteit wordt bevorderd doordat wij de bezoekers motiveren om een landelijk erkend diploma te halen. Wij geven officiële cursussen. Voorts zijn sommige van onze medewerkers ID medewerkers. Zij hebben eerst een cursus gevolgd en zijn toen als vrijwilliger begonnen, vervolgens zijn ze met het ECDL-cursus gestart. Ook enkele vrijwilligers doen mee met deze cursus en ID-medewerkers uit zelforganisaties. Didactische lessen krijgen ze van mij zelf. De sociale cohesie in de wijk wordt op dit moment onderzocht door een student van de Erasmus universiteit.


69

De resultaten zijn nog niet bekend. Een kop koffie en hierna verder gaan met de cursus behoort ook tot de sociale cohesie?

Activiteiten Er zijn vele cursussen, zowel voor beginners als gevorderden voor kinderen, tieners, jongeren, volwassenen en ouderen. Ze vinden meerderde keren per jaar plaats en omvatten 5 dagdelen. De kosten hiervoor zijn verschillend, beginnend bij 100 gulden. De internetcursus kost 150 gulden en mensen met een stadspas krijgen 50 gulden korting. De Rotterdampaskorting geldt op elke cursus. De internetcursussen speciaal voor kinderen kosten 75 gulden (48,75 met stadspas). Vorig seizoen is er speciaal voor allochtone moeders een cursus opgezet, deze wordt gegeven door een docent met kennis van zaken en die in die taal uit kan leggen. We geven de cursisten individuele begeleiding in workshops, zodat de taalbarrière niet al te groot wordt. Alle cursussen zitten vol en er kunnen maximaal 12 deelnemers meedoen per cursus. Er is een grote doorstroom na de kennismakingscursus naar een vervolgcursus. De deelnemers krijgen een certificaat na de cursus, dit gebeurt met een feestelijke happening. We zijn de hele week open om vrij te internetten. Hiervoor vragen wij 2 gulden per uur, of ze kunnen een strippenkaart kopen voor 5 gulden waarmee je 3 uur kan internetten. Er lopen begeleiders rond. We letten erop dat er niet te lang achter elkaar wordt geïnternet. Onze voornemens zijn dat we mensen willen laten langs komen die we nu nog niet bereiken. We denken hierbij aan een In Stuif. Verder krijgen we steeds meer verzoeken om cursussen te organiseren voor speciale groepen, zoals voor licht geestelijk gehandicapten. Binnen het buurthuis Oleander hebben wij ook een integratieproject voor lichamelijk gehandicapten genaamd Drukzat, die in de grafische vormgeving willen bezig zijn. Ook hebben wij een ART-project (Administratie-receptie-teloonproject). Deze vrijwilligers waken o.a. ook over de drie publiekscomputers. Het gaat heel simpel met een keukenwekkertje instellen voor één uur internetten.

Medewerkers We werken echt met de mensen uit de wijk, ID-medewerkers en stagiaires. Het is heel divers. Soms komen ze hier langs om gewoon een keer te snuffelen en vervolgens kiezen ze waar ze zich in willen verdiepen. Voor sommige vrijwilligers bieden wij dan een cursustraject aan en vragen dan we geld aan bij de Sociale Dienst voor de cursus en betrekken we ze bij het digitale trapveld. Dit alles wordt gecoördineerd door de projectleider van het trapveld.

Exploitatie We hebben een goede relatie met enkele bedrijven, hiervan krijgen we ondersteuning. Verder kopen we van SLB diensten educatieve software.Van Microsoft hebben we eenmalig gratis sommige software ontvangen bij het inrichten van het trapveld. We moeten erg hard knokken voor kortingen van bedrijven. Dat lukt lang niet altijd. Nu wij het digitaal trapveld willen gaan uitbreiden met bijveldjes zijn wij wel blij te constateren dat het Juliana Welzijn Fonds bereid is ons met 15.000 guldens te steunen. Teven wachten wij de reacties van nog twee fondsen af.

Voorzieningen Er zijn 12 PC's in het leslokaal, en er staan er 3 in de Ontmoetingsruimte. Verder zijn er verschillende scanners, printers en een webcam. Het lesmateriaal voor de cursussen internet, internetbeheer, office, kennismakingsmodulen, opzetmodules voor PowerPoint hebben we zelf ontwikkeld. Voor de technische ondersteuning hebben we zelf een vrijwilliger een ID-baan aangeboden en geschoold.

Orde en veiligheid In het leslokaal zitten alle computers zitten aan elkaar vast. In de ontmoetingsruimte hebben wij een mooi meubelstuk waarin de computers zijn ingebouwd. De toetsenborden en muizen worden bewaard en we hebben een alarm installatie. Verder hebben we een huisreglement voor het vrije internetten. Een vrijwilliger

70


heeft de taak om wekelijks de bezochte sites te onderzoeken, te registreren en de ongewenste sites te noteren en door te geven aan het systeembeheer om te laten blokkeren.

Kwaliteit We willen graag weten wat de bezoekers van het trapveld vinden van de cursussen, hadden we een evaluatieformulier gemaakt, dit bleek niet goed te werken. We vragen nu aan mensen bij de certificaatuitreiking wat ze ervan vonden. Als andere toetssteen voor kwaliteit gebruiken we of mensen nog een cursus bij ons willen doen.

Trots • We zijn erg trots op de vrijwilligers en ID-medewerkers. Veel van onze activiteiten worden gedragen door veel vrijwilligers. Het enthousiasme van het team is groot. • Het lesmateriaal wordt zelf ontworpen om de kosten te kunnen drukken. • We geven veel informatie aan trapvelden die nog moeten beginnen. • Onze systeembeheerder die alle problemen van het trapveld op korte termijn probeert op te lossen.


71

Sparta Web Side Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Rotterdam 15-06-2001 http://www.spartawebside.nl [email protected] Spartastraat 3, 3027 ER Rotterdam 010 - 262 25 32 Dhr. Marco Schaap Coördinator 010-262 25 32 [email protected]

Gemeentebeleid De gemeente Rotterdam wil in een paar jaar zestig E-centr@ (lees trapveldjes, wij kozen de term E-centr@ in verband met het achterliggende kader, dat E-visie / E-programma heet) over de wijken verspreid operationeelhebben. Een ander en uiteraard ter voorkoming van de digitale kloof, het bevorderen van de sociale cohesie en mogelijk het stimuleren om te komen tot scholing danwel werk. De plannen zijn in Rotterdam met groot enthousiasme ontvangen. We hebben in twee rondes 104 serieuze aanvragen moeten beoordelen. Momenteel zijn er 24 E-centr@ in opbouw, volgende week krijgen waarschijnlijk 24 volgende instellingen te horen dat ze kunnen starten met de opbouw. De E-centr@ zijn onderdeel van het gemeentelijk e-programma, dat heeft als kern dat Rotterdam investeert in wonen, werken en leven, met ICT als hulpmiddel. Van de 600.000 Rotterdammers is de helft inmiddels al actief op internet. Ook alle overige inwoners van de stad krijgen de mogelijkheid om het world wide web te leren kennen. Dit terwijl een aantrekkelijk vestigingsklimaat ICT-bedrijven naar Rotterdam trekt, nieuwe ICT-impulsen doordringen tot het onderwijs en ook de overheid steeds meer gebruik maakt van ICT om haar dienstverlening te verbeteren. Ruim 100 miljoen gulden heeft Rotterdam hiervoor over. Geen stad begon eerder een dergelijk grootschalig en ambitieus programma.

Algemeen Sparta Web Side is een digitaal trapveld in de landelijk bekende wijk Spangen. Het is een wijk met ongeveer 10.000 inwoners waarvan 85% van allochtone afkomst. Het gemiddeld inkomen van de inwoners ligt met ruim onder het gemiddelde van de hele stad. Het werkloosheidspercentage ligt op 20%. De beroepsbevolking heeft een gemiddeld laag opleidingsniveau. Er is sprake van matige leerprestaties bij kinderen en jongeren met daarbij ook nog relatief hoge drop-outs, een bovengemiddelde criminaliteit in de wijken en zwakke sociale verbanden. Het Kasteel, het stadion van voetbalclub Sparta, is recent verbouwd. Dit stadion ligt op een zeer strategische plek, midden in de wijk. Onder het stadion zijn units gebouwd die worden verhuurd als bedrijfsruimte. Sparta Web Side huurt een van deze ruimtes en mag daarnaast de naam Sparta voeren waarbij ‘Web Side’ een variant is op het fenomeen ‘f-side’.

Doelstelling en doelgroepen Sparta Web Side beoogt in de eerste plaats uitvoering te geven aan de vanuit Ministerie van Binnenlandse Zaken geformuleerde doelstellingen: het tegengaan van de digitale kloof, het verbeteren van de arbeidsmarktpositie van de bewoners van de betreffende wijk en het versterken van de sociale cohesie tussen de bewoners. De Open Inloop functie heeft vooral tot doel laagdrempelig te zijn en een eerste kennismaking in het werken met computers en internet mogelijk te maken. Het Open Leer Centrum is een brede educatieve voorziening voor diverse doelgroepen: (basis)scholen, zelforganisaties, organisaties voor sociaal cultureel werk, ouderen werk, individuele gebruikers, etc. Onder de buurtbewoners die via de Open Inloop en het Open Leercentrum met Sparta Web Side in aanraking komen zijn de potentiële deelnemers van Spangen@Work het werkgelegenheidsproject.

72


Aan Sparta Web Side kunnen diverse satellieten worden aangehaakt om zo samen met de andere trapvelden in Delfshaven tot een sluitend aanbod te komen. De eerste satelliet is buurthuis ‘Open Haard’, waar bekeken wordt of er speciaal voor vrouwen cursussen georganiseerd kunnen worden. Sparta Web Side is gedurende de werkweek geopend van 8.30 tot 17.00 uur en van 18.30-22.00, behalve op vrijdagavond. In het weekeinde op zaterdagochtend van 10.00 tot 13.00 uur voor een cursussen. Op termijn zal worden onderzocht of openingstijden voor de Open Inloop in de weekeinden realiseerbaar zijn, dit is o.a. afhankelijk van personele inzet van voldoende beheerder, mogelijke vrijwilligers etc. Op dit moment kunnen de Vrije Inloop en Open Leer Centrum niet gelijktijdig open zijn. Er wordt aan gewerkt om dit op zo kort mogelijke termijn te realiseren.

Activiteiten Open Inloop Hier kan dagelijks worden geinternet, aan werkstukken worden gewerkt etc. De kosten hiervoor zijn ƒ 1,- per uur, t/m 12 jaar ƒ 0,50. Cursussen Er worden verschillende Introductie cursussen in Office en Windows en internet gegeven Voor senioren is een speciale instapcursus. Verder is er ook een cursus voor gevorderden. De kosten per cursus of module bedragen ƒ 145,= en met de Rotterdampas krijgen cursisten 30% korting. Het trapveld geeft ook aan de bezoekers de mogelijkheid om het Europees Computer Rijbewijs te behalen, dit bestaat uit 7 modulen.Voor jongeren startte in juli een speciaal programma met allerlei cursussen. Naast tekstverwerken zijn er cursussen ontwerpen, het maken van screensavers en websites, het leren werken met internet. De jongeren kunnen zelf aangeven aan welke cursussen ze behoefte hebben en dan probeert Sparta Web Side daarin te voorzien. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen jongeren boven en onder de 16. Na het volgen van een cursus krijgen ze een certificaat. De kosten zijn fl. 25 - per cursus. Speciaal voor de 60+er start het Open Leer centrum kennismakingscursussen met de computer. Deze cursussen zijn opgezet voor diegenen die weinig of geen ervaring met de computer hebben. Aan deze kennismaking met de computer zijn geen kosten verbonden en staat onder leiding van een ervaren docent die hen in 3 ochtenden de beginselen van de computer leert. Het Open Leer Centrum heeft naast deze computer-kennismakingscursus, een speciaal seniorencursusprogramma opgezet. Voor werkelozen is een pilot-project Spangen@work opgezet. Het beoogt 15 werkloze jongeren en jong volwassenen per jaar, voor minimaal 3 maanden tot maximaal 2 jaar een traject aan te bieden passend binnen Sociale Activering of WIW stageplaats. Voor 60% dient een WIW-dienstverband hierna haalbaar te zijn, conform de doelstelling voortrajecten Werkstad. Succesvolle uitstroom naar reguliere functies binnen de computerbranche en andere ICT-sectoren is het uiteindelijke doel van de pilot. De uitvoering is op 4 januari 2001 van start gegaan. De deelnemers kunnen gedurende het hele jaar instromen en starten met 10 uur per week met een stage, met een opbouw naar 20 uren en zodra ze 32 uren per week kunnen werken kan de overstap naar een WIW-dienstverband gemaakt worden. Tot nu toe zijn de ervaringen positief. Daar maatwerk het uitgangspunt is kan in individuele gevallen afgeweken van het standaard stage model. De jongeren ontvangen verschillende cursussen, zowel computer gerelateerd als gericht op het aanleren van sociale vaardigheden. Aan het eind van dit traject wordt gekeken of de jongere al naar een baan kan worden geleid of nog een ander leerwerktraject gaat volgen. Gedurende de periode van 1 mei tot 1 oktober is het aantal bezoekers geregistreerd en in totaal zijn er 1425 bezoekers in de Open Inloop ontvangen en hebben 223 personen deelgenomen aan de cursussen. De achtergrond van de bezoekers is zeer divers, maar ongeveer tweederde van de Open Inloop bezoekers is van Marokkaanse achtergrond. Verder is 80% jongere 10% werkzoekend.

Medewerkers Er zijn twee vaste medewerkers, die fulltime werken. Verder werken er zeven mensen op een gesubsidieerde arbeidsplaats en zijn er 5 vrijwilligers. Momenteel zijn er een aantal Marokkaanse tieners die als vrijwilliger bij de Open Inloop assisteren. Het is de bedoeling om hier een project van te maken een z.g.n. Stewardproject. De jongeren krijgen dan scholing op het gebied van pc’s en internet, begeleiden van bezoekers etc. Verder


73

zullen ze van het gewone publiek te onderscheiden zijn d.m.v. een bedrukt t-shirt en/of cap. Het aantal vrijwilligers is momenteel lang niet voldoende. Op verschillende vlakken zoekt Sparta Web Side nog vrijwilligers.

Exploitatie Sparta Web Side heeft algemene investerings- , exploitatiekosten en subsidiebronnen, maar ook de verschillende onderdelen hebben hun eigen kostenopbouw en dekkingsmogelijkheden. Dit laatste geldt met name voor het Open Leer Centrum en Spangen@Work. Om Sparta Web Side kostendekkend te kunnen draaien zijn er een aantal subsidiebronnen noodzakelijk en zijn reeds aantal sponsors geworven. De werving van sponsors en het zoeken naar (structurele) subsidiemogelijkheden is een doorlopend proces en derhalve geen ‘statische lijst’. Uitgangspunt bij alle activiteiten is dat de kosten voor de doelgroep zo laag mogelijk moeten zijn. Naast de voorlopige tarievenlijst leven er bij het projectteam een aantal ideeën, bijvoorbeeld een afspraak met de sociale dienst over een door hen te financieren ‘open inloop dagdeel voor haar cliënten.

Partners Er wordt samengewerkt met het ROC Albeda college op het gebied van onderwijs/cursussen. Zo geven zij ondersteuning bij het opzetten van cursussen, didactische ondersteuning en softwarematige ondersteuning Verder is de Gemeente Werken Rotterdam, afdeling intranet, een belangrijke partner. Zij helpen het trapveld op het gebied van technisch ondersteuning bij het netwerkbeheer, sponsoring, hulp bij het inrichten van de Open Inloop (donatie van 10 PC’s)

Voorzieningen Sparta Web Side heeft 53 computers staan, daarvan zijn 41 computers aangesloten op het netwerk van Sparta Web Side, en 12 staan in een eigen netwerk ter beschikking voor spangen@work. Voor de Open inloop zijn er 21 computers beschikbaar, hiervan zijn 12 computers uitgerust met Office en Games, de andere hebben alleen een browser vanwege hun beperkte opslag capaciteit. Voor het Open Leer Centrum zijn weer andere eisen, deze computers zijn bedoeld voor onderwijsdoeleinden. Hier staat heel veel software van MS Office 200 tot Spectrum Encyclopedie 99.

Kwaliteit Na de cursussen wordt mondeling gevraagd na de laatste les wat cursisten ervan vonden. Dit gaat in de toekomst schriftelijk gebeuren middels een te ontwikkelen format. Van de gemeente heeft het trapveld een systeem gekregen voor het registreren van bezoekers, helaas werkt dat nog niet volledig.

74


De trap-Nieuwland Gemeente Openingsdatum URL E-mail Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Schiedam 11-09-2001 http://www.detrap-nieuwland.nl/ [email protected] Dr. Wibautplein 163, 3118 KD Schiedam 010-4490381 Piet Mol [email protected] of [email protected] 010-4490381

Algemeen De bibliotheek ligt midden in de wijk en is snel en eenvoudig bereikbaar voor buurtbewoners. Het is een 'levendige' locatie in die zin dat de bibliotheek, maar ook het in hetzelfde gebouw gevestigde wijken buurtcentrum, veel bezocht wordt door jong en oud en door vele nationaliteiten.Dit heeft als voordeel dat het digitale trapveld niet vanuit een nulsituatie hoeft te vertrekken: de bezoekers zijn al binnen handbereik en hoeven niet nog eens aangetrokken te worden.Verder heeft de bibliotheek een ruime ervaring in het aanbieden van en bemiddelen bij (digitale)informatievragen, onder andere via het Nationaal Actieplan Elektronische Snelweg. Ook heeft zij ervaring opgebouwd in het geven van cursussen over het internet aan verschillende doelgroepen zoals scholieren (Studiehuis), ouderen en vrouwen. Hiervoor is een succesvolle samenwerking tot stand gebracht met de Volksuniversiteit Vlaardingen voor de cursussen aan ouderen en met Scholengemeenschap Schravenlant bij het geven van cursussen media-educatie aan scholieren in het kader van het Studiehuis. De keuze voor de wijk Nieuwland is ingegeven door een aantal motieven. Nieuwland is een grote naoorlogse flatwijk waar sinds het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw een omvangrijk herstructureringproces in gang is gezet. Van de oorspronkelijke ruim 7000 flatwoningen in de sociale huursector zijn er inmiddels meer dan 800 (voornamelijk) koopwoningen gebouwd en bijna 2000 woningen ingrijpend verbeterd.Ook in de komende jaren zullen, nog ingrijpende stedenbouwkundige maatregelen in de wijk worden getroffen. Desondanks scoort de wijk nog steeds laag als het gaat om inkomen.Daarnaast telt de wijk procentueel het hoogste aantal werklozen en niet-Nederlanders.Velen kunnen zich daarom geen PC veroorloven.De wijk scoort traditiegetrouw laag als het gaat om sociale verbanden.Hoewel de sociale wijkaanpak altijd een intergraal onderdeel van de stedelijke vernieuwing in de wijk is geweest, hebben de diverse partners (waaronder de woningcorporatie) in het voorjaar nadrukkelijk een herstart gemaakt met dit proces. Dit omdat nog onvoldoende samenhang en betrokkenheid van de bewoners gerealiseerd is, hetgeen de pogingen om de wijk aantrekkelijker te maken frustreert. Daarom wordt ingezet op het versterken van de sociale cohesie.Van ICT wordt verwacht hieraan een bijdrage te leveren.

Doelstelling en doelgroep Voortvloeiend uit de doelstellingen heeft het digitaal trapveld drie functies.In de eerste plaats is het een voorziening waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten. Dit versterkt de sociale cohesie.In de tweede plaats is het een voorziening waar bewoners naar toe komen om zelf informatie te zoeken of aan iets te werken. Vooral via de eigen lokale website gevuld met lokale informatie, die tevens een directe link kent met de landelijke NedWerk website, is een enorme hoeveelheid cursussen, scholingsmogelijkheden, landelijke en lokale informatie en toegang tot vacaturebanken beschikbaar. Daarnaast zullen een aantal e-mailadressen worden aangemaakt, waardoor de behoefte van bewoners om regelmatig terug te keren teneinde de eigen e-mails op te halen versterkt wordt.In de derde plaats is het een voorziening waar bewoners cursussen kunnen volgen en begeleid worden bij het vinden van een baan.Het Internetwerkgelegenheidsproject NedWerk speelt hierbij een belangrijke rol.Dit project beoogt de afstand tot de arbeidsmarkt voor langdurig werklozen te verkleinen en daarmee een integraal antwoord te geven op de steeds groter wordende vraag naar ICT geschoold personeel. De doelgroepen zijn de mensen in de wijk Nieuwland.Dit zijn voor een groot deel allochtonen met verschil-


75

lende achtergronden en culturen, maar ook autochtonen zijn welkom.In dit verband is alles vrijgelaten. Wel zullen er aparte bijeenkomsten worden georganiseerd voor specifieke groepen. Daarnaast kunnen ook scholen en bedrijven in de buurt gebruik maken van de voorzieningen (voor tekstverwerking, boekhouding). Voor de scholen heeft de bibliotheek een programmamodule ontwikkeld die met name kinderen in staat stelt om via aansprekende onderwerpen te zoeken op het Internet. Het bedrijfsleven heeft de gang naar het trapveld echter nog niet gevonden.Uit de ervaringen in andere steden is gebleken dat bedrijven pas in de loop van het project aanhaken als men ziet dat het project aanslaat.

Activiteiten Hoewel onze activiteiten zicht richten op de hele wijk, zullen er aparte bijeenkomsten worden georganiseerd voor specifieke groepen. Daarnaast kunnen ook scholen en bedrijven in de buurt gebruik maken van de voorzieningen (voor tekstverwerking,boekhouding).Voor de scholen heeft de bibliotheek een programmamodule ontwikkeld die met name kinderen in staat stelt om via aansprekende onderwerpen te zoeken op het Internet. Het bedrijfsleven heeft de gang naar het trapveld echter nog niet gevonden. Uit de ervaringen in andere steden is gebleken dat bedrijven pas in de loop van het project aanhaken als men ziet dat het project aanslaat. Er worden een aantal algemene cursussen aangeboden (o.a. omgaan met MS-Word en Windows 98, kennismaken met Internet en het maken van een eigen website cq eigen krant). Voor deze cursussen wordt een kleine vergoeding gevraagd, 10-15 gulden voor 4 lessen. Daarnaast is er taalontwikkeling, cursussen in het kader van arbeidstoeleiding (bijvoorbeeld het schrijven van sollicitatiebrieven, en wordt gepoogd een cursusaanbod op maat aan te bieden. Zo geven we scholing aan vrijwilligers, en begeleiden we het Marokkaans Mentoraatsporject. Natuurlijk kan er ook gebruik worden gemaakt van internet. Dit kost 2.50 uur., maar jongeren onder de twaalf jaar is dit 1.50 per uur. Er mag maximaal 1 uur achter elkaar gebruik worden gemaakt van de computers. Iedere bezoeker moet eerst lid worden en krijgt dan een lidmaatschapspas en een gratis computerstrippenkaart.

Medewerkers We hebben 2 vaste medewerkers en 3 ICT medewerkers die ons ondersteunen en er zijn 2 vrijwilligers.

Exploitatie We hebben naast de subsidie van BZK, de gemeente Schiedam, en de sponsoring van Microsoft, een aantal Compaq computers ontvangen van Infoproducts, en de kabelaansluiting is door ONS gesponsord. De verbouwing en inrichting van het trapveldje zijn gesponsord door Exult, Studio Linse en Verwaal.

Voorzieningen Er staan 16 computers met een snelle interntverbinding. Er zijn printers. Daarnaast staat er in de ruimte een grote tafel waar mensen gewoon gezellig kunnen kletsen. De ruimte is in aansprekende met kleuren aange-kleed.

Kwaliteit We hebben een registratiesysteem. Iedere bezoeker moet lid worden van ons trapveld om gebruik te mogen maken van de computers. Om te weten wie lid is, hebben we ook een pasjessysteem ingevoerd. Dit werkt erg goed.

Orde en veiligheid Er is een huishoudelijk reglement opgesteld dat op onze website staat.

Trots • De inrichting van het trapveldje en het enthousiasme waarmee we aan het werk zijn.

76

Worstelingen • Het gedrag van de jeugdige bezoekers in toom houden is wel eens moeilijk. Ze krijgen nu wel door dat ze geen vat krijgen op ons.


Stichting TOWN: Trapveld Missionair Service Centrum Gemeente Openingsdatum URL Bezoekadres Contactpersoon

Tilburg september 2001 http://www.town.nl/dt TOWN: Middelgraaf 42, 5032 EE Tilburg Dhr. Jan Nooyen Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden 013-5901210 06 21 26 83 14 [email protected] Dhr. Frank van den Oetelaar Projectleider TOWN (Tilburg OnderWijsNet) 013 528 84 86 06 55 72 79 25 [email protected]

Algemeen In Tilburg moeten de trapvelden een laagdrempelige, open ongedwongen sfeer uitstralen met heel veel ruimte voor het individuele leren. We proberen vooral aantrekkelijk te worden voor mensen zonder enige ICT ervaring. We willen niet jongeren trekken die allemaal moeilijke dingen doen met de computer en daardoor de andere jongeren afschrikken. Het moet een sociale plaats zijn, waarbij jongeren andere jongeren maar ook ouderen lesgeven over computers en Internet. Dit bevordert contacten in de wijk. Afhankelijk van de resultaten van de eerste tien trapvelden zal gekeken worden of het aantal wordt uitgebreid tot 15 of 20 trapvelden. Dit soort zaken wordt besproken binnen de stuurgroep waarin ook de contactambtenaar en de wethouder zitten evenals vertegenwoordiger van de bibliotheek, de regionale welzijnsorganisatie en TOWN (Tilburg OnderWijsNet) zelf. Daarnaast overleggen we ook met de gebruikersgroep waarin de contactpersonen van de diverse trapvelden zitten. Hierin laten we ook omliggende dorpen die bijvoorbeeld via seniorweb iets doen meeliften met onze kennis en ervaring. Eén van de eerste vijf trapvelden die in Tilburg openden was in het Missionair Service Centrum dat zich voornamelijk richt op de inloop voor daklozen en langdurig werklozen. Het is een soort niet erkende welzijnsorganisatie die altijd al veel aandacht voor probleemgroepen (zoals zwervers) had. Het trapveld is helemaal door ons ingericht met internet meubilair en ondertussen is er al een flinke groep vrijwilligers. Het trapveld richt zich op de doelgroep die ook al via de inloop binnenkomt, maar er komen ook anderen. Het is moeilijk een grens te leggen bij een bepaalde doelgroep. Er komen bijvoorbeeld ook veel ouderen die het trapveld zien als een goedkope mogelijkheid een cursus te volgen.

Gemeentebeleid De digitale trapvelden in Tilburg worden ondergebracht in alle delen van de stad in wijkcentra, instellingen voor jeugd- en jongerenwerk, scholen, en bibliotheken. De motivatie voor de keuze van de eerste vijf locaties is als volgt. In de eerste plaats worden op deze vijf locaties alle doelgroepen bereikt die in de projectaanvraag worden genoemd: Ouderen (De Ypelaer), jongeren en scholieren (De Ypelaer en Brede School Koningshaven), allochtonen (Missionair Service Centrum en Centrum Buitenlandse Vrouwen). Ten tweede zijn de bij deze locaties betrokken organisaties en hun medewerkers erg enthousiast. Voor het welslagen van het project is dat een belangrijke succesfactor. Er is dus gekeken naar spreiding binnen de stad en naar de doelgroepen. We willen de trapveldjes op zoveel mogelijk bestaande locaties realiseren zodat de exploitatie minder kost. Op elke locatie wordt een soort site-survey uitgevoerd om te kijken wat er nodig is.

Doelstelling & doelgroep De doelstellingen van de trapvelden zijn redelijk hoog gegrepen, maar blijven wel uitgangspunt in Tilburg. Het is de vraag in hoeverre je ze bereikt. Als je praat over integratie van bevolkingsgroepen in de wijk is het de vraag in hoeverre wij daar serieus bijdrage aan leveren. Ook in het verleden zijn vergelijkbare projecten niet


77

altijd succesvol geweest en het is nu nog te vroeg om resultaat te zien. We zien wel mogelijkheden voor wijkintegratie. Als dadelijk Marokkaanse en Somalische jongeren een website voor de buurt bouwen dan mogen we in onze handen klappen. Arbeidsintegratie en arbeidsmarkt toeleiding dmv vervolgcursussen is ook een lastig onderwerp. Het blijkt dat veel cursisten legio arbeidsmogelijkheden hebben, maar hoe ontsluit je die? Andere cursussen binnen het trapveld richten zich op de digitale kloof. TOWN richt zich op het onderwijs en wij hebben aanbod van lesmateriaal via het ROC die een Klussenwijzer hebben gemaakt die ook voor trapvelden handig is. Hier zit geen copyright op en staat dan ook gratis on-line (evenals bijvoorbeeld Taakverdeling digitale trapveldjes waarin de werkafspraken tussen TOWN, gemeente en de trapveldjes staan). De gedachte is samen werken samen delen. Vandaar dat we ook een Gebruikersraad hebben.

Activiteiten Op het trapveld hebben we een introductie cursus kennismaken met de computer, tekstverwerken, e-mail en internet. Gespreid over een periode van 12 tot 14 weken in blokken van 2 uur. In Tilburg heeft de projectleiding een richtprijs voor cursussen gegeven van 3 euro per dagdeel. Maar hier is dat 15 euro voor 12 weken. Mocht deze prijs heel moeilijk zijn voor een persoon dan kan het natuurlijk ook gratis. We hebben per trapveld een algemene inspanningsverplichting afgesproken. Dit is een streefdoel voor de periode van een jaar. Voor het Missionair Service Centrum is het doel om komende jaar voor 64 autochtonen en 32 allochtonen een cursus te geven waarvan 75 die met goed gevolg afleggen. Ondertussen zitten we met de eerste cursisten die klaar zijn en ook graag bij ons een vervolgcursus willen doen. We zijn bezig hiervoor wat met zowel de bieb als het ROC op te zetten. In het MSC is ondertussen een wachtlijst van 30 personen voor de verschillende cursussen. We zijn hier nog niet begonnen met de open inloop, omdat we een probleem hebben met zowel de opvang van de bezoekers als ook het toezicht Het idee is dat elk trapveld één vast aanspreekpunt heeft. Die werft vrijwilligers en docenten. We hebben nu vijf vrijwilligers. Alles gebeurt op vrijwillige basis, vaak door mensen met een reguliere baan die dit werk uit maatschappelijke betrokkenheid doen of gepensioneerd zijn. We merken een duidelijke verplaatsing van bepaalde activiteiten uit het buurthuis naar nieuwe voorzieningen zoals het trapveld. Zo willen we binnen de groep ‘jongeren uit de buurt’ zelf jongeren opleiden om anderen warm te maken voor de activiteiten van het trapveld. We gaan ze hiervoor actief benaderen en dan met de bibliotheek opleiden. Wat ze gaan doen hangt af van de jongeren die met ze meekomen. Maar te denken valt aan het bouwen van een website of het maken van een Powerpoint presentatie. Vaak is het zo dat toch jongeren met ervaring langskomen die dan automatisch jongeren die misschien nog niks van computers weten meenemen. In de toekomst willen we aandacht besteden aan het stimuleren van jong ondernemerschap op het vlak van e-commerce en "Cyber-klus", een elektronische klussen- en boodschappendienst van jongeren voor de ouderen in hun wijk. Ook starten we met een cursus Nederlands als 2de taal, een activiteit die vanuit een andere organisatie al bestond. Diensten en organisaties kunnen altijd naar ons komen en bijvoorbeeld mensen naar cursus sturen. Zo laten we weten wat we doen (in meerdere talen) en aan de digitale trapvelden geven we advies hoe zij goed kunnen communiceren met de buurtbewoners en de bezoekers.

Medewerkers De bedoeling is dat de trapveldjes minimaal drie jaar operationeel blijven. Het projectmanagement ligt in handen van de Stichting TOWN en zij beschikken per 1 april 2001 over personele capaciteit om het project handen en voeten te geven. Aan de realisatie van een trapveld liggen nogal wat eisen ten grondslag. Zo moet een activiteitenprogramma worden uitgewerkt, enthousiaste docenten en activiteitenbegeleiders worden gevonden, apparatuur en software worden aangeschaft, snelle toegang tot Internet worden geregeld en structurele technische begeleiding worden gezocht. Daar komt nog bij dat een groot deel van de beoogde Trapvelden zich in scholen bevindt die door de steeds nijpender wordende krapte aan leerkrachten grote moeite hebben om menskracht beschikbaar te stellen voor de uitvoering van de activiteiten die bij een Trapveld horen. Via Fontys Hogescholen zijn afspraken gemaakt om stages c.q. afstudeerprojecten aan de Digitale Trapvelden te wijden.

Exploitatie Naar nu blijkt zijn de kosten per locatie hoger dan wij in eerste instantie gedacht hadden en hadden ook een aantal locaties waar de trapvelden komen te hoge verwachtingen van wat er allemaal zou gaan komen. De gemeente heeft echter geen extra geld voor het opvangen van dit probleem. We hebben nu vijf trapvelden ingericht en de volgende vijf zijn benaderd waaronder een ROC en een brede school.

78


Naast de subsidie van BZK hebben we eigenlijk niks gekregen van de gemeente; het geld is op, ook voor arbeidsmarkt activiteiten. We hebben de Provincie benaderd en we willen nu graag richting bedrijfsleven. Het idee is om voor TOWN een fonds op te richten waar bedrijven een bijdrage in storten dat specifiek via TOWN gebruikt zal worden voor een project. TOWN is in deze constructie een extra zekerheid (projecten en fondsenbank) tussen subsidiegever en project. We hebben nu ook een teer lijntje richting woningbouw vereniging voor een digitaal inlooppunt. Ruimte en voorzieningen worden in dit voorstel door de corporatie ter beschikking gesteld.

Kwaliteit We dachten bij de opzet van de trapvelden dat de registratie van bezoekers erg belangrijk was en we hebben daar dan ook veel tijd en moeite ingestoken een pakket aangekocht en daar een student op gezet van de Fontys lerarenopleiding. Hij zou de software op maat maken voor elk trapveld en wij zouden licentie per trapveld aanschaffen. Maar die pakketten kosten 300 euro per pakket en dat kunnen we niet betalen. Maar nu begrijp ik dat andere trapvelden niet zo zwaar registreren dus wij hechten hier voorlopig ook niet teveel belang aan. Wij registreren nu op de trapvelden vanuit Microsoft Access op basis van postcode (indicatie), cursus, afkomst, m/v leeftijd. Maar we stellen duidelijk dat we ze niet meteen het hemd van het lijf willen vragen. Dat ligt gewoon moeilijk. Een aantal van onze bezoekers zijn misschien wel illegaal in Nederland.

Trots • Omgekeerde tutormodel • Spreiding binnen de stad en doelgroepen • Flexibiliteit verschillende trapveld coördinatoren om ondanks tegenslag vol te houden • Samenwerking tussen trapvelden en omliggende gemeenten


Worsteling: • Kosten beheer is hoger dan verwacht dit geldt ook voor apparatuur, inzet docenten, organisatorisch beheer tijdens inloop en de licenties voor software. • Subsidie gemeente; het lijkt erop dat elk potje dat ergens voor bestaat al op is • Fysiek inrichten van de verschillende trapvelden • Door organisatorische worstelingen te weinig op inhoudelijke aspecten kunnen richten • Hoe registreren trapvelden hun bezoekers?

79

Gemeentebibliotheek Utrecht Gemeente Openingsdatum URL Bezoekadres Contactpersoon

Utrecht januari 2001 www.Utrecht.nl/bibliotheek Gloriantdreef 1, Utrecht Mevr. Margriet Hopma Projectcoördinator 'Laagdrempelige Computervoorzieningen Utrecht'. 030 2861876 030-2861800 [email protected]

Gemeentebeleid Het project “Laagdrempelige Computervoorzieningen Utrecht” is door de gemeente bij de bibliotheek neergelegd. Wij gaven immers al cursussen en weten wat er met informatiestromen mogelijk is. Er is toen besloten tot een gefaseerde aanpak, waarbij wordt gestart in vier achterstandswijken en met een extra impuls voor de minderheden - zelforganisaties en een gewenste uitbouw naar alle wijken. Elke locatie heeft circa 12 computers in een opstelling voor zowel open-inloop als voor cursusactiviteiten. Rondom de telematicacentra in de bibliotheken in deze wijken komen één of meerdere satellieten met telematica van kleinschaliger omvang (bijvoorbeeld 3-4 PC’s) in de club- en buurthuizen/ jeugd- of jongerencentra verspreid in de GSB-gebieden in de wijken. Deze zijn zowel voor open-inloop als voor activiteiten/ instructies, toeleidend naar de cursussen in de bibliotheek. Minderheden-zelforganisaties (ouderraden e.d.) in de betrokken wijken hebben beperkt ook zelf computervoorzieningen gekregen en worden betrokken bij de te ontwikkelen (cursus)activiteiten in bibliotheken en buurthuizen. De scholen in deze wijken krijgen zelf geen voorzieningen maar maken (klassikaal) gebruik van het cursusaanbod in de bibliotheken.

Doelstelling & doelgroep De voorzieningen zijn bedoeld voor alle wijkbewoners die niet zelf over een computer beschikken, maar met name voor kinderen van 4-16 jaar én hun ouders. Het streven is dat vanaf nu geen kind meer de basisschool verlaat zonder enige computervaardigheden. Bij het leren omgaan met de nieuwe media en het zoeken naar informatie ligt voor ons het zwaartepunt. We hebben ons niet specifiek op een aantal doelstellingen toegelegd. In principe kan iemand binnenlopen en de PC gebruiken om zijn eigen zaak te beginnen. Wel is duidelijk dat we actief naar de verschillende doelgroepen toe moeten stappen in de wijk die in principe hun eigen cursus hier kunnen komen geven. Voordeel is wel dat we hier vanuit de bibliotheek al samenwerken met instellingen (scholen, buurthuizen) en dienstverlening wat makkelijker wordt geïntegreerd door die bestaande verbanden. Er komen voornamelijk veel jongeren naar het telematicacentrum, maar we proberen door cursussen ook ouders bij de computer te betrekken. Die zien wat hun kind doet en willen dat dan ook.

Activiteiten Centrum kan, in overleg, in principe ook door andere organisaties uit de wijk gebruikt worden. Gedurende de openingstijden van de bieb is er open inloop (20 uur per week). Voor het www surfen en e-mailen geldt een tarief via de muntautomaat( ca 40ct per 5 minuten). We schatten in dat de PC's (12 stuks per centrum) gedurende die tijd gemiddeld 75% bezet zijn (soms is er meer vraag dan ruimte, andersom komt ook voor). Daarnaast zijn er cursussen waarop nu druk wordt ingetekend. Voor het inschrijven van gegadigden voor de cursussen is een inschrijfoverzicht per afdeling beschikbaar. Zijn de cursussen van de eigen wijkbibliotheek

80


volgeboekt dan kan men desgewenst ook worden ingeschreven bij een andere bibliotheek. Het cursusaanbod in de Utrechtse bibliotheken is te vinden op de website www.utrecht.nl/bibliotheek. Op het Informatieplein op deze site staan door bibliothecarissen geselecteerde internetsites en de educatieve webcatalogus De Spin, wordt gebruikt in de op het basisonderwijs toegespitste cursussen (een initiatief van bibliotheek Den Haag). De bibliotheek verzorgt dus internetcursussen voor volwassenen volgens open inschrijving. Later (vanaf jan. 2002) gaan ze zich ook gespecialiseerder richten op de migranten-doelgroepen i.s.m. welzijnorganisaties in de betreffende wijken. Ook komen de basisschoolklassen uit tenminste de vier betrokken wijken in groepsverband internetlessen volgen. Soms geven we dan eerst les aan de docenten waarna ze later met de klas terugkomen. Ook worden (binnenkort) in de bibliotheken ‘Kidscorners’ ingericht. Dit zijn computerhoekjes voor kinderen tot 8 jaar met educatieve programma's die ze met ouders kunnen doornemen, soort van remedial teaching. Omdat deze kinderen nog niet (goed) kunnen lezen wordt de instructie aangeboden via de koptelefoon en door middel van pictogrammen. In de ‘Kidscorner’ worden programma’s aangeboden waarbij kinderen op speelse wijze leren omgaan met de computer en leren werken met ontwikkelingsgerichte en educatieve software. Wij hebben nu ook bij 13 zelforganisaties computers en aanverwante faciliteiten geplaatst, maar houden ons niet zozeer bezig met hoe van deze faciliteiten gebruik wordt gemaakt. We verwachten dat via deze organisaties mensen binnenkort bij ons een cursus komen volgen: • basisvaardigheden • kennismaking met internet en e-mail • cursus internet gevorderden Eén cursus van 2 uur met maximaal 12 mensen met een eigen pc onder leiding van een docent kost voor leden 20 gulden en voor niet leden 25 (met stadspas maar 5 gulden en 7,50). Deelnemers krijgen dan ook een oefenboekje mee dat we zelf ontwikkeld hebben.

Medewerkers In de bibliotheek is er geen vast aanspreekpunt, het telematicacentrum wordt in de gaten gehouden door baliemedewerkers en een toezichthouder. Maar het is handig als er toch iemand speciaal zou zijn voor het centrum voor registratie en dergelijke maar binnen de bibliotheek is men geen voorstander van vrijwilligers. Ook de cursussen worden over het algemeen gegeven door bibliothecarissen.

Partners Deelnemers in het (samenwerkings)project zijn bibliotheken, wijkwelzijnsorganisaties, scholen en minderheden-zelforganisaties.

Kwaliteit Na afloop van de cursus wordt aan de deelnemers gevraagd een evaluatieformulier in te vullen (evaluatieformulier is ook op te vragen). Op die manier komen wij voldoende te weten over de cursisten en hun wensen om het product te verbeteren en inzicht te krijgen in het bereik onder de doelgroepen in de betrokken wijken.

Sponsoring en subsidie Naast subsidie BZK en bijdragen van de gemeente investeren bibliotheek en welzijnorganisaties ook zelf geld en faciliteiten (en leveren ook aandeel d.m.v het ter beschikking stellen van tijd). Daarnaast rekenen we op inkomsten uit de diverse cursussen.

Orde & veiligheid We zijn in de bibliotheek, als open instelling, begonnen en hebben in een hoek ruimte vrij gemaakt. Te laat hebben we ons gerealiseerd dat het wat teveel overlast veroorzaakt. Het is wel mooi dat we geld hebben voor activiteiten, maar eigenlijk moeten we constant begeleiding erbij hebben. Verder is er een diefstal geweest en moesten we tralies voor ramen maken, een stil alarm installeren, investeringen doen in veilig meubilair etc. In het eerste weekeinde werd er al ingebroken. Dit heeft andere bibliotheken en organisaties afgeschrokken.


81

We hebben nu ook Huisregels voor gebruik van het telematicacentrum in de Gemeentebibliotheek opgesteld: “Met het gebruik van internet in de telematicacentra in de bibliotheek accepteert u de geldende huisregels. Het gebruik van het officepakket en ook een aantal geselecteerde internetsites is gratis. Het onbeperkt surfen op het Internet kost fl 4,80 per uur, alleen op PC`s met rode band. Het betalingsverkeer wordt via een muntautomaat geregeld. Het printen van informatie kost fl 0,25 per pagina, vooraf betalen via de munt-automaat. Met behulp van de functie preview ziet u hoeveel pagina's er geprint gaan worden. Er wordt geen geld terug gegeven voor niet gebruikte internettijd of niet geprinte pagina's Één Pc mag door één persoon tegelijk gebruikt worden, dit i.v.m. overlast voor anderen. Wanneer het druk is kan het personeel het gebruik van internet beperken. Het bezoeken van internetsites met aanstootgevende afbeeldingen is niet toegestaan. Bij (vermoeden van) misbruik wordt de toegang tot het telematicacentrum ontzegd.In geval van beschadiging wordt er aangifte gedaan bij de politie.”

Trots • De uitwerking, in een pilot met een school, hoe de cursus voor het basisonderwijs eruit moest komen te zien, ja die prettige samenwerking daar zijn we wel een beetje trots op!

82

Worsteling • Het past zo goed bij de bibliotheek, publiek toegang tot de informatiebron internet, een uitdaging is het om je niet uit het veld te laten slaan door overlast c.q. diefstal en vernielingen. Het vergt enige creativiteit in re-allocatie van mensen en middelen.


Venlo Digitaal Gemeente Openingsdatum URL Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Venlo februari 2001 http://www.venlo-digitaal.nl/ [email protected] Albert Verweijstraat 8, 5912 AZ Venlo 077-475 86 80 Dhr. Hay Buchholtz Coördinator Dhr. Ad van Thiel Projectleider

Algemeen Toen we met het projectplan voor dit trapveldje bezig waren, hebben we er bewust op ingezet om niet alweer een cursusinstituut te zijn maar meer een digitale ontmoetingsplaats voor de buurt te worden. Nadat we zijn gestart is gebleken dat wat we wilden haalbaar is. Mensen lopen makkelijk binnen worden ontvangen met koffie en krijgen meteen info over cursussen. Ze worden gestimuleerd om met andere bezoekers van gedachte te wisselen. Bezoekers, voornamelijk uit de buurt, blijven al snel gezellig zitten. We staan in een wijk met zo’n 5000 huishoudens met wat sociaal economische achterstand en redelijk veel allochtonen. De wijk heeft het laagste inkomensgemiddelde van de stad. We zijn vooral trots dat het project van de buurt wordt, dat is mogelijk omdat we in een school zitten en de ruimte één dag per week aan hun ter beschikking stellen. Deze onderwijs-wijk-link is erg belangrijk. Ook de school zegt dat ze een bredere functie heeft gekregen en dichter bij de wijk is komen te staan.

Doelstelling & doelgroep We hebben er vanaf de aanvang voor gekozen om partners in de buurt te zoeken. Zo hebben we een groep dames uit de buurt hier naar toe gehaald die twee uur per week een cursus volgen. Daarbij geldt dat mondelinge succeservaringen en positieve verhalen de beste reclame zijn. Ook heeft het netwerk van contacten (school-buurtcentrum-buurtgroepen enz.) er in ieder geval toe geleid dat ook allochtone buurtbewoners hebben meegedaan aan cursussen. Ook is er een cursus voor slechthorenden ingepast. Die groep brengt een eigen docent, eigen software en eigen lesmateriaal, wij zijn dan facilitator. Ook wordt met Randstad Uitzendbureau gepraat over concrete activiteiten om werkzoekenden via Venlo-Digitaal te helpen bij het opdoen van ICT-vaardigheden. Nu bleek er ook een duidelijke behoefte te zijn aan computervaardigheden cursus. Zo is er een PC-ABC-cursusboek ontwikkeld en aangevuld met materiaal van Digitolk. Het materiaal in de cursus wordt steeds aangepast en verbeterd. Het aanleren van vaardigheden lukt hier erg goed dankzij de geslaagde opzet van enerzijds cursusblokken en anderzijds veel inloopmomenten. De zelfwerkzaamheid en het vermogen om samen problemen op te lossen wordt door de groeiende 'gemeenschap' van vrijwilligers en betaalde werkers vergroot.

Activiteiten Er lopen nu 10 cursussen met zo’n 100 cursisten die bezig zijn met de abc-cursus. Het project taaltrapje (Nederlandse taal-opkrikker voor allochtone moeders) maakt met twee groepen wekelijks gebruik van het lokaal. Vooral de 6 inloop-momenten van 2 uur zijn zeer populair. In voorgaande periode hebben 119 cursisten de 1e cursus voltooid, waaronder 23 niet-Nederlandse, 39 mannen en 80 vrouwen; waarvan 30 onder de 55 jaar en 65 55+ers. De basiscursus die 8 maal 2 uur duurt kost 60,= en met stadspas maar 40 gulden. De vrije inloop is gratis inclusief koffie, dat gaat prima. Zo goed, dat jongeren eigenlijk beter een eigen veldje kunnen krijgen.


83

Het succes komt ook mede door de PR. Een eigen folder en logo zijn uitvoerig en breed uitgezet in het hele stadsdeel en we hebben veel aandacht gehad via lokale media. Onze herkenbaarheid en bekendheid groeiden hard door gelijke geluiden die via de vele partners 'de buurt in gingen.'

Medewerkers Een punt waar we trots op zijn is dat we de vrijwilligers hebben weten te binden. Ze zijn erg trouw en loyaal aan het trapveld. De 26 vrijwilligers komen ook uit andere delen van de stad. Wij koesteren onze vrijwilligers: als een medewerker een automatisering cursus wil volgen, dan dragen wij onder voorwaarden de kosten. Maar ook iedere eerste maandag van de maand is er een uitwisseling van ervaringen door alle medewerkers en twee keer per jaar vergadering met iedereen. Ook hebben we een collectieve WA verzekering voor vrijwilligers afgesloten. Bij activiteiten is onze werkwijze een combinatie van inzet van vrijwilligers als docent en docenten uit m.n. Volksuniversiteit en Gildeopleidingen. Dit betekent ook een combinatie van diverse kennis, didactische aanpak, inzichten en ervaringen; wederzijds leren de cursus-gevers van elkaar. Daarnaast hebben we 3 WIW ers als beheerder/coördinator/administratie in dienst. Systeembeheer is zorgennummer één. We willen het uitbesteden aan een bedrijf dat dit al doet voor alle scholen in Venlo.

Kwaliteit Aan cursisten vragen we leeftijd, geslacht, nationaliteit en adres. Tijdens de vrije inloop schatten we leeftijd, afkomst.Na cursus vullen mensen evaluatieformulier in, plus gesprekje. We hebben nu ruim 100 evaluaties gedaan en passen ons programma aan met de uitkomsten.

Exploitatie De gemeente heeft indertijd aan een adviesbureau opdracht gegeven om binnen het projectplan te bekijken hoe bedrijfsleven zou kunnen sponsoren. Dat is ze vervolgens ook aardig gelukt. De ondergrens van sponsoring is 3000 gulden, de grootste sponsor betaalt 70000 gulden. In totaal hebben we 200.000 aan sponsoring opgehaald naast de 500.000 van BZK en het geld van de gemeente. Daarnaast hebben we veel geld gekregen d.m.v. inzet middelen (docenten etc.)

Voorzieningen We zitten in een brede school waar we een lokaal plus een hal hebben. Het hele trapveld is helemaal nieuw ingericht. We zijn 16 dagdelen op zeven dagen van de week geopend en onze 15 computers met internet zijn eigenlijk bijna altijd bezet.

Trots • Sponsoring trapveldje • Onderdeel geworden van de wijk • Goede relatie met vrijwilligers

84

Worsteling: • Systeembeheer • Wachtlijsten voor cursussen • Hoe ga je verder na de drie jaar


Digitaal trapveld Zaanstad Gemeente Openingsdatum URL

Zaanstad

Email Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

[email protected] Diverse adressen 075- 6590909 Dhr. Markus Sanders Projectleider Tel. 075-6590951 [email protected]

www.zaandamzuid-digitaal.nl

N

veld

trap

Algemeen Zaandam Zuid is een wijk met 12.000 inwoners, 21 procent van de bevolking is van niet Nederlandse afkomst. Het opleidingsniveau ligt lager dan het landelijk- en Zaans gemiddelde (meestal Mavo/LBO niveau). Binnen de wijk wonen veel mensen tussen de 20 en 30 jaar. Het percentage ouderen is stijgende. Elf procent van de beroepsbevolking heeft geen betaald werk. Zaandam-Zuid is een actieve wijk met een relatief stevige sociale infrastructuur. Het project Digitaal Trapveld Zaandam-Zuid wordt uitgevoerd op vier locaties, maar is een geheel. De locaties worden ondersteund en aangestuurd vanuit het Servicebureau Digitaal Trapveld Zaandam Zuid. De keuze om te werken met meerdere locaties, is een strategische keuze geweest. Niet de geografische afstand maar de sociale infrastructuur heeft geleid tot deze keuze. In de initiatieffase is gezocht naar plekken in de wijk waar bijna elke bewoner wel eens binnen komt. Drempelvrees is hierdoor gering. De gekozen structuur heeft ervoor gezorgd dat er makkelijk verbanden gelegd kunnen worden tussen bestaande activiteiten en digitale toepassingen die aansluiten bij deze activiteiten. Interessante voorbeelden hiervan zijn activiteiten voor verstandelijk gehandicapten; interactie tussen jongere en oudere wijkbewoners en activiteiten voor nieuw- en oudkomers. Door het actief zoeken naar samenwerkingsverbanden met organisaties die binnen de wijk Zaandam-Zuid actief zijn ontstaan steeds meer nieuwe activiteiten. Door bovengenoemde werkwijze is het Digitaal Trapveld Zaandam-Zuid er in geslaagd om het eerste half jaar verschillende doelgroepen en organisaties aan zich te binden. De resultaten mogen er zijn: ondanks een terughoudend pr-beleid zijn er tot januari wachtlijsten voor een groot aantal activiteiten.

Doelstelling en doelgroep Het Digitaal Trapveld Zaandam-Zuid heeft drie doelstellingen. Acht maanden na de opening van de eerste locatie zijn de volgende resultaten geboekt:

Het verkleinen van de digitale kloof Er zijn meer dan 50 trainingen basiskennis Windows, Word, internet en e-mail georganiseerd. Dertien dagdelen per week is er minimaal een locatie beschikbaar voor ‘open inloop’.


85

Arbeidsmarkt-toeleiding Om de resultaten te meten van de doelstelling arbeidsmarkt-toeleiding is het nu nog te vroeg. Er zijn op dit moment 3 mensen actief binnen het Digitaal Trapveld via de WIW-regeling. Deze mensen doen bij ons werkervaring op en volgen daarnaast een opleiding, of starten daar binnenkort mee. Of zij werkelijk naar een betaalde baan doorstromen staat nu echter nog niet vast. Ook is het niet goed meetbaar in hoeverre het project de kansen op de arbeidsmarkt beïnvloedt.

Sociale cohesie De deelnemers en een groot aantal vrijwilligers van het trapveld komen uit de wijk. Door elkaar te ontmoeten en elkaar te ondersteunen, ontstaan veel nieuwe contacten. Daarnaast heeft het trapveld ervoor gezorgd dat de samenwerking tussen een aantal organisaties die in de wijk actief zijn, is geïntensiveerd. In samenwerking met het Schipholfonds zijn we bezig met het organiseren van een virtueel platform, zodat verschillende groepen met elkaar kunnen communiceren. We willen dat mensen echt op elkaar kunnen reageren. Door dit initiatief wordt ICT als middel ingezet om de sociale cohesie in de wijk te bevorderen.

Activiteiten Het trapveld is in februari begonnen met het creëren van een basisaanbod. We hebben prioriteit gelegd bij een aanbod dat mensen de basiskennis bijbrengt. Nu de opstartfase is afgerond wordt het aanbod uitgebreid. Naarmate het project vordert zal het aanbod van het trapveld meer divers worden. Op deze manier groeit de kennis van de deelnemers gelijk met het aanbod van het trapveld. Naast het basisaanbod werkt het trapveld ook aan activiteiten die gericht zijn op het betrekken van verschillende doelgroepen. Voor de activiteiten wordt een deelnemersbijdrage gevraagd. De keuze om mee te doen aan activiteiten wordt op deze manier bewuster gemaakt. De deelnemersbijdragen zijn wel op een niveau dat iedereen deze kan betalen: trainingen zijn vijf gulden per bijeenkomst van anderhalf uur. Voor de vrije inloop vragen we één gulden per twintig minuten.

Medewerkers Elke locatie wordt aangestuurd door een locatiecoördinator. Deze locatiecoördinatoren zijn voor vier uur per week aangesteld. Ze zijn eindverantwoordelijk voor het beheer en de aansturing van de vrijwilligers. De coördinatoren zijn meer dan vier uur op de locatie aanwezig, omdat zij naast hun coördinatietaken ook andere taken op de locatie vervullen. De projectleider die op het Service Bureau werkt is aangesteld voor 18 uur (productief). Naast zijn leidinggevende taken heeft de projectleider ook een aantal uitvoerende taken in zijn pakket. Verder werkt er op het Servicebureau een projectmedewerker die doelgroepgerichte activiteiten ontwikkeld.

Exploitatie Er gaat de komende drie jaar, inclusief de diensten die de verschillende partners inbrengen, zo’n 2 miljoen gulden om in het Zaanse trapveld. Ongeveer één miljoen is afkomstig van sponsoren. Voor veel sponsor bijdragen moet het trapveld een tegenprestatie bieden.

Voorzieningen Het aantal computers verschilt per locatie. We hebben in het wijksteunpunt acht computers staan, in het buurtcentrum negen, op de school vijftien en bij de bewonersvereniging staan er drie. Bij de trainingen is een bezettingspercentage van ongeveer 90% (er is altijd wel een deelnemer afwezig). Bij de open inloop wisselt dat zeer per locatie en tijdstip. De software is gedeeltelijk gesponsord. Vanwege het grote aantal computers hebben we, naast de pakketten die we van Microsoft hadden gekregen, nog een aantal pakketten moeten aanschaffen.

86


Het eerstelijns systeembeheer wordt verzorgd door vrijwilligers, die hiervoor getraind zijn. Tweede- en derdelijns systeembeheer hebben we uitbesteed aan een bedrijf.

Orde en Veiligheid Wij hebben voor elke locatie een minimaal pakket aan veiligheidsmaatregelen genomen Alle locaties zijn verzekerd tegen diefstal en beschadiging. De locaties zijn voorzien van een inbraakalarm. Er is permanente toezicht, doordat bij elke activiteit begeleiding aanwezig is. Elke locatie heeft een huishoudelijk reglement. De systemen en de server zijn zo ingesteld dat het voor onbevoegden bijna onmogelijk is aan aanpassingen te doen in de werksettings van de computers.

Kwaliteit Aangezien de kwaliteit van de dienstverlening in grote mate afhangt van de inzet van vrijwilligers investeert het trapveld in deze groep mensen. Zo biedt het trapveld aan al haar vrijwilligers een opleidingstraject aan. De opzet van dit traject is persoonsgebonden. Het traject wordt vormgegeven afhankelijk van de functie en het niveau van de vrijwilliger. Het opleidingstraject wordt verzorgd door een aantal professionele opleidingsinstituten. Verder houden we de vrijwilligers goed in de gaten, we streven er naar dat ze zelf op individueel niveau ook kunnen groeien. Daarvoor is een scholingsbudget beschikbaar. De kwaliteit van de dienstverlening wordt gemeten met evaluatieformulieren voor de deelnemers.

Trots • Met relatief weinig middelen zijn we in staat om vier locaties draaiende te houden. • We hebben een grote, hechte groep vrijwilligers die een belangrijke bijdrage leveren aan het succes van het project. • Bij het project zijn veel partijen uit verschillende disciplines betrokken.


Worstelingen • Door de keuze van een structuur met vier locaties en veel samenwerkingspartners, is het project moeilijk te beheersen.

87

Computer Trefpunt 50+ Gemeente Openingsdatum URL E-mail Bezoekadres Telefoon Contactpersoon

Zwolle juli 2001 www.seniorwebzwolle.nl [email protected] Patriottenlaan 1 8014XP ZWOLLE 038-4655313 Marga de Bruyne Bestuurslid SeniorWeb-Zwolle [email protected]

Gemeentebeleid Er zijn op dit moment twee trapvelden geopend. Deze richten zich beide op een speciale doelgroep. In het dienstencentrum De Riethoek is een trapveld voor ouderen geopend.) In Holtenbroek is een trapveld dat zich richt op allochtonen. Het bijzondere aan dit trapveld is dat het semi-commercieel is omdat er een callcentrum aan is toegevoegd. Er komen verder nog twee trapvelden in wijkcentra die zich richten op alle trapvelden..

Algemeen Het trapveld CT 50+ loopt erg goed en is gestructureerd opgezet. Het beheer van dit trapveld ligt bij de stichting Welzijn Ouderen Zwolle. Zij hebben de locatie gehuurd en de computers aangeschaft. Het is gevestigd in het dienstencentrum de Riethoek, wat naast een verzorgingstehuis ligt. Op deze locatie worden allerlei activiteiten georganiseerd voor senioren. Zo wordt er gymnastiekles gegeven en kan er worden gebiljart. Het verzorgingstehuis staat is een keurige buurt. De invulling van het programma en de begeleiding van de vrijwilligers is in handen van SeniorWeb-Zwolle, die dit geheel vrijwillig doet. Het zaaltje in het dienstencentrum is ingericht als internetcafé en alle burgers ouder dan vijftig zijn welkom. De meeste bezoekers komen ook uit de stad. CT 50+ is 10 uur in de week open. Zodra er meer gekwalificeerde vrijwilligers worden gevonden, zal dit worden uitgebreid. Kwaliteit staat voorop. Doelstellingen en doelgroep Voor de doelgroep is arbeidstoeleiding niet meer relevant. Maar de andere twee hangen in het geval van senioren samen. Het medium internet biedt senioren een geweldige mogelijkheid om als ze niet meer makkelijk het huis kunnen verlaten toch contact kunnen houden met hun sociaal leven door te e-mailen of nieuwsgroepen te bezoeken. Hierdoor wordt voorkomen dat ouderen in een sociaal isolement komen. Door ouderen te leren dat computers leuk en handig zijn, en hoe ze er zelf mee kunnen werken, kunnen ze gebruik maken van deze mogelijkheid. Er zijn mensen ouder dan 80 die door internet nog meedoen. Verder geeft kennis van de computer ouderen het gevoel dat ze nog weten wat er gebeurt in de samenleving: ze kunnen weer meepraten met hun kinderen en kleinkinderen.Door het leren werken met computers, durven veel ouderen voor het eerst ook andere technologische middelen te gebruiken als de pinpas.

Activiteiten Op het trapveld kunnen de bezoekers onder gekwalificeerde begeleiding leren internetten en de computer gebruiken. Als ze meer willen leren worden de bezoekers doorverwezen naar cursussen van SeniorWeb-Zwolle die elders in de stad, in bibliotheken en scholen, worden gegeven. Voor deze cursussen is een enorme belangstelling. Voor de beginnerscursus is er nu een wachttijd van 6 maanden. Op het trapveld zijn een aantal readers waarin stapje voor stapje wordt uitgelegd hoe een computerprogramma werkt. Deze zijn door een van de bestuursleden van Seniorweb zelf ontwikkeld. Voor het gebruiken van de computer wordt een vergoeding gevraagd van 2,50 per uur.

88


Verder worden er speciale activiteiten georganiseerd. Zo is nu het kerstkaartenproject in voorbereiding, waarbij bezoekers hun eigen kerstkaarten digitaal kunnen ontwerpen.

Medewerkers Op het trapveld werken alleen vrijwilligers. SeniorWeb-Zwolle heeft hiervoor de coördinatie. Er zijn altijd 2 vrijwilligers aanwezig, waarvan er een is die veel expertise heeft en (bijna) alle vragen kan beantwoorden. De ander is vaak iemand die nog niet veel van computers weet, maar meeloopt en op deze manier wordt opgeleid.

Exploitatie In principe heeft dit trapveld recht op 20% van het totale bedrag dat beschikbaar is, dus dat betekent ongeveer 200.000 gulden. Dit bedrag is door de gemeente aan Stichting Welzijn Ouderen gealloceerd. Zij hebben hiervoor de 5 computers aangeschaft en huren hiervan de locatie. Daarnaast zijn er inkomsten van de deelnemers (trefpunt en cursuswerk in de toekomst).

Voorzieningen Er staan 5 machines met alle noodzakelijke randapparatuur. Er is een webcam, scanner en Cd-writer en er staan 2 printers.

Orde en veiligheid Er staat een rolluik voor de deuren tegen diefstal. Vanwege de doelgroep en de locatie zijn verdere maatregelen niet nodig.

Trots • Stichting Senior Web beheert de gehele lokatie • dat we nu al ruim 100 bezoekers hebben gehad; • dat het er mooi uitziet, ’t is echt een mooie ruimte, met fantastische computers en hulpapparatuur.


Worstelingen • Uitbreiding van dagdelen op termijn en dus gewenste uitbreiding van het aantal vrijwilligers; • kennisniveau van vrijwilligers is momenteel nog divers, maar dit zal op termijn op gelijk niveau komen te liggen door het scholingsaanbod door Stichting Seniorweb, • het ontbreken van systeembeheer op locatie.

89

Adresgegevens digitale trapvelden GEMEENTE ALKMAAR Gemeente Alkmaar Contactpersoon: Dhr. Willem Braak Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 072 519 1544 GEMEENTE ALMELO Gemeente Almelo Contactpersoon: Mevr. Heleen Broeksma Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Afd. Onderwijs & Welzijn Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 0546-541789 / 939 0546 822228 GEMEENTE AMERSFOORT Gemeente Amersfoort Contactpersoon: Dhr. Geert van Dijk Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 033 469 47 50

Alkmaar de Mare Contactpersoon: Mevr. Rietje van Luin Coördinator Bezoekadres: Laan van Straatsburg 2, 1826 BZ Alkmaar E-mail: [email protected] Telefoon: 072 564 4806 072 564 4806

Digitaal Trapveld Almelo Contactpersoon: Dhr. Jan Krol Directeur Bibiotheek Bezoekadres: Het Baken 3, 7607 AA, Almelo E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 0546 822005 0546-822228

Digitaal Lokaal De Sleutel Bezoekadres: Noorderwierweg 256, 2812 DS Amersfoort Telefoon: 033 461 03 31

Digitaal lokaal Groene Stee

Digitaal lokaal Klokhuis

Bezoekadres: Wiekslag 92, 3815 GS, Amersfoort Telefoon: 033-4752270

Contactpersoon: Dhr. Michiel Berculo Projectleider Bezoekadres: Weberstraat 2, 3816 VC Amersfoort E-mail: [email protected] Telefoon: 033-4700683

GEMEENTE AMSTERDAM Gemeente Amsterdam Contactpersoon: Dhr. Maurice Paulissen Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 020 5273224

Cybersoek Contactpersoon: Mevr. Ellen van Eeden Coördinator Bezoekadres: Borneostraat 5, Amsterdam E-mail: [email protected]; [email protected] Telefoon: 020 6934582 020 693 45 82 020 693 45 82

Computer Clubhuis Contactpersoon: Mevr. Marian Koopen Projectleider Bezoekadres: Schipluidenlaan 12, Amsterdam E-mail: [email protected] Telefoon: 020 4889824 020 4889824 GEMEENTE ARNHEM Gemeente Arnhem Contactpersoon: Dhr. Peter Hilhorst Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 026 3774924

90

Trapveld Presikhaaf Contactpersoon: Dhr. Gerard Scheuter Opbouwwerker in de wijk Presikhaaf Bezoekadres: Buurtcentrum de Overkant, Bethaniënstraat 242, Arnhem E-mail: [email protected] Telefoon: 026-3622664 026 3614457 centrum


Wijkcentrum De Lommerd

Wijkcentrum De Zuidwester

Contactpersoon: Dhr. Jos Wagemans Bezoekadres: Spijkerstraat 185 a E-mail: Telefoon:

Contactpersoon: Dhr. Harry Bus Bezoekadres: Dovenetellaan 24 a E-mail: Telefoon: 026 3217606 026 321 76 06

GEMEENTE BREDA Digitheek, Computercentrum Heuvel Contactpersoon: Mevr. Marianne Roets Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Districtmanager OB Bezoekadres: Dr. Struyckenstraat 161, 4812 BC Breda E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 076 5143526 076-5143526 GEMEENTE DEN BOSCH Gemeente Den Bosch Contactpersoon: Dhr. Paul Hilgers Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Afd. Welzijn Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 073 6159119

Digitheek, Computercentrum Heuvel Contactpersoon: Mevr. Pauline van Hapert Coördinator Bezoekadres: Dr. Struyckenstraat 161, 4812 BC Breda E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 06 21538984 076-5143526

Digitaal Trapveld Haren, Donk en Reit Contactpersoon: Dhr. Rien van de Burgt Coördinator Stichting Maatschappelijk Ondernemen Bezoekadres: Ploosche Hof 88 -90, Den Bosch E-mail: [email protected] Telefoon: 073 644 9200

Digitaal Trapveld Gestels Buurt Digitaal Trapveld Haren, Donk en Reit Contactpersoon: Mevr. Karin Lucassen Projectleidster via Maatsch. Ondernemen Bezoekadres: Ploosche Hof 88 -90, Den Bosch E-mail: [email protected] Telefoon: 073 6146405 073 644 9200 GEMEENTE DEN HAAG Gemeente Den Haag Contactpersoon: Dhr. Bob Meerstadt Projectleider Digitale Trapvelden Den Haag Dienst OCW Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 070-3535527 GEMEENTE DEVENTER Gemeente Deventer Contactpersoon: Dhr. Arno Groenendijk Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 0570 693418

Contactpersoon: Mevr. Han Viguurs Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 073-6836363

Telematicacentrum Schilderswijk Contactpersoon: Mevr. Joke de Bree Coördinator vanuit bibliotheek Bezoekadres: Koningstraat 439, 2515 JL Den Haag E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 070-3534536 070-3534536

Internetcorner De Venen Contactpersoon: Dhr. Floris Brandwacht Jongerenwerker Bezoekadres: Schipbeekstraat 2, 7417 AD Deventer E-mail: Telefoon: 0570 632321 0570-632321

Internetcorner de Elegast Contactpersoon: Raziye Zungur Coordinator Bezoekadres: F. van Blankenheimstraat 17, 7415 VS Deventer E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 0570-628341 0570-628341


91

GEMEENTE DORDRECHT Gemeente Dordrecht Contactpersoon: Dhr. Herman Oosterhof Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Afd. Beleid & Strategie Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 078 6396171 GEMEENTE EINDHOVEN Gemeente Eindhoven Contactpersoon: Dhr. J. Bemelmans Bestuursadviseur, Afdeling CSBBA Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 040-2382294

Digitolk Woensel Noord - Zorgcentrum Brunswijck Contactpersoon: Dhr. John Verberne Bezoekadres: Generaal Bradleylaan 1, 5623 KM Eindhoven E-mail: [email protected] Telefoon: 040 2433709 040 243 37 09

Wijcentrum de Kruidenhof Digitolk Gestel

Contactpersoon: Tonny Humblet Bezoekadres: Thijmstraat 7, 5643 DW Eindhoven E-mail: [email protected] Telefoon: 040 2115616 040 211 56 16

Contactpersoon: Mevr. Bea van Otterdijk Bezoekadres: Bennekelstraat 131, 5654 DD Einhoven E-mail: [email protected] Telefoon: 040 2513813 040 251 38 13

Wijkcentrum de Kruidenhof Digitolk Gestel

Contactpersoon: Tonny Humblet Bezoekadres: Thijmstraat 7, 5643 DW Eindhoven E-mail: [email protected] Telefoon: 040 2115616 040 211 56 16

Contactpersoon: Mevr. Bea van Otterdijk Bezoekadres: Bennekelstraat 131, 5654 DD Einhoven E-mail: [email protected] Telefoon: 040 2513813 040 251 38 13

Digitolk Woensel-West Contactpersoon: Dhr. Tinus van Dalen Bezoekadres: Wattstraat 70, 5621 AK Eindhoven E-mail: [email protected] Telefoon: 040 2433709 040 243 37 09 GEMEENTE EMMEN Gemeente Emmen Contactpersoon: Dhr. Erik Meijeringh Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Dienst OCSW Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 0591 685 809 Trapveld Angelslo Bezoekadres: Statenweg 109, 7824 CW Emmen Telefoon: 0591 625166

Trapveld Emmenmeer Contactpersoon: Dhr. Jack van Beek Bezoekadres: U.E. Bruiningstraat 40, Emmen E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 0591 613909

Trapveld Emmer Erfscheidenveen Bezoekadres: Lange Kavel 50, 7881 LS, Emmer Compascuum Telefoon: 0591 351001

Trapveld Emmerhout Bezoekadres: Houtweg 105, 7823 PE Emmen Telefoon: 0591 623786

Trapveld Nieuw Weerdinge Bezoekadres: Eerste Kruisdiep O.Z. 9, 7831 BA Nieuw Weedinge Telefoon: 0591 521733

92

Trapveld Nieuw Dordrecht Bezoekadres: Rietdekkershof 5, 7885 GA Nieuw Dordrecht Telefoon: 0591 393435

Trapveld Zwartemeer Bezoekadres: Kiemstrook 4, 7894 LN Zwartemeer Telefoon: 0591 313778


GEMEENTE ENSCHEDE Gemeente Enschede Contactpersoon: Dhr. Hans Koenders Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 053-4818062 GEMEENTE GRONINGEN Gemeente Groningen Contactpersoon: Dhr. Bennie Bloem Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 050 3187704

Digitref-Pathmos Contactpersoon: Dhr. Marco Rosema Coördinator Bezoekadres: Sterkerstraat 26, Enschede E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 053- 4308714

Trapveld Lewenborg Contactpersoon: Mevr. Ineke Spiele Beheerster Trapveld Bezoekadres: Kraainest 65 E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 050 549 85 03

Trapveld Lewenborg Contactpersoon: Dhr. Bennie Bloem Bezoekadres: Kraainest 65 E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 050-3187704 050 549 85 03 GEMEENTE HAARLEM Gemeente Haarlem Contactpersoon: Dhr. Frits Schreuders Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Sector Maatschappelijke Ontwikkeling Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 023-5151470 GEMEENTE HEERLEN Gemeente Heerlen Contactpersoon: Mevr. Rian Brouwers Coördinator vanuit bibliotheek Bezoekadres: E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 045 5604991 045 560 50 00

Broedermuis Contactpersoon: Dhr. Dik Bol Coördinator Bezoekadres: Nagtzaamplein 67, 2032 TC Haarlem E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 023-5339210

Heerlerheide Contactpersoon: Mevr. Andrea Smulders Bezoekadres: Ganzeweide 30, 6413 GG Heerlen E-mail: [email protected] Telefoon: 045 570 92 84

Nieuw Lotbroek Contactpersoon: Geert Kiers Bezoekadres: Prinsenstraat 12, 6433 GJ Heerlen E-mail: [email protected] Telefoon: 045 522 56 10 GEMEENTE HELMOND Gemeente Helmond Contactpersoon: Mevr. Anja van Hout Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Projectleider Dienst Algemeen Welzijn Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 06-19162192 0492-587397

Bibliotheek Helmond Contactpersoon: Mevr. Lia Verheijen Projectleider Bezoekadres: Leescafe Markt 43, 5701 RJ Helmond E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 0492-522220 0492-522220


93

Con Brio Contactpersoon: Geert Sterenborg Directeur Stichting Welzijn Ouderen Helmond Bezoekadres: Braakse Bosdijk 2, Helmond E-mail: Telefoon: 0492 541181

De Uilenburcht

De Heipoort

Contactpersoon: Mevr. Marieke Geraerts Locatiemanager Bezoekadres: Pastoor van Leeuwenstraat 35, 5701 JS Helmond E-mail: [email protected] Telefoon: 0492 522 597

Contactpersoon: Dhr. Danny Manichand Teamleider Activiteiten Binnenstad Oost Bezoekadres: Heistraat 24, 5701 HP Helmond E-mail: [email protected] Telefoon: 0492 534 786 0492 475 892

GEMEENTE HENGELO Gemeente Hengelo Contactpersoon: Dhr. Jan Wieffer Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 074 2459395

Digipunt Hengelo Bezoekadres: Burgemeester Jansenstraat 2, Hengelo E-mail: Telefoon: 074 2452565

I punt Kleine Driene Contactpersoon: Dhr. Jan Wieffer Bezoekadres: Cesar Franckstraat 36, 7557 EG Hengelo E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 074-2435307 GEMEENTE LEEUWARDEN Gemeente Leeuwarden Contactpersoon: Mevr. Anette Geurden Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Afd. Samenlevingszaken Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 058 2338126

Digitaal Trapveldje Vrijheidswijk Contactpersoon: Dhr. Alle Dijk Activiteiten Coördinator Bezoekadres: Krijn van den Helmstraat 21b, Leeuwarden E-mail: [email protected] Telefoon: 058 - 265 18 81

Digitaal Trapveldje Vrijheidswijk Contactpersoon: Dhr. Chris Nieuwenhuisen Projectleider Vrijheidswijk Coördinator Bezoekadres: Krijn van den Helmstraat 21b, Leeuwarden E-mail: [email protected] Telefoon: 058 - 265 18 81 GEMEENTE LEIDEN Gemeente Leiden Contactpersoon: Dhr Vincent Kokke Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Leidse Welzijns Organisatie Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 071 516 8135

94

Openbare Bibliotheek Contactpersoon: Dhr. Hans Veen Bezoekadres: Nieuwstraat 4, 2312 KB Leiden E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 071 5149945 071-5149943


Internetstation 't Spoortje Contactpersoon: Mevr. Adinda Sleyerland Coordinator vrije inloop Bezoekadres: Bernhardkade 40, 2316 RX Leiden E-mail: [email protected] Telefoon: 071-5220866 GEMEENTE LELYSTAD Gemeente Lelystad Contactpersoon: Dhr. Peter Pels Afdeling Welzijn Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 0320 278903 GEMEENTE MAASTRICHT Gemeente Maastricht Contactpersoon: Mevr. Sandra van Wijk Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Projectbureau GS Bezoekadres: Stadhuisstraat 5, 6211 CG Maastricht E-mail: [email protected] Telefoon: 043 350 47 50 GEMEENTE NIJMEGEN Gemeente Nijmegen Contactpersoon: Dhr. Frans Brukx Projectleider Trapveldjes Nijmegen Bezoekadres: E-mail: [email protected]; [email protected] Telefoon: 024 3650160

Clickpunt Contactpersoon: Mevr. Anneke Berkhout Projectleider Bezoekadres: Wold 23-21, 8225 BA Lelystad E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 0320-219843

Trapveld Malberg Contactpersoon: Dhr. Ed Kemmerling Bezoekadres: Malbergplein 24, Maastricht E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 043-3472020

Gemeente Nijmegen Contactpersoon: Dhr. Johan Visser Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 024 329 2594

Digitaal Trapveld Waterkwartier Contactpersoon: Dhr. Ab Zuuring Voorzitter Bezoekadres: Waterstaat 146, 6541 TN Nijmegen E-mail: [email protected]; [email protected] Telefoon: 024 379 1812 GEMEENTE ROTTERDAM Gemeente Rotterdam Contactpersoon: Nan van der Storm Projectleider Burgerluik van het E-programma van de gemeente Rotterdam Dienst Stedelijk Onderwijs Bezoekadres: E-mail: [email protected];n.van.der.storm@ kabelfoon.nl Telefoon: 010 - 417 28 98

Sparta Web Side Contactpersoon: Dhr. Marco Schaap Coördinator Bezoekadres: Spartastraat 3, 3027 ER Rotterdam E-mail: [email protected] Telefoon: 010-262 2532

Digitaal trapveld Bloemhof Contactpersoon: Mevr. Judith Donata Coördinator Bezoekadres: Oleanderplein 43, 1373 BC Rotterdam E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 010 2906922 010 290 69 22

E-centrum Bibliotheek Rotterdam, Oude meester Contactpersoon: Bezoekadres: Gaffelstraat 61a, 3014 RC Rotterdam E-mail: [email protected] Telefoon:


95

E-centrum De Beukenhorst Contactpersoon: Bezoekadres: Beukendaal 99, 3075 LC Rotterdam E-mail: Telefoon: 010 419 83 08

E-centrum Bibliotheek Rotterdam Contactpersoon: Bezoekadres: Hoogstraat 12, 3011 PV Rotterdam E-mail: [email protected] Telefoon: 010 281 06 00

E-centrum Bibliotheek Rotterdam, Blijdorp Contactpersoon: Bezoekadres: Stadhoudersplein 37, 3039 ER Rotterdam E-mail: [email protected] Telefoon: GEMEENTE SCHIEDAM Gemeente Schiedam Contactpersoon: Mevr. Larissa Bremer Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 010 2465598 GEMEENTE TILBURG Gemeente Tilburg Contactpersoon: Dhr. Gerhard Hauser Hoofd Onderwijszaken Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 013 5429564

De trap-Nieuwland Contactpersoon: Dhr. Piet Mol Coördinator Bezoekadres: Dr Wibautplein 163, 3118 KD Schiedam E-mail: [email protected]; [email protected] Telefoon: 010 449 03 81

Stichting TOWN Contactpersoon: Dhr. Jan Nooyen Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: Middelgraaf 42, 5032 EE Tilburg E-mail: [email protected] Telefoon: 013-5901210

Stichting TOWN

Missionair Servicecentrum Tilburg

Contactpersoon: Dhr. Frank van den Oetelaar Projectleider Town Bezoekadres: Middelgraaf 42, 5032 EE Tilburg E-mail: [email protected] Telefoon: 013 528 84 86

Contactpersoon: Dhr. Rob van der Zwan Bezoekadres: Bredaseweg 204, 5038 NK Tilburg E-mail: [email protected] Telefoon:

Seniorweb de Ijpelaer Centrum Buitenlandse Vrouwen Contactpersoon: Mevr. Loes Versteegh Bezoekadres: Wilhelminapark 62, 5041 ED Tilburg E-mail: [email protected] Telefoon:

Contactpersoon: Dhr. Henk Vlietstra Bezoekadres: Corelliusstraat 10, 5049 EM Tilburg E-mail: [email protected] Telefoon:

Brede School Koningshaven Plus Jongerenwerk Tilburg Noord Contactpersoon: Dhr. John Maes Bezoekadres: Corelliusstraat 10, 5049 EM Tilburg E-mail: [email protected] Telefoon: GEMEENTE UTRECHT Gemeente Utrecht Contactpersoon: Mevr. Margriet Hopma Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 030 2861876

96

Contactpersoon: Dhr. Jan Stoel Bezoekadres: Lancierstraat 13 a, 5017 CR Tilburg E-mail: [email protected] Telefoon:

Bibliotheek Kanaleneiland Contactpersoon: Mevr. Annelies Zijlstra Bezoekadres: Trumanlaan 70 E-mail: [email protected] Telefoon: 030 286 19 40


Bibliotheek Hoograven

Bibliotheek Lunetten

Contactpersoon: Mevr. Isabella Arons Bezoekadres: Smaragdplein 252, 3523 EJ Utrecht E-mail: [email protected] Telefoon: 030 286 19 15

Contactpersoon: Mevr. Annelies Zijlstra Bezoekadres: Hondsrug 21, 3524 BP Utrecht E-mail: [email protected] Telefoon: 030 286 19 25

Buurthuis Ons Ondiep

Bibliotheek Zuilen

Contactpersoon: Dhr. Peter Koene Bezoekadres: Boerhaaveplein 100, 3552 CT Utrecht E-mail: [email protected] Telefoon: 030 244 03 46

Contactpersoon: Mevr. Marjan Poort Bezoekadres: Zwanenvechtlaan 4, 3554 GL E-mail: [email protected] Telefoon: 030 268 19 20

Welzijnsorganisatie Noord Contactpersoon: Dhr. Hans Oosterman Bezoekadres: Amsterdamsestraatweg 141, 3513 AE Utrecht E-mail: [email protected] Telefoon: 030 242 75 80 GEMEENTE VENLO Gemeente Venlo Contactpersoon: Dhr. Ad van Thiel Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 077 4758680

Venlo Digitaal Contactpersoon: Dhr. Ad van Thiel Projectleider Bezoekadres: Albert Verweijstraat 8, 5912 AZ Venlo E-mail: [email protected] Telefoon: 077 475 86 80

Venlo Digitaal Contactpersoon: Dhr. Hay Buchholtz Coördinator Bezoekadres: Albert Verweijstraat 8, 5912 AZ Venlo E-mail: [email protected] Telefoon: 077 475 86 80 GEMEENTE ZAANSTAD Gemeente Zaanstad Contactpersoon: Dhr. Ron Brizee Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 075 6552255 GEMEENTE ZWOLLE Gemeente Zwolle Contactpersoon: Dhr P.A.M. Linssen Gemeentelijk Coördinator Digitale Trapvelden Bezoekadres: E-mail: [email protected] Telefoon: 038 498 2285

Digitaal Trapveld Zaanstad Welsaen Contactpersoon: Dhr. Markus Sanders Coördinator vanuit Stichting Welsaan Bezoekadres: Jufferstraat 4, 1508 EB Zaanstad E-mail: [email protected] [email protected] Telefoon: 075 6590909

Computer Trefpunt 50+ Contactpersoon: Mevr. Anneke Speelman Bezoekadres: Patriottenlaan 1, 8014 XP Zwolle E-mail: [email protected]; [email protected] Telefoon: 038 465 53 13 De portretten van de Digitale Trapvelden laten zien waar de digitale trapvelden na het eerste jaar staan. Ze zijn bedoeld om ervaringen uit te wisselen en de trapvelden van elkaar te laten leren. Op de landelijke conferentie van 7 november 2001, die ook met dit doel is georganiseerd, zijn de portretten gepresenteerd en aangeboden aan Minister van Boxtel.


97

Portretten van de Digitale Trapvelden een tussenstand na het eerste jaar

Recommend Documents