Onderzoek en behandeling op de dagbehandeling Hart-long centrum
mca.nl
Inhoudsopgave
Wat kunt u op de dagbehandeling verwachten?
3
Gespecialiseerd behandelteam
3
Uw voorbereiding
4
Wat kunt u op de dag van de ingreep verwachten?
5
Welke ingreep of ingrepen krijgt u?
6
Coronair CT Angiografie (CCTA) met preventie-infuus
6
Hartkatheterisatie (CAG)
6
FFR-meting (Fractional Flow Reserve)
8
Dotterbehandeling (PCI)
8
Implantatie pacemaker of ICD
8
Wissel batterij pacemaker of ICD
9
Gang van zaken na het onderzoek en/of de behandeling
10
Uw vervolgafspraak
10
Uw vragen
11
Colofon Redactie:
hart-long centrum
afdeling communicatie
Vormgeving:
vormgeving MCA
Druk:
Ricoh
Artikelnummer: 167433 / 2015.11 Op alle behandelingen in MCA zijn de algemene voorwaarden van MCA van toepassing, zie www.mca.nl of vraag bij de balie van patiëntenvoorlichting 2
We verwachten u binnenkort voor een onderzoek of behandeling op de dagbehandeling cardiologie van Medisch Centrum Alkmaar (MCA). We vinden het belangrijk dat u antwoord krijgt op al uw vragen en dat alles zo goed mogelijk verloopt. In deze folder vindt u daarom uitleg over de gang van zaken op de dagbehandeling en over de ingreep of ingrepen die u krijgt.
Wat kunt u op de dagbehandeling
Hoe lang blijft u in het ziekenhuis?
verwachten?
Voor een Coronair CT Angiografie (CCTA), een hartkatheterisatie of het vervangen
Na verwijzing door een medisch specialist
van de batterij van een pacemaker of ICD,
van MCA, Gemini Ziekenhuis of het Rode
wordt u voor 1 dag opgenomen op de
Kruis Ziekenhuis (RKZ) kunt u onder
dagbehandeling.
andere voor de volgende onderzoeken
Als alles goed gaat, mag u nog dezelfde
en behandelingen op de dagbehandeling
dag naar huis. Voor een FFR-meting,
terecht:
dotterbehandeling of een pacemaker
• hartkatheterisatie;
of ICD-implantatie blijft u 1 nacht in
• FFR-meting (Fractional Flow Reserve);
het ziekenhuis. Na de ingreep wordt u
• dotterbehandeling;
opgenomen op een verpleegafdeling
• implantatie pacemaker of ICD
binnen het hart-long centrum.
(inwendige defibrillator); • wissel batterij pacemaker of ICD • Coronair CT Angiografie (CCTA) met
Gespecialiseerd behandelteam
preventie-infuus U wordt begeleid en behandeld door Uw arts of andere zorgverlener kruist
een vast team van verpleegkundigen,
verderop in deze folder aan welk(e)
hartfunctielaboranten en artsen.
onderzoek(en) en/of behandeling(en) u
Zij werken in opdracht en onder
krijgt.
verantwoordelijkheid van de medisch specialist die u voor het onderzoek of de behandeling verwijst. 3
Onderzoek en behandeling op de dagbehandeling
Verblijf op de dagbehandeling
U kunt op de dagbehandeling
De dagbehandeling is op werkdagen
gebruikmaken van gratis Wifi.
van 7.15 tot 19.30 uur open. U vindt de dagbehandeling op de tweede verdieping, huisnummer 223. De kortste
Uw voorbereiding
weg naar de afdeling is via de ingang Metiusgracht.
U kunt op de dag van het onderzoek
U ligt op de dagbehandeling niet in een
of behandeling het beste gemakkelijk
bed, maar u zit op een comfortabele stoel.
zittende kleding aantrekken. Voor een
Bent u niet in staat om een aantal uren
goed verloop van het onderzoek of de
op een stoel te zitten? Neem dan contact
behandeling is het verder belangrijk dat u
op met het hartteam, telefoon 072 - 548
geen nagellak of bodylotion gebruikt.
44 93. U wordt dan op een verpleegafdeling
Heeft u koorts?
opgenomen. Als u pas na 19.00 / 19.30
Heeft u de dag voor het onderzoek of
uur naar huis mag, wordt u (tijdelijk)
behandeling koorts (boven de 38 graden),
overgeplaatst naar een verpleegafdeling
dan verzoeken wij u contact op te nemen
binnen het hart-long centrum.
met het secretariaat hartteam, telefoon 072 - 548 44 93.
Geen bezoek U kunt op de dagbehandeling geen
Wat neemt u mee?
bezoek ontvangen. Ook kan uw
U neemt het volgende mee naar het
begeleider/partner helaas niet blijven.
ziekenhuis: • uw afsprakenkaartje
Zorg voor rust op de dagbehandeling
• uw legitimatiebewijs
U deelt de dagbehandeling met andere
• uw medicijnen
patiënten. Niet alle patiënten kunnen
• een ingevuld opnameformulier met
goed tegen drukte. Zorg daarom tijdens uw verblijf op de dagbehandeling voor
eventueel een medicatieoverzicht (verkrijgbaar bij uw apotheek)
rust voor uw medepatiënten: praat niet
• warme sokken
te hard, bel niet te vaak en zet de beltoon
• toiletspullen en nachtkleding als u een
van uw telefoon zacht of uit. 4
nacht in het ziekenhuis blijft
U kunt beter geen waardevolle spullen
Een verpleegkundige haalt u vervolgens
zoals sieraden meenemen. MCA is bij
op en brengt u naar de dagbehandeling.
verlies of diefstal niet aansprakelijk. Zo
Zij legt uit wat u kunt verwachten en u kunt
nodig kunt u alléén op de dagbehandeling
natuurlijk ook zelf al uw vragen stellen. Ze
gebruikmaken van een kluisje.
bereidt u vervolgens voor op de ingreep: • ze controleert uw bloeddruk,
Onder begeleiding naar huis Sommige onderzoeken en behandelingen beïnvloeden de rijvaardigheid. Wilt u daarom van tevoren een begeleider
temperatuur en hartslag • ze maakt zo nodig een hartfilmpje (ECG) • ze brengt zo nodig een infuusnaald in
vragen u na de ingreep naar huis te brengen?
Extra vocht via een infuus Bij een hartkatheterisatie, Coronair
Gereduceerd parkeertarief
CT Angiografie, FFR meting en
Moet uw begeleider door
dotterbehandeling krijgt u een
omstandigheden gedurende uw
contrastmiddel. Het contrastmiddel kan
dagopname meer dan 4 uur in het
een (tijdelijke) achteruitgang van de
ziekenhuis blijven? Dan kan uw
nierfunctie veroorzaken. Voor patiënten
begeleider gebruikmaken van het
met een verminderde nierfunctie treffen
gereduceerde parkeertarief van 6,50
wij daarom voorzorgsmaatregelen. U
euro. Uw begeleider gaat hiervoor met
krijgt voor en na het onderzoek of de
zijn parkeerkaart naar de receptie, die dit
behandeling meerdere uren via een
verder afhandelt.
infuus extra vocht toegediend, zodat het contrastmiddel zo spoedig mogelijk het lichaam weer verlaat.
Wat kunt u op de dag van de ingreep verwachten?
Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen?
U meldt zich op de afgesproken tijd bij de
Als u de bloedverdunnende medicijnen
centrale balie van het hart-long centrum,
acenocoumarol of fenprocoumon
huisnummer 210. Het kan zijn dat u even
gebruikt, wordt er bij u bloed afgenomen.
moet wachten in een dagverblijf.
Dit is noodzakelijk om op de dag van 5
Onderzoek en behandeling op de dagbehandeling
uw behandeling of onderzoek uw
Welke ingreep of ingrepen krijgt u?
INR-waarde te bepalen. Hiervoor gaat u op uw opnamedag eerst naar het
Uw arts of andere zorgverlener kruist
afnamelaboratorium, huisnummer
hieronder aan welke ingreep of ingrepen
035. Deze afdeling is vanaf 08.00 uur
u krijgt. U vindt per ingreep uitleg over
geopend. U heeft voor het bloedprikken
wat u kunt verwachten.
een aanvraagformulier gekregen. Is uw opname voor 08.00 uur? Dan neemt de verpleegkundige van de dagbehandeling
Coronair CT Angiografie (CCTA) met CIN
bloed bij u af.
preventie-infuus
De ingreep
Voor meer informatie over deze ingreep
De ingreep vindt plaats op 1 van de 2
verwijzen wij u naar de folder ‘CCTA
hartkatheterisatiekamers tegenover de
(Coronair CT Angiografie) ’ die u van ons
dagbehandeling. Als u aan de beurt
heeft ontvangen.
bent, brengt een verpleegkundige u in een operatiejasje er naar toe. De katheterisatiekamer is een operatiekamer
Hartkatheterisatie (CAG)
waar steriel gewerkt wordt. De arts die de ingreep uitvoert en de gespecialiseerde
Een hartkatheterisatie wordt gedaan bij:
hartfunctielaboranten die assisteren,
• pijn op de borst
dragen daarom steriele uniformen.
• een hartklepaandoening • omdat u een hartinfarct heeft gehad
Hoe laat u precies aan de beurt bent,
Met een hartkatheterisatie kunnen
is moeilijk te zeggen. Dit komt doordat
eventuele vernauwingen in de
tussen de geplande ingrepen door
kransslagaders rond het hart opgespoord
ook acute patiënten onderzocht of
worden. U krijgt eerst een kleine
behandeld moeten worden.
verdovende prik op de plek waar de katheter (dun slangetje) ingebracht wordt. Meestal in de rechterpols, maar eventueel ook in de linkerpols of in de lies. De
6
cardioloog maakt vervolgens een gaatje
hartkatheterisatiekamer de (voorlopige)
in de slagader en brengt de katheter via
uitslag van uw behandelend arts.
dit gaatje naar het hart. Omdat er geen zenuwen in slagaders zitten, is dit niet
Mogelijke bijwerkingen en complicaties
pijnlijk. Wel kunt u het voelen kriebelen.
Doordat tijdens de hartkatheterisatie de
Via de katheter spuit de cardioloog
slagader wordt aangeprikt, is er een reële
vervolgens een kleine hoeveelheid
kans dat u een bloeduitstorting rond de
contrastvloeistof in de kransslagaders.
prikplaats krijgt. De kans is niet groot,
Met röntgenbeelden kunnen
maar het kan verder zijn dat (één van) de
de kransslagaders en eventuele
volgende complicaties optreden:
vernauwingen heel precies in beeld
• afwijkingen van het hartritme
gebracht worden. Om de aangeprikte
• overgevoelige reactie op de
slagader weer te dichten, krijgt u na de
contrastvloeistof
katheterisatie een afdruk-armbandje om
• kramp bij de kransslagader
uw pols. Bij een katheterisatie via de lies,
• vorming van bloedstolsels die een
krijgt u een soort plugje in het gaatje in de slagader. Het onderzoek duurt gemiddeld
hartinfarct of herseninfarct kunnen veroorzaken
45 minuten. Als alles goed gaat, mag u
• overbelasting van de bloedsomloop en
na 2 tot 4 uur na het onderzoek onder
kortademigheid door de hoeveelheid
begeleiding naar huis.
contrastvloeistof • beschadigingen van het bloedvat
Wat voelt u van een hartkatheterisatie? Het kan zijn dat u bij het inspuiten van de
waardoor bloedingen kunnen ontstaan • de kans is echt heel klein, maar het kan
contrastvloeistof een warm gevoel door
zijn dat al ernstig zieke patiënten na een
uw hele lichaam krijgt en/of dat u moet
hartkatheterisatie overlijden
plassen. Krijgt u bij het inspuiten van de contrastvloeistof of gedurende het
Belangrijk! U mag de nacht na het
onderzoek pijn op de borst, dan moet u
onderzoek niet alleen zijn. Mochten
dit direct melden.
er nog verlate complicaties optreden dan is het van belang dat iemand u kan
Uitslag van het onderzoek
helpen.
Meteen na het onderzoek krijgt u op de 7
Onderzoek en behandeling op de dagbehandeling
FFR-meting (Fractional Flow Reserve)
maakt vervolgens een gaatje in de slagader en schuift de katheter voorzichtig
Bij twijfel over de ernst van (eventuele)
naar de vernauwing in de kransslagader.
vernauwingen in de kransslagaders wordt
De dotterbehandeling begint en eindigt
een FFR-meting gedaan. Afhankelijk van
zoals een hartkatheterisatie. Als de plaats
de uitslag is een dotterbehandeling wel
van de vernauwing precies bepaald is,
of niet noodzakelijk. Met een FFR-meting
schuift de cardioloog een flinterdunne
bepaalt de cardioloog nauwkeurig de
metalen draad met een ballonnetje door
reservecapaciteit van de kransslagader.
de katheter tot voorbij de vernauwing. Het
De doorstroming van het bloed voorbij
ballonnetje wordt vervolgens opgeblazen.
de vernauwing wordt in percentages
Omdat het bloedvat hierdoor afgesloten
weergegeven. Via een infuus krijgt u eerst
wordt, kunt u het typische gevoel van
een medicijn. Dit bootst min of meer
pijn op de borst ervaren. De cardioloog
een lichamelijke inspanning na. U kunt
verwijdert vervolgens het ballonnetje
hier even een onaangenaam gevoel van
en plaatst meestal een stent (hol buisje)
krijgen. Het onderzoek duurt ongeveer
waardoor de kransslagader goed open
1 uur. U blijft na een FFR-meting voor
blijft. Het bloed kan daardoor weer goed
observatie één nacht in het ziekenhuis.
door de ader stromen. De behandeling duurt ongeveer één tot anderhalf uur. U blijft na een dotterbehandeling voor
Dotterbehandeling (PCI)
observatie 1 nacht in het ziekenhuis. Wat u van de dotterbehandeling voelt
Een dotterbehandeling kan nodig
en de mogelijke bijwerkingen en
zijn bij ernstige vernauwingen in de
complicaties zijn hetzelfde als bij een
kransslagaders rond het hart. Bij een
hartkatheterisatie (zie hierboven).
dotterbehandeling worden vernauwingen in de kransslagaders wijder gemaakt. U krijgt eerst een kleine verdovende
Implantatie pacemaker of ICD
prik op de plek waar de katheter (dun slangetje) ingebracht wordt. Meestal in
Een pacemaker kan nodig zijn voor
de rechterpols, maar eventueel ook in
ondersteuning van een regelmatig
de linkerpols of in de lies. De cardioloog
hartritme. Een ICD wordt zo nodig
8
geïmplanteerd bij patiënten met
Mogelijke complicaties
gevaarlijke en onvoorspelbare
Het kan zijn dat (één van) de volgende
hartritmestoornissen. Een pacemaker en
complicaties optreden:
een ICD zijn kleine apparaatjes die onder
• nabloeding
de huid geïmplanteerd worden.
• infectie van de wond
Het operatiegebied wordt eerst met
• de pacemaker-elektrode raakt van zijn
een tondeuse onthaard. U krijgt een infuusnaald in uw arm. Via het infuus
plaats • bij het aanprikken van de ader onder
krijgt u eenmalig antibiotica. U wordt
het sleutelbeen kan de long worden
vervolgens plaatselijk verdoofd. De
geraakt, dit kan een ingeklapte long
pacemaker of ICD wordt onder de huid
veroorzaken (pneumothorax)
boven de borstspier geplaatst, meestal
• de pacemaker functioneert niet goed
aan de linkerkant. De cardioloog brengt
• de kans is heel klein, maar het kan zijn
een pacemaker-elektrode in via een
dat door perforatie van de hartwand
ader onder het sleutelbeen en schuift
een bloedophoping ontstaat in het
de elektrode tot in het hart. Afhankelijk
hartzakje
van het type pacemaker krijgt u 1, 2 of 3 draden in het hart. Deze draden zijn verbonden met de pacemaker of de ICD.
Wissel batterij pacemaker of ICD
Na de implantatie van de pacemaker of ICD wordt de wond gehecht en afgedekt
Als de batterij van uw pacemaker of
met een pleister. De ingreep duurt
ICD bijna leeg is, moet deze vervangen
gemiddeld 1 tot 3 uur.
worden. Het operatiegebied wordt eerst
U heeft na de ingreep 2 uur bedrust
met een tondeuse onthaard. U krijgt een
en blijft voor observatie 1 nacht in het
infuusnaald in uw arm. Via het infuus krijgt
ziekenhuis. Als alles goed gaat, kunt u
u antibiotica. Als u op de operatiekamer
in de loop van de volgende dag onder
bent, wordt u plaatselijk verdoofd. De
begeleiding naar huis. Het is belangrijk
cardioloog maakt een kleine snede en
dat u de geopereerde kant eerst nog
vervangt de batterij.
ontziet. U kunt dit nalezen in de leefregels
De wond wordt gehecht en afgedekt met
die u bij uw ontslag meekrijgt.
een pleister. Een pacemaker/ICDtechnicus meet de pacemaker of ICD vervolgens 9
Onderzoek en behandeling op de dagbehandeling
door. De ingreep duurt gemiddeld
Uw ontslag
ongeveer 30 tot 60 minuten. Als alles
U krijgt uw ontslagpapieren van
goed gaat, kunt u na ongeveer 1 à 2
de verpleegkundige. Is er bij u
uur onder begeleiding naar huis. Het is
contrastvloeistof gebruikt? Dan krijgt u
belangrijk dat u de geopereerde kant nog
bij uw ontslagpapieren een aanvraag
ontziet, tot de hechtingen verwijderd zijn.
om bloed af te laten nemen. Dit doet
U kunt dit nalezen in de leefregels die u
u 4 á 5 dagen na het onderzoek of de
bij uw ontslag meekrijgt.
behandeling. U kunt dit doen in het ziekenhuis of bij 1 van de prikposten
Mogelijke complicaties
van Starlet. Het is noodzakelijk om uw
Het kan zijn dat (één van) de volgende
nierfuncties te controleren.
complicaties optreden: • nabloeding • wondinfectie
Uw vervolgafspraak Vóór uw opname heeft de polikliniek uw
Gang van zaken na het onderzoek en/of
vervolgafspraak al doorgegeven. Als u
de behandeling
verhinderd bent, wilt u dit dan tenminste 24 uur van tevoren doorgeven? U kunt
U krijgt na de ingreep eerst iets te eten
dan meteen een nieuwe afspraak maken.
en te drinken. Tussen 11.30 en 13.00 uur
Ook als u uw afspraak wilt verzetten, kunt
wordt ook de lunch verzorgd. Afhankelijk
u dit telefonisch aan ons doorgeven.
van de ingreep kunt u na 2 tot 6 uur
U kunt contact opnemen met het
naar huis, of u blijft nog een nacht in het
secretariaat hartteam.
ziekenhuis. U mag op de dagbehandeling
Dat kan op werkdagen van 8.30 tot 17.00
mobiel bellen. U kunt dus zelf uw
uur, telefoon 072 - 548 44 93.
begeleider bellen als de ingreep achter de rug is. Als u een nacht in het ziekenhuis moet blijven, wordt u meteen na de ingreep of in de loop van de middag/ avond naar een verpleegafdeling van het hart-long centrum gebracht. 10
Uw vragen Met klachten, vragen of voor meer informatie kunt u contact opnemen met het secretariaat hartteam. Dat kan op werkdagen van 8.30 tot 17.00 uur, telefoon 072 - 548 44 93. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de dienstdoende huisarts. Zo nodig overlegt de huisarts met de dienstdoende specialist in het ziekenhuis. Zo draagt u zelf bij aan een veilige
Het helpt om in uw eigen woorden
ingreep
te herhalen, hoe u de instructies en
Het spreekt voor zich dat wij ons uiterste
adviezen heeft begrepen. Zeg het als
best doen om het onderzoek of de
u denkt dat u tegenstrijdige adviezen
behandeling goed en veilig te laten
krijgt. Heeft u nog vragen? Neem dan
verlopen. Uit onderzoek blijkt dat uw
gerust contact met ons op.
actieve betrokkenheid én die van uw
• Het is belangrijk dat u begrijpt wat
naasten, daar ook bij helpen. Door
er gebeurt en waarom. Door te
mee op te letten, vergroot u ook zelf de
vragen, voorkomt u misverstanden en
veiligheid in de zorg. We helpen u met
verkeerde verwachtingen. Verloopt het
de tips hieronder graag op weg.
onderzoek of de behandeling anders
• Geef alles wat van belang kan zijn van
dan is afgesproken of dan u verwacht?
tevoren door aan uw arts: of u ergens
Laat het ons dan weten. In de folder ‘In
allergisch voor bent bijvoorbeeld of als
gesprek met uw zorgverlener’ vindt u
u een bepaalde ziekte heeft.
tips voor hoe u een gesprek met een
• Volg alle instructies en adviezen
zorgverlener kunt aangaan. U vindt de
voor de voorbereiding goed op. Het
folder op www.mca./patientenfolders
onderzoek of de behandeling kan
of in het folderrek van de balie van
anders misschien niet doorgaan.
patiëntenvoorlichting.
11
Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan 12 1815 JD Alkmaar T 072 - 548 44 44
mca.nl
