Masterplan 2010-2014 2010 2014 Creating sustainable business together!
15% betere beschikbaarheid tegen lagere kosten voor asset owners
15% meer omzet via serviceconcepten voor OEM/asset leveranciers
15% meer maintenance gerelateerde werkgelegenheid
15% meer studenten studen op maintenance disciplines
15% meer omzet voor asset maintainers / service leveranciers
Revisie 1.0 .0 - 3 december 2009
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 -1-
-1-
Dit Masterplan World Class Maintenance (WCM) is opgesteld in opdracht (ref. [1]) van de stuurgroep World Class Maintenance, bestaande uit:
Emmy Bakker Maintenance Education Consortium
MEC
Menno Bekker GasUnie, World Class Maintenance Consortium Lex Besselink Program Office World Class Maintenance Louis Grubben Essent, World Class Maintenance Consortium Johan Kaelen Defensie Materieel Organisatie, World Class Maintenance Consortium Bas Kimpel Fluor, Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud Maintenance Competence Center Pieter Kolen Total, Maintenance Competence Center Harry Koopman Avans, Maintenance Education Consortium
MEC
Ad Reijnen Philip Morris, Maintenance Competence Center Stefan van Seters N.V. REWIN West Brabant Hans Slijp Siemens, Profion, Maintenance Competence Center Aad Veenman Voorzitter Bestuur i.o. Adri Voogdt Dow, Maintenance Competence Center Gerbert van der Wal N.V. Economische Impuls Zeeland Michel Weeda N.V. Brabantse Ontwikkelings Maatschappij
Het Masterplan bundelt de lopende initiatieven World Class Maintenance Consortium (WCMC), Maintenance Competence Center (MCC), Maintenance Education Consortium (MEC) en Program Office World Class Maintenance (PO WCM) in één platform.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 -2-
-2-
Het Masterplan is opgesteld door een team van consultants van Van Kempen Engineering & Consultancy (KEC) en Atos Consulting (Atos), bestaande uit: Paul van Kempen Van Kempen Engineering & Consultancy (KEC)
Frank Marks Atos Consulting Ard-Pieter de Man Atos Consulting Colin Hoogduyn Atos Consulting
Contact persoon namens de WCM partners:
Michel Weeda MSc. MMO N.V. Brabantse Ontwikkelings Maatschappij T: + 31 - 88 – 83 111 51 E:
[email protected]
De inhoud van het Masterplan WCM is tot stand gekomen dankzij de inbreng van deelnemers van: World Class Maintenance Consortium (WCMC) Maintenance Competence Center (MCC) Maintenance Education Consortium (MEC) Program Office World Class Maintenance (PO WCM). www.worldclassmaintenance.com
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 -3-
-3-
Inhoudsopgave Voorwoord
5
Executive summary (English)
7
Steunbetuigingen
11
1.
Introductie
15
2.
Visie & doelstellingen
19
3.
Activiteiten
27
4.
Partner organisaties
40
5.
Organisatie & besturing
42
6.
Financieel plan
45
7.
Implementatie- & communicatie plan
49
Afkortingen en definities
52
Referenties
54
Annexes A.
SWOT analyse
56
B.
WCM activiteiten
57
C.
WCM deelnemers
58
D.
Toelichting WCM innovatieagenda
59
E.
Spelregels
74
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 -4-
-4-
Voorwoord
Onderhoud als hefboom voor de economie Onderhoudsbewust ontwerpen van installaties. Fysisch faalgedrag van systemen begrijpen en daarop kunnen anticiperen. Langer uitnutten van installaties en daarmee investeringen uitstellen of voorkomen. De conditie op afstand bewaken. Uitvoering en logistiek rondom onderhoud effectief en efficiënt organiseren. En daar als land ijzersterk in blijven, zo de concurrentiepositie van de eigen industrie te verstevigen én deze onderhoudskennis, -producten en -diensten internationaal vermarkten. Dr. Ir. A.W. (Aad) Veenman
Dat zijn de ambities van World Class Maintenance in een notendop, een
Vrz. Bestuur i.o. World Class Maintenance
innovatieprogramma opgezet voor en door de sector. Professioneel onderhoud levert de hefboom, en draagt bij aan duurzame uitnutting van kapitaalgoederen, levert energie efficiency, leidt tot emissie reducties en resulteert in hogere veiligheidsniveaus. Maintenance creates sustainable business!
Cradle to Cradle & Maintenance De Nederlandse vereniging voor doelmatig onderhoud (NVDO) is trots al vanaf het begin lid te zijn van de stuurgroep van het World Class Maintenance initiatief. De van oorsprong regionale samenwerking heeft zich weten te positioneren als aansprekend platform voor Onderhoudend Nederland. Na het in 2007 uitgegeven visiedocument over de Maintenance Repair & Overhaul- markt zal het nu voorliggende H.C. (Dick) Huybens MBR Voorzitter NVDO
masterplan
2010-2014
verder
gaan
bijdragen
aan
een
grotere
bewustwording. Want door de toenemende schaarste van grondstoffen, de stijgende energiekosten in combinatie met de huidige economische situatie zijn nieuwe innovaties essentieel om onze delta blijvend te laten pieken.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 -5-
-5-
Volwassen worden door krachtenbundeling Met het visiedocument “World Class Maintenance in de Nederlandse Delta” is in 2007 de onderhoudssector en haar dynamiek, kansen en bedreigingen op uitstekende wijze in kaart gebracht. Samen met de NVDO en het World Class Maintenance programma zijn de krachten gebundeld om de sector de benodigde impuls te geven. In de meest recente Industriebrief (ministerie EZ) wordt ook het strategisch belang van onderhoud onderkend. Het verankeren van de aandacht voor ir. P.R.R. (Roelf) Venhuizen
onderhoud bij Ondernemingen (tot in de boardrooms), Onderwijs (op alle
Voorzitter Profion
niveaus) en bij de Overheid is een kerntaak van Profion. Met dit innovatieprogramma voor de sector wordt hiervoor een structureel platform en middelen geboden, met een uniek, cross sectoraal karakter. Partijen hebben elkaar gevonden op alle niveau’s en werken aan het behoud en versterking van de industrie. Get connected!
Ambitieuze continuering van het Piekenbeleid Voor u ligt het Masterplan World Class Maintenance 2010-2014 “Creating sustainable business together!.” In dit masterplan presenteert de sector een innovatieprogramma van € 50 miljoen. Kortom, een ambitieus plan. Dat mag ook. Maintenance is voor Zuid-Nederland en in het bijzonder de Rijn-Schelde
Delta
een
zeer
belangrijk
speerpunt.
Met
dit
innovatieprogramma gaan we daar inhoud aan geven. Vanuit het P.A.C.M. (Peter) van der Velden Voorzitter programmacommissie Pieken in de Delta Zuidwest-Nederland, Burgemeester van Breda
Piekenprogramma is daarvoor de eerste aanzet gegeven. Ik vind het dan ook zeer plezierig te merken dat met grote voortvarendheid één en ander is opgepakt. Regionale verankering en nationale opvolging zijn noodzakelijk voor continuering van het succes.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 -6-
-6-
World
Executive summary
Class
Maintenance
supports
the
development of world class “supply chains” & hot spots” It is World Class Maintenance’s (WCM) mission to
Maintenance is pivotal for The Netherlands
provide strategic guidance and operational support
A competitive Maintenance, Repair & Overhaul
regarding knowledge development and innovation
(MRO, or maintenance for short) sector is essential for
knowledge,
skills
and
capital
within supply chains for Maintenance Repair &
intensive
Overhaul in various sectors. WCM also supports the
economies like the Dutch. Equipment, installations
development
and assets require effective service activities to
with
concentrated
education and training.
Equipment Efficiency. This is an important indicator
For the larger part this is done through innovative
which signals the ability for industries to operate
projects carried out by cooperating companies (in the
cost effective in today’s marketplace. management
hotspots
Maintenance Repair & Overhaul activities, research,
avoid malfunctioning and to contribute to the Overall
Increasingly,
of
supply chain and across sectors), schools, institutes
within
corporations
and universities.
appreciate that maintenance is not just a cost factor. As
world
class
maintenance
enables
the
Existing maintenance initiatives join forces to
prolongation of the lifetime of assets at favorable
become World Class in South West Netherlands
economic conditions, it transforms from cost to value driver. In addition it enables sustainable and
In the recent years, four initiatives – World Class
safe
class
Maintenance Consortium (WCMC, for large asset
maintenance is a prerequisite for optimal asset
owners), Maintenance Competence Center (MCC,
exploitation and thus a driver to sustain a high-end
for the entire MRO community), Maintenance
labor market for The Netherlands.
Education
use
of
assets.
As
such,
world
is
approximately
€18
billion
by
adequate
and
stable
for
educational
Maintenance (PO WCM, for public relations and
in
business development) – have been successfully
revenues, and 150.000 employees. The market is characterized
(MEC,
institutions) and Program Office World Class
The size of the total MRO market in The Netherlands
Consortium
1
launched, in South West Netherlands and in close
profit
2
3
collaboration with NVDO and Profion .
margins. MRO is both important on the demand side (as asset owners seek to improve the total costs
To improve overall effectiveness, the existing
over the entire asset lifecycle) as the supply side (it
initiatives have been started under a guiding letter of
offers ample opportunity suppliers and service
intent that they will converge into one overall World
providers alike to develop new profitable revenue
Class Maintenance organization (WCM) in spring
streams both
2010. This master plan is the result of the intention
business inside and outside The
of the four initiatives to merge activities in 2009 and
Netherlands).
1
South West Netherlands is the region consisting of the province Zeeland in combination with the Western part of the province Brabant. 2 NVDO: Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud (Dutch Society for Effective Maintenance). 3 Profion: Branchevereniging voor Professioneel Industrieel onderhoud (Dutch Federation for Professional Industrial Maintenance).
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 -7-
-7-
represents the plans for World Class Maintenance
World
Class
Maintenance
has
a
‘5x15%’
in the period 2010 – 2014.
ambition
Going forward, WCM will be the platform to connect
World Class Maintenance’s ambition is to be the
all relevant parties in the Netherlands and realize
cohesion between all members to realize tangible
the joint ambition, together with NVDO and Profion
objectives for individual participants. For the period
of establishing a World Class Maintenance cluster in
2010 – 2014 the ambition is formulated as ‘5 x
The Netherlands.
15%’: 1. For asset owners: 15% lower integral costs. 2. For asset providers: 15% more revenue.
World Class Maintenance serves a knowledge
3. For service providers: 15% more revenue.
community
4. For education: 15% more students at the
Maintenance is multi-disciplinary and pivotal to
required
many industry sectors. Within the scope of WCM
Maintenance Top Institute.
these
are:
Aerospace,
Maritime,
level
and
the
foundation
of
a
5. For society: 15% more maintenance related
Energy,
employment.
Infrastructure, Process industries. These industries are well established in South West Netherlands supported by a strong logistics infrastructure, and
Knowledge projects are the key differentiating
many firms have already started collaboration with
factor of World Class Maintenance
other participants via one or more of the running WCM aims for international recognition for The
initiatives.
Netherlands as the leading region with respect to World Class Maintenance has the objective to
MRO, with South West Netherlands as the pounding
support the participants to realize their individual
heart.
maintenance
legal
knowledge, (ii) disseminate knowledge and (iii)
The WCM
commercialize knowledge are at the basis of WCM .
objectives.
WCM
has
structure of a non-profit Foundation.
the
Collaboration
projects
to
(i)
develop 4
master plan embodies a unique and aligned The activities of WCM are primarily geared towards
collaboration of all relevant parties – asset owners,
the initiation and facilitation of knowledge projects.
suppliers, service providers, knowledge centers,
These projects are the core of WCM and consume
universities and regional governments – with
the lion share of the budgets. Project proposals are
respect to maintenance, in all parts of the value
submitted by participants, in one of the three focus
chain and across all relevant sectors.
areas ‘knowledge’, ‘know how’ ’and ‘money’. The Despite first successes, collaboration with other
projects are approved based on criteria defined by
parties never comes easy. The role of WCM in
the innovation agenda, which is governed by an
initiating, facilitating and manage joint projects is
independent
required for at least the coming five years.
projects are executed via multiple WCM members
Scientific
Advisory
Board.
Finally
and facilitated by WCM via project management, project office and project administration services.
4
In Dutch this is called: Kennis, Kunde & Kassa.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 -8-
-8-
To keep this mechanism going, the future WCM Institute will drive new developments and serve as point of contact for research questions from industry. Next to supporting collaboration projects, WCM offers general services to support knowledge dissemination, like yellow pages, workshops, magazines and blueprints. Execution of these services is in close collaboration with NVDO and Profion. Current projects 2007 2007
Planned Projects 2008
2009
2010
2011
Start WCM
Human Capital
Disseminate & apply
Execution & Personnel
PPSxPBL aircraft gasturbines
Innovation & Development
Kennismanagement
Disseminate & apply
Performance based contr.
Innovation & Development
Simmaintenance
Knowledge roadmaps
Innovation & Development
Excellente Training Centers
Disseminate & apply
ETC Process, Energy, Maritime and Infra
Disseminate & apply
Labour market study
Disseminate & apply
Promaintenance
Disseminate & apply
Topinstituut Maintetance
Roadmap Topinst. Disseminate & apply
Maintenance Systems
Disseminate & apply
Virtual Games
Innovation / Commercialization
Innovation & Development
Disseminate & apply
Maintenance & Safety
World Class Aviation Ac.
Innovation & Development
Innovation & Development
World Class Aviation Academy
Disseminate & apply
Autogeneration Wiring Diagrams Innovation & Development
Interactive & intelligent maintenance Knowledge management
Disseminate & apply Disseminate & apply
Total Maintenance
Measurable maintenance
Innovation & Development
Design for maintenance Innovation & Development
Monitoring based maintenance
Innovation & Development Innovation & Development
Connecting Remote Assets
AM Remote installed base Condition based monitoring
Heavy maintenance/ Stop management Disseminate & apply
Physical phenomena
Best practices stop management
Disseminate & apply
Knowledge center composites
Failure behaviour of components
Rotating equipment
Innovation & Development
Physical Modelling
Innovation & Development
Business Development
Disseminate & apply
Total Maintenance
Innovation & Development Innovation & Development
AM Remote installed base business
Commercialization
Maintenance Value Park & Maritime Maintenance Zeeland
Commercialization
Aviolanda Woensdrecht -aviation park
Commercialization
Maintenance University / Topinstitute Maintenance
Commercialization
Wijkevoort/Maintenance Park Tilburg
Commercialization
International P.R & communication WCM
WCM Campus
Maintenance Test & Experience Center Regional coordination & support
Join WCM and pre-register as member, sponsor or participant in the program and projects that will guide you towards World Class Maintenance. Creating sustainable business together!
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 -9-
-9-
Get connected!
Significant budgets are estimated to realize the World Class ambition by 2014
Many firms have already joined the World Class
For the period 2010 – 2014 the total required
Maintenance community, and new projects in the
budgets add up to €50 million, or €10 million per
WCM Masterplan will start in 2010. The value of a
year. Funding strategy is based on a public-private
community increases by the square of the number
partnership (PPP), the participants and members of
of participants; more qualifying members are always
WCM (industries, knowledge institutes) contribute
warmly welcomed.
time and cash, co-funded by the Dutch Ministry of Economic Affairs and other public parties.
2014
2010
Physical phenomena
Heavy maintenance / stop management
Monitoring based maintenance
Execution & personnel
Maintenance systems
Design for maintenance
Performance starting level
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 10 -
- 10 -
Steunbetuigingen Nationale besluitnemers en voorzitters betuigen steun aan World Class Maintenance
Enthousiast over WCM. Vanuit MKB-NL zijn wij ons bewust van het belang service en onderhoud is voor het gehele MKB, gezien het onderhoudsvraagstuk bij de toenemende complexiteit van machine en installatie. Op deze manier ontstaat een platform voor kennisontwikkeling kennisopbouw in dit segment. Er wordt een lange termijn basis gegarandeerd door de link met onderwijs te leggen. Dit garandeert een lange termijn basis door de link met onderwijs te krijgen. Mede gezien het belang van het MKB, en de internationale profilering van dit Nederlandse project, vind ik een landelijke dekking en uitrol essentieel om de gewenste impact te krijgen. Als MKB-Nederland geven wij WCM alle steun die zij verdienen. Loek Hermans Voorzitter MKB-Nederland
Ambitieus project zal meerwaarde bewijzen Maintenance is één van de belangrijkste speerpunten in het programma Pieken in de Delta voor economische groei en is zo van groot belang om de kapitaalintensieve industrieën voor Nederland te behouden. Het getuigt van visie dat het bedrijfsleven in de technische sector zich ondanks de huidige economische omstandigheden committeert aan een langdurige samenwerking met het onderwijs. Juist nu is deze investering nodig: om ervoor te zorgen dat er voldoende gekwalificeerd personeel in is als de markt aantrekt en om de vergrijzing op te vangen. Dit is echter niet het enige pluspunt van deze samenwerking; door nauw samen te werken kan men elkaars expertise beter benutten. Het onderwijs blijft op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het bedrijfsleven en kan het curriculum hierop aanpassen. Anderzijds kan het bedrijfsleven door deze intensere samenwerking eerder gebruik maken van de mogelijkheden die het onderwijs biedt, door bijvoorbeeld opscholing van personeel door middel van evc-procedures. Eerdere projecten op het gebied van publiek-private samenwerking hebben hun meerwaarde op deze vlakken meer dan bewezen. Dat zal dit ambitieuze project ook zeker doen! Jan van Zijl Voorzitter MBO Raad
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 11 -
- 11 -
World Class Maintenance verdient nationale uitrol Met groot enthousiasme heb ik kennis genomen van het World Class Maintenance Masterplan ‘Creating sustainable business together’. Het plan past precies binnen wat ik graag zou willen in Nederland: een sterk innovatief industrieel klimaat, hoogwaardige werkgelegenheid en hoogwaardige, eveneens innovatieve opleidingen. En dat alles in samenwerking tussen de relevante partijen. De projecten die nu voorliggen in de zuidelijke provincies liegen er niet om als het om duurzame innovatie en samenwerking, tot kennisdeling toe, gaat. Het Zuid-Nederlandse initiatief dat nu een stevige basis biedt, verdient mijns inziens nationale uitrol. Publiek-private samenwerking biedt hier een uitgelezen kans. Zo kunnen we laten zien dat de BV Nederland gezamenlijk werkt aan een economie van de toekomst. Bernard Wientjes Voorzitter VNO-NCW
Goed onderhoud versterkt internationale concurrentiepositie Vanuit de FME-CWM geven wij support aan het World Class Maintenance project. Als belangrijkste werkgeversorganisatie van de technologische industrie zijn wij ons bewust van het belang van onderhoud. Eén van de FME-CWM branches, Profion, staat immers voor belangenbehartiging van de onderhoudssector. Deze branche neemt dan ook deel in de stuurgroep van WCM. Wij merken dat het besef toeneemt dat onderhoud een integraal onderdeel hoort te zijn van elk industrieel proces. Maar buiten de onderhoudsbranche is er aan bewustwording nog veel werk te doen. Onvoldoende wordt nog gerealiseerd dat goed onderhoud de levensduur van installaties verlengt en hiermee bijdraagt aan het duurzaam omgaan met schaarser wordende productiemiddelen. Bovendien draagt een goed onderhouden en daarmee efficiënt en betrouwbaar opererende productie-installatie bij aan de versterking van de internationale concurrentiepositie. WCM richt zich op innovatieprojecten in de onderhoudssector. Vanuit FME-CWM vinden wij dit van cruciaal belang. Innovatie is de sleutel naar de toekomst. Dit geldt voor elke branche, in het bijzonder voor de technologische industrie. FME-CWM maakt zich dan ook al jaren sterk voor stimulering van innovatieprojecten binnen de industrie. Wij vinden het van groot belang dat WCM op landelijk niveau de innovatieve onderhoudsagenda inhoud geeft. Alleen door WCM op nationaal niveau te brengen zal het voldoende impact hebben om het belang en de toegevoegde waarde van onderhoud breed geaccepteerd te krijgen. Als FME-WCM geven wij WCM, in ieder geval mede door de betrokkenheid van Profion, alle support. Jan Kamminga Voorzitter Vereniging FME-CWM
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 12 -
- 12 -
Sneller en efficiënter door krachtbundeling De leden van de VNCI hebben veel geld geïnvesteerd in veilige en rendabele productiefaciliteiten. Een belangrijke factor in de bedrijfsvoering is het onderhoud, dat allang niet meer gezien wordt als puur een kostenpost maar veel meer als een belangrijk element in het garanderen van de technische integriteit van de installaties en het optimaal exploiteren van de productiefaciliteiten. Het begrijpen van faalmechanismen, levensduurverlenging
van
onze
installaties,
betrouwbaarheid
verhogen
van
de
installaties,
nieuwe
inspectiemethodes en verbeterde uitvoering zijn zo maar een aantal elementen die een essentiële bijdrage zullen leveren aan het verhogen van de integriteit van de installaties, verhogen van output en verlengen van de levensduur van installaties. Door krachtenbundeling in World Class Maintenance zullen we in staat zijn sneller en efficiënter significante stappen te zetten in de diverse onderhoudsaspecten en zo een belangrijke bijdrage te leveren aan het verder verstevigen van de concurrentiepositie van onze Nederlandse Chemische industrie. Jan Zuidam Voorzitter VNCI
Belang onderhoud kan alleen maar toenemen Bouwend Nederland, de vereniging van vijfduizend bouw- en infrabedrijven, werkt dagelijks aan een duurzame leefomgeving en infrastructuur. Onderhoud en beheer van gebouwen en infrastructuur wordt elk jaar belangrijker. Meer dan de helft van de omzet van onze leden wordt in dit segment gerealiseerd. Gezien de maatschappelijke ambitie van Bouwend Nederland om provider te worden van een prettige omgeving om te wonen, te werken en te ontspannen en zorg te dragen voor goede verbindingen, kan het belang van onderhoud en beheer alleen maar toenemen. Elco Brinkman Voorzitter Bouwend Nederland
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 13 -
- 13 -
Maintenance verdient zich terug World Class Maintenance is een onderwerp naar mijn hart. Nadat het jarenlang min of meer is verwaarloosd, werd door het belang van veiligheid ‘maintenance’ hoger op de agenda geplaatst. Toen een aantal jaren geleden sommige luchtvaartmaatschappijen in Europa niet meer welkom waren vanwege het slechte onderhoud aan hun toestellen is het bewustzijn toegenomen dat onderhoud een essentieel aspect is van het langdurig in stand houden van kapitaalgoederen. Het gaat natuurlijk niet alleen om vliegtuigen, maar ook om liften, bruggen, sluizen, procesinstallaties, energiecentrales, schepen, treinen en alle andere zaken waar dure investeringen voor nodig zijn. Het klinkt logisch, maar is het niet altijd geweest, dat waar je veel geld voor uitgeeft ook goed onderhouden moet worden om in top conditie te blijven. World Class Maintenance en de mensen en organisaties die hier achter staan, onderkennen dat onderhoud op top niveau moet worden uitgevoerd en niet met de Franse slag. Het streven naar een wereldstandaard in onderhoud levert de sectoren op alle fronten winst op: effectiviteit, efficiency, return on investment, veiligheid, duurzaamheid en last, but not least een markt waar een goede boterham in te verdienen valt. Niet tijdig en onvoldoende aandacht voor maintenance levert een enorme kostenpost op. Kijk naar de VS, waar nu een enorme inhaalslag nodig is om het achterstallig onderhoud aan bruggen en wegen op niveau te krijgen. Als we er in Nederland in slagen te laten zien dat we door de life cycle van kapitaalgoederen in de vijf WCM sectoren maritiem, infra, proces, energie en luchtvaart te verlengen en te verduurzamen en tegelijkertijd voor goed opgeleide mensen kunnen zorgen, kunnen we daar nationaal en internationaal een goede slag mee maken. Zeker nu ook overheden door toename van de schulden door de financiële crisis zo goed en zo lang mogelijk met hun kapitaalgoederen moeten omgaan, kan goed en tijdig onderhoud het verschil maken.
World Class
Maintenance kan dan ook op mijn steun rekenen, is uit mijn hart gegrepen en de samenwerking tussen ondernemingen, onderwijs en overheden juich ik van harte toe. Arie Kraaijeveld Voorzitter Innovatieplatform Twente
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 14 -
- 14 -
1. Introductie
operational excellence genoemd) en (ii) als kans
Maintenance neemt een centrale plaats in
development)
binnen de levenscyclus van kapitaalgoederen
buitenlandse kapitaalgoederen in Nederland uit te
voor het ontwikkelen van nieuwe omzet (business door
het
onderhoud
van
voeren dan wel door het exporteren van kennis, Een samenleving zonder onderhoud komt letterlijk tot
stilstand.
hebben
Installaties,
onderhoud,
systemen,
reparaties
producten en diensten.
producten
en
Maintenance is een grote, multidisciplinaire
revisies
(Maintenance, Repair & Overhaul, MRO of kortweg
markt
maintenance) nodig om duurzaam te kunnen
De omvang van de totale MRO markt in Nederland
blijven functioneren.
wordt geschat op €18 miljard, met circa 150.000
In kapitaalintensieve industrieën – zoals de proces
medewerkers . Op basis van een onderzoek
industrie, de luchtvaart sector, de maritieme
uitgevoerd door REWIN in 2007 blijkt dat alleen al in
sector, de energie sector en de infrastructuur
Zuidwest Nederland circa 1.500 organisaties actief
6
van
zijn op het gebied van onderhoud, aan de vraag- en
kapitaalgoederen een centrale rol in gedurende de
aan de aanbodzijde. Een substantieel deel daarvan
hele levenscyclus. Deze duurt vele jaren, soms zelfs
behoort tot het MKB.
vele tientallen jaren. Veel bedrijven verleggen
Onderhoud raakt vele sectoren (cross-sectoraal) en
geleidelijk de focus van de aanschaf van nieuwe
heeft een multidisciplinair karakter. Slechts door
kapitaalgoederen naar de operationele fase van de
innige samenwerking van alle spelers over de hele
levenscyclus,
daarvan.
waardeketen kan onderhoud op excellente wijze
Bedrijfseconomisch gezien is deze fase zeer
worden uitgevoerd. Deze verschillende spelers zijn
interessant, gezien de lange duur van deze fase en
te
de bijdrage aan de bijbehorende levensduurkosten.
kapitaalgoederen,
Onderhoudsactiviteiten zijn gekoppeld aan deze
leveranciers
sector
–
neemt
inclusief
het
5
onderhoud
het verlengen
fase, wat een duurzaam economisch perspectief
groeperen
providers
impliceert voor de bedrijven die hierin actief zijn,
als
van
(i) asset
de
OEM’s ,
(iii)
van
owners,
kapitaalgoederen, 7
of
eigenaren de
(ii) asset
leveranciers
van
onderhoudsdiensten, de service leveranciers en
met regionale, nationale en internationale kansen
(iv) onderwijs- en kennisinstellingen.
Onderhoud speelt hierbij op twee manieren een cruciale rol: (i) als randvoorwaarde voor het
De asset owners zijn de eigenaren van mobiele en
excellent uitvoeren van de eigen operatie (ook wel
stationaire kapitaalgoederen die nodig zijn bij de operationele
Achtduizend structurele vacatures. Het zijn harde cijfers die de Nederlandse onderhoudssector al enige tijd achtervolgen. Om de cijfers van zich af te schudden heeft de sector zich ondermeer verenigd in verschillende gremia van World Class Maintenance, NVDO en Profion. De laatste organisatie heeft met een recent gepubliceerd onderzoek één van de oplossingen gepresenteerd voor de grote hoeveelheid openstaande vacatures: het verhogen van de beschikbare werktijd –en daarmee de efficiency – van het huidige onderhoudspersoneel (improve hands on tool time).
bedrijfsvoering.
Voorbeelden
zijn
eigenaren en exploitanten van vliegtuigen (KLM, Koninklijke Luchtmacht), schepen (Vroon, Boskalis), procesinstallaties (Shell, Dow Chemical, Total), energiecentrales
(Delta,
Essent,
Nuon)
infrastructuur (Rijkswaterstaat, Gasunie).
(WCM Magazine, maart 2009) 6
Gebaseerd op ref. [2] en ref. [3].
7
Original Equipment Manufacturers, oorspronkelijke leveranciers van installaties, systemen, equipment en producten.
5
Onderhoud: in het Engels: Repair, Maintenance and Overhaul - MRO - of kortweg maintenance.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 15 -
- 15 -
en
Deze kapitaalgoederen worden geleverd door asset
onderhoud, of World Class Maintenance, leidt
providers of OEMs eventueel aangevuld met
immers tot een optimale beschikbaarheid van
leveranciers van reserveonderdelen en logistieke
kapitaalgoederen
ondersteuning voor gebruikers. Daarnaast zijn er
Bovendien
nog
levensduur en economische restwaarde van
leveranciers
van
onderhoudsdiensten
en
onderhoud
minimale bepalend
kosten. voor
de
kapitaalgoederen. Gecombineerd levert dit een
personeel.
significante bijdrage aan de concurrentiepositie van
Tenslotte spelen de onderwijs- en kennisinstellingen een
is
tegen
belangrijke
rol
kennisontwikkeling,
in
training
het en
kader
eigenaars van de kapitaalgoederen.
van
opleiding
van
Een hoogstaande onderhoudssector is tevens de
personeel voor de eerder genoemde hoofdgroepen
drijvende kracht voor nieuw te ontwikkelen service
(World Class Maintenance Instituut).
business voor toeleveranciers van producten of diensten, met stabiele marges. Tenslotte kan
Een verfijning van deze groepen is weergegeven in
hoogstaande
figuur 1, almede de factoren van invloed die
onderhoudskennis
vertaald
in
producten en diensten zich ontwikkelen tot een
bepalend zijn voor de toekomst van onderhoud.
belangrijk export product voor Nederland en verschillende
goed
onderhouden
Nederlandse ‘end-of-life’ assets worden verkocht
Ve
ers ud lho e ee nd aard w
Leverancier Leverancier diensten diensten
ro as ude se rd ts e
Aa
kunnen
aan het buitenland.
. Maintenance is het industriële instrument voor
Leverancier Leverancier Spare Spare parts parts & & tools tools
Leverancier Leverancier IT IT
Naast
Asset Asset owner owner
Globalisering
duurzaamheid de
bijdrage
aan
werkgelegenheid
is
Duurzaamheid
onderhoud bij uitstek de discipline om verbeteringen te realiseren ten aanzien van de veiligheid,
Leverancier Leverancier kennis kennis
Leverancier Leverancier mensen mensen
milieuaspecten
en
het
energieverbruik
van
kapitaalgoederen. Onderhoud is immers bepalend Ve rg rij zin g
voor de betrouwbaarheid, efficiency, operationele
ca ni ro at ch Me
Leverancier Leverancier Installaties Installaties (OEM) (OEM)
output en residuen van industriële kapitaalgoederen en 8
bijbehorende
processen.
Bovendien
kan
onderhoud in de vorm van levensduurverlengende
Figuur 1: MRO markt en haar spelers
maatregelen een belangrijke bijdrage aan de duurzaamheid van kapitaalgoederen leveren, in Maintenance is cruciaal voor hoogwaardige
tijden dat (nieuwbouw)investeringen achterblijven.
business en werkgelegenheid NedTrain bespaart voor de NS miljoenen door de beschikbaarheid van het materieel te verhogen. Dagelijks tweehonderd extra rijtuigen op het spoor, jaarlijks vierduizend minder extra binnenkomsten en vijfenzeventig procent minder materieelstoringen moeten er voor zorgen dat NedTrain de NS helpt in 2015 de concessie voor het hoofdrailnet te verwerven. ‘En, mocht de NS de order onverhoopt niet binnenhalen, dan gaan we aan de slag met de nieuwe concessiehouder’. Leo van Dongen, directeur van NedTrain Fleet Services.
Een hoogstaande onderhoudssector is van cruciaal belang
om
kapitaalintensieve
industrieën
voor
Nederland te behouden, gezien de significante bijdrage
8
ervan
op
de
operatie.
Hoogwaardig
Gebaseerd op ref. [2].
(WCM Magazine, maart 2009)
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 16 -
- 16 -
De ‘roots’ van World Class Maintenance liggen
World Class Maintenance vereist de consolidatie
in Zuidwest Nederland
van de lopende maintenance initiatieven
Overheden, Onderwijs en Ondernemers in de
Om kennis en kunde van de regio Zuidwest
provincies Brabant en Zeeland werken momenteel
Nederland en daarbuiten op onderhoudsgebied
hard aan de gezamenlijke ambitie om een World
optimaal te ontwikkelen en mobiliseren is in een
Class
eerder
Maintenance
cluster
in
de
regio
te
stadium
een
drietal
complementaire
ontwikkelen. De provincies hebben nu al een sterk
initiatieven gestart, te weten: het World Class
profiel voor de sectoren maritiem, procesindustrie,
Maintenance
infrastructuur,
Maintenance Competence Center (MCC) en het
energie,
luchtvaart
en
logistiek.
Consortium
(WCMC),
het
Maintenance Education Consortium (MEC).
Gecombineerd met de strategische positie tussen twee wereldhavens, een goede verbinding met het
Daarnaast is sinds oktober 2008 voor een periode
achterland en centrale ligging ten opzichte van
van 2 jaar ook een Program Office World Class
regionale, nationale en internationale luchthavens is
Maintenance
Zuidwest Nederland bij uitstek de locatie om kansen
opgericht.
De
taken
van
dit
programmabureau zijn het coördineren van de
op het gebied van onderhoud te verzilveren.
business development projecten en de public
De bedrijvigheid op het gebied van onderhoud is
relations, communicatie en ‘branding’ van WCM in
sterk geconcentreerd in Zuidwest Nederland en
brede zin. Onderstaande tabel vat deze initiatieven
vindt daar een natuurlijke omgeving om verder tot
samen:
bloei
te
komen.
Hoewel
het
World
Class
Maintenance initiatief duidelijk een internationale ambitie heeft, is de kiem hiervoor in Zuidwest
Initiatief
Ambitie
Nederland gelegd.
»
WCMC
»
Ontwikkeling hoogwaardige onderhoudskennis, cross sectorale innovatie en strategieontwikkeling.
»
MEC
»
MCC
»
Meer geschoold onderhoudspersoneel en kennisontwikkeling.
»
Betere samenwerking, kennisoverdracht en innovatie. Projectontwikkeling en community ontwikkeling.
»
PO WCM
»
Creëren van maintenance bedrijvenparken9.
Tabel 1: Lopende WCM initiatieven
Figuur 2: WCM bouwt voort op de sterkten in Zuidwest Nederland
9
Business development
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 17 -
- 17 -
Bij het opstarten van de initiatieven is via een
toenemende mate organisaties buiten de regio en
gezamenlijke intentieverklaring meteen vastgesteld
zelfs buiten Nederland aangesloten. Ongeveer de
dat uiteindelijk de krachten gebundeld dienen te
helft van de achterban is actief betrokken bij de
worden om (i) overlap te voorkomen, (ii) een helder
uitvoering van onderliggende deelprojecten en/of
en herkenbaar onderhoudsmerk te creëren, (iii) en
werkpakketten.
daadwerkelijk op World Class Maintenance niveau
De WCM initiatieven hebben hun meerwaarde nu al
te acteren.
getoond
door
resultaten
Dit WCM Masterplan is het resultaat van deze
netwerkbijeenkomsten,
krachtenbundeling en presenteert de plannen
workshops,
voor WCM voor de periode 2010 – 2014
samenwerkingsprojecten
als
goed
bezochte
kennisuitwisseling-
publicaties
vooral
en (bijvoorbeeld
de
projecten op het gebied van corrosiebescherming,
Bij bovengenoemde initiatieven is vanaf het begin
efficiëntere inzet van onderhoudspersoneel en
rekening gehouden met de regionale (Zuidwest
condition monitoring).
Nederland), nationale en internationale context. Ook heeft vroegtijdig afstemming plaats gevonden met
Door de gezamenlijke kennisontwikkeling, -deling, -
de
toepassing
bestaande
organisaties;
de
Nederlandse
en
–vercommercialisering
brengen
Vereniging voor Doelmatig Onderhoud (NVDO) en
deelnemende partijen onderhoud op een hoger
de Branchevereniging voor Professioneel Industrieel
plan.
Onderhoud (Profion).
Al uitgebrachte publicaties in het kader van WCM gerelateerde initiatieven:
Bij de uitvoering van de projectplannen van WCMC, MCC en MEC zijn NVDO en Profion ook als partner betrokken. Beide partijen zullen ook de uitvoering van meerdere kernactiviteiten van het Masterplan World Class Maintenance coördineren. Daarnaast zijn brancheorganisaties als FME, BZW, MetaalUnie, NAG, VGT en VOMI betrokken en geconsulteerd bij het opstellen van dit WCM Masterplan. Bestaande platforms als de Maintenance Innovation Communities (Asset Owner kringen in Zeeland en
Tilburg wil luchtvaartindustrie naar Bedrijvenpark Wijkevoort lokken. Tilburg heeft al diverse luchtvaartbedrijven binnen haar stadsgrenzen gevestigd, waaronder Standard Aero, Denim Air, Chromalloy, Good Year Aviation, Axxiflex, Bodycote en de Daedalus Aviation Group. De komende jaren wil Tilburg dit aantal verder uitbreiden door een luchtvaartgebonden bedrijventerrein te ontwikkelen: Bedrijvenpark Wijkevoort.
West-Brabant) zijn volledig geïntegreerd in de WCM initiatieven. Dankzij het open karakter kunnen de WCM initiatieven zich verheugen op een nog steeds groeiende ondersteuning, die momenteel bestaat uit
(WCM Magazine, november 2008)
ruim 200 organisaties, waarvan de meerderheid ondernemingen. Het zwaartepunt ligt daarbij in Zuidwest
Nederland.
Er
zijn
echter
ook
in
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 18 -
- 18 -
2. Visie en doelstellingen Het MRO cluster in Zuidwest Nederland uitstekend is gepositioneerd voor World Class Maintenance Een SWOT analyse, waarbij de positie van Zuidwest Nederland op het gebied van MRO is bekeken, levert het 10
onderstaande beeld op .
S – Strengths
W – Weaknesses
» ZW Nederland beschikt over een zeer volledig
» Er is sprake van een structureel krappe arbeidsmarkt,
maintenance cluster: zowel cross sectoraal als over de hele waardeketen.
o.a. vanwege het slechte imago.
» De MRO kennis is zeer heterogeen en versnipperd,
» Er is momentum voor maintenance binnen de regio en
zowel over de hele waardeketen, crosssectoraal en in het
daarbuiten gezien de maatschappelijke relevantie.
onderwijs.
» Er is initiële ervaring met samenwerken en de
» Er is geen nationaal, ondersteunend beleid op het
bereidwilligheid om dit naar het volgende niveau te
gebied van maintenance. Beschikbare instrumenten zijn
ontwikkelen.
versnipperd en daardoor onvoldoende effectief.
O – Opportunities
T – Threats
» De MRO markt is groot, groeiende en kent relatief
» In Nederland is sprake van relatief starre arbeidsmarkt met relatief hoge loonkosten.
hoge, stabiele marges.
» Maintenance is een key enabler om de
» De concurrentie uit lage loonlanden drijft industrieën
economische
bedrijfsdoelen (omzet resp. winstgevendheid) te
(en dus assets) weg uit Nederland, maar ook het
realiseren.
onderhoud op m.n. mobiele assets.
» Maintenance is een key enabler om een bijdrage te
» Versnipperde / conflicterende belangen van de
leveren aan duurzaamheid, veiligheid en
verschillende stakeholders, leidend tot suboptimalisatie
emissiereductie
en ‘waste’.
Tabel 2: SWOT analyse MRO Zuidwest Nederland Bovenstaand beeld rechtvaardigt de aandacht op maintenance als focusgebied en ondersteunt de vorming van een World Class Maintenance initiatief ter verzilvering van de kansen die Nederland op dit gebied heeft. De bijbehorende missie, visie, doelstellingen van WCM worden hierna uitgewerkt.
10
Een meer gedetailleerde SWOT analyse is beschreven in Annex A.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 19 -
- 19 -
Wat komt er op ons af? – Waarom maintenance als focusgebied? Onderhoud neemt in kapitaalintensieve industrieën in toenemende mate een centrale rol in gedurende de
hele
levensduur
van
kapitaalgoederen.
Hoogwaardig onderhoud leidt immers tot optimale Maintenance is een economische piek voor Zuidwest Nederland
beschikbaarheid van kapitaalgoederen tegen minimale
kosten.
Bovendien
is
onderhoud
̋De piek maintenance blijkt een belangrijke aanjager te zijn! Het gaat hier om cross-sectorale samenwerking van bedrijven en kennisinstellingen op het gebied van maintenance. Bedrijven die op het eerste gezicht niets met elkaar te maken hebben, met dien verstande: het onderhoud van hun machinepark vormt bij hen allen een zeer belangrijke kostenfactor.
bepalend voor de levensduur en economische restwaarde van kapitaalgoederen. Hoogwaardig onderhoud – d.w.z. World Class Maintenance – is cruciaal voor het behoud van werkgelegenheid
hoogwaardige
en
het
handhaven, dan wel verhogen van de veiligheid en
Door samen te werken, kennis te delen en te ontwikkelen zijn er zichtbare resultaten geboekt. Hierdoor is in 3 jaar tijd het aantal deelnemers aan projecten exponentieel gestegen. Het Piekenprogramma “maintenance” heeft hier als katalysator gewerkt, en nationale uitstraling gekregen. Maintenance blijkt ook een aanjager te zijn voor het thema Logistiek, zoals de service logistiek. Die bundeling van krachten, tussen mensen en instellingen die ogenschijnlijk niets met elkaar van doen hebben, maar elkaar dan toch ontdekken, vind ik fantastisch. Dat is voor mij ook een belangrijk onderdeel van de regiefunctie van de overheid. ̋
verlagen van milieubelasting en energieverbruik. De markt voor onderhoud is groot, structureel groeiende en kent adequate en stabiele marges. In Nederland vormen de hoge arbeidskosten in combinatie met de gespannen arbeidsmarkt voor technici in het algemeen – en onderhoudstechnici in het bijzonder – serieuze bedreigingen voor zowel de vraag- als de aanbodzijde. Echter indien adequaat geadresseerd kan maintenance bijdragen aan een stimulans van de werkgelegenheid en welvaart.
Peter van der Velden, burgemeester van Breda en voorzitter van de Programmacommissie PID ZuidwestNederland
Onderhoud is een netwerkdiscipline waarbij het eindresultaat veel meer “het product” dan “de som”
(Website Ministerie van Economische Zaken)
der delen is. De kansen en uitdagingen waar deze sector zich voor gesteld ziet, zijn dan ook effectiever in clusterverband te adresseren. Het cluster dat zich hierbij World Class organiseert, heeft de beste uitgangspositie op de wereldmarkt. De economische uitdaging voor Zuidwest Nederland is om te profiteren van de strategische ligging tussen de mainports Rotterdam en Antwerpen. De combinatie van maintenance met al aanwezige sterkten
op
het
gebied
van
logistiek
(o.a.
Topinstituut Logistiek in Breda), procesindustrie, maritiem, luchtvaart, energie en infrastructuur, impliceert grote kansen voor Nederland.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 20 -
- 20 -
Missie – wie willen we zijn?
WCM is geworteld in Zuidwest Nederland, maar heeft 11
WCM heeft als missie de ketenregisseur te zijn die
een bovenregionale en zelfs internationale ambitie .
zowel strategische sturing als operationele support
WCM wil dit op effectieve en efficiënte manier
geeft aan de ontwikkeling en innovatie van “MRO
organiseren,
supply chains” & “MRO hot spots”. De ontwikkeling
initiatieven worden vermeden en door samenwerking
en uitvoering van innovatieve projecten is hierbij
de
cruciaal.
doorontwikkeld.
WCM wil internationale (h)erkenning voor Nederland
WCM heeft een open karakter en wil voor de
als World Class regio op het gebied van MRO
deelnemende partijen bijdragen aan:
bereiken.
»
MRO
sector
doublures
sterker
met
wordt
bestaande
gemaakt
en
Optimale beschikbaarheid van kapitaalgoederen, tegen
minimale
kosten
over
de
gehele
levensduur voor de gebruikers.
Visie – wat moeten we doen om het hoofd aan te bieden aan eerder geschetste ontwikkelingen?
waarbij
»
Uitbreiden van business van Nederlandse asset
Het World Class Maintenance platform wil alle
leveranciers / OEM’s via innovatieve producten
relevante partijen in de Maintenance, Repair en
met geïntegreerde MRO / service concepten.
Overhaul (MRO) sector in één cluster bij elkaar
»
brengen ter (i) innovatie en ontwikkeling, (ii) deling
Uitbreiden
van
business
van
Nederlandse
service leveranciers via innovatieve / flexibele
en operationele toepassing en (iii) commerciële
organisatieconcepten
exploitatie van MRO kennis op World Class niveau.
en
technologie
ontwikkeling.
Het cluster richt zich op uiteenlopende partijen. Deze kunnen: Doelstelling – wat willen we realiseren?
»
gelijksoortig
zijn
(bijv.
de
groep
service WCM wil de deelnemende bedrijven binnen en buiten
leveranciers);
de regio Zuidwest Nederland in staat stellen de MRO
»
samen een deel van de waarde keten afdekken
activiteiten op World Class niveau te ontwikkelen. Dit
(bijv. de asset owners en leveranciers van
wil WCM vooral doen via het initiëren en op gang
producten);
houden van innovatieprojecten.
»
uit één sector komen (bijv. maritiem);
Uiteindelijk dienen resultaten hiervan zich voor de
»
uit
verschillende
sectoren
komen
(cross-
sectoraal).
bedrijven
te
vertalen
in
een
optimale
beschikbaarheid van kapitaalgoederen tegen de laagste
levensduurkosten (Life
Cycle
Costs,
Vooral de cross-sectorale samenwerking is uniek en
LCC). In deze hoogste doelstelling komen de
niet iets dat als vanzelfsprekend in het kader van het
gezamenlijke inspanningen van alle partijen in de
dagelijkse
keten samen .
werk
tot
stand
komt.
Tegelijkertijd
12
vertegenwoordigt deze samenwerking veel potentie 11
Bijvoorbeeld voor wat betreft het aantrekken van buitenlandse partijen naar Nederland of het exporteren van Nederlandse maintenance kennis. 12 Dit zijn de eerder genoemde eigenaren van kapitaalgoederen, leveranciers van kapitaalgoederen, leveranciers van onderhoudsdiensten en onderwijs- en kennisinstellingen.
en pleit dit voor de initiërende rol van WCM.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 21 -
- 21 -
Bij deze doelstelling gaat het uiteraard om de
Gegeven de complexiteit van het onderwerp en de
specifieke bijdrage die onderhoud kan leveren aan de
diversiteit
beschikbaarheid
kapitaalgoederen.
gerealiseerd moet worden, meet WCM het realiseren
Duurzaamheidaspecten zoals levensduurverlenging,
van de doelstellingen via de volgende Kritieke
energieverbruik en milieubelasting worden daarbij
Prestatie Indicatoren (KPI’s).
van
van
industrieën
waarbinnen
dit
meegenomen in de integrale levensduurkosten. Ook de bijdrage van onderhoud aan veiligheid wordt Kritieke Prestatie Indicatoren – waar wil WCM een
meegewogen. WCM
wil
internationale
(h)erkenning
bijdrage aan leveren?
voor
Nederland als World Class regio op het gebied van
Voor de verschillende deelnemersgroepen vertaalt dit
MRO, met het kloppend hart in Zuidwest Nederland.
zich in de ‘5 x 15% doelstelling’ zoals geïllustreerd
Daarnaast wil WCM bijdragen aan:
in onderstaande figuur.
»
Samen dragen de subdoelstellingen bij aan de hoofd-
onderkenning van het belang van de sector en alle
onderhoudsvakgebieden
binnen
kapitaalgoederen,
directies van bedrijven.
»
onderkenning
van
optimale
doelstelling:
de
het
belang
van
onderhoudsvakgebieden
als
aandachtsgebied
onderwijs-
binnen
beschikbaarheid bij
levensduurkosten.
alle
specifiek en
kennisinstellingen.
»
onderkenning van het belang van de sector en alle
onderhoudsvakgebieden
als
specifiek
beleidsterrein voor overheden.
15% betere beschikbaarheid, tegen lagere kosten voor Asset Owners
15%
15%
Meer omzet voor asset maintainers/ service leveranciers
Meer omzet via service concepten voor OEMs/Asset leveranciers
Optimale beschikbaarheid bij laagste levensduurkosten
15%
15%
Meer studenten op ‘maintenance disciplines’
Meer maintenance gerelateerde werkgelegenheid
Figuur 3: WCM draagt bij aan de ‘5 x 15%’ voor de programmaduur van 5 jaar
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 22 -
- 22 -
de
van
laagste
Belang – wat is ieder ambitie om hierin te
KPI’s:
participeren?
nieuwe
»
Nederland vestigen.
Bedrijven verbinden zich aan de hoogste doelstelling:
optimale
beschikbaarheid
bij
bedrijven
die
zich
in
(Zuidwest)
laagste levensduurkosten. De bedrijven zijn te
de
onderscheiden
programmatische voordelen van deelname aan
in
Asset
owners
en
verschillende
deelnemers
een
aantal
WCM.
Asset owners: het operationeel toepassen
Voor alle partijen geldt dat WCM een rol speelt bij
van
een laagdrempelige toegang tot subsidie voor
MRO
kennis
voor
een
slimmere,
goedkopere en uiteindelijk World Class
samenwerkingsprojecten.
operatie en zodoende het verbeteren van de
De overige programmatische voordelen zijn voor de
overall
verschillende categorieën WCM deelnemers zijn in
concurrentiepositie.
KPI’s: optimale beschikbaarheid van assets
tabel 3 op de volgende pagina samengevat.
bij de laagste levensduurkosten (LCC)
»
BNP, groei werkgelegenheid,
Behalve eerder geschetste doelstellingen is er voor
Toeleveranciers.
»
groei
Toeleveranciers:
het
Realisatie van de verschillende doelstellingen
commercieel
betekent dat maintenance een bijdrage levert
exploiteren van MRO kennis in World Class
aan een betere maatschappij via:
proposities (producten, diensten en kennis):
»
zowel binnen Zuid-West Nederland, maar ook KPI’s:
export
ver
ontwikkeling
kapitaalgoederen;
daarbuiten.
van
omzet
»
en
Onderwijsinstellingen:
het
bundelen
»
van
om
competente
voldoende
studenten
&
aanbod
Toename hoogwaardige werkgelegenheid en business.
MRO kennis in de vorm van World Class onderwijs
Reductie van emissies en verbetering energie efficiency;
winstgevendheid.
»
Efficiënter, duurzamer en veiliger gebruik van
van
werknemers
te
realiseren. Dit vraagt overigens tevens een inspanning van de bedrijven en overheden. KPI’s: aantal (buitenlandse) studenten, aantal afstudeerders
(naar
tevredenheid
van
bedrijfsleven met betrekking tot kwaliteit en kwantiteit), realisatie van een World Class Maintenance Instituut (zie Kennis staat centraal binnen World Class Maintenance).
»
‘Maintenance Valuepark kan onderhoud naar hoger niveau tillen’ Zeeland herbergt een grote hoeveelheid bedrijvigheid die zich bezighoudt met het onderhoud van complexe installaties van grote asset owners in de proces- en chemie-industrie. Daarbij gaat het onder meer om de machineparken van Dow Benelux, Cargill, Yara en Total. Een Maintanance Valuepark moet het niveau van de bedrijvigheid de komende jaren naar een nog hoger plan brengen.
Overheden en ontwikkelmaatschappijen: het aanbieden
van
infrastructuur
voor
een MRO
World om
Class zodoende
duurzame werkgelegenheid te ontwikkelen en welvaart te creëren.
(WCM Magazine, november 2008)
Het Maintenance Valuepark is één van werkpakketten van het Program Office WCM
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 23 -
- 23 -
de
Bedrijven (Asset Owners en Toeleveranciers)
»
13 maart 2007 Kick-Off WCMC
WCM biedt één loket voor opzetten en begeleiden van
10 mei 2007 Kick-Off MCC
samenwerkingsprojecten.
»
23 mei 2007 Uitreiking cheques WCMC, MCC en MEC, bij Essent
WCM biedt laagdrempelige toegang tot partners en kennis uit het bedrijfsleven, onderwijs en overheid.
»
WCM biedt een gevalideerde innovatieagenda.
»
Via WCM is kennisontwikkeling, -validatie en –toepassing
17 oktober 2007 GROW congres en overhandiging WCM visie document aan Peter v/d Velden
effectief en efficiënt in samenwerking met business partners mogelijk.
Onderwijs- en kennisinstellingen
»
2 april 2008 MCC no. 1 in PID Uitbreiding WCMC
WCM biedt één loket voor opzetten en begeleiden van
29 mei 2008 Maintenance Awareness Congress
samenwerkingsprojecten.
»
WCM biedt toegang tot partners en kennis uit het bedrijfsleven, en de overheid.
»
2 juni 2008 Toelichting aan PID programma comité samengaan in WCM door WCMC, MCC en MEC
WCM biedt een gevalideerde innovatieagenda die richting geeft aan onderwijs en onderzoek.
»
Via WCM kan gestructureerde afstemming met het bedrijfsleven plaatsvinden.
12 september 2008 Formering WCM stuurgroep
Overheden
»
10 oktober 2008 Opening PO WCM
WCM is een platform ter stimulering van hoogwaardige, 27 januari 2009 Aad Veenman wordt boegbeeld WCM
duurzame werkgelegenheid.
»
WCM maakt het mogelijk om publieke middelen effectief en efficiënt in te zetten.
»
27 januari 2009 Oprichting stichting MEC. Directeur Emmy Bakker
Via WCM wordt een hoogwaardige kennis ontwikkeld, verspreid en vercommercialiseerd.
7 juli 2009 Vrijgave WCM Masterplan door stuurgroep
Tabel 3: Toegevoegde waarde WCM deelnemers
15 oktober 2009 WCM congres en aanbieden Masterplan aan EZ
Figuur 4: Ontwikkelingen WCM
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 24 -
- 24 -
Kritieke Prestatie Indicatoren – waar is WCM op af te rekenen? WCM staat voor een samenhangend onderhoudsprogramma,
waarin
bedrijven,
onderwijs
en
overheden samenwerken in projecten die dienen te resulteren in concrete resultaten: prestatieverbetering en innovatieve producten of diensten. Het succes van WCM is op het hoogste niveau te bepalen
aan
de
hand
van
de
deelnemerstevredenheid, uitgedrukt in:
»
De financiële bijdrage (cofinanciering) van de deelnemers (in uren en/of cash) voor de realisatie van het Masterplan.
»
13
Het aantal deelnemers op World Class niveau
,
als maatstaf voor vervolg van de uitvoering van het Masterplan
»
Het totaal aantal deelnemers aan WCM.
‘We genereren nu schema’s in enkele seconden’ Vliegtuigen, schepen, treinen, auto’s en procesinstallaties. Stuk voor stuk moeten er in de toekomst voor deze ‘assets’ automatisch schema’s gegenereerd worden. Het project ‘Automatisch Genereren van Wiring Diagrams’ moet dit mogelijk maken. Want, als het aan de deelnemers van het MCC project ligt, is de ouderwetse papieren technische handleiding binnenkort verleden tijd. TTA International en Fokker Elmo (WCM Magazine, juni 2009)
13
Hiervoor zal nog een volwassenheidsmodel worden ontwikkeld dat elke deelnemer eenvoudig zelf kan toepassen.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 25 -
- 25 -
Kennis staat centraal binnen World Class
onderhoudsconcepten, -technologieën, -systemen
Maintenance
en verbeterde inzet van onderhoudspersoneel. Zo zal het WCMI onder meer als het onderzoeksloket
Kennis heeft een centrale rol binnen WCM, waarbij
functioneren voor het bedrijfsleven ten aanzien van
het gaat om (i) innovatie en ontwikkeling, (ii) deling
alle maintenance gerelateerde vraagstukken. Via
en operationele toepassing en (iii) commerciële
het
exploitatie van MRO kennis op World class niveau.
WCMI
zal
ook
maintenance
gerelateerd
onderwijs met doorlopende leerlijnen van (VMBOHet gaat dus om de combinatie van kennis, kunde
MBO-HBO-WO) worden vormgegeven. Gezien het
en kassa, waarbij er een wisselwerking is tussen
multidisciplinaire karakter van maintenance zal het
deze pijlers. Alle drie de pijlers dienen sterk
instituut initieel een grotendeels virtuele structuur
ontwikkeld te zijn. Het resultaat is daarom veel meer
hebben. De roadmap voor het realiseren van het
het product van de drie pijlers dan de som.
WCMI
Onderstaande figuur illustreert dit nog eens, waarbij
beschikbaar in januari 2010.
wordt
momenteel
opgesteld
en
tevens is aangegeven wat de scope van de huidige WCM initiatieven is.
World Class Maintenance =
Kennis Innoveren en ontwikkelen
Kunde
X
X
Delen en Toepassen
Kassa Commercialiseren
WCMC ‘Simulatie is dé toekomst van het onderhoudsvak’ Voor veel onderhoudsbedrijven is het een bekend fenomeen. Een onderhoudsstop van een industrie complex, het onderhoud aan kapitaal intensief materieel als een schip, vliegtuig, treinstel, boorplatform of een energiecentrale. Stuk voor stuk voorbeelden waarbij herhaalbaar en consistent opleiden niet altijd eenvoudig te realiseren is. Natuurlijk, op papier worden onderhoudsstops tot in detail voorbereid en mogelijke problemen vastgesteld. Maar een echte training voor onderhoudsmedewerkers waarin met behulp van scenario’s acties en reacties kunnen worden getoetst behoren lang niet altijd tot de mogelijkheden. Gert van Tussenbroek, directeur van simulatie- en virtual reality-specialist Catalyst Interactive Europe.
MCC MEC Business Development
Figuur 5: Huidige initiatieven vs. de drie pijlers van
(WCM Magazine, juni 2009)
WCM = Kennis x Kunde x Kassa ‘Nederland verdient een specialistisch onderhoudstrainingscenter voor duikers’ Zeeland is dé waterprovincie van Nederland. In de provincie zijn er veel grote en kleine bedrijven actief in de maritieme sector. Een paar voorbeelden: Noordhoek Diving in Zierikzee, Verburg Holland in Colijnsplaat, Franken in Goes, Schelde Marinebouw in Vlissingen en last but not least, Trident in Terneuzen. De laatste won vier jaar geleden de Zeeuwse innovatieprijs Emergo. Het Terneuzense bedrijf timmert sindsdien hard aan de weg in de internationale waterwereld. ‘Door een intensieve samenwerking met OEM’s lopen we uit op de concurrentie’, stelt Trident-directeur Adrie Huijbregts.
Om innovatie en kennisontwikkeling te verankeren zal in het kader van WCM aan een World Class Maintenance Instituut (WCMI) worden gewerkt in samenspel
met
bedrijfsleven,
onderwijsinstellingen.
Dit
onderzoek-
instituut
zal
en een
regisserende en coördinerende functie hebben op het gebied van onderzoek, onderwijsverbetering en kennisdeling. Daarmee draagt het bij aan de ontwikkeling
van
bijvoorbeeld
(WCM Magazine, maart 2009)
nieuwe
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 26 -
- 26 -
is
Op deze manier worden de volgende zaken bereikt:
3. Activiteiten
» De kern van WCM bestaat uit projecten
Class
uitvoeren van kennisprojecten in drie zuilen: (i) en
ontwikkeling
gevolg
van
gerichte
»
De
WCM
deelnemers
kunnen
snel
de
vertaalslag maken van World Class kennis naar
kennisdeling, en -toepassing en (iii) de commerciële
de praktijk via de kennisdelingsactiviteiten van
exploitatie van MRO kennis. Dit gebeurt bij voorkeur
WCM
aan de hand van concrete (kort- en langlopende)
samenwerkingsprojecten.
op
kennis,
als
(ii)
samenwerkingsprojecten,
van
kennis
kennisontwikkeling en innovatie.
De kern van WCM bestaat uit het definiëren en innovatie
De WCM deelnemers krijgen toegang tot World
basis
van
de
»
Via
de
en
toepassingsgerichte
concrete,
pijler
kassa
wordt
gewerkt
aan
behoeften van het bedrijfsleven. De projecten
commercialisering van de World Class kennis
worden uitgevoerd door de WCM deelnemers;
en regionale business development, waardoor
hoofdzakelijk
eigen
resultaten van de pijlers kennis en kunde zich
onderhoudsgerelateerde activiteiten op een hoger
uiteindelijk ook doorvertalen richting business
plan willen brengen en houden. In deze projecten
resultaten voor de WCM deelnemers. Dit is
zullen ook onderwijs- en kennisinstellingen en
cruciaal
overheden
momentum en draagvlak bij WCM deelnemers.
bedrijven
deelnemen.
die
de
Daarnaast
lopen
er
projecten met een onderwijszwaartepunt gericht op de
verankering
beschikbaarheid
van van
onderhoudskennis afdoende
»
en
voor
het
handhaven
van
het
Via terugkoppeling vanuit de kassapijler naar de oorspronkelijke strategie, wordt geborgd dat
gekwalificeerd
de
personeel.
ontwikkelingen
binnen
de
kennispijler
afgestemd zijn op de bedrijfsbehoeften.
Voor WCM is er een basistaak om ideeën en
Behalve de strategische sturing en bewaking, ziet
behoeften die bij bedrijven leven op te werken tot daadwerkelijke
projecten
en
een
regierol
WCM
te
ook
toe
op
correcte
uitvoering
(ook
administratief) van projecten.
vervullen bij het stimuleren van samenwerking (van bedrijven,
onderwijs-
en
kennisinstellingen
en
overheden). Deze samenwerking is in de meeste
Onderstaande figuur toont een overzicht van de
gevallen cross-sectoraal, waardoor optimaal gebruik
belangrijkste WCM activiteiten, die verderop zullen
wordt gemaakt van de kennis binnen het brede veld
worden toegelicht.
van onderhoud gerelateerde bedrijven, kennis- en
In deze figuur wordt enerzijds onderscheid gemaakt
onderwijsinstellingen. Op
verzoek
tussen projecten en activiteiten uitgevoerd door kan
samenwerkingsverbanden
WCM begeleiden
tevens bij
WCM
de
deelnemers
en
anderzijds
uitgevoerd door WCM ter ondersteuning van de
uitvoering van projecten.
deelnemers anderzijds.
Ook bewaakt WCM de samenhang van de projecten en de relatie met de visie en doelstellingen, zoals vastgelegd
in
dit
masterplan.
Daarbij
activiteiten
wordt
gestreefd naar een optimale wisselwerking tussen de pijlers ‘kennis’, ‘kunde’ en ‘kassa’.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 27 -
- 27 -
Uitgevoerd door WCM ter ondersteuning van deelnemers
Uitgevoerd door WCM deelnemers
» Samenwerkingsprojecten op de pijlers:
Projecten
Kunde
X
Innoveren en ontwikkelen
Kassa
X
Delen en Toepassen
faciliteiten ten behoeve van alle WCM deelnemers (kennisdatabank, yellow pages, helpdesk)
Commercialiseren
Projecten
Kennis
» Ontwikkelen van
» Initiëren
Activiteiten
bijeenkomsten van WCM
» Bijdragen aan ontwikkeling van faciliteiten
»
ten behoeve van alle WCM deelnemers (kennisdatabank, yellow pages, helpdesk)
Activiteiten
» »
» Deelnemen aan kenniskringen en
en begeleiden samenwerkingsprojecte n op de pijlers kenniskunde-kassa Makelen en schakelen PR, communicatie en lobby Kennisdeling en borging
Figuur 6: De kern van WCM bestaat uit projecten
Toelichting op het type projecten Een
belangrijk
onderdeel
de
Het raamwerk voor de innovatieagenda is samen
innovatieagenda (zie verder: ‘de innovatieagenda
met het bedrijfsleven opgesteld en is richtinggevend
is
de
voor de samenwerkingsprojecten. Daarnaast er ook
doelstellingen te worden gerealiseerd via kennis die
ruimte voorzien voor nieuwe, goede ideeën die niet
aan de hand van de innovatieagenda wordt
te
ontwikkeld,
richtinggevend’).
van
WCM
Uiteindelijk
dienen
zijn
binnen
de
innovatieagenda
en
(zogenaamde vrije ruimte). De projecten zullen worden uitgevoerd door bedrijven, kennis- en
programma is dat dit hoofdzakelijk geschiedt aan de
onderwijsinstellingen en eventueel overheden.
van
concrete
toegepast
plaatsen
vercommercialiseerd. Het unieke van het WCM hand
gedeeld,
is
samenwerkingsprojecten,
Op termijn zullen projecten vanuit kennis, via kunde
waarbij het beste uit de verschillende betrokken
in kassa worden omgezet. Ontwikkelingen worden
sectoren (luchtvaart, maritiem, proces industrie,
gedreven
infra en energie) bij elkaar wordt gebracht. Deze cross-sectorale
samenwerking
komt
niet
door
de
innovatieagenda
en
terugkoppeling vanuit de operatie wordt gebruikt om
als
wederom nieuwe kennisontwikkelingsprojecten te
vanzelfsprekend in het kader van de dagelijkse
starten.
werkzaamheden tot stand en pleit voor een initiërende rol van WCM.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 28 -
- 28 -
Uiteraard zullen er projecten zijn die meerdere
speelt een cruciale rol bij de verankering van de in
thema’s
het kader van WCM ontwikkelde kennis.
van
de
innovatieagenda
afdekken.
Bovendien zullen veel deelnemende bedrijven
Daarnaast zijn projecten voorzien gericht op delen
trachten via een uitgebalanceerde ontwikkeling
en toepassen MRO kennis:
op meerdere domeinen op een hoger niveau (world
»
class) te komen.
binnen de WCM kenniskringen (zie verdere toelichting onder activiteiten);
» Fysische verschijnselen
Uitvoering onderhoud en personeel
inspelend
op
best
practices
en
benchmarks op het gebied van effectiviteit en efficiency die vanuit WCM worden aangereikt;
Groot onderhoud / stop management
Onderhoudssystemen
»
inspelend op mogelijke verbeteringen op het gebied van veiligheid, duurzaamheid,
Monitoring based maintenance
Onderhoudsbewust ontwerpen
emissiereductie en energie efficiency;
»
inspelend op ontwikkelingen wet- en regelgeving die via WCM bekend worden gemaakt.
Kennis
X Kunde X
Kassa
Delen en Toepassen
Innoveren en ontwikkelen
Tenslotte zijn onder WCM projecten voorzien die
Commercialiseren
gericht zijn op het commercialiseren van MRO kennis:
»
ter verbetering van de beschikbaarheid bij lagere kosten;
»
maintenance proposities (producten en
Figuur 7: Innovatieagenda is richtinggevend voor
diensten);
samenwerkingsprojecten Samenwerkingsprojecten
kunnen
ook
op
»
een
in
lijn
met
ter ontwikkeling of verbetering van assets met geïntegreerde service concepten;
andere manier ontstaan, dan als vervolg op een kennisontwikkelingsproject
ter ontwikkeling of verbetering van nieuwe
»
de
als export product voor Nederland.
innovatieagenda. In het kader van de al lopende maintenance initiatieven is geconcludeerd dat een prioriteit van de sector de beschikbaarheid van voldoende gekwalificeerd personeel betreft. Projecten op het gebied van maintenance specifiek onderwijs, betere inzetbaarheid van personeel en verbetering van het imago van de sector zullen daarom worden geïnitieerd, dan wel gecontinueerd. Het onderwijs
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 29 -
- 29 -
Lopende projecten 2007 2007
Projecten in ontwikkeling 2008
2009
2010
2011
Oprichting Stichting WCM
Uitvoering onderhoud & personeel
Human Capital
Delen & toepassen
PPSxPBL vliegtuiggasturbines
Innovatie & Ontwikkeling
Kennismanagement
Delen & toepassen
Performance based contr.
Innovatie & Ontwikkeling Innovatie & Ontwikkeling
Excellente Training Centra
Delen & toepassen
Onderhoudssystemen
Delen & toepassen
Delen & toepassen
Promaintenance
Topinstituut Maintetance
Roadmap Topinst. Delen & toepassen
Delen & toepassen
ETC Proces, Energie, Maritiem en Infra
Arb. markt onderzoek
Delen & toepassen
Innovatie & Ontwikkeling
Delen & toepassen
Maintenance & Safety
Virtual Games
Innovatie / Commercialiseren
Delen & toepassen
Simmaintenance
Wie weet wat/roadmaps
World Class Aviation Ac.
Innovatie & Ontwikkeling
Innovatie & Ontwikkeling
World Class Aviation Academy
Delen & Tepassen
Autogeneration Wiring Diagrams Interactief en intelligent onderhoud
Innovatie & Ontwikkeling
Kennismanagement
Delen & toepassen
Total Maintenance
Delen & toepassen
Meten is weten
Innovatie & Ontwikkeling
Onderhoudsbewust ontwerpen Connecting Remote Assets
Innovatie & Ontwikkeling
Monitoring based maintenance
AM Remote installed base Innovatie & Ontwikkeling Condition based monitoring Innovatie & Ontwikkeling
Groot onderhoud/ Stop management
Innovatie & Ontwikkeling
Business Development
Delen & toepassen
Best practices stop management
Delen & toepassen
Total Maintenance
Delen & toepassen
Fysische verschijnselen
AM Remote installed base business
Kenniscentrum composieten
Innovatie & Ontwikkeling
Faalgedrag van componenten
Innovatie & Ontwikkeling
Fysische modellering
Rotating equipment
Commercialiseren
Maintenance Value Park & Maritime Maintenance Zeeland
Commercialiseren
Aviolanda Woensdrecht -aviation park
Commercialiseren
Maintenance University / Topinstituut Maintenance
Commercialiseren
Wijkevoort/Maintenance Park Tilburg
Commercialiseren
International P.R & communication WCM
Innovatie & Ontwikkeling
WCM Campus
Maintenance Test & Experience Center Regional coordination & support
Figuur 8: Huidige en toekomstige WCM projecten
Bovenstaand overzicht toont de lopende projecten
‘Aviolanda wordt onderscheidende hub op Europese schaal’ ‘Vliegveld Woensdrecht is een van de grotere militaire vliegbases van Nederland. Rond deze locatie wordt in het kader van Maintenance Valley het Aviation Park ‘Aviolanda’ ontwikkeld. Dit park, dat in nauwe samenwerking met de Koninklijke Luchtmacht (de Defensie materieel organisatie) en Fokker Services ontwikkeld wordt, laat bedrijven toe die overwegend luchtvaartgebonden activiteiten verrichten of daaraan gelieerd zijn. Het park moet bedrijven van over de hele wereld – beginnend in Europa – aantrekken die zich bezighouden met maintenance.’ Paul Nijskens, Directeur Rewin
en enkele projecten in ontwikkeling, gekoppeld aan de
innovatiedomeinen
zoals
beschreven
in
14
hoofdstuk 3 . Het overzicht toont dat verschillende van de lopende projecten de thema’s van de innovatieagenda adresseren. Daarnaast staan er voor 2010 initiatieven op de planning om lopende projecten te continueren, dan wel nieuwe projecten op te starten.
(WCM Magazine, november 2008) 14
De projecten zijn gekoppeld aan de thema’s van de innovatieagenda, maar zijn daarnaast onder te verdelen in de drie WCM pijlers innovatie en ontwikkeling, delen en toepassen, en commercialiseren. Een separate categorie bestaat uit regionale business development projecten.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 30 -
- 30 -
De innovatieagenda is richtinggevend
Uiteindelijk dient dit in 2014 te leiden tot een World
De WCM innovatieagenda is tot stand gekomen
Class
dankzij
aandachtsvelden, een performanceverbetering bij
samenwerking
tussen
de
Universiteit
positie
van
Twente (dr. ir. Frans Kokkeler, dr. ir. Sipke
de
Hoekstra, ir. Jeroen Blok), prof. ir. Klaas Smit, het
multidisciplinaire,
WCMC en een dertigtal Nederlandse bedrijven.
mensen
Annex
maintenance.
D,
met
details
over
de
maintenance
deelnemende met
Nederland bedrijven
nieuwe,
expertise
op
en
tot
generatie op
het
deze een
opgeleide
gebied
van
onderzoeksvelden, is tot stand gekomen dankzij
Via de innovatie en ontwikkeling aan de hand van
Universiteit Twente als coördinator en de inbreng
de innovatie agenda (gevolgd door toepassing en
van Technische Universiteit Eindhoven, Technische
commercialisering binnen de twee andere pijlers
Universiteit
Groningen,
van WCM) zal maintenance in Nederland op een
Utrecht,
hoger niveau worden gebracht en gehouden, met
Hogeschool Zeeland en de Nederlandse Defensie
als einddoel World Class: MRO leidt tot optimale
Academie.
beschikbaarheid
AVANS
Delft,
Rijksuniversiteit
Hogeschool,
Hogeschool
van
kapitaalgoederen
tegen
minimale kosten. De
innovatieagenda
biedt
een
groeimodel
Het hogere niveau zal worden bereikt door (i)
richting World Class
individuele, deelnemende bedrijven, (ii) alsook
De hoofddoelstelling van het WCM is ‘een optimale
samenwerkende bedrijven in de keten (bv. asset
beschikbaarheid van assets bij de laagste
owner en leverancier van installaties) en tussen
levensduurkosten’.
verschillende sectoren mede door de bijdrage van
Door
de
5x15%
subdoelstellingen, gepresenteerd in hoofdstuk 2
de kennisinstellingen (WCMI).
(figuur 3), is het streven om in 2014 aan de hoofddoelstelling voldaan te hebben. De afgeleide doelstellingen voor de betrokken WCM deelnemers zijn: 1.
15% betere beschikbaarheid tegen lagere kosten voor asset owners
2.
15% meer omzet via serviceconcepten voor OEM/asset leveranciers
3.
15% meer omzet voor asset maintainers / service leveranciers
4.
‘De onderhoudssector verdient een nationaal innovatieprogramma’ Hotel De Draak in Bergen op Zoom was half januari plaats van handeling voor een rondetafeldiscussie over de toekomst van World Class Maintenance. Afgevaardigden van het Program Office World Class Maintenance, Profion, NVDO en de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij schoven aan in de Markieszaal. Na afloop waren de deelnemers het over één zaak roerend eens: het World Class Maintenance programma heeft een ongekende potentie, maar regionale verankering, nationale opschaling waar mogelijk en goede onderlinge communicatie zijn cruciale randvoorwaarden voor het toekomstige succes.
15% meer studenten op ‘maintenance disciplines’
5.
15%
meer
maintenance
gerelateerde
werkgelegenheid De
innovatieagenda
geeft
invulling
aan
bovengenoemde doelstellingen. Deze agenda bevat zes thema’s die verderop worden toegelicht en die richtingbepalend
zijn
voor
de
toekomstige
(WCM Magazine, maart 2009)
kennisontwikkeling en innovatie onder WCM.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 31 -
- 31 -
Er zijn binnen elke bedrijfsvoering tenminste drie
Hierna worden de zes hoofdthema’s beschreven die
dimensies die verbeterd dienen te worden om World
de basis vormen voor de R&D projecten, waarna de
Class te worden. Dit zijn maintenance gerelateerde:
relatie
met
mogelijke
samenwerkingsprojecten
onder WCM wordt toegelicht.
»
Mens & cultuur
»
Organisatie & processen
»
Technologie & IT
Doorontwikkeling op deze drie dimensies creëert waarde
voor
bedrijven,
bedrijfseconomisch,
alsook op terreinen als duurzaamheid, veiligheid en milieu. De
drie
genoemde
dimensies
dienen Creating sustainable business together!
uitgebalanceerd te worden ontwikkeld om als bedrijf stapsgewijs naar World Class te groeien. De drie dimensies komen integraal aan de orde binnen de zes
thema’s
van
de
WCM
innovatieagenda,
waardoor deze agenda als groeimodel kan worden
2014
gehanteerd.
2010
Fysische verschijnselen
Groot onderhoud / stop management
Monitoring based maintenance
Uitvoering onderhoud en personeel
Onderhoudssystemen
Onderhoudsbewust ontwerpen
Performance startniveau
Figuur 9: WCM groeimodel
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 32 -
- 32 -
De WCM innovatieagenda kent 6 thema’s
de installatie, levert dit problemen op welke gepaard
Aan de hand van literatuuronderzoek, gesprekken
gaan met hoge kosten of (onnodige) vervanging. Het
met
thema
bedrijven,
experts
en
kennis-
zijn
de
maintenance
onderwijsinstellingen
&
onderhoudsbewust ontwerpen omvat het
zoeken naar oplossingen en verbeteringen in de
gerelateerde activiteiten onder te brengen in zes
ontwerpmethodieken
thema’s,
de
installaties ‘slimmer’ ontworpen worden. Dit zal op
Nederlandse industrie van groot belang zijn. De
termijn leiden tot kostenreductie en vermindering van
thema’s zijn ook nog eens op relevantie getoetst in
vervanging.
diverse WCM workshops. De uitkomst bevestigde
ontwerpmethodieken, standaardisatie, configuratie-
de zes thema’s (zie figuur 7). In dit hoofdstuk
vergelijkingen en levensduurverlenging.
worden de thema’s kort toegelicht. Een uitgebreide
Belangrijkste KPIs: optimale beschikbaarheid van
beschrijving is opgenomen in Annex D.
assets bij de laagste levensduurkosten, ontwikkeling
die
voor
het
versterken
van
waardoor
Steekwoorden:
producten
software
en
tools,
van omzet en winstgevendheid. Uitvoering onderhoud en personeel Dit thema omvat alles wat direct te maken heeft met
Monitoring based maintenance
het daadwerkelijk uitvoeren van onderhoud en het
Het thema monitoring based maintenance omvat
opleiden,
zowel
aannemen
en
inzetten
van
condition
based
semicontinu
onderhoud en personeel zijn: contracting, scholing
sensortechnieken om faalgedrag te voorspellen) als
en
het bijhouden van de gebruiksomstandigheden,
simulatie,
hands
on
tool
time,
met
behulp
(het
onderhoudspersoneel. Steekwoorden bij uitvoering training,
meten
maintenance
van
communicatie en samenwerking, organisatie van
datamining-technieken
werkzaamheden, plannen en imago sector.
meetgegevens.
Belangrijkste KPIs: optimale beschikbaarheid van
betrekking tot het meten en het opslaan van data is
assets bij de laagste levensduurkosten, aantal
momenteel op een relatief hoog niveau. De
afstudeerders (naar tevredenheid van bedrijfsleven
uitdagingen liggen in het adequaat selecteren en
met betrekking tot kwaliteit en kwantiteit).
verwerken van data. Steekwoorden bij monitoring
De
en
de
analyse
van
stand
der
techniek
met
based maintenance zijn: sensoren, meettechniek, Onderhoudssystemen
dataverwerking,
De zwaartepunten binnen onderhoudssystemen
monitoring.
liggen op het gebied van organisatie,
werk-
Belangrijkste KPIs: optimale beschikbaarheid van
Steekwoorden:
assets bij de laagste levensduurkosten, ontwikkeling
processen
en
ketenbeheer,
ICT
systemen.
configuratiebeheer,
businesssystemen,
voorspellen,
diagnosticeren
en
van omzet en winstgevendheid.
IT-systemen,
onderhoudsconcepten
samenwerkingsvormen en documentatie.
Groot onderhoud / stop management
Belangrijkste KPIs: optimale beschikbaarheid van
Bij groot onderhoud en stop management is er
assets bij de laagste levensduurkosten, ontwikkeling
sprake van de volledige stillegging van een fabriek,
van omzet en winstgevendheid.
werkplaats of installatie. Tijdens deze stopzettingen, die in sommige gevallen enkele maanden in beslag
Onderhoudsbewust ontwerpen
kunnen nemen, wordt structureel het machinepark
Tijdens de ontwikkelingsfase van producten en
onder handen genomen. Omdat deze stopzettingen
installaties wordt onderhoud niet, of onvoldoende,
met intervallen van jaren uitgevoerd worden, liggen
meegenomen. In de gebruiksfase van het product of
de uitdagingen vooral in het borgen van de kennis,
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 33 -
- 33 -
het reduceren van het aantal stopzettingen en het aantrekken van de juiste resources op het juiste Fysische verschijnselen
moment. Daarnaast produceert een installatie of fabriek
bij
stilstand
niets,
wat
resulteert
in
Uitvoering onderhoud en personeel
productieverlies. Stops worden daarom ook gezien als een noodzakelijk kwaad. Steekwoorden zijn: planning,
contracting,
logistiek
en
Groot onderhoud / stop management
time
Onderhoudssystemen
management. Belangrijkste KPIs: optimale beschikbaarheid van
Monitoring based maintenance
assets bij de laagste levensduurkosten, ontwikkeling
Onderhoudsbewust ontwerpen
van omzet en winstgevendheid. Fysische verschijnselen
Figuur 10: Hoofdthema’s van de WCM innovatie
Op het gebied van fysische verschijnselen wordt
agenda
binnen de mechanica, tribologie en materiaalkunde veel onderzoek gedaan. De directe koppeling met maintenance
is
er
echter
nog
niet,
veel
onderzoekers zijn zich er niet van bewust dat hun resultaten direct gebruikt kunnen worden in de onderhoudswereld. Anderzijds is de kennis bij onderhoudspersoneel op het gebied van fysische verschijnselen relatief laag waardoor bepaalde inzichten niet verkregen worden. Bij dit thema liggen de uitdagingen daarom ook in het verweven van kennis op het gebied van fysische verschijnselen in de opleiding van de onderhoudsmensen en in het toegankelijker maken van onderzoeksresultaten door
het
onderhoudsbesef
te
verhogen
Maintenance van achter het bureau Schepen, treinen en andere productiemiddelen op afstand monitoren. Het is de wens van veel onderhoudsbedrijven. De toepassing van deze technologie is dichterbij dan menigeen denkt door een project van het World Class Maintenance Consortium waarin onder meer Wärstilä en Gasunie participeren.
bij
wetenschappers. Steekwoorden: faalmechanismen, corrosie,
monitoring,
NDO,
ontwerprichtlijnen,
tribologie, mechanica en materiaalkunde.
(WCM Magazine, juni 2009)
Belangrijkste KPIs: optimale beschikbaarheid van assets bij de laagste levensduurkosten, ontwikkeling van omzet en winstgevendheid.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 34 -
- 34 -
WCM projecten volgen innovatieagenda Projecten,
aandachtsvelden
en
Kennisinstelling
Maintenance
» » » » » » » » »
Enabling Technologies Binnen
de
zes
thema’s
zijn
een
aantal
aandachtsvelden, trends en knelpunten aan te geven. Deze vormen het behoefteveld van de Nederlandse
industrie
noodzakelijk
is.
vormgegeven
waar
Deze
door
doorontwikkeling
doorontwikkeling
Maintenance
is
Technische Universiteit Eindhoven Technische Universiteit Delft Universiteit Twente Rijksuniversiteit Groningen Nederlandse Defensie Academie AVANS Hogeschool Hogeschool Zeeland Hogeschool Utrecht NLR
Enabling Tabel 4: Kennisinstellingen die vertegenwoordigd
Technologies te benoemen. Ontwikkeling vindt
zijn in de Wetenschappelijke Advies Raad
plaats binnen de WCM kennisontwikkeling- en
In overleg met de Nederlandse industrie zijn
innovatieprojecten. Hierin werkt de industrie samen
richtlijnen voor de aandachtsvelden en Maintenance
met universiteiten en hogescholen (WCMI). Figuur
Enabling Technologies per thema opgesteld. In
11 geeft de structuur weer.
figuur 11 is een schematisch overzicht hiervan weergegeven.
De industrie definieert en initieert de projecten. Een
aandachtsvelden
wetenschappelijke adviesgroep ontwikkelt visies op
vanuit
de
Enabling Deze
onderzoekers binnen de in tabel 4 genoemde
industrie. De Wetenschappelijke Advies Raad en de ondersteund
Maintenance
van
annex toont ook de voor de thema’s relevante
onderzoek en onderwijs aan het WCM en de worden
en
uitleg
Technologies (METs) volgt in Annex D.
de thema’s en geeft advies op het terrein van
industrie
Verdere
kennisinstellingen.
een
programmabureau WCM dat verantwoordelijk is
Hoofdthema s
voor de dagelijkse ondersteuning en uitvoering van de projecten. In tabel 4 is een voorlopig overzicht weergegeven
Aandachtsvelden Trends Behoeften
van de instellingen die in de Wetenschappelijke Advies Raad vertegenwoordigd zijn.
MET MET MET
Project
MET
Project Project Project Project Project Project
Figuur 11: Structuur totstandkoming projecten
Kennisinstelling
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 35 -
- 35 -
Groot onderhoud / stop management Aandachtsvelden
Fysische verschijnselen Aandachtsvelden
»
Fysische verschijnselen zijn onderbelicht in de maintenance wereld
»
Kennisverrijking van fysische verschijnselen voor onderhoud Maintenance Enabling Technologies
»
Fysische verschijnselen op onderhoudgebied
» » »
Productieverlies en opstartproblemen stops
» » »
Design for zero stops
Resourceproblemen van onregelmatige grote stops Trend: streven naar 30-40% minder onderhoud in 10 jaar Maintenance Enabling Technologies
Monitoring based maintenance voor minder stops Supply chain samenwerkingsvormen
Monitoring based maintenance Aandachtsvelden
Uitvoering onderhoud & personeel Aandachtsvelden
» » »
Efficiëntie van de uitvoering van onderhoud
» » »
Organisatie en planning van onderhoud
Rigide managementsystemen Communicatie in de supplychain Maintenance Enabling Technologies
Opleiden van management professionals Supply chain samenwerkingsvormen
» » »
Beschikbaarheid operationele gegevens
» » »
Datamining en gegevensanalyse
Gegevensverwerking Condition based maintenance integreren in onderhoudsmodellen Maintenance Enabling Technologies
Faalmodellen voor onderhoud Condition based onderhoudsprocessen
Onderhoudssystemen Aandachtsvelden
Fysische verschijnselen
» »
IT systemen voor onderhoud
»
Bruikbaarheid van IT systemen op operationeel niveau Maintenance Enabling Technologies
» » »
Standaardisatie/integratie informatiesystemen
Uitvoering onderhoud en personeel
Koppeling van onderhoudssystemen en business systemen Groot onderhoud / stop management
Configureerbare IT systemen
Monitoring based maintenance
Gebruikersinteractie op operationeel niveau
Onderhoudssystemen
Onderhoudsbewust ontwerpen
Onderhoudsbewust ontwerpen Aandachtsvelden
» » »
Toepasbaarheid van onderhoudsbewust ontwerpen
» »
Methoden onderhoudsbewust ontwerpen
» » »
Onderhoudbaarheid van ontwerpinformatie
Figuur 12: WCM innovatie-aandachtsvelden
Onderhoudbaarheid ontwerpinformatie Betrokkenheid bedrijfsdisciplines en klant Maintenance Enabling Technologies
Modellen en technieken voor kwaliteit duurzaamheid en onderhoudprestaties Ontwerpprocessen voor onderhoudsbewust ontwerpen Supply chain samenwerkingsvormen
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 36 -
- 36 -
Toelichting ondersteunende activiteiten WCM WCM
voert
verschillende
activiteiten
uit
deelnemende bedrijven. Hierbij wordt onderscheid gemaakt
ter
tussen
bedrijven
die
daadwerkelijk
ondersteuning van de deelnemende partijen, in
participeren in de WCM projecten, en partijen die
samenwerking met de partners NVDO en Profion
uitsluitend lid zijn van WCM.
(zie hoofdstuk 4). Gezien de focus van WCM op
In het verlengde van de kennisdatabank en de
projecten betreft dit vooral het initiëren en (op
makelaarsfunctie
verzoek van deelnemers) begeleiden van projecten
tevens
een
mogelijk gebruik worden gemaakt (doorverwijzen naar) van de WCM deelnemers met relevante
al door het Maintenance Competence Center (MCC) zullen
zal
helpdesk worden ingericht . Hierbij zal zoveel
Deze ondersteunende activiteiten worden deels nu en
WCM 15
zoals eerder beschreven.
uitgevoerd
van
onder
WCM
kennis, ondersteund door de ´yellow pages´ op
worden
internet waarop de WCM deelnemers terug te
gecontinueerd.
vinden zullen zijn.
Door vooraf gealloceerde gelden voor maintenance De bij WCM betrokken bedrijven vertegenwoordigen
samenwerkingsprojecten functioneert WCM als een met
‘projectenloket’,
een
een diverse verzameling organisaties met vaak
overkoepelend
programmamanagement.
uiteenlopende
Samenwerkingsverbanden van WCM deelnemers
verweven. Het voordeel daarvan is dat maintenance
kunnen vier keer per jaar voorstellen voor projecten
aspecten over de hele waardeketen geadresseerd
indienen, die door het Bestuur van WCM worden
kunnen worden en dat er geleerd kan worden over
getoetst op de WCM visie en doelstellingen, waarna
de sectoren heen. Het nadeel is dat de belangen
wordt besloten tot subsidiëring vanuit de WCM
sterk uiteen kunnen lopen. Om dit te ondervangen
gelden. Voor kleinere projecten kunnen doorlopend
zal WCM naast plenaire bijeenkomsten tevens inzetten
voorstellen worden aangedragen door de WCM
op
doelstellingen,
zogenaamde
maar
ook
sterk
kenniskringen
voor
deelnemers.
specifieke categorieën bedrijven. Deze hebben al in
In lijn met de internationale ambitie zal WCM waar
het kader van het MCC hun meerwaarde bewezen
passend ook functioneren als subsidieloket voor
en zullen onder WCM worden gecontinueerd. Dit
internationale maintenance gerelateerde projecten
betreft in eerste instantie de vier huidige MCC
(o.a. EU programma´s) .
kringen voor elk van de betrokken categorieën bedrijven, te weten asset owners (één in Zeeland
Daarnaast
vervult
WCM
een
belangrijke
en één in West-Brabant), systeem/equipment
makelaarsfunctie; het verbinden van deelnemende
leveranciers en service leveranciers. Binnen de
partijen uit de verschillende sectoren en met
kringen spelen lectoraten een belangrijke rol in
verschillende posities in de waardeketen. Dit kan
verband
WCM als centraal aanspreekpunt, alsook via het
met
het
onderzoeksvragen.
organiseren van plenaire bijeenkomsten.
oppakken Alle
kringen
van
ad-hoc
dienen
om
projectideeën te identificeren, alsook om een platform te bieden voor kennisdisseminatie.
Deze bijeenkomsten worden gekoppeld aan de kennisdelingsfunctie van WCM. Via specifieke workshops en congressen zal WCM kennis zo goed mogelijk
verspreiden.
WCM
zet
voor
de
kennisverspreiding een kennisdatabank op. Deze databank zal alle in het kader van WCM opgedane kennis
(vooral
in
projecten)
ontsluiten
15
Een corrosie helpdesk is nu al operationeel onder NVDO. Daarnaast functioneert NVDO nu al als nationale helpdesk voor onderhoudsvraagstukken.
voor
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 37 -
- 37 -
Een quick win voor deelnemende bedrijven bestaat
vernieuwing, in het proces en de organisatie
uit het leren van ondernemingen uit andere
van MRO werk;
sectoren.
WCM
zal
dit
faciliteren
door
het
»
het vanuit de aanbodzijde gewenst is de
regelmatig op verschillende voor maintenance
belangstelling voor het maintenancevak te
relevante domeinen vaststellen en delen van kennis
vergroten en het werk voldoende aantrekkelijk
betreffende best practices en benchmarks.
te houden, zowel voor degenen die al
Quick Win op Hands-On-Tool-Time Een goed voorbeeld van een project waarmee bedrijven snel resultaat kunnen bereiken is het project Hands-On-Tool-Time (HOTT). Dit is een pragmatisch project waarbij via een best practice roadmap, opgesteld op basis van huidige inzichten, concrete handvaten zijn geboden aan bedrijven om de efficiency van de inzet van onderhoudspersoneel te meten en verbeteren. Het MCC heeft in het kader van dit project nauw samengewerkt met Profion. Via workshops is personeel van verschillende bedrijven getraind om zelf HOTT metingen uit te voeren.
werkzaam zijn in de branche (voorkomen
Best practice projecten op het gebied van veiligheid,
kunnen voldoen aan de eisen die worden
duurzaamheid en milieu zijn al in ontwikkeling.
gesteld
uitstroom),
als
voor
nieuwkomers
(schoolverlaters en werknemers die uit andere branches en beroepen in de MRO sector werkzaam
worden).
aannemelijk
dat
Verder het
is al
het
zeer
werkzame
personeelsbestand in de MRO sector op diverse punten wordt bijgeschoold om te in
verband
met
de
gewenste
technologische vernieuwing. Daarnaast zal WCM (via NVDO) borgen dat de deelnemende bedrijven op de hoogte blijven van
Om hierop in te spelen worden in het kader van
vigerende en aankomende wet- & regelgeving die
WCM verschillende kortlopende projecten worden
maintenance raakt. Ten aanzien van deze wet- &
geïnitieerd
regelgeving zal WCM (via Profion) lobby voeren in
specialisten) en wordt gewerkt aan een onderwijs-
het belang van de maintenance bedrijven.
en onderzoeksinfrastructuur met doorlopende
(bijv.
collegiale
uitwisseling
van
leerlijnen van VMBO tot WO niveau (WCMI). Trainen en opleiden van huidig en toekomstig
In dit kader zal WCM regelmatig afstemmen met het
personeel is en blijft cruciaal voor de continuïteit en
onderwijs op basis van de behoeften van de
beoogde groei van de maintenance sector. Een WCM
arbeidsmarktonderzoek
uitgevoerd
deelnemende bedrijven.
door Impuls voor maritiem onderhoud in Zeeland 28 april 2009 ontvangt Marten Wiersma, Gedeputeerde Economie van de Provincie Zeeland, het rapport ‘Maritiem Onderhoud in Zeeland’. Het rapport beschrijft de kansen en business opportunities op het gebied van maritiem onderhoud in Zeeland. Aan het rapport hebben verschillende Zeeuwse en nationale maritieme organisaties en instellingen meegewerkt. Naast inhoudelijke aspecten bevat het ook concrete vervolgstappen, aangedragen door het bedrijfsleven. Een voorbeeld hiervan is de realisatie van een digitale marktplaats voor al het maritieme onderhoud in Zeeland. Een aspect dat elke maritieme sector treft, is daarnaast het tekort aan voldoende en goed opgeleid onderhoudspersoneel. Met name voor de zee-, binnen- en pleziervaart, geeft het rapport een aantal nieuwe activiteiten weer om optimaler met het onderhoud van jachten en schepen om te gaan. Om dit in de praktijk te brengen is er een cluster van de drie O’s (ondernemingen, onderwijs en overheid) in Zeeland nodig. EIZ coördineert dit cluster door de oprichting van een Platform Maritiem Onderhoud Zeeland. (WCM Magazine, juni 2009)
SEOR toont aan dat:
»
er een toekomstig tekort aan personeelsaanbod te verwachten is dat ligt in de orde van grootte van 2 à 3 procent van de werkgelegenheid per jaar;
»
voor de toekomstige ontwikkelingen op de arbeidsmarkt van belang is dat intensivering van technologische vernieuwing, in combinatie met arbeidsbesparing toeneemt;
»
er vanuit de vraagzijde behoefte is aan personeel dat over de vereiste vaardigheden beschikt realiseren
om via
een
arbeidsproductiviteit
adequate
te
technologische
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 38 -
- 38 -
Via een stagiaire pool werken onderwijs en
Om
bedrijven samen om jongeren te interesseren en op
beleidsterrein
te leiden voor het maintenance vak. Hiervoor lopen
bewerkstelligen, zal WCM de belangen van de
momenteel ook projecten als ProMaintenance en
sector behartigen en lobbyen bij regionale en
Excellent Training Centra (die ook een vervolg
nationale overheden.
zullen krijgen in 2010).
In
erkenning
van binnen
samenwerking
met
maintenance de
de
als
overheid
apart te
ontwikkelingsmaat-
betreffen
schappijen zal WCM zich richten op fysieke
hoofdzakelijk het onderhouden van public relations
(her)ontwikkeling van bedrijventerreinen met een
en communicatie namens WCM. Deze zijn zowel
maintenance profiel en de branding daarvan.
De
overige
activiteiten
van
WCM
gericht op de deelnemende bedrijven, alsook op
Tenslotte voert WCM een aantal activiteiten uit in
potentiële nieuwkomers, onderwijs, overheden en
het kader van organisatie en besturing, die in
andere belangstellenden.
hoofdstuk 5 worden toegelicht.
In dat kader is van belang dat ook het ´merk´ WCM wordt bewaakt, door te sturen op projecten, activiteiten en deelnemers die “World Class” als oogmerk hebben.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 39 -
- 39 -
4. Partner organisaties
om
WCM richt
zich
op
mogelijk in te zetten en (iii) een zo breed mogelijke
community
met
vertegenwoordigers
hoofdgroepen
(i)
owners,
overlap
te
voorkomen,
(ii)
de
operationalisering van de WCM doelstellingen te
asset
bewerkstelligen (zie paragraaf Relatie met NVDO
uit (ii)
(i)
beschikbare middelen zo efficiënt en effectief
een brede maintenance
asset
daarmee
leveranciers / OEM’s, (iii) service leveranciers en
en Profion).
(iv) onderwijs- en kennisinstellingen. Deelnemers
De tabel toont de hoofdpartners en partners van
van WCM komen momenteel uit Nederland en
WCM.
Vlaanderen. De verwachting is dat dankzij de
organisaties
internationale
kennisinstellingen en overheden). Gezien de open
ambitie
gerenommeerde
op
termijn
ook
internationale
partijen
zullen
Het
structuur
aansluiten. Nu al zijn de eerste voorbeelden op
aantal
aangegeven
(bedrijven,
van
WCM
is
de
leden
betreft
onderwijs-
en
verwachting
dat
aanvullende partijen zich als partner zullen melden.
projectbasis daarvan te vinden, zoals Boeing (USA) en de Universiteit van Leuven (België).
Relatie met NVDO en Profion
Annex B toont een overzicht van de huidige
De kerntaken van WCM rondom het initiëren en
bedrijven,
begeleiden
onderwijs-
en
kennisinstellingen
en
van
samenwerkingsprojecten
zijn
overheden die op voorhand aangegeven dit WCM
daadwerkelijk onderscheidend, complementair en
masterplan te steunen en te willen deelnemen aan
noodzakelijk ten opzichte van de activiteiten van
het bijbehorende programma.
huidige organisaties als NVDO en Profion.
Het Maintenance Education Consortium, ontstaan
Voor de overige activiteiten ter ondersteuning van
uit het WCM-initiatief en sinds januari 2009 een
de WCM deelnemers zal WCM nauw samenwerken
stichting, is hét onderwijsloket binnen WCM. Het
met
MEC wil vanuit haar visie en missie World Class
functioneren als het onderwijsloket voor onderhoud
Maintenance onderwijs ontwikkelen en uitvoeren,
en zullen de regionale ontwikkelingsmaatschappijen
waardoor “top of the bill” onderhoudsvakmensen- en
hun expertise inzetten als het gaat om de
deskundigen
ontwikkeling
worden
afgeleverd
naar
grote
beide
organisaties.
van
Daarnaast
bedrijventerreinen,
zal
MEC
met
een
tevredenheid van de sector. Het MEC is een
maintenance profiel. Zij zullen ook ondersteuning
belangrijke en onmisbare schakel in de keten van
blijven bieden bij het initiëren van innovatieve
“kennis-kunde-kassa”. In nauwe samenwerking met
(cluster)projecten.
de universitaire wereld en het bedrijfsleven wil het
In Annex B van dit Masterplan is vastgelegd welke
MEC het World Class Maintenance Instituut (WCMI) realiseren
als
drijvende
kracht
achter
partij de leiding heeft met betrekking tot de invulling
de
van
innovatieagenda van het WCM en manier om doorlopende leerlijnen (VMBO-MBO-HBO-WO) te
Met
de
activiteiten.
Hierbij
is
steeds
onderhoudsector in Nederland. Hierna zal steeds over WCM als uitvoerende partij worden gesproken.
WCM onderhoudt nauwe contacten met relevante organisaties.
WCM
activiteiten en het uiteindelijk effect voor de
realiseren voor maintenance gerelateerd onderwijs.
partner
de
geredeneerd vanuit efficiency en effectiviteit van de
belangrijkste
Nederlandse onderhoudsbrancheorganisatie Profion en onderhoudsvereniging NVDO zijn afspraken gemaakt over de uitvoering van WCM activiteiten
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 40 -
- 40 -
Hoofdpartners
Partners
» World Class Maintenance Consortium (10 leden); gaat op in nieuwe WCM structuur
» Maintenance Competence Center (175 leden); gaat op in nieuwe WCM structuur
» Maintenance Education Consortium (8 leden); participeert in nieuwe WCM structuur
» Program Office World Class Maintenance; gaat op in nieuwe WCM structuur
» NVDO (1600 leden); strategisch partner in uitvoering » Profion (55 leden); strategisch partner in uitvoering
» BZW; steunt WCM, adviseert achterban deel te nemen » Bouwend Nederland; steunt WCM » FME; steunt WCM » Index Technocentrum; steunt WCM » Innovatieplatform Twente; steunt WCM » Kamer van Koophandel; steunt WCM , mobiliseert MKB » MBO raad; steunt WCM » MetaalUnie; steunt WCM » MKB Nederland, steunt WCM » NAG; steunt WCM, adviseert achterban deel te nemen » Syntens; steunt WCM en mobiliseert MKB » VGT; steunt WCM, adviseert achterban deel te nemen » VNCI; steunt WCM. » VNO-NCW; steunt WCM » VOMI; steunt WCM, adviseert achterban deel te nemen » Uneto-VNI; steunt WCM
Tabel 5: WCM partners
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 41 -
- 41 -
Organisatievorm
5. Organisatie & Besturing
De organisatie is gekozen vanwege de centrale rol Juridische vorm
van kennisprojecten. Door de keuze voor een
Gegeven de doelstellingen van de leden om
projectorganisatie is er flexibiliteit zodat er een grote
enerzijds
en
diversiteit van activiteiten in projectvorm kunnen
anderzijds onderling kennis te delen, worden de
worden opgestart en uitgevoerd. Bovendien kan zo
activiteiten qua juridische vorm in een stichting
maximaal worden ingespeeld op veranderingen in
World Class Maintenance georganiseerd. Op deze
de omgeving. Deze structuur maakt het daarnaast
wijze zijn er géén conflicterende commerciële
mogelijk dat de vier lopende initiatieven (en
belangen in het spel en worden de gezamenlijke
bijbehorend projecten) - te weten WCMC, MCC,
belangen van alle leden (voor het hele platform) of
MEC en PO WCM - naadloos over kunnen gaan in
voor
WCM. De stichting MEC zal blijven bestaan als het
samen
projecten
deelnemende
leden
uit
(in
te
voeren
de
projecten)
behartigd. Elk van de leden behartigt de individuele
onderwijsloket zoals aangegeven in hoofdstuk 4.
belangen in het kader van deelname in projecten.
Het Bestuur besluit over welke projecten (mede)
Zie ook annex E, Spelregels.
gefinancierd zullen worden vanuit WCM. Voor de regionale ontwikkelingsmaatschappijen
De stichting wordt zodanig georganiseerd dat de
impliceert dit het overdragen van de coördinerende
drie pijlers zowel zelfstandig, maar vooral in samenhang,
maximaal
tot
hun
recht
en initiërende rol voor samenwerkingsprojecten.
komen.
WCM zal gebruik blijven maken van de netwerken
Immers, World Class Maintenance is het resultaat
van deze partijen en voor het ontwikkelen van
van Kennis (innovatie en ontwikkeling) maal Kunde
bedrijventerreinen, blijft het initiatief en de leiding bij
(operationele toepassing van kennis) maal Kassa
de ontwikkelingsmaatschappijen.
(commerciële exploitatie van kennis). Onderstaande figuur geeft de organisatiestructuur weer. Bestuur Vertegenwoordigers van de leden
Wetenschappelijke Advies Raad Onafhankelijke deskundigen
Stichting WCM Directeur WCM Staf Stafdiensten
Innovatie platform
Applicatie- en kennisplatform
Commercieel platform
Projectactiviteiten gericht op kennisontwikkeling
Projectactiviteiten gericht op kennisdeling en -toepassing
Projectactiviteiten gericht op vermarkten van kennis
» » »
… … …
» » »
» » »
… … …
… … …
Figuur 13: Structuur van de WCM organisatie
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 42 -
- 42 -
16
Besturing
brancheorganisaties en (iv) de overheid . Minimaal 50%
De structuur kent een Stichting WCM (zie 5.2)
ondersteund
door
een
het
Bestuur
is
afkomstig
uit
het
bedrijfsleven. De brancheorganisaties NVDO en
verantwoordelijk voor de uitvoering van WCM activiteiten,
van
Profion
eigen
alsook
Stichting
MEC
(of
zijn
rechtsopvolger) zijn als partner vertegenwoordigd in
professionele WCM staf (zie 5.3). Het Bestuur
dit Bestuur. Alle bestuursleden zullen hiervoor een
(zie 5.1) is eindverantwoordelijk voor de realisatie
passende vergoeding ontvangen, waardoor het
van de strategische doelen, die hiervoor wordt
daadwerkelijke bestuur vanuit de sector geborgd
ondersteund door een Wetenschappelijke Advies
kan worden. Vernieuwing van het Bestuur vindt
Raad (zie 5.4) die vooral de innovatie agenda
17
plaats door middel van coöptatie .
inhoudelijk zal toetsen.
Besluitvorming en overleg Het Bestuur komt zo vaak als nodig geacht samen
5.1 Bestuur
en beslist met een gewone meerderheid van Het
Bestuur
is
de
stemmen. Het Bestuur zal één maal per jaar
realisatie van de strategische doelen van WCM.
verantwoording afleggen aan alle leden van WCM.
Hieronder
De bestuursvergaderingen worden voorbereid door
vallen
eindverantwoordelijk de
volgende
voor taken
en
verantwoordelijkheden:
de Directeur van de stichting WCM, in overleg met
»
de secretaris van het Bestuur.
Het goedkeuren en bewaken van de lange termijn strategie en het businessplan van WCM.
»
Het
benoemen
van
de
directie
/
5.2 Stichting WCM
sleutelfunctionarissen van het WCM Bureau.
»
De Stichting WCM is verantwoordelijk voor de
Het beoordelen en aansturen van het WCM
uitvoering van het WCM businessplan. De Directeur
Bureau op basis van jaarlijks te toetsen KPI’s.
»
WCM
Het toekennen van financiële middelen aan
Het
goedkeuren
van
de
verantwoordelijk
voor
de
dagelijkse
uitvoering van de verschillende activiteiten:
projecten.
»
is
»
financiële
Het opstellen van een toetsingskader voor de projecten.
verantwoording door de directeur van het WCM
»
Bureau.
Het
bieden
van
ondersteuning
bij
»
Het bewaken van het WCM concept;
subsidieaanvragen en overige voorbereiding
»
Het onderhouden van strategische externe
van projecten.
»
relaties van WCM.
Het monitoren van de voortgang van de projecten, incl. het voeren van de financiële
Samenstelling
administratie & budgettering van projecten.
Het Bestuur bestaat uit een oneven aantal leden -
»
minimaal zeven, maximaal elf - waaronder een
Indien
gewenst,
het
doen
van
project
management voor individuele projecten.
voorzitter en een secretaris. De bestuursleden
»
Communicatie / PR & marketing, lobby.
zullen een goede afspiegeling zijn van de leden van WCM, te weten (i) het bedrijfsleven (asset owners 16
Invulling in overleg met het Ministerie van Economische Zaken. 17 Coöptatie betekent dat nieuwe leden door de huidige leden worden gekozen.
en service providers), (ii) het onderwijs, (iii)
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 43 -
- 43 -
»
Kwartaalrapportages aan het WCM Bestuur.
Samenstelling
»
Opstellen business plan & budget.
De WCM Staf bestaat uit: programmamanagers,
»
Opstellen financiële verantwoording.
secretariaat, financiële administratie, communicatie,
Onmiddellijke rapportage aan het Bestuur in
PR & Marketing en project leiders.
geval van bijzondere, afwijkende, zaken.
Besluitvorming en overleg
» »
Het koppelen van kennisvraag en -aanbod
De WCM Staf valt onder de verantwoordelijkheid
binnen de WCM community.
van de directeur van de Stichting WCM.
Samenstelling Het WCM Bureau heeft een fulltime, eenhoofdige
5.4 Wetenschappelijke Advies Raad
directie. Voor een professionele ondersteuning van de taken beschikt de Stichting WCM over een eigen
De Wetenschappelijke Advies Raad (WAR) zal als
staf, de WCM Staf. Deze bestaat onder andere uit
adviseur van WCM de innovatie agenda inhoudelijk
twee programmamanagers: één voor de kennispijler
toetsen. De WAR is verantwoordelijk voor:
en één voor de gecombineerde kunde- en kassa pijlers.
»
De jaarlijkse toetsing van de innovatieagenda.
»
De jaarlijkse toetsing van de inhoudelijke
Besluitvorming en overleg
bijdrage van individuele projecten aan het
De directeur legt verantwoording af aan het Bestuur
realiseren van de innovatieagenda.
»
en staat in contact met de Wetenschappelijke Adviesraad.
De
bestuursvergaderingen
Gevraagd en ongevraagd advies geven aan de het Bestuur, resp. de Directeur van de stichting
worden
WCM.
voorbereid door de Directeur van de Stichting WCM.
Samenstelling Leden van de Wetenschappelijke Advies Raad zijn
5.3 WCM Staf
onafhankelijk en worden benoemd door het Bestuur.
De WCM staf is verantwoordelijk voor de uitvoering van
operationele
taken
binnen
het
De Adviesraad bestaat uit minimaal vijf leden.
WCM
businessplan. 5.5 Spelregels
»
Identificeren
en
voorbereiden
van
nieuwe Om te borgen dat de WCM gelden op een juiste en
projecten.
»
Bieden
van
ondersteuning
voor de deelnemers transparante wijze worden
bij
besteed,
subsidieaanvragen en overige voorbereiding
voorlopige
de
spelregels
tevens afspraken over intellectueel eigendom.
projectadministratie
en/of de projectleiding en financieel beheer.
»
set
zijn opgenomen in Annex E. De spelregels betreffen
Ondersteunen van projecten: voeren van het projectsecretariaat,
een
gedefinieerd voor de stichting en deelnemers. Deze
van projecten.
»
is
Communicatie / PR & marketing, etc.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 44 -
- 44 -
Daarnaast committeren deelnemers zich voor 80
6. Financieel plan Kern
van
ontwikkeling,
WCM
bestaat
plus
uur om deel te kunnen nemen aan bijv. de
uit
deling,
innovatie
toepassing
en
kenniskringen van WCM.
en
commerciële exploitatie van MRO kennis. Dit
Participanten
gebeurt bij voorkeur aan de hand van concrete
Participanten zijn partijen die zich voorinschrijven op
(kort- en langlopende) samenwerkingsprojecten, op
het WCM programma en projecten
die onder de
basis van de behoeften van het bedrijfsleven.
WCM
gaan
De WCM activiteiten zoals beschreven in hoofdstuk
Hiervoor
4 vragen om een professionele organisatie die
inspanningsverplichting (reële inschatting) af voor
bekostigd moet worden. Tegelijkertijd kan via een
een aantal te investeren uren. Er zijn daarbij drie
aantal activiteiten van deze organisatie financiering
categorieën:
worden opgehaald bij de WCM deelnemers.
»
1.600 uur
Inkomsten
»
800 uur
Voor wat betreft de inkomsten zijn er twee
»
400 uur
hoofdbronnen voor WCM in de periode van 2010 -
Voor kennis- en onderwijsinstellingen geldt de
2014:
mogelijkheid om een hogere jaarlijkse inbreng in
»
uren bij te dragen aan het WCM programma,
19
WCM deelnemers; financiering in de vorm van
van
respectievelijk
de
Sponsoren
projecten (€8.5 M/jr) en het World Class
partijen
die
WCM
(mede)
Ook hiervoor zijn verschillende categorieën:
Voor wat betreft de WCM deelnemers wordt er tussen
zijn
ondersteunen via een jaarlijkse cash investering.
Maintenance management (€1.5 M/jr).
gemaakt
lopen.
jaarlijkse
Sponsoren
provincies Brabant, Zeeland en Limburg; voor
onderscheid
een
vereist.
Ministerie van Economische Zaken en de (co)financiering
ze
tussen partijen voorop staat. Lidmaatschap is
18
bijdrage (“cash”)
de
kennis-kunde-kassa geven
waarbij brede vertegenwoordiging van- en balans
ureninspanningen (“in kind”) en/of financiële
»
pijlers
participanten,
sponsoren en leden. Tabel 6 op de volgende pagina
»
Gold: EUR 25.000,- (lidmaatschap inbegrepen)
»
Silver:
EUR
15.000,-
(lidmaatschap
5.000,-
(lidmaatschap
inbegrepen)
toont de voordelen en privileges voor de drie
»
categorieën, die hieronder kort worden beschreven.
Bronze:
EUR
inbegrepen) Leden Sponsoren Alle WCM deelnemers zijn WCM lid en betalen
hebben
bovendien
het
recht
om
minimaal 400 uur te participeren in het WCM
daarvoor een jaarlijkse bijdrage van EUR 750,- met
programma
uitzondering van Sponsoren die via sponsoring ook
(voorinschrijven
op
mogelijke
projecten).
automatisch lid zijn. Een lidmaatschap is een bedrijfslidmaatschap.
19
Het Bestuur bepaalt jaarlijks, mede op basis van advies vanuit de Wetenschappelijke Advies Raad, de strategische kaders voor deze projecten.
18
Begin december 2009 hebben 55 partijen zich reeds gecommitteerd aan totaal 34.000 uren en € 200.000. De ondertekende intentieverklaringen zijn beschikbaar.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 45 -
- 45 -
Partijen die zich voor 400 uur of meer per jaar committeren (participanten) en sponsoren kunnen projecten initiëren die na goedkeuring gesubsidieerd kunnen worden. Vanaf de ledenstatus kunnen partijen deelnemen in WCM samenwerkingsprojecten. Onderstaande tabel toont de verdere voordelen en privileges voor de drie hoofdcategorieën. Sponsoren
Type WCM deelnemer
Gold
Silver
Bronze
€25.000,-
€15.000,-
€5.000,-
Participanten
Leden
en uren
en uren
en uren
€750,- en
€750,-
naar wens
naar wens
naar wens
minimaal
en
20
400 uur
» Sponsorpakket Gold
80 uur
» Sponsorpakket Silver
» Sponsorpakket Bronze
» Recht op indienen van projectvoorstellen
» Deelname aan kenniskringen
» Deelname aan plenaire sessies
» 6 WCM magazines per jaar
(innovatie en ontwikkeling, delen en toepassen, of commercialiseren kennis)
» Deelname aan jaarlijkse sessie ter vaststelling van de innovatieagenda
» Mogelijkheid tot deelname aan projecten (innovatie en ontwikkeling, delen en toepassen, of commercialiseren kennis)
» Toegang algemene kennisdatabank en helpdesk
» Toegang en vermelding op de WCM yellow pages
» Toegang projecten kennisdatabank » Toegang tot makelaarsfunctie WCM
Tabel 6: WCM deelnemers en voordelen/privileges
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 46 -
- 46 -
Uitgaven Daar waar de investering van deelnemers in
Kosten WCM nominaal jaar
komende projecten de belangrijkste inkomstenbron vormen,
zijn
het
ook
de
projecten
die
»
de
huisvesting)
belangrijkste kostenpost voor WCM vormen.
»
Ter illustratie in 2008 werd er ongeveer € 5,6
bundeling
is
de
kennisintegratie, -verankering en – disseminatie)
»
overlap is van de huidige WCM gerelateerde (één
van
de
redenen
voor
€ 5.000.000,-
projectmanagement en
´programmatische
overhead´ niet zwaarder dan nu, aanzien er enige initiatieven
Projecten Research & Innovatie (inclusief 5-15%
20
miljoen besteed aan de lopende initiatieven . Dankzij
€ 1.250.000,-
WCM Management (incl.
Projecten Competence (inclusief
€ 3.500.000,-
5-15% projectmanagement en
het
kennisintegratie, -verankering en –
samengaan van WCMC, MCC, MOC en PO WCM).
disseminatie)
Naast de cofinanciering van projecten, bestaan de
»
overige kosten van WCM uit het in stand houden
Projecten Business (inclusief 515% projectmanagement en
van een professionele organisatie ten dienste van
kennisintegratie, -verankering en
de WCM deelnemers.
–disseminatie) Totaal
Tabel 7 toont een overzicht van de kostenbegroting voor een nominaal jaar, waarbij is uitgegaan van
21
kostenpost
Dit
impliceert
een
constante
voor het WCM management (stichting
WCM met staf, Bestuur, WAR, huisvesting, P.R. & communicatie, evenementen et cetera) en verdeling van
het
resterende
budget
over
de
€ 10.000.000,-
Tabel 7: WCM uitgaven nominaal jaar
een WCM structuur die voor 5 jaar kan worden gehandhaafd.
€ 250.000,-
drie
projectenpijlers. De financiering van € 1.250.000,voor het WCM management en de € 250.000,- voor aanjagen van business projecten is beoogd via de drie Zuidelijke provincies. Hiermee resteert een budget van € 8.500.000,- voor projecten van WCM deelnemers op het gebied van Research & Innovatie en Competence, waarvoor cofinanciering is beoogd via het Ministerie van Economische Zaken. De totale begrote programmabudget voor de periode 2010-2014 bedraagt € 50 miljoen.
20
Dit is een schatting op basis van de betreffende projectplannen, die vaak meerdere jaren beslaan. 21 Feitelijk een verwachte efficiencyslag, ter compensatie van de inflatie.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 47 -
- 47 -
Ontwikkeling WCM programma Naarmate het WCM programma zich ontwikkelt, zullen meerdere bedrijven zich aansluiten als deelnemer. Dit impliceert een groei in omvang van het aantal projecten en activiteiten onder WCM, met als gevolg ook een toenemend budget. Daarnaast zal de ingezette kennisontwikkeling en innovatie resulteren in een groei van het aantal kennisdeling- en toepassingsprojecten, evenals het aantal projecten gericht op commercialisering. Mede daardoor zullen aan het einde van het WCM programma ook verschillende projecten starten zonder subsidie, maar met support van WCM. Onderstaande figuur toont de prognose van de WCM budgetten voor de periode 2010-2014. Project Project Kosten (€)) (€ 12.500.000
12.500.000
12.000.000 11.000.000 10.000.000
8.000.000
8.000.000
Programmabureau, WCM Management incl. huisvesting huisvesting 6.000.000
Kennis Kennis commercialiseringsBusiness projecten-
6.000.000
projecten Kennisdeling en Competence toepassingsprojecten projecten
4.000.000
Totaal €50 Totaal € 50 miljoen
Kennisontwikkeling -
Research & Innovatie en innovatieprojecten
2.000.000
0
2010
2011
2012
2013
2014
Tijd
Figuur 14: Ontwikkeling programmabudget WCM
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 48 -
- 48 -
7. Implementatie en communicatie plan
Dat er reeds activiteiten lopen heeft voordelen. Enerzijds
De inhoud van het Masterplan WCM is tot stand
Center
zaken
het initiëren van nieuw projecten.
(MCC),
Hiermee kan aan WCM concrete inhoud worden
Maintenance Education Consortium (MEC) en het
gegeven vanaf 2010 en kan WCM als het ware een
Program Office World Class Maintenance (PO
‘vliegende start’ maken.
WCM). Al bij het opstarten van deze initiatieven is de wens uitgesproken te krachten te bundelen en meer vanuit een gezamenlijke strategie te sturen op de onderliggende projecten. De stichting WCM zal daarom vanaf de oprichting operationeel zijn als het gaat om nieuwe activiteiten en
projecten.
Uiteraard
zullen
de
lopende
initiatieven (projecten en werkpakkatten onder MCC, WCMC, MEC en PO WCM) waarvoor verplichtingen zijn aangegaan door de betreffende penvoerders afgerond,
op
wat
een tot
correcte
eind
2010
wijze
worden
doorloopt
(zie
onderstaande figuur). 2007
2008
2009
10 mei 2007 Kick-Of f MCC
2010
2011
MCC gaat volledig op in WCM
MCC 23 mei 2007 Uitreiking cheques WCMC, MCC en MEC, bij Essent
worden
huidige platforms als het MCC worden benut voor
het World Class Maintenance Consortium (WCMC), Competence
huidige
gecontinueerd onder WCM. Anderzijds kunnen de
gekomen dankzij de inbreng van deelnemers van Maintenance
kunnen
27 januari 2009 Oprichting stichting MEC
MEC
MEC participeert in WCM
WCMC gaat volledig op in WCM
13 maart 2007 Kick-Of f WCMC
WCMC 10 oktober 2008 Opening Program Of f ice WCM
PO gaat volledig op in WCM
PO
Oprichting Stichting WCM
Figuur 15: WCM roadmap
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 49 -
- 49 -
Ter ondersteuning van de WCM deelnemers zal
In lijn met het communicatieplan van PO WCM,
voor 2010 een operationeel plan worden gemaakt.
dient een onderscheid gemaakt te worden tussen
Dit plan betreft zowel het opzetten van de WCM
communicatie richting partijen die al deelnemen aan
organisatie als het samenwerken met de WCM
één van de WCM gerelateerde initiatieven, en
deelnemers aan de inhoudelijke activiteiten voor
partijen die nog onbekend zijn met WCM.
2010.
Voor de interne partijen zal op korte termijn de focus
In het operationele plan zullen onder andere de
moeten liggen op de communicatie over het
volgde zaken aan bod komen:
masterplan en de tot op heden bereikte resultaten.
WCM organisatie
Voor wat betreft de communicatie richting de
»
externe partijen, dient nog steeds gewerkt te
Inrichten organisatie & governance
worden aan de bekendheid en mogelijkheden van
» Bestuur: opstellen profielen, samenstellen
WCM.
en installeren
Masterplan
biedt
daarvoor
goede
aanknopingspunten met de gebundelde WCM
» Wetenschappelijk Advies Raad: opstellen
activiteiten en een eenduidige visie en missie op
profielen, samenstellen en installeren
maintenance.
» opstellen profielen bemensing WCM
Voor de interne en externe partijen zijn het WCM
» werven management en staf WCM
»
Dit
magazine, de WCM website, WCM nieuwsbrieven,
» opstellen statuten
WCM
» oprichten stichting WCM
instrumenten voor communicatie.
events
en
persberichten
uitstekende
Voorbereiden operationele fase
» projecttemplates » planning activiteiten » detailbegroting 2010 » detailafspraken met partners »
Vastleggen doelstellingen en deliverables voor 2010
»
Inrichten van het programmabureau en
Innovatie samenwerking leidt tot kostenbesparing Een MCC innovatieproject van de procesindustrie om op bedrijfslocatie machinaal kunstofcoating op buizen aan te brengen, heeft bijna 200.000 euro subsidie ontvangen en leidt in de praktijk onder de naam Total Maintenance tot grote kostenbesparingen.
infrastructuur (huisvesting, ICT, etc.) WCM deelnemers
»
Communiceren over de activiteiten van 2010
»
Opwerken en uitwerken mogelijke
(WCM Magazine, maart 2009)
samenwerkingsprojecten Nieuw MCC-Project SIMaintenance Inmiddels zijn er ook vergevorderde plannen om het project SIMaintenance verder aan te pakken. Dit project is erop gericht om jongeren te interesseren in het vak Maintenance, door middel van een digitale game. Dit door het talent en de ambities van de jongere te koppelen aan de gevraagde technische bagage van technische beroepen.
Voor wat betreft de communicatie kunnen zaken die door het Program Office WCM in gang zijn gezet worden
gecontinueerd,
niet
alleen
vanaf
de
oprichtingsdatum WCM, maar ook in de aanloop daar naartoe. Daarmee wordt geborgd dat een eenduidige
WCM
boodschap
(WCM Magazine, juni 2009)
wordt
gecommuniceerd.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 50 -
- 50 -
Stappenplan voor verkrijgen van financiering
Nieuwbouw World Class Aviation Academy dit najaar gereed De ontwikkelingen rond de World Class Aviation Academy volgen zich in snel tempo op. Vorig jaar september werden de positieve resultaten van het haalbaarheidsonderzoek en het businessplan gepresenteerd. Drie maanden geleden werd de oprichting van de Academy een feit na de ondertekening van een intentieverklaring door ROC West-Brabant, de provincie Noord-Brabant en vliegtuigbouwer Boeing. ‘En in oktober hopen we ons nieuwe gebouw op Aviation Park Aviolanda te openen’, vertelt Peter Huis in ’t Veld, directeur van de World Class Aviation Academy.
ondernemingen, onderwijs en overheden Tot aan de operationele start van WCM is er nog een aantal zaken die in het kader van de financiering de aandacht verdient, waaronder:
»
Verkrijgen intentieverklaringen bedrijven en onderwijs- en kennisinstellingen (participatie via voorinschrijving);
»
Lobby en afstemming met Economische Zaken
(WCM Magazine, juni 2009)
en de provincies Brabant en Zeeland in verband met de beoogde cofinanciering;
»
Uitwerken projectportfolio 2010 in samenspel met deelnemende partijen;
»
Voortzetting
en
financiering
regionale
activiteiten vanuit het PO WCM, via een separaat projectplan. Onderstaande figuur toont de vereiste activiteiten om deze zaken te adresseren en planning daarvan tot aan de operationele start in 2010. 2009 April
Mei
Juni
Juli
2010
Augustus
September
Uitwerking Masterplan World Class Maintenance
Juli - september 2009
»
7 juli stuurgroep WCM, 90% versie
»
26 mei WCM stuurgroep meeting
»
»
Af ronding Maintenance Innovatieagenda / Research Roadmap en integratie in masterplan
Participatie ondernemingen + onderwijsen kennisinstellingen voor deelname f ormaliseren
»
24 juni: presentatie masterplan WCM aan programmacommissie PID Zuidwest 85% versie’
Lobby bij Economische Zaken en provincie(s) / overheden voor middelen WCM innovatie programma
»
Projectportf olio en deelnemende partijen
»
15 sept stuurgroep WCM, 100% versie
»
»
November
December
Q1
Oktober - december 2009
April - juni 2009
»
Oktober
2 juli: toelichting masterplan directie EZ REB
v4.0
v4.1
Stuurgroep WCM Programma Masterplan v4.0 commissie PID Zuidwest Masterplan v4.1
»
WCM congres 15 oktober (Avans Hogeschool, Breda) in samenwerking met de partners (Prof ion, NVDO):
»
Terugblik 3 jaar WCM & toelichting innovatieprogramma voor de sector
»
Aanbieden WCM masterplan (100% versie) aan Ministerie van Economische Zaken en key stakeholders
»
Doel: starten Q1 2010 met nieuwe structuur / programma
v4.2
v5.0 WCM Congres Definitief masterplan
Stuurgroep WCM Masterplan v4.2
Figuur 16: WCM stappenplan
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 51 -
- 51 -
Start
Start
Definities en afkortingen »
Asset owners - eigenaren van mobiele en stationaire kapitaalgoederen die een rol spelen bij de bedrijfsvoering van deze partijen.
»
Leden - leden committeren zich voor een relatief kleine bijdrage in uren en contanten ten behoeve van de uitvoering van innovatieve projecten
en
een
bijdrage
aan
netwerk
activiteiten van WCM.
»
Life cycle costs – levensduurkosten: kosten voor de aanschaf, instandhouding, exploitatie en
ontmanteling/afstoting
van
producten,
systemen of installaties.
»
Original
Equipment
Manufacturer
-
oorspronkelijke leveranciers van installaties, systemen, equipment en producten, eventueel aangevuld met reserveonderdelen.
»
Participanten - participanten committeren zich voor een relatief grote bijdrage in uren ten behoeve van de uitvoering van innovatieve projecten. Participanten zijn automatisch ook bedrijfslid van WCM.
»
Partners – partners zijn brancheorganisaties die WCM ondersteunen en de achterban adviseren
deel
te
nemen
aan
WCM.
Hoofdpartners (NVDO en Profion) zijn tevens betrokken
bij
de
uitvoering
van
WCM
activiteiten. .
»
Sponsoren - sponsoren committeren zich voor een
relatief
grote
bijdrage
in
contanten.
Sponsoren zijn automatisch ook bedrijfslid van WCM.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 52 -
- 52 -
BNP
Bruto Nationaal Product
BZW
Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging
DMO
Defensie Materieel Organisatie
FME
Ondernemersorganisatie voor de technologisch-industriële sector
HOTT
Hands-On-Tool-Time
IPR
Intellectual Property Rights
KEC
Van Kempen Engineering & Consultancy BV.
KPI
Key Performance Indicator
LCW
Logistiek Centrum Woensdrecht
MCC
Maintenance Competence Center
MEC
Maintenance Education Consortium
MET
Maintenance Enabling Technologies
MRO
Maintenance, Repair & Overhaul
NAG
Netherlands Aerospace Group
NDO
Niet Destructief Onderzoek
NVDO
Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud
OEM
Original Equipment Manufacturer
PO
Program Office
PR
Public Relations
Profion
Branchevereniging voor Professioneel Industrieel Onderhoud
SEOR
Stichting Economisch Onderzoek Rotterdam
SWOT
Strengths, Weaknesses, Opportunities & Threats (analyse)
Uneto-VNI
Nederlandse ondernemersorganisatie voor de installatiebranche en de technische detailhandel
VGT
Vereniging Gasturbines
VNCI
Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie
VOMI
Branchevereniging van dienstverlenende ondernemers in de procesindustrie.
WAR
Wetenschappelijke Advies Raad
WCM
World Class Maintenance
WCMC
World Class Maintenance Consortium
WCMI
World Class Maintenance Instituut
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 53 -
- 53 -
Referenties [1]
Opdrachtformulering voor de ontwikkeling en uitwerking van het Masterplan voor World Class Maintenance, december 2008.
[2]
Toekomstvisie op de Maintenance Repair & Overhaul-markt, Mainnovation, Mark Haarman & Arthur Verhoev, November 2007
[3]
De Arbeidsmarkt van maintenance in Zuidwest Nederland, SEOR, Kees Zandvliet, Tim Berretty, Olivier Tanisjuni 2009.
[4]
MRO Vision Document, presentation, Mainnovation, Mark Haarman, October 2007
[5]
Subsidieaanvraag PID 2007, World Class Maintenance Consortium, NV. Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij, Michel Weeda, October 2007
[6]
Oprichten Maintenance Competence Center, Project plan, Subsidieaanvraag PID 2007, NV. Rewin, Paul Nijskens, October 2007
[7]
Programmabureau World Class Maintenance: Initiatie, communicatie en realisatie nieuwe bedrijvigheid, project plan, Michel Weeda, Martin van der Broek, Gerbert van der Wal, May 2008
[8]
Programme for High Tech Systems, Business Plan, Bert de Wit, NV. Industriebank LIOF, September 2006
[9]
"Innovation Programme, High Tech Automotive Systems, Automotive Technology Centre (ATC) and the Competence Centre for Automotive Research (CCAR), September 2007"
[10]
Programmabureau World Class Maintenance: Initiatie, communicatie en realisatie nieuwe bedrijvigheid, presentation, 2008
[11]
Business Plan World Class Onderwijsconsortium, v5.0, R. Hoogenboom, E. Bakker, E. Bosch, June 2007
[12]
Subsidieaanvraag PID 2008, Implementatieplan Aviation Academy, R. Franken, Stichting Regionaal Opleiding Centrum West Brabant, juni 2007
[13]
Actieprogramma Maatschappelijke Sectoren & ICT, programmabureau M&ICT, juni 2006.
[14]
Statuten Maintenance Onderwijs Consortium, Mannaerts & Appels, concept 29-04-09
[15]
Subsidieaanvraag PID 2008, Promaintenance, R. Franken, Stichting Regionaal Opleiding Centrum West Brabant, juni 2007
[16]
Projectplan, focus op luchtvaarttechnische opleidingen, concept, J. van Eijk, 02-12-08
[17]
Subsidieaanvraagformulier, Excellent Training Centra, R. Franken, ROC West Brabant, 28-01-07
[18]
Lectoraat Maintenance, Platform Worldclass Onderwijsconsortium, 29-11-07
[19]
World Class Maintenance, een bijzondere leerstoel crosssectorale maintenance, document uit overleg 03-12-07
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 54 -
- 54 -
[20]
Afschriftakte van oprichting, stichting "Maintenance Onderwijs Consortium", LW&OW Notarissen, 29-0109
[21]
Maintenance Excellence voor het Nederlandse midden- en kleinbedrijf, Innovatief onderhoud voor betere installatieprestaties, Profion, 2008
[22]
Assest Management is duurzaam, visie op Asset Management in Nederland, NVDO, 2008
[23]
Vlekkenplan Maintenance MEC, 2008
[24]
Keteninnovatie, verbetering van de samenwerking tussen ketenpartijen in onderhoudsketens, WCMC, Johan Kaelen (DMO/LCW), Gigi van Rhee, Maarten van de Voort, (Stratelligence), 2008.
[25]
Availability based maintenance, handleiding voor de optimalisatie van de beschikbaarheid van kapitaalgoederen door toepassing van nieuwe onderhoudstechnieken, Johan Kaelen (DMO/LCW), Gigi van Rhee, Maarten van de Voort, (Stratelligence), 2008.
[26]
Blok, Hoekstra, Kokkeler, Maintenance onderwijs & onderzoek, Nederlandse universiteiten & hogescholen, een inventarisatie, 2009
[27]
Desai, A. and Mital, A., Design for maintenance: basic concepts and review of literature, Int. K. Product Development, Vol. 3, No. 1, 2006, pp. 77-121
[28]
Haarman, Mark en Delahay, Guy, VDM, Value Driven Maintenance, nieuw geloof in onderhoud, 2005
[29]
Haarman, Mark en Verhoev, Arthur, World class maintenance in de Nederlandse delta toekomstvisie op de maintenance repair & overhaul markt, 2007, eerste druk
[30] [31]
Kenteq, Maintenance, Repair & Overhaul arbeidsmarktverkenning, 2008 PAS 55-1:2003 Asset management. Specification for the optimised management of physical infrastructure assets, 2004
[32]
PAS 55-2:2003 Asset management. Guidelines for the application of PAS 55-1, 2004
[33]
Smit, Aandachtsvelden voor wetenschappelijk onderzoek op het gebied van en engineering en onderhoud i.s.m. industrie en dienstverlening, 2009
[34]
Smit, Literatuur onderhoudsmanagement, -technologie en –engineering, 2005
[35]
Van de Voort, Kaelen, van Rhee, Availability based maintenance, 2009, Logistiek centrum Woensdrecht
[36]
Van de Voort, Kaelen, van Rhee, Keteninnovatie, 2008, Logistiek centrum Woensdrecht
[37]
Van Houten, F.J.A.M., Kimura, F., 2000, The virtual maintenance system: A computer-based support tool for robust design, product monitoring, fault diagnosis and maintenance planning, Annals of CIRP, 49/1:91-94.
[38]
Zandvliet, Berretty en Tanis, De arbeidsmarkt van maintenance in Zuidwest Nederland, 2009
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 55 -
- 55 -
Annex A: SWOT analyse MRO Zuidwest Nederland S - Strengths
W - Weaknesses
» Internationaal toonaangevende kennis van maintenance management
» Loonkosten » Beschikbaarheid gekwalificeerd personeel
» Kennisinfrastructuur
» Aansluiting met onderwijs is slecht (er is geen
» Vele spelers participeren al in bestaande initiatieven
maintenance opleiding)
(massa)
» Slecht imago richting de arbeidsmarkt
» Aanwezigheid key asset owners en toeleveranciers
» Maintenance wordt nog niet (h)erkend als beleidsterrein
» Spelers dekken complete waardeketen
» Heterogeniteit en versnippering van de kennis, zowel
» Internationale oriëntatie sector (bv. Chili case)
over de hele waardeketen en m.n. cross sectoraal
» Momentum dat voor maintenance is gecreëerd o.a.
» Vele nationale initiatieven, maar nog geen gedragen
dankzij de WCM initiatieven in samenwerking met NVDO
»
standaard voor Asset management
en Profion
» Sommige partijen hebben tegenstrijdige belangen
Intentie en overtuiging van alle huidige WCM spelers dat
» Beschikbare MRO kennis is niet altijd toegesneden op
het enkel samen lukt om de volgende stap voor
vraagstukken binnen bedrijfsleven
maintenance te zetten
» Asset management slechts bij weinig bedrijven doorgevoerd
O - Opportunities
T - Threats
» De MRO markt is groot en groeiende
» Terugloop investeringen in nieuwe assets
» Verlagen van de Life Cycle Costs (LCC)
» Terugtrekkende overheid
» Kredietcrisis: weinig investeren in assets, verschuiving
» Striktere wet- en regelgeving
naar MRO en behoefte aan ‘high value’ assets
» Vertrekkende industrieën
» Maintenance als enabler voor duurzaamheid (o.a.
» Concurrentie uit lage loonlanden
verlaging energieverbruik en milieubelasting,
» Eigen belang vs. collectief belang
levensduurverlenging van assets)
» Te zwaar organiseren van WCM ("papieren
» Logistiek
tijgers"/"paarse krokodillen”)
» Samenwerking, o.a. met branche organisaties » Export van maintenance kennis, producten en diensten » Compenseren hoge loonkosten door slimme maintenance » Creëren additionele business voor systeem en equipment leveranciers
» Terugtrekkende overheid (risk management) » Andere regio’s nog geen aandacht voor maintenance? Tabel 8: SWOT analyse WCM
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 56 -
- 56 -
Annex B: WCM activiteiten Projecten en activiteiten uitgevoerd door
Activiteiten uitgevoerd door WCM ter
WCM deelnemers
ondersteuning van WCM deelnemers
Activiteiten
Algemene activiteiten WCM deelnemers
Algemeen/Structureel
» Deelnemen aan kenniskringen en plenaire sessies van
» Initiëren
WCM
en begeleiden samenwerkingsprojecten
» Makelen en schakelen (incl. organiseren plenaire
» Gezamenlijke ontwikkelen van faciliteiten ten behoeve
sessies)
van alle WCM deelnemers (bv. kennisdatabank)
» Bewaken WCM strategie en samenhang projecten » Vaststellen en alloceren jaarlijks budget
Kennis (innoveren en ontwikkelen)
Kennis (innoveren en ontwikkelen)
» Projecten gericht op innovatie en kennisontwikkeling;
» Vaststellen jaarlijkse innovatieagenda
Innovatielijn 1 - Innovatielijn 6
Kunde (delen en toepassen)
Kunde (delen en toepassen)
» Projecten gericht op delen en toepassen MRO kennis »
als vervolg op kennisprojecten »
»
» Organiseren van kennis kringen (1) » Vaststellen en delen van kennis betreffende best
Innovatielijn 1 - Innovatielijn 6
practices & benchmarks (1)
als concretisering van ideeën uit de
» Kennisdeling over Wet- & regelgeving (1)
kenniskringen
» Monitoring van laatste ontwikkelingen en lobbyen omtrent
» inspelend op best practices en benchmarks die
wet- & regelgeving (2)
vanuit WCM worden aangereikt
» Trainen en opleiden van huidig en toekomstig personeel
» inspelend op ontwikkelingen wet- en regelgeving
(4)
Projecten
die via WCM bekend worden gemaakt
» Afstemmen onderwijs op bedrijfsbehoeften (4)
» Projecten gericht op beschikbaarheid gekwalificeerd
» Afstemmen stagiaire pool voor maintenance (4)
personeel
» Projecten gericht op betere inzetbaarheid personeel
» Opzetten en beheren kennis databank & helpdesk (1)
» Projecten ter verankering kennis via onderwijs
» Opzetten en beheren kennisportal onderwijs- en onderzoeksinstellingen (5)
Kassa (commercialiseren)
Kassa (commercialiseren)
» Projecten gericht op commercialiseren van MRO kennis »
» Onderhouden public relations en communicatie namens WCM
als vervolg op kennis- en kundeprojecten »
Innovatielijn 1 - Innovatielijn 6
» Belangenbehartiging & lobbyen (2)
» ter verbetering van de beschikbaarheid bij lagere
» Functioneren als subsidie loket voor maintenance
kosten
gerelateerde projecten (incl. EU)
» ter ontwikkeling of verbetering van nieuwe
» Bewaking WCM ‘brand’ bewaking
maintenance proposities (producten en diensten)
» Opzetten en beheren yellow pages (1)
» ter ontwikkeling of verbetering van assets met
» Fysieke (her)ontwikkeling bedrijventerreinen met
geïntegreerde service concepten »
als export product voor Nederland
maintenance profiel(3)
» Branding van bedrijventerreinen 85% van het budget in 2010
15% van het budget in 2010
(1) = NVDO in de lead voor uitvoering, (2) = Profion in de lead voor uitvoering, (3) = Ontwikkelingsmaatschappijen in de lead, (4) = MEC functioneert als het onderwijsloket, (5) = Kennis- en onderzoekswereld
Tabel 9: Overzicht WCM activiteiten
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 57 -
- 57 -
Activiteiten
»
Annex C: WCM deelnemers Hieronder staat een overzicht van partijen die zich op voorhand als WCM deelnemers hebben aangemeld en in 2010 in samenwerkingsprojecten willen participeren en investeren.
Naam Bedrijf
Categorie
DOW Benelux
Gold
Gasunie
Gold
N.A.M. BV Stichting MEC
Gold Gold
Nedtrain
Silver
NLR PDM
Silver Silver
Stork AMS Bosch Rexroth
Silver Bronze
Daedelus Aviation
Bronze
Delta Utility Services Flowserve
Bronze Bronze
Hertel
Bronze
Mainnovation P&D Ardee
Bronze Bronze
Shell Nederland Raff. BV Spie Nederland
Bronze Bronze
Akzo Nobel Tech. & Eng.
Deelnemer
Arkema Braintech Infra
Deelnemer Deelnemer
BZW
Deelnemer
Cargill Benelux BV Catalyst Interactive Europe
Deelnemer Deelnemer
Cegelec BV Chromalloy Holland BV
Deelnemer Deelnemer
Cofely
Deelnemer
Copernicos groep Daf Trucks NV
Deelnemer Deelnemer
Delft University of Tech.
Deelnemer
Delta PI Deltalinqs
Deelnemer Deelnemer
Naam Bedrijf
Categorie
Dutch Aero Engiplast Essent Energie Fluor FME Gemco International Hogeschool Utrecht IHC Parts en Services Index Technocentrum Istimew Elektro KEC KIN Machinebouw Rijen BV Logistiek Centrum Woensdrecht Maxgrip NAG NLDA Numac Philip Morris Holland BV Rijksuniversiteit Groningen Sabic Innovative Plastics Sitech Manufacturing Services Sonnovation Technobis Fibre Technologies Thales Group Thermphos Total Raffinaderij Traduco TU Eindhoven Universiteit Twente Fac. OTW Vereniging Gasturbine Verhoeven speciaal constructiewerk VOMI
Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer Deelnemer
Tabel 10: Overzicht WCM deelnemers en sponsoren
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 58 -
- 58 -
Annex D: Toelichting WCM innovatieagenda Industriële aandachtsgebieden van de innovatieagenda In deze Annex is de behoefte aangaande het versterken van de Nederlandse industrie op gebied van maintenance
beschreven.
Middels
workshops,
gesprekken
met
bedrijven,
experts
en
kennis-
&
onderwijsinstellingen, literatuuronderzoek en deskresearch zijn in totaal zes themarichtingen bepaald en gevalideerd welke de leidraad kunnen vormen voor onderzoek en industriële projecten in de komende jaren. Hieronder volgt een opsomming van de thema’s gevolgd door een detailbeschrijving van ieder individueel thema. Uivoering onderhoud en personeel Dit thema omvat alles wat direct te maken heeft met het daadwerkelijk uitvoeren van onderhoud en het opleiden, aannemen en inzetten van onderhoudspersoneel. Enkele steekwoorden bij uitvoering onderhoud en personeel zijn: »
Contracting, het aangaan van dienstverbanden, contractafspraken (onderhoudscontracten
»
voor meerdere jaren), slim plannen van externe krachten
»
Training, het trainen van nieuwe onderhoudsmedewerkers, het aanleren van nieuwe technieken, effectieve trainingsmethodieken (boeken, virtual reality, cursussen), gestructureerde kennisoverdracht, coaching op de werkvloer, modulaire training on the job
»
Simulatie, het simuleren van bedrijfssituaties, door simulatie voorspellingen doen en afbreukrisico’s in kaart brengen, het creëren van een virtueel maintenance systeem]
»
Hands on tool time, de daadwerkelijke effectieve werktijd met gereedschappen en installaties van medewerkers in kaart brengen, verhogen en kwalitatief verbeteren
»
Onderwijs, het opleiden van studenten, doorlopende leerlijnen ((V)MBO – WO) opzetten, de skills van maintenance professionals uit het bedrijfsleven verbeteren, bepalen van nieuwe onderwijsmodules
»
Communicatie,
communicatie
managementbewustwording
binnen
van
bedrijfsomgevingen,
onderhoudstaken,
korte
omgaan
lijnen
creëren,
met
hiërarchie,
synergie
tussen
bedrijfsafdelingen »
Samenwerking, samenwerking tussen contractors, samenwerking op meerdere hiërarchische niveaus in een organisatie, samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen, vastleggen kennis uitstromers
Onderhoudssystemen De zwaartepunten binnen onderhoudssystemen liggen op het gebied van organisatie, werkprocessen en ICT systemen. Steekwoorden zijn: »
Ketenbeheer, inrichten van toeleverancierketens voor engineering, constructie en onderhoudsdiensten, bepalen van kerncompetenties en uitbestedingdoelstellingen
»
Configuratiebeheer,
het
beheer
van
technische
systemen,
documentatie,
informatie
van
werkprocessen, wijzigingsvoorstellen »
IT-systemen,
businesssystemen,
onderhoudsbesturingssystemen,
lifecycle
management
systemen,productdata systemen, gestandaardiseerde datamodellen, flexibele systemen die aanpasbaar zijn aan een veranderende omgeving, webbased onderhoudskennissysteem, onderhoudssystemen integreren in onderwijs »
Samenwerkingsvormen, samenwerking tussen systeemleveranciers, open source ICT systemen
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 59 -
- 59 -
»
Documentatie, documentatie van onderhoudssystemen, handleidingen, vastleggen van prestatie indicatoren, classificatiestructuren
Onderhoudsbewust ontwerpen De kennis en ervaring omtrent de wijze waarop Essent de productie-installaties wil bedienen en onderhouden wordt al in een vroeg stadium in de ontwikkeling van een nieuwe eenheid ingebracht, zodat hier met het design en de engineering van een installatie rekening mee wordt gehouden. De filosofie en standaardspecificaties worden vastgelegd in twee documenten: » De Operations & Maintenance filosofie, waarin de visie op het bedienen en onderhouden van de installaties is vastgelegd. » De Operations & Maintenance standaardspecificaties, die beschrijven waaraan een installatie moet voldoen ten aanzien van bedrijfszekerheid (reliability), beschikbaarheid (availability), onderhoudbaarheid (maintainablility) en bedienbaarheid (operability). Daarnaast is er op nieuwbouwprojecten directe inbreng van kennis en ervaring doordat engineers, operators en onderhoudstechnici zijn betrokken bij de engineering en constructie van nieuwe eenheden. Zaken als onderhoudbaarheid, bedienbaarheid en betrouwbaarheid worden tijdens de engineering en constructie permanent getoetst door deze functionarissen die afkomstig zijn uit de productieorganisatie. Zij zijn ook de aangewezen personen om lessons learned ten aanzien van genoemde onderwerpen vanuit productie terug te koppelen in de projectteams. Een wezenlijk aspect van de O&M folosofie is die van gestandaardiseerde bedrijfsmiddelen en processen. Een generiek ontwerp en gestandaardiseerde componenten dragen bij aan de effectiviteit en efficiency van de bedrijfsvoering en onderhoud door: » de reductie van de hoeveelheid benodigde training die nodig is voor de operators, » onderhoudstechnici en engineers, » de mogelijkheid tot trendanalyse en lessons learned, » reductie van de voorraad reservedelen. Gedurende de engineering van nieuwbouwprojecten is er een permanente focus op standaard systemen, die makkelijk te onderhouden zijn, voldoende flexibel zijn voor toekomstige uitbreidingen, en voldoende robuust zijn voor een ononderbroken bedrijfsvoering. Hoewel standaardisatie van bedrijfsmiddelen en het gebruik van bewezen technologie onze norm is, mag state of the art technologie worden toegepast in die gevallen waar de risico’s acceptabel, en de voordelen significant zijn.
Onderhoudsbewust ontwerpen Tijdens de ontwikkelingsfase van producten en installaties wordt onderhoud niet, of onvoldoende, meegenomen. In de gebruiksfase van het product of de installatie, levert dit problemen op welke gepaard gaan met hoge kosten of (onnodige) vervanging. Het thema onderhoudsbewust ontwerpen omvat het zoeken naar oplossingen voor en het verbeteren van de ontwerpmethodieken waardoor producten en installaties ‘slimmer’ ontworpen worden. Dit zal op termijn leiden tot kostenreductie en vermindering van vervanging. Steekwoorden zijn: »
Software tools, het ontwikkelen van slimme ontwerpsoftware, het toepassen van ontwerptools, ontwerpregels, toegankelijk maken van ontwerpsoftware, maintenance in ontwerpsoftware, data warehouses van detail tot gebruiksfase.
»
Ontwerpmethodieken, gestructureerde methodieken om tot een ontwerp van een product of installatie
»
Standaardisatie, Standaardisatie van ontwerpsystemen, standaardisatie van componenten, modulair
te komen, computertechnieken, kennisextractie en –elicitatie, kennismanagement
maken van componenten en systemen »
Onderhoudsconcepten, revisie
en vervangingsregels, schoonmaken en inspecteren, preventief
en reactief onderhoud, uitvoerbaar maken van reparaties »
Configuratievergelijkingen, per ontwerp meerdere configuraties naast elkaar zetten, configuratie tools ontwikkelen
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 60 -
- 60 -
»
Levensduurverlenging, levensduurverlengend ontwerpen, modulair ontwerpen, berekeningsmodel voor totale life cycle value in ontwerpsoftware
Monitoring based maintenance Het thema monitoring based maintenance omvat zowel condition based maintenance (het semicontinu meten met behulp van sensortechnieken om faalgedrag te detecteren) als het bijhouden van de gebruiksomstandigheden, dataminingtechnieken en de analyse van meetgegevens. De stand der techniek met betrekking tot het meten en het opslaan van data is momenteel op een relatief hoog niveau. De uitdagingen liggen in het adequaat selecteren en verwerken van data. Steekwoorden bij monitoring based maintenance zijn: »
Sensoren, sensorontwerp, gebruik van sensoren, sensornetwerken, nanotechniek, geïntegreerde sensoren
»
Meettechniek,
wireless
meten,
gegevensopslag,
uitvoeren
van
metingen,
meetopstellingen,
meetapparatuur, systematisch opslaan van gegevens, schade identificatie, quick scan methodes »
Dataverwerking,
gegevensanalyse,
datamining,
gegevensverwerking,
toegankelijk
maken
van
resultaten, interpreteren van gegevens, online database, cognitieve en zelflerende software »
Voorspellen, op basis van gegevensanalyse toekomstig faalgedrag voorspellen, voorspellingen doen voor vergelijkbare installaties, faalfrequenties, voorspellen van bedrijfszekerheid
»
Diagnosticeren, aan de hand van gegevens uitvaldiagnoses stellen, beginstadium van uitval detecteren en begrijpen, diagnosemethoden
»
Monitoring, continue monitoren van status van een asset, monitoring technieken, conditiebewaking
Groot onderhoud / stop management Bij groot onderhoud en stop management is er sprake van de volledige stillegging van een fabriek, werkplaats of installatie. Tijdens deze stopzettingen, die in gevallen enkele maanden in beslag kunnen nemen, wordt structureel het machinepark onder handen genomen. Omdat deze stopzettingen met intervallen van jaren uitgevoerd worden, liggen de uitdagingen vooral in het borgen van de kennis, het reduceren van het aantal stopzettingen en het aantrekken van de juiste resources op het juiste moment. Daarnaast produceert een installatie of fabriek bij stilstand niets, wat resulteert in productieverlies. Stops worden daarom ook gezien als een noodzakelijk kwaad. Steekwoorden: »
Planning, plannen van stops, afstemmen van stops met vergelijkbare organisaties, plannen van resources, scheduling, modulaire productiesystemen, regionale uitwisseling van onderdelen
»
Contracting, aantrekken van contractors (binnen
en buitenland), aangaan van dienstverbanden,
contractafspraken, taalproblemen contractors, uniforme regelgeving voor vergelijkbare industrieën »
Logistiek, logistiek rondom stops, logistiek van opvolgende taken, structureel stop management platform
»
Time management, scheduling, plannen, werken met time slots, monitoren personeel, prioriteiten stellen, omgaan met hoge werkdruk
»
Design for zero stops, installatieontwerp, design for maintenance
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 61 -
- 61 -
Fysische verschijnselen Op het gebied van fysische verschijnselen wordt onder andere binnen de mechanica, tribologie, stromingsleer en materiaalkunde veel onderzoek gedaan. De directe koppeling met maintenance is er echter onvoldoende, veel onderzoekers zijn zich er niet voldoende van bewust dat hun resultaten direct gebruikt kunnen worden in de onderhoudswereld. Anderzijds is de kennis bij onderhoudspersoneel op het gebied van fysische verschijnselen relatief laag waardoor bepaalde inzichten niet verkregen worden. Bij dit thema liggen de uitdagingen in het verweven van kennis op het gebied van fysische verschijnselen in de opleiding van de onderhoudsmensen en in het toegankelijker maken van onderzoeksresultaten door het onderhoudsbesef te verhogen bij wetenschappers. Steekwoorden: »
Faalmechanismen, inschatten van faalmechanismen, begrijpen van faalmechanismen, voorspellen, corrosiegedrag van materialen, corrosie voorspellen, vertragen van corrosie, coating
»
Monitoring, fysisch gedrag van installaties en apparaten monitoren, real time monitoren van materiaalgedrag, specifiek gebruik vertalen naar onderhoudsintervallen
»
Ontwerprichtlijnen, ontwerpen vanuit fysisch oogpunt
»
Tribologie, contactoppervlakken, smering, wrijving, slijtage, lagers, erosie
»
Mechanica, Stijfheid, sterkteleer, dynamica, statica, kinematica, hydrodynamica, aerodynamica
»
Materiaalkunde, materiaalstructuren, composieten, zelfhelend materiaal, polymeren, keramische materialen, smart materials, halfgeleiders, bewerkingstechnieken, levenscyclus materialen
Maintenance Enabling Technologies Op basis van de eerder gepresenteerde onderzoeksthema’s zijn industriële aandachtsvelden, trends en knelpunten bepaald. In overleg met de industrie zijn per thema drie voorname aandachtsvelden geformuleerd. Dit overzicht is nogmaals weergegeven in figuur 17. Op basis van de aandachtsvelden is een richting bepaald voor een matching van de te ontwikkelen technologieën, gedefinieerd als Maintenance Enabling Technologies (METs). In dit hoofdstuk worden de aandachtsvelden en METs behandeld en uitgelegd. De METs dienen als richtlijn voor de industriële projecten tot en met 2014, maar dekken niet het volledige werkveld af. Hierdoor blijft er voor de industrie ruimte om tot aanvullende METs te komen.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 62 -
- 62 -
Fysische verschijnselen Aandachtsvelden
Groot onderhoud / stop management Aandachtsvelden
»
Fysische verschijnselen zijn onderbelicht in de maintenance wereld
»
Kennisverrijking van fysische verschijnselen voor onderhoud Maintenance Enabling Technologies
»
Fysische verschijnselen op onderhoudgebied
» » »
Productieverlies en opstartproblemen stops
» » »
Design for zero stops
Resourceproblemen van onregelmatige grote stops Trend: streven naar 30-40% minder onderhoud in 10 jaar Maintenance Enabling Technologies
Monitoring based maintenance voor minder stops Supply chain samenwerkingsvormen
Monitoring based maintenance Aandachtsvelden
Uitvoering onderhoud & personeel Aandachtsvelden
» » »
Efficiëntie van de uitvoering van onderhoud
» » »
Organisatie en planning van onderhoud
Rigide managementsystemen Communicatie in de supplychain Maintenance Enabling Technologies
Opleiden van management professionals Supply chain samenwerkingsvormen
» » »
Beschikbaarheid operationele gegevens
» » »
Datamining en gegevensanalyse
Gegevensverwerking Condition based maintenance integreren in onderhoudsmodellen Maintenance Enabling Technologies
Faalmodellen voor onderhoud Condition based onderhoudsprocessen
Onderhoudssystemen Aandachtsvelden
Fysische verschijnselen
» »
IT systemen voor onderhoud
»
Bruikbaarheid van IT systemen op operationeel niveau Maintenance Enabling Technologies
» » »
Standaardisatie/integratie informatiesystemen
Koppeling van onderhoudssystemen en business systemen Groot onderhoud / stop management
Configureerbare IT systemen
Monitoring based maintenance
Gebruikersinteractie op operationeel niveau
Uitvoering onderhoud en personeel
Onderhoudssystemen
Onderhoudsbewust ontwerpen
Onderhoudsbewust ontwerpen Aandachtsvelden
» » »
Toepasbaarheid van onderhoudsbewust ontwerpen
» »
Methoden onderhoudsbewust ontwerpen
» » »
Onderhoudbaarheid van ontwerpinformatie
Figuur 17: WCM Innovatieagenda
Onderhoudbaarheid ontwerpinformatie Betrokkenheid bedrijfsdisciplines en klant Maintenance Enabling Technologies
Modellen en technieken voor kwaliteit duurzaamheid en onderhoudprestaties Ontwerpprocessen voor onderhoudsbewust ontwerpen Supply chain samenwerkingsvormen
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 63 -
- 63 -
Uitvoering onderhoud & personeel, aandachtsvelden en METs Aandachtsvelden: Efficiëntie van de uitvoering van onderhoud In de regel wordt de efficiëntie van de uitvoering van onderhoud als te laag ervaren. Dit komt tot uitdrukking in de ‘hands on tool time’ (een indicator voor de tijd dat een medewerker met een bepaald gereedschap/machine bezig is) welke nu in 2009 tussen de 10-60% ligt. Rigide managementsystemen De huidige managementsystemen plannen (te) veel in detail, leggen (te) veel vast en zijn weinig flexibel. Daardoor werken ze contraproductief en zorgen ze voor problemen. Een meer autonome monteur en een minder rigide managementsysteem bieden oplossing. Communicatie in de supply chain De communicatie tussen de service supplier en de leverancier laat te wensen over. De afstemming van de werkzaamheden en de verantwoordelijkheden tussen de betrokken partijen is moeizaam. Maintenance Enabling Technologies: Organisatie en planning van onderhoud Opzetten van nieuwe en verbeterde organisatie- en planningsstructuren, waarmee de hands on tool time wordt verhoogd. Het streven hierbij is een algehele verhoging per sector en per industrietak naar 60% of meer. Opleiden van managementprofessionals Over het algemeen worden de capaciteiten van onderhoudsmonteurs onvoldoende benut en ontbreekt het bij de onderhoudsmanagers aan inzichten. Gedurende de opleidingen is het noodzaak dat op monteurniveau (VMBO, MBO) de aankomende monteurs meer betrokken worden bij de bedrijfsprocessen waardoor zij beter inzicht krijgen in hun plaats in de organisatie en moet op managementniveau (HBO) de aankomende manager meer betrokken worden bij het werk op de vloer. Supply chain samenwerkingsvormen De samenwerking tussen service suppliers en leveranciers verbeteren door het opstellen van nieuwe en verbeterde structuren en regels binnen het supply chain management.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 64 -
- 64 -
Actuele uitdagingen in onderhoudsmanagement Aan de vooravond van het tweede decennium van deze eeuw, kan worden gesteld dat er op onderhoudsgebied in de procesindustrie de afgelopen jaren zeer veel is veranderd. De oorzaken van deze veranderingen zijn veelzijdig. Zo spelen actuele ontwikkelingen in de economie een belangrijke rol met betrekking tot werkgelegenheid, investeringspatronen op gebied van I/T en herziening van onderhoudstrategieën. Daarnaast is er een grote verandering in denken over onderhoud op gang gekomen. Het besef dat nieuwe investeringen meer en meer in Azië en het Midden-Oosten zullen plaatsvinden, hebben voor de traditionele Petrochemische centra in Europa en Noord-Amerika tot gevolg dat er meer gefocussed moet worden op het onderhouden en in stand houden van bestaande (oudere) installaties. Met de steeds toenemende regelgeving van overheden op gebied van veiligheid en milieu en het ook steeds verder toenemend zorgbesef van de asset owners op deze gebieden, wordt ook continu de noodzaak om onderhoud technisch adequaat uit te voeren, extra benadrukt. Binnen modern onderhoudsmanagement in de procesindustrie in Nederland zien we de laatste jaren een steeds verdere verschraling van het aanbod van goed gekwalificeerd technisch personeel. De babyboom generatie, die nu in hoog tempo de pensioenfase ingaat, zal moeten worden aangevuld met nieuw, jong talent op alle instroom niveaus. De afgelopen 2 jaar zijn binnen de diverse ROC’s, hogescholen en universiteiten initiatieven gestart en onder de vlag van World Class Maintenance wordt nu veel inspanning gebundeld. Vooralsnog zijn de effecten hiervan niet merkbaar in een toename van vakbekwaam personeel op de arbeidsmarkt en het zal dan ook een grote uitdaging worden voor overheid , instellingen en industrie om alle goede initiatieven in dit kader ook daadwerkelijk om te zetten in resultaten Naast personeelsbeleid zijn er ook op gebied van onderhoudsmanagement systemen en toepassing van I/T in onderhoud veel nieuwe bewegingen. Nieuwe methodieken voor het (real-time) monitoren van equipement, nieuwe instrumentatietechnologie en nieuwe software voor faalpredictie op basis van grote hoeveelheden data leveren onderhoudsengineers nieuwe kansen om beter, sneller en efficiënter hun werk te doen. Parallel met het personele vraagstuk ligt ook hier de grote uitdaging bij het transfereren van de technologie van kennisinstituten naar industriële omgeving waarbij het economische effect niet uit het oog mag worden verloren. De huidige economische ontwikkelingen vragen meer en meer om snelle oplossingen, waarbij lange terugverdientijden vaak onoverkomelijk zijn bij investeringsoverwegingen van asset owners. Ir. P.E. Raes Onderhoudsmanagement Dow Benelux B.V.
Onderhoudssystemen, aandachtsvelden en METs Aandachtsvelden: IT systemen voor onderhoud IT systemen worden in de regel opgedrongen vanuit de business (bijvoorbeeld SAP) en zijn niet optimaal geschikt voor onderhoud. Het voornaamste probleem hierbij is vaak het ontbreken van een goede user interface richting de gebruiker op de vloer. Koppeling van onderhoudssystemen en business systemen Informatiestandaarden bestaan onvoldoende en onderhoudssystemen kunnen onvoldoende geïntegreerd worden in bestaande business systemen. Dit resulteert in de stand-alone systemen voor onderhoud wat verre van optimaal is. Daarnaast is er momenteel nog geen standaard voor maintenance systemen. Bruikbaarheid IT systemen op operationeel niveau Kennis opdoen van IT systemen is onvoldoende opgenomen in de opleidingen van de monteurs (VMBO, MBO). Hierdoor hebben monteurs moeite met het omgaan met het systeem wanneer zij bij een bedrijf aan het werk gaan.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 65 -
- 65 -
Maintenance Enabling Technologies: Standaardisatie/integratie informatiesystemen Het ontwikkelen van een gestandaardiseerd maintenance systeem. Ultiem in deze is een systeem dat geïntegreerd is in het bestaande business systeem met een intelligente maintenance en liability functionaliteit. Configureerbare IT systemen Het ontwikkelen van maintenance systemen met een vaste basisstructuur die (eenvoudig) per bedrijfssituatie te configureren is. Vergelijkbaar met de stand der techniek op het gebied van warehouse management systemen. Gebruikersinteractie op operationeel niveau Het ontwikkelen van een (gestandaardiseerde) gebruikersinterface voor de monteurs en operators op de werkvloer. Daarnaast moet het vergaren van kennis met betrekking tot IT systemen verweven worden in de opleidingen van monteurs en operators (VMBO, MBO).
Onderhoudsbewust ontwerpen, aandachtsvelden en METs Aandachtsvelden: Toepasbaarheid van onderhoudsbewust ontwerpen Bij ontwerpprocessen wordt momenteel binnen de productspecificaties onvoldoende rekening gehouden met onderhoud van het product of de installatie. Daarnaast is er nog weinig inzicht in de toepasbaarheid van onderhoudsbewust ontwerpen binnen de kapitaalintensieve sectoren die binnen de scope van WCM vallen. Onderhoudbaarheid van ontwerpinformatie Met name oudere CAD tekeningen zijn in modernere ontwerppakketten onvoldoende in te lezen. In de praktijk gaat veel tijd en geld verloren bij het omzetten van oude naar nieuwe standaarden. Betrokkenheid bedrijfsdisciplines en klant Bij veel bedrijven zijn alleen de projectleiding en de ontwerpafdeling binnen een bedrijf betrokken bij het ontwerp en de design reviews van een product of installatie. Overige bedrijfsdisciplines als marketing, inkoop services etc. zijn dit in veel mindere mate of zelfs in het geheel niet. Dit leidt tot veel claims, hoge uitval, hoge onkosten voor post ontwikkelingsinspanning. Maintenance Enabling Technologies: Methoden onderhoudsbewust ontwerpen Het ontwikkelen van methodieken waarbij de wijze van onderhoudbaarheid van een product of installatie inzichtelijk gemaakt wordt. Te denken valt aan een CAD module welke met behulp van simulaties het slijtagegedrag en de onderhoudsbehoefte van het ontwerp laat zien. Ook het vergelijken van verschillende configuraties van een ontwerp en de levenscyclus van het product, kan hierin opgenomen worden. Modellen en technieken voor kwaliteit, duurzaamheid en onderhoudprestaties Het ontwikkelen van technieken waarmee ontwerpinformatie up to date gehouden kan worden. Het opstellen van een standaard (vergelijkbaar met ISO standaarden) met betrekking tot de onderhoudbaarheid van een product of installatie. Kwaliteitsborging en duurzaamheid liggen hierin besloten.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 66 -
- 66 -
Onderhoudbaarheid van ontwerpinformatie Het opstellen van richtlijnen en ontwerpmethoden waarbij het facet onderhoud als vanzelfsprekend onderdeel meegenomen wordt in het ontwerp van een product of installatie. Een brede verweving in opleidingen van aankomend ontwerpers is nuttig. Supply chain samenwerkingsvormen De samenwerking tussen service suppliers en leveranciers verbeteren door het opstellen van nieuwe en verbeterde structuren en regels binnen het supply chain management. Gebruik van modellen en configuratievergelijkingen Tijdens ontwerpprocessen worden allerlei standaard modellen gebruikt. Deze methodiek zou tijdens het ontwerp ook met betrekking tot onderhoud kunnen worden toegepast (model based maintenance). Het zelfde geldt voor het vergelijken van verschillende configuraties van het ontwerp.
Onderhoudsbewust ontwerpen De onderhoudskosten van kapitaalgoederen zijn vaak hoger dan de aanschafkosten. Daarom is het van belang om bij het ontwerp en de keuze van installaties, machines en voertuigen de onderhoudbaarheid in de meest ruime zin in beschouwing te nemen. Zijn ontwerp en bouw eenmaal afgerond, dan liggen de eigenschappen min of meer vast voor lange tijd. Voor tientallen jaren vaak. Men zegt wel: “Bij aanschaf zijn 20% van levenskosten betaald en 80% bepaald”. Natuurlijk verschillen deze cijfers per branche. Toch geldt voor vrijwel elke industrie dat de total cost of ownership (TCO) van kapitaalgoederen voor een belangrijk deel bepaald wordt door de onderhoudbaarheid. Een goed onderhoudbare installatie kost niet alleen minder, maar brengt ook meer op. Naarmate het onderhoud korter duurt, kan sneller weer geproduceerd worden. En hoe beter het onderhoud uitgevoerd kan worden, des te betrouwbaarder geproduceerd kan worden. Daarmee worden de voorwaarden gecreëerd voor het genereren van extra opbrengsten: het verdienvermogen van kapitaalgoederen. In veel sectoren is de gemiste bijdrage van een niet operationele installatie aan het bedrijfsresultaat groter dan de directe kosten van het onderhoud. Bij onderhoudsbewust ontwerpen gaat het daarom niet alleen om minimale onderhoudskosten, maar evenzeer om maximaal beschikbare en betrouwbare kapitaalgoederen. Maar hoe pakken we onderhoudsbewust ontwerpen aan? Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. De ontwerper is dikwijls in dienst van een andere organisatie dan de gebruiker of onderhouder. Hoe weet de ontwerper hoe de machines in de praktijk gebruikt en onderhouden worden? En welke afwegingen worden gemaakt? De ene gebruiker van een bedrijfsmiddel stelt andere prioriteiten dan een andere. En de ene onderhouder beschikt over andere kennis, ervaring en productiemiddelen dan een collega bedrijf. Ook de logistieke keten waarin partijen opereren, kan verschillen. Kortom, op welke vooronderstellingen baseert de ontwerper zich? Natuurlijk spelen Marketing en Verkoop daar een belangrijke rol in. Toch zal het er uiteindelijk op neer komen dat ontwerper, gebruiker en onderhouder samen om tafel gaan zitten. Want ook de leverancier van kapitaalgoederen is er bij gebaat dat onderhoudservaring in het ontwerp wordt toegepast. In Nederland biedt World Class Maintenance daar een goede basis voor. Dr. ir. Leo A.M. van Dongen Director fleet services NedTrain B.V.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 67 -
- 67 -
Monitoring based Maintenance, aandachtsvelden en METs Aandachtsvelden: Beschikbaarheid operationele gegevens Veel gegevens worden gelogd en opgeslagen maar zijn niet ‘verwerkt’, geïnterpreteerd en daardoor zijn deze veelal onvoldoende inzichtelijk of moeilijk vindbaar voor het onderhoudspersoneel. Daarnaast is er onvoldoende inzicht in het materieel en is er geen plan van aanpak betreffende het meten. Hierdoor ontstaat een overvloed aan meetgegevens die vervolgens niet gebruikt wordt. Gegevensverwerking Ondanks het veelvuldig en in hoge mate vastleggen van meetgegevens, is het zorgvuldig analyseren hiervan iets dat momenteel problematisch is. (Onderhouds)personeel hiermee belast, is onvoldoende onderlegd in datamining- en analysemethodieken. Hierdoor worden bepaalde inzichten niet of onvoldoende verkregen. Condition based Maintenance integreren in onderhoudsmodellen Condition based maintenance is in veel onderhoudsmodellen nog niet opgenomen. Maintenance Enabling Technologies: Datamining en gegevensanalyse Het ontwikkelen van datamining- en analysetechnieken waarmee opgeslagen sensordata effectief geanalyseerd kan worden. De (aankomende) onderhoudsstaf en het onderhoudsmanagement moeten hierin onderlegd worden. Daarnaast is het zaak dat de bewustwording van het belang van goede monitoring en van een juiste gegevensanalyse versterkt wordt in de industrie. Faalmodellen voor onderhoud Het bepalen van faalmodellen en het inrichten van een publiek toegankelijke database waarin deze faalmodellen zijn
opgeslagen
met
daarbij
aanwijzigen
betreffende
bijbehorende
meetmethodieken
en
gegevensanalysemethoden. Condition based onderhoudsprocessen Het ontwikkelen van hulpmiddelen en methoden voor het diagnosticeren, bewaken en voorspellen van de conditie van systemen. Bepalen en vormgeven van de onderhoudsprocessen gebaseerd op de conditie van de te onderhouden systemen. Inbedding in de operationele onderhoudsystemen en integratie met de gangbare onderhoudsprocessen.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 68 -
- 68 -
Groot onderhoud/ stop management, aandachtsvelden en METs Aandachtsvelden: Productieverlies en opstartproblemen van stops Stopzettingen van installaties en machineparken zijn af en toe noodzakelijk. Omdat gedurende de stopperiode de installatie of machine niet draait, levert dit productieverlies en opstartproblemen (opnieuw inregelen en op elkaar afstemmen van machines) op. Resourceproblemen van onregelmatige, grote, stops Grote stopzettingen vinden bij de meeste bedrijven in de regel in de maanden maart/april en in september plaats. Voor contractoren is het daarom problematisch om aan de vraag naar resources te voldoen. Veel tijdelijke resources worden aangetrokken uit het buitenland wat communicatieproblemen tot gevolg heeft vanwege talen en Babylonische verwarringen. Kennisborging over stops Kennisborging is moeilijk bij stops die om de 6 à 8 jaar uitgevoerd worden. Vanwege wisselingen in de personeelsbezetting verdwijnt technische en organisatorische kennis welke is opgedaan bij voorgaande stopzettingen. De trend is een streven naar 30 40% minder onderhoud in 10 jaar Vroeger vonden stops om de 1 à 2 jaar plaats, tegenwoordig is dit om de 6 à 8 jaar. Het streven is om de frequentie van het noodzakelijk onderhoud aan installaties nog verder te verlagen. Het streven hierbij is 30-40% minder onderhoud in 10 jaar. Maintenance Enabling Technologies: Design for zero stops Om aan de trend van 30-40% minder onderhoud in 10 jaar te voldoen, moeten ontwerp- en onderhoudsmethodieken ontwikkeld worden waardoor de betrouwbaarheid van installaties verder verhoogd wordt. Daarnaast kost het volledig stopzetten van een installatie veel geld. Het verstandiger plannen van stopzettingen speelt hierbij een rol. Monitoring based maintenance voor minder stops Door monitoring based maintenance meer toe te passen in installaties en machineparken wordt een beter inzicht verkregen in het gedrag van machines. Mogelijk falen kan vroegtijdig voorspeld worden en uitval wordt sneller opgemerkt. Hierdoor kan sneller en op kleinere schaal ingegrepen worden, wat de noodzaak tot volledige stopzettingen verlaagd.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 69 -
- 69 -
Een stop – de spiegel van uw organisatietalent Ik hoef niet in detail uit te leggen wat een stop in onze business betekent. Installaties worden stilgelegd voor de uitvoering van inspecties, grotere revisies, regulier onderhoud, modificatie- en nieuwbouwprojecten. Gebruikelijk is dat enkele tientallen partijen voor een aantal dagen of weken het terrein ‘volcontinu’ bevolken en het werk uitvoeren. Het doel is dat de productie weer een gekozen termijn met de beoogde kwaliteit kan functioneren. In theorie is een stop organiseren en uitvoeren eigenlijk geeneens zo moeilijk. U weet uiteraard goed wat u wilt doen, u deelt de activiteiten ‘in mootjes’ op, stemt ze effectief, efficiënt en veilig onderling af en laat ze door vakdeskundige medewerkers uitvoeren. Ondertussen houdt u natuurlijk de geldstroom in de gaten. De praktijk is weerbarstiger, ú bestaat eigenlijk niet enkelvoudig. Onderhoud, productie, engineering, inkoop, health, service and environment (HSE), contractors, etc., allen dragen aan een stop bij. En dat is best lastig, want onderling moet wel worden afgestemd. Wordt deze activiteit nu wel of niet in de scope meegenomen? Hoe worden capaciteiten op elkaar afgestemd? Wat zijn de gevolgen voor doorlooptijd en kosten? Vele keuzes moeten worden gemaakt én goedgekeurd. Alles loopt door en langs elkaar en belangenverschillen zijn veelal aanwezig. Stopmanagement is één groot communicatieproces. De voorbereidingsperiode vliegt om en de uitvoering start. Enkele weken later loopt alles weer en de volgende stop is gelukkig pas over vele maanden. Ik zie al langjarig stopomgevingen en ervaar grote verschillen in kwaliteit van uitvoering. Binnen een stop moeten organisatie ‘structuur’ en organisatie ‘cultuur’ heel veel ‘samenwerken’. De benodigde piekinspanning voor een stop daagt de (stop)organisatie, betrokken partijen en de medewerkers uit tot het werkelijk tonen van ‘talent’. De getoonde ‘Spiegel’ kan worden gebruikt om een organisatie te ‘veranderen’, zowel binnen de stops als ook voor de meer rustige periodes. World Class Maintenance functioneert op een zelfde wijze - talent wordt bij elkaar gebracht en onderwerpen worden opgepakt. Op deze wijze zijn wij in staat om gezamenlijk ons vakgebied te professionaliseren. Ir. Paul Casteleijn Senior Specialist Stork Asset Management Solutions
Fy sische verschijnselen Voor het begrijpen van het faalgedrag van onderdelen is het belangrijk om kennis te hebben van de fysische verschijnselen die op materiaalniveau optreden. Op dat niveau vindt namelijk het eigenlijke falen plaats. En verder, als deze mechanismen (liefst kwantitatief) bekend zijn, dan kan het gebruik en de belasting van een onderdeel of een systeem worden vertaald naar de uiteindelijke levensduur. Daarmee kan het onderhoudsproces worden geoptimaliseerd, doordat onderhoudsactiviteiten voor ieder individueel systeem precies op het juiste moment kunnen worden uitgevoerd. Op die manier wordt voorkomen dat er te vroeg (weggooien van nog resterende levensduur) of te laat (onverwachte uitval) onderhoud wordt gepleegd. Met die insteek wordt bij de Koninklijke Luchtmacht al jaren kennis over vermoeiing gebruikt om het onderhoud aan de F-16’s en diverse helikopters te plannen, terwijl de Koninklijke Marine veel kennis over corrosie heeft opgebouwd om het onderhoud aan de schepen te verbeteren. Maar er is nog veel winst te behalen door nog meer het specifieke gebruik van de systemen in rekening te brengen bij het plannen van het onderhoud. Daarbij speelt het ontwikkelen van systemen voor gebruiks- , belastingsen conditiebewaking een belangrijke rol, en juist dat soort systemen vereisen een goed inzicht in de faalmechanismen en de bijbehorende invloedsfactoren. Tenslotte ligt er nog veel potentie bij het modelleren van een scala aan andere dan de genoemde faalmechanismen (bijv. slijtage, kruip, elektrisch falen). Kortom, kennis en modellering van de fysische mechanismen kan veel onderhoudsconcepten aanzienlijk efficiënter maken, zowel binnen als buiten Defensie. Dr. ir. T. Tinga Universitair Hoofddocent Onderhoudstechnologie Nederlandse Defensie Academie
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 70 -
- 70 -
Fysische verschijnselen, aandachtsvelden en METs Aandachtsvelden: Fysische verschijnselen onderbelicht in de maintenance wereld De oorzaken van onderhoudsproblemen liggen vaak in de fysische verschijnselen. Onderzoekers zijn zich minder bewust van het feit dat hun onderzoek gebruikt kan worden om problemen op het gebied van maintenance op te lossen. Kennisverrijking van fysische verschijnselen voor onderhoud De kennis van fysische verschijnselen bij monteurs en onderhoudsmanagers is bij veel bedrijven onvoldoende. Hierdoor worden de oorzaken van bepaalde optredende problemen niet gezien of begrepen. Maintenance Enabling Technologies: Fysische verschijnselen op onderhoudgebied Kennis van fysische verschijnselen moet op alle niveaus meer aandacht krijgen binnen onderhoudsopleidingen. Daarnaast is het belangrijk dat onderzoekers beter inzicht krijgen in het toepassingsveld van hun onderzoek. Hierdoor verbetert de toepasbaarheid van onderzoeksresultaten binnen maintenance.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 71 -
- 71 -
Overzicht Nederlandse onderzoekscapaciteit op het gebied van maintenance Er is een separaat document opgesteld door Universiteit Twente waarin expertise profielen worden beschreven die gekoppeld zijn aan de zes thema’s van de WCM innovatieagenda. Dit document bevat per thema een overzicht van onderzoeks- en onderwijsgroepen binnen de Nederlandse universiteiten en hogescholen die actief met technologie, organisatie en systemen bezig zijn welke een directe relatie hebben met maintenance. Aan het document hebben meegewerkt:
»
Technische universiteit Eindhoven
»
Technische universiteit Delft
»
Universiteit Twente
»
Rijksuniversiteit Groningen
»
AVANS Hogeschool
»
Hogeschool Utrecht
»
Hogeschool Zeeland
»
Nederlandse Defensie Academie
Fysische verschijnselen
Groot onderhoud / stop management
Monitoring based maintenance
Uitvoering onderhoud en personeel
Onderhoudssystemen
Onderhoudsbewust ontwerpen
Figuur 18: Thema’s van de WCM innovatieagenda In het document is gekozen voor een gestandaardiseerde, vaststaande, lay-out waarop per onderzoeksgroep in één A4tje een profiel wordt weergegeven. Het doel van deze lay-out is gekozen om het scannen naar expertise te vergemakkelijken. Een voorbeeld van een dergelijk profiel is opgenomen op de volgende pagina. De profielen zijn op pragmatische werkwijze tot stand gekomen op basis van de internetpagina’s van de onderzoeksgroepen. De betroffen personen/groepen zijn niet gecontacteerd en zij hebben daarom geen goedkeuring kunnen geven aan de inhoud van de profielen. Het document is een bijlage bij dit Masterplan en dient als aanzet voor het overzicht van maintenance gerelateerd onderzoek en onderwijs binnen de Nederlandse universiteiten en hogescholen. De gepresenteerde experts en expertisegroepen zijn onder andere actief op meer dan één themagebied.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 72 -
- 72 -
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 73 -
- 73 -
Annex E: Spelregels Onderstaande spelregels zijn concept, doch gebaseerd op gangbare afspraken binnen lopende projecten in het kader van WCMC, MCC, MEC en PO WCM. Lidmaatschap WCM 22
WCM kent vier soorten deelnemers :
»
Leden - leden committeren zich voor een relatief kleine bijdrage in uren en contanten ten behoeve van de uitvoering van innovatieve projecten en een bijdrage aan netwerk activiteiten van WCM.
»
Participanten - participanten committeren zich voor een relatief grote bijdrage in uren ten behoeve van de uitvoering van innovatieve projecten. Participanten zijn automatisch ook bedrijfslid van WCM.
»
Sponsoren - sponsoren committeren zich voor een relatief grote bijdrage in contanten. Sponsoren zijn automatisch ook bedrijfslid van WCM.
»
Partners – partners zijn brancheorganisaties die WCM ondersteunen en de achterban adviseren deel te nemen aan WCM. Hoofdpartners (NVDO en Profion) zijn tevens betrokken bij de uitvoering van WCM activiteiten.
De contributie wordt jaarlijks vooraf betaald. Het Bestuur behoudt zich het recht voor in voorkomende gevallen het WCM lidmaatschap te weigeren of deelnemers te royeren in het belang van het WCM programma. Commerciële belangen WCM is gericht op kennisontwikkeling en toepassing. Het netwerk is een ontmoetingsplaats waaruit mogelijk commerciële activiteiten voort kunnen komen. Het is echter uitdrukkelijk niet de bedoeling dat commerciële activiteiten WCM gaan domineren. Er kan op WCM bijeenkomsten echter wel ruimte worden gegeven voor netwerken, bedrijfsstands e.d. waar organisaties zich aan de community leden kunnen presenteren. Projecten Er kunnen drie typen projecten worden onderscheiden binnen WCM:
»
Innovatie platform - projectactiviteiten gericht op nieuwe, innovatieve kennisontwikkeling op het gebied van Maintenance, Repair & Overhaul. Zie voor de innovatie agenda annex C;
»
Applicatie- en kennisplatform - projectactiviteiten gericht op kennisdeling en -toepassing. Zowel gericht op de resultaten uit innovatieprojecten als het verspreiden en toepassen van best practices binnen de community.
»
Commercieel platform - projectactiviteiten gericht op het vermarkten van kennis en kunde, zowel voor toepassing binnen het eigen bedrijf (verlagen van de LCC) als voor vermarkten naar derden (business development).
22
Alle leden hebben een breed gedefinieerd ‘haalrecht’ en ‘brengplicht’.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 74 -
- 74 -
Projecten kunnen zowel top-down geïnitieerd worden vanuit b.v. de innovatieagenda, waarna het WCM Bureau deelnemers hiervoor zal werven, als bottom-up worden aangedragen door individuele bedrijven en kennisinstellingen dan wel combinaties hiervan. Projecten dienen te voldoen aan voorop gestelde criteria, die door het WCM Bestuur worden vastgesteld. Voor kleine projecten wordt een verkorte goedkeuringsprocedure ontwikkeld. Projecten kunnen op elk moment aangedragen worden, maar zullen getoetst worden op de kwartaalvergaderingen door het Bestuur. Per project wordt een aparte overeenkomst opgesteld, die aanvullend is op de spelregels zoals beschreven in dit hoofdstuk. Projecten rapporteren op kwartaalbasis aan het WCM Bureau, zowel over het budget als over de inhoudelijke voortgang. WCM ontplooit business development activiteiten om (i) nieuwe projecten te ontwikkelen, (ii) nieuwe business voor het WCM cluster te acquireren en (iii) nieuwe leden te werven. Doelstelling is dat na 5 jaar 50% van de projecten ongesubsidieerd uitgevoerd kunnen worden. Het Bestuur toetst jaarlijks de voortgang van deze doelstelling. Verdeling van de middelen Om ruimte te laten voor initiatieven uit het bedrijfsleven wordt een gedeelte van de middelen verdeeld volgens van tevoren top-down opgestelde lijnen van een projectenprogramma, maar blijft een deel beschikbaar voor projecten die bottom-up worden aangedragen (een verdeling zou respectievelijk 80%-20% kunnen zijn). Zo blijft er ruimte voor innovatieve ideeën die niet van tevoren in de programma’s waren te voorzien. Jaarlijks wordt door het Bestuur vastgesteld hoe de verdeling van het WCM budget over de pijlers kennis-kundekassa zal zijn. Intellectual Property (IP) Zoals eerder aangegeven draait het bij WCM primair om projecten waarbij kennis wordt ontwikkeld, gedeeld, toegepast en/of wordt geëxploiteerd. Hier passen spelregels bij die enerzijds de open en transparante opzet van WCM waarborgen en anderzijds de samenhang, consistentie en overall strategie bewaken. De diversiteit (cross sectoraal) en de omvang van de WCM community zorgt ervoor dat er over een breed spectrum informatie kan worden verzameld en gedeeld. Als enkelvoudige/individuele bedrijven is dit niet/minder mogelijk. In algemene zin wordt de stichting WCM geen eigenaar van enig Intellectual Property uit innovatieve projecten. Kennis die in een project wordt ontwikkeld, wordt op drie niveau’s gedeeld:
»
Eigenaar IP - Binnen de projecten valt IP toe aan degenen die het ontwikkeld hebben;
»
Deelnemers project - Ontwikkelde kennis wordt, met de beperking van IP exploitatie, alleen gedeeld met de deelnemers aan het project;
»
Leden WCM - De project resultaten en ervaringen worden, met inachtname van vertrouwelijkheid en IP rechten, gepubliceerd en gepresenteerd aan de WCM Community;
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 75 -
- 75 -
Inbreng Deelnemers in projecten leveren een bijdrage die een combinatie is van kennis, tijd en/of geld. Voor de inbreng in uren wordt op voorhand een uurtarief bepaald. De inbreng in de projecten staat in verhouding tot de grootte van de rol en de inzet in projecten die een partij in een project heeft. Met uitzondering van WCM partners, zal geen partij uitsluitend een bijdrage in natura kunnen doen. Kenniseigendom In algemene zin wordt de stichting WCM geen eigenaar van enig Intellectual Property uit innovatieve projecten. IP die in een project wordt ontwikkeld, hoeft niet te worden gedeeld met andere partijen in het WCM netwerk die niet in dat project participeren. Binnen de projecten valt IP toe aan degenen die het ontwikkeld hebben. Dit is dus een vrij restrictief IP beleid, zij het dat iedereen die IP bezit dit geheel vrij mag gebruiken (dus ook zonder overleg in licentie geven aan een derde). Individuele uitvinding Een uitvinding die leidt tot IPR en die binnen een project is gedaan door één enkele partij is eigendom van die partij. Gezamenlijke uitvinding Een gezamenlijke uitvinding wordt gezamenlijk eigendom van de partijen die de uitvinding hebben gedaan. Het IP dat daardoor ontstaat is door elke partij geheel vrij om te gebruiken. Het mag ook door deze partij aan derden in licentie worden gegeven. Als er een gezamenlijke uitvinding is gedaan, stellen de partijen elkaar daarvan op de hoogte en wordt bepaald hoe men het IP gaat aanvragen. Wil een partij geen IP aanvragen dan mag de andere uitvinder dat doen. De eerste heeft dan wel recht op een gratis licentie op de IP, maar mag deze niet aan derden in licentie geven. Eén partner beheert het IP. Alle partners betalen mee aan de kosten hiervan. Doen ze dat niet dan vervalt hun recht op het IP. Zij krijgen dan wel een gratis licentie, maar niet het recht op het verlenen van sublicenties. Elke eigenaar van het IP kan een schending van het IP aanvechten, als de andere eigenaar akkoord gaat. De kosten hiervan worden gedeeld.
Foreground en background IPR
23
Foreground en background IPR dat nodig is voor een bepaald onderzoeksproject, wordt gratis gelicenseerd aan de partners. Voor diensten en producten die voortvloeien uit de resultaten van een onderzoeksproject, wordt het foreground IPR gratis aan de partners gelicenseerd. Voor background IPR dat nodig is voor deze producten en diensten moet een licentiefee betaald worden aan de eigenaar.
23
Background IPR is IPR die al eigendom is van een partner voordat de samenwerking begint. Foreground IPR is IPR dat ontstaat tijdens de samenwerking.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 76 -
- 76 -
Non-disclosure en exclusiviteit De samenwerkende partners delen alle informatie die nodig is om een bepaald project te volbrengen. Deze informatie zal door de ontvangende partijen niet worden door gegeven aan anderen. Na contractbeëindiging geldt nog een geheimhoudingsplicht van drie jaar. De non-disclosure wordt opgeheven door de gebruikelijke omstandigheden: de informatie wordt op een andere manier publiek, de informatie was al niet geheim, de rechter eist openbaarmaking. De samenwerking is niet exclusief. Iedere partij heeft het recht een soortgelijke samenwerking aan te gaan met een derde. WCM sluit op voorhand geen partijen uit die belangstelling hebben om in een project te participeren. Wanneer een partij informatie ter beschikking stelt aan een andere partij, is de eerste partij niet aansprakelijk voor enige schade die de ontvangende partij oploopt als gevolg van het gebruik van die kennis. Conflictoplossingprocedures Escalatieprocedure - Conflicten in een project worden voorgelegd aan het Bestuur ter oplossing. Als ook daar geen oplossing wordt gevonden zal via een Nederlandse rechter tot een bindend besluit worden gekomen.
Belangenconflicten - Vertegenwoordigers van organisaties oordelen niet over projectvoorstellen van hun concurrenten of over die van hun eigen organisatie. Indien dit ertoe leidt dat het Bestuur geen oordeel kan geven over een bepaald project, zal de Adviesraad het oordeel geven. Sancties - Participanten en projecten wier gedrag niet strookt met algemeen geldende normen en waarden of met de hierboven gemaakte afspraken, kunnen door het Bestuur uit een project verwijderd worden. Zij krijgen wel eerst een maand de tijd om hun gedrag te veranderen. In geval van verwijdering, ontvangen zij hun investeringen niet terug, vervalt hun eventuele eigendom van (sublicenties van) Foreground IPR en stoppen zij onmiddellijk met gebruik maken van alle kennis en informatie die vallen onder de non-disclosure en de IP afspraken. Bij surséance of faillissement van een partner mogen de andere partners de samenwerking voortzetten. Exit en entry Nieuwe partners kunnen toetreden tot een bepaald project wanneer de bestaande partners het daar unaniem over eens zijn. Op projectbasis worden afspraken gemaakt over het uittreden van partners.
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 77 -
- 77 -
Alle WCM gerelateerde initiatieven worden gesteund door:
De ontwikkeling van dit WCM Masterplan is gefinancierd door:
Masterplan World Class Maintenance 3 december 2009 - 78 -
- 78 -