Midden-Del
ant
2e jaargang no. 4 , september 19 78
verschijnt 6 maal per jaa r
AKTIVITEITEN VAN DE STICHTING BEHEER LANDBOUWGRONDEN Grondgebruikers en - e ig e na r en in Mid d en- Delfland vonden zeer onlangs een brief van de Stichting Beheer La nd bouwgronden in de brievenbus waarin werd aangekondigd dat men z i ch voor client te bereiden op de verkoop van grond en en gebo uwen. De brief was ka rt en formeel ges teld. Juist daarom we llicht oak zee r gevoelig voor ve rkeerd e int e rpr eta ti es . Ret effekt ervan was dan oak dat vele aangeschrevenen in paniek r aak t en, en onder and e r e ons be ld en hoe da t nu zat, of ze wel of ni e t ont eige nd
ko nden worden. De bri.e f had niet op deze manier gestel d mo ge n worden . Ret had de sc hrijve r s duid e lijk moeten z ijn dat zo nd e r ee n na de r e t oe licht i ng de verwarring en on zekerheid gr oat zo ud e n zijn . Oak een br i ef di e d e drie Rollandse Landbouw Organisaties daar op verzonden schiep niet vol doende du idel ij khe id, de on zeke rh eid bleef voortduren. Dit is de r eden dat wij menen de ontbr ekende toeli chting op deze plaats te moeten geven.
GEEL=REKREATIEF ? De SBL- brief geef t aan "dat in het r ekreatieve gedeelte (het zgn gele ge bied) alsmede in het Lickebaertgebied en in de Foppenpolder een gerichte verwer ving met prijsbepaling op basis van onteigening" zou kunnen plaa t svinden . Met name deze passage gee ft aanl e iding tot mi sve r s t a nd en : · - het besluit dat he t gele geb i ed ge hee l r ekreatief zal worden ingericht is nag ni e t ge nomen, en za l misschien oak niet ge nomen worden, eve nmin tro uwens a l s e r nag geen besluit bes t aa t dat zegt dat e r in het witte gebied gee n r ekr ea ti eve voorzieningen zull en komen; de zi ns nede uit de SBLbri ef is wa t da t betreft dan oak vol s tr ek t onjui st .
Midden- Del fl and me t daarin gearceerd het ge l e gebi ed, Lickebaert en Foppenpo lder
2 2e jaargang no . 4 , september 1978
ONTEIGENING ? De conclu s ie di e hi e ruit ge tr o kk e n ka n worden i s d a t e e n be drij f in he t ge l e gebied niet n o odz a k e lij k za l di e n e n t e verdwijne n . Ret is mo ge lij k , maa r d a t b es luit wordt pa s o v e r ee n vi e r( ? )t a l j a r e n door de Re c o n s tru c ti e Co mmi ss ie g ena men, en e e rst d a n ka n t o t ont e i genin g worden ov e r gegaan. - de bri e f . maaktJme lding v a n o nt e i g e ning, iet s wat in dit v e rb a nd ec hter al l e en ma ar slaat op d e prij s be p a l i ng Conclusie is d a t deze bri e f nog g e e n o nt ei g eningspro c edur e aankondi g t . Ov e r a l in Midd e n-Delfland kan nog s te e d s a ll e en ma ar op b as i s va n vrij willi g heid d o or d e SBL word,, n aa n·geko c ht. HOTI E DE BEKKER In d e SBL-bri ef i s s prake van ee n motie De Bekk e r uit d e tijd van d e k a me rb e h a nd e ling van d e Recon s tru c tiewe t . Dit was d e t e kst :
De Kamer, gehoor>d de ber>aadslagingen oper> he t wetsontwer>p r>econstr>uctie Midden- Delf land; overwegende dat de lange duur> van de behandeling van het wetsontwer>p niet bevor de r lijk is geweest voor> de ontwikkeling van het betmkken gebied; voor> t s overwegende, dat de betrokken gr>ondeigenar>en en gebr>uikers niet langer> in onzeker>heid moeten worden gelaten dan strikt noodzakelijk is; van oor>deel , dat ten aanzi en van de aankoop van gr>onden in het zogenaamde gele gebied de vaststelling van het r>econstr>uct i eprogramma niet di ent te wor den afgewacht; nodigt de Reger>ing uit , onverwijld langs minnelijke weg tot de aankoop van gr>onden in het gele gebied over te gaan, volgens de in Spaar>nwoude gevolgde pr ocedur e, Dit be t eke nt ce ntr aa l afges proke n pr i j ze n waa rbij aa n all e e i ge na r e n t ege lijk ee n bo d wo rdt ged aa n. Be l a n g rijk hi e rin i s d a t e r u i tdrukke · lijk sp r a k e i s van d e Mi nne lijk e Weg , vrij willi g h e id du s . IN ' 7 9 GEEN GE LD MEER Om di t moge lij k t e ma k e n h eef t d e Re ge ring ge ld bes chik b a ar ge st e ld. Ri er ov e r s t aken div e rs e ge ru c ht e n d e kop o p in d e pani ek di e o p d e brief v o l g d e. Re t zo u zo z i jn d at a l s d eze po t voo r aa n ko p e n n ie t voo r 15 n ovembe r l eeg was , d i t ge ld ook ni e t mee r beschik baa r zo u z i j n . And e r s gezegd: Wi e nu ni e t ve r kope n zo u zo u d e klos zi jn, ach t er he t n e t visse n. Hoe z it h et ec ht ? Er b e st aa t ee n po t va n fl. 5 0. 000 .000,voo r het j aa r 197 8 voo r d e v e r we r vi n g va n g r o nd e n. Deze is n og l a n g n ie t leeg , va nd aa r ook d at d e SBL v i a ee n b ri ef wel en i ge aa ndr a n g wild e uitoefe n e n om wat mee r g r o nden nog dit j aa r aa n te k un n e n kope n. Pe r I ~ anu a ri 19 79 "'is d i t ge l d in d e r d aad n iet mee r beschikbaa r. Da t bete-
k e nt all ee n NI ET d a t e r in 1979 g e e n g e ld voor g rond ve rwe rv i n g z a l z ijn . De be grotin g vo o r 19 79 za l da a r weer ni e uwe g e lden voor besc h ikb a ar s t e ll e n. Voor 1979 ko mt e r gewoon e e n ni e uwe pot . Ho e g r oo t di e i s za l ons d e ni e uwe b eg roting l e r e n . De op hand e n z ijnd e bez uinig inge n ma k e n de g ro o tt e van d e po t n a tuurlijk wel wa t o n ze k e rd e r ( Ge geve n s d aa r o v e r z ull e n wij zo s po e di g mo ge l i j k publi cer e n)
de Ha venlood s ). Met bijkomende kosten bzt e k e nt dit d a t d e SBL ongeveer 7 ,- / m moet betalen . Ee n pot van 50.000.000,- be tekent dat de SBL d i t j a ar nog ruim 700 h a zo u moeten a a nkop e n . Sa men me t de 700 ha die d e SBL a l in bezit he e ft z ou d a t b et e ke nen d a t d e SBL aan het eind v a n het j a ar a l bij rla e venve e l g r ond in bezit heeft a l s h e t oppervlak van het gel e gebi e d omva t. No ga l ambitieus lijkt dat .
OM HOEVEEL KAN HET GAAN
ver volg op pagina 3 Ee n klei n rekensommetje nog tot s l o t. De pri j s van de grond k a n g es teld wor 2 d e n op 5 ,-/m (volgen s ee n a rtike l in
hier onder> : de bewuste brief (het briefhoofd is ver>kort weer>gege ven )
STICHTING BEHEER LANDBOUWGRONDEN Dagteke ning : 16 augustus 1978 Ons kenme rk: 66 8 0 Onderwerp:
Aan Ge adresseerde
aankopen van gro nd en gebouwen
Zoal s U b e k e n d is , is de Reconstr u ctie wet Midden -Delfland door de State n-Ge ne raal aanvaard en in tussen in werking getreden Als gevo l g hierva n i s op 26 juni 19 7 8 de Reconstruct i ecommissie ge in stallee rd , di e be l as t i s me t d e l e iding e n de uitvoering van de recon s truc ti e v an Mi dde n - De lfl a n d . Ee n be lan g rijk o nde rdce l v a n de r c cons~ ru c tie vo rmt de grondverwerving. Deze gro ndve r we r ving h ee ft be tre kking op h e t gehe le geb.ied van Midden-Del fl a n d , zij he t me t di e n ve rstan de , dat niet ove r al he tzelfde uitgangs p unt g e l d t. Zo zal in he t r ec r e atieve gedeelte (het z gn. g e l e g eb i ed ) a l s me d e in he t Li c k eb aertgebied en in de Foppenpol de r ee n g e ric h te ve rwerving me t prijsbe pali ng op basis van ont e ige ning kun nen pl aa t s vin den e n in h e t overige gedee lt e van Mi dde n - Delfland ee n ver we rving o p basi s van vrij willigheid. Mede op grond v a n de bij de be ha nde ling van de Re construc tiewe t in de Tweede Kame r aa nvaa r de mo ti e d e Bekk e r z al in het recreatieve ged e elt e van Midde n- Delf l a nd de gron d verwerving kunnen geschieden op d e in Sp a a rnwo ude gevo l gde me thode. Deze met hode houd t in d at a an all e e igenaren tegelijkertijd een aanbod word t g e d aa n op basis van prij sa fspraken , die tot stand zijn g e k o me n i n o nderh ande li n g e n tusse n d e S.B . L . en een door de drie l a nd bo uwo r g a n i saties in h e t l e ve n g e r oe p e n onderhande lingsd ele g a t i e , di e n a me n s het me ren dee l van de eigenaren e n gebruike rs in he t g ebi e d o p treed t . In d i en de opzet s l aag t o m in ove r l e g met vertegenwoord igers van e igenare n e n gebrui k e r s o p ko rte t e rmijn een aanbod te doen voor alle t e ve rwe rven gron den e n gebouwen in dit gebied , z ult U in de ge l ege nh e i d word e n ges t e l d tot verkoop over te gaan. De ui t voe rin g v a n de o p d racht h i ertoe is door de betrokken mi ni s t e r s aa n d e S . B. L . op g ed ragen. Op grand van deze opd racht zu ll e n door ons in d e komende periode de n odige activiteite n terzake wo rde n ontplo oid . He t leek ons goed U als grondeigenaar en/ of gebruiker hiervan op de hoogte te stel l e n . Het k o mt ons voo r, dat het voor U met het oo g op Uw bedrijfsvoe ri ng (vo orz over U gro ndge bru i ke r bent) , in v erband met het treffen va n n o odzakelijke maatregelen (zoals het aantrekken van deskundige bij s tand ) e.d. noodzakelijk is om te weten, wat er gaat gebeur e n . U be nt da a r door in staat om - voorzover zulks in het ver l eden al ni e t is geschied - U o p de komende ontwikkelingen voor te bereiden .
-
Namens de
Sti c htin ~
Beheer Landbouwgronden,
de ho ofd inge ni eur-D irecteur voor Landinr i c hting, Grand ,.en Bosbeheer
c-{~ :::s !'--"'j'
~-
- ___ ,_' <-
ir. T. Bieroond
Midden~Delfkrant De paniek die zo hier en daar is ontstaan was n i et nodig geweest. Het had voorkomen kunnen worden als in de brief van de SBL meer moeit e was gedaan om de zaken helder e n vo lledig uiteen te zetten . Maar ook a ls de mensen die een en ander ni e t begrepen ge woon even de telefoon hadden gegrepen en om nadere informatie hadden gevraagd. De nummers stonden in de brief : 070 - 92448 1 toes t el 232 of 152
REDACTIONEEL Het is alweer een tijd geleden dat de vorige Midden- Delfkrant in uw brievenbus rolde. Intussen bent u van de stand van zaken in de reconstructiecommissie op de hoogt gehouden door twee ' Mededelingen uit de Reconstructiecommissie ' , een extra snelle service aan onze leden . Ons vorige nummer telde liefst 20 pagina ' s . Zowel om organisatorische al s om financie le redenen heeft de redactie moeten besluiten om voorlopig de kranten niet dikker te maken dan 16 pagina ' s . Dat betekende voor dit nummer dat een flinke stapel kopij tot de volgende krant blijft liggen (met excuses aan .de inzenders ) . In dit nummer allereerst aandacht aan de SBL- brief die noal wat ongerustheid in het gebied veroorzaakte . Hiernaast een nadere kennismaking met een aantal leden van de reconstructie commissie . Verder in dit nummer o . a . aandacht voor Grasland en twee inzendingen over Waterrecreatie , n . a . v . onze oproep in het vorige nummer .
DE RECONSTRUCTIECOMMISSIE MIDDEN-DELFLAND Op verzoek van de r edactie schreven
leden van de reconstructiecommissie iets over zichzelf, de eigen achtergrond en over de eigen visie op de reconstructie van Midden - Delfland. U zult tevergeefs zoeken naar de visie van de bestuurderen uit de Reconstructiecommissie (burgemeesters , wethouders , enz . ) . Zijn vonden het beter om, vanuit hun verantwoordelijkheid als bestuurder, op dit moment die visie nog niet te moeten geven . Wij hebben daar begrip voor . Hieronder dus alleen de bijdragen van die leden van de reconstructiecommissie , die vanuit een duidelijke belangenbehartiging in die commissie zitten . In willekeurige volgorde .
W Meere Se de rt 1971 door de organisatie Voedingsbonden FNV in geze t in het gebied wa artoe ook Midden- Delf l a nd behoort. I.Jij hopen da t dit gebi ed kan word e n ontwikkeld tot een harmonisch geheel waa rin land - e n tuinbrn·w ene r z ijds en rekr ea ti e anderzijds een eve nwichti g lands chap zull en vo rme n . Wij hopen daartoe ons stee ntj e t e kunnen bijdragen, daa rbij gesteun d do or ee n "1vakke r e " achte rb a n, d ie met kennis van zaken de gehele problematiek t ot op h ede n uitsteke nd he ef t bege l eid.
Gevraagd:
VT.'"i rE np DE RE'CONSTRUC'!'TE
AKTIEVELINGEN
Voordat he t do or ons gesc he tst e landschap zal zijn ontstaan, z ull e n echter wellicht een aantal maatregelen ge nome n worden, d ie vers tr ekkend e gevol gen hebben voor de socia l e omstand i gheden van de autochtone bevo lkin g . Daartoe i s ond er meer een we rkneme r s r ege ling get r offen , die de materiele sc ha de be pe rkt. Wellicht zal de schade echter ni e t beperkt wo rd e n tot het materiele aspek t.
U hebt het kunnen zien, de automatisering is binnengedrongen op het secretariaat . We hebben een adresseerapparaat! Dit betekent een aanzienlijke verlichting . Maar er blijft nog veel te doen bij produktie en verzending van de krant . Ook blijven er ideeen en plannen van zowel de redactie als van het bestuur liggen uit puur tijdgebrek . Graag zouden wij voor wat betreft een aantal organi satorische en praktische zaken kunnen terugvallen op een min of meer vaste kern van aktievelingen die twee of drie avonden per maand (soms meer) beschikbaar zijn om mee te denken , te praten, te schrijven en te werken . Standplaats : Delft of Vlaardingen . Wie?
3
Om van een zo goed mogeli jke soc i a l e bege l e iding verzekerd t e z ijn hebbe n wij via d e Ho of dAfd el in g Sociale Zaken we t e n t e bereiken da t het-Landbouwschap om ee n commiss i e heeft verzocht die de soc ial e begele iding op zich kan neme n. Zitting ku nn en hierin hebben: ee n dri eta l we rkn eme r s uit het be trokken gebied , een afgevaa rdi gde van de SBL en ee n afgevaa rd igde van de HASZ . Zodoende hopen wij de op de weg n aa r een eve nwi ch ti g landschap liggend e sociale voetangels en klemmen zo goed moge lij k on schad e lijk . t e kunnen maken .
P J Sonneveld Zag op 8- 2- 29 he t lev en s li cht op de bo e rd e rij in de Foppenpolder, di e hij si nd s 1958 voor eigen r ek enin g exp loiteer t. Same n met zi jn zoon voert hij een modern me lkv eeho ud e rijb e drijf, me t zg . li gboxe n s t a l len, waar hij, gez i e n de leef- e n we rkomst andi ghed en voor de boe r en z ijn vee , ee n gr oa t voorstan der van is . Is lid van he t CDA/CHU, d~aken van de Nederlands He rvormd e Gemeente in Maas -! l a nd . Ve rd e r vervult hij wat maatschap pe lijke funkties zoals Voorzitter van de Fok- e n Controlevereniging " De lfl a nd Do e l " , 2de Voo r z itter 0 . B. M. te Maa s l and, 2de Voorzitter af d CMC Maasl a nd, Hoofdinge land v an het Hoogheemr aad schap De lfland . Als lid van de Holl andsch e Maatschap pij van La ndbouw vertegenwoordigt hi j deze organisatie in de Reconstructie comm i ss i e , a l s ee n van de dri e leden aangewezen door de l andb ouwor ga n isaties.
VISIE OP DE RECONSTRUCTIE Bij de r eco n s tructi e zal de l and bouw op d e ee r s~e p l aats mo e t en staa n . Same n me t de Natuur en LandschJp en Rekreatie organisati es mo e t e n e r wegen te vind en z ijn om mod e rn e rundv eeho ude rij op een voldoend grat e sc haal mogelijk te maken , waar de M-D- boer met plezier z ijn bedrijf ka n ujtoefe ne n. Da t i s de bes t e buffer om de buffer zone open t e houden (het hoofddoel va n de reconstructie),
lJ van Woer den
Is 44 j aar , veehoud e r, ( een ge dee lt e van zijn vee s t aa t op het gei llust r ee rd e Mid den - Delfland briefpapie r) e n z it voo r de Ch ri s t e lij ke Boeren e n Tuinders Bond in de commiss i e . Hij zit in diverse besturen van landbouw- en zuive l or gani sa ti es. Was deel n eme r van de gesp r eksg r oep " Sch i pl u i den " ove r Midden- Delfland , tevens bij de in sp raak ove r het voor ontwe rp st r eekp l a n Zuid - Hol l a nd Wes t en de No t a Landelijke Gebieden betrokk en . Woo nachtig in ' t Woudt.
VlSIE OP DE RECONSTRUCTIE Hij hoopt dat de Recon structiecommissi e op ko rt e t e r mij n ee n voor al l e parti j en aanvaa rdb aa r plan maakt , waa rmee e r een spoedi g ei nd e komt aan de onzeke rh eden we l k~ voo r al de ag r arische bevolking a l meer dan 10 jaar hove n he t hoo fd hangen.
4 2e jaargang no. 4 , september 1978 RECONSTRUCTIE COMMISSIE (vervolg)
J SWar> t
Weet als geboren en getogen Amster dammer wat he t wonen in ee n di cht be volkte stad met weinig rekre a tiemo ge lijkhede n betekent . Na verschillende funkti es in de reis bureauwereld te he bb e n vervuld en daard oor vele jaren bij het vrijetijds- e n vakant i egebeuren van velen betrokken t e zijn geweest trad hij in 1956 als sek r e taris in di e n s t van he t Werkcomit e Natuurbehoud e n Recreatie , de voorloper van de Sti c hting Recreatie. In 1958 kwam de Stichting Recreatie t ot stand e n we rd hij beno emd tot directeur. Deze door CRM gesub s idi eer-de s ti c hting hee ft zic h ten do e l ges t e ld ee n co nta c t centrum t e zijn voor de ope nlu c htrec r ea ti e t e r bevorderin g v a n ee n goe d leefmilieu . Dat hi e rbij he t b e l ang van d e me ns voorop s taa t i s een duid e lijke zaak. Zorg voor de instandhouding yan wat ons r es t aa n natuur en landscha p i s hi e rvan ee n wezenlijk ond e rd ee l . On gevee r zes tig particulier e nationa l e instellingen en ee n aant a l ove rh eids instanti es vormen t ezamen dit samenwer kingsorga an, dat doo r de Rijksoverheid wordt beschouwd a ls de gesp r ekspa rtne r in de particuli e re sec t or op he t gebied va n de ope nluchtrecreatie .
VISIE OP DE RECONSTRUC'J'IE De li gg ing van Midden - Delfland in dit zo overbevolkte dee l van on s l a nd maakt ee n di sc uss ie ov e r de vr aag of e n in welke omvang r ec reati e hi e r mo e t worden bevorderd wellicht overbodig. De be hoef t e en het gemi s aa n d ic htbij ge l ege n e n gemakke lijk bereikbare r ec r ea ti emo ge lijkh e de n i s hi e r zo groat e n oa k zo onderkend dat a ll ee n maar ges tr eef d mo e t worden naa r ee n zo ~ n e l e n optimaal mog e lijke ontwikkeling va n Midden - Delfland. Dat hierbij me t a nd e r e belangen r ekening gehouden za l moe t e n wo rd e n ~s ee n duid e lijk e zaak . Natuur- en l a ndschap , oak he t l a ndschap dat t o t s t a nd is gekome n door de aa nd acht e n zo r g van onze ag r arisch e bevolking, vormen het onm isbare deco r voor de r ec r ea ti e van ons a ll e n; voor het zo grate gemis van velen aan ru s t, gr oene ruimt e e n f ri sse lucht . Het moet hierbij niet gaan om de aa nl eg van grat e dure uit s luit e nd voo r de r ecreat i e bes t emd e voorzieningen waa rmee gewoonlijk vele miljo e ne n guld e n s gemoeid z ijn voor d e aankoop van grand e n. Wel clie nt c e ntr aa l t e s t aa n het me dege bruik van he t ge he l e gebie d. Me dege bruik, waarmee a ll e be lan ghebbe nd en r eke ning z ull e n moe t e n houden. In Midd e n-De lfl a nd za l he t niet moge n gaa n om het veiligstell e n va n ee n stuk(je) e igenbelang, ma a r om een zaak v a n de gemee n s c hap. Goed e wi l e n beslurtvaardigheid di e ne n haag ge noteerd te staan.
Dit veelal t egen de zin van de boer zelf in, e n daarnaast oak met nadelige effek ten voor natuur en landschap. Geboren in he t oosten des land s , daar In sommige delen van ons land kun je waar de Rijn ons l and binnenkomt , op zelfs al stellen dat de wei landen 2 1-6- 52 . (D e kno op om de Recon s tru c ti e bouwlanden zijn geworde n waar in commissie in t e ste ll en werd dan oak plaats van karen gras wordt verbouwd . op zi jn verjaardag doo r gehakt) Woont In Midden-D elfland is het gelukkig s ind s augu s tu s 1969 in Delft om t e nag niet zo ver . stude r e n voo r civ i e l inge ni e ur (plano - Er zal gestreefd moeten worden naar l oog) . Heef t z ijn s tudi e ee n aa nt a l een " aangepaste" bedrijfsvoering. malen onderbroken . Eenmaa l was dat om, Hierbij kunnen beheersvergoedingen onsame n met anderen (We rkgroe p Midden dersteunend helpen, maar deze zij n Delfland Delft/Planwinkel Delft), de niet meer dan een lapmiddel; bedrijvorige in s pr aakpro cedur e v oo r t e beve n zullen zelfstand ig rendabel moeten r e id e n, uit t e we rk en en uit te voe r en. kunnen draaien. Voor dat laat s t e was hij ee n tijd lang in di e nst bij de Pr ovin c i a l e Raad voo r Midden-Delfland zal plaats moeten gaan bieden aan all e typen landschap , de Ruimtelijke Ordening . Na deze pro oa k aan natuurr e servaten, zelfs a ls cedur e was hij oak na uw be tr okke n bij deze ontoegankelijk zijn . de oprichting van de Midden- Delfland De kernen vocr de natuurreservaten in Vereniging, waarvan hij nu oak he t gebied zijn da n na tuurlij k de bes tuur s lid i s . ee nd ekooien en de Vlietlanden . Naas t z ijn s tudi e werkt hij oak bij de TH Delft , waa r hij oa studenten be- De Foppenpolder tot slot . ge l e id bij p r ojekten over Midden -Delf - Als dez e ond e r water geze t gaat worden dan alleen a ls e r oak beschermende l a nd. Zijn do e l daarbij is de studenmaatregelen voor de Vlietlanden genat e n zo danig te la t e n werken dat hun men worden; de Booner- en Midden Vliet r es ultaten oak bruikbaar z ijn voor dienen voor de watersport afgesloten Midd e n-Delfland . te worden. Was oak nauw betrokken bij de Samenwerken de Mili e uwerkgroepen MiddenDe lfl a nd, waar hij voor a l procedureel en organisatorisch werk deed. (; "j " K;~; ··· · .... .. .. ... ... .. . .. ... ... .
J G M Peet
VISIE OP DE RECONSTRUCTIE Gezien het grate aantal belangen dat met de recon s tru c tie va n Midden-Delfl and gemoeid is za l er in M-D zodanig gewerkt mo e t en worden da t de ze zich al l e in het uit e indelijke resu ltaat terug kunnen vinden. En dat mag dan niet op z o ' n ma nier gebe ur e n dat e lk z ijn eige n stukje grand heeft gekrege n waarop alleen aan hem gedacht is . De Reconst ru ctiecommissie za l dan oak ruimt e moeten bie de n aan di r ekt ove r l eg tussen de direkt belanghebbend en in ~ n om he t ge bi e d, e n za l met de r es ult a t e n da a rva n terdege r e kening moeten houd e n.
F P Jins
••••
0
0
0
•••
0
••
0
•
Ee n bu ffe r zo ne als lidden-Delfland kan al l ee n maar bes taan a ls deze eko nomis ch e n maa ts chapp e lijk "r e ndabel" is. Da t ge lclt voor di e delen di e rekreati ef worden inge richt, maar oak voo r het ag rarisch e ge dee lte . De ag r a ris ch e bedrijven dienen rendabe l te z ijn, maar da t betekent ni e t dat zij s t eeds intensiever moeten gaan werken, iets waa rt oe zij eigenlijk ge dwo nge n wo rd e n door makro - ekonomische omstandigheden .
0
.
0
0
•
•
0
•
•
••••
0
0
0
••••
Uit Den Hoorn. Zit in de Reco nstruc ti e Commissie namens de L . T.B. Tuinder .
VISIE OP DE RECONSTRUCTIE Vanuit z ijn achtergrond za l hij prober eo er het be ste vo or de agrariers uit te halen. Hij zit er als voorvec ht e r van he t agra ri sch belang . Uiteraard kun je da arbij de ogen niet sluiten voor de ande r e belangen . Hij vo e lt zich in zij n werk gesterkt door de woorden die de Minis t e r van V~lkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening sprak bij de ins t allatie van de Recons tructi e Commissie en waarin hij de agrarische belangen°primair stelde.
Zit namens de partic uli e r e na tuurbe s chermingsorg a ni saties in de Recons tru c tie Commissie. 1-lerkt a ls inspec t e ur voor Zuid-Holland en Zee land voor de Vereniging tot Be houd van Natuurmonume nt e n in Nederland . I s va n ori gi ne bioloog
VISIE OP DE RECONSTRUCTIE
•••
I !
Midden~Delfkrant
.5 ruiter, Klokjesgentiaan, Blauwe knoop en vele soort en wilde orchideeen de meest opmerkelijke waren. Vroeger waren deze bloemrijke blauwgraslanden zeer talrijk. We treffen ze nu haast alleen nog in natuurgebieden aan (Vlietlanden) . TEGENWOORDIG
Gras en grasland
We noemen een grasland vaak een Weiland maar het kan ook een hooiland zijn. En dat maakt verschil, zowel voor de boer als voor de natuurliefhebber. Over deze verschillen gaat dit artikeltjP.. Het grootste deel van Midden-Delfland bestaat uit grasland, uit weiden en hooilanden dus. Een weide dient voor de beweiding met vee, een hooiland voor de hooibouw, hoewel deze ook tijdelijk beweid kan worden. Graslanden z ijn bijna altijd kunst matig, zij z ijn door de mens gemaakt en onderhouden . Zou er niet beweid of gehooid worden, dan zou langzamer · hand een begroeiing met bomen en struiken ontstaan. Natuur l ij ke graslanden kennen W~J eigenlijk alleen in de duinen, de kwelders en de uiterwaarden . Deze konden zich door zeewind, zout wa t er of ijsgang niet tot bos ontwikkelen . VROEGER V66r de kuns tme st -p er iode werden de ve r af liggend e landerijen gebruikt als hoo il and. Ret hooi diende als voer voor het vee in de winter. De veewe iden werden bemest met de in de stal verzamelde mes t en gie r. Op een andere manier was er niet aan mest te komen. Dit betekende dat de dichtsbijzijnde veewe iden vruchtbaarder werden ge maakt ten kos t e van de verderliggende hooilanden, die eenmaal per jaar in de nazomer werden gehooid en nooit
bemest. De voedselarme hooiland en werd en ' schraal l anden ' of 'bl auwgraslanden ' genoemd. Ze hadden een b l auwe tint door de aanwez i gheid van Pij pestroo t je en sommige Zeggen . Ze bevatten een ongekende rij kdom aan wilde plant en, waarvan Spaanse
Sinds de invoering van kunstmest kan elk stukje land vruchtbaar worden gemaakt. Je hoeft het onderscheid tussen veeweide en hooiland niet meer zo strak door te voeren . Tegenwoordig wordt het gras vroeger in het jaar gemaaid, dan is het voor het vee aantrekkelijker . Jonger gras kun je ook beter inkuilen, iets wat meer en meer gebeurt. Daa~:om wordt · het land al heel vroeg in het jaar bemest. In maart rijden de gierkarren en wordt er kunstmest gestrooid , dan kan er eind mei al gemaaid worden. De grassen krijgen een voorsprong op de andere planten . Dat is voor de boer een voordeel . Voor de flora natuurlijk niet. Ret gebeurt bijna nooit meer dat een grasland alleen als hooiland wordt gebruikt. Soms eerst als hooiland , waarna het beweid wordt. Soms ook andersom. Wanneer er veel mest wordt gebruik t zullen de planten van voedselarme milieus, o.a . Pij pestrootje, Schapegras (Fijn zwenkgras), Trilgras en de overige plant en van het blauwgrasland geen kan sen krijgen . Vooral snelgroeiende gr assen van voeasel ri jke bodems, zoals Engels ra a igras, worden bevoordeeld. Ook Reemdgr as is een gras van zwaar bemeste weilanden . DE BOER EN ZIJN GRASLAND De boer kan gr ote invloed uitoef enen op de samens telling van de grasmat en hij doet dat ook door maatregelen te nemen die de gr oei van produktieve grassen bevorde ren. Ret hoogst gewaard ee rd wordt Engels raaigr as , dat in de goede wei den ove r heers t. Er zijn twee t ypen: het weidetype, dat tr aag is met het vormen van bloeistengels en het hooitype, dat vee l gemakkelijker doorschie t.
6 2e jaargang no . 4, september 1978
Andere door de veehouder hoog ge waardeerde grassen zijn Timotheegras, het Ruw beemdgras en het Ve ldbeemdgras. Deze laatste soort komt vooral in natte weilanden voor. 0ok Beemdlangbloem wordt hoog gewaardeerd, maar deze soort komt alleen op de beste kleigronden voor. Daarnaast zijn er een aantal grassoorten juist helemaal niet gewenst, zeals het Tuintjesgras, dat ook in een weiland als onkruid beschouwd wordt. Andere probleemgrassen zijn ~i tbol, Ceknikte vossestaart, Bunt en Zachte dravik. Ook de meeste kruiden zijn als veevoeder minder ge,.,ens t . De Boter bloemen, die in het voorjaar sommige weilanden zo'n fleurig aanzien kunnen geven, zijn voor het vee min of meer giftig. Paardebloemen en Weegbree worden wel gegete n, maar de boer heeft er toch liever gr as voor in de plaats, omdat hij daarmee e<>n veel grotere voedselproduk ti e bereikt. Klaver daarentegen is juist wel een erg gewenste voedselplant, vooral ook omdat daardoor stikstof in de grond wordt gebracht. Op de tegenwoordige, voedselrijke weidegronden voelt deze plant zich echter niet erg meer thuis. Er is veel kennis van zaken nodig om van een grasland de maximale hoeveel heid veevoeder te halen. Beheersing van de waterstand en een juiste bemesting zijn er helangrijk. Te welige groei van onkruiden en andere kruiden moet op het juiste ogenblik worden ingeperkt. Ret maaien en beweiden moet zodanig gebe uren dat het gras ook bij droog weer goed door groei t. Bij nat weer moet vooral veel aandacht besteed worden aan de gr asmat. Die kan dan namelijk gemakke lijk worden v e rtrapt door het vee of stukgereden met een van de werktuigen. Op dergelijke be schadigde plaatsen schieten meestal s nel aller l ei ongewenste planten op.
(te veel maaien in verhouding tot de het minst getroffen, bijv. Madeliefje bemesting en de groeisnelheid), en Heegbree. rampzalige veranderingen van de grond- . In de veeweide hebben de door het vee waterstand (opzettelijk of onopzetteversmade onkruiden nog de beste overlijk), onjuiste verzorging van de levingskansen, bijv . Scherpe botergrond en het gewas (foutief bemesten, bloem, Schapenzuring en distels, inzaaien, bewerken, enzovoort), vooral de Kale jonker zien we veel in verzilting van het bodemwater. weilanden . Verontreiniging van de atmosfeer, enz. Veel hangt af van welk vee en hoeveel vee een grasland ·beweidt. Schapen vreten het gras veel korter MAAIEN EN BEGRAZEN af dan koeien . Geiten vreten vrijwel alle soorten kruiden. Schapen zijn Zowel bij het maaien met de maaima-· ook niet kieskeurig . Koeien en machine of zeis a ls bij het begrazen panrden gr a zen selectief. Varkens door vee komt het erop neer, dat het vernietigen plaatselijk de vegetatie plantendek bovengronds wordt afgevolkomen; ook paarden vertrappen veel . sneden. Maaien en begrazen lijken erg Ook hangt er veel af van een goed op elkaar . De overeenkomst komt tot doordachte ' rantsoenbeweiding'; dus uiting in de manier van het groeien of er op het juiste moment gewisseld der grassen . Die doen dat door middel en of de percelen voldoende kunnen van 'uitstoe ling'. Door het gras kort worden afgesloten voor het vee. Ret te houden wordt het in de breedte maakt bovendien heel wat uit, of de uit groeien e rvan bevorderd. Als er wei wordt gebruikt voor het weiden vee in de weide loopt wordt het gras van slachtvee, jong melkvee dan wel continu kort gehouden en er ontstaat van ouder melkvee . Ret kostbare vol een dichte zode. De groei van weide wassen melkvee zal immers eerder op bloemen wordt er zeer door benadeeld. stal worden gezet en later in de wei Soorten met liggende bladeren worden verschijnen, zodat het gras geduren-
VERSTORINGEN Wie de gave grasmatten in het weidegebied bekijkt, beseft nauwelijks, wat er aan toezicht en aan verzorging nodig was en is om ze in stand te houden. We hebben daarbij nog niet e en s gewezen op tal van z i ekten en plagen die de grascu ltuur bedreigen. Ondanks regelmatig onderzoek kunnen hier en daar plotseling schadelijke bacterien en virussoorten het gras aantasten. Ondanks de moderne bestrij dingsmiddelen en -methoden is er telkens weer ergens een explosie van schadelijke dieren. Wie \vel eens een 'meikeverjaar' of een 'veldmuize njaar' in een polder heeft meegemaakt, weet in hoe korte tijd een stevige grasmat kan veranderen in e en losgeknaagd, verdord dek. Ook de mens kan het 'natuurl ij ke evenwicht ' ruwweg verstoren uit domheid, onverschilligheid of winst bejag . Storend werken: de overbeweiding (te veel vee per oppervtakte- eenheid), de uitputting van de g r ond ~ door roofbouw
I II III IV V VI VII
Bevertjes of Trilgras Reukgras een Dr avik Timotheegras Mannagr as flitbol een Struisgras
IUust ratie uit : De Bonte Wei door Jac . P. Thijsse , Verkade , Zaandam 1911
Midden-Delfkrant
7
,.,..
de het hele .. interseizoen me t rust gelaten wordt. In een hooiland waar een of t weemaa l per j aar wordt gehooid is de situatie heel and ers . De 'uitstoeling' van het gras is veel mind er dan in de veeweide en laat voldoende ruimte voor andere planten. Veel van deze planten zijn in staat om de tach rigoureuze ingreep van het maaien te doo rstaan. Dat hangt af van de tijd waarin dit gebeurt. Een late plant die pas in augustus bloeit, zoals de Enge lwortel, is er bij gebaa t als er vroeg in het j aar (e ind mei, begin juni) wordt gemaaid; een vroege plant, zoa ls het Fl uitekruid of de Rie torchis kan bij . iets l ater maai en z ijn zaden en voedsel voor het volgend j aar al gevormd hebben. Verschillen in maai tijd hebb en een verschil in begroe iing t o t gevolg. Maar dan moet op een plaats wel elk jaar een vaste tijd in acht worden genomen! Oak het geb ruik van hooiland a ls ' hooiwei land' waar voor of na de hooioogst wordt ' voorb eweid ' of 'nabeweid' is van inv loed op de
I II III IV V VI VII VIII IX
plantengroei van het grasland. Al s een boer zijn hooil and niet bemPs t, maar we l maait en het maaisel afvoe rt, dan neemt hij elke keer wat van het voedsel, dat de planten uit de grand opnamen en voor hun groe i gebruikten, weg van het l and. Door regelma t ig te maaien maak je de grand voedselarmer. In on s overbemeste landj e wil dit zeggen: natuurl i jker. Als bovendien elk jaar een- of tweemaal, telkens in deze lfde tijd, wordt gemaaid, dan z ijn het steeds deze lfde planten die in hetzelfde groeistadium worden meegenomen. Zulke landeri jen kunnen op den duur zee r bloemrijk worden . De ' blauwgr aslanden ', met een weelde aan Klokjesgentianen, Beenbr eek , Spaans e ruit er en orchideetjes waren er vroeger een voorbee ld van. Ui t er aard zal een boer, om veel hooi voor z ijn bee s t en te kunnen oogsten, zijn hooiland lieve r bemes ten. Dan kan hij het oak vaker per seizoen maaien. Maar dan i s er van een rij ke bloemenpracht geen sprake meer .
K:r>opaar Veldbeemdgr as Veenreukgras Beemdlangbloem K:r>uipertje of Mui zeger st Kamgras Frans raai gr as Engels r aai gras Grote vossestaar t
(Diverse namen zijn aangepas t aan de huidige nomenclatuur)
PLANTENGROE I Vroeger mo e ten de hooilanden een zee van de prachtigste bloemen z ijn gewees t . In het Verkadeal bum 'De bonte wei' van Dr . Jac.P. Thij sse worden ze beschreven. Bijna al l es van die pracht is verloren gegaan. Onze gras landen behor en in botanisch opzicht t o t de zwaarst getroffen gebieden. Maatschappelijke krachten dwongen de boeren hun produktie op te vo eren. Dat kon a ll een door schaa l vergroting, bemesting en ontwatering . Daarbij ver ge leken i s de chemische bes trijding van zogenaamde 'onkruid en' in het gras land nie t eens de belangrijkste oorzaak . Maar al de ze invloeden bleken funest voor veel pl anten die aan deze factoren ni e t war en aangepast. Bijna overal vertonen grasl and en een en hetzelfde bee ld. Tussen he t Engels r aai gr as en Beemdgras groeit de Witte klaver en op sommige plekken t evens de Paardebloem, de Scherpe boterbloem, de Gewone hoo rnbloem, de Ve ld zuring, de Sma ll e weegbree en dikwijl s het Rond sd r af. Dic ht bij damhekken, waar veel gelopen wordt, kunnen de pla tt e rozetten van de Grote weegbree s r 3an. Daartussen groe it oak de Schijfkamil le, een kamillesoort zonder witte straalbloempjes. Oak Kweekgr as en als het wat vo chtiger i s Kruipende boterbloem kunnen er in de buurt groeien. Waar de beweiding iets mind er is kan de Rode klaver massaa l groeien. · Tach zijn er nag wel weilanden t e vinden waarin iet s meer groeit dan de ' overa l groeiers '. Op sommi ge plaatsen komt Bi ggekruid voor, ee n ge l e , paardebloemachtige composie t, echter me t een vertak te bloemsteel. Als het wei l and i e t s voc hti ger i s , bijv . langs de slootkant en , z ijn de Kruipende bot erbl oem en de Pinksterb l oem vrij veel voorkomende pl ant en. Soms wo rd en ze ve r geze ld van Speenkruid . Laag bij het wate r gro eit op s ti kstofrijke plekjes de Blaartrekkende boterbloem. Wei l and en di e ech t dr assig z ijn kunnen in het voo rj aar mooi begroeid zij n met Dotterbloemen, Pinkster bloemen en (voo r a l waar het venig i s) oak Ech t e ko ekoeksb loemen en Rate l aar s . De weiden geven, als er bovendien nag Moerasro l k l avers , Kale jonker s , Bo t erbl oemen, Ereprij s j es en Ve ld zuring in s t aan , van van ap ril tot ver in juni een pracht ige aanblik . J e vindt ze tengevolge van de allerwege uitgevoerde ontwate r ing ni et zoveel mee r. Hoog sten s in l age st r oken l a ng s dijkj es en op sommige we itj es in de pl assengebieden. Ze vormen een laatste r estant van een flora , di e vroeger erg veel voorkwam.
bronnen : AP. & G. den Hoed, Weiden en Hooilanden, Amsterdam 1972 . Wim Schroevers en Jan den He ;~gst, Plantenr ijk, Amster dam 1978 . Landelijk Nede r land, Amster dam 197 7.
8 2e jaargang no. 4, september 197 8
Gras land
•
1n
Midden-Delfland
In een va~ige Midden -Delfk~ant stand een a~tikel a ve~ de weidevagels in Mi dden- Del f land . De gegevens hie ~vaa~ wa~en gehaald uit het ~appa~t ' Na t uu ~ in Mi dden- Delfland ' . Vaa~ wat bet~eft he t g~asland is dit ~appa ~ t veel minde ~ uitgeb~eid en wa~dt v e ~ezen naa~ de s tudie : ' Een v egatatieka~ te ~ing van het natuu~bauw p~aj ect in Midden - Delfland ' (1974 ). In dit rapport worden een aantal gebiedjes ('blokken') in MiddenDelfland met elkaar ver ge l eken voor wat betreft hun florist i s c he waarden, dus wat be tr e ft hun plantengroei, zowel de pl antengro e i in de sloot, langs de slootkant als de gras l a nd e n zelf. Daa r we het hi e r vooral over de graslanden willen hebben zull e n we de gegevens over sloot - e n oeve rplanten in de toekomst in apar t e a rtikelen wat uitgebreid er behand ele n . Nu dus over he t grasl a nd ond e r zoek . waa rd ering Over de waarder i ng van open gr a slandgebieden i s eigenlijk weinig of ni e t s bekend . Echter, g r ~e ~ariatie in pl a ntengro e i b i nne n ee n 'bl ok ' (intern), zowel als gr a t e v e r schi ll e n
in plantengro e i tus sen in elkaars nabijheid ge legen 'blokken ' (extern) is biologisch van grate waarde en wordt oak voor de natuurbeleving van r ec reanten als belangrijk gezien. De criteria waarover een waardering van grasland kan worden uitgesproken zi jn: I. interne s tandpl aa tsvariatie 2 . cultuurdruk 3. floristi sche aspecten. interne standplaatsvariatie Verschillen in vochtigheidsgraad van de bodem leveren vaak duid e lijke verschillen in plantengro e i . Zo komt in nat grasland b.v. veel Mannagras en Fioringras voor. In minder nat l and veel Engels r aaigras, Ruw beemdgr a s en Geknikte vossestaart. Naast verschillen in vochtigheid - kunne n oak verschillen i n s amenst e l ling van de bod~m tot variatie in de plant e ngroei leiden. Deze verschillen worden ' standplaatsv a riati e ' genoemd . Uit het onderzoek blijkt, dat in de gr asma t van een aantal 'blokke n' een zee r grilli g 'voch tpatro on' aanwezig is. Dit wordt voor een groat deel
l i nks : O~chi s , ~echt s : Kale f at a ' s: F~ed He ss
j anke ~
veroor zaakt door verschillen in hoogteligging o.a . door de aanwe zig heid van kreekr uggen die du i delijk hager liggen dan het veenland . Blok 8 (zie kaartje) valt op door de aanwezigheid van veel wisselend vochtig grasland veroorzaakt door de verhouding en aard van k l ei en veenbestanddelen in de bodem. Blok 10 spr i ngt eruit door het lage percentage nat grasland. Er worden in het onde r zoekgebied ach t vochtk l assen onderscheiden met de volge nde oppervlakte percentages: iets droog 0,1 % iets droog - voldoende 0,2 % vo ldoende 8,- % vochtig 15,- % iets nat 57, - % nat 19,- % zee r nat 0,2 % wisselvochtig 0,5 % cultuurdruk Bemesting, gebruik en verpl eg ing van grasland z ijn van grate invloed op de samenstelling van het plantendek. Deze cultuurmaatregelen vatten we samen onder het begrip ' cultuurdruk '. De cultuurdruk. wordt in hoofdzaak
1
Midden·Delfkrant gerneten naar de aanwezighei d van vier soorten planten: Engels raaigras, Tirnotheegras, Ruw beerndgr-as en Beemdlangbloem. Veel van deze soorten betekent een grate cultuurdruk . Engels ra aigras wordt sterk bevorderd door intensieve beweiding . Grasland waarop mornenteel een grate cultuurdruk ligt heeft lange tijd nodig om weer tot hogere organisatiegraad en grotere floristische waarde te kornen . Vooral in de blokken 3, 4 en 10 is de cultuurdruk hoog . Er worden in het onderzoekgebied vijf cultuurdrukklassen onderscheiden met de volgende oppervlakteper centages : veel cultuurdruk II % vrij veel cu ltuurdruk 45 % matige cultuurdruk 37 % vrij weinig cultuurdruk 6 % weinig cultuurdruk I % floristische aspecten Alhoewel veel grasland in MiddenDelfland een betrekkelijk eenvoudige botanische samenstelling heeft, zijn er naast ver schillen in begroeiing door verschillen in vochtigheid en varianten die verschil in cultuurdruk laten zien, nag verschillen in wat 'floristische aspecten ' genoemd wordt. Dit kan b.v. inhouden de aanwezigheid van restanten van groepen plantensoorten die bij een gericht beheer weer tot ontwikkeling gebracht kunnen worden. In andere gevallen betreft het alleen floristisch aanzien door verschil in aanwezige bloemen, de visuele variatie dus, b.v . het voorkomen van Boterbloemen en Paardeb loemen die wanneer ze bloeien een hele wei kunnen kleuren. Blok 2 komt wat dit betreft goed uit de bus . Tabel In bijgaande tabel z~Jn de result aten van de waardering naas t elkaar geze t . Een hoog cijfer geef t een hoge waardering aan. Een hcge interne standplaatsvariatie wordt als voorwaarde gezien voor het verkrijgen van een grate variat ie in plantengroei. Rierom is dit aspect gewaardeerd van 1-10. Veel cultuurdruk werd met een I gewaardeerd, weinig met een 5. Blokken met veel floristische aspecten we rden met een 5 gewaardeerd, andere lager . Samen met de resultaten van het slootkantonderzoek en de gegevens over plantengroei in de sloot en de slootwaterkwaliteit komen de blokken 2 en II zeer hoog in de totale waardering, vooral door grate standplaatsvariatie en goede sloot vegetaties. Ret grasland buiten de vermelde blokken is slechts wei nig onderzocht. Ret valt aan te nemen dat elders het plantendek een overeenkomstige sarnenstelling heeft . Uit o . a. de hoogte verschillen in de bodem (geomorfologie) en de samenstelling van de bodem is af te leiden hoe de samenstelling en variati e van het grasland ongeveer moet zijn .
9
conclusie Door landbouwcultuurmaatregelen in dit gebied moet een grate vervlakking en verarming van floristische rijkdom hebben plaatsgevonden . Maar er zijn wel voorwaarden aanwezig o.a . de geomo rfologische en bodemkundige variatie, die potentieel het graslandgebied van Midden- Delfland zeer waardevol maken. En dan hebben we na g niet eens gesproken over de landschappelijke
bloknurrnner standplaatsvariatie cultuurdruk floristische aspecten
waarde van het grasland in MiddenDelfland.
bronnen : Natuur Midden- Delfland, Provinciale Planologische Dienst · Zuid- Holland en Staatsbosbeheer ZuidHolland, Den- Haag 1976 Een vegetatiekartering van het natuurbouwobject in Midden- Delfland, H. H. de Gooijer, C. A. B. O. , Wageningen 1974
2
3
4
5
6
7
8
9 10 II 12 13
4 10 5 3 2 5
8 I 3
8 2 3
6
6 3 2
4
6 10
3 2
2 3 I
4
5
3 3
I 3
4
2 10 3 I 3
II 18 12 13 12 II
9
6
9 10 17
7 16
I
3
4
I
' Blokken ' Graslandkartering Midden- Delfland
,.../\ I
2 3 4 5 6
7 8 9 10 II
12 13
,.../,
Aalkeet-Bu i tenpolder noord-west <,/ \,.r· \ Rolierhoekse Polder west \ \ _r; · · II i Zou~eveense Polder zu~d -west \ ' i DELFT Rol~erhoekse Polder oost \ ', _ Polder Noord - Kethel zuid- west ,,/' ~-· ~:._ _ - - -~~ 1 0 \ f>CRIPLUIDliN -·I 3 \_- --II 7'd em zu~'d -o?st 1 ~dem oost m~dden ___ , "1-\\.., 9 \ idem noord-oost , -- _/ 1Zv' Akkerdijksche Polder zuid / ( Akkerdijksche Polder noord : ~- ~ '-, gedeelte Lage Abtwoudsche i_ ~ Polder '-·, 3 ~ \,---Zouteveense Polder noord-oost ·\ ,/'(_MAASLAND 2 ----·,. Kerkpolder zuid-west \ \ j . / SCRIEDAM
t:J
'r0'
:6 ,·
__r;;...\}_'1J \
·,
/~
·f
·,,_\ V />
MAASSLUIS
1
/
/
VLAARD I NGEN
(/
·,
'{.
. ., . . . .
l--1 ·'· S~;
Natuurbouw
De titel van het rapport waaruit we de gegevens noor nevenstaand artikel putten luidt :' Een vegetatiekartering van het natuurbouwobject in Midden Delfland '. Wat is dat, 'natuurbouw ' . Het rapport zelf geeft er geen omsc~rijving van, maar het komt er op neer dat in een natuurbouwgebied door het nemen van beheersmaatregelen of juist door het nalaten ervan, gestreefd wor•dt vrijwel verloren gegane of nieuwe biologische waarden · te bevorderen . Vooral wordt getracht de biologische variatie en differentiatie te doen toenemen . Dit kan b . v . door al bestaande verschillen in plantengroei te versterkgn door beheersmaatregelen . Jiet rapport geeft wel voorbeelden :
I
- ~et loskoppelen van de waterbeheersing van het omliggende gebied om het voedselrijker worden van het slootwater tegen t e gaan of terug te dringen; - het toepassen van verschillende waterregimes, b . v . 1. zomer en winter hoog slootwaterpeil 2. zomer en winter laag slootwaterpeil 3. zomers laag en ' s winters hoog slootwaterpeil; - ook verschraling van de vruchtbaarheidstoestand van de grand door geen of minder kunstmest te strooien, het vee minder krachtvoer te geven en · het vee ' s winters vooral te voeren met van het schrale land verkregen hooi; - natte graslanden kunnen bestemd worden voor uitsluitend hooilandgebruik; - in meer droge gedeelten kan beweiding plaatsvinden . om de bedrijfvoering niet te zeer te beperken en om de overzichtelijkheid voor de recreant te bevorderen denkt men daarbij aan een niet te kleinschalig geheel , aldus het rapport .
I
10
2e jaargang no. 4, september 1978 -
Landbouwspaarder betaalt
Zoals in de vor i ge Midden- De lfkr an t bes ch r even is, worden volgens de brochure "Re t Dilemma van de Na tionale Land schaps pa rk en " I) de boeren e n de natuurb esche rmers door de ove rheid teg en e lkaa r uit ge speeld. In feite zo uden ze jui s t dezelfde belangen hebben. Oak de rel a ti e no t a lij kt mede bedoeld ter versterking van de landbouwkundige ontwikke lingen buiten de Nationale Landsch aps parke n, omdat deze nota me t voo rrang drei g t t e worden toege past in "gebieden waar ruilv e rkav e lingen dr eigen t e s t ag n e ren~ Ook de wijze van financierin g van de NLP'en (b eheer sve rgo eding e n) zou volgens de brochure een beves tiging z ijn van he t huidi ge landb ouwbe l e id: na tuur- en landschapsaantasting moet en als milieuve rvuiling worden besc houwd, waarvoor he t ministerie van milieuhygiene het be ru ch t e principe "de vervuiler betaalt " hant ee rt. Bij het ministerie van l andbouw gaa t die vlieger ni e t op, want juist diegene die nat uur en l a ndscha p wil sparen, moe t daarvoor betalen. De conc lu sie dringt zich op dat de relatienota e n de NLP-nota geen enkel e positieve invloed hebbe n op het beleid in gebieden di e niet onder deze nota ' s va ll e n. De schr ij vers va n de brochure vragen zich a f of he t eige nlijk wel mogelijk is om bepaalde stuk ke n landelijk gebied veilig t e stel l e n voor bedre igende ontwikke l i nge n. Behalve dat slechts ee n deel va n de NLP'n s trikt r ese rv aat wordt e n voor de r es t gewoon l andb ouwgebie d blijft, zal b.v . de r ec r ea ti edruk op de ze gebiede n door de versneld voo rt schrijdend e aftakeling van het ove ri ge l andelijke gebied to e nemen. Oak zullen de pr ijsve r sc hill e n tuss e n produkten van een kl ass i ek bedrijf in ee n land -
schapspark en ee n groots chalig modern bedrijf steeds grater worden, zodat de vergoedingen aan de boeren in de NLP'n doorlopend bijgesteld moe t e n worden . o'verheidsbezuinigingen kunnen dan katastrof aa l worden. DILEMMA Oak hier i s weer het dil emma van de NLP 'n zichtbaar: of grate geb i eden re se rver e n waar tach plaats is voor allerlei schadelijke ontwikkelingen of kleine gebi ede n die wel strikt beschermd kunnen worden, maar uit ei ndedelijk geen betekenis hebb en voor de ontwikkel ingen in het landelijk gebied als gehee l. Te nzij er, volgens de brochure, fund ament ele wijzigingen in het landbouwb e leid doorgevo e rd worden. Zijn de huidige landbouwontwikkelingen onvermijdelijk en z ijn de doelstellingen nag houdbaar? Rerbe z inning is geen overbodige luxe gezien de voedseloverschotten, afvloeiing van de arbeid in een tijd van grate wer keloosheid en de milieuvervuiling. Een maatschapp e lijk e n mili eudeskundig meer verantwoorde ontwikkeling van de l a ndb ouw zou kunnen worden bevorderd door .... ..... . . besparing van e nerg ie e n grondstoffen via t e rugdringing van glas tuinbouw e n int e nsieve veehoud er ij, door meer akkerbouw en he rstel van he t gemengde bedrijf, eve ntueel op s tr eekniveau; . uit t e gaan van het standpunt da t elk percee l, e lk akkertje zi jn b ij dr age l evert aan na tuur en land schap als totaliteit; geen scheiding in r ese rva t e n e n gebieden waar men z ' n gang ka n gaan; . "l andv e rnieut~ing" i.p.v. ruilv er kaveli ngen en l andinri ch ting ;
·•lb . ~·,·
cultuurtechnische werken moeten geen arbeidsafvloeiing e n produktieverhoging tot gevolg hebben, maar een kostenverlaging; landvernieuwing zou dan ve r snipperd grondbezit en slechte percee lsontsluiting moeten opheffen; . grond en die vrij komen door sanering moeten niet ten goede komen aan de grat e bedrijven, maar juist aan de wat kleinere; vele wijkers (boeren die er mee stoppen) zouden dan blijvers kunnen worden, terwijl de inkomensongelijkheid binnen de landbouw wordt teruggedrongen; . beperking van de vrije grondverkoop via de Grondbank (rijksoverheid); . indirect subsidies op bedrijfsinves t e ringen, ruilverkave lingen, prijzen, overschotten moeten worden vervangen door directe subsidies voor elke boe r. Zo 'n direkt inkomensbeleid maakt het mog e lijk dat de inkomensverschillen tussen de boeren verk leind kunnen worcen en dat voorkomen kan worden dat e r vee l boeren moeten afvloeien . BESPARINGEN De ontwikkelingen zoals hierboven genoemd zullen een aanzienlijke kostenbesparing met zich meebrengen op het gebied van cultuurtechnische werken, op produktieoverschotten, op sociale uitkeringen, op zuiveringslasten en op energieverbruik . Dit zou wel eens vcel voorde lige r kunnen z ijn dan de kosten van het huidige beleid. Een en ander zou juist in Nationale Landschaps · parken uitget e st kunnen worden . De samenstellers van de nota pleiten voor de ins t e lling van nationale landschapsparken als vernieuwingsgebieden, waa rin geexperimenteerd wordt met vormen van bedrijf svoe ring en cultuurt echni ek di e meer verantwoord zij n uit oogpunt van sociaa l, economisch, energie- en milieubeleid.
bron : Waterkrant I) Re t dil emma van de Nationale Landschapsparken . Reeks "Natuur en Milieu " nr. 9, uit gave Stichting Natuur en Milieu .
¢
.,
Midden~Delfkrant
WATERSPORT IN MIDDEN- DELFLAND Dat er in Midden- DeZfZand op Vaart en VZieten aan watersport ~ of beter nog aan waterrecreatie wordt gedaan is ongetwijfeld bekend. Wat voor mensen dat zijn~ en hoe zij daar terechtgekomen zijn is veeZ minder bekend. Toch is het geZoof ik weZ nuttig om daar eens iets over te z .o. z .
11
12 2e jaargang no. 4, september 1978
publice ren ~
al &s het alleen maar om wat meer begrip te kweken voor deze recreanten~ want ik heb op zijn zachtst gezegd de indruk dat Z&J niet overal even goed staan aangeschreven.
In dit ee rst e a rtike ltj e st aa t in gr a te trekken i e t s ov e r de huidi ge s i t uati e . De be doe ling i s da t in ee n v ol ge nd artike ltj e wa t mee r aand ac ht besteed wordt aan he t ont s t aa n e n de ontwikkeling van de wa t e r s po rt op vaart e n vli e t e n. Enk e l e jare n ge l eden he bb e n d e 7 in dit ge bie d op e r e r e nd e wa ter s portve r e ni g in gen de s tudi ec ommi ss i e "Wa terr ec r e ati e Midden- De lfla nd" in het ! ev e n ge ro e pen. Za nd er voll e di g t e zijn wil ik enkele asp e kten van de t e bestud e ren probl emati e k noemen: -huidi ge cijfers over beschikbaar v a argebie d, oeverle ng t e , aa nt allen en soorten sc he pen , a a nt allen water spo rtb eoefe na r en , accomod at i e , bereikbaar he id, e t c -toekoms tverwachtingen t . a . v . aant a ll e n e n soort e n bo t e n - gewe n s t e opperv l ak ke n e n vorme n v an vaargebied, oeve rl eng t e , accomodatie en bere ikbaarhe id - wense n t . a . v. weds trijd bane n - wensen t . a . v. exploit atievorm va n accomoda ti e - inpassen va n al l e wensen in het bestaand e l a nd sc hap met behoud e n zo moge lijk verbete ring va n l a ~d sc h a p pelijk beleve n e n n a tuur ~eb1~ d e n - same nwe rking me t a nd e r e 1n d1t plangeb i e d werkzame werkgroepen - toekomstige beheersvorm van het he l e waterrecreatiegebied -fina nc i ele as pekte n t. a . v. dr a ag kracht, s ubsidi e , e t c . - verhouding t o t waterschapp e n, rijk, prov inc i e , gemee nt es , etc De studiecommissie i s ook
WATERSPORT EN MIDDEN- DELFLAND Wat wiZ het begPip waterspor t in Midden- Delfland zeggen? Water sport in di t gebied komt n~er op het zoeken van rust en ontspann&ng op het water d . m. v . overweqend fraaie scheepjes van bepePkte afmet-ingen . Wie i s die waterspor te r in dit gebied? In het algemeen-zijn dit mensen die werken en wonen in een voor het ge -
hele land belang Pij k gebied met een helaas omstPeden milieu . Het zijn ook mensen die meestal niet tot de zgn . kapitaalkPachtigen behoPen . Water spoPter s , zo kan ~en .stellen en ePVar en zijn mensen d&e 1-n alle eenvoud' nog een stij l en eti quette handhaven die men aan de wal soms wel node mist . Het zal mede door deze fakto ren komen dat ondanks VY'&J i ntensie f gebruik, de natuur in .Midden - Del f land noq zo onge Pept &s . De gr ote aantallen en soor ten . vogel s en vissen , de royale Y'&etkPagen spPeken hun eigen taal . De watePspoPter hee f t nog een Peden om zeer omzichtig te wer k te qaan . !let over grote deel der ~cheepjes is moeizaam ve rkr~gen en woPdt mede daardoor subl&em onderhouden en behandeld . Ook in dit opzicht werken de water sportverenigingen opvoedend . VePvuilt die wate r sporter het milieu? Beschouwt men eerst de voor tstuwingsmiddelen, dan kunnen de zeile rs al direkt buiten beschouwing blijven De emissie of uitwerp an de motorscheepjes is , dankzij het feit dat oudc en opgelapte motoren vervc:ngen zijn door efficient wePkende d&e sels zeer qe Ping en niet schadelijk . De ontwikk~lde vermogens zijn ge r ing en het bPanastofverbruik p<"r uur ligt bv op 20% van een personenauto nl + 2 Ute r per vaoruur . Oat rus t zoekers geen luidruchtige machines willen e~ dulden spreekt voor zich zelf en is duidelijk te constater en. Voor wat betreft vuiln·i s is het frappant hoe milieubewust men i s geworden . Het aan boord erzamelde afval wordt zeel' algemeen aan de wal tel" bestemder pl~kke gedepo neerd. Reinigingsakties onder het motto "Bezem in de mas t " zijn een begrip gewoPden .
Zijn er dan geen onguns tige uitzonde r ingen ? Die vindt men altijd en overal . Gesteld mag wor den , dat in het wat ter sportmi l ieu deze uitzonder ingen gering zijn . Uite raard moet men attent zijn en blijven t . a . v . natuur en milieu . Samenwerking tussen waterspor tver enigingen onde r ~ing , en ook met oa milieugr oepen &s dr ingend gewenst . Men i s nooit te oud om te le r en . Zowel r ekr eatie als natuur behoud zijn ke i har d noodzakelijk voor de mens in dit indus t r iegebied. De rekreatiebehoefte is zel fs dermate gr oot dat een ui tbreidi ng van het water opper vlak dr ingend gewens t is . (Bovendien lever t dit een groot volume aan zoet water op). Deze in dit gebied bij uit s tek soci~ le r ekr eat i evorm i s een gezonde , goed begeleide gr oei waar d . Beter op het water dan naar de dokte r J A A Delsman Same nwerking wordt in het vo or gaande artikel al wel genoemd als hoogst noodz ake lijk. Tach werkten met name milieugro epe n en watersportveren i gi~ ge n in dit geb i e d tijde~l a n g v~ l l e d1g naast e lk aa r heen. Verr1chtte 1n water sportkringen de ge noemd e ' s tudi ecommissie ' he t nodi ge werk, in milieu kringen deed de Werkgroep Delfland Vl aa rd i ng en/Sc hipluiden in grat e lijne n he t ze lfde werk. Resultaat daa rvan was de Nota Vaart en Vlieten di e in mei 1976 onder auspicien van de Samenwerk e nd e Mi lieuwerkgroepen Mi~den - Delfl a nd verscheen . Deze nota geef t een overzicht van de problemen e n, ... cijfe rs . Hierin kwam voor het eerst de eno r me hoogt e v~n de ' be botingsg raad ' van de MiddenDelflands e wa ter en in harde c ijf e rs naa r voren : 26 , 5 sc hip pe r ha , t e rwijl de ANWB a ls ri ch tnorm voor ver -
Midden-Delfkrant
13 blij z~Jn , je kunt er een paar mooie stropdassies van maken . Maar in weerwil van dit alles was het toch een mooi tochtje , hetgeen toe vallig samenviel met de weinige zonni ge en zelfs warme dagen W?.ke .ieze .>omer heeft laten zien . En dat ons heeft geleer d dat het rnuar goed is dat er milieuaktivisten zijn, want er is, ook in ons belang, nog heel wat af te remmen en terug te dringen . Verkenner
gelijkbare ge bi ed en 8 per ha hanteert. Een zee r bel angrijk gegeve n da a rbij was nog he t aantal illegale wildlig gers, toen geschat op 600 a 800, t ege n 800 a 1000 gekontr o l ee rd e ligplaatsen. Sindsdi en i s alleen doo r de gemee nt e Vlaardingen ak ti e ondernomen , e n z 1Jn daar de ' wi ldl igge rs' (zo'n !50) uit de Vaart ve rdwene n. De No t a Vaa rt en Vl i ete n was e i ge nlijk het eni ge praatstuk ove r de wate rsp ortpr oblema ti ek dat va nuit Mi dd e n-Delfla nd zelf de di ve r se best ur en bereikte . Maar veel is e r ni e t mee ge daan. De Re c onstructiecommissi e moest het maa r oppakke n. Naar aanle idin g van de Nota kwam wel het ges prek tussen wa t ers por t organi s a ties en milieugroeperingen aarze l end op ga ng . Met name mev r ouw Kleijn Westendorp , we th oude r van Delft heeft zi ch wat cat bet r eft veel ' bemiddelende ' moeite ge tr oos t. In ee r ste instantie bleek dat de wa t ersporters z i ch wel heel e r g de gebeten ho nd voelden in de Nota . Ze hadden de indruk gekregen dat het a ll een de wa t erspo rt e r was di e Midden- Delf l and de da s om dee d. Met op enige a fst and d it gevoel als basis uit watersportkring de volgende overpe in z ing : 0
••
0
•••••
•
•
•••
•••
0
•••
•••
••
•••
0
•
•
•
0.
MILIEUDEFENSIE De belangstelling voo r bovengenoemd onderwerp neemt met de dag toe ; strijdvaardige aktie-, stuur- , inspraak- en protestgroepen betonen veel goede wil en inspanning . Zeer te~echt , zolang zij zich deskundig en zakelijk opstellen en niet ver vallen in een al te kritische kijk op alles wat in de buitenlucht zijn vertier zoekt . In het onderhavige geval gaat het natuurli j k over de waterrekreatie en U kent die verhalen over al die kinderen en honden die altijd in de Vlietlanden spelen, de werpankers die in grote aantallen hele brokken natuur wegs leur en en
het veel te gr ote aantal boten per hectar e . Als ik dan overweeg dat deze waterspor t gedur ende het winter half jaar afwezig i s , hoe ' s- winter s de noordwester storm dagenlang de oever s kan beuken en dat op de aZZer mooi s te wee kei nden amper de helf t van alle boten in aktie is , dan zou j e zo zeggen dat het met die onver schilli gheid van de water spor terij jegens het milieu wel los loopt . . . . . . Totdat we met enkele boten een weekje hebben rondgevarer. in het met ons waterJebied verbonden Westland en we aan den lijve ondervonden hoe die watersporter s hun meest elementaire element , het water, ve rp ... e .. . , veronachtzamen wou ik zeggen . Dat ik een goedgevulde vuilniszak in de schroef kr eeg, natuurlijk door een motorboat overboard gegooid, zullen we nog maar normaal noemen, doch we passeer den nog meer van die.typische waters por tar tikelen, die her en der ronddreven zoals een clubf auteuil , een bankstel, een trapleer, en een keukenstoel . En waar om kunt U het nog steeds niet laten de op Uw jacht gebr uikte veilingkisten en kunstmest zakken zomaar overboar d te gooien, om nog maar te zwijgen over Uw surplus aan oude rijwielen en kinderwa gens . En dan de tur fmolm , dat moet wel een veelgebr uikt artikel zijn , speciaal op de grote motorboten, gezien het aantal gele plasticzakken die zij zomaar 'over de muur ' hadden gezet , Maar al die rommel drijft met de wind en de waterverversing door half Zuid- Holland heen , en dan kri,j gen de boeren en tuinders maar weer de schuld. En dan zijn er tegenwoordig van die rekr eanten die hele slierten kleverig 2- duims asfaltband stiekum verliezen; op een gegeven moment moest ik een paar meter van dat spul uit de schroef wurmen , een aanwonende agrarier keek vanaf de wal toe en merkte laconiek op : je moest
Het groo t ste probleem i s toch wel de wanverhoudi ng tussen het aant a l boten e n de beschikbare wateroppervlakte . Ande r e pr oblemen , zoals de be drei g ing van de Vlietlanden zij n hi e rvan af te leiden . Ee n op lo ssi ng hiervoor denken ve l en te kunnen v ind en in het ond e r wa t er zetten van de Foppenpolder, gekop peld aan het bevriezen van he t bes t aande botenb estand. Rond 15 augustus 1978 me ldd en spont aan a ll e media dat Ge deputeerde Staten van Zuid-Holl and vond e n dat de Foppe npol de r ond er water gezet mo es t worden. De gemeen t e Maasland zou , ond e r bepaalde voorwaard en daar gee n bezwaren tegen hebben . To ch is de inundatie van de Foppen polder meer omstreden dan zo 'n na tion aa l ni e uwtj e doe t vermoeden . Vooral rond Maasland bestaat vee l oppos it ie~ i n maart 1977 resulterend in ee n motie t egen d eze inundatie. Argumenten ware n oa dat er alleen maar ni euwe wa t e rsport e r s zull en wor den aange trokke n, dat e r vruchtba r e cul tuurgrond met mod e rn e en r a tionele bedrijven ve rl or en zal gaan , de gr ond heeft een blijvend agr arische bestemming en Mi dd enDelfland is te klein om aan al l e bestemmingen plaats te bie de n . De discussie i s nog ni et bee i nd igd , de inr ich tingssche t se n li ggen e r al in d ive r se va ri a nt e n. De water r ekreatie in Midd e n-De lfl and is ni e t probleemloos . Oorzaken voor d ive r se problemen dienen na tuurlijk in de a ll ereerste plaa t s gezoc ht te worde n in de a l gemene tendens van ee n exp l osi e f gr oe i end geb ruik van het wa t e r in Ne derland voor r ekr eatieve do e leinden. Midden-Delfland is geen bijzonde r geva l. Een tendens word t een probleem bij ongecont r oleerde wildgroei en het lijkt er op dat in Mi dd e n-De lfl and de diverse overheden tekort hebben geschoten bij d e bege l e iding van de ontwikke lingen. Hun taken liggen bij he t vergunningenui t gif t ebe l e i d , bij contr ole van voorschriften en bij het beleid ten aanzie n van de accomo daties . Het kan z ijn dat het uitzicht op de Reconst ru ctiecommiss i e velen lang verlamd heeft .
14 2e jaargang no. 4 , september 1978
NAAR HAARLEM
c/llliddenEDelflafld GVereniging
De l ezer zal zich herinneren da t dit voo rj aar e ni ge ongerustheid bij het bestuur on t stond, t oen zij merkte dat door de Drie Ho ll andse Landbouworgani sa ti es onze , toen r eeds t oegezegde maar nog ni et toegewez en p l aa t s in de r econstructiecommissie werd be t wist . Re t bestuur had de indruk dat bij de l andb ouworganisati es eni ge onduide lij kheid over doel en samen s t el ling van onze ve r eniging hestand. Om een en and er t oe te lichten reisde een afvaardiging van het bestuur (Schutjes, Vander ·Kooij, Peet en Van Ooststroom) op 16 juni j.l. naar Haarlem, alwaar de bes tur en van de drie landbouw-· organisa ti es ve r gaderden . Ret wer d een nutt ig gesprek waarbij voor beide kanten duideli j kheid werd geschapen . Hoewel de ' concurrenti e ' op dat moment bleef ·bestaan. Wij wi ll en hier graag melding maken van di t belangrijke gesprek,_ ond anks dat het al zo 'n tijd geleden plaa t s vond en inmiddels onze plaats in de reconstructiecommissie door Peet is ingenomen .
Secretariaat : Trekkade 20, 3 137 KD Vlaardi ngen Telefoo n (010) 74 25 98 Postrekening 3928463
Recreatie en landelijk gebied Ook dit jaar organisee r d de ANWB weer een recreatiestudiedag . Dit maal met a ls onderwe r p : Recrea ti ef medegebruik van het landelijk geb i ed . Een we l zeer actueel onderwerp, j u ist voor Mid den- Delf l and . De studiedag zal gehoud en wor den op 28 november 19 78 in het Jaarbeurs Congres- en Vergadercentrum te Utrecht (vlak bij het station). Voorlopige tit e ls van de inl ei dinge n: Recrea ti ef medegebruik, wat betekent dat? Recreat i ef medegebruik, een to eval of een bewust streven naar? Recreatief medegebruik, ho e is dat mogelijk? Gevolgd door film en fo rumdisc ussie . De kosten voor deelname bedragen f 32, -- (inc lu s i ef ge drukt verslag), voor st udenten f 16 ,-- (onderwijs instituut opgeven b i j betaling), lunch f 14 , 50 . Opgeven voor deelname aan de studiedag en eventueel aan de lunch door s t art ing van de betreffende bedragen op giro 4880 t.n.v. de ANWB te Den Haag onder vermelding van ' Recreatie studiedag 1978 ' en het doel van de betaling met ve r mebding van naam en adres van de deel nemer(s).
De ve r enigi ng heeft ten doel: de bevolking van Midden-Delfland e n omliggend e steden te informeren over, e n nauw te betre kken bij he t beheer van het gebied en bij de voorbereiding e n uitvoering van ve r anderi ngen in dit ge bied ; het kritis c h vo l ge n van dit beheer e n van de voorbereiding en uitvoering van die verand e rin gen alsmede het stimuleren van een actieve inbre ng van de bevolking daarin; het b ev~rdere n van het ond e rlinge begrip tussen de verschillende be langheb benden in d it gebied , mede door het stimu l ere n van ond e rlin ge kontakt en. (artikel 2 van de stat u ten)
Uit onze winkeZ
Bestuur: J.H. Schutj e s, voorzitter Holi e rhoek 10, 2636 EJ Schipluiden Te lefoon (01738) 89 27 F.W . van Ooststro.om, secretarispenningmeester/natuur en landschap Trekkade 20, 3137 KD Vlaardingen Telefoon (010) 74 25 98 J.G.M. Peet, presentatie/inspraak Oosteinde 167, 2611 VD Delft Telefoon (015) 12 45 52 S. van der Kooij, landbouw Zuidbuurt 29, 3141 EN Maassluis Telefoon (01899) 143 96 P.W. van Winden, landbouw Schieweg 166, 2627 AS Delft Telefoon (015) 56 31 17 W. Nell, landbouw Molenweg II, 3 155 AV Maasland Telefoon (01899) 145 73 J .A. A. Delsman, recreatie Havenstraat 18, 2613 VK Delft Telefoon (015) 13 46 34
Midden - Delfkrant 7?/1 f Midden - Delfkrant 7?/2 f Midden - Delfkrant 7?/3 f Midden - Delfkrant 77/4 f Midden- Delfkrant 77/5 f Verenigings affiche f 5 kranten + a[[i che tezamen f Brochure Midden Delfland f (inleiding tot Midden - Delfland) Midden- Delfland door G. Peet (Ka te men 2000, 197?)
0,95 1, 30 1,30 1,30 1, 30 1, 30 4, 70 1, 50
f 4, 70
In deze rubri ek wi llen wij ook graag aan anderen, pa rtikulieren, werkgroepen, organisaties, die brochures, not a 's, e .d. over (een aspec t van) Midden- Delfland hebben uitgegeven, de ge l egenhe id bieden deze in bredere kring be kendheid t e geven. Opgeven bij he t secretariaat. Hieronder dri e uitgaven van de Same nwerke nde Milieuwerkgroepen Midden- Delfland (S. M.M.D.), di e eveneens op de hov en omschreven wijze v e rkr ege n kunnen word e n. Alle in deze ruhriek genoemd e uitgave n wor de n u toegezonden na overmaki ng va n de ge noemde bedragen op postrekening 3928463 van de Midden-Delfland Vereniging te Vlaardinge n, onder vermel ding van het .gewenste . De genoemd e hed r agen zijn i nc lusi e f verzendkosten. Bovendien kunnen de ze uitgaven worden i ngezien e n worden gekocht in onze winkel , Oosteinde 167 t e Delft, t e l efoon (015) 12 45 52 .
Fietswegenplan voor Midden Delfland (S . M.M. D. , 1975)
f
3, 70
Nota Vaart ·& Vliete n in Midden - Delfland (werkgroep Delfland, 1976)
f
4, 70
Reactie uit Midden - Delfland op de Memorie van Antwoord en de qntwerp- reconstructiewet Midden - Delfland (S . M.M. D., 1976) f
5,70
Deze 3 uitgaven tezamen
f 11,75
....
Midden~Delfkrant
1.5
'-
c/JI[iddenEDelflafld CVereniging STEUNWERKGROEP
Even lang als de Reconstructie Commis sie,draait binnen de Vereniging nude ste unwerkgroep vo or de eigen verteg en woordiger . Bij het uitkomen van deze Midden-De l fkrant za l er een vier - of vijftal malen al vergade rd zijn . De groep be s taat uit 42 led e n, waarvan er steeds zo 'n 30 op de vergaderingen aa m•ez ig waren ; dit mag voorwaar ee n uitstekende opkomst het e n . Aileen daa r om a l zo u ges teld mogen word e n dat d~~rkg ro ep succesvol draait . Maa r dat zou~en a l te mag e r e red e n kunnen zijn; oak qua r es ultaa t voldoet de werkgro e p aan meer d an de verwachtingen. De zak en di e in de Rec Cie bes proken we rd e n, de instructie e n de nota over de orga ni sa tie, zijn van een gr oat aa ntal kanttekeningen voorzien , waa rvan een de e l tijd e ns de Rec Cie vergaderingen oak werd gehonoree r d . Al deze punten we r den voo rber eid door een kleinere subgroep . De bel a ngrijkst e zaken die tot op heden aa n de o rd e kwame n wa r e n echter de gebeurtenissen rand Hidden- Delf l a nd: de uitlatinge n ove r de Foppenpolder , en de brief van de SBL .
4
De resultaten van dis c us sies in de s teunwerkgroep zijn t e rechtge komen in de Nota van de Ve reniging die wij in de "Mededeli ngen uit de Reco nstr ucti e Co mm issie " nr 2 hebben afgedr ukt. Een a nd er resultaat is het a rtikel over de SBL-brief dat in d eze Midden- De l f krant s t aa t. Ve rsl agen van de vergade ringen wo rden aan a lle leden va n de s t eunwe rkgroep toeg ezo nd en, maa r z ijn da a rnaast overigens voo r ied e r ee n ve rkrijgbaar b ij het sek r eta ri aat. Nag wat persoonlijke opme rkingen over dez e s teunwerkgro e p tot slot . De naam is wel zee r goed gekozen; een ach t e rban a ls deze kan ik oak ni e t a nder s dan ervar en als een zee r grate steun bij he t, nu al vee l e i send e , werk in de Reconstructie Comm i ssie . Daar bij z ijn het niet a l l een de aanwijzingen , de ke nni s , d e tips die voor di e s t e un zo r gen , maar oak , of mi s schien wel vooral d e sfee r waa rin i n dez e groep oak ech t gewer kt wordt.
Een van de doels t e llingen van de Vere ni gi ng , he t kweken van begrip tuss en de ve r schillende belangengroepen komt uitzonderlijk goed tot uiting . Al s er bv aspek t e n uit de sfee r van de landbouw aan de ord e kome n wordt van u it d i e gro ep oak al l e moge lijke moeite geda an h e t betreffende pr obleem in een breder verband t e plaatsen; waarmee de uiteindelijke resultaten verrijkt worden, maar waarmee oak het inzicht van a nderen in de prob l ematiek ve rdi ept wo rdt. Ik geef maar een voor beeld , h e t ze lfde geld t voo r alle overig e sektoren . In een de r ge lijke sfee r is het onmogelijk je werk ooit na g eens zonder plezier en overgave te do en . Daarvoor, e n oak voor h e t voe l ba r e ver trouwen be n ik de s teum•e rkgroep zeer da nkbaa r. Ger a rd Peet
CONTRIBUTIE Eind juni zijn de aaaeptgirokaarten verzonden voor betaling van aontributie over 1978 . Inmiddels zijn de betalingen van vrijwel alle leden binnen . Bet is bijzonder verheugend dat zovelen me·e r bijdroegen dan het minii71WTI. Laat dit beriaht een aansporing Z&Jn voor diegenen die nag verzuimden te betalen om dit nu snel te doen .
16
2e jaargang no. 4, september 1978·
Midden-Delfkrant De Midden-Delfkrant verschijnt zes maal per jaar Redactie: Gerard Peet Henk Tetteroo Frits van Ooststroom Vorrngeving: Frits van Ooststroom Redactieadres: Oosteinde 167 2611 VD Delft Telefoon (015) 12 45 52 De Midden-Delfkrant is een uitgave van de Midden-Delfland Vereniging en van de Stichting Bezoe kerscentrum Midden-Delfland i.o.
HUIS TER LUCHT
Kopij
De ve r eniging heeft kort geleden bezwaar aangetekend tegen het besternrningsplan 'Huis ter Lucht' in Maasland, waar die gemeente ruim 20 landhuizen zou willen bouwen. Een gedee lte van het plangebied bestaat uit nat vlietland dat aansluit op de Vlietlanden van Natuurrnonument en . Op een ander gedeelte staat het Huis ter Lucht en enkele oude fabrieksgebouwen (zie foto hierboven).
De vo lgende Midden - De lfkrant zal al vrij sne l na deze verschijnen . We denken aan begin november . Daar om de kopij voor het nieuwe nummer gr aag inZever en v66r half oktober .
Abonnementen op de Midden-Delfkrant zijn alleen mogelijk door lid te worden van de Midden-Delfland Vereniging. De minimum contri agt f 15,-- per jaar, leden f 7,50 (t/m 17 jaar). Aanmelding door starting op postrekening 3928463 ten name van de Midden-Delfland Vereniging te Vlaardingen, onder vermelding van 'nieuw lid'. De reeds verschenen numrners van de Midden-Delfkrant in 1978 worden u dan toegezonden. U kunt ook bellen: (010) 74 25 98.
Het bezwaar van de vereniging was vooral geric ht tegen de besternrning ' woondoel eind en' . De vereniging vindt dat woningbouw hier i.n strijd i s met de hoofddoelstelling van de Midden- Delflandwet, narnelijk het behoud van de open ruimte . 'De grenz en van de bufferzone mogen niet door woningbouw - van binnenuit dan wel van buitenaf - worden overschreden' (Memorie van Antwoord) . Bovendien heeft geen overleg met de reconstructiecornrnissie plaats gevonden . Behalve door de vereniging werden ook door enkele bewoners van Maasland bezwaarschriften ingediend. Bovendien door de Vereniging tot behoud van Natuurmonumenten en door de Samenwerkende Milieuwerkgroepen Midden-Delfland. Deze laatsten hadden vooral bezwaar tegen ophoging van het stuk vliet land. Daar dit deel eigendom is v an de overheid, zou het he el goed in beheer gegeven kunnen worden aan Natuurrnonumenten .
de weiden liggen ongezegd in 't licht . de koeien, di e zo vaak geschilderd zi jn, weerhouden met een jong, nat oog ied ' r e beschrijving van hun warm geheim. m. vasalis
