Midden-Delfland Vereniging

Midden-Delfland Vereniging

Keenenburgweg 3 2636 GW Schipluiden Ver. register Haaglanden : 40397143 Telefoon (06) 42 10 54 07 E-mail [email protected] lnternetwww.middendelflandvereniging.nl

MIDDEN-

DELFLAND

Gemeente Schiedam De Gemeenteraad Postbus 1501 3100 EA Schiedam

Contactpersoon Telefoonnummer Betreft Datum

Govert van Oord 06 42 10 54 07 rapport haalbaarheidstudie Informatiecentrum Midden-Delfland 7 mei 2008

Geachte Raadsleden, Het afgelopen jaar is er door onze vereniging en de stichting Op Hodenpijl gewerkt aan een onderzoek naar nut, noodzaak en mogelijke modellen voor een informatiecentrum en een informatiesysteem voor Midden-Delfland. Wij ontvingen daarvoor steun van de provincie ZuidHolland, die ook geïnteresseerd was in 'behoud door ontwikkeling' van de buitenplaats Hodenpijl, en van de gemeente Midden-Delfland. Het onderzoek heeft op verzoek van de provincie ZuidHolland ook een relatie gelegd met het concept van de 'poorten van Midden-Delfland' zoals dat in de Gebiedsvisie Midden-Delfland 2025 is ontwikkeld. Onderdeel van het project was verder een raadpleging van bestuurders uit omliggende gemeenten en gesprekken met actieve organisaties en personen uit de streek. De uitkomsten van het onderzoek uit het bijgesloten rapport geven naar ons idee voldoende grond om nu een samenhangend informatiesysteem voor Midden-Delfland te ontwikkelen, waarbij een informatiecentrum op de buitenplaats Hodenpijl een 'spin in het web' van de poorten van MiddenDelfland kan worden. Het rapport geeft daarbij een inschatting van de behoefte aan informatie en de gewenste vorm voor een informatiesysteem. Ook zijn kosten en voorstellen voor de organisatie van een dergelijk informatiesysteem opgenomen. Het gemeentebestuur van Midden-Delfland heeft tijdens het afsluitend seminar van het project in februari 2008 aangegeven mee te willen denken over de verdere concretisering van de voorstellen. Graag presenteren we hierbij het rapport met de uitkomsten en aanbevelingen aan uw college/bestuur. Wij verzoeken u vriendelijk om na te gaan op welke wijze u met onze vereniging en de andere betrokkenen kunt meewerken aan de realisatie van de voorstellen. Wij hopen uiterlijk 15 juli 2008 van u een reactie te krijgen en een antwoord op de volgende vragen: deelt u de analyse dat voor de verdere ontwikkeling van Midden-Delfland als recreatief gebied met 'randstedelijke kwaliteit' voor de bewoners van de omliggende gemeenten een up to date en goed toegankelijk informatiesysteem gewenst is? kunnen de toekomstige poorten en het informatiecentrum Op Hodenpijl volgens uw college gaan functioneren als dragers van een dergelijk informatiesysteem zoals voorgesteld in het onderzoeksrapport?

wilt u net als de gemeente Midden-Delfland, onze vereniging en andere betrokkenen verder meewerken aan de ontwikkeling en financiering van deze ideeën?

Uiteraard zijn wij zijn graag bereid om het rapport en de uitkomsten nader toe te lichten. U kunt daarvoor contact opnemen met het seCTetariaat van onze vereniging op telefoonnummer 06 42105407 of per post Keenenburgweg 3, 2636 GZ Schipluiden. In afwachting van uw reactie Vriendelijke groeten namens de Midden-Delfland Vi Govert van Oord, voorzitter Wil Boonstra, secretaris

Haalbaarheidsstudie Informatiecentrum voor Midden-Delfland


Samenvatting van het onderzoeksrapport Al meer dan 30 jaar dromen mensen over een bezoekerscentrum voor Midden-Delfland. Bestemd voor de vele nieuwe bezoekers die het gebied trekt en nog meer zal trekken en vooral bedoeld om de kwaliteiten en mogelijkheden van Midden-Delfland over het voetlicht te brengen bij de meer dan 1,2 miljoen stedelijke omwonenden. In 2007 voerde de Midden-Delfland Vereniging in samenwerking met de stichting Op Hodenpijl in het kader van een speciaal project een onderzoek uit naar een informatiecentrum en/of een informatiesysteem voor Midden-Delfland. Tijden veranderen en zeker de rol van informatie en de dragers van informatie zijn aan snelle verandering onderhevig. Daarom is deze nieuwe studie tot conclusies gekomen die destijds door de voortrekkers van 'toen' nog niet konden worden bedacht.

Opzet van het onderzoek In het onderzoek is een aantal stappen gezet om tot verantwoorde aanbevelingen te komen voor een Midden-Delfland informatiesysteem. In de eerste plaats is met behulp van het Recreatieonderzoek, dat in 2006 is uitgevoerd in opdracht van het Recreatieschap Midden-Delfland, een inschatting gemaakt van de bezoekersstromen die MiddenDelfland de komende jaren zullen gaan bezoeken. Met behulp van onderzoeken naar bestaande bezoekerscentra in Nederland zijn deze cijfers omgewerkt naar prognoses voor de rol van een informatiesysteem in Midden-Delfland. Na deze deskstudie zijn gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van organisaties in het gebied. Samen met hen en betrokken overheden is een bezoek gebracht aan de Loonse en Drunense Duinen, met een decentraal opgezet informatiesysteem en aan bezoekerscentrum de Dordtse Biesbosch, een meer klassiek informatie/bezoekerscentrum waarvandaan allerlei excursies naar de omgeving vertrekken. Vervolgens is tweemaal met bestuurders en andere geïnteresseerden kennis en standpunten uitgewisseld in een workshop en een symposium in het kader van de Midden-Delflandse 'poorten', die op initiatief van de Cebiedsvisie Midden-Delfland 2025 worden ontwikkeld. Tenslotte heeft het onderzoeksteam conclusies en aanbevelingen geformuleerd voor de opdrachtgever, de Midden-Delfland Vereniging, de stichting Hodenpijl en (indirect) aan de gemeente Midden-Delfland (alle drie nauw betrokken bij het project). Het rapport richt zich in hoofdzaak op de wenselijkheid en haalbaarheid van een informatiesysteem en geeft daarnaast enkele voorstellen voor een mogelijke vestiging van een dergelijk centrum/systeem op de Buitenplaats Hodenpijl.

Enkele hoofdconclusies van het onderzoek 1.

Eerste doel van een informatiecentrum/systeem wordt de fysieke en on line informatievoorziening aan (potentiële) bezoekers aan Midden-Delfland. Daarnaast zal het centrum o.a. een (bemiddelende) rol kunnen spelen bij educatie aan specifieke groepen bezoekers. Tenslotte is de koppeling van de (digitale) informatiefunctie aan een locatie met een fysieke 'boerderijbeleving' duidelijk een pre.

Achtergrond van initiatief • •

Midden-Delfland als bufferzone is een idee uit jaren zestig van de vorige eeuw Midden-Delfland transformeert naar stedelijk platteland en combineert agrarische omgeving met recreatief gebruik door de bewoners van de omliggende steden

•

Samenwerking private en publieke spelers belangrijke pijler van de ontwikkeling van Midden-Delfland.

2. De belangrijkste doelgroep voor fysieke informatievoorziening wordt gevormd door de wat oudere bezoekers aan Midden-Delfland, een groep die zeker op dit moment al ruim is vertegenwoordigd en die vermoedelijk nog zal groeien. De groep 'ouders met jonge kinderen', die ook groeit, zal sterk worden aangesproken door een koppeling van informatievoorziening aan een 'boerderijbeleving'. De online informatievoorziening spreekt vooral een jonger publiek aan en kan een belangrijke rol spelen om de 'potentiële' stedelijke bezoeker (thuis) aan te spreken en uit te nodigen om naar Midden-Delfland te komen. 3. Het onderzoek komt tot een heldere aanbeveling dat de toegevoegde waarde van een informatiesysteem voor Midden-Delfland het grootst is. Juist door een onderlinge koppeling van de informatievoorziening tussen de poorten naar Midden-Delfland die nu in ontwikkeling zijn, kan gezorgd worden voor een goed georganiseerd en sluitend informatiesysteem, dat op alle entrees van Midden-Delfland én 'thuis' de bezoekers kan bedienen. Een locatie als Hodenpijl kan daarbij als een 'spin in het web' fungeren. 4. Om het informatiesysteem en een eventueel centrum goed te laten functioneren, is nauwere samenwerking tussen de streekorganisaties gewenst. 5. De financiering van een informatiesysteem vraagt om een eenmalige substantiële investering en een meerjarig plan voor de exploitatie. Samenwerking tussen organisaties en met overheden is voor een langjarige exploitatie noodzakelijk. Gelden voor de exploitatie kunnen deels uit dienstverlening (informatievoorzieningen, coördinatie, bemiddeling) worden verkregen, deels zal een meerjarige publieke bijdrage en bedrijfssponsoring noodzakelijk blijken te zijn. 6. Voor de organisatievorm van een informatiesysteem adviseert het rapport om een aparte structuur, vergelijkbaar met de vroegere stichting 'bezoekerscentrum MiddenDelfland' op te zetten, waarvan de individuele deelnemende streekorganisaties lid zijn. Deze structuur kan ook de noodzakelijke speciale samenwerkingsovereenkomsten met de overheden in en rond Midden-Delfland organiseren en vormgeven.

Aanbevelingen voor verdere stappen •

Het onderzoek is door de onderzoekers aangeboden aan de Midden-Delfland Vereniging en ter kennis gebracht van de andere partners in het project.

•

Op grond hiervan zal de Midden-Delfland Vereniging een nader standpunt moeten bepalen over de voortgang van het project en een eventuele samenwerking met de stichting Op Hodenpijl voor de huisvesting van een informatiecentrum/systeem. Het onderzoeksteam ziet hier kansen liggen.

•

De gemeente Midden-Delfland heeft op het symposium van 21 februari 2008 laten weten in beginsel positief te staan tegenover de ontwikkeling van een informatiesysteem voor Midden-Delfland, het ligt daarom volgens de onderzoekers voor de hand de plannen nader uit te werken in overleg met deze partij.

•

Op korte termijn zal een werkstructuur moeten worden ontwikkeld, ondersteunt door een projectmedewerker, die de intensieve werkzaamheden kan oppakken die samenhangen met de realisatie van het informatiesysteem.

1

Inleiding en achtergrond De toekomst van Midden-Delfland na de realisatie van de reconstructieplannen staat weer volop in de belangstelling De Cebiedsvisie Midden Delfland 2025 schetst het kader voor een nieuw cultuurlandschap voor recreatie, agrarische activiteiten en een dynamische verbinding tussen de steden een Midden Delfland. Midden Delfland wordt volgens de Gebiedsvisie steeds belangrijker en beter bereikbaar voor vele recreanten uit de Randstad. Als gevolg hiervan komen er steeds meer voorzieningen voor de recreanten en wordt een systematische ontwikkeling en samenhang van de recreatieve functie steeds belangrijker. In de Cebiedsvisie wordt voorgesteld het gebied te voorzien van recreatieve toegangspoorten. Doel hiervan is de herkenbaarheid en de toegankelijkheid van Midden-Delfland te vergroten. Een dergelijke recreatiepoort is een knooppunt van een informatieve voorziening, recreatieve- en economische activiteiten. De poorten aan de randen fungeren ook als transferium met parkeervoorzieningen vanwaar bezoekers het gebied in kunnen; per fiets, boot of te voet en te paard. De Cebiedsvisie geeft aan dat de gemeente Midden Delfland intensief zal samenwerken met private partijen die willen participeren in de ontwikkeling en exploitatie van de poorten. Ook in de nota Belvédère - Midden-Delfland is een door de rijksoverheid aangewezen Belvédère gebied - wordt het particuliere initiatief gezien als een kans voor het behoud van het culturele erfgoed in relatie tot de ruimtelijke inrichting; door nieuwe gebruiksmogelijkheden te zoeken worden oude landschappen en bouwwerken bewaard. De nota van WVC spreekt van 'ontwikkeling door behoud', door zuinig te zijn op ons cultureel erfgoed investeren we in ontwikkeling en versterking van identiteit, kennis, woongenot, vestigingsklimaat en toeristisch potentieel. Onderzoek naar de mogelijkheid een bezoekers/informatie centrum te koppelen aan een cultuurhistorisch interessante buitenplaats als Hodenpijl past in dit beleid en geeft de buitenplaats een nieuwe betekenis in Midden-Delfland. In dit onderzoek wordt in de eerste plaats gekeken naar de behoefte aan een verbeterde informatievoorziening voor de recreatieve bezoekers aan Midden-Delfland, met daarbij de vraag of en hoe deze informatievoorziening is gekoppeld aan een fysiek centrum. Daarbij komt - los daarvan - ook de mogelijkheid van een vestiging van een dergelijk centrum op de buitenplaats Hodenpijl aan de orde. In een tweede deel van dit onderzoek zal het vooral gaan over de kosten van de informatievoorzieningen, zowel investeringen als de exploitatielasten van een dergelijk systeem. Uiteraard komt in dit deel ook de mogelijkheden van een meer structurele dekking van deze kosten aan de orde. Dit onderzoek sluit af met een aantal conclusies en aanbevelingen.

Historische achtergrond van de wens tot een bezoekerscentrum Al in 1977 werd gesproken over de wenselijkheid om vanwege de nieuwe rol van MiddenDelfland als stedelijke groengebied met een sterk groeiende recreatieve functie te komen tot het opzetten van een 'bezoekerscentrum'. Een eerste initiatief werd genomen door de

De vraag naar Informatie •

20% huidige bezoekers mist 'actief' informatie over Midden-Delfland

•

47% 'weet niet'of ze informatie mist

•

Om het gebied woont een potentiële doelgroep voor bezoek/informatie van meer dan 1 miljoen stadsbewoners Bron cijfers: Onderzoek Recreatieschap MMden-DeMonef loot

Lions Club Vlaardingen en de Samenwerkende Milieugroepen in Midden-Delfland. Het beeld dat werd geschetst was dat van een traditioneel bezoekerscentrum met expositieruimtes, een informatiebalie ed. gericht op het verstrekken van achtergrondinformatie over het gebied, een verantwoorde 'recreatiebeleving' en het versterken van de relaties tussen het omliggend stedelijk gebied en Midden-Delfland. Midden-Delfland is de moeite waard, zeggen de initiatiefnemers, natuur, cultuurhistorie en landschap vertegenwoordigen belangrijke waarden. Een informatiecentrum licht mensen hierover voor, maakt mensen wegwijs in het gebied en draagt bij aan een draagvlak voor het instandhouden van Midden-Delfland. Op deze eerste stap volgde in 1979 het oprichten van een speciale Stichting Bezoekerscentrum Midden-Delfland, in personele unie via oa Frits van Ooststroom nauw verbonden met de Midden-Delfland Vereniging. Daarna volgden vele gesprekken met de Reconstructiecommissie Midden-Delfland, de provincie Zuid-Holland en de omliggende en inliggende gemeentes etc. De stichting brengt diverse nota's uit over de functie van een bezoekerscentrum, de beste plaats voor een centrum en over de exploitatie van een bezoekerscentrum. In december 1987 kwam de realisatie dichterbij en werd door de Reconstructiecommissie voor de eerste keer een concreet conceptplan voor een bezoekerscentrum besproken met de stichting Bezoekerscentrum. Opmerkelijk is dat het dan om een locatie gaat op een steenworp afstand van de buitenplaats Hodenpijl gaat. Vermoedelijk als gevolg van veranderde verwervingsplannen en een andere situering van de golfbaan komt het er uiteindelijk niet van. Midden jaren negentig zijn er opnieuw (deze keer zelfs twee) opties in bespreking met de stichting, langs de Schie en in de Zuidbuurt. De ondertekening van de overdracht van een boerderij aan de Zuidbuurt wordt uiteindelijk in de week van de overdracht geannuleerd vanwege te grote onduidelijkheden over de toekomstige exploitatie. Dat was aanleiding voor het bestuur van de stichting Bezoekerscentrum om min of meer de handdoek in de ring te gooien. De stichting Bezoekerscentrum leidt vanaf deze periode een slapend bestaan. Maar de wens naar een dergelijk centrum is blijven bestaan.

De achtergrond van de plannen voor de Buitenplaats Hodenpijl In 2006 verwierf de stichting Op Hodenpijl een deel van de boerderij die gelegen is op de historische buitenplaats Hodenpijl. Deze buitenplaats komt al bijna 5 eeuwen op de kaarten van het gebied voor. Van het begin af aan heeft de stichting Op Hodenpijl aangegeven dat de gerestaureerde buitenplaats een mogelijke functie als informatiecentrum voor Midden-Delfland zou kunnen krijgen. In samenwerking met de Midden-Delfland Vereniging is daarna een onderzoek gestart om de haalbaarheid te onderzoeken van een dergelijk centrum in het algemeen en een vestiging van zo'n centrum op de buitenplaats Hodenpijl in het bijzonder. De provincie Zuid-Holland heeft dit onderzoeksproject met een flinke financiële ondersteuning mede mogelijk gemaakt.

2

Bezoekerscentrum of informatiesysteem Midden-Delfland Aan het begin van dit onderzoek is het noodzakelijk om eerst te zien wat precies het doelwit van de studie zal zijn, een bezoekerscentrum, een informatiecentrum of - nog ruimer - een informatiesysteem. Historisch werd in dit verband altijd gesproken over het vestigen van een bezoekerscentrum voor Midden-Delfland. Niet verwonderlijk want dertig jaar geleden was het vergaren van informatie over een gebied voor de meeste bezoekers een 'fysieke' activiteit. Men bezocht een 'kantoor' of informatiecentrum, of vroeg informatie aan (met een telefoontje of een brief) die vervolgens werd thuisgestuurd. Tegenwoordig heeft 'informatie'een heel andere betekenis gekregen die direct is gekoppeld aan het begrip 'digitaal'. Informatie kan via snelle internetverbindingen, zoekmachines en websites op elk moment van de dag worden opgezocht en gevonden, mits uiteraard die informatie voorhanden is en toegankelijk is gemaakt voor elektronische media. Voor de meeste bezoekers- en informatiecentra in het land, en dat zijn er veel, alleen al meer dan 100 bezoekerscentra, plus de bibliotheken, VVV's, wijkcentra etc, betekent die nieuwe ontwikkeling een forse uitdaging. Wat is nu en op langere termijn de rol van de fysieke informatiepunten, ten opzichte van de virtuele digitale informatiesystemen? De reacties zijn verschillend. Veel bestaande informatiecentra, bijvoorbeeld de bibliotheken en de ANWB kantoren, zoeken hun toekomstig bestaan (of soms overleven) in verbreding van het draagvlak voor het bestaande fysieke centrum (multifunctionele centra). Andere informatiepunten, zoals veel VVV's houden het niet vol en lijken gedoemd om één voor één te verdwijnen. In sommige natuurgebieden is uit deze ontwikkeling de conclusie getrokken dat het fysieke informatiecentrum beter kan worden vervangen door een 'virtueel' informatiecentrum, dat op verschillende plaatsen in het gebied én vanuit huis kan worden 'bezocht'. Maar zelfs dat lijkt niet het laatste antwoord te zijn, nu er sprake is van een snelle opmars van het zogenaamde dpa's (digital personal assistant), een draagbare toegang tot informatie op het internet, CPS systemen etc. Elk concept voor een informatiesysteem voor de bezoekers zal met deze snelle technologische ontwikkeling rekening moeten houden. Een ander relevant gegeven is dat door de ontwikkeling van de recreatieve functies van Midden-Delfland er sprake is van de ontwikkeling van meerdere plekken waar MiddenDelfland 'beleefd' kan worden. Veel recreatieondernemers laten als onderdeel van hun dienstenpakket bezoekers op hun vestiging kennis maken met aspecten van het agrarische leven, het landschap en de geschiedenis van Midden-Delfland. Uiteraard vindt dat plaats in een ander kader en is er sprake van een wisselende kwaliteit, maar sommige van de oorspronkelijk geformuleerde rollen van een bezoekerscentrum Midden-Delfland zijn op deze wijze inmiddels wel degelijk al gerealiseerd. Voor de discussie over een bezoekers- of informatiecentrum in Midden-Delfland zijn dit belangrijke ontwikkelingen. Een nieuw centrum of systeem wordt niet voor de korte

Profiel bezoekers Midden-Delfland •

Groeiend aantal bezoekers aan Midden-Delfland: naar 8 miljoen in 2009

•

Vooral afkomstig uit Delft, Schiedam, Vlaardingen en Maassluis

•

Veel korte bezoeken

•

Veel 'vaste klanten'

termijn ontwikkeld, maar voor de komende 15 tot 20 jaar. Dat betekent dus dat niet alleen naar de huidige stand van zaken t.a.v. de informatiebehoefte en het draagvlak moet worden gekeken, maar ook een inschatting moet worden gemaakt van de ontwikkeling in de overzienbare toekomst. In dit hoofdstuk beginnen we met een overzicht van de bekende feiten over de behoefte aan informatie bij bezoekers aan recreatie- en natuurgebieden in het algemeen en aan Midden-Delfland in het bijzonder. Daaraan gekoppeld een inschatting van de trends die er op het gebied van informatiestromen en behoefte is en de beleidsvoornemens zoals die in de Cebiedsvisie 2025 zijn opgenomen. Aan het eind van dit hoofdstuk is daarmee de vraag of Midden-Delfland een bezoekerscentrum of een informatiesysteem (of een mengvorm daarvan) nodig heeft beantwoord en kan de vraag naar de taken van een dergelijk centrum of systeem aan de orde komen.

2.1. Het huidige profiel van de bezoekers van Midden-Delfland Voor dit hoofdstuk is in de eerste plaats gebruikt gemaakt van een grote studie uit 2006 van de Zuid-Hollandse recreatieschappen naar het profiel en de behoeften van de bezoekers aan de recreatiegebieden in deze provincie. Daarnaast is als toetsing een evaluatie van bezoekerscentra door het Netwerk Bezoekerscentra gebruikt, opgesteld in september 2005. Voor de inschatting van verdere ontwikkelingen is verder gekeken naar de Cebiedsvisie 2025 en enkele onderzoeken naar de toekomst van digitale informatie en leisure trends. In het uitvoerige onderzoek naar de bezoekers aan en de waardering voor MiddenDelfland is in het genoemde Zuid-Hollandse onderzoek sterk gefocust op 'traditionele' recreatiemiddelen en attracties en minder op zaken als educatie, ervaringen met de veehouderij (de koe in de wei) ed. Er is ook vooral geënquêteerd in de recreatieve 'kerngebieden'. Dat betekent in het concrete geval van Midden-Delfland dat waarschijnlijk niet alle elementen van waardering voor het gebied aan de orde zijn gekomen. Toch komt er een beeld naar voren van bezoekers, waarderingen en behoeften dat nu al herkenbaar is, maar dat later wellicht kan worden aangevuld met de bezoekers en activiteiten die meer met educatieve activiteiten en het boerenbedrijf samenhangen. Welk beeld komt er uit de geschatte 3,8 miljoen bezoeken aan Midden-Delfland uit voor de 'gemiddelde' de bezoeker anno 2006? In de eerste plaats is het bezoeken van Midden-Delfland voor de meeste bezoekers een goede gewoonte. Veel mensen komen regelmatig terug. Slechts zo'n io tot 15% van de ondervraagden in de kerngebieden is voor het eerst in Midden-Delfland, de rest komt er regelmatig tot zeer regelmatig. De grootste categorie bezoekers is de leeftijdsgroep 50 tot 64 jaar. Ruim 33% van de bezoekers heeft AOW, een pensioen of een WAO uitkering. De grijze golf is dus sterk vertegenwoordigd. Zo'n 30% van de bezoekers komt alleen naar Midden-Delfland, maar veruit de meeste bezoekers zijn (echt)paren die met zijn tweeën het gebied bezoeken. Jongeren en allochtonen zijn, zoals in de meeste vergelijkbare gebieden in Zuid-Holland ondervertegenwoordigt. De hoger opgeleiden domineren, evenals de bovenmodale inkomens.

De bezoekers komen over het algemeen op de bonnefooi, ze kennen het gebied zelf al of ze hebben informatie gekregen van familie of vrienden, waarheen te gaan. Ze komen op de fiets uit de directe omgeving - Vlaardingen en Delft - en gaan niet erg ver het gebied in. Ze zoeken volgens eigen zeggen rust, ruimte en natuur die relatief makkelijk bereikbaar is en ze ergeren zich aan slecht onderhoud, te weinig toezicht, hondendrollen en vooral aan het gebrek aan toiletten onderweg! Erg veel expliciete behoefte aan informatie over het gebied waar de mensen recreëren is er volgens het recreatieonderzoek nu niet, slechtsi6% van de bezoekers zegt noodzakelijke informatie over Midden-Delfland te missen, als het tenminste gratis verkrijgbaar is. Bijna de helft van de bezoekers (47%) heeft eigenlijk geen idee of ze informatie missen. Van de huidige bezoekers geeft 10% aan dat ze gebiedsinformatie wel digitaal zou willen ontvangen, en dan bedoelen ze vooral informatie over natuuren landschap, activiteiten en nieuwtjes van Midden-Delfland en interessante routeinformatie. Een cijfer dat ongetwijfeld samenhangt met de relatief hoge leeftijd van de bezoekers en de vele 'hondenuitlaters' die in het onderzoek voorkomen. Midden-Delfland nodigt kennelijk nu ook niet uit tot grote bestedingen, bijna 2/3 van de bezoekers geeft minder dan 5 euro uit in het gebied. Midden-Delfland is op dit moment vooral een gebied voor een groter of kleiner 'ommetje' en geen gebied waar men naar toe gaat om mee te doen aan een georganiseerde activiteit of een 'terrasje gaat pikken'. Een aantal van deze bevindingen strookt met andere onderzoeken. Heel veel recreatieve 'uitjes' vinden plaats in een cirkel van 5 kilometer van de woonplek, dus de grote aandacht voor de randen van Midden-Delfland is structureel. Daar moeten mensen ook in de eerste plaats worden uitgedaagd om verder het gebied te gaan exploreren. Mensen laten zich daarbij overigens niet zo sturen, een recreatief bezoek aan een gebied als Midden-Delfland is geen routineklus en mensen willen zelf bepalen (althans dat gevoel hebben) waar ze heen gaan. Het feit dat de recreanten zo weinig geld uitgeven in MiddenDelfland is wél bijzonder, want er wordt door mensen veel uitgegeven aan recreatieve

Wie komen er nu op bezoek? •

ouderen (55 plus) grootste groep

•

ouders met kinderen groeiend aandeel

•

meestal 'vaste' klanten

activiteiten. Op jaarbasis geeft elke Nederlander gemiddeld tussen de 4000 en 5000 euro hieraan uit. (gegevens St. Recreatie).

2.2. Van bezoekerscentrum tot virtueel informatiecentrum Uit een recent onderzoek van het IVN naar een flink aantal bezoekerscentra in Nederland blijkt dat deze centra over het algemeen redelijk succesvol zijn, tenminste als het gaat om het realiseren van hun doelstellingen. Toch hebben veel centra wel moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Uit het genoemde onderzoek van het landelijk netwerk van bezoekerscentra blijkt dat voor veel mensen een bezoekerscentrum in de eerste plaats een informatiecentrum is, op de voet gevolgd door de prozaïsche functie van openbaar toilet. Dat laatste is een landelijke constatering die ook door de specifieke onderzoeken in Midden-Delfland wordt bevestigd, mensen willen graag dit soort basisvoorzieningen aantreffen in een recreatiegebied. De behoefte aan informatie blijkt vooral aanwezig te zijn bij de oudere bezoekers van de centra, jongeren komen relatief weinig in het centrum. Meestal 'per ongeluk', met anderen mee of vanwege een bepaalde activiteit (inclusief horeca) die het centrum biedt. De centra die meer spektakel bieden, trekken een wat jonger publiek. Zeehonden, en allerlei andere beesten zijn trekkers voor gezinnen met kinderen, de tweede grote groep bezoekers van de informatiecentra. De meeste bezoekers aan informatiecentra blijken wel tevreden te zijn over wat ze er aan treffen. Hun tevredenheid is meestal gebaseerd op wat de centra te bieden hebben aan kinderen (die er meestal in gezinsverband met hun ouders komen), op hun 'nut' en op de kwaliteit van de verkregen informatie. Weinig centra scoren landelijk op 'modem', 'interactief of op hun aanzet tot activiteiten. Karakter, een prettige uitstraling (geen groezelig oude folders of jarenlang dezelfde informatie aan de muren) en de onvermijdelijke schone toiletten zijn wel dé pluspunten voor de bezoekerscentra. De vraag of er rekening gehouden wordt met honden is voor veel mensen een reden om een bezoekerscentrum wél of niet te bezoeken. De categorie minder validen heeft sowieso veel redenen tot klagen, omdat veel centra niet op hun behoeften zijn afgestemd. Uit het brede onderzoek van de bezoekerscentra blijkt overigens dat een flink deel van de stadsbevolking nooit in een gebied als Midden-Delfland komt. Zeker 20% van de Nederlandse bevolking springt niet op de fiets of gaat aan de wandel in het buitengebied. Uit andere onderzoeken van de stichting Recreatie blijkt ook dat 80% van de mensen de auto pakt om een recreatieve activiteit te bezoeken of te starten. Dat laat natuurlijk de mogelijkheid open om tijdens het bezoek van voertuig te wisselen of te gaan wandelen. Parkeren is dus een belangrijk element van het bezoek aan een bezoekerscentrum of transferium/poort. Ondanks het niet lage bezoekerscijfer aan Midden-Delfland, kan ook voor MiddenDelfland worden aangenomen dat een flink deel van de bevolking uit de omliggende gebieden hier nooit komt, zeker wanneer rekening wordt gehouden met de vele herhalingsbezoekers. Uit het onderzoek van het Recreatieschap blijkt dat een flink deel van de bezoekers uit

Schiedam, Delft en Vlaardingen komt, maar Den Haag en de gemeente Westland scoren niet erg hoog in de cijfers. Doelstellingen en verwachtingen over groeiende bezoekersaantallen richten zich dus met name op deze 'witte plekken'. Uit de genoemde feiten en ontwikkelingen blijkt dat er een trend is dat bezoekerscentra zich steeds meer ontwikkelen tot informatiecentrum, mogelijk gekoppeld aan een aantal praktische voorzieningen zoals sanitair en horeca. We zullen in het vervolg daarom in algemene zin spreken over een informatiecentrum, waar uiteraard ook bezoekers welkom zijn, dan wel een informatiesysteem, wat een combinatie kan zijn van een fysiek informatiecentrum en een (digitaal) informatiesysteem

2.3. Perspectieven en behoefteraming voor Midden-Delfland Wat betekenen deze ervaringscijfers en onderzoeksresultaten nu voor een bezoekerscentrum of informatiesysteem in Midden-Delfland? Daarbij speelt een toekomstverwachting een belangrijke rol, een informatiesysteem bouw je niet voor een enkel jaar, maar voor een periode van 15 jaar of meer. Het beeld dat we kunnen schetsen is hybride: enerzijds speelt kennelijk het verkrijgen van informatie over Midden-Delfland en over de dieren en activiteiten in het gebied een de belangrijkste rol in het functioneren van een centrum en is het dus goed om te spreken over een informatiecentrum. Dat geldt zeker omdat volgens de landelijke onderzoeken met name oudere gebiedsbezoekers in de loop van de tijd méér behoefte hebben (krijgen) aan informatie. In Midden-Delfland is de 'grijze' leeftijdscategorie oververtegenwoordigd en de demografische ontwikkelingen in het omliggende gebied geven aan dat deze groep de komende jaren vermoedelijk verder zal groeien: Er zal zeker ook een groep echt oudere bezoekers ontstaan. De door deze groepen gewenste informatie richt zich op het gebied en de mogelijkheden om in het gebied, natuur en landschap, flora en fauna en de cultuurhistorie te beleven. De informatie moet relatief goedkoop zijn, want anders zijn de afnemers niet geïnteresseerd. De bezoekerscategorie 'ouders met kinderen' is vooral geïnteresseerd in een centrum waar wat te beleven is voor de kinderen. Wie de grote toeloop van deze categorie bezoekers aan bijvoorbeeld boerderij 'Het Geertje' in Zoeterwoude ziet, realiseert zich dat een 'kinderboerderij' formule veel aantrekkingskracht heeft op gezinnen. Ook landelijk blijkt dat 'belevingslandbouw' voor veel bezoekers aan een landelijk gebied als MiddenDelfland een pluspunt is. Men wil niet alleen de koeien in de wei zien staan, maar op de een of andere manier ook de actieve veehouderij 'beleven'. Dat betekent natuurlijk dat er groeiruimte is voor plannen zoals van de ANV Vockestaert om mensen mee te nemen naar de boerderij. Maar tegelijk biedt het ook mogelijkheden aan een informatiecentrum om de 'snelle' bezoeker als iets van het boerenbedrijf te laten opsnuiven. Uit alle onderzoeken blijkt dat voor bezoekers belangrijk is dat de uitstraling van een centrum niet oubollig of achterhaald is, maar anderzijds wel 'karakter' heeft en een identiteit die aansluit bij het gebied. De 'schone toiletten' staan ook hier weer voor veel mensen als symbool voor een goed gerund en up to date centrum, waar de bezoekers

10

centraal staan.

Hoe komen de bezoekers veelal: •

per fiets

•

meestal in groepjes

•

veel 'rondjes Midden-Delfland', zonder stop of bestedingen

Een probleem voor Midden-Delfland is dat uit het onderzoek blijkt dat de bezoekers sterk verspreid het gebied binnenkomen. Grote trekkers zijn de 'parkpolders' langs de gebiedsgrenzen, waar vooral Vlaardingers, Delftenaren en Westlanders in groten getale het gebied aandoen. De potentiële bezoekers aan een informatiecentrum zullen daarom vooral een centrum in hun eigen deel van Midden-Delfland willen zien en niet omrijden naar één centraal informatiecentrum. Zo'n centrum kan in veel gevallen meteen dienst doen als 'overstapplaats' (transferium) naar andere wijzen van verplaatsen. Een deel van de behoefte aan informatie, de 'informatiemarkt' voor een informatiecentrum, blijkt al aanwezig te zijn. 16% van de bezoekers aan Midden-Delfland zegt in de enquête van het Recreatieschap Midden-Delfland iets te missen aan informatie. Een flink deel van deze 'informatiemarkt' moet echter nog worden ontwikkeld, want bijna de helft van de bezoekers aan Midden-Delfland weet niet wat ze missen en wat er überhaupt aan informatie te krijgen zou zijn. Pas wanneer ze informatie voorgeschoteld krijgen of zelf direct ervaren dat er goede en voor hen interessante informatie te krijgen is, zullen ze zich mogelijk realiseren dat ze er behoefte aan hebben. Dat geldt niet voor ongeveer een derde van de bezoekers aan Midden-Delfland, die expliciet zeggen géén behoefte te hebben aan informatie: ze weten het allemaal al wel, ze willen het zelf ontdekken of willen gewoon geen gezeur aan hun hoofd en spontaan sporten of van de natuur genieten!

De rol van de digitale informatievoorziening over Midden-Delfland lijkt op dit moment nog niet groot. Slechts 10% van de bezoekers aan Midden-Delfland geeft in de enquête van het schap aan de informatie nu al digitaal willen ontvangen. Dat hangt natuurlijk ook samen met het tot nu toe vrij beperkte aanbod van digitale informatie, maar waarschijnlijk ook met de dominante leeftijdscategorie die Midden-Delfland bezoekt (nog niet zo actief op het web).Daarnaast blijken veel mensen het gebied nu als 'toergebied' te gebruiken, ze fietsen of wandelen er doorheen zonder veel gebruik te

11

maken van voorzieningen. Maar voor een te ontwikkelen digitaal informatiesysteem is het natuurlijk belangrijk om ook naar de trends op dit gebied te kijken. In de Cebiedsvisie 2025 staat een doelstelling om de komende jaren de bezoekersaantallen aan Midden-Delfland te laten groeien, wellicht zelfs een verdubbeling tot omstreeks 8 miljoen bezoeken per jaar. De verwachting is gewettigd dat daarbinnen het aantal 'nieuwe' en eenmalige bezoeken zal groeien, zodat een groter deel van 1,5 miljoen omwonenden het gebied leert kennen. Niet alleen zullen de komende tien jaar de 'nieuwe 50 plussers' het gebied gaan ontdekken, maar ook andere sterk ondervertegenwoordigde categorieën zoals de allochtone bewoners, zullen Midden-Delfland gaan ontdekken. Dat kan uiteraard alleen wanneer er ook attractieve punten in Midden-Delfland komen die deze groepen aanspreken. Een groot deel van de nieuwkomers valt straks dus in een andere categorie dan de 'hondenuitlaters' of sporters die een rondje maken, ze zullen Midden-Delfland aandoen als een interessant recreatiegebied, waar wat te zien en te beleven is. In zijn algemeenheid mag verwacht worden dat er meer 'gerichte' bezoekers aan Midden-Delfland bijkomen. Daarmee groeit de behoefte aan informatie over de attractiepunten, activiteiten en evenementen in Midden-Delfland zowel door het groeiend aanbod als het feit dat mensen gerichter op bezoek willen komen.

Een andere reden waarom met name de vraag naar digitale informatie zal toenemen, ligt in de autonome groei naar deze vorm van informatie. De grote groep oudere bezoekers zal in de toekomst verder groeien. De toekomstig 50 plussers - nu nog veertigers - is al veel meer gewend aan de digitale informatiemaatschappij. In het algemeen kan worden aangenomen dat de trend naar verdere digitale informatievoorziening en voorlichting krachtig zal doorzetten en een steeds individueler karakter zal krijgen. Allemaal redenen om aan te nemen dat de vraag naar digitale informatie, die 24 uur op 'eigen tijd' beschikbaar is, en ook vanuit huis benaderbaar, sterk zal groeien. Wanneer we bovenstaande overwegingen en uitgangspunten in cijfers en aantallen proberen te vertalen, moeten we uitgaan van de volgende veronderstellingen en aannames: Jaarlijks bezoeken nu 3,8 miljoen mensen Midden-Delfland. Daarvan komt uiteraard het grootste deel overdag in lente en voorjaar. Uit alle cijfers blijkt dat er veel herhalingsbezoeken aan Midden-Delfland worden afgelegd, van de geënquêteerden was bij de ondervraging ca 85% al eerder in het gebied geweest. Veiligheidshalve nemen we daarom voor de ramingen aan dat de huidige bezoekers aan Midden-Delfland zo'n 10 keer per jaar het gebied bezoeken. We hebben dan te maken met een actieve doelgroep van ongeveer 380.000 personen per jaar die het gebied regelmatig bezoeken. Het aantal bezoekers dat aangeeft informatie over het gebied te missen bedraagt 16%, oftewel ongeveer 60.000 bezoekers per jaar. 47% van de bezoekers weet nog niet of er interessante informatie voor hen zou zijn, oftewel er is een groep van ong. 180.000 potentiële informatievragers. Rond de 10% van de bezoekers oftewel afgerond 40.000 mensen zouden de informatie digitaal willen zien. Wanneer we hieraan de trends en eerder aangegeven doelstellingen en verwachtingen voor Midden-Delfland koppelen komen we aan hogere cijfers voor de toekomst. Volgens

Vraag naar informatie verandert:

• • •

Groeit, omdat er meer 'gerichte' bezoekers komen (waar is wanneer vrat te doen?) Meer digitaal, omdat de ouderen daar meer aan gewend raken Is verspreid over het hele gebied, omdat de stedelingen overal het gebied in komen

alle onderzoeken is een groep van rond de 20% van de stedelijke bevolking niet over te halen tot een bezoek aan het buitengebied. Dat betekent dus dat er in het omliggend gebied potentieel 1,2 miljoen bezoekers aan Midden-Delfland te vinden zijn. Een verwacht aantal bezoeken aan Midden-Delfland van 6 tot 8 miljoen, zal tot een verhoging van de genoemde cijfers leiden, met name waar het gaat om de behoefte aan informatie zullen deze cijfers leiden tot meer dan een verdubbeling. De nieuwe groep bezoekers zal misschien maar gemiddeld 5 keer per jaar het gebied bezoeken, gaat verder het gebied in en zal meer doelgericht op zoek zijn naar leisure aanbod, attracties en evenementen. Op den duur kunnen we daarom rekenen op een groei van het aantal bezoekers met zo'n 500.000 per jaar tot omstreeks 900.000, het is veilig aan te nemen dat een deel daarvan heel frequent Midden-Delfland bezoekt (350.000), een deel enkele malen per jaar (400.000) en een deel incidenteel het gebied intrekt (150.000). Op grond van de verschuiving naar meer nieuwe bezoekers aan Midden-Delfland en een categorie bezoekers die willen weten waar ze heen kunnen, mag worden aangenomen dat de vraag naar (digitale) informatie explosief zal toenemen van 60.000 naar 200.000 tot 300.000 de komende 10 tot 15 jaar. Daarbij zal vooral het 'binnengebied' van MiddenDelfland profiteren van meer bezoekers, al is een dergelijke voorspelling sterk verbonden aan de verwachting dat ook juist daar het aanbod aan attracties en leisure voorzieningen zal groeien (plattelandsbeleving). Een laatste punt van aandacht is de wens om Midden-Delfland te profileren als een 'triple A' recreatiegebied, waar bezoekers komen die het gebied respecteren en juist op elementen als landschap, rust en natuur bediend willen worden. Een actief informatiebeleid kan er (wellicht) aan bij dragen dat met name deze kwaliteitsrecreatie bevorderd wordt, al moet de invloed hiervan niet worden overdreven.

2.4. Tenslotte concluderend De historische wens om in Midden-Delfland te werken aan een special bezoekerscentrum is in de loop van de jaren geëvolueerd naar de gedachte om een informatiecentrum op te zetten waar de huidige en potentiële bezoekers kunnen worden geïnformeerd over de waarden van de activiteiten in Midden-Delfland. In de laatste jaren is duidelijk geworden dat de groei van de vraag naar digitale en on line informatie een bredere aanpak wenselijk maakt. Een groeiend deel van de - naar verwachting eveneens groeiende vraag naar informatie willen de bezoekers aan Midden-Delfland op digitale wijze kunnen ontvangen. Het ligt hierdoor, maar ook door het diffuse bezoekenpatroon aan Midden-Delfland, voor de hand dat een informatiecentrum voor Midden-Delfland op de langere termijn alleen een rol kan spelen voor de toekomstige gebruikers wanneer het is gekoppeld aan een up to date en attractief informatiesysteem. Hoe een dergelijk systeem eruit moet zien wordt in de volgende hoofdstukken nader uitgewerkt.

13

3

Overzicht ervaringen en opzet informatiecentra in Nederland Een nieuw informatiesysteem voor Midden-Delfland is niet het eerste initiatief en kan uiteraard worden opgezet met gebruikmaking van de kennis en ervaringen die eerder zijn opgedaan. In Nederland zijn op het moment (medio 2007) ongeveer 120 bezoekers- en informatiecentra. Deze variëren in omvang en opzet sterk. Het ene centrum werkt voor 100% met vrijwilligers, het andere centrum heeft een aantal beroepskrachten in dienst. De bezoekersaantallen variëren van 5.000 tot 300.000 bezoekers per jaar. Wat de verschillende centra gemeen hebben is dat ze allemaal informatie verstrekken over het nabijgelegen natuurgebied en hierin activiteiten organiseren. Ze spelen een belangrijke rol bij het bevorderen van natuurbeleving en natuurvriendelijk gedrag. Hierbij heeft elk centrum een eigen karakter met eigen prioriteiten. We onderscheiden 'pure' bezoekers en informatiecentra, educatieve centra bijvoorbeeld gericht op natuur en milieu en meer 'museale' centra, waar veel nadruk ligt op expositie van materialen en tentoonstellingen. Elk van deze modellen hebben bepaalde voor- en nadelen. In de onderstaande opsomming is ook het voorbeeld van de Loonse en Drunense Duinen opgenomen waar gekozen is voor een decentraal systeem van zuilen. De bezoekers/informatiecentra richten zich op behoud van het natuurgebied en het bieden van informatie over flora en fauna. Een dergelijk bezoekerscentrum is meestal te vinden aan de rand of in een natuurgebied of Nationaal Park en wordt beheerd door Natuurmonumenten en/of Staatsbosbeheer en Overheid. Het beleven van de natuur en recreatie staan op de eerste plaats, in het bezoekerscentrum is informatie te vinden die aansluit bij wat er tijdens wandeling, fietstocht en rondleiding in het gebied verwacht mag worden. De exploitatie wordt mede mogelijk gemaakt door het gebruik maken van subsidie regelingen van plaatselijke, provinciale en nationale overheid. Eigen inkomsten komen voort uit (verpachte) horeca voorziening en verhuur van fietsen en boten, en het bieden van educatieve programma's aan scholen en groepen en in een aantal gevallen een eigen winkel. Voorbeelden van deze museale variant zijn: Bezoekerscentrum de Biesbosch en Bezoekerscentrum Meijendel in Wassenaar. Naast de bezoekerscentra bestaan er Natuur (educatie)centra, in de meeste gevallen beheerd door lokale of regionale samenwerkende Natuurverenigingen. Ook deze natuurcentra stellen zich ten doel informatie te verstrekken over de natuur in de omgeving. Leren en beleven gaan ook hier hand in hand, het centrum is vaak het startpunt voor excursies en educatieve programma's gericht op scholen en groepen. Eigen inkomsten worden verworven door verhuur van een educatieve ruimte en/of vervoersmiddelen. Exploitatie wordt mede mogelijk gemaakt door de toekenning van subsidies, donaties van particulieren en fondsen.

14

Voorbeelden van deze museale variant zijn: De Boshoek in Schiedam en Natuur en Vogelwacht De Vijfheerenlanden.

Onderdelen van de informatievoorziening poorten •

Directe dienstverlening aan bezoekers, informatievoorziening

•

Bemiddeling bij aanbieden van diensten en producten in Midden-Delfland

•

Promotie van activiteiten in Midden-Delfland i.s.m. ondernemers, overheid verenigingen, etc.

•

Museumfunctie, fysieke en elektronische tentoonstellingen

• Verkoopfuncties aan de balie

Naast de museale bezoekers en informatiecentra treffen we ook flexibel informatiesystemen aan. Geen centraal centrum van waaruit activiteiten plaatsvinden maar een aantal informatiepunten gekoppeld aan bestaande ondernemingen. Deze vorm wordt met name gebruikt in die gebieden die meerdere entrees hebben. De informatie wordt via panelen of digitale zuilen overgedragen. Analoge panelen worden ingezet op plaatsen die niet zijn aan te sluiten op infrastructurele voorzieningen, ze zijn vandaiismebestendig en vergen weinig onderhoud waardoor ze relatief makkelijk te realiseren zijn. De digitale zuilen variant vergen meer organisatie en budget. Ook de zuilen zullen vandalisme bestendig moeten zijn. Daarnaast is er een technische infrastructuur nodig en zullen bezoekers in het huidige digitale tijdperk verwachten dat alle op te roepen informatie actueel is. Voorbeelden van deze panelen/zuilen variant zijn: De Loonse en Drunense Heide en Ecomare opTexel. Tijdens het onderzoek, de gesprekken over de ervaringen van diverse betrokkenen bij de ontwikkeling en beheer van een informatiecentrum en het werkbezoek aan een bezoekerscentrum en het flexibele informatie centrum systeem zijn een aantal randvoorwaarden van de verschillende varianten duidelijk naar voren gekomen.

Museale variant Randvoorwaarden voor de museale variant • •

Strategische ligging ten opzichte van bevolkingsconcentraties is van belang. Afstemming met andere organisaties en centra in de omgeving om informatie overlap te voorkomen en om samenwerking en uitwisseling te bevorderen.

•

De aanwezigheid van een organisatie die verantwoordelijk is voor structurele en regelmatige openstelling, het beheer en klein onderhoud van het centrum.

•

Goede ontsluiting voor fietsers en wandelaars, bereikbaarheid voor auto's en ov.

•

Voldoende parkeergelegenheid, er zal een verkeersaantrekkende werking uitgaan van een bezoekers centrum. Bestemmingsplannen moeten hiervoor ruimte kunnen bieden.

• •

De mogelijkheid van aansluiting op nutsvoorzieningen. De mogelijkheid voor het aanspreken van subsidiegelden van overheid en fondsen, exploitatie zonder aanvulling op (bescheiden) eigen inkomsten lijken noodzakelijk.

•

Een goed promotie- en communicatieplan om (potentiële) bezoekers van het bestaan en de mogelijkheden op de hoogte te stellen.

Voordelen van de museale variant •

De museale variant is voor bezoekers een duidelijk en herkenbaar loket voor informatie en vragen en een startpunt voor bezoek aan het gebied.

•

In het centrum wordt sfeer en boodschap zelf bepaald en is niet afhankelijk van invloeden van buitenaf.

• •

Bezoekers vinden er medewerkers voor vragen en aanvullende informatie. Eigen inkomsten kunnen worden verworven door de verhuur van de ruimte voor vergaderingen en trainingen.

•

Het centrum kan dienst doen als ontvangstruimte voor scholen en groepen.

•

Het centrum kan een sociale functie hebben voor de regio.

Nadelen van de museale variant •

De exploitatie van een centrum brengt veel vaste lasten met zich mee (personeel, nutsvoorzieningen, inrichting).

•

Er wordt veel tijd wordt besteed aan behoud en beheer van het centrum i.p.v. aan actieve voorlichting en educatie.

•

Er wordt een beperkte doelgroep bereikt indien het centrum niet centraal aan een natuurlijke verkeersstroom is gelokaliseerd.

•

Het verkeer van de bezoekers aan het centrum leggen een druk op de omgeving (parkeren en drukte op de weg).

•

Bezoekers aan het centrum zien slechts een beperkt deel van het gebied.

•

Weinig flexibel.

Panelen en zuilen variant Randvoorwaarden voor de panelen en zuilen variant •

De informatie punten dienen goed bereikbaar te zijn voor fietsers en wandelaars.

•

Het vloeroppervlak van de informatiehuisjes moet voldoende zijn voor het informeren van 10 tot 15 personen tegelijkertijd.

•

Een beperkt aantal parkeerplaatsen.

•

De mogelijkheid voor het aanspreken van subsidiegelden van overheid en fondsen.

•

Goede bewegwijzering naar de informatiepunten i.s.m. lokale overheid en ANWB.

•

De informatie dient actueel te zijn en aansluiten op de vraag van bezoekers en de diensten van de ondernemers/organisaties in het gebied.

•

Aansluiting op nutsvoorziening in geval van digitale zuilen.

•

De panelen en zuilen dienen vandalisme bestendig te zijn.

•

Alle zuilen en panelen dienen op afstand duidelijk herkenbaar te zijn.

•

Een actieve organisatie die verantwoordelijk is voor actualiteit en onderhoud.

•

Een promotie en communicatieplan om de zuilen bekendheid te geven.

•

Samenwerking met actieve boeren, natuur, culturele/historische, horeca en recreatie ondernemers.

Voordelen van de panelen/zuilen variant •

In een digitaal systeem kan eenvoudig worden ingespeeld op de actualiteit.

•

Informatie kan op maat worden aangeleverd, iedere bezoeker en doelgroep kan gericht zoeken naar gewenste informatie.

•

Er zijn mogelijkheid voor interactief gebruik door middel van, GPS en andere nieuwe mediasystemen.

•

Lage exploitatielasten. Decentralisatie informatie voorziening.

16

Uitgangspunten informatiesysteem •

Meerdere poorten aan de randen voor fysieke informatieoverdracht aan bezoekers (balie, beleving)

•

Digitale/elektronische informatie on line, op eigen tijd en plaats voorhanden voor de nieuwe bezoekers

•

Afstemming tussen de poorten, één integraal informatiesysteem voor Midden-Delfland

•

infocentrum Midden-Delfland (Hodenpijl?) Een 'spin in het web'!

Nadelen van de panelen/zuilen variant •

Het 50+ Publiek is niet bijzonder vertrouwd met het gebruik van de computer.

•

Omdat de panelen/zuilen onbeheerd in het gebied staan is er een zeker risico van vandalisme.

•

Het gebruik van techniek maakt het systeem ook storingsgevoelig.

•

Geen direct contact met een medewerker mogelijk.

Losse ideeën opgedaan tijdens het onderzoek en het werkbezoek •

Samenwerking zoeken met zorgboerderijen, sociale werkvoorziening voor wat betreft beheer en onderhoud van het terrein van het centrum en de levende have.

• •

De verhuur van de digitale boswachter op de iPod, een rugzakje als gids. Arrangementen ontwikkelen met recreatie- en boeren ondernemers die digitaal worden aangeboden, variërend van bed en breakfast voor individuen tot bv, bedrijfsuitjes voor groepen.

•

Samenwerking aangaan met het IVN, o.a. voor de inzet van gidsen voor rondleidingen, financiering mogelijk door het Ministerie van LNV.

•

Een 100% professionele organisatie is kostbaar, inzet van vrijwilligers kan de exploitatielasten omlaag brengen, hiervoor kan samenwerking gezocht worden met vrijwilligersorganisaties en zullen taken moeten worden gedefinieerd.

•

Om een digitaal zuilensysteem minder kwetsbaar te maken kan gekozen worden voor een offline variant die maandelijks wordt geactualiseerd.

•

De gemeenten in het Midden-Delfland gebied benaderen met het verzoek per inwoner 1 euro bij te dragen aan informatiesystemen.

•

Recreatie in eigen omgeving neemt steeds meer toe.

•

Werk aan een APV voor hele Midden-Delfland gebied.

•

De EU biedt financieringsmogelijkheden met betrekking tot behoud van natuur en milieu, dit zou onderzocht moeten worden.

•

Om verkeers- en parkeerproblemen te voorkomen zou de mogelijkheid voor het inrichten van één of meerdere 'transferia' kunnen worden bekeken.

•

Anderen betrekken bij een heldere eenduidige bewegwijzering.

•

Gebruikmaken van natuurlijke energiebronnen voor eigen energiebehoefte.

•

Het centrum kan optreden als verkooppunten voor streekproducten van boeren en tuinders in het gebied.

•

Beleving natuur wordt meer gewaardeerd dan informatie over natuur.

•

Uit meerdere onderzoek blijkt dat bezoekers aan natuurgebieden en centra de faciliteiten zoals toiletten, restauratie, terras, tentoonstellingen, activiteiten voor kinderen, dieren, wandelen en fietsen (kaarten), cultuurhistorie, parkeervoorzieningen hoog waarderen.

• •

De aandacht voor blinden, slechtzienden, rolstoelers, doven is vaak onderbelicht. Om te voorkomen dat alleen bij mooi weer het gebied wordt bezocht, kan aandacht worden besteed aan de bijzondere waarde van het gebied gedurende de 4 seizoenen.

•

Aangeven wat de bezienswaardigheden in de omgeving buiten het natuurgebied.

17

4

Doel en werkterrein van een informatiecentrum Een onderzoek naar de rol van een informatiecentrum voor Midden-Delfland is gebaseerd op de trends van bezoeken en behoefteontwikkeling en zijn enkele trends en prognoses gepresenteerd, die van belang zijn voor het onderzoek naar de wenselijkheid en de vorm van een informatiecentrum annex bezoekerscentrum. Met een aantal actoren uit het gebied is een brainstorm georganiseerd naar de specifiek in het gebied levende wensen voor doel en werkterrein van een dergelijk centrum. Daarnaast is in het kader van dit onderzoek verder gezocht naar de ervaringen elders en nieuwe ideeën. In dit hoofdstuk geven we een onderzoek van de uitkomsten van deze zoektocht. Uit landelijke onderzoeken naar bezoekerscentra in natuurgebieden en bijzondere landschappen blijkt dat er een aantal hoofdactiviteiten voor de bezoekerscentra zijn te onderscheiden. Voor dit onderzoek onderscheiden we de volgende activiteitenclusters: a. Informeren Een belangrijk deel van het werk van een informatiesysteem bestaat uit het direct informeren van mensen over waarden van een gebied, attractiepunten, mogelijkheden voor recreatie etc. Het kan daarbij gaan om passanten of mensen die thuis een trip naar Midden-Delfland voorbereiden, mensen die specifieke informatie over één van de vier hoofdwaarden van Midden-Delfland zoeken en mensen die informatie rond 'beleid' voor Midden-Delfland zoeken. In sommige gevallen is informatie een opmaat tot en/of onderdeel van een andere functie van het informatiesysteem. b. Activeren Een tweede cluster functies van een informatiesysteem is het activeren van potentiële en daadwerkelijke bezoekers van Midden-Delfland. Het accent ligt hierbij op het aangeven van mogelijkheden om actief te worden tijdens een bezoek. Het informatiecentrum kan zelf activiteiten organiseren, of dat in samenwerking met anderen doen, of bestaande activiteiten 'aan de man' brengen. Een bijkomende functie zou bestaan uit het activeren van ondernemers of organisaties om een 'gat in de markt' te gaan vullen. c. Signaleren In een gebied als Midden-Delfland worden ook regelmatig positieve of minder positieve ontwikkelingen gesignaleerd. Gezien de publieksfunctie van een informatiesysteem kan dit ook gebruikt worden om positieve ontwikkelingen/initiatieven bekend te maken, of om waarschuwingen over negatieve zaken te verzamelen en te verspreiden d. Educatie Een informatiesysteem kan behalve informeren ook 'leren', dwz uitleggen en bezoekers laten begrijpen wat er in Midden-Delfland allemaal speelt. Deze activiteiten zijn niet beperkt tot de doelgroep van kinderen en jongeren, dmv allerlei cursussen kan het kennisniveau van de bezoekers worden vergroot.

18

e. Verkoop/arrangementen/streekproducten In veel informatiecentra is sprake van een winkel waar bezoekers streekproducten of streekinformatie kunnen kopen. Daarnaast kunnen arrangementen etc, van derden of van eigen productie, worden verkocht (ook on line). f. Adviseren/aanjagen discussies/beïnvloeding Tenslotte blijken veel informatiecentra aandacht te geven aan en een rol te willen spelen in 'grote' (beleid)discussies zoals die over het klimaat, de toekomst van de landbouw etc. Sommige centra kiezen in een maatschappelijk debat (groot/abstract of juist zeer lokaal/concreet) positie en voeren informatieacties of verzamelen handtekeningen/ voeren mailacties etc. vóór of tégen ontwikkelingen.

4.1. Wijze waarop de thema's onder de aandacht kunnen worden gebracht Op basis van de overzichten van activiteiten van informatiecentra in het land en de discussie met organisaties in Midden-Delfland is een lange lijst van mogelijke activiteiten in een informatiecentrum of informatiesysteem opgesteld. In eerste instantie is daarbij nog niet gelet op doublures en haalbaarheid. In tweede instantie is een screening uitgevoerd op wenselijkheid, doublures met andere aanbieders van diensten en informatie en haalbaarheid.

19

De lange lijst met mogelijke activiteiten 1.

Informeren

•

informatie van bezoekers aan de balie

•

actuele interactieve website film/video voorstelling

•

informeren met behulp van ervaringen/belevenissen

•

informeren van beleidsmakers en andere strategische groepen

•

informeren via papieren dragers (folders, boekjes etc.)

•

informeren via digitale middelen

•

informeren over bezoeken op maat

•

brede informatie aan het publiek

•

informeren met de inzet van bekende streekgenoten

i. informeren

Activiteit/Weegfactor

Haalbaarheid

Aanvulling op bestaande activiteiten

Draagvlak vs omstreden

Nieuwe activiteit, innoverend

Samenvattend

Informeren aan de balie Makkelijk inpasbaar

Afhankelijk van kwaliteit en breedte

++++

Bestaand

In elk model makkelijk in te passen

Interactieve website

Belangrijke aanvulling

++++

Bestaat, vernieuwing mogelijk

Wordt steeds belangrijker, vooral een portal functie is noodzakelijk.

Belangrijke aanvulling

++


Organiseren van ervaringen kan met andere organisaties en bedrijven

Realiseerbaar met materiële en personele investering

Informatie door ervaringen/beleving

Realiseerbaar met personele investering

Informeren beleidsmakers en strategische groepen

Makkelijk inpasbaar

Papieren dragers Ontwikkelen, folders, kaarten etc.

Makkelijk inpasbaar

Basis behoefte van bezoekers

Bestaand

In de toekomst steeds minder de enige manier van info verstrekken

Digitale middelen

Realiseerbaar met materiële investering

Basis behoefte van bezoekers


In de toekomst groter bereik, ook van mensen buiten het gebied

Bezoeken op maat

Realiseerbaar met personele investering

Belangrijke aanvulling op de dienstverlening

Vernieuwend

Actieve benadering van doelgroepen, kennis van de mogelijkheden voorwaarde

Inzet bekende streekgenoten bij kennisoverdracht en draagvlakvergroting

Makkelijk inpasbaar

Aanvulling

Vernieuwend

Actieve benadering van deze ambassadeurs nodig

Investeerders

Personele investering

Nieuw

Vernieuwend

Investeerders geen belangrijke doelgroep van het centrum

20

Bestaand

Belangrijk als doelernpn. 7pkpr ak hpt rpntri een samenwerking is van meerdere groepen.

Activeren

organiseren van rondleidingen en excursies met gids bv met paarden, fluisterboot, te voet organiseren van sportieve activiteiten marketing en promotie in omliggend gebied verhuur van materialen (fiets, kano, Nordicsetc.) opstellen van routes voor wandelaars, fietsers, boten excursies voor kinderen ontmoetingen met 'levende have' opvang kinderen na schooltijd, kinderfeestjes ontvangst van schoolreisjes organiseren van workshops over Midden-Delfland thema's mobiliseren van bezoekers voor acties, promotiewerk, knotten etc.

2. Activeren


Haalbaarheid

Aanvulling op

Draagvlak vs

Nieuwe activiteit,

bestaande activiteiten

omstreden

innoverend Bestaand

Samenvattend

Inpassen in programma op maat, vrijwilligers als gidsen, samenwerking met anderen

Rondleidingen en excursies

Makkelijk inpasbaar

Aanvulling

Sportieve activiteiten

Inpasbaar met personele investering

Aanvulling

Marketing en promotie in opliggend gebied

Makkelijk inpasbaar,

Aanvulling

Nieuw

Vergroot bezoekersgroep, samenwerking met gemeente Midden-Delfland

Verhuur materialen (fiets, sport etc)

Materiele investering

Bestaand

Nieuw

Te arbeidsintensief en materieel risicovol

Routes en kaarten

Makkelijk inpasbaar

Bestaand

Ook digitale beschikbaarheid verzekeren

Kinderen, naschoolse opvang, feestjes

Investering ism gemeente

Aanvulling

Nieuw

Te arbeidsintensief

Levende have

Inpasbaar, personele investering

Aanvulling

Bestaand

Aantrekkelijk voor kinderen, in samenwerking met agrarische ondernemer of bijv. Op Hodenpijl

Schoolreisjes


Aanvulling

Nieuw

Programma op maat, samen met lokale ondernemers

Workshops


Aanvulling

Nieuw

Programma op maat en actualiteit. Met actieve partners meer mogelijkheden

Mobiliseren voor acties, Personele investering knotten etc.

Aanvulling

Bestaand

Programma op maat, ism met andere organisaties

Inpassen in programma op maat, samenwerken met anderen

21

3. Signaleren


Haalbaarheid


Kwaliteitsnormen voor Midden-Delfland

Makkelijk inpasbaar

Signaleren en bevorderen passend gedrag

Makkelijk inpasbaar

Signaleren negatief gedrag en overtredingen

Makkelijk inpasbaar

Vastleggen aantastingen voor historie

Makkelijk inpasbaar

Bestaand


Haalbaarheid


Tentoonstellingen en cursus

Personele en materiële investering

Educatief programma onderwijs



Samenvattend

Aanvulling

Bestaand

Norm omschrijven in een soort 'charter'

Aanvulling

Nieuw

Faciliterend, spelletjes, beloning goed gedrag

Nieuw

Faciliterend, handhaving niet uitvoeren, informatie doorspelen

Bestaat, extra systematiek

Centraliseren verzameling data Toegankelijkheid data verzekeren, bijv. via Midden-Delfland is Mensenwerk etc.



Samenvattend

Aanvulling

+++

Nieuw

Wisselende presentaties nodig


Aanvulling

++

Nieuw

Programma op maat aansluitende op bestaande onderwijsprogramma's

Laboratorium voor educatie


Aanvullend

++

Nieuw

Jongeren leren ontdekken, erg arbeidsintensief

Verbinding met andere disciplines zoals cultuur


Aanvullend

+++

Nieuw

Uitvoeringen van theater, film, literair, muziek

Overnachten


Bestaand/ Aanvullend

Nieuw

Slapen in de hooiberg, ed wordt door ondernemers al uitgevoerd

Thema excursies


Bestaand

++++

Bestaand

Aansluiten bij actuele ontwikkelingen voor specifieke doelgroep

Stages jongeren

Personele begeleiding

Aanvullend

+

Nieuw

Vraagt begeleiding Stage-afspraken met groene onderwijsinstellingen

4. Educatie

22

/-

A

3. Signaleren •

het meewerken aan het vaststellen en bewaken van kwaliteitsnormen voor

•

Midden-Delfland signaleren en bevorderen van passend gedrag (pluimen)

•

signaleren van negatief gedrag en overtredingen

4. Educatie • tentoonstellingen cursussen voor kinderen en volwassenen •

aanbieden van educatief programma voor onderwijs

•

interactieve/spelenderwijs educatie, testen /proefjes/ontdekken door te doen

•

verbinding leggen van Midden-Delfland thema's met andere disciplines, bijv. literatuur, poëzie, theater, muziek, lezingen en demonstraties

•

overnachten in Midden-Delfland (kinderen, droppings)

•

thematische excursies

•

stages

5. Verkoop/arrangementen/streekproducten •

verhuur fietsen, kano's, waterfietsen

•

eenvoudige horeca voorziening met enkele streekproducten

•

Vergaderruimte/werkruimte Midden-Delfland Vereniging

•

winkel met o.a. - Arrangementen

- Streekproducten - Wandel, fiets en vaarkaarten - Plattegronden - Startpunt voor gemarkeerde routes - Paraplusen poncho's - Verrekijker en microscoop

5. Streekproducten, arrangementen en verkoop


Haalbaarheid

Aanvulling op

Draagvlak vs

Nieuwe activiteit,

bestaande activiteiten

omstreden

innoverend

Samenvattend

Horeca met streekproducten


Aanvullend

++++

Bestaand

Samenwerking met bijv. Op Hodenpijl, zelf opzetten arbeidsintensief

Vergaderruimte verhuur


Aanvullend

+/-

Bestaand

Samenwerking met bijv. Op Hodenpijl kan vergroot aanbod verzekeren

Werkruimte MDV

Makkelijk inpasbaar

Bestaand

+++

Bestaand

Winkel

Makkelijk inpasbaar, personele investering

MDV als beheerder van Informatiecentrum is wrsch sowieso aanwezig

Aanvullend

+++

Nieuw

uitvoering door en in samenwerking met andere gespecialiseerde organisaties

23

6. Adviseren aanjagen discussie


Haalbaarheid


Conferenties lezingen

Makkelijk inpasbaar

Actieve milieu educatie



Samenvattend

Aanvullend

Nieuw

Actuele thema's gekoppeld aan Midden-Delfland


Aanvullend

Nieuw

Proefondervindelijk en ism anderen aanbieden

Balie informatie. handtekeningen actie

Makkelijk inpasbaar

Bestaand

Bestaand

Activiteiten bestaan, directe methode is nieuw

Politieke debatten

Makkelijk inpasbaar

Aanvullend

Bestaand

Actuele thema's bv Al Gore in MiddenDelfland. Vereist extra inzet kan bijv. wel ism Op Hodenpijl of andere instelling op dit gebied

6. Adviseren en aanjagen discussies • •

Conferenties en lezing mbt regionale ontwikkelingen, milieudiscussies etc. vormen van actieve milieueducatie

•

balie informatie, handtekeningenacties etc. rond landelijke/regionale thema's

•

deelname aan politieke debatten (rond verkiezingen etc.)

•

aansluiten bij actualiteiten (bijvoorbeeld de discussie van Al Gore naar MiddenDelfland vertalen)

Afsluitende opmerkingen Het informatiecentrum als aanvullend instituut op en voor bestaande activiteiten wordt breed gedragen. In de setting van een informatiesysteem kan een centrum een faciliterende rol spelen voor de verschillende aanbieders van activiteiten in het gebied en ondersteuning bieden bij promotionele activiteiten zoals bv een interactieve website. Daarnaast kan het centrum de spil zijn bij het aanjagen van actuele discussies en de vinger aan de pols houden bij de ontwikkelingen in het gebied. Als een deel van het gebouw dienst doet als kantoorruimte voor de Midden-Delfland Vereniging en/of andere agrarische/milieu/natuur organisaties, kunnen deze organisaties gezamenlijk het beheer voeren en de personele bezetting leveren voor het dagelijks werk in het centrum en voor het initiëren van activiteiten. Uit de bovenstaande opsomming blijkt dat in een informatiecentrum veel activiteiten kunnen worden ontplooid. Veel van de opgesomde activiteiten bestaan in één of andere vorm al en vormen op zich geen argument om een informatiecentrum op te richten. Deze activiteiten kunnen wél ondersteunend zijn bij het functioneren van een dergelijk centrum, al zal in veel gevallen wel met andere partijen worden samengewerkt. De grootste toegevoegde waarde van een informatiecentrum is gelegen in het runnen van het informatiesysteem voor Midden-Delfland en in de systematische toegankelijkheid van informatie over de geboden activiteiten en informatie. De dingen daaromheen zijn vooral ondersteunend en helpen om het informatiecentrum tot een plaats te maken waar

24

niet alleen kantoor wordt gehouden, maar waar persoonlijk contact met bezoekers een

rol kan spelen en de sfeer van Midden-Delfland kan worden geproefd. Ook daaraan is behoefte.

4.2 Doelgroep Informatiecentrum Om de meningsvorming over het informatiecentrum en het informatiesysteem nog wat meer te concretiseren kijken we in dit hoofdstuk ook naar de verschillende doelgroepen die er mogelijk gebruik van kunnen maken. We onderscheiden daarbij een aantal potentiële doelgroepen en daarbinnen groepen die op dit moment al betrokken zijn bij Midden-Delfland en de groepen die beleidsmakers en verenigingen graag bij MiddenDelfland willen gaan betrekken. Onderstaand een korte inventarisatie van de rol die informatiecentrum en informatiesysteem voor deze groepen kunnen spelen:

Doelgroep

Belangrijkste taken tbv al betrokken leden van de doelgroep

Belangrijkste taken voor potentieel geïnteresseerden uit deze doelgroep

Breder perspectief van de doelgroepgerichte activiteiten

Bewoners van het Midden-Delfland gebied

- Informatie verstrekken over activiteiten en ontwikkelingen in Midden-Delfland - Bewaken kwaliteit van Midden-Delfland - organiseren van activiteiten ism anderen

- educatie -aanjagen discussie - Informatie verstrekken over kwaliteiten, activiteiten en ontwikkelingen in Midden-Delfland - promotie van deelname aan activiteiten

- organiseren van een groeiend duurzaam maatschappelijk draagvlak voor en betrokkenheid bij MiddenDelfland onder de bewoners - bewustwording kwaliteiten MiddenDelfland

Bewoners omliggend stedelijk gebied/ Randstad

- On line en direct informatie verstrekken over activiteiten en ontwikkelingen in Midden-Delfland, - on line en direct informatie verstrekken over streekproducten - gericht betrekken bij activiteiten in Midden-Delfland - actieve betrokkenheid stimuleren op het gebied van onderhoud van Midden-Delfland en de kwaliteitsbewaking

- on line en schriftelijk Informatie verstrekken en distribueren over kwaliteiten, bereikbaarheid, activiteiten en ontwikkelingen in Midden-Delfland - (on line) promotie deelname activiteiten

- draagvlak in het stedelijk gebied voor Midden-Delfland - promotie van bezoek en deelname aan Midden-Delfland activiteiten - kennisvergroting over MiddenDelfland bij een ruim publiek

Lokaal onderwijs

- steun speciale onderwijs modules gericht op het versterken van de verantwoordelijkheid voor MiddenDelfland - educatie - activiteiten gericht op kinderen

- aanbod en promotie educatie modules

- vergroting van de aantrekkelijkheid van Midden-Delfland voor schoolkinderen - educatie over platteland - grotere verantwoordelijkheid kinderen voor de natuur

Onderwijs in de omliggende steden

- onderwijsmodules over het platteland - ontmoeting levende natuur - speciale events voor kinderen

- aanbod en promotie educatie modules - excursies

- betrekken jongeren bij het platteland en de natuur - respect en verantwoordelijkheid voor leven(de zaken)

Ondernemers

- voorlichting over, samenwerking bij realiseren activiteiten rond de Cebiedsvisie in Midden-Delfland

• promotie nieuw ondernemen - bewaken ongewenste economische activiteiten, milieuproblemen etc.

- stimuleren van verantwoorde investeringen en activiteiten in samenwerking met oa de stichting Groen Goud en ondernemersverenigingen

- excursies

25

Doelgroep


Agrarische ondernemers

- informatie over bezoekerspatronen en bezoekerswensen

- promotie waarden natuur en - grotere betrokkenheid agrarische landschap ondernemers bij Midden-Delfland - voorlichting over mogelijkheden voor samenwerking - voorlichting ism organisaties als NLTO - meer begrip voor de rol van met verenigingen en organisaties en Vockestaert veehouders voor het behoud kwaliteit - informeren van bezoekers aan Midden-Delfland over de van Midden-Delfland rol van agrarische ondernemers

Verenigingen voor cultuur

- modules aanbieden over cultuurhistorie en monumenten in Midden-Delfland

- on line promotie cultuurhistorie van Midden-Delfland - Oral history tour (ism Midden-Delfland is Mensenwerk) - on line aanbieden van Oral History tour - organiseren kennismakingsexcursies

- vergroten van de kennis over cultuurhistorie en monumenten - vergroten draagvlak voor MiddenDelfland

Sociale verenigingen

- aanbieden speciale activiteiten in Midden-Delfland met een sociaal educatief karakter - activiteiten op het gebied van onderhoud en bewaken van Midden-Delfland - lezingen en excursies

- promotie groepsactiviteiten en arrangementen naar Midden-Delfland

- feel good ervaringen, verbonden met Midden-Delfland, van organisaties en instellingen

Natuur- en milieuorganisaties

- aanbieden van educatieprogramma's op het gebied van natuur en milieu (ism os natuurmonumenten etc.) - aanbieden van activiteitenprogramma

- on line informatie over natuur en milieu in Midden-Delfland - algemene schriftelijke voorlichting over natuur en milieu in MiddenDelfland

- kennis van de natuuren milieuwaarden aan de hand van Midden-Delfland - meer draagvlak voor bescherming van (delen van) Midden-Delfland

Doelgroep




Verenigingen voor sport en spel

- aanbieden van sport en spel activiteiten in MiddenDelfland (ism met ondernemers)

- on line promotie van Midden-Delfland - de gebruiksmogelijkheden van als gebied voor sport en spel Midden-Delfland tonen en vergroten, gekoppeld aan de belangrijkste - scheppen van draagvlak voor Middenkwaliteiten van Midden-Delfland Delfland bij niet direct betrokkenen (groen, open landschap, rust)

Beleidsmakers

- beleidsadvisering op het gebied van het gebruik van Midden-Delfland voor recreatie, sport en op het gebied van het behoud van de belangrijkste waarden - bewaken van ontwikkelingen binnen het gebied

- informatievoorziening aan - de kwaliteiten en waarden van bestuurders over ontwikkelingen in en Midden-Delfland beschermen en rond Midden-Delfland verder ontwikkelen. - exposure bezoeken ter kennismaking - Midden-Delfland als leerproces en - lobby beleidslaboratorium voor stedelijk groen



Een flink deel van de bovenstaande activiteiten worden al geheel of gedeeltelijk uitgevoerd door organisaties in en rond Midden-Delfland. Het informatiecentrum zal dus in veel gevallen functioneren als een verbinding/interface of een knooppunt tussen gebruikers en aanbieders van informatie en activiteiten. Die rol vereist een stevige en up to date inventarisatie van vraag en aanbod op het gebied van kennis en activiteiten en een goede aanpak om deze te koppelen. Wanneer de aanbiedende organisaties straks in het informatiecentrum zullen participeren, hoeft geen zware afstemming plaats te vinden om overlap of concurrentie te voorkomen. In het andere geval zal binnen de organisatie en de werkwijze van het informatiecentrum/informatiesysteem veel aandacht moeten worden

26

gegeven aan de onderlinge afstemming met de externe organisaties.

4.3 De poorten naar Midden-Delfland en het informatiecentrum en informatiesysteem Ook de beleidsomgeving en de plannen die voor Midden-Delfland worden gemaakt zijn van belang voor de rol en de functie van een informatiecentrum. In het bijzonder de gedachten rond het opzetten van een systeem van 'poorten' is van belang. In de Gebiedsvisie 2025 voor Midden-Delfland is sprake van een systeem van 'poorten' naar Midden-Delfland. Volgens deze Cebiedsvisie hebben deze poorten de functie van verbindende schakel en ontmoetingsplaats waar Midden-Delfland en de omliggende gemeenten met hun eigen identiteit en activiteit elkaar raken. Elke poort zou daarom uniek worden in vorm, want een samenstelling van de twee ontmoetende gemeenten, maar tegelijk zouden de poorten een zekere uniformiteit moeten hebben waar het om de informatie over de waarden van Midden-Delfland gaat. Het poortenmodel speelt goed in op het in hoofdstuk 2 geconstateerde patroon van bezoeken aan Midden-Delfland. Bezoekers trekken vanuit vele plaatsen het gebied in. Midden-Delfland vervult nu en in de toekomst een rol voor allerlei bezoekers, korte bezoeken in het kader van wandeling of sportbeoefening, langere bezoeken in het kader van fietstochten en langere wandelingen en bezoeken die zich richten op activiteiten of voorzieningen in het gebied (excursies, horecabezoek, evenementen). Te verwachten is dat deze variëteit in bezoekers en bezoekpatronen alleen maar toeneemt. Door een systeem van poorten, overgangen tussen het stedelijk gebied en het landelijke MiddenDelfland, kunnen ze straks allemaal worden geaccommodeerd. Uit oogpunt van efficiëntie en kwaliteitsbeheer is er veel voor te zeggen om het uniforme Midden-Delflandse onderdeel van de poorten deel te laten uitmaken van een breed opgezet en gedeeld informatiesysteem. Dat systeem zou ook binnen horecavestigingen en zelf bij tijdelijke evenementen een rol kunnen spelen. De gemeente Midden-Delfland heeft aangegeven in het kader van de uitwerking van de Gebiedsvisie Midden-Delfland 2025 mee te willen werken aan vormen van marketing en promotie. Daarbij zal voor een samenwerking met partijen uit 'het veld" worden gekozen. Een verbinding met het werk van het promotieplatform van het Recreatieschap kan deze marketing en promotiefunctie verder versterken. Het ligt voor de hand de ontwikkeling van een informatiesysteem te zien als een verbindende Schakel tussen de ontwikkeling van een informatiecentrum MiddenDelfland, bijvoorbeeld op de buitenplaats Hodenpijl en de poorten aan de randen van Midden-Delfland. De ontwikkeling van een dergelijk systeem zou daarom het beste kunnen worden gecombineerd. Het uiteindelijk systeem kan aan de poorten van de deelnemende gemeenten worden aangeboden.

27

Vaste kosten bezoekerscentrum op jaarbasis

Soort Bestuur

Algemeen en dagelijks bestuur

Kosten

€ 7.500,00

Onderhoud Infrastructuur

€5.000,00

Beplanting

€ 2.500,00

Onderhoud levende have

€3.000,00

Huur kantoor Klein onderhoud Nutsvoorzieningen

€18.000,00 € 30.000,00 € 5.000,00 €10.000,00

Telefoon en communicatie

€8.000,00

Administratieve kosten en verzekeringen

€ 7.500,00

Huishoudelijke artikelen

€1.000,00

Bemiddeling bij verkoop arrangementen, streekproducten

€ 2.000,00

Verhuur zaal

€6.000,00

Subtotaal Programma

Ontwikkeling educatief programma en educatie materiaal

€ 61.500,00

Onderhoud /vernieuwen presentaties

€15.000,00

IT actualiseren en onderhoud zuilen

€ 12.000,00

Communicatie/pr/folders

€25.000,00 €8.000,00

Bijdrage scholen/groepen 30 x per jaar

€12.000,00

Subtotaal Beheerder/manager 5 dg/i fte

€30.000,00

Educatief medewerker 3 dg/fte 0,6

€30.000,00

Tekstschrijver en webbeheer 1 dg/02, fte

€ 12.500,00

Huishoudelijk 2,5 dg/0,5 fte

€12.500,00

Balie/Verhuur/Winkel 3 dg/0,6 fte

€15.000,00

Subtotaal Totalen

28

€ 72.000,00

€ 20.000,00

€ 60.000,00

Administratie 4 dg/fte 0,8

Onkosten vrijwilligers (oproepbasis)

€ 8.000,00

€ 20.000,00

Bijdrage bezoekers

Personeel

Subtotaal baten

€1.000,00

Onderhoud terrein incl. expositieterrein

Subtotaal Gebouw

Baten

€1.000,00

Subtotaal Terrein

Subtotaal kosten

€2.500,00 € 162.000,00 € 314.500,00

€ 28.000,00

5

Exploitatie 5.1. Exploitatie van het informatiecentrum In nevenstaandejaar- en investeringsbegroting wordt uitgegaan van de huur van een gebouw waarvan het casco in goede staat en geschikt is voor de functie van informatiecentrum. Dat zou de buitenplaats Hodenpijl kunnen zijn, maar deze financiële opzet is daaraan niet gebonden. Naast de publieke functie van informatie centrum zal het pand tevens dienst kunnen doen als kantoorruimte voor de Midden-Delfland Vereniging en meerdere andere organisaties betrokken bij voorlichting en behoud van Midden-Delfland. Door het samenbrengen van meerdere organisaties in het informatiecentrum kunnen de werkzaamheden voor het informatiecentrum worden gebundeld zonder dat de betrokken organisaties hun eigenheid verliezen. Bijkomend voordeel is het ontlasten van de exploitatie begroting door het delen van voorzieningen en de inzet van personeel van de verschillende organisaties voor de werkzaamheden van het informatiecentrum.

5.2 Dekkingsvoorstel voor de exploitatie van het informatiesysteem 5.2.1. Deelnemende organisaties Bij het gebruik/verhuur aan meerdere organisatie is synergie winst te behalen, vooral omdat kosten en taken kunnen worden gedeeld en omdat taken van een informatiecentrum kunnen worden uitgevoerd door de medewerkers van deelnemende organisaties. Onderstaand enkele rekenvoorbeelden van scenario's waarin één of meerdere organisaties participeren in het informatiecentrum/systeem. Let wel dit zijn slechts rekenvoorbeelden, ze zijn niet gebaseerd op toezeggingen of afspraken tussen organisaties. Beheer en gebruik door Midden-Delfland Vereniging Vermindering personele kosten 24 uur

€

3O.OOO,-

gebruikers en kantoorkosten

€

4.000,-

Huuropbrengst

€

Totaal

€

7.5OO,-

41.5OO,- (-€273.000,-)

Beheer door Midden-Delfland Vereniging in combinatie met Midden-Delfland is Mensenwerk en de ANV Vockestaert Vermindering personele kosten 40 uur

€ 50.000,-

gebruikers en kantoorkosten

€

Extra huuropbrengst Totaal

€ €

6.000,15.000,71.000,- (-€243.500,-)

29

Beheer door Midden-Delfland Vereniging in combinatie met Midden-Delfland is Mensenwerk, de ANVVockestaert én Stichting Groen Goud Vermindering personele kosten

€ 60.000,-

Gebruikers en kantoorkosten

€

Extra huuropbrengst

€ 20.000,-

7.500,-

Totaal

€

87.500,- (-€227.000,-)

Er zijn gesprekken geweest met Natuurmonumenten waaruit gebleken is dat een samenwerkingsvorm met het informatiesysteem Midden-Delfland mogelijk is, maar voorlopig is daarmee nog geen rekening gehouden. 5.2.2. Fondsen en Subsidies

Het resterende exploitatie verschil is mede afhankelijk van het aantal deelnemende partijen. In dit rapport gaan we van een gemiddelde uit van een verschil van € 230.000,-. Om dit tekort te dekken zullen de volgende organisatie kunnen worden benaderd met een verzoek om een subsidie of sponsor bijdrage: Groenfonds Midden-Delfland

€

50.000,-

€

150.000,-

Gemeenten (als subsidiegevers en/of als afnemers), Provincie, Recreatieschap, Hoogheemraadschap van Delfland Sponsoring door bedrijven met bv logo Rabobank, FSV, Bedrijfsleven Rijnmond, Bedrijvenschap Hamaspolder, Lely, Dalsem, Met een zekerheid voor 5 tot 10 jaar.

5.2.3. Projectsponsoring Voor de ontwikkeling van tentoonstellingen, tentoonstellingsmateriaal, onderwijsprogramma's en onderwijsmateriaal zal op projectbasis een aanvraag worden ingediend bij fondsen die activiteiten steunen op het terrein van natuur, landschapsbehoud en cultuurhistorie.

30

€

50.000,-

pm

B. Investeringen Investering Start Pm

Aankoop gebouw Restauratie en verbouwing, incl. buitengebied

€

250.000,-

Inrichting centrum

€

80.000,-

Inrichting winkel

€

20.000,-

Inrichting kantoor

€

30.000,-

IT Infrastructuur

€

15.000,-

Tentoonstellingsinrichting

€

35- 00 °."

Audio visuele faciliteiten

€

25.000,-

Bewegwijzering

€

5.000,-

Projectleider opstartfase

€

40.000,-

Totaal

€

500.000,-

Investering per eenheid Zuil Informatie huisje/zuil/screens

€

35-000,-

IT design

€

7-000,-

Software

€

6.000,-

Plaatsing en afstelling

€

2.000,-

Totaal

€

50.000,-

Bij de inzet van 15 zuilen is het totaal

€ 750.000,-

Dekkingsvoorstel voor totaal investering en zuilen

€ 1.250.000,-

DOP NOAP

*

250.000,-

Provincie/gemeente LNV

€ €

600.000,250.000,-

Private fondsen (nader te bepalen)

€

150.000,-

31

6

Conclusies en aanbevelingen Na de inventarisatie van de verschillende mogelijke taken voor een informatiecentrum en een informatiesysteem en het overzicht van de kostenaspecten die daarmee samenhangen, komen we tot een aantal afrondende conclusies.

6.1. De conclusies en aanbevelingen over de opzet en het functioneren a. Over de doelen voor het informatiecentrum/systeem •

De belangrijkste doelstelling van het informatie is het verstrekken van informatie aan de bezoekers van Midden-Delfland, zomogelijk in een fysieke/persoonlijke vorm én in een on line, digitale vorm.

•

De tweede doelstelling van het centrum is de ondersteuning van verschillende vormen van educatie. Zowel het centrum als het systeem kunnen de basiskennis over geschiedenis, landschap, veehouderij en natuur permanent doorgeven aan belangstellenden.

•

Een derde doel van het informatiecentrum/systeem is het vergroten van het draagvlak voor Midden-Delfland door het stimuleren van discussies over de waarden en over het behoud van deze waarden.

•

De activiteiten in en rond het centrum en de 'boerderijbeleving' zijn belangrijk als ondersteuning van het functioneren, maar zijn niet uniek en op zich geen motief voor het inrichten van een bezoekerscentrum.

•

Wanneer het informatiecentrum tegelijk een centrum is waar de streekorganisaties hun kantoren hebben, zal dat de herkenbaarheid, de levendigheid en de betaalbaarheid ervan vergroten.

b. Over de doelgroepen die het informatiecentrum/systeem wil bereiken •

Een fysiek informatiecentrum heeft vooral een rol voor de mensen die al besloten hebben MD te bezoeken, met name oudere bezoekers en - als de locatie interessant genoeg is voor kinderen - ook jonge gezinnen.

•

Een digitaal informatiesysteem met meerder entrees/poorten spreekt jongere bezoekers meer aan en is een mogelijkheid om potentiële stedelijke bezoekers over de kwaliteiten van MD te informeren.

•

Het fysieke centrum heeft een speciale rol voor groepen bezoekers, variërend van schoolkinderen tot excursiegezelschappen. Deze groepen kunnen profiteren van voorlichtingsmateriaal en activiteiten onder leiding van gidsen, waarbij het centrum als vertrekpunt kan fungeren.

c. Over de keuze voor een centrum en/of een systeem •

Alleen een informatiesysteem dat is verbonden met de toekomstige poorten naar Midden-Delfland en enkele horecapunten rondom Midden-Delfland, dat ook on line functioneert, rechtvaardigt de investering in een informatiecentrum. Het fysieke informatiecentrum is daarbij het hart/centrum van het informatiesysteem dat breed gebruikt wordt en is gericht op het informeren en activeren van bezoekers aan Midden-Delfland. Het informatiesysteem kan ook bezoekers bedienen die vanuit

andere delen van MD het gebied inkomen en is een stimulans voor potentiële bezoekers die nog niet hebben besloten dat ze MD willen bezoeken. Het fysieke centrum heeft met een informatiebalie vooral een functie voor de wat oudere bezoekers die direct te woord willen worden gestaan en minder affiniteit hebben met elektronische informatievoorziening. •

Het nieuwe integrale informatiesysteem voor MD zal deels zelf vergaarde informatie doorgeven, deels bestaande informatie bundelen, systematiseren en toegankelijk maken. Het systeem zal een portal site onderhouden en verder flexibel reageren op vraag en aanbod van informatie, doublures vermijden en waar nodig lacunes opvullen.

d. Over de overige activiteiten van het centrum en het informatiesysteem •

Uit alle onderzoeken blijkt dat de 'boerderijbeleving' rond een centrum voor bezoekers een belangrijke kwaliteit is. Levende have op het terrein, activiteiten die teruggrijpen op het agrarische en natuurlijk karakter van Midden-Delfland zijn genoemd.

•

Het centrum kan de bezoekers motiveren om deel te nemen aan allerlei activiteiten. Dit kunnen activiteiten zijn die het bijzondere karaktervan Midden-Delfland versterken, of activiteiten die door sport en spel gebruik maken van deze bijzondere waarden.

•

De educatieve functie van het informatiecentrum/systeem kan in het bijzonder een rol spelen richting jeugd en jongeren, vooral scholieren. Jongere bezoekers kunnen door speciale activiteiten en voorlichtingprogramma's leren over de natuur en de veehouderij (te ontwikkelen met scholen, en door organisaties als de ANV Vockestaert). Oudere studenten kunnen door middel van stages actief worden betrokken bij Midden-Delfland.

•

Het informatiecentrum kan als verkoop- en promotiepunt voor streekproducten fungeren.

•

Het informatiecentrum/systeem kan ook een rol spelen bij het ondersteunen van de 'grote' discussies over duurzaamheid, natuur en milieu. Uiteraard zo veel mogelijk gerelateerd aan hetgeen in Midden-Delfland gebeurt.

e. Over het karakter van de samenwerkingsvormen rond het centrum •

Het heeft sterke voorkeur dat niet alleen de Midden-Delfland Vereniging maar ook de gespecialiseerde 'zusterorganisaties' op het gebied van agrarische zaken als recreatie en cultuurhistorie deelnemen aan het informatiecentrum. Op enige 'afstand' kunnen ook andere organisaties zoals Natuurmonumenten, H' eerlijk Delfland, de Federatie Broekpolder, De Poldervaart Vereniging etc. deelnemen aan het informatiesysteem.

•

Vormen van samenwerking met de gemeenten in het Midden-Delfland gebied en met het Recreatieschap Midden-Delfland (het promotieplatform) zijn zeker mogelijk.

•

Belangrijk is dat er systematisch wordt samengewerkt, op basis van goed vastgelegde afspraken.

•

Het centrum/systeem krijgt de ambitie om hét aanspreekpunt te zijn voor mensen die op zoek zijn naar informatie over Midden-Delfland of over activiteiten in het gebied. Om dit te kunnen waarmaken moeten goede afspraken met de gebiedsorganisaties en de gemeentelijke/provinciale overheden worden gemaakt.

33

•

het centrum kan ondersteuning bieden aan ondernemers die regiodiensten en producten aanbieden.

f.

Over de toekomstige financiering

Investering Voor de start van het informatiecentrum/systeem zal een eenmalige investering nodig zijn. Deze zal gefinancierd worden uit: •

overheidsfondsen, bedoeld om de plattelandseconomie te verbreden en MD te marketen.

•

enkele speciale fondsen voor Midden-Delfland zoals het DOP NOAP fonds en het Groenfonds Midden-Delfland.

•

mogelijk enkele speciale fondsen zoals Fonds 1818, FSV.

Exploitatie De jaarlijkse exploitatie laat een tekort zien dat uit andere fondsen moet worden gefinancierd: •

uit eigen middelen en activiteiten van de deelnemende verschillende organisaties.

•

uit bijdragen van gemeenten en provincie als afnemers van de informatiediensten en marketinginspanningen.

•

uit subsidiebijdragen van gemeenten en provincie.

•

door sponsors uit het bedrijfsleven en speciale fondsen voor periodes van 3 tot 5 jaar.

6.2. De conclusies over de organisatievorm Voor de organisatievorm van het informatiecentrum/systeem kan een keuze worden gemaakt uit drie opties: Optie A Het centrum wordt gerund door een hoofdhuurder voor de gebouwen, te weten de Midden-Delfland Vereniging. De Midden-Delfland Vereniging verhuurt vervolgens ruimtes door aan andere stichtingen, wellicht ook de eventueel gemeente Midden-Delfland. In dit systeem is de Midden-Delfland Vereniging primair verantwoordelijk voor het informatiecentrum en het informatiesysteem en zoekt daarvoor de noodzakelijke samenwerking en de financiën voor de exploitatie. Nadeel is uiteraard dat de Midden-Delfland Vereniging daarmee de verantwoording neemt voor een exploitatie en het functioneren van het centrum. Een inspanning die vele malen de huidige begroting en inspanning overstijgt. Optie B Een tweede optie is dat meerdere organisaties delen van de beschikbare gebouwen huren in een los samenwerkingsverband. Het informatiecentrum wordt dan een nevengeschikte organisatie, die steun moet krijgen van de andere deelnemende organisaties. Voordeel is 34

d a t er e e n

gelijkwaardige groep deelnemers aan het informatiecentrum/systeem wordt

gevormd. Nadeel is dat het informatiecentrum niet structureel kan rekenen op de medewerking van de andere organisaties en wellicht in een concurrentiepositie kan komen. Optie C De derde optie is die waarin de oude stichting Bezoekerscentrum MD een tweede leven (en misschien een nieuwe naam) krijgt en hoofdhuurder van het centrum wordt. Deze stichting krijgt een eigen bestuur, dat functioneert als een soort 'raad van commissarissen', met een soort waakfunctie. Een 'deelnemersraad' van de streekorganisaties in het centrum regelt de gezamenlijke invulling van de taken en stimuleert de noodzakelijke samenwerking. Voordeel van dit model is dat het centrum als een eenheid kan functioneren, profiterend van de directe synergie die de samenwerking van de organisaties oplevert. Bovendien kunnen de deelnemende organisaties naast het werk dat ze in samenwerking verrichten, ook nog hun eigen (vereniging)activiteiten voortzetten. In deze structuur kan vrij eenvoudig een (toezichthoudende) rol voor geldschieters en overheidsinstanties worden gecreëerd. Nadeel van deze opzet is de extra structuur (en dus menskracht) die de stichting bezoekerscentrum nieuwe stijl nodig heeft om te kunnen functioneren. Het lijkt dat het derde model de meeste kansen van slagen biedt, mits er uiteraard voldoende deelname van organisaties aan het informatiecentrum kan worden gerealiseerd. In een nadere uitwerking en overleg met de potentiële deelnemers zullen de bovenstaande modellen op hun merites en voorwaarden worden bekeken.

35

7

36

Stappenplan voor realisatie Haalbaarheidsstudie

augustus 2007 - maart 2008

Aanstellen projectleider

zomer 2008

Concept verder uitwerken

mei - augustus 2008

Draagvlak en fondsen zeker stellen

augustus - september 2008

Samenstellen bestuur


Besluitvorm


Realisatiefase

oktober 2008 - april 2009

Gerealiseerd/opening

medio 2009

Bijlage T Programma van Eisen voor het informatiecentrum/informatiesysteem De visie voor een Informatiecentrum Midden-Delfland zijn neergelegd in de haalbaarheidsstudie. In de periode september 2007 - februari 2008 is met diverse belanghebbenden en geïnteresseerden van gedachten gewisseld over de gewenste opzet en aanpak bij de totstandkoming van een informatiecentrum. Naar opvatting van de onderzoekers kan op grond van een snelle analyse worden uitgerekend dat op langere termijn per jaar potentieel tot 100.000 bezoekers aan de Buitenplaats kunnen worden verwacht. Het meeste daarvan zullen per fiets Midden-Delfland intrekken Op drukke zomerweekenden kan dat betekenen dat 2000 mensen per dag de Buitenplaats 'aandoen' om informatie te krijgen of aan een activiteit deel te nemen. Dit heeft geresulteerd in onderstaande randvoorwaarden, of programma van eisen. Het gebouw Het gebouw dient ruimte te bieden aan groepen voor educatieve programma's of verhuur (tenminste 30 personen). Daarnaast is er een ontvangstruimte, met informatiebalie waar streekproducten worden verkocht, informatie en bemiddeling voor arrangementen zijn te verkrijgen, en een tentoonstellingsruimte. Ook biedt het gebouw huisvesting aan de secretariaten van samenwerkende organisaties zoals de Midden-Delfland Vereniging, (5 werkplekken). Vanwege het verwachte aantal herhalingsbezoeken heeft het inrichten van regelmatig wisselende tentoonstellingen de voorkeur boven een vaste tentoonstelling. De buitenruimte wordt aantrekkelijk als hier boerderijdieren te vinden zijn. Het gebouw heeft een hedendaagse uitstraling en er wordt gewerkt met moderne digitale informatie dragers naast de traditionele folders, boekjes, route kaarten etc. Het gebouw is goed onderhouden en schoon. Samengewerkt wordt met het aan de overkant gelegen sociaal cultureel centrum Op Hodenpijl. Bereikbaarheid Verkeersoverlast voor omwonenden dient te worden voorkomen. Het aantal parkeerplaatsen is beperkt. Bezoekers per auto worden elders parkeergelegenheid geboden. Gedacht moet worden aan ruimte voor het stallen van fietsen en het aanleggen van boten. Gebruikers, beheerders Efficiëntie van het gebruik van de ruimte en vermindering van kosten zal het gevolg zijn van samenwerking van een aantal organisaties die secretariaatsruimte met elkaar kunnen delen. Deze organisaties zullen de basis zijn voor het beheer en onderhoud van het informatiecentrum.

37

Presentaties

Thema's die in het informatiecentrum centraal zullen staan zijn •

Landschap en Veehouderij

•

Natuuren Natuurbehoud

•

Milieu en Duurzaamheid

•

Cultuurhistorie

•

Recreatie en Toerisme

Financiën

Overheidssteun is noodzakelijk voor de realisatie van de plannen. Eigen inkomsten zullen komen uit bijdragen leden, vrienden van het centrum en sponsoren.

38

Bijlage 2 Uitgangspunten voor het beheer •

Het informatiecentrum is 5 dagen per week geopend voor bezoekers, nl. woensdag t/m zondag.

•

Naast de dagelijkse openstelling kan ook op maandag en dinsdag het gebouw beschikbaar worden gesteld aan groepen (scholen, bedrijven, evenementen).

•

Beheer door beroepskrachten in samenwerking met vrijwilligers.

Functies binnen het bezoekerscentrum •

Beheerder/Coördinator (100%) Eerste aanspreekpunt, planning activiteiten en medewerkers, aansturing facilitaire diensten, communicatie.

•

Educatieve medewerker (50%) Ontwikkelen en aanbieden educatieve programma's en excursies.

•

Ondersteunend medewerkers (150%) Administratieve ondersteuning aan centrum en deelnemende organisaties, organisatie van activiteiten.

•

Algemene assistentie (50%) Onderhoud gebouw, onderhoud aanwezige dieren en planten, schoonmaak.

•

Technisch en IT medewerker (50%) Interactieve programma's en webbeheer en technisch onderhoud informatiesysteem.

•

Balie medewerkers vrijwillig (100%) Ontvangen en informeren bezoekers, bemiddelen bij arrangementen, verkoop van streek en informatieve producten, doorverwijzen indien nodig.

39

Bijlage 3 Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van de volgende documenten en organisaties.

Documenten Onderzoek naar Publieksverwachtingen tav bezoekerscentra in Nederland "Geen kleffebroodjes en bekertjeskoffie" IVN, september 2005 Meerjarenplan Educatie en Communicatie Nationaal Park de Loonse en Drunense Duinen 2006-2010 IVN consulentschap Brabant, november 2005 Recreatenonderzoek"Schappenbreed" Recreatieschap Midden-Delfland en GZH, mei 2006 Verslag van de Workshop Poorten van Midden-Delfland Midden Delfland Vereniging, Stichting Op Hodenpijl, Gemeente Midden-Delfland, november 2007 Programma begroting en productenbegroting 2008 Natuur en Recreatieschap de Hollandse Biesbosch, januari 2008

Geconsulteerde personen en organisaties

40

Aaike van Oord

Museon

Anne van de Weijer

Restauro Architecten

Arie van der Kooij


Christiaan van der Kamp

Wethouder gemeente Midden-Delfland

Enith Scholten

Projectleider Bezoekerscentra IVN

Frans Kapteijns

communicatiemedewerker Natuurmonumenten

Harry Arkesteijn


Huub't Hart Imke de Jong

KNNV Projectleider bezoekerscentra IVN

John Kleyweg

Vogelwacht Delft en Omstreken

Marianne den Braven

Directeur Biesbosch Centrum Dordrecht

Marja Straver-Nevalainen

DN Urbland

Pia van Oord

Midden-Delfland is Mensenwerk

Piet van der Eijk Quirien de Vette

Stichting Bomen Recreatie/boerenbedrijf/Ondernemer

Rob Budde

Museum de Schilpen

Stef Dalhuisen

Arti Delflandiae

Colofon Opdrachtgevers Stichting Op Hodenpijl Midden-Delfland Vereniging Ondersteuning DN Urbland Restauro Financiële ondersteuning Provincie Zuid Holland In samenwerking met Gemeente Midden-Delfland Auteurs onderzoek Govert van Oord - voorzitter Midden-Delfland Vereniging Wil van Dalen - Wil van Dalen Organisatie en Ondersteuning Beeld HenkGroenendaal Hans Dekker-DN Urbland Vormgeving Ernst de Jonge Visuele Communicatie Drukwerk Telstar Media Informatie of contact www.middendelflandvereniging.nl info(a>middendelf landvereniging.nl

Midden-Delfland Vereniging

Recommend Documents