Medicatie in combinatie met borstvoeden: Een lijst voor professionals in de gezondheidszorg als leidraad bij advisering. Deze verklarende lijst van medicijnen en borstvoeding is voor professionals. In deze lijst zijn de adviezen van Thomas Hale verwerkt, zie kolom drie. Thomas Hale update zijn adviezen elke twee jaar en hij houdt rekening met alle bekende farmacokinetische aspecten die belangrijk zijn bij borstvoedende moeders en hun baby's, alsook met de meest recent gepubliceerde artikelen. Op grond hiervan stelt hij per medicament de 'lactatierisico categorie' vast. Kinderarts Erica Post vertaalde en bewerkte deze lijst met meer dan 600 medicijnen. Dit is versie 2, bijgewerkt op 15 maart 2007. Lactatie risico categorieën bij Thomas Hale •
L1 veiligst: Medicijn dat al door veel lacterende moeders gebruikt is zonder dat er bijwerkingen te zien zijn bij kinderen. Gecontroleerde studies kunnen geen negatieve effecten bij kinderen ontdekken bij moeders die borstvoeding geven en het medicijn gebruiken. Er is vastgesteld dat het middel niet wordt opgenomen door het kind.
•
L2 Veiliger: Medicijn waarnaar beperkt onderzoek is gedaan bij borstvoeding gevende vrouwen maar waarbij geen toename van negatieve effecten werden gezien of waarbij geen negatief effect van deze medicatie werd aangetoond.
•
L3 Matig veilig: Er zijn geen gecontroleerde studies in borstvoeding gevende vrouwen maar er zou mogelijk een negatief bijeffect kunnen zijn, of bij gecontroleerde studies worden alleen maar minimale, niet levensbedreigende bijeffecten gezien. Deze medicatie moet alleen gegeven worden als het potentiële voordeel voor moeder en kind het potentiële risico voor het kind rechtvaardigt.
•
L4 Mogelijk schadelijk: Er is bewijs van risico voor de borstvoeding drinkende zuigeling of voor moedermelkproductie, maar het voordeel dat gehaald kan worden uit het medicijn in een borstvoeding gevende moeder kan geaccepteerd zijn ondanks de risico’s voor de zuigeling. Zoals bijvoorbeeld wanneer het middel gebruikt wordt tegen een levensbedreigende ziekte of een serieuze ziekte waar geen ander middel voorhanden is.
•
L5 gecontraindiceerd: Studies in borstvoeding gevende moeders hebben aangetoond dat er een significant en beschreven risico bestaat voor de zuigeling. Het risico van het gebruik van dit medicijn is duidelijk groter dan de voordelen van borstvoeding. Het medicijn is gecontraïndiceerd in vrouwen die borstvoeding geven.
American Association of Pediatrics [AAP] Ook de American Association of Pediatrics [AAP] heeft uitspraken gedaan over de combinatie van borstvoeden bij medicatiegebruik [kolom 3] en een categorie-indeling gemaakt. Dit betreft een veel kleiner aantal medicamenten. In een aantal gevallen komt deze lijst niet overeen met de bevindingen van Hale. Meestal is Hale daarbij strenger dan de AAP bijvoorbeeld als de moedermelkproductie significant afneemt bij gebruik van het medicament. Hale ziet dit wel als bezwaar, de AAP hield hier geen rekening mee. Lactatie risico categorieën bij de AAP: Compatible: Caution: Cessation:
Mag gecombineerd worden met borstvoeden. Kan gecombineerd worden met borstvoeding onder bepaalde voorwaarden. Mag niet gecombineerd worden met borstvoeden.
Laatste kolom In de laatste kolom worden nog enkele aandachtspunten genoemd die niet in de andere kolommen genoemd worden, maar die wel aandacht behoeven. Zoals bijvoorbeeld de grotere kans op spruw bij antibioticagebruik.
Groen Blauw
Veilig medicijn: mag met borstvoeden gecombineerd worden. Voor de medicamenten die in de meeste gevallen wel veilig zijn, maar waar een keuze gemaakt moet worden die voor de moeder in haar specifieke situatie het beste is.
Zwart
Voor de medicamenten die niet combineren met borstvoeden. Kies zo mogelijk voor een ander medicament.
Medicament
Werking
Hale
AAP
Acarbose Acebutolol Acetaminophen [paracetamol] Acetazolamide Acetohexamide
Antidiabeticum Anti-hypertensivum Analgeticum
L3 L3 [hypotensie] L1
? Compatibel Compatibel
Diureticum Antidiabeticum
Compatibel ?
Aciclovir Adalimumab Albuterol Alemtuzumab Alfentanil Allergieinjecties Allopurinol Almotriptan
Antiviraal Antireumaticum Bronchodilatatie Antileukemie Narcose analgesie Desensibilisatie Anti-jicht Antimigraine
L2 L3 [weinig bekend, let op hypoglycaemieen] L2 L3 L1 L3-4 L2 L1 L2 L3 [Weinig bekend]
A
Compatibel ? ? ? ? ? Compatibel ?
Alprazolam Alteplase
Benzodiazepine Trombolyse
Amantadine
Antiviraal
Amikacine Aminosalicylzuur Amiodarone
Antibioticum Antituberculose Antiarytmicum
Amitriptyline Amlodipine Besylaat Amoxicilline Amfetamine
Tric antidepressivum Anti hypertensivum Antibioticum Amfetamine
Amphotericine B
Antischimmel
Ampicilline Ascorbinezuur Aspartaam
Antibioticum Vitamine Zoetstof
Aspirine
Pijnstiller
Atenolol
Anti hypertensivum Anti-ADHD
Atomoxetine
L3 L3 [Korte T ½ 45mn] L3 [verlaagt prolactine] L2 L3 [diarree?] L5 [M/P=5-13! Hypothyreoidie?] L2 L3 [bradycardie? Hypotensie?] L1 L5 [agitatie convulsies] L3 [weinig bekend, orale beschikbaarheid laag] L1 L1 L1 [L5 bij kind met PKU] L3 [Reye syndroom?] L3 [Bradycardie hypotensie?] L4 [weinig bekend, slapeloosheid? Agitatie?] L3 [Cholesterol is belangrijk!!!]
Concern? ?
L3 [weinig bekend]
?
L3 [beenmerg suppr] L3 [smaakt bitter, drinkt minder] L2 L2
?
Spierverslapper Contrastmiddel Steroid Anti hypertensivum Diureticum
L2 L1 L2 L3 [hypotensie]
Compatibel ? ? ?
L4 [remt lactatie!!!]
Compatibel
Antihoestmiddel
L3 [weinig bekend]
?
Atorvastatine calcium
Cholesterol-verlager
Atropine
Azelastine
Anti cholinergicum Immunosuppressivum Antihistaminicum
Azithromycine Aztreonam
Antibioticum Antibioticum
Azathioprine
? ? Caution Concern? Concern? ? Compatibel Cessation
Bendro flumethiazide Benzonatate
Cave spruw
?
? ? ?
Cave spruw
Caution Caution ?
?
Middel beter staken in BV periode
?
Cave gewicht
Compatibel Compatibel
Cave spruw Cave spruw
B Baclofen Barium Beclomethason Benazepril
Cave spruw
Bepridil
Anti-hypertensivum
Betamethason Betaxolol Bethanechol chloride
Steroid Anti-hypertensivum Cholinergicum
Bisacodyl Bisoprolol
Laxeermiddel Anti-hypertensivum
BMR vaccin Bromides Bromocriptine
Vaccin Sedativum Prolactine suppressie [niet meer in gebruik ivm bijwerkingen bij moeder] Antihistaminicum
Bromphenira mine Budesonide
Bumetanide Bupivacaine Bupropion
Busulfan Butabarbital Butalbitol Butorphanol
Steroid
Diureticum Locaal anestheticum Antidepressivum, helpt stoppen met roken Cytostaticum Sedativum Sedativum, pijnstiller Narcoticum
L4 [lange T ½ en hoge orale beschikbaarheid] L3 L3 [hypotensie?] L4 [Diarree, GI verschijn selen] L2 L3 [hypotensie? Hypoglycaemie?] L2 [lichte uitslag?] L5 [sedatie] L5 [remt melkproductie]
?
L3 [slecht slapen, irritatie] L3 [alleen in zeer hoge doses theoretisch effect op groei] L3 [weinig bekend] L2 L3 [remt melkproductie?]
?
L5 [cytotoxisch] L3 [Sedatie?] L3 [Sedatie]
? ? ?
L3 [Sedatie]
Compatibel
L4 [remt melkproductie!!] L2 [zelden irritatie en slapeloosheid] L3 [remt melkproductie?] L5 [sedatie, lange T½ ] L3 [hypotensie?]
?
L2 L1 L1 L3 [weinig bekend]
Compatibel ? ? ?
L3 [weinig bekend]
Compatibel
? ? ?
? ? ? Compatibel Caution
?
? ? Concern?
C Cabergoline
Anti-prolactine
Cafeïne
Stimulant
Calcitonine
Calcium metabolisme Hallucinogeen
Cannabis Captopril Carbamazepine Carbamide peroxide Carbenicilline Carbidopa Carbimazol
Anti hypertensivum Anticonvulsivum Bleker Antibioticum Dopamine antagonist Schildklier
Compatibel ? Cessation Compatibel
Carisoprodol Carteolol Carvedilol Cefaclor Cefadroxil Cefazolin Cefdinir Cefditoren Cefepime Cefixime Cefoperazon natrium Cefotaxim Cefotetan Cefoxitin Cefpodoxim proxetil Cefprozil Ceftazidime Ceftibuten Ceftriaxon
Cefuroxim Celecoxib Cephalexin Cephalotin Cephapirin Cephradin Cerivastatin
Cetirizine Chloralhydraat Chlorambucil Chloramphenicol Chlordiazepoxide Chlorhexidine Chloroquine
inhibitie Spierverslapper Anti hypertensivum Anti hypertensivum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum
Antibioticum NSAID Antibioticum Antibioticum Antibioticum Antibioticum Anti cholinergicum, vermindert cholesterol Anti-histaminicum Sedativum Cytostaticum Antibioticum Benzodiazepine Ontsmettend Antimalaria
Chlorothiazide
Diureticum
Chlor pheniramine Chlorpromazine Chlorpropamide Chlorprothixeen Chlorthalidon
Anti-histaminicum Tranquiliser Anti-diabetes Tranquiliser Diureticum
L3 [Sedatie] L3 [Hypotensie? Hypogly-caemie?] L3 [Hypotensie? Hypoglycaemie?] L2 L1 L1 L2 L3 [weinig bekend] L2 L2 [diarree?] L2 [diarree?] L2 [diarree?] L2 [diarree?] L1 L2 [diarree?] L1 L1 [diarree?] L2 [diarree?] L2 [diarree? Slechte orale beschikbaarheid] L2 [diarree?] L2 L1 [diarree?] L2 [diarree?] L1 [diarree?] L1 [diarree?] L3 [cholesterol is belangrijk!!]
? ?
L2 L3 L5 L4
? Compatibel ? Concern?
[sedatie?] [sedatie?] [cytotoxisch] [sensibilisatie?]
? ? Compatibel Compatibel ? ? ? ? ? Compatibel ? Compatibel ? Compatibel Compatibel ? Compatibel
Cave Cave Cave Cave Cave Cave Cave Cave Cave Cave Cave Cave Cave Cave Cave Cave
? ? ? ? ? ? ?
Cave spruw
L3 [sedatie?] L2 L3 [diarree? Hypotensie?] L3 [remt melkproductie?] L3 [sedatie?]
? ? Compatibel
L3 [sedatie] L3 [hypoglycaemie?] L3 [sedatie?] L3 [remt melkproductie?]
Concern? Concern? Concern? Compatibel
Compatibel ?
spruw spruw spruw spruw spruw spruw spruw spruw spruw spruw spruw spruw spruw spruw spruw spruw
Cave spruw Cave spruw Cave spruw Cave spruw Middel beter staken inbv periode
Cave spruw
Cholestyramine
Cholesterolbinder
Cimetidine Ciprofloxacin
Antacidum Antibioticum
Cisapride
Cisplatinum
Stimuleert maagdarm [weinig meer gebruikt] Cytostaticum
Citalopram Clarithromycine Clemastine
Antidepressivum Antibioticum Antihistaminicum
Clindamycine Clobazam Clomifeen
Antibioticum Benzodiazepine Ovulatie stimulatie
Clomipramine Clonazepam Clonidine
Antidepressivum Benzodiazepine Anti-hypertensivum
Clorazepate
Benzodiazepine
Clotrimazol Cloxacilline Clozapine Cocaïne
Anti-schimmel Antibioticum Sedativum Stimulant
Codeine Coenzym Q10 Colchicine
Pijnstiller Cofactor Pijnstiller bij jicht
Colsevelam
Cholesterol-verlager
Cromolyn Natrium Cyclizine Cyclobensaprine Cyclo-phosphamide
Anti-allergicum Anti-histaminicum Spierverslapper Cytostaticum
Cycloserine Cyclosporine
Anti-tuberculose Immuno suppressie Anti-histaminicum Cytostaticum
Cyproheptadine Cytarabine
L1 [orale beschikbaarheid 0%] L2 L3 [diarree, verkleuring tanden!] L2
?
L4 [cytotoxisch, M/P>1] L3 [sedatie] L2 L4 [sedatie, irritatie, convulsies] L3 [diarree?] L3 [sedatie?] L4 [remt melkproductie] L2 L3 [sedatie?] L3 [hypotensie? Remt melkproductie?] L3 [sedatie, obstipatie] L1 L2 [diarree?] L3 L5 [trillen, spugen, diarree, irritatie, hypertensie, tachycardie, gevaarlijk!!] L3 [sedatie?] L1 L4 [weinig bekend, beenmergdepressie?] L1 [orale beschikbaarheid 0%] L1 L3 [weinig bekend] L3 [weinig bekend] L5 [beenmergsuppressie] L3 [weinig bekend] L3 [cytotoxisch?]
Compatibel
L3 [sedatie?] L5 [cytotoxisch]
? ?
Compatibel Compatibel ?
? ? Concern? Compatibel ? ?
Cave spruw Ritmestoornissen?
Cave spruw
Cave spruw
Concern? ? ?
? ? ? Concern? Cessation
Compatibel ?
?
? ? ? Cessation Compatibel Caution
Cave spruw
D Dactinomycine Dalteparine Danazol
Cytostaticum Antistolling Androgeen
Dantroleen Dapsone
Spierverslapper Antibioticum
Daptomycine
Antibioticum
Deferoxamine
Ijzerbinder
Desipramine Desloratadine Desmopressine
Antidepressivum Antihistaminicum Antidiuretisch hormoon Steroid
Dexamethason Dextro methorphan Diazepam
Antihoestmiddel
Dibucaine Diclofenac Dicloxacilline Dicyclomine
Locaal anaestheticum NSAID Antibioticum Anti-cholinergicum
Diethyl Ether
Anaesthaticum
Diethylpropion
Remt eetlust [amphetamine]
Diflunisal Digitoxine Digoxine Diphenhy dramine Diphenoxylaat
NSAID Hartstimulant Hartstimulant Anti-histaminicum
Dipivefrine Dipyridamol
Anti-glaucoom Vaatverwijder, antitrombose Antibioticum
Dirithromycine
Sedativum
Anti-diarree
L5 [cytotoxisch] L2 L5 [vermindert melkproductie? Weinig bekend] L4 [weinig bekend] L4 [waarschijnlijk hoge M/P!!] L3 [Weinig bekend maar waarschijnlijk gb] L3 [Weinig bekend maar waarschijnlijk gb] L2 L2 L2
? ? ?
L3 [voorkom hoge doses] L1
?
L3 [L4 indien chronisch gebruik] lethargie of sedatie L3 [weinig bekend]
Concern?
L2 L1 L4 [apnoe, obstipatie, tachycardie] L4 [weinig bekend, zelden nog gebruikt] L5 [mogelijk slecht drinken, agitatie, slaapstoornis] L3 [weinig bekend] L3 [weinig bekend] L2 L2 [mogelijk sedatie?] L3 [mogelijk obstipatie? Sedatie?] L2 L3 [weinig bekend, lijkt gb] L3 [weinig bekend,
? ? ?
? Compatibel
Cave spruw
?
Cave spruw
?
Concern? ? ?
?
?
? ?
? ? Compatibel ? ?
? ? ?
Cave spruw
Disopyramide Disulfiram Dolasetron Mesylaat Domperidon
Anti-aritmicum Remt alcoholstofwisseling. Anti-misselijkheid
Dopamine Dothiepin Doxazosin Mesylaat Doxepin
Stimuleert maagmotoriek [en melk-productie] Adrenergicum Antidepressivum Anti-hypertensivum Antidepressivum
Doxercalciferol
Vitamine D
Doxorubicine Doxycycline
Cytostaticum Antibioticum
Doxylamine
Anti-histaminicum
Droperidol
Anti-misselijkheid
lijkt gb] L2 L5 [gevaarlijk samen met alcohol] L3 [weinig bekend, lijkt gb] L1
Compatibel ? ? Compatibel
L2 L2 L4 [M/P=20!!!] L5 [sedatie, slecht drinken, hypotonie, spugen, icterus] L3 [hypercalcemie?] L5 L3 [L4 bij chronisch gebruik, tandverkleuring en verminderde botgroei] L4 [weinig bekend, sedatie?] L3 [weinig bekend, sedatie?]
? Concern? ? Concern?
L2 L2 L3 [weinig bekend, lijkt gb] L1 L3 [remt prolactine?] L4 [remt melkproductie bij chronisch gebruik, misselijkheid? L1 L3 vroegpost-nataal [pylorus-stenose!] L3 [weinig bekend] L2 L3 [weinig bekend] L2 L3 [sedatie, irritatie, slecht drinken, remt melkproductie, smaak]
? Compatibel
? Cessation ?
? ?
E Eletriptan Enalapril Enoxaparin
Anti-migraine Anti-hypertensivum Anticoalgulant
Epinephrine Ergonovine Maleaat Ergotamine
Stimulant Tegen postpartum bloedingen Antimigraine
Erythromycine
Antibioticum
Escitalopram Esomeprasol Estazolam Ethambutol Ethanol
Antidepressivum Antacidum Benzodiazepine Antituberculose Alcohol
? ? Caution
Compatibel
? ? ? Compatibel Compatibel
Cave spruw
Ethosuximide
Anticonvulsivum
Etretinaat
Antipsoriasis
Ezetimibe
Verlaagt cholesterol
L4 [sedatie, slecht drinken, irritatie] L5 [vroege sluiting groeischijf] L3 [weinig bekend, Cholesterol is belangrijk!]
Compatibel
L2 L1 L4 [weinig bekend, ernstige bijwerkingen?] L3 [weinig bekend] L4 [remt melkproductie?] L2 L2 L2 L2 L3 [weinig bekend] L3 [misselijk? Duizelig? Obstipatie?] L1 L2 L3 [weinig bekend] L4 [weinig bekend, accumulatie?] L3 [L4 bij Chronisch gebruik, sedatie?] L3 [niet gebruiken bij fototherapie ivm mogelijk fototoxiciteit] L2 L5 L2 oudere kind L3 neonataal [huilen / kram-pen 1 melding] L3 [weinig bekend, sedatie?] L3 [weinig bekend, sedatie?] L2 L3 [weinig bekend, lijkt gb] L2
? ? ?
? ?
Middel beter staken in BV periode
F Famciclovir Famotidine Felbamaat
Antiviraal Antacidum Anticonvulsivum
Felodipine Fennel
Anti-hypertensivum Venkel, oestrogeen?
Fenoprofen Fentanyl Fexofenadine Filgastim Flavoxate Flecainide Acetaat
NSAID Opiaat Anti-histaminicum Bloedaanmaak Urine spasmolyticum Antiaritmicum
Floxacilline Fluconazol Fludrocortison Flunarizine
Antibioticum Antischimmel Steroid Anti-hypertensivum
Flunitrazepam
Benzodiazepine
Fluorescein
Contrastmiddel
Fluoride Fluorouracil Fluoxetine
Glazuurverharder Cytostaticum Antidepressivum
Fluphenazine Flurazepam
Psychothera peuticum Sedativum
Flurbiprofen Fluticason
Pijnstiller Steroid
Fluvoxamine
Antidepressivum
?
? Compatibel Compatibel ? ? Compatibel
? Compatibel ? ? ?
Compatibel
Compatibel ? Concern?
? ? ? ? Concern?
Cave spruw
Foliumzuur Formoterol Fumaraat Foscarnet
Vitamine Bronchodilator
Fosinopril
Anti-hypertensivum
Fosphenytoine Furazolidon
Anticonvulsivum Antibioticum
Furosemide
Diureticum
Antiviraal
L1 L3 [weinig bekend, lijkt gb] L4 [niertoxisch? Deposities in tanden en botten?] L3 oudere kind L4 neonataal L2 L2 oudere kind L4 neonataal [hemol.anemie] L3 [remt melkproduc-tie?]
Compatibel ?
L3 [weinig bekend] L3 [weinig bekend, lijkt gb] L2 L3 [weinig bekend, lijkt gb] L4 [radioactief! 14 dagen geen BV!]
? ?
?
? Compatibel ?
Cave spruw
?
G Gabapentin Gadodiamide
Anticonvulsivum Contrast bij Mri's
Gadopentetaat Gadoteridol
Contrast bij Mri's Contrast bij Mri'
Gallium-67 Citraat
Radioactieve isotoop
Gele koorts vaccin
Vaccin
Gentamicine Gentiaan violet
Antibioticum Antischimmel
Glimepiride
Verlaagt glucose
Glipizide
Verlaagt glucose
Glucosamine
Anti-arthritis
Glyburide
Verlaagt glucose
Goud
Antireuma
Grepafloxacin
Ntibioticum
Griseofulvine
Antischimmel
L3 [als ouder dan 6 mnd] L4 [als jonger dan 6 mnd] L2 L3 [niet te hoog of te lang doseren] L4 [hypoglycaemie?] L3 [hypoglycaemie?] L3 [weinig bekend, lijkt gb] L3 [hypoglycaemie?] L5 [blijft lang in het lichaam, maanden!] L4 [diarree? Arthropathie?] L2
Antipsychoticum Anaesthesie
L2 L2
Compatibel ? Tijdelijk staken borstvoeding
? ? ? ?
? Compatibel ? ?
H Haloperidol Halothaan
Concern? Compatibel
Cave spruw
Heparine Hepatitis vaccin Heroine
Anti-coagulant Vaccin Narcoticum
Hexa chlorophene Hydralazine Hydrochloor-thiazide
Antisepticum
Hydrocortison [lokaal] Hydromorphone Hydroxy chloroquine Hydroxizine
Steroid
Anti-hypertensivum Diureticum
Opiaat Antireuma en malaria Anti-histaminicum
L1 L2 L5 [sedatie, tremor, rusteloosheid, slecht drinken] L4 [toxisch?]
? ? Cessation
L2 [hypotensie?] L2 [minder melkproductie? L2
Compatibel Compatibel
L3 [sedatie?] L2
? Compatibel
L1 [sedatie?]
?
L4
Tijdelijk staken [soms volledig] Compatibel ? Concern?
?
?
I Iodium radioactief
Ibuprofen Imipenem Imipramine
Pijnstiller Antibioticum Antidepressivum
Indapamide Indomethacine Infliximab Insuline Ipratropium Bromide Isoniazide
Diureticum NSAID Antireuma Antidiabeticum Bronchodilatator Antituberculose
Isoproterenol Isosorbide Isotretinion Isradipine
Bronchodilatator Vaatverwijder Vitamine A derivaat Anti hypertensivum
Itrakonazol Ivermectin
Antischimmel Antiparasieten
L1 L2 L2 [sedataie? Droge mond?] L3 [weinig bekend] L3 L2 L1 L2 L3 [hepatitis? Slapte? Spugen?] L2 L3 L5 [teratogeen] L3 [lage bloeddruk? Moeheid? Lage hartslag?] L2 L3
Antischildklier Antibioticum Slaapmiddel Antischimmel Pijnstiller Pijnstiller Kruidenthee
L4 L2 L5 L2 L3 L2 L5
Cave spruw
? Compatibel ? ? ? Compatibel ? ? ? ?
Compatibel
K Kalium Iodide Kanamicine Kava-kava Ketoconazol Ketoprofen Ketorolac Kombucha thee
? Compatibel ? Compatibel ? Compatibel ?
Cave Spruw
L Labetalol Lamivudine Lamotrigine Lansoprasole Latanoprost Lood Leflunomide
Anti hypertensivum Antiviraal Ant-epilepticum Maagzuur remmer Tegen glaucoom
Leuprolide acetaat
Ontstekings remmer Antistolling Remt oestrogeensynthese GRH analoog
Levalbuterol Levetiracetam Levobunolol
Bronchodilatator Anti-epilepticum Antiglaucoom
Levocabastine Levodopa
Jeukremmer Antiparkinson
Levofloxacin Levonorgestrel implant Levothyroxine
Antibioticum Anticonceptie IUD
Lepirudin Letrozole
Lidocaine Lincomicine Lindane Linezolid Liothyronine Lisinopril Lithium Lomefloxacin Loperamide Loracarbef Loratidine Lorazepam Losartan Lovastatin
Schildklier hormoon Anaesteticum Antibioticum Antischurft Antibioticum Schildklier hormoon Antihypertensie Anti manische depressie Antibioticum Antidiarree Antibioticum Antihistaminicum Anti angst Antihypertensie Cholesterol-verlager
L2
Compatibel
L2 L3 L3
? Concern? ?
L3 L5 L4
? ? ?
L3 L4
? ?
L5 [remt melkproductie oa] L2 L3 L3 [hypotensie? Lage hartactie? Slap?] L2 L4 [remt melkproductie] L3 L2
?
L1
Compatibel
L2 L2 L4 [schaadt het zenuwstelsel] L3 [diarree?] L2
Compatibel ? ?
L3 [hypotensie? Slapte?] L4 [hartritmestoornissen, slapte?] L3 L2 L2 L1 [Slaperigheid?] L3 [Slaperigheid?] L3 L3 [Cholesterol is belangrijk!]
?
? ? ?
? ? ? Compatibel
? ?
Cave Spruw
Cave spruw
Cave Spruw
Pas op! ? Compatibel ? Compatibel Concern? ? ?
Cave Spruw Cave Spruw
Middel beter staken in BV periode
Loxapine LSD Lyme disease vaccin
Tranquilizer Hallucinogeen Vaccin
L4 L5 L2
? ? ?
Magnesium hydroxide Magnesiumsulfaat Mannitol
Laxeermiddel
L1
?
Anti-epilepticum Diureticum
Compatibel ?
Maprotiline Mebendazole
Antidepressivum Antiwormen
Meclizine Medroxy progesteron
Tegen wagenziekte Hormoon
Mefloquine Melatonine Meloxicam
Antimalaria Hormoon Ontstekingsremmer Vaccin
L1 L3 [kort minder melkproductie?] L3 L3 [minder melkproductie?] L3 L1 [L4 gedurende 1e drie dagen na de geboorte] L2 L3 L3
M
Meningococcen vaccin Menotropine
Hormoon
Meperidine [=Pethidine]
Pijnstiller
Mepindolol sulfaat Mepivacaine Meprobamate Mercaptopurine Mercury Meropenem Mesalamine Mesoridazine Metaxalon Metformin Methacholine
Bèta blokker Locale pijnstiller Anti angst Anti kanker Kwik Antibioticum Ontstekings-remmer Antipsychoticum Spierverslapper Anti diabetes Broncho constrictor Narcotische pijnstiller Antibioticum Remt schildklier Spierverslapper Anaestheticum
Methadon Methicilline Methimazol Methocarbamol Methohexital
? ?
? Compatibel
? ? ?
L1
?
L3 [minder melkproductie?] L2 [L3 als gebruikt kort na de geboorte, sedatie] L2 L3 L3 [sedatie?] L3 L5 L3 L3 L4 [sedatie!] L3 L1 L3
?
L3
Compatibel
L3 L3 L3 L3
? Compatibel ? Compatibel
Compatibel
? ? ? ? ? ? Voorzichtig Concern? ? ? ?
Effect versterkt met anti depressiva
Cave spruw
Cave spruw
Methotrexaat
Anti kanker
Methscopolamine Methyldopa
Tegen krampen Anti hypertensivum Vasoconstrictor
Methyl ergonovine Methylphenidaat
Anti ADHD
Methyl prednisolon
Corticosteroid
Metoclopramide Metoprolol
Prolactine stimulans Beta blokker
Metrizamide Metronidazol
Contrast Antibioticum
Mexiletine Miconazol Midazolam Midodrine
Anti aritmicum Anti schimmel Slaapmiddel Anti hypotensivum
Mifepristone
Antiprogesteron
Miglitol Minocycline
Antidiabeticum Antibioticum
Minoxidil
Anti hypertensivum Antidepressivum Prostaglandine
Mirtazapine Misoprostol Mitoxantrone Mivacurium Moclobemide Modafinil
Anti MS Blokkeert spieractiviteit. Antidepressie Houdt wakker
Mometason Montelukast Morfine
Corticosteroid Antiastma Pijnstiller
Moxifloxacin Mupirocin Mycophenolaat
Antibioticum Antibacteriële zalf Remt afweer
L3? [L5 bij chronisch gebruik] L3 L2
Cessation
L2 [L4 bij chronisch gebruik] L3 [weinig slapen, minder drinken? L2 [behalve bij langdurig hoge doseringen] L2 L3 [hypotensie? Lage hartactie?] L2 L2 [mogelijk minder drinken] L2 L2 L3 L3 [hypertensie? Slapeloosheid?] L3 [meer melkproductie] L2 L3 [L4 bij chronisch gebruik: tandverkleuring en verminderde botgroei] L2 [sedatie?]
?
L3 [sedatie?] L3 [diarree? Krampen?] L5 L2
? ?
L3 L4 [minder melkproductie?] L3 L3 L3 [sedatie bij hoge doses?] L2 L1 L4
? ?
? Compatibel
? Compatibel
Concern ? Compatibel Compatibel Concern?
Metaal-smaak
Compatibel ? Concern? ? ? ? ?
Cave spruw
Compatibel
? ?
? ? Compatibel
? ? ?
Cave spruw
N Nabumeton Nadolol
Ontstekings-remmer Bèta blokker
Nafcilline Nalbuphine Nalidixine zuur Naloxon Naproxen
Antibioticum Pijnstiller Antisepticum Antagonist voor morfine Ontstekings-remmer
Naratriptan Natalizumab Nedocromil Nefazodone
Antimigraine Anti MS Anti astma Antidepressivum
Netilmicine Nevirapine Nicardipine
Antibioticum Anti-hiv Anti hypertensivum Tegen roken
Nicotine [kauwgom etc] Nicotinezuur Nifedipine Nimodipine Nisoldipine Nitazoxanide Nitrazepam Nitrendipine Nitrofurantoine
Nitroglycerine Nitroprusside Nizatidine
Vitamine B3 Anti hypertensivum Anti hypertensivum Anti hypertensivum Antiparasieten Slaapmiddel Anti hypertensivum Antibioticum
Norethindrone Norethynodrel
Vaat-verwijderaar Hypotensivum Maagzuur remmer Anticonceptivum Anticonceptivum
Norfloxacin Nortriptyline Nystatine
Antibioticum Antidepressivum Antischimmel
L3 L4 [komt veel in moedermelk] L1 L2 L4 [anemie?] L3
? Compatibel
L3 [L4 bij chronisch gebruik] L3 L3 L2 L4 [sufheid, slapte, slecht groeien] L3 [diarree?] L3 L2
Compatibel
L2
?
L3 L2
? Compatibel
L2
?
L3 [hypotensie? Sedatie?] L3 L2 mits kortdurend gebruik, sedatie? L2
?
L2 [niet gebruiken bij gele baby’s of kinderen met G6PD def.] L4 L4 L2
Compatibel
L1 L2 [remt melkproduc-tie?] L3 [diarree?] L2 L1
? ?
? ? Compatibel ?
Cave spruw
? ? ? ? ? ? ?
Cave spruw
? ? ? Cave spruw
? ? ?
? Concern? ?
Cave spruw
O Ofloxacine Olanzapine Olmesartan Olopatadine Olsalazine
Omeprazol Ondansetron Orphenadrine citraat Oseltamivir Oxaprozine Oxazepam Oxcarbazepine Oxybutynine
Oxycodone Oxytocine
Antibioticum Antipsychoticum Anti hypertensivum Locaal antihistaminicum Ontstekings-remmer
Maagzuur remmer Anti misselijkheid Spierverslapper Anti-influenza Pijnstiller Anti angst Anti epilepticum Anti krampen
Pijnstiller Stimuleert partus en TSR
L2 L2 L3 [oudere baby's]
Compatibel ? ?
L2
?
L3 [bij langdurig gebruik diarree en krampen?] L2
?
L2 L3 L3 L3 L3 L3 L3 [minder melkproductie?] L3 [sedatie?] L2
? ? ? ? ? ? ?
L5 L2 L1
? ? ?
L2 L3 L4 L1 [diarree?] L3 L3 [sedatie?] L2 L2 L2 L3 [sedatie?] L3 L5 L3 [sedatie? ontwenning?] L4 [minder drinken?] L3 L2 [slape-loosheid?]
Concern? ? ? ? ? ? ? ? ? Concern? ? Cessation Caution
Cave spruw
?
? ?
P Paclitaxel Pamidronaat Pantoprazol Paroxetine Penciclovir Penicillamine Penicilline G Pentazocine Pentobarbital Pentosal Polysulfaat Pentoxifylline Permethrin Perphenasine Phenazopyridine Phencyclidine Phenobarbital
Anti kanker Maagzuur remmer Antidepressivum Antiviraal Tegen artritis Antibioticum Pijnstiller Hypnoticum Pijnstiller Insecticide Antipsychoticum Pijnstiller Hallucinogeen Anti-epilepticum
Phentermine
Eetlustremmer
Phenylephrine Phenylpropanolamine
Vasoconstrictie
? ?
Cave spruw
Phenytoine Phytonadion Pilocarpine Pimecrolimus Pimozide Pioglitazon Piperacilline Pirbuterol acetaat
Anti-epilepticum Vitamine K1 Hypotensivum
Piroxicam Podofilox
Pijnstiller Antischimmel
Waterpokken vaccin
Vaccin [levend]
Polio vaccin Polyethyleen glycol Polymixine B sulfaat Povidon jood
Vaccin Laxans
Pramipexol
Antiparkinson
Pramlintide acetaat
Antidiabeticum
Pravastatin
Cholesterol verlager
Prazepam Praziquantel Prazosin Prednicarbaat Prednison Primaquine fosfaat Primidone Procainamide
Anti- angst Anti wormen Anti-hypertensivum Corticosteroid zalf Corticosteroid Antimalaria Anti epilepticum Anti aritmicum
Procaine Pro chloorperazine Progesteron Promethazine Propafenon Propofol Propoxyphene Propranolol
Anaestheticum Tegen misselijkheid
Propylthiouracil Pseudo ephidrine
Anti schildklier
Tranquilizer Antidiabetes Antibioticum Bronchodilatator
Antibioticum Antiseptisch
Hormoon Antihistaminicum Anti aritmicum Sedativum Pijnstiller Beta blokker
L2 L1 L3 [kramp, diarree?] L2 L4 L3 L2 L2 [irritatie? Tremor?] L2 L3 [Voorzichtig; pas voeden 4 uur na het opbrengen] L4 [alleen in noodsituatie] L2 L3
Compatibel Compatibel ? ? ? ? ? ?
L2 L4 [schildkliersuppressie bij grote hoeveelheden?] L4 [vermindert melkproductie] L3 [eerste week] L2 [daarna] L3 [Cholesterol is belangrijk!]
? Compatibel
L3 [sedatie?] L2 L4 L3 [niet op de tepel] L2 L3 L3 [sedatie?] L3 [hypotensie? Leverfunctie?] L3 L3 [apneu?] L3 L2 [sedatie? apneu?] L2 L2 L2 L2 [niet bij astmatische kinderen gebruiken] L2 L3 [bij acuut gebruik]
Concern? ? ? ? Compatibel ? Caution Compatibel
Cave spruw
Compatibel ?
? ? ? Cave spruw
? ? ?
? ? Compatibel ? ? ? Compatibel Compatibel
Compatibel Compatibel
Middel beter staken in BV periode
Pyrantel Pyrazinamide Pyridostigmine Pyridoxine
Anti wormen Antibioticum Spierstimulator Vitamine B6
Pyrimethamine
Antimalaria, foliumzuur antagonist
L4 [bij chronisch gebruik, remt melkproductie] L3 L3 L2 L2 L4 in hoge doses L4 [carcinogeen?]
? ? Compatibel Compatibel
Cave spruw
Compatibel
Q Quazepam Quetiapine fumaraat Quinacrine
Sedatie Antipsychoticum Antimalaria
Quinapril
Anti hypertensivum
Quinidine Quinine Quinupristin
Antiaritmicum Antimalaria Antibioticum
L2 [sedatie?] L2 L4 [bij langdurig gebruik] L2 L4 [indien eerste dagen postpartum] L2 [leverfunctie?] L2 L3
Concern? ? ?
L3
?
L3 L3 [hypotensie?]
? ?
L2
?
L3 L4 [hypo-glycaemie] L4 [sedatie? Hypotonie?] L4 L1 L2 L3 L3 L3 L3 L3 L3 [sedatie?] L2 [krampjes?]
? ? ?
?
Compatibel Compatibel ?
Cave spruw
R Rabeprazol Rabies vaccin Ramapril Ranitidine Remifentanil Repaglinide Reserpine
Ribavirin Riboflavin Rifampicine Rifaximin Rimantadine Risedronaat Risperidon Ritodrine Rizatriptan Rofecoxib
Maagzuur remmer Vaccin Anti hypertensivum Maagzuur remmer Pijnstiller Antidiabeticum Ant-hypertensivum
Antiviraal Vitamine B2 Antibioticum Antibioticum Antiviraal Tegen botresorptie Antipsychoticum Antimigraine Pijnstiller
? Compatibel Compatibel ? ? ? ? ? ? ?
Cave spruw
Ropinirol
Stimuleert dopamine
Ropivacaine Rosiglitazon Rubella vaccin
Locale pijnstiller Antidiabetes Vaccin
L4 [verlaagt melkproductie]! L2 L3 L2 [lichte rubella verschijnselen?]
?
L3 L4 [droge mond, tandvleesontsteking?] L2 L3 [sedatie? droge mond?] L3 [sedatie?] L3 [niet direct op de tepel aanbrengen] L3 [wat dunne ontlasting?] L2 L3 L4 L3 L3 [Cholesterol is belangrijk!]
? ?
L3 [evt. 1e twee uur na toedie-nen niet voeden] L4 [verlaagt melkproductie?] L4 [sedatie? droge mond?] L3 L3 [sedatie? Hypotensie?] L2 [verlaagt melkproductie iets??] L2
?
L3 L5 L3
Compatibel ? ?
L2 L3 L3 [voorzichtig bij gele baby's en G6PD deficiëntie]
? ? ?
? ? ?
S Saccharine Sage
Zoetstof Kruid
Salmeterol Scopolamine Secobarbital Selenium sulfide
Bronchodilatatie Anti cholinergicum Sedativum Locaal antibioticum
Senna laxantia
Laxans
Sertraline Sevofluraan Sibutramine Sulfadiazine silver Simvastatine
Antidepressivum Anaesthesie Eetlustremmer Locaal antibioticum Cholestreol verlager
Sincalide
Sirolimus
Immuun-suppressie
Solifenacin succinaat Somatropine Sotalol Spironolacton
St John's Wort [st Jans kruid] Streptomycine Strontium89 chloride Succimer Sucralfaat Sulconazol Nitraat Sulfamethoxazol
Groeihormoon Anti hypertensivum Diureticum
Antidepressivum Antibioticum Radiosactief Tegen loodvergiftiging Tegen maagzweer Tegen schimmels Antibioticum
? ? Compatibel ? Compatibel Concern? ? ? ? ?
Middel beter staken in BV periode
? ? ? Compatibel Compatibel
? Cave spruw
Cave spruw
Sulfasalazine Sulfisoxazol
Ontstekings-remmer Antibioticum
Sulpiride Sumatriptan succinaat
Antidepressivum Antimigraine
L3 [diarree?] L2 [voorzichtig bij gele baby's en G6PD deficientie] L2 L3
Caution Compatibel
L3
?
L5 L3 [voorzichtig als > 20% vd huid behandeld wordt] L3 L4
? ?
Cave spruw
? Compatibel
T Tacrolimus Tamoxifen Tazaroteen
Immuunsuppressivum Anti kanker Anti psoriasis
Tea tree olie Technetium 99m
Anti schimmel Radioactief
Tegaserod maleaat Telithromycine Telmisartan
Anti IBS Antibioticum Anti hypertensivum
Temazepam Terazosin HCL Terbinafine Terbutaline Terconazol Tetracycline Thallium 201
Slaapmiddel Anti-hypertensivum Antischimmel Bronchodilatatie Anti schimmel Antibioticum Radioactief
Theofylline
Bronchodilatatie
Thiabendazol Thiopental natrium Thioridazine Thiotixeen Thyrotropine Tiagabine
Antiparasieten Anaestheticum Antipsychoticum Antipsychoticum Stimuleert schildklier Antieplilepticum
Ticarcilline Ticlopidine Timolol
Antibioticum Antistolling Anti-hypertensivum
Tinidazol Tinzaparin natrium Tizanidine Tobramicine
Antibioticum Antistolling Spierverslapper Antibioticum
L3 L3 L3 L4 [in de neonatale periode] L3 [sedatie?] L4 L2 L2 L3 L2 L3 met onderbreking borstvoeding van 24-48 uur L3 [irritatie? slapeloosheid?] L3 L3 L4 L4 [sedatie?] L1 L3 [slaperig heid?] L1 L4 L2 [hypotensie? Sedatie? Hypoglycaemie?] L2 L3 L4 L3
? Tijdelijk bv staken! ? ? ?
Concern? ? ? Compatibel ? Compatibel ?
Cave spruw
Cave spruw
Compatibel ? Compatibel ? ? ? ? Compatibel ?
Cave spruw
? ? ? ?
Cave spruw
Cave spruw
Tocainamide Tolbutamide Tolmetin natrium Tolterodine Topiramaat Torsemide Tramadol HCL Trastuzumab Trazodon Tretinoine
Antiaritmicum Antidiabeticum Pijnstiller Tegen urineincontinentie Anti epilepticum Diureticum Pijnstiller Anti kanker Antidepressivum Tegen acne
L4 L3 L3 L3
? Compatibel Compatibel ? ? ? ? ? Concern? ?
Vaccine
L3 [sedatie?] L3 L3 [sedatie?] L4 L2 L3 [indien locaal] L4 [indien drank of pillen] L3 [groei?] L3 L3 [sedatie? Ademdepressie?] L3 [sedatie?] L4 L2 L4 [sedatie? ademdepressie?] L1 [sedatie?] L3 L4 L2 L2
Triamcinolon Triamtereen Triazolam
Corticosteroid Diureticum Slaapmiddel
Trimeprazine Tri-methobenzamide Trimethoprim Tripelennamine
Anti jeuk Tegen braken Antibioticum Anti-histaminicum
Triprlidine Tropisetron Trovafloxacin Tuberculose huidtest Typhus vaccine
Antihistaminicum Tegen braken Antibioticum
Galzuur
L3
?
Valacyclovir Valeriaan Valganciclovir Valproinezuur
Antiviraal Kruid Antiviraal Anti epilepticum
? ? ? ?
Valsartan
Anti hypertensivum Antibioticum Vaccin Waterpokken
L1 L3 L3 L2 [leverfunctie thrombocyten?] L4 L1 L2 L4 [tenzij beschermd door VZIG] L3 L3 L2 [lage hartslag? Hypotensie?] L3 L3 [mits niet meer
? ? ?
? ? ? ? ? Compatibel ? Compatibel ? ? ? ?
U Ursodiol
V
Vancomicine Varicella vaccin Varicella zoster infectie Vasopressine Venlafaxine Verapamil Vigabatrin Vitamine A
Antidiureticum Antidepressivum Antihypertensivum Anti epilepticum Vitamine A
?
? ? Compatibel ? ?
Cave spruw
Cave spruw
Vitamine B 12 Vitamine D Vitamine E
Vitamine B12 Vitamine D Vitamine E
dan 5000 IU/dag] L1 L2 L2 [mits niet op de tepel]
Compatibel Compatibel ?
Antistolling
L2
Compatibel
L3
?
L3 L2 L3 L3 [hoge spiegels bij de baby?] L2 L4 L3 L3 [slaperig? matig drinken?] L5 [heel hoge spiegels!] L2
? ? ? ?
W Warfarine
X Xenon 133
Y Z Zafirlukast Zaleplon Zanamivir Zidovudine
Tegen astma oa Slaapmiddel Antiviraal Antiviraal
Zink zouten Ziprasidon Zolmitriptan Zolpidem tartraat
Cremes etc Antipsychoticum Anti migraine Slaapmiddel
Zonisamide
Anti epilepticum
Zopiclone
Slaapmiddel
? ? ? Compatibel ? ?
© Kleintjes Consult | www.borstvoeding.com © Erica Post, kinderarts Deze handout mag zonder verdere toestemming gekopieerd en verspreid worden, op voorwaarde dat de bronnen vermeld worden en dat hij in geen geval gebruikt wordt in enige context die de WHO-code op de marketing van vervangingsmiddelen van moedermelk schendt.
Lees ook Medicamentenlijst voor moeders en niet-professionals
http://www.borstvoeding.com/problemen/ziekte_en_medicijngebruik/medicijnenlijst_bv_moeders.html
Borstvoeding en geneesmiddelen
http://www.borstvoeding.com/problemen/ziekte_en_medicijngebruik/borstvoeding_en_geneesmiddelen.html
Medication and Mother's milk [2006], door Thomas Hale, pharmacoloog http://www.ibreastfeeding.com/html/mmm_2006.html De site van Thomas Hale, pharmacoloog http://neonatal.ttuhsc.edu/lact/index.html
The Transfer of Drugs and Other Chemicals Into Human Milk http://aappolicy.aappublications.org/cgi/content/full/pediatrics;108/3/776 The Transfer of Drugs and Other Chemicals Into Human Milk, standpunt van de AAP http://www.borstvoeding.com/beeld/AAP%20standpunt.pdf
