Pedagogisch beleidsplan
Inhoudsopgave Inleiding ..................................................................................................................................... 3 Pedagogische visie ................................................................................................................. 4 o
Mijn doelstelling.............................................................................................. 4
Emotionele veiligheid .............................................................................................................. 4 Persoonlijke competentie ....................................................................................................... 5 Sociale competentie................................................................................................................ 6 Overdracht van normen en waarden .................................................................................... 6 o
Belonen en corrigeren .................................................................................... 7
o
Feesten .......................................................................................................... 7
Inleiding Olijke koters is een gastouderopvang dat kinderopvang aan huis verzorgt voor maximaal 6 kinderen van 0 t/m 12 jaar. Dit omvat zowel de dagopvang voor het jonge kind als de buitenschoolse opvang voor de wat oudere kinderen. Olijke koters is een gastouderopvang met een huiselijke sfeer. Dit is belangrijk want daar voelt een kind zich het prettigst bij. Hierdoor zal een gevoel van veiligheid ontstaan en zal uw kind zich optimaal ontwikkelen. Olijke koters heeft één medewerkster, namelijk eigenaresse Sandra van Leeuwenkamp. Ik ben dus het vaste gezicht van Olijke koters. Ik heb de opleiding sociaal pedagogisch werker gedaan en afgerond met een diploma. Met dit diploma ben ik ruim 14 jaar werkzaam geweest in de kinderopvang. Hierbij heb ik zowel op een kinderdagverblijf als op een buitenschoolse opvang gewerkt. Sinds december 2010 ben ik gastouder. Ik was toe aan een nieuwe stap in mijn leven en zocht naar een manier om kinderen meer aandacht te geven op persoonlijk niveau. Na veel informatie te hebben ingewonnen heb ik besloten mijn eigen onderneming te starten als gastouder. Om de kinderopvang zo optimaal en eenduidig mogelijk te realiseren is er een pedagogisch beleidsplan opgesteld. Het pedagogisch beleidsplan geeft aan welke uitgangspunten en werkwijzen worden gehanteerd bij de omgang en opvoeding van uw kinderen. Olijke koters gebruikt dit pedagogische plan om de opvang vorm te geven.
Pedagogische visie In een vertrouwde omgeving waarin warmte, liefde, aandacht en veiligheid aanwezig is ontwikkelen de kinderen zich het beste. Dat geeft hen een gevoel van geborgenheid. Vanuit die veilige basis gaat het kind relaties aan met anderen en met de omgeving. In de omgang met andere kinderen verwerft het kind spelenderwijs sociale vaardigheden. De omgeving is afwisselend, uitdagend en stimulerend. Zo kan het kind zich ontwikkelen tot een creatief, zelfstandig en sociaal individu. Olijke koters werkt op een pedagogisch verantwoorde wijze aan de ontwikkeling en het welzijn van het kind. Het belang van het kind staat altijd centraal. Samen leven en spelen in groepsverband vinden ik heel belangrijk, maar er is ook alle ruimte voor de individuele ontwikkeling. Dit doet Olijke koters in samenwerking met de ouders op basis van wederzijds vertrouwen, openheid en respect. Mijn doelstelling Ik wil er voor zorgdragen dat kinderen zich veilig en thuis voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontplooien, op zijn of haar ontwikkelingsniveau en eigen tempo, tot evenwichtige mensen met een positieve levenshouding die respect voor zichzelf en anderen hebben. Dit doe ik door kinderen op een creatieve manier te stimuleren en kwaliteiten aan te spreken. Basisdoelen Om bovenstaande doelstelling te kunnen bereiken hanteer ik de basisdoelen gebaseerd op de theorie van professor M. Riksen-Walraven welke ook in de wet Kinderopvang gehanteerd worden: Kinderen een gevoel van emotionele veiligheid geven. Kinderen in de gelegenheid stellen om hun persoonlijke competenties, talenten te ontwikkelen. Kinderen de gelegenheid bieden tot het ontwikkelen van sociale competenties. Kinderen de kans geven om zich normen en waarden, de cultuur van onze samenleving eigen te maken.
Emotionele veiligheid Het bieden van een gevoel van veiligheid is van primair belang. Kinderen willen de wereld om zich heen graag verkennen en ontdekken en daarin hebben zij een grote behoefde aan veiligheid en geborgenheid. Emotionele veiligheid betekent dat een kind zich bij de opvang veilig en op zijn gemak voelt. Er zijn drie bronnen van veiligheid, te weten: vaste en sensitieve verzorger(s), de aanwezigheid van bekende leeftijdsgenoten, de inrichting van de omgeving. Bij Olijke koters ben ik altijd zelf aanwezig, kinderen hebben dus altijd een vaste en sensitieve verzorgster. Doordat er maximaal 6 kinderen mogen zijn, is de groep klein en leren de kinderen elkaar snel kennen. In huis heeft alles een vaste plek, een vast dagritme en duidelijke regels. Dat samen geeft een prettig en veilig gevoel voor uw kind.
Persoonlijke competenties Met het begrip ‘persoonlijke competentie’ wordt gedoeld op brede persoonskenmerken zoals zelfstandigheid en zelfvertrouwen, flexibiliteit en creativiteit. Dit stelt een kind in staat om allerlei typen problemen adequaat aan te pakken en zich goed aan te passen aan veranderende omstandigheden. Bij Olijke koters werken we zowel aan de ontwikkeling van de persoonlijkheid van kinderen als aan de ontwikkeling van hun talenten. Hierdoor ontwikkelen kinderen een goed gevoel van eigenwaarde, hun ‘eigen ik’. Alle kinderen hebben wel iets waar ze goed in zijn. Kinderen mogen daarom ook zelf weten wat ze met een bepaalde activiteit willen doen. Ik laat kinderen zelf kiezen waar ze mee gaan spelen, dit vergroot hun zelfstandigheid. Vanaf het begin probeer ik de kinderen te leren dat ze eerst het één opruimen voor dat ze het ander pakken. Dat lukt natuurlijk niet altijd en ik help ze daar dan bij door het samen te doen. Om dit ook voor de jonge kinderen mogelijk te maken heb ik alleen maar lage kasten voor het speelgoed. Zelfvertrouwen wordt bij kinderen gekweekt door kinderen te waarderen, respecteren en te stimuleren. Als uw kind uitdagingen overwint groeit het zelfvertrouwen, maar als het bijvoorbeeld een keer niet lukt leert uw kind omgaan met teleurstelling en het verwerken daarvan. Door niet op te geven groeit niet alleen het zelfvertrouwen, maar ook de zelfredzaamheid. De zelfredzaamheid van de kinderen wordt zoveel mogelijk gestimuleerd: door zelf je brood te smeren (heel goed voor de hand-oogcoördinatie), zelf je schoenen en jas aan doen, zelf naar het toilet gaan (zindelijkheid). Door de jaren in de kinderopvang heb ik veel kennis en ervaring opgedaan met de verschillende ontwikkelingsfasen van kinderen. Ik heb dan ook een ruim assortiment aan speelgoed, voor alle leeftijden is er iets. Om aan de lichamelijke ontwikkeling van uw kind te voldoen heb ik bijvoorbeeld in de tuin een leuk huisje met glijbaan staan waar uw kind in kan klimmen en vanaf kan glijden. Verder heb ik professionele kinderfietsjes en loopfietsjes (ontwikkeling grove motoriek) en binnen puzzels en duplo (ontwikkeling fijne motoriek). Om de cognitieve vaardigheden (alles waarbij het hersenwerk op de proef wordt gesteld) te ontwikkelen zingen we liedjes, voeren we gesprekjes en lezen we regelmatig samen boekjes over allerlei onderwerpen en thema’s ter bevordering van de taalontwikkeling. Door te bouwen met blokken in verschillende vormen en kleuren stimuleer ik inzicht en begrip. Belangrijk bij de ontwikkeling van persoonlijke competenties is dat de creativiteit en fantasie van uw kind tot zijn recht komt. Met verf, papier, potloden en plaksel maken kinderen de wereld nog mooier. Creativiteit is ook een manier om oplossingen voor een probleem te kunnen verzinnen. Creativiteit van kinderen kent geen grenzen. Tijdens het fantasie spel wordt het speelhuisje de ene keer hun eigen huis en de volgende keer een kasteel en zijn ze prinsen en prinsessen. Een knutsel opdracht zou kunnen zijn: verf/teken een eend. Kinderen mogen dan zelf fantaseren hoe de eend eruit moet zien. Het is dus niet erg als de eend vierkant of rond wordt. Als kinderen dingen geknutseld hebben mogen ze het ook meenemen, want er is niets leukers dan iets wat je net gemaakt hebt trots aan je ouders te laten zien.
Sociale competenties Sociale vaardigheden worden op allerlei gebieden gevraagd. Bij de één moet je andere sociale kwaliteiten van je zelf aanspreken dan bij de ander. Bijvoorbeeld er worden bij de gastouder andere sociale vaardigheden gevraagd dan thuis. Het samen zijn met een gastouder en andere kinderen bevordert de ontwikkeling van relaties. Olijke koters biedt kinderen de kans om met andere leeftijdsgenootjes, mogelijk van verschillende culturen, om te gaan. Kinderen vinden gezamenlijke activiteiten erg leuk. Zo doen we samen vaak spelletjes, gaan een stuk wandelen (naar een speeltuin of boodschappen doen), knutselen samen of lezen een boek. Eten doen we ook altijd samen. Spelenderwijs hebben kinderen onderling vaak ook zulke leuke gesprekken. Hier kun je een hoop uithalen waar je in gesprekken met de kinderen of tijdens activiteiten weer wat mee kunt doen. In veel gevallen zijn de momenten aan tafel, wanneer we iets eten of drinken, ideaal om kinderen te laten vertellen wat ze hebben beleeft. Veel kinderen houden van vertellen. Anderen die dit nog niet kunnen of willen, worden mogelijk uitgedaagd. Niets moet, alles mag. Kinderen leren op deze manier naar elkaar luisteren en op hun beurt wachten. Samen zijn betekend ook voor elkaar zorgen. Het elkaar helpen is voor de kinderen belangrijk: de dreumes die naast je zit af en toe een stukje brood geven; aan tafel het broodbeleg doorgeven of iemand helpen met zijn jas dicht doen. Kinderen helpen elkaar veel, dat is ook iets wat ik de kinderen leer. Samen doen is leuk en je voelt je ook groot en gewaardeerd als je kan en mag helpen. Dit heeft een positief effect op het zelfbeeld en geeft zelfvertrouwen. Je ziet ook vaak dat kinderen graag samen spelen en helemaal opgaan in hun speel/bouwwerkjes. Het is geen probleem als ze dit laten staan. Kinderen leven er helemaal naar toe als ze weer samen op de opvang komen zodat ze weer verder kunnen spelen met waar ze mee bezig waren. Door met bekende leeftijdsgenootjes samen te spelen en verder te gaan met een voor hun bekend spel, verdiept dit spel zich en spelen ze op een hoger niveau.
Overdracht van normen en waarden Kinderen moeten de kans krijgen om de normen en waarden, de ‘cultuur’ te leren kennen van de samenleving waar zij deel van uitmaken. Bij cultuuroverdracht kun je denken aan: godsdienst, omgaan met vriendschappen en conflicten, taalgebruik, respect hebben voor elkaar en elkaars spullen, tradities, feesten, rituelen en gewoontes in de samenleving. Olijke koters vormt een bredere samenleving dan het gezin. Uitgangspunt is respect te hebben voor elkaar. Bij Olijke koters hebben we een paar afspraken waar alle kinderen zich aan houden: Elkaar geen pijn doen Als één van de kinderen een ander kind (per ongeluk) pijn doet, wordt het betrokken bij het troosten van het andere kind Geen dingen afpakken van elkaar Samen spelen en samen delen Het gebruik van vieze of scheld woorden is niet toegestaan Geen dingen stuk maken van een ander Ander in z’n waarde laten; respect voor elkaar hebben
Normen en waarden klinkt groot en ingewikkeld, maar bestaan ook uit kleine dingen. Gedag zeggen bij het binnenkomen en weggaan, mensen bij hun naam noemen en ‘twee woorden gebruiken’ zijn duidelijke omgangsnormen die bij het omgaan met elkaar belangrijk zijn. Ook op je beurt wachten, iets vriendelijk vragen en niet vloeken zijn voorbeelden van belangrijke normen en waarden waar ik bij Olijke koters veel aandacht aan schenk. Belonen en corrigeren Als er iets is gebeurd met één van de kinderen kunnen zij altijd bij mij komen en wordt er aandachtig naar ze geluisterd. Ik waarschuw altijd eerst twee keer voor dat ik ze apart zet; time-out. Als kinderen elkaar pesten of pijn doen krijgen ze een time-out daarna moeten ze uitleggen waarom zij dit hebben gedaan. Goed voorbeeld doet goed volgen. Daarom vind ik het belangrijk kinderen te belonen en te prijzen als ze dingen goed doen. Tussen door als ze heel lief aan het spelen zijn of als ze ergens mee helpen. Maar natuurlijk ook als je na een ruzie netjes een hand geeft en het goed maakt. Je neemt kinderen dan serieus en leert ze wat van hun verwacht wordt. Feesten Als uw kind jarig is willen we bij Olijke koters hier graag aandacht aan besteden. Bij feesten horen vaste gewoontes en gebruiken zoals versieringen, liedjes en speciaal eten. Bij het feestvieren ligt de nadruk op het gevoel van verbondenheid en de gezamenlijke vrolijkheid versterkt de onderlinge band. De kinderen kijken hier enorm naar uit. Het vieren van een verjaardag is heel belangrijk. De jarige staat volop in de belangstelling, we zingen gezamenlijk liedjes en de jarige mag de kaarsjes op de taart uitblazen.
