Omgevingsplan Zeeland 2012-2018
Vastgesteld door Provinciale Staten van Zeeland op 28 september 2012 Deels herzien door Provinciale Staten van Zeeland op 11 maart 2016
Inhoudsopgave 1. Inleiding en leeswijzer .......................................................................................................... 4 2. Integrale visie op Zeeland .................................................................................................... 5 2.1. Huidig beeld, ontwikkelingen en trends ..................................................................................... 5 2.1.1. Strategische ligging ................................................................................................................. 5 2.1.2. Onderscheidende karakteristiek .............................................................................................. 6 2.2. Opgaven en ambities.................................................................................................................... 7 2.2.1. Duurzame ontwikkeling als vertrekpunt................................................................................... 7 2.2.2. Vernieuwend samenwerken .................................................................................................... 7 2.2.3. Provincie als Stuwende Kracht ............................................................................................... 7 2.3. Visie op Zeeland ........................................................................................................................... 8 2.4. Betekenis voor het Omgevingsplan .......................................................................................... 11 2.5. Taak, rol en strategie Provincie ................................................................................................. 12 2.5.1. Kerntaken van de Provincie Zeeland .................................................................................... 12 2.5.2. Provinciale kernrollen ............................................................................................................ 12 2.5.3. Strategie................................................................................................................................ 13
3. Hoofdlijnen beleid ............................................................................................................... 14 3.1. Sterke economie ......................................................................................................................... 14 3.1.1. Haventerreinen en industrie .................................................................................................. 15 3.1.2. Bedrijventerreinen ................................................................................................................. 18 3.1.3. Nieuwe economische dragers in het landelijk gebied ........................................................... 20 3.1.4. Energie.................................................................................................................................. 22 3.1.5. Transportleidingen ................................................................................................................ 25 3.1.6. Verblijfsrecreatie ................................................................................................................... 27 3.1.7. Dagrecreatie ......................................................................................................................... 30 3.1.8. Voorzieningen ....................................................................................................................... 31 3.1.9. Waterrecreatie en jachthavens ............................................................................................. 33 3.1.10. Landbouw ............................................................................................................................. 35 3.1.11. Aquacultuur ........................................................................................................................... 40 3.1.12. Glastuinbouw ........................................................................................................................ 43 3.1.13. Intensieve veehouderij .......................................................................................................... 45 3.1.14. Visserij, schaal- en schelpdiersector ..................................................................................... 47 3.2. Goed woon- en werkklimaat ...................................................................................................... 48 3.2.1. Woningbouw en herstructurering .......................................................................................... 49 3.2.2. Gezonde leefomgeving ......................................................................................................... 53 3.2.3. Geluid.................................................................................................................................... 54 3.2.4. Luchtkwaliteit ........................................................................................................................ 57 3.2.5. Geur ...................................................................................................................................... 59 3.2.6. Licht en duisternis ................................................................................................................. 60 3.2.7. Externe Veiligheid ................................................................................................................. 61 3.2.8. Afvalstoffen ........................................................................................................................... 62 3.2.9. Hoogwaterveiligheid .............................................................................................................. 63 3.2.10. Medegebruik waterkeringen .................................................................................................. 65 3.3. Water en landelijk gebied met kwaliteit .................................................................................... 67 3.3.1. Oppervlaktewater .................................................................................................................. 68 3.3.2. Grondwater ........................................................................................................................... 72 3.3.3. Kwaliteit en medegebruik natuurgebieden ............................................................................ 74 3.3.4. Landschap en erfgoed .......................................................................................................... 76 3.3.5. Duurzaam gebruik van bodem en diepere ondergrond ......................................................... 79 3.3.6. Archeologie en aardkunde .................................................................................................... 83 3.3.7. Luchtvaart ............................................................................................................................. 84
4. Uitvoeringsagenda .............................................................................................................. 86
2
4.1. Instrumenten en inzet bij kernrollen ......................................................................................... 86 4.1.1. Inzet provinciale verordeningen ............................................................................................ 87 4.2. Vergunningverlening, toezicht, handhaving en monitoring ................................................... 88 4.2.1. Level Playing Field ................................................................................................................ 88 4.2.2. Regionale Uitvoeringsdienst ................................................................................................. 88 4.2.3. Actualiseringsplicht omgevingsvergunning, activiteit milieu .................................................. 88 4.2.4. Kwaliteit................................................................................................................................. 88 4.3. Ruimte voor maatwerk ............................................................................................................... 90 4.3.1. Ruimte voor ruimte ................................................................................................................ 90 4.3.2. Het principe van verevening.................................................................................................. 90 4.3.3. Landschappelijke inpassing .................................................................................................. 90 4.3.4. Ontwikkelen met deskundig advies ....................................................................................... 91 4.4. Gebiedsontwikkeling .................................................................................................................. 92 4.4.1. Gebiedsprogramma's en -projecten ...................................................................................... 92 4.4.2. Grondinstrumentarium .......................................................................................................... 94 4.5. Financieel overzicht ................................................................................................................... 95 4.5.1. Acties met financiële inzet..................................................................................................... 95 4.5.2. Programma's en financiering................................................................................................. 95
5. Bijlagen ................................................................................................................................ 97 5.1. Overzicht operationele doelen en indicatoren ......................................................................... 97 5.2. Overzicht acties en inzet instrumenten .................................................................................. 100 5.3. Kaarten ...................................................................................................................................... 113 5.3.1. Kaart 1 - Havens en bedrijventerreinen............................................................................... 114 5.3.2. Kaart 2 - Energie ................................................................................................................. 115 5.3.3. Kaart 3 - Recreatiekansenkaart .......................................................................................... 116 5.3.4. Kaart 4 - Aquacultuur .......................................................................................................... 117 5.3.5. Kaart 5 - Geluid ................................................................................................................... 118 5.3.6. Kaart 6 - Externe veiligheid ................................................................................................. 119 5.3.7. Kaart 7 - Hoogwaterveiligheid ............................................................................................. 120 5.3.8. Kaart 8 – Waterfunctiekaart ................................................................................................ 121 5.3.9. Kaart 9 – Bodemkaart GGOR ............................................................................................. 122 5.3.10. Kaart 10 – Waterkansenkaart ............................................................................................. 123 5.3.11. Kaart 11 – KRW Grondwaterlichamen ................................................................................ 124 5.3.12. Kaart 12 – Grondwater kwetsbare gebieden en verdrogingsbestrijding .............................. 125 5.3.13. Kaart 13 - EHS en Natura-2000 .......................................................................................... 126 5.3.14. Kaart 14 – Landschap en cultuur ........................................................................................ 127 5.3.15. Kaart 15 – Bodemverontreiniging ........................................................................................ 128 5.3.16. Kaart 16 – Archeologie........................................................................................................ 129 5.3.17. Kaart 17 – Aardkunde ......................................................................................................... 130 5.3.18. Kaart 18 – Luchtvaart .......................................................................................................... 131 5.3.19. Kaart 19 – Ruimtelijke functiekaart ..................................................................................... 132 5.3.20. Kaart 20 – Programmatische Aanpak Stikstof..................................................................... 133 5.3.21. Kaart 21 – Kustfundament Zeeland .................................................................................... 134 5.4. Lijst nieuwe economische dragers (NED's) ........................................................................... 135 5.5. Natuur- en boscompensatie .................................................................................................... 137 5.6. Milieueffectrapportage ............................................................................................................. 138 5.7. Watertoets ................................................................................................................................. 140
3
1. Inleiding en leeswijzer Voor een krachtig Zeeland zijn economische groei,
Economische Agenda, de nota Leefbaarheid en het
ontwikkeling en innovatie nodig. De Provincie Zeeland
Provinciaal Verkeer- en Vervoersplan (PVVP).
draagt daar als regionaal bestuur met eigen taken en verantwoordelijkheden actief aan bij. De Provincie zet in
Het Omgevingsplan begint in hoofdstuk 2 met een
op een sterke economie, een goed woon- en werkklimaat
beschrijving van het startpunt van het beleid, namelijk
en kwaliteit van water en landelijk gebied. In het
hoe Zeeland er op dit moment uit ziet en welke
Omgevingsplan 2012-2018 beschrijft de Provincie wat zij
belangrijke ontwikkelingen er gaande zijn. Na deze
de komende jaren zal doen om Zeeland op deze punten
beschrijving volgen de integrale visie voor de periode tot
vooruit te helpen. Dit Omgevingsplan is onder andere
2018 en de bestuurlijke doelen. Hieruit wordt duidelijk
gebaseerd op het overleg dat in 2010 en 2011 met
waar grote opgaven liggen op het gebied van ruimte,
inwoners, bedrijven, medeoverheden en
milieu, natuur en water.
maatschappelijke organisaties heeft plaatsgevonden. Van 29 maart 2012 tot en met 9 mei 2012 heeft het plan
Iedere inwoner, bedrijf en instelling in Zeeland levert op
ter inzage gelegen. Ruim tachtig personen, bedrijven en
eigen wijze een bijdrage aan de toekomst. Ook de
organisaties hebben met hun zienswijze bijgedragen aan
Provincie Zeeland heeft specifieke eigen taken en
het plan. Ook bij de uitvoering van het Omgevingsplan is
verantwoordelijkheden. Het tweede deel van hoofdstuk 2
een goede samenwerking onmisbaar.
geeft inzicht in de hoofdopgaven, rollen en taken die de Provincie wil oppakken.
Het Omgevingsplan is het provinciaal beleidsplan voor ruimte, milieu, water en natuur en heeft een wettelijke
Na de algemene uitgangspunten, volgt in hoofdstuk 3 het
basis in de Wet ruimtelijke ordening (art. 2.2), Wet
concrete beleid per thema. Dit onderdeel geeft inzicht in
Milieubeheer (art. 4.9) en Waterwet (art. 4.4). Daarnaast
concrete doelstellingen, uitgangspunten en de kaders
ondersteunt het plan economische, sociale en
voor samenwerking en uitvoering. De acties die hieruit
mobiliteitsdoelen, maar het beleid en de financiering voor
naar voren komen en de instrumenten die worden
die onderwerpen worden ook uitgewerkt in de aparte
ingezet, zijn verder uitgewerkt in hoofdstuk 4 en 5, de
beleidsplannen- en agenda's. In het Omgevingsplan
uitvoeringsagenda voor 2012-2018.
wordt daarom op onderdelen verwezen naar de
4
2. Integrale visie op Zeeland 2.1. Huidig beeld, ontwikkelingen en trends
positie in het knooppunt. Belangrijk voor de havens is de overslag van bulk. De overslag van containers is nog
2.1.1.
Strategische ligging
Zeeland ligt in het midden van de Zuidwestelijke Delta en
zeer gering en vraagt ontwikkeling om optimaal in te kunnen blijven spelen op veranderingen in de logistiek.
het stedelijk gebied van Randstad, Brabantse stedenrij en Vlaamse Ruit. Het gebied is uniek door de
Rond de havens in het Sloegebied en de Kanaalzone
strategische ligging aan diep vaarwater, een sterk
liggen concentraties van een goed ontwikkelde
landelijk karakter en de uitgestrekte kust en
(proces)industrie. De industrie is relatief sterk en de
deltawateren.
toekomstige potenties zijn groot, vooral op het terrein van Biobased Economy en maintenance. Ook het versterken van de energieproductie geeft kansen. Sterk punt hierbij is de van oudsher sterke relatie tussen havens, industrie en energieproductie vanwege de aanvoer van grondstoffen via diep vaarwater. Sterk landelijk karakter Het sterk landelijke karakter zorgt ervoor dat Zeeland onderscheidend is van het omliggende stedelijke gebied. Openheid, grootschalige polders, verspreid liggende natuurgebieden, vruchtbare kleigronden met veel landbouw en wonen in dorpen en het landelijke gebied bepalen het karakter. Ongeveer de helft van de landoppervlakte van de provincie bestaat uit landbouw. Binnen de landbouw is akkerbouw de belangrijkste bedrijfstak. Daarnaast zijn de intensieve teelten en veehouderij van belang. De komende jaren echter vragen veranderingen in markt en landbouwbeleid om ingrijpende aanpassingen van de landbouw. Dit geeft kansen voor nieuwe producten, schaalvergroting en verbreding. Bij het landelijke karakter hoort ook het wonen in het
Strategische ligging van Zeeland
landelijke gebied. In Zeeland woont bijna de helft van de bevolking in het landelijke gebied in dorpen tot 5000
Ligging aan diep vaarwater
inwoners. Slechts een derde van de bevolking woont in
Met de ligging aan diep water en de goede
de vier grotere steden. Op de meeste plaatsen is de
achterlandverbindingen over water liggen de havens in
kwaliteit van de woonomgeving hoog.
Zeeland als een knooppunt in het havennetwerk van het deltagebied. Belangrijk zijn de waterverbindingen met
Bijzondere aandacht is nodig voor veranderingen in de
Rotterdam, Antwerpen, Zeebrugge, Gent en het verdere
bevolking door minder groei, vergrijzing, ontgroening en
achterland. Hierdoor liggen er kansen op het gebied van
de toenemende trek naar de steden. Van belang hierbij
logistiek en maintenance. Verbetering van capaciteit van
zijn de sterke afname van het aantal mensen in de
enkele sluiscomplexen is essentieel voor een steviger
leeftijdsgroep 30 – 65 jaar en de sterke toename van het
5
aantal ouderen. Hierdoor nemen de beroepsbevolking en
oudsher worden de Deltawateren ook gebruikt voor
het aantal gezinnen met kinderen sterk af en ontstaan er
visserij en de schaal en schelpdiersector. De meer
flinke verschuivingen in vraag en aanbod op het gebied
extensieve en duurzame vormen passen steeds beter.
van arbeidsmarkt, woningvoorraad en voorzieningen. Het
Innovatie blijft echter nodig. Daarnaast bezitten de
tempo en de omvang van deze veranderingen verschillen
wateren brakke en zoute natuurwaarden van
per regio. Vanwege de impact vraagt dit wel om tijdige en
internationaal statuur. De natuurwaarden staan echter
ingrijpende aanpassingen in omvang en kwaliteit van
sterk onder druk en vragen nadrukkelijk om een
arbeidsmarkt, woningvoorraad, voorzieningen en
zorgvuldige bescherming. Aanvullend daarop is er
bereikbaarheid. Dit voor behoud van leefbaarheid en
versterking nodig van het areaal intergetijdegebied en
aantrekkelijkheid van steden, dorpen en het landelijke
verbetering van de ecologische kwaliteit. Verbetering
gebied.
hiervan geeft meer ruimte voor ontwikkeling. De recreatieve aantrekkelijkheid van de wateren is in
400000
combinatie met de kust erg groot. Langs de kust en
380000
vooral aan de randen van de noordelijke deltawateren 360000
liggen veel recreatiegebieden, jachthavens en locaties voor actieve watersporten. Behoud van recreatieve
340000
aantrekkelijkheid vraagt om versterking van
320000
omgevingskwaliteiten, innovatie in de uiteenlopende 300000
2038 2035 2032 2029 2026 2023 2020 2017 2014 2011 2008 2005 2002 1999 1996 1993 1990 prognose 2012
waarneming
Ontwikkeling bevolking Zeeland (1990 – 2038)
Uitgestrekte kust en Deltawateren De uitgestrekte kust en de Deltawateren maken Zeeland aantrekkelijk voor de omliggende stedelijke omgeving. De combinatie van zee, strand, robuuste duinen en verschillende Deltawateren met natuur, recreatie en wonen is sterk. De Deltawateren nemen ook een groot deel van de oppervlakte in beslag. Door klimaatontwikkelingen moet
producten en ruimte voor nieuwe ontwikkelingen.
Top 10 Recreatieactiviteiten in Zeeland 1. Strandwandeling / uitwaaien
86%
2. Strand voor zonnebaden
52%
3. Funshoppen / winkelen
51%
4. Bar / café
50%
5. Wandelen
50%
6. Gastronomisch / restaurant
49%
7. (Historische) bezienswaardigheden
47%
8. Natuurgebied / bos
43%
9. Fietsen
41%
10. Museum
22%
rekening worden gehouden met zeespiegelstijging en verhoogde rivierafvoeren. Een voortdurende inspanning waarborgen. De Deltawateren kunnen nodig zijn voor
Het gebruik van de kust en deltawateren is veel Deel van recreanten dat de activiteit onderneemt omvattend. Veel past door de juiste combinaties, maar (2010, NBTC) soms zijn er scherpe keuzes nodig. Vooral bescherming
opvang van rivierwater bij extremen. Dit vraagt de
en herstel van natuurwaarden en een meer dynamisch
komende jaren om aanpassingen in het systeem en het
omgaan met de kust en deltawateren hebben extra
gebruik. Dat geldt ook voor de economische en
aandacht nodig.
is nodig om de veiligheid tegen overstromingen te
ecologische ontwikkeling van de Deltawateren. In het
Onderscheidende karakteristiek
Uitvoeringsprogramma Zuidwestelijke Delta zijn deze
2.1.2.
aanpassingen beschreven. De rivieren en kanalen zijn
Zeeland is door de schaal, lage bevolkingsdichtheid en
van groot belang voor de scheepvaart vanwege de
(eilanden)structuur in geografisch en bestuurlijk opzicht
bereikbaarheid van zee tot diep landinwaarts. Van
anders dan de meeste omliggende gebieden. Binnen
6
Zeeland liggen zeer verschillende regio’s, die door water
sectoren een belangrijke basis. Het gaat dan met name
worden gescheiden en ingedeeld zijn in de dertien
om biobased economy, procesindustrie, maintenance,
Zeeuwse gemeenten. Ook ontbreken in Zeeland de grote
havens, logistiek, energie, innovatieve landbouw, visserij
steden. De bijzondere positie en potenties van Zeeland,
en aquacultuur en recreatie en toerisme. Het samenspel
kenmerken en onderscheidende karakteristiek, geven
van de vier grotere Zeeuwse steden (de Z4: Goes,
een sterk concurrerend en aantrekkelijk vestigingsklimaat
Middelburg, Vlissingen en Terneuzen) moet leiden tot
op het gebied van wonen, bedrijvigheid en recreatie. Het
een dragend en stuwend netwerk.
verder versterken hiervan vraagt om het doorzetten van bijpassende ontwikkelingen en geeft nieuwe uitdagende
Benutten onderscheidende kracht
kansen.
Het optimaal benutten van de potentie en kernkwaliteiten
Daarnaast liggen er ook een aantal specifieke opgaven
van Zeeland speelt daarbij een grote rol. Deze liggen
op het gebied van de Deltawateren, de woningvoorraad,
besloten in de omgeving, de ligging aan zee, de mensen
voorzieningen en leefbaarheid. Aanpak hiervan is nodig
en de daarmee samenhangende beeldbepalende
voor een stevig fundament en een duurzame toekomst.
economische sectoren. In het hart van de grote havengebieden van de Rijn-Maas-Schelde Delta
2.2. Opgaven en ambities
(Rotterdam, Antwerpen, Gent, Zeebrugge) heeft Zeeland sterke banden met de Vlaamse steden, West-Brabant en
2.2.1.
Duurzame ontwikkeling als vertrekpunt
de zuidvleugel van de Randstad. Samen vormt dit het
Evenwichtig, duurzaam en innovatief
hoefijzer rond Zeeland. De Provincie wil de bijzondere
De Provincie wil Zeeland duurzaam verder ontwikkelen
positie en potentie van Zeeland verder versterken en tot
door aan te sluiten op de behoeften van het heden
ontwikkeling brengen.
zonder het vermogen van toekomstige generaties om in
Vernieuwend samenwerken
hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen.
2.2.2.
De Provincie vertaalt dit in een lange termijn perspectief
Deze wenselijke duurzame ontwikkeling vraagt om een
door te kiezen voor een evenwichtige en duurzame
integrale aanpak en innovatief denken in systemen. De
ontwikkeling van economie, vestigingsklimaat en
Provincie stimuleert vernieuwende
ruimtelijke kwaliteit.
samenwerkingsverbanden door samen mét burgers,
Voor het versterken van de economische veerkracht van
(mede)overheden, onderwijs- en kennisinstellingen,
Zeeland wil de Provincie ook het gebruik van energie en
bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties een
grondstoffen uit hernieuwbare bronnen bevorderen en
bijdrage te leveren aan een evenwichtige duurzame
gelijktijdig streven naar het sluiten van kringlopen van
ontwikkeling, ieder vanuit hun rol en
water en grondstoffen op lokaal tot regionaal
verantwoordelijkheden. Een voorbeeld hiervan is
schaalniveau.
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Dit
Verder wil de Provincie de economische groei en
stimuleert economische groei door kostenbesparing en
veerkracht versterken door in te zetten op innovatie en
het vergroten van kansen op innovatie én vermindert de
het scheppen van een gunstig klimaat voor onderzoek en
druk op ruimte en milieu. Vernieuwende
experiment. De bewoners en gebruikers staan centraal
samenwerkingsverbanden leiden tot een hogere
bij het ontwerpen en inrichten van de ruimte en de
inhoudelijke kwaliteit, meer draagvlak en legitimiteit en
sociale omgeving evenals het betrekken van 'jong en
een hogere effectiviteit.
oud' bij toekomstige ontwikkelingen. 2.2.3.
Provincie als Stuwende Kracht
Sterke economische sectoren als basis
In de verschillende beleidsnota's, in programma's en
Voor een concurrerende en duurzame economische
projecten en als samenwerkingspartner wil de Provincie
ontwikkeling vormen de sterke Zeeuwse economische
optreden als 'Stuwende Kracht' door te werken vanuit
7
een visie en door beleid richting en randvoorwaarden te
dustrie en logistiek in Zeeland vormen een relatief krach-
geven aan ontwikkelingen. Daarbij zijn het uiteindelijk
tige sector met grote potenties op het gebied van bioba-
vooral de bedrijven (ondernemers én werknemers),
sed economy en maintenance. Dit wordt onder meer ver-
maatschappelijke organisaties en instellingen en burgers
oorzaakt door de ligging aan zee en de goede achter-
die in de praktijk van alledag de ontwikkelingen vorm
landverbindingen via water, buisleiding, weg en spoor.
moeten geven. De Provincie Zeeland draagt met de visie een beeld uit van kansen die de komende jaren in Zeeland spelen, inspireert om deze kansen te pakken en wil bestaande initiatieven benutten. De visie is de basis om het gesprek met partijen in Zeeland aan te gaan en richt zich op de periode 2012-2018. Voor de langere termijn wil de Provincie in brede maatschappelijke samenspraak de toekomst van Zeeland verder bekijken.
2.3. Visie op Zeeland Zeeland is een eilandenrijk, een dynamisch Deltagebied. Het is van elkaar en de rest van de wereld gescheiden
Het landelijk karakter onderscheidt Zeeland van het om-
door diepe zeearmen en wateren, maar verbonden door
liggende stedelijk gebied. Openheid, grootschalige pol-
dijken, tunnels, bruggen en de Deltawerken. Zeeland ligt
ders, verspreid liggende natuurgebieden, vruchtbare klei-
in het midden van de Zuidwestelijke Delta en grenst aan
gronden met veel landbouw en wonen in dorpen en het
het stedelijk gebied van de Randstad, de Brabantse ste-
landelijk gebied bepalen het waardevolle karakter van
denrij en de Vlaamse steden. De ligging van Zeeland
Zeeland. In Zeeland woont bijna de helft van de ruim
maakt de provincie uniek en is allesbepalend voor het
380.000 inwoners in het landelijk gebied in dorpen tot
landschap, voor het karakter van de bevolking, voor het
5.000 inwoners. Slechts een derde van de bevolking
gebruik van het land en voor de economie.
woont in één van de vier grotere steden. Zorg, onderwijs, sport, cultuur, werk en religie zijn belangrijk voor het sociale leven van de Zeeuwen en de leefbaarheid van Zeeland. Naast de economische aspecten is leefbaarheid de basis voor een goed vestigingsklimaat. De bevolkingsgroei is de laatste jaren afgenomen en nadert het omslagpunt. Veranderingen in de bevolkingsopbouw zorgen voor minder groei en op regionaal niveau zelfs tot krimp, vergrijzing, ontgroening en een toenemende trek naar de steden. Dit betekent ook een verschuiving op het gebied van de arbeidsmarkt, de woningvoorraad en (de bereikbaarheid van) voorzieningen. In
Met de ligging aan diep water en de goede achterland-
Zeeland heeft elk gebied haar eigen kenmerken, kwalitei-
verbindingen liggen de havens in Zeeland als knooppunt
ten en aandachtspunten. Zeeland heeft ook geen echte
in het havennetwerk van het Deltagebied. De havens, in-
centrumstad of centrumgemeente, waar grootschalige voorzieningen zijn gecentraliseerd. Daar is Zeeland te
8
wijdvertakt voor. Er is sprake van steden en kernen met wisselende clusters van voorzieningen. De diversiteit is een kracht van Zeeland en vraagt tegelijkertijd om een vindingrijke houding. De vele en verschillende kenmerken die bij elkaar Zeeland zo bijzonder maken, bieden een handvat om te werken aan regio's die elkaar aanvullen en versterken en samen de Zeeuwse identiteit vormen.
De Deltawateren nemen een groot deel van Zeeland in beslag. De relatie van de Zeeuwen met het water is een haat-liefde verhouding. De enorme dijken en de Deltawerken zijn een teken van de bescherming tegen het water. Veiligheid is belangrijk. Tegelijkertijd is het besef gegroeid dat de zee niet alleen goed is voor de van oudsher aanwezige visserij en schaal- en schelpdiersector, maar tevens mogelijkheden biedt voor nieuwe vormen van natuur, aquacultuur, havenactiviteiten, recreatie, cultuur en sport. De Zeeuwse wateren bezitten brakke en zoute natuurwaarden van internationaal belang. Tevens vormt het water in combinatie met de kust een hoge recreatieve aantrekkelijkheid vanwege de stranden, recreatiegebieden, jachthavens en locaties voor actieve watersporten. Door de wisselwerking tussen zee en land zijn unieke kwaliteiten en ontwikkelingen ontstaan. Door toekomstige klimaatontwikkelingen gaat dit proces onverminderd voort.
"Het Zeeuws Verlangen voor 2040 is een florerende netwerksamenleving en een netwerkeconomie met een sterke sociale samenhang, ondersteund door een faciliterende overheid. Daardoor krijgen sociale en technologische innovaties de ruimte. Dit versterkt de samenwerking tussen burgers, maatschappelijke organisaties, ondernemers, kennisinstellingen en overheden. Deze samenwerking is gericht op het gezamenlijke belang: een actieve, gezonde en open samenleving, gebaseerd op de eigen kracht en waarden". (Zeeland 2040) Zeeland zet in op het optimaal benutten en uitbouwen van haar kernkwaliteiten. De havens, de bedrijven, de landbouw en de recreatie vormen de economische motor van Zeeland. De Provincie Zeeland wil er voor zorgen dat deze motor op volle toeren blijft draaien. Voor de havens en overige bedrijvigheid liggen er kansen voor biobased en circulaire economie, maintenance, energie en logistiek. Hierbij moet ruimte zijn voor zowel kleinschalige initiatieven als grootschalige ontwikkelingen op goede en duurzame locaties. De landbouw ontwikkelt zich verder in
9
haar grootschaligheid, maar richt zich ook op nichemark-
Het behouden en versterken van landschappelijke kwali-
ten, aquacultuur en streekproducten. Wat betreft recrea-
teiten, natuur en de Deltawateren liggen aan de basis
tie wordt ingezet op kwaliteitsverbetering, innovatie en de
van een dynamisch en veelzijdig Zeeland. Waardevolle
koppeling met de toekomstige vraag vanuit de markt.
delen worden beschermd, maar grote delen van het landschap kunnen mee veranderen met de ontwikkelingen in
Een goede ontsluiting en achterlandverbindingen zijn van
de samenleving. Steeds meer dringt het besef door dat
cruciaal belang om de economische ontwikkelingen in
Zeeland heel veel natuurlijk kapitaal heeft dat er om
Zeeland te faciliteren. Dit uit zich niet alleen in de vorm
vraagt te worden verbonden. Daarbij is het in het voor-
van diep vaarwater, spoor en het wegennet. Ook een ex-
deel van Zeeland dat de huidige wereldthema’s, zoals kli-
cellent digitaal, sociaal en zakelijk netwerk is een voor-
maat, veiligheid, water, energie en voedsel, hier een
waarde om de verbondenheid met omliggende steden te
goede voedingsbodem vinden.
versterken; afstand wordt zo een relatief begrip. Deze fysieke en digitale verbindingen zijn bovendien cruciaal voor de inwoners om deel te nemen in het sociaal verkeer en gebruik te maken van voorzieningen.
Samen met de andere overheden en de samenleving zoekt de Provincie naar mogelijkheden om het Zeeuws verlangen te verwezenlijken. Het blijft daarbij belangrijk om vanuit de eigen kwaliteit de verbindingen en de saInnovatie vindt plaats op bedrijventerreinen, in de ener-
menwerking met de grote stedelijke regio's vorm te ge-
gievoorziening, de landbouw en de recreatie, maar ook in
ven. Voor de samenwerking binnen en buiten Zeeland
de samenleving. Om innovatie te bewerkstelligen, werkt
zijn maatwerk, ruimte voor eigen initiatief en een geza-
Zeeland aan een goede onderwijs- en onderzoeksstruc-
menlijke verantwoordelijkheid sleutelwoorden. De Provin-
tuur. De steden en kernen vormen het dragend netwerk
cie werkt op regionaal en provinciaal niveau en gebruikt
om dit te garanderen. Elke stad en elke kern heeft haar
daarbij verschillende middelen. Het gaat dan bijvoorbeeld
eigen kwaliteiten en zij stemmen deze onderling op el-
om wettelijke mogelijkheden ter bescherming van de
kaar af. Hierbij is aandacht voor de toekomstige bevol-
Zeeuwse kernkwaliteiten, subsidiekaders en fondsen om
kingsontwikkelingen in Zeeland en de gevolgen die dit
innovatie en eigen initiatief te stimuleren of menskracht in
heeft voor de woningmarkt, voorzieningen en de gezond-
te zetten voor kennis en samenwerking.
heidszorg.
10
2.4. Betekenis voor het Omgevingsplan
Bloeien op Land en in Zee: is niet alleen zichtbaar in de
De Provincie wil de kernkwaliteiten van Zeeland verder benutten, (h)erkennen en versterken. Het karakter van verschillende delen van Zeeland, met sterke, beeldbepalende economische sectoren en eigenheid van de omgeving, is daarvoor de basis. Dit uitgangspunt is in het Omgevingsplan uitgewerkt in de drie deelgebieden: Produceren op Land aan Zee: dit is het gebied waar de economische motor op volle toeren draait. De kwaliteit van de zeehavens is de verbondenheid met diep vaarwater en goede verbinding met omliggende regio's (via spoor, weg en buisleiding). Veel kansen zijn te herkennen voor biobased economie, maintenance, energie, logistiek. De zeehavens en industriegebieden hebben een rol in de verwerking en doorvoer van producten uit het deelgebied "Bloeien op Land en in Zee". De vier regiosteden in Zeeland (Z4) spelen hier een belangrijke rol in en zorgen voor een goed woon-, werk- en leefklimaat. Samen hebben de steden de functie als stuwend en dragend netwerk voor de provincie. Elke stad is hierin aanvullend en versterkend aan de ander. De Provincie zet in op het stimuleren van bedrijven om kansen te pakken en hen ruimte te geven voor verdere ontwikkeling op optimale locaties. Beleven van Land en Zee: wordt gekenmerkt door de strook land waar land en zee letterlijk samenkomen. Het gebied heeft een belangrijke functie voor ontspanning en recreatie. Samen met het deelgebied "Bloeien op Land
vorm van landbouw, aquacultuur, visserij en kleinere woonkernen en de daarbij passende rust en ruimte. Ook zijn bedrijvigheid en ondernemerschap kernwaarden van de streek. De synergie tussen 'Produceren op Land aan Zee' en 'Bloeien op Land en in Zee' is van groot belang voor Zeeland (achterlandverbindingen, biobased economie, enz.). Bovendien bieden de rust, ruimte, landschap en cultuurhistorie een belangrijke aanvulling op 'Beleven van Land en Zee'. Ook heeft het gebied een belangrijke functie als grensgebied van Zeeland in de Zuidwestelijke Delta. Kansen liggen enerzijds in productspecificatie zoals aquacultuur, biobased economie, nicheteelten en streekproducten. Anderzijds biedt het gebied kansen voor grootschalige akkerbouw. Het gebied als woongebied heeft bijzondere kwaliteiten waarbij elke kern haar eigen karakter heeft. Het leefbaar houden van dit gebied in tijden van demografische verandering vergt specifieke aandacht.
en in Zee" vormt dit gebied het 'Central Park' voor de omliggende regio in de Zuidwestelijke Delta. De kwaliteit van het gebied is gelegen in de mooie stranden en mooie natuur en landschap. De Zeeuwse steden bieden aanvullend hierop de voorzieningen en de dorpen geven met elk hun eigen kwaliteiten een identiteit aan de streek. De aanwezige kwaliteiten bieden veel kansen voor de ontwikkeling van recreatie, sport, cultuur, zorgeconomie en toerisme. Differentiatie en kwaliteitsverbetering zijn sleu-
De drie gebieden Produceren, Beleven en Bloeien onderscheiden zich in benaderingswijze van economie, omgeving en mens. Elk gebied heeft daarmee haar eigen unieke kwaliteiten, maar is tevens onlosmakelijk verbonden met de andere gebieden. Ontwikkelingen op één locatie hebben gevolgen voor een andere. Deze uitgangspunten vormen het kader voor de verdere beleidsvorming van de voorliggende herziening.
telwoorden waar ook de Provincie een sturende rol in wil spelen.
11
2.5. Taak, rol en strategie Provincie
tussen de steden, bewaken van kwaliteit van veiligheid, lucht, natuur, water en milieu en stimuleren van
2.5.1.
Kerntaken van de Provincie Zeeland
De Provincie Zeeland heeft in het kader van de
intergemeentelijke samenwerking voor behoud van een goed voorzieningenniveau.
kerntakendiscussie gekozen voor een duidelijk profiel. De Provincie richt zich op het ruimtelijk-economisch
3. De Provincie als ontwikkelaar en investeerder.
domein, cultuur en de bovengemeentelijke sociale
Deze rol heeft betrekking op het selectief en krachtig
infrastructuur en zij ontwikkelt zich verder in haar rol als
(mee-)investeren in ontwikkelingen. Dit kan door zelf
gebiedsontwikkelaar op bovengemeentelijke opgaven. Bij
leiding te geven aan regionale investeringsopgaven of
specifieke en voor de Zeeuwse samenleving belangrijke
door mee te investeren in majeure projecten van
thema’s is de Provincie gebiedsautoriteit wanneer er
regionaal belang van anderen. Dat kan door middel van
sprake is van een bovengemeentelijk en/of provinciaal
participatie, het geven van subsidies, maar ook door het
belang. In overleg met de gemeente kan de Provincie in
beschikbaar stellen van kennis en kunde.
het sociale domein taken oppakken, maar stelt daarbij
Voorbeelden in het omgevingsbeleid zijn gebiedsgerichte
geen nieuwe voorwaarden.
projecten zoals Waterdunen, Kanaalzone, en realisatie van de Ecologisch Hoofdstructuur.
2.5.2.
Provinciale kernrollen
Voor een duidelijke positionering van de Provincie
4. De Provincie als belangenbehartiger.
Zeeland ten opzichte van de omgeving is het van belang
Deze rol heeft betrekking op het integraal behartigen van
duidelijk te zijn in de rol die de Provincie kan of moet
alle belangen van het gebied en het voeren van lobby:
vervullen. De toegevoegde waarde van de Provincie
het bestuurlijke vermogen om het belang van Zeeland te
komt samen in de volgende kernrollen:
vertegenwoordigen in Brussel, Den Haag, de RijnSchelde Delta en via diverse andere bestuurlijke
1. De Provincie als beleidsbepaler en leider.
ingangen.
De Provincie geeft richting aan ontwikkelingen op het
Voorbeelden in het omgevingsbeleid zijn de aansluiting
gebied van ruimte, natuur en economie. Dit door middel
op het topsectorenbeleid van het ministerie van EL&I
van het formuleren van een bovenlokale strategie en het
voor o.a. de logistiek, energie en watersector, benutten
borgen van de realisatie. In deze rol heeft de Provincie
van EU-subsidies voor plattelandsontwikkeling en
Zeeland een sturende, een ontwikkelende en een
landelijke en Europese ondersteuning voor
beschermende inzet.
vernieuwende vormen van waterkeringen.
Voorbeelden in het omgevingsbeleid zijn het ordenen van gebruik van de Deltawateren, de ontwikkelingsvisie
De keuze voor een provinciale rol is niet bij ieder
Kanaalzone en het plattelandsontwikkelingsbeleid en de
onderwerp gelijk. De Provincie geeft daarom per
grensoverschrijdende samenwerking.
beleidsopgave aan wat de aanpak is, welke rol daarbij het beste past en welke instrumenten het meest geschikt
2. De Provincie als kwaliteitsbewaker en
zijn om invulling te geven aan de opgave.
scheidsrechter. Deze rol heeft betrekking op het beschermen van de
Omdat de Provincie ook wil samenwerken met burgers,
kwaliteit van het milieu, de natuur en de ruimte, het
(mede)overheden, onderwijs- en kennisinstellingen,
managen van allerhande verdelingsvraagstukken, maar
bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties wordt
ook op het houden van toezicht en handhaving.
naast de eigen rol en taken, ook beschreven wat van
Voorbeelden in het omgevingsbeleid zijn voorkomen van
deze samenwerkende partijen wordt verwacht.
ongewenste concurrentie om bewoners en bedrijven
12
2.5.3.
Strategie
Naast het bewust kiezen voor een provinciale rol om
Realisatie 5.
kerntaken uit te voeren, is het ook van belang om op een zo efficiënt mogelijke manier te werken. Om dat te
Alle acties worden geacht haalbaar en betaalbaar te zijn binnen de plantermijn.
6.
Voortgang en effectiviteit worden aan het begin,
bereiken worden in het omgevingsplan de volgende
halverwege en na afloop van de plantermijn
uitgangspunten gehanteerd:
geëvalueerd. Als op onderdelen onvoldoende voortgang wordt geboekt, worden doel en aanpak
Taakverdeling 1.
2.
heroverwogen.
De Provincie beperkt zich tot activiteiten die bijdragen aan de provinciale kerntaken zoals die
Toepassing van deze uitgangspunten in het
wettelijk en bestuurlijk door Provinciale Staten zijn
omgevingsplan heeft als direct gevolg dat bij iedere
vastgesteld.
doelstelling wordt aangegeven wat de provinciale inzet
In beleidsvelden waar meerdere overheden taken en
is, welke rol de Provincie vervult, welke acties worden
bevoegdheden hebben, richt de Provincie zich
uitgevoerd en welke instrumenten daarbij worden
primair op afwegingen op het regionale
ingezet. Met partners wordt op een zakelijke manier
schaalniveau.
samengewerkt. Het uitgangspunt is dat samenwerking alleen loont als beide partijen er voordeel bij hebben.
Aanpak
Samenwerking is daarmee geen doel op zich, maar is
3.
altijd gericht op het realiseren van provinciale doelen.
Beleid en acties zijn concreet en helder geformuleerd en voorzien van passend
4.
instrumentarium.
De Provincie verwacht vooral van de Zeeuwse
De Provincie maakt geen beleid voor individuele
gemeenten en het Waterschap Scheldestromen dat zij
personen, bedrijven of gemeenten, maar voor
vanuit hun eigen verantwoordelijkheden maximaal
functionele gebieden, regio's of thema's. Uitvoering
bijdragen aan een duurzame ontwikkeling van Zeeland.
en handhaving van provinciaal beleid en wet- en
De Provincie biedt daarvoor de ruimte in het beleid en
regelgeving richt zich vaak wel op specifieke
gaat uit van samenwerking op basis van open overleg en
personen, bedrijven of gemeenten.
respect voor elkaars belangen.
13
3. Hoofdlijnen beleid 3.1. Sterke economie
gemaakt en verder uitgewerkt. Het Rijk zet in op topsectoren en clusters van nationaal belang. De
De Zeeuwse economie heeft een bijzondere opbouw die
gemeenten richten zich op de lokale economie.
aansluit bij de ligging in de delta. De havens, industrie en logistiek in het Sloegebied en de Kanaalzone benutten
De Provincie is samen met de gemeente
de ligging aan zee en de achterlandverbindingen via
verantwoordelijk voor het realiseren van Europese en
spoor, buisleiding, weg en water. De zee en de
nationale milieudoelstellingen. De Provincie Zeeland ziet
Deltawateren zijn ook het terrein van de schelpdiersector
als kwaliteitsbewaker toe op grote en risicovolle
en visserij. De sector recreatie en toerisme is
bedrijvigheid. De gemeenten richten zich op lichtere
voornamelijk gericht op stranden, duinen en
milieucategorieën. In het landelijk gebied en langs de
deltawateren. Landinwaarts liggen grote
hoofdwegen zorgt de Provincie voor het tegengaan van
landbouwgebieden en bedrijventerreinen.
milieuhinder en veiligheidsrisico's.
Het bevorderen van een gezonde regionale economie is
Prioriteiten
een van de kerntaken van de Provincie. De Provincie
1.
Zeeland neemt daarbij haar positie van middenbestuur in
Beter benutten van havengebieden en bedrijventerreinen
en vervult de rol van beleidsbepaler, scheidsrechter,
2.
Verdere ontwikkeling van de biobased economy
investeerder en belangenbehartiger. In de Economische
3.
Vernieuwing in de recreatie, visserij, schelp- en
Agenda wordt de keuze voor topsectoren in Zeeland
14
schaaldiersector en de landbouw
3.1.1.
Haventerreinen en industrie
grondstoffen. Biobased economy richt zich niet alleen op de industriële bedrijven, maar ook op het midden- en
Doelstelling
kleinbedrijf, inclusief landbouw en agrofood. Impuls
De haventerreinen en industrie zijn belangrijk voor de
Zeeland, Zeeland Seaports, Kamer van Koophandel,
economie van Zeeland. Innovatie, investeringen en
Syntens en de Provincie participeren in het
vernieuwingen zijn nodig voor een duurzame
Uitvoeringsbureau Biobased Economy.
ontwikkeling. In 2018 is de Zeeuwse industrie toekomstbestendig en heeft voldoende ontwikkelruimte.
Het gebruik van groene grondstoffen levert een
De leefomgevingskwaliteiten zijn in de directe omgeving
belangrijke bijdrage aan het beperken van het
minstens gelijkwaardig aan het basisjaar 2006. De goede
klimaatprobleem. Maar bedrijven die groene grondstoffen
achterlandverbindingen van en naar de zeehavens over
toepassen, zijn niet automatisch stiller, veiliger of
weg, water, spoor en per buisleiding worden behouden
schoner dan traditionele bedrijven. De Provincie Zeeland
en versterkt. De omslag naar een op groene grondstoffen
kiest daarom voor een brede invulling van het
gebaseerde economie zorgt naast economische
programma biobased economy. Daarbij staat niet alleen
potenties ook voor het beperken van de
het gebruik van groene grondstoffen centraal, maar ook
klimaatproblematiek.
het verduurzamen van de processen en het sluiten van kringlopen.
Inzet Provincie De Provincie Zeeland bevordert toekomstbestendige
Het benutten van reststromen en het sluiten van
ontwikkeling van het industrie- en havencluster in
kringlopen is goed voor milieu en economie. In het
Zeeland door middel van
Sloegebied is het project Restwarmtebenutting
1.
verdere ontwikkeling naar een biobased economy
Sloegebied uitgevoerd en in de Kanaalzone loopt het
2.
continue verbeterspoor bij de huidige bedrijven
Multi Utility Provider (MUP)-project. Beide projecten
3.
passend ruimtelijk spoor
hebben veel potentie, maar het is lastig om concrete
4.
goede toegankelijkheid en achterlandverbindingen
businesscases sluitend te krijgen. In havengebied
5.
oplossen van bestaande knelpunten
Vlissingen-Oost wordt een restwarmtekoppeling
6.
betere communicatie met de omgeving
uitgewerkt. Eind 2012 moet duidelijk zijn of de door
7.
gebiedsgerichte aanpak
Zeeland Seaports getrokken MUP een uitvoerbaar
8.
mogelijk maken van containerisatie, inclusief WCT
project is. In het kader van de Green Deal Zeeland 2011
9.
opstellen van bedrijfsmilieuplannen
heeft de Provincie aangegeven dat zij de komende jaren diverse restwarmtekoppelingen wil realiseren.
1. Verdere ontwikkeling naar een op groene grondstoffen gebaseerde (biobased) economie
2. Continue verbeterspoor bij de bestaande bedrijven
De omslag naar een op groene grondstoffen gebaseerde
Met het continue verbeterspoor voor bestaande bedrijven
economie gebeurt via de Economische Agenda en de
wordt ruimte gemaakt voor economische groei voor
Agenda Biobased Economy Zuid West Nederland, “Agro
bestaande en nieuwe bedrijven. Het doel is de daarmee
meets chemistry”. Zeeland heeft de intentie om een
samenhangende milieukwaliteiten zoveel mogelijk te
topregio te zijn op het gebied van de biobased economy.
behouden, binnen de kaders van bestaande wet- en
Daarbij wordt samengewerkt met West-Brabant en
regelgeving.
Vlaanderen. De agenda kent drie pijlers waarop het
Uitgangspunt is het behoud van de huidige kwaliteit van
beleid berust: het ontwikkelen van groene bouwstenen
de leefomgeving rond het industrie- en havencluster, ook
voor hoogwaardige materialen en chemicaliën, het
om een aantrekkelijk vestigingsklimaat te bieden voor
vergroenen van de procesindustrie (inclusief het sluiten
bedrijven. De Provincie ziet toe op naleving van
van kringlopen) en het ontwikkelen van nieuwe groene
milieueisen. Bedrijven moeten voldoen aan de best
15
beschikbare technieken voor bescherming van het
gemeenten en Zeeland Seaports zorgvuldig
milieu, waarbij ook wordt voldaan aan de geldende
ruimtegebruik en intensivering in de beide gebieden. De
streef- en grenswaarden voor buitenluchtkwaliteit, de
druk op het Sloegebied wordt verminderd door
beleidsregels voor zonebeheer en -waar die zijn
ontwikkelingsmogelijkheden in en rond de Buitenhaven in
vastgesteld- de veiligheidscontour op het industrieterrein.
Vlissingen te onderzoeken en benutten. In de
De beleidsregels voor geluid zijn gericht op een eerlijke
Kanaalzone biedt het Maintenance Valuepark hiervoor
verdeling van de beschikbare geluidruimte en de
mogelijkheden.
beleidsregel Veiligheidscontour Vlissingen Oost begrenst
De ruimtelijke reservering voor uitbreiding op de
de individuele risicocontouren. Het voordeel van de
Westelijke Kanaaloever blijft gehandhaafd.
veiligheidscontour is dat bedrijven binnen de contour onderling niet meer getoetst hoeven te worden. Beide
4. Toegankelijkheid en achterlandverbindingen
beleidsregels geven de bedrijven extra flexibiliteit ten
De Provincie Zeeland zet in op behoud en verbetering
opzichte van de situatie zonder de beleidsregels.
van de toegankelijkheid van de Zeeuwse havens en de achterlandverbindingen over weg, water, spoor en per buisleiding. De nieuwe Seine-Scheldeverbinding biedt de mogelijkheid om het transport over water verder te versterken. Het provinciale verkeer- en vervoersbeleid geeft hier invulling aan. Prioriteiten hierbij zijn de verdubbeling van de N62 (Sloe- en Tractaatweg), de realisatie van de Sluiskiltunnel, de capaciteit van de A58 Markiezaat-Zoomland, de capaciteit van de sluizencomplexen bij de Terneuzen, Krammer en Volkerak en de spoorverbinding met Antwerpen (VEZA). Beheerders zijn verantwoordelijk voor een goede inpassing van de verbindingen op plekken waar de
De Provincie Zeeland bevordert een toekomstbestendige
leefomgeving onder druk dreigt te komen te staan (zie
ontwikkeling van het industrie- en havencluster in
kwaliteitsnet goederenvervoer). De Provincie reserveert
Zeeland door uitvoering van de Agenda Biobased
op Zeeuws grondgebied de benodigde ruimte voor de
Economy Zuidwest Nederland, “Agro meets chemistry”
spoorverbindingen Zeeland-Antwerpen (VEZA) en Axel-
en het behouden van de lokale/regionale milieukwaliteit
Zelzate.
rondom de Zeeuwse havens. 5. Oplossen bestaande knelpunten 3. Passend ruimtelijk spoor
Op het gebied van geluid is het terrein Oostelijke
De Provincie Zeeland zet in op concentratie van
Kanaaloevers in Terneuzen een knelpunt. Dit knelpunt is
bestaande en nieuwe industrie in Sloegebied en
uiterlijk in 2018 opgelost. Zie paragraaf geluid voor de
Kanaalzone en concentratie van de agribusiness op de
uitwerking hiervan.
terreinen Smokkelhoek en Nishoek. Hiermee wordt invulling gegeven aan de kaders die vanuit de
6. Betere communicatie met de omgeving
duurzaamheidsladder voor alle stedelijke ontwikkelingen,
De Provincie draagt bij aan verbeterde communicatie
inclusief de zeehaventerreinen gelden. Zeeland Seaports
tussen overheden, bedrijfsleven en de burgers.
en Impuls Zeeland werven nieuwe bedrijven.
Draagvlak vanuit de omgeving is nodig voor het verder
In het Sloegebied is de hoeveelheid uitgeefbaar terrein
ontwikkelen van het industrie- en havencluster, in de
beperkt, terwijl in de Kanaalzone nog relatief veel
paragraaf monitoring is aangegeven hoe de Provincie
beschikbaar is. De Provincie stimuleert samen met de
16
hierop zal inzetten. De Provincie zal de communicatie
van het landelijk doelgroepenbeleid milieu en industrie
met de omgeving van de haventerreinen intensiveren.
dat in 2010 is beëindigd).
7. Gebiedsgerichte aanpak Kanaalzone In de Kanaalzone voert de gemeente de regie in een integrale gebiedsgerichte aanpak om economische, leefbaarheids- en milieudoelstellingen beter af te stemmen. Hiervoor is een samenwerkingsverband gevormd tussen de Provincie, de gemeente Terneuzen, Zeeland Seaports en het Rijk. De Gebiedsvisie ZeeuwsVlaamse Kanaalzone is hierbij de leidraad. De Provincie stimuleert de integrale aanpak van onder andere de op groene grondstoffen gebaseerde economie, hergebruik van CO2 en warmte, toegankelijkheid vanaf de Westerschelde en logistiek op het raakvlak van
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
zeehaven- en binnenvaartactiviteiten.
Actie 1 – Stimuleren Biobased Economy Actie 2 – Toetsen van bedrijven aan BBT
8. Containerisatie
Actie 3 – Uitbreiding havenfaciliteiten mogelijk maken,
De Provincie Zeeland bevordert een toekomstbestendige
inclusief WCT
ontwikkeling van het industrie- en havencluster in
Actie 4 – Verdere verbetering toegankelijkheid en
Zeeland, waarbij slagvaardig wordt ingezet op
achterlandverbindingen
verdergaande containerisatie. De Provincie faciliteert
Actie 5 – Regulering milieuruimte
daarbij onder meer de ontwikkeling van de
Actie 6 – Realiseren reststroomkoppelingen
Westerschelde Container Terminal (WCT). De
Actie 7 – Verbeteren milieucommunicatie
initiatiefnemer zorgt voor een concreet en goed
Actie 8 – Beschikbaar houden uitbreidingsruimte
onderbouwd verzoek.
industrie (Westelijke kanaaloevers) Actie 9 – Aanpak knelpunt Oostelijke kanaaloevers
9. Bedrijfsmilieuplannen
Actie 10 – Ruimte reserveren voor uitbreiding
Om te komen tot een milieu- en duurzaamheidsagenda
Buitenhaven en omgeving in Vlissingen
voor de langere termijn wordt in overleg met het
Actie 11 – Uitvoeren project bedrijfsmilieuplannen
bedrijfsleven aangestuurd op een Zeeuwse variant van de Bedrijfsmilieuplannen (BMP)-aanpak (als opvolger
17
3.1.2.
Bedrijventerreinen
Concentratie en bundeling van bedrijven Het is zowel ruimtelijk als economisch van belang dat
Doelstelling
bedrijvigheid geconcentreerd en gebundeld wordt
Voor de steden en regio's is het kunnen aanbieden van
ontwikkeld. Bedrijvigheid wordt daarom zoveel mogelijk
voldoende aanbod van kwalitatief hoogwaardige
geclusterd op bedrijventerreinen, met de nadruk op
bedrijventerreinen van groot belang. In 2018 is er
ontwikkeling van de grootschalige terreinen (80% van de
voldoende aanbod aan goed ontsloten bedrijventerrein
toename van het areaal per regio vindt hier plaats).
en kantoorlocaties om de economische dynamiek
Kleinschalige terreinen krijgen eenmalig de mogelijkheid
optimaal te dienen. Er is geen structureel overaanbod en
voor een beperkte afronding, indien de ruimtelijke
door herstructurering sluit de kwaliteit van
kwaliteit ter plaatse verbetert. Van een beperkte
bedrijventerreinen goed aan bij wensen en kansen uit de
afronding is sprake als de omvang maximaal 20% is van
markt. Terreinen voegen zich goed in de
de bestaande oppervlakte van het terrein of maximaal
(landschappelijke) omgeving.
0,5 ha is. Om infra-investeringen optimaal te kunnen benutten en overlast te voorkomen moet worden
Inzet Provincie
aangesloten bij het kwaliteitsnetwerk goederenvervoer.
De Provincie Zeeland bevordert optimale afstemming
In aanvulling op het bovenregionale kwaliteitsnet
van vraag en aanbod van bedrijventerreinen,
goederenvervoer wordt vanuit het verkeer- en
herstructurering van bestaande terreinen, zorgvuldig
vervoerbeleid ook het regionale kwaliteitsnet
ruimtegebruik, landschappelijke inpassing en goede
goederenvervoer uitgewerkt. Nieuwe bedrijven, vooral
bereikbaarheid. Hiervoor wordt de duurzaamheidsladder
voor logistiek gerelateerde bedrijvigheid, kunnen zich
gehanteerd. Extra aandacht krijgen grootschalige
alleen vestigen op terreinen die zijn aangesloten op dit
kantoren, watergebonden bedrijven en logistieke
regionale kwaliteitsnet.
bedrijven. Regionale samenwerking Omdat de bedrijventerreinenmarkt regionaal georiënteerd is, werken gemeenten in regionaal verband samen en stemmen zij hun bedrijventerreinbeleid af in bedrijventerreinprogramma's. Alle bedrijfslocaties, niet zijnde agrarische bouwvlakken, van 1 ha of groter worden aangemerkt als kleinschalig bedrijventerrein en worden opgenomen in het programma. Deze regionale afstemming wordt door de Provincie bekrachtigd. Hiermee wordt voorkomen dat gemeenten elkaar beconcurreren en wordt de markt goed bediend. Voor
Kwaliteitsimpuls voor bedrijventerreinen
een realistische planning is uitbreiding van het areaal
Om de kwaliteit van bedrijventerreinen zo goed mogelijk
bedrijventerreinen in een regio niet groter dan de
aan te laten sluiten bij wensen en kansen uit de markt is
behoefte die in de komende bestemmingsplanperiode
aandacht voor beheer, bereikbaarheid, marktconforme
(10 jaar) wordt verwacht. Omwille van een zorgvuldige
grondprijzen en de aanpak van verouderde terreinen
planning verlangt de Provincie een consequente
nodig. De Provincie dringt er bij gemeenten op aan om
toepassing van de duurzaamheidsladder (voorheen
duurzaam beheer en onderhoud bij nieuwe terreinen te
SER-ladder, voor toelichting zie paragraaf Woningbouw
borgen en ondersteunt herstructurering, herbestemming
en herstructurering).
en transformatie van bedrijventerreinen. De opgave wordt in de regionale bedrijventerreinprogramma's
18
opgenomen. Opgaven voor herstructurering, herbestemming en transformatie worden opgenomen in
Kantoren
de bedrijventerreinprogramma's. De Provincie
Als uitwerking van het rijksbeleid ter voorkoming van
ondersteunt deze opgave met de inzet van een
overaanbod van kantoren, wordt selectief omgegaan met
herstructureringsfonds en begeleiding, inzet van de
nieuwe kantoorontwikkeling. In Zeeland vormt bouwen
provinciale grondbank en ondersteuning met kennis over
voor leegstand geen probleem, omdat er alleen wordt
financiële en juridische risico's. Het fonds wordt gevuld
gebouwd als er vraag is. Wel zien we dat in de
door bijdragen van Provincie, gemeenten, ondernemers
bestaande voorraad de leegstand toeneemt, als gevolg
en zo mogelijk andere overheden. Criteria voor de
van verplaatsen naar nieuwbouw dan wel teruglopende
toekenning van financiële bijdragen, worden in overleg
vraag.
met gemeenten en bedrijfsleven opgesteld.
De Provincie wil, om investeringen in openbaar vervoer en infrastructuur optimaal te benutten, dat zelfstandige
Laad- en loskaden binnenvaart
grootschalige kantoren zoveel mogelijk gesitueerd zijn in
De Provincie stelt zichzelf ten doel dat in 2018 een sterk
of direct aansluiten aan de binnenstad van Goes,
netwerk van laad- en loslocaties ten behoeve van de
Middelburg, Vlissingen en Terneuzen. Ontbreken die
binnenvaart is behouden. Ingezet wordt op regionale
mogelijkheden dan is vestiging aan toegangswegen naar
dekking, kwaliteit en voldoende
het stadscentrum, dichtbij doorgaande wegen en aan de
ontwikkelingsmogelijkheden. Dit betekent behoud van de
stadsranden bij de toegangswegen mogelijk. Kantoren
binnenhavens en loswallen Zeeuws-Vlaamse
met een publieksfunctie moeten goed bereikbaar zijn per
Kanaalzone, Walsoorden, Vlissingen, Middelburg,
openbaar vervoer. In de overige kernen zijn –bij voorkeur
Schore, Wemeldinge, Kats, Veersedam, Neeltje Jans,
in het centrum– alleen kleinschalige
Brouwersdam, Bruinisse en Sint Philipsland.
kantoorontwikkelingen met een publieksfunctie en
Functieverandering van één van deze binnenhavens of
kantoren met een lokale of regionale functie toegestaan.
loswallen is alleen acceptabel als er binnen 30 kilometer (over de weg) voldoende en passende
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
overslagmogelijkheden òf mogelijkheden voor
Actie 1 – Regionale planning en afstemming
bedrijfsvestiging zijn om de daar plaatshebbende
Actie 2 – Kwaliteitsverbetering bedrijventerreinen
overslag en gevestigde watergebonden bedrijven op te
Actie 3 – Uitwerking regionaal kwaliteitsnet
vangen. De loskade in Breskens zal mogelijk op korte
goederenvervoer in relatie tot bedrijventerreinen
termijn van functie veranderen, waarbij aandacht zal zijn
Actie 4 – Stimulering en bescherming binnenhavens en
voor de watergebonden bedrijvigheid en overslag. De
laad- en loslocaties
Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone kan een geschikt
Actie 5 – Grootschalige zelfstandige kantoren
alternatief zijn.
concentreren in de Z4-steden
Daarnaast zal de Provincie onderzoeken waar nieuwe ontwikkelingen voor binnenvaartoverslag gewenst zijn en hiervoor de benodigde planologisch ruimte bieden.
19
3.1.3.
Nieuwe economische dragers in het
landelijk gebied
der is het volume van de bestaande bebouwing maatgevend voor de maximale omvang van de activiteit, met een maximum bouwvlak tot 1 ha. Nieuw gebruik van on-
Doelstelling
bebouwde gronden is daarbij niet wenselijk (géén buiten-
De komende generatie zal naar schatting ongeveer 40%
opslag, stalling etc.).
van de agrarische ondernemers zijn agrarische
Van gemeenten wordt verwacht dat zij op basis van loca-
activiteiten beëindigen. Herbestemming of sanering van
tie, ontsluiting, omvang van de opstallen etc. aangeven in
de vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen is
hoeverre (her)gebruik van bouwvlakken als NED tot de
noodzakelijk om verpaupering te voorkomen. Nieuwe
mogelijkheden behoort. Daarbij kunnen zij tevens, binnen
economische dragers leveren een bijdrage aan behoud
de provinciale kaders, voorwaarden stellen aan de aard
van de vitaliteit van het landelijk gebied.
en maximale omvang van een (toekomstige) NED. Indien sprake is van verkeersaantrekkende werking, is de capa-
Inzet Provincie
citeit van het bestaande wegennet bepalend.
De Provincie streeft naar voldoende ruimte voor nieuwe en uitbreiding van bestaande niet-agrarische en semiagrarische activiteiten in het landelijk gebied. Voorwaarde is dat deze activiteiten qua aard, schaal, omvang en verkeersaantrekkende werking passen in het landelijk gebied. Bovendien wil de Provincie verstening van het landelijk gebied tegengaan. Een nieuwe activiteit dient daarom een bijdrage te leveren aan de herbestemming of sanering van vrijkomende (agrarische) bebouwing en het behoud van cultuurhistorisch waardevolle bebouwing. Wat in het landelijk gebied wordt gerealiseerd wordt echter niet in de kern of op een bedrijventerrein gerealiseerd. Dit vraagt om afstemming
Herbestemming waardevolle gebouwen
van de ontwikkelingsmogelijkheden in het landelijk
Herbestemming van cultuurhistorisch waardevolle
gebied en de mogelijkheden in of aansluitend aan de
bebouwing is vaak alleen mogelijk na restauratie.
kernen.
Subsidiemogelijkheden zijn daarvoor zeer beperkt. De Provincie ondersteunt hergebruik door het aanbieden
Herbestemmen bebouwing
van advies en kennis over middelen en instrumenten die
Naast de ontwikkelingsruimte voor wonen en recreatie
het aantrekkelijker maken voor particulieren om hierin te
biedt de Provincie in het landelijk gebied ruimte voor de
investeren.
ontwikkeling van nieuwe economische dragers. Het gaat per definitie om kleinschalige activiteiten die qua aard,
Uitbreiden bestaande bebouwing
schaal en omvang passen in het landelijk gebied. In
Een beperkte uitbreiding van de bestaande bebouwing
bijlage 5.4 is een voorbeeldlijst opgenomen van
tot 20% met een maximum van 250 m2 ten behoeve van
mogelijke activiteiten. Van gemeenten wordt verwacht
een nieuwe economische drager behoort tot de
dat zij in hun bestemmingsplannen buitengebied een
mogelijkheden. Hiervan afwijken is mogelijk als dit per
vergelijkbare lijst opnemen met toegestane activiteiten.
saldo niet leidt tot een toename van de bebouwing.
Een nieuwe economische drager kan alleen worden gerealiseerd bij bebouwing op bestaande bouwvlakken en
Nieuwvestiging
bij bestaande woonfuncties in het landelijk gebied. Ver-
Voor specifieke activiteiten behoort ook de nieuwvestiging van een nieuwe economische drager tot
20
de mogelijkheden. In bijlage 5.4 is aangegeven welke
Wanneer realisatie, uitbreiding of nieuwvestiging van een
activiteiten dit betreft. Ook voor activiteiten die naar aard,
nieuwe economische drager in het landelijk gebied
verkeersaantrekking en invloed op de omgeving gelijk
infrastructurele aanpassingen noodzakelijk maakt, zijn de
gesteld kunnen worden met de op de lijst voor
kosten voor deze aanpassing voor rekening van de
nieuwvestiging genoemde activiteiten kunnen
initiatiefnemer of de gemeente die de ontwikkeling
mogelijkheden geboden worden.
planologisch mogelijk maakt. Bij voorkeur wordt
Om verstening van buitengebied tegen te gaan zijn de
aangesloten op het beleid uit het PVVP. Ook moet
volgende aanvullende voorwaarden van toepassing:
worden voldaan aan de milieunormen en de eisen die de
Nieuwvestiging is voorbehouden aan gebieden waar
waterbeheerder stelt aan de afvalwaterlozing. Ook
dit leidt tot een versterking van het landschap.
mogen initiatieven niet leiden tot belemmeringen voor de
Er wordt aangetoond dat er geen vrijkomende
ontwikkelingsmogelijkheden van omliggende agrarische
bouwblokken beschikbaar zijn
bedrijven.
Het aantal bouwvlakken in het buitengebied in de regio neemt niet toe. In de praktijk zal er dus elders
Verwerking van producten
een bouwvlak (incl. bebouwing) gesaneerd en
De hier beschreven mogelijkheden zijn niet van
wegbestemd moeten worden, zodat het volume aan
toepassing op nieuwvestiging van bedrijven die zich
bebouwing niet toeneemt. Sanering van een
richten op de (industriële) verwerking van producten en
eventueel op het te saneren bouwvlak aanwezige
reststoffen. Nieuwvestiging van dergelijke bedrijven is
dienstwoning is daarbij niet noodzakelijk.
uitsluitend mogelijk op grootschalige
Er geldt een maximale maat van 1 ha voor het toe te
bedrijventerreinen/zeehavens. Voor bestaande
kennen bouwvlak.
verwerkende bedrijven in het landelijk gebied geldt een eenmalige uitbreidingsmogelijkheid met een maximum
Wanneer een gemeente mogelijkheden biedt voor
van 20% van de bestaande bebouwde en onbebouwde
uitbreiding en nieuwvestiging van nieuwe economische
omvang.
dragers, dient het gemeentelijk beleidskader invulling te geven aan bovenstaande voorwaarden.
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5 Actie 1 – Versterken vitaliteit landelijk gebied
Verkeer en milieu
Actie 2 – Behoud (agrarisch) cultureel erfgoed
21
3.1.4.
Energie
De Provincie wil vanwege de technologische ontwikkelingen, landschappelijke effecten en beperkte vraag naar
Doelstelling
ruimte voor zonneparken dat de opwekking van zonne-
Benutten van kansen voor een duurzame
energie vooralsnog alleen wordt toegestaan in gebieden
energieproductie en een betrouwbare energievoorziening
binnen de begrenzing bestaand bebouwd gebied (incl.
met efficiënt gebruik en een toenemend aandeel van
bedrijventerreinen en zeehaventerreinen) en op agrari-
duurzame energie in de totale productie.
sche bouwvlakken. Dit biedt op korte termijn voldoende mogelijkheden voor opwekking van zonne-energie.
Inzet Provincie De Provincie Zeeland richt haar energie- en
De Provincie stelt met betrokken partijen een integrale
klimaatbeleid op het leveren van een evenredige bijdrage
Kansenkaart op voor Duurzame Energie in Zeeland. Dit
aan de nationale doelen, rekening houdend met de
wordt een analyse van de ontwikkelingen in de energie-
Zeeuwse geografische, maatschappelijke en bestuurlijke
sector én de lopende initiatieven van gemeenten, onder-
context. De nationale kwantitatieve doelstellingen worden
nemers en overige initiatiefnemers voor projecten gericht
gebruikt als ‘punt aan de horizon’, maar niet als een
op duurzame energie. De analyse moet inzicht bieden
directieve provinciale doelstelling. Voor windenergie
welke opgaven voor energieopwekking via zon, wind,
draagt Zeeland in 2020 minimaal 500 MW bij aan de
water en biomassa op Zeeland afkomen en op welke ma-
landelijke ambitie in Nederland van 6000 MW op land.
nier en welke locaties deze optimaal gefaciliteerd kunnen worden. De kansenkaart is een bouwsteen voor de
Energie en klimaat
Zeeuwse Omgevingsvisie 2018, de opvolger van het hui-
De Provincie richt het energie- en klimaatbeleid op de
dige Omgevingsplan.
opwekking van duurzame energie in de vorm van windenergie, getijdenenergie, bio-energie, zonne-energie
Windenergielocaties
en de besparing van energie door middel van het gebruik
De Provincie heeft locaties aangewezen voor
van industriële restwarmte.
windmolenparken bij de Oosterscheldekering, Sloegebied, Kreekraksluizen/Schelde Rijnkanaal en
Zonne-energie
Kanaalzone. Daar wordt de locatie Krammersluizen aan
Zeeland is een uitstekende locatie voor zonne-energie.
toegevoegd. Deze locatie sluit aan bij het provinciale
De Provincie ondersteunt de innovatie in en opwekking
concentratiebeleid voor windenergie waarbij als
van zonne-energie. Het gaat daarbij vooral om het plaat-
concentratiegebied (en sublocaties) is gekozen voor
sen van zonnepanelen door bedrijven en burgers voor ei-
grootschalige industriegebieden en grote infrastructurele
gen gebruik ('achter de meter'). Productie van zonne-
werken.
energie op grotere schaal is een relatief nieuwe ontwik-
Verder kunnen windenergieprojecten gerealiseerd
keling in Zeeland.
worden op eerder benoemde 'overige locaties'. Deze
Grootschalige energieopwekking heeft naast het energie-
locaties zijn limitatief op Kaart 2 - Energie weergegeven.
beleid ook raakvlakken met het beleid voor landbouw,
Op de overige locaties is vervanging van de huidige
landschap, natuur en bedrijventerreinen.
windturbines door hogere toegestaan en kan het aantal windmolens onder voorwaarden beperkt toenemen
Het Omgevingsplan gaat uit van het versterken en benut-
(maximaal twee per locatie). Voor bestaande locaties, die
ten van de stedelijke gebieden, tegengaan van verste-
veelal voor 1999 zijn gerealiseerd en die niet als overige
ning en versnippering van het landelijk gebied en behoud
locatie of concentratielocatie zijn benoemd, is opschaling
van de landschappelijke kwaliteiten. Grootschalige initia-
en uitbreiding met grootschalige windturbines niet
tieven voor zonneparken in het landelijk gebied sluiten
mogelijk. Wel is vernieuwing toegestaan en bestaande
hier niet op aan.
rechten op deze locaties worden gerespecteerd.
22
Plaatsing van windmolens hoger dan 20m is op land
mogelijkheid om zowel uit getij als stroming energie op te
buiten de genoemde locaties niet mogelijk.
wekken en is er een sterke verbinding met waterbouw en deltatechnologie. Voor de korte termijn verkent de Provincie Zeeland samen met de Provincie Zuid-Holland en Rijkswaterstaat de kansen voor de ontwikkeling van een rendabele getijdencentrale in de Brouwersdam. Voor getijden- en stromingsenergie bestaan verschillende technieken en enkele hiervan worden op dit moment al in de Zeeuwse Delta getest. Zeeland is de provincie in Nederland waar de beste omstandigheden voor getijdenstroom aanwezig zijn. Een belangrijk element is dat Zeeland al lange tijd kennis heeft op het gebied van deltatechnologie die, in
Het maatwerk bij windenergieprojecten wordt aan de
combinatie met de opwekking van energie uit stroom of
gemeenten overgelaten. Het provinciaal beleid kent geen
getij, nieuwe kansen biedt. De Provincie zet zich daarom
bepalingen ten aanzien van masthoogtes, rotordiameters
in om Zeeland te ontwikkelen tot het belangrijkste
of het aantal te plaatsen turbines. Wel stelt de Provincie
deltagebied voor kennis van en praktijkervaring met
eisen aan de plaatsing van windturbines uit een oogpunt
energie uit water.
van veiligheid. De provincie vindt het plaatsen van windturbines acceptabel, mits voldaan wordt aan de in
Biovergisting
het Handboek Risicozonering Windturbines, van de
De Provincie bevordert de teelt van landbouwgewassen
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (versie 3.1.
voor productie van grondstoffen en energie. Grote
september 2014), gestelde criteria.
installaties die gas winnen uit mest of afvalstoffen mogen worden gebouwd op bedrijventerreinen en bij de
Kleine windmolens
glastuinbouwgebieden in Rilland en de Kanaalzone.
Het plaatsen van turbines op gebouwen en turbines met
Kleine installaties zijn onder voorwaarden ook mogelijk
een tiphoogte tot 20 m is primair een zaak van de
bij agrarische bedrijven (zie paragraaf landbouw). De
gemeenten. Deze turbines genereren vermogen dat is
Provincie stimuleert ook waar mogelijk de afzetmarkt
bedoeld voor zogenaamde energieopwekking achter de
voor biogas.
meter en telt niet mee bij het realiseren van de provinciale doelstelling. In 2004 is voor deze categorie
Aardwarmte
turbines in gezamenlijk overleg tussen gemeenten en
De Provincie informeert burgers en bedrijven over
Provincie een beleidsvisie opgesteld. Deze kan als
mogelijkheden voor gebruik van warmte uit de bodem en
leidraad dienen.
diepere ondergrond (geothermie). Ook adviseert de Provincie het Rijk bij de verlening van vergunningen.
Energie uit water De Provincie ziet volop kansen om energie uit water te
Conventionele energie
halen. Verschillende initiatieven in de regio zijn hiervan
Andere vormen van energieopwekking zijn vooral
het bewijs. Zo wordt onderzoek gedaan naar het
gevestigd in de industriegebieden Sloegebied en
ontwikkelen van groene grondstoffen vanuit aquatische
Kanaalzone. De Provincie stelt het toepassen van meest
teelten (algen en wieren) voor de industrie en wordt er
milieuvriendelijke technieken verplicht voor alle
gekeken naar de mogelijkheid om uit de zoet-zout
energiebedrijven. Vanuit EU-regelgeving moeten nieuwe
scheiding van water energie te halen. Ook bestaat de
energiecentrales de uitstoot van CO2 beperken en zoveel
23
mogelijk afvangen, afvoeren en opslaan. De Provincie
De Zeeuwse industrie gebruikt veel energie, waarbij een
ondersteunt het onderzoek naar de toepassing van CO2-
deel niet benut wordt en als restwarmte in lucht of water
afvang in Zeeland.
terecht komt. De Provincie ondersteunt initiatieven om die restwarmte beter te benutten.
Kernenergie
De Provincie onderzoekt mogelijkheden om, door nieuwe
Het Rijk maakt de vestiging mogelijk van een tweede
samenwerkingsvormen van betrokken partijen,
kerncentrale in het Sloegebied. De Provincie steunt die
initiatieven voor ontwikkeling van duurzame energie of
ontwikkeling omdat zij kernenergie in de overgangsfase
energiebesparingen te versnellen. Dit kan door de
naar duurzame brandstoffen ziet als een goed alternatief
oprichting van een Zeeuws Energieloket en het
en het een bijdrage levert aan de Zeeuwse economische
oppakken van de regierol door de inzet van een
infrastructuur en werkgelegenheid.
'stroomversneller' op kansrijke onderwerpen.
Energiebesparing
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
Het Rijk stelt hoge eisen aan de energiezuinigheid van
Actie 1 – Duurzame energie
nieuwe woningen. Samen met het Rijk, gemeenten en
Actie 2 – Energiebesparing
woningbouwcorporaties bevordert de Provincie dat ook
Actie 3 – Klimaatdoelstellingen
oudere woningen energiezuiniger worden gemaakt.
Actie 4 – Verkennen en opstellen Kansenkaart Duurzame Energie
24
3.1.5.
Transportleidingen
leidingenstroken staat centraal. Het Zeeuwse beleid hanteert het bundelingsprincipe; ook leidingen van
Doelstelling
regionaal belang dienen in de leidingenstroken
Bundelen van regionale- en nationale ondergrondse
aangelegd te worden. Uit veiligheidsoverwegingen en om
buisleidingen in een leidingenstraat of leidingenstrook
verdere versnippering tegen te gaan wordt dit
voor een efficiënt transport en beperking van
bundelingsprincipe in stand gehouden. Verdringing van
ruimtegebruik. Eventueel toekomstige
leidingen van regionaal belang buiten de strook is niet
hoogspanningslijnen in Zeeland zoveel mogelijk
gewenst, ook al wordt het ruimtelijk bundelen van
combineren met bestaande lijnen.
leidingen van nationaal belang onderschreven. Leidingenstroken en hun directe omgeving moeten
Inzet Provincie
gevrijwaard blijven van bebouwing. Dit voorkomt
De Provincie wil transport van stoffen door middel van
problemen met de aanleg van leidingen voor gevaarlijke
(ondergrondse) buisleidingen bevorderen. Daarbij gaat
stoffen.
het zowel om de regionale initiatieven voor uitwisseling van reststromen en het sluiten van kringlopen als om de
Verbinding met Antwerpen
aansluitingen en gebruik van het landelijke en
Een directe aansluiting met het Antwerpse havengebied
transnationale netwerk van buisleidingen. Door borging
ontbreekt. Het feit dat de zogenaamde Gasdam in Het
van leidingstroken in het omgevingsbeleid kunnen
Land van Saeftinghe niet meer wordt opengenomen in
nieuwe leidingen efficiënter worden aangelegd.
de Structuurvisie Buisleidingen, betekent dat de
Uitgegaan wordt van bundelen van
verbinding met België verloopt via Zuid-Beveland en een
(hoofdtransport)leidingen in een strook gebaseerd op het
tracé door de Westerschelde tussen Ellewoutsdijk en
Besluit Externe Veiligheid Buisleidingen.
Terneuzen. Om dit tracé te ontlasten wordt is de
Hoofdtransportleidingen zijn buisleidingen waarmee de
realisatie van een robuuste verbinding met het
volgende producten worden vervoerd:
Antwerpse havengebied nodig.
gas, olie, olieproducten, chemische producten, vaste
De verbinding tussen Ellewoutsdijk en Terneuzen wordt
stoffen/ goederen;
in de (ontwerp) Structuurvisie Buisleidingen
aardgas hoofdtransportnet Gasunie, of andere
weergegeven als een strook van 70 meter, waarvan het
gasnetten, met diameter vanaf 18 inch (47,5 cm);
de bedoeling is deze in bestemmingsplannen vast te
defensiebrandstoffen;
leggen. Aangezien de Westerschelde een grillig
warmte en afvalwater, ruwwater of halffabricaat voor
stromingsprofiel kent, stelt de Provincie het Rijk voor om
de drink- en industriewatervoorziening, met een
voor dit tracé een ruimer gebied op te nemen zodat
diameter groter of gelijk aan 18 inch (47,5 cm)
rekening kan worden gehouden met stromingsprofielen
aardolieproducten, met een uitwendige diameter van
en ondergrond.
meer dan 7 cm en een druk van meer dan 16 bar. De Provincie wil dat, ook wanneer ruimere Leidingstroken
afstandsnormen worden bepaald, de in dit plan
Bij leidingen van nationaal belang moet de Structuurvisie
vastgelegde zones niet worden opgerekt. Indien
Buisleidingen van het ministerie van Infrastructuur en
noodzakelijk zullen dan ook bij aanleg van nieuwe
Milieu (I&M) worden gehanteerd. De vrijwaringsbepaling
leidingen aanvullende maatregelen worden geëist ten
in artikel 2.9.2 van het Barro vormt de kernverplichting
aanzien van bijvoorbeeld de diepte waarop de leiding
voor gemeenten om een leidingenstrook in een
wordt aangelegd, de wanddikte en het al dan niet
bestemmingsplan vast te leggen. Voor de leidingstroken
aanbrengen van betonplaten boven de leiding.
in Zeeland geldt een breedte van 50 meter. Een optimale benutting van de op Kaart 2 - Energie aangegeven
25
Veiligheidsnormen
Hoogspanningslijnen
Hoofdtransportleidingen dienen in principe te liggen in
Het ministerie van EL&I en van I&M werken samen met
een op de kaart weergegeven leidingenstrook. Door
TenneT TSO BV aan een nieuwe 380 kV-verbinding
bundeling van leidingen wordt het (indirecte)
tussen Borssele en Tilburg. Dit nieuwe bovengrondse
ruimtebeslag beperkt, kan het beheer van de leidingen
hoogspanningstracé maakt het, door bundeling met
efficiënter worden uitgevoerd en wordt bovendien de
bestaande lijnen, mogelijk dat (parallelle) delen van de
veiligheid vergroot. Solitaire aanleg van
bestaande 150/380 kV-verbindingen in de gemeente
hoofdtransportleidingen is alleen toegestaan wanneer
Borsele, Kapelle en Reimerswaal kunnen worden
een bestemming niet bereikbaar is via het landelijke en
ontmanteld. Het nieuwe 380 kV-tracé maakt het mogelijk
regionale net van leidingenstroken of wanneer, door het
om de in Zeeland opgewekte energie naar de consument
volgen van de leidingenstroken, een onaanvaardbaar
te transporteren. Ook bij eventueel toekomstige plannen
lang tracé ontstaat. De onaanvaardbaarheid hangt nauw
voor uitbreiding voor het hoogspanningsnet is bundeling
samen met het product dat vervoerd wordt. Hoe
van de lijnen over de bestaande tracés uitgangspunt.
gevaarlijker een product, hoe minder aanvaardbaar het is om de leiding buiten de leidingenstroken aan te leggen. Bij aanleg van nieuwe buisleidingen voor gevaarlijke stoffen worden risico’s getoetst aan externe veiligheidsnormen:
Leidingen in een leidingstrook mogen geen PR 10-6 contour hebben, die buiten de strook valt.
Solitaire leidingen mogen geen kwetsbare objecten hebben binnen de PR 10-6 contour
Het gebruiken, onderhouden, vervangen, verwijderen en aanleggen van buisleidingen in Zeeland is geregeld in de Provinciale Milieuverordening (PMV) tot het moment dat wetgeving voor alle gevaarlijke stoffen die per buisleidingen worden getransporteerd van kracht is. De kaders in de PMV komen met vaststelling van de AMvB Buisleidingen te vervallen.
Het Rijk hanteert een voorzorgsbeleid dat nieuwe gevoelige bestemmingen "zoveel als redelijkerwijs mogelijk" moeten worden vermeden binnen de zogenaamde magneetveldzone van hoogspanningslijnen. De gemeente is verantwoordelijk voor de bijbehorende afweging. Bijbehorende acties in hoofdstuk 5 Actie 1 – Bewaken bundeling buisleidingen Actie 2 – Bevorderen bundeling hoogspanningslijnen
26
3.1.6.
Verblijfsrecreatie
De kustzone Revitalisering vormt de belangrijkste opgave voor het
Doelstelling
bestaande verblijfsrecreatieve aanbod in de kustzone.
Zeeland biedt een hoogwaardig recreatieproduct dat
Om dit te kunnen realiseren wordt bestaande bedrijven
aansluit op de huidige en toekomstige
de mogelijkheid geboden tot kwaliteitsverbetering en
marktontwikkelingen.
productinnovatie (of transformatie) al dan niet in combinatie met een (beperkte) uitbreiding. De
Inzet Provincie
mogelijkheid tot nieuwvestiging van bedrijven is
De Provincie maakt toekomstgerichte verblijfsrecreatieve
gekoppeld aan de transformatie van het bestaand
ontwikkelingen mogelijk op locaties die economisch en
verblijfsrecreatief product. Dit kan op directe wijze,
landschappelijk wenselijk en goed bereikbaar zijn. Ook
doordat een bestaand bedrijf wordt getransformeerd, of
streeft de Provincie naar kwaliteitsverbetering van het
op indirecte wijze, doordat bij nieuwvestiging van een
verblijfsrecreatieve product.
bedrijf een bijdrage wordt geleverd aan de transformatie (functieverandering) van een bestaand bedrijf.
Algemeen recreatiebeleid De Provincie wil de toeristisch-recreatieve potenties van
De regionale ontwikkelingslocaties
Zeeland optimaal benutten. Daarom is gekeken naar het
Binnen de regionale ontwikkelingslocaties is over het
marktperspectief voor de meest ruimtevragende
algemeen sprake van een clustering van bestaande
verblijfsrecreatieve sectoren (kamperen,
bedrijven. Voor deze bedrijven gelden dezelfde
recreatiewoningen, hotellerie en watersport). Dit
ontwikkelingsmogelijkheden als voor de bestaande
onderzoek heeft geleid tot een recreatiekansenkaart (zie
bedrijven in de kustzone. Daarnaast worden
kaart 3), die de onderlegger vormt voor het
mogelijkheden geboden voor nieuwvestiging van
recreatiebeleid.
bedrijven die zich richten op specifiek voor de locatie
Voor de geboden verblijfsrecreatieve
geldende kansen. Deze verschillen per regionale
ontwikkelingsmogelijkheden wordt onderscheid gemaakt
ontwikkelingslocatie en zijn aangeduid op de
in hotspots, kustzone, regionale ontwikkelingslocaties en
recreatiekansenkaart.
overig Zeeland. Overig Zeeland De hotspots
Voor bestaande bedrijven in de rest van Zeeland ligt de
Uitgangspunt voor de hotspots is dat meerdere kansrijke
nadruk op kwaliteitsverbetering en productinnovatie. Ook
(verblijfs)recreatieve ontwikkelingen worden
hier worden (beperkte) uitbreidingsmogelijkheden
gecombineerd tot initiatieven met een economische
geboden om deze verbeteringsslag te financieren.
meerwaarde voor het gebied. In de hotspots wil de
Aanvullend wordt de mogelijkheid geboden voor
provincie samen met gemeenten, bedrijven en (nieuwe)
nieuwvestiging van verblijfsrecreatieve initiatieven die in
investeerders uitwerking geven aan een
samenhang met een versterking van het landschap
toekomstbestendig verblijfsrecreatief product. Per
worden gerealiseerd (zie paragraaf landschap en
hotspot wordt op de recreatiekansenkaart inzichtelijk
erfgoed).
gemaakt welke kansen er voor het betreffende gebied liggen. Ook andere ontwikkelingen die bijdragen aan het
Binnen de geschetste ontwikkelingsmogelijkheden wil de
realiseren van een samenhangend verblijfsrecreatief
provincie samen met gemeenten, bedrijven en (nieuwe)
product zijn mogelijk. Nieuwvestiging van bedrijven
investeerders door middel van een gebiedsgerichte
behoort tot de mogelijkheden. Bij de nadere uitwerking
aanpak uitwerking geven aan het realiseren van een
van de hotspots ziet de provincie nadrukkelijk een rol
beperkt aantal hotspots en de revitalisering van
weggelegd voor zichzelf.
bestaande bedrijven in de kustzone. Vanuit het
27
provinciale verkeer- en vervoerbeleid worden in de
Met deze randvoorwaarden blijft het kleinschalige en
toeristische gebieden acties ondernomen om in het
unieke karakter van deze vorm van recreatie behouden
bijzonder gebruik van de fiets en het OV in recreatieve
en wordt ze waar mogelijk versterkt. Gemeenten zijn vrij
gebieden te versterken.
om binnen deze kaders hun eigen beleid te formuleren
Naast deze hoofdlijnen stelt de Provincie per sector
voor onder andere winterkamperen, permanente
aanvullende kaders.
standplaatsen en privé sanitair.
Kamperen De kampeermarkt wordt al jaren gekenmerkt door een geleidelijke teruggang in de vraag. Dit terwijl het aanbod aan kampeerplaatsen, ook in Zeeland, nog steeds toeneemt. Het aanbod van kampeerplaatsen in Zeeland is groot, maar ook divers. Er zijn topbedrijven met een hoog kwaliteitsniveau, maar ook bedrijven aan de onderkant van de markt. Om minimaal het huidige kwaliteitsniveau te kunnen blijven bieden tegen de hiervoor noodzakelijke tarieven is het niet wenselijk dat het aanbod aan kampeerplaatsen in Zeeland verder toeneemt.
Recreatiewoningen
Bij kwaliteitsverbetering en revitalisering van
Aan de realisatie van nieuwe recreatiewoningen met een
kampeerbedrijven neemt het aantal kampeerplaatsen
verblijfsrecreatieve bestemming zijn specifieke
geleidelijk af, omdat hoogwaardiger vormen van
voorwaarden gekoppeld. Het gaat achtereenvolgens om:
verblijfsrecreatie worden aangeboden. Kampeerplaatsen
•
Een centrale exploitatie voor bedrijfsmatige verhuur
die als gevolg hiervan vrijkomen, kunnen opnieuw in de
én bedrijfsmatig beheer van het park, die
markt worden gezet.
bestemmingsplanmatig en contractueel dient te
De Provincie verwacht van gemeenten dat zij dit in hun
worden vastgelegd;
beleid uitwerken, zodat het aantal kampeerplaatsen per
•
Tenminste de ondergrond waarop de
saldo ongeveer gelijk blijft. Tevens is het noodzakelijk dat
gemeenschappelijke voorzieningen worden
gemeenten hoge eisen stellen aan de verdere
gerealiseerd (o.a. infrastructuur,
ontwikkelingsruimte voor de kampeersector.
centrumvoorzieningen etc.) zijn in eigendom van één partij. Daarbij kan worden overwogen de ondergrond
Kleinschalig kamperen
van het gehele park in eigendom van één partij te
In aanvulling op beleid voor het regulier kamperen stelt de Provincie bij het kleinschalig kamperen de volgende
houden (bijv. via publiekrechtelijke erfpacht); •
De financiële haalbaarheid wordt aangetoond van
specifieke randvoorwaarden:
een (langdurige) bouw, beheer en
verhuurexploitatie;
Maximaal 25 eenheden of standplaatsen per minicamping
•
De bedrijfsmatig beheerder door middel van
Maximaal 20 procent van de standplaatsen op een
privaatrechtelijke overeenkomsten zorg draagt voor
minicamping mag worden gebruikt voor permanente
de kwalitatieve instandhouding van het gehele park.
eenheden, met een maximum aantal van vijf.
Bij het realiseren van nieuwe permanente
Op deze manier wordt het beschikbare recreatieve
voorzieningen dient sprake te zijn van een
verhuuraanbod ook daadwerkelijk in de markt gezet, blijft
volwaardige landschappelijke inpassing.
de verhuur gebundeld bij één aanbieder en kan een kwalitatief beter verhuurproduct worden gewaarborgd.
28
Daarbij is het overigens niet verplicht dat eigenaren de
Realisatie in samenhang met andere initiatieven in
recreatiewoningen ook daadwerkelijk jaarrond voor
de op de recreatiekansenkaart weergegeven
verhuur aanbieden.
hotspots.
Permanente bewoning binnen een recreatieve
bestemming is niet toegestaan. Gemeenten worden geacht dit te handhaven.
Realisatie in regionale ontwikkelingslocaties en/of het (overig) stedelijk gebied.
Realisatie in samenhang met landschapsversterking in een landgoedachtige setting (zie paragraaf
Hotels
landschap en erfgoed).
De Provincie biedt mogelijkheden voor de realisatie van nieuwe hotels in het luxere (3-, 4-, en 5 sterren) segment.
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
Voor wat betreft de mogelijke locaties geldt daarbij de
Actie 1 – Combineren kansrijke nieuwe initiatieven in de
volgende prioriteitsvolgorde:
hotspots Actie 2 – Kwaliteitsverbetering bestaande bedrijven
29
3.1.7.
Dagrecreatie
dagrecreatieve voorziening zijn voor rekening van de desbetreffende ondernemer of gemeente.
Doelstelling
Toename van mogelijkheden voor dagrecreatie en
begrenzing van een dagrecreatieve voorziening
vergroten van de bijdrage van de dagrecreatie aan de economie.
Noodzakelijke parkeerfaciliteiten worden binnen de gerealiseerd.
Activiteiten moeten aansluiten op het karakter van Zeeland en qua aard en schaal passen bij de locatie.
Inzet Provincie
Concreet betekent dit onder meer dat bij uitbreiding
De Provincie Zeeland vergroot mogelijkheden voor
en nieuwvestiging van dagrecreatieve voorzieningen
beleving en vermaak voor burgers en toeristen in
rekening moet worden gehouden met de voor het
Zeeland door ontwikkelingsmogelijkheden te bieden voor
gebied benoemde landschappelijke en
dagrecreatieve voorzieningen en attracties.
cultuurhistorische kwaliteiten. Dagrecreatieve voorzieningen die kunnen leiden tot hinder voor het
Grote dagrecreatieve voorzieningen
milieu zijn niet mogelijk, tenzij deze passen binnen
De Provincie wil ontwikkeling van grote dagrecreatieve
de kaders van het provinciaal geluid- en luchtbeleid.
voorzieningen (méér dan 250.000 bezoekers per jaar)
Aan de dagrecreatieve voorziening gekoppelde
vooral concentreren in het stedelijk gebied (Middelburg,
(ondersteunende) detailhandelsactiviteiten zijn
Vlissingen, Goes en Terneuzen) op locaties die goed zijn
beperkt toegestaan (zie paragraaf voorzieningen).
of worden ontsloten over de weg, per fiets en met het Openbaar Vervoer. Ook daarbuiten zijn locaties waar de Provincie ontwikkelingsmogelijkheden wil bieden. Deze locaties zijn weergegeven op Kaart 3 - Recreatie. (Overige) Dagrecreatieve voorzieningen Voor kleinere dagrecreatieve voorzieningen biedt de Provincie ontwikkelingsmogelijkheden in het stedelijk gebied. In het landelijk gebied gelden voor de vestiging van een dagrecreatieve voorziening de kaders zoals verwoord in de paragraaf nieuwe economische dragers in het landelijk gebied. Dagrecreatieve infrastructuur Voorwaarden bij dagrecreatieve voorzieningen
Daarnaast zet de Provincie in op vergroten van de
Aan de geboden ontwikkelingsruimte worden de
toegankelijkheid van het landelijk gebied. De Provincie
volgende voorwaarden gesteld:
concentreert zich daarbij op het bevorderen van de
De verwachte toename in verkeersstromen als
aanleg van wandel- en fietspaden en benutten van
gevolg van uitbreiding of nieuwvestiging van een
recreatieve vaarroutes.
dagrecreatieve voorziening moet kunnen worden afgewikkeld binnen de capaciteit van het bestaande
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
wegenpatroon. Kosten voor aanpassing van het
Actie 1 – Verbeteren dagrecreatieve infrastructuur
verkeersnetwerk (weg, fiets, OV) als gevolg van
Actie 2 – Meerwaarde dagrecreatief product vergroten
toename van verkeersstromen na realisatie van een
30
3.1.8.
Voorzieningen
Hoogwaardige voorzieningen Als voorzieningen regionaal of zelfs voor heel Zeeland
Doelstelling
van belang zijn, is afstemming op hoger niveau nodig.
Een goed voorzieningenniveau voor alle bewoners,
Het Stedennetwerk Z4 heeft, uiteraard samen met de
toeristen en bedrijven, vanwege het grote belang voor de
Provincie, hierin een bijzondere rol en
leefbaarheid en economie van Zeeland. Voorzieningen
verantwoordelijkheid. Hier zijn grote en gespecialiseerde
zijn betaalbaar, bereikbaar en divers.
voorzieningen voor álle Zeeuwen gebundeld. Een goede afstemming binnen het stedennetwerk biedt kansen voor
Inzet Provincie
het aantrekken van voorzieningen die nu nog in Zeeland
De Provincie zet zich in voor het toekomstbestendig
ontbreken. Grootschalige (leisure)voorzieningen worden
maken van het Zeeuwse voorzieningenstelsel. Het
bij voorkeur in een van de vier stedelijke gebieden
bieden van een goede kwaliteit van voorzieningen is
gevestigd.
daarbij belangrijker dan de fysieke nabijheid. De Provincie streeft naar het goed bereikbaar maken van
Detailhandel
voorzieningen door middel van op de vraag afgestemd
De duurzaamheidsladder voor stedelijke ontwikkeling is
Openbaar Vervoer (OV) en waar mogelijk realisatie van
ook van toepassing op detailhandel. Vanuit zorgvuldig
(ontbrekende) kwalitatief hoogwaardige voorzieningen in
ruimtegebruik, bundeling van functies en versterking van
de grote Zeeuwse steden. Nieuwe grote voorzieningen
attractieve steden ziet de Provincie (binnenstedelijke)
zoals zorg en onderwijs besteden nadrukkelijk aandacht
kernwinkelgebieden als primaire vestigingsplaats voor
aan goede OV-verbindingen. De provinciale rol is niet
detailhandel. Kernwinkelgebieden vervullen een
zozeer die van implementatie op lokaal, of regionaal
belangrijke economische functie voor bewoners en
niveau, maar van belangenbehartiger voor de regio's
toeristen en verdienen bescherming. In kernen zonder
richting Rijk en Europa, gebiedsontwikkelaar en
kernwinkelgebied is ruimte voor lokale detailhandel en
investeerder. De Provincie streeft ook naar behoud en
buiten bestaand bebouwd gebied zijn kleinschalige en
versterking van vitale binnensteden en
aan het buitengebied gebonden vormen van detailhandel
kernwinkelgebieden.
mogelijk.
Voorzieningenstructuur Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de lokale voorzieningen. Op bovengemeentelijk niveau draagt een adequaat voorzieningenpatroon bij aan de leefbaarheid en aan de aantrekkelijkheid van een regio. De Provincie vraagt daarom gemeenten in regioverband een masterplan voorzieningen op te stellen. Hierin worden de demografische ontwikkelingen en de te verwachten vraag in beeld gebracht en kunnen gemeenten -in overleg met maatschappelijke organisaties en burgersgezamenlijk beleid voor de lange termijn ontwikkelen. Via het leefbaarheidsbeleid wordt het huidig
Detailhandel ter ondersteuning van grootschalige
voorzieningenbestand geïnventariseerd en het antwoord
dagrecreatieve voorzieningen ("leisure" zoals
gegeven op de vraag hoe een kwalitatief en
Zeelandhallen Goes, ZEP Middelburg en Skihal
toekomstbestendig voorzieningenniveau er uit ziet.
Terneuzen) is als kostendrager voor ontwikkeling toegestaan, mits inhoudelijk gerelateerd aan de voorziening en ondergeschikt qua omvang van het totale
31
concept (regulier 5% van het bebouwde oppervlak en als
boodschappen en recreatief winkelen horen niet op PDV-
uitzondering maximaal 20% bij ZEP Middelburg en Skihal
locaties thuis.
Terneuzen). Bijbehorende acties in hoofdstuk 5 Detailhandel in volumineuze of gevaarlijke goederen en
Actie 1 –Verbeteren kwaliteit voorzieningenniveau
detailhandel bedoeld voor laagfrequente, doelgerichte
Actie 2 – Verbeteren bereikbaarheid bovenlokale
inkopen (zoals woon- en autobranche, doe-het-zelf,
voorzieningen
bruin- en witgoed, tuincentra) is toegestaan op de aan de
Actie 3 – Concentratie detailhandel in
(binnen)stadsrand gesitueerde PDV-locaties. Inzet is
kernwinkelgebieden
verdere concentratie alleen op de locaties Zierikzee
Actie 4 – Behoud en versterken huidige PDV/GDV
Boerenweg, Poortvliet-Noord, Goes Marconigebied,
concentratiegebieden
Middelburg Mortiere, Terneuzen Kennedylaan en Hulst Morres toe te staan. Branches in de dagelijkse
32
3.1.9.
Waterrecreatie en jachthavens
Voor bestaande bedrijven buiten deze locaties ligt de nadruk op kwaliteitsverbetering en productinnovatie.
Doelstelling
De Provincie maakt die initiatieven in ruimtelijke zin
Zeeland biedt een hoogwaardig waterrecreatieproduct
mogelijk, maar de vestiging van nieuwe jachthavens is
dat aansluit op de huidige en toekomstige
hier niet mogelijk. Bij het toekennen van ligplaatsen moet
marktontwikkelingen.
de toegevoegde waarde voor werkgelegenheid en lokale en regionale economie een belangrijke rol spelen.
Inzet Provincie
Daarom wordt prioriteit gegeven aan het versterken van
De Provincie Zeeland streeft naar het optimaal benutten
bestaande historische stadshavens als recreatief
van de (economische) potentie van de Zeeuwse Delta
concentratiepunt en aan uitbreiding van bestaande
voor de watergebonden recreatie in combinatie met
jachthavens in combinatie met revitalisering en
behoud van natuurwaarden, nautische veiligheid,
transformatie van bestaande faciliteiten.
zorgvuldig ruimtegebruik en de omgevingskwaliteiten. Ook streeft de Provincie naar kwaliteitsverbetering in de
Combinatie met natuur
waterrecreatie.
Door de ligging aan of in Natura 2000 gebieden is het uitvoeren van een passende beoordeling en een m.e.r-
Jachthavens
beoordeling vaak noodzakelijk. Met een zorgvuldige
De Provincie faciliteert de groei van het aantal
planvorming kunnen (mogelijk) negatieve effecten op de
ligplaatsen in de Zeeuwse wateren en de bijbehorende
aanwezige natuurwaarden zoveel mogelijk worden
voorzieningen, met het oog op kwaliteitsverbetering. De
voorkomen. Indien dergelijke effecten toch nog optreden
Provincie geeft op Kaart 3 - Recreatie met de hotspots
is compensatie aan de orde. In de Deltawateren kunnen
aan waar jachthavenontwikkeling economisch het meest
negatieve effecten bijvoorbeeld worden voorkomen door
wenselijk en kansrijk wordt geacht. Criteria zijn onder
een toegankelijkheidsregeling voor de meest
andere economische potentie, mogelijke invloed op
verstoringgevoelige natuur. In geval van significante
nautische veiligheid, bereikbaarheid via bestaande
effecten zal gezocht moeten worden naar een andere
infrastructuur en landschap. De locaties zijn in de
locatie.
milieueffectrapportage (m.e.r.) voor het omgevingsplan globaal beoordeeld op mogelijke effecten op de
Combinatie met beroepsvaart
aanwezige natuurwaarden.
Ontwikkeling van jachthavens mag ook niet ten koste gaan van het netwerk van binnenhavens en loswallen.
Naast deze hotspots wordt ook ruimte geboden voor
De veiligheid van het scheepsverkeer is een belangrijk
nieuwe ontwikkelingen die aansluiten bij de kansen en
aandachtspunt. Voor jachthavens langs de
locaties die zijn weergegeven op de
Westerschelde heeft de vaarwegbeheerder een
recreatiekansenkaart. De kansenkaart kent géén exacte
toetsingskader voor deze nautische veiligheid opgesteld.
begrenzing, maar geeft een indicatie van potentieel
Hierin zijn de aspecten opgenomen: de afstand tot de
kansrijke locaties voor jachthavenontwikkelingen. In de
hoofdvaargeul, de complexiteit van de havenomgeving,
kustzone en langs het Veerse meer is nieuwvestiging
stroming bij de haventoegang, de breedte van de
gekoppeld aan de transformatie van bestaande
vaargeul in de directe omgeving. Bij beoordeling van
jachthavens. Dit kan op directe wijze, doordat een
jachthavenontwikkelingen dient hieraan expliciet
bestaand bedrijf wordt getransformeerd of op indirecte
aandacht te worden besteed.
wijze doordat nieuwvestiging van een bedrijf bijdraagt aan de transformatie van een bestaand bedrijf.
Snelle watersport Snelle watersport blijft mogelijk binnen de bestaande zones. Voor bestaande zones geldt dat deze -als dit bij
33
vergunningverlening aan de orde is- worden afgewogen tegen de instandhoudingsdoelstellingen van het
Overige watersport
desbetreffende deltawater.
Surfen, actieve strandsporten, kanoën en kitesurfen zijn populaire vormen van waterrecreatie. Hiervoor is het
Onderwatersport
gewenst dat voorzieningen worden gerealiseerd rekening
De Provincie faciliteert de groei van de
houdend met de andere functies van de betreffende
onderwatersportsector en stimuleert hierbij de aanleg
gebieden. Wel kunnen deze vormen van recreatie leiden
van locaties die speciaal worden ingericht voor duikers.
tot verstoring van de natuur. Locaties voor deze
Deze locaties liggen aan duikwateren, bij voorkeur bij of
activiteiten dienen beoordeeld te worden op mogelijk
in de nabijheid van de hotspots. De Provincie maakt hier
significant negatieve effecten op de natuurwaarden.
initiatieven op onderwatersportgebied in of aan het water
Kanoën is mogelijk in de Deltawateren, de waterlopen,
en op het land in ruimtelijke zin mogelijk.
de natte ecologische verbindingen (watergangen met natuurvriendelijke oevers) en het open water van de grootste kreken. Bij de voor verstoring veel gevoeliger kreekuitlopers en de kleinere kreken is kanoën niet mogelijk. Bijbehorende acties in hoofdstuk 5 Actie 1 – Stimuleren ontwikkeling watersportsector Actie 2 – Behoud en ontwikkeling recreatietourvaartnetwerk
34
3.1.10. Landbouw
Grondgebonden landbouw Voor de grondgebonden landbouw wil de Provincie
Doelstelling
zoveel als mogelijk de 'eigenschaligheid' van agrarische
De Zeeuwse landbouwsector speelt goed in op de
ondernemers bevorderen. Onder eigenschaligheid wordt
gefaseerde verschuiving in het Gemeenschappelijk
verstaan dat agrarische ondernemers inzetten op een
landbouw beleid (GLB) van directe inkomenssteun aan
verdere ontwikkeling van het agrarisch bedrijf die het
individuele boeren naar het betalen voor
beste aansluit bij de ondernemer, de omgeving, de
maatschappelijke diensten. Innovatie, optimaal benutten
afzetmarkt en de toegevoegde waarde die bij het
van verschillende productieomstandigheden en de
desbetreffende bedrijf kan worden gerealiseerd.
verbredingsmogelijkheden dragen daar aan bij.
Afhankelijk van de bestaande bedrijfsstructuur zijn daarbij aspecten als schaalvergroting, verbreding,
Inzet Provincie
deeltijd-landbouw of combinaties daarvan aan de orde.
De Provincie Zeeland is met decentralisatie van het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG)
De inzet op vitaliteit en innovatie vraagt om een invulling
verantwoordelijk geworden voor het gehele
door ondernemers. Daarvoor wordt in het algemeen
plattelandsbeleid. De Provincie ondersteunt innovatie,
ruimte geboden. De doelstelling om
specialisatie en verbreding om gevolgen van verlies aan
omgevingskwaliteiten veilig te stellen en waar gewenst
inkomsten uit EU-productiesubsidies zoveel mogelijk te
uit te bouwen wordt daarbij betrokken.
beperken. De Provincie zet in op grondgebonden
Vooral de grondgebonden landbouw zal te maken krijgen
landbouw, biologische landbouw en aquacultuur.
met de wijzigingen in het Europees Landbouwbeleid
Ontwikkelingsmogelijkheden van grondgebonden
(GLB). Om de ondernemers in het noodzakelijke
landbouw, biologische landbouw en aquacultuur worden
veranderingsproces te ondersteunen wil de Provincie dit
verruimd. Voor intensieve veehouderij en glastuinbouw
proces faciliteren door:
zijn de mogelijkheden beperkt. De Provincie streeft
Het bieden van een nader in te vullen stimulerend
daarnaast naar behoud van de omgevingskwaliteit,
kader voor de landbouw, waar op basis van de
behoud van biodiversiteit, beperken van milieubelasting,
aanwezige omgevingskwaliteiten de meest
minder uitstoot van broeikasgassen en levering van
geschikte ontwikkelingen worden aangegeven (zoals
grondstoffen voor de biobased industrie. Bij
beschikbaarheid zoetwater, mogelijkheden
grootschalige ontwikkelingen is afstemming met logistieke landbouwroutes noodzakelijk.
groene/blauwe diensten).
Een daarop afgestemd stimulerings- en subsidiebeleid. Beschikbare middelen worden met
Het beleid voor verbrede plattelandsontwikkeling wordt
prioriteit toegekend aan kansrijk geachte
voortgezet en ruimtelijke mogelijkheden worden geboden in het beleid voor nieuwe economische dragers. Samen met de sector worden kansen in beeld gebracht voor
ontwikkelingen.
Inzet van de Zeeuwse grondbank, kavelruil instrumentarium, etc.
verbreding van agrarische bedrijven binnen het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouw Beleid. De ontwikkeling van bedrijven wordt hierdoor bevorderd. Het provinciaal subsidiebeleid zal door afname van middelen meer worden afgestemd op kansrijk geachte ontwikkelingen die passen binnen de provinciale beleidsdoelen.
35
en nieuwe neventakken grondgebonden veehouderij bij bestaande bedrijven. -
Een omvang van het agrarisch bouwvlak van 1,5 hectare. Wanneer voor de verdere doorontwikkeling van een grondgebonden veehouderijen een groter bouwvlak noodzakelijk wordt geacht, worden ten aanzien van de gegenereerde stikstofemissies aanvullende eisen gesteld conform de maatlat ammoniak van de Maatlat Duurzame Veehouderij.
Door gebruik te maken van een onderdeel van de MaatGrondgebonden veehouderij Het ruimtelijk beleid voor de landbouw is gebaseerd op het onderscheid in grondgebondenheid en niet-grondgebondenheid. Dit onderscheid is eveneens uitgangspunt in de regeling voor veehouderij in de Verordening Ruimte
lat Duurzame Veehouderij wordt aansluiting gezocht bij een erkend certificeringssysteem. Dit systeem kan in de praktijk voor ondernemers ook het voordeel hebben dat voor de betreffende maatregelen investeringsaftrek aan de orde is.
Provincie Zeeland. Een grondgebonden bedrijf is een bedrijf dat geheel of nagenoeg geheel afhankelijk is van de agrarische grond als productiemiddel. Voor een veehouderij betekent dit dat de voerproductie voor de dieren van dit bedrijf in hoofdzaak op de tot het bedrijf behorende gronden plaatsvindt.
Biologische veehouderij Nieuwvestiging, omschakeling naar een biologische veehouderij en nieuwe neventakken biologische veehouderij zijn toegestaan, op voorwaarde dat wordt voldaan aan de SKAL-normen.
Voor het beleid voor niet-grondgebonden veehouderij wordt verwezen naar paragraaf 3.1.13 Intensieve veehouderij.
Agrarische onderzoeksbedrijven Bedrijven die zich uitsluitend richten op onderzoek naar nieuwe en verbetering van bestaande gewassen ten be-
Voor nieuwvestiging van grondgebonden veehouderij geldt dat advies aan de AAZ wordt gevraagd inzake de grondgebondenheid. Gemeenten kunnen bij een doorontwikkeling van een bestaande grondgebonden veehouderij advies vragen aan de AAZ. Daarnaast wordt van gemeenten en/of agrarische ondernemers verwacht dat zij de (stikstof)effecten van de beoogde ontwikkeling op nabijgelegen Natura2000-gebieden bepalen. Op basis hiervan kan het noodzakelijk zijn dat voor de betreffende ontwikkeling een melding, vergunning (of verklaring van geen bedenkingen) noodzakelijk is in het kader van de Natuurbeschermingswet. Aanvullend gelden de volgende voorwaarden: -
In de gebieden zoals aangegeven op de PASkaart (kaart 20) is nieuwvestiging van een grondgebonden veehouderij niet toegestaan. Dit geldt ook voor nieuwe hoofdtakken veehouderij
36
hoeve van de agrarische sector, zijn ten behoeve van hun bedrijfsvoering voornamelijk gevestigd in het buitengebied. In hun verschijningsvorm zijn deze bedrijven veelal een combinatie van grondgebonden akkerbouw, glasopstallen, laboratorium en kantoor. Vanwege hun specifieke aard en betekenis voor de Zeeuwse landbouw wil de provincie (bestaande) agrarische onderzoeksbedrijven faciliteren in hun verdere ontwikkeling. De Provincie schrijft daarom géén maximale omvang voor aan de voor de bedrijfsvoering noodzakelijke bebouwing en/of glasopstanden. Wel geldt daarbij als voorwaarde dat voor de extra bebouwing die wordt gerealiseerd een saneringsbijdrage wordt geleverd overeenkomstig met de uitgangspunten van de Handreiking Verevening. Nieuwvestiging en verplaatsing van agrarische onderzoeksbedrijven is mogelijk op basis van het algemene
agrarische vestigingsbeleid. Agrarische onderzoeksbe-
tegengegaan of, ingeval van cultuurhistorische
drijven zonder grondgebonden karakter, worden gefacili-
waardevolle bebouwing, op adequate wijze wordt
teerd op bedrijventerreinen of het in paragraaf 3.1.12 be-
herbestemd.
noemde beleid voor Glastuinbouw.
Nieuwvestiging van een agrarisch bedrijf. Hierbij dient te worden voldaan aan de volgende
Grondruil
voorwaarden:
Omdat de financiële rijksmiddelen voor de ontwikkeling
o
van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) verdwijnen,
er géén vrijkomende agrarische bouwblokken
stagneert ook de financiering van het ruilproces met gronden. Een ruilproces dat noodzakelijk is voor de
beschikbaar zijn. o
beoogde schaalvergroting in de landbouwsector. De Provincie vindt het met de andere betrokkenen in het
De desbetreffende gemeente kan aantonen dat
Uit een advies van de AAZ blijkt de bedrijfseconomische noodzaak
o
landelijk gebied noodzakelijk ook in de komende periode
Een bijdrage wordt geleverd in de sanering van agrarische opstallen elders.
de dynamiek via gezamenlijke regionale ruilprocessen te behouden. Dit vergt een herijking van het
Agrarische bedrijfsbebouwing, nieuwe economische
instrumentarium en een passende financiering. Dit
dragers bij een agrarisch bedrijf en voorzieningen
resulteert in het gezamenlijke ruilen van gronden waarin
(waaronder mestopslagen) dienen geconcentreerd te
alle integrale belangen die op het platteland spelen
worden binnen het agrarisch bouwblok. De Provincie
worden meegewogen. De Provincie neemt hierbij de
schrijft geen maximum omvang van het bouwblok voor.
regie.
De gemeente kan dit nader invullen en maatwerk leveren. Bij uitbreiding van het bouwvlak boven de 1,5
Agrarische Adviescommissie Zeeland (AAZ)
hectare wordt een AAZ-advies over de
Met het oog op het ontbreken van specifieke agrarische
bedrijfseconomische noodzaak verwacht. Voor de
deskundigheid bij zowel Provincie als de Zeeuwse
veehouderij gelden aanvullende voorwaarden (zie
gemeenten is in 1998 een convenant afgesloten tot
paragraaf grondgebonden veehouderij).
instelling van de Agrarische Adviescommissie Zeeland
Op afstand van het bouwblok kunnen gemeenten in indi-
(AAZ). De adviezen van de AAZ zijn van grote betekenis
viduele gevallen kleinschalige bouwwerken (circa 50 m 2)
bij de gemeentelijke planologische afweging.
toestaan, indien op basis van een advies van de AAZ de bedrijfseconomische noodzaak ten behoeve van een
Agrarisch vestigingsbeleid
doelmatige agrarische bedrijfsvoering, inclusief verbrede
In de afgelopen periode is een groot aantal agrarische
landbouw, kan worden aangetoond. Een advies van de
bedrijven gestopt. Een proces dat de komende
AAZ is niet noodzakelijk wanneer het gaat om schuren
planperiode doorzet. Vrijkomende agrarische bebouwing
voor opslag in boomgaarden voor fruitteeltbedrijven of
wordt hergebruikt door andere (nieuwe) agrarische
bij schuilgelegenheden voor vee van een veehouderijbe-
ondernemers, herbestemd of gesaneerd. Door het
drijf met weidegang. In de gemeentelijke afweging is
afnemend aantal agrarische ondernemers zijn nieuwe
aandacht voor vormgeving en landschappelijke inpas-
agrarische bouwblokken niet noodzakelijk. Hiervoor
sing.
worden géén mogelijkheden geboden. Op bovenstaande
Kleinschalige bouwwerken (circa 50 m2) voor hobbyma-
zijn de volgende uitzonderingen van toepassing:
tig gebruik, kunnen door gemeenten worden toegestaan.
Bij verplaatsing van een agrarisch bedrijf binnen een
Gemeenten houden hierbij rekening met het voorkomen
gemeente of regio kan een nieuw bouwblok worden
van verstening van het landschap, versnippering van de
gerealiseerd. Voorwaarde hierbij is dat op het oude
agrarische gronden en dragen zorg voor een zorgvuldige
bouwblok ten minste alle agrarische opstallen
landschappelijke afweging en vormgeving van deze
worden gesaneerd en herbouw hiervan wordt
37
kleinschalige bouwwerken. Hierbij worden de landschap-
onevenredige beperkingen voor de betrokken
pelijke waardevolle gebieden zoals benoemd op kaart 14
landbouwbedrijven.
ontzien.
Tussen (glas)tuinbouw- en fruitteeltpercelen en woon- en verblijfsrecreatiegebieden dient een afstand van
Huisvesting tijdelijke arbeidskrachten
minimaal 50 meter aangehouden te worden. Ten
Voor de huisvesting van tijdelijke arbeidskrachten wordt
opzichte van natuurgebieden dient invulling gegeven te
verwezen naar de paragraaf woningbouw en
worden aan een afwegingszone van 100 meter. Als
herstructurering, het onderdeel huisvesting
aangetoond wordt dat geen schadelijke gevolgen voor de
arbeidsmigranten.
volksgezondheid of de natuur zullen optreden, kan een kleinere afstand toelaatbaar zijn. De zoneringen hebben
Teeltondersteunende voorzieningen
een tweezijdige werking. Zowel bij nieuwe gevoelige als
Bij de intensivering en de specialisatie in de akkerbouw
bij nieuwe belastende bestemmingen en grondgebruik
wordt steeds meer gebruik gemaakt van
dient met de aangegeven afstanden rekening gehouden
teeltondersteunende voorzieningen als afdekmaterialen
te worden.
en tunnels. In het algemeen zijn deze voorzieningen toegestaan. Dat geldt voor tijdelijke afdekmaterialen,
Wet Ammoniak en Veehouderij
tijdelijke voorzieningen en minder in het oog springende
In het gemeentelijk beleid wordt rekening gehouden met
grofmazige netten.
de kwetsbare gebieden die volgens de Wet Ammoniak
Ingrijpender voor landschap en beeldkwaliteit zijn
en Veehouderij in Zeeland zijn aangewezen en
voorzieningen als plastic boogkassen, regenkappen en
begrensd. In deze gebieden en in een zone van 250
fijnmazige hagelnetten. Hiervoor geldt dat gemeenten
meter daar omheen gelden beperkingen voor de
afwegen welke voorzieningen toelaatbaar zijn en onder
(intensieve) veehouderij. Veehouderijen mogen zich niet
welke voorwaarden. Daarbij houden gemeenten rekening
vestigen en zich alleen uitbreiden wanneer hun
met natuurgebieden en gebieden met karakteristieke
ammoniakemissie binnen een individueel vastgesteld
openheid. Ook wordt door de gemeente beoordeeld of
emissieplafond blijft. Kleine melkrundveehouderijen
landschappelijke inpassing noodzakelijk is.
kunnen groeien totdat hun ammoniakemissie gelijk is aan een algemeen vastgesteld plafond. Biologische
Bufferzones
veehouderijen en bedrijven die het vee voor
Binnen het agrarisch gebied dient rekening gehouden te
natuurdoeleinden houden zijn uitgezonderd van dit
worden met de aan te houden afstanden tot woon- en
beleid.
verblijfsrecreatiegebieden. De afstemming met deze milieuhygiënische normen en kwaliteitsdoelstellingen dient op adequate wijze te worden geregeld en vormgegeven in het gemeentelijk ruimtelijk beleid. Waar het de stank van intensieve veehouderij betreft dient rekening gehouden te worden met de in de Regeling geurhinder en Veehouderij opgenomen normen en afstanden. In principe dient tussen agrarische bedrijven en woon- en verblijfsrecreatiegebieden een afstand van minimaal 100 meter aangehouden te worden. Een kleinere afstand (50 meter) kan gehanteerd worden, indien daarvoor geen noemenswaardige hinder bij de gevoelige bestemmingen(en) optreedt en dit niet leidt tot
38
Individuele mestopslag
ruimte op het agrarisch bouwblok voor (co)vergisting.
De opslag van mest afkomstig van het eigen bedrijf
Het gaat om ontwikkelingen die qua aard, schaal en
behoort bij de veehouderijbedrijven tot de bedrijfsvoering.
omvang passen in het landelijk gebied. Een
Binnen het agrarisch bouwblok wordt daarvoor ruimte
verantwoorde landschappelijke inpassing is daarbij
geboden. Ook akkerbouwers die mest aanwenden
voorwaarde. De Provincie onderschrijft de
hebben de mogelijkheid mest voor eigen gebruik op het
geactualiseerde handreiking (co)vergisting van mest van
bouwblok op te slaan.
het ministerie van VROM (7 juli 2009). Installaties tot een
Permanente mestopslag op veldkavels is uitgesloten.
omvang van maximaal 500 m3 zijn mogelijk. Grotere
Wel is tijdelijke mestopslag op veldkavels mogelijk.
installaties mogen alleen worden gebouwd op basis van een nadere onderbouwing door de gemeente, waarin
Regionale mestopslag
wordt aangetoond dat de voorziening qua aard, schaal
De aanwending van dierlijke mest in de grondgebonden
en omvang ter plaatse verantwoord is. In die afweging is,
landbouw heeft vanuit klimaatdoelstellingen aanzienlijke
naast de gebruikelijke criteria, aandacht voor de mate
voordelen. Regionale mestopslagen kunnen een
van verstening, industrialisatie en de toename van het
belangrijke bijdrage leveren aan het verhogen van het
aantal met de inrichting samenhangende
aandeel dierlijke mest ter vervanging van chemische
vervoersbewegingen een belangrijk aandachtspunt. Het
meststoffen. Om logistieke mogelijkheden voor ruime
karakter van het landelijk gebied mag niet onevenredig
toepassing van dierlijke mest te bieden, worden in
wordt aangetast. Een goede landschappelijke inpassing
overleg met gemeenten verspreid over de Provincie
maakt deel uit van de planvorming en uitvoering.
locaties mogelijk gemaakt. De Provincie neemt hiertoe het initiatief. Aansluiting op logistieke landbouwroutes is
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
nodig, omdat er sprake zal zijn van gebruik door zwaar
Actie 1 – Omschakeling naar nieuw stelsel GLB
(landbouw )verkeer.
faciliteren
(Co)vergisting
Actie 2 – Faciliteren schaalvergroting
Op bedrijventerreinen en bij glastuinbouwgebieden kan
Actie 3 – Verbetering regionale distributie dierlijke mest
ruimte geboden worden voor middelgrote en
Actie 4 – Ruimte bieden voor huisvesting
grootschalige energieopwekking door middel van
arbeidskrachten
(co)vergisting. In aanvulling hierop biedt de Provincie
39
3.1.11. Aquacultuur
bouwblok en de situering van bebouwing. Bestaande bedrijven in de categorie vijverlandschappen kunnen,
Doelstelling
mits in een gemeentelijke visie onderbouwd, ter plaatse
Het doel is ontwikkelingsruimte te bieden voor
verder ontwikkelen. Uitgangspunt daarbij is een
aquacultuur in de verschillende ontwikkelingsrichtingen:
verantwoorde landschappelijke afweging en het criterium
als extensieve teelt, als neventak bij agrarische bedrijven
dat gebieden waar van nature zoet water in de
en als zelfstandige productiesector. Voor een duurzaam
ondergrond aanwezig is, zijn uitgesloten.
ontwikkelingsperspectief van een zelfstandige productiesector wordt een ruimtelijke clustering als een
Onderscheiden vormen van aquacultuur
belangrijke voorwaarde gezien.
De verschillende teelten en teeltcombinaties hebben verschillende verschijningsvormen en daardoor ook
Inzet Provincie
andere ruimtelijke consequenties. Daarom is er een
De ontwikkeling van aquacultuur bevindt zich nog in een
ruimtelijke typering in drie typen ontwikkeld:
experimentele fase, waardoor teeltvormen en toekomstperspectieven nog in ontwikkeling zijn.
Industriële aquacultuur in bedrijfsbebouwing
De Provincie heeft met de aquacultuursector, gemeenten
Dit is een intensieve vorm van aquacultuur met een
en het waterschap onderzocht op welke wijze een
industriële uitstraling. Er is sprake van een verregaande
verantwoorde ontwikkeling en inbedding van aquacultuur
specialisatie en optimalisatie van het productieproces. Dit
tot stand kan komen. De conclusies van dit onderzoek
type kan plaatsvinden op bedrijventerreinen en als
zijn vastgelegd in een convenant tussen de Provincie, de
neventak op bestaande agrarische bouwblokken.
Zeeuwse gemeenten en het waterschap. Het convenant spreekt de ambitie uit de ontwikkeling van aquacultuur op
Agrarisch vijverlandschap
het land te bevorderen en een ontwikkeling met kwaliteit
Het agrarisch vijverlandschap is een integrale en
na te streven.
meervoudige vorm van agrarische bedrijfsbebouwing
Om het provinciaal beleid voor aquacultuur te vertalen
waarin verschillende teelten gecombineerd kunnen
naar het gemeentelijk niveau is de “Handreiking
worden. Bij de combinatie van teelten gaat het er om
inbedding aquacultuur” opgesteld. Deze handreiking
kringlopen te sluiten en restproducten te hergebruiken.
biedt gemeenten ondersteuning voor de beleidsmatige
Hierbij hoort een landschap van vijvers bekleed met folie,
borging, planologische toetsing en juridische regeling van
een intensieve padenstructuur en afschermende netten
aquacultuur.
laag over de bassins gespannen. Voor de beeldkwaliteit
De Provincie zal haar stimulerend beleid voortzetten en
hiervan zijn spelregels opgesteld, die in de 'Handreiking
haar middelen voornamelijk inzetten in de
inbedding aquacultuur' verder zijn uitgewerkt.
concentratiegebieden. De Provincie zal de Zeeuwse grondbank inzetten om duurzame aquacultuur
Aquacultuur in natuurlijke omgeving
ontwikkeling mogelijk te maken.
Dit type is een extensieve teelt, waarbij in het natuurlijke systeem wordt geoogst. Deze extensieve vorm kan in
Bestaande aquacultuurbedrijven
aansluiting met natuurgebieden ontwikkeld worden als
Bestaande aquacultuurbedrijven behouden
bufferzone of overgang tussen de natuur en de rest van
ontwikkelingsruimte. Voor bestaande bedrijven die vallen
de omgeving.
in de categorie industriële aquacultuur in bedrijfsbebouwing is een ontwikkeling mogelijk
Kustlaboratorium
vergelijkbaar met die van de omvang van een agrarisch
In het project Kustlaboratorium wordt bij Burgsluis aan de
bedrijf. De gemeente bepaalt aan de hand van relevante
Oosterschelde aquacultuur gecombineerd met recreatie,
omgevingskwaliteiten de maximale omvang van het
educatie en landschapsontwikkeling. De Provincie steunt
40
deze vernieuwende ontwikkeling. De initiatiefnemer en
planmatige aanpak waardoor toekomstige
gemeente maken dit project mogelijk en voeren het
ontwikkelruimte kan worden ingebouwd en meervoudig
samen met andere partijen uit.
ruimtegebruik kan worden ingepast. Hierdoor ontstaat een duurzaam ontwikkelperspectief met meer
Gebieden waar aquacultuur niet wenselijk is
mogelijkheden om te investeren in de openbare ruimte,
Er zijn in Zeeland gebieden aan te wijzen waar de
landschappelijke inpassingen en hoge ruimtelijke
ontwikkeling van aquacultuur niet aan de orde is.
kwaliteit. Clustering vereenvoudigt kennisuitwisseling en
Allereerst op de plaats van de huidige verstedelijking en
een gezamenlijke marketingstrategie.
infrastructuur geen ruimte voor de ontwikkeling van
Clusteringslocaties zijn Bruinisse, Colijnsplaat en
aquacultuur. Daarnaast is in Zeeland in bepaalde
Yerseke. Hierin zijn alle teeltvormen mogelijk. De
gebieden van nature zoet water in de ondergrond
gemeenten werken de begrenzing van deze
aanwezig. Deze gebieden vormen nu en in de toekomst
clusteringsgebieden nader uit en stellen een
de basis voor de zoetwatervoorziening van Zeeland. Het
gebiedsontwikkelingsvisie op. Deze visie:
uitgangspunt is dat aquacultuur géén nadelige invloed uit
geeft op (deel)gebiedsniveau invulling aan de
mag oefenen op deze zoetwatervoorraad. Daarom is in
ambities van het omgevingsplan en verbeeldt de
deze gebieden de ontwikkeling van aquacultuur niet
betekenis van de transformatie naar een ‘vijverlandschap’;
wenselijk.
geeft invulling aan de Zeeuwse identiteit door op een
Natuurgebieden
kwalitatief hoogwaardige manier vorm en inhoud te
In de natuurgebieden van Zeeland is het niet wenselijk
geven aan dit nieuwe Zeeuwse landschapstype;
om aquacultuur in bedrijfsgebouwen en
is een integraal gebiedsontwikkelingsplan waarin
vijverlandschappen te ontwikkelen. Het is mogelijk om
naast het faciliteren van de bedrijfstak aquacultuur
aan de randen van natuurgebieden, in beheersgebieden
sprake is van meervoudig ruimtegebruik;
of in verbindingszones een extensieve vorm van
aquacultuur te ontwikkelen, die bijdraagt aan het beheer
geeft zicht op de publieke, collectieve en private taakverdeling in het toekomstige vijverlandschap;
van deze gebieden.
Bedrijventerreinen
Bij deze uitwerking is een toetsbaar onderscheid tussen
Het type aquacultuur in bedrijfsbebouwing kan op
clusteringsgebieden en de overige gebieden vereist.
geeft zicht op een realisatie- en faseringsstrategie.
bestaande bedrijventerreinen worden gerealiseerd. De bedrijventerreinen bij Bruinisse, Zierikzee, Colijnsplaat,
Overige gebieden
Yerseke, Vlissingen, Terneuzen en Breskens worden
In de overige gebieden kan ruimte geboden worden voor
beschouwd als locaties waar deze categorie
aquacultuur in bedrijfsbebouwing op bestaande
gestimuleerd wordt. Voor Bruinisse, Colijnsplaat, en
bedrijventerreinen. Dit is ook mogelijk als neventak op
Yerseke geldt tevens dat deze deel uitmaken van de
het bestaande agrarisch bouwblok. De omvang van de
clusteringsgebieden.
neventak is afhankelijk van de bedrijfsomvang en mag maximaal 2000 m2 bedragen. Als vervolgactiviteit op een
Clusteringsgebieden
agrarisch bouwblok is deze vorm van aquacultuur
Een zelfstandige productiesector aquacultuur heeft baat
toegestaan onder de regels voor nieuwe economische
bij een ruimtelijke clustering van haar bedrijfsactiviteiten.
dragers.
Clustering geeft de mogelijkheid om specifieke en
Aquacultuur in agrarisch vijverlandschap heeft een
kostbare voorzieningen, zoals de aanleg van zoutwater
maximale oppervlakte van 3 ha in aansluiting op het
aan- en afvoerleidingen en zuiveringssystemen, collectief
agrarisch bouwblok. Er worden door middel van
en dus goedkoper uit te voeren. Clustering vereist een
spelregels eisen gesteld aan de beeldkwaliteit van de
41
vijverbassins. Gemeenten geven hier in hun ruimtelijk
Aquacultuur in een natuurlijke omgeving kan worden
beleid nader invulling aan volgens de 'Handreiking
ingezet als beheersvorm in natuur(lijke) gebieden. Voor
inbedding aquacultuur'.
een nieuwe ontwikkeling van extensieve aquacultuur
De gemeente kan via een wijzigingsbevoegdheid de
waarbij er moet worden vergraven en zoutwater wordt
mogelijkheid bieden voor het ontwikkelen van 3 ha
geïntroduceerd kunnen vanuit andere
vijverlandschap los van het agrarisch bouwblok.
beleidsonderwerpen voorwaarden gelden.
Voorwaarde hiervoor is dat de ontwikkeling voldoende ruimtelijke kwaliteit heeft.
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5 Actie 1 – Stimuleren ontwikkeling aquacultuur
42
3.1.12. Glastuinbouw
geboden bovenop de omvang die in vigerende bestemmingsplannen is vastgelegd. Voor de locatie
Doelstelling
Sirjansland geldt dat binnen de grenzen van het destijds
Verduurzaming van de glastuinbouwsector, met
in het geldend bestemmingsplan opgenomen gebied een
geconcentreerde uitbreiding. De locatie in de Kanaalzone
ontwikkeling tot maximaal 52 ha netto glas mogelijk is,
biedt voldoende ontwikkelingsruimte voor de
onder voorwaarde van de in het kader van de eerste
planperiode.
herziening van het Omgevingsplan 2006-2012 overeengekomen landschappelijke afronding. De locatie
Inzet Provincie
Oosterland kan door inbreiding en landschappelijke
De Provincie stuurt aan op een geconcentreerde
afronding nog beperkte ontwikkelingsruimte worden
glastuinbouwontwikkeling. De Provincie onderscheidt het
geboden.
glastuinbouwontwikkelingsgebied in de Kanaalzone, bestaande concentratielocaties, solitaire glastuinbouw en agrarische neventakken. Ontwikkeling van het glastuinbouwontwikkelingsgebied in de Kanaalzone wordt gesteund, in combinatie met een terughoudend beleid voor glastuinbouw elders in de Provincie. Glastuinbouwontwikkelingsgebied Kanaalzone Vanuit het economisch perspectief en omgevingskwaliteit worden ruimtelijke mogelijkheden geboden voor een geconcentreerde ontwikkeling van glastuinbouw. De Kanaalzone biedt ruimte aan één van de tien glastuinbouwontwikkelingsgebieden in Nederland. Deze
Solitaire glastuinbouw
locatie biedt mogelijkheden voor in totaal 300 ha aan
Bestaande solitaire glastuinbouwbedrijven mogen,
glastuinbouw. De eerste fase van dit project is in
wanneer dit voor het behoud van een reëel perspectief
ontwikkeling genomen. De ontwikkeling kenmerkt zich
op continuïteit van de bedrijfsvoering noodzakelijk is,
door een koppeling van het gebied aan de in de
ontwikkelen tot maximaal 2 ha. Wanneer sanering van
omgeving aanwezige industrie. Deze koppeling, waarbij
glasopstanden elders wordt gewaarborgd en een verdere
de glastuinbouwbedrijven gebruik maken van restwarmte
ontwikkeling niet in strijd is met omgevingskwaliteiten kan
en CO2 vanuit de industrie, maakt dat er sprake is van
de gemeente een verdere uitbreiding tot maximaal 4 ha
een locatie die vanuit een duurzaamheidsperspectief een
toestaan. Evenwicht tussen enerzijds sanering en
grote meerwaarde heeft. Een locatie ook die daarmee
uitbreiding anderzijds moet tot stand zijn gekomen aan
aansluit op de ontwikkelingsstrategie van het beleid. Op
het eind van de planperiode, dus niet per
dit moment is er nog voldoende ontwikkelingsruimte.
bedrijfsontwikkeling. Gemeenten besteden hieraan
Mochten ontwikkelingen sneller gaan dan verwacht dan
aandacht in hun ruimtelijke afweging evenals aan de
zal de Provincie onderzoek doen naar de wenselijkheid
landschappelijke inbedding van zich ontwikkelende
van verdere ontwikkelingen en de resultaten daarvan
solitaire glastuinbouwbedrijven.
vertalen in aanvullend beleid.
De sanering van solitaire glastuinbouwbedrijven kan door gemeenten worden ondersteund door gebruikmaking van
Concentratielocaties
de ruimte voor ruimte regeling.
Zeeland kent van oudsher een aantal bestaande concentratielocaties voor glastuinbouw. De locaties Sint Annaland, Kapelle en Rilland wordt geen extra ruimte
43
Neventakken glastuinbouw
binnen deze kaders af of er in het concrete geval nog
Als ondersteuning voor een grondgebonden agrarisch
sprake is van een neventak en levert zo nodig maatwerk.
bedrijf mag een neventak glastuinbouw worden toegevoegd. Om te voorkomen dat een neventak
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
doorgroeit naar een hoofdtak is de omvang van een
Actie 1 - Concentratie glastuinbouw
neventak gemaximeerd op 2000 m2. De gemeente weegt
44
3.1.13. Intensieve veehouderij
de grondgebonden landbouw kunnen ondersteunen haar rol hierin te behouden.
Doelstelling
Intensieve veehouderij leidt ten opzichte van
Tegengaan van grootschalige ontwikkeling van de
akkerbouwbedrijven tot een forse toename van
intensieve veehouderij door het uitsluiten van
zwaar vrachtverkeer. Effect daarvan is schade aan
nieuwvestiging.
plattelandswegen die niet geschikt zijn voor dergelijke transporten. Ook zal hierdoor de
Inzet Provincie
onveiligheid in het verkeer toenemen.
Het provinciaal beleid richt zich op de versterking van de grondgebonden landbouw. Grootschalige ontwikkeling
Nieuwvestiging en omschakeling
van intensieve veehouderij is ongewenst. Nieuwvestiging
In heel Zeeland wordt de vestiging van intensieve
van intensieve veehouderij en omschakeling van
veehouderij en omschakeling van bestaande agrarische
bestaande agrarische bedrijven naar intensieve
bedrijven naar intensieve veehouderij niet toegestaan.
veehouderij is om die reden uitgesloten. Bestaande bedrijven die willen stoppen kunnen gebruik maken van
Verplaatsing gevestigde bedrijven
de ruimte voor ruimte regeling.
In de Provincie Zeeland gevestigde bedrijven die vanwege de realisatie van een
Het strikte beleid is gebaseerd op de volgende aspecten
natuurontwikkelingsproject, stads- of dorpsuitbreiding,
en belangen:
stads- of dorpsvernieuwing of een gebiedsgericht project
Het landelijk gebied van Zeeland wordt als
verplaatst worden, kunnen hun bedrijfsvoering
landschappelijk waardevol aangemerkt. Het
voortzetten. Gemeenten kunnen in die situatie een
ontstaan van grootschalige, industrieel aandoende
vervangend bouwblok opnemen. Voor de locatie geldt
agrarische bedrijven doet afbreuk aan de
dat andere functies in het gebied zich daartegen niet
landschappelijke kwaliteiten. Er bestaat bij het type
verzetten en dat de afweging met de
industrieel aandoende bebouwing geen relatie
omgevingskwaliteiten positief uitvalt. De beleidsregels
tussen de mate van bebouwing en de beschikbare
voor verduurzaming zijn van toepassing. De vestiging
cultuurgrond. Intensieve veehouderijen oefenen
van grote industrieel aandoende bedrijven, waaronder
hierdoor grotere invloed uit op het omringende
wordt verstaan bedrijven met een vloeroppervlak van
landschap dan grondgebonden bedrijven.
5000 m2 of meer, dient te worden tegengegaan.
Het landelijk gebied maakt mede deel uit van het toeristisch product Zeeland; het recreatief
Bestaande hoofdtakken en verduurzaming
medegebruik is een belangrijk bestanddeel van de
In de herziening van het Omgevingsplan 2006-2012 is
dagrecreatieve voorzieningen in Zeeland. De
voor bestaande hoofdtakken ingezet op verduurzaming.
aantrekkelijkheid van het gebied neemt door
Door afname van het aantal bedrijven in de periode 2000
vestiging van intensieve veehouderij af.
– 2009 en door het strikte beleid voor nieuwvestiging is
Vitale, grondgebonden landbouw is mede van
daarvoor binnen de hiervoor geformuleerde
belang voor het beheer en grondgebruik van het
doelstellingen ook ruimte aanwezig. De verduurzaming
buitengebied. Intensieve veehouderij heeft deze
biedt kansen om de bestaande bedrijven met een
functie niet, maar leidt eerder tot spanningen. Door
hoofdtak intensieve veehouderij een kwaliteitsverbetering
de toenemende druk op de inkomenspositie van de
te laten maken die bijdraagt aan de provinciale
vitale, grondgebonden landbouw wordt gezocht naar
doelstellingen. Daarbij wordt aangesloten bij een aantal
functies in het landelijk gebied die dit beheer en
wettelijke verplichtingen (Besluit Huisvesting en Eisen
grondgebruik op adequate soortgelijke wijze kunnen
Dierenwelzijn) waar de individuele bedrijven aan moeten
overnemen, dan wel wordt gezocht naar functies die
voldoen. Er kunnen op lokaal niveau oplossingen worden
45
gevonden voor bijvoorbeeld geuroverlast en
een bedrijfsvloeroppervlakte van maximaal 5000 m 2.
landschappelijke inbedding.
Voor de bedrijven met een bedrijfsvloeroppervlak van meer dan 5000 m2 is een eenmalige maximale
Onder een duurzame ontwikkeling wordt verstaan een
uitbreiding van 10% toelaatbaar voor verduurzaming. Als
ontwikkeling die een belangrijke kwaliteitsimpuls voor de
wettelijke eisen voor dierenwelzijn een verruiming van
omgeving oplevert. Het gaat om een ontwikkeling die
deze maatvoeringen nodig maken, kan daar door
meer betekent dan het voldoen aan wettelijke
gemeenten ruimte voor worden geboden.
verplichtingen. Daarbij wordt in ieder geval aandacht besteed aan dierenwelzijn, milieuwinst (waaronder het
Neventakken
terugdringen van geuroverlast), het versterken van
Vanwege de doelstelling om de sector te verduurzamen
omgevingskwaliteiten (door een verantwoord stalontwerp
zijn nieuwe neventakken intensieve veehouderij niet
en een adequate landschappelijke inpassing),
toegestaan. Het starten van een neventak
maatschappelijk verantwoord ondernemen, een goede
grondgebonden veehouderij is wel toegestaan. Voor
invulling van het vereveningsprincipe en een vanuit een
bestaande neventakken intensieve veehouderij is de
oogpunt van bedrijfsvoering verantwoord
maximale uitbreidingsruimte afhankelijk van de
bedrijfsperspectief.
bestaande bedrijfsomvang (is er nog sprake van een neventak), de noodzaak voor de continuïteit van het bedrijf en de diersoort. De omvang mag op basis van de herziene norm uit de Kwantitatieve Informatie Veehouderij 2009 – 2010 niet meer dan 2100 m2 bedrijfsvloeroppervlak bedragen. Doorgroei van neventak naar hoofdtak intensieve veehouderij is niet toegestaan. Het beleid ten aanzien van intensieve veehouderij met inbegrip van de ruimtelijk relevante aspecten van verduurzaming wordt vastgelegd in de Provinciale Ruimtelijke Verordening. De Provincie zal het convenant over de advisering van
Het beleid vraagt om maatwerk per bedrijf. Gemeenten
de Agrarische Adviescommissie Zeeland (AAZ)
kunnen aan bestaande intensieve veehouderijbedrijven
actualiseren. Daarbij wordt ook bezien of er voldoende
ontwikkelingsruimte bieden voor het verduurzamen van
eenduidigheid bestaat in de advisering over de
die bedrijven wanneer dit voor het behoud van een reëel
veehouderij en dan specifiek de vraag of er sprake is van
perspectief op continuïteit van de bedrijfsvoering
grondgebonden of niet-grondgebonden landbouw.
noodzakelijk is, wanneer geen andere zwaarwegende belangen vanuit het omgevingsbeleid zich daartegen
Beëindiging bedrijfsvoering
verzetten en het bedrijfsvloeroppervlak de omvang van
Bedrijfsbeëindiging kan worden ondersteund door
5000
m2
niet overschrijdt.
gebruikmaking van de ruimte voor ruimte regeling.
De ruimte om te verduurzamen wordt ingezet voor
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
bedrijven met een hoofdtak intensieve veehouderij met
Actie 1 – Verminderen milieubelasting intensieve veehouderij
46
3.1.14. Visserij, schaal- en schelpdiersector Doelstelling Versterken van de economische en ecologische positie van de visserijsectoren in Zeeland. Inzet Provincie De Provincie bevordert een optimale benutting van de Deltawateren door de verschillende visserijsectoren, in harmonie met de andere gebruikers. Daarnaast stimuleert de Provincie de ontwikkeling van aquacultuur op het land.
Efficiënt gebruik van de Deltawateren De Provincie start overleg op tussen overheden,
Visserij
belangenorganisaties, kennisinstellingen en bedrijfsleven
Visserij in de Deltawateren kent vele
die een bijdrage kunnen leveren aan een goede
verschijningsvormen, variërend van de visserij op
samenwerking op de Deltawateren. Dit overleg moet
ansjovis tot de kweek van oesters en van palingvisserij
leiden tot overeenstemming over een goede ordening
tot boomkorvisserij. Nieuwe ontwikkelingen zijn de
van het gebruik. De Provincie Zeeland start met overleg
vangst met invanginstallaties van mosselzaad (MZI's) en
over de Oosterschelde. Met de Provincie Zuid-Holland
oesterbroed (OBI's). Met in achtneming van de
wordt samengewerkt aan verbetering van de
bevoegdheden van andere overheden (Europese
Grevelingen. De Provincie Noord Brabant neemt het
Commissie voor vaststelling quota; ministerie van EL&I
voortouw bij het Volkerak-Zoommeer vanuit het
voor vergunningen Visserijwet en privaatrechtelijke
gebiedsprogramma Waterpoort.
verhuur percelen, Rijkswaterstaat als eigenaar van de Deltawateren) streeft de Provincie naar een optimale
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
benutting van de Deltawateren voor de verschillende
Actie 1 – Steunen innovatie in visserij en vis-, schaaldier-
visserijsectoren in relatie tot andere gebruiksfuncties. De
en schelpdierkweek.
Provincie stimuleert en faciliteert innovaties en overleg,
Actie 2 – Afstemmen gebruik op de Deltawateren
zoveel mogelijk binnen bestaande gremia.
47
3.2. Goed woon- en werkklimaat
kwaliteit van de lokale woonomgeving. De Provincie is voor Zeeland als geheel beleidsbepaler en
Zeeland heeft veel kwaliteit te bieden op het gebied van
kwaliteitsbewaker door te zorgen voor een goede
wonen en werken en scoort landelijk gezien positief qua
ruimtelijke ordening, bereikbaarheid van voorzieningen
leefomgeving. Wel zijn er lokaal aanzienlijke verschillen.
en een goede milieukwaliteit. Bij milieukwaliteit gaat het
Voor een goed woon- en werkklimaat zijn veel
vooral om bewaken van een optimale scheiding van
verschillende factoren van belang. Het gaat om de
woningen en bedrijven die geluid produceren,
woningen en bedrijfspanden zelf, de directe omgeving en
veiligheidsrisico's geven of verontreinigingen uitstoten.
de toegang tot hoofdwegen en voorzieningen. Om in Zeeland te kunnen wonen, werken en recreëren Voor een gezonde regionale economische ontwikkeling
moet het land beschermd zijn tegen overstromingen. Het
is een goede woon- en werkomgeving noodzakelijk. Een
Rijk stelt de veiligheidsnormen voor de primaire
goed functionerende woningmarkt met voldoende
waterkeringen langs de Noordzee en de Deltawateren.
aanbod aan toekomstbestendige woningen is daarvoor
De Provincie stelt de kaders voor de regionale
een eerste voorwaarde. Dit is van direct belang voor de
waterkeringen en houdt toezicht op alle waterkeringen.
bouw-, detailhandels- en financiële sector, maar ook voor
Het beheer en het treffen van noodzakelijke maatregelen
goede huisvesting van alle werknemers in andere
zijn taken van het Waterschap Scheldestromen en
sectoren. Vanwege de grote economische belangen
Rijkswaterstaat.
investeert de Provincie mee in de toekomstbestendige huisvesting en bewaakt de omvang en kwaliteit van
Prioriteiten
regionale woningbouw en herstructurering.
1.
Toekomstbestendige woningmarkt
2.
Een gezonde leefomgeving
De woonomgeving is minstens zo belangrijk voor de aantrekkelijkheid van Zeeland als de kwaliteit van woningen. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de
48
3.2.1.
Woningbouw en herstructurering
meer plannen in uitvoering of voorbereiding dan nodig. Bundeling en zorgvuldig ruimtegebruik zijn daarom
Doelstelling
onderdeel van de regionale woningmarktafspraken.
Een goed woonklimaat en een goed werkende woningmarkt in steden, dorpen en op het platteland en
De duurzaamheidsladder
met voldoende omvang, kwaliteit en differentiatie van de
De provinciale inzet op bundeling en zorgvuldig
woningvoorraad. Ruimtelijk staan bundeling en
ruimtegebruik sluit naadloos aan bij het rijksbeleid. Voor
zorgvuldig ruimtegebruik voorop.
het bevorderen van zorgvuldig ruimtegebruik is in het rijksbeleid de 'ladder' voor duurzame verstedelijking
Inzet Provincie
opgenomen. Deze wordt verankerd in het Besluit
De Provincie Zeeland stelt de Zeeuwse burger en zijn of
ruimtelijke ordening en is ook van provinciaal belang. De
haar woonwensen centraal. Het is van provinciaal belang
duurzaamheidsladder is een procesvereiste en houdt in
dat de regionale woningmarkten in Zeeland goed
dat bij vaststelling van een ruimtelijk plan wordt
functioneren; dynamisch zijn, met voldoende nieuwbouw,
gemotiveerd hoe een zorgvuldige afweging is gemaakt
doorstroming en verandering en van de bestaande
over het ruimtegebruik. Deze werkt met de volgende
woningvoorraad. Als gevolg van financieel-economische
stappen die in de onderbouwing moeten terugkomen
en demografische veranderingen zijn regionale
(sterk verkorte weergave):
woningmarktafspraken nodig op basis van nieuw
1.
realisme, regionale samenwerking, afstemming en sturing. Dat is in eerste instantie een
intergemeentelijke vraag. 2.
verantwoordelijkheid van gemeenten, corporaties, marktpartijen en burgers. De Provincie stelt een
De ontwikkeling voorziet in een regionale, Realisatie vindt plaats binnen het bestaand bebouwd gebied in de regio, tenzij dat niet mogelijk is.
3.
De locatie is of wordt multimodaal ontsloten.
beleidsneutrale verkenning op, bevordert en ondersteunt de te maken regionale woningmarktafspraken en dwingt
Deze wettelijke procesvereisten kunnen worden
regionale afstemming in het uiterste geval af. Tekorten
ondersteund met de regionale woningmarktafspraken.
op de gemeentelijke bouwgrondexploitatie moeten door
Voor begrenzing van het bestaand bebouwd gebied
de gemeenten worden aangepakt.
zullen de grenzen uit 2005 geactualiseerd worden,
De Provincie steunt de aanpak van de particuliere
waarbij al onherroepelijke bestemmingsplannen worden
bestaande woningvoorraad met een
meegenomen. Daardoor zal het bestaand bebouwd
herstructureringsfonds en steunt een aantal lopende
gebied in ieder geval voor de planperiode voldoende
transformatieprojecten in het stedennetwerk. Voorwaarde
ruimte bieden voor de woningbehoefte. Ook voor
voor de steun is dat het onderdeel is van een integrale
kleinschalige ontwikkelingen, zowel binnen het bestaand
aanpak en onderdeel uitmaakt van de regionale
bebouwd gebied als in het landelijk gebied, moet in lijn
woningmarktafspraken.
met de duurzaamheidsladder de behoefte worden aangetoond. In het kader van de woningmarktafspraken
Bundeling en zorgvuldig ruimtegebruik
moet dit worden opgenomen, bijvoorbeeld door te putten
Bij de woningbouw staan de ruimtelijke doelen van
uit een rest-post.
bundeling en zorgvuldig ruimtegebruik hoog op de agenda. Het is van provinciaal belang dat de Zeeuwse
Regionale woningmarktafspraken
steden de sociaaleconomische motor blijven van de
Het maken en hebben van regionale afspraken is
Provincie. De bundelingsdoelstelling is alleen gericht op
noodzakelijk voor:
de vier Zeeuwse steden (Z4). De toename van de
1.
kwantitatieve woningbehoefte neemt af en lijkt op lange
De onderbouwing van de 'ladder' voor duurzame verstedelijking
termijn zelfs eindig. Voor deze woningbehoefte zijn al
49
2.
3.
De onderbouwing op welke wijze de regio invulling
Voor de eenduidigheid levert de Provincie een aantal
geeft aan de provinciale doelen voor bundeling en
richtlijnen voor de invulling van de regionale afspraken
zorgvuldig ruimtegebruik
en de periodieke actualisatie daarvan. De regionale
De onderbouwing voor een realistische aanpak voor
afspraken behoeven de instemming van de Provincie.
een dynamische en evenwichtige regionale 4.
woningmarkt.
Verbetering woningen en herstructureringsfonds
het in aanmerking kunnen komen van provinciale
Gemeenten hebben ook een opgave in verbetering van
ondersteuning uit het herstructureringsfonds en/of
de bestaande woningvoorraad. Verbeteren, veranderen,
transformatieprojecten van de Z4.
vernieuwen, vervangen en verminderen (5V's) zijn daarbij de sleutelwoorden. In de (sociale) huursector ligt
De gemeenten in de regio's geven gezamenlijk,
de verantwoordelijkheid bij de Zeeuwse
eventueel met hun partners, invulling aan regionale
woningcorporaties, regionale woningmarktafspraken
afspraken. Oude afspraken kunnen daarbij worden
kunnen daarbij helpen. De Provincie wil de aanpak van
heroverwogen.
de particuliere woningvoorraad stimuleren. Daarvoor wordt een herstructureringsfonds opgericht waaruit
De regionale afspraken bevatten ten minste afspraken
goedkope leningen kunnen worden gefinancierd voor
over de volgende onderwerpen:
duurzame particuliere woningverbetering. Voor krimp
Een kwantitatief en kwalitatief
gebieden wordt bezien of ook slooppremies gefinancierd
woningbouwprogramma voor de komende 10 jaar.
kunnen worden. Belangrijk is dat de aanpak van de
De invulling van bundeling en zorgvuldig
particuliere sector ondersteund wordt door flankerend
ruimtegebruik.
beleid zoals regionale woningmarktafspraken.
De aanpak en afspraken over de herstructureringsopgaven in de bestaande woningvoorraad (incl. particuliere sector).
Aandacht en prioriteit voor het behoud van cultuurhistorisch waardevolle bebouwing.
Aanpak en doelstellingen particuliere voorraad.
Visie op en afspraken over deeltijd wonen.
Beleidsneutrale verkenning De Provincie levert een bijdrage aan een regionale en integrale aanpak door een beleidsneutrale verkenning op te stellen. Die verkenning bevat minimaal de volgende onderwerpen:
Vergrijzing biedt kansen voor vernieuwing van de
Een woonbeeld van de regio met de huidige
woningvoorraad. Veel ouderen zullen blijven wonen waar
woningvoorraad, bevolkings- en
ze wonen, maar vooral de jonge senioren zijn te
huishoudenssamenstelling en de te verwachten
verleiden om te verhuizen. Daarvoor moet wel de juiste
ontwikkelingen daarin.
kwaliteit op de juiste plaats geboden worden en
De kwantitatieve woningbehoefte voor de lange
verouderde woningen worden gerenoveerd of gesloopt.
termijn (20 jaar) opgesplitst in perioden van 5 jaar.
Vernieuwing van de woningvoorraad biedt ook kansen
Een indicatie van de kwalitatieve woningbehoefte.
voor duurzaam en energiezuinig bouwen.
Een indicatie van de opgave in de bestaande
woningvoorraad.
50
Deeltijdwonen Het onderscheid tussen reguliere woningen en
Huisvesting van arbeidsmigranten die voor een langere
recreatiewoningen wordt in de praktijk steeds kleiner. Dit
periode in Zeeland werkzaam zijn, valt binnen de
komt ook tot uitdrukking in de wijze van gebruik.
reguliere woningbehoefte. In de provinciale
Woningen met een permanente woonbestemming
bevolkingsprognose is hiermee voor zover mogelijk
worden steeds vaker gebruikt in 'deeltijd', terwijl
rekening gehouden. Gemeenten stellen vast wanneer
recreatiewoningen lang niet altijd worden gebruikt voor
sprake is van een dusdanig lange periode, dat
de recreatieve verhuur aan recreanten en toeristen.
huisvesting in een reguliere woning wenselijk is.
De Provincie verwacht dat gemeenten een helder
Voor arbeidsmigranten die voor een kortere periode in
onderscheid maken in het gewenste gebruik via
Zeeland verblijven is aanvullend beleid noodzakelijk.
bestemmingsplan (woon- of recreatiebestemming) en de
Voor deze groep dient gezocht te worden naar
gemeentelijke gebruiks- of huisvestingsverordening. Dit
huisvestingsmogelijkheden in het stedelijk gebied (bijv.
biedt de noodzakelijke duidelijkheid voor (toekomstige)
hotels, pensions en kleinschalige huisvesting in
eigenaren voor wat betreft de gebruiksmogelijkheden.
woonhuizen). Aanvullend worden mogelijkheden
De Provincie ziet kansen voor 'deeltijd wonen', mits dit
geboden in het landelijk gebied, onder de
niet ten koste gaat van de kwaliteit van wonen en
randvoorwaarden zoals beschreven in de paragrafen
recreatie. Als nieuwbouwprojecten worden gerealiseerd
over nieuwe economische dragers en kleinschalig
voor deeltijd wonen, vraagt dat om bijzondere kwaliteiten
kamperen.
en duidelijke afspraken. Omdat dergelijke projecten ook aantrekkingskracht hebben op de lokale consument,
Landelijk gebied
dienen deze in de regionale woningmarktafspraken
De positie en de functie van het landelijk gebied
worden meegenomen. Projecten gericht op
veranderen. De woonfunctie kan een bijdrage leveren
‘deeltijdwonen’ dienen daarom opgenomen te worden in
aan dit veranderingsproces, doordat bijvoorbeeld
de regionale woningmarktafspraken. Bij de berekening
voormalige boerderijen worden hergebruikt als woning.
van de woningbehoefte wordt geen rekening gehouden
Daarnaast kunnen woningen worden gebruikt als
met projecten voor deeltijdwonen die dermate bijzonder
kostendrager bij het oplossen van problemen en/of het
van aard zijn en geen precedent kennen in Zeeland, dat
stimuleren van gewenste ontwikkelingen in het landelijk
er additionele migratie door wordt veroorzaakt. Indien
gebied. Op deze manier kan een ruimtelijke
overtuigend aangetoond kan worden dat dit het geval is,
kwaliteitsverbetering bereikt worden en landschappelijke
is het mogelijk (een deel van) het aanbod te ontwikkelen
en cultuurhistorische waarden behouden blijven of
naast de projecten die binnen de gestelde
worden versterkt. Tegelijkertijd kan door toestaan van de
woningbehoefte van de regionale woningmarktafspraken
woonfunctie tegemoet gekomen worden aan de vraag
vallen.
naar landelijk wonen.
Huisvesting arbeidsmigranten Onze economie heeft een continue behoefte aan goedkope arbeid. Om hier in te voorzien is de laatste jaren sprake van een toename van arbeidskrachten uit Midden en Oost-Europa. De huisvesting van deze arbeidskrachten vergt de aandacht van werkgevers, gemeenten, woningcorporaties en arbeidsbemiddelingsbureaus. Het voorkomen van sociale problemen vormt bovendien een gezamenlijke opgave van genoemde partijen.
51
Uitgangspunt is dat wonen in het landelijk gebied géén doel op zich is, maar in het teken staat van
3.
Nieuwe bebouwing (rood voor groen)
bovenstaande ontwikkelingen. Tevens moet worden
Deze mogelijkheden, waaronder nieuwe landgoederen
aangetoond dat ontwikkelingen voorzien in een regionale
en buitenplaatsen, zijn uitgewerkt in paragraaf landschap
behoefte en het agrarisch gebruik niet wordt belemmerd.
en erfgoed.
De Provincie ziet verschillende mogelijkheden om een
Het verdient aanbeveling de ontwikkelingen kleinschalig
woonfunctie in het landelijk gebied te realiseren. Hierbij
te houden mede omdat ook deze ontwikkelingen moeten
worden drie principes onderscheiden:
voorzien in een regionale behoefte. Voor kleinschalige ontwikkelingen (tot maximaal 10
1.
Het benutten van bestaande bebouwing (rood voor
woningen) die passen binnen de beschreven kaders en
rood).
bijdragen aan de geformuleerde doelstellingen wordt het
Onder deze categorie vallen de mogelijkheden voor
niet noodzakelijk geacht dat deze onderdeel uitmaken
verbetering, uitbreiding en verplaatsing van bestaande
van de regionale woningmarktafspraken.
individuele burgerwoningen en het benutten van cultuurhistorisch waardevolle voormalige agrarische
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
bebouwing in het landelijk gebied, bestaande
Actie 1 – Stimuleren regionale samenwerking en
buitenplaatsen en landgoederen. Voor niet
afstemming
cultuurhistorisch waardevolle bebouwing geldt de ruimte
Actie 2 – Ondersteunen transformatieprojecten
voor ruimte regeling.
stedennetwerk Z4 Actie 3 – Stimuleren deeltijdwonen
2.
Ruimte voor ruimte
De regeling is beschreven in de paragraaf ruimte voor ruimte.
52
Actie 4 – Stimuleren aanpak particuliere woningvoorraad
3.2.2.
Gezonde leefomgeving
bij de ruimtelijke (her)inrichting rekening wordt gehouden met factoren die een negatief of positief effect hebben op
Doelstelling
de kwaliteit en gezonde inrichting van de leefomgeving.
Een leefomgeving die als herkenbaar, prettig, schoon,
De Provincie wil bevorderen dat gemeenten voldoende
veilig en aantrekkelijk wordt ervaren, zodat mensen er
kennis en aandacht hebben voor groene functionele
graag wonen, werken en verblijven, die uitnodigt tot
leefruimtes, het bevorderen van bewegen (actief
gezond gedrag en waar de druk op de gezondheid zo
beweeg- en verplaatsingsgedrag) en nieuwe
laag mogelijk is.
gezondheidsrisico's (mondiale milieuverandering/klimaatverandering) en mogelijkheden
Inzet Provincie
om daar de omgeving op aan te passen.
De Provincie Zeeland bevordert verbetering van de kwaliteit van de leefomgeving en draagt bij aan gezond
Eerst de omgeving, dan het gebouw
ontwerp en inrichten van de fysieke leefomgeving.
Structuur, identiteit en inpassing van nieuwe
Daarbij speelt het bijeenbrengen van kennis en
ontwikkelingen in hun omgeving zijn belangrijk voor
informatie en deze beschikbaar maken voor
ruimtelijke kwaliteit. Deze is op zijn beurt weer bepalend
verschillende doelgroepen een duidelijke rol.
voor het woon- en leefklimaat van steden en dorpen. Analyse van deze factoren moet daarom deel uitmaken van de planvorming voor nieuwe ontwikkelingen in de gebouwde omgeving. Gemeenten laten een dergelijke analyse onderdeel uitmaken van hun structuurvisies en bestemmingsplannen. De Provincie draagt ook zelf bij aan een gezonde leefomgeving door aanleg van recreatieve netwerken, ontwikkeling van toegankelijke natuur, verbetering van de verkeersveiligheid en ruimtelijke scheiding van wonen en agrarische, industriële en havenactiviteiten en grote vervoerstromen en het voorkomen en beperken van
Gezond plannen
verontreinigingen (op het gebied van luchtkwaliteit, geur,
Gezondheid is een voorwaarde voor leefbaarheid.
geluid, lichthinder, externe veiligheid) door
Gezonde en actieve burgers dragen veel bij aan de
vergunningverlening en handhaving.
economische en sociale vitaliteit van de samenleving. De fysieke kenmerken van de leefomgeving zijn van grote
Er wordt door verschillende partijen gewerkt aan een
invloed op de gezondheid. Veranderingen in de fysieke
gezonde leefomgeving in Zeeland. Het doordenken van
omgeving gaan vaak ook gepaard met veranderingen in
de relatie tussen gezondheid en leefomgeving, het
de sociale omgeving, zoals de sociale veiligheid en
stimuleren van onderzoek en het verspreiden van kennis
cohesie.
zijn van belang. De Provincie Zeeland kan hierin als ontwikkelaar en investeerder een rol spelen.
Vanuit de Wet publieke gezondheid zijn gemeenten primair (bestuurlijk) verantwoordelijk voor
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
gezondheidsbeleid. Zij zijn er voor verantwoordelijk dat
Actie 1 – Verbeteren kwaliteit leefomgeving
53
3.2.3.
Geluid
Hogere grenswaarden Indien een nieuwe provinciale of rijksweg wordt
Doelstelling
aangelegd of fysiek wordt gewijzigd en de
Een goed leef- en vestigingsklimaat voor bedrijven,
geluidbelasting op de nabij gelegen woningen boven de
recreanten en inwoners door het naleven van de
wettelijke voorkeursgrenswaarde ligt, dan is de Provincie
landelijke normen.
bevoegd tot het afgeven van een hogere waarde. Met alle Provincies samen word een doelmatigheidscriterium
Inzet Provincie
ontwikkeld voor het voor het beoordelen van aanvragen
De Provincie Zeeland voorkomt waar doelmatig
om een hogere waarde langs wegen. Hierdoor krijgt de
geluidshinder afkomstig van provinciale wegen en de
Provincie Zeeland het toetsingskader dat nodig is om te
bedrijven waarvoor de Provincie bevoegd gezag is op
kunnen beoordelen of een aangevraagde hogere waarde
basis van de Wet milieubeheer. Daarnaast zorgt de
kan worden afgegeven of dat het toepassen van andere
Provincie voor vastleggen en monitoren van
maatregelen (stil asfalt/scherm/wal) doelmatiger is.
geluidsruimte voor regionale industrieterreinen en het
Voorgesteld wordt dit doelmatigheidscriterium voor alle
behouden van stilte in milieubeschermingsgebieden
provinciale en rijkswegen als toetsingskader te gaan
zonder bedrijvigheid onnodig te belemmeren.
hanteren.
Aanpak geluid De Provincie is op twee fronten actief op het gebied van geluid. Het eerste front heeft betrekking op het bestrijden en reguleren van teveel geluid. Dit gaat vooral om geluid afkomstig van provinciale en rijkswegen, regionale industrieterreinen, individuele bedrijven waarvoor de Provincie bevoegd gezag is of een verklaring van geen bedenkingen afgeeft en lawaaisportterreinen. Minder geluidsproductie In 2012 moet vanuit Europese regelgeving door de Provincie Zeeland voor 120 kilometer provinciale weg
Voor alle nieuw aan te leggen provinciale wegen of
een geluidbelastingkaart worden opgesteld. Deze kaart
verbredingen van wegen is stil asfalt het uitgangspunt als
geeft de geluidbelasting op woningen veroorzaakt door
wordt voldaan aan de volgende voorwaarden:
de provinciale wegen weer. De geluidgrens waarboven
Er moet sprake zijn van een overschrijding van de
de Provincie maatregelen gaat onderzoeken om het
voorkeurgrenswaarde en dus een wettelijke plicht
geluidsniveau te reduceren, de zogenaamde
zijn tot het treffen van maatregelen.
plandrempel, wordt vastgesteld op 65 dB. Deze
De toepassing van stil asfalt moet technisch mogelijk
plandrempel wordt ook gehanteerd door het Rijk voor de
zijn en kan dus op dit moment nog niet worden
rijkswegen en is tevens de maximale waarde uit de Wet
toegepast op kruispunten en rotondes.
geluidhinder voor de bouw van nieuwe woningen. De
Stil asfalt wordt alleen toegepast op provinciale
maatregelen worden opgenomen in een actieplan. Om in
wegen met meer dan 3 miljoen motorvoertuigen per
het actieplan een overzicht te krijgen van alle provinciale
jaar.
knelpunten zullen zowel de geluidbelastingskaarten als het actieplan betrekking hebben op alle provinciale wegen.
54
Er moet sprake zijn van een cluster van woningen.
Reguleren geluid
tussen de 55 en de 60 dB(A) wordt afgegeven als ten
De Wet geluidhinder kent voor de verdeling van de
minste een gevel van de woning geluidluw is.
geluidruimte op de regionale industrieterreinen een systeem van "wie het eerst komt, het eerst maalt". Dit
Oostelijke kanaaloevers
systeem biedt voor bedrijven onvoldoende zekerheid dat
Rondom het industrieterrein Oostelijke Kanaaloevers is
zij een gewenste activiteit ook daadwerkelijk kunnen
aan de zijde van de kern Terneuzen al vele jaren een
uitvoeren. Om deze reden stelt de Provincie
probleem met een te krappe geluidzone, dit beperkt de
beleidsregels op voor de verdeling van het geluid op de
bestaande bedrijven in hun uitbreidingsmogelijkheden en
in de Provinciale Milieuverordening (PMV) aangewezen
zorgt ervoor dat vergunningen niet gereviseerd kunnen
regionale industrieterreinen (zie Kaart 5 – Geluid). Voor
worden. Uit onderzoek is gebleken dat geluidsreductie bij
de industrieterreinen waar deze beleidsregels nog niet
deze bedrijven niet mogelijk is. De Provincie is er
zijn opgesteld worden zij de komende periode opgesteld.
voorstander van de nieuwe wetgeving voor provinciale en gemeentelijke infrastructuur en industrielawaai
Een goed functionerend systeem van verdeling van de
(Swung-2) af te wachten omdat verwacht wordt dat door
geluidsruimte binnen de vastgestelde normen betekent
nieuwe wettelijk beoordelingskader voor industrielawaai
indirect ook het reguleren van de totale geluidsemissie
de problematiek opgelost zal zijn. Mocht de invoering van
van de bedrijven op het industrieterrein naar de
deze wet vertraging oplopen of niet de gewenste
omgeving en het instandhouden van een qua geluid
oplossing bieden dan zal de Provincie zich inzetten voor
goed woon- en leefklimaat in die omgeving. Door het
de verruiming van de geluidzone rond het industrieterrein
wijzigen (verkleinen) van de grens van een gezoneerde
Oostelijke Kanaaloevers.
industrieterrein is het mogelijk een deel van de bedrijven buiten het toetsingskader van de Wet geluidhinder te
Lawaaisporten / gemotoriseerde luchtsporten
plaatsen. Dit kan beteken dat de totale geluidsemissie
Lawaaisporten en gemotoriseerde luchtsporten kunnen
naar de omgeving toeneemt. Om deze reden is het van
zowel structureel als incidenteel plaatsvinden. Het gaat
belang dat de begrenzing van een regionaal
hierbij om het gebruik in wedstrijdverband, het voorberei-
industrieterreinen niet kan worden gewijzigd (verkleind)
den daarvan of het gebruik voor of ten behoeve van re-
tenzij wordt aangetoond dat er door de wijziging geen
creatieve doeleinden.
negatieve effecten op de omgeving optreden
Lawaaisporten en gemotoriseerde luchtsporten alsmede
(bijvoorbeeld wanneer alleen kleine AMvB bedrijven
landingsplaatsen voor parachutisten geven veel overlast
buiten de zone worden geplaatst).
in de directe omgeving voor bewoners en natuur. Om overlast te beperken is structureel gebruik uitsluitend toe-
Hogere grenswaarde industrie- en havencluster
gestaan op bestaande locaties voor lawaaisporten en ge-
De Provincie is het bevoegd gezag voor het afgeven en
motoriseerde luchtsporten. Nieuwe locaties of uitbreiding
handhaven van een hogere waarde bij industrie- en
van bestaande locaties is alleen mogelijk indien door ver-
havencluster (regionale industrieterreinen volgens de
plaatsing van een bestaande locatie de overlast voor de
Wet geluidhinder) indien de geluidzone wordt verruimd.
omgeving vermindert en/of lawaaisporten dan wel gemo-
De Provincie geeft alleen een hogere waarde af als er
toriseerde luchtsporten beter worden geconcentreerd. Op
geen maatregelen aan de bron of in de overdracht
de bestaande locaties is ook incidenteel gebruik toege-
mogelijk zijn, tenzij het gaat om solitaire woningen. Naar
staan.
de mogelijkheden om bij bestaande bedrijven
Buiten de bestaande locaties kan uitsluitend voor gemo-
maatregelen te treffen aan de bronnen wordt in 2012
toriseerde luchtsporten in specifieke situaties onthef-
onderzoek gedaan. De wettelijke grenswaarden zijn
fingen voor tijdelijk en uitzonderlijk gebruik op grond van
bepalend voor de af te geven hogere grenswaarde,
de Wet luchtvaart worden verleend, indien wordt voldaan
waarbij voor bestaande woningen alleen een ontheffing
55
aan de voorwaarden zoals opgenomen in de beleidsregel
Unieke plekken in het landschap, waar rust en stilte
TUG (zie ook paragraaf 3.3.7).
centraal staan, worden beschermd. Dit zijn de
Onder uitbreiding wordt ook verstaan het crossen van
Milieubeschermingsgebieden. In Zeeland zijn onder
extra dagen of uren ten opzichte van de vigerende
andere alle Natura 2000 gebieden aangewezen als
omgevingsvergunning. Voor modelvliegtuigterreinen
milieubeschermingsgebied. Voor de
geldt, als uitzondering hierop dat nieuwvestiging mogelijk
milieubeschermingsgebieden gelden richtwaarden en
is als het terrein op minimaal 500 meter afstand ligt van
gedragsregels om verstoring van de rust en stilte te
de Zeeuwse EHS (uitgezonderd binnendijken,
voorkomen. Zo is gebruik van waterscooters bijvoorbeeld
bloemdijken en faunadijken).
niet overal toegestaan. De regels zijn aangepast aan de huidige verstoring, zodat bestaande activiteiten maar ook
Beschermen gevoelige functies
nieuwe mogelijk zijn en blijven.
Het tweede front waar de Provincie actief is daar waar mensen willen recreëren. Zeeland is een Provincie met
Monitoring geluid Sloegebied
veel recreatie en mensen willen daar zoveel mogelijk rust
De Provincie Zeeland meet de geluidbelasting rond het
ervaren. Daarom maakt de Provincie beleid voor de
Sloegebied en rapporteert hier eens per vijf jaar over.
integrale milieubeschermingsgebieden en bij recreatieterreinen. Voor recreatiewoningen en
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
kampeerterreinen worden vanuit de Wet geluidhinder en
Actie 1 – Efficiënte bestrijding geluidsoverlast
de Wet milieubeheer dezelfde normen gehanteerd als bij
Actie 2 – Optimaal benutten geluidsruimte
gewone woningen of woonwagenterreinen. Hierop zijn twee uitzonderingen namelijk hotels en minicampings.
56
3.2.4.
Luchtkwaliteit
Voor bestaande emissies van stoffen die zeer gevaarlijk zijn voor de mens, dier en plant (prioritaire stoffen) wordt
Doelstelling
ingezet op het zo snel mogelijk bereiken van het
In overeenstemming met de regelgeving voor
verwaarloosbaar risiconiveau. Bedrijven worden door de
luchtkwaliteit voldoen aan de wettelijk vastgelegde
Provincie aangesproken op het leveren van informatie
grenswaarden. Voor niet wettelijke normen zijn
over risico's van stoffen. De Provincie volgt de lijn uit de
industriële emissies zoveel mogelijk beperkt tot de
handreiking prioritaire stoffen. Via vergunningverlening
streefwaarden. Op langere termijn is de lucht zo gezond
wordt een evenredige bijdrage geleverd aan het halen
dat mensen hoogstens een verwaarloosbaar
van de nationale emissiedoelstellingen (de NEC plafonds
gezondheidsrisico (vr-niveau) lopen en is de
2020). Dit betreft de uitstoot van zwaveldioxide,
luchtkwaliteit geen belemmering voor natuurdoelen in de
stikstofoxide, ammoniak en fijn stof. De uitstoot van
EHS. Er is dan sprake van een duurzaam
stikstofoxide en ammoniak kan voor de gezondheid en
beschermingsniveau.
gevoelige natuur van belang zijn. Bij de vergunningverlening wordt hiermee rekening gehouden
Inzet Provincie
in overeenstemming met de programmatische aanpak
De Provincie Zeeland werkt als bevoegd gezag aan
stikstof (PAS). Voor de Natura2000-gebieden waarop de
terugdringen van emissies conform de wettelijke normen
PAS van toepassing is, zoals aangegeven op kaart 20,
en streefwaarden. Daarnaast monitort de Provincie de
wordt gestreefd naar een per saldo afnemende
luchtkwaliteit om gegevens over de luchtkwaliteit
stikstofdepositie. Om deze doelstelling te behalen wordt
inzichtelijk te maken voor burgers en professionals en
aanvullend ruimtelijk beleid gevoerd. Verwezen wordt
het aansturing van beleid. Door zorgvuldig ruimtegebruik
naar de paragraaf 3.1.10 Landbouw.
kunnen de blootstelling aan luchtverontreiniging en de uitstoot door verkeer gunstig worden beïnvloed. Ook
Kanaalzone en Sloegebied
duurzame mobiliteit is een aangrijpingspunt voor
De luchtverontreiniging door de industrie in de
beperking van de uitstoot van luchtverontreinigende
Kanaalzone en het Sloegebied wordt geografisch op een
stoffen.
kaart weergegeven. De bedoeling is dat de individuele bijdragen van bronnen daarvoor worden opgeteld. Met
Verminderen uitstoot
de GGD zal worden nagegaan op welke wijze
De Provincie is bevoegd gezag voor vergunningverlening
gezondheidskundige informatie kan worden
en handhaving van de grotere industriële bedrijven en
gepresenteerd.
enkele grote intensieve veehouderijen. Bij vergunningverlening wordt voor nieuwe emissies uitgegaan van het verwaarloosbaar risiconiveau in de leefomgeving. Voor de beoordeling van plaatsen waar blootstelling significant is neemt de Provincie de Regeling beoordeling luchtkwaliteit 2007 als uitgangspunt. Het verwaarloosbaar risiconiveau (ook streefwaarde genoemd) is de concentratie van een stof in het milieu waarbij risico’s voor mens en ecosysteem verwaarloosbaar zijn. Bij dit niveau is inbegrepen dat mens en milieu aan meerdere stoffen tegelijk blootgesteld kunnen worden, waardoor deze beschermd worden tegen de risico’s van mengsels.
57
Uitstoot verkeer en vervoer
worden aangebracht. De metingen die de Provincie
Gedragsbeïnvloedende projecten in het verkeers- en
uitvoert ' in de schoorsteen' vormen een belangrijke
vervoersplan dragen ook bij aan een betere
informatiebron voor de luchtkwaliteit. De Provincie
luchtkwaliteit. Vanuit het provinciale
monitort de luchtkwaliteit langs provinciale wegen op
goederenvervoerplan worden acties ondernomen die
basis van verkeersintensiteiten. Bij grote ruimtelijke
bijdragen aan efficiënt goederenvervoer en vermindering
projecten worden de gevolgen voor luchtkwaliteit
van de uitstoot.
onderzocht en getoetst. Door vroegtijdig mogelijke maatregelen voor mobiliteit of de locatie van bronnen te
Monitoring
betrekken bij de planvorming kunnen negatieve gevolgen
De Provincie meet een aantal luchtverontreinigende
voor de luchtkwaliteit worden beperkt. De Provincie
componenten. In aanvulling op de stations van het
benadrukt het belang van vroegtijdig betrekken van
landelijk meetnet worden door de Provincie metingen
luchtaspecten (en andere milieuaspecten) bij ruimtelijke
naar de luchtkwaliteit uitgevoerd. Er worden extra
planvorming in het overleg met partijen (zoals
metingen naar fijn stof uitgevoerd. Omdat fijn stof een
gemeenten).
belangrijke component vanuit gezondheid is zullen de metingen tenminste enkele jaren worden voortgezet.
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
Daarnaast worden projectmatig buitenluchtmetingen
Actie 1 – Verbeteren luchtkwaliteit
uitgevoerd (bijvoorbeeld zware metalen). Jaarlijks wordt
Actie 2 – Bijstellen uitvoering
geëvalueerd of in de uitvoering veranderingen moeten
58
3.2.5.
Geur
terugdringen. Voor de intensieve veehouderij past de Provincie de standaardnormen uit de Wet geurhinder en
Doelstelling
veehouderij toe.
Een goede leefomgevingskwaliteit met een acceptabel
Nieuwe situaties van geuroverlast dienen voorkomen te
niveau van geuroverlast.
worden door in de planvorming rekening te houden met geurhinder via het ruimtelijk spoor en/of via maatregelen
Inzet Provincie
bij de bron.
Voor bedrijven waarvoor de Provincie Zeeland bevoegd
Voor de invulling van het acceptabel hinderniveau en
gezag is, wordt ten minste een situatie bereikt waarbij
voor een goede afstemming met het ruimtelijk beleid
sprake is van een acceptabel hinderniveau. Nieuwe
hanteert de Provincie een toetsingskader waarbij de
situaties met geuroverlast worden voorkomen.
hinderlijkheid, de tijd en aard van de bestemming worden meegewogen.
Bestaande situatie
Nieuwe situatie
Gevoelige
Minder
bestemming
gevoelig
H=-1 98
H=-1 95
percentiel
percentiel
H=-1 99,5
H=-1 95
percentiel
percentiel
Gevoelige bestemmingen: woon en leefgebieden inclusief ziekenhuizen, scholen, verzorgings-, verpleegTerugdringen geuroverlast
en ziekenhuizen, asielzoekerscentra, verblijfsrecreatie.
Geurhinder kan de leefomgevingskwaliteit nadelig
Minder gevoelig: bedrijfswoningen, kantoren op
beïnvloeden. De Provincie kan de geurhinder
bedrijventerreinen, woningen in het landelijk gebied,
veroorzaakt door bedrijven waarvoor zij bevoegd gezag
dagrecreatie.
is of een deelbevoegdheid heeft, aanpakken. Daarnaast is de Provincie bevoegd gezag voor enkele grote
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
intensieve veehouderijen.
Actie 1 – Aanpak bij de bron
Voor situaties waar sprake is van geuroverlast zal de
Actie 2 – Voorkomen hinder via ruimtelijk spoor
Provincie via maatregelen bij de bron de overlast
59
3.2.6.
Licht en duisternis
Doelstelling Het doel is om in de aantrekkelijke delen van Zeeland duisternis als kwaliteit te behouden voor inwoners, toeristen en recreanten. Inzet Provincie De Provincie Zeeland wil de meerwaarde van de huidige duisternis in Zeeland bewaren en op de kaart zetten. Lichtoverlast
Verlichting provinciale wegen
De Provincie wil delen van Zeeland waar de donkerte
Ten aanzien van de toepassing van de verlichting van de
een echte meerwaarde heeft beschermen tegen
provinciale wegen voert de Provincie een terughoudend
onnodige lichthinder zonder belemmerend te werken.
beleid. Met verlichting van wegen die door grootschalige
Duisternis is een kwaliteit die in Zeeland nog aanwezig is
natuurgebieden heen lopen wordt zeer terughoudend
en door de recreant en bewoner heel erg wordt
omgegaan. Wel worden de landelijke richtlijnen ten
gewaardeerd vooral in het buitengebied en de natuur. In
aanzien van verlichting gevolgd. Bij de renovatie van
de steden is duisternis in het algemeen geen gewenste
bestaande verlichting zal gebruik gemaakt worden van
kwaliteit vanwege de sociale onveiligheid die daarmee
de nieuwste verlichtingstechnieken waarbij de
samenhangt en hiervoor wordt dus geen beleid
verlichtingssterkte in de nachtperiode met 50% wordt
geformuleerd.
gedimd, wat ook positief is voor het energieverbruik.
De Provincie gaat wel bij grootschalige lichttoepassingen zoals een grootschalig verlicht kassengebied toezien of
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
de beste technieken om lichthinder te voorkomen worden
Actie 1 – Beperken nieuwe verlichting in donker gebied
toegepast. De Provincie zal hierop toezien bij het
Actie 2 – Aanpassen verlichting provinciale wegen
verlenen van vergunningen en het beoordelen van ruimtelijke plannen.
60
3.2.7.
Externe Veiligheid Externe veiligheid is primair de verantwoordelijkheid van
Doelstelling
de gemeenten. Het provinciaal externe veiligheidsbeleid
Een veilige woon, werk en recreatieomgeving.
rust op twee pijlers: 1.
Inzet Provincie De Provincie Zeeland richt zich op voorkomen van
De effectieve en efficiënte uitvoering van wet- en regelgeving.
2.
ongevallen door het zoveel mogelijk beperken van
Invulling van de eigen beleidsvrijheid met locatiebeleid als belangrijkste instrument.
risico's waaraan burgers worden blootgesteld die verbonden zijn aan productie en verwerking van
In de beleidsvisie verantwoorde risico's worden diverse
gevaarlijke stoffen.
zaken vastgelegd waaronder:
Verbeteren veiligheid Het veiligheidsbeleid volgt drie sporen:
In welke situaties de Provincie een (uitgebreide) verantwoording van het groepsrisico vereist.
Concentreren van risicobronnen door bij wijziging
Brongericht beleid. Via vergunningverlening en
van bestemmingsplannen van bedrijventerreinen –
handhaving worden de oorzaken van risico’s
waar risicovolle activiteiten worden toegestaan - vast
aangepakt.
te leggen welke bedrijfscategorieën worden
Omgevingsgericht beleid. Door ruimtelijke
toegelaten (categorieën risicovolle bedrijven) en
inrichtingsmaatregelen wordt gezorgd voor een zo
welke bedrijfscategorieën dus niet.
veilig mogelijke leefsituatie. In dit beleid staat een
Stimuleren van inherente veiligheid bij bedrijven.
gebiedsgerichte benadering centraal.
In navolging van de veiligheidscontour Sloegebied
Rampenbestrijding. Hierbij gaat het om voorkomen
onderzoeken waar nog meer het instrument van een
van rampen en het beperken van de gevolgen
veiligheidscontour gebruikt kan worden
hiervan. Dit is primair het domein van de
(Kanaalzone, zie Kaart 6 – Externe veiligheid).
Veiligheidsregio. De Commissaris van de Koningin
houdt toezicht op de Veiligheidsregio en kan een aanwijzing geven. De Provincie wordt bij de
Veiligheid een belangrijk aandachtspunt laten zijn bij ontwikkeling van kantoren op stationslocaties.
Gemeenten worden gestimuleerd om in overleg met
bestrijding van een ramp betrokken als er een relatie
de brandweer te onderzoeken hoe de risico’s
is met de eigen taken, bijvoorbeeld als bevoegd
kunnen worden verminderd.
gezag van een bedrijf of beheerder van een (vaar)weg.
De Provincie werkt samen met de gemeenten en veiligheidsregio en organiseert en bevordert kennisuitwisseling. Daarnaast verzorgt de Provincie vergunningverlening, toezicht en handhaving voor BRZO en IPPC bedrijven. De Provincie zorgt voor het opstellen en het beheer van de Risicokaart voor Zeeland. Bijbehorende acties in hoofdstuk 5 Actie 1 – Voorkomen risico's gevaarlijke stoffen aan de bron Actie 2 – Minder risico's door ruimtelijke maatregelen Actie 3 – Opstellen en beheer Risicokaart Actie 4 – Rampenbestrijding
61
3.2.8.
Afvalstoffen
fases van de materiaalketen af te wentelen. Samenwerking tussen marktpartijen in de keten kan
Doelstelling
leiden tot nieuwe oplossingen en innovaties.
Het beperken van het ontstaan van afvalstoffen, het
Ultiem doel van recycling is om uit afvalstoffen
beperken van de milieudruk van de activiteit
grondstoffen te maken (grondstoffenrotonde). Het
"afvalbeheer" en het beperken van de milieudruk van
efficiënt omgaan met grondstoffen is een belangrijke
productketens vanuit ketengericht afvalbeleid.
succesfactor in de ambitie om de Zeeuwse economie meer concurrerend te maken.
Inzet Provincie De Provincie Zeeland voert de wettelijke taken uit:
verlenen van vergunningen en ontheffingen na toetsing op doelmatigheid volgens het Landelijk afvalbeheerplan en toetsing op een milieuhygiënisch verantwoorde verwerking.
toezicht en handhaving voor de grotere afvalverwerkers.
nazorg bij gesloten stortplaatsen.
Afvalhiërarchie De prioriteitsvolgorde in de afvalhiërarchie is wettelijk vastgelegd: a) preventie; b) voorbereiding voor
In het kader van Biobased Economy Zeeland vindt het
hergebruik; c) recycling; d) andere nuttige toepassing,
nuttig toepassen van organische afvalstoffen als groene
waaronder energieterugwinning; e) veilige verwijdering.
grondstof als input voor agrofood- en chemiebedrijven plaats of als energiebron.
Ketengericht afvalbeleid zorgt voor een meer integrale benadering van de gehele materiaalketen waaruit de
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
afvalstoffen voortkomen. De ketenaanpak beoogt een
Actie 1 – Ketenaanpak afvalstoffen en efficiënt omgaan
duurzaam gebruik van materialen en een verdere
met grondstoffen
vermindering van de milieudruk door afval. Er wordt
Actie 2 – Nazorg stortplaatsen
gezocht naar aangrijpingspunten eerder in de keten (zoals productontwerp) zonder milieudruk naar andere
62
3.2.9.
Hoogwaterveiligheid
De Provincie ziet erop toe dat Rijkswaterstaat en het waterschap de waterkeringen op sterkte brengen en
Doelstelling
houden. Voor de Noordzeekust verwacht de Provincie
Bescherming tegen overstromingen om veilig te kunnen
van het Rijk dat ze het huidige beleid voort zet om de
wonen, werken en recreëren. Kans op schade en
basiskustlijn te handhaven en het kustfundament mee te
slachtoffers bij doorbraak van een waterkering zoveel
laten groeien met de zeespiegelstijging, ook al betekent
mogelijk beperken.
dat jaarlijks een groter suppletievolume nodig is. Met dynamisch kustbeheer kan meer met het volume zand
Inzet Provincie
worden gedaan. De Provincie verwacht bovendien van
De Provincie Zeeland wil het risico van overstromingen
het Rijk dat noodzakelijke oeverbestortingen onverwijld
verkleinen. De Provincie en andere overheden werken
worden uitgevoerd. De stabiliteit van de waterkeringen is
via drie sporen samen aan meerlaagsveiligheid:
daarvan afhankelijk.
1.
Door sterke waterkeringen voorkomen dat
De Provincie zal bij het Rijk aandringen om te
overstromingen plaatsvinden.
onderzoeken hoe de veiligheid rond de Oosterschelde
Het gebied zo inrichten dat schade en slachtoffers
ook in de toekomst gewaarborgd kan worden als het
bij een doorbraak beperkt blijft.
beheer van de stormvloedkering aan aanpassing toe is
Een doeltreffende organisatie van de
en hoe hierop geanticipeerd kan worden. De erosie als
rampenbestrijding.
gevolg van de zandhonger en het meegroeien met de
2. 3.
zeespiegelstijging zijn belangrijke aandachtspunten. De De eerste twee sporen worden in dit plan uitgewerkt. Het
Provincie verwacht bovendien van het Rijk dat ze afstemt
derde spoor is een onderdeel van het algemene
met Vlaanderen over een gezamenlijke
veiligheidsbeleid.
veiligheidsstrategie.
Duinen, dijken en dammen
De inrichting van het gebied
De Provincie Zeeland vindt dat het voorkomen van
Aanvullend op het voorkomen van overstromingen
overstromingen minstens op het huidige wettelijke
kunnen slachtoffers en schade bij een onverhoopte
beschermingsniveau moet blijven. Een hoger
doorbraak verder worden beperkt door regionale
beschermingsniveau is wenselijk omdat de bevolking en
waterkeringen en door bij nieuwe bebouwing en
de economische waarde van woningen en bedrijven is
infrastructuur rekening te houden met het
toegenomen. De Provincie levert een bijdrage door de
overstromingsrisico. Dat geldt in het bijzonder voor vitale
gevolgen van een overstroming in beeld te brengen en
objecten als de energie- en drinkwatervoorziening en
door te participeren in het landelijk project Veiligheid
voor kwetsbare objecten als ziekenhuizen en
Nederland in Kaart (VNK2).
verpleegtehuizen. De Provincie wil samen met de andere betrokken overheden komen tot een afweging van beleid en maatregelen, onder andere op basis van kosten en vermeden slachtoffers en schade. De Provincie zorgt voor kaarten waarop het overstromingsrisico is aangegeven. Verder wordt verwezen naar de bij het Omgevingsplan behorende en separaat vastgestelde Herziening omgevingsplan Zeeland (deel B): Europese Richtlijn Overstromingsrisico's 2016-2021.
63
Regionale waterkeringen
tweede hoofdontsluiting van Zeeland over de weg, als
Bij een overstroming beschermen de regionale waterke-
alternatief voor de A58, bij stremmingen en calamiteiten.
ringen kwetsbare gebieden en vormen een vluchtweg of
De mogelijkheden hiervoor worden verkend in het
transportroute. Als gevolg van de Deltabeslissing Water-
nieuwe mobiliteitsbeleid.
veiligheid worden een aantal primaire C-keringen afgewaardeerd. Dat betekent dat het Rijk niet langer hiervoor
Buitendijkse bebouwing
de norm bepaalt, maar dat de Provincie hiervoor kader-
Bewoners van buitendijkse gebieden zijn zelf
stellend wordt. De keringen langs het Veerse Meer, de
verantwoordelijk voor waterschade en het treffen van
Kreekrakpolder en de Sloedijk in de Quarlespolder zullen
gevolg beperkende maatregelen. Maar als door een
met ingang van 1 januari 2017 deel gaan uitmaken van
ingreep in het watersysteem het overstromingsrisico van
het te herziene stelsel aan regionale keringen.
bestaande buitendijkse bebouwing groter wordt, is de
De Provincie zal deze voormalige primaire C-keringen
initiatiefnemer van die ingreep verantwoordelijk. Om
opnemen in de nieuwe stelselkaart regionale waterkerin-
grote problemen te voorkomen is buitendijks wonen
gen van de herziening van de Verordening Ruimte Pro-
alleen te overwegen bij een gecontroleerd, van tevoren
vincie Zeeland.
bekend waterpeil. Van het waterschap en Rijkswaterstaat
De Provincie zal tevens alle regionale keringen in het ka-
verwacht de Provincie dat ze inzicht geven in de
der van het project "Normering Regionale Waterkerin-
waterpeilen.
gen" uiterlijk in 2020 opnieuw normeren en het geactuali-
Het Rijk heeft aangegeven het huidige veiligheidsniveau
seerde stelsel inclusief normering vastleggen via de
van de bestaande buitendijkse bebouwing bij Vlissingen
nieuwe Omgevingsvisie en bijbehorende verordeningen.
en Breskens te handhaven. De Provincie is van mening
De regionale waterkeringen zijn aangegeven op Kaart 7
dat dit ook voor de andere buitendijkse bebouwing langs
– Hoogwaterveiligheid. In de Ruimtelijke Verordening
de Noordzeekust moet gelden. Samen met het
wordt aangegeven op welke wijze de gemeenten
waterschap, Rijkswaterstaat en de kustgemeenten zullen
rekening moeten houden met de regionale
we in de planperiode het huidige veiligheidsniveau
waterkeringen.
vaststellen. De kans op milieuschade door overstroming van
Bebouwing en infrastructuur
buitendijkse bedrijventerreinen verdient speciale
Door de locatiekeuze en bouwwijze kan het risico van
aandacht. De Provincie inventariseert de risico's, geeft
een overstroming verkleind worden. Vitale functies
deze aan op de risicokaart en beoordeelt of aanvullend
moeten bij een overstroming intact blijven of snel weer
beleid nodig is.
op te starten zijn. Kwetsbare objecten mogen geen risico vormen. Vluchtplaatsen en goede evacuatieroutes
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
kunnen slachtoffers voorkomen en leed beperken. De
Actie 1 – Sterke waterkeringen
Provincie wil samen met de gemeenten, veiligheidsregio
Actie 2 – Voorkomen schade en slachtoffers
en andere partijen nagaan waar nu de knelpunten liggen
Actie 3 – Langetermijnbeleid
en wat gedaan kan worden om deze op te lossen en nieuwe te voorkomen. Het gaat onder andere om een
64
3.2.10. Medegebruik waterkeringen
de recreatieve hotspots. Het is daarom van belang om enerzijds de landschappelijke waarden van het kustfun-
Doelstelling
dament te bewaren, maar anderzijds recreatief-economi-
Naast de primaire functie als waterkering bieden de
sche kansen te verzilveren. Concreet betekent dit dat
dijken, duinen, stranden en boulevards ook voldoende
nieuwbouw in het kustfundament mogelijk blijft binnen de
ruimte voor ander vormen van gebruik.
grenzen bestaand bebouwd gebied, inclusief de bebouwingsconcentraties Cadzand-Bad en Nieuw-Haamstede.
Inzet Provincie
Aanvullend hierop wordt nieuwbouw binnen de hotspots
Waterkeringen zijn aantrekkelijk vanwege de bijzondere
mogelijk indien dit de aanwezige omgevingskwaliteiten
natuur, de fraaie vergezichten en herinneringen aan
nadrukkelijk versterkt, onderscheidende recreatieve kwa-
geschiedenis. Ruimtelijke opgaven, zoals
liteiten toevoegt en wordt voorzien van een goede inbed-
herstructurering van bebouwing, nieuwbouw en
ding in het landschap.
jachthavens, worden zo veel mogelijk integraal met de veiligheidsopgaven aangepakt. Innovatieve oplossingen
In aanvulling daarop zal de Provincie het initiatief nemen
die dat mogelijk maken worden ondersteund.
tot een nadere uitwerking van de Provinciale Kustvisie;
Bestaande natuur, landschap en cultuurhistorie wordt bij
centraal daarin staat de manier waarop nieuwe ontwikke-
dijk- en duinversterkingen zo veel mogelijk ontzien. Waar
lingen voor economie, landschap en natuur gezamenlijk
mogelijk wordt de kwaliteit van natuur en landschap
een plek aan de Zeeuwse Kust vinden. Hierbij wordt ook
versterkt door een toegesneden beheer. Recreatief
in gegaan op de (on)wenselijkheid van (tijdelijke) buiten-
medegebruik is uitgangspunt, maar heeft beperkingen in
dijkse bebouwing zoals slaapstrandhuisjes en strandpa-
verband met beschermde natuurwaarden. Recreatieve
viljoens. Verder zal in dat kader ook onderzocht worden
voorzieningen worden goed ingepast. Bij versterkingen
welke ontwikkelingen mogelijk zijn in de direct aan het
wordt van de gelegenheid gebruik gemaakt om de
kustfundament grenzende bredere kustzone. De resulta-
ruimtelijke kwaliteit te verhogen door werk met werk te
ten van dit onderzoek zullen uiteindelijk landen in de
maken.
nieuwe Omgevingsvisie.
Bebouwing in de kust
Duinen
Het Rijk overweegt de nieuwe Beleidslijn Kust door te
De Provincie heeft voorkeur voor een geleidelijke
vertalen in het Barro. Hiermee kan het onderscheid tus-
verbreding van de strand- en duinkust door mee te
sen stedelijk en niet-stedelijk gebied vervallen en zal
groeien met de zee door middel van zandsuppleties.
door het Rijk geen aandacht meer worden besteed aan
Waar een stroomgeul dicht onder de kust ligt wil de
de ruimtelijke kwaliteit in het kustfundament. Nieuwe
Provincie dat gezocht wordt naar mogelijkheden om de
bouwmogelijkheden in het kustfundament worden vanuit
geul op zijn plaats te houden of zeewaarts te verleggen.
Rijksoptiek voortaan alleen nog maar bepaald door eisen
De identiteit van de kustplaatsen blijft behouden en wordt
vanuit waterveiligheid. In dit geval betekent dit dat de
waar mogelijk versterkt. Voor het strandtoerisme is het
Provincie Zeeland aan zet is om vanuit een ruimtelijke
belangrijk dat er altijd voldoende droog strand is. De
context te bepalen waar bebouwingsmogelijkheden in het
gewenste breedte is afhankelijk van de intensiteit van het
kustfundament wenselijk zijn.
gebruik. Lokale maatregelen aangevuld met meer inzet van de zandsuppleties voor de basiskustlijn moeten
De ongerepte kustlijn is een belangrijke kernkwaliteit van
knelpunten oplossen. Voor de gebruikers van het strand
het Zeeuwse landschap. Het niet verder bebouwen van
hebben zandsuppleties op vaste tijdstippen op
het kustfundament (zie kaart 21) beschermt deze kwali-
vastgestelde trajecten de voorkeur.
teit. Tegelijkertijd ziet de Provincie kansen voor hoog-
Nieuwe suppletietechnieken, zoals geulwandsuppletie en
waardige recreatieve ontwikkelingen op de locaties van
zandmotor, worden ondersteund.
65
De natuurlijkheid van de duinkust wordt versterkt door in
en daarmee tegelijk de recreatieve waarde te versterken.
de delen die dynamisch beheerd kunnen worden,
Ook langs de Westerschelde en de Oosterschelde kan
natuurlijke processen zoals verstuiving zo veel mogelijk
extra zand er plaatselijk voor zorgen dat platen, slikken,
de vrije hand te geven.
schorren en strandjes in stand blijven. Zowel de veiligheid als de natuur is daarmee gediend. Wonen op een dijk is aantrekkelijk. Met het oog hierop worden de kansen van een delta- of klimaatdijk, die breed en robuust genoeg is voor bebouwing, uitgewerkt. Langs de Oosterschelde en Westerschelde worden de werkwegen op de dijken opengesteld voor fietsers en wandelaars mits dat geen onaanvaardbare verstoring in het Natura 2000 gebied tot gevolg heeft. Aantasting van inlagen en karrevelden wordt voorkomen door zeewaartse versterking of 'overslagbestendig maken' van de dijk. Bij dijken met slikken en schorren gaat de voorkeur uit naar landwaartse versterking.
Dijken Vooral langs de Noordzeekust ziet de Provincie de
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
ontwikkeling van strand als een mooie oplossing om de
Actie 1 – Innovatief combineren functies in de kustzone
veiligheid tegen overstromingen van dijken te verhogen
Actie 2 – Opstellen Zeeuwse kustvisie
66
3.3. Water en landelijk gebied met kwaliteit In september 2014 is het Deltaprogramma 2015 afgeZeeland bestaat voor een groot deel uit water en landelijk
rond. Dit deltaprogramma bevat de voor Zeeland van
gebied. De deltawateren zijn nationaal en internationaal
groot belang zijnde deltabeslissingen Veiligheid, Zoetwa-
bijzonder gewaardeerde gebieden vanwege de
ter, Zand, Ruimtelijke Adaptatie en de regionale voor-
recreatiemogelijkheden, schelpdiervisserij en
keursstrategieën voor de Kust en Zuidwestelijke Delta.
natuurwaarden. Op het land komen de verschillen tussen
De afronding van dit Deltaprogramma is de start van een
de voormalige eilanden duidelijk naar voren, met
volgende fase, waarbij de ruimtelijke regisserende rol
zichtbare sporen van de 80-jarige oorlog, de inundatie
van de provincies groter is dan ooit tevoren.
van Walcheren in 1944 en de Watersnoodramp van 1953. Restanten van dijkdoorbraken, getijdengeulen en
De bodem en de diepe ondergrond worden voor veel
kreken zijn nu waardevolle natuurgebieden.
doelen gebruikt. De Provincie bewaakt de bodemkwaliteit en investeert in sanering. De Provincie behartigt, vanuit
De Provincie bewaakt de kwaliteit van natuur en
de kerntaken op gebied van economie, natuur, milieu en
ontwikkelt natuurgebieden. Beheer van de
ruimte, regionale belangen bij initiatieven voor
natuurgebieden wordt door de Provincie gefinancierd en
ondergrondse opslag van stoffen en winning van
uitbesteed aan terreinbeheerders.
delfstoffen.
Een goede kwaliteit en kwantiteit van oppervlaktewater en grondwater is voor alle inwoners en toeristen, en
Prioriteiten
daarnaast ook voor de landbouw en de natuur van groot
1.
Europese Kaderrichtlijn water
belang. Schoon water ontstaat niet vanzelf. De Provincie
2.
Integrale aanpak Deltawateren
heeft de taak om dit te bewaken en toe te zien op
3.
Afronden natuurontwikkeling
correcte uitvoering van het waterbeheer door het waterschap.
67
3.3.1.
Oppervlaktewater
inspanningsdoelen zoals vastgelegd in de specifieke planherziening Europese Kaderrichtlijn Water (zie voor
Doelstelling
meer informatie Planherziening Omgevingsplan Zeeland
Een goede kwaliteit van het oppervlaktewater en
Europese Kaderrichtlijn Water 2016 - 2021).
waterbodems, een peilbeheer en een aanvaardbaar risico op wateroverlast dat is afgestemd op bestaande en
De chemische waterkwaliteit is gericht op het behalen
toekomstige functies.
van de richtwaarden uit het 'Besluit kwaliteitseisen en monitoring water' (BKMW, 2009) en de ministeriële
Inzet Provincie
regeling monitoring KRW (MR, 2009) die leiden tot een
De Provincie Zeeland houdt toezicht op het verkrijgen
goede chemische toestand van oppervlaktewateren. Bij
van gezonde en veerkrachtige samenhangende stelsels
het behalen van waterkwaliteitsdoelen is het ecologisch
van sloten, watergangen, kreekrestanten en andere
doel maatgevend. Dat wil zeggen dat indien de
binnenwateren (watersystemen). Het waterschap is
ecologische kwaliteit (doel) op orde is, de heersende
verantwoordelijk voor de uitvoering.
chemische waterkwaliteit volstaat.
Leidraad voor het waterbeheer vormt de provinciale
Diffuse bronnen
waterfunctiekaart (zie Kaart 8 – Waterfunctiekaart) die de
Zeeland kampt met een aantal stoffen in grond- en
waterhuishoudkundige bestemming met bijbehorende
oppervlaktewater die niet voldoen aan de normen. De
gebruiksvoorwaarden van het grond- en
belangrijkste oorzaak zijn uiteenlopende en verspreide
oppervlaktewater aangeeft. Bij de vaststelling van
veroorzakers (diffuse bronnen). De Provincie sluit aan bij
functies spelen zowel het aanwezige gebruik als wensen
het landelijk beleid voor het terugdringen van diffuse
en ontwikkelingsmogelijkheden een rol.
bronnen. De Provincie ondersteunt economische sectoren en overheden bij het realiseren van de
Waterkwaliteit
landelijke doelen (uit oogpunt van het kunnen benutten
Alle regionale binnenwateren voldoen uiterlijk in 2027
van maximale ontwikkelruimte) door samen
aan de gestelde waterkwaliteitseisen. Het waterschap
kostenefficiënte (innovatieve) maatregelen te ontwikkelen
draagt hier zorg voor. Behalve het Rijk (via generiek
om diffuse bronnen terug te dringen en de
beleid) is het waterschap verantwoordelijk voor het
bewustwording bij diverse doelgroepen te vergroten. In
uitvoeren van de maatregelen. Voor halen van de doelen
het landelijk gebied gaat het vooral om emissies uit de
heeft het waterschap een inspanningsverplichting.
landbouw en in het stedelijk gebied vooral om lozingen vanuit de riolering bij hevige neerslag (overstorten) en
De ecologische doelen zijn gericht op het bereiken van
afspoeling van hemelwater van verontreinigde
een bepaalde samenstelling van (oever)planten en
verhardingen.
dieren in het water, de bijbehorende milieukwaliteit en de
Eutrofiëring van het oppervlaktewater vormt een
inrichting en het beheer. Voor begrensde binnenwateren
belangrijk kwaliteitsprobleem. Via onderzoek wordt
of regionale KRW oppervlaktewaterlichamen is vanuit de
getracht meer inzicht te krijgen in de bronnen die dit
Europese Kaderrichtlijn Water uiterlijk in 2027 het
probleem veroorzaken (onderzoek N-bronnen) en naar
bereiken van een goed ecologisch potentieel (GEP)
mogelijkheden om de belasting terug te dringen (bijv.
voorzien. Het maatregelenpakket 2012-2027 hiervoor
onderzoek peilgestuurde drainage).
geldt als resultaatsverplichting; dit is vastgelegd in het waterbeheerplan van het waterschap en in het
Waterketen
stroomgebiedsbeheerplan van het Rijk. Voor zowel de
Een goed en efficiënt functionerende afvalwaterketen
KRW-oppervlaktewaterlichamen als de overige
levert een bijdrage aan het behalen van
binnendijkse oppervlaktewateren gelden
waterkwaliteitsdoelstellingen. De Provincie houdt toezicht
68
op indirecte lozingen van bedrijven. Een goede
wordt voor afvalwaterzorg door de overheid of voor het
samenwerking tussen betrokken partijen is daarvoor
aanvragen van ontheffing van de afvalwaterzorgplicht.
noodzakelijk, Waterschap en gemeenten hebben in
Basis daarvoor vormen de minimale wettelijke vereisten.
aansluiting op het landelijke bestuursakkoord water de verantwoording om in samenwerkingsverband uiterlijk in
De rol van de Provincie binnen het
2020 een bezuinigingstaakstelling te bereiken. Binnen
samenwerkingsverband van de afvalwaterketen is gericht
Zeeland wordt er door de betrokken partijen al een aantal
op bemiddeling, toezicht en ondersteuning.
jaren aan deze samenwerking gewerkt. In 2012 wordt deze verder uitgebouwd in een
Waterbodems
samenwerkingsovereenkomst.
De waterbodem vormt een integraal onderdeel van het oppervlaktewatersysteem. Het waterschap is bevoegd gezag. Zij maakt de afweging of het verwijderen van de waterbodem nodig is om de kwantitatieve en kwalitatieve doelstellingen te behalen. De Provincie houdt hier toezicht op. De Provincie vraagt in het bijzonder aandacht voor de historisch vervuilde waterbodem in stedelijk gebied. Deze dienen zo veel mogelijk te worden opgeruimd, vooral als er risico's zijn voor mens, plant, dier of als er verspreiding naar de omgeving is. Verder moet de vrijkomende baggerspecie (weer) zo veel mogelijk bruikbaar zijn als grondstof voor nuttige en
Om bij toenemende intensiteit van de neerslag
functionele toepassingen. De Provincie zet zich in om
wateroverlast in bebouwd gebied te voorkomen, en om
met andere partijen naar (innovatieve) lange termijn
de afvalwaterketen beheersbaar te houden, zal de
oplossingen te zoeken.
inrichting van het bebouwd gebied hierop moeten worden afgestemd. Bij nieuwbouw is aanleg van gescheiden
Zwemwater
systemen uitgangspunt. Voor bestaand bebouwd gebied
De Provincie is verantwoordelijk voor de aanwijzing van
zullen gemeenten in beeld moeten brengen waar en in
zwemwaterlocaties in binnendijkse en buitendijkse
hoeverre ontvlechting van hemel- en afvalwater
oppervlaktewateren. Daarnaast wijst de Provincie de
doelmatig is. Uitgangspunt daarbij blijft 1% afkoppelen
zwemwaterfunctie toe aan binnendijkse
per jaar.
oppervlaktewateren, houdt toezicht op de kwaliteit (incl. fysieke veiligheid) van alle zwemwaterlocaties en –
In het afgelopen decennium is de sanering van lozingen
functies en voert daarvoor veiligheidsonderzoek uit.
van huishoudelijk afvalwater in het buitengebied afgerond. De zorg voor inzameling en transport van
In alle deltawateren en enkele regionale
huishoudelijk afvalwater ligt bij de gemeenten. Voor een
oppervlaktewateren zijn deelgebieden als zwemwater
deel van de afvalwaterlozingen is de gemeentelijke
aangewezen. Het zwemwater dient te voldoen aan de
inzameling niet doelmatig gebleken en is ontheffing van
gestelde normen in de Europese Zwemwaterrichtlijn en
de afvalwaterzorgplicht verleend. De lozer krijgt in dat
landelijke wetgeving zodat dit veilig is voor mensen. Als
geval tot uiterlijk 2027 de tijd om een wettelijk vereiste
dat onverhoopt niet het geval is kan de Provincie een
zuiveringsvoorziening aan te leggen. Bij nieuwe en
zwemverbod of negatief zwemadvies afgeven.
uitbreidende lozingen wordt door gemeente en waterschap samen de afweging gemaakt of gekozen
69
Gewenst Grond- en Oppervlaktewater Regime
Wateroverlast
De grondwaterstand en het oppervlaktewaterpeil moeten
Naar aanleiding van een aantal natte jaren met veel
worden afgestemd op de gebiedsfuncties op de
neerslag is ingezet op het terugdringen van regionale
waterfunctiekaart. Het waterschap werkt dit uit in een
wateroverlast in het landelijk en stedelijk gebied
Gewenst Grond- en Oppervlaktewater Regime (GGOR),
(Waterbeheer 21ste eeuw). De toename van extreme
als bouwsteen voor een nieuw te effectueren peilbesluit.
regenbuien als gevolg van de klimaatverandering wordt
De volgende tabel geeft het kader voor de uitwerking van
daarbij betrokken. Het waterschap voert maatregelen uit
het GGOR door de waterschappen aan in de vorm van
en zorgt uiterlijk in 2020 dat wordt voldaan aan de WB21
een Optimaal Oppervlaktewater Regime (OOR), wat
normering. De in de tabel aangegeven normen zijn in de
feitelijk neer komt op het optimale oppervlaktewaterpeil
Waterverordening verder uitgewerkt. Bij de uitvoering
bij een bepaalde combinatie van bodem en functie. Het
geldt de trits vasthouden-bergen-afvoeren als
waterschap kan de tabel, in overleg met de Provincie,
uitgangspunt.
nader uitwerken voor grondgebruik en bodemopbouw op specifieke locaties. De bodemsoort is aangegeven op Kaart 9 – Bodemkaart GGOR. Het waterschap koppelt de uitwerking van het GGOR aan de herziening van de peilbesluiten. Het waterschap draagt zorg voor het uiterlijk in 2020 vaststellen van geactualiseerde peilbesluiten. De eigenaar of gebruiker van de grond is
Functie (zie waterfunctiekaart)
WB21 norm wateroverlast
Bebouwing
1:100
Landbouw
1:25
Landbouw/natuur
1:25
Glastuinbouw
1:50
zelf verantwoordelijk voor een afgestemde Bij nieuwe bebouwing wordt rekening gehouden met de
grondwaterstand. In de loop van de planperiode kunnen beleidsmatige keuzes ten aanzien van gewenste ontwikkeling van zoetwatervoorraden en beïnvloeding van kwelstromen tot een aangepast kader voor het GGOR leiden.
mogelijkheden en beperkingen van het watersysteem. Op de waterkansenkaart is dat globaal inzichtelijk gemaakt (zie Kaart 10 – Waterkansenkaart). Indien nodig wordt een nadere toetsing op locatieniveau door het waterschap uitgevoerd. Deze kaarten zijn een hulpmiddel bij de watertoets.
Functie (zie waterfunctiekaart)
Bodem (zie GGORbodemkaart)
OOR (peil in cm t.o.v 10% laagste maaiveldhoogte)
-
Veen
60
Natte ecologische verbindingen zijn blauw/groene
-
Ongerijpt
60
lijnvormige verbindingen en hebben uit oogpunt van
Natuur
-
Zie natuurdoeltype
Bebouwing
rest
110
Landbouw / natuur
rest
Geen verlaging
Beïnvloeding natuur
rest
Geen verlaging
Landbouw
Poelklei met veen
100
streefbeeld van 1,5 ha per kilometer, gemiddelde
Landbouw
Schorgronden
120
oeverbreedte 15 m.
Landbouw
Zand- en plaatgronden
100
Natte ecologische verbindingen
soortenbehoud het doel om groepen van dieren in de gelegenheid te stellen om van het ene natuurgebied naar het andere natuurgebied te komen zonder hinder van barrières. Natte ecologische verbindingen zijn gekoppeld aan (hoofd)waterlopen in beheer bij het waterschap. Er wordt onderscheid gemaakt in:
natte ecologische verbindingen met een met een
brede natte ecologische verbindingen met een streefbeeld van 2,0 ha per kilometer, gemiddelde oeverbreedte 20 m.
70
De Provincie stelt zich tot doel dat uiterlijk in 2027 88 km
voldoende zoet grondwater aanwezig is, kan dat
natte ecologische verbindingen en 27,5 km brede natte
onttrokken worden bodem (zie paragraaf grondwater).
ecologische verbindingen is gerealiseerd. Het grootste
Uitbreiding van de aanvoer van water van buitenaf en
deel van de (brede) natte ecologische verbindingen valt
gebruik van effluent van rioolwaterzuiveringsinstallaties
samen met de Kaderrichtlijn water- en Waterbeheer 21e
(RWZI's) wordt niet actief door de Provincie nagestreefd.
eeuw-opgaven van het waterschap. Natte ecologische
De landbouwsector is daar zelf verantwoordelijk voor. De
verbindingen maken onderdeel uit van de natte
Provincie steunt initiatieven voor alternatieve vormen van
infrastructuur. Conform het Regionaal Bestuursakkoord
zoetwaterbenutting op voorwaarde dat er zicht is op
Water is het waterschap verantwoordelijk voor de aanleg
economisch rendement en natuur, milieu en landschap
en het onderhoud van de verbindingen indien deze
er niet onder lijden. Bijzondere aandacht daarbij heeft het
samenvallen met wateropgaven. Nadrukkelijke
Volkerak-Zoommeer, dat weer zout zal worden gemaakt
nevendoelstellingen bij de realisatie van natte
om de waterkwaliteit te verbeteren. De Provincie draagt
ecologische verbindingen zijn het bevorderen van
bij aan een alternatief voor de huidige
recreatief medegebruik en het versterken van de
zoetwatervoorziening.
landschappelijke en/of cultuurhistorische kwaliteiten. Daardoor wordt de (be)leefbaarheid van het landelijk en
Vaarwegen
stedelijk gebied vergroot.
De Provincie legt vast welke regionale wateren de functie vaarweg krijgen en wie de vaarwegbeheerder is. In
Koppelen van doelen (synergie)
Zeeland hebben het Kanaal door Walcheren met het
Bij het uitwerken van maatregelen om de waterdoelen
Arnekanaal en het Havenkanaal Goes de functie
(KRW en WB21) te realiseren bekijken Provincie en
vaarweg. Voor de binnenvaart gelden de richtlijnen van
waterschap gezamenlijk in hoeverre koppelingen kunnen
de CEMT 1992 (Conferentie van Europese Ministers van
worden gemaakt met andere functies. Het gaat daarbij
Verkeer) en de voorwaarden die door het Basis
om koppelingen met doelen die met het watersysteem
Recreatie Toervaart Net (BRTN) worden gesteld. In de
samenhangen zoals natuurdoelen (zoals aanleg natte
Waterverordening worden de doelstellingen en het
ecologische verbindingen) of met doelen op andere
beheer uitgewerkt.
terreinen zoals landschap en cultuurhistorie (versterken/accentueren (kern)kwaliteiten) en recreatie (toegankelijkheid). Achterliggende gedachte hiervan is om hiermee voordelen wat betreft ruimtegebruik en kosten te behalen. Verbrede watermaatregelen leveren daarmee een bijdrage aan de (be)leefbaarheid van
CEMT klasse
BRTNcategorie
Havenkanaal Goes
III
BZM
Kanaal door Walcheren
Va
AZM
Arnekanaal
Va
BZM
Vaarweg
Zeeland. Bijbehorende acties in hoofdstuk 5 Zoetwatervoorziening
Actie 1 – Kwaliteitsverbetering oppervlaktewater
Beschikbaarheid van zoet water voor de landbouw is een
Actie 2 – Kwaliteitsbewaking zwemwater
belangrijk aandachtspunt in het licht van de geleidelijk
Actie 3 – Beperken wateroverlast
toenemende verzilting. De nadruk ligt daarbij op het
Actie 4 – Werk met werk maken
optimaal benutten van water dat van nature aanwezig is.
Actie 5 – Uitvoeren van toezichtsrol
Dat komt neer op het in stand houden of vergroten van
Actie 6 – Actualisatie waterkansenkaarten
de zoetwaterlenzen in de bodem. Op plaatsen waar
71
3.3.2.
Grondwater
productie van drinkwater. Sint-Jansteen en Oranjezon worden operationeel gehouden voor calamiteiten. De
Doelstelling
grondwatersituatie is op Kaart 11 – KRW
Een goede kwantitatieve en chemische toestand van het
Grondwaterlichamen aangegeven. Het grondwater in de
grondwater, afgestemd op de functies van het gebied.
drinkwatergebieden wordt extra beschermd. Daartoe zijn
Een belangrijk aspect daarvan is de instandhouding van
de gebieden in de Milieuverordening aangewezen als
de zoetwatervoorkomens. Gevolgen van
grondwaterbeschermingsgebied. Biggekerke wordt
klimaatverandering op het grondwater worden
beschouwd als strategische voorraad. De status van dit
opgevangen.
grondwaterbeschermingsgebied vervalt.
Inzet Provincie
Verdrogingbestrijding
De Provincie zorgt samen met andere partijen voor een
Verdrogingbestrijding bestaat voor een belangrijk deel uit
goede kwaliteit en kwantiteit van het grondwater en
realisatie van de GGOR in gebieden met de functie
houdt hier toezicht op.
natuur. De verdrogingbestrijding concentreert zich op de TOP-gebieden. In veel gebieden is een aangepast
Grondwaterkwaliteit
oppervlaktewaterpeil nodig. Daarnaast zijn vaak
Het grondwater in Zeeland voldoet uiterlijk in 2027 aan
aanvullende of compenserende maatregelen nodig om
de doelen van de Kaderrichtlijn Water, De Provincie is
het ambitieniveau te bereiken of te benaderen. Het
hiervoor verantwoordelijk (zie voor meer informatie
ambitieniveau is indirect via habitat- en natuurdoeltypen
Planherziening omgevingsplan Zeeland Europese
in de Natura2000 beheerplannen en het
Kaderrichtlijn Water 2016 - 2021). Door middel van
Natuurbeheerplan vastgelegd.
monitoring volgt de Provincie de ontwikkelingen. De chemische kwaliteit van de KRW-grondwaterlichamen
Onttrekking en infiltratie
wordt hoofdzakelijk bedreigd door diffuse bronnen.
Onttrekking en infiltratie van grondwater zijn in principe
Terugdringing van deze bronnen wordt met landelijke
vergunningplichtig. De Provincie is verantwoordelijk voor
regels geregeld. De Provincie ondersteunt dit met
vergunningverlening bij onttrekkingen voor openbare
onderzoek, voorbeeldprojecten en voorlichting. Lokaal
drinkwatervoorziening, grote industriële onttrekkingen en
kan de grondwaterkwaliteit beïnvloed worden door
bodemenergiesystemen. Het waterschap voor de overige
bodemverontreiniging. Met bodemsaneringen wordt de
vergunningen. Onttrekkingen kunnen worden toegestaan
verontreiniging aangepakt.
als de aanvulling groter blijft dan de onttrokken hoeveelheid. Daarnaast dient ook rekening te worden gehouden met andere belangen. In kwetsbare gebieden (aan grondwater gebonden natuurgebieden met bufferzone en de grondwaterbeschermingsgebieden, zie Kaart 12 – KRW Grondwater kwetsbare gebieden) zijn nieuwe permanente onttrekkingen in principe niet toegestaan als deze significant negatieve effecten hebben. In de planperiode wordt de kaart met kwetsbare gebieden herzien. Verzilting Vooral de dunne zoete grondwaterlenzen worden
Van de gebieden met de functie drinkwater wordt alleen
bedreigd door klimaatveranderingen. In de planperiode
nog het pompstation Haamstede gebruikt voor de
wordt door middel van onderzoek en proefprojecten
72
bepaald welke maatregelen de beste zijn om de
met de functie drinkwater binnen afzienbare tijd wordt
zoetwaterlenzen in gebieden met de functie landbouw in
aangetast door verzilting.
stand te houden of te vergroten. Afgewogen tegen andere doelen, zoals wateroverlast, droogteschade en
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
het ecologisch oppervlaktewatersysteem, kan dit leiden
Actie 1 – Bescherming grondwater
tot aanpassing van het GGOR-kader.
Actie 2 – Bestrijding verdroging
Er zijn voorlopig geen aanwijzingen dat de grotere zoetwatervoorkomens, zoals het grondwater in gebieden
73
3.3.3.
Kwaliteit en medegebruik natuurgebieden
Binnen de EHS zijn door het Rijk gebieden aangewezen van internationaal belang. Dit zijn de Natura 2000-
Doelstelling
gebieden, die vallen onder de Natuurbeschermingswet:
Bescherming, beheer en ontwikkeling van typisch
Voordelta, alle Deltawateren, Kop van Schouwen,
Zeeuwse natuurwaarden, waarmee een bijdrage wordt
Manteling van Walcheren, Yerseke en Kapelse Moer,
geleverd aan het behoud van de (inter)nationale
Vogelkreek, Canisvliet, Groote Gat Oostburg en het Zwin
biodiversiteit en de omgevingskwaliteit.
en Kievittepolder. Na aanwijzing door het Rijk wordt er voor elk gebied een beheerplan opgesteld: voor de
Inzet Provincie
Deltawateren door het Rijk, voor alle overige gebieden
De Provincie Zeeland is verantwoordelijk voor praktisch
door de Provincie. In het beheerplan worden de
het hele natuurbeleid op basis van de
instandhoudingsdoelen benoemd en de bijbehorende
Natuurbeschermingswet 1998, de Flora- en Fauna-wet,
noodzakelijke maatregelen, die "haalbaar en betaalbaar"
de Boswet en de WILG. De Provincie stelt de
moeten zijn. Daarnaast is er aandacht voor het
beleidskaders vast, verleent ontheffingen en
bestaande gebruik en ontwikkelingsruimte voor andere
vergunningen, voert budgetbeheer, heeft de regie over
functies (sociaaleconomische paragraaf,
de uitvoering, monitoring en toezicht (handhaving).
Programmatische Aanpak Stikstof PAS). Naast een
Daarnaast wil de Provincie dat natuurgebieden en het
beheerplan wordt voor ieder Natura 2000-gebied een
platteland voor het publiek ontsloten worden: bekend,
handhavingsplan opgesteld. Op toepassing van het plan
vindbaar, bereikbaar, toegankelijk en beleefbaar met
ziet de Provincie toe.
daarbij speciale aandacht voor mensen met een functiebeperking.
Beheer natuurgebieden De Zeeuwse natuur wordt goed en actief beheerd. De
Bescherming natuurgebieden
Provincie stelt de doelen hiervoor vast
De Provincie beschermt alle bestaande natuurgebieden
(Natuurbeheerplan Zeeland) en stuurt het beheer van de
en de agrarische gebieden van ecologische betekenis
natuurorganisaties en particuliere (agrarische)
planologisch (zie Kaart 13 – EHS en Natura 2000). Rond
beheerders aan op basis van de Subsidieregeling Natuur
de natuurgebieden van het 'Natuurnetwerk Zeeland'
en Landschap (SNL). Waar mogelijk worden door
(voorheen EHS) geldt een zone van 100 meter waarbij
beheerders mensen met een zorgvraag ingeschakeld bij
nieuwe ontwikkelingen worden beoordeeld of er
het beheer.
gevolgen zijn voor de natuur. De gemeenten dienen de bestaande natuurgebieden en de agrarische gebieden
Ontwikkeling natuurgebieden
van ecologische betekenis via een passende
De Provincie heeft in het verleden van het Rijk opdracht
bestemming te beschermen.
gekregen ca. 6800 ha nieuwe natuur te ontwikkelen als
Als aantasting van natuurwaarden per saldo
onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS).
onvermijdelijk is (groot openbaar belang, geen
Daarvan is ca. 65% verworven en ca. 45% ingericht
alternatief) is het verplicht om negatieve effecten zoveel
(peildatum 2011). Vanwege bezuinigingen door het Rijk
mogelijk te beperken (mitigatie) en verlies te
vindt er een landelijke herijking van de EHS plaats,
compenseren. De Provincie volgt de
waarbij nieuwe afspraken tussen Rijk en Provincies
compensatieregeling zoals die door het Rijk wordt
gemaakt worden. Daarbij zal het accent meer op
opgenomen in de AmvB Ruimte (zie 5.5 Natuur en
inrichting dan op verwerving komen te liggen en wordt er
boscompensatie) en stelt dus geen aanvullende eisen.
gestreefd naar een koppeling met Natura 2000 en de
Daarnaast bieden de Natuurbeschermingswet, de
Kaderrichtlijn Water. Voor Zeeland betekent dit een
Boswet en de Flora- en Faunawet aanvullend specifieke
kleinere EHS (mogelijk rond 75% van de oorspronkelijke
wettelijke bescherming.
natuurontwikkeling). De herijkte EHS zal vastgelegd en
74
geactualiseerd worden door wijziging van het
Vanuit het verkeers- en vervoerbeleid (PVVP) worden
Natuurbeheerplan Zeeland. Begrensde
maatregelen genomen om aantasting van de natuur-,
natuurontwikkelingsgebieden worden via een
landschaps- en recreatiewaarde door autoverkeer te
waarborgingbeleid planologisch beschermd tegen
beperken. De belevingswaarde voor wandelaars en
onomkeerbare ingrepen zonder dat er voor de vigerende
fietsers wordt zoveel mogelijk versterkt.
agrarische functie sprake is van planologische
Voor kleine watersport (o.a. kanoën) is ruimte in de
schaduwwerking. Via droge en natte ecologische
Deltawateren, de waterlopen en het open water van de
verbindingen (ecologische wegbermen, binnendijken en
grotere kreken. Bij de verstoringsgevoelige kleinere
natuurvriendelijke waterlopen) worden de
kreken en kreekuitlopers staat behoud van de rust voor
natuurgebieden van de EHS aaneen gesmeed als
vogels voorop en is waterport niet mogelijk.
ecologisch netwerk. Via ontsnipperingsmaatregelen worden ecologische barrières weggenomen. Soortenbescherming en biodiversiteit De Provincie neemt specifieke maatregelen voor bijzondere soorten (soortenbescherming) op basis van de leefgebiedenbenadering: kust, moeras, cultuurlandschap. Verder dient de kwaliteit van bestaande natuurgebieden (EHS, Natura 2000) verbeterd te worden, waarbij verdroging, vermesting en versnippering de grootste knelpunten zijn. Behoud van biodiversiteit wordt nagestreefd via een doelgroepenbenadering: burgers,
Natuureducatie
bedrijven, recreatie en landbouw.
De Provincie faciliteert natuur- en milieueducatie en bijbehorende voorzieningen (Nationaal Park
Toegankelijkheid
Oosterschelde, websites, bezoekerscentra) om de
De Provincie bekijkt alle natuurgebieden van de EHS
groene Zeeuwse rijkdom onder de aandacht te brengen
systematisch op mogelijkheden voor verbetering van de
en draagvlak voor het beleid te vergroten. Daarbij wordt
toegankelijkheid. Vervolgens formuleert de Provincie een
gewerkt met arrangementen, waarbij diverse belangen
streefbeeld voor medegebruik, stelt eisen aan de
betrokken zijn.
toegankelijkheid via de beheersubsidie (SNL) en stimuleert de aanleg van voorzieningen. Daarnaast
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
realiseert de Provincie in samenwerking met onder
Actie 1 – Bescherming en kwaliteitsverbetering
andere Stichting Landschapsbeheer Zeeland,
bestaande natuur
waterschap, gemeenten en ondernemers per regio een
Actie 2 – Voltooien herijkte Zeeuwse EHS
netwerk van wandelpaden door natuurgebieden en over
Actie 3 – Beheer natuurgebieden
boerenland. Agrariërs onderhouden de boerenlandpaden
Actie 4 – Natuur- en milieueducatie
als onderdeel van het wandelnetwerk.
75
3.3.4.
Landschap en erfgoed
Provincie geeft deze kwaliteiten een basisbescherming in de ruimtelijke verordening. Beperkte aantasting van deze
Doelstelling
kernkwaliteiten kan acceptabel zijn, als Gedeputeerde
Bescherming en ontwikkeling van waardevolle
Staten na een integrale afweging van belangen daar toe
landschappen en cultuurhistorisch erfgoed in Zeeland en
besluiten. Ingrijpende aantasting van de kernkwaliteiten
vergroting van (in)directe economische baten die
is niet toegestaan.
voortvloeien uit landschap en erfgoed. Inzet Provincie De Provincie beoogt de identiteit, diversiteit en
Landschappen, landschapselementen en cultuurhistorische elementen van provinciaal belang Vlakelementen
Deltawateren, duin- en strandlandschappen, vroongronden, schorren en slikken, inlagen, karrevelden en open zilte weidegebieden, kreken en kreekrestanten, bossen en landgoederen, bijzondere open poelgebieden, (overige) EHS-gebieden en de open entree van Zeeland.
Lijnelementen
Deltawerken en overige grote ingenieurswerken (o.a. Zeelandbrug), deltadijken, binnendijken, muraltmuurtjes, Atlantikwall, Landfront Vlissingen, Staats Spaanse Linies, duinbeken, houtwallen en elzenmeten in de Kop van Schouwen en herkenbare overgangen naar kleinschalige dekzandlandschappen in ZeeuwsVlaanderen
Puntelementen
Vliedbergen, welen, paalhoofden, molenbiotopen, forten, kastelen, hollestelles, oesterputten en groeve Nieuw-Namen
belevingswaarde van het Zeeuwse landschap en de aanwezige cultuurhistorische waarden te behouden en te versterken. Herkenbaarheid, identiteit en regionale diversiteit zijn daarbij belangrijke uitgangspunten. De Provincie zet daarom in op behoud, versterken en benutten van de meest kenmerkende kwaliteiten en waarden in Zeeland. Het gaat bijvoorbeeld over duinen, monumentale bebouwing, kreekruggen, bijzondere polders en de Staats-Spaanse Linies. Behoud en bescherming In overleg met gemeenten, Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ) en Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) zijn de kernkwaliteiten van het Zeeuwse landschap per regio geïnventariseerd. Daarbij is voor de
Van gemeenten wordt verwacht dat zij op een soortge-
afzonderlijke kwaliteiten aangegeven of zij van
lijke wijze uitwerking geven aan het behoud van de kwali-
provinciaal, regionaal of lokaal belang zijn en zijn
teiten met een regionaal of lokaal belang in hun struc-
strategieën geformuleerd voor de wijze van behoud,
tuurvisies en bestemmingsplannen. De gezamenlijk uit-
bescherming en ontwikkeling.
gevoerde inventarisatie kan daarbij worden beschouwd als een handreiking. In aanvulling op de benoemde landschappen, landschapselementen en cultuurhistorische elementen van provinciaal belang kent Zeeland een groot aantal cultuurhistorisch waardevolle boerderijen. De provincie zet zich actief in voor het behoud van dit agrarisch erfgoed. In samenwerking met SLZ, SCEZ en de Zeeuwse gemeenten is een voorlopige selectie gemaakt van de meest waardevolle boerderijcomplexen. De provincie vraagt extra aandacht voor het behoud van deze boerderijcomplexen. Tevens kan zij eigenaren faciliteren in het maken van plannen voor onderhoud, restau-
De Provincie draagt verantwoordelijkheid voor het
ratie en zo nodig herbestemmen. De daartoe beschik-
behoud van de kwaliteiten met een provinciaal belang.
bare middelen worden alleen nog ingezet voor boerde-
Deze zijn benoemd in onderstaand overzicht en worden
rijen die behoren tot de benoemde selectie. Herbestem-
weergegeven op Kaart 14 – Landschap en cultuur. De
76
ming ten behoeve van meerdere woningen in de be-
oppervlak groter of kleiner landgoed wordt
staande bebouwing anders dan de bestaande dienstwo-
gerealiseerd neemt de maximale omvang van de
ning is eveneens voorbehouden aan deze selectie.
bebouwing verhoudingsgewijs toe of af;
In de periode tot 2018 wordt de cultuurhistorische
De minimale oppervlakte van een landgoed of
waarde per boerderijcomplex nader geïnventariseerd. Op
buitenplaats bedraagt 1,5 ha (het maximale
basis hiervan wordt, na overleg met eigenaren, een defi-
bouwvolume bedraagt dan 1350 m3). Om in
nitieve selectie gemaakt.
aanmerking te komen voor de fiscale voordelen die een landgoed of buitenplaats biedt moet voldaan
Ontwikkeling
worden aan aanvullende voorwaarden die op basis
De Provincie biedt ruime ontwikkelingsmogelijkheden
van de Natuurschoonwet worden gesteld;
voor bijzondere projecten op het vlak van wonen,
Op een landgoed of buitenplaats kunnen meerdere
recreatie en zorg op geschikte locaties in het landelijk
gebouwen worden gerealiseerd. Het maximale
gebied. Uitgangspunt voor het bepalen van geschikte
bebouwingspercentage bedraagt 3% van de totale
locaties vormen de samen met gemeenten, SLZ en
oppervlakte;
SCEZ benoemde kwaliteiten en de hieraan gekoppelde
Een landgoed of buitenplaats is openbaar
strategieën. Op die manier zijn er overal verschillende
toegankelijk. Maximaal 20% van de totale
ontwikkelingsmogelijkheden en kan niet alles overal. In
oppervlakte mag aan de openbaarheid worden
de praktijk zal per locatie en ontwikkeling maatwerk
onttrokken;
geleverd moeten worden, waarbij een vroegtijdige betrokkenheid van gemeente én Provincie wenselijk is.
De te realiseren landschapswaarden worden planologisch en privaatrechtelijk vastgelegd.
Om te waarborgen dat dergelijke ontwikkelingen ook leiden tot versterking van het Zeeuwse landschap gelden hiervoor dezelfde randvoorwaarden als voor de ontwikkeling van nieuwe landgoederen en buitenplaatsen. Ook kunnen deskundigen op het gebied van economische ontwikkeling en landschap worden ingezet (zie paragraaf Ontwikkelen met deskundig advies). Nieuwe landgoederen en buitenplaatsen Uitgangspunt voor een nieuw landgoed of buitenplaats vormt de door de particuliere sector betaalde aaneengesloten natuur- en of landschapsontwikkeling (bijv. aanleg van bos). Subsidie voor de realisatie van een landgoed of buitenplaats is niet mogelijk. Om aanleg, onderhoud en beheer te kunnen financieren mag bebouwing worden gerealiseerd. Toegestane functies voor het gebruik van deze bebouwing zijn wonen, verblijfsrecreatie en zorg. In de directe nabijheid van de stedelijke centra Middelburg, Vlissingen, Goes en Terneuzen is ook een kantoorfunctie denkbaar.
Nationaal Landschap Delen van Zeeland zijn aangeduid als Nationaal Landschap. Het gaat om Walcheren, de Zak van ZuidBeveland en West Zeeuws-Vlaanderen. In deze gebieden gelden dezelfde planologische ontwikkelingsmogelijkheden en beperkingen als de rest van Zeeland. Op landschappelijk en cultuurhistorisch vlak staan daarbij de voor deze gebieden benoemde kwaliteiten en daaraan gekoppelde strategieën centraal.
De volgende randvoorwaarden zijn van toepassing:
De maximale omvang van bebouwing bedraagt 4500 m3 bij een oppervlakte van 5 ha. Als een qua
De Provincie roept vooral marktpartijen en ondernemers op de kansen en mogelijkheden die deze bijzondere
77
status met zich meebrengt op economisch en landschappelijk verantwoorde wijze te vermarkten. Bijbehorende acties in hoofdstuk 5 Actie 1 – Beschermen en ontwikkelen landschapskwaliteiten Actie 2 – Vergroten economische baten landschap
78
3.3.5.
Duurzaam gebruik van bodem en diepere
ondergrond
Spoor 1: 't Zeeuws bodemvenster Het stimuleringsprogramma 't Zeeuw Bodemvenster van de Provincie Zeeland biedt helderheid in de
Doelstelling
mogelijkheden, kansen en beperkingen en de waarde
De bodem en de diepere ondergrond moeten op
van de Zeeuwse bodem en zet in op de concrete
duurzame (goede balans tussen beschermen, versterken
uitvoeringspraktijk.
en benutten) en integraal afgewogen wijze ingezet
Het stimuleringsprogramma bestaat uit meerdere
worden bij ruimtelijke ontwikkelingen en
onderdelen:
maatschappelijke opgaven zoals klimaatverandering,
Er is een richting- en focusgevende bodemagenda
energiehuishouding, inrichting en functietoekenningen in
opgesteld, aanhakend bij maatschappelijke
landelijk en stedelijk gebied, de identiteit en
opgaven;
herkenbaarheid van de leefomgeving en een schone en
gezonde leefomgeving.
Vanaf 2012 is een ondersteunende internetapplicatie www.zeeuwsbodemvenster.nl met bodeminformatie operationeel. Een applicatie voor "niet-
Inzet Provincie
bodemkundigen" met bodemkaarten, productbladen,
De inzet van de Provincie Zeeland loopt via drie sporen:
achtergrondinformatie en documenten;
Ten eerste doormiddel het stimuleringsprogramma 't
Er is een ondersteuningsteam beschikbaar om
Zeeuws Bodemvenster het onder de aandacht brengen
organisaties te helpen/adviseren om bij ruimtelijke
van de maatschappelijke relevantie van duurzaam
ontwikkelingsplannen gebiedsverkenningen vanuit
bodemgebruik en bodem(ecosysteem)diensten. Hierbij
de bodem/ondergrond uit te voeren;
richt de Provincie zich vooral op de Zeeuwse overheden
Door de concrete toepassing van de bodemagenda
en (potentiële) gebruikers en gebruikersgroepen van
komen gaandeweg kennis-, beleids- en
bodem(ecosysteem)diensten. Verder moet duurzame
uitvoeringsvragen op die opgepakt moeten worden.
benutting van de bodem concreet en integraal vorm
Hiervoor worden (pilot)projecten, symposia,
krijgen in de uitvoeringspraktijk van ruimtelijke
workshops en studies uitgevoerd en georganiseerd.
planvorming, gebiedsontwikkeling en
Dit kunnen initiatieven vanuit de Provincie Zeeland,
duurzaamheidsinitiatieven.
de gezamenlijke Zeeuwse overheden (onder andere
Ten tweede door het onder voorwaarden ruimte bieden
vanuit het Zeeuws Platform Bodembeheer), met
aan economische activiteiten in de ondergrond, voor
marktpartijen, vanuit netwerken, kennis- en
zover die passen binnen de gewenste ontwikkeling van
opleidingscentra zijn. Waar mogelijk wordt
Zeeland.
aangesloten bij landelijke en Europese initiatieven
Ten derde door te zorgen dat risicovolle ernstige
en onderzoeksprogramma's. Het
bodemverontreinigingen (de spoedlocaties, zie Kaart 15 -
stimuleringsprogramma heeft hierdoor een
Bodemverontreiniging) uiterlijk eind 2015 zijn
interactief karakter en speelt in op kansen en
weggenomen. De overige gevallen van ernstige
mogelijkheden die passen binnen de doelstelling en
bodemverontreiniging moeten door eigenaren of
de bodemagenda van 't Zeeuws Bodemvenster.
initiatiefnemers van ontwikkelingen zelf worden
Het inzichtelijk maken van de economische en
aangepakt. Verontreiniging veroorzaakt na 1987
maatschappelijke waarde van de bodem. Wanneer
(zogenaamde nieuwe gevallen) moeten door de
eigenschappen en kwaliteiten van de bodem door
veroorzaker zelf zo spoedig mogelijk volledig worden
mensen benut worden, wordt gesproken van
gesaneerd.
bodem(ecosysteem)diensten. Deze diensten hebben dus een economische en/of maatschappelijke waarde die dikwijls nog onderbelicht worden.
79
Spoor 2: Benutting diepere ondergrond
worden met coal-bed-methaan winning. De Provincie is
Door het ontstaan van schaarste van grondstoffen en het
van mening dat opslag van CO2 een maatregel is die als
klimaat- en energievraagstuk komt de diepere
overgangsmaatregel binnen de energietransitie
ondergrond steeds meer in de belangstelling van onder
verdedigbaar, maar niet duurzaam is. Omdat injectie in
andere het Rijk (bevoegd gezag Mijnbouwwet) te staan.
steenkoollagen veel energie kost en effecten moeilijk te
Ook in Zeeland biedt de diepere ondergrond diverse
voorspellen zijn, is de Provincie vanuit
mogelijkheden. Vanuit haar eigen rol heeft de Provincie
duurzaamheidsoverwegingen geen voorstander van CO2
de volgende standpunten over het gebruik van de
opslag in Zeeland.
diepere ondergrond.
Een andere ontwikkeling is de tijdelijke opslag van CO2 in de ondergrond bij kassengebieden. Door opslag van
Opslag radioactief afval
het in de winter ontstane CO2 overschot in de diepere
Opslag van radioactief afval wordt – overeenkomstig de
ondergrond kan het tekort aan CO2 in de kassen in de
IPO beleidslijn, als reactie op het Europese standpunt
zomer van daaruit worden aangevuld. Deze vorm van
over ondergrondse opslag van radioactief afval (opslag
CO2 opslag draagt wel bij aan provinciale
binnen eigen landsgrenzen) – door Zeeland afgewezen.
duurzaamheidsdoelstellingen. Economische
Enerzijds biedt de zogenaamde laag van de Boomse klei
haalbaarheid, voorkomen van negatieve milieueffecten
in Zeeland wellicht mogelijkheden voor herneembare
en garanderen van de veiligheid zijn hierbij de
eindberging. Anderzijds ligt in Zeeland deze laag zo
randvoorwaarden.
ondiep en is de dikte relatief gering zodat op geologische tijdschaal deze laag niet stabiel/veilig genoeg is. De EU
Geothermie
hanteert vooralsnog het standpunt dat radioactief afval
Winning van aardwarmte op kilometers diepte heeft
ondergronds moet worden opgeslagen.
potentie in het gebied ten noorden van de Oosterschelde. In het zuidelijke deel is geothermie niet
Winning schaliegas en CBM (Coal-bed-methaan)
mogelijk, maar liggen er wel mogelijkheden voor ondiepe
Momenteel is onvoldoende duidelijk of niet-conventionele
geothermie of restwarmte opslag. De Provincie staat
gaswinning in Zeeland mogelijk en economisch haalbaar
positief tegenover het gebruik van deze duurzame
is. Landelijke haalbaarheidsstudies naar deze methoden
vormen van energieproductie. Daarbij gelden de
moeten dat uitwijzen. Beleidsmatig gezien staat de
voorwaarden dat winningspunten en de invloedssfeer
Provincie kritisch tegenover deze winningsvormen. Zo
van de winning (de ruimteclaim) in de diepe ondergrond
moet voldaan worden aan de volgende uitgangspunten:
planologisch moet worden ingepast en vastgelegd. Ook
Geen optredende bodemdaling gezien de zeer
moet de economische haalbaarheid vooraf goed te
kwetsbare laaggelegen ligging van Zeeland, geen
worden afgewogen. Geothermie vraagt om veel
aardtrillingen, geen schadelijke effecten van de voor
investeringen en kan alleen rendabel zijn bij een grote
deze winningen benodigde chemicaliën op
vraag aan energie/warmte. Verder zijn geothermische
bodemsysteem en leefmilieu (bodem-, grondwater- en
installaties met weinig/geen invloed op landschappelijke
oppervlaktewaterverontreiniging), geen gasemissies naar
beeldkwaliteit vanuit dat perspectief niet gebonden aan
lucht en grondwater, geen landschappelijke verstoring
bepaalde locaties.
door de bovengrondse voorzieningen en een economische haalbaarheid.
Warmte-koude opslag Toepassing van open en gesloten
Opslag CO2
bodemenergiesystemen (WKO) wordt gestimuleerd in
Opslag van CO2 in steenkoollagen in de ondergrond van
Zeeland. Voor grondwaterbeschermingsgebieden geldt
Zeeland is technisch mogelijk. Deze methode, die nog in
dat er geen bodemenergiesystemen worden toegestaan.
ontwikkeling is, zou mogelijk gecombineerd kunnen
Voor alle andere gebieden geldt dit verbod niet.
80
Aandachtspunten bij WKO zijn de kwaliteit bij aanleg, de
Wet bodembescherming. De Provincie beschouwt
kans op onderlinge beïnvloeding (rendementsverlies) van
locaties waar in het verleden afval is gestort als
systemen die te dicht bij elkaar liggen en de balans
potentiële gevallen van ernstige bodemverontreiniging.
tussen koude en warmte tijdens het gebruik. Indien
Bij grote saneringen ziet de Provincie toe op een juiste
relevant voor Zeeland, zal worden ingespeeld op
uitvoering. Toezicht vindt plaats met
uitkomsten van (lopende) onderzoeken op dit
controlebemonsteringen. De Provincie ziet ook toe op het
beleidsterrein.
tegengaan van illegale saneringen en depots. In het kader van de bedrijvenregeling uit de Wet bodembescherming kunnen bedrijven op in gebruik zijnde verontreinigde bedrijfsterreinen in sommige gevallen bij de Provincie een subsidieverzoek indienen voor een bijdrage in de saneringskosten . Als een subsidie wordt toegezegd dan wordt de subsidie betaald uit een speciaal Rijksbudget. Een iets soepeler subsidieregeling is de cofinancieringsregeling voor bedrijven, waarvoor het Bodemcentrum namens het Rijk als loket fungeert. Er zijn ook locaties waarbij de mogelijkheid bestaat dat er
Spoor 3: Aanpak bodemverontreiniging
sprake is van bodemverontreiniging of waar dit is
De risico's op de zogenaamde spoedlocaties, die medio
geconstateerd, maar waarbij dit niet in een beschikking
2013 allemaal in beeld zijn, moeten uiterlijk 2015 zijn
van de Provincie is vastgelegd. Dit zijn voornamelijk
weggenomen. Dit kan door middel van saneren of het
locaties die voortgekomen zijn uit het project
treffen van beheersmaatregelen. Hierbij geldt dat de
Landsdekkend Beeld Bodemverontreiniging (2004).
kosten daarvoor in principe worden gedragen door de
Verder onderzoek en eventueel sanering van die locaties
eigenaars en/of initiatiefnemers van/op de betreffende
zullen in principe worden opgepakt door eigenaren op
locaties. De Provincie kan deze sanerings- of
moment van ruimtelijke of maatschappelijke
beheersmaatregelen zo nodig en voor zo ver mogelijk
ontwikkelingen op de betreffende locaties.
mee financieren. Op Kaart 15 – Bodemverontreiniging
Verontreinigingen die zijn ontstaan na 1987 vallen onder
zijn spoedlocaties en de meeste overige locaties
het zorgplichtartikel van de Wet bodembescherming en
aangegeven.
moeten zo spoedig mogelijk in het geheel worden
De overige ernstige gevallen met bodemverontreiniging
verwijderd door eigenaar of veroorzaker.
(niet-spoedeisend) worden voor 2030 aangepakt door eigenaren op het moment van ruimtelijke of
Nazorg
maatschappelijke ontwikkelingen (o.a. verkoop of
Op verschillende locaties is in het verleden een sanering
projectontwikkeling). De Provincie zet financiën in om de
uitgevoerd en zijn nazorgverplichtingen vastgelegd. Dit
aanpak van dergelijke gevallen van
kan bijvoorbeeld betrekking hebben op het in stand
bodemverontreiniging te realiseren als daarmee
houden van een isolerende voorziening dan wel het
knelpunten worden opgelost. Financiën kunnen ook
uitvoeren van periodieke metingen. De Provincie ziet er
worden ingezet om bodemverontreiniging te verwijderen
op toe dat de nazorgverplichtingen worden nagekomen.
waardoor ruimtelijke processen en duurzame benutting van de ondergrond worden gestimuleerd. De ernst van een aanwezige bodemverontreiniging legt de Provincie vast in een beschikking op grond van de
81
gaat aangesloten bij en gebruik gemaakt worden van bestaande wet- en regelgevingsstructuren, zoals de Wet ruimtelijke ordening en de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht, mogelijk medio 2014 opgaand in de nieuwe Omgevingswet. De Wet bodembescherming in zijn huidige vorm kan dan worden ingetrokken. Bijbehorende acties in hoofdstuk 5 Actie 1 - Inspelen op mogelijkheden, kansen en beperkingen van de Zeeuwse bodem Actie 2 – Kansen voor diensten van diepe ondergrond Verandering wettelijk kader bodem(sanerings)beleid
benutten
na 2015
Actie 3 – Beperken risico's gebruik van diepe ondergrond
Voor het faciliteren van de beleidstransitie van sectoraal
Actie 4 – Wegnemen onaanvaardbare risico's
saneringsbeleid naar integraal ruimtelijk en economisch
bodemverontreiniging
ontwikkelingsbeleid is de huidige Wet
Actie 5 – Preventie en aanpak overige risico's
bodembescherming, die zich voornamelijk richt op de
bodemverontreiniging
inzet van saneringsinstrumentarium, ontoereikend. Er
82
3.3.6.
Archeologie en aardkunde
Aardkundig waardevolle gebieden De Provincie beschermt alle gebieden die op provinciaal,
Doelstelling
nationaal of internationaal niveau van bijzondere
Bescherming en ontwikkeling van aardkundige en
aardkundige waarde zijn (zie Kaart 17 – Aardkundige
archeologisch waarden.
waarden). De inventarisatie uit het rapport "Aardkundige waarden in Zeeland" uit 2008 is hiervoor de basis. Deze
Inzet Provincie
waarden zijn op kaart aangegeven en beschikbaar voor
De Provincie beheert archeologische bodemvondsten en
gemeenten, waterschap en andere belanghebbenden.
beschermt archeologisch en aardkundig waardevolle
Aanvullend is ook een kaart gemaakt met overige
gebieden.
gebieden in Zeeland met aardkundige waarden. Voor die overige gebieden voert de Provincie een
Archeologische waarden
stimuleringsbeleid om deze bij gebiedsontwikkeling op
De Provincie werkt samen met het Rijk en de gemeenten
verantwoorde en sprekende wijze in te passen. De
proactief aan het behouden van archeologische
Provincie is verantwoordelijk voor het beheer en
waarden. Het Rijk zorgt voor een basisbescherming en
onderhoud van de databestanden.
geeft opgravingsvergunningen af. De gemeente houdt in het bestemmingsplan en vergunningverlening rekening met alle archeologische waarden. De Provincie richt zich voor de bescherming specifiek op terreinen van bekende archeologische waarde. De Provincie heeft de bevoegdheid gebieden aan te wijzen als archeologisch attentiegebied. De Provincie ondersteunt gemeenten in hun archeologiebeleid door informatie over archeologische waarden te beheren en beschikbaar te stellen en ontwikkeling van eigen gemeentelijk of regionaal beleid te (onder)steunen (zie Kaart 16 - Archeologie). Als basis zijn in de Provinciale Onderzoeksagenda Archeologie tien onderzoeksthema's
Aardkundige monumenten
benoemd die van provinciaal belang zijn. Tenslotte is de
De Provincie wijst pareltjes onder de aardkundig
Provincie eigenaar voor alle vondsten en documentatie
waardevolle gebieden aan als aardkundige monumenten.
uit archeologisch onderzoek. Zij beheert alle vondsten
In 2018 zullen naar verwachting ten minste zeven
adequaat en ontsluit deze in het Zeeuws Archeologisch
aardkundige monumenten aangewezen zijn in Zeeland.
Depot. Een groot deel van deze taken wordt uitgevoerd door de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ).
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
Gemeenten melden nieuwe vondsten aan de SCEZ.
Actie 1 – Kwaliteitsbewaking archeologie Actie 2 – Bewaren archeologisch erfgoed Actie 3 – Beheer en behoud aardkundige waarden
83
3.3.7.
Luchtvaart
mogelijk als er geen structurele toename is van geluid en/of vergroting van het beperkingengebied tenzij het
Doelstelling
terrein zich bevindt in een gebied waar zich een
Veilige luchtvaart met beperkte geluidshinder.
concentratie voordoet van activiteiten die wat betreft milieu-impact gelijksoortig zijn (concentratie gebied,
Inzet Provincie
bijvoorbeeld geluidszone industrieterrein).
De Provincie reguleert als bevoegd gezag de luchtvaartterreinen in Zeeland om ruimte te bieden aan economische ontwikkelingen zonder dat dit ten koste gaat van de leefomgeving. Luchtvaartterreinen De Provincie streeft naar behoud en continuering van bestaande luchtvaartterreinen binnen de voor deze luchthaventerreinen geldende besluiten en/of regelingen. In Zeeland zijn de bestaande luchthaventerreinen gelegen bij:
Arnemuiden (vliegveld Midden-Zeeland).
Haamstede en Axel (zweefvliegtuigen) en Zierikzee
Tijdelijk en uitzonderlijk gebruik (TUG)
(helikopters).
Gedeputeerde Staten kunnen ontheffing verlenen voor
Bedrijven en ziekenhuizen (helikopters).
tijdelijk en uitzonderlijk gebruik op grond van artikel 8a.51
van de Wet luchtvaart (TUG-ontheffing). Het verlenen Er worden geen mogelijkheden geboden voor
van ontheffingen voor tijdelijk en uitzonderlijk gebruik
nieuwvestiging van luchthaventerreinen waarvoor een
vindt onder andere plaats op basis het beleid zoals gefor-
luchthavenbesluit moet worden afgegeven.
muleerd onder paragraaf 3.2.3. (lawaaisporten/gemotori-
Nieuwvestiging van luchthaventerreinen waarvoor een
seerde luchtsporten). Voor verlening van ontheffing tijde-
luchthavenregeling moet worden afgegeven is alleen
lijke en uitzonderlijke luchtvaartactiviteiten gelden speci-
mogelijk indien sprake is van niet-gemotoriseerde
fieke voorwaarden. Dit beleid en de voorwaarden voor
luchtsporten en luchthaventerreinen:
het verlenen van ontheffing zijn nader uitgewerkt in de
die uitsluitend worden gebruikt ten behoeve van
provinciale beleidsregel TUG. Deze beleidsregel wordt in
algemeen belang (zoals helihavens bij ziekenhuizen
2016 herzien.
en brandweerkazernes).
in een gebied waar zich een concentratie voordoet
Beperkingen voor omgeving
van activiteiten die wat betreft milieu-impact
Bij het opstellen van ruimtelijke plannen moet rekening
gelijksoortig zijn (concentratie gebied, bijvoorbeeld
worden gehouden met hoogtebeperkingen voor
geluidszone industrieterrein).
gebouwen en objecten die gelden bij vliegvelden, zenden ontvangstations en radiobakens. Voor vliegveld
Gebruik luchthaventerreinen
Midden-Zeeland geldt daarnaast dat in de ruimtelijke
In provinciale verordeningen (luchthavenbesluit/-regeling)
plannen rekening moet worden gehouden met een
wordt per luchthaventerrein een maximaal aantal
gebied waarvoor op grond van geluid en externe
vliegbewegingen per jaar en, indien aan de orde, de
veiligheid beperkingen gelden voor bijvoorbeeld
geluidsruimte en beperkingen voor de omgeving
woningbouw. Alle beperkingen zijn aangegeven op Kaart
vastgelegd. De Provincie ziet hier op toe. Uitbreiden of
18 – Luchtvaart.
wijzigen van bestaande luchthaventerreinen is alleen
84
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5 Actie 1 – Reguleren Zeeuwse luchtvaartterreinen Actie 2 – Voorkomen beperkingen vliegvelden, zend- en ontvangststations en radiobakens
85
4. Uitvoeringsagenda Effectief omgevingsbeleid staat of valt met een effectieve
instrumenten ingezet. Instrumenten worden ingezet op
en efficiënte inzet van instrumenten. In de
verschillende momenten in de beleidscyclus en
uitvoeringsagenda komen de provinciale beleidsdoelen,
beïnvloeden het proces op verschillende manieren. In
acties, prestaties en instrumenten bij elkaar. Ieder
hoofdlijnen is een onderverdeling te maken in algemene
beleidsthema vraagt om maatwerk, omdat de rol van de
en specifieke instrumenten. Algemene instrumenten zijn
Provincie verschilt en er verschillende partijen betrokken
breed inzetbaar. Dat zijn vormen van afspraken maken,
zijn. De Provincie geeft maximale duidelijkheid aan de
variërend van informeel overleg tussen partijen, formeel
uitvoeringspartners door vooraf aan te geven welke
ambtelijk overleg, bestuurlijke afspraken en vastgestelde
instrumenten waarop worden ingezet.
kaders met een wettelijke basis. Afspraken gaan meestal over wanneer en in welke mate specifieke instrumenten
4.1. Instrumenten en inzet bij kernrollen
worden ingezet. Andere instrumenten zijn niet op ieder moment en bij ieder beleidsveld inzetbaar. Bij de
Om beleidsdoelen te realiseren worden door de
kernrollen van de Provincie past een bepaald pakket van
Provincie verschillende rollen vervuld en verschillende
instrumenten.
Algemeen inzetbaar
Voorbeelden van concrete provinciale instrumenten
Informeel overleg
Overleg met overheden en maatschappelijke organisaties
Formeel overleg
Wettelijk vooroverleg (Wro)
Bestuurlijke afspraken
Bestuursakkoord water, bestuursakkoord ILG, convenant bedrijventerreinen, etc.
Formele kaders
Waterverordening, Ruimtelijke verordening, Milieuverordening, Landschapsverordening
Specifiek inzetbaar
86
Informatie, communicatie en connecties
Website zeeland.nl, Geoloket, Atlas Leefomgeving, Scoop, SCEZ, Impuls Zeeland, MVO, ZMf, IVN, advertenties, lobby in Den Haag en Brussel, MIRT-overleg, IPO
Financiële middelen
Bijdrage in procesgeld, cofinanciering, verdeling EU- en rijksgelden, garantstelling, voorfinanciering, vereveningsbijdragen
Menskracht
Projectleiding, projectondersteuning, procesbegeleiding, advisering door eigen specialisten, advisering door adviesorganen zoals PCO en PCGR
Formele reacties
Zienswijze (en soms beroep) bij ontwerp bestemmingsplan, omgevingsvergunning, structuurvisie, milieubeleidsplan, handhavingstrajecten, klachtenbehandeling
Doorzetting
Reactieve aanwijzing, inpassingsplan, goedkeuringsbevoegdheid dijkversterkingsplan, indeplaatstreding
Grond
Inzet kavelruil en ruilgrondbank
Vergunningverlening
Omgevingsvergunning, grondwatervergunning, NB-wetvergunning, ontheffing Flora- en Faunawet, Wabo, Wet Milieubeheer, Ontgrondingsvergunningen
Toezicht en handhaving
Toezicht en handhaving industrie, afvalverwerkers, BRZO bedrijven, zwembaden/plaatsen en op natuurbeschermingswet, Flora- en Faunawet, boswet, bodemsaneringen en vuurwerkevenementen, luchtvaart, ontgrondingen
Metingen
Metingen kwaliteit grondwater, luchtverontreiniging, geur, zwemwaterkwaliteit, bedrijfsterreinen
Monitoring
Omgevingsbalans, gegevensuitwisseling via INSPIRE
4.1.1.
Inzet provinciale verordeningen
rond de waterkeringen en waterbeheer vast. De Verordening Ruimte Provincie Zeeland (VRPZ) benoemt
Beleidskaders voor provincie, gemeenten, waterschap,
mogelijkheden en beperkingen voor ruimtelijke
bedrijven en burgers zijn veelal door het Rijk wettelijk
ontwikkelingen van provinciaal belang. De gemeenten
vastgesteld, zonder daarbij nadere inhoudelijke
nemen deze regels in acht bij het opstellen van hun
afwegingsruimte te bieden. Waar de wet wel voorziet in
bestemmingsplannen.
nadere afwegingsruimte voor medeoverheden, wordt de mogelijkheid geboden voor het opstellen van een
De ruimtelijke verordening wordt tegelijk met het
verordening. De Provincie heeft daarmee de beschikking
omgevingsplan herzien. De waterverordening zal eind
over een breed wettelijk instrumentarium om met een
2012 worden herzien, om ook wijzigingen als gevolg van
regionale invulling het algemeen belang veilig te stellen.
het nationaal bestuursakkoord water mee te kunnen nemen.
Voor het omgevingsbeleid zijn drie in volgend overzicht vermelde verordeningen in het bijzonder van belang,
Het Rijk werkt aan een ingrijpende herziening van het
omdat daarin veel thema's aan de orde komen. De
omgevingsrecht, met als doel te komen tot één
Provinciale Milieuverordening Zeeland (PMV) richt zich
omgevingswet waarin circa zestig afzonderlijke wetten
op een breed aantal milieuaspecten, waarbij vooral
worden geïntegreerd. De Provincie Zeeland heeft het
afspraken worden vastgelegd over toepassing en
voornemen om op basis van die omgevingswet ook de
ontheffing van wettelijke normen bij vergunningverlening.
eigen verordeningen te integreren tot één
In de Provinciale Waterverordening Zeeland (PWV)
Omgevingsverordening Zeeland. Om onnodig werk te
liggen vooral afspraken over overleg, proces en
voorkomen, wordt daarmee begonnen als de nieuwe
taakverdeling
randvoorwaarden en eisen voor die verordening duidelijk zijn. Kaderstelling over de onderwerpen
1. Milieuverordening 2. Zeeland 3. (PMV) 4.
afvalstoffen onderwater flora en fauna buisleidingen industrieterreinen van regionaal belang
5. 6. 7.
milieubeschermingsgebieden bodemsanering procedurele aspecten
1. Waterverordening 2. Zeeland 3. (PWV) 4.
normen waterkeringen waterkwantiteit beoordeling waterkeringen vaarwegbeheer
5. 6. 7. 8.
waterstaatswerken grondwateronttrekking grondwaterbescherming procedurele aspecten
1. 2. Verordening Ruimte 3. Provincie Zeeland 4. (VRPZ) 5. 6. 7.
duurzaamheidsladder bedrijven wonen windenergie recreatie concentratie agrarische bebouwing bufferzones
8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.
glastuinbouw intensieve veehouderij lawaaisporten en landingsplaatsen regionale waterkeringen natuur landschap en erfgoed procedurele aspecten
87
4.2. Vergunningverlening, toezicht, handhaving
en monitoring
waterkwaliteit. De Provincie speelt in op al deze verandering door een nieuwe beleidsnota Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving, inclusief specialisaties
4.2.1.
Level Playing Field
(VTH + s), op te stellen. Deze nota zal het huidige beleid
De Provincie Zeeland zet in op een goed vestigingskli-
voor toezicht en handhaving, zoals is vastgelegd in de
maat voor nieuwe bedrijven en een schone, gezonde en
nota "Oog op Zeeland", vervangen en zal een nieuw ka-
veilige leefomgeving voor de inwoners De Provincie wil
der bieden voor vergunningverlening. Tevens worden
het Zeeuws bedrijfsleven geen milieukwaliteitsnormen
specialisaties op het gebied van milieubeleid daarin mee-
opleggen, die strenger zijn dan in Nationale en Europese
genomen, zoals bodemsanering en externe veiligheid.
wet- en regelgeving zijn vastgesteld. De Provincie wil
Actualiseringsplicht omgevingsvergunning,
eerlijke concurrentieverhoudingen voor het Zeeuwse be-
4.2.3.
drijfsleven, een zogenaamd 'level playing field'. Dit is mo-
activiteit milieu
gelijk door regionale en grensoverschrijdende verschillen
De nieuwe VTH + s nota vervangt het beleid dat voor
zoveel mogelijk tegen te gaan. In het belang van een ge-
vergunningverlening, toezicht en handhaving is opgeno-
lijk speelveld stelt de Provincie bij vergunningverlening,
men in hoofdstuk 4.2 van het Omgevingsplan 2012 -
handhaving en toezicht op het gebied van milieu geen
2018. Voor alle bedrijven waarvoor GS (deels) bevoegd
strengere eisen aan het Zeeuwse bedrijfsleven dan wet-
gezag zijn, geldt als uitgangspunt dat sprake is van actu-
telijk hoeft te worden voorgeschreven. Indien er in Euro-
ele vergunningen, niet ouder dan 10 jaar danwel getoetst
pees verband normen naar beneden bijgesteld worden,
op actualiteit.
zal er vanuit Zeeland worden gelobbyd voor een aanpas-
Kwaliteit
sing van de Nederlandse wet en regelgeving, zodat een
4.2.4.
gelijk speelveld ontstaat in vergelijking met andere Euro-
De Provincie streeft naar het behouden van een hoog
pese landen.
kwaliteitsniveau op het gebied van de VTH-taken. Het bedrijfsleven verwacht een professionele en deskundige
4.2.2.
Regionale Uitvoeringsdienst
organisatie die, als het gaat om vergunningverlening,
Met de komst van de Wet algemene bepalingen omge-
snel kan inspelen op de marktvraag. Burgers verwachten
vingsrecht (Wabo) is een aantal vergunningstelsels de
van de Provincie voldoende waarborgen voor een kwali-
afgelopen jaren samengevoegd tot één omgevingsver-
tatief goed leefklimaat. De Provincie ziet het als haar
gunning voor onder andere milieu, bouwen, ruimtelijke in-
missie om bij te dragen aan het behoud en versterken
passing en natuur. Door de Provincie zijn samenwer-
van de Zeeuwse omgevingskwaliteit door te bevorderen
kingsovereenkomsten afgesloten met gemeenten en an-
dat geldende wet- en regelgeving door alle betrokken
dere instanties om zowel burgers als bedrijven optimaal
partijen wordt nageleefd. Jaarlijks stellen Gedeputeerde
te helpen bij een adequate vergunningverlening op grond
Staten een handhavingsuitvoeringsprogramma vast en
van de Wabo. Sinds 2014 is er één regionale uitvoerings-
brengt daarvan Provinciale Staten op de hoogte. De
dienst in Zeeland (de RUD Zeeland), die de zogenaamde
RUD voert het programma uit. Het programma wordt
basistaken op het gebied van vergunningen, toezicht en
jaarlijks geëvalueerd. Daarnaast wil de provincie de sa-
handhaving (VTH) voor de provincie en de Zeeuwse ge-
menwerking tussen gemeenten en andere handhavings-
meenten uitvoert. Voor de meest risicovolle bedrijven in
partners weer coördineren, zoals ze dat in het verleden
Zeeland is de Provincie een samenwerking aangegaan
heeft gedaan. Wanneer de Wabo hierop wordt aange-
met de DCMR Milieudienst Rijnmond. Daarnaast heeft
past, zal de Provincie dergelijke samenwerking ook gaan
de provincie een aantal zogenoemde plustaken onderge-
coördineren op het gebied van vergunningverlening. De
bracht bij de RUD, bijvoorbeeld beleid op het gebied van
landelijke kwaliteitsrichtlijnen voor vergunningverlening
externe veiligheid of het toezicht in het kader van zwem-
en handhaving worden door de Provincie zoveel als mogelijk overgenomen in het eigen VTH-beleid. Hierover
88
zullen afspraken worden gemaakt met de RUD. De lan-
Actie 2 - Het opnemen van het behoud van level playing
delijke handhavingsstrategie en de in de in ontwikkeling
field als vertrekpunt in de VTH + s nota.
zijnde landelijke vergunningverleningsstrategie stellen
Actie 3 - 1 keer per 10 jaar actualiseren of in ieder geval
hiervoor de kaders. Daarnaast probeert de Provincie vast
nagaan in die periode concluderen dat revisie
te houden aan het kwaliteitsniveau 2.1, waarmee er vol-
achterwege kan blijven . In het beleid opnemen dat
doende menskracht, deskundigheid en procescriteria
vergunningen ouder dan 10 jaar worden geactualiseerd,
aanwezig zijn om aan de ambitie op het gebied van kwa-
tenzij na toetsing blijkt dat hiervoor geen aanleiding
liteit te kunnen voldoen. Provincie legt het kwaliteitsni-
bestaat.
veau vast in een Verordening.
Actie 4 - Overnemen van de landelijke strategie voor
Tot slot zetten we ons als Provincie zoveel mogelijk in
handhaving en vergunningverlening in het VTH-beleid
om de Zeeuwse gemeenten ook over te laten gaan op
en over de implementatie afspraken maken met de RUD.
het door Rijk/VNG en IPO gewenste kwaliteitsniveau en
Actie 5 - Handhaven van het kwaliteitsniveau 2.1 en dit
het volgen van landelijke strategieën.
uitgangspunt vastleggen in een Verordening. Actie 6 - Coördineren van samenwerking met
Bijbehorende acties in hoofdstuk 5
handhavingspartners en zo nodig ook met partners op
Actie 1 - Opstellen nieuw provinciaal beleid
het gebied van vergunningverlening.
Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving, inclusief
Actie 7 - Samen met de gemeenten streven naar een
specialisaties (Nota VTH + s).
uniform kwaliteitsniveau en beleid op het gebied van VTH.
89
o
4.3. Ruimte voor maatwerk
Dit aantoonbare meerwaarde oplevert voor het landschap.
Het Omgevingsplan 2012-2018 gaat uit van de
Het dient te gaan om niet cultuurhistorisch
provinciale kerntaken, beperkt beleid tot hoofdlijnen en
waardevolle bebouwing. Onder cultuurhistorisch
biedt daarbinnen meer ruimte voor lokale afweging. Dit
waardevolle bebouwing wordt verstaan: o
biedt ruimte om maatwerk te realiseren bij concrete
Categorie A bebouwing uit de inventarisatie
initiatieven Dit krijgt onder meer vorm binnen het beleid
historische boerderijen, deze mag niet
voor ruimte voor ruimte, verevening, landschappelijke
gesloopt worden; o
inpassing en ontwikkelen met deskundig advies.
Categorie B bebouwing uit de inventarisatie historische boerderijen, deze mag in
4.3.1.
Ruimte voor ruimte
principe niet gesloopt worden. Maatwerk is
Een eenvoudige vorm van ruimte voor ruimte is het
mogelijk. Om in aanmerking te komen voor
uitruilen van ontwikkelingsmogelijkheden. Het kan
maatwerk zal door initiatiefnemer
bijvoorbeeld gaan om de verplaatsing van een agrarisch
aangetoond moeten worden dat behoud
bouwblok naar een nieuwe locatie of het uitbreiden van
van het bestaande object niet mogelijk is.
bebouwing in het buitengebied ten behoeve van het vergroten van een nieuwe economische drager waarvoor
Sloop en het voorkomen van heroprichting dienen te worden gewaarborgd.
elders bebouwing wordt gesaneerd. Van gemeenten
Het principe van verevening
wordt verwacht dat zij de mogelijkheden die dit
4.3.2.
omgevingsplan hiervoor biedt uitwerken in hun eigen
Met het principe van verevening heeft de Provincie een
beleid.
regeling waarin (extra) ontwikkelingsruimte wordt
Daarnaast bestaat de mogelijkheid om ongewenste of in
geboden en tegelijkertijd wordt geïnvesteerd in het
onbruik geraakte objecten in het buitengebied te saneren
versterken van de kwaliteit van de omgeving.
in ruil voor planologische ontwikkelingsruimte
De uitgangspunten voor deze regeling zijn vastgelegd in
(bijvoorbeeld in de vorm van een woon- of recreatieve
een provinciale handreiking en het convenant met alle
functie).
Zeeuwse gemeenten. In 2013 worden in samenspraak met de gemeenten de handreiking verevening en, indien
Een voorbeeld hiervan vormt de regeling voor sanering
noodzakelijk, het convenant geactualiseerd.
van vrijkomende (agrarische) bebouwing in het
De Provincie benadrukt dat bij toepassing van het
buitengebied, waarvoor in ruil een woonfunctie kan
vereveningsprincipe altijd sprake moet zijn van een
worden toegekend. Aan de uitvoer van deze regeling op
duidelijke relatie tussen het initiatief en de te leveren
gemeentelijk niveau worden de volgende voorwaarden
investering in de omgevingskwaliteit. Dit moet in principe
gesteld:
rechtstreeks worden vormgegeven in het project of in de
Er kunnen maximaal 3 (compensatie)woningen
directe nabijheid. Als uitzondering kan een gemeente ook
worden gerealiseerd. Voor de realisatie van een
kiezen voor het instellen van een kwaliteitsfonds.
woning/bouwkavel wordt uitgegaan van een te
Hiervoor is het echter wel noodzakelijk dat vooraf in het
slopen oppervlak van 500
m2
schuur of 0,5 ha glas
gemeentelijk beleid een relatie wordt gelegd tussen de
of andere (bedrijfs)bebouwing van een vergelijkbare
geboden ontwikkelruimte en de kwaliteitsmaatregelen
grootte. Hiervan kan worden afgeweken indien:
waar het fonds voor zal worden ingezet.
o
Uit een financiële onderbouwing blijkt dat
Landschappelijke inpassing
onvoldoende kostendragers kunnen
4.3.3.
worden gegenereerd voor de sloop van het
Voor nieuwe ontwikkelingen in het landelijk gebied geldt
betreffende object
dat zij aansluiten bij het bestaande karakter van het landschap. Als algemeen uitgangspunt geldt daarom dat
90
Ontwikkelen met deskundig advies
een nieuwe ontwikkeling zodanig in het landschap moet
4.3.4.
worden ingebed dat het als een logisch onderdeel deel
In het landelijk gebied ziet de Provincie nadrukkelijk een
uitmaakt van het landschap. Hiervoor wordt uitgegaan
rol voor zichzelf weggelegd als het gaat om het
van een 10 meter brede afschermende groengordel.
bevorderen van de economische vitaliteit in combinatie
Wanneer alternatieve maatregelen worden getroffen
met de zorg voor het behoud van een aantrekkelijk
dient uit de ruimtelijke onderbouwing te blijken dat de
vestigingsklimaat. Hier wordt onder andere invulling aan
maatregelen die worden getroffen qua investering
gegeven door de inzet van deskundigheid op het gebied
gelijkwaardig zijn aan het realiseren van een 10 meter
van economische ontwikkeling en landschap.
brede afschermende groengordel.
Op verzoek van een gemeente of initiatiefnemer
Maatwerk behoort hierdoor tot de mogelijkheden.
adviseren deskundigen over concrete initiatieven in het landelijk gebied. Met het advies wordt beoogd de
Afspraken over de realisatie van de landschappelijke
economische, landschappelijke en cultuurhistorische
inpassing worden door middel van een overeenkomst
meerwaarde van initiatieven in het landelijk gebied te
tussen gemeente en initiatiefnemer vastgelegd. De
vergroten, de proceduretijd te verkorten en
Provincie verkent de mogelijkheden voor en de
combinatiemogelijkheden met overige initiatieven in de
haalbaarheid van het eventueel instellen van een
betreffende regio te bevorderen. Uitgangspunt hierbij is
stimuleringsregeling voor het tegemoet komen in de
dat maatwerk wordt geleverd en regels voor
noodzakelijke investeringen.
ontwikkelingen in het landelijk gebied worden beperkt. De inzet van de deskundigen wordt in overleg met de betrokken partners nader ingevuld en kan per regio verschillen.
91
4.4. Gebiedsontwikkeling
Aan de volgende programma’s en projecten wordt met een integrale gebiedsontwikkeling gewerkt:
4.4.1.
Gebiedsprogramma's en -projecten
Kanaalzone (in samenhang met Biobased
De Provincie Zeeland kiest er voor om het beleid meer te
Economy). Dit gebiedsprogramma betreft een
concentreren op een aantal speerpunten. In het
samenwerkingsverband van Zeeland Seaports,
collegeprogramma ligt sterke nadruk op economische
gemeente Terneuzen en Provincie Zeeland en richt
ontwikkeling Ook bezuinigingen leiden tot meer
zich op de economische ontwikkeling en de
prioritering. Daarbij ontstaat het risico dat iedere
leefbaarheid (waaronder ook de landschappelijke
beleidssector zich meer terugtrekt op eigen prioriteiten. Voor het natuurbeleid zijn dat de Natura 2000-gebieden.
ontwikkeling) van de Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone.
Gebiedsontwikkeling Sloegebied/Vlissingen met als
Voor waterbeleid het voldoen aan de Kaderrichtlijn
belangrijkste onderdelen de realisatie van een
Water. Voor landbouwstructuurbeleid daar waar kavelruil
Westerschelde Containerterminal, de realisatie van
mogelijk is.
een estuarien natuurgebied Schorerpolder en
Met sterker wordende sectorale prioriteiten vraagt
Welzinge in combinatie met de functie van stedelijk
integrale aanpak waar gezocht worden naar een win-win
uitbreidings- en uitloopgebied.
situatie en een optimaal resultaat over de sectoren heen
Stedelijke gebiedsontwikkeling Middelburg /
extra aandacht. Integrale gebiedsontwikkeling kan
Vlissingen. In de stedelijke ontwikkelingszones van
helpen om èn te kiezen voor een beperkt aantal
de gemeenten Middelburg en Vlissingen is een
programma’s en projecten en toch verschillende opgaven
tweetal van provinciaal belang geachte ruimtelijke
en beleidssectoren met elkaar te verbinden. Dit betekent
ontwikkelingen voorzien. De inpassing van een
ook vanuit de verschillende beleidssectoren meer focus
marinierskazerneterrein (70 ha tussen Vlissingen en
op gebiedsontwikkelingen.
Ritthem, indicatief aangegeven op kaart) is van provinciaal belang vanwege het feit dat de provincie
Gebiedsontwikkeling is een integrale benadering waarbij
de regionale initiatiefnemer en uitvoerder is en
binnen een gebied diverse opgaven van verschillende
grondaankopen doet. Bovendien heeft de kazerne
partijen met elkaar worden verbonden en in
een gemeentegrensoverschrijdend effect. Belangrijk
gezamenlijkheid worden aangepakt. Gebiedsontwikkeling
is dat ook oefening en training buiten de feitelijke
geeft een impuls aan uitvoering en voorkomt het blijven
kazernelocatie aan de orde is. De provincie zal
hangen in 'plannen'. Daarbij is sprake van verschillende
daarom bezien welke terreinen (denk aan stranden,
typen programma's en projecten. Bij een programma is
natuur-/bosgebieden en havengebieden) in
er een samenhangend geheel van activiteiten en
medegebruik geschikt zijn voor oefening en training
projecten met als voorbeelden gebiedsprogramma
van Defensie. Het Admiraal de Ruyterziekenhuis is
Kanaalzone en een gebiedsprogramma als Natuurlijk
voornemend om – inspelend op de veranderende
Vitaal West Zeeuws-Vlaanderen. Bij 'projecten' is er
vraag naar planbare zorgvoorzieningen in de
sprake van een op uitvoering gerichte oplossing zoals bij
toekomst – zich op een centrale plek op Walcheren
de projecten Waterdunen en Perkpolder. De meeste
te vestigen. De locatie Mortiere (indicatief
programma's en projecten beginnen met weinig structuur
aangegeven op kaart) wordt hiervoor door de
in verkenning en incubatietijd om vervolgens in een
provincie als geschikt gezien voor de ontwikkeling
ordelijk proces te komen van planvorming naar
van de sociaal-maatschappelijke voorziening.
uitvoering. Bij uitvoering is de Provincie Zeeland meestal
Zuidwestelijke Delta en de daarbij behorende
niet zelf de trekker, maar zorgt voor toezicht op de
gebiedsallianties. Binnen dit samenwerkingsverband
uitvoering.
van Rijk en de Provincies Zuid-Holland, NoordBrabant en Zeeland staat centraal de driehoek Vitaal, Veerkrachtig, Veilig. Economische
92
ontwikkeling is de belangrijkste pijler in combinatie
Vlaanderen. De belangrijkste opgaven in deze
met een veilige en gezonde basis. Doel is integrale
gebieden zijn het verbeteren van de
ontwikkeling van economie, natuur- en
landbouwstructuur in combinatie met realiseren van
waterkwaliteit, visserij en recreatie. Onderdelen zijn
wateropgaven.
onder andere de Brouwersdam en een eventuele
Revitalisering en ontwikkeling verblijfsrecreatie
uitwerking voor de Westerschelde. Binnen de
Schouwen-Duiveland en de nieuwe jachthaven van
Zuidwestelijke Delta vindt ook de ontwikkeling van
de toekomst (Brouwersdam). Dit door een
een Water&Energy Valley plaats. Hierbij wordt
samenwerkingsverband van gemeenten, Provincie,
ingezet op het benutten van alle potenties van
Economische Impuls Zeeland en DLG en een
energie uit water die er in de ZW Delta zijn. Die
integrale benadering.
varieert van een getijdecentrale in de Brouwersdam tot algenkweek voor biomassa.
Grevelingen: Samen met Zuid-Holland en NoordBrabant wordt de Rijksstructuurvisie GVZM uitgewerkt, met herintroductie van beperkt getij en verzil-
Naast deze gebiedsontwikkelingen komen nog een aantal lopende gebiedsontwikkelingen tot realisering en afronding. Het gaat dan om:
ting van het Volkerak-Zoommeer als hoofdpunten.
natuuropgave vanwege de herijking EHS en het
Waterberging op de Grevelingen is niet meer in
accent dat enerzijds verschuift naar kavelruil,
beeld. Komende jaren werkt de Provincie samen
herstructurering van verblijfsrecreatie, aanleg van
met andere betrokken (publieke) partijen en de
recreatienatuur en landschappelijke ontwikkelingen
markt aan een uitvoeringsprogramma en de finan-
en anderzijds nadrukkelijker afstemming zoeken het
ciering.
programma leefbaarheid/krimp in deze regio. Dit
Oosterschelde: In het Oosterscheldebekken wordt
betekent een aanpassing van de opgave voor het
toegewerkt naar een nieuwe overkoepelende organi-
gebied. Volgens de oorspronkelijke planning zou het
satie. Dit nieuwe "Oosterschelde-Overleg" zal vanuit
in 2018 moeten zijn afgerond. Door aanpassingen in
de kaders van het Deltaprogramma 2015 en de be-
de integrale opgave kan dit sneller. Het streven is
schikbare sectorale wensen(kaarten) de regionale ambities voor de Oosterschelde vanuit een integrale
afronding in 2016.
visie vertalen naar een voorkeursstrategie. De eventuele ruimtelijke consequenties hiervan zullen
verantwoordelijk is en een binnendijks recreatief
schelde wordt ingezet op het verder uitwerken van
deel waar de Provincie verantwoordelijk voor is. Van
de regionale ambities op basis van de voorkeurs-
groot belang is beide delen te realiseren. Realisatie
strategieën uit het Deltaprogramma 2015. Voor de
loopt tot 2024.
toegankelijkheid, morfologie, veiligheid, natuur en
West (2013), Schouwen-oost (2013), Philippine
is een provinciale visie op de uitgangspunten nodig.
(beperkte opgave en loopt door tot 2013).
dienen voor MIRT-onderzoeken, de Kustgenese 2.0
gebiedsontwikkeling. In 2014 wordt dit opnieuw
VNSC. Landinrichtingsprojecten Maelstede-Dekker (in
Voor het Linieland van Waas en Hulst is er participatie in een grensoverschrijdende
van het Rijk en de Agenda van de Toekomst van de
Een aantal landinrichtingsprojecten vraagt de komende tijd om afronding. Het betreft Schouwen-
economie. Om deze belangen onderling af te wegen De richtinggevende provinciale visie kan als input
Het project Perkpolder bestaat uit een buitendijks estuarien deel waarvoor Rijkswaterstaat
Westerschelde: Voor het gebied rond de Wester-
Westerschelde spelen diverse belangen zoals de
Binnen Natuurlijk Vitaal valt ook het project Waterdunen. Realisatie hiervan is voorzien in 2016.
worden meegenomen in de nieuwe Omgevingsvisie.
Natuurlijk Vitaal met beëindiging van de
bezien.
Natuurpakket Westerschelde.
samenhang met De Schenge) en Oost Zeeuws-
93
Het programma ‘integrale gebiedsontwikkelingen’ wordt elk jaar bij de begrotingsbehandeling geactualiseerd op
In de provinciale Nota Grondbeleid (dec. 2009) is
bestuurlijk en ambtelijke inzet.
aangegeven dat de provincie bij een gezamenlijke aanpak niet alleen provinciale en de ILG-doelstellingen
4.4.2.
Grondinstrumentarium
wil realiseren, maar vooral om de combinatie te zoeken
De Provincie is actief in het landelijk gebied om
met andere regionale doelstellingen van bijvoorbeeld het
provinciale doelstellingen te realiseren. Grondbezit is
Waterschap, Rijkswaterstaat en gemeenten. De
daarbij een belangrijke ondersteunende en vaak
autonome bevoegdheden van partijen verschuiven
doorslaggevende factor. Het aankopen, beheren en
daarmee niet.
verkopen van grond staat nooit op zichzelf, maar helpt Provinciale doelen uit het Omgevingsplan, PVVP en
De Provincie vervult een regierol door partijen en
Economische Agenda te realiseren. Het gaat
belanghebbenden in een gebied bij elkaar te brengen,
bijvoorbeeld over de gebiedsgerichte projecten
waarbij elkaars belangen worden besproken en ingezet
Kanaalzone, Waterdunen en Perkpolder. Daarnaast zijn
wordt op een meer integrale realisatie van de doelen. De
er sectorale doelen als structuurversterking van de
Provincie neemt daarbij een brede verantwoordelijkheid
landbouw, verbetering van landbouwroutes, verbreding
voor realiseren van publieke doelen in het landelijk
en aanleg van provinciale wegen en stimuleren van
gebied.
aquacultuur. Het grondinstrumentarium neemt een onafhankelijk Met de Wet Inrichting Landelijk Gebied (WILG 2007) en
positie in ten opzichte van projecten. Met andere
de decentralisatie van de taken via het 'Deelakkoord
woorden, niet 'uitvoeringsgericht' maar
Natuur en Landelijk Gebied' tussen het Rijk en Provincies
'ontwikkelingsgericht' werken staat centraal. Hierdoor
is de provincie regisseur geworden voor de ontwikkeling
ontstaat een dynamische werkwijze waarbij het
in het landelijk gebied. De Provincie is verantwoordelijk
'grondinstrumentarium' en financiering continue breed
voor het integrale beleid in het landelijk gebied en de
ingezet en dienstbaar gesteld wordt aan diverse
plattelandsontwikkeling. Op het gebied van 'grondbeleid'
projecten. Daarnaast kan via desgewenst aanpassingen
wordt de Provincie verantwoordelijk voor de
en toepassingen van instrumentarium tijdig ingespeeld
grondverwerving, het kavelruilen en de aansturing van
worden op (toekomstige) ontwikkelingen.
Dienst Landelijk Gebied (DLG).
94
4.5. Financieel overzicht
schatting tussen de drie en zeven miljoen euro, dit onder voorbehoud van definitieve besluitvorming.
Een groot deel van de uitvoeringsacties in het omgevingsplan wordt gerealiseerd door partners in het
Kust en Deltawateren
beleidsveld en de inzet van eigen personele capaciteit.
Het programma kust en deltawateren is gericht op het
Voor proceskosten zijn structurele budgetten van
vergroten van de veiligheid, aanpak van achteruitgang
beperkte omvang beschikbaar. Zodra de Provincie actief
van de natuurwaarden en vergroten van
aanjager is van projecten, zijn daar aanzienlijk meer
gebruiksmogelijkheden voor de schelpdiersector,
proces- en uitvoeringskosten aan verbonden. Voor
recreatie en watersport. Samenwerking vindt plaats
uitvoering van wettelijke taken ontvangt de Provincie
binnen de contouren van het Nationaal Deltaprogramma
middelen van het Rijk uit het Provinciefonds,
en de regionale samenwerking Zuidwestelijke Delta. Hier
motorrijtuigenbelasting en eigen inkomsten.
zijn proces- en onderzoekskosten aan verbonden. In een enkel geval is cofinanciering van pilotprojecten aan de
4.5.1.
Acties met financiële inzet
Het Omgevingsplan 2012-2018 biedt vooraf inzicht in
orde. De Provincie Zeeland is trekker voor het proces in de Oosterschelde.
benodigde middelen en welk deel daarvan binnen bestaande budgetten voor projecten en programma's zijn
Plattelandsontwikkeling
onder te brengen. Hieronder volgt een overzicht van de
Met decentralisatie van het rijksbeleid voor natuur en
inzet van financiële middelen die nodig zijn voor
landelijk gebied worden ook financiële middelen
uitvoering in de periode 2012-2018. De
overgedragen aan de Provincie. In het
programmabegroting 2012 en najaarsnota 2011, zoals
uitvoeringsprogramma plattelandsontwikkeling komen
vastgesteld door Provinciale Staten, vormen het
acties voor landbouw, oppervlaktewater, landschap,
uitgangspunt.
toegankelijkheid, natuur, leefbaarheid en cultuurhistorie bij elkaar. De jaarlijkse kosten en beschikbare middelen
4.5.2.
Programma's en financiering
zijn nog onvoldoende in beeld, omdat de
Voor de uitvoering van het omgevingsplan is van groot
bestuursakkoorden over de decentralisatie, de
belang dat vooraf duidelijk is welke uitvoeringsacties
bezuinigingen op het budget en de financiële vertaling
vragen om een aanvullende financiële inzet. Het grootste
daarvan nog niet zijn voltooid.
deel van de acties kan naar verwachting worden uitgevoerd met inzet van de beschikbare structurele
Impuls woningmarkt
middelen, die voornamelijk verbonden zijn aan personele
De woningmarkt in Zeeland verkeert in zwaar weer en
capaciteit en procesgeld. Lopende projecten en
staat vanwege demografische veranderingen voor een
uitvoeringsprogramma's dragen bij aan een groot aantal
grote opgave. De Provincie heeft hierin een duidelijke
doelen uit het omgevingsplan. Het gaat onder andere om
taak en ontvangt voor de ontwikkelopgaven bij dit thema
Biobased Economy, de Economische Agenda,
extra rijksmiddelen in het provinciefonds. Voor de
Waterdunen, Mobiliteit en Bodemsanering. Deze
bestaande particuliere woningvoorraad wordt via de
programma's zijn gefinancierd voor de periode 2012-
prioriteit bevolkingsontwikkeling (€1,9 mln) eenmalig
2015. Voor uitvoering van het omgevingsplan zijn nieuwe
actie ondernomen.
programma's en een beperkt budget voor nieuwe
Voor het vlottrekken van de gemeentelijk
instrumenten nodig. De programma's zijn Kust en
woningprogrammering en realisatie van herstructurering
Deltawateren, Impuls Woningmarkt en
en nieuwbouwprojecten, vooral in de Zeeuwse grote
Plattelandsontwikkeling. De totale jaarlijkse kosten voor
steden, is de Provincie om een investeringsbijdrage
de programma's Kust en Deltawateren en Impuls
gevraagd. Met provinciale cofinanciering kunnen de
Woningmarkt en nieuwe instrumenten liggen naar
gemeenten voorinvesteren in de kwaliteit van de
95
woonomgeving in herstructurerings- en
bedrijventerreinen in Zeeland. Ook biedt de provincie
nieuwbouwprojecten. De Provincie besluit in het kader
ondersteuning aan de regio's en het stedennetwerk Z4 bij
van de woningprogramma's welke aanvragen voor
het opstellen regionale programma's. Uitvoering van
cofinanciering gehonoreerd worden.
projecten voor afvoer en berging van oppervlaktewater biedt kansen voor recreatie en natuur, die met beperkte
Nieuwe instrumenten
provinciale bijdragen zijn te realiseren. Het Rijk stelt de
Voor effectieve uitvoering van het beleid is verbetering
komende jaren middelen beschikbaar voor het stimuleren
van een aantal instrumenten nodig. Voor afronding van
van duurzame ontwikkeling, maar onder voorwaarde van
bestaande en de verkennings- en startfase van nieuwe
regionale cofinanciering.
provinciale projecten is procesgeld nodig. Betere monitoring van de omgevingskwaliteit rond haven- en
Evaluatie financiering
industriegebieden en de geluidsbelasting langs de grote
In 2015, halverwege de omgevingsplanperiode, wordt het
wegen vraagt om meer middelen. Voor pilots en aanpak
beleid geëvalueerd. In de evaluatie zal ook worden
van acute situaties is aanvullend budget nodig. Effectieve
bekeken of er aanleiding is voor wijzigingen en/of
toepassing van de duurzaamheidsladder voor stedelijke
voortzetting van de inzet van financiële middelen in de
ontwikkeling is alleen mogelijk met een compleet en
periode 2015-2018.
actueel inzicht in de markt voor woningen en
96
5. Bijlagen 5.1. Overzicht operationele doelen en
indicatoren De beleidsdoelen in hoofdstuk 3 geven de hoofdopgaven aan voor de planperiode 2012-2018. De doelstellingen zijn verder onder te verdelen in operationele doelen, die door middel van uitvoeringsacties moeten worden bereikt. De uitvoeringsacties zijn beschreven in tabel 5.2. In de volgende tabel zijn de operationele doelen vermeld, met een nadere concretisering in subdoelen en/of
Thema 3.1.1 Haventerreinen en industrie
Operationeel doel Groei Biobased Economy Vermindering milieubelasting Havens goed toegankelijk Voldoende capaciteit achterlandverbindin gen Betere milieucommunicatie
3.1.2 Bedrijventerrein en
indicatoren. Deze subdoelen en indicatoren zijn de basis voor evaluatie van de voortgang van het beleid in de omgevingsbans en de jaarlijkse begroting en jaarrekening. Eind 2012 zal in de Omgevingsbalans 2012 een eindevaluatie worden gegeven van het Omgevingsplan 2006-2012. Dit zal tevens de nulmeting zijn voor het Omgevingsplan 2012-2018. Waar nodig of gewenst worden de subdoelen en indicatoren in de Omgevingsbalans 2012 nader uitgewerkt en gespecificeerd.
Subdoelen / indicatoren Er zijn in 2018 meer bedrijven actief in de Biobased Economy dan in 2012. Gedurende planperiode is voldoende planologische ruimte aan haventerrein beschikbaar (meer dan 100% van de vraag) Milieubelasting bestaande bedrijven is in 2018 verminderd t.o.v. 2006 (waarden uit omgevingsbalans 2006). Toegankelijkheid van de havens is in 2018 tenminste op niveau van 2012. Achterlandverbindingen hebben in de hele periode voldoende capaciteit. Faciliteiten voor containeroverslag in het Sloegebied zijn in 2018 verbeterd t.o.v. 2012. Faciliteiten voor containeroverslag in het Sloegebied zijn in 2018 verbeterd t.o.v. 2012. Achterlandverbindingen hebben in de hele periode voldoende capaciteit.
Communicatie met omwonenden Sloegebied en Kanaalzone is in 2013 verbeterd en blijft in de periode tot 2018 goed.
Goed naleefgedrag bedrijven
Bedrijven houden zich beter aan de milieuregels, waardoor het aantal geconstateerde overtredingen in 2018 is afgenomen t.o.v. 2012. Alle handhavingspartners voldoen in de hele periode aan de wettelijke kwaliteitscriteria.
Meer bedrijven ondernemen maatschappelijk verantwoord Professionele vergunningverlening en handhaving
Bedrijven houden zich beter aan de milieuregels, waardoor het aantal geconstateerde overtredingen in 2018 is afgenomen t.o.v. 2012. In 2018 zijn minimaal 1000 bedrijven actief met MVO aan de slag.
Voldoende planologische ruimte havens en bedrijven
Verbetering kwaliteit en concentratie
Alle handhavingspartners voldoen in de hele periode aan de wettelijke kwaliteitscriteria. De provincie legt het kwaliteitsniveau van de VTH-taken vast in een Verordening. Voor wat betreft de basistaken die zijn ondergebracht bij de RUD Zeeland stemt de provincie het kwaliteitsniveau af met de Zeeuwse gemeenten en de RUD Zeeland. Alle gemeenten zorgen voor zorgvuldig ruimtegebruik door toepassing van de duurzaamheidsladder vanaf 2013 in bestemmingsplannen. Alle regio's baseren hun planning vanaf 2013 op een actueel en realistisch bedrijventerreinprogramma. Er is voldoende kwantitatief en kwalitatief aanbod aan bedrijventerrein in alle regio's. In 2018 is tenminste 100ha bedrijventerrein in herstructurering genomen. Er is voldoende kwantitatief en kwalitatief aanbod aan bedrijventerrein in alle regio's. In 2018 is tenminste 100ha bedrijventerrein in herstructurering genomen. Tenminste 80% van nieuwe oppervlakte aan bedrijventerrein wordt gerealiseerd op grootschalige bedrijventerreinen.
3.1.3 Nieuwe economische dragers in het landelijk gebied
Versterking plattelandseconomie
Alle gemeenten benutten in 2018 de ruimere mogelijkheden voor NED's op de manier zoals bedoeld in het omgevingsplan, waardoor meer initiatieven worden gerealiseerd.
3.1.4 Energie
Energiebesparing, reductie CO2uitstoot en meer duurzame energie
In de hele periode wordt gestreefd naar 2% energiebesparing per jaar en een evenredige reductie van C02-uitstoot. In 2018 is zekergesteld dat in 2020 in Zeeland tenminste 500 MW windenergie wordt geproduceerd. Via het gebiedsproject Zuidwestelijke Delta zijn in 2018 de technische en economische mogelijkheden bekend voor de aanleg van een getijdencentrale in de Brouwersdam.
97
Thema 3.1.5 Transportleiding en
Operationeel doel Meer transport via buisleidingen. Bundeling van buisleidingen en bundeling van hoogspanningslijnen
Subdoelen / indicatoren Het aandeel transport van stoffen per buisleiding is in 2018 toegenomen t.o.v. 2012. Gemeenten regelen de bundeling van buisleidingen en bundeling van hoogspanningslijnen in bestemmingsplannen en betrekken daarbij de zonering ten opzichte van gevoelige bestemmingen.
3.1.6 Verblijfsrecreatie
Benutten kansrijke locaties voor recreatie
De recreatiekansenkaart geeft kansrijke gebieden en ontwikkelingen aan. In 2018 is een zo groot mogelijk deel van deze kansen benut. Het aantal kampeereenheden in Zeeland mag in 2018 niet zijn toegenomen t.o.v. 2012. Het gebiedsproject Natuurlijk Vitaal wordt in 2016 afgerond, met als effect de realisatie van kavelruil, kwaliteitsverbetering van de verblijfsrecreatie, aanleg van recreatienatuur en landschapsverbetering.
3.1.7 Dagrecreatie
Toename inkomsten uit recreatie
De toeristische uitgaven in Zeeland zijn in 2018 toegenomen t.o.v. 2012.
3.1.8 Voorzieningen
Voldoende voorzieningen per regio
In 2013 hebben alle regio's een regionaal masterplan voorzieningen waarmee een adequaat voorzieningenniveau is vastgesteld en kan worden behouden. Detailhandelsvoorzieningen worden vooral gerealiseerd in de kernwinkelgebieden. Detailhandel in volumineuze en gevaarlijke goederen wordt in de planperiode geconcentreerd op de aangewezen PDV-locaties.
3.1.9 Waterrecreatie en jachthavens
Groei watersport binnen kaders
Het aantal ligplaatsen en watersportvoorzieningen is in 2018 toegenomen t.o.v. 2012. Watersportontwikkelingen hebben geen significant negatief effect op de natuur of de beroepsscheepvaart.
3.1.10 Landbouw
Ondersteuning verbreding en schaalvergroting landbouw
De provincie stelt in 2013 met de sector en andere betrokkenen een stimuleringskader op dat inspeelt op het GLB-beleid, waardoor optimaal gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheden van EU-middelen. De landinrichtingsprojecten Maelstede-Dekker en Oost-Zeeuws-Vlaanderen worden in de planperiode voortgezet met als resultaat verbetering van de landbouwstructuur en realisatie van wateropgaven.
3.1.11 Aquacultuur
Stimuleren aquacultuur
Alle gemeenten bieden in 2013 bestemmingsplanmatig ruimte voor aquacultuur conform het provinciaal beleidskader. Het aantal en oppervlakte aquacultuurbedrijven is in 2018 toegenomen t.o.v. 2012.
3.1.12 Glastuinbouw
Concentreren glastuinbouw
Het areaal glastuinbouw in het ontwikkelingsgebied Kanaalzone is in 2018 toegenomen t.o.v. 2012. Het areaal solitaire glastuinbouw in Zeeland is in 2018 niet toegenomen t.o.v. 2012.
3.1.13 Intensieve veehouderij
Verduurzaming intensieve veehouderij
In de omgevingsplanperiode is er geen nieuwvestiging van IV-bedrijven.
3.1.14 Visserij, schaal- en schelpdiersector
Vernieuwing visserijsectoren
Uiterlijk in 2018 is het gebiedsproject Oosterschelde afgerond en wordt de uitvoering via een alliantie voortgezet, met als resultaat een effectiever gebruik van de Oosterschelde.
3.2.1 Woningbouw en herstructurering
Evenwichtige ontwikkeling kwaliteit en aantal woningen
In 2013 hebben alle regio's een regionaal woningbouwprogramma, waarin afspraken staan over aantallen en typen te bouwen woningen. Alle gemeenten zorgen voor zorgvuldig ruimtegebruik door toepassing van de duurzaamheidsladder vanaf 2013 in bestemmingsplannen.
3.2.2 Gezonde leefomgeving
Minimale milieuoverlast voor burgers
Het aantal klachten over de milieusituatie is in 2018 lager dan in 2012. Het aantal geconstateerde overtredingen met overlast als gevolg is in 2018 afgenomen t.o.v. 2012. Het aantal klachten waarvan de oorzaak van de overlast wordt gevonden is in 2018 lager dan in 2012
3.2.3 Geluid
Goede akoestische kwaliteit
In 2013 wordt geluidbelastingkaart gemaakt voor 120 km provinciale weg en een actieplan worden opgesteld voor de woningen met een geluidsbelasting van meer dan 65 dBL. In 2013 zijn voor alle regionale industrieterreinen beleidsmaatregelen opgesteld, waardoor de geluidsruimte optimaal wordt verdeeld. Knelpunt geluidsoverlast Kanaalzone is opgelost in 2018.
3.2.4 Luchtkwaliteit
Goede luchtkwaliteit
Bedrijven voldoen in 2018 aan de wettelijke normen en streefwaarden.
3.2.5 Geur
Minder ernstige geurhinder
Gemeten en Gemelde geurhinder is in 2018 afgenomen t.o.v. 2012. In 2018 zijn er geen nieuwe locaties met gemelde geuroverlast t.o.v. 2012.
3.2.6 Licht en duisternis
Minder lichthinder
Bij vergunningverlening worden de best beschikbare verlichtingstechnieken verplicht gesteld.
98
Thema 3.2.7 Externe veiligheid
Operationeel doel Minder risico's voor burgers
Subdoelen / indicatoren In de planperiode blijven de risico's door bedrijf- en transportactiviteiten waaraan de burgers zijn blootgesteld beperkt tot de maximaal vastgestelde wettelijke grenswaarde (106).
3.2.8 Afvalstoffen
Goede afvalverwerking en toename hergebruik
Afvalverwerkers voldoen in de planperiode aan de wettelijke eisen. Het percentage hergebruik van afval is in 2018 toegenomen t.o.v. 2012. Alle nazorglocaties zijn afdoende beschermd.
3.2.9 Hoogwaterveilig heid
Bescherming tegen overstromingen
Alle gemeenten beschermen de regionale waterkeringen via het bestemmingsplan. De nieuwe normen voor regionale waterkeringen worden uiterlijk in 2013 vastgelegd in de waterverordening.
3.2.10 Medegebruik waterkeringen
Meer medegebruik waterkeringen
Bij kustversterking in de planperiode wordt onderzocht welke andere belangen kunnen worden gediend. Het Nationaal Deltaprogramma zorgt voor veiligheid op langere termijn en biedt meer mogelijkheden voor multifunctioneel gebruik van de waterkeringen. Zeeuwse bedrijven profiteren van de kennisontwikkeling in het deltaprogramma.
3.3.1 Oppervlaktewater
Veilige zwemlocaties
Alle bad- en zwemgelegenheden voldoen in de planperiode aan de veiligheidseisen.
Minder wateroverlast Terugdringen regionale wateroverlast in het landelijk- en stedelijk gebied Uitvoering kaderrichtlijn water Een goed en efficiënt functionerende waterketen Goede ecologische en chemische kwaliteit oppervlaktewater
In 2018 ligt het halen van de doelstellingen voor KRW-wateren voor 2027 op schema, zowel voor grondwater als voor oppervlaktewater. Het waterschap zorgt dat uiterlijk 2020 wordt voldaan aan de Waterbeheer 21ste eeuw normering. Uiterlijk in 2020 heeft het waterschap alle peilbesluiten geactualiseerd op basis van de gewenst grond- en oppervlaktewaterregime (GGOR)-normen. Vanaf 2012 wordt op basis van een convenant de samenwerking met de partners in de waterketen verbeterd t.o.v. 2012.
Minder verdroging natuurgebieden
Uiterlijk in 2020 heeft het waterschap alle peilbesluiten geactualiseerd op basis van de GGOR-normen. Alle regionale binnenwateren voldoen uiterlijk in 2027 aan de gestelde waterkwaliteitseisen voor de Kaderrichtlijn Water (KRW). In 2027 is 87,9 km. natte ecologische verbindingen en 24,5 km. brede natte (20 m. breed) ecologische verbindingen gerealiseerd. In 2018 is hiervan tenminste 20% gerealiseerd. In 2027 is 88 km natte ecologische verbindingen en 27,5 km brede natte ecologische verbindingen gerealiseerd. In 2018 is hiervan tenminste 20% gerealiseerd. In 2027 is 3192 ha natuur qua waterhuishouding op orde.
3.3.2 Grondwater
Behoud zoete grondwatervoorraad
Grondwatervoorkomens zijn beschermd en nemen in omvang niet af.
3.3.3 Kwaliteit en medegebruik natuurgebieden
Voltooien natuurontwikkeling
De herijking van het EHS-beleid is in 2012 afgerond en vastgelegd in een wijziging van het Natuurbeheerplan. De herijking is bepalend voor de doelstelling ontwikkeling EHS. Hieruit volgt ook de oppervlakte te verwerven en in te richten EHS. Afhankelijk van de landelijke besluitvorming wordt in de planperiode het Natuurpakket Westerschelde gerealiseerd. Alle bestaande EHS-natuurgebieden worden in de planperiode goed en efficiënt beheerd op basis van de SNL. Alle EHS-gebieden worden in de planperiode bekeken op mogelijkheden om de toegankelijkheid te verbeteren. Op basis daarvan wordt een streefbeeld voor medegebruik opgesteld en via de SNL en inrichtingsmaatregelen uitgevoerd. Alle bestaande EHS-natuurgebieden zijn planologisch via de provinciale verordening ruimte, gemeentelijke bestemmingsplannen en handhaving beschermd. Voor de Zeeuwse Natura 2000-gebieden geldt een aanvullende wettelijke bescherming. De Provincie werkt dit uiterlijk in 2013 uit door middel van afronding van de 5 provinciale beheerplannen Natura 2000 en bijbehorende handhavingsplannen. Alle bestaande EHS-natuurgebieden zijn via handhaving beschermd.
Goed beheer natuurgebieden
Bescherming natuurgebieden
Minder overtreding wet- en regelgeving natuur 3.3.4 Landschap en erfgoed
Bescherming landschapswaarden Verbeteren landschapskwaliteit
Alle gemeenten beschermen uiterlijk in 2016 de landschappelijke waarden van provinciaal belang conform de provinciale verordening ruimte. In 2013 is bekend welke alternatieve financieringsmogelijkheden er zijn voor behoud en ontwikkeling van landschapskwaliteiten in Zeeland. Alle provinciale gebiedsprojecten besteden in de planperiode aandacht aan verbetering van landschapskwaliteiten.
99
Thema 3.3.5 Duurzaam gebruik van bodem en diepere ondergrond
Operationeel doel Saneren spoedlocaties
Subdoelen / indicatoren Uiterlijk in 2015 zijn alle spoedeisende locaties gesaneerd of beheersbaar gemaakt. Overige gevallen worden gedurende de planperiode door eigenaren of initiatiefnemers aangepakt. De nazorgverplichtingen voor alle voormalige saneringslocaties worden goed nageleefd.
Goede nazorg saneringslocaties
Vanaf 2012 wordt bodeminformatie beschikbaar gesteld via www.zeeuwsbodemvenster.nl. De informatie wordt continu geactualiseerd. Saneringen en de nazorg daarvan worden beoordeeld, er wordt toezicht uitgeoefend en zo nodig wordt handhavend opgetreden. Vanaf 2012 wordt bodeminformatie beschikbaar gesteld via www.zeeuwsbodemvenster.nl. De informatie wordt continu geactualiseerd.
Informatievoorzienin g duurzaam bodemgebruik Betere naleving bodemsanering Praktijkgerichte kennisontwikkeling duurzaam bodemgebruik Geen ongewenst gebruik diepe ondergrond
In de planperiode zijn samen met medeoverheden, marktpartijen en kennisinstituten pilotprojecten en studies uitgevoerd.
Er vindt in de planperiode geen ongewenst gebruik van de diepere ondergrond in Zeeland plaats voor permanente opslag van radioactief afval en CO2 en winning van Schaliegas.
3.3.6 Archeologie en aardkunde
Informatievoorziening archeologie en aardkunde Bescherming archeologische en aardkundige waarden
Informatie over Zeeuwse archeologische en aardkundige waarden is actueel en goed toegankelijk. Archeologische vondsten worden adequaat beheerd. Alle gemeenten beschermen archeologische waarden in het bestemmingsplan. In 2018 zijn de 7 meest waardevolle aardkundige gebieden aangewezen als aardkundig monument.
3.3.7 Luchtvaart
Reguleren luchtvaartterreinen
In 2013 zijn er beleidsregels voor gebruik van luchtvaartterreinen vastgesteld en is de handhaving geregeld. Gemeentelijke bestemmingsplannen geven in de planperiode geen beperkingen voor vliegverkeer, zend- en ontvangststations en radiobakens.
5.2. Overzicht acties en inzet instrumenten Thema
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Bedrijven, maatsch. organisaties, burgers, onderwijsinstellingen Bedrijven, maatsch. organisaties, burgers, onderwijsinstellingen Bedrijven, maatsch. organisaties, burgers, onderwijsinstellingen Bedrijven, maatsch. organisaties, burgers, onderwijsinstellingen Bedrijven maatsch. organisaties, onderwijsinstellingen
Financieel, menskracht
2012-2018
Financieel, menskracht
2012-2018
Financieel, menskracht
2012-2018
Financieel, menskracht
2012-2018
Financieel, menskracht
2012-2018
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
2.2 Duurzame ontwikkeling Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider Actie 1 – Bevorderen duurzame ontwikkeling
Ambitiestatement duurzame ontwikkeling Inrichten koploperloket
Opzetten grensoverschrijdend Zeeuws – Vlaams jongerenpanel Organisatie tweejaarlijks side event bij de four freedoms awards Stimuleren MVO bij 1000 industriële en midden- en kleinbedrijven. Thema
Prestatie
3.1.1 Haventerreinen en industrie Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter + Belangenbehartiger Actie 1 – Stimuleren Biobased Economy
100
Uitvoeren agenda 'Agro meets chemistry' Gebiedsgericht project Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone
Impuls, Zeeland Seaports, Vlaanderen, Brabant Impuls, Zeeland Seaports, Terneuzen
Financieel, menskracht Financieel, menskracht
2012-2018 2012-2018
Actie 2 – Toetsen bedrijven aan BBT
Actie 3 – Uitbreiding havenfaciliteiten faciliteren Actie 4 – Verdere verbetering toegankelijkheid en achterlandverbindingen
Actie 5 – Regulering milieuruimte
Actie 6 – Realiseren reststroomkoppeling Actie 7 – Verbeteren milieucommunicatie Actie 8 – Beschikbaar houden uitbreidingsruimte industrie Actie 9 – Aanpak knelpunt Oostelijke kanaaloevers Actie 10 – Ruimte reserveren voor uitbreiding Buitenhaven e.o. Vlissingen Actie 11 – Opstellen bedrijfsmilieuplannen
Thema
Creëren milieuruimte door toepassing BBT
Bedrijven, RUD
Beperken handhavingslast en verbeteren systeemtoezicht Faciliteren ontwikkeling WCT
Bedrijven, RUD
Lobby voor uitbreiding capaciteit A58 MarkiezaatZoomland Lobby voor spoorverbinding Zeeland-Antwerpen (VEZA) Lobby voor uitbreiding capaciteit sluizencomplexen Terneuzen, Krammer, Volkerak Vaststellen veiligheidscontour en beleidsregels in Kanaalzone Aanpakken kleine milieuknelpunten rond de havens Steunen aanleg MUP Sloegebied Omwonenden rond Sloegebied en Kanaalzone beter informeren Rekening houden met aanleg industrieterrein op westelijk kanaalzone Rekening houden met aanleg industrieterrein op westelijk kanaalzone Ruimte voor watergerelateerde bedrijvigheid, verlichting druk op Vlissingen-Oost Samen met het bedrijfsleven aansturen op een Zeeuwse variant op de bedrijfsmilieuplannen Prestatie
Vergunningverlening , toezicht en handhaving (VTH) VTH
2012-2018
I&M, Zeeland Seaports, Vlissingen I&M, Bergen op Zoom, Zeeland Seaports
Financieel, vergunningverlening Overleg
2012-2018
I&M, Vlaanderen, Zeeland Seaports I&M, RWS, Schuttevaer
Overleg
2012-2018
Overleg
2012-2018
Terneuzen, bedrijven
Onderzoek, menskracht, beleidsregels Overleg, financieel, onderzoek, menskracht, Overleg, financieel
2013
Gemeenten, bedrijven, ZMF
Overleg
2012-2018
Terneuzen, Zeeland Seaports
Bestuurlijke afspraken
2012-2018
Terneuzen, Zeeland Seaports
Bestuurlijke afspraken
2012-2018
Vlissingen, Zeeland Seaports
Menskracht, bestuurlijke afspraken
2012-2018
Gemeenten, bedrijven
Overleg, VTH
2012-2018
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
2012-2018
Terneuzen, Vlissingen, bedrijven Zeeland Seaports
2012-2018
2012-2018
2012-2018
2012-2018
3.1.2 Bedrijventerreinen Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Regionale planning en afstemming
Actie 2 – Kwaliteitsverbetering bedrijventerreinen
Effectieve regionale samenwerking
Gemeenten
Ondersteunen gemeenten bij opstellen regionale bedrijventerreinenprogramma's Inventarisatie uitgifte bedrijventerreinen (IBIS) Nieuwe plannen verzekeren duurzaam beheer en onderhoud Correcte toepassing duurzaamheidsladder Logistieke bedrijvigheid sluit aan op kwaliteitsnetwerk goederenvervoer Herstructurering van tenminste 100 ha in 2018
Gemeenten
Overleg, menskracht, verordening Overleg, menskracht
Gemeenten
Overleg, menskracht
2012-2018
Gemeenten
Overleg, verordening
2012-2018
Gemeenten
Overleg,
2012-2018
Gemeenten
Overleg, verordening
2012-2018
Gemeenten
2012-2018
Opstellen herstructureringsfonds t.b.v. herstructurering, revitalisering
Gemeenten, bedrijven
Overleg, menskracht, financieel Overleg, menskracht, financieel
2016
2016-2018
101
Actie 3 – Uitwerking regionaal kwaliteitsnet goederenvervoer in relatie tot (grootschalige) bedrijventerreinen Actie 4 – Stimulering en bescherming binnenhavens en laad- en loslocaties Actie 5 – Grootschalige zelfstandige kantoren concentreren in binnensteden Z4 Thema
en transformatie van bedrijventerreinen (Logistieke) bedrijvigheid sluit goed aan op regionaal kwaliteitsnetwerk goederenvervoer Behoud & versterking natte overslagmogelijkheden t.b.v. bedrijfsleven
Overleg, menskracht, financieel, verordening Overleg, menskracht, financieel, verordening Overleg, menskracht, verordening
2012-2018
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Verbeteren herbestemming en sanering vrijkomende agrarische bebouwing
Gemeenten
2012-2018
Mogelijk maken vestiging passende nieuwe bedrijven in buitengebied Stimuleren restauratie en hergebruik waardevolle bebouwing Realiseren voorbeeldprojecten behoud waardevolle bebouwing
Gemeenten
Communicatie, menskracht, financieel, verordening Communicatie, menskracht, verordening Communicatie, menskracht, financieel Communicatie, menskracht, financieel
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Menskracht, financieel, verordening, VTH Menskracht, verordening Menskracht, verordening Communicatie, menskracht Communicatie, menskracht, financieel, verordening, VTH Communicatie, menskracht Overleg, menskracht
2012-2018
Instrument
Uitvoering in het jaar
Communicatie, menskracht, verordening Communicatie, menskracht
2012-2018
Goed bereikbare kantoorlocaties
Prestatie
Gemeenten, waterschap, Rijkswaterstaat
Gemeenten, Waterschap, Rijkswaterstaat, Zeeland Seaports, bedrijfsleven Gemeenten, bedrijfsleven
2012-2018
2012-2018
3.1.3 Nieuwe economische dragers in het landelijk gebied Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider Actie 1 – Versterken vitaliteit landelijk gebied
Actie 2 – Behoud (agrarisch) cultureel erfgoed
Thema
Particulieren, bedrijven, gemeenten, SCEZ Particulieren, bedrijven, gemeenten, SCEZ
2012-2018
2012-2018
2012-2013
3.1.4 Energie Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Ontwikkelaar en investeerder Actie 1 – Duurzame energie
Uitvoeren UPEK2
Burgers, bedrijven, gemeenten Gemeenten, bedrijven
Actie 2 – Energiebesparing
Planologisch mogelijk maken concentratielocatie Krammer Planologisch mogelijk maken mestvergisting Steunen bouw getijdencentrale Stimuleren energiebesparing
Monitoren klimaatdoelstellingen Opstellen Kansenkaart Duurzame Energie
Gemeenten, bedrijven
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Actie 3 – Klimaatdoelstellingen Actie 4 – Verkenning en opstellen Kansenkaart Duurzame Energie' Thema
Gemeenten, bedrijven Gemeenten, bedrijven Gemeenten, bedrijven
Gemeenten, maatsch. organisaties, bedrijven
2012 2012 2012-2018 2012-2018
2012-2018 2016-2018
3.1.5 Transportleidingen Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Bewaken bundeling buisleidingen
Actie 2 – Bevorderen bundeling hoogspanningslijnen
102
Aanleg buisleidingen alleen toestaan in buisleidingzones of -straten Bevorderen bundeling in bestaande en nieuwe tracés
I&M, Gemeenten, bedrijven EL&I, I&M, TenneT, gemeente
2012-2018
Thema
Voorkomen nieuwe gevoelige bestemmingen in magneetveldzones
Gemeente
Communicatie, menskracht
2012-2018
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Communicatie, menskracht, verordening Communicatie, menskracht, financieel, inpassingsplan Communicatie, menskracht, financieel
2012-2018
Instrument
Uitvoering in het jaar
Communicatie, menskracht, financieel Communicatie, verordening Communicatie, menskracht Communicatie, verordening Communicatie, financieel
2012-2018
Communicatie, verordening Communicatie, menskracht, verordening
2012-2018
Instrument
Uitvoering in het jaar
Gemeenten, maatschappelijke organisaties Z4, Impuls, maatschappelijke organisaties Gemeenten, bedrijven
Communicatie, menskracht, financieel Communicatie, menskracht, financieel Communicatie, financieel
2013
Gemeenten
Communicatie, verordening Communicatie, menskracht, financieel Communicatie, verordening
2012-2018
Communicatie, verordening
2012-2018
3.1.6 Verblijfsrecreatie Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Ontwikkelaar en investeerder Actie 1 – Combineren kansrijke nieuwe initiatieven in hotspots
Ruimte bieden aan nieuwe bedrijven
Gemeenten, bedrijven
Realiseren Waterdunen
Gemeente, particulieren, bedrijven, HZL, Rijkswaterstaat, EL&I, I&M
Actie 2 – Kwaliteitsverbetering bestaande bedrijven
Stimuleren revitalisering
Gemeenten, bedrijven
Thema
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
2012-2018
2012-2018
3.1.7 Dagrecreatie Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider+ Ontwikkelaar en investeerder Actie 1 – Verbeteren dagrecreatieve infrastructuur
Actie 2 – Meerwaarde dagrecreatief product vergroten
Thema
Uitbreiding en beheer fietsroutenetwerk en wandelnetwerk Nieuwe grote dagattracties sluiten aan op hoofdwegennet Benutten recreatieve vaarroutes Ruimte bieden voor nieuwe kleine en grotere dagrecreatie Ondersteunen dagrecreatie die leefbaarheid platteland bevordert Beperken omvang ondersteunende detailhandel Concentratie van lawaaisporten
Gemeenten, waterschap, particulieren, bedrijven, SLZ, terreinbeheerders Gemeenten, waterschap, RWS Gemeenten, waterschap, RWS Gemeenten, bedrijven
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Gemeenten, bedrijven
Gemeenten, bedrijven Gemeenten, bedrijven
2012-2018 2012-2018 2012-2018 2012-2018
2012-2018
3.1.8 Voorzieningen Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Verbeteren kwaliteit voorzieningenniveau
Iedere regio heeft een masterplan voorzieningen Een visie op grote en specialistische voorzieningen
Actie 2 – Verbeteren bereikbaarheid bovenlokale voorzieningen Actie 3 – Concentratie detailhandel in kernwinkelgebieden Actie 4 – Behoud/versterken huidige PDV/GDV concentratiegebieden (incl. woonboulevards)
Ondersteunen voorzieningen die leefbaarheid platteland bevorderen Concentratie detailhandel in kernwinkelgebied Mobiliteitsbeleid sluit aan op bovenlokale voorzieningen Vitale en attractieve kernwinkelgebieden Bundeling PDV/GDV en woonboulevards, tegengaan versnippering
Gemeenten, waterschap, RWS, maatschappelijke organisaties, bedrijven Gemeenten, bedrijven
Gemeenten, bedrijven
2013
2012-2018
2012-2018
2012-2018
103
Thema
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
3.1.9 Watersport en jachthavens Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Ontwikkelaar en investeerder Actie 1 – Stimuleren ontwikkeling watersportsector
Ruimte bieden in kansrijke gebieden Ondersteunen innovatieve projecten ECO2
Gemeenten, bedrijven
Overleg
2012-2018
Gemeenten, bedrijven
2012-2018
Actie 2- Behoud en ontwikkeling recreatietourvaartnetwerk
Bestaande netwerk onderhouden
Gemeenten, bedrijven, waterschap, RWS
Overleg, menskracht, financieel Overleg, menskracht
Thema
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Gemeenten, maatschappelijke organisaties, waterschap, bedrijven Gemeenten, bedrijven
Overleg, menskracht, financieel
2012
Overleg, menskracht, financieel Overleg, menskracht
2012-2018
Gemeenten, ZLTO, bedrijven Gemeenten, ZLTO, Cumela, Waterschap, gemeenten, RWS, bedrijven Gemeenten, ZLTO, bedrijven
Grond, menskracht, financieel Overleg, menskracht, convenant, financieel Overleg, menskracht
2012-2018
Gemeenten, bedrijven
Overleg, menskracht
2012-2013
Gemeenten, bedrijven
Overleg, verordening Overleg, convenant, verordening
2012
Gemeenten, ZLTO, bedrijven
Overleg, menskracht
2016-2018
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Aanwijzing geschikte locaties voor aquacultuur via kansenkaart Ondersteunen initiatieven ondernemers
Gemeenten, waterschap, bedrijven
Overleg, convenant, verordening
2012
Gemeenten, Impuls, bedrijven
Overleg, menskracht, financieel
2012-2018
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Zeeland Seaports, Terneuzen, Impuls, bedrijven
Overleg, menskracht
2012-2018
2012-2018
3.1.10 Landbouw Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Belangenbehartiger Actie 1 – Omschakeling naar nieuw stelsel GLB faciliteren
Actie 2 – Faciliteren schaalvergroting
Actie 3 - Verbetering regionale distributie dierlijke mest Actie 4 – Ruimte bieden voor huisvesting arbeidskrachten Actie 5 – Verkenning hergebruik bestaande bebouwing agrarische sector Thema
Kansenkaart Landbouw
Ondersteuning binnen kansenkaart passende initiatieven Verbeteren afstemming tussen overheid en ondernemers Verbeteren verkaveling bedrijven Verbetering logistieke landbouwroutes
Grootschalige bedrijfsontwikkelingen koppelen aan logistieke landbouwroutes Verplaatsing agrarische bouwblokken vereenvoudigen Mogelijkheid oprichting regionale mestopslag Kleinschalige huisvesting in agrarische bebouwing en op een minicamping is mogelijk Overzicht praktijkvoorbeelden experiment elastiek planologie
Prestatie
Gemeenten, ZLTO, bedrijven
Gemeenten, bedrijven
2012-2018
2012-2018
2012-2018
2012
3.1.11 Aquacultuur Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider Actie 1 – Stimuleren ontwikkeling aquacultuur
Thema
3.1.12 Glastuinbouw Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider Actie 1 - Concentratie glastuinbouw
104
Benutten locatie Kanaalzone
Thema
Geen extra uitbreiding locaties Oosterland, Sirjansland, St. Annaland, Rilland en Kapelle Beperkte ontwikkelingsruimte bestaande solitaire glastuinbouw Ondersteunen sanering solitaire glastuinbouw
Gemeenten
Verordening
2012
Gemeenten
Verordening
2012-2018
Gemeenten, bedrijven
Communicatie, menskracht
2012-2018
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
3.1.13 Intensieve veehouderij Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Verminderen milieubelasting intensieve veehouderij
Thema
Geen nieuwvestiging intensieve veehouderij
Gemeenten, bedrijven
VTH, verordening
2012-2018
Geen nieuwe neventakken intensieve veehouderij Uitbreiding neventakken intensive veehouderij beperken
Gemeenten, bedrijven
Communicatie, VTH, verordening VTH, verordening
2012-2018
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Gemeenten, bedrijven
2012-2018
3.1.14 Visserij, schaal- en schelpdiersector Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider Actie 1 – Steunen innovatie in visserij en vis-, schaaldier-, en schelpdierkweek. Actie 2 – Afstemmen gebruik op de Deltawateren
Ruimte bieden voor experimenten
Gemeenten, bedrijven
VTH
2012-2018
Pilotproject Alliantie Oosterschelde
NPO, Gemeenten, waterschap, RWS, maatschappelijke organisaties, bedrijven
Overleg, menskracht, financieel
2012-2013
Thema
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Onderzoek, menskracht, financieel Menskracht, financieel, verordening Menskracht, financieel Menskracht
2012-2018
Overleg, menskracht, financieel
2012-2018
Gemeenten
Overleg
2012-2014
Gemeenten, woningcorporaties, particulieren Gemeenten, banken, woningcorporaties, bedrijven, particulieren
Overleg, menskracht, financieel Overleg, menskracht, financieel
2012-2018
3.2.1 Woningbouw en herstructurering Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider+ Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Stimuleren regionale samenwerking en afstemming
Actie 2 – Ondersteunen transformatieprojecten Z4
Actie 3 – Stimuleren deeltijdwonen Actie 4 – Stimuleren aanpak particuliere woningvoorraad
Jaarlijks opstellen prognoses woningbehoefte voor Zeeland en per regio Ondersteunen regio's bij maken afspraken en periodiek actualiseren van afspraken Opstellen regionale kaders (woonprofielen) Monitoring ontwikkelingen woningvoorraad Samen met Z4 nieuwe investerings- en financieringsmogelijkheden en verdienmodellen verkennen (o.a. JESSICA) Gemeenten benutten kansen deeltijdwonen en evalueren voortgang in 2014 Meer toepassing energiebesparende maatregelen Instellen herstructureringsfonds
CBS, WoOn, gemeenten
Gemeenten, woningcorporaties, projectontwikkelaars Gemeenten Gemeenten, woningcorporaties, projectontwikkelaars EU, I&M, gemeenten, woningcorporaties, projectontwikkelaars
2012-2018
2012-2018 2012-2018
2013
105
Thema
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
GGD, gemeenten, maatschappelijke organisaties GGD, gemeenten, maatschappelijke organisaties Gemeenten, woningcorporaties
Onderzoek, menskracht
2012-2018
Overleg, menskracht, VTH
2012-2018
Overleg, onderzoek, menskracht
2012-2018
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Opstellen en uitvoeren actieplan EU richtlijn omgevingslawaai Geluidsbelastingkaart voor provinciale wegen Actieplan voor woningen boven plandrempel
Gemeenten, Zeeland Seaports
Overleg, menskracht, financieel Overleg, menskracht
2013
2012
Beschermen rust en stilte in milieubeschermingsgebieden
Gemeenten, terreinbeheerders, particulieren RWS, particulieren
Overleg, menskracht, financieel Overleg, menskracht, verordening, VTH VTH
Menskracht, financieel Overleg, verordening Overleg, menskracht, verordening, VTH
2012-2018
VTH
2012-2018
Overleg, menskracht
2012-2018
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Terugdringen uitstoot zware bedrijven In kaart brengen luchtkwaliteit in Sloegebied en Kanaalzone
Bedrijven
VTH
2012-2018
Gemeenten, Zeeland Seaports, bedrijven
2012-2018
Gedragsbeïnvloeding verkeer
Bedrijven, particulieren
Actie 2 – Bijstellen uitvoering
Jaarlijks monitoren luchtkwaliteit
Gemeenten, Zeeland Seaports, bedrijven
Overleg, menskracht, metingen Overleg, menskracht, VTH Overleg, menskracht, metingen
Thema
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Gemeenten, bedrijven, particulieren
VTH
2012-2018
3.2.2 Gezonde leefomgeving Rol Provincie: Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Verbeteren kwaliteit leefomgeving
In kaart brengen locaties met verhoogde gezondheidsrisico's Aanpak knelpunten gezondheid leefomgeving Woningbouw voldoet aan minimale eisen binnenmilieu en gezonde omgeving
Thema
Prestatie
3.2.3 Geluid Rol Provincie: Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Efficiënte bestrijding geluidsoverlast
Ontheffing hogere grenswaarden bij reconstructies Toepassing stil asfalt
Actie 2 – Optimaal benutten geluidsruimte
Geen uitbreiding lawaaisporten Beleidsregels voor beheer geluidzones voor alle regionale industrieterreinen Ontheffing grenswaarden bij verruiming geluidszone Monitoren geluidbelasting Sloegebied
Thema
Prestatie
Gemeenten, particulieren Gemeenten
Gemeenten, particulieren Gemeenten Gemeenten, Zeeland Seaports, maatschappelijke organisaties Gemeenten, Zeeland Seaports Gemeenten, Zeeland Seaports
2012
2012-2018
2012-2018
2012-2018 2016
3.2.4 Luchtkwaliteit Rol Provincie: Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Verbeteren luchtkwaliteit
2012-2018 2012-2018
3.2.5 Geur Rol Provincie: Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Aanpak bij de bron
106
Naleving wettelijke normen
Actie 2 – Voorkomen hinder via ruimtelijk spoor
Beoordeling ruimtelijke plannen op effecten geur
Gemeenten
Overleg
2012-2018
Thema
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Waterschap, Gemeenten, bedrijven, particulieren Gemeenten
Overleg, VTH, afspraken Menskracht, financieel
2012-2018
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Gemeenten, bedrijven, brandweer, particulieren
Overleg, VTH, monitoring
2012-2018
Provincies in Nederland en Vlaanderen Gemeenten, Zeeland Seaports, bedrijven, veiligheidsregio Gemeenten, Zeeland Seaports, bedrijven
Overleg
2012-2018
Overleg, menskracht, verordening Overleg, VTH
2012-2018
Veiligheidsregio, gemeenten, waterschap
Overleg, menskracht, financieel Overleg, menskracht, financieel
2012-2018
Instrument
Uitvoering in het jaar
3.2.6 Licht en duisternis Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider Actie 1 – Beperken nieuwe verlichting in donker gebied Actie 2 – Aanpassen verlichting provinciale wegen
Behoud duisternis
Thema
Prestatie
Terughoudend verlichten en nemen reductiemaatregelen
2012-2018
3.2.7 Externe veiligheid Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Voorkomen risico's gevaarlijke stoffen aan de bron
Actie 2 – Minder risico's door ruimtelijke maatregelen
Actie 3 – Rampenbestrijding
Uitvoeren en actualiseren beleidsvisie 'Verantwoorde Risico's' Vergroten expertise Veiligheidscontouren rond Sloegebied en delen van Kanaalzone Plaatsing risicovolle activiteiten op geschikte locaties Opstellen, beheren en actualiseren Risicokaart
Actie 4 – Rampenbestrijding
Samenwerking bij uitvoering meerjarenprogramma externe veiligheid
Veiligheidsregio, gemeenten, waterschap
Thema
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
2012-2018
2012-2018
3.2.8 Afvalstoffen Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Ketenaanpak afvalstoffen en efficiënt omgaan met grondstoffen Actie 2 – Nazorg stortplaatsen
Sluiten materialenkringlopen
Bedrijven, afvalverwerkers
Overleg, onderzoek, menskracht
2012-2018
Milieudruk afvalstoffen verminderen Sluitingsverklaring Koegorspolder
Bedrijven, afvalverwerkers
Overleg, onderzoek, overleg Overleg, menskracht, financiële middelen, beschikking Menskracht, financiële middelen
2012-2018
Instrument
Uitvoering in het jaar
Exploitant stortplaats
Toezicht
Thema
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
2013-2014
2014-2018
3.2.9 Hoogwaterveiligheid Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter + Belangenbehartiger Actie 1 – Sterke waterkeringen
Actie 2 – Voorkomen schade en slachtoffers
Goedkeuring versterkingsplannen waterkeringen Participatie VNK
Waterschap, RWS
Menskracht
2012-2018
Waterschap
2012-2015
Productie en publicatie overstromingsrisico- en overstromingsgevaarkaarten Vaststellen normen en kaders regionale waterkeringen Risico-inventarisatie buitendijkse bedrijventerreinen
Waterschap, RWS, gemeenten, bedrijven, particulieren Waterschap
Onderzoek, menskracht Overleg, onderzoek, menskracht, financieel Menskracht, verordening Onderzoek, menskracht
Waterschap, RWS, gemeenten, bedrijven,
2012-2015
2013 2013
107
Actie 3 - Langetermijnbeleid
Thema
Inventarisatie knelpunten bebouwing en infrastructuur bij overstroming Handhaven veiligheidsniveau buitendijkse bebouwing Noorzeekust door het Rijk Afwegen beleid en maatregelen meerlaagsveiligheid Deelname aan verkenningen voor kust en deltawateren
Waterschap, RWS, gemeenten, bedrijven
Overleg, menskracht
2013
RWS
Overleg
2012-2018
Waterschap, RWS, Gemeenten, Veiligheidsregio I&M, RWS, waterschap, gemeenten
Overleg
2012-2014
2012-2018
Rijk vragen naar toekomstige veiligheid Oosterschelde in relatie tot stormvloedkering
IenM
Overleg, menskracht, financieel Overleg
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
RWS, waterschap, gemeenten IenM, RWS, waterschap, gemeenten
Overleg, menskracht
2012-2013
Overleg, menskracht, financieel Overleg, menskracht
2012-2014
Onderzoek, overleg
2012-2014
Waterschap, RWS, IenM, terreinbeheerder RWS, waterschap
Onderzoek, overleg
2012-2013
Onderzoek, overleg
2012-2018
Waterschap, gemeente
Overleg, financieel
2012-2018
Gemeenten, maatsch. organisaties, ZMF, waterschap, RWS
Overleg, menskracht
2016-2018
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Overleg, verordening Overleg, menskracht, financieel Onderzoek, menskracht, financieel Overleg, financieel
2013
Menskracht. financieel Verordening, menskracht, financieel Overleg, menskracht Verordening, overleg, menskracht Overleg, bestuursakkoord, financieel
2012-2018
2012-2015
3.2.10 Medegebruik waterkeringen Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Belangenbehartiger Actie 1 – Innovatief combineren functies in de kustzone
Actie 2 – Opstellen Provinciale Kustvisie
Thema
Uitwerking bouwen op dammen, dijken en duinen Stimuleren proefproject multifunctioneel gebruik van de waterkering Uitwerking kansen Deltadijk Structureel voldoende droog strand door lokale maatregelen en zandsuppleties Uitwerking dynamisch kust- en duinbeheer Meewerken aan proeven met verlegging stroomgeulen Bijdrage aan verhoging ruimtelijke kwaliteit waterkeringszone, o.a. de zwakke schakels Opstellen integrale kustvisie
Prestatie
Waterschap, RWS, gemeenten IenM, RWS, waterschap, gemeenten
2012-2014
3.3.1 Oppervlaktewater Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1- Kwaliteitsverbetering oppervlaktewater
Actie 2 – Kwaliteitsbewaking zwemwater Actie 3 – Beperken wateroverlast Actie 4 – Werk met werk maken
108
Actualiseren waterkwaliteitsdoelen Aanpak diffuse bronnen
Waterschap
Onderzoek stikstofbronnen
Waterschap, ZLTO
Bevorderen samenwerking waterketen Aanleg natte ecologische verbindingszones Aanwijzen en beborden zwemwateren
Waterschap, gemeenten
Kwaliteitscontrole zwemwater Waar nodig aanpassing normen voor wateroverlast Verbrede uitvoering waterprojecten
RWS, waterschap Waterschap, ZLTO
Regioteam Zuiver Zeeuws Water, MMM
Waterschap
Waterschap, gemeenten, bedrijven
2012-2018
2012-2013
2012-2013
2012-2018
2012-2018 2012-2013 2012-2018
Actie 5 – Uitvoeren toezichtsrol
Actie 6 – Uitvoeren toezichtsrol
Thema
Coördineren uitvoering maatregelen
Waterschap, gemeenten, bedrijven
Overleg, bestuursakkoord, verordening, financieel Overleg, menskracht
2012-2018
Verbeteren innovatieve toepassing bagger Verkenning innovatieve kostenefficiënte maatregelen
Waterschap, gemeenten, bedrijven Waterschap, gemeenten, bedrijven
2012-2018
EU, I&M, waterschap
Overleg, menskracht, financieel Overleg, menskracht
Verkenning (Europese) financieringsmogelijkheden Opstellen jaarlijkse voortgangsrapportage Integraal Waterbeheer Zeeland Actualisatie waterkansenkaarten
Waterschap, gemeenten
Overleg, menskracht
2012-2018
Waterschap, gemeenten
Overleg, menskracht
2012-2018
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
2012-2018
2012-2018
3.3.2 Grondwater Rol Provincie: Beleidsbepaler en leider + Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Bescherming grondwater
Actie 2 – Bestrijding verdroging
Thema
Aanwijzing en bescherming grondwaterbeschermingsgebieden Aanvullende bescherming kwetsbare gebieden Monitoring grondwater en verdroging Afwegen grote onttrekking grondwater voor drinkwater, industrie en bodemenergie Onderzoeken effecten klimaatverandering Verminderen verdroging kwetsbare gebieden
Evides, gemeenten,
Verordening, menskracht
2012-2018
Waterschap
Bestuursakkoord, verordening Onderzoek
2012-2018
Waterschap, bedrijven
VTH, grondwaterheffing
2012-2018
Waterschap, ZLTO
Onderzoek, menskracht Onderzoek, menskracht, financieel
2012-2018
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Verordening, VTH
2012-2018
Overleg, VTH, financieel
2012-2013
Overleg, VTH, financieel
2012-2018
Overleg, verordening, VTH
2012-2018
Impuls aan kwaliteit gebieden en bescherming bijzondere soorten Opstellen handhavingsplan Natura-2000 gebieden Aankoop en inrichting ontbrekende gebieden
Gemeenten, terreinbeheerders, bedrijven I&M, waterschap, gemeenten, terreinbeheerders, bedrijven FBE Zeeland, terreinbeheerders, particulieren Gemeenten, terreinbeheerders, bedrijven, particulieren Gemeenten, terreinbeheerders, particulieren, bedrijven Terreinbeheerders, RWS, gemeenten, particulieren EL&I, DLG, Gemeenten, terreinbeheerders
Overleg, financieel
2012-2018
Overleg, VTH
2012-2018 2012-2018
Coördineren goed en efficiënt beheer van alle Zeeuwse natuurgebieden op basis van de SNL
Dienst Regelingen, Gemeenten, terreinbeheerders, particulieren
Overleg, grond, menskracht, financieel Overleg, financieel
Waterschap
Waterschap, terreinbeheerders
2012-2018
2012-2018
3.3.3 Kwaliteit en medegebruik natuurgebieden Rol Provincie: Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Bescherming en kwaliteitsverbetering bestaande natuur
Bescherming Zeeuwse EHS
Vaststellen beheerplannen Natura 2000
Uitvoeren faunabeleid
Behoud areaal bos
Actie 2 – Voltooien herijkte Zeeuwse EHS Actie 3 – Beheer natuurgebieden
2012-2018
109
Verbetering toegankelijkheid natuurgebieden
SLZ, gemeenten, terreinbeheerders, bedrijven, particulieren Gemeenten, NME, IVN, ZMf, NPO, Terra Maris, scholen
Overleg, financieel
2012-2018
Financieel
2012-2018
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Benoemen en beschermen specifieke landschappelijke en cultuurhistorische kwaliteiten Stimuleren van onderzoek naar en opzet van nieuwe financieringsvormen voor landschapsbeheer, onderhoud en –versterking. Alle provinciale projecten besteden aandacht aan verbetering van de landschapskwaliteit Bieden van ruimere ontwikkelingsmogelijkheden bij bijdrage aan kwaliteit landschap Ontwikkelen met deskundig advies
Gemeenten, waterschap, terreinbeheerders, bedrijven Gemeenten, bedrijven, particulieren
Overleg, verordening
2012-2018
Overleg, financieel
2012-2018
Overleg, menskracht, financieel
2012-2018
Gemeenten, bedrijven, particulieren
Overleg, verordening
2012-2018
Gemeenten, bedrijven, particulieren
Overleg, financieel
2012-2018
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
EL&I, I&M, DLG, waterschap, gemeenten, bedrijven, maatsch. organisaties, Zeeuws Platform Bodembeheer,
Overleg, onderzoek, menskracht, VTH
2012-2018
DLG, waterschap, gemeenten, bedrijven, particulieren, maatsch. organisaties,, Zeeuws Platform Bodembeheer Gemeenten, bedrijven
Overleg, onderzoek menskracht, financieel
2012-2018
Overleg, menskracht
2012-2018
Gemeenten, bedrijven
Overleg, menskracht, VTH
2012-2018
Covra, IPO, EU, EL&I, I&M EL&I, gemeenten, bedrijven
Overleg
2012-2018
Overleg
2012-2018
EL&I, gemeenten, bedrijven Gemeenten, eigenaren, initiatiefnemers
Overleg
2012-2018
Overleg, menskracht, financieel, convenant Overleg, menskracht, financieel Overleg, menskracht, financieel
2012-2015
Actie 4 – Natuur- en milieueducatie
Ondersteunen natuureducatie
Thema
Prestatie
3.3.4 Landschap en erfgoed Rol Provincie: Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Beschermen en ontwikkelen landschapskwaliteiten
Actie 2 – Vergoten economische baten landschap
Thema
3.3.5 Duurzaam gebruik van bodem en diepere ondergrond Rol Provincie: Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 –Inspelen op mogelijkheden, kansen en beperkingen van de Zeeuwse bodem
Actie 2 – Kansen voor diensten van diepe ondergrond benutten
Actie 3 – Beperken risico's gebruik van diepe ondergrond
Actie 4 – Wegnemen onaanvaardbare risico's bodemverontreiniging Actie 5 – Preventie en aanpak overige risico's bodemverontreiniging
110
Regie en uitvoering stimuleringsprogramma 't Zeeuws Bodemvenster en Convenant Bodemontwikkelbeleid en aanpak spoedlocaties Uitvoeren praktijk pilots en onderzoek
Ondersteunen winning aardwarmte Ondersteunen en reguleren warmte-koudeopslag in de bodem Geen opslag radioactief materiaal in de ondergrond Strenge voorwaarden stellen aan winning van schaliegas en CBM CO2-opslag alleen in combinatie met glastuinbouw Aanpak spoedlocaties voor 2015
Voorlichting en stimuleren uitvoering projecten
Gemeenten, eigenaren, initiatiefnemers
Ondersteunen sanering bedrijfsgronden
Gemeenten, eigenaren, initiatiefnemers
2012-2018
2012-2018
Thema
Ondersteuning sanering maatschappelijk ongewenste situaties Betere afdekking voormalige stortplaatsen
Gemeenten, eigenaren, initiatiefnemers
Overleg, menskracht, financieel Overleg, menskracht, financieel Overleg, menskracht, financieel Overleg, menskracht, financieel
2012-2018
Monitoring ontwikkelingen
Gemeenten, kadaster
Controlebemonstering bodemverontreiniging
Gemeenten, eigenaren, initiatiefnemers
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Adviseren over beheer en behoud van archeologische waarden via Steunpunt en helpdesk archeologie. Vaststellen kaders noodzaak archeologisch onderzoek. Beheer Zeeuws archeologisch depot Beheer en onderhoud Zeeuwse archeologische informatie (o.a. AMK Zeeland) Registeren en verwerken vondstmeldingen Verbeteren bewustwording en zichtbaar maken Behoud en beheer archeologische terreinen Adviseren over beheer en behoud van aardkundige waarden Beschermen aardkundig waardevolle gebieden van provinciaal, nationaal en internationaal belang. Aanwijzen tenminste zeven aardkundige monumenten Beheer geodatabestanden over aardkundig waardevolle gebieden in Zeeland
Gemeenten, waterschap, terreinbeheerders, SCEZ
Overleg, verordening
2012-2018
Gemeenten, waterschap, terreinbeheerders, SCEZ Gemeenten, SCEZ
Overleg, financieel
2012-2018
Menskracht, financieel Menskracht, financieel
2012-2018
Gemeenten, waterschap, terreinbeheerders, burgers Gemeenten, terreinbeheerders Gemeenten, waterschap, terreinbeheerders Gemeenten, waterschap, terreinbeheerders
Menskracht, financieel Menskracht, financieel Menskracht, financieel Menskracht, overleg, informatie
2012-2018
Gemeenten, waterschap, terreinbeheerders
Overleg, informatie
2012-2018
Gemeenten, terreinbeheerders
Overleg
2012-2018
Menskracht, financieel
2012-2018
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Gemeenten, bedrijven, particulieren Bedrijven
Overleg, verordening Overleg, beleidsregels Overleg, beleidsregels Overleg, beleidsregels Overleg, verordening
2012
Gemeenten, eigenaren, initiatiefnemers
2012-2018
2012-2018
2012-2018
3.3.6 Archeologie en aardkunde Rol Provincie: Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Kwaliteitsbewaking archeologie
Actie 2 – Bewaren archeologisch erfgoed
Actie 3 – Beheer en behoud aardkundige waarden
Thema
Gemeenten, SCEZ
2012-2018
2012-2018 2012-2018 2012-2018
3.3.7 Luchtvaart Rol Provincie: Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Reguleren Zeeuwse luchtvaartterreinen
Actie 2 – Voorkomen beperkingen vliegvelden, zenden ontvangststations en radiobakens
Vastleggen locaties luchtvaartterreinen Reguleren gebruik luchtvaartterreinen Voorkomen risico's door bebouwing in de omgeving Opstellen handhavingsbeleid vliegbewegingen Ruimtelijke plannen geven geen beperking voor vliegverkeer
Gemeenten Gemeenten, bedrijven Gemeenten, bedrijven
2012-2018 2012-2018 2013 2012-2018
111
Thema
Prestatie
Direct betrokken naast Provincie
Instrument
Uitvoering in het jaar
Periodiek Eens in de 10 jaar de actualiteit van de vergunningen waarvoor de Provincie (deels) bevoegd gezag is toetsen en indien nodig reviseren Opstellen risicoprofiel Zeeuwse bedrijven en werken met milieudoelenaanpak. Toezicht en handhaving toesnijden op het risicoprofiel van bedrijven
Gemeenten, Bedrijven, RUD
Overleg, VTH
2012-2018
Gemeenten, Bedrijven, RUD
Overleg, VTH
2012-2018
Gemeenten, Bedrijven, RUD
2012-2018
Projectmatig, thematisch, risico- en informatiegestuurd werken
Gemeenten, Bedrijven, RUD
Samenwerking met andere partijen uitbouwen en actief mengen in voortrajecten
Gemeenten, Bedrijven, RUD
Opstellen nieuw provinciaal beleid Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving, inclusief specialisaties (Nota VTH + s). Het opnemen van het behoud van een level playing field als vertrekpunt in de VTH + S nota Overnemen van de landelijke strategie voor handhaving en vergunningverlening in het VTH-beleid en over de implementatie afspraken maken met de RUD. Handhaven van het kwaliteitsniveau 2.1 en dit uitgangspunt vastleggen in een Verordening en daarvoor afstemming zoeken met gemeenten. Coördineren van samenwerking met handhavingspartners en zo nodig ook met partners op het gebied van vergunningverlening.
RUD, bedrijven
Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH)
2016
RUD, bedrijven, gemeenten
Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH)
2016
RUD, Openbaar ministerie, Veiligheidsregio, Politie, gemeenten, Rijkswaterstaat, waterschap
Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH)
2015-2018
4.2.2 Vergunningverlening en 4.2.3 Handhaving Rol Provincie: Kwaliteitsbewaker en scheidsrechter Actie 1 – Actualiseren vergunningen
Actie 2 – Verbeteren efficiënte aanpak Actie 3 – Verbeteren efficiënte handhaving
Actie 4 – Formuleren nieuw beleid voor VTH
Actie 5 – behoud van level playing field Actie 6 – Vernieuwen handhavingsstrategie
Actie 7 – behoud van de kwaliteit op het gebied van VTH
Actie 8 – verbeteren van samenwerking met handhavingspartners
112
RUD, bedrijven
RUD, bedrijven
2012-2018
2012-2018
2016
2016-2017
5.3. Kaarten Bij beleidsteksten in hoofdstuk 3 horen kaartbeelden. De
deel van de geografische informatie die door op de
kaarten hebben verschillende functies, van illustratie bij
landelijke website www.ruimtelijkeplannen.nl wordt
de tekst tot concrete aanduiding van beleid. De status en
aangeboden. Bij verschillen in de weergave is de door
functie van de kaart blijken uit de bijbehorende
Provincie Zeeland gewaarmerkte digitale informatie op
beleidstekst. De kaarten in deze 'papieren' versie van het
ruimtelijkeplannen.nl maatgevend.
Omgevingsplan 2012-2018 zijn verbeeldingen van een
5.3.1.
114
Kaart 1 - Havens en bedrijventerreinen
5.3.2.
Kaart 2 - Energie
115
5.3.3.
116
Kaart 3 - Recreatiekansenkaart
5.3.4.
Kaart 4 - Aquacultuur
117
5.3.5.
118
Kaart 5 - Geluid
5.3.6.
Kaart 6 - Externe veiligheid
119
5.3.7.
120
Kaart 7 - Hoogwaterveiligheid
5.3.8.
Kaart 8 – Waterfunctiekaart
121
5.3.9.
122
Kaart 9 – Bodemkaart GGOR
5.3.10. Kaart 10 – Waterkansenkaart
123
5.3.11. Kaart 11 – KRW Grondwaterlichamen
124
5.3.12. Kaart 12 – Grondwater kwetsbare gebieden en verdrogingsbestrijding
125
5.3.13. Kaart 13 - EHS en Natura-2000
126
5.3.14. Kaart 14 – Landschap en cultuur
127
5.3.15. Kaart 15 – Bodemverontreiniging
128
5.3.16. Kaart 16 – Archeologie
129
5.3.17. Kaart 17 – Aardkunde
130
5.3.18. Kaart 18 – Luchtvaart
131
5.3.19. Kaart 19 – Ruimtelijke functiekaart
132
5.3.20. Kaart 20 – Programmatische Aanpak Stikstof
133
5.3.21. Kaart 21 – Kustfundament Zeeland
134
5.4. Lijst nieuwe economische dragers (NED's) In het beleid voor realiseren van Nieuwe Economische
neemt de desbetreffende gemeente een lijst met
Dragers (NED's) in het landelijk gebied wordt bij de
toegestane activiteiten op in haar bestemmingsplan
toegestane activiteiten onderscheid gemaakt in het
buitengebied. Onderstaande lijst kan is een
herbestemmen van bestaande bebouwing en
voorbeeldlijst.
nieuwvestiging.
Dit is niet het geval voor de mogelijkheden voor
Als het gaat om het herbestemmen van bestaande
nieuwvestiging van een nieuwe economische drager.
bebouwing bepaalt de gemeente op basis van de in de
Daarvoor heeft deze lijst een limitatief karakter. Voor
paragraaf Nieuwe economische dragers in het landelijk
activiteiten waarbij nieuwvestiging tot de mogelijkheden
gebied geformuleerde voorwaarden welke activiteiten
behoort, is dit apart aangegeven.
kunnen worden toegestaan. Om dat mogelijk te maken
Nieuwvestiging LANDBOUW VERWANTE FUNCTIES: Verkoop (eigen) agrarische producten Agrarische hulpbedrijven
Semi-agrarische bedrijven
Huisvesting arbeidsmigranten Zorgboerderij (sociale nevenfunctie op agrarisch bedrijf bv. resocialisatie, therapie, gehandicapten, dagbesteding) Zorgwoning behorend bij agrarisch bedrijf1 OPSLAG: RECREATIE: Verblijfsrecreatie
Dagrecreatie
AAN HUIS-GEBONDEN-BEROEPEN:
MEDISCHE (VERWANTE) DIENSTVERLENING:
OVERIGE DIENSTVERLENING:
Loonbedrijven Drainage bedrijven Veehandelsbedrijven Toeleverende bedrijven Spermabank Foeragehandel Zaaizaad en pootgoed Opslag agrarische producten Hoefsmederij Hoveniersbedrijven Boomverzorgingsbedrijven Natuur- en landschapsbeheer Tuincentrum Vis/escargot/wormkwekerij
X X
X X X X
X X
Caravans, boten, inboedel en overige opslag Kampeerboerderij Appartementen(verhuur) Hotelaccommodatie Logies met ontbijt Horeca (restaurant, eethuis, ijssalon, theeschenkerij, partycentrum, bezoekerscentrum, paardenpension/-stalling, sauna) Verhuur (paarden, fietsen, kano’s, trapauto’s) Manege Overige dagrecreatieve voorzieningen Individuele (para) medische of therapeutische praktijk Dierenarts Atelier Overige aan huis gebonden beroepen Privékliniek Kuuroord Dierenkliniek Groepspraktijk Cursuscentrum Crèche/Peuterspeelzaal Museum/Tentoonstellingsruimte Dierenasiel/-pension Kapper Computerservicebedrijf Adviesbureau Geluidsstudio
X X X
AMBACHTELIJKE LANDBOUWPRODUCTVERWERKENDE BEDRIJVEN:
OVERIGE AMBACHTELIJKE BEDRIJVEN:
136
Antiekhandel Kunsthandel Slachterij Vleesverwerking Zuivelverwerking Plantaardige productverwerking Imkerij Palingrokerij Wijnmakerij Bierbrouwerij Riet- en vlechtwerk Bouwbedrijven Schilderbedrijven Installatiebedrijven Elektrotechnisch installatiebedrijf Dakdekkersbedrijf Rietdekkersbedrijf Houtzagerij en –schaverij Speeltoestellenfabricage Lasinrichtingen/bankwerkerijen Vervaardiging medische instrumenten en orthopedische artikelen Meubelmakerij/restauratie Meubelstoffeerderijen Vervaardigen en reparatie sieraden Vervaardigen en reparatie muziekinstrumenten Spel- en speelgoedfabricage Spinnen en weven van textiel Vervaardigen van textielwaren Kledingvervaardiging Reparatiebedrijven en gebruiksgoederen Pottenbakkerij Natuursteenbewerking/beeldhouwerij Zeefdrukkerij
5.5. Natuur- en boscompensatie
fysieke compensatie dient waar mogelijk in de directe omgeving van het aangetaste gebied
Compensatie kan aan de orde zijn bij:
gerealiseerd te worden. Vereist is een
Natura 2000-gebieden
basisinrichting, waarmee de oorspronkelijke kwaliteit
Bestaande natuurgebieden in de EHS, met
op termijn hersteld wordt. Er wordt, in tegenstelling
uitzondering van de grote wateren (die vallen onder
tot het eerdere beleid, geen extra toeslag voor
Natura 2000)
tijdelijk kwaliteitsverlies geëist.
Agrarische gebieden van ecologische betekenis
Bossen en landschappelijke beplantingen die onder
voor zover directe fysieke compensatie door de
de Boswet vallen
initiatiefnemer redelijkerwijs niet of slechts ten dele
Financiële compensatie. Dit is slechts aan de orde
mogelijk is. De financiële compensatie omvat het Het compensatiebeginsel geldt voor ingrepen die per
voor verwerving en inrichting benodigde bedrag. Dit
saldo significante schade toebrengen aan de waarden
bedrag zal als provinciaal budget gelabeld
van het betreffende gebied. In principe mogen deze
ondergebracht worden in het Groenfonds.
ingrepen niet plaatsvinden. De Provincie ziet daar op toe. Compensatie is noodzakelijk als na toepassing van de
De kosten voor mitigerende en compenserende
wettelijke en planologische beschermingsregimes
maatregelen maken onderdeel uit van de totale
geconcludeerd wordt dat de ruimtelijke ingreep wordt
projectkosten en komen geheel voor rekening van de
toegestaan, waarbij er sprake moet zijn van een groot
initiatiefnemer. De plannen voor daadwerkelijke
openbaar belang en er geen alternatieven voorhanden
uitvoering van de compensatie dienen gelijktijdig met de
zijn.
plannen voor de ingreep in procedure te worden
Uitgangspunt is, dat door het treffen van mitigerende en,
gebracht. De provincie zal slechts instemmen met de
indien deze onvoldoende zijn, compenserende
ingreep indien de hiervoor beschreven compenserende
maatregelen geen nettoverlies aan waarden resteert.
maatregelen zijn gewaarborgd en de economische uitvoerbaarheid ervan is aangetoond.
Toepassing van het compensatiebeginsel geschiedt door achtereenvolgens de volgende stappen te doorlopen:
Compensatielocaties dienen gevonden te worden buiten
Landschappelijke inpassing en mitigatie. De
de waardevolle gebieden, waarvoor het
initiatiefnemer is verplicht invulling te geven aan het
compensatiebeginsel geldt. Door compensatie mag geen
voorkomen of verminderen van de nadelige effecten.
aantasting van andere waardevolle gebieden plaats
Dit kan door landschappelijke inpassing en overige
vinden (voorkomen domino-effect).
mitigerende (verzachtende) maatregelen.
Compensatie binnen begrensde maar nog niet ingerichte
Fysieke compensatie. Dit betreft compensatie van
natuurontwikkelingsgebieden van de herijkte EHS is
het areaal, waarop na het treffen van mitigerende
mogelijk, voor zover het netto-areaal van de herijkte EHS
maatregelen nog nadelige effecten resteren. De
(bestaande en nieuwe natuur) uiteindelijk in stand blijft.
137
5.6. Milieueffectrapportage
bereikbaarheid, landbouw en natuur blijven knelpunten bestaan.
In opdracht van de Provincie Zeeland heeft het bureau
Daarnaast zijn de milieugevolgen onderzocht van m.e.r.-
Witteveen+Bos een milieueffectrapport (MER) opgesteld
(beoordelings)plichtige activiteiten, waarvoor het
over het omgevingsplan.
omgevingsplan kaders stelt of waarin het omgevingsplan voorziet. Daarbij is met name onderzocht of deze
Het omgevingsplan stelt kaders voor toekomstige m.e.r.-
activiteiten mogelijk significant negatieve effecten kunnen
(beoordelings)plichtige activiteiten, zoals de aanleg van
hebben voor Natura-2000 gebieden. Het milieurapport
een windturbinepark, aanleg of uitbreiding van intensieve
doet uitspraken op een zelfde abstractieniveau als het
aquacultuur, uitbreiding van jachthavens en aanleg of
omgevingsplan. Daarom wordt vooral gewerkt met
wijziging van secundaire waterkeringen. Het gaat om
inschatting van effecten op basis van ervaringen met
besluiten over projecten met mogelijk belangrijk nadelige
uitvoering van vergelijkbare plannen. Gedetailleerd
gevolgen voor het milieu. Een aantal van deze
berekenen van milieueffecten is op basis van het
activiteiten vindt in de Deltawateren plaats die zijn
omgevingsplan niet mogelijk. Dat zal bij nadere
aangewezen als Natura- 2000 gebied. Om die reden is
uitwerking van activiteiten in een vergunningprocedure of
het nodig te onderzoeken of significante gevolgen voor
bestemmingsplan wel mogelijk zijn.
Natura-2000 gebieden kunnen worden uitgesloten. Het Omgevingsplan Zeeland 2012-2018 is om deze redenen
Conclusies uit het MER over de effecten van het
plan-m.e.r.-plichtig op grond van de Wet Milieubeheer.
omgevingsplan voor de duurzame ontwikkeling van Zeeland en mogelijke gevolgen voor de natuur, zijn door
Het milieurapport gaat in op de bijdrage van het
Provinciale Staten betrokken bij de besluitvorming over
omgevingsplan aan een duurzame ontwikkeling van
vaststelling van het omgevingsplan. Het MER heeft
Zeeland, vergeleken met autonome ontwikkelingen en
geleid tot de volgende acties:
voortzetting van het huidige beleid. De belangrijkste
De operationele doelstellingen in de
conclusie van het onderzoek is dat de verwachte effecten
uitvoeringsagenda zijn aangescherpt om een betere
van uitvoering van het Omgevingsplan Zeeland 2012-
basis te bieden voor monitoring van effecten.
2018 minstens een even grote bijdrage tevert aan de
Omdat milieuffecten zeer afhankelijk zijn van de
duurzame ontwikkeling van Zeeland als het
invulling die gemeenten en bedrijven aan de
Omgevingsplan 2006-2012. Op het gebied van
provinciale beleidskaders geven, besteedt de
bodemkwaliteit, duurzame energie en landschap zijn de
Provincie extra aandacht aan goede planvorming en
verwachte effecten van het nieuwe beleid een duidelijke
monitoring van ontwikkelingen.
betering. Op een deel van de onderzochte aspecten
Aangezien een aantal belangrijke
wordt naar verwachting de gewenste situatie in de
beleidsbeslissingen nog moet worden genomen
planperiode (nog) niet wordt bereikt. Op het punt van
(herijking EHS, maatregelen PAS, besluiten
zorgvuldig ruimtegebruik, milieuruimte, multimodale
Nationaal Deltaprogramma), zal het omgevingsplan binnen enkele jaren worden geactualiseerd.
138
Conclusies uit het planMER Omgevingsplan Zeeland ten aanzien van concrete activiteiten (tabel 6.1). activiteiten
conclusies milieubeoordeling
industrieterrein Westelijke Kanaalzone
Ontwikkeling van de Westelijke Kanaalzone is uitvoerbaar met mitigerende maatregelen. Onderzoek is nodig naar de beschikbaarheid van voldoende geluidruimte. In het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) moet worden onderzocht of voldoende ontwikkelruimte beschikbaar is. De locatie is kwetsbaar door aanwezigheid van natuur-, cultuurhistorische en archeologische waarden
aanleg spoorwegen VeZa en Axel-Zelzate
Realisatie van de twee spoorverbindingen is mogelijk met mitigerende maatregelen. Aanvullende maatregelen worden getroffen om de leefbaarheid in het stedelijk gebied te verbeteren, zoals extra geluidwerende voorzieningen en het instellen van een plafond voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. In het buitengebied worden maatregelen getroffen om de effecten op natuur en landschap te beperken
Westerschelde containerterminal (WCT)
De aanleg van de Westerschelde containerterminal in de oorspronkelijke opzet is op voorhand niet mogelijk. Het risico op significant negatieve effecten op het Natura-2000 gebied Westerschelde kan niet worden uitgesloten. Voor een aangepast ontwerp zal een passende beoordeling duidelijkheid moeten bieden
optimaliseren auto(snel)wegen
Voor de N57 op Walcheren, N61 Schoondijke-Hoek, N62 Sloeweg, Sluiskiltunnel, N62 Tractaatweg en A4 Bergen op Zoom-Steenbergen zijn MER studies uitgevoerd. Voor zover nodig zullen mitigerende maatregelen worden getroffen voor het beperken van geluids- en trillingshinder
uitbreiding bedrijventerreinen
De ontwikkeling van zeehaven- en industrieterreinen betekent een toename van de geluid-, geur- en stofbelasting in een gebied dat al zwaar milieubelast is. Onderzoek is nodig naar de beschikbaarheid van voldoende geluidruimte voor het accommoderen van bedrijven op deze locaties
kerncentrale Borsele II
Realisatie betekent een toename van risico’s voor significante negatieve effecten voor het Natura-2000 gebied Westerschelde, onder andere door de onttrekking en lozing van koelwater. Een passende beoordeling moet daarover meer duidelijkheid geven
uitbreiding locaties windenergie
Naar verwachting is er geen sprake van uitsluitende effecten en zijn significante effecten op de nabij gelegen Natura-2000 gebieden te voorkomen met passende randvoorwaarden en (mitigerende) maatregelen
windturbinepark Krammersluizen
Belangrijke aandachtspunten zijn geluidhinder, slagschaduw, veiligheid (invloed op waterkeringen), invloed op natuur en landschappelijke inpassing. Vanwege het risico op significant negatieve effecten dient een passende beoordeling te worden opgesteld
hydro-energiecentrale Brouwersdam
Realisatie leidt mogelijk tot significant negatieve effecten voor het Natura-2000 gebied Grevelingen, onder andere voor vissoorten nabij de centrale. Een passende beoordeling dient daarover meer duidelijkheid te geven
aanleg en uitbeiding hoogspanningsleidingen
Veel hoogspanningsverbindingen liggen in of nabij Natura 2000-gebieden. Voor het Structuurschema Elektriciteitsvoorziening (SEVIII) is een passende beoordeling uitgevoerd. Deze geeft op strategisch niveau zekerheid dat de activiteiten niet zullen leiden tot aantasting van de natuurlijke kenmerken van Natura 2000gebieden
themapark dagrecreatie
Rekening moet worden gehouden met een toename van het verkeer, geluidhinder en stikstofdepositie. In een MER en eventuele passende beoordeling moet blijken of een dagattractie kan worden gerealiseerd en wat de benodigde mitigerende maatregelen zijn. In het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) moet worden onderzocht of voldoende ontwikkelruimte beschikbaar is
uitbreiding jachthavens
Uitbreiding van diverse jachthavens kan leiden tot significant negatieve effecten voor Natura-2000 gebieden. Een passende beoordeling is nodig om hierover meer duidelijkheid te krijgen
uitbreiding intensieve veehouderij
Het risico van een toename van stikstofdepositie dient te worden beperkt met mitigerende maatregelen. In het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) moet worden onderzocht of er voldoende ontwikkelruimte beschikbaar is voor de uitbreiding van intensieve veehouderijen
aanleg/uitbreiding intensieve aquacultuur
Aanleg en uitbreiding van intensieve aquacultuurbedrijven leidt tot een toename van transport en een mogelijke toename van geluidhinder en stikstofdepositie. Daarnaast kunnen landschappelijke waarden worden aangetast. Voldoende afstand moet worden bewaard ten opzichte van Natura-2000 gebieden met het oog op mogelijke significant negatieve effecten. In bijzondere gevallen kan een passende beoordeling hierover duidelijkheid geven
stedelijke ontwikkelingsprojecten
Een toename van het aantal woningen leidt tot meer verkeer en daarmee tot meer geluidshinder en stikstofdepositie. Geluidsreducerende maatregelen op en langs de wegen beperken de geluidshinder voor woningen. In het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) moet worden onderzocht wat de ontwikkelruimte is voor deze stedelijke ontwikkelingsprojecten
aanleg/uitbreiding racebaan
Mogelijke effecten zijn ruimtebeslag, toename van geluidhinder en risico op aantasting van het landschap. Een uitbreiding of verplaatsing van lawaaisportterreinen is alleen mogelijk als dit leidt tot een verminderde geluidsoverlast en/of concentratie van grote lawaaimakers
aanleg/wijziging secundaire waterkeringen
Op dit moment zijn er geen beleidswijzigingen of nieuwe initiatieven bekend
139
5.7. Watertoets
Omgevingsplan Zeeland Europese Kaderrichtlijn Water 2010 – 2015. Het hoofdrapport en bijlagen blijven voor
De watertoets is het hele proces van vroegtijdig
deze onderdelen van kracht.
informeren, adviseren, afwegen en uiteindelijk beoordelen van waterhuishoudkundige aspecten in
Naast beleidskader voor de watertoets is het
ruimtelijke plannen en besluiten. Het kader voor de
omgevingsplan ook een ruimtelijk plan met mogelijke
Watertoets is het vigerend beleid van de verschillende
gevolgen voor de waterhuishouding in Zeeland. Bij het
overheden. Het Omgevingsplan Zeeland 2012-2018 is
opstellen van het plan is daarom overleg gevoerd met
een belangrijk onderdeel van dat beleidskader, omdat
het Waterschap Scheldestromen en Rijkswaterstaat.
het beleid bevat voor grondwater, oppervlaktewater en
Daarnaast zijn in de milieueffectrapportage de effecten
waterveiligheid. Vooral de waterfunctiekaart is een
op wateraspecten in samenhang met andere
belangrijk hulpmiddel bij het beoordelen van nieuwe
milieuaspecten beoordeeld.
initiatieven. Voor de KRW-doelen en maatregelen wordt op onderdelen verwezen naar de Planherziening van het
140
