Patiënteninformatie
Scabiës of schurft
Inleiding Deze brochure geeft u meer uitleg over scabiës of schurft. Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen, aarzel dan zeker niet om deze te stellen. Uw arts en verpleegkundigen zullen u graag meer uitleg geven.
Informatie over scabiës of schurft Wat is scabiës of schurft precies? Scabiës of schurft is een intens jeukende huiduitslag, die besmettelijk is. Schurft wordt veroorzaakt door de schurftmijt (Sarcoptes scabiei). Ze leeft op de huid. Het vrouwtje graaft zich in de huid om daar haar eitjes te leggen. Hierop reageert het lichaam met een allergische reactie onder de vorm van een huiduitslag en jeuk. De eitjes zijn volwassen na één week. De periode tussen het moment van besmetting en het moment waarop de huiduitslag of de jeuk wordt opgemerkt, bedraagt één tot zes weken.
Scabiës of schurft is besmettelijk De schurftmijt wordt meestal overgebracht door een langdurig (15 minuten) of geregeld direct lichamelijk contact. Seksuele betrekkingen vormen een risico. Ook zuigelingen en jonge kinderen lopen een risico omdat zij door hun ouders vaak teder en voldoende lang worden omhelst. Kinderen zetten de aandoening vrij gemakkelijk op elkaar over. De schurftmijt heeft de mens nodig om te overleven. De overleving buiten de mens bedraagt maximum drie dagen. De mijt geeft de voorkeur aan een hoge vochtigheidsgraad en een temperatuur van ongeveer 12°C. Veel minder vaak gebeurt de overdracht via besmet beddengoed of kleding. De geïnfecteerde persoon is besmettelijk zolang de eieren en de mijten niet zijn vernietigd door een aangepaste behandeling.
Versie: 30/01/2014
De symptomen van scabiës of schurft Jeuk Dit is een allergische reactie op scabiës of schurft. De jeuk is niet constant, maar verergert door een warm bad, het uitkleden, fysieke inspanningen en de warmte van het bed (nachtelijke jeuk). Na behandeling kan de jeuk nog 3 à 4 weken blijven bestaan. Huiduitslag Dit komt vooral voor tussen de vingers, op de handen, de polsen, de ellebogen, de oksels, de bovenzijde van de dijen, de binnenzijde van de dijen en de voeten. Bij de man vindt men zeer vaak letsels in de genitale streek. De huiduitslag is gekenmerkt door knobbeltjes, puistjes, kleine blaasjes, korstjes, krabletsels en de typische mijtengangetjes. Dit laatste zijn kronkelige groeven (maximum 15 mm lang) met aan één uiteinde soms schilfering en aan het andere uiteinde een lichte verhevenheid ter grootte van een speldenknop. Helaas zijn gangetjes niet altijd te vinden doordat ze vaak kapot gekrabd zijn. Specifieke risicogroepen zijn personen met een verlaagde weerstand, mensen die minder gevoelig zijn voor jeuk en/of mensen die minder goed kunnen krabben. Door minder te krabben, sterven minder mijten af en kunnen ze zich op een ongeremde manier voortplanten.
Behandeling De behandeling bestaat in het verminderen van de jeuk en het uitroeien van de parasiet. De schurftmijt wordt behandeld met het aanbrengen van een crème, namelijk Zalvor®-crème (permethrine 5%). Correct gebruik van de crème: De crème moet op een zuivere, droge en koele huid worden ingewreven. Als de huid vuil is, moet die eerst worden gewassen. De nagels worden kort geknipt Eén keer insmeren van het volledige lichaam is voldoende. Indien nodig kan Zalvor® crème een tweede maal aangebracht worden. Deze tweede behandeling zal toegepast worden indien er een bewezen aanhoudende infectie is. Dit mag ten vroegste zeven dagen na de eerste behandeling gebeuren. Sommige volwassenen
Versie: 30/01/2014
komen met één tube voor het hele lichaam niet toe. Gebruik niet meer dan twee tubes! Het volledige lichaam moet worden ingesmeerd. Vanaf kaakrand tot en met de voetzolen. Het hoofd wordt niet ingesmeerd, tenzij bij kinderen tot 4 jaar, personen met scabiës crustosa of personen met verminderde afweer en bedlegerige personen. Besteed hierbij vooral aandacht achter de oren. Verder is er bijzondere aandacht nodig voor de huidplooien. Smeer de crème ook op plaatsen waar geen uitslag zichtbaar is. Vergeet niet huid tussen de vingers en tussen de tenen, de polsen, de oksels, de uitwendige genitalia, de bilstreken en onder de vinger- en teennagels. Vrouwen moeten ook hun borsten insmeren. De crème mag niet in de ogen, de mond of op andere slijmvliezen komen. Als dat toch gebeurt, spoel dan met water en, indien mogelijk, met zeep. Denk bij baby’s, kleine kinderen, e.a. aan het dragen van handschoentjes en sokjes om huid-mondcontact te voorkomen. Het product moet 8 tot 12 uur inwerken. Indien de handen gewassen worden met water en zeep binnen de 8 uur na het aanwenden, moeten de handen terug met Zalvor® crème ingesmeerd worden. Bijsmeren gebeurt tevens na toiletbezoek en het verwisselen van luiers of incontinentiemateriaal. Na de inwerkperiode moet het lichaam grondig worden gewassen.
Eigenschappen van de crème De crème is niet vlekkerig, heeft geen storende geur. De crème is veilig, ook voor zuigelingen vanaf twee maanden, voor zwangeren en voor bejaarden. De crème verdwijnt bij zachtjes inwrijven in de huid. Tegenindicatie Gebruik de crème niet indien men overgevoelig is voor pyretroïden, pyretrinen of isopropanol. Antihistaminica kunnen nuttig zijn voor de jeuk. De jeuk kan nog aanhouden lang nadat de mijten afgestorven zijn. Als de patiënt nog enkele weken jeuk heeft, wil dit dus niet zeggen dat de behandeling mislukt is.
Versie: 30/01/2014
Maatregelen Overdracht vermijden Een onberispelijke handhygiëne is een standaard voorzorgsmaatregel die altijd en door alle gezondheidswerkers moet worden toegepast om overdracht te voorkomen en kwetsbare patiënten te beschermen. Om te voorkomen dat de besmetting op anderen wordt overgedragen, moet iedereen die in contact is geweest met een besmette patiënt op hetzelfde moment behandeld worden. Aangezien huisdieren tijdelijk drager kunnen zijn van de menselijke vorm van schurft is het belangrijk om huisdieren mee te behandelen. Neem hiervoor contact op met de dierenarts. Een goede dagelijkse reiniging van de kamer moet worden toegepast.
Isolatiemaatregelen In het ziekenhuis proberen we de verspreiding van scabiës of schurft tegen te gaan door patiënten met schurft geïsoleerd te verplegen. Tijdens uw opname wordt ernaar gestreefd om u te verplegen in een éénpersoonskamer. U mag de kamer niet verlaten, behalve voor onderzoek of behandeling. Uw afspraak zal op het einde van de dag gepland worden. Ziekenhuismedewerkers die uw kamer betreden dragen een schort en handschoenen. Er wordt extra aandacht gevraagd voor een goede handhygiëne bij het verlaten van de kamer. In elke patiëntenkamer is hiervoor handalcohol aanwezig.
Versie: 30/01/2014
Enkele adviezen Krab niet teveel. Dit verzwakt de huid op plaatsen waar de mijten gangetjes hebben gegraven. Hierop kan een bijkomende infectie ontstaan. Wie besmet is, kan niet gaan werken tot één dag na de behandeling met de crème. Trek dagelijks verse kleding aan. Kleding, beddengoed, handdoeken en washandjes die de laatste 72 uur zijn gebruikt, moeten gewassen worden op minstens 50 °C. Kledij dat niet op 50°C kan gewassen worden, wordt verpakt in een gesloten plastic zak en gedurende drie dagen bewaard. Daarna kan de kledij op een lagere temperatuur gewassen worden. Verlucht de matras bij een temperatuur van 18-20°C en bij een lage tot normale luchtvochtigheid. Was gordijnen op 50°C.
Bezoek Een bezoek wordt best zo kort mogelijk gehouden. Bezoekers worden gevraagd hun handen te ontsmetten bij het verlaten van de kamer. Bezoek van baby’s en/of verzwakte personen is niet aangewezen en wordt best vermeden. Elke bezoeker dient de ‘te nemen maatregelen’ - zoals voorgeschreven op de isolatiekaart aan de kamerdeur - correct op te volgen. Bezoekers dienen beschermende kledij met lange mouwen (wegwerpschort) en handschoenen te dragen. Uw bezoek wordt gevraagd, direct na hun bezoek, geen andere patiënten meer te bezoeken in het ziekenhuis. Indien uw bezoek instaat voor de verzorging van een zieke of verzwakte persoon, dan moeten zij ook een schort en handschoenen dragen.
Versie: 30/01/2014
Weer thuis Bij vermoeden van een nieuwe infectie met schurft neemt u best contact op met de huisarts of een dermatoloog. Uw dagelijkse persoonlijke hygiëne blijft belangrijk.
Tot slot We beseffen dat dit alles voor u onaangenaam kan zijn, maar hopen dat u begrip heeft voor deze maatregelen. Hebt u na het lezen van deze brochure nog vragen of opmerkingen, dan kunt u terecht bij uw behandelende arts. Wij hopen van harte dat deze brochure u meer duidelijkheid heeft geboden.
Persoonlijke notities/vragen Indien u vragen of opmerkingen hebt, kunt u die hier noteren. Zo hebt u ze altijd bij de hand bij een gesprek met uw arts of verpleegkundige. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………
Versie: 30/01/2014
AZ Turnhout vzw www.azturnhout.be
[email protected]
Campus Sint-Jozef Steenweg op Merksplas 44 2300 Turnhout 014 44 41 11 Campus Sint-Elisabeth Rubensstraat 166 2300 Turnhout 014 40 60 11
V.U. : Jo Leysen gedelegeerd bestuurder AZ Turnhout vzw Steenweg op Merksplas 44 2300 Turnhout Versie: 30/01/2014
