Mobiliteit
23 mei 2013
Inhoud
Maatschappelijke context Rol mobiliteitscoördinator Cafetaria plan 1.0 Cafetaria plan 2.0
Mobiliteit
Maatschappelijke context
23 mei 2013
Maatschappelijke context Evolutie mobiliteit
Maatschappelijke context Evolutie mobiliteit Van alle Europeanen en Noord-Amerikanen verliezen de Belgen de meeste tijd in de file. Dat heeft het Amerikaanse bedrijf INRIX berekend aan de hand van de gps-gegevens van 100 miljoen voertuigen. Brussel en Antwerpen zijn nummer 2 en 3 in de lijst van ergste filesteden. www.deredactie.be (do 21/06/2012)
Invulling van de Brusselse banen, onderverdeeld volgens de woonplaats van de werknemers 132.373 19% 239.326 33%
342.411 48%
Brussel Vlaanderen Wallonië
Bruxelles : 4e ville la plus embouteillée d’Europe Une nouvelle étude confirme que la Capitale fait partie des villes les plus embouteillées. Trente et une villes européennes ont été analysées par l’éditeur de GPS, Tomtom. Son indice de congestion révèle que Bruxelles se classe comme quatrième ville la plus bouchonnée. De 2001 à 2015, les estimations poussent à 6 % la hausse du trafic dans la capitale. Dans trois ans, selon des études, la durée du déplacement augmentera de 45 % et la vitesse moyenne n’excédera plus les… 15 km/h ! www.lesoir.be (ma 10/07 2012)
Maatschappelijke context Brussels gewest - mobiliteitsvisie Duurzaam gewesteliijk ontwikkelingsplan (DGewOp) De doelstelling van het DGewOp voor Brussel is om het autoverkeer tegen 2015 met 20% terug te dringen http://stedenbouw.irisnet.be
Le plan régional de mobilité (IRIS2) • Améliorer l’accessibilité régionale • Promouvoir la qualité de vie des habitants de la Région • Réduire le trafic automobile http://www.mobielbrussel.irisnet.be
Maatschappelijke context Brussels gewest - Iris 2 mobiliteitsplan Actieplan • • • • •
Favoriser les modes actifs (espace piétons et réseau cyclable) Développer les transports publics (↗ capacité avec 30%) Encourager une utilisation rationnelle de la voiture Accorder mobilité et aménagement du territoire Optimiser la distribution des marchandises
Financiering • •
De kostprijs van het actieplan is ingeschat op 250 miljoen€/jaar De financiering zal voortvloeien uit (bijkomende) belastingen : 1. op overtollige parkingplaatsen in kantoorgebouwen 2. op auto & vrachtwagen verkeer
Maatschappelijke context
Brussels gewest - Parkingplaatsen kantoorgebouwen Parking à Bruxelles : les autos à la rue ? Touring accuse la Région bruxelloise de vouloir supprimer quelque 55.000 places de parking d’entreprises en instaurant d’ici peu une taxe de 500 euros par an et par place de parking jugée superflue, sauf si ces entreprises acceptent de supprimer leur parking ou de l’ouvrir aux habitants du quartier, c-à-d « un tiers en moins ». www.lesoir.be (ve 06/07/2012)
Verdeling van de parkeerplaatsen in Brussel in 2011 40.060 5%
26.600 4%
24.500 3%
Op de openbare weg Parkings van woningen 280.893 38%
181.400 24% 197.400 26%
Parkings van kantoren
Andere* Parkings van winkels Openbare parkings
GSV-norm : Het aantal parkingplaatsen in kantoorgebouwen is vastgelegd op 2 parkeerplaatsen voor de eerste schijf van 250 m² vloeroppervlakte + 1 parkeerplaats per bijkomende schijf van 200 m² vloeroppervlakte voor de gebouwen gelegen in zone A (zeer goede bediening door het openbaar vervoer). Gewestelijke stedenbouwkundige verordening (21/11/2006)
Maatschappelijke context Brussels gewest - Wegentaksen Eind 2010 kwamen de 3 Gewesten overeen om vanaf 2013 een elektronisch vignet voor auto's in te voeren. Op termijn zou dit wegenvignet evolueren naar een slimme kilometerheffing waarbij een automobilist niet zozeer belastingen moet betalen voor het bezit van zijn wagen, maar wel voor het gebruik ervan. De hoogte van deze heffing zou variëren naargelang het tijdstip, de plaats en het type van de wagen en de opbrengsten zouden in eerste instantie naar meer/beter openbaar vervoer gaan. Brussels Minister van Openbare Werken en Vervoer - Brigitte Grouwels (ma 06/02/2012)
A la fin 2013 au plus tôt, en 2014 plus probablement, le paysage fiscal belge connaîtra des bouleversements : les véhicules légers devront payer une vignette électronique (deux hypothèses à l’étude : 60 ou 75 euros), les poids lourds s’acquitteront d’une taxe au kilomètre parcouru (deux scénarios : 10 centimes et 30 centimes)…. La taxation kilométrique pour les véhicules légers fera quant à elle l’objet d’un « projet-pilote » sur la zone RER autour de Bruxelles. Elle sera sans doute généralisée un jour. « Mais on en est encore loin », dit un proche du dossier. Il n’y a pour l’instant pas d’accord politique. www.lesoir.be (ma 07/02/2012)
Wegenvignet … in 2016 Volgens de Vlaamse overheid is het uitstel te wijten aan jurischtechnische procedures. Nu wordt gemikt op 2016. www.deredactie.be (za 21/07/2012)
Maatschappelijke context Evolutie brandstofprijzen Evolutie brandstofprijzen (incl. BTW) 1,80 1,60 1,40 1,20 1,00
Euro 95 (€/l)
0,80 0,60
Diesel (€/l)
0,40 0,20 0,00
1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010
Naar analogie met onze buurlanden zijn de brandstofprijzen in België zijn sinds 2004 sterk toegenomen, met een stijging van 40% voor de periode 2009-2011. Federale Overheidsdienst Economie – gemiddelde maximumprijzen (feb 2012)
Maatschappelijke context CO² uitstoot personenvervoer Gemiddeld legt elke personenwagen in België zo wat 15.000 kilometer af. Dat komt overeen met een jaarlijkse CO2-uitstoot van ongeveer 2,8 ton. Daarnaast gebruiken we natuurlijk nog heel wat andere vervoersmiddelen. De impact van onze vervoerwijze op de totale CO2-uitstoot is niet te onderschatten en bedraagt ongeveer 20 tot 25% (het precieze % is onder meer afhankelijk van het al dan niet meetellen van internationale lucht- en scheepvaart). Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer (2011)
Tank to Wheel Gemiddelde nieuwe wagen tijdens spitsuur
CO2-uitstoot (g/km)
Bus
85
Elektrische wagen
37
Metro
31
Trein
28
Fiets / te voet
0
125
Deze cijfers geven enkel de directe CO2-uitstoot door verbranding weer ('tank to wheel'). Ook indirect ('well to tank'), meer bepaald bij het productieproces van de brandstof, wordt een grote hoeveelheid energie verbruikt. Er komt dus ook op dat moment CO2 vrij. Verschillende bronnen geven de grootteorde hiervan aan, met name zowat 10 tot 30 % van het directe energieverbruik. Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer (2011)
Maatschappelijke context Samenvatting
De uitdagingen op vlak van mobiliteit zijn niet te onderschatten. Het veelvuldig gebruik van de auto voor het woon-werkverkeer tijdens de spitsuren heeft namelijk heel wat ongewenste neveneffecten voor de betrokken partijen :
Samenleving
• •
Werknemer
Bedrijf •
Voor de werknemers betekenen de vele files een verhoging van de verplaatsingstijd en in vele gevallen een slechtere work-life balans; Voor de werkgever geeft het aanleiding tot een meerkost op vlak van brandstofgebruik en tot een schaarste aan parkingplaatsen; Op maatschappellijk vlak verhoogt het de luchtvervuiling & de CO² uitstoot
De mobiliteitcoördinator
23 mei 2013
De mobiliteitscoördinator Rol en verantwoordelijkheden
Rol mobiliteitscoördinator
• • • • •
Wettelijke verplichting Coördinator & facilitator Invulling wettelijk kader Uitwerking & opvolging acties Informatie- en sensibiliseringscampagnes
De mobiliteitscoördinator Federale bedrijfsvervoerenquête • Federale bedrijfsvervoerenquête:
• Alle ondernemingen met > 100 personeelsleden
• One-line applicatie FOD Mobiliteit & Vervoer • Driejaarlijkse update
•
Dataverzameling:
• • • • •
Identificatiegegevens : vestiging en medewerkers Uurrooster Verplaatsingswijze (personeelsdienst, enquête, enz. ) Bereikbaarheid site Bestaande & potentiële maatregelen
De mobiliteitscoördinator Bedrijfsvervoerplan Bedrijfsvervoerplan : • Brussels Hoofdstedelijk Gewest • Ondernemingen met > 100 personeelsleden • Driejaarlijkse update
Setup mobiliteitsprofielen : • Aantal medewerkers, interims, … (= idem Federale enquête) • Vast uurrooster / andere uurroosters (= idem Federale enquête) • Pendelen met trein / (mgt)wagen / andere met link naar postcode (= idem Federale enquête) • Verplaatsingen • Parkeerfaciliteiten
De mobiliteitscoördinator Acties bedrijfsvervoerplan
• • • •
Acties Personeelsleden (evenals vakbonden) jaarlijks informeren over BVP Nieuwe medewerkers en bezoekers infomeren over BVP Jaarlijkse sensibiliseringscampagnes over mobiliteitsacties Een multimodaal toegangsplan op internet / intranet
Promoten van openbaar vervoer bij personeelsleden • Terugbetaling tickets/abonnementen openbaar vervoer • Terugbetaling kosten verbonden aan pre & post woon-werktrajecten (bvb. verplaatsingen met de fiets) • Jaarlijkse sensibiliseringscampagnes openbaar vervoer • Mobiliteitsbudget • Zowel woon-werk- als dienstverplaatsingen stimuleren
E-mail boodschappen • Bedrijfsvervoerplan regio Brussel
De mobiliteitscoördinator Acties Een groenere vloot • • •
Integratie van eco-score in wagenkeuze Nieuwe lijst met groene wagens Leasing/aankoop van elektrische wagens
Teleworking & homeworking ‘’Live Meeting’’
Informeren & sensibiliseren • • •
Intranet mobiliteit Friday Bike Day Villo!
Website mobiliteit
Link to website
Sensibiliseren
De mobiliteitscoördinator Acties Actieplan ontwikkelen gedurende Brusselse pollutiepiek • Carpooling & pool cars
• Informatiecampagnes voor alterntieven individueel autogebruik
Fietsenstallingen :
• •
werknemers bezoekers
E-mail boodschappen • Verkeershinder wegens betoging
E-mail boodschppen • Verkeershinder wegens afgesloten tunnels
Cafetaria plan 1.0 Mobiliteitsbudget
23 mei 2013
Context: allen naar dezelfde bestemming op hetzelfde moment
Attract Retain Motivate •
• Verhogen van flexibiliteit en tevredenheid bij het personeel • Een competitief verloningspakket
• Meer groene wagens betekent minder verbruik en een lagere CO²-taks
Doelstelling van de onderneming (ondernemen op sociaal verantwoorde wijze): de CO²-uitstoot verminderen met 70% tegen 2020
• Meer openbaar vervoer betekent minder brandstof, minder parking en minder onderhoud
Mobiliteitsbudget Omgeving
Kost
Cafetaria plan voor de combinatie bedrijfswagen/openbaar vervoer
• Personeelsleden met een bedrijfswagen hebben: • Een wagen volgens een bepaald budget • Een ongelimiteerde tankkaart
• Een parkeerplaats in de gebouwen van Belgacom
• De medewerkers kunnen opteren voor het vrijmaken van een ‘’mobiliteitsbudget’’ door: • De keuze van een wagen uit een lagere budgetklasse • De begrenzing van de tankkaart • De opgave van parking
• Het op deze wijze vrijgemaakte budget kan worden besteed aan producten voor openbaar vervoer voor het woonwerktraject.
Mobiliteitsbudget 1. Kosten openbaar vervoer voor het woon-werktraject • NMBS (abonnement eerste en tweede klasse, …) • De Lijn, TEC, STIB
2. Kosten openbaar vervoer voor privé-trajecten • Vorderingen NMBS (eerste en tweede klasse)
3. Parkeerkosten tengevolge van het woon-werktraject
Fiscaal voordelig Grote waarde voor het personeelslid Ecologisch en lagere CO²-uitstoot Oplossing voor retentieproblematiek (i.e. work-life balance)
Resultaten
• 1.213 personeelsleden met een bedrijfswagen op een totale doelgroep van 3.205 (= 37%) maken momenteel gebruik van een mobiliteitsbudget. • De tevredenheid bij het personeel bereikt een recordniveau in 2012. Het mobiliteitsbudget was één van de drijfveren.
Cafetaria plan 2.0
23 mei 2013
Cafetaria plan 2.0 Mobiliteitsvisie De bedoeling van het nieuwe cafetaria plan is om de efficiëntie op vlak van mobiliteit te verbeteren voor medewerkers met een bedrijfswagen door enerzijds meer flexibiliteit te bieden op vlak van mobiliteitskeuzes en door anderzijds het bewustzijn omtrent de impact van deze keuzes te verhogen.
5. CO² neutraliteit 4. Gebruik 3. Wagentype 2. Alternatieven
1. Werkplaats
Cafetaria plan 2.0 Sensibilisatie • Mobiliteitsprofiel : Er wordt een mobiliteitsprofiel (cf. reizend of niet-reizend) toegekend aan de medewerkers die recht hebben op een bedrijfswagen en dit op basis van het noodzakelijk aantal dienstverplaatsingen verbonden aan hun functie. • Mobiliteitskeuze : De bedrijfswagengebruikers met een niet-reizende functie zullen een mobiliteitskeuze moeten maken (cf. « zwart» of « groen » mobiliteitsplan) teneinde hen een zekere bewustwoording bij te brengen aangaande het gematigd gebruik van hun bedrijfswagen. • Brandstofkaart: De medewerkers die een niet-reizende functie uitoefenen zullen vanaf 2014 beschikken over een gelimiteerde tankkaart. Het plafond is gebaseerd op het aantal woon-werkkilometers.
• CO²-indicator : De mobiliteitskeuzes zullen vertaald worden in een individuele CO²-uitstoot teneinde de medewerkers aan te moedigen actief te werken aan hun ecologische voetafdruk.
Cafetaria plan 2.0 Sensibilisatie Mobiliteitsprofiel Criteria = • > 10.000 professionele km • >50% dienstverplaatsingen
35%
Niet-reizend
Reizend • Ongelimiteerde tankkaart & onbeperkte toegang parking
30%
35%
Zwarte mobiliteit • Begrensde tankkaart • Onbeperkte toegang parking
Groene mobiliteit • Gelimiteerde parking & tankkaart
Cafetaria plan 2.0 Mobiliteitsbudget • Samenstelling van het mobiliteitsbudget:
• Wagenbudget : Het wagenbudget per functieband & de wagenbudgetten worden herzien om de reële kost van de wagen te reflecteren(met in begrip van de CO²-taks, de verworpen uitgaven en de niet-aftrekbare btw).
• Brandstofkaart: Teneinde het promoten van het gebruik van het cafetaria plan voor medewerkers met een beperkt woon-werktraject, worden deze kilometers gewaardeerd aan de hand van de prijzen « openbaar vervoer » (i.e. vandaag waardering a.d.h.v. de dieselprijs). • Parking : De waardering van de parking wordt opgetrokken.
Cafetaria plan 2.0 Mobiliteitsbudget • Besteding van het mobiliteitsbudget:
• Flex Drive : De combinatie van een bedrijfswagen met de huur van voertuigen en/of accessoires voor specifieke doeleinden (vakantie, verhuis, enz.) binnen het beschikbare wagenbudget. • Bedrijfsfietsen : De combinatie van een bedrijfswagen & een bedrijfsfiets binnen het beschikbare wagenbudget. • Railease : Een nieuw flexibel vervoersbewijs bestemd voor bedrijfswagens dat zowel woon-werktraject als professionele verplaatsingen dekt.
• Brandstofkaart : De uitbreiding van het gebruik van de brandstofkaart naar “internationaal” voor de personeelsleden die kiezen voor het groene mobiliteitsplan rekening houdende met de ingevoerde begrenzing in het cafetaria plan.
Q&A
