MILIEUZORGDOELEN
GIMNET
LEDEN
In maart 2008 heeft het landelijk GIMnetwerk een workshop over milieuzorgdoelen georganiseerd. In dit kader hebben diverse overheden hun milieuzorgdoelen ingeleverd. In dit document zijn deze doelen verzameld ter inspiratie om milieuzorgdoelen te formuleren.
1
1
MILIEUZORGDOELEN
1.1
GEMEENTE MONTFERLAND
(MRT
2008)
Doel interne milieuzorg: • Actief ambitieniveau menukaart milieuzorg; Voldoen aan wettelijke verplichtingen en ons actief bezig houden met de zorg voor het milieu. [PvA interne milieuzorg en Nulmeting interne milieuzorg gemeentehuizen] Milieudoelstellingen interne milieuzorg • Afval optimaal scheiden • Hoeveelheid papier met 5% verminderen • Het papierafval met 5% verminderen • Verminderen onnodig branden verlichting • Energie besparen op verwarming [Stappenplan interne milieuzorg gemeentehuizen] Klimaatdoelstellingen gemeentelijke gebouwen • Toepassen van een met 4-8 % verscherpte EPC • Doorvoeren van energiemaatregelen met een terugverdientijd van < 10 jaar • Toepassen dubo-convenanten Regio Achterhoek en KAN regio • Toepassen van alle vaste en kostenneutrale maatregelen en 30% van de variabele maatregelen van het Nationaal Pakket Duurzame Utiliteitsbouw Nieuwbouw [Plan van aanpak klimaat- en duurzaam bouwen beleid gemeente Montferland] Milieudoelstelling (Duurzaam Inkopen) • De gemeente wil een voorbeeldfunctie vervullen bij het maatschappelijk verantwoord inkopen. In programma's van eisen en bestekken worden eisen op het gebied van milieu, duurzaamheid en arbeidsomstandigheden zoveel mogelijk betrokken. [Inkoopbeleid gemeente Montferland] 1.2
GEMEENTE SOEST
De systematiek van het milieumanagementsysteem wordt om de 2 jaar extern getoetst. • Milieudoelstellingen en de afspraken die betrekking hebben op afdelingen en de voortgang daarvan zijn in de afdelingsplannen vastgelegd en worden jaarlijks gerapporteerd. • Milieuprestatiedoelen in nieuwe contracten met derden vastleggen. Stand van zaken milieuprestatiedoelen voor bestaande contracten inventariseren in 2007. • Energiezorg voor alle gemeentelijke gebouwen en installaties blijvend beheersen en waar mogelijk verbeteren • In 2008 een plan presenteren voor de haalbaarheid van duurzame energieopwekking bij eigen gebouwen en installaties • Terugdringen van de CO2 en roet uitstoot door de bestaande voertuigen in 2007 te voorzien van een roetfilter (subsidie mogelijkheid via VROM). • In 2008 is een voertuigbeheersplan opgesteld waarin ondermeer de (landelijke) milieu- en energie doelstellingen zijn vastgelegd. • In 2007 heroverwegen gescheiden inzameling afvalstoffen gemeentehuis. [Milieubeleidsverklaring 2007-2012] •
2
1.3
NUTH
In het vastgestelde klimaatbeleidsplan is het ambitieniveau vastgelegd op het ‘actieve niveau’. Voorlopende en innovatieve ambities zijn te hoog gegrepen en ontberen het benodigde ambtelijke draagvlak. • In het klimaatbeleidsplan is een apart hoofdstuk gewijd aan de gemeentelijke gebouwen. Binnen GIM wordt gestreefd naar optimalisatie van de aandachtsgebieden energie (binnenklimaat), afval, inkoop en voorlichting. [aanvulling milieuprogramma 2008, klimaatbeleidsplan] •
1.4 • • • •
1.5 •
1.6
WADDINXVEEN Verduurzamen van de inkoop en aanbesteding en het verduurzamen van het 'werk buiten'. Minder concreet doel is duurzaamheid tussen de oren krijgen. Concreet doel is het energiezuiniger maken van de openbare verlichting. Concreet doel nummer twee is het overwegen van de aanschaf van CNGvoertuigen voor de gemeentelijke vloot. HAARLEM Doelstelling is om per 2015 een klimaatneutrale bedrijfsvoering te hebben. Het mooie hieraan is, is dat deze aangenomen motie een perfecte kapstok biedt om al je duurzame bedrijfsvoeringplannen aan te hangen. [raadsbesluit] MILIEUADVIESDIENST (FRIESLAND)
• Duurzaam inkopen (nu 38%, >60%? in 2010), • E-besparing (5% in 2010, probleem huurpand), • maandacties, • gebruik Milieubarometer van Stimular als monitoringtool, • deelname aan milieubarometerbenchmark SN (gemeenten/kantoren), • maximale extra kosten duurzaamheid (max. 10%), • organisatie (duurzaamheid integraal in taken opnemen), • capaciteit en middelen zorgsysteem e.d. vastgelegd. [Beleidsverklaring Milieuzorg in voorbereiding (voorstel aan directie)] 1.7
NIEUWEGEIN
Wij hebben voor drie locaties ieder jaar een milieuprogramma, met daarin doelstellingen voor één jaar. Dit volgt uit ons milieuzorgsysteem. Als voorbeeld de brandweer: • Het doel van het milieuzorgprogramma 2008 is de bedrijfsvoering van de brandweer het komende jaar milieuvriendelijker te maken. Door uitvoering van de maatregelen zal de milieudruk verminderen. • Bijbehorende activiteiten 2008: o Arbo- en milieuzorgsysteem opstellen voor district o Energieverbruik monitoren met nieuwe energiebeheersysteem o Papierverbruik bijhouden en terugdringen o Asbest klimtraject We hebben de intentieverklaring duurzaam inkopen getekend in 2003. Daarmee hebben we ons doel op 50% duurzaam inkopen in 2010 gelegd.
3
1.8
MAASSSLUIS
Algemeen: • De milieubarometer wordt jaarlijks ingevuld. De doelstelling is om in 2011 een daling van 10 % in de milieubarometer te hebben gerealiseerd ten opzichte van 2007. Hierbij gaat het om feitelijke maatregelen en niet om daling door compensatie of groene stroom. • Het gemeentelijk milieuzorgsysteem wordt in stand gehouden: In 2012 werkt de organisatie van de gemeente Maassluis klimaatneutraal. Er wordt hierbij zoveel mogelijk ingezet op fysieke maatregelen, de resterende uitstoot kan worden gecompenseerd door middel van investeringen in duurzame energie of bosaanplant. Energiebesparing in gemeentelijke gebouwen: • Bij nieuwbouw en renovatie wordt een EPC gehanteerd, die 10% verscherpt is ten opzichte van de wettelijke eis (huidige normen zijn: (kantoren EPC < 1,4 sportaccommodaties EPC < 1,6 en scholen EPC < 1,3) • Energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van 10 jaar worden standaard meegenomen bij renovatie en nieuwbouw. • Bij alle renovatie en nieuwbouw onderzoeken wij de mogelijkheden voor het gebruik van duurzame energiebronnen. • Maandelijks wordt het energiegebruik van gebouwen gemonitord; • Voor 1 januari 2009 zal een voor publiek zichtbaar energiecertificaat worden opgehangen in het stadhuis. • Indien het energielabel lager ligt dan het B-niveau zal een plan van aanpak worden opgesteld om uiterlijk in 2012 het B-niveau te bereiken. • Er wordt 100% groene stroom ingekocht voor de gemeentelijke gebouwen en aansluitingen (waaronder riolering en openbare verlichting). Duurzaam inkopen: • Uiterlijk in 2009 is een monitoringsysteem opgezet om duurzaam inkopen in de organisatie te kunnen meten. • Minimaal 50% van de inkopen geschiedt in 2010 volgens de duurzaam inkopenrichtlijn (doelstelling conform landelijke doelstelling). • Er wordt alleen tropisch hardhout indien dit is voorzien van het FSC-keurmerk. • Van leveranciers wordt gevraagd om gebruik te maken van voertuigen die minimaal voldoen aan euro 3 (t/m 2009), daarna minimaal euro 45. Dit geldt voor uitvoerders van bouwprojecten en grote renovatie of onderhoudswerkzaamheden, zoals onderhoud stadhuis en civiele werken. Papier: • Daling van 10% van papierverbruik ten opzichte van 2007. Vervoer: • Alle nieuwe gemeentelijke voertuigen beschikken in 2011 over minimaal een euro 4- motor (streven naar Euro 56) (zie 5.2.2) • Oude voertuigen die nog minimaal 5 jaar blijven rijden worden voor 2010 voorzien van een roetfilter. • Medewerkers van de buitendienst volgen in de periode 2008 – 2010 cursussen over het Nieuwe Rijden. Daarbij wordt aangesloten bij regionale initiatieven. [Milieubeleidsplan 2008-2011] Terug te vinden op www.gimnet.nl.
4
1.9
MILIEUDIENST WEST-HOLLAND
Opzet en invoering van een certificeerbaar systeem van bedrijfsinterne milieuzorg; • Naleving van de regels en voorschriften op milieugebied, die voortvloeien uit de Wet milieubeheer en/of het intern milieuzorgsysteem; • Substantiële vermindering van het energie- en watergebruik door het invoeren van een energieregistratiesysteem. Alle maatregelen met een terugverdientijd van 10 jaar of minder komen voor uitvoering in aanmerking; • Bij nieuwe huisvesting of renovatie van de bestaande huisvesting wordt voldaan aan de richtlijnen volgens het Regionaal DuBo ‘plus’ pakket; • Bij de aanschaf van alle producten geldt: milieuschadelijke producten worden zoveel mogelijk vervangen door milieuvriendelijke alternatieven met EKO- , Milieukeur of Max Havelaar keurmerk; • Het ontstaan van afval wordt zoveel mogelijk voorkomen door middel van preventie, het gebruik van duurzame producten en het hergebruik van producten; • Reductie van verkeersbewegingen Milieudienst West-Holland door opstelling van een bedrijfsvervoerplan; • Medewerkers proberen bij uitvoering van hun taken schade aan het milieu te voorkomen en het goede voorbeeld te geven; • Een jaarlijkse rapportage waarbij elke afdeling haar eigen specifieke informatie aanlevert. [Verklaring Bedrijfsinterne Milieuzorg, 2004, geldig tot 2009] •
1.10
PROVINCIE NOORD-BRABANT
Landelijke doelstelling in 2010 voor minimaal 50% duurzaam in te kopen. Vanaf 2012 zijn in alle milieurelevante contracten milieuaspecten opgenomen. Vanaf 31-12-2004 bestaat minimaal 50% van de catering uit biologische producten. • Vanaf 2005 is de verspilling van broodjes/eten bij lunches minimaal (< 1 broodje per persoon). • Vanaf 2008 voldoet al het standaard kantoormateriaal aan de eisen van het Milieukeurlogo. • In 2008 wordt - na succesvolle invoering van een nieuwe manier van afvalverwijdering - bezien welke preventieve maatregelen genomen kunnen worden om papier te sparen. • Vanaf 2009 is de afvalscheiding optimaal (99%). • Vanaf 2000 wordt een minimale hoeveelheid aan minst milieubelastende schoonmaakmiddelen gebruikt. • Vanaf 2010 is het energieverbruik van het provinciehuis gelijk gebleven of met 5 % afgenomen ten opzichte van 2004. • Vanaf 2007 wordt bij de aanbesteding van huurauto’s en lease auto's voor autoafhankelijke functies gelet op milieuvriendelijke auto's cq brandstof. • Continuering en handhaving van het huidige vervoerplan. [meerjarenplan 2008-2012] • • •
5
1.11
PROVINCIE DRENTHE
Het opzetten van een milieumanagementsysteem op ‘voorlopend’-niveau op basis van de menukaart milieumanagement van SenterNovem; • Het verminderen van het gemiddeld energieverbruik per medewerker met 2 % per jaar door middel van gedragsveranderingen bij de medewerkers; • Het verminderen van papierverbruik met 10%; • Het verminderen van restafval met 5%; • Het verminderen van KCA met 2% ; • Voor minimaal 50% duurzaam inkopen. [aanpak milieumanagement?] •
1.12
VASTGOEDBEHEER DEFENSIE REGIO ZUID
Milieumanagementsysteem Verbeteren van het gebruik van de Stand van zaken afhandelingsmatrices opnemen als afhandelingsmatrices door MTO leden: PI (driemaandelijks) agendapunt van het MTO retour HROM 80%.
Omgevingsanalyse (wet en regelgeving) Het behalen van de gestelde Prestatie Indicator van 65% van de omgevingsvoorwaarden geretourneerd binnen 8 werkdagen. Toetsing werking Omgevingsanalyse en stimuleren toepassen OA Onderhoud en Verbeteren Omgevingsanalyse Onderhoud en Verbeteren Omgevingsanalyse
Maandelijks monitoren van de Prestatie Indicator Omgevingsanalyse
Toetsing toepassing Omgevingsanalyse bij de dienstkringen combineren met het geven van een voorlichting * Consequenties nieuwe wet en regelgeving BARIM opnemen in Omgevingsanalyse. Verbeterpunten en aanbevelingen die voortvloeien uit OA audit en voorlichtingsronden doorvoeren binnen de bedrijfsvoering
Bedrijfsvoering Verbetering aanleveren informatie tbv DAMIS door dienstkringen Opstellen afvalreductieplan op basis van format opgesteld door werkgroep afval. Bewaking overdrachtsprotocol
Inregelen van een vast aanspreekpunt per dienstkring voor structureel aanleveren van milieu-informatie HFM stelt in samenwerking met KAM en andere belang-hebbenden binnen de directie zuid een afvalreductieplan op. Beoordeling en Evaluatie overdrachtspercentage 2008 en kwartaalrapportage voortgang percentage overdrachtprotocol. 4 maal per jaar overleg tussen H-BCM en H-ID en H-LVD
Controle wettelijke criteria/eisen in aanbestedingsfase (certificaatcheck) Projectevaluaties: het evalueren van Controleren van de bedrijfsvoering van aannemers aantoonbaar milieu incidenten bij nieuwbouwprojecten maken door onderzoek op opmerkelijke milieu-incidenten o.a. op het gebied van afvalstoffen. Toepassen, gebruik van de standaardlijst DUBO maatregelen bij het Borging DUBO tijdens Planbaar opstellen van het bestek van een Planbaar Onderhoud project Onderhoud - Aanschaf van DUBO monitoringprogramma GPR 3.0 of soortgelijk voor betere monitoring toepassing DUBO in nieuwbouwprojecten; Betere monitoring op de toepassing van - Bijdrage leveren aan vaststelling van landelijk DUBO beleid bij Dubo maatregelen bij Nieuwbouw Nieuwbouw en Planbaar Onderhoud projecten en Planbaar Onderhoud. - Bijdrage leveren aan het (landelijk) vaststellen van taken bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de DUBO coördinator;
[milieu-uitvoeringsprogramma 2008]
6
1.13
ANONIEM
de bedrijfsvoering van de gemeente voldoet aan de geldende milieuregelgeving vanaf x beschikt de gemeente over een goed onderbouwd milieuzorgsysteem vanaf x wordt structureel aandacht besteed aan het waar mogelijk terugdringen van de milieubelasting die verbonden is aan de werkzaamheden en producten van de gemeentelijke organisatie • de gemeente maakt vanaf x+1 voor haar inwoners inzichtelijk wat de behaalde resultaten van de gemeentelijke interne milieuzorg zijn. [milieuplan 2004-2008] • De gemeente streeft naar een milieuvriendelijke uitvoering van het inkoopbeleid. Bij alle in te kopen of aan te besteden goederen, diensten en werken, wordt een afweging gemaakt ten aanzien van duurzaamheid. Bij duurzaam inkopen wordt het aspect duurzaamheid verwerkt in de selectie- en gunningcriteria. [....] De gemeente onderschrijft het voornemen om te komen tot 100% duurzaam inkopen in 2015 en zal de ontwikkelingen volgen en mee laten wegen in het kader van duurzaam inkopen. [Inkoopbeleid gemeente 2008] • • •
7
