Museum voor oudheden In het rijksmuseum voor oudheden in Leiden is van alles te vinden over archeologie. Zo staat op de site dat jong en oud kan genieten van beschavingen uit het oude Egypte, het nabije oosten, de Griekse en Romeinse wereld en het vroege Nederland. Zelf heb ik in het museum gelet op: -‐ de presentatie van de voorwerpen uit de Griekse, Romeinse en Etruskische collectie -‐ de toegankelijkheid voor klassen leerlingen van de basisvorming -‐ de beoordeling van de presentatie van de voorwerpen uit de vaste Egyptische collectie hierbij behandel ik de volgende punten: -‐ zijn de voorwerpen goed te zien? -‐ Is de omgeving mooi vormgegeven? -‐ Hoe is het commentaar? -‐ Hoe is de didactische aanpak (voor zover aanwezig)?
Grieken Op de afdeling van de Grieken en Etrusken werden we door teksten en afbeeldingen van de Griekse helden en goden: Achilles, Hermes, Athena en Nike rondgeleid door de afdeling van de Grieken. Dit vond ik al een leuk begin van de tentoonstelling, omdat je meteen bekend word gemaakt met de Griekse goden en helden. Op de afdeling van de Grieken stonden onder andere: -‐ vazen (roodfigurige en zwartdigurige) -‐ amforen -‐ kylikschen -‐ kourosbeelden De verschillende attributen werden allemaal heel overzichtelijk gepresenteerd. Zo stonden amforen en kylikschen in vitrines, hierbij stonden nummertjes die verwezen naar een tekst. De tekst verteld wat er te zien is bij welk nummertje. Door deze vitrines, waar je bij sommige omheen kon lopen, kon je de attributen goed van alle kanten bekijken. Naast de kleine vitrines waar attributen in stonden, waren er ook hele grote vitrines waarin zich scenes afspeelden. Zo was er bijvoorbeeld een vitrine waarin ze lieten zien hoe een pottenbakken toen werkte. Er zit een pop in de vitrine die dit beroep uitbeeld. In de vitrine vind je ook meteen potten uit de Griekse periode. Ook was aan alle kanten op de afdeling wat te zien. Er is ook heel goed rekening gehouden met de vormgeving. Op de afdeling van de Grieken was bijvoorbeeld bij de grafstenen de omgeving helemaal aangepast. De muurschilderingen kwamen goed overeen met de attributen. Zo werd zelfs het plateau waarop de grafstenen stonden aangepast op het onderwerp. Als je naar het geheel keek, was het net alsof je bij een oude Griekse begraafplaats stond. Op deze afdeling werd ook rekening gehouden met de Griekse sporthelden. Door middel van een filmpje over de Olympische spelen, kon je zien hoe dat in de Griekse periode gebeurde. Voor de tv was een soort van tribune gebouwd vanwaar je naar de tv kon kijken. Ik vond het heel goed bedacht dat er een tribune is gebouwd, op deze manier krijg je toch een beetje dat stadion gevoel. Ze hebben op deze afdeling echt goed gebruik gemaakt van de omgeving bij de attributen. Op deze manier wordt het ook heel leuk voor kinderen om ernaar te kijken. De omgeving is namelijk ook op een makkelijke kinderlijke manier aangepast. Ook het gebruik van vitrines, vooral de grote vitrines waarin een beroep wordt uitgebeeld is denk ik heel leuk voor kinderen. Het is net of ze even in het leven kijken van een pottenbakker uit die tijd, ik denk dat het op deze manier ook veel begrijpelijker is. Als je zegt dat iets met de hand gemaakt wordt, dan heeft een kind daar niet meteen een voorstelling bij, op deze manier krijgen ze die voorstelling er wel bij.
Etrusken De Griekse manier van tentoonstelling werd op de Etruskische afdeling doorgevoerd. Dit vond ik zelf heel overzichtelijk. Op de manier worden alles afdelingen samen ook een geheel, ondanks dat ze een ander thema hebben. Op de Etruskische afdeling vond je onder andere: -‐ graftombes -‐ spiegeltje -‐ sierraden -‐ vaatwerk de sierraden, het spiegeltje en het vaatwerk stond allemaal in vitrines. Net als bij de Griekse afdeling werd ook hier alles met nummertjes verwezen naar het bijschrift. Het spiegeltje vond ik wel heel bijzonder om te zien. Dit spiegeltje vertoont op de achterkant in beeldtaal een verhaal over Paris. Het leukste vond ik dat de graftombes niet in vitrines stonden. Ze zijn al zo oud, maar toch staan ze bijna binnen handbereik. Of dit voor schoolkinderen veilig is vraag ik me wel af. Maar doordat het niet in vitrines staat wordt het voor kinderen natuurlijk wel heel interessant. Ik vond wel dat er op deze afdeling minder werd gespeeld met de omgeving. Daardoor vinden kinderen denk ik de Griekse afdeling leuker om te zien. De attributen in de Etruskische afdeling zijn misschien voor kinderen wel leuker, zoals de sierraden. De bijschriften bij de attributen zijn wel heel duidelijk, maar voor kinderen denk ik moeilijk te begrijpen. Wel heb ik gezien en gelezen dat kinderen met een audiotour door het museum kunnen, op de manier krijgen ze rondleiding met tekst die speciaal voor kinderen gemaakt is, langs de oude Egyptenaren en de Grieken. Romeins De Romeinse afdeling vond ik net weer even anders dan de Griekse en Etruskische. Voor mijn gevoel was deze ruimte veel groter, strakker en moderner. Ik denk dat het voordeel van deze verandering is dat mensen even wat anders zien. Het is op deze manier niet eentonig en het blijft interessant. Op de Romeinse afdeling was onder andere te zien: -‐ grafstenen -‐ insula -‐ keizers Wat mij heel erg aansprak waren de keizerbeelden. Ze stonden niet in vitrines maar waren in een halve cirkel naast elkaar opgesteld. Als je ervoor stond waren de beelden zo groot, dat ik er echt van onder de indruk was. Deze keizerbeelden hadden vaak het lichaam van een held en het hoofd van de keizer.
Ik denk dat ook deze beelden net als de graftombes bij de Etruskische afdeling interessant zijn voor kinderen, omdat ze niet in vitrines staan en ze heel groot zijn. Deze afdeling is denk ik voor kinderen het minst leuk. De omgeving wordt niet meer zo sterk aangepast als bij de Grieken waar ze nog een hele tribune erbij bouwden. Net als op de andere afdelingen is ook deze afdeling geschikt voor klassen. Er is veel ruimte in het museum en alles staat veilig opgesteld. Er wordt veel rekening gehouden met kinderen. Egytpe De Egyptische afdeling vond ik heel indrukwekkend. Het was net alsof je in een hele andere wereld terecht kwam. Er werd wel weer op dezelfde manier gepresenteerd, door middel van vitrinekasten en grote vitrines waarin zich een soort verhaal afspeelt. De sierraden werden hier op omhoog staande bordjes gepresenteerd. In een van de grote vitrinekasten werd een Egyptisch interieur gepresenteerd, ook hierbij waren weer poppen aanwezig. Voor kinderen vind ik dit wel heel leuk gemaakt. Door deze speelse manier van presenteren, kunnen kinderen zich beter inleven in het onderwerp. Wat ook een heel leuk detail was en ook heel leerzaam voor bijvoorbeeld klassen, was de wereldkaart met daarin voorwerpen die werden afgebeeld op de plaats waar ze ook daadwerkelijk vandaan komen. Als je verder liep op de Egyptische afdeling kwam je bij een soort nis waar je in kon en waar allemaal reliëfs uit een grafkapel hingen. In de nis was het licht blauw waardoor je de reliëfs heel goed kon zien. Het licht maakte de nis ook heel spannend, het was er namelijk veel donkerder dan in de rest van het museum. De reliëfs zaten allemaal achter glas. De nis zelf leek een namaak van een grafkelder, maar dan wat moderner. De nis had ook pilaren. Zelf vond ik dit onderdeel heel indrukwekkend. Ik denk dat dit ook een heel leuk onderdeel is voor schoolkinderen. Het is alleen niet zo groot dat iedereen er in kan, maar dit maakt het misschien ook wel spannend dat leerlingen er met kleine groepjes in kunnen. Ook waren er farao’s met een eigen vitrine. De naam van de farao stond boven de vitrine en in de vitrine stonden spullen die bij zijn graf gevonden zijn. Een voorbeeld hiervan is: Achnaton: -‐ Beelden -‐ Vazen -‐ Scherven -‐ Stenen -‐ Stukken uit een muur -‐ penselen De Egyptische afdeling was heel groot. Aan het einde van deze afdeling kwam je bij grote vitrines waarin allemaal mummies en sarcofagen lagen. Naast deze mummies en
sarcofagen stonden bordjes met daarop informatie. Een van de mummies werd tentoongesteld met toebehoren als: -‐ verband -‐ vaasjes -‐ materialen voor mummificatie Op deze manier is het voor kinderen denk ik ook duidelijk welke materialen er voor het mummificeren gebruikt werd en hoe dit gebeurde. Toegankelijk voor klassen leerlingen van de basisvorming of de bruikbaarheid voor CKV Ik denk dat voor alle afdelingen geld dat de toegankelijkheid voor klassen heel geschikt is. Er is op elke afdeling veel ruimte waar je gemakkelijk met een hele klas terecht kunt. De informatie die word gegeven is denk ik ook bruikbaar voor CKV in hoeverre deze thema’s behandeld worden. Op een eenvoudige en speelse manier worden bepaalde attributen getoond waardoor het voor leerlinge makkelijker is om te begrijpen. Archeotheek De archeotheek was niet meer aanwezig in het museum, dus deze heb ik helaas niet kunnen beoordelen. Wel heb ik gezien dat er op verschillende afdelingen computers stonden waar je volgens mij ook spelenderwijs aan informatie kon komen. Zoals ik ook al had genoemd zijn er wel voor kinderen ook audiotours. Standswandeling De stadwandeling vond ik leuk om te doen, maar ik denk dat het voor een middelbare school wat minder interessant is om te doen. Leerlingen die niet geïnteresseerd zijn in
