nadia garnefski vivian kraaij maya schroevers
Leven met ongewenste kinderloosheid Boom Hulpboek amsterdam mmxiii
Kinderloosheid_Binnenwerk_96pp.indd 3
04-04-13 14:54
© 2013 N. Garnefski, V. Kraaij & M. J. Schroevers p / a Uitgeverij Boom, Amsterdam Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16 h t / m 16 m Auteurswet 1912 jo. besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 kb, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16 l, vijfde lid, Auteurswet 1912. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatie werken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting pro (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, Postbus 3060, 2130 kb Hoofddorp, www.cedar.nl / pro). No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher. Hoewel dit Boom Hulpboek met veel zorg is samengesteld, aanvaarden de schrijvers geen enkele aansprakelijkheid voor schade ontstaan door eventuele fouten en / of onvolkomenheden in dit boek.
Omslagontwerp & verzorging binnenwerk René van der Vooren, Amsterdam isbn 978 94 6105 494 4 | nur 770 Ontspanningsoefeningen die bij dit Boom Hulpboek horen, zijn te beluisteren via www.boomhulpboek.nl.
Kinderloosheid_Binnenwerk_96pp.indd 4
04-04-13 14:54
5
Inhoud
Voorwoord 7
1
Inleiding 11
2
Werkschema voor het zelfhulpprogramma 21
3
Lichamelijke ontspanning 27 Oefening 1 Ontspanningsoefening 29
4
Baas over je eigen gedachten 35 Oefening 2 Negatieve gedachten herkennen en veranderen 43 Oefening 3 Positieve gevoelens oproepen en negatieve gevoelens wegdrukken 56
5
Nieuwe doelen vinden 63 Oefening 4 Nieuwe doelen vinden en een actieplan maken 69 Oefening 5 Vertrouwen krijgen om je doelen te bereiken 75
6
Tot besluit 81
Kinderloosheid_Binnenwerk_96pp.indd 5
04-04-13 14:54
6 1 2 3
Bijlagen Invulschema ontspanningsoefeningen 87 Argumenten vóór en tegen de negatieve gedachte 88 Welk doel wil je bereiken? 90
Geraadpleegde literatuur 93 Over de auteurs 95
Kinderloosheid_Binnenwerk_96pp.indd 6
04-04-13 14:54
7
Voorwoord Dit zelfhulpboek is geschreven voor mensen die graag kinderen hadden willen krijgen, maar in plaats daarvan verder moeten leven met de weten schap dat ze kinderloos zullen blijven. Vaak is er een lange periode van onzekerheid aan voorafgegaan, soms met momenten van hoop en blijdschap, maar altijd eindigend in teleur stelling en verdriet. Deze ingrijpende periode kan spanningen veroorzaken in de relatie met partner, familieleden of vrienden. Grote beslissingen, zoals het zoeken naar ander werk of een verhuizing, worden bijvoorbeeld uitgesteld omdat de toekomst nog onzeker is. Ook problemen op het werk kunnen een gevolg zijn. Heel moeilijk is ook het moment waarop mensen te horen krijgen dat de kansen om ooit een eigen kind te krijgen tot (bijna) nul zijn gereduceerd. Of het moment dat iemand zelf de beslissing moet nemen om te stoppen met de behandeling, waarbij zij of hij weet dat zwangerschap vanaf dat moment uitgesloten is. Met bewondering kijken we naar de mensen die, ondanks hun teleur stelling en verdriet, heel erg hun best doen en gemotiveerd zijn om er wat van te maken. Maar soms is het moeilijk. Dat er dan sombere gedach ten en gevoelens kunnen zijn, is heel begrijpelijk. Soms is er naast verdriet ook boosheid of onzekerheid. Soms is er gewoonweg angst voor de toekomst. Het is dus niet verwonderlijk dat ongewenste kinderloosheid grote gevolgen kan hebben voor iemands gemoedstoestand. Toch komen men sen die dit meemaken niet zo snel in de geestelijke gezondheidszorg terecht. Veel mensen met emotionele problemen komen daardoor niet in contact met een hulpverlener die hen kan helpen om daarvanaf te komen. Als je erg veel last hebt van sombere gedachten en gevoelens, is het belangrijk om een bezoek te brengen aan je huisarts om te bespreken
Kinderloosheid_Binnenwerk_96pp.indd 7
04-04-13 14:54
8 of een verwijzing naar een gespecialiseerde hulpverlener een goed idee kan zijn. Dit zelfhulpboek is bedoeld voor mensen die ongewenst kinderloos zijn en die regelmatig tot vaak last hebben van sombere gevoelens en die daarmee zelf aan de slag willen gaan. De inhoud van het boek is ge baseerd op bestaande psychologische theorieën, resultaten van weten schappelijk onderzoek en de ervaring van de auteurs als hulpverlener. Ook dit boek zelf is onderwerp van wetenschappelijk onderzoek geweest. Uit de resultaten van dit onderzoek is gebleken dat de meeste mensen die met dit boek aan de slag gaan een verbetering van hun stem ming laten zien. Vanuit deze achtergrond kun je in dit boek werken aan drie belangrijke factoren om sombere gevoelens te verbeteren: lichame lijke ontspanning, het leren herkennen en veranderen van negatieve gedachten en het bereiken van nieuwe doelen. Het boek bevat een vier weken durend zelfhulpprogramma dat je kunt doorlopen aan de hand van een werkschema waarin duidelijke opdrachten staan. Het enige wat je daarvoor nodig hebt, is een beetje tijd, aandacht en motivatie! Wij hopen van harte dat we je in dit boek een aantal handvatten zullen meegeven die je nu en in de toekomst kunnen helpen bij het omgaan met de ongewenste kinderloosheid.
Nadia Garnefski, Vivian Kraaij & Maya Schroevers
Kinderloosheid_Binnenwerk_96pp.indd 8
04-04-13 14:54
