Lesmap. De Sprookjesweverij presenteert: Lounja en de Tseriel

Lesmap. De Sprookjesweverij presenteert: Lounja en de Tseriel Bereid je voor op een reis door tijd en ruimte…

… en beleef een echt berbersprookje, zo oud als de wereld zelf, maar nog steeds zonder rimpels!

Lounja en de Tseriel (6 +) is een productie van Echomaker en de Sprookjesweverij Meer info? Contacteer Yamina Takkatz : 0486 64 00 25 of per mail : [email protected]

DE SPROOKJESWEVERIJ

2013 - 2014

Antwerpen, 2 december 2013 Beste leerkracht, De Sprookjesweverij stelt met trots haar eerste (en zeker niet haar laatste!) muzikale sprookjesvertelling voor : Lounja en de Tseriel. We zijn een nieuw muziektheatergezelschap voor kinderen, dat zich toelegt op de archeologie van bijna vergeten sprookjes. Berbersprookjes, maar ook andere sprookjes, van over de hele wereld. Elk sprookje dat in de vergetelheid dreigt te raken is welkom bij de Sprookjesweverij. We blazen het nieuw leven in, geven het een nieuwe gedaante, blinken het op tot het weer glanzend mooi is. Met deze lesmap willen we materiaal leveren om de nieuwsgierigheid van de kinderen te prikkelen, en verder geven we je enkele tips om, zowel voor als na de voorstelling, een lestraject over oude sprookjes op te zetten. Tot snel in je school of in je culturele centrum! Yamina Takkatz.

Lounja en de Tseriel (6 +) is een productie van Echo - maker - en de Sprookjes weverij Meer info? Contacteer dan Yamina Takkatz : 0486 64 00 25 of per mail : [email protected]

Over Lounja en de Tseriel

Een klein dorpje, ver weg in de Berberse bergen. Het dorpje ligt aan de rand van een mysterieus bos, en midden in het bos woont een trol, de verschrikkelijke Tseriel. Dag en nacht waart ze rond als een schaduw, op zoek naar wilde beesten en verloren gelopen jagerkes. Behalve op zondag, want zondag is haar rustdag. Dan blijft ze thuis en speelt kaart met een oude heks... Alleen ’s zondags durven de dorpelingen het bos in, wanneer ze weten dat de Tseriel er niet is. Ze vieren het wonderlijke waterfeest aan de rand van de rivier. Alles gaat zijn gangetje, tot de Tseriel en de heks ruzie krijgen bij het kaarten. De Tseriel wil de heks verslinden, maar net op tijd verzint die laatste een vreselijk plannetje. Ze verklapt aan de Tseriel dat de dorpelingen elke zondag naar de rivier gaan, en dat er ook veel kinderen zijn, en baby’s... het lievelingskostje van de Tseriel. De volgende zondag wordt het waterfeest van de dorpelingen plotseling een paniekfeest. De kleine baby Lounja verdwijnt... Gelukkig is er Hassan, een coole jonge jager. Hij trekt het bos in en verandert het lot van de kleine Lounja, de Tseriel en het hele dorp voor altijd.

Lounja en de Tseriel is een spannende en grappige, maar ook een beetje griezelige voorstelling. Gemaakt en verteld door Yamina Takkatz (Muziektheater Echo, Secret Gardens, Zhar el Yasmin). Muziek: Geert Waegeman (Braakland/Zhebuilding, Cro Magnon) Beeld: Joke Termonia (Deurneroosje) Eindregie: Femke Heijens (Eisbar*). Coaching en techniek: Han Stubbe (Daau/Cie Covar).

Lounja en de Tsereil is een mix van oud en nieuw....

Lounja en de Tseriel (6 +) is een productie van Echomaker en de Sprookjesweverij Meer info? Contacteer Yamina Takkatz : 0486 64 00 25 of per mail : [email protected]

Over het personage van Yamina

Yamina komt uit Parijs, in Frankrijk. Daar is ze een heel beroemde sprookjesvertelster. Op een dag besloot ze haar sprookjes ook in andere landen te vertellen. Ze nam een kaart van de wereld, en met haar ogen dicht zette ze haar vinger op een plekje op de kaart. Het plekje was Antwerpen, in België! Zo is ze naar hier gekomen. Omdat ze uit Frankrijk komt spreekt Yamina dus Frans. Maar hoe gaan de mensen in Antwerpen haar sprookjes dan begrijpen? Rustig maar, kinderen en leerkrachten! Yamina heeft een magisch boek ontdekt, in een stalletje op de kade van de Seine. Door het te lezen heeft ze jullie taal leren spreken. Jullie zullen alles begrijpen. Echt waar! Wat jullie ook moeten weten is dat Yamina van Berberse origine is. De Berbers komen uit de bergen in Algerije en Marokko. Ze spreken geen Arabisch, maar Berbers. Hun taal is heel oud. Wat er speciaal aan is aan de Berbers, is dat ze hun taal nooit hebben neergeschreven. Ze hadden geen alfabet, en geen schrift. Het was dus niet zoals het Nederlands, het Arabisch of zelfs het oud Egyptisch. Daarom hebben de Berbers hun sprookjes ook nooit opgeschreven. Ze werden mondeling doorgegeven, door de eeuwen heen. Pas nu worden enkele van die sprookjes opgeschreven, in het Frans, het Arabisch of het Nederlands. Maar veel van die sprookjes dreigen verloren te gaan, want de meeste Berbers vertellen ze niet meer aan hun kinderen. En er worden ook geen films over gemaakt. Yamina houdt veel van de sprookjes die ze van haar grootouders heeft gehoord. Daarom trekt ze de wereld rond om ze te vertellen. Wat wil dat eigenlijk zeggen, een mondelinge traditie? Hierop krijgen jullie straks een antwoord.

Lounja en de Tseriel (6 +) is een productie van Echo - maker - en de Sprookjes weverij Meer info? Contacteer dan Yamina Takkatz : 0486 64 00 25 of per mail : [email protected]

Tips voor de voorstelling. I. Sprookjes en de mondelinge traditie.

Sprookjes zijn meer dan leuke verhalen, ze maken deel uit van de traditie van elke cultuur. Eeuwenlang werden ze doorgegeven van generatie op generatie. Mensen, groot en klein, kwamen samen en gingen op reis in de wonderlijke wereld van de sprookjes. Elke verteller, of het nu een beroepsverteller was of gewoon een grootmoeder, maakte zijn of haar eigen versie van het verhaal. Ook bij ons was er niet éen Sneeuwwitje of Roodkapje, maar net zoveel als er vertellers waren. De verteller las niet voor uit een boek, maar vond het sprookje elke keer opnieuw uit, puttend uit de traditie en uit zijn of haar eigen fantasie. Pas toen ze werden opgeschreven kregen de meeste sprookjes een vaste vorm. Daarom kennen we tegenwoordig allemaal dezelfde versie van het verhaal van Sneeuwwitje of Roodkapje. Bij ons werden veel sprookjes opgeschreven door schrijvers als Grimm en Andersen. Later werden er vaak films van gemaakt. Kennen jullie voorbeelden van films over sprookjes? Maar niet alle sprookjes zijn opgeschreven. In sommige landen, zoals bij de Berbers, bestond er geen alfabet. De mondelinge traditie, waarbij elke verteller zijn versie van het verhaal maakt, duurt er voort tot op de dag van vandaag. Toch verdwijnt die traditie stilaan, want tegenwoordig kijkt iedereen liever naar films en televisie. Veel Berbers zijn bovendien naar Europa gekomen, en dikwijls vergaten ze hun sprookjes mee te nemen. Ook bij ons bestaan er nog sprookjes die nooit zijn opgeschreven. Maar omdat we tegenwoordig bijna geen sprookjes meer vertellen aan elkaar, zullen ze vroeg of laat verloren gaan. Kennen jullie sprookjes die niet uit een boek komen, maar die jullie grootmoeder of grootvader aan jullie verteld hebben? Het sprookje van Lounja is een mooi voorbeeld van een sprookje dat mondeling is overgeleverd. Yamina heeft ontzettend veel verschillende versies van het verhaal gehoord toe ze klein was. Maar sommige dingen bleven hetzelfde. Zo is er iets speciaal met het haar van Lounja, iets dat in elke versie terugkwam. En weten jullie wat grappig is? Ook in de sprookjes uit België is er een verhaal over een meisje dat hetzelfde speciale haar heeft. Gaan jullie hierop letten tijdens de voorstelling? Eigenlijk is het niet toevallig dat het sprookje van Lounja gelijkenissen vertoond met sprookjes uit Europa. In sprookjes uit verschillende landen komen steeds dezelfde personages voor. Lounja en de Tseriel (6 +) is een productie van Echomaker en de Sprookjesweverij Meer info? Contacteer Yamina Takkatz : 0486 64 00 25 of per mail : [email protected]

Bijvoorbeeld de heks, de boze stiefmoeder, de reus, enzovoort. Kennen jullie nog andere typische personages uit sprookjes? In veel landen vind je eigen versies van dezelfde personages. Sneeuwwitje komt bijvoorbeeld voor in Arabische sprookjes als Abou Souffian. Zijn er kinderen in de klas die nog zo’n voorbeelden kennen? II. Verschillende soorten muziekinstrumenten. Yamina bespeelt verschillende muziekinstrumenten tijdens de voorstelling. Ze maakt gebruik van akoestische en elektronische instrumenten. Akoestische instrumenten maken klank uit zichzelf, elektronische instrumenten hebben elektriciteit nodig om klank te maken. Welke instrumenten bespeelt Yamina? Akoestische instrumenten zijn instrumenten die al eeuwenlang bestaan. Er zijn drie soorten instrumenten: blaasinstrumenten, snaarinstrumenten en slaginstrumenten. Blaasinstrumenten maken klank door erop te blazen. Bijvoorbeeld de trompet, de blokfluit en de klarinet. Kennen jullie nog ander blaasinstrumenten? Snaarinstrumenten maken hun klank met snaren. Er wordt aan de snaren getokkeld, zoals bij de gitaar of de banjo. Door aan de snaar te tokkelen gaat die trillen en dan ontstaat de klank. Bij andere snaarinstrumenten strijk je met een boog over de snaren. Bijvoorbeeld de viool of de cello. Bij weer andere snaarinstrumenten wordt er op de snaren geklopt, met een stokje of een hamer. Bijvoorbeeld de piano. Kennen jullie nog andere snaarinstrumenten? Slaginstrumenten maken klank door erop te slaan. Soms sla je op een opgespannen vel, zoals bij de trommel, soms sla je op stukjes hout, metaal of steen, bijvoorbeeld bij de marimba of de xylofoon. Elektronische instrumenten maken geen klank uit zichzelf. Je moet ze in een stopcontact steken. Het zijn eigenlijk machines. Een van de eerste elektronische instrumenten was de Theremin, die klonk als een zingende zaag. Yamina gebruikt een moderne versie hiervan. Gaan jullie erop letten tijdens de voorstelling? Andere elektronische instrumenten zijn de synthesizer en dj-tafel. Die gebruikt Yamina ook. Je kan tegenwoordig zelfs muziek maken met een computer. Kennen jullie muziek die met elektronische instrumenten worden gemaakt?

Lounja en de Tseriel (6 +) is een productie van Echo - maker - en de Sprookjes weverij Meer info? Contacteer dan Yamina Takkatz : 0486 64 00 25 of per mail : [email protected]

III. Woordenschat. -

magisch majestueus feeks gigantisch noodlottig wraak tristesse

IV. Na de voorstelling. Maak zelf een boekje over het verhaal van Lounja en de Tseriel, met je eigen illustraties!

Hoe werkt het? De kinderen maken een tekening van de personnages of over een situatie, uit de voorstelling. De leerkracht krijgt de tekst voor het boek via een Dropbox link. Lounja en de Tseriel (6 +) is een productie van Echomaker en de Sprookjesweverij Meer info? Contacteer Yamina Takkatz : 0486 64 00 25 of per mail : [email protected]

Lounja en de Tseriël ...In het grote bos wat verderop stroomde een brede rivier. Het water kwam uit een bron hoog in de

En met jullie eigen illustraties kunnen jullie zelf je eigen boek maken

bergen en vloeide langs ontelbare watervalletjes naar beneden. De mensen uit het dorp gingen er naar toe om water te halen, maar alleen op zondag! Waarom alleen op zondag? Omdat zondag de rustdag van de Tseriel was.... De Tseriël?

Wedstrijd. Stuur een digitale versie van jullie boek over Lounja en de Tseriel naar [email protected] Of een papieren versie naar Echo VZW Touwstraat 10 2060 Antwerpen

De winnaars mogen een werksessie van onze volgende voorsteling komen bijwonen.

Lounja en de Tseriel (6 +) is een productie van Echo - maker - en de Sprookjes weverij Meer info? Contacteer dan Yamina Takkatz : 0486 64 00 25 of per mail : [email protected]

Lounja en de Tseriel (6 +) is een productie van Echomaker en de Sprookjesweverij Meer info? Contacteer Yamina Takkatz : 0486 64 00 25 of per mail : [email protected]