May I Have Your Votes Please

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer

May I Have Your Votes Please


May I Have Your Votes Please 5 maart 2014 Islemunda Herenwaard 17 Aanvang 19.30 uur en de genomineerden zijn...

 1

chure In deze bro n voor de nomineerde e g e d n lle chure ste voor. In deze bro rkanjer zich e m o o z p O e oeker, Rotterdams elijk onderz p p a h c s n te e in, sociaal w de column Kees Fortu gina af met a rp ´. te h c a e e burenhulp sluit op d or onderling vo m e d o sb n voeding Ópzoomere

Rotterdamse Opzoomerkanjer: 14 genomineerden

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Naam

Gebied

Soort

Rottekwartier Noorderkerkedijkje Borghave (Wilgenlei) Paap Dirckstraat Jalonstraat Volmarijnstraat Pleinmoeders (Berkelplein) Corneliahof Lepelaarsingel Langenhorst Oudedijkse Schiekade Hofstaete (Spuistroomstraat) Hobokenstraat Wereldkeuken Prinsenland

Noord IJsselmonde Hillegersberg-Schiebroek Noord Feijenoord Delfshaven Kralingen-Crooswijk Pernis Charlois Charlois Overschie Hoogvliet Centrum Prins Alexander

Straat Straat Seniorenflat Straat Straat/senioren Straat Plein/buurt Seniorenflat Straat Seniorenflat Straat Seniorenflat Straat Buurt

Blz

Hoofdprijs

4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30

5 minuten gratis winkelen bij

2


May I Have Your Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer Votes Please May I Have Your Votes Please Woensdagavond 5 maart 2014

Het Opzoomeren vernieuwt zich. Elkaar helpen met Nederlands leren spreken en meer aandacht voor Lief en Leed (onderlinge zorg) zijn daar voorbeelden van. Rotterdamse Opzoomerkanjer Op woensdagavond 5 maart (aanvang 19.30 uur) vindt in Islemunda, podium voor IJsselmonde, de verkiezing plaats van de Rotterdamse Opzoomerkanjer op het gebied van Lief en Leed. De verkiezing doet denken aan het Eurovisie Songfestival. Onder leiding van presentator Gerard Smulders geven 7 jury’s punten aan 14 genomineerde Opzoomerstraten en -groepen die zich eerst allemaal presenteren. Een groot scorebord houdt de puntentelling bij en aan het eind van de avond zien we wie gewonnen heeft. Elke genomineerde ontvangt een prijs. De winnaar mag bovendien 5 minuten gratis winkelen bij Albert Heijn. 14 genomineerden Aan de verkiezing doen 12 Opzoomerkanjers uit de deelgemeenten mee. Het zijn de winnaars van de verkiezingen die in november 2013 in de 32 Rotterdamse supermarkten van Albert Heijn plaatsvonden. In drie uur tijd hebben 8.429 klanten gestemd. De Opzoomerkanjers uit de deelgemeenten zijn aangevuld met twee wildcards (Rottekwartier en Langenhorst). In totaal zijn er dus 14 genomineerden. Voorstellen In deze brochure stellen de genomineerden zich voor. Tijdens de avond ziet u van elke genomineerde ook een korte video. Neem deze brochure mee naar de avond!

Tot 5 maart in Islemunda, Opzoomer Mee

De 7 Jury’s

Slechts 275 euro per jaar

Albert Heijn

Rotterdam telde in 2013 1.817 Opzoomerstraten.

Deelgemeenten

Gemiddeld ontving een Opzoomerstraat dat jaar circa

Onderzoek & wetenschap

275 euro aan gemeenschapsgeld voor uiteenlopende faciliteiten (activiteitenbudget, voorleesbox, een keetje

Lijsttrekkers & fracties Gemeenteraad

met handige spullen voor straatactiviteiten, enzovoorts).

Aanbieders Zorg & Welzijn

Daarmee organiseerde men de activiteiten, verzorgde

Cluster Maatschappelijke Ontwikkeling Sociaal Ondernemers

men de publiciteit en bouwde men aan het duurzame netwerk in de straat. Had men meer geld nodig, dan zorgde men zelf voor een oplossing.

3

Noord, Oude Noorden

1

Rottekwartier Aan de rand van het Oude Noorden was eind jaren zestig een weg naar het centrum gepland. Na protesten van bewoners ging dat niet door en werd een woonwijk gebouwd: het Rottekwartier. 450 woningen waarvan het grootste deel in blokken rond binnenterreinen. Het grootste binnenterrein heeft vier toegangspoorten en veel groen. Het maakte het een aanlokkelijke plek voor junks en andere ongenode gasten. Met activiteiten is het terrein heroverd. Opzoomeren Vanaf 2005 Opzoomeren de straten uit het Rottekwartier. Ze vinden het zonde dat het binnenterrein vervuild is en niet door bewoners wordt gebruikt. De Opzoomercampagne vormt de stimulans om te beginnen met het organiseren van ontmoetingen en activiteiten voor de kinderen. Omdat de activiteiten succesvol zijn en steeds meer bewoners trekken, worden de gangmakers nog enthousiaster. Als in 2008 burgemeester Opstelten de lichtjes van de Opzoomerkerstboom komt ontsteken, voelen de bewoners dat als waardering voor hun inzet. Een terugkerend hoogtepunt is de kindercamping tijdens de zomervakantie. Maar er zijn ook kerstactiviteiten en een jaarlijks feest in het

Een lift naar het ziekenhuis, een maaltijd brengen bij een zieke... in het Rottekwartier gebeurt het allemaal

Pinksterweekend. Honderden omwonenden komen langs en vele handen helpen mee. In 2012 is de decembermaand groots gevierd met een ijsbaan. Inmiddels helpt de jeugd, die vroeger overlast veroorzaakte, mee. De poorten zijn door hen geschilderd, er is een kabouterpad aangelegd en de jeugd organiseert het Halloweenfeest. 4

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer Inmiddels is het binnenterrein door de bewoners in beheer genomen. In overleg met de corporatie verzorgen de bewoners het sleutelbeheer. Ook hebben de bewoners van Havensteder een eigen pandje gekregen om activiteiten te organiseren. Netwerk Het Rottekwartier kent vijf echte gangmakers. Om hen heen staan ruim twintig bewoners klaar om te helpen. Het is geen gestructureerde bewonersgroep. De bewoners smeden hun plannen op straat en in de trappenhuizen. Omdat het netwerk groot is, zijn er ook veel bredere contacten in de buurt. Al met al is er met zo’ n netwerk van ruim 100 bewoners veel kennis over de buurt. Voor activiteiten wordt huis aan huis aangebeld. En als tante Jo veertig jaar getrouwd is, of het oude omaatje opgenomen is in het ziekenhuis, dan is dat bekend bij de gangmakers. De bewoners vinden het belangrijk om de jeugd erbij te betrekken en deels het stokje over te dragen. De ‘eigen’ jongeren die vroeger de kinderactiviteiten bezochten, helpen nu zelf mee.


Jongeren Een aantal jongeren is heel actief in en voor de buurt. Zij verzorgen bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding en organiseren allerlei activiteiten in buurthuis het Klooster. Een van hen kreeg laatst een jongerenlintje toegekend

Lief en Leed Lief en Leed wordt gedeeld en anonimiteit is verdwenen. Buren houden een oogje in het zeil en weten wie hulp nodig heeft. Er zijn talloze voorbeelden van burenhulp en onderlinge zorg. Bewoners verzorgden een buurman tot het echt niet langer kon. Voor een buurvrouw die niet langer haar hond kon uitlaten, is een clubje van vijf buren geformeerd die dat nu doet. Een lift

als erkenning voor zijn inzet. ‘Zaten jullie maar in onze groep’, zuchtte een gangmaakster van het Rottekwartier. ‘Ik ben zo trots op jullie.’ Een half uur later werd bij haar aangebeld. ‘U heeft altijd voor ons klaargestaan’, zei de woordvoerder van de jongens. ‘Wat kunnen we nu voor u doen?’ De week erop hielpen de jongens een oude blinde buurman met verhuizen.

naar het ziekenhuis, een maaltijd brengen bij een zieke... in het Rottekwartier gebeurt dat allemaal. Opzoomeren is een sterke basis onder deze onderlinge hulp en zorg.

Plan 2014 Beheer van budget goed regelen nu dit niet meer via Stichting Daadkracht kan. Hulp bij het omvormen van de huidige bewonersgroep tot een rechtspersoon met eigen rekeningnummer.

5

IJsselmonde, Groot-IJsselmonde

2

Noorderkerkedijkje De Noorder Kerkedijk is een lange straat met dijkwoningen in IJsselmonde. De Groene Tuin doorbreekt de straat in 2 ongelijke delen. Het kleinste deel wordt het Noorderkerkedijkje genoemd en bestaat uit ongeveer 20 woningen. Het merendeel van de bewoners is van Nederlandse afkomst. De gezinssamenstelling is divers: gezinnen met jonge of oudere kinderen, jonge stelletjes en een aantal eenpersoonshuishoudens waaronder bewoners boven de 60. Opzoomeren Het Noorderkerkedijkje Opzoomert sinds 2010. In dat jaar overleed de echtgenoot van een van de gangmaaksters. Op de crematie waren bewoners uit de straat aanwezig en dat deed haar goed. Vervolgens besprak ze met haar buurvrouw het plan om iets terug te doen voor de straat. Zo werd het eerste dijkfeest geboren. Vanaf de start zijn alle bewoners enthousiast. Sinds er straatactiviteiten worden georganiseerd, is de straat meer een eenheid. Naast het dijkfeest, burendag en samen kerst vieren, doet het dijkje mee aan Halloween in samenwerking met de naastgelegen speeltuin

In 2012 is een aantal vrouwen kerststukjes gaan maken voor eenzame ouderen in de buurt IJsselmonde. Plantjesdagen zijn ook geliefd in de straat. De straat staat zomers vol met bloemen. Voetgangers lopen speciaal over het dijkje omdat het er zo gezellig uit ziet. Tijdens Halloween en het WK-voetbal is de straat versierd en met kerst is een verlichte kerstboom de publiekstrekker. 6

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer Netwerk Het Noorderkerkedijkje is een kleine straat. Het aantal bewoners ligt onder de 50. Men kent elkaar daardoor eerder dan in een gemiddelde straat. Door de activiteiten komt men elkaar nu wel vaker tegen en zijn de contacten inniger. Het is makkelijker om wat aan de ander te vragen. De groep gangmakers bestaat uit drie vrouwen. Zij zien elkaar met regelmaat, smeden plannen en zetten iedereen aan het werk. Als er een activiteit is, komen alle bewoners. De kracht van de straat zit in de dagelijkse omgang met elkaar en de zorg voor elkaar. Van een oogje in het zeil houden tot een maaltijd delen. Lief en Leed In 2012 is een aantal vrouwen uit de straat kerststukjes gaan maken voor eenzame ouderen in de buurt. Een aantal ouderen huilde toen ze zo’n stukje kregen. Dat deed de straat inzien hoe belangrijk het is om wat voor ouderen te doen. Daarom werden tijdens het afgelopen Halloweenfeest de ouderen uitgenodigd om naar het dijkje te komen. Zeven ouderen gingen op deze uitnodiging in.


Licht uit ‘Onze oude overbuurvrouw gaat altijd precies om 23.00 uur slapen. Dat weet ik, want dan gaan de lichten uit. Ik werd een keer midden in de nacht wakker en keek uit het raam. Ik zag nog licht branden. Ik dacht gelijk dat er wat mis was. Ik ben toen snel gaan kijken. Ik belde aan en

In de straat zelf delen de bewoners ook lief en leed. Drie keer per week wordt een bord eten naar oude Annie gebracht, omdat ze anders alleen fastfood eet. De ramen worden ook af en toe gezeemd. Er gebeurt nog meer op het dijkje: grofvuil wordt door een buurman weggebracht, men helpt elkaar bij lekkages en er is altijd wel iemand die je ergens heen wil brengen met de auto. Ook een jubileum wordt met heel de straat gevierd.

de buurvrouw deed zo gezond als een vis de deur open. Het eerste wat ik zei was: jij hoort op bed te liggen, het is al half twee. Was ze nog sport aan het kijken, of ik even gezellig binnen kwam.’

Plan 2014 In 2014 staan allerlei activiteiten op stapel en wil men weer speciale aandacht aan ouderen in de buurt geven. De bewoners beraden zich op het vervoer van ouderen die vaak ’s avonds de deur niet uit durven en hoe ze aan adressen kunnen komen van andere eenzame bewoners. Een andere plan is om met kinderen uit de buurt in de speeltuin te gaan koken. Keukenmateriaal, zoals pannetjes, zijn welkom.

7

Hillegersberg-Schiebroek, Schiebroek-Zuid

3

Borghave (Wilgenlei) De Borghave is een seniorenflat aan de Wilgenlei. De flat is gebouwd in de jaren 70, telt 235 appartementen en heeft een gemeenschappelijke ruimte. Dit complex doet als straat mee aan de Opzoomercampagne. De laatste jaren zijn er jonge bewoners van in de 50 komen wonen. De meeste bewoners zijn alleenstaand. De bewoners wonen zelfstandig, maar kunnen een beroep doen op Zorg aan Huis (Laurens). Aan de Wilgenlei staan drie grote woon- en zorgvoorzieningen voor ouderen. Deze gebouwen zijn door een overkapte straat met elkaar verbonden waardoor over en weer contacten bestaan. Opzoomeren Borghave Opzoomert sinds 2009. In 2013 is het Opzoomeren omarmd als inspiratiebron voor Lief en Leed. De functie van het Opzoomeren is niet zozeer het aanjagen van activiteiten, want die bestonden allang in de vorm van een weekprogramma van de bewonerscommissie met koffie-uurtjes, spelletjesmiddagen, schilderen, breien, scrabble, muziek of bingo. Het Opzoomeren heeft op het gebied van Lief en Leed betekenis gekregen door kleinschalige ontmoetingsactiviteiten en directe praktische hulp.

De actieve bewoners hebben een groot netwerk dat zich over alle verdiepingen uitspreidt en hebben daardoor een signalerende functie Netwerk In de Borghave hebben de bewoners intensief contact met elkaar. De bewoners die bij elkaar op de gang wonen, kennen elkaar over het 8

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer algemeen wel. In de flat is het normaal dat bewoners elkaar helpen en elkaar om hulp vragen: ‘We mankeren op zijn tijd allemaal wel wat, maar samen kunnen we ons goed redden.’


In de flat zijn – aanvullend op de activiteiten van de bewonerscommissie – drie bewoners die zich met de speciale invulling van het Opzoomeren bezighouden. Zij kunnen terugvallen op een groep van 15 bewoners die meehelpen met de organisatie van activiteiten. Deze bewoners hebben bij elkaar een groot netwerk dat zich over alle verdiepingen uitspreidt en daardoor een signalerende functie heeft. Lief en Leed Door speciale -vaak kleine- ontmoetingsactiviteiten geven de Opzoomeraars aandacht aan mensen die door welke oorzaak dan ook dreigen te vereenzamen. Zo blijven ze erbij horen en meedoen. Deze senioren worden opgehaald en na afloop weer naar hun appartement teruggebracht.

Waarschuwen ‘Als we iets organiseren, gaan we bij de bewoners langs om te vragen of ze willen komen. Vorige week kwam iemand niet opdagen. We zijn toen samen met de

Bewoners kunnen terugvallen op Zorg aan Huis, maar onderlinge hulp is vaak prettiger, persoonlijker en/of sneller. Wie dat kan, helpt een ander met boodschappen of een maaltijd. Opzoomeraars springen bij als dat nodig is. ‘We doen natuurlijk ook dingen die de thuiszorg niet doet, zoals het uitlaten van de hond tijdens een ziekenhuisopname. Ook als de bewoner drie maanden niet thuis is. Maar daar blijft het niet bij. We gaan bijvoorbeeld ook mee naar het ziekenhuis als de familie niet mee kan.’ De Opzoomeraars zijn goed op de hoogte van het wel en wee van bewoners. Ze reageren op vragen van bewoners en hulpverleners (thuiszorg, pedicure) en signaleren zelf. Men is recent begonnen met het verzamelen van adressen en telefoonnummers om familieleden van bewoners te kunnen alarmeren als dat nodig is.

conciërge gaan kijken. De mevrouw bleek in haar stoel te zijn overleden. We hadden het telefoonnummer van de familie al eerder gekregen. Hoe triest ook, ze heeft gelukkig niet lang dood gelegen. We konden direct de familie waarschuwen.’

Terzijde: een 94-jarige vrouw zit wekelijks een paar uur aan de balie in de ontvangsthal om bezoekers te verwelkomen.

Plan 2014 Elektrische kookplaten om in de gezamenlijke ruimte voor elkaar te koken.

9

Noord, Agniesebuurt

4

Paap Dirckstraat De straat ligt pal achter de drukke Schiekade maar heeft het karakter van een rustig hofje. De Paap Dirckstraat - bestaand uit woningen met schuine oranje daken en kleine voortuintjes - ligt samen met de Schout Heynricstraat en de Banierstraat op en rond een binnenterrein. Het hele blok bestaat uit circa 80 woningen, waar jong en oud en allerlei culturen samenwonen. De openbare ruimte lag er nog maar kort geleden verwaarloosd bij.

Opzoomeren Een groep bewoners nam in 2011 het initiatief om het binnenterrein op te knappen. Onder andere geïnspireerd door de activiteiten van het Rottekwartier is een club bewoners aan de slag gegaan. Schoonmaken, plantjes planten, een oogje in het zeil houden; het bleken ingrediënten om het terrein nieuw leven in te blazen. Geleidelijk veranderde het binnenterrein in een prettige speelplek. Inmiddels gebeurt er veel meer. Er zijn allerlei educatieve activiteiten ontwikkeld, waaronder voorlezen. Eén van de bewoonsters gaf al huiswerkbegeleiding aan een aantal buurtkinderen bij haar thuis. Enkele moeders vroegen of zij hen

Een mix van gezonde nieuwsgierigheid en zorgzaamheid zorgt in de Paap Dirckstraat voor binding tussen buren ook wilde helpen met de Nederlandse taal. Al snel meldden zich bewoners die wilden helpen met taallessen. Met een kleine bijdrage van Opzoomer Mee startte deze groep in mei 2012 met een groep van 5 vrouwen. Al snel kwam er een tweede groep. Naast deze taallessen zijn de dames ook een buurtbibliotheek begonnen in de Banier, de ontmoetingsplek van de straat. 10

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer Netwerk Er is een vaste kerngroep van zo’ n vijf bewoners die het initiatief nemen voor de activiteiten. De groep is redelijk gestructureerd en komt soms bij elkaar in de Banier. Door de activiteiten hebben steeds meer buren elkaar leren kennen. Jonge ouders met kinderen, maar ook de ouderen worden gekend en betrokken. Mensen komen elkaar op straat tegen en maken een praatje. Bewoners weten of iemand hulp nodig heeft. Soms loopt dit contact niet rechtstreeks, maar via de sleutelpersonen binnen het netwerk. Zeker de helft van de bewoners, circa 40 bewoners, maakt deel uit van het straatnetwerk. Dit straatnetwerk beperkt zich intussen niet alleen meer tot het complex Paap Dirckstraat. Er zijn ook goede contacten met het naastgelegen complex en de bewonersgroep rond de Banier. Lief en Leed Buren in de Paap Dirckstraat houden een oogje in het zeil. Gaan de gordijnen wel open? Is het buurmeisje ziek? Is de overbuurvrouw al bevallen? Een mix van gezonde nieuwsgierigheid en zorgzaamheid zorgt in de Paap Dirckstraat voor binding tussen buren. Mensen melden het als ze op vakantie gaan. Dat gebeurt ook bij geboorte en ziekte. Een buurvrouw die het al heel erg druk had, ging toch iedere dag even kijken bij haar zieke overbuurvrouw. In de Paap Dirckstraat weten buren dat ze op elkaar kunnen rekenen.


100 jaar Binnenkort wordt één van de buren 100 jaar. Het is uitzonderlijk dat iemand die zo’n leeftijd bereikt nog zelfstandig woont. Natuurlijk zijn er buren die wat extra op deze bewoner letten. De verjaardag zal niet ongemerkt voorbijgaan. Een bezoekje, bloemen en gelukwensen: de buren zijn er al klaar voor.

Een klein budget van Opzoomer Mee in de vorm van een zogenaamd Lief en Leed potje heeft de bewoners nog meer gestimuleerd om Lief en Leed in de straat met elkaar te delen. Plan 2014 De straat heeft behoefte aan tweedehandscomputers en een afsluitbare kast voor hun buurtbibliotheek. Verder willen de dames het taalproject ‘taal en koken’ nog een keer uitvoeren in de Banier.

11

Feijenoord, Feijenoord

Jalonstraat De Jalonstraat bestaat uit drie flats, gebouwd voor ouderen, opgeleverd in 1989. De bewoners van het eerste uur zijn nu op leeftijd. De flats hebben geen gemeenschappelijke ruimte, dus ontmoeting beperkt zich vaak tot contact met directe buren of toevallige ontmoetingen in de hal of lift. Een aantal bewoners ontmoette elkaar altijd buiten, bij het haventje, en vormde een soort ‘hanggroep’. Door de snel veranderende bevolkingssamenstelling in de wijk werd de behoefte aan onderlinge ontmoeting groter. Opzoomeren In 2010 verenigden de ouderen zich in Senioren op Straat (SOS) en kon een ruimte in de buurt betrokken worden. Men kan elkaar daar nu bij weer en wind wekelijks treffen en deelnemen aan allerlei gezelligheid. Vanaf 2008 deden de ouderen al mee aan het Opzoomeren. In het Opzoomeren vinden de ouderen inspiratie voor dit initiatief op eigen kracht. Zo probeert men ouderen uit omliggende straten bij de ontmoetingen en activiteiten te betrekken en zet men zich in voor de buurt. Er wordt bijvoorbeeld voorgelezen aan buurtkinderen en de bewoners van het verzorgingstehuis in de buurt worden bezocht.

5

13

Er wordt voorgelezen aan buurtkinderen en bewoners van het verzorgingshuis worden bezocht Netwerk Ongeveer 30 ouderen maken deel uit van dit netwerk dat geworteld is in de Jalonstraat, maar inmiddels ook ouderen uit omliggende straten telt. Circa 10 ouderen zijn minder vitaal. Twee ouderen vormen de kern van dit initiatief. Zij runnen Senioren op Straat en nemen het 12

3

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer initiatief. Dit duo kan daarbij rekenen op vijf andere ouderen die meehelpen. En als het nodig is, bieden ook (jongere) bewoners, familie of een professional de helpende hand bij de organisatie.


Lief en Leed Het netwerk steunt op de wekelijkse zelf georganiseerde ontmoetingen en is voor de ouderen op het gebied van Lief en Leed belangrijk. Het biedt gezelligheid en contact en voorkomt eenzaamheid. Het zorgt voor steun en aandacht als iemand ziek is of als er iets anders aan de hand is. Dat kan variëren van een bloemetje bij ziekte tot actief contact onderhouden als iemand tijdelijk niet kan komen. Opvallend is dat men elkaar niet uit het oog verliest als iemand naar het verzorgingstehuis moet. Men deelt niet alleen lief en leed in ‘eigen’ kring, maar men zet zich ook in voor zieke en hoogbejaarde ouderen in het verzorgingshuis. Tijdens de Lief en Leedweek van Opzoomer Mee (2013) is men met een attentie langs geweest bij deze ouderen.

Een klein gebaar ‘Tijdens het bezoeken van de ouderen van de Steenplaat ontmoetten we enkele oude bekende buren. Sommigen waren blij verrast dat we langskwamen en dat ze een cadeautje kregen. Het waren mooie en soms ontroerende bezoekjes. Ik krijg er nog steeds kippenvel van. Wat een klein gebaar toch kan betekenen!’

Opvallend is dat men elkaar niet uit het oog verliest als iemand naar het verzorgingshuis moet

Plan 2014 Senioren op Straat wil graag weer op bezoek gaan bij de ouderen van de Steenplaat. En men wil in 2014 graag een uitstapje maken. Naarstig wordt gezocht naar een oplossing voor de ouderen met rolstoel, rollator of scootmobiel.

13

Delfshaven, Middelland

6

Volmarijnstraat De Volmarijnstraat is één van de smalste straten in Rotterdam en loopt evenwijdig aan - en ligt pal achter - de Nieuwe Binnenweg. Het oostelijk deel is gelegen tussen de ’s Gravendijkwal en de Claes de Vrieselaan. In dit deel van de straat wonen veel culturen en generaties. De bewoners hebben in het verleden lang gestreden tegen sloop. Uiteindelijk is er een mix gekomen van koop- en sociale huurwoningen, van oudbouw en nieuwbouw. Opzoomeren De Volmarijnstraat Opzoomert sinds het Opzoomeren bestaat. In 1993 won de straat de Opzoomerprijs. Talloze initiatieven en tradities ontstonden. Elk jaar viert de straat Sint Maarten. In mei is er een plantjesdag en in december een kerstborrel. De bewonersinzet is ook zichtbaar in de straat. Elk jaargetijde bloeien de planten in de plantenbakken en gevelbakjes. Een fietsenstalling, een beeldje en een picknicktafel; tastbare en blijvende resultaten. De Oranjerie, de straathuiskamer die beheerd wordt door de bewoners, werd ruim tien jaar geleden geopend. De bewoners van de Volmarijnstraat zijn ook eigenzinnig, strijdbaar en hebben aangetoond over een lange adem te beschikken om hun wensen te realiseren.

Zorg voor elkaar en zorg voor de straat staan hoog in het vaandel.

Netwerk De kracht van de straat zit vooral in het straatnetwerk. De bewonersgroep vervult daar een belangrijke rol in. Deze komt regelmatig bij elkaar en bestaat uit een kern van 10 bewoners. De groep is net als de straat een mix van leeftijden en culturen. Door de activiteiten die de groep organiseert, ontmoeten bewoners elkaar 14

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer en worden contacten versterkt. Zo’n 75% van de bewoners kent elkaar onderling of via via. Met nieuwe bewoners wordt een praatje gemaakt. In de zomer drinken bewoners na een drukke werkweek een kopje thee rond de picknicktafel. Opzoomer Mee onderhoudt contact met de gangmakers om te horen wat er leeft en speelt in de straat, zelf ideeën op te doen en om de bewoners te enthousiasmeren voor nieuwe thema’s in het Opzoomeren zoals Lief en Leed. Lief en Leed Dit thema is de straat op het lijf geschreven. De Volmarijnstraat staat bekend om onderlinge zorg en hulp. Zorg voor elkaar en zorg voor de straat staan hoog in het vaandel. Bij bewoners is sprake van een intrinsieke motivatie. Goed burencontact is belangrijk en zorgen voor elkaar is een gedeelde waarde: een oogje in het zeil houden, signaleren maar ook afspraken maken en taken verdelen als iemand ziek is, extra attent zijn voor bewoners die dat nodig hebben en zelfs stervensbegeleiding. Deels gebeurt dit georganiseerd, deels spontaan. Men is ook trots op alles wat de straat al rond dit thema heeft gepresteerd. Het delen van Lief en Leed biedt ook zekerheden. Als er iemand ziek is of extra aandacht nodig heeft, zijn er altijd buren die langsgaan en willen zorgen. Er is in deze straat getrouwd, gewaakt en gerouwd.

In deze straat is getrouwd, gewaakt en gerouwd


De Buurman ‘Mijn buurman aan de overkant ging snel achteruit. Het was iemand die hier een beetje stilletjes woonde. We hebben met buren afspraken gemaakt om boodschappen voor hem te doen en op bezoek te gaan. Elke dag zou hij zijn luxaflex opendraaien zodat we ook zouden weten dat hij goed was opgestaan. Op een ochtend was de luxaflex niet opengedraaid. Wij hebben toen aangebeld en toen niet open werd gedaan, de politie gebeld. De buurman had aangegeven alleen te willen sterven. Dat hebben we gerespecteerd. Bij een andere buurvrouw, enkele jaren geleden, hebben we met elkaar gewaakt en zijn we steeds bij haar geweest tot aan het einde.’

Plan 2014 De Volmarijnstraat wil de Oranjerie behouden en nog waardevoller maken voor de straat en buurt. Een wens is om door vrijwilligers spreekuren te laten verzorgen om bewoners bij te staan op tal van terreinen. Daar waar bewoners elkaar kunnen helpen, willen bewoners uit de Volmarijnstraat dat ook graag doen. Alle hulp kunnen ze daarbij gebruiken.

15

Kralingen Crooswijk, Kralingen West

7

Pleinmoeders (Berkelplein) Het Berkelplein is een stenig plein tussen de Fuik- en de Berkelstraat achter de Vlietlaan. Op het plein staan een kunstwerk en een aantal boompjes, verder is het leeg. Naast het plein bevindt zich een strook met een schommel en glijbaan. In de buurt staat sociale woningbouw: portiekwoningen waar veel gezinnen wonen. Op dit moment wordt er veel gesloopt ten behoeve van duurdere huur – en koopwoningen. Op het Berkelplein zorgt jeugd regelmatig voor overlast. Vervuiling, slechte omgangsvormen, lawaai, het bekende repertoire. Opzoomeren In 2012 bracht Buurtlab vrouwen rond het Berkelplein bij elkaar. De meesten van hen Opzoomerden al in hun eigen straat. Men bundelde de krachten en ging na een training van Buurtlab aan de slag om op het Berkelplein (en op enkele anderen plekken in de buurt) het tij te keren. Sport- en spelactiviteiten speelden een grote rol, maar ook andere jeugdactiviteiten (moestuintjes aanleggen, koken en voorlezen) werden op poten gezet. Voor de pleinmoeders spelen begrippen als respect, verantwoordelijkheid en saamhorigheid een grote rol. De pleinmoeders zijn een initiatief op eigen kracht dat indien nodig steun vindt bij Buurtlab en

Voor de pleinmoeders spelen begrippen als respect, verantwoordelijkheid en saamhorigheid een grote rol stichting Buurtwerk. Ze doen mee aan elke ronde van de Opzoomercampagne. Terzijde: Het initiatief werd mogelijk gemaakt door de zogenoemde buurtgerichte aanpak die in 2011 startte op het gebied van bewonersinitiatieven (bij elkaar brengen van initiatieven en initiatiefnemers 16

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer om in buurt gezamenlijk aan de slag te gaan met problemen en uitdagingen).


Netwerk De kern van de pleinmoeders bestaat uit zes vrouwen met een verschillende achtergrond en cultuur. Zij runnen het initiatief en komen wekelijks bij elkaar in buurthuis Vredenoord. Deze kern heeft een groot netwerk van vrouwen in de buurt die als vrijwilligers of deelnemers betrokken zijn bij de jeugdactiviteiten. Door dit netwerk helpen en steunen de vrouwen elkaar op allerlei terreinen. Bijvoorbeeld bij het beter leren spreken van Nederlands. De pleinmoeders zijn leergierig en ze volgen allerlei trainingen en workshops om het initiatief (en zichzelf) verder te ontwikkelen. Lief en Leed Lief en Leed is altijd een inspiratiebron geweest voor de pleinmoeders: de zorg voor hun kinderen en de zorg voor de kinderen in de buurt. Dat kinderen na schooltijd niet doelloos buitenlopen en de verkeerde dingen gaan doen, dat ze niet onderling ruzie maken, dat ze niet respectloos omgaan met volwassenen en ouderen, dat ze opgevangen en getroost worden als er wat is, dat hun ouders zo nodig aangesproken worden, enzovoorts. Tegelijkertijd delen de pleinmoeders onderling ook het nodige op het gebied van Lief en Leed en is men elkaar tot steun.

Hoppesteijn ‘Voor het eerst kwamen de kinderen in contact met ouderen in Hoppesteijn. Ze keken hun ogen uit naar al die opa’s en oma’s in het verzorgingshuis. Veel kinderen hadden nog nooit een verzorgingshuis van binnen gezien. De ouderen waren verrast en ontroerd door de kinderen die op bezoek kwamen en hen trakteerden op zelfgemaakte lekkernijen. Het is goed dat de kinderen met ouderen in contact komen. Zo realiseren ze zich dat we allemaal ouder worden en ze ontdekken dat ze voor ouderen iets kunnen betekenen.’

Lief en Leed is altijd een inspiratiebron geweest voor de pleinmoeders: de zorg voor hun kinderen en de zorg voor de kinderen in de buurt

Plan 2014 Volop doorgaan met alle activiteiten die de onderlinge saamhorigheid in de buurt versterkt.

17

Pernis

8

Corneliahof Het Corneliahof is een nieuwbouwcomplex uit 2008 in Pernis, bestemd voor ouderen en mindervaliden. Het Corneliahof - vernoemd naar een plaatselijk vissersschip uit de jaren 20 - telt 42 woningen en is opgetrokken uit vier chocolakleurige blokken die door een galerij met elkaar zijn verbonden. Het complex heeft een binnentuin die in de zomer fungeert als verlengstuk van de woonkamers. De binnentuin is vanaf de straat te zien, waardoor het complex een open karakter heeft. De gemiddelde leeftijd van de bewoners is 75 jaar. Opzoomeren Van meet af aan is het Opzoomeren voor de bewoners een stimulans om van het Corneliahof een mooi en leefbaar complex te maken en zelf actief te blijven in Pernis. De verhuisdozen waren nog maar half uitgepakt of de bewoners verfraaiden de woningen al met bloembakken. Vrij snel nam men ook met toestemming van Woonbron het onderhoud van de tuin over, want dat kon wel beter. Met succes, want in 2011 ontving de Corneliahof de prijs voor de mooiste tuin van Pernis. Maar het is niet alleen de buitenruimte die de bewoners bezighoudt. Er wordt ook geïnvesteerd in de onderlinge omgang in het complex. Zo organiseert men

De bewoners zijn eigenzinnig, strijdbaar en hebben een lange adem om hun wensen te realiseren. allerlei activiteiten om elkaar te ontmoeten en eenzaamheid geen kans te geven. De ouderen houden ook contact met hun omgeving en willen iets voor Pernis betekenen. Zo organiseert men met de kinderen van de basisschool plantjesdagen. Het complex kent overigens geen gemeenschappelijke ruimte. De activiteiten vinden in de zomermaanden plaats in/rond 18

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer twee partytenten en de overige maanden in de fietsenstalling.


Netwerk De Corneliahof telt 5 actieve bewoners die telkens het voortouw nemen en een bewonerscommissie vormen. Nagenoeg iedereen in het complex is op een of andere manier betrokken bij de activiteiten en neemt eraan deel. Dit netwerk zorgt voor onderling contact en gezelligheid, zorgt dat het complex op orde blijft en zorgt dat ouderen zich inzetten voor Pernis en zo actief blijven. Lief en Leed De betrokken bewoners spelen ook een aanvullende rol op het gebied van Lief en Leed. Veel bewoners kunnen vaak een beroep doen op familie en vrienden die ook in het dorp wonen. Maar als dat (tijdelijk) niet kan, worden allerlei handen spandiensten onderling geregeld: boodschappen doen, vervoer bij ziekenhuisbezoek, enzovoorts.

Bijspringen ‘Laatst kwam iemand thuis na een knieoperatie. Ze kon een tijdje niet de deur uit en dus zelf geen boodschappen doen. Familie of kennissen waren niet beschikbaar.

De ontmoetingsactiviteiten in het complex maken het voor de bewoners makkelijker om aan elkaar hulp te vragen of om te signaleren dat iemand aandacht of hulp nodig heeft. Zo is er in het complex altijd een helpende hand beschikbaar of staat er een bloemetje klaar bij een bijzondere gebeurtenis.

Dan springen wij als buren direct bij en regelen we dat onderling.’

Als dat nodig is, worden allerlei handen spandiensten onderling geregeld

Plan 2014 Doorgaan met de huidige activiteiten.

19

Charlois, Carnisse

9

Lepelaarsingel De Lepelaarsingel is een mooie groene singel in Carnisse achter het Zuidplein. Een op zichzelf staand deel van de straat bestaat uit portiekwoningen van kort na de oorlog. In dit deel van de straat (60 huishoudens) is sinds de start van het Opzoomeren een groep bewoners actief. Er wonen relatief veel alleenstaande ouderen. De woningen zijn te typeren als starterswoningen. Recent zijn er jonge gezinnen komen wonen. De meesten vertrekken vaak na een aantal jaren weer, zo is de ervaring. Opzoomeren Dit oude gedeelte van de Lepelaarsingel Opzoomert sinds 1994. Men neemt jaar in jaar uit deel aan de Opzoomercampagne. In het begin organiseerden de bewoners activiteiten voor hun kinderen. Iedere gelegenheid werd aangegrepen om elkaar als ouders te ontmoeten en de straat kindvriendelijk te maken. Naarmate de kinderen ouder werden, is ook het karakter van het Opzoomeren veranderd. Het accent ligt nu meer op de zorg voor een groene, veilige en schone straat. Zo is men momenteel bezig om betere verlichting te krijgen om auto-inbraken tegen te gaan.

Er is altijd wel iemand bereid om boodschappen te doen, te koken of schoon te maken bij ziekte.

Het is een doorsnee Opzoomerstraat, met een eigen verhaal. De óude´ gangmakers zouden het erg leuk vinden als ook de jonge gezinnen het Opzoomeren gaan trekken en het stokje (deels) overnemen. 20

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer Netwerk De straat bestaat uit tien portieken met ieder zes woningen. Binnen de portieken kennen de bewoners elkaar van naam en gezicht. De straatgroep bestaat uit drie gangmakers en vier helpers die klaarstaan om de handen uit de mouwen te steken. Al samenwerkend is een stevig straatnetwerk ontstaan.


´De mensen kennen elkaar. Ze weten bij wie ze terecht kunnen voor hulp of een praatje.´ De kracht van het straatnetwerk wordt zichtbaar in de dagelijkse omgang met elkaar en in het letten op elkaar wanneer dat nodig is. Het is voor bewoners een vertrouwd straatje met prettige onderlinge verhoudingen. Lief en Leed Er is altijd wel iemand bereid om boodschappen te doen, te koken of schoon te maken bij ziekte. Enkele buren hebben meer contact met elkaar. Daardoor is er steun als iemand er emotioneel doorheen zit bij ernstige ziekte of grote problemen. Doordat de gangmakers met veel bewoners spreken, komen signalen van (en over) de buren ook bij hen terecht. De gangmakers hebben meer dan eens overlegd met functionarissen of het zinvol is om het maatschappelijk werk in te schakelen bij problemen die iemand boven het hoofd dreigen te groeien.

Troost ´Laatst kwamen de buren terug van het ziekenhuis. Bij de buurvrouw was voor de derde keer in korte tijd een tumor ontdekt. Ze was overstuur en huilde op straat, de buurman bleef in de auto zitten huilen. Dan keert je hart zich om en bied je troost.´

Doordat de gangmakers met veel bewoners spreken, komen signalen van (en over) de buren ook bij hen terecht Plan 2014 De straat wil een social sofa (door bewoners gemozaïekte bank) als ontmoetingsplek.

21

Charlois, Zuidwijk

10

Langenhorst Aan de rand van het Zuiderpark staat sinds begin jaren 60 de Langenhorst. Oorspronkelijk was het eigendom van de Holland Amerika Lijn, inmiddels is Vestia de verhuurder. In een groot deel van de 97 woningen wonen senioren. Sinds twee jaar stromen ook jongeren in. Het is door botsende leefstijlen wat onrustiger in de flat. Onlangs is een weetplantage ontmanteld. Alle bewoners wonen zelfstandig en er is geen inpandige zorgvoorziening.

Opzoomeren Van oudsher bestaat er een bewonerscommissie in de flat. Sinds 2007 is daar een Opzoomergroep bijgekomen. Gaandeweg is een hechte en praktische samenwerking ontstaan. Het verschil tussen bewonerscommissie en Opzoomergroep is voor een buitenstaander nauwelijks te zien. Het Opzoomeren begon met een decemberfeest. De enthousiaste reacties stimuleerden gangmakers Ria en Herman van der Reek om door te gaan. Wat begon met een advocaatje met slagroom is uitgegroeid tot drie jaarlijkse activiteiten in de hal. De groep gangmakers is gegroeid en bestaat nu uit drie mannen en twee vrouwen. Verder zijn

De gangmakers houden zich naast de activiteiten bezig met kleine reparaties en het signaleren van privéproblemen er altijd mensen die helpen met het opruimen en schoonmaken. Tafels en stoelen moeten bijvoorbeeld uit de stookkelder komen en daarna weer worden opgeslagen. Gezamenlijk onderhouden de bewoners de plantenbakken bij de ingang van de flat en ruimen in de omgeving het zwerfafval op. 22

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer Netwerk De bewoners hebben onderling redelijk veel contact. De bewoners van de eigen galerij kennen elkaar bij naam en toenaam. Door het Opzoomeren zijn de contacten versterkt. De gangmakers houden zich naast de activiteiten ook bezig met kleine reparaties en het signaleren van privéproblemen. Incidenteel bemiddelen zij ook bij problemen tussen bewoners onderling. Zo’n 90% van de problemen lossen de bewoners zelf op. Ze rukken bijvoorbeeld uit bij problemen met de verlichting of bij kleine lekkages. Grotere problemen melden ze bij Vestia. Meer dan driekwart van de bewoners maakt op een of andere manier deel uit van het netwerk in de flat. ´Sinds het Opzoomeren is het hechter. Bewoners hebben meer voor elkaar over en gaan soms samen ergens naar toe.´ Hoewel er soms problemen zijn met jonge bewoners met een afwijkende leefstijl, zijn de gangmakers er in geslaagd om de nieuwe bewoners te betrekken bij het Opzoomeren. Dit komt wat moeizaam op gang, maar de eerste contacten zijn er.


Centrale Verwarming De centrale verwarming speelt een belangrijke rol in de flat. Bij grote problemen is de verwarming hét middel om elkaar te waarschuwen. Onlangs werd er aanhoudend getikt op de buizen. Een van de gangmakers ging er op af. Het getik kwam uit de woning van een buurvrouw van

Lief en Leed De actieve bewoners vormen de spil in de hulp aan bewoners die dat nodig hebben. Nieuwe bewoners worden welkom geheten en er is het aanbod van praktische hulp. Waar nodig lopen de leden van de bewonerscommissie dagelijks even langs om te kijken of het goed gaat. Bewoners melden dat zelf. Ze bellen aan bij de gangmakers of spreken ze aan bij de lift of de brievenbus. Áls iemand ziek is, wordt geregeld dat de boodschappen gedaan worden of dat er gekookt wordt. Als het nodig is, komt er vanuit het Lief en Leedpotje een bloemetje of andere attentie. De actieve bewoners zijn de ogen en oren in de flat. We horen alles, zowel de fijne als de nare dingen.´

in de 90. Samen met de buren die de huissleutel hadden, is Herman naar binnen gegaan. Mevrouw was gevallen en had haar heup gebroken. Ze werd naar het ziekenhuis gebracht en de kinderen werden gewaarschuwd.

Plan 2014 Elke hulp bij het organiseren van activiteiten is van harte welkom!

23

Overschie

11

Oudedijkse Schiekade De Oudedijkse Schiekade ligt heel landelijk aan de Schie nabij molen De Speelman. Tegelijkertijd zijn vliegveld Rotterdam en de rijksweg vlakbij. De straat telt 115 rijtjeswoningen met kleine voortuinen, afwisselend vooroorlogse bouw en woningen uit eind jaren 80. Oudere bewoners, jonge gezinnen, verschillende culturen, aan de Oudedijkse Schiekade kom je ze allemaal tegen. Opzoomeren De straat doet vanaf het begin mee met Opzoomeren. De laatste jaren is de straat verjongd en worden veel activiteiten georganiseerd voor kinderen. Elk jaar wordt er aan het eind van de zomervakantie een kinderdag georganiseerd met buitenspelletjes en andere attracties. Ook de kinderen uit twee buurstraten zijn welkom. Daarnaast wordt gezamenlijk Halloween en Sinterklaas gevierd. Tijdens Halloween maken de kinderen vooraf een knutselwerkje en brengen dat tijdens Halloween langs bij de ouderen in de straat. De afgelopen twee jaar deed de straat ook mee aan de Voorleesweek van Opzoomer Mee. Ook aan de onderlinge contacten tussen volwassenen

Tijdens Halloween maken de kinderen een kunstwerkje en brengen dat langs bij ouderen in de straat wordt veel aandacht besteed. Zo werd een succesvolle multiculturele dag georganiseerd met een tafelbuffet. Aan elke tafel konden bewoners iets proeven van een gerecht dat door buren was bereid. 120 bewoners bezochten dit straatevenement. Natuurlijk wordt ook zorg besteed aan de woonomgeving. 24

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer Netwerk Er is één bewoonster die als absolute gangmaakster kan worden gezien. Zij neemt het initiatief of herinnert anderen aan geplande activiteiten. Vervolgens komen zo’n twintig andere bewoners in actie om handen spandiensten te verrichten. Er wordt niet vergaderd. De organisatie heeft een spontaan karakter. In de straat heerst een sfeer van ons kent ons. Het goede contact is volgens de bewoners vooral te danken aan het Opzoomeren. De terugkerende activiteiten hebben een bindend effect en bereiken zo’n 60 bewoners. Nieuwe bewoners worden verwelkomd. Kinderen maken cakejes of bloemstukjes en brengen dat met volwassen bewoners langs. Lief en Leed Door het hechte straatnetwerk wordt Lief en Leed in de straat gedeeld. Het komt voor dat een bewoner vijf bossen sleutels van buren in huis heeft. Plantjes water geven in de vakantie, de post opruimen, aan de Oudedijkse Schiekade vraag je de buren voor dit soort klusjes. Er heerst een groot onderling vertrouwen. De bewoners vinden burenhulp en het delen van lief en leed de normaalste zaak van de wereld. Men brengt elkaars kinderen naar school wanneer dat nodig is of brengt een bezoekje bij zieke bewoners. Bij een overlijden gaat altijd een grote groep bewoners naar de crematie of begrafenis. Ook bij vreugdevolle gebeurtenissen laten de buren iets van zich horen. Het gevoel ‘thuis te zijn’ in de straat is groot. Men is trots op de straat en blij om iets voor elkaar te kunnen betekenen.


Erehaag ‘Onlangs overleed een bewoner uit de straat. Het was een man met een licht downsyndroom die bij zijn ouders woonde. Voor alles was hij Feyenoordsupporter. Na zijn overlijden hebben we met de buren geld ingezameld voor een erehaag van rode en witte bloemen. Onder deze haag door vertrok hij uit onze straat. Op zijn kist lag een rood-wit bloemstuk. Van zijn buren.’

De bewoners vinden burenhulp en het delen van lief en leed de normaalste zaak van de wereld. Plan 2014 De straat zou graag nogmaals een grote multiculturele dag organiseren.

25

Hoogvliet, Meeuwenplaat

12

Hofstaete (Spuistroomstraat) Hofstaete is een kleine tien jaar geleden gebouwd in een herstructureringsgebied. Het is een flat met een 27-tal appartementen voor 55-plussers. Er wonen voornamelijk vitale senioren. De gemiddelde leeftijd stijgt. De flat is uitgerust met een recreatiezaal. In de directe omgeving is veel nieuwbouw, waaronder andere 55+-flats en woningen voor gezinnen. Opzoomeren Van meet af aan (dus een kleine 10 jaar geleden) Opzoomeren de bewoners van de Hofstaete. Men vond en vindt het belangrijk dat men elkaar kent en samen zorgt voor een prettig en veilig leefklimaat. In de flat mag eenzaamheid geen kans krijgen en moet elkaar helpen gewoon zijn. Daarbij nodigt de recreatiezaal uit tot het organiseren van activiteiten. De bewonerscommissie organiseert ontmoetingsactiviteiten en uitstapjes. Ook houden bewoners zelf een bloementuin bij en houden samen de straat schoon. Opzoomeren inspireert de bewoners en zorgt ook voor de bescheiden faciliteiten die nodig zijn om alles te organiseren.

Als iemand jarig is, wordt namens de buren een kaart gestuurd. Iemand die in het ziekenhuis heeft gelegen, kan rekenen op een attentie Netwerk De Hofstaete heeft geen straatnetwerk, maar – zo zou je kunnen zeggen - een flatnetwerk. De bewonerscommissie fungeert als spil. De kern bestaat uit 5 à 6 bewoners en bij initiatieven is er een wisselende groep die organiseert of meehelpt. Circa 90% van de bewoners maakt op een of andere manier deel uit van het netwerk. 26

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer De bewonerscommissie neemt meestal het initiatief voor een activiteit, zorgt dat anderen meehelpen, brengt bewoners met elkaar in contact en zorgt dat niemand buiten de boot valt.


Zoals gezegd doet 90% van de bewoners mee met de activiteiten; sommigen zijn frequente deelnemers en anderen incidentele deelnemers. Door het sterk ontwikkelde flatnetwerk heeft iedere bewoner een persoonlijk netwerkje opgebouwd: buren die regelmatig even bij elkaar op de koffie gaan, voor elkaar zorgen als dat nodig is, sleutels van elkaar hebben en ook telefoonnummers van familie, voor het geval dat. Lief en Leed Hofstaete heeft een Lief en Leedfonds met eigen spelregels. Het fonds wordt beheerd door de bewonerscommissie. Als iemand jarig is, wordt namens de buren een kaart gestuurd en iemand die in het ziekenhuis heeft gelegen, kan rekenen op een attentie. Ook bij andere vrolijke of minder vrolijke gebeurtenissen zijn de bewoners verzekerd van aandacht.

AED-groep Toen iemand plotseling hartklachten kreeg, voelden de buren zich machteloos: ze moesten wachten op de hulpdiensten. Dit voorval was de aanleiding voor de bewonerscommissie om een AED aan te schaffen om in geval van nood te kunnen reanimeren. Er is een groep van

De laatste jaren hebben de senioren, vanwege de leeftijd, te maken gehad met een aantal sterfgevallen. Iedereen is zich ervan bewust dat de ‘achterblijver’ extra aandacht nodig heeft en die wordt met zorg en liefde gegeven. Ook komt het voor dat er een bezoek moet worden gebracht aan het ziekenhuis of de dokter. Vervoer wordt dan altijd wel geregeld.

12 bewoners getraind en gecertificeerd om verantwoord te kunnen reanimeren.

Bewoners noemen het zelf ‘een grote familie’: iets voor elkaar betekenen is vanzelfsprekend en als er hulp nodig is, moet de drempel om te vragen zo laag mogelijk zijn.

Plan 2014 Men wil het 10-jarig jubileum van het complex groots gaan vieren. Een van de wensen is een partytent (4-8 meter) voor op het terras.

27

Centrum, Oude Westen

13

Hobokenstraat In het centrum van Rotterdam, dichtbij de hectiek van de Nieuwe Binnenweg, ligt de Hobokenstraat. Samen met de Museumstraat en de Tuindersstraat vormt het de Boogjes. Kleine, rustige en groene oases met vriendelijk ogende eengezinswoningen. Tesamen tellen de straatjes zo’n zestig woningen. De huizen staan er 30 jaar en zijn onlangs gerenoveerd. Dat in deze straatjes actieve bewoners wonen, zie je aan de geveltuinen en fraaie bloembakken. Tussen de straatjes ligt een door de bewoners onderhouden speelplek. Opzoomeren De Hobokenstraat is een ‘oude’ Opzoomerstraat en doet vanaf het begin mee aan de Opzoomercampagne. De eerste jaren was dat altijd samen met de twee andere straatjes en een stuk van de Nieuwe Binnenweg. De laatste jaren leggen de straatjes zich meer toe op de eigen activiteiten. De bewoners zetten zich in voor de woonomgeving, het bijhouden van het groen, de aanleg van geveltuinen en het opknappen en beheren van de speelplek. Ook gebeurt er veel op het gebied van ontmoeting. Rond kerst staat er altijd een kerstboom, is de straat versierd en wordt er een kerstborrel

Als iemand in het ziekenhuis ligt, zamelt men geld in voor een bloemetje en gaat men op bezoek georganiseerd. Sommige activiteiten gebeuren gezamenlijk, andere specifiek voor één straat. Zo organiseert de Museumstraat vaak activiteiten voor de kinderen zoals schoonmaakacties en Sinterklaas. Vorig jaar heeft de Hobokenstraat met de Tuindersstraat Halloween gevierd in verzorgingshuis de Leeuwenhoek. 28

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer Netwerk In de Hobokenstraat wonen nog veel bewoners van het eerste uur. Zij hebben vanaf het begin deelgenomen aan Opzoomeractiviteiten. Deze activiteiten hebben bijgedragen aan het verstevigen van het onderling contact in de straat. Drie gangmakers trekken de kar en nemen het initiatief. Altijd zijn er voldoende helpende handen, zo’ n veertig bewoners worden bereikt. Maar het netwerk beperkt zich niet tot de eigen straat alleen, het strekt zich ook uit tot de buurstraatjes. Omdat buren elkaar kennen, is het makkelijk om elkaar aan te spreken en hulp te bieden als dat nodig is. De Hobokenstraat en de twee buurstraatjes hebben een dorps karakter en dat is bijzonder in zo’ n stedelijke omgeving. Lief en Leed Omdat de bewoners elkaar al lang kennen en het om een kleine straat gaat, wordt lief en leed met elkaar gedeeld. De meeste bewoners hebben sleutels van elkaar. Zij houden een oogje in het zeil, weten wie ziek is of net uit het ziekenhuis komt en bieden hulp als dat nodig is. Zo wordt een buurman geholpen met het tuinonderhoud en doen buren boodschappen voor elkaar. Als iemand in het ziekenhuis ligt, zamelt men geld in voor een bloemetje en gaat men op bezoek. Vaak is een van de buren contactpersoon, zodat de man of vrouw van de zieke niet telkens hetzelfde verhaal hoeft te vertellen. Tijdens de Lief en Leedweek van Opzoomer Mee (2013) organiseerden de jongere bewoners een brunch. Elke jongere bewoner haalde een senior uit de straat op. Het doel was de contacten tussen jonge en oude bewoners stimuleren en misschien dat ook hulpvragen aan de orde zouden komen.


Ronald McDonaldhuis Bijzonder is het contact met het Ronald McDonaldhuis in de buurt. Enkele bewoners zamelden speelgoed in (zie foto onder) voor broertjes en zusjes van kinderen die in het ziekenhuis liggen. Binnenkort gaat de Hobokenstraat er een maaltijd verzorgen voor de ouders en kinderen.

Plan 2014 De straat gaat door met de onderlinge zorg. Als de maaltijd bij het Ronald McDonaldhuis (zie andere kader) een succes is, willen ze dat graag herhalen.

29

Prins Alexander

14

Wereldkeuken Prinsenland Swedoro is de bijzondere naam van een ruimte van Stichting Welzijn Doven Rotterdam. De ruimte is ingericht rond het thema ‘scheepvaart’ met netten, touwen en een scheepsbel. Sinds drie jaar zwaait Fred hier twee keer per maand de scepter en bereidt met zijn vrijwilligers een maaltijd voor zo’n 45 senioren uit Prins Alexander. De ene keer is het een uitgebreide lunch, de andere keer een driegangenmenu. Fred was voor zijn pensionering wijnhandelaar en nu bereidt hij gezonde, smakelijke en mooie gerechten. De gasten worden bediend door obers (vrijwilligers) in speciaal voor deze activiteit aangeschafte schorten. Opzoomeren Opzoomeren heeft betrekking op straten, maar een groep bewoners kan soms ook meedoen met Opzoomeren. Wereldkeuken Prinsenland is zo’n uitzondering. De zaal wordt betaald door het buurtwerk, maar de groep draait verder op eigen kracht. De gasten betalen een bijdrage voor de maaltijd waarmee de kosten voor de inkoop van de ingrediënten worden betaald. Opzoomeren is voor dit initiatief een inspiratiebron: aandacht besteden aan alleenstaanden en eenzame ouderen en die in contact te brengen met anderen.

Wereldkeuken Prinsenland biedt mensen een maaltijd, maar ook de mogelijkheid om andere mensen te ontmoeten.

Via Opzoomer Mee is de groep in contact gekomen met de eetgroep van Annie Verdoold in Spangen. Door bij elkaar ‘in de keuken’ te kijken, leer je veel. 30

Verkiezing Rotterdamse Opzoomerkanjer Netwerk Het netwerk rond de wereldkeuken is geen straatnetwerk, maar een netwerk in Prinsenland. De groep bestaat uit acht vrijwilligers en is goed georganiseerd. Ze vormen een hechte groep. De taken zijn goed verdeeld. Zo is er een kookgroep en een groep die het eten serveert. Regelmatig wordt een beroep gedaan op andere vrijwilligers om een handje te helpen. Bijna alle vrijwilligers maken ook weer deel uit van een ander netwerk in het gebied: de voedselbank, een hospice of een Opzoomerinitiatief in de eigen straat. In deze netwerken worden gasten geworven die mee kunnen eten en door onderling contact komen ook weer andere hulprelaties tot stand. Zo zal één van de vrijwilligers Prins Carnaval zijn op een ontmoeting voor bewoners uit een flat. Als je vrijwilligers en gasten bij elkaar optelt, dan bestaat het netwerk van de kookgroep uit circa 80 personen. Lief en Leed De koks en obers hebben er veel plezier in om senioren, veelal met een klein netwerk, gezelligheid te bieden en een gezonde maaltijd voor te schotelen. Deze vrijwilligers zien dat veel ouderen weinig contacten hebben of moeilijk de deur uit gaan. Bijzonder is dat vrijwilligers beschikken over de capaciteiten om ook anderen aan te sporen voor elkaar te zorgen en om aandacht te geven aan bewoners die dat nodig hebben. In het kader van Lief en Leed mag niet vergeten worden dat ook doven en slechthorenden mee-eten. Na een aarzelende start zitten doven en horenden met elkaar aan tafel en communiceren met handen en voeten. Met veel gevoel voor humor probeert men de gebarentaal onder de knie te krijgen.


Nieuwe vrienden Een 89-jarige bewoonster uit Ommoord is slecht ter been en een beetje doof. De vrouw is redelijk in staat de dagelijkse boodschappen te doen, maar dat is ook wel het enige ‘uitje’ van de dag. Ze zou graag nog eens een uitstapje willen maken en met anderen uit eten gaan. Stella, een van de vrijwilligers, heeft haar uitgenodigd en meegenomen naar de wereldkeuken. Aan tafel is de oude dame in gesprek gekomen met een vriendelijk echtpaar. De ontmoeting heeft ertoe geleid dat zij nu iedere maand thuis wordt opgehaald om mee te gaan naar de wereldkeuken. Na afloop lopen haar nieuwe vrienden even mee om zeker te weten dat ze veilig thuis is. Volgens de vrijwilliger is dit waar het allemaal om draait; de wereldkeuken biedt mensen een maaltijd, maar – misschien nog veel belangrijker - ook de mogelijkheid om andere mensen te ontmoeten en als het nodig is iets voor elkaar te betekenen.

Plan 2014 Men wil graag door met de wereldkeuken. Er is ruime belangstelling onder gasten en vrijwilligers. De wereldkeuken wil graag haar keukengerei uitbreiden.

31

Opzoomeren voedingsbodem voor onderlinge burenhulp Buren zorgen voor elkaar en doen dat vaker dan je zou denken. Ze maken daar heel weinig ophef over, het is voor veel mensen vanzelfsprekend. Toen Opzoomer Mee begin 2013 een verkenning liet uitvoeren, bleek dat al. En als je de genomineerden voor de Rotterdamse Opzoomerkanjer op een rij zet, kun je helemaal niet meer om die conclusie heen. We zien een bont palet aan vormen van zorgzaamheid tussen buren: onderlinge hulp, een bloemetje, een kaartje, voor elkaar koken, activiteiten in een inloophuis voor kankerpatiënten, tot aan bewoners die zorgen dat een buur uit het ziekenhuis ontslagen kan worden. Zij regelen alles: koken, boodschappen, huishouden. Als het niet meer gaat, waarschuwen ze de wijkverpleegkundige. Betrokkenheid Dat maakt indruk. Deze zorgzaamheid tussen buren is persoonlijk, met aandacht, vanuit betrokkenheid met elkaar. Geld, formulieren of regels staan niet centraal, spelen zelfs praktisch geen rol. Er is een vanzelfsprekendheid en directheid die in de loop der jaren in de ‘officiële’ zorg steeds moeilijker is geworden. Duurzaam In de rijkdom van verhalen valt nog veel meer op. Het gaat om straten, terwijl het in onderzoek bijna altijd om individuele personen gaat. En ja, dat maakt verschil. In een straat neem je elkaar mee en bouw je met elkaar een geschiedenis op die niet verdwijnt als die ene bewoner verhuist. Dat mag je duurzaam noemen. En hoewel de inzet vrijwillig is, gaat het niet om vrijwilligerswerk. In de genomineerde straten heerst een sfeer van burgerschap. Bewoners vinden het vanzelfsprekend om een oogje op elkaar te houden en ze weten dat de buren dat ook zo zien. Voedingsbodem Zo’n sfeer van betrokkenheid ontstaat niet vanzelf. Daar is een traditie à la Opzoomeren voor nodig. Waarin voor kinderen dingen georganiseerd worden, maar waarin diezelfde kinderen ook met Sinterklaas of Halloween bij ouderen langsgaan; waarin aan jongeren gedacht wordt, maar waarin ook iets van hen gevraagd wordt. Waarin relaties ontstaan tussen allerlei categorieën bewoners. Waarin ‘van het een het ander komt’. Waarin er geen scheiding bestaat tussen het gewone leven met elkaar delen en voor elkaar zorgen. Opzoomeren legt een voedingsbodem waarop als vanzelf ‘zorg voor elkaar’ ontstaat. Kees Fortuin Sociaal-wetenschappelijk onderzoeker

32

May I Have Your Votes Please

Recommend Documents