We zijn dit schoo ljaar be-
U
MAART 2014
DEZE MAAND IN HET OUDERBULLETIN
Verslag Week van de Liefde
Schaatsen in Kralingen
Scholencompetitie Voetbal en Basketbal
Apartheid: Nederlands, Afrikaans of Latijn? Eindexamen Grieks 2015
6 mrt Talentenjacht
DENK NOG EVEN AAN
7 mrt “Boekenbal” 11 mrt Open inschrijfavond 12 mrt
Interscholaire H4/5 en V4/5/6
DE
12 en 14 mrt inschrijfdagen
TELEFOONVRIJE
17 t/m 21 mrt Schoolexamens III
ZONES
23 t/m 28 mrt Engelandreis H4/V4
IN DE SCHOOL !
21 mrt Wereldpoëziedag
OUDERBULLETIN SINT-MONTFORT
Pagina 2
Week van de Liefde. In de week van 10 t/m 14 februari hebben er verschillende activiteiten plaatsgevonden binnen en buiten de school. Er waren workshops van de Rotterdamse Methode voor klas 1 en Danny’s Parade voor de klassen 2 tot en met 4. In deze workshops stonden thema’s als seksuele diversiteit, vooroordelen en problemen centraal. Er werd binnen deze workshops in een vertrouwde klassenomgeving gesproken over de onderwerpen, een documentaire gekeken of een quiz gemaakt. De workshopleiders hebben er voor gezorgd dat het niveau van de workshop aansloot bij het niveau van de klas. De klassen m2a en m2b hebben op dinsdag voorlichting gekregen over de Voedselbank en naar aanleiding hiervan hebben ze ook diverse voedselpakketten gemaakt. Deze zijn de leerlingen op donderdag persoonlijk naar de Voedselbank gaan brengen. Hier hebben de leerlingen ook een rondleiding gekregen. In de week van de Liefde zorgen we goed voor elkaar. Op donderdag kwam er ook een speciale editie van de Vaert uit. Naast “gewone artikelen” stond deze uitgave vol met weetjes, puzzels en natuurlijk gedichten over de Liefde. Op vrijdag zijn de brugklassen naar de JIP-bus geweest, deze staat naast de school. In de bus kregen ze kennisvragen over verschillende thema’s zoals Puberteit, Voorbehoedsmiddelen, Je lijf, Weerbaarheid, SOA’s en Homoseksualiteit. Naar aanleiding van de vragen kon er gediscussieerd worden over deze onderwerpen. Tijdens deze week (en in de week na de vakantie) zijn we ook met de leerlingen gaan schaatsen, gewoon omdat het leuk en sportief is! Hieronder vindt u een aantal foto’s uit deze activiteitenweek. mw. A. Vos
OUDERBULLETIN SINT-MONTFORT
Pagina 3
Pagina 4
OUDERBULLETIN SINT-MONTFORT
SCHAATSEN IN KRALINGEN Maandag 24 februari naar de schaatsbaan in Kralingen. Er bleken zoveel enthousiastelingen te zijn dat er extra vervoer ingezet moest worden. Nadat iedereen er was en de goede maat schaatsen aan de voeten waren aangepast, kon de schaatspret beginnen. Het niveau was van verbazend goed tot leuk beginnend en zo was iedereen oerhollands bezig. Iedereen was verbaasd toen werd omgeroepen om de schaatsen weer in te leveren en met je mentor naar de bus te gaan. Time flies when your having fun volgens een oudhollands gezegde. To go short.....kortom, het was een zeer geslaagde activiteit! Frank de Man docent Lichamelijke Opvoeding
OUDERBULLETIN SINT-MONTFORT
Pagina 5
SCHOLENCOMPETITIE De Scholencompetitie Zuid op donderdag 27 februari in Sporthal de Asterlo omvatte een zaalvoetbal- en basketbaltoernooi. 's Morgens drie teams voor zaalvoetbal en 's middags één team voor basketbal. Het dameszaalvoetbalteam heeft sportief gespeeld en zijn 2e in hun poule geworden. Ze hadden helaas net te weinig wedstrijdpunten om als beste nr.2 door te gaan naar de finaleronde. Wel zijn ze sportief de jongens van Montfort blijven aanmoedigen. Het herenteam Montfort 2 is ook verdienstelijk 2e geworden in hun poule. Ook zij hadden net te weinig wedstrijdpunten om als beste nr.2 door te gaan naar de finaleronde. Doordat een team uit hun poule zich terugtrok hebben ze een wedstrijd mogen spelen tegen een team van de scheidsrechters en daar een verdienstelijk gelijkspel uitgesleept.
OUDERBULLETIN SINT-MONTFORT
Pagina 6
Het herenteam Montfort 1 wist met soms oogstrelend voetbal als winnaar uit hun poule te komen waardoor ze rechtstreeks waren geplaatst voor de finaleronde. Helaas verloren ze de halve finale nipt met 1-0 waardoor ze de troostfinale moesten spelen. Uiteindelijk hebben ze de 3e plaats uit het vuur gesleept na het nemen van strafschoppen en zodoende een mooie beker in ontvangst mochten nemen. Bij het basketbaltoernooi hadden we maar één herenteam om in de strijd te gooien. Na een wat moeizaam begin en afwijkende spelregels hebben ze toch aardig gebasketbald . Met resultaat een 3e plaats in hun poule. You can't win them all....... maar zoals een mooie olympische gedachte al zegt:... meedoen is belangrijker dan winnen!! Frank de Man docent LO
OUDERBULLETIN SINT-MONTFORT
Pagina 7
“APARTHEID”... NEDERLANDS, AFRIKAANS OF LATIJN ? Bij geschiedenis (en logischerwijze bij Klassieke Talen) wordt nogal eens gesproken over de Grieks-Romeinse vormentaal en de enorme invloed die de Grieks-Romeinse cultuur heeft gehad op West-Europa: de alom bekende Dorische, Ionische en Korintische zuilen die in ontzettend veel gebouwen zijn terug te vinden, onze regeringsvorm, de democratie (dèmos en kratos … volks—macht) en natuurlijk de taal. De hele dag gebruiken we woorden die terug te voeren zijn tot de Griekse en/of Latijnse taal. Hieronder zomaar een paar voorbeelden (en probeer de oorspronkelijke Griekse of Latijnse woorden maar eens te ontdekken): Uit het Grieks: acrobaat, atheïst, automaat, biologie, cosmetica, diploma, drama, egoïst, helikopter, kritiek, logisch, mentor, museum, microscoop, narcose, orthodontist, politiek, psychologie. En zo kunnen we nog wel even doorgaan!
En vanuit het Latijn: aquarium, absent, actie, advies, arresteren, commando, cultuur, data, computer, helaas, historie, kasteel, regeren, repetitie, situatie, en zelfs het woord zot! Ook een woord waarvan Nederlanders lang hebben gedacht dat zij het de wereld hebben “geschonken”, namelijk APARTHEID, komt uiteindelijk uit het Latijn: apart [afgescheiden] {a(d)part [afzonderlijk]1498 < frans apart < à part < latijn ad partem, van ad [naar, met betrekking tot] + partem, 4e nv. van pars [deel, gedeelte, kant]. “Apartheid is een Nederlands woord”, zei premier Mark Rutte nog vlak na het overlijden van Nelson Mandela, december 2013. Maar het woord apartheid in te betekenis van segregatie of rassenscheiding is niét ontstaan in Nederland, maar in Zuid-Afrika.
OUDERBULLETIN SINT-MONTFORT
Pagina 8
Apartheid had in het Nederlands aanvankelijk de betekenis ‘het heel bijzondere, het buitenissig mooie’ [1931, Woordenboek der Nederlandse Taal]. In Zuid-Afrika kreeg dit woord, dat aldaar de betekenis had “die toestand van afgeskeie of afgezonderd te wees”, vanaf de jaren 1920 met de ontwikkeling van het denken over rassensegregatie, de betekenis ‘afscheiding op grond van ras’. Na de invoering van de apartheid als politiek in Zuid-Afrika (1948), ontwikkelde het woord zich tot een internationaal woord, en verscheen het in 1956 voor het eerst in de betekenis ‘segregatie op grond van ras’ in een Nederlands woordenboek (Koenen). De negatieve betekenis van dit Afrikaanse leenwoord verdrong dus de oorspronkelijke Nederlandse betekenis, van het “buitenissig mooie”. En daarmee is apartheid in zijn specifieke betekenis van “rassenscheiding” een Afrikaans woord. Dat het Afrikaans sterk is beïnvloed door het Nederlands is duidelijk: in de 18e eeuw is de taal ontstaan onder invloed van Nederlandse Indiëvaarders en kolonisten, maar nadat de Engelsen in 1795 de macht in de Kaapkolonie overnamen ontwikkelde het Afrikaans onafhankelijk van de Nederlandse taal. Blijft het leuk om te zien hoe dicht het Afrikaans bij het Nederlands is blijven liggen (of juist niet) … hysbak (lift), grondboontjieboter (pindakaas), kramdrukker (nietmachine), peuselhappie (snack), lugwaardin (stewardess), strokiesverhaal (stripverhaal), persoonlike identifikasienommer (pincode), pikkewyn (pinguïn) … Maar hoe dan ook … apartheid: Nederlands of Afrikaans, neen eigenlijk gewoon (weer) Latijn! pikkewyn
Ardy Biemans docent geschiedens (bronnen: grieksegids.nl/ethymologiebank.nl/wikipedia/quest braintainment)
OUDERBULLETIN SINT-MONTFORT
Pagina 9
EINDEXAMEN GRIEKS IN 2015 De vakken Grieks en Latijn nemen een bijzondere positie in op school. Elk jaar is er een ander eindexamenonderwerp. Voor het vak Latijn verdiepen de leerlingen van klas 6 zich dit jaar in teksten van de dichter Ovidius; voor Grieks worden teksten van de filosoof Plato gelezen. Inmiddels is bekend welke onderwerpen er voor het komende schooljaar (CE 2015) op het programma staan.
Latijn: brieven van Cicero en Plinius. Grieks: de Ilias van Homerus. In deze NP zal ik kort iets over het Griekse onderwerp van komend schooljaar vertellen. De Ilias en de Odyssee, daar hebt u ongetwijfeld al eens van gehoord. Het zijn de beroemde epen (een epos, twee epen) van de Griekse dichter ….eh… Homerus (??) die geboren werd in … eh ? waar eigenlijk? !? En wanneer? (….) Daar hebben we direct een groot wetenschappelijk dingetje te pakken, de zogenaamde “Homerische kwestie”. Heeft Homerus überhaupt bestaan en zo ja, heeft hij inderdaad deze twee literaire hoogstandjes gecomponeerd? Het definitieve antwoord op deze vraag is nooit gegeven, maar voor zover er (ooit) enige consensus bestaat onder classici luidt het antwoord “We weten het niet. Maar we dénken dat deze twee verhalen na eeuwen van doorvertellen in de 8ste eeuw voor Chr. op schrift zijn gesteld, misschien wel door een dichter met de naam Homerus. “ We weten dus helemaal niets zeker over Homerus. Niet wanneer hij leefde, niet waar hij werd geboren. Maar zo – zie het plaatje- wordt Homerus wel altijd afgebeeld. Een oude man met een baard (want: een eerbiedwaardige Griek!) met warrig, wat te lang haar (want: een dichter!) en een glazige blik in de ogen (want: Homerus schijnt blind geweest te zijn…). Dat van die blindheid is een wel héél succesvol voorbeeld van een terloopse opmerking die bij gebrek aan betere informatie voor Honderd Procent Waar wordt aangenomen. Volgens iedereen was Homerus namelijk blind, want ergens valt te lezen: “Hij sloot zijn ogen wanneer hij vertelde…”
OUDERBULLETIN SINT-MONTFORT Rembrandt van Rijn, Homerus
Pagina 10
Enfin, Homerus dus. Of hij geleefd heeft of niet, of hij de tekst van de Ilias en de Odyssee aan het papyrus heeft toevertrouwd, het maakt niet uit. Het zijn zonder enige twijfel meesterwerken. In de literatuurwetenschap worden de Ilias en de Odyssee gezien als het beginpunt van de West-Europese literatuur, en direct ook als het hoogtepunt. De invloed van Homerus op de literatuur en de kunst is niet te overschatten. De Ilias bestaat uit 24 ‘boeken’ (een soort hoofdstukken) van elk 800 verzen. Deze verzen zijn niet op rijm gesteld, zoals wij een ‘vers’ kennen, maar het zijn versregels van gelijke lengte met een afwisseling van lange en korte lettergrepen. Deze structuur ligt vast, zo’n vers heet een ‘dactylische hexameter’. Ze zijn bedoeld om naar te luisteren, niet zozeer om zelf te lezen. Daarom gebruikt de dichter ook veel vaste formuleringen. Zo wordt de Griekse held Achilles altijd ‘de snelvoetige Achilles’ genoemd. De Trojaanse prins Hector is “de helmboswuivende Hector”. De luisteraar weet dan: o ja, die.
In de examenbundel voor 2015 is natuurlijk slechts een selectie van teksten uit de Ilias opgenomen. Thema is ‘De Ellende van de Oorlog’. Nou, daarvoor hoeven we niet naar beelden uit Syrië of Oekraïne te kijken op televisie, de oude Grieken en Trojanen konden er ook wat van. De Ilias geeft een beeldende beschrijving van de gevechtshandelingen. Kelen worden doorboord met pijlen, lansen rijten armen en benen open en het bloed spuit in fonteinen alle kanten op zo nu en dan. Zwetende soldaten die met moeite hun zware bronzen schild torsen, de hitte van de zon,
Pagina 11
OUDERBULLETIN SINT-MONTFORT
Toch zit de Ilias ook vol met prachtige passages niet gedateerd zijn, zélfs na de minimaal 2800 jaren die sinds het opschrijven van de Ilias verstreken zijn. Hiernaast ziet u een beroemde scène uit de Ilias, namelijk het afscheid van Hector en zijn vrouw Andromache. De dame die op zijn schouder uithuilt is de echtgenote. Hun zoontje, de kleine prins Astyanax, wordt vastgehouden door de nanny (natuurlijk). Ondanks het feit dat Andromache hete tranen plengt op Hectors mooie wapenrusting blijft hij onvermurwbaar. Er moet gestreden worden voor het vaderland, daarvoor moet ook het persoonlijke geluk wijken, helaas. De baby krijgt nog een laatste knuffel van papa en schrikt zo van de pluimen op de helm, dat hij begint te huilen. Moeder en vader glimlachen dan vertederd. Papa Hector zet zijn helm even af en kust zijn zoontje. Voor de laatste maal… Cecile Gieden docent Klassieke Talen
Zelfs de ziener Kalchas leeft nog!
COLOFON Sint-Montfortcollege Montessoriweg 55 3083 AN Rotterdam 010—485 52 77
Het Ouderbulletin is een maandelijkse uitgave van het Sint-Montfortcollege REDACTIE Ardy Biemans Cecile Gieben Reino de Groot
www.sintmontfort.nl www.gymnasiumsintmontfort.nl
Judith Zoetelief
© maart 2014
