UIT DE STUURHUT Dit is de eerste keer dat ik op deze stoel in de ‘stuurhut’ zit. Ik (wij) vond(en) het altijd vanzelfsprekend dat Jaco daar zat, maar in de vorige Bakenier nr. 26 schreef hij: “nog éénmaal mag ik iets in deze rubriek schrijven….” En toen besefte ik, dat het onze taak was, als mede ‘stuurmannen’, om ook eens wat te schrijven. Dus sorry Jaco, dat je 26 keer alleen de rubriek ‘Uit de stuurhut’ hebt moeten vullen. Allereerst wil ik Jaco bedanken, voor de zes jaar dat hij de ‘leiding’ van de Vaargroep op zich heeft genomen, en als voorzitter heel veel werk voor de club gedaan heeft, waaronder veel evenementen bezocht en vergaderingen bijgewoond, zoals o.a. de Nationale Modelbouw Manifestatie in Soesterberg en de Meerpaaldagen. Voorts veel gesprekken met de Gemeente over het Recht van Opstal wat bijna (na jaren) rond is en alleen nog op de ene afrondende handtekening wacht, wat ook alweer maanden duurt, jammer. Jaco, wij als club wensen jou nog heel veel jaren als “gewoon” lid bij ons te hebben, want we willen jou en je kennis van de modelbouw niet graag missen. Bedankt!! Dan iets geheel anders. Vrijdag 21 juli jl. is Ans Jansen, de moeder van Han, plotseling overleden. De reden waarom ik hierover in deze rubriek daar melding van maak is, dat Ans jaren onze clubmoeder was. Vanaf 1985 was ze betrokken bij de Vaargroep. In het begin bakte ze cake en kookte zij soep voor de Open dagen. Ook heeft ze ons logo geborduurd op een vlag en op een vaandel. Zo heeft Ans jaren voor ons “gezorgd”. Nu twee en half jaar na het overlijden van haar man Piet, hebben wij afscheid van haar zelf moeten nemen. Wij wensen Han en zijn familie heel veel sterkte toe. Ans we zullen je niet vergeten!
1
OPEN DAG 2006 Tja, wat kan je hier nu nog van zeggen… Succesverhaal? Topdag? Never change a winning team? Hoe je het ook wilt uitdrukken, het was een geslaagde dag. Heerlijk weer, ondanks de tegenvallende vooruitzichten. Een lekker zonnetje, maar ook een fris briesje, zodat zelfs de zeilers zich konden uitleven. Er waren veel schippers van andere verenigingen, met een keur aan modellen. Rond 10.30 uur keken we elkaar wat benauwd aan: “We hebben vorig jaar toch tafels bijgemaakt? WE KOMEN TAFELS TEKORT!” Gelukkig stelde Jan de kisten van Enterprise en Stefan Jan ter beschikking, en legden een aantal schippers hun model permanent in de haven.
Maritieme hoogtepunten? Genoeg! De reusachtige Smit London (100 kilo schoon aan de haak en goed voor een fikse hernia) trok me spelenderwijs voort in de roeiboot, de Shearwater Sapphire met haar RC-reddingsbootje, een schitterende trimaran die soms statig, dan weer bloedsnel over het water scheerde, een paar electro-speedboten die wat ampères verstookten in runs, op en neer over de vijver, de Parat van Bart (eindelijk weer eens een andere VSP-schuit op het water) en tenslotte het ballet van de Smit London en de Smit Rotterdam in de haven. Klein Duimpje en de reus… 2
Culinaire hoogtepunten? Broodjes bal met (Grrrr….ORANJE????) mayo, koffie, fris, broodjes kaas… Het ging er in als koek! Zelfs in een dusdanig tempo dat Kor vóór twaalf uur als weer nieuw water moest halen: er waren al twee jerrycans leeg.
Broodje bal
Andere hoogtepunten? Een kale teckel… Hoewel Thomas er duidelijk anders over dacht; hij ontweek Mageet opvallend, nadat zij hem op vrijdag meedogenloos ontdaan had van zijn vachtje.
Een kale teckel ….
Dieptepunten? De nacht van vrijdag op zaterdag heeft meerdere malen het lied van Danny de Munk door mijn hoofd gespeeld: “Ik voel me zo
verd… alleen!” In je uppie het clubhuis bewaken is niét gezellig. Gelukkig was mijn troost en toeverlaat, de fles Vieux, binnen handbereik, zodat ik uiteindelijk met Morpheus aan de ene en Bacchus aan de andere zijde in slaap kon vallen. Om vervolgens om 07.00 uur (hoe haalt hij het in z’n hoofd!!) gewekt te worden door Jan. Was overigens wel nodig, want rond 3
08.30 uur stonden Johan Borg met zoon als eersten al binnen de hekken! Eén ander dieptepunt kon ik gedurende de dag bespeuren. Ik stond bij de haven de S130 te besturen, toen ik plotseling vanaf links een luide en duidelijke “boink” hoorde met een hoog ABS-gehalte. De Condor catamaranferry had storing gekregen en was in volle vaart tegen de walkant aangeknald. Schade: door de dreun was één accupakket zo hard naar voren geschoten dat het door het ABS van een van de drijvers naar buiten stak… Jammer, want het was een mooi model, wat erg fraai voer. Voor de rest geen averij waargenomen. Ook jammer vond ik nog steeds wat tegenvallende belangstelling uit het dorp. Ik heb een paar bekenden gezien, maar je zou toch zeggen dat, met een mededeling in de Biddinghuizer Aktueel, én de diverse bordjes “Vaarshow” in het dorp, én een evenement bij Bas, de mensen de moeite zouden nemen om 200 meter door te lopen… Nee dus, het gros van Biddinghuizen niet. Jammer. Misschien volgend jaar wat meer PR er tegenaan gooien! Een jaarlijks terugkerend hoogtepunt was de verloting. Bijna 700 lootjes verkocht door diverse mensen met een duidelijk grotere commerciële inslag dan ik; grote klasse! Op het moment van schrijven is de winnaar van de wasmand-met-inhoud echter nog niet bekend. Na de loterij, terwijl het opruimen al een aanvang nam, bleven een aantal gasten nog lekker zitten en gingen door met varen. Niks mis mee; een teken dat men het naar de zin had! Uiteindelijk rond half zes, kon het hek gesloten worden en gingen de laatste leden naar huis. Weer een mooie Open Dag afgesloten, het ‘echte’ vaarseizoen was begonnen! ROEL VAN ESSEN
Roel van Essen kreeg via het modelbouwforum het volgende compliment over de Bakenier: Roel, ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………..enz
ps ik lees altijd de stukjes van de groep Flevoland als ik deze tegen kom op het internet. Zeer leuk/goed geschreven en goed om kennis op te doen.
4
WANNEER GEBRUIK IK WELKE LIJM In het project Balbootje-II worden diverse soorten materialen verwerkt, die met elkaar verlijmd moeten worden. De vraag rijst dan al gauw welke soort lijm tijdens een situatie het meest geschikt is voor een sterke en duurzame verbinding. Hoewel voor elk probleem vaak meerdere oplossingen zijn, geef ik hierbij mijn ervaring weer hoe ìk dit doe bij het afbouwen van het balbootje. Dit artikel is gesplitst in twee delen. In het eerste deel worden een aantal praktische lijmhandelingen aangegeven bij de afbouw van het balbootje en met welke lijm dat dan kan worden gedaan. In het tweede deel worden de gebruikte lijmen besproken. Deel I. Lijmhandelingen. 1.
2.
3.
4.
5.
6.
De messing schroefas, roeras en balbeugelkoker door het respectievelijke gat in de polyester romp lijmen we in ieder geval met een tweecomponenten lijm. Belangrijk is dat de messingbuis op de plek waar deze met de polyester romp moet worden verlijmd goed schoon (vetvrij) is en met een grove vijl wordt opgeruwd om een krachtige verbinding met de lijm te verkrijgen. Ik gebruik hiervoor lijm C omdat deze mij het sterkste lijkt, doch ook lijm A is goed bruikbaar. Binnen in de polyester romp worden van stuurboord naar bakboord houten latten tegen de zijkanten gelijmd waarop later het polystyreen dek wordt bevestigd. Hiervoor is zowel lijm A als lijm C geschikt. Voor verstevigingen aan de binnenkant van de polyester romp onder de houten deklatten worden dwarslatjes gelijmd. Dit gaat bijzonder goed met de vullende constructielijm E. Denk er weer om het polyester goed schoon te maken en op te ruwen. De houten steuntjes op het kielvlak waarop de motorbeugel wordt gemonteerd lijm ik met A of C. Ook hier geldt weer de plek goed schoon maken en opruwen. In het dek wordt een opening gemaakt waarop later de opbouw wordt gemonteerd. Onder de randen van de opening worden tussen de houten deklatten dezelfde soort dwarslatjes geplaatst. Deze worden gelijmd met lijm D. Op de houten deklatten wordt het polystyreen dek vastgezet. Omdat hiervoor tijd nodig lukt dat niet met lijm A, dus gebruiken we hiervoor lijm B. Ook kunnen we hier de vullende lijm E toepassen. Deze lijm geeft 5
voldoende hechting en zorgt door het bruisende effect tevens voor een goede afsluiting tussen dek en de binnenkant van de romp. Nadeel is dat de overtollige naar buiten gebruiste lijm later moeilijk zonder beschadigingen is weg te halen. 7. De houten afwerkrand bovenop de polyester verschansing lijmen we met B. 8. Het materiaal van de opbouw bestaat in hoofdzaak uit polystyreen en dit lijmen we met oplosmiddel F. Dit materiaal mag niet vooraf geverfd zijn, want dan lijmt dit oplosmiddel niet meer. 9. Als we het polystyreen vooraf eerst gaan verven om het daarna op zijn plaats te brengen, dan gebruiken we als lijm de secondenlijm G. Deel II. Lijmsoorten. A.
5-Minuten Epoxy lijm. Dit is een 2-componenten lijm bestaande uit een hars en een harder. Deze twee componenten dienen in een juiste verhouding (meestal 1:1 ) goed worden gemengd. Om een sterke hechting te verkrijgen dienen de te lijmen oppervlakken goed schoongemaakt (stof en vetvrij) en gladde oppervlakten eerst opgeruwd te worden. De lijm is na 10 minuten al belastbaar en kan geschuurd worden, doch is dan nog niet volledig uitgehard. Dat is pas na minstens 24 uur het geval. Het kan gebruikt worden voor materialen als: hout, metaal, GFK (glasvezelkunststof), styrophor en keramiek. Er zijn vele fabrikaten van deze lijm. Goede resultaten heb ik bereikt met de Duitse merken: R&G en Derkum. Ook de Bison Kombi Snel in dubbel flacon is een zodanige lijm. Attentie: De lijm bevat giftige stoffen. Zorg bij gebruik ervan voor een goede ventilatie.
B.
30-Minuten Epoxy lijm Deze 2-componentenlijm is vergelijkbaar met de 5Minuten Epoxy lijm, alleen de uithardingtijd verschilt. Deze lijm wordt gebruikt bij situaties waarbij veel tijd nodig is om de lijm aan te brengen. Verkrijgbaar in diverse merken.
6
C.
Acrylaat lijm. Dit is een 2-componentenlijm bestaande uit een tube lijm en een doosje harder in poedervorm. Er wordt een kuipje bijgeleverd met een maatverdeling voor de hoeveelheid lijm die uit de tube wordt geknepen. Voorts wordt door middel van een maatlepeltje de juiste hoeveelheid harderpoeder toegevoegd om dit daarna met een spaantje te mengen. Om een sterke hechting te verkrijgen dienen de te lijmen oppervlakten goed schoongemaakt (stof en vetvrij) en gladde materialen eerst opgeruwd te worden. Op beide vlakken lijm aanbrengen en de lijm binnen 5 minuten verwerken. De lijmvlakken hoeven niet geklemd te worden maar wel fixeren, zodat deze tijdens het uitharden niet kan verschuiven. Na 30 minuten is de lijmverbinding al te slijpen of schuren. Voor volledige uitharding neem ik minstens 24 uur in acht. Fabrikaat: UHU plus acrylit, verkrijgbaar bij de modelbouwzaak Attentie: Ook deze lijm bevat giftige stoffen, zodat werken in een goed geventileerde ruimte noodzakelijk is.
D. Houtlijm. Voor het verlijmen van houtverbindingen gebruiken we de witte PVAC (polyvinylacetaat) houtlijm uit de bekende gele flacon. Deze thermoplastische lijm is verkrijgbaar in twee soorten; de supersnelle D2- uitvoering en de waterbestendige D3-uitvoering. Deze laatste D3-uitvoering is in het bijzonder geschikt voor in de scheepsmodelbouw. We brengen het eenzijdig aan en laten de lijm een paar minuten intrekken. Daarna worden de delen samengevoegd en 60 minuten met lijmtang of knijper samengedrukt. De lijm is niet giftig, droogt transparant op. Gebruik een cocktailprikker om op kleine onderdelen lijm aan te brengen en veeg overtollige lijm direct weg met een nat doekje. De bekendste merken zijn Bison en Pattex.
E. Constructielijm. Constructie- of bruislijm is een watervaste en vullende 1componente polyurethaan lijm. Het is geschikt is voor alle soorten houtverbindingen, maar ook voor hout op kunststof plaat. Eén van de te lijmen delen moet poreus zijn. De niet-poreuze delen dienen te worden opgeruwd. De open tijd om te lijmen 7
bedraagt ca. 10 minuten. Leverbaar o.a. in de merken Bison en Pattex. Lijm éénzijdig opbrengen en de lijmdelen ongeveer 4 uur klemmen. Volledige uitharding is 24 uur. Omdat de lijm tijdens uitharding een chemische reactie met vocht aangaat en gaat schuimen, noemen we het bruislijm. Het heeft daardoor een goed vullend karakter. De lijm is schadelijk bij inademing, dus is tijdens gebruik een goede ventilatie noodzakelijk. Omdat aanraking met de huid moeilijk verwijderbare zwarte vlekken veroorzaken is gebruik van rubber handschoenen aan te raden.
F. Polystyreen cement. Deze vloeibare plastieklijm is feitelijk geen lijm maar een oplosmiddel (weekmaker) en geschikt om polystyreen delen met elkaar te verbinden. Er zijn een aantal verschillende verpakkingen van deze lijm verkrijgbaar . Het liefste gebruik ik de flesjevorm (Humbrol / Uhu) met een kwastje in de dop. Hiermee is de vloeistof goed te doseren. Breng op beide oppervakken een dunne laag aan en druk ze kort tegen elkaar tot ze vastzitten. Als beide delen vastzitten, kan met het kwastje nog een streek lijm langs de naad worden aangebracht, waardoor een egale vullende verbinding wordt verkregen. Ook zijn verkrijgbaar de flacons (UHU / Revel) met een dun naaldbuisje waaruit de lijm komt als in de flacon wordt geknepen. Hiermee kan snel een lange brede naad van lijm worden voorzien, doch ik vind het moeilijk te sturen om een gelijkmatige hoeveelheid lijm aan te brengen. Op heel dunne polystyrene delen breng je al gauw teveel lijm aan. Hiervoor zijn flesjes MEK erg handig. De lijm is waterdun en kan met een minipenseeltje nauwkeurig op het te lijmen oppervlak worden aangebracht. Op evenementen zie je de jongens die plastic modellen samen bouwen vaak met dit soort lijm bezig. (ATTENTIE: In verband met schadelijke dampen is deze lijm in Engeland verboden !!) Deze lijmverbindingen moeten voldoende drogen. Het kan enkele dagen duren voordat het oplosmiddel uit het plastic getrokken is. Ook deze lijm is schadelijk bij inademen en dus geldt hier evenzo: de werkruimte goed ventileren.
G. CA of secondenlijm. Deze Cyano Acrylaat lijm is te gebruiken voor een ijzersterke verlijming van vrijwel alle materialen. In het bijzonder voor puntverlijmingen. 8
Veel merken zijn echter gevoelig voor water. Daarom heb ik gekozen voor het merk OLBA industrielijm welk ongevoelig is voor zowel water, als hoge en lage temperaturen en de meeste chemische producten. De dunne lijm kruipt overal tussen en laat soms een witte aanslag achter, wat weer vervelend is bij doorzichtige onderdelen. (Greven Schnellkleber 52 en Tamiya CA Cement hebben dit euvel niet). De te verlijmen materialen dienen vrij te zijn van stof, vet en/of oude lijmlagen. De lijm op één zijde van het te verlijmen materiaal aanbrengen, dan de materialen licht tegen elkaar aan drukken. Binnen enkele seconden ontstaat al een hechting die na ongeveer 6 uur is uitgehard. Om te voorkomen dat om het tuitje van de flacon een bloemkoolachtige substantie ontstaat, dient het tuitje in wat vloeibaar kaarsvet gedoopt te worden. De lijm blijft het langst goed door deze te bewaren in koel- of vrieskast. Bij gebruik moet deze echter wel weer op kamertemperatuur zijn. De toepassingen van secondenlijm in modelbouw zijn bij: - het verlijmen van ABS-onderdelen - het op zijn plaats brengen van vooraf geverfde onderdelen - het fixeren van grote onderdelen op de juiste plaats om het daarna met een andere lijmsoort te behandelen. Voor gebruik op poreuze oppervlakten (zoals hout) is een dikvloeibare (rode dop) lijm verkrijgbaar. De secondenlijm is niet geschikt voor teflon-stof-papier-polyethyleen en polipropyleen. De lijm is giftig, dus gebruiken in een goed geventileerde ruimte.
H. Huishoud-, Knutsel- en Hobbylijmen Iedereen heeft ooit wel eens gewerkt met dit soort lijmen. Vroeger noemde we het Velpon of Collall. Het is een transparante alleslijm. Voorbeelden zijn de UHU-Hart en de Bison-Alleslijm. Het is geschikt om kleine metalen deeltjes te plakken. Ook bruikbaar voor het verlijmen van plexiglas en celluloid. Poreuze oppervlakken eerst voorstrijken met de lijm en 1 à 2 minuten laten drogen. Bestrijk daarna een van de oppervlakken nogmaals en druk beide delen tegen elkaar. Het is een snelle, kleurloze lijm en voor zover ik weet niet giftig. Mochten er bouwers zijn met andere ervaringen, meldt dit dan. We kunnen er dan in een volgend nummer van de Bakenier een vervolg artikel aan wijden. JACO DE JONG 9
10
VGF IN LELYSTAD. Ja… we mochten weer! Het jaarlijkse Hydron waterfestival in de hoofdstad van onze mooie provincie. Water hebben we hier in ieder geval genoeg gezien, maar dat terzijde. Op 21 juni hadden we bij ´Het Baken´ de aanhanger al volgeladen, zodat Jaco op zaterdag vanaf Dronten meteen naar Lelystad door kon rijden. Ik was de eerste die aankwam in Lelystad, en kon toen mijn auto dus nog fatsoenlijk dichtbij het festivalterrein parkeren. Even later kwam Jaco, en konden we de plaats van handeling inspecteren: NAAST het nieuw havenkantoor, en niet er onder. De reden hiervan was dat het kantoor nog steeds niet in gebruik was, en allerlei juristen elkaar nog steeds in de haren vlogen over gebruik en misbruik van het gebouw. Maar… er was ruimte, er stonden kramen, de plaats van de bak was aangegeven, het was mooi weer, dus waar zeuren we over? Samen met Jaco en de ondertussen gearriveerde leden van Isis de aanhanger uitgepakt, en even later waren de eerste schotten van de vaarbak al aan elkaar gezet. In goede harmonie met Isis werd de bak verder opgebouwd, en alles leek voorspoedig te gaan, tot Jan (vervroegd teruggekomen van vakantie) een noodkreet slaakte: we waren de spanbanden onder de bak vergeten! Gloeiendegloeiende… Oké, het zeil van de bak werd weer deels gedemonteerd, spanbanden geplaatst en weer monteren die hap! Slechts vijf minuten extra werk, het kon erger. Vervolgens moest de bak gevuld. De organisatie had met Jaco afgesproken dat de havenmeester de bak zou vullen. Met de dekwaspomp van zijn schip (tevens woning), die voor de kant lag. Nou, dan verwacht je toch een mannelijke straal water, maar dat bleek tegen te vallen. Twee nogal zielige straaltjes water maakten het blauwe zeil nat, en wij vreesden al dat het vullen van de bak een gehele dag zou gaan duren. Tot overmaat van ramp stond de bak (natuurlijk) een beetje scheef, zodat het water aan de éne kant hoger zou staan dan aan de andere zijde. En na ongeveer drie uren pompen (de bak begon nét een beetje vol te worden) kwam de echtgenote van de havenmeester vragen of die pompen nu eindelijk eens uit konden, want zij had last van de herrie van het boordaggregaat. We moesten haar teleurstellen, want aan de hoge kant van de bak konden we nog niet varen wegens acute ondiepte dus moest er nog een uurtje doorgepompt worden. De dame in kwestie ging ernstig teleurgesteld af, en verdween even later, met haar twee dochters van de boot richting feestgedruis. En wij pompten vrolijk door. Tot we op een gegeven moment merkten dat er wel water in de bak kwam, maar het waterpeil niet steeg. ????? Wat bleek: een van de twee pompen was uitgezet, en de slang werkte als hevel. Het water stroomde net zo snel de bak uit als het er in kwam! Dát hebben we later maar niet verteld… Maar goed, ondertussen konden we varen, en daar werd ruimschoots gebruik van gemaakt. Tot mijn grote genoegen met véél bluspompen op de modellen. Ook het meeste 11
publiek kon het waarderen. Zo voeren de schepen van Isis en van VGF samen in één bassin, iets wat 10 jaar geleden waarschijnlijk niet mogelijk was geweest. Overigens niet alleen schepen: ´onderwatergoeroe´ Lex had een torpedo in elkaar gesleuteld die proefvaarten moest maken, dus regelmatig doorkruiste een sigaar met contraroterende schroeven de vaarbak. Een mooi stukje techniek wat heel
goed en met een behoorlijke snelheid voer. Deze torpedo komt, samen met een zusje, straks op een Fairmile MTB van Dean´s Marine, die Lex aan ´t bouwen is. Ik ben erg benieuwd! Helaas liet de Parat me een beetje in de steek; het relais van de bluspompen had problemen. Maar goed, Ton hield de traditie goed in ere en het publiek nat. Zo ging de zaterdag vlot en gezellig voorbij. Lekker weer, een prima plek en veel publiek. Ook Extreme Powerboats had een kraam in ons hoekje en elke keer als zo´n snelheidskanon te water ging, werd het leeg rond de vaarbak. Mooi spul hoor, maar volgens mij moet je een redelijk geldboom in de achtertuin hebben voor dié hobby! We hebben aardig wat ´klappers´ gezien! ´s Zondags kwam ik wat later, want er is ook nog zoiets als ´kerk´. Maar goed, na een forse wandeling vanaf de parkeerplaats naar de vaarlocatie werd ik vrijwel meteen in m´n nekvel gegrepen door Lex. Samen met de mannen van Extreme Powerboats had Isis een ploeg gevormd voor het ´bungeeroeien´. En ze zochten nog een teamcaptain… Of ik dat maar even wilde zijn? Ik probeerde nog snel een trainingskamp op een Polynesisch eiland met een hoog ´rieten rokjes-gehalte´ te 12
regelen, maar daar was geen tijd meer voor. Vijf minuten later moesten we roeien! Erg leuk: in een grote sloep met 8 riemen: 4 man van Isis in het wit, 4 man van Extremeboats in het rood en één blauwe figuur van VGF aan het roer. De score was niet overweldigend, ondanks de inzet van de roeiers. De techniek liet te wensen over, en volgens Tony, echtgenote van Lex, viel mijn stemvolume ook wat tegen. Dus werd het bij de tweede poging tijd voor een tactische wissel: Tony aan het roer, en ik verving een van de roeiers van de Extremeboats. De geroeide afstand werd vergroot met ruim 2 meter. Wat ons helaas nog steeds niet op het ereschavot bracht, want een ander team roeide ruim vier meter meer… Dus gingen we terug naar onze ´core-business´: publiek nathouden door middel van scheepsmodellen. In de loop van de middag werd het frisser, en begon het te plenzen. `Waterfestival`, weet u nog? Het bezoekersaantal liep wat terug, en rond vier uur begonnen we met het leeg laten lopen van de bak. In recordtempo was de bak opgeruimd, en stonden we klaar om huiswaarts te gaan. Ondanks dat het weekend best aardig was verlopen, heb ik toch mijn twijfels bij een deelname volgend jaar. Betere afspraken zijn nodig, met name over het vullen van de bak en parkeerbeleid. De organisatie in Lelystad kan wel iets gastvrijer zijn! Erg prettig was de samenwerking met Isis. Mede dankzij de vriendschappen die tussen leden van beide verenigingen zijn ontstaan, kunnen beide clubs nu prima samenwerken, iets wat een aantal jaren geleden vrijwel ondenkbaar zou zijn. Èn er stond weer een leuke foto in de krant, dus… Van wie was die uitspraak ook alweer: `Elluk nadeel hep s´n foordeel…´
ROEL VAN ESSEN 13
14
MEERPAALDAGEN Op zaterdag 12 augustus waren we uitgenodigd op de 15e Meerpaaldagen te Dronten. Dat hield in dat we ons, in onze eigen gemeente, weer eens konden manifesteren met de vaarbak. Tijdens de clubavond ervoor hadden we genoeg handjes om de aanhangwagen alvast te laden met de vaarbak en alle overige benodigde benodigdheden, zodat we zaterdagmorgen om 08.30 uur meteen konden starten met het opzetten van de bak binnen in een immens grote tent op het Redeplein in Dronten. Binnen het uur konden we al aangeven dat deze met water gevuld kon worden, en voor elf uur waren de eersten van ons al met hun bootje aan het rondtoeren. Het voordeel van de grote tent bleek in de loop van de middag toen er fikse regenbuien losbarstten. Het publiek verzamelde zich rond de vaarbak en vermaakte zich met de act rond het containerschip. Met een luide knal en veel rook werd een ontploffing op de Stefan Jan waargenomen, waarna iedereen zag dat het schip ernstig slagzij maakte en er containers van het dek in het water vielen. Inmiddels verschenen er hulpschepen met materiaal om de brand te bestrijden en binnengekomen water weg te pompen. Ook kwam er een sleepboot met een kraanponton ten tonele om de te water geraakte containers te bergen. Inmiddels was de brand geblust en werd er druk gepompt om de het ‘binnengekomen’ water uit het vrachtschip te verwijderen. Men zag dat het schip zich weer langzaam rechtop richtte, waarna een sleepboot het naar een veilige haven sleepte. Ook de jeugd werd actief betrokken door ze te laten varen met een balbootje. Even na 16.00 uur begonnen we al met het aanzetten van de pomp om het water in de bak langzaam af te voeren. En vòòr 18.00 uur hadden we alles weer opgeruimd en ingepakt en kon iedereen voldaan huiswaarts keren. JACO DE JONG 15
BARBECUE. We hadden onze jaarlijkse barbecue reeds gepland op zaterdag 19 augustus en moesten zodoende de uitnodiging van Modelbotenvereniging ‘Atlantis’ uit Zutphen afzeggen. De weersvoorspellingen waren echter niet gunstig voor een barbecue, maar hier was op gerekend. Jan had een aantal weken terug voor de vereniging een grote tent (8 x 4 meter) aangeschaft en deze werd tijdens de mooie voormiddag alvast opgezet. Ook de dekzeilen tussen clubhuis-schuur en clubhuis-ijsclub werden aangebracht. Tevens werd er ruimte in de schuur vrijgemaakt zodat er voor de ca. 40 verwachte gasten voldoende onderdak geboden kon worden. Dat deze voorzieningen niet overbodig waren bleek later in de middag toen er een wolkbreuk losbarstte. Dit kon de pret niet drukken. Later op de avond kon er zelfs nog een poosje gevaren worden met verlichte schepen. Helaas kon Roel niet aanwezig zijn. Hij lag met hoge koorts op bed, wat voor echtgenote Hanja en de kinderen een regelmatig pendelen tussen de zieke en de barbecue noodzakelijk maakte. Desondanks konden alle overigen met plezier weer terugkijken op de door Jan en Riet weer perfect georganiseerde bbq.
JACO DE JONG 16
VAARDAG BIJ MCH TE HUIZEN Modelbouwclub Huizen wordt al een aantal jaren gehinderd door de Gemeente Huizen met allerlei nieuwbouwactiviteiten naast en tegenover hun clublocatie. Door onduidelijkheden over hoe het allemaal in de toekomst gaat worden, kan MCH geen plannen voor hun vaarwater maken en stellen daardoor steeds hun gewilde jaarlijkse open dag uit. Om het contact met hun vrienden-verenigingen Vaargroep Flevoland en MBC Epe niet te verliezen, organiseerden zij voor hen een vaar- en rijdag op zaterdag 26 augustus.. Jaco en Sierk, Jan en Johnny, Jaap en Kor togen naar Huizen waar Dries ons al stond op te wachten. Huizen had aan de waterkant een provisorische haven gemaakt en op het pleintje naast het clubgebouw was voor de vrachtauto’s en tanks een rijparcours neergelegd. Het weer was ons gunstig gezind, want in een week met veel regen en wind konden we nu genieten van een mooie zonnige dag. Een leuk initiatief van MCH, want we hadden een fijne vaardag en de gehaktballen waren van superieure kwaliteit.
JACO DE JONG 17
18
JUBILEUMDAG BIJ VAARGROEP DE GOLF Vaargroep De Golf organiseert gewoonlijk om de twee jaar een vaarweekend. De laatste was vorig jaar, maar omdat het dit jaar 25 jaar geleden was dat De Golf werd opgericht, werd op 2 en 3 september een extra jubileum vaarweekend gehouden. Er bestaat een goede band tussen Vaargroep Flevoland en Vaargroep De Golf zodat wij niet aan de uitnodiging konden voorbij gaan. Door allerlei omstandigheden (vakantie-ziekte-druktewerk) was helaas geen Flevolandse delegatie samen te stellen. Slechts Jaco was beschikbaar en hij voelde zich dan ook verplicht om namens onze vereniging op zaterdag 2 september Vaargroep De Golf te gaan feliciteren met hun jubileum. Het was een mooie zonnige dag en veel modelbouwers hadden met familie en caravan een plaatsje in het Prandingapark te Oosterwolde gevonden. Er waren extra voorzieningen als toilethuisjes, een generator voor de noodzakelijke elektra en tenten voor de catering en voor de modellen in het vijverpark geplaatst, en zoals we gewend waren bij De Golf was er weer een gezellig en gemoedelijk sfeertje waar te nemen. Jan had als cadeau van Vaargroep Flevoland een tinnen bord met inscriptie laten maken, welke door Jaco met onze felicitaties werd overhandigd aan voorzitter Teake Oldeburger, die deze dankbaar in ontvangst nam. JACO DE JONG 19
20
GELEZEN IN ANDERE BLADEN Ik loop een paar nummers achter, want door mijn plotselinge ongesteldheid (nee, ik heb me niet laten ombouwen, maar ‘ongesteld’ betekend gewoon dat je niet zo lekker in je vel zit) had ik wat andere dingen aan m’n hoofd. Verpleegsters bijvoorbeeld, die je, als je drie dagen als een rot appeltje in je bed hebt gelegen, vriendelijk komen vragen: “Meneer van Essen, zal ik u weer douchen?” HO! Wacht even! Wat is hier aan de hand?... “Ehh… zuster… je zei ‘wéér douchen’?” “Ja”, sprak de uitermate appetijtelijk uitziende verpleegster, “eergisteren heb ik u ook gedoucht.” “Daar weet ik helemaal niets meer van… Ja, we gaan douchen!” En ik zet zo energiek mogelijk mijn benen buiten mijn bed. “Ik zie het al… U kunt prima zelf douchen! Succes!” En met een glimlach die de Titanic had kunnen redden (Zo’n glimlach die ijsbergen doet smelten) verliet het donkergekapte wezen mijn kamer… Heb ik weer…. Enfin, de Modellwerft dus, het julinummer. Als eerste een bouwverslag van een Narvik-Zerstörer. Een Duitse torpedojager van de Kriegsmarine. Deze schepen waren vrij zwaar bewapend voor een jager: een dubbeltoren met 2 x 15cm kanons voor en 3 x enkelopstelling met 15cm kanon, één op de midscheeps en twee achter, ook in torens. Juist die torens, en vooral de grote dubbeltoren op de bak, waren er de oorzaak van dat deze schepen niet als stabiel bekend stonden. Ze waren gewoon topzwaar. Weer een poging van de Duitsers om, in hun jacht naar vuurkracht, andere zaken te veronachtzamen. Het waren trouwens wel mooie schepen om te zien: slank, vrij snel en met een zware bewapening. Het tweede bouwverslag is van een airboot. Je weet wel, zo platte plank met een grote propeller achterop in een beschermkooi en een kereltje op een hoge zitplaats voor die gehaktmolen. Men vaart er o.a. mee op de Everglades in Florida. Licht gebouwd in balsa, een Speed 400 motor en een grote prop en raggen maar! Het derde artikel moet ik goed bewaren: dat gaat over het ‘tunen’ van de 21
“Smaragd”. Een heel grote zeilboot, die bij mij nog als bouwdoos in de schuur staat. Houten dekken, mooie beslagdelen… prachtig! Een artikel over de Antwerpse haven volgt, inclusief een verslag van een museumbezoek in deze havenstad. Daarna een aantal advertenties, en dan: het “SS Norway”? Ik kijk naar de romp, de opbouw en de schoorstenen... Nee, dat is de “France”! Het prestigeschip van Charles de Gaulle! Maar… Wat hebben ze daar nou opgezet? De “France was een uiterst elegant schip, typisch Frans. Maar na de ombouw tot “Norway” staat bovenop de brug een soort 2-verdiepingen hoge kas zoals je ze in het Westland ziet. Welke ontzettend geschifte, blinde knurft heeft zo’n mooi schip zó kunnen verpesten? Ja, meer ruimte voor 1e klas passagiers, dus meer opbrengst… Kortom: de boekhouder regeert! Als toppunt staan op het bakdek twee omgebouwde landingsboten die als passagiersferry dienst doen. HALLO, reveille! Die dingen moeten tanks vervoeren, geen dikbuikige toeristen! Snel naar de volgende pagina’s, voor mijn bloeddruk weer stijgt. Een bouwverslag van de USS 227 “Darter”, een Amerikaanse sub van de “Gato-klasse”. Prachtige techniek, maar als ze duiken zie je daar zo weinig van! De “Gato-klasse” was de standaard-sub van de Yanks in de 2e Wereldoorlog en deze boten hebben in de Pacific hun sporen verdiend door de Japanse handelsvloot het werk te belemmeren. Japan was economisch zeer afhankelijk van alle natuurlijke hulpbronnen uit de veroverde gebieden. Denk maar eens aan de olie uit NederlandsIndië. De “Gato’s” lagen in hinderlaag bij alle zeestraten die naar de Japanse eilanden voerden en elk schip wat daar langs kwam, werd getorpedeerd. Dus: geen olie uit Nederlands-Indië, geen rubber uit Borneo, geen… nou ja, noem maar op. In feite exact hetzelfde wat de U-Boote op de Atlantic deden. Maar ja, d’r staat een andere vlag op het schip, en je kijkt er anders tegenaan. Verder bladeren. Een 2e deel van het bouwverslag van de Saint Abbs, de sleepboot uit WO-II. Heel veel mooie details, en een prachtschip op het water. Echt nog een ‘schip’, en geen garage met romp eronder, zoals de moderne slepers. Een bladzijde verder blijkt dat ook Duitsers humor hebben: een dwerg leert zwemmen! Zo’n tuinkabouter is omgebouwd met een motortje en een roertje in zijn achterwerk, en maakte de tuinvijver onveilig. Een artikel over de Cunard Line trekt mijn belangstelling, met o.a. tekeningen van de nieuwe “Queen Victoria”, een schip wat nu nog op de tekentafel staat.
22
Maar ook met foto’s van de “Queen Elisabeth - 2”, het schip wat ik deze zomer bij Hoek van Holland mocht uitzwaaien. De “QE-2” heeft de klassieke lijnen van een passagiersschip, de “Queen Victoria”is weer zo’n drijvende flat, evenals de nieuwe “Queen Mary”. Een test van het zeilmodel “Sanibel 36” vult de volgende bladzijden. Een bootje in de ‘iets groter dan een Micro Magic-klasse’. De recensent is er behoorlijk positief over. De prijs? 329 Euro. Een stukje nostalgie volgt: wie kent haar nog? De “TINA” van Graupner. Een RC-roeibootje uit de jaren ’80. Iemand had haar nog op zolder staan en heeft haar opgeknapt. En nu roeit ze, met rustig weer, wederom over een Duitse vijver. Hierna volgen een paar artikelen over speedboten, de bouw en wedstrijden. Zal ik jullie besparen, want ‘daar zijn wij niet zo van’. Wel leuk is een artikel over de ombouw van een statisch modelletje van Revell, de USS PG 95 “Defiance” naar RC. 38 cm lang, twee servo-motoren als aandrijving. Maar om nou te zeggen “Wat een mooi schip!”… Nee. Daarvoor lijkt de opbouw weer teveel op een garage. Als laatste een reportage over het bezoek van een paar Japanse oorlogsschepen aan Hamburg. Grappig vind ik dat je ook bij de moderne Japanse oorlogsschepen tóch nog trekjes van schepen uit W.O.II terug ziet komen. Gedrongen, een lage opbouw, brede romp en weer die pagodemast! Kortom, ik heb de frustratie waarmee ik dit verhaaltje begon, weer goed kunnen verwerken… ROEL Modelbouw-aktueel, nummer 123 Het derde nummer van dit jaar begint deze keer met een positief inhoudelijk redactioneel verhaal over modelbouw, wat toch de essentie van dit blad is. In de vorige nummers lag het accent van dhr Frans erg veel op de verdediging naar aanleiding van kritiek van de lezers over de computercrash en over de opzet van dit blad. Het stuk gaat nu over het leren vliegen met vliegrobots. Een soort helikopter met 4 kruislings geplaatste motoren. De conclusie is dat aar veel ervaring en betrouwbare techniek voor nodig is.
23
Hitec, het bekende merk van servo’s , brengt de robot Robonova in bouwdoosvorm uit. Een interessant artikel hierover geeft aan dat zeer nauwkeurig werken noodzakelijk is om dit model goed werkend te krijgen. Nog even en we hoeven onze scheepsmodellen niet zelf meer vanuit de auto naar de waterkant te brengen, daar hebben we dan onze Robo voor. Verder een beschrijving van een jet-ski bouwdoos Wave Shark PWC. De bouwdoos wordt gemaakt door Cen Racing en uitgebracht door Krick Modellbau. Lex Verkuil van Isis beschrijft uitgebreid het derde en laatste deel over de bouw van zijn type VII U-boot. Het type VII U-boot was door Duitsland in 1933 en 1934 ontworpen en was de opvolger van het type II. Dit door de bemanning geliefde type was tijdens de Tweede Wereldoorlog het meest veelzijdig ingezette type en kende enkele subtypes. Type VII voerde meestal 11 torpedo’s mee die konden worden afgevuurd vanuit 5 torpedobuizen: 4 in de boeg en 1 in de hek. Daarnaast was dit type uitgerust met een 88 mm snelvuurkanon met ongeveer 160 granaten. Deze sub in bouwdoosvorm heeft Lex technisch aangepast tot een volwassen, goed vaarbare duikboot. Op Modelbouwforum.nl is dit model inmiddels te koop. In Technotalk deel 3 lezen we het artikel van Roel over modelzeilen. Kort, bondig en lekker leesbaar gaat hij door alle facetten bij het bouwen van een modelzeilboot heen en… er komt zeker nog een aflevering. Ook geeft Roel al een vooruitblik op de bouw van de vernieuwde Happy Hunter van Robbe. Deze gele zeesleper en bergingsschip van Mammoet wordt door Robbe opnieuw in bouwdoosvorm uitgebracht. We hebben de kale ABS-romp ervan al vaarklaar in onze vijver zien manoeuvreren. Ook van dit onderwerp zullen we in de volgende nummers weer een aantal artikelen kunnen verwachten. In de rubriek ´Nieuw Bij´ een tweetal schepen van Dean´s Marine, een 78 cm lang motorjacht genaamd Dimarcha schaal 1:24, en een LSM, een Landing Ship Medium (amfibievaartuig) lengte 91 cm, schaal 1:72, welk in WO-II werd gebruikt voor transport van tanks,voertuigen, materieel en soldaten naar stranden. De overige artikelen betreffen vliegtuig, tank en auto onderwerpen, en veel reclame. 34% van de inhoud is reclame, doch dit is onvermijdelijk volgens de redacteur om zodoende het blad betaalbaar te houden. JACO
24
IN MEMORIAM
In de derde week van augustus is Frans Wagner op 57-jarige leeftijd overleden. Hij was kort tevoren nog hoopvol naar het ziekenhuis geweest voor een bestralingsbehandeling, doch kort na thuiskomst ging hij snel achteruit en overleed thuis in Nagele. Hij is in alle stilte gecremeerd. Frans was voor het eerst lid van Vaargroep Flevoland van 1991-1997, waarna hij naar Polen verhuisde. Na een aantal jaren kwam hij weer terug in Nederland en werd opnieuw lid in 2002. De laatste paar jaar niet actief meer. We herinneren hem als een modelbouwer met veel kennis. In het begin van dit jaar heeft hij nog veel informatie en advies gegeven bij het bouwen van de mal en de polyester rompjes van de balbootjes. Wij wensen zijn vrouw en kinderen veel sterkte met het verwerken van dit grote verlies.
25
BAKENPRAATJES Nieuwe modelbouwwinkel In Almere zetelt sinds aan paar maanden een modelbouw internet bedrijf. In het assortiment zit veel beslagmateriaal, onder anderen een grote verscheidenheid aan lampjes, armaturen en allerlei detailonderdelen voor in de scheepsmodelbouw. Er is een catalogus van 49 pagina’s te downloaden.
WWW.MODELBOUWSHOPFLEVOLAND.NL
[email protected] Frank van der Haring
Modelbouw Shop Flevoland Frank van der Haring Tel: 036 532 3395 Mob: 06 23000 955
www.modelbouwshopflevoland.nl
[email protected]
Een marktplaats voor modelbouw. Modelbouwforum.nl heeft sinds kort een vernieuwde marktplaats voor modelbouwspullen aan zijn site toegevoegd. Bij de vernieuwde ModelbouwMarkt.NL wordt gebruik gemaakt van nieuwe technieken. Het is duidelijk, strak en simpel en er is geen registratie vereist.
26
Ingekomen bericht. Beste leden van Vaargroep Flevoland. Tja, 't is natuurlijk best humoristisch om als veteraan de Veteranenziekte te krijgen. Maar op het 'moment suprème' viel er voor mij weinig te lachen. Een temperatuurcurve die vergelijkbaar was met een achtbaan op Walibi Flevo, koppijn, en smaakpapillen die in staking waren. Niets smaakte meer. Elke dag twee torpedo's innemen om de legionellabeestjes te bestrijden en de eerste week een infuus wat om de dag opnieuw geprikt moest worden. Ik leek wel een speldenkussen. Ik heb heilig respect gekregen voor het verpleegkundig personeel. Wat wél goed voor m'n humeur was, waren alle blijken van belangstelling en meeleven. Via de mail, post, telefoon, bezoekjes... Na anderhalve week ziekenhuis moést ik er wel uit; het prikbord aan mijn hoofdeinde was gewoon vol met de ontvangen fanmail! Het heeft me ontstellend goed gedaan en ik wil jullie dan ook hartelijk bedanken. Nu nog 'even' aansterken en dan kunnen we er weer tegenaan. Roel.
De Balbootjes II Inmiddels zijn alle rompjes klaar en de meeste bouwonderdelen geleverd, zodat met de bouw gestart kan worden. Bij elke romp is alvast een stappenplan bijgevoegd om te kunnen bepalen waar men het beste het eerste mee kan beginnen. Vervolgens worden aan de BB-bouwers periodiek per email een voortschrijdend overzicht gestuurd over de bouwhandelingen. De doelstellingen zijn dat in het volgende vaarseizoen een krioelende hoeveelheid balbootjes de vaarvijver zal gaan bevolken.
27
EVENEMENTENKALENDER
24-28 mei 25-28 mei 03 jun 10-11 jun 17-18 jun 24-25 jun 1 juli 22-23 jul 12 aug 19 aug 26 aug 1-2 sept
√ *Modelbouwbeurs 2006 te Goes √ *Wheels in Miniatuur – IJsselhallen te Zwolle √ Jubileumtenetoonstelling SMV Ridderkerk – Singel 26 √ *Open dag MBC Epe / Forellenkwekerij te Emst √ *11e Bowlingavond VaarGroep Flevoland I√ InterModellBau te Dortmund √ Ledenvergadering NVM te De Meern √ Opening Vaarseizoen – Vaargroep De Kempen te Eersel √ ‘Meppel aan Zee’ door Rotary Meppel √ Vlootschouw HMBC op Madestein in Den Haag, 11 uur √ Modelbouw en Miniatuur in Evenementenhal te Rijswijk √ *Voorjaarsvaardag MMI (Marinedag) √ Duikbotendag bij Isis te Lelystad √ Werkschependag Modelbouwforum.nl bij Museumscheepswerf te Vreeswijk √ Eurosail Pagedal te Stadskanaal √ 33e Stoom en Modelbouwdagen te Nienoord √ * Open dag Vaargroep Flevoland √ Vaarweekend Vaargroep Ekenstein te Appingedam √ Vaarweekend Nieuwe Koers op Quelderduyn in Den Helder √ *10e Hydron Waterfestival te Lelystad √ Open dag MV Samen Sterk bij vijver te Vaassen 10-17 uur √ VG Harderwijk vaarweekend in Horsterpark te Duiven √ *15e Meerpaaldagen te Dronten √ *Barbecue Vaargroep Flevoland √ *Vaardag Modelbouw Club Huizen - 10-16 uur 25 jarig bestaan Vaargroep De Golf
7 okt
Furiade – Veerstraat - Maassluis
13-15 okt
Rail & Modelbouw 2006 Brabanthallen Den Bosch
21-29 okt
*25e Nationale Modelbouw Manifestatie te Soesterberg
24-26 nov
Modellbauwelt- Hamburger Messe te Hamburg
23-26 nov
Hobby 2006 FEC-Leeuwarden
18-19 feb 11-12 mrt 18 mrt 25 mrt 8 apr 05-09 apr 15 apr 17 apr 22 apr 23 apr 6-7 mei 13 mei 21 mei 25 mei
* Vaargroep FLEVOLAND neemt aan dit evenement deel of is daarbij aanwezig
28
