Pedagogisch beleidsplan Versie mei 2014
Pedagogisch Beleidsplan Joop Gilliamse Creche 2014
1/22
Binnen de ouderparticipatiecrèche wordt een sfeer gecreëerd waarin kinderen zich prettig en veilig voelen, vertrouwen hebben in eigen kunnen, voor zichzelf opkomen, respect ontwikkelen voor zichzelf en anderen, zelfstandig en sociaal vaardig zijn en de creativiteit ontwikkelen. Dit alles in een huiselijke vertrouwde omgeving. Ruimte voor de individuele ontwikkeling en behoefte van kinderen staat centraal in het pedagogisch handelen. De crèche werkt met een verticale groepsindeling. De ouders zorgen voor de kinderen, zij zijn de groepsleiders. Elke ouder neemt zijn eigen talenten, kwaliteiten en visies mee. Wederzijds vertrouwen, openheid en respect naar de kinderen en elkaar toe zijn heel belangrijk. De crèche biedt plaats aan 8 kinderen, variërend in leeftijd vanaf het moment dat ze in staat zijn zelfstandig te lopen tot 4 jaar oud. De opvang wordt geheel gedaan door de ouders/verzorgers van de kinderen. Er zijn dus geen groepsleiders. Wij zijn een ouderparticipatiecrèche. Alle ouders moeten actief betrokken zijn bij de crèche. De dagelijkse zorg en begeleiding doen we helemaal zelf. Daartoe beschikken alle ouders over een kinder- EHBO diploma en een VOG-verklaring. Het schoonmaken van de creche wordt wel uitbesteed aan een schoonmaker. Er wordt regelmatig (minimaal maandelijks) vergaderd. De bespreking van de ontwikkeling van de kinderen en het vertellen van belangrijke achtergrondinformatie en eigenaardigheden van de kinderen is een vast onderdeel. De visie op het beleid wordt gezamenlijk bepaald en we evalueren of beleid en praktijk overeen komen. Aparte vergaderingen zijn gehouden over de meldcode kindermishandeling.
Pedagogisch hoofddoel Kinderen moeten gestimuleerd worden om zich zo goed en breed mogelijk te ontwikkelen tot volwaardige mensen. Een kind moet de kans en tijd krijgen voor zijn persoonlijke ontwikkeling, maar ook goed leren omgaan met andere kinderen in de groep en de volwassenen. Daarvoor heeft een kind in de eerste plaats een rustige vertrouwde omgeving nodig waarin hij zich veilig voelt. We benaderen de kinderen zo veel mogelijk positief, we zijn scheutig met complimentjes. Zelfvertrouwen stimuleren we ook door een zo goed mogelijke creatieve ontwikkeling van de kinderen (muziek, dans, schilderen, knutselen). Gedurende de wintermaanden komt er een professionele muzieklerares van buiten de crèche lesgeven (een keer per week). Een studente pedagogiek heeft onze crèche als scriptie-onderwerp en komt regelmatig meekijken
Emotionele stabiele omgeving In de praktijk blijkt dat kinderen zich meteen op hun gemak voelen in de crèche, ze willen niet meer weg. Dat komt door de huiselijke sfeer die de crèche uitademt. De inrichting van de speelkamer, de leuke kleine stoeltjes in de keuken, de geweldige mooie tuin, alles is op kinderen afgestemd. Natuurlijk is er wel een wenperiode om er voor te zorgen dat de nieuwe kinderen opgenomen worden in de groep. De kinderen raken al snel vertrouwd met alle ouders. Ze zien de begeleidende ouders niet alleen op de dag dat ze staan, maar ook als ze hun eigen kind komen brengen of halen. Elke ochtend drinken de ouders samen koffie, lezen boekjes voor, of praten met elkaar maar ook met de kinderen. Verder zorgen we voor rust door een vast dagritme en met vaste rituelen. We vertellen Pedagogisch Beleidsplan Joop Gilliamse Creche 2014
2/22
bijvoorbeeld 's morgens aan de kinderen wat we die dag gaan doen, hoewel we flexibel genoeg zijn om van dat plan af te wijken als de situatie dat vereist.
Sociale ontwikkeling Als vanzelf onstaan er door de hele dag leermomenten. Die worden aangegrepen. Er zijn door de dag gezamenlijke activiteiten, soms als er geknutseld of gedanst wordt, maar in ieder geval tijdens de maaltijden. Samen eten is erg belangrijk. Zo komen we 3 keer per dag samen om te eten waarbij ook een warme maaltijd hoort, bereid door een van de ouders. Dat zijn de momenten dat we de sociale vaardigheden kunnen stimuleren door iedereen bij de activiteiten te betrekken door te zingen en te praten. Dan worden er ook belangrijke thema’s besproken zoals verjaardagen, Sinterklaas, kinderen die binnenkort nieuw komen of binnenkort naar school gaan. Vaak wordt er geknutseld en als het weer het toelaat wordt er buiten gespeeld in de ruime tuin of maken we uitstapjes. We bezoeken speeltuinen in de omgeving, gaan naar de Hortus of Artis die op loopafstand liggen (De Artis-jaarkaart is een verplichting voor kinderen en ouders). We vinden het belangrijk voor de vorming van de (stads)kinderen dat ze in contact komen met natuur. Ook werkt het goed voor de groep als ze samen een nieuwe omgeving leren verkennen en veroveren. Vriendschappen worden gestimuleerd. Als er vijandigheid tussen kinderen dreigt te ontstaan, wat we zelden mee maken, grijpen we in door te praten. Het is verbazingwekkend hoe redelijk kinderen zijn. Kinderen worden ook gestimuleerd om mee te helpen bij de dagelijkse “grote mensen” klusjes, zoals tafel dekken, fruit schoonmaken en in de tuin helpen. Ze leren taken verdelen, samenwerken en ze vinden het ook leuk.
Individuele ontwikkeling Motorische en cognitieve ontwikkeling worden op vele verschillende manieren geprikkeld. De ruimtes zijn zo ingericht dat kinderen zelfstandig het (meeste) speelgoed kunnen pakken. Er is een ruime sortering speelgoed, heel verschillend van aard en moeilijkheidsgraad. (Onder ander een treinbaan, duplo, auto's, knuffels, keukenspulletjes, verkleedkleren, puzzels en veel voorleesboeken). De begeleidende ouders bieden vaak speelgoed aan die de kinderen stimuleert om grenzen te verleggen. Er wordt erg veel voorgelezen. Door de lange historie van de cèche (de Joop Gilliamse Creche bestaat al ruim 30 jaar) is een gevarieerde bibliotheek ontstaan. Het klimkasteel in de grote speelruimte nodigt uit tot het vertonen van gymnastische kunstjes die meteen nageaapt worden. Op de kussens kunnen ze springen of koprol oefenen. Het samen spelen wordt zeker gestimuleerd, maar kinderen die zich terug willen trekken mogen dat, en ze kunnen in de praktijk dan ook altijd een rustig plekje vinden. Voor het uitleven van individuele fantasieën is er een ruime hoeveelheid verkleedkleren aanwezig die de hele dag door aangesproken wordt. De kinderen kunnen vaak zelf kiezen met wie en met wat ze willen spelen, maar ze worden daarin natuurlijk waar nodig door de ouders gestuurd en aangemoedigd. De ouders weten immers van elk kind de talenten en gebreken. Kinderen kunnen over van alles vragen stellen. De ouders proberen door middel van dialoog de achtergrond van de vraag te achterhalen om een zo volledig mogelijk antwoord te geven. Door de gunstige ouder-kind-ratio (1 op 4 als alle kinderen er zijn) is daar Pedagogisch Beleidsplan Joop Gilliamse Creche 2014
3/22
voldoende tijd voor. Als de kinderen rond de tafel zitten vertellen ze wat ze bezighoudt. Iedereen wordt gestimuleerd om mee te doen zonder er een al te rigide kringgesprek van te maken. De achterwachtregeling bestaat uit oud-ouders die inzetbaar zijn bij ziekte. Het heeft wel de voorkeur om dagen te ruilen, zodat het onderling oplosbaar is als er iemand uitvalt.
Vierogenprincipe De hele creche bestaat uit acht kinderen en hun ouders. Daarom is selectie van nieuwe kinderen en nieuwe ouders belangrijk. Gekeken wordt naar groepsopbouw en onderschrijving van het pedagogisch plan. Daar hoort een open werkklimaat bij. Ouders kunnen elkaar op gedragingen aanspreken, en zijn zelf ook op hun gedrag aanspreekbaar. De JG Creche is vier dagen per week geopend, op woensdag zijn we dicht. Per dag staan er twee ouders. De creche wordt altijd geopend om 9.00 door de eerste ouder met zijn/haar kind. De andere ouder arriveert iets later (uiterlijk 9.30) en brengt boodschappen voor de lunch en fruit mee. De andere ouders met kinderen arriveren tussen 9.00 en 9.30 en blijven koffiedrinken/kletsen/voorlezen. Totdat de tweede verantwoordelijke ouder van de dag er is, blijft altijd een ouder aanwezig om mede toezicht te houden en zorg te bieden. Zo komt het dus nooit voor dat er slechts een ouder aanwezig is met andere dan zijn/haar eigen kind(eren). Kinderen mogen zelf naar de wc gaan. Uiteraard krijgen kinderen hulp als ze dat willen. De kinderen die ’s middags slapen worden na de warme biologische lunch naar bed gebracht. Er is een aparte slaapkamer, waar de kinderen rustig kunnen slapen. De ene sta-ouder kan ten alle tijden gezien of gehoord worden door de andere sta-ouder. Hiervoor zijn ramen, deurspionnen en babyfoons geplaatst.
Normen en waarden Kinderen komen hier meestal voor het eerst van hun leven in een groep en zien dan dat er nog andere normen, waarden en visies op het leven zijn dan die van hun eigen ouders/verzorgers. Kinderen leren spelenderwijs wennen aan regels en grenzen. Wij vinden het belangrijk dat ze leren naar elkaar te luisteren, elkaar te helpen, rekening met elkaar te houden maar ook om voor zichzelf op te komen in een groep. Door contact met verschillende ouders merken kinderen dat er verschillende visies bestaan, maar dat er een aantal normen en waarden door iedereen op de creche onderkend wordt. Bovendien zijn de huisregels helder en duidelijk uit te leggen aan de kinderen. (Bijvoorbeeld geen snoep, behalve op verjaardagen of speciale dagen). Normen en waarden dienen echter altijd met gevoel voor relativering en gevoel voor humor benaderd te worden. Straffen in bijzijn van de groep moet zo veel mogelijk vermeden worden. We stimuleren liever positief gedrag. Bij onenigheid tussen de kinderen wordt gestimuleerd dat de kinderen dit eerst zelf proberen op te lossen voordat de ouder ingrijpt. Natuurlijk houdt hij/zij in de gaten of haar hulp hierbij geboden is. De betreffende ouder kent alle kinderen en weet wie ze hierin moet stimuleren of juist af moet remmen. Wanneer kinderen er zelf niet uit komen bemiddelt de verzorgend ouder tussen de kinderen en laat op deze manier concreet zien hoe ze een dergelijke situatie in het vervolg zouden kunnen oplossen. Als het echt nodig is wordt een kind (kan ook gelezen worden in meervoud = betreffende kinderen) 'direct' even apart genomen. De ouder luistert dan eerst naar het kind en is Pedagogisch Beleidsplan Joop Gilliamse Creche 2014
4/22
hierbij alert op wat er wordt verteld, over wat er gebeurd is. De ouder vult niet meteen zelf in wat er is gebeurd. Als het kind niet uit zichzelf vertelt, vraagt de ouder hiernaar in de volgende vorm: "
, wat is er gebeurd?" en herhaalt daarna wat het betreffende kind zegt in vraagvorm. Zo nodig en afhankelijk van de situatie maakt de ouder met redelijke argumenten in alle rust duidelijk waarom bepaalde dingen niet kunnen. Agressief gedrag, zoals (met speelgoed) slaan, schoppen en bijten, dingen moedwillig kapot maken en ander storend gedrag dat pijn en/of gevaar oplevert wordt door ons nooit getolereerd. Wanneer dergelijk gedrag zich voordoet zal de verzorgende ouder direct duidelijk maken (door middel van de ik-boodschap) dat dit niet mag en waarom dit niet mag. Bijv.: “, ik wil dat je nu stopt met slaan, dat doet pijn.” Vervolgens gaat de aandacht zo nodig naar het andere kind als het getroost moet worden. Wordt dit gedrag herhaaldelijk vertoond door hetzelfde kind, dan kan het kind door de ouder even (niet langer dan 1 minuut) op een rustige plek buiten de activiteit (niet in een andere ruimte) geplaatst worden. Dit kan variëren van even niet mee mogen doen tot apart op een stoeltje of even bij de ouder komen. De ouder vertelt het kind dan rustig, kort en precies wat van hem/haar verwacht wordt en waarom. Bijvoorbeeld: ", ik heb je nu een paar keer gezegd dat je niet mag slaan. Het doet pijn als je hem/haar slaat. Nu wil ik dat je hier rustig gaat zitten en je mag pas weer meespelen wanneer ik het zeg." De ouder blijft bij het kind, maar geeft het kind in die minuut geen aandacht. Blijft het kind rustig een minuut zitten, dan mag hij van de stoel opstaan en bespreekt de ouder nog even wat hij/zij van hem verwacht. Vervolgens helpt de ouder het kind zijn spel of bezigheid weer op te pakken. De ouder prijst het kind wanneer het zich weer goed gedraagt. Herhaalt het kind het ongewenste gedrag opnieuw, dan kan de ouder het buiten de activiteit plaatsen/laten stilzitten nog een keer herhalen. De ouder geeft wederom tijdens de periode van buiten de activiteit plaatsen geen aandacht aan het kind. Soms is het beter om het kind helemaal uit de situatie te halen en naar een plek te gaan waar het rustig is. Het kind kan dan even afstand nemen en tot bedaren komen. Ook hierbij geldt, dat het belangrijk is dat je vlakbij het kind blijft. De verzorgende ouder kent alle kinderen en schat per situatie zelf in bij wie hij/zij wat moet ondernemen. De ouder heeft te allen tijde de verantwoordelijkheid om er op toe te zien, dat het kind begrijpt wat er duidelijk wordt gemaakt. Zowel wat hetgene is dat niet mag, als waarom dat niet mag (is het gevaarlijk/vies/pijnlijk voor anderen/ etc.) en hoe het kind zich wel kan of dient te gedragen. Gedurende de dag houden de beide verzorgende ouders regelmatig ruggenspraak over eventueel voorgekomen situaties als hierboven omschreven. We willen op deze wijze een prettige en veilige omgeving voor alle kinderen creëren.
Opbouw van de groep De groep kinderen bestaat uit 8 kinderen en er staan altijd twee ouders. De leeftijdsopbouw van de groep is variabel. Kinderen zijn welkom van af het moment dat ze
Pedagogisch Beleidsplan Joop Gilliamse Creche 2014
5/22
kunnen lopen (minimaal anderhalf jaar oud) en ze verlaten de crèche als ze 4 jaar worden. Er wordt alleen gestreefd naar een gelijk aantal jongens en meisjes. Door de verschillen in leeftijden ontstaan er situaties waar de ouder kinderen de jongere kinderen kunnen helpen. De jongere kinderen leren zo veel dingen van de oudere kinderen, de oudere kinderen leren zorgen en verantwoordelijkheid nemen. We stimuleren dit waar mogelijk, bijvoorbeeld bij het aankleden om naar buiten te gaan.
Begeleiding De Joop Gilliamse Creche is een ouderparticipatiecreche. De creche wordt volledig en alleen door ouders gerund. Anders dan bij reguliere creches zijn er dus geen betaalde krachten in dienst en vallen ouders en (beroeps)verzorgers samen. De lunch bestaat uit een biologische maaltijd en wordt elke dag vers bereid.’s Ochtends (om 10.00 uur) worden er rijstwafels gegeten en ’s middags is er biologisch fruit.
Wenbeleid De JG creche is vier dagen per week geopend van 9.00 tot 16.00 uur. Nieuwe kinderen hebben een wenperiode van ongeveer twee maanden. De creche bestaat uit een kleine groep, en daarom is het belangrijk dat de kinderen zoveel mogelijk komen. Voordat de echte wenperiode begint lopen de nieuwe ouders al mee op de creche, als extra begeleiders. Zij kunnen op deze manier aan de dagindeling wennen en goed ingewerkt worden.
Conclusie De Joop Gilliamse crèche is geen gewone crèche. Het zal nooit een vastgeroest instituut worden omdat iedereen na een tijdje weer verder gaat. Door de wisseling in kinderen en ouders blijft iedereen alert. Iedere ouder brengt er zijn eigen inbreng in, toch is het wonderlijke dat er door de jaren heen toch sprake is van een constant Gilliamse gevoel. Aandacht voor de kinderen staat centraal. We vinden het allemaal belangrijk dat onze kinderen zo goed, gevarieerd en compleet mogelijk gevormd worden. Dit beleidsplan ligt ter inzage op de crèche en is te vinden op onze website www.oudercreche.info.
Pedagogisch Beleidsplan Joop Gilliamse Creche 2014
6/22