LEESWIJZER OEUVRELIJST

DE ROEPING

De plaatsing van de vensteropeningen is niet formeel geïnspireerd, maar ingegeven door de ambitie om de uitzichten op het omgevend landschap te dirigeren. Dit soort extreem pragmatisme leidt tot een schijnbare disparaatheid die verwondering wekt. In het huis aan de Tervurenlaan te Brussel vindt men de lange verticale vensterstrip die de traphal natuurlijk verlicht naast een panoramisch bow-window en twee vierkante raampanelen. Wanneer men het plan bekijkt, ziet men echter dat dit schijnbaar ‘willekeurig’ vormelijk assortiment volgt uit de rationele aanpak van de woning zelf. Dit ontbreken van enig voorbedacht vormconcept onderstreept opnieuw hoezeer Hoste op zoek is naar een woonkwaliteit die boven alles steunt op de verfijning van het gezonde verstand.

1

Huib Hoste, ‘De roeping der moderne architectuur’, in: De Stijl, jg. 1, nr. 8, juni 1918, pp. 85-87.

OEUVRELIJST HUIB HOSTE 1881-1957

056.

057.

OEUVRELIJST

D AT U M

LEESWIJZER OEUVRELIJST

De datum van het project. Tussen een eerste ontwerptekening en de oplevering van een project kan een periode van een aantal jaren liggen. Omdat archiefdocumenten centraal staan in deze oeuvrelijst is ervoor gekozen om de vroegst gekende datum van een ontwerp te hanteren. Dit is meestal die op ontwerp- of presentatietekeningen. Enkel wanneer deze stukken verloren of niet gedateerd zijn, is de datum uit het bouwaanvraagdossier of nog later, die van de oplevering van het project aangegeven. Ongedateerde dossiers volgen achteraan.

De lijst van het integrale oeuvre van Huib Hoste werd opgesteld op

TITEL

basis van intensief veldwerk en archief- en literatuuronderzoek dat

De benaming van het project.

tussen 2000 en 2003 werd uitgevoerd door Ann Verdonck. Zij stelde een oeuvrelijst op in het kader van haar doctoraatsonderzoek

ADRES

De zoektocht van Huib Hoste naar de nieuwe betekenis van kleur in de

Het adres van het project. De categorie is niet opgenomen wanneer geen adres bekend is, of wanneer een adres niet van toepassing is. Soms is een adres in de loop der tijd gewijzigd. De oorspronkelijke straat en/of het huisnummer is dan tussen haakjes opgenomen.

architectuur en in opdracht van de Vlaamse Gemeenschap. Dit met als doel de Afdeling Monumenten en Landschappen van de Vlaamse gemeenschap een adequaat instrument aan te reiken voor de ont-

PROGRAMMA

wikkeling van een efficiënt beleid inzake de bescherming en de

Het programma van het project. In dit veld wordt het type ontwerp (een woning, winkel, magazijn, meubilair, …) vermeld. Indien niet is aangegeven dat het om een verbouwing of uitbreiding gaat, betreft het een nieuwbouw ontwerp.

monumentenzorg van het architecturaal oeuvre van Huib Hoste. De chronologische lijst van Hostes werken, opgesteld door Marcel Smets in 1977, vormt het vertrekpunt voor de oeuvrelijst van

OPDRACHTGEVER

Ann verdonck. Smets beschikt op dat moment slechts over een

De opdrachtgever van het project. De categorie is enkel opgenomen wanneer informatie over de opdrachtgever gekend is.

deel van het volledige Hoste-archief, dat hij na zijn onderzoek overdraagt aan het Architecture Archive – Sint-Lukasarchief waar het momenteel nog steeds wordt bewaard (Verzameling Huib

DOSSIERNUMMER

Hoste 157). Het andere deel van het archief duikt pas later

Het dossiernummer van het project. Hoste heeft een groot deel van zijn projecten in zijn archief genummerd. Bij de niet genummerde projecten is dit veld weggelaten.

op in het Universiteitsarchief van de K.U.Leuven en wordt in 2000 gearchiveerd (Persoonsarchief Huib Hoste – P64). Over de herkomst KADASTERNUMMER

van dat deel van het archief zijn toen geen gegevens genoteerd.

De kadastrale gegevens van het bouwperceel. Deze bestaan uit een afdeling, sectie en nummer. Wanneer het nummer niet gekend, of niet van toepassing is, werd het veld niet opgenomen.

Verder werd archiefonderzoek verricht in stads- en gemeentearchieven en werden zeventien private collecties opgevraagd. Een belangrijke bron voor Hostes werken uit de wederopbouwperiode

S TAT U S

De status van het project. Om deze aan te duiden zijn volgende categorieën aangewend:

na de Eerste Wereldoorlog zijn achtentwintig bouwaanvragen

• • • • • • • • •

Verwoeste Gewesten T266 uit het Algemeen Rijksarchief in Brussel. Tenslotte zijn licentiaatsverhandelingen en vakliteratuur geconsulteerd. De projecten van Hoste zijn chronologisch geordend in de oeuvrelijst. De ongedateerde dossiers volgen achteraan. De afzonderlijke

058.

fiches per project bestaan uit volgende velden:

059.

Intact Verbouwd Gewijzigd Gerestaureerd Beschermd Niet gerealiseerd Gesloopt Niet geïdentificeerd Onbekend

OEUVRELIJST

BEH

L I T E R AT U U R

Bouwen door de Eeuwen Heen in Vlaanderen is een snelinventaris van het bouwkundig erfgoed in Vlaanderen en wordt gecoördineerd door het Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed (VIOE). De opname van een gebouw in deze inventaris is een eerste stap naar bescherming.

Literatuur over het project. In dit veld wordt met nummers verwezen naar specifieke vakliteratuur uit de bibliografie achteraan dit boek.

Het veld is enkel aangegeven wanneer projecten in de inventaris werden opgenomen. De inventaris verschijnt in boekdelen en wordt online bijgehouden en aangevuld op de website van het VIOE: www.monument.vlaanderen.be/vioe/nl/index.html

Een aantal van Hostes projecten wordt verder toegelicht in een beschrijving. Hierbij is getracht zowel projecten uit Hostes vroege werk, uit zijn moderne periode, als ontwerpen uit het einde van zijn carrière aan bod te laten komen; met aandacht voor gerealiseerde en niet-gerealiseerde projecten, voor individuele woningbouw, stedenbouwkundige opdrachten en interieurinrichting. Waar mogelijk is getracht Hoste zelf aan het woord te laten over zijn ontwerp en visie. Elke beschrijving biedt in de mate van het mogelijke – niet alle gegevens vielen nog te achterhalen – informatie over

In het veld staan het boekdeel en de juiste pagina van het opgenomen project aangeduid, naast de online ID van de fiche.

• • • • •

ARCHIEF

De bewaarde archiefdocumenten van het project. In dit veld wordt de bewaarplaats van het archief aangeduid, alsook meer gegevens over de inhoud van het archiefdossier, indien daarover informatie bekend is. Voor de instellingen werden volgende afkortingen aangewend: • • • •

KUL: Universiteitsarchief van de K.U.Leuven / Persoonsarchief Huib Hoste P64 SLA: Architecture Archive – Sint-Lukasarchief vzw, Brussel / Verzameling Huib Hoste 157 SA: Stads- of gemeentearchief VG: 1914-1918 – Inventaris van het archief van de verwoeste gewesten / Algemeen Rijksarchief, Brussel / T 266 • AMVC: Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven, Antwerpen • AAM: Archives d’Architecture Moderne, Brussel • PA: Privaat archief

Gegevens over de herkomst van afbeeldingen (foto’s en illustraties) zijn opgenomen in een lijst achteraan dit boek.

De inventaris van het Huib Hoste-archief in het Universiteitsarchief van de K.U.Leuven is online raadpleegbaar: http://www.kuleuven.be/archief/inv/Hoste/ Ook het AMVC Letterenhuis beschikt over een online databank: http://museum.antwerpen.be/amvc_letterenhuis/ Adressen en contactgegevens van de archiefinstellingen vindt u achteraan dit boek. Voor de gedetailleerde beschrijving van de archiefstukken werd beroep gedaan op termen uit de Art & Architecture Thesaurus (cf. [termnummer] http://www.aat-ned.nl/): • • • • • • • • •

060.

Opdrachtgever Context Programma van het gebouw Exterieur/interieur karakteristieken Plan- en ruimte-indeling

Brief [26879] Postkaart [26821] Aantekening [27200] Knipsel [26867] Schets [15617] Ontwerptekening [69413] Presentatietekening [34451] Foto [46300] Dossier [26969] (gebruikt wanneer geen informatie over de inhoud bekend is)

061.

1902

SLAAPKAMER meubilair KUL (ontwerptekeningen)

PROGRAMMA ARCHIEF

1903

TA F E L meubilair KUL (presentatietekening)

PROGRAMMA ARCHIEF

1903

TA F E L meubilair KUL (presentatietekening)

PROGRAMMA ARCHIEF

1904

BLOEMENFRIES attribuut niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA S TAT U S

1904

ZUSTERS THERESIANENKAPEL Schuttersstraat, 8000 Brugge verbouwing kapel S TAT U S verbouwd A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag nr. 186/ 1904) L I T E R AT U U R 837 ADRES

PROGRAMMA

1905

O M L I J S T I N G VA N H E T S I N T- A N N A R E TA B E L Sint-Salvatorkathedraal, 8000 Brugge attribuut S TAT U S intact A R C H I E F KUL (briefwisseling, ontwerptekening), SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

062.

063.

1905

WONING KINDT ADRES

Spiegelrei 11, 8000 Brugge

PROGRAMMA

verbouwing woning

OPDRACHTGEVER S TAT U S BEH

Kindt

intact

deel 18nA, 1999, p. 366/ ID 29755

ARCHIEF

KUL (tekening, foto), SLA (dossier), SABrugge (bouwaanvraag 238/ 1905)

L I T E R AT U U R

767/ 769/ 780/ 837

Hostes eerste gekende bouwproject betreft een kunstige herstelling van een huis in de Spiegelstraat in Brugge, bijgenaamd ‘In Den Grooten Rozenhoed’. De rijwoning bestond oorspronkelijk uit een eenvoudige lijstgevel met vier verdiepingen bekroond door een puntdak. Op elke verdieping (met uitzondering van de benedenverdieping) bevonden zich drie ramen die naar het dak toe telkens in hoogte afnamen. Op de eerste verdieping bevond zich een erker ter vervanging van het middelste raam. Wanneer eigenaar J. Kindt in 1905 de opdracht geeft zijn voorgevel te vernieuwen, behoudt Hoste van de bestaande gevel nagenoeg niets. De klassieke woning krijgt een neogotisch aanzien. De bovenste verdieping en het dak worden herleid tot een trapgevel. Hoste maakt gebruik van de Brugse travee rond de ramen. Hij brengt gekoppelde korfboogjes op de borstwering en in de boogvelden aan. Ook ankers zijn zichtbaar op de gevel aanwezig. De twee ramen op de benedenverdieping worden omgevormd tot een drielicht. De erker is verplaatst naar het meest linkse raam van de eerste verdieping en vormt zo een luifel boven de deur. Hoste werkt het concept verder uit door het ‘vergotissen’ van de details; de ramen worden aangepast en aan de voet van de erker worden reliëfs aangebracht.

1906

CRUCIFIX kapel Karmelietenklooster, Ieper attribuut A R C H I E F K U L (ontwerptekening) ADRES

PROGRAMMA

1906

BOEKENREK meubilair onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen) PROGRAMMA S TAT U S

1906

STOEL meubilair KUL (ontwerptekening)

PROGRAMMA ARCHIEF

064.

1906

W I N K E LW O N I N G I N D E N G U L D E N B L I E C K

1908

Ooststraat 31 en 33, 8800 Roeselare winkel, woning, magazijn O P D R A C H T G E V E R Callebert – De Meester S TAT U S verbouwd, beschermd dd. 09.06.1998 B E H deel 17n1, 1999, pp. 334-335/ ID 23515, 23516 A R C H I E F SLA (foto), SARoeselare (bouwaanvraag nr. 59/ 1906, 53/ 1907, 266/ 1933) L I T E R AT U U R 767/ 780/ 829/ 844

Heistraat, 8380 Zeebrugge meisjesschool, woning O P D R A C H T G E V E R Meylle S TAT U S gesloopt (WO I) A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag 229/ 1908) L I T E R AT U U R 216/ 837

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

1908 1907

MEISJESSCHOOL EN WONING

WINKELPUI DEN GROOTEN ANCKERE Noordzandstraat 53, 8000 Brugge P R O G R A M M A verbouwing, glasramen O P D R A C H T G E V E R Veys S TAT U S intact B E H deel 18na, 1999, p. 242/ ID 29547 A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SABrugge (bouwaanvraag 218/ 1907, 128/ 1907) L I T E R AT U U R 769/ 837

W O N I N G VA N L E D E Hoornstraat 4, 8000 Brugge verbouwing interieur O P D R A C H T G E V E R Van Lede S TAT U S intact A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag 369/ 1908) ADRES

ADRES

PROGRAMMA

1908

WONING BOUCKHOUT Wapenmakerstraat 9, 8000 Brugge verbouwing woning O P D R A C H T G E V E R Bouckhout S TAT U S gesloopt A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag 189/ 1908) ADRES

PROGRAMMA

1907

WONING MAMET Sint-Maartensplein 3, 8000 Brugge verbouwing woning O P D R A C H T G E V E R Mamet S TAT U S beschermd als stadsgezicht dd. 03.03.1994 A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag 267/ 1907) L I T E R AT U U R 837 ADRES

PROGRAMMA

1908

WONING Niklaas Desparsstraat 8, 8000 Brugge verbouwing woning S TAT U S intact L I T E R AT U U R 837 ADRES

PROGRAMMA

1907

GLASRAMEN attribuut niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen) PROGRAMMA S TAT U S

1908

CRUCIFIX attribuut niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA S TAT U S

1907

KAPSTOK meubilair KUL (ontwerptekening)

PROGRAMMA ARCHIEF

1908

STOEL meubilair niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA

1907

B U R E A U TA F E L E N B O E K E N R E K

S TAT U S

meubilair KUL (ontwerptekening)

PROGRAMMA ARCHIEF

1908 1907

B U R E A U TA F E L

HANGKAST meubilair niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (presentatietekening) PROGRAMMA S TAT U S

meubilair KUL (ontwerptekening)

PROGRAMMA ARCHIEF

066.

067.

1908

BESLAG VOOR BUFFETKAST meubilair niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA S TAT U S

1908

DUBBELHUIS RYELANDT Nieuwstraat 4, 8000 Brugge verbouwing woning O P D R A C H T G E V E R Ryelandt S TAT U S verbouwd, beschermd dd. 26.04.2002 B E H deel 18na, 1999, pp. 232-233/ ID 29525 A R C H I E F KUL (presentatietekening, foto’s), SABrugge (bouwaanvraag 364/ 1908, 46/ 1909) L I T E R AT U U R 837 ADRES

PROGRAMMA

1908

S I N T- L A U R E N T I U S K E R K Steenkerkestraat, 8630 Veurne – Steenkerke restauratiestudie S TAT U S niet gerealiseerd B E H deel 8n, 1982, pp. 620-623 A R C H I E F KUL (presentatietekeningen, schetsen, ontwerptekeningen, brieven, foto’s) ADRES

PROGRAMMA

1908

WONING GROSSÉ Simon Stevinplein 15, 8000 Brugge verbouwing woning, atelier O P D R A C H T G E V E R Grossé S TAT U S verbouwd, beschermd dd. 04.10.1996 A R C H I E F KUL (foto’s), SABrugge (bouwaanvraag 180/ 1908, 411/ 1912) ADRES

PROGRAMMA

1909

WONING TIMMERIJ Smedenstraat 15 (oud nr 19), 8000 Brugge verbouwing woning O P D R A C H T G E V E R Timmerij S TAT U S intact A R C H I E F KUL (presentatietekening), SABrugge (bouwaanvraag 309/ 1909) L I T E R AT U U R 837 ADRES

PROGRAMMA

Huib Hoste wordt in 1909 aangesteld als architect voor een kunstige herstelling van een Brugse rijwoning in de Smedenstraat. De precieze inbreng van Hoste is moeilijk te achterhalen. Hij neemt zeker de bepleistering weg en maakt van de twee ramen op de benedenverdieping een vitrine. Hij vervangt ook de stijlen van de ramen en brengt er ontlastingsbogen boven aan.

068.

069.

1909

S I N T- J O Z E F K L I N I E K Komvest 34, 8000 Brugge ziekenhuis K A D A S T E R N U M M E R 5e afdeling, sectie E, nr. 99Z S TAT U S verbouwd door Huib Hoste dd. 1920, beschermd dd. 16.04.2004 A R C H I E F KUL (foto’s), SLA (foto’s), SABrugge (bouwaanvraag 158/ 1909 en 210/ 1909) L I T E R AT U U R 348/ 669/ 767/ 817 ADRES

+ 1920

PROGRAMMA

In mei 1909 krijgt Hoste de prestigieuze opdracht voor het bouwen van een nieuw ziekenhuis in Brugge. Hoste ontwerpt een modern ziekenhuis qua comfort en inrichting, met gevels in een neogotische stijl die erg verwant is met de stijl van zijn leermeester Louis Cloquet. In 1920 bouwt Hoste een nieuw deel (met o.a. een kapel) aan het dan tien jaar oude Sint-Jozefhospitaal. Hij houdt daarbij zo goed als geen rekening met de structuur en stijl van de reeds bestaande constructie. De moderne aanbouw bestaat uit een stapeling van kubusvormige volumes, ontdaan van bijna elke vorm van decoratie. Het art-deco interieur in het hospitaal is ontworpen door Maurice Demeester (1930-1935).

1909

TA F E L meubilair niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA S TAT U S

1909

BOEKENREK meubilair niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening), AAM (foto) PROGRAMMA S TAT U S

1909

JONGENSSCHOOL Ploegstraat, 8380 Zeebrugge verbouwing jongensschool O P D R A C H T G E V E R Van Ackerhout S TAT U S verbouwd A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag nr. 48/ 1909) ADRES

PROGRAMMA

1909

W O N I N G VA N D E WA L L E Rolweg 64, 8000 Brugge verbouwing woning O P D R A C H T G E V E R Vande Walle S TAT U S intact, beschermd dd. 16.04.2004 B E H deel 18nb noord, 2004, pp. 418-420 A R C H I E F KUL (foto’s), SABrugge (bouwaanvraag 152/ 1909) L I T E R AT U U R 837 ADRES

PROGRAMMA

Dit pand is het geboortehuis van de toonaangevende dichter Guido Gezelle.

070.

071.

1909

W O N I N G K O N I N G D AV I D Filips de Goedelaan/ Lauwerstraat, 8000 Brugge woning O P D R A C H T G E V E R Ryelandt S TAT U S gesloopt A R C H I E F KUL (presentatietekening, foto’s), SLA (dossier), SABrugge (bouwaanvraag 433/ 1909) L I T E R AT U U R 780/ 837 ADRES

PROGRAMMA

Na de voltooiing van het Sint-Jozefziekenhuis ontwerpt Hoste een woning in dezelfde stijl voor de bekende componist Jos Ryelandt op de Filips De Goedelaan in de Christus-Koning wijk in Brugge. De halfopen bebouwing bestaat uit drie bouwlagen, een zolder en een kelderverdieping. Het huis heeft een ingewikkelde dakstructuur en een onregelmatige volumetrie. Opnieuw volgt Hoste in navolging van Cloquet ‘constructief logische principes volgens de gotiek’. Ook de vormentaal is aan de gotiek schatplichtig. Hoste voorziet trapgevels, erkers en torens, Brugse traveeën en korfboogjes, en benadrukt constructieve elementen zoals sluitstenen en hoekstenen van ramen. In de opbouw van het huis vallen verschillende grote volumes te onderscheiden. Drie volumes met plat dak situeren zich langs de tuinzijde. De façade langs de Filips De Goedelaan heeft een toren op de linkerhoek, rechts daarvan vervolledigt een trapgevel de façade. De gevel langs de Laurierstraat zit geklemd tussen een volume met plat dak en de torenconstructie. Hoste overbrugt het hoogteverschil door een bouwvolume met trapgevel als een afzonderlijk blok tussen de twee volumes te laten uitspringen. De hoofdingang bevindt zich aan de Filips De Goedelaan en komt uit op een centrale hal die het centrum van de woning vormt waaromheen alle overige kamers geschikt zijn. Op de benedenverdieping bevinden zich de dagelijkse gebruiksruimten: bureau, parloir, veranda en vermoedelijk ook salon. Op de eerste verdieping zijn slaapkamers en sanitaire voorzieningen. Op het grondplan van de eerste verdieping wordt melding gemaakt van een trap voor het personeel. Er zijn geen tekeningen met betrekking tot de overige verdiepingen bewaard gebleven. De woning wordt in 1968 gesloopt. Het beeldje van Koning David dat in de gevel verwerkt was, is bewaard gebleven in het Brugse conservatorium, samen met een kast uit het huis.

072.

1909

WONING FLEURMAN Oost-Gistelhof 2, 8000 Brugge verbouwing woning O P D R A C H T G E V E R Fleurman S TAT U S beschermd dd. 03.07.1985 A R C H I E F KUL (schetsen, presentatietekening), SABrugge (bouwaanvraag 203/ 1910) L I T E R AT U U R 797/ 837 ADRES

PROGRAMMA

Hoste krijgt in 1909 de kans om zijn eerste grote restauratie uit te voeren: de kunstige herstelling van de beroemde gevel van Den Bonten Hont, een pand op het Oost-Gistelhof in Brugge. De eigenaar Fleurman krijgt voor het pand, waarin voorheen een sigarenfabriek huisde en dat in slechte toestand verkeert, een toelage van 2874,49 BF van de stad Brugge. 1 De restauratie moet de zestiende-eeuwse gevel ontdoen van latere wijzigingen. In de lokale pers bericht men over het nauwgezette onderzoek dat Hoste uitvoert alvorens aan de restauratie te beginnen: “Men is nauwgezet bezig aan de opsporingen, die den bouwmeester moeten leiden voor de herstelling van de twee lieve huizen op den hoek van het Oost-Gisthelhof, (…)”. 2 Hij beschrijft zijn ontdekkingen in het Brugsch Handelsblad: “Tegenaan de waterschelp heeft men de omlijsting ontbloot van een schoon poortje, dat vroeger volgemetst werd, alsook daarnevens de boog van eene kelderopening, die eveneens verdoken was. Deze aanduidingen wijzen de lijn van het oud gebouw aan. Wij hebben ook opgemerkt dat al de vensters vroeger eindigden met eenen halven cirkelomtrek, gevormd door gemoulureerde bakstenen, die, op latere tijd, bij plaatsen door platte steenen vervangen werden. De ronde ‘moulure’ van het voorlaatste venster van het middelste verdiep, aan de zijde der Spaansche Loskaai, eindigt ver boven de arduinen zuil waarop het glasraam rust, hetgeen veronderstellen doet dat de vensteropeningen, zoals wel meer gebeurt langs onder vergroot werden. (…) Het vierde klein venster aan den waterkant is verminkt, en zal evenals de drie anderen met ‘chanfrein’ moeten hermaakt worden.” 3 Hoste verwijdert tijdens de restauratie de verflagen en herstelt het parement. Hij vervangt de segmentboogvensters door rechthoekige kruisvensters op de benedenverdieping en door gedeelde bovenvensters op de eerste verdieping. De rondboognissen, waarvan sporen op de gevel werden gevonden, worden hersteld en vensters worden overspannen door gekoppelde korfboogjes. De kelderopening waarvan in het Handelsblad sprake is, wordt terug opengemaakt. De segmentboogdeur vervangt Hoste door een geprofileerde rondboogdeur met daarboven een gevelsteen met het opschrift Den Bonten Hont. De schoorsteen wordt vernieuwd en in het dak worden houten dakkapellen aangebracht. In het Brugsch Handelsblad en de Kunstkroniek wordt met veel lof gesproken over de werkmethode van Hoste. ‘(…)Bij ons weten werd nooit een herstellingswerk met meer voorzichtigheid en kunstsmaak, met meer eerbied voor de waarheid en voor ‘t verleden uitgevoerd. (…)’. 4 Het huis wordt in 1983-84 opnieuw gerestaureerd door L. Vermeersch. Hij herstelt het parement en verbouwt het pand tot hotel. In 1985 krijgt het gebouw een officiële bescherming als monument.

1 Luc Constandt (ed.), Stenen herleven: 111 jaar ‘Kunstige Herstellingen’ in Brugge 1877-1988,

Van de Wiele, Brugge, 1988, pp. 136-137. 2 Brugsch Handelsblad, 30 april 1910. 3 Brugsch Handelsblad, 26 september 1910. 4 Brugsch Handelsblad, 30 april 1910.

074.

075.

1909

K A P E L VA N H E T K A P I T T E L VA N D E S I N T- S A LVAT O R K AT H E D R A A L Centrale begraafplaats, Kleine Kerkhofstraat, Assebroek restauratie S TAT U S verbouwd B E H W-VI, Brugge, Assebroek, 2005, p.122/ ID 77110 ADRES

PROGRAMMA

1910

ARBEIDERSWONINGEN VLAAMSCHE HEERD A D R E S Werfplein 11-16/ Kardinaal Mercierstraat 4, 8000 Brugge (oud adres: Grondwetplaats 11-12-13-14-15-18/ Stubbenstraat 102-104) P R O G R A M M A arbeiderswoningen O P D R A C H T G E V E R Bouwmaatschappij Vlaamsche Heerd S TAT U S verbouwd B E H W-VL, Brugge, Christus-Koning, 2003, p. 137/ ID 57770 A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag 293/ 1910) L I T E R AT U U R 837

In 1910 krijgt Hoste de opdracht acht arbeiderswoningen te bouwen op de hoek van de voormalige Grondwetplaats en de Stubbenstraat. Rond de eeuwwisseling is de toestand in de Brugse armenwijken schrijnend. Arbeiders wonen in buurten die worden beschreven als broeihaarden van ziekten, epidemies en sociale onrusten. Onder het mom van de verbetering van deze toestand wordt de maatschappij Vlaamsche Heerd opgericht. De echte stimulans komt echter niet zozeer uit liefdadigheidsoverweging, dan wel uit toeristische hoek. De integratie van de armenwijken moet de stad aantrekkelijker maken voor toeristen. 1 Daarom wordt gepleit voor het oprichten van neogotische werkmanswoonsten die zich naadloos in het stadsbeeld inpassen. De arbeiderswoningen die Hoste voor de Vlaamsche Heerd opricht verschillen van elkaar in kleur en gevelstructuur. Anderzijds komen dezelfde details regelmatig terug (Brugse traveeën enz.). De gedifferentieerde gevels, eigen aan de middeleeuwse stad, verbergen eigenlijk zeer gelijkaardige woningtypologieën. De binnenindeling is nagenoeg overal dezelfde met uitzondering van Strubbenstraat 102 en 104. Links of rechts naast de gang, afhankelijk van de plaatsing van de voordeur, bevindt zich de woonkamer. Achter de woonkamer ligt een keuken met aansluitend het schotelhuis. Een trap in de keuken leidt naar twee kamers op de eerste verdieping, en loopt door naar een zolderkamer. Elk huis heeft een tuintje met een toilet. De twee percelen op de Stubbenstraat zijn breder maar minder diep uitgemeten. De gang ligt in deze woningen centraal met aan beide zijden een kamer. De verdieping bestaat ook uit twee kamers. Het teruggrijpen naar woonstructuren van de oude steden maakt later, in het naoorlogse België, terug furore bij sommige regionalistische architecten (uitwerking in enkele tuinwijken en de wederopbouw). 2 Hoste, die dan als een voortrekker van de moderne architectuur wordt beschouwd, gaat de volkswoningbouw gebruiken om zijn nieuwe esthetische en typologische inzichten te realiseren. 3

1 Luc Constandt, Stenen herleven…, pp. 34-39. 2 Marcel Smets, De ontwikkeling van de tuinwijkgedachte in België, Mardaga, Brussel/ Luik, 1977,

pp. 122-123. 3 Marcel Smets, Huib Hoste, voorvechter van…, pp. 95-96.

076.

077.

1910

WONING MESOTTEN

1910

Reningelst – Poperinge bejaardentehuis D O S S I E R N U M M E R 69 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier)

Spinolarei (oud nr. 22), 8000 Brugge verbouwing woning S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SABrugge (bouwaanvraag 317/ 1910) L I T E R AT U U R 837

1910

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

W I N K E L VA N D E N A B E E L E

1910

Katelijnestraat 70, 8000 Brugge verbouwing winkel O P D R A C H T G E V E R Van den Abeele S TAT U S gesloopt A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag 80/ 1910)

1910

Roeselare meubilair, altaar D O S S I E R N U M M E R 495 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

1910

S I N T- A N T O N I U S S C H O O L

Dijver 3, 8000 Brugge verbouwing woning O P D R A C H T G E V E R De Meester S TAT U S gesloopt A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SABrugge (bouwaanvraag 415/ 1910) L I T E R AT U U R 837 ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

WONING LANDSOGHT Sint-Clarastraat 58 (oud nr. 70), 8000 Brugge verbouwing woning O P D R A C H T G E V E R Landsoght S TAT U S intact B E H deel 18 nb noord, 2004, p. 295 A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SABrugge (bouwaanvraag 395/ 1910)

ca

PROGRAMMA

1910

Veurne woning O P D R A C H T G E V E R Bruwaert S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA

WONINGEN ca Witteleertouwersstraat 3-5, 8000 Brugge P R O G R A M M A verbouwing woningen O P D R A C H T G E V E R Dobbelare S TAT U S intact A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag 204/ 1910) L I T E R AT U U R 837

1910

WONING IN DE DUINEN woning niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA S TAT U S

ca

1910

WONING woning niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA

W I N K E LW O N I N G

S TAT U S

Jan van Eyckplein 7, 8000 Brugge verbouwing en inrichting winkelwoning O P D R A C H T G E V E R Montbalieu – Goethals S TAT U S verbouwd, beschermd als stadsgezicht dd. 17.06.1992 A R C H I E F KUL (ontwerptekening, knipsels), SABrugge (bouwaanvraag 30/ 1910, 65/ 1910) ADRES

PROGRAMMA

078.

W O N I N G B R U WA E R T ADRES

ADRES

1910

WONING DE MEESTER

ADRES

ADRES

1910

EUCHARISTISCH CONGRES

ADRES

Ganzenstraat 35, 8000 Brugge verbouwing school S TAT U S gesloopt A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag 298/ 1910)

1910

OUDERLINGENGESTICHT

079.

1911

LANDHUIS LINDENHOF Canadastraat 5 (oud nr. 6), 8200 Sint-Michiels Brugge vrijstaande woning O P D R A C H T G E V E R Hoste K A D A S T E R N U M M E R 24e afdeling, sectie A, nr 86h, y2 S TAT U S verbouwd A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 780/ 837 ADRES

PROGRAMMA

Op dertigjarige leeftijd bouwt Huib Hoste een huis voor zichzelf en zijn gezin in SintMichiels bij Brugge. Hij zal er wonen en werken tot eind de jaren twintig. Het traditionele landhuis, dat de naam Lindenhof meekrijgt, is opgetrokken in lokale geelbeige baksteen in staand verband en heeft een mansardedak. Hoewel Hoste in die periode verschillende studiereizen naar Nederland maakt, lijkt de zoektocht naar een persoonlijke vormentaal nog in een pril stadium. Het dominant volume, in de volksmond gekend als ‘de valies’, telt twee bouwlagen en een dakverdieping. Een kleine uitbouw met inkom en een bergplaats flankeren het hoofdvolume. Een gemetselde tandlijst onder de dakgoot en ontlastingsbogen boven de ramen typeren de sobere gevel. In het interieur neemt Hoste de vrijheid te experimenteren met kleur en vorm. De aanvankelijke aankleding uit 1911 met traditioneel meubilair en sjabloonschilderingen op de wanden evolueert in de jaren twintig naar een buitengewoon concept van geometrische kleurencomposities waarin het meubilair wordt geïntegreerd. Van Hostes experimenten in de zoektocht naar een eigen vormentaal zijn geen restanten meer bewaard. Zowel interieur als exterieur ondergingen onherroepelijke wijzigingen.

080.

1911

KUNSTENAARSWONING ENGLISH Canadastraat 3, 8200 Sint-Michiels Brugge vrijstaande woning O P D R A C H T G E V E R English K A D A S T E R N U M M E R 24e afdeling, sectie A, nr 86f, g S TAT U S verbouwd L I T E R AT U U R 780/ 837/ 845 ADRES

PROGRAMMA

De woning voor Joe English (1882-1918), kunstschilder en vriend van Huib Hoste, is opgetrokken naast Hostes eigen woning in Sint-Michiels. Het pand is een traditioneel werk waarin de architect zich losmaakt van de neogotiek. Het gaat om een klein landhuis in lokale gele baksteen in staand verband met een zadeldak in rode dakpan. Aan het eenvoudig hoofdvolume zijn twee kleinere volumes gekoppeld; de ingang onder lessenaardak en een kleine annex met berging onder zadeldak aan de achtergevel. Op de voorgevel is een plaat aangebracht met de tekst: Hier leefde en was werkzaam Joe English, kunstschilder, geboren 5/8/1882, + 31/8/1918 te Vinkem. Als zinnebeeld van dien en de kunst werd hij begraven in de crypte van den IJzertoren. De gevels zijn evenwichtig en sober opgebouwd met een paar decoratieve elementen. Een groot raam vooraan tussen bescheiden steunberen voorziet het atelier van noordelijk licht. Het atelier, de keuken en de leefkamer bevinden zich op de gelijkvloerse verdieping. Keuken en woonkamer zijn naar het zuiden gericht en hebben zicht op de tuin. Op de eerste verdieping liggen vier slaapkamers.

083.

1911

HÔTEL DE FLANDRE

1912

Noordzandstraat 38-40, 8000 Brugge verbouwing S TAT U S gesloopt A R C H I E F SLA (dossier), SABrugge (bouwaanvraag 44/ 1911, 412/ 1911) L I T E R AT U U R 767

meubilair niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen)

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

S TAT U S

1912 1911

meubilair 88 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) DOSSIERNUMMER

meubilair Ostyn S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) OPDRACHTGEVER

1912

Kolenkaai/ Peter Benoitkaai, 8000 Brugge bakkerij, woning, drankgelegenheid O P D R A C H T G E V E R Mullem, Lutin D O S S I E R N U M M E R 96 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen), SLA (foto), SABrugge (bouwaanvraag 42/ 1912) L I T E R AT U U R 837 PROGRAMMA

Sint-Salvatorskerkhof 3-4, 8000 Brugge woningen O P D R A C H T G E V E R Deurwaarder S TAT U S licht verbouwd, beschermd dd. 26.04.2002 B E H deel 18na, 1999, pp. 344-345/ ID 29719 A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag 92/ 1912) L I T E R AT U U R 837 PROGRAMMA

1912

BOEKENREK meubilair 100 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA

W O N I N G VA N L E D E Sint-Walburgastraat 6, 8000 Brugge verbouwing interieur O P D R A C H T G E V E R Van Lede S TAT U S onbekend A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag 264/ 1912)

BRUGSE BAKKERSBOND ADRES

TWEE WONINGEN ADRES

1912

BIDBANK PROGRAMMA

MEUBILAIR OSTYN PROGRAMMA

1912

KASTEN

DOSSIERNUMMER

ADRES

PROGRAMMA

1912

MEUBELEN meubilair 105 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen) PROGRAMMA

1912

DOSSIERNUMMER

INRICHTING WOONKAMER inrichting interieur niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA S TAT U S

1912 1912

meubilair 106 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA

GRAFMONUMENT

DOSSIERNUMMER

monument niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (presentatietekening) PROGRAMMA S TAT U S

084.

BIDSTOEL

085.

1912

LANDHUIS LES BUTTES Daverlostraat 164, 8310 Assebroek landhuis O P D R A C H T G E V E R Kerveyn de Marcke Ten Driessche D O S S I E R N U M M E R 114 K A D A S T E R N U M M E R 22e afdeling, sectie C, nr. 232n S TAT U S verbouwd B E H W-Vl, Brugge, Assebroek, 2005, p. 75/ ID 76996 A R C H I E F KUL (presentatietekeningen, ontwerptekening), SLA (dossier), AMVC (H8254, postkaart) L I T E R AT U U R 31/ 766/ 767/ 780/ 837 ADRES

PROGRAMMA

Hoste bouwt in 1912 een landhuis in het bos van Assebroek voor de adellijke familie Kerveyn de Marcke Ten Driessche. De woning, gekend als Les Buttes, vormt een keerpunt in de ontwikkeling van Hostes oeuvre. Voor het eerst breekt hij met de neostijlen en gaat, in navolging van de Nederlandse architect Hendrik Petrus Berlage, het functioneel programma van de woning uitwerken en vorm geven. De decoratie van de buitengevel wordt beperkt tot enkele natuursteenelementen, de lateien boven en de dorpels onder de ramen en de boogaanzetten. De verschillende gevels veruitwendigen vanaf nu duidelijk de interne functies. Elke kamer krijgt een eigen volume en wordt geschikt omheen een centrale hal, die boven de andere volumes uittorent. Het gebouw lijkt versnipperd in steeds kleinere delen, zelfs het toilet heeft een eigen volume dat aan de buitenzijde kenbaar wordt gemaakt.

086.

087.

1912

WONING

1914

Steenstraat (oud nr. 9), 8000 Brugge verbouwing D O S S I E R N U M M E R 126 S TAT U S intact A R C H I E F KUL (ontwerptekening) L I T E R AT U U R 837

1912

annunciatenstraat, 8000 Brugge bakkerij O P D R A C H T G E V E R Copieters ‘t Wallant S TAT U S gesloopt B E H deel 18nb noord, 2004, pp. 166-167 A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag 94/ 1914)

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

EETKAMER

1914

inrichting eetkamer 127 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (presentatietekeningen)

1912

Ganzenplein B5, 8000 Brugge verbouwing O P D R A C H T G E V E R Copieters ‘t Wallant S TAT U S intact A R C H I E F SABrugge (bouwaanvraag 283/ 1914) L I T E R AT U U R 837 ADRES

DOSSIERNUMMER

PROGRAMMA

VOETSTUK VOOR SCHILDERIJ attribuut 128 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) DOSSIERNUMMER

1916

meubilair 130 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) DOSSIERNUMMER

Soesterberg (Nl) grafzerk S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (presentatietekening), AMVC (H8254) ADRES

PROGRAMMA

1916

tuinhuis niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 767 S TAT U S

WONING woning niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) S TAT U S

A LTA A R E N M E U B I L A I R S I N T- C H R I S T O F F E L K E R K Tourcoing (F) meubilair, altaar D O S S I E R N U M M E R 134 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) ADRES

PROGRAMMA

1914

D U B B E L E P L AT T E L A N D S W O N I N G nieuwbouw woning onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening) L I T E R AT U U R 32 PROGRAMMA S TAT U S

088.

TUINHUIS PROGRAMMA

PROGRAMMA

1913

G R A F Z E R K V O O R B E L G I S C H E S O L D AT E N

WIEG PROGRAMMA

1913

K L O O S T E R VA N D E Z U S T E R S A N N O N C I A D E N

PROGRAMMA

PROGRAMMA

1912

VOLKSBAKKERIJ ONS BROOD

089.

1916

BELGENMONUMENT Amersfoortse berg, Amersfoort, Nederland monument O P D R A C H T G E V E R gemeente Amersfoort D O S S I E R N U M M E R 156 S TAT U S gerestaureerd A R C H I E F KUL (brieven, schetsen, ontwerptekeningen, presentatietekeningen, foto’s), SLA (dossier), AMVC (H8254, brieven) L I T E R AT U U R 228/ 617/ 618/ 621/ 622/ 625/ 627/ 642/ 643/ 767/ 780 ADRES

PROGRAMMA

Tijdens de Eerste Wereldoorlog verblijft Hoste met zijn familie in Nederland, ondermeer te Soesterberg. In het interneringskamp treft hij zijn vriend dokter Reimond De Beir die er fungeert als kamparts. De Beir bezorgt Hoste in zijn carrière een aantal interessante opdrachten, waaronder een gedenkteken van de Belgische geïnterneerden als dankbetuiging aan Nederland. Dit zogenaamde Belgenmonument wordt voltooid in 1918 en is het resultaat van een samenwerking met Louis Van Der Swaelmen 1 die instaat voor de tuinaanleg, en met de beeldhouwers Hildo Krop en François Gos. De gemeente Amersfoort laat Hoste vrij om een geschikt terrein te bepalen om het Belgenmonument op te trekken: “ik hoefde maar te kiezen. Mijn ontwerp werd makkelijk en zonder enige wijziging aangenomen.” 2 Hoste kiest voor de inplanting op de Amersfoortse berg, wat toeschouwers toelaat het monument geleidelijk op te nemen naarmate ze de berg beklimmen. Voor Hoste biedt deze opdracht de kans om zijn nieuwe formele principes in alle vrijheid toe te passen. “Er is heel wat te doen geweest over dit gedenkteken: dit was nu eens een opdracht waaraan geen praktische eisen verbonden waren. Mijn werk moest slechts treffen door zijn massa, zijn vormen, zijn plastiek; het mocht ten slotte een brok gebeeldhouwde architectuur zijn of een architecturaal beeld. Ik heb me hoofdzakelijk aan de grote treffende vorm gehouden, ervoor zorgend hier en daar door in- en uitspringende bakstenen, tinteling aan te brengen, zoals de Amsterdammers het deden en lang voor hen de bouwers van kerken in Kust-Vlaanderen.” 3 Het monument, opgetrokken uit baksteen en betonreliëfs, vertoont al na een tiental jaar sporen van verval. Het metselwerk wordt destijds immers met kwalitatief slechte mortelspecie opgevoegd en door wapening met minderwaardig ijzerwerk ontstaat betonrot. Het oorlogsmonument is recent volledig gerestaureerd.

1 Louis Van der Swaelmen (1883-1929) is stedenbouwkundige en zal later samenwerken met Hoste in

o.m. woningbouwprojecten in Zelzate en Sint-Lambrechts-Woluwe. 2 Huib Hoste, ‘Evolutie naar de Moderne Architectuur’, in: Streven, jg. 10, deel 2, nr. 11/12,

aug/sept 1957, p. 1065. 3 Ibidem.

090.

091.

1917

LANDHUIS Huis-ter-Heyde (Nl) landhuis S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 766/ 767/ 779 ADRES

PROGRAMMA

1917

KUNSTENAARSWONING woning niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening, presentatietekeningen) L I T E R AT U U R 846 PROGRAMMA S TAT U S

1918

S TA D S B I B L I O T H E E K B R U G G E Jan van Eyckplein 1, 8000 Brugge uitbreiding S TAT U S niet gerealiseerd B E H deel 18na, 1999, p. 126/ ID 29359 A R C H I E F KUL (presentatietekeningen), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 561 ADRES

PROGRAMMA

1919

WONINGEN Groenstraat 30/ 32/ 34, 8940 Wervik verbouwing rijwoningen O P D R A C H T G E V E R onbekend K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie C, nr. 416n S TAT U S verbouwd B E H deel 11n3, 1991, p. 122/ ID 32828 en 32829 A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 664/ 767/ 827/ 844 ADRES

PROGRAMMA

Twee herenhuizen in de Groenstraat in Wervik worden na de Eerste Wereldoorlog door Hoste gerestaureerd en verbouwd tot drie woningen. “Lorsque nous fûmes appelés à dresser les plans de restauration de cette maison, le propriétaire avait déjà fait poser quelques nouveaux chassis de fenêtres, afin de rendre certaines chambres habitables. Notre rôle s’est donc borné surtout à diviser deux maisons en trois maisons, à enlever les ornements de la façade, à faire une nouveIle porte d’entrée, surmontée d’une fenêtre saillante. Suite aux modifications intérieures, la façade de la petite maison a dû être restaurée. En dehors de l’ancienne statue de Saint-Roch que nous avons maintenue en place, les saillies des seuils, linteaux et corniches constituent les seuls mouvements dans la surface unie du ‘simili.” 1 De kubistische gevelverbouwing, de simili gevelafwerking, de getrapte kraagstenen onder de erker en het doorlopen van raamdorpels, waterlijsten en een licht uitspringende decoratieve band boven de ramen en deuren past Hoste ook toe in de Woning Vanneste – Duyvewaerdt te Roeselare (1919) en in het IJzermagazijn Vandensteene – Planque te Wervik (1920).

1 Huib Hoste, ‘Restauration d’immeubles endommages’, in: La Cité, jg. 6, nr. 1, juli 1926, p. 3.

093.

1919

L A N D H U I S VA N D E M E U L E B R O E C K E – S TA E L E N S Oudenaardsesteenweg 80, 8580 Avelgem vrijstaande woning O P D R A C H T G E V E R Vandemeulebroecke – Staelens K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie A, nr. 755m c2 S TAT U S verbouwd A R C H I E F PA L I T E R AT U U R 637/ 767/ 843 ADRES

PROGRAMMA

Terug uit Nederland na de Eerste Wereldoorlog ontwerpt Hoste een klein landhuis in Avelgem voor het gezin Vandemeulebroecke – Staelens, familieleden van de auteur Stijn Streuvels. Na zijn ervaring in Nederland past Hoste nieuwe principes toe. De woning in Avelgem is een interessant voorbeeld van zijn visie over landelijke architectuur. Het is een vrijstaand gebouw met twee bouwlagen onder een steil zadeldak. De woning is opgetrokken in bruinrood baksteenmetselwerk in staand verband, het dak is bedekt met rode dakpannen. Tijdens een latere verbouwing onder leiding van Hoste, is de zolderverdieping ingericht en worden een langwerpig standraam en een erkervormige dakuitbouw onder plat dak toegevoegd. De voorgevel langs de Oudenaardsesteenweg is opgebouwd uit een centrale travee met voordeur, terwijl de linker- en rechterkant van deze middentravee geprononceerd worden door een rechthoekig volume, uitspringend ten opzichte van de gevel. Het plan van de woning is vrij symmetrisch, traditioneel maar tegelijk functioneel. Onder invloed van de Nederlandse architect H.P. Berlage en De Stijlgroep gaat Hoste meer aandacht besteden aan de binnenindeling en worden decoratieve elementen beperkt. De gelijkvloerse verdieping is opgebouwd uit een centrale traphal, met aan weerszijden een voor- en achterkamer en een keuken centraal tussen de achterkamers. In deze hal bevindt zich een eiken steektrap, op een moderne manier geconstrueerd met doorlopend regelwerk en speels gekleurde vlakjes. Deze bescheiden toepassing van zwevende verbindingen leert Hoste kennen in Nederland, Gerrit Rietveld past dit principe immers voor de eerste keer toe in een kinderstoel. 1

1 Marijke Küper, Ida van Zijl, Gerrit Th. Rietveld, the complete Works, Centraal Museum Utrecht, 1992, p. 73.

1919

U R B A N I S AT I E P L A N W E R V I K Wer vik rooilijn- en inrichtingsplan D O S S I E R N U M M E R 165 S TAT U S gewijzigd A R C H I E F KUL (presentatietekening), VG (nr. 11737/ plannen – dossiernr. 13350) ADRES

PROGRAMMA

1919

DRIEGEZINSWONING Vlamingenstraat, 8940 Wer vik driegezinswoning S TAT U S gesloopt A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

094.

095.

1919

W O N I N G VA N N E S T E – D U Y V E WA E R D T Hendrik Consciencestraat 46, 8800 Roeselare verbouwing rijwoning O P D R A C H T G E V E R Vanneste – Duyvewaardt K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie A, nr. 359, z7 S TAT U S exterieur intact, interieur verbouwd B E H deel 17n1, 1999, p. 254/ ID 23878 A R C H I E F SLA (dossier), AMVC (H8254, postkaart), SARoeselare (bouwaanvraag 42/ 1919) PA L I T E R AT U U R 664/ 767/ 780/ 810/ 811/ 817/ 820/ 829/ 833/ 843 ADRES

PROGRAMMA

Tijdens de Eerste Wereldoorlog raakt een neoclassicistisch herenhuis uit 1876 zwaar beschadigd aan de gevel. Hoste krijgt opdracht van Paul Vanneste en Maria Duyvewaardt, een verwante van Hostes echtgenote, om het huis te verbouwen. De Zwitserse architect Le Corbusier schrijft later over de aanpak van het herenhuis in de Consciencestraat: “D’aucuns seront surpris de l’importance que nous attachons à de modestes ‘restaurations’. lIs perdent de vue que la ‘Maison de la rue Conscience, à Roulers’, est la première oeuvre d’architecture ‘cubiste’ qui fut édifiée en Belgique et qu’elle suscita, à sa naissance, d’ après discussions.” 1 Het beschadigde herenhuis telt vijf traveeën en twee verdiepingen onder mansardedak. Alle nog aanwezige decoratieve elementen aan de gevel worden door Hoste verwijderd. “Het was een klassieke gepleisterde gevel waarop een heel deel klassieke ornamentiek voorkwam, o.m. een balkon steunend op plaasteren consoles en met vazen waarin zinken planten. Ik liet al die rommel wegkappen, het balkon werd een erker op andere, ook gefingeerde consoles; dan werd alles met simili 2 afgepleisterd, een nieuwe deur ingezet waarin een lekker stukje glas in lood. Al moesten hardstenen plint en banden met klassieke profielen blijven zitten, toch doet het geheel nog fris aan.” 3 Hoewel Hoste de bestaande decoratieve gevelelementen veroordeelt, voorziet hij nieuwe getrapte kraagstenen onder de erker; constructief volkomen overbodig. Hoste behoudt het neoklassieke interieur, maar richt achter in de woning een eetkamer met zithoek in, waarbij hij beroep doet op een nieuwe vormentaal. Hij ontwerpt deuren, ingebouwde kasten en wanden in een compositie van rode, zwarte, groene en blauwe stroken. In de vloer vormen witte en rode tegels een geometrisch patroon. Zelfs de schouwmantel met zwarte tegels en roze marmer wordt geïntegreerd. Tijdens een verbouwing aan het interieur in de jaren zeventig verdwijnt deze inbreng van Hoste volledig.

1 Le Corbusier, ‘Dans les regions devastées’, in: La Cité, jg 6, nr. 1, juli 1926, p. 1. 2 Simili is een mengsel van witte cement en kalk, fijn gemalen natuursteen en kwartskorrels waarbij

de kleur bepaald worst door het soort natuursteen dat is toegevoegd. 3 Huib Hoste, ‘Evolutie naar de Moderne Architectuur’, in: Streven, jg 10, deel 2, nr. 11/12,

aug/sept 1957, p. 1067.

097. 015.

1920

W I N K E L M A G A Z I J N VA N D E N S T E E N E – P L A N C K E Nieuwstraat 39, 8940 Wer vik – Geluwe winkelmagazijn voor ijzerwaren met woning O P D R A C H T G E V E R Vandensteene – Plancke D O S S I E R N U M M E R 191 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie C, nr. 60m S TAT U S gerestaureerd, beschermd dd. 17.07.2001 B E H deel 11n3, 1991, pp. 215-216/ ID 32895 A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier), VG (nr. 3949/ aanbestedingsdossier, plannen, tekeningen – dossiernr. 13410), PA L I T E R AT U U R 682/ 767/ 827/ 843/ 844 ADRES

PROGRAMMA

Na de oorlog krijgt Hoste de opdracht rooilijn- en inplantingsplannen voor Wervik te maken. Hij herstelt het stratenpatroon en neemt een tiental projecten en verbouwingen voor zijn rekening. In de Nieuwstraat, een nauwe straat in het centrum, bouwt hij een ijzermagazijn met achterliggende woning en tuin voor Marie Plancke, de weduwe van Hostes neef die tijdens de Eerste Wereldoorlog om het leven komt. Het is waarschijnlijk de familieband die het voor Hoste mogelijk maakt een opvallend ontwerp te verwezenlijken. De winkel is een eerste toepassing van het betonskelet in de winkelbouw in België. De opbouw van het pand is volkomen symmetrisch en uiterst sober. Er zijn alleen enkele decoratieve, kubistische details aangebracht aan de pijlers van de benedenverdieping, en de schuine inplanting van de inkomdeur doorbreekt het symmetrische schema. 1 In de witgepleisterde gevel van het winkelmagazijn krijgen stijlen en regels, vaste kaders en kleinhouten van het schrijnwerk een warme levendige tinteling door hun kleur. Niet de primaire kleuren van De Stijlbeweging, maar zuivere pigmenten die Hoste uit de neogotiek kent; gele en rode oker, terre de Sienne, vert anglais, Pruisisch blauw, loodwit… De symmetrische binnenruimte heeft een vrij traditionele opbouw; een grote centrale vide onder zenitale verlichting en een klassieke keizerlijke trap tegen de verste muur van de winkel om maximale vrije ruimte te creëren. Het commercieel programma met verschillende verdiepingen rond een centrale vide is ontwikkeld aan het eind van de negentiende eeuw. Groot voorbeeld hiervan is ongetwijfeld Au Bon Marché in Parijs maar ook in Brussel zijn de Innovation en de magazijnen Waucquez van Victor Horta toepassingen op dit thema. Deze typologie is voor Hoste nog steeds actueel wanneer hij ze in 1920 op bescheiden schaal toepast in Wervik; de keizerlijke trap met kubistische detailleringen bedient slechts één niveau rond de vide. Deze trap wordt uitgevoerd in granito en een abstracte compositie van gekleurd oceaanglas siert het bovenlicht. Deuren, ramen, borstweringen en vast meubilair worden polychroom beschilderd.

1 Veerle De Houwer, Atlas Fascikel 2, Hedendaagse architectuur in Zuid-West-Vlaanderen,

Kortrijk, 2002, p. 28.

098.

099.

1920

W I N K E LW O N I N G A U C O U R R I E R Molenstraat 6, 8940 Wervik winkel, woning O P D R A C H T G E V E R Vanden Bulcke D O S S I E R N U M M E R 206 S TAT U S verbouwd A R C H I E F VG (nr. 6063/ plannen, meetstaat – dossiernr. 13407) ADRES

PROGRAMMA

1920

CASINOHOTEL Grote Markt, 8600 Diksmuide hotel en casino O P D R A C H T G E V E R Verhelst – Reynaert K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie A, nr. 200e S TAT U S KUL (ontwerptekening, presentatietekening), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 767 ADRES

PROGRAMMA

De bouw van het Casinohotel op de Grote Markt in Diksmuide dateert uit de wederopbouw na de Eerste Wereldoorlog. De bakstenen gevel is opgedeeld volgens een strak – enigszins formalistisch – symmetrisch schema. Voor Hoste betekent het echter een stap weg van de traditie, als gevolg van zijn ervaringen in Nederland. Net zoals zijn verbouwingen in de Groenstraat in Wervik en de Conciencestraat in Roeselare, vervangt Hoste de traditionele decoratie door een nieuwe, terwijl aan het academisch concept van het gebouw weinig verandert. Zowel op vlak van exterieur als interieur is het hotel later ingrijpend verbouwd. Eind jaren vijftig kreeg de gelijkvloerse verdieping een handelsfunctie en werd voorzien van een commerciële sokkel in blauwe hardsteen met grote glaspartijen. Op de verdiepingen werden drie appartementen ingericht.

100.

101.

1920

APOTHEEK DELEU Ooievaarsstraat 45, 8940 Wer vik verbouwing tot apotheek en drogisterij O P D R A C H T G E V E R Deleu K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie C, nr 373m S TAT U S verbouwd B E H deel 11n3, 1991, pp. 148-150/ ID 32903 L I T E R AT U U R 827 ADRES

PROGRAMMA

Deze voormalige apotheek en drogisterij is een moderne verbouwing van een negentiendeeeuwse woning. Hoste werkt het twee verdiepingen hoge hoekhuis af met een gecementeerde gevel waarin doorlopende hoekvensters geaccentueerd worden. Het meest opvallende kenmerk van de woning is de inkompartij van de apotheek – drogisterij; een opengewerkte hoektravee met een betonnen overkraging op metalen profielen rustend op een kolom met getrapt kubistisch kapiteel. Het pand verliest zijn oorspronkelijke functie eind jaren tachtig en is herbestemd als horecazaak. Hierbij is het volledige interieur, dat zou zijn ontworpen door architect Richard Acke uit Kortrijk, gesloopt.

1920

PA R O C H I E K E R K Zonnebeke – Beselare kerk S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) ADRES

PROGRAMMA

1920

HOEVE Hooglandweg, 8980 Zonnebeke – Beselare hoeve O P D R A C H T G E V E R Godtschalck D O S S I E R N U M M E R 213 K A D A S T E R N U M M E R sectie E, nr 434a S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier), VG (nr. 4198/ plannen, bestek, aanbestedingsdossier – dossiernr. 1097) ADRES

PROGRAMMA

1920

HOEVE DE BONNAERT Wer vik – Geluveld verbouwing hoeve O P D R A C H T G E V E R De Bonnaert D O S S I E R N U M M E R 192 S TAT U S onbekend A R C H I E F VG (nr. 3341/ plannen – dossiernr. 3937) ADRES

PROGRAMMA

102.

1920

W O N I N G VA N D E N B U L C K E Molenstraat 5/7/9, 8940 Wervik rijwoning O P D R A C H T G E V E R Vanden Bulcke D O S S I E R N U M M E R 237 en 250 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie C, nr. 570d2, 570k2 en 571n S TAT U S verbouwd B E H deel 11n3, 1991, p. 143/ ID 32885 A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier), VG (nr. 6009/ aanbestedingsdossier – dossiernr. 113576) L I T E R AT U U R 827/ 844 ADRES

PROGRAMMA

In het kader van het wederopbouwprogramma na de Eerste Wereldoorlog krijgt Hoste een zestal opdrachten van de brouwer Vanden Bulcke in Wervik. Naast een herberg Au canon en een winkelpand Au courrier, bouwt hij een ensemble van drie woningen in de Molenstraat nrs. 5, 7 en 9. De grote woning op nummer 9, een halfopen bebouwing, is ontworpen voor de brouwer zelf. De woning is opgetrokken in rode baksteen in staand verband. Op een aantal plaatsen zoals onder de erker, onder een deel van de kroonlijst en boven de plint is een strekkenlaag verwerkt met blauwrode baksteen. De woning met zadeldak in rode pannen is opgebouwd uit vijf traveeën waarvan de linkse drie traveeën een hoger volume vormen. De rechtse twee traveeën onder mansardedak zijn lager en hebben een erker. Naast de inbreng van de streklagen is de gevel herkenbaar aan de natuurstenen kubistische elementen zoals de erkerconsole, de dorpels, lateien en horizontale stroken in het gevelvlak. Het interieur werd zwaar verbouwd. Alleen de tegelvloer en deur met gekleurd structuurglas in de hal bleven intact. Ook de traphal met houten draaitrap, gelijkaardig met andere ontwerpen in Wervik, is bewaard gebleven.

104.

105.

1920

U R B A N I S AT I E P L A N Z O N N E B E K E

1920

Zonnebeke rooilijn- en inrichtingsplan D O S S I E R N U M M E R 184 S TAT U S gewijzigd A R C H I E F VG (nr. 11752/ aanbestedingsdossier, plannen – dossiernr. 14728) L I T E R AT U U R 780

1920

HOEVE ARDOOIE Ooststraat, 8850 Ardooie – Dadizele hoeve O P D R A C H T G E V E R Callebert – De Meester D O S S I E R N U M M E R 160 K A D A S T E R N U M M E R sectie A, nr. 288 S TAT U S onbekend A R C H I E F VG (nr. 589/ aanbestedingsdossier, plannen – dossiernr. 571)

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

BEJAARDENTEHUIS Wer vik – Geluwe P R O G R A M M A verbouwing klooster D O S S I E R N U M M E R 209 en 246 S TAT U S gesloopt A R C H I E F KUL (ontwerptekening, presentatietekening, foto’s), SLA (dosier), VG (nr. 13252/ aanbestedingsdossier – dossiernr. 3875) L I T E R AT U U R 669/767/ 780 ADRES

1920

U R B A N I S AT I E P L A N B E S E L A R E Zonnebeke – Beselare rooilijn- en inrichtingsplan D O S S I E R N U M M E R 163 S TAT U S gewijzigd A R C H I E F VG (nr. 11753/ plannen – dossiernr. 1017) ADRES

PROGRAMMA

1920

H O E V E S I N T- M I C H I E L S Veldstraat, 8200 Sint-Michiels Brugge hoeve O P D R A C H T G E V E R Derre D O S S I E R N U M M E R 219 K A D A S T E R N U M M E R sectie A, nr. 162 S TAT U S onbekend A R C H I E F VG (nr. 11351/ aanbestedingsdossier, briefwisseling, plannen – dossiernr. 11754) ADRES

PROGRAMMA

1920

HANDELSHUIS Diksmuidestraat, 8000 Brugge winkel O P D R A C H T G E V E R Maes – Feys D O S S I E R N U M M E R 218 K A D A S T E R N U M M E R sectie B, nr 200h, i S TAT U S onbekend A R C H I E F VG (nr. 11352/ aanbestedingsdossier, tekeningen, briefwisseling, plannen – dossiernr. 11752) ADRES

PROGRAMMA

1920

HOEVE Predikboomstraat 1, 8600 Diksmuide – Esen hoeve O P D R A C H T G E V E R Verwilghen – Christiaen D O S S I E R N U M M E R 164 K A D A S T E R N U M M E R sectie C, nr. 875 en 876 S TAT U S onbekend A R C H I E F VG (nr. 7690/ aanbestedingsdossier, briefwisseling, plannen – dossiernr. 3468) ADRES

PROGRAMMA

107.

1920

KERK GELUVELD Geluveldplaats, 8980 Zonnebeke – Geluveld kerk D O S S I E R N U M M E R 220 S TAT U S niet gerealiseerd B E H deel 11n3, 1991, p. 267/ ID 33121 A R C H I E F KUL (briefwisseling, aantekeningen, schets, ontwerptekening), SLA (tekening), VG (nr. 13252/ plannen – dossiernr. 3875) ADRES

PROGRAMMA

ca

1920

HORECA-COMPLEX Elisabetlaan, 8300 Knokke café S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening) ADRES

PROGRAMMA

ca

1920

CAFÉ café niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA S TAT U S

ca

1920

PA A L P L A S T I E K sculptuur Hoste S TAT U S intact A R C H I E F PA L I T E R AT U U R 779 PROGRAMMA

OPDRACHTGEVER

In privé-collecties zijn nog tal van objecten bewaard gebleven, waarvan meestal niet duidelijk is voor wie of welk interieur ze zijn ontworpen. Enkele merkwaardige polychrome artefacten, waaronder deze paalplastiek, zijn afkomstig uit het atelier van Hoste te Sint-Michiels Brugge en vatten als het ware de kubistische vormentaal, de eigenzinnige constructie en het kleurengamma van Hoste gedurende de jaren twintig samen. Interieurdetails van onder meer architecten Robert van ‘t Hoff en Jan Wils maar ook het beeldend werk van schilder Theo van Doesburg en van de schilder, beeldhouwer Georges Vantongerloo, stonden model voor deze polychrome sculptuur.

108.

ca

1920

BRIEFHOUDER attribuut intact A R C H I E F PA PROGRAMMA S TAT U S

ca

1920

STOEL meubilair intact A R C H I E F PA PROGRAMMA S TAT U S

ca

1920

V I E R P O LY C H R O M E S C H I L D J E S attribuut intact A R C H I E F PA PROGRAMMA S TAT U S

1921

ARBEIDERSWONINGEN Zuidstraat 32-40, 8940 Geluwe rijwoningen O P D R A C H T G E V E R Mahieu – Verhulle D O S S I E R N U M M E R 179 K A D A S T E R N U M M E R 3e afdeling, sectie C, nr. 1166R6 S TAT U S verbouwd B E H deel 11n3, 1991, p. 201/ ID 33009 A R C H I E F VG (nr. 4397/ aanbestedingsdossier, plannen, dossier – dossiernr. 4008) L I T E R AT U U R 827/ 844 ADRES

PROGRAMMA

Als officieel aangesteld wederopbouwarchitect voor de gemeente Geluwe ontwerpt Hoste vijf woningen voor de familie Mahieu – Verhulle. Deze huizen vormen oorspronkelijk een sober geheel, net als een groep arbeiderswoningen in de Roeselarestraat te Zonnebeke (1922). De gevels zijn opgetrokken in roodbruine baksteen in staand verband. De woningen hebben een zadeldak in rode pannen. De inkompartijen zijn voorzien van betonnen luifels en bovenlicht. Aan het metselwerk met geometrisch verticaal getrapte omlijstingen aan de inkom en de monumentale hoekoplossing van gevel nummer 40 is bijzonder veel aandacht besteed. Onder de kroonlijst is een smalle baksteenstrook geaccentueerd en op de kopse puntgevel is de aanzet van de schouw uitgemetseld. Hoste apprecieert duidelijk de speelsheid van de Amsterdamse School. Hij schrijft in De Telegraaf: “Zou ik durven belijden? Ik zie aan het Scheepvaarthuis meer dingen, welke ik persoonlijk als fout beschouw, maar… die fouten zou ik toch graag op mijn geweten hebben!” 1 Het interieur van de hoekwoning is bewaard. Een smalle gang geeft toegang tot een vooren achterkamer. De steile trap bevindt zich tussen deze twee kamers. De keuken is ondergebracht in het bijgebouw alsook een wc die enkel via de koer bereikbaar is. Op de verdieping bevinden zich twee slaapkamers en een kleine kinderkamer. Een badkamer ontbreekt.

1 Huib Hoste, ‘Het scheepvaarthuis II’, in: De Telegraaf, 22 september 1916.

110.

111.

1921

S TA P E L R U I M T E D U R N E Z Molenstraat 1 (oud nr 100-102), 8940 Wer vik woning, stapelruimte O P D R A C H T G E V E R Durnez D O S S I E R N U M M E R 222 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie C, nr. 668r S TAT U S verbouwd B E H deel 11n3, 1991, p. 144/ ID 32890 A R C H I E F KUL (ontwerptekening), VG (nr. 6019/ aanbestedingsdossier, plannen – dossiernr. 13730), PA L I T E R AT U U R 844

1921

W O N I N G D E W I C K E R – VA N I S A C K E R Statiestraat, 8980 Zonnebeke woning O P D R A C H T G E V E R De Wicker – Van Isacker K A D A S T E R N U M M E R sectie A, nr 472g S TAT U S onbekend A R C H I E F VG (nr. 12902/ plannen, briefwisseling, aanbestedingsdossier – dossiernr. 14805)

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

1921

HERBERG AU CANON Steenakker 37, 8940 Wervik woning met handelsfunctie O P D R A C H T G E V E R Vanden Bulcke D O S S I E R N U M M E R 247 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie C, nr. 568L S TAT U S verbouwd B E H deel 11n3, 1991, p. 165/ ID 32934 A R C H I E F VG (nr. 6066/ plannen, aanbestedingsdossier – dossiernr. 13737) L I T E R AT U U R 827/ 844 ADRES

PROGRAMMA

1921

HOEVE Stokstraat 10, 8940 Wer vik – Geluveld hoeve O P D R A C H T G E V E R Lessage D O S S I E R N U M M E R 226 K A D A S T E R N U M M E R sectie C, nr 348, 349 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening), VG (nr. 4392 en nr 3978/ plannen, aanbestedingsdossier – dossiernr. 4389 en 4392) ADRES

PROGRAMMA

1921

Naast de woningen in de Molenstraat bouwt Hoste een herberg Au canon op de Steenakker in Wervik. De herberg is een groot hoekpand, volledig opgetrokken in streekeigen beige-gele baksteen gemetseld in staand verband. De zijde van het gebouw aan de kant van de Molenstraat is markant: het vlak is behandeld als een ware baksteensculptuur met patronen, getrapte en gedecoreerde baksteenverbindingen. De afdekkingen van de muren, schouwen en andere volumes zijn gerealiseerd in arduin. De invloed van de Amsterdamse School is duidelijk merkbaar.

HOEVE EN HERBERG Zonnebeke – Beselare hoeve, herberg O P D R A C H T G E V E R Bayart D O S S I E R N U M M E R 235 S TAT U S onbekend A R C H I E F VG (nr. 4488/ plannen, bestek, aanbestedingsdossier – dossiernr. 1091) ADRES

PROGRAMMA

1921

H A N D E L S H U I S VA N D E N B U L C K E Geluwesesteenweg, 8940 Wer vik winkelwoning O P D R A C H T G E V E R Vanden Bulcke D O S S I E R N U M M E R 255 S TAT U S onbekend A R C H I E F VG (nr. 6080/ aanbestedingsdossier, plannen – dossiernr. 13433) ADRES

PROGRAMMA

1921

GLASRAMEN VOOR KERK Sint-Michiels Brugge attribuut O P D R A C H T G E V E R kerkfabriek S TAT U S gesloopt A R C H I E F VG (nr. 11350/ briefwisseling – dossiernr. 11753) ADRES

PROGRAMMA

112.

113.

1921

KLEIN RUSLAND A D R E S A. De Clercqlaan, D. Peniakofflaan, J. De Tillouxlaan, K. Mercierplein, Koophandelsplein, Opgeëistenstraat, Schoolstraat, Strijderslaan, Verminktenlaan, Vrijwilligerslaan en A. De Clercqlaan, 9060 Zelzate P R O G R A M M A tuinwijk O P D R A C H T G E V E R Société Coöperatieve locale des Habitations à Bon Marché de Selsaete D O S S I E R N U M M E R 241 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie D, diverse nummers S TAT U S gedeelte verbouwd, gedeelte gesloopt B E H ID 1964 en ID 76533 A R C H I E F KUL (foto), SLA (dossier), AMVC (H8254, postkaart), AAM (dossier), Gewestelijke Maatschappij voor de Huisvesting van Zelzate (dossier) L I T E R AT U U R 202/ 262/ 669/ 678/ 767/ 768/ 770/ 774/ 795/ 812/ 817

Na de Eerste Wereldoorlog ontstaat een tekort aan woningen. De jonge Nationale Maatschappij voor Goedkope Woningen en Woonvertrekken beschikt over zeer kleine budgetten en staat bijgevolg open voor alle suggesties en experimenten op vlak van goedkoop en snel bouwen. Het is in deze context dat Hoste voor de eerste maal principes van standaardisatie kan toepassen om met dit ‘nieuwe bouwen’ alternatieve beelden te genereren en te materialiseren: “(…) Onze burgerlijke besturen hebben het reeds zoover gebracht dat zij een complex van arbeiderswoningen niet meer aanzien als een groepeering van verschillende huizen, maar laten behandelen als een blok, d.i. iets dat van groote plastische werking kan zijn.” 1 In Zelzate wordt in 1920 een plaatselijke cel opgericht, de Société Coöperatieve locale des Habitations à Bon Marché de Selsaete, gedragen door fabrieksdirecteurs en de gemeente Zelzate zelf. Op hun gronden ontwerpt Hoste in samenwerking met Van der Swaelmen een tuinwijk met driehonderd arbeiderswoningen, winkels, water- en energievoorzieningen, een sportplein en een vrijgezellentehuis. “Bij de aanvang ervan streefde Van der Swaelmen naar verscheidenheid. Hij wou een eentonig steeds terugkerend straatbeeld vermijden. Bewust zocht hij naar constant variërende perspectieven. Vandaar het onregelmatig stratenpatroon, alsook de telkens wisselende vorm van pleintjes en binnentuinen waaromheen de woningen stelselmatig werden gegroepeerd.” 2 Het ontwerp wordt uiteindelijk gereduceerd tot 168 woningen (waaronder ook winkelwoningen), een hotel voor vrijgezellen, en een watertoren. De naam Klein Rusland heeft haar ontstaan te danken aan twee Russische ingenieurs die de bouw van de wijk opvolgen en als zaakvoerders van de Maatschappij optreden; ingenieur Dimitri Peniakoff en ingenieur-generaal Alexis Veretennicoff.

...

114.

115.

Een eerste deel van de woningen wordt opgetrokken in baksteenmetselwerk. Door de hoge kostprijs van deze woningen en de schaarste aan bakstenen in de naoorlogse periode, kiest Hoste verder voor een procédé van goedkoop asbeton 3 gestort tussen houten bekistingen, een industriële methodiek die een totaal nieuwe vormgeving genereert. Op de hoek van de Strijderslaan en de Albert Mechelincklaan staat momenteel de enige woning in beton van de wijk waar de oorspronkelijke witte gevelafwerking bewaard is gebleven. Het bouwvolume kenmerkt zich door de getande schakeling en ritmering van volumes. Het schrijnwerk bestaat uit blokramen, waarbij extra ruimtelijke kwaliteit wordt bekomen door de vaste bovenlichten gelijk met het gevelvlak te plaatsen, terwijl de draaiende raamvleugels dieper naar achter gelegen zijn. Dergelijke vormgeving zorgt voor “de beweeglijkheid der massa’s” en een interessant ritme in de straten. Ook het feit dat het blok witgepleisterd is, werkt “het spel van licht en donker” in de hand. De oorspronkelijke ‘kleuren’ van het schrijnwerk zorgen voor een “tinteling in het straatbeeld” waardoor ‘eentonigheid’ absoluut uitgesloten is. Dit resulteert voor Hoste in een “voortdurende bron van genot voor de geest als voor het oog van den modernen mensch.” 4 De oudere bakstenen koppelwoningen zijn opgetrokken in rood baksteenmetselwerk in halfsteens verband. Het dak is bedekt met rode dakpannen. De voorgevel is opgebouwd uit een centrale lage travee met daarin de voordeuren van twee woningen. Links en rechts van deze middentravee is de gevel verhoogd met een standvenster in het dak. Het interieur van de huurwoningen moet volgens Hoste zo neutraal mogelijk worden gehouden. Er wordt geen vast meubilair voorzien en kleurstellingen blijven afwezig. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt een volledige huizenrij van de Verminktenlaan verwoest. Acht huizen worden heropgebouwd in 1949-1950. Het leegstaand hotel wordt omgebouwd tot 2 winkels, één stortbadinstallatie en 5 huizen. Op hetzelfde moment krijgen bijna alle vochtgevoelige asbetonwanden een baksteenfaçade. In 1951-1952 wordt de wijk met een groep van 54 huizen uitgebreid, maar meer dan de helft ervan kent een korte levensduur. Om de bouw van de tunnel onder het Kanaal Gent – Terneuzen uit te voeren, worden vanaf 1965 alle woningen van de 2e Gildenlaan langs de spoorlijn GentZelzate, en zes huizen in de D. Peniakofflaan onteigend en afgebroken. In 1964 vervangt de bouwmaatschappij ook de oude winkelhuizen aan het Koophandelplein door drie appartementsblokken. Tezelfdertijd trekt men in de D. Peniakofflaan 8 nieuwe huizen op. Ondanks deze wijzigingen en toevoegingen is de globale structuur en sfeer van de wijk nog gaaf gebleven. De architecturale eenheid van de wijk is nog steeds intact.

1 Huib Hoste, ‘De roeping der moderne architectuur’, in: De Stijl, jg. 1, nr. 8, juni 1918. 2 Marcel Smets, ‘Klein Rusland te Zelzate, een flexibele structuur’, in: Openbaar Kunstbezit,

Radiokroniek 1974, p. 121. 3 Asbeton is een mager beton, hoofdzakelijk samengesteld uit afvalproducten van bedrijven.

Het beton werd gegoten in bekistingen en verwerkt door ongeschoolde arbeidskrachten. Het beton was samengesteld uit 500 liter hoogovenslak/500 liter as/150 kg portlandcement. 4 Huib Hoste, ‘De roeping…’.

116.

117.

1922

ONZE-LIEVE-VROUWKERK Ieperstraat 1, 8980 Zonnebeke parochiekerk O P D R A C H T G E V E R kerkfabriek Zonnebeke D O S S I E R N U M M E R 202 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie B, nr. 632b S TAT U S intact, beschermd dd. 14.01.1994 B E H deel 11n3, 1991, pp. 215-216/ ID 33029 A R C H I E F KUL (ontwertekeningen, presentatietekeningen, foto’s), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 648/ 671/ 676/ 757/ 767/ 780/ 792/ 796/ 817/ 830/ 836/ 844/ 850 ADRES

PROGRAMMA

Als architect en urbanist, aangesteld door het Hoog Commissiariaat voor de Wederopbouw, staat Hoste in voor de wederopbouw van Zonnebeke na de verwoesting tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hij realiseert er een urbanisatieplan met rooilijn- en inrichtingsplan voor het centrum, de gemeenteschool, een kerk, een pastorie en enkele woningen. De Onze-LieveVrouwkerk van Zonnebeke kan gezien worden als een markant voorbeeld van moderne kerkenbouw. Bij het ontwerp van een kerk acht Hoste de functie van het gebouw van primair belang: “Het lijkt ons voor de hand liggend dat de kerk waar eenieder de liturgie komt volgen en de preek aanhoren veel beter aan haar bestemming beantwoordt, dan een kerk waar dit in mindere mate mogelijk is, doch die daarentegen een zekere uiterlijke praal en rijkdom vertoont waardoor de mensen zullen gewagen van een ‘schone’ kerk.” 1 Deze opvatting resulteert in een kerkopbouw in sobere baksteenvolumes: twee smalle, lage zijbeuken in functie van de circulatie, een brede middenbeuk, een transept met twee zijaltaren en een koor met getrapte apsis met het hoofdaltaar, zichtbaar vanuit alle hoeken van de kerk. De klokkentoren flankeert de westgevel op een autonome wijze. De overspanning van de kerk is gerealiseerd in zichtbare betonspanten met metalen trekkers als extra versteviging. Voor het kerkinterieur werkt Hoste samen met kunstenaar en vriend Jules Fonteyne (1878-1964). De geïntegreerde apostelbeelden, figurative polychromie in transept en apsis en de figuratieve glasramen zijn hiervan de getuigen. In 1924 laat de pastoor een preekstoel, zijaltaren, communiebank, koorgestoelte, orgel, schilderijen, metalen hekwerk en doopvont uitvoeren in een stijl die totaal vreemd is aan het interieurconcept van Hoste.

1 KULeuven Universiteitsarchief, P64, Huib Hoste, onuitgegeven artikel over kerkenbouw voor de reeks

Offensief brochuren, maart 1935.

118.

119.

1922

DIRECTEURSWONING

1922

Berten Pilstraat, 8980 Zonnebeke vrijstaande woning O P D R A C H T G E V E R gemeente Zonnebeke D O S S I E R N U M M E R 210 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie A, nr. 29m4 S TAT U S intact B E H deel 11n3, 1991, pp. 207-208/ ID 33014 A R C H I E F SLA (dossier), VG (nr. 12900/ plannen – dossiernr. 14805 en nr. 12901/ dakwerken (1931) – dossiernr. 14804) L I T E R AT U U R 780/ 840

Roeselarestraat 9-19, 8980 Zonnebeke rijwoningen O P D R A C H T G E V E R Parret K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie A, nr. 526y S TAT U S gevels intact B E H deel 11n3, 1991, pp. 236-238/ ID 33060 A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 767/ 844

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

1922 Voor het Hoog Commissariaat voor de Wederopbouw zijn de bouw van een school, een gemeentehuis, een kerk en pastorie prioritair. Hoste maakt voor al deze gebouwen moderne ontwerpen, maar slaagt er niet in zijn volledige bouwprogramma te realiseren. Hij wordt ondermeer verplicht een spits dak op de woning van de hoofdonderwijzer aan te brengen en het uiterst moderne ontwerp voor het gemeentehuis dat Hoste voorstelt in 1922, keurt het gemeentebestuur resoluut af. Na kritiek van de inwoners op de voltooide pastorie, wordt de ‘kubistische’ vormentaal van Hoste radicaal afgewezen. De voormalige directeurswoning wordt gebouwd naast de gemeenteschool. 1 Het is een grote vrijstaande woning, volledig opgetrokken in rode baksteen in staand verband gemetseld. Het gebouw is opgevat als een hoofdvolume onder zadeldak met twee erkers; een grote uitbouw aan de straatzijde onder plat dak en een lagere kleine erker onder schilddak. In tegenstelling tot de school, waar de architectuur volledig vanuit een functionele bezorgdheid en een nieuwe benadering van het programma is bedacht, blijft de directeurswoning zeer traditioneel. Het vooruitspringend volume van de grote erker en de raampartijen, waarbij horizontale vensterregisters in natuursteen over de hoeken doorlopen, zijn de enige kubistische aspecten in de gevelarchitectuur van deze woning. De tuin is afgeboord met een lage baksteenmuur. De openingen in de muur en de hoekverdraaiingen zijn geaccentueerd met strakke kolommen, afgedekt met sobere arduinen dekstenen.

GEMEENTEHUIS ZONNEBEKE Langemarkstraat 8-10, 8980 Zonnebeke gemeentehuis O P D R A C H T G E V E R gemeente Zonnebeke S TAT U S niet gerealiseerd B E H deel 11n3, 1991, pp. 230-231 A R C H I E F KUL (presentatietekening) L I T E R AT U U R 780/ 796 ADRES

PROGRAMMA

1922

H A N D E L S H U I S VA N D E W E G H E – L O O T E N S Stationsstraat, 8020 Oostkamp winkelwoning O P D R A C H T G E V E R Vande Weghe – Lootens D O S S I E R N U M M E R 216 K A D A S T E R N U M M E R sectie I, nr 456, 460 S TAT U S onbekend A R C H I E F VG (nr. 10790/ briefwisseling – dossiernr. 10116, nr. 10761/ plannen, aanbestedingsdossier – dossiernr. 10115) ADRES

PROGRAMMA

De inkom is centraal in de voorgevel gesitueerd. In de grote erker bevindt zich een voormalige opvangruimte voor de leerlingen. Een smalle gang staat in verbinding met de woonkamer, een voorkamer (de voormalige opvangplaats voor leerlingen), de keuken en traphal. De traphal geeft toegang tot een bijkeuken en een bureau. Op de verdieping zijn vijf slaapkamers gesitueerd. En onder het dak is er een ruime zolderverdieping met ramen in beide topgevels.

1 De gemeenteschool en de directeurswoning zijn samen ontworpen. De school is inmiddels gesloopt

wegens bouwfysische problemen.

120.

RIJWONINGEN

121.

1922

PA S T O R I E Ieperstraat 1, 8980 Zonnebeke vrijstaande pastoriewoning O P D R A C H T G E V E R kerkfabriek Zonnebeke D O S S I E R N U M M E R 243 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie B, nr. 633g S TAT U S gerestaureerd. beschermd dd. 14.01.1994 B E H deel 11n3,1991, pp. 215-217/ ID 33030 A R C H I E F KUL (presentatietekeningen), SLA (dossier), VG (nr. 12900/ aanbestedingsdossier – dossiernr. 14805) L I T E R AT U U R 669/ 671/ 780/ 827/ 844 ADRES

PROGRAMMA

Na de Eerste Wereldoorlog krijgt Hoste de opdracht van het Hoog Commissariaat voor de Wederopbouw en de gemeenteraad van Zonnebeke om samen met de kerk ook een nieuwe pastorie te ontwerpen. In de pastorie wordt een ruim woonprogramma voor een pastoor en enkele novicen gecombineerd met publieke functies zoals vergaderruimte en ontvangstbureau op de gelijkvloerse verdieping. Het is een open bebouwing aan de rechterflank van de kerk, op de hoek van de Ieperstraat. Het kubistisch ontwerp – een schakeling van sobere volumes met diverse schouwen als verticale accenten – wordt op vraag van het schepencollege aangepast; zo vergroot Hoste de ramen op de verdieping. Hij weigert anderzijds de aanpassing van het ontwerp in functie van “een algemene verfraaiing van het uitzicht van de pastorij, met b.v. het aanbrengen van eenige pijlasters op het platte dak (rondom) en midden een torentje of belvedère”. 1 In 1929 krijgt het hoofdvolume van de pastorie een tentdak waardoor het oorspronkelijk concept zwaar wordt verstoord. Later wordt aan de achterzijde ter hoogte van de leefruimte, nog een volume geannexeerd.

1 Gemeentearchief Zonnebeke, beraadslagingen gemeenteraad en schepencollege, brief van het sche-

pencollege aan Huib Hoste dd. 22 november 1921.

122.

123.

1922

NOORDZEEHOTEL Lippenslaan 12/ Piers de Ravenschootlaan 13, 8300 Knokke hotel, toneelzaal, portierswoning O P D R A C H T G E V E R Katholiek Vlaams Verbond (KVV) D O S S I E R N U M M E R 272 S TAT U S gesloopt op de portierswoning na B E H WV4, 2005, pp. 125-126/ ID 58687 A R C H I E F KUL (schetsen, ontwerptekeningen, presentatietekening), SLA (dossier), AAM (foto’s) L I T E R AT U U R 267/ 638/ 645/ 647/ 653/ 659/ 666/ 767/ 806 ADRES

PROGRAMMA

In 1922 vraagt dokter Reimond De Beir Hoste als architect voor de bouw van een ambitieus Vlaams cultureel centrum met hotel, toneel- en gelagzaal en enkele burelen voor het Katholiek Vlaams Verbond (KVV). Bij de opening in maart 1924 vormt het Noordzeehotel de materialisatie van de Vlaamse aanwezigheid in het mondaine Franstalige Knokke. De realisatie haalt de internationale pers. Het Duitse tijdschrift Bauwelt 1 wijdt een artikel aan de Belgische modernisten en het Nederlands tijdschrift Klei besluit een bijdrage gewijd aan het Noordzeehotel als volgt: “Men verademt, als men zulk een krachtige uiting van ‘architectuur’ bespeurt en men meent, dat in ons nabuurland de oogen wel moeten opengaan… Doch gewoonten zijn sterk. Van harte wenschen wij België toe: meer uitingen van architectuur, als waarvan het Noordzee-Hotel een specimen is.” 2 Hoste zelf schrijft: “Den dag der inhuldiging was de tooneelzaal in banketzaal veranderd; pas waren de gasten binnen of een van mijn vrienden kwam me vertellen dat iemand – hij noemde hem niet – als critiek op mijn werk de volgende vraag stelde: waarom krijgen we hier geen cubistische glazen en borden? Zeer grappig – maar welke mentaliteit toont dit aan? Er word je om een tooneelzaal gevraagd: je tracht ze zoo practisch mogelik te maken wat publiek en tooneel betreft – je tracht ze zoo eenvoudig mogelik te maken wat opbouw betreft – en, omdat het geen historische krulletjes vertoont meenen de ‘kenners’ geestig te doen met je werk cubistisch te noemen; blijkbaar niet wetend dat dit woord met een zeer bizondere beteekenis aan zekere schilderijen gegeven werd, en bij architectuur niet van pas komt! Het gaat hier niet om cubisme, Mijnheer, wel om bouwkunst. Toen ik eind 1922 belast werd met het ontwerpen van een hotel en tooneelzaal te Knocke, en zag hoe ervoor deze laatste een onregelmatig vierkantig terrein voor-behouden was, herinnerde ik mij dat het Amerikaansche tijdschrift ‘Architectural Record’ in zijn septembernummer 1922 een nieuw theatertype beschreef, door een tooneelspeler Mr JormanBel-Geddes ontworpen voor een zuiver vierkant stuk grond. Een der eigenaardigheden van dit mooie schetsontwerp ligt in de plaatsing van het tooneel in een der hoeken van de zaal. Daaruit volgt dat de hoofdas van zaal en tooneel de diagonaal is van den vierkanten plattengrond, dus de langste lijn die in een kwadraat kan getrokken worden.

...

124.

125.

Aangezien ik meende vóór de beste oplossing te staan voor een tooneelzaal op het gegeven terrein, heb ik mij aan het Amerikaanse schetsontwerp gehouden en het voor het eerst verwezentlikt, wat betreft de ligging van het tooneel en het schikken der zitplaatsen.

1922

OORLOGSMONUMENT DE VREDE EN DE VLAAMSE LEEUW Sint-Denysplaats, 8940 Geluwe monument O P D R A C H T G E V E R gemeente Geluwe S TAT U S intact B E H 11n3, 1991, p. 193/ ID 32991 A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 827/ 844 ADRES

Het tooneel vormt in plattegrond een kwartcirkel: de zitplaatsen zijn evenwijdig aan de ronde kant ervan gerangschikt, zoodat iedere toeschouwer, zoowel beneden als op de tribune het tooneel op zijn volle breedte kan overkijken. Gezien de vele vereischten van het programma: toegang, ± 500 zitplaatsen met dwarspaden, tooneel, kleedkamer voor mannen, id. voor vrouwen, bergplaats, electrische cabines, bioscoopcabine, werd het tooneel op zijn minimum gebracht, wat oppervlakte betreft. Het groote vertrouwen dat de opdrachtgevers in hun bouwmeester stelden, de voIledige vrijheid welke zij hem gaven, hebben mij toegelaten enkele nieuwere gedachten op gebied van tooneelbouw te verwezentliken, en voor zoover ik weet hebben de opdrachtgevers zich daarover nog niet beklaagd. Tooneelmenschen die bij het binnenkomen in de zaal een raar gezicht zetten, waren na het eerste bedrijf verzoend, na afloop van het spel enthousiast! Laten we mekaar goed verstaan: ik denk ook maar geen oogenblik dat al het allermodernste te Knocke verwezentlikt is! Het gaat allereerst om een zeer bescheiden zaal; vervolgens staan we voor het ‘zeer eigenaardige feit dat tooneelmenschen en bouwmeesters met groote kans op zekerheid vermoeden hoe of het tooneel zich zal ontwikkelen, terwijl de tooneelschrijvers ons nog geen moderne stukken gegeven hebben! Het is toch een feit dat het oud tooneel niet meer beantwoordt aan de eischen van het publiek: o.m. moet de sterke afscheiding tusschen dit laatste en de tooneelspelers verdwijnen: daarom hebben wij ons tooneel in de zaal vooruit-gebouwd, en beschikken zoodanig over een proscenium, en wel van die afmetingen dat het kan afzonderlik bespeeld worden; daarom ook is het van uit twee deuren toegankelik. (De Heer M. Van Vlaenderen heeft ons bij het ontwerpen van het tooneel zeer nuttige wenken gegeven) Het voetlicht werd natuurlik afgeschaft. Verder heeft het naturalisme op het tooneel niemand voldoening geschonken. Hoe kunstmatig de perspectief der beschilderde doeken ook zij, van af gelijk welke zitplaats gezien is ze valsch: de geschilderde boomen, schoorsteenen, kasten, spiegels, deuren enz. vertoonen niet de minste werkelikheid; zij lijden onder het gebrek aan volume, ze hebben geen lijf, werpen geen schaduwen. Wij hebben ons dan ook direct van het naturalisme afgewend, en een abstract schema ontworpen dat op zeer knappe wijze door den heer Moulaert 3 van het Théatre du Marais te Brussel, ontwikkeld en uitgevoerd werd. Wij beschikken over den beschilderden muur achter het tooneel, drie stel doeken, drie beschilderde achterdoeken, het gordijn, twee zijschermen met wisselstukken, en een aantal blokken van verschillende vormen en grootte. De belichting bestaat uit drie verschillende lichtbronnen: in de twee hoeken der zaal op tribune- hoogte is er een lichtcabine die vier sterke schijnwerpers bevat: al boven achter de tooneelopening zijn twee lampen aangebracht terwijl wij achter de tooneel over een verplaatsbare voetlamp beschikken. Ieder licht kan wit zijn of gekleurd. Met deze weinige toebehooren kunnen we heel wat verwezentliken. Natuurlik trachten we niet een boerenhuis of een heerenkamer na te bootsen, wel de stemming te verwekken, het begrip van een boerenhuis, een landschap, een kerk enz.: dit bereiken wij met onze twee zijschermen: het overige decor bestaat uit gordijnen en blokken. Op ons zeer ondiep tooneel is het ons mogelik zeer sterk het gevoel van diepte te geven. Dageliks vinden onze menschen nieuwe mogelikheden in hun tooneel, en zij zijn er over tevreden. Wat kan een architect meer verlangen?” 4

PROGRAMMA

In Geluwe ontwerpt Huib Hoste een oorlogsmonument ter nagedachtenis van de gesneuvelden uit het dorp na de Eerste Wereldoorlog. Het ontwerp is verwant aan het Belgenmonument in Amersfoort, dat Hoste in 1918 voltooide. Ook de sculptuur ‘paalplastiek’ lijkt een vingeroefening als voorbereiding op dit gedenkteken. Hoste voorziet een streng ‘kubistisch’ volume in de vorm van een balk in baksteen en arduin. De decoratieve behandeling van de baksteen verraadt de invloed van de Amsterdamse School. Hij schrijft over zijn ontwerp: “De tijden welke wij doorleefden en die den oorlog als gevolg hadden, waren tijden van groote onevenwichtigheid; de oorlog zelf is wel het grootst denkelijk gebrek aan evenwicht tusschen de volkeren en de vlucht van drommen menschen uit het eene land naar het andere, de noodzakelijkheid ze stoffelijk en geestelijk hulp te verleenen staat evenzeer in het teeken der onevenwichtigheid. Het zal wel niemand verwonderen dat ik gepoogd heb daartegenover het idée van evenwicht in mijn bouwwerk tot uiting te brengen; stabiliteit is niet alleen iets dat, zoo hopen wij vast, door den oorlog zal bestendigd worden, het is ook een eigenschap van iemand die in volle bewustheid zijn gevoelens van dank uitspreekt.” 1

1 Huib Hoste, ‘Nog het Belgisch Gedenkteeken’, in: Klei, jg. 11, nr. 1, jan. 1919.

1 U. Behne, ‘Belgische Modernisten’, in: Bauwelt, nr. 4, 1924. 2 Ir. H. Thunnissen, ‘Noordzee-Hotel te Knokke (België)’, in: Klei, jg. 18, nr. 10, Nijmegen 15 mei 1926. 3 René Moulaert (1901-1965), theaterspecialist en ontwerper van decors voor het ‘Vlaamsch Volkstoneel’

en het ‘Théâtre du Marais’. 4 Huib Hoste, ‘Het Noordzee – theater te Knocke’, in: Pogen IV-V, 1924, pp. 182-183.

126.

127.

1923

K E R K H O F E N G R A F Z E R K S I N T- M I C H I E L S B R U G G E Dorpsstraat, 8200 Sint-Michiels Brugge uitbreiding kerkhof en nieuwbouw grafzerk O P D R A C H T G E V E R gemeente Sint-Michiels D O S S I E R N U M M E R 263 K A D A S T E R N U M M E R 25e afdeling, sectie B, nr 68f S TAT U S omheining gesloopt, grafzerk intact A R C H I E F KUL (schets, ontwerptekening, presentatietekeningen, foto’s), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 525 ADRES

PROGRAMMA

In 1923 wordt het kerkhof van de gemeente Sint-Michiels uitgebreid. Hoste ontwerpt een omheining met een pergolaconstructie in baksteen en beton, maar die is vandaag – op een aantal fragmenten na – volledig verdwenen. In dezelfde stijl ontwerpt Hoste een grafzerk voor mevrouw Suzanna Casteleyn († 18.05.1924), een kubistisch geheel in baksteen en natuursteen opgebouwd uit eenvoudige componenten van balk en kubus en interpenetratie van deze vormen. Dit funerair ontwerp is een zeldzaam thema in het oeuvre van Hoste en verraadt net als andere ontwerpen uit deze periode Hostes interesse voor de contemporaine architectuur in Nederland.

128.

1923

KAPPELLEVELD A D R E S gebied ten noorden en ten zuiden van de Emile Vanderveldelaan, 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe P R O G R A M M A tuinwijk O P D R A C H T G E V E R Société Coöpérative locale des Habitations à Bon Marché de Kappelleveld D O S S I E R N U M M E R 268 K A D A S T E R N U M M E R divers S TAT U S verbouwd A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen, presentatietekeningen, foto’s), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 264/ 608/ 636/ 638/ 648/ 656/ 663/ 668/ 678/ 767/ 817/ 826

De sociale woonwijk Klein Rusland (1921-1923) te Zelzate is nog niet volledig opgebouwd wanneer een gelijkaardig project wordt opgestart bij Brussel. Stedenbouwkundige Louis Van der Swaelmen coördineert de oprichting van de ‘Société Coöpérative locale des Habitations à Bon Marché de Kappelleveld’ en selecteert Hoste als één van de architecten voor het ontwikkelen van een nieuwe tuinwijk ten noorden en ten zuiden van de Emile Vanderveldelaan in Sint-Lambrechts-Woluwe. Waar Hoste alle woontypologieën voor Klein Rusland zelf ontwerpt, gaan in Kapelleveld vier architecten aan de slag; Hoste werkt samen met Antoine Pompe (1873-1980), Jean François Hoeben (1896-1969) en Paul Rubbers (1900-1985). Dit vertaalt zich in de diversiteit van de woningen en het gevarieerde straatbeeld.

...

131.

De sociale woningen in de cité jardin du Kapelleveld hebben een hoger residentieel gehalte en kleinere densiteit dan die in de woonwijk te Zelzate. Brede avenues doorkruisen de wijk en vertakken zich haaks in tal van kleinere woonstraten met louter laagbouw en tuinen. Pogingen van Van der Swaelmen en Hoste om de densiteit op te drijven via enkele middelhoge woonblokken, alsook de eenheidsprijzen te drukken en extra groene open ruimte te genereren, worden door de toenmalige burgemeester radicaal genegeerd: “Je veux des villas et non des corons dans ma commune!”. 1 De kritiek op het derde CIAM congres ten aanzien van de stedenbouwkundige aanleg van de wijk is dan ook scherp: “either the site of the settlement is wrong, or the town planning is wrong, probably both.” 2 Huib Hoste slaagt er toch in de tendens van een vernieuwde vormgeving die hij had ontwikkeld in Zelzate verder door te trekken. Door het vermengen van diverse typewoningen, met het oog op industrialisatie en economisch bouwen, komt hij tot nieuwe gehelen. Hoste werkt gevels ook hier af met witte simili om het plastisch karakter en de schaduwwerking te verhogen. Kleine polychrome houten blokramen blijven onderschikt aan de massa terwijl “kleur toch de tegenstellingen intenser maken en hetgeen wat dof is doen schitteren.” 3 De woningen van Antoine Pompe en Paul Rubbers wekken een veel traditionelere indruk dan de kubistische gehelen van Hoste, ondermeer door het gebruik van zadel- en wolfsdaken. De bescheiden eengezinswoningen van Hoste zijn in vertanding gegroepeerd. Ze beschikken over een private tuin en geven uit op gemeenschappelijke groene voortuinstroken. De gelijkvloerse verdieping bestaat steeds uit een inkomhal met een opvallende trap en een kleine keuken gekoppeld aan eet- en woonkamer. Boven liggen de slaapkamers. Op de tussenverdieping ter hoogte van het trapbordes is het toilet. Ondanks het feit dat woningen zijn aangepast in de loop der tijden, is de globale structuur en sfeer van de wijk gaaf gebleven. Wel hebben een aantal moderniseringen, zoals het verwijderen van oorspronkelijk schrijnwerk, de kubistische eigenheid van Hostes gebouwen sterk aangetast.

1 L’Habitation à Bon Marché, jg. 9, nr. 12, december 1929, pp. 213-215. 2 CIAM 3, Rationelle Bebauungsweisen, Stuttgart 1931. De Franse vertaling is iets milder dan de Engelse

versie: ‘ou le lotissement se trouve à un mauvais endroit, ou le plan d’extension est faux’. 3 Huib Hoste, ‘Kleur en architectuur’, in: Ruimte, jg. 2, nr. 2, mei 1955, p. 8.

132.

015.

1923

I N T E R I E U R M E T B I J Z E T TA F E L E N D I VA N inrichting, meubilair onbekend A R C H I E F AMVC (H8254), PA PROGRAMMA S TAT U S

ca

1923

P O LY C H R O O M B I J Z E T TA F E LT J E meubilair intact A R C H I E F PA PROGRAMMA S TAT U S

ca

1923

P O LY C H R O M E Z I T B A N K meubilair intact A R C H I E F PA PROGRAMMA S TAT U S

ca

1923

P O LY C H R O M E S O K K E L meubilair intact A R C H I E F PA PROGRAMMA S TAT U S

1924

K A P E L S I N T- J O Z E F K L I N I E K Komvest 34, 8000 Brugge kapel D O S S I E R N U M M E R 285 S TAT U S intact, beschermd dd. 16.04.2004 A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen), SABrugge (bouwaanvraag) L I T E R AT U U R 348/ 669/ 837 ADRES

PROGRAMMA

135.

1924

WONING DE BEIR Dumortierlaan 8, 8300 Knokke woning met dokterspraktijk O P D R A C H T G E V E R De Beir D O S S I E R N U M M E R 283 K A D A S T E R N U M M E R 4e afdeling, sectie B, nr. 375B S TAT U S gerestaureerd, beschermd dd. 18.01.2001 B E H W-VL, Knokke, 2005, p. 102/ ID 58649 A R C H I E F KUL (aantekening, presentatietekening), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 672/ 677/ 687/ 679/ 700/ 761/ 767/ 781/ 782/ 789/ 798/ 801/ 802/ 805 808/ 817/ 828/ 835/ 838/ 841/ 846/ 817 ADRES

PROGRAMMA

Reimond De Beir, dokter en Vlaamsgezind liefhebber van moderne architectuur en schilderkunst, geeft Hoste in 1923 opdracht om een grote goedkope woning met praktijk in nieuwe stijl te bouwen in Knokke en vraagt Victor Servranckx (1897-1965) de wanddecoratie te ontwerpen. In een rustige en residentiële buurt bij de zeeduinen, op de hoek van de Dumortierlaan en de Mosselmanstraat, bouwt Hoste een radicaal moderne woning. Knokke revolteert bij de voltooiing van villa De Beir in 1925: “Het is een echte wanklank in het harmonisch geheel, iets zwaarmoedigs te midden van de algemene vreedzame levenslust. Laten we hopen dat de sombere vlek spoedig zal verdwijnen, desnoods op bevel der bevoegde overheid. (…) De konstruktie zelf schijnt vrij eigenaardig en heeft een gunstigen indruk, maar niemand begrijpt hoe de eigenaar en de bouwmeester akkoord kunnen gaan om den gevel van de villa in het pikzwart te doen schilderen.” 1 En zo gaat de villa de geschiedenis in als het zwart huis. De nationale en internationale architectuurpers doet Hoste destijds echter alle eer aan en vijftig jaar later wordt de villa beschouwd als een van Hostes beste werken uit deze periode: “De plattegronden zitten verrassend goed in elkaar. (…) Al de funkties worden onderling verbonden door een juist gesitueerde, zenitaal verlichte trap. Ten slotte zijn overal waar nodig muurkasten voorzien. Uitwendig verwerkt Hoste deze funkties in een zuiver geometrisch volume. Het gelijkvloers is bekleed met gebakken tegels waardoor visueel een scheiding optreedt tussen de dienstruimten en de eigenlijke woning. De woning staat als het ware op een sokkel, afgescheiden van de bodem. De kleur accentueert dit. De aarden tegels vormen een soort voortzetting van de omliggende duinen, waarmee het zwarte van de gevel fel kontrasteert. Het formalistisch volumeelement op de hoek van de woning schijnt daarbij het onderste deel met het bovenste te verbinden. De overheersende indruk is een volume-indruk. De hoofdmassa blijft echter duidelijk samengesteld uit vlakken waaruit telkens een nevenvolume springt. Waar ze samenkomen in het dak zijn deze vlakken bewust uit elkaar gehouden. De vlakken zelf zijn opnieuw onderverdeeld door de witte ramen die hoewel ze fel kontrasteren met de zwarte gevel, toch de indruk verwekken van vlakken in een groter vlak. Elke gevel wordt daardoor herleid tot een kompositie van vlakken die een derde dimensie krijgt door het uitspringend volumeëlement. Als zodanig illustreert de woning De Beir hoe Hoste uiteindelijk de principes van De Stijl op een eigen manier heeft geïnterpreteerd.” 2 Op de gelijkvloerse verdieping zijn dienstruimten, keuken, wachtkamer en consultatiekamer van dokter De Beir gesitueerd. Op de eerste verdieping realiseert Hoste het woonprogramma in de ruime L-vormige woon- en eetkamer met uitpandend balkon. Enkele treden hoger vinden we de master bedroom en badkamer. Op de tweede verdieping ten slotte liggen de slaapkamers van kinderen en gasten, alsook een speelkamer. Al deze ruimten zijn geschikt rond een zenitaal verlichte traphal. Na talrijke verbouwingen, beschermingsperikelen, discussies, acties, dreigbrieven en misverstanden wordt de villa uiteindelijk gerestaureerd. De villa wordt een galerij voor hedendaagse kunst en modern design. 3

136.

1 Het Brugsch Handelsblad, 16 mei 1925. 2 Marcel Smets, Huib Hoste, voorvechter van… , pp. 104-107 3 www.hetzwarthuis.be

137.

1924

1924

VA K A N T I E K O L O N I E O N Z E - L I E V E - V R O U W A A N D E Y Z E R

1925

ADRES

Alfred Verweeplein 25, 8300 Knokke schoolpaviljoen D O S S I E R N U M M E R 284 S TAT U S intact, beschermd dd. 15.10.2003 B E H WVL 4/ ID 58631 A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SAKnokke (bouwaanvraag 1936/3538 en 1936/ 3880)

PROGRAMMA

PROGRAMMA

OPDRACHTGEVER

bureau-inrichting i.s.m. Victor Sevranckx Exposition des Arts Décoratifs et Industriels Modernes, Esplanade Des Invalides, Parijs S TAT U S niet gekend A R C H I E F KUL (foto), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 301/ 649/ 651/ 677/ 779

Vandaag huisvest het gebouw het Koninklijk Atheneum van Knokke.

Hoste ontwerpt samen met Victor Servranckx een ensemble voor een werkplek en ontvangstruimte, waarin meubilair, industriële voorwerpen en de kleurige wanden in volstrekte harmonie zijn ontworpen en waarbij Hoste tracht “al die verschillende meubelen (een boekenkast, een kast voor plaatwerken en losse dingen, een rek voor tijdschriften, een kast voor opbergen van tijdschriften, sigaren, likeuren, een paar clubzetels, een divan, een rooktafeltje) in overeenstemming te brengen met ze dezelfde geest te geven als de gave industriële voorwerpen (radiatoren, ventilatoren, schrijfmachien…) die bepaald in de kamer moesten staan.” 1 Servranckx ontwerpt complementair met het meubilair een abstracte compositie van kleurvlakken voor de wanden.

INRICHTING HERENKAMER Villa Gudrun, Lippenslaan, 8300 Knokke inrichting interieur O P D R A C H T G E V E R De Beir S TAT U S verbouwd A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 677/ 838 ADRES

PROGRAMMA

1924

Op de Exposition des Arts Décoratifs et Industriels Modernes in Parijs (1925) wordt het ensemble bekroond met de gouden medaille. Het Bureau Fumoir vormt de aanzet tot een rationeel en functioneel opgevat ontwerp. Hoste integreert de eerste industrieel vervaardigde serieproducten zoals radiatoren, schrijfmachines e.d. in zijn interieur- en meubelconcept.

RIJKSNORMAALSCHOOL ADRES

Laken 1 Huib Hoste, Van Wonen en Bouwen, Excelsior, Brugge, 1930, pp. 118-119.

school D O S S I E R N U M M E R 269 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier) PROGRAMMA

138.

BUREAU-FUMOIR

139.

1925

S I N T- S A LVAT O R K L I N I E K Sint-Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt verbouwing tot ziekenhuis O P D R A C H T G E V E R Congregatie Zusters Salvatorjanessen D O S S I E R N U M M E R 303 K A D A S T E R N U M M E R divers S TAT U S intact A R C H I E F KUL (presentatietekening), SLA (foto’s), PA ADRES

PROGRAMMA

Hoste komt via zijn zus, hoofd aan de Brugse verpleegsterschool, in contact met de congregatie van de Zusters Salvatorjanessen die hem voorstellen het kasteel Hollandsveld in Hasselt te verbouwen tot de Salvatorkliniek. Hoste is op dat moment niet aan zijn proefstuk toe wat ziekenhuisarchitectuur betreft. Al in 1906 bouwt hij de Sint-Jozefkliniek in Brugge waaraan hij in 1920 een kapel en internaat toevoegt. Tijdens zijn verblijf in Nederland gedurende de Eerste Wereldoorlog wordt hij aangesteld als rijkstekenaar bij de bouw van een ziekenhuis te Leiden en later zal hij ook nog een ontwerp voor de Polykliniek in Antwerpen maken (1935). Bij de verbouwing en herbestemming van het kasteel toont Hoste een duidelijke aversie ten opzichte van het historisch decoratief materiaal. De meeste sierelementen worden verwijderd maar de oorspronkelijke ritmering en gevelgeleding blijven gerespecteerd. Meer nog, het balkon en de middenrisaliet worden geaccentueerd en de inkompartij plastisch in het gevelvlak uitgewerkt. De kasteeltoren en een deel van de gevelopeningen blijven herkenbaar na de verbouwing. De torenspits wordt vervangen door een kubistisch blok maar in tegenstelling tot de rest van het gebouw blijven de witsteen speklagen en lisenen bewaard. Het schilddak wordt verwijderd en vervangen door een volwaardige bouwlaag onder plat dak. De aanbouw met balkon en balustrade aan de rechterzijde van het volume wordt opgetrokken tot vier bouwlagen in nieuw baksteenmetselwerk. Het resultaat van de verbouwing kenmerkt zich door de evenwichtige compositie van vlakken, die een derde dimensie en plastische uitstraling krijgen door uitspringende volumes. Vandaag is de volledige site uitgegroeid tot het grootschalig ziekenhuis-complex CAZ Midden Limburg. Het oorspronkelijk pand is niettegenstaande de schaalvergroting van de kliniek nog steeds intact. Het gebouw is echter gedeeltelijk herbepleisterd en overschilderd met een witte synthetische verf, waardoor de door Hoste beoogde vormen materiaalnuances verloren zijn gaan. Van het interieur zijn geen plannen of fotomateriaal bewaard gebleven. Het is moeilijk te beoordelen wat ons vandaag nog rest van de inbreng van Hoste uit 1925.

140.

141.

ca

1925

STOEL meubilair intact A R C H I E F PA PROGRAMMA S TAT U S

ca

1925

B I J Z E T TA F E L meubilair intact A R C H I E F PA PROGRAMMA S TAT U S

1926

WONING DOMMARTIN Avenue Bel-Air 52, 1180 Ukkel rijwoning O P D R A C H T G E V E R Dommartin D O S S I E R N U M M E R 275 S TAT U S intact A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 675 ADRES

PROGRAMMA

In 1926 bouwt Hoste een woning naast een pand dat reeds in eigendom van de familie Dommartin is. Het braakland aan de andere zijde wordt oorspronkelijk als tuin gebruikt en later verder verkaveld. Het gaaf bewaarde gebouw onder plat dak is opgetrokken in geel baksteenmetselwerk in Noords verband. De gevel is verwant met die van het Noordzeehotel in Knokke (1924). Het drie bouwlagen hoog en vrij smal bouwvolume wordt visueel breder door toepassing van uitgesproken horizontale betonlateien, dorpels, dakrand en erkerelementen. Merkwaardig accent daarbij is de ontdubbeling van het erkerdak met een geometrisch glasraam tussen de twee lateien. In de geometrische façade zijn de interne functies afleesbaar; de erker beklemtoont de belangrijkste kamer van de woning: de woonkamer. De achtergevel is minder zuiver en vertoont vormelijk geen verwantschap met de straatkant; een grote erker met driehoekig grondvlak vertrekt op het platte dak van de eetkamer. Hoste ‘herbruikt’ deze compositieprincipes in de jaren veertig; de gele baksteen, de veruitwendiging van interne functies en de horizontale betonstroken zijn ook kenmerkend voor ondermeer Woning Moens – Heeremans te Aalst (1941-1942). Op de gelijkvloerse verdieping liggen inkomhal en garage aan de straatzijde terwijl keuken en eetkamer zich richten naar de tuin. In een grote hal centraal in de woning zijn de functies geschikt rond een karakteristieke trap met zenitale verlichting. Door de ligging en grootte kan de flexibele hal ook worden gebruikt als zitruimte. Op de eerste verdieping liggen een grote woonkamer, badkamer en de slaapkamer. Op de tweede verdieping bevinden zich kinderkamers en een gastenkamer.

142.

143.

1926

S I N T- J O Z E F I N S T I T U U T Zilverstraat 26, 8000 Brugge school O P D R A C H T G E V E R Zusters Jozephinen D O S S I E R N U M M E R 304 S TAT U S instorting tijdens de realisatie op 19 november 1926 B E H deel 18nA, p. 149 en 486/ ID 29989 A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier), RAB (arresten) ADRES

PROGRAMMA

Hoste verbouwt het Sint-Jozefinstituut te Brugge in opdracht van de Zusters Jozephinen. Over het ontwerp is weinig informatie ter beschikking, maar de instorting van het bouwwerk in de werffase in november 1926, waarbij vier arbeiders het leven laten, heeft noodlottige gevolgen voor Hoste. Dit incident zorgt voor financiële problemen in het gezin, Hoste verliest zijn leerstoel in Ter Kameren en verhuist uiteindelijk naar Antwerpen. 1 Na een uitgebreide expertise wordt geconcludeerd dat tekeningen en bestek onvoldoende technisch zijn uitgewerkt door de ontwerper. Ook de aannemer wordt niet gespaard. Steenpuin in het funderingsbeton, foute mortelsamenstelling, recuperatie van oude steenbrokken met minderwaardig metselwerk tot gevolg, slordig gebruik van gewapend beton en te weinig stutten en stempelingen worden in de verslagen als grote oorzaak van het incident aangegeven. Hoste wordt in Eerste Aanleg beschuldigd van onvrijwillige doodslag, met als strafmaat een bijzonder hoge boete en een voorwaardelijke gevangenisstraf. 2 Na een tegenexpertise door o.a. Victor Horta en Raphaël Verwilghen oordeelt het Hof van beroep in Gent in 1928 “Onvrijwillig, door gebrek aan vooruitzicht of voorzorg, doch zonder inzicht van een anders persoon aan te vallen, de dood te hebben veroorzaakt…” In 1936 wordt Hoste uiteindelijk in ere hersteld. 3

1 In Antwerpen woont hij in de Lange Herentalsstraat 7 en vervolgens in de Cobdenstraat 11. 2 Arrest Hof van Beroep te Gent betreffende Hubert Hoste, Rijksarchief Beveren, diverse bescheiden;

HB Gent 2002, nr. 193 (arrest), Parketnummer 175, nr. arrest: 48812 HB Gent 2002, nr. 299 (repertorium) HB Gent, 0000 2, nr. 129 (oud bestand, overdracht 2) nr. 48 812. 3 HB Gent 2002, nr. 193 (arrest), Parketnummer 175, nr. arrest: 48812. Notitie op het origineel arrest.

144.

1926

GEMEENTESCHOOL

1927

Rijselstraat 71, 8200 Sint-Michiels Brugge gemeenteschool en directeurswoning O P D R A C H T G E V E R gemeente Sint-Michiels K A D A S T E R N U M M E R 25e afdeling, sectie B, nr. 340, w2,g4 S TAT U S intact A R C H I E F SLA (dossier)

Rijselstraat 75 (oud nr. 181), 8200 Sint-Michiels Brugge rijwoning K A D A S T E R N U M M E R 25e afdeling, sectie B, nr. 340p4 S TAT U S intact

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

1927 Hoste ontwerpt tal van scholen tijdens zijn carrière. 1 Steeds opnieuw streeft hij naar een maximale aanwezigheid van licht en lucht in de lokalen en hebben oude ‘gevangenis scholen’ voorgoed afgedaan: “Het eerste kenmerk ervan was hun geslotenheid; zij waren als een soort eiland midden in dorp of stad. Niemand mocht zien wat er op dit eiland gebeurde; eenmaal het grondgebied ervan betreden waren de schoolkinderen als van de buitenwereld gescheiden. Het onderdeel der klasramen was met ondoorzichtbaar glas bezet; niets mocht immers de leerlingen verstrooiing bijbrengen. Nu is men, zelfs in ons land, tot ruimer inzichten gekomen; men is b.v. gaan inzien dat ingeslotenheid precies nadelig werkt op de kinderen; die vertelt hun inderdaad dat het buiten licht is en zonnig, dat zij zich moeten houden alsof er geen zon in de lucht hing, alsof er geen groen was aan de bomen; dat zij gevangen zijn. Men weet nu dat een speelplein niet met een muur doch met een hek van de straat moet afgescheiden zijn; zo spelen de kinderen onder het oog van al wie langs de straat voorbijgaat; zo krijgen de ouders te zien hoe hun kinderen behandeld worden op school. Men durft grote ramen aanwenden in de schoolgebouwen, al blijkt het dat nog vaak te zware stijlen en kozijnen het vrij toetreden van licht belemmeren.” 2 De school in Sint-Michiels telt twee bouwlagen onder zadeldak van rode pannen en is opgetrokken in rood baksteenmetselwerk in staand verband. De witte sokkel in simili geeft een zekere lichtheid aan het vrij logge volume. Het trappenhuis, volledig in baksteen, articuleert zich in het hoofdvolume. De kubistische raamoplossing, waarbij horizontale registers overhoeks doorlopen versterken dit beeld.

INRICHTING WOONKAMER Kapelaanstraat 16, 9990 Maldegem inrichting interieur O P D R A C H T G E V E R De Lille S TAT U S onbekend A R C H I E F PA L I T E R AT U U R 283 ADRES

PROGRAMMA

1927

V O L K E R E N B O N D PA L E I S Genève (S) wedstrijdontwerp S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 767 ADRES

PROGRAMMA

1927

WONING SIMILLION Bredabaan, 2930 Brasschaat woning O P D R A C H T G E V E R Simillion D O S S I E R N U M M E R 445 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

Functioneel gedachte lokalen met grote glaspartijen aan beide kanten helpen “de eigenschappen van de verschillende kinderen te ontwikkelen. Een school zal er nooit te vrij en te vrolik uitzien; alles moet ertoe helpen de kinderen in een blijde opene stemming te brengen. Zij moeten toch leren zich gedragen anders dan onder dwang, want er komt een ogenblik dat er geen onderwijzer meer zal zijn om hun te zeggen: doe nu dit, en nu dat. Van daar ook komt de veroordeling der schoolbanken. Voor iedere leerling een tafel en een stoel; dit geeft hem een zeker gevoel van eigenwaarde: hij is niet meer nummer zoveel op de zoveelste rij; hij is iemand wiens waarde men erkent en wie op zijn tafel heer en meester is.” 3 Aan de straatkant is een directeurswoning voorzien. Ook hier worden de principes van een baksteen bovenbouw op witte plint gerespecteerd. De woning bestaat eveneens uit twee bouwlagen onder zadeldak. Het vlak van de voorgel wordt deels opgetrokken boven de kroonlijst en tilt het zadeldak plaatselijk op, waardoor nog een extra kamer ontstaat. De voordeur wordt beschermd door een rechte luifel met bovenlicht.

1 Uitgevoerde scholen: meisjesschool te Zeebrugge (1908) gesloopt na bombardementen, lagere school

te Zonnebeke (1922) gesloopt, scholenpaviljoen te Knokke (1924), lagere school te Brugge St.-Michiels (1926), college te Brugge (1926) ingestort tijdens de werf, jongensschool te Drongen 1949, Hove (1951) gesloopt. Ontwerpen van schoolgebouwen: scholencomplex te Laken (1924), Dansschool Lea Daan. 2 Huib Hoste, ‘Nieuwe zakelijkheid en politiek’, in: Opbouwen, jg. 3, nr. 7, juni 1933, p. 103. 3 Ibidem.

146.

RIJWONING

147.

1927

WONING GERARDIJN Gistelse steenweg 108, 8200 Sint-Andries Brugge vrijstaande woning O P D R A C H T G E V E R Geerardijn D O S S I E R N U M M E R 301 K A D A S T E R N U M M E R 31e afdeling, sectie C, nr. 274 m2 S TAT U S verbouwd B E H WVL19/ ID 74864 A R C H I E F KUL (ontwerptekening, presentatietekening, foto), SLA (dossier), PA L I T E R AT U U R 767/ 779/ 815 ADRES

PROGRAMMA

De woning Geerardijn staat oorspronkelijk achteraan in verbinding met Drukkerij Excelsior van dezelfde eigenaar. Het gaat om een halfopen bebouwing onder plat dak. De gevel is opgetrokken in baksteen in halfsteens metselwerkverband. Een eigenzinnige asymmetrie, evenwel evenwichtig en harmonisch uitgewerkt, typeert de gevelcompositie. De kroonlijsten en luifels enerzijds en de balkons en terrassen anderzijds geven het geheel het aanzicht van een kubistische sculptuur. De slanke uitkragende betonplaten zorgen voor licht en schaduwwerking, versterkt door in- en uitspringende volumes. Het erkerblok aan de inkom plooit naar binnen en zorgt voor een overgangsruimte naar de voordeur. De inkomhal geeft toegang tot woon- en eetkamer, keuken en bureau aan de straatkant. De leefruimte situeert zich aan de zuidwestzijde van het perceel. De keuken ligt aan de noordzijde, met zicht op de tuin. Op de verdiepingen bevinden zich vijf kamers; één op een tussenverdieping, drie op de eerste verdieping en nog een extra ruimte in een paviljoen op het platte dak. Het los meubilair van Woning Geerardijn staat niet meer in situ, het maakt deel uit van de permanente collectie van het Designmuseum in Gent. 1 Het eetkamerensemble is intact en bestaat uit een grote flexibele tafel met zes stoelen en een buffetkast met bijhorend flexibel kastje. Uit de woonkamer zijn twee divans (tweezit en driezit), een bijzettafeltje en twee zetels bewaard. Voor de hal is een kapstokensemble in rood, zwart, wit en blauw uitgevoerd. De vormgeving van de stoelen typeert Hostes ontwerpen van de jaren twintig. Het vaste meubilair is nog grotendeels aanwezig in de woning. Op de verdiepingen zijn alle inbouwkasten, nissen e.d. intact. “Die kasten hebben veel voordelen: zij zijn een uitstekend middel tegen de gehorigheid; wanneer zij tussen eetkamer en keuken liggen, maakt men ze vanuit beide vertrekken bereikbaar, zodat het rondlopen met gewassen vaten uitgeschakeld wordt; men kan zich aan die meubelen niet stoten, en men spaart er heel wat ruimte mee uit.” 2

1 www.design.museum.gent.be 2 Huib Hoste, ‘Wooninrichting’, in: Opbouwen, jg. 3, nr. 3, april 1933, p. 34.

148.

1927

DRUKKERIJ EXCELSIOR Zandstraat 17/19, 8200 Sint-Andries Brugge vrijstaande drukkerij/uitgeverij O P D R A C H T G E V E R Geerardijn D O S S I E R N U M M E R 301 K A D A S T E R N U M M E R 31e afdeling, sectie C, nr. 274 g2, h2 B E H WVL19/ ID 75128 S TAT U S verbouwd A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

Hoste ontwerpt behalve een woning, ook een werkplaats voor de familie Geerardijn. De twee panden staan oorspronkelijk met elkaar in verbinding aan de achterzijde. De Drukkerij Excelsior is opgetrokken in asbeton, een prefabtoepassing die Hoste ook in de sociale woonwijk Klein Rusland (Zelzate 1921-1923) heeft gebruikt. Het gebouw is aan de straatkant oorspronkelijk voorzien van twee bouwlagen. Een ruime loods met zaagtanddak sluit aan op dit volume en richt zich naar een binnengebied van de site. Een indrukwekkend betonnen spant, gecombineerd met metalen trekkers zorgt voor de grote overspanning van de loods. In de jaren veertig, na het faillisement van de drukkerij, wordt een derde bouwlaag en een hellend dak toegevoegd, waardoor de oorspronkelijke verhoudingen van de gevel teniet worden gedaan. Gebrek aan onderhoud, zowel aan exterieur als interieur, heeft zijn sporen nagelaten. Het gebouw heeft steeds een intensief gebruik gekend; na het opdoeken van de drukkkerij werden er onderdelen voor fietsen geproduceerd. Vervolgens was er een zaak en werkplaats voor pluimveeartikelen gevestigd. De loods, die nu als opslagruimte dienst doet, is wel nog intact, inclusief het dakspant.

151.

1927

WONING BILLIET Maria van Bourgondiëlaan 13, 8000 Brugge woning met diamantslijperij O P D R A C H T G E V E R Billiet D O S S I E R N U M M E R 320 K A D A S T E R N U M M E R 8e afdeling, sectie M, nr. 513p2, bisnr. 6 S TAT U S intact. beschermd dd. 05.12.1995 B E H W-VL, Brugge, Christus-Koning, 2003, p. 121/ ID 57739 A R C H I E F KUL (presentatietekening), SLA (dossier), PA L I T E R AT U U R 767/ 825/ 839/ 842 ADRES

PROGRAMMA

Jules Billiet, schilder en zaakvoerder van een succesvol schilders- en glazeniersatelier in Heist-aan-Zee, geeft Hoste een dubbele opdracht; het ontwerp van een halfopen woning met aanpalende diamantslijperij in de residentiële buitenwijk Christus Koning. Billiet wil investeren in de diamantnijverheid. Mogelijk kent Billiet de realisaties van Hoste in Knokke of behoort hij als kunstenaar tot de vriendenkring van kunstkenner dokter De Beir. In deze periode schakelt Hoste over op de Internationale Stijl, enkele groeipijnen zijn hier dan ook niet vreemd aan. De woningen Billiet, Geeraardijn, De Wolf en enkele werken in Schoten en Schilde missen een zekere eenheid. Ze vormen een logisch vervolg op Hostes werk uit de eerste helft van de jaren twintig, waar de invloeden uit Nederland nog overheersen. Van een vrij zware, massieve architectuur met veeleer strakke volumes en overheersend horizontale, ‘grondgebonden’ indruk, evolueert zijn architectuur naar een driedimensionaal volumespel, echter nooit willekeurig maar steeds voortvloeiend uit een functioneel plan. Woning Billiet is een eerste voorbeeld van dit nieuwe type waar de derde dimensie vooral in de voorgevel tot uiting komt; door het aanbrengen van een erker en het prononceren van het vertikaal volume van de schoorsteen. Het gebouw bestaat uit twee bouwlagen onder tentdak. De diamantslijperij achteraan is opgevat als een sobere balkvormige betonstructuur met glasinvulling. Qua plan-opbouw stellen we een vrij radicale scheiding vast tussen de woonvertrekken, een atypische aanpak voor Hoste die meestal streeft naar één grote ruimte met dubbele functie of een ruimtelijke overgang van eet- en woonkamer. Het interieur van woning Billiet garandeert een zeldzame kleurervaring. Hoste werkt voor de woonkamer op de gelijkvloerse verdieping een opvallende compositie van abstracte vlakken in verschillende kleuren uit voor de vier wanden en het plafond. Het gaat om een zuivere tweedimensionale compositie met een mathematische grondslag, waar verticale, horizontale en gebogen lijnen een asymmetrische vlakkencompositie vormen.

152.

1929

L A N D H U I S D E W O LV E N H O E K Alfons De Baeckestraat 39, 8200 Sint-Michiels Brugge landhuis O P D R A C H T G E V E R De Wolf – Van Caillie D O S S I E R N U M M E R 343 K A D A S T E R N U M M E R 25e afdeling, sectie B, nr. 321L3 S TAT U S verbouwd A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 680/ 685/ 767 ADRES

PROGRAMMA

In 1923 koopt Karel De Wolf, apotheker, een stuk grond in Sint-Michiels Brugge. De Wolvenhoek is op dat moment een mooi stuk platteland, waarop Huib Hoste een ruime vrijstaande vakantiewoning ontwerpt. De woning wordt opgetrokken in bruine baksteen in halfsteens verband onder plat dak. In de compositie van verschillende balkvolumes kunnen verschillende functies worden onderscheiden: leefruimte, keuken, trappenkoker en schouw. Hoekramen en betonstroken versterken de volumewerking en compositie. Op het dak bevindt zich een terras met overdekt zonnepaviljoen: “(…) signalons un des éléments les plus réussis de cette villa, le vaste toit-terrasse qui couvre près des deux tiers de la superficie de l’ensemble. Un spacieux abri, faisant suite au corps d’escalier, protège cette terrasse du nord; celle-ci constitue ainsi l’ endroit choisi pour le repos complet, les cures de soleil et de la jouissance d’un beau paysage largement étalé”. 1 In het sobere plan van de woning zijn de verblijf- en slaapruimten zuidoost en zuidwest georiënteerd. Keuken en badkamer bevinden zich aan de noordzijde.

1 ‘Deux traveaux de l’architecte H. Hoste’, in: La Cité, jg. 10, nr. 6, feb. 1932, p. 83.

1929

WONING koningin Astridlaan 81, 3500 Hasselt verbouwing gevel S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

154.

155.

1930

K U N S T E N A A R S W O N I N G VA N D I J C K Oudebaan 130, 2970 Schilde kunstenaarswoning, atelier O P D R A C H T G E V E R Albert Van Dijck D O S S I E R N U M M E R 366 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie D, nr. 404b S TAT U S verbouwd B E H deel 10n3 pp. 909-911/ ID 14135 A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 738/ 746/ 767/ 846

LANDHUIS VOOR EEN DICHTER Spreeuwenlei/ Koningshof, 2900 Schoten landhuis O P D R A C H T G E V E R Van Cauwelaert D O S S I E R N U M M E R 371 S TAT U S gesloopt A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 315/ 685/ 767

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

De opdrachtgever van de woning in Schilde, Albert Van Dijck (1902-1951), is een kunstschilder en vriend van Huib Hoste. De vrijstaande atelierwoning in een groene omgeving, is opgebouwd uit een schakeling en interpenetratie van een aantal baksteenvolumes onder plat dak. Het gaat om een compositie van zuivere rechthoekige balken ontstaan vanuit de planopbouw, zoals we bij Hoste eind jaren twintig vaker aantreffen. Het hoofdvolume van de kleine woning wordt ingenomen door het kunstenaarsatelier. Verder zijn een kleine keuken en bergplaats voorzien op de begane grond en boven twee slaapkamers. In een verbouwingscampagne schildert Hoste de woning helemaal in het wit en voegt hij een volume voorzien van hoekramen toe bovenop het atelier. Nog later zijn ingrijpende aanpassingen doorgevoerd waardoor van het oorspronkelijk krachtige ontwerp nauwelijks nog sprake is.

156.

1930

1930

WONING HAEGENS Stationsstraat 11, 9240 Zele woning O P D R A C H T G E V E R Haegens D O S S I E R N U M M E R 365 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie A, nr. 1317h S TAT U S intact, beschermd dd. 06.03.1997 A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen, presentatietekeningen, foto’s), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 309/ 691/ 709/ 716/ 754/ 767/ 787/ 800/ 822/ 826 ADRES

PROGRAMMA

Gustaaf Haegens raakt onder de indruk van Hostes werk op de wereldtentoonstelling in Antwerpen in 1930 en geeft hem de opdracht een vrijstaande ééngezinswoning op te trekken in de stationsbuurt van Zele, een burgerlijke wijk. Het gebouw wordt beschouwd als Hostes eerste werk in de Internationale Stijl – weliswaar persoonlijk opgevat – en naast de Woning De Beir, de Woning Gombert en de twee tuinwijken als een van de hoogtepunten uit zijn carrière aanzien. De constructie bestaat uit een betonskelet dat Hoste toelaat af te wijken van een traditionele ruimte-indeling en gevelopbouw. Kamers lopen in elkaar over en grote raampartijen voorzien het huis van overvloedig licht. Rekening houdend met de omgeving en oriëntatie, de circulatie en de schikking van de verschillende functies, ordent Hoste de ruimtes. Het skelet verwerkt hij in de muren, in tegenstelling tot bij de zogenaamde vliesgevels die internationaal de toon zetten op dat ogenblik. In Zele past Hoste voor het eerst gespoten beton op steengaas 1 toe: “Het gebouw bestaat inderdaad in hoofdzaak uit een geraamte van gewapend betonpijlers en balken die vloeren van hetzelfde materiaal dragen. Wanneer deze delen van de bouw uitgevoerd zijn dan is het ook afgelopen met het maken van dragende elementen van het bouwwerk: het gaat dan om tussen de verschillende delen van het geraamte de borstweringen der ramen aan te brengen, alsmede deze delen te dichten waar geen ramen voorkomen. De keus van het daartoe te gebruiken materiaal is telkens voor de architekt een belangrijk punt van overweging. Het gaat hier inderdaad om het maken van wanden die geen konstruktieve rol toegedeeld zijn: zij spelen alleen de rol van vulling: er is bijgevolg geen enkele reden daarvoor massiefgemetselde muren te gebruiken, die in dergelijke gevallen nutteloos de bouw verzwaren, meer eisen stellen aan grondvesten en gewapend betonbalken.” 2 Door de toepassing van beton op steengaas ontstaat een indruk van massa die tegelijkertijd teniet wordt gedaan door de dynamische stapeling van volumes, met vides, terrassen en zwevende onderdelen, en grote hoekramen. De woning lijkt niet op de grond te staan door de plint rond de dienstruimten, en door de geschraagde woonkamer. Hostes organischfunctionele aanpak resulteert alzo in een ambivalente variant van de Internationale Stijl. De woning is intact en enkele jaren geleden volledig gerenoveerd.

1 Steengaas is een draadgaas met mazen. Eenmaal het gehele gebouw met steengaas bekleed, wordt

het aan de buitenzijde met betonspecie bespoten; daarna de binnenzijde van deze buitenwand met asphaltine. Op deze wijze ontstaat een homogene en waterdichte wand. 2 Huib Hoste, ‘Een moderne bouw’, in: Opbouwen, jg. 2, nr. 11, aug. 1931, p. 239.

158.

159.

1930

CAFÉ HULSTKAMP

1931

De Keyserlei, 2000 Antwerpen verbouwing café D O S S I E R N U M M E R 386 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (briefwisseling, ontwerptekening, presentatietekening), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 830

ca

1930

Zuidkaai 23, 8870 Izegem inrichting interieur O P D R A C H T G E V E R Vande Walle D O S S I E R N U M M E R 400 S TAT U S gesloopt A R C H I E F SLA (dossier), PA

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

Martha Vande Walle (1902-1980) is een Vlaamsgezinde, katholieke dame voor wie Hoste in 1931 de verbouwing van een werkkamer realiseert. Hoste ontwerpt het plan voor een kamer met zit- en werkgedeelte. Hij voorziet een rechthoekige ruimte van een nieuw groot metalen raam en deur en ontwerpt het volledige interieur met alle meubels: een fonokast, bloemenstandaard, schrijnwerk, kast met open rekken, betegelde schouw, boekenkastje, bijzettafeltje, divan, schrijftafel, boekenrekken, theekastje, radiokastje, tijdschriftenrek, clubzetels, gordijnen en tapijt, kapstokensemble, servieskast, eenpersoonsbed, nachtkastje en dressoir. Hij levert ook een kleurontwerp met behang voor de wanden en kleuradvies voor de gordijnen. Een compositietekening voor de vier kamerwanden toont een symbiose van drie kleuren in geometrische patronen: rechthoeken, stroken en een halve cirkel in wit, grijs en oranje.

B I J Z E T TA F E LT J E meubilair intact A R C H I E F PA PROGRAMMA S TAT U S

ca

1930

LIGZETEL meubilair intact

PROGRAMMA S TAT U S

ca

1930

In de verzameling Huib Hoste van het Architecture Archive – Sint-Lukasarchief te Brussel zijn nog een tiental tekeningen teruggevonden met wandcomposities in behangpapier uit de jaren dertig. Het zijn stuk voor stuk unieke polychrome ontwerpen voor winkels, woonen zitkamers, bureaus en een slaapkamer. Hoste tekent de plannen op schaal 1/20 en één enkele keer op schaal 1/50. Op het merendeel van de plannen staat steeds vermeld ‘behang’. Oranje, rood, grijs en zilver zijn de meest gebruikte kleuren.

B U R E A U , H A N G K A S T, B I B L I O T H E E K , C R U C I F I X , … meubilair, attributen intact A R C H I E F PA PROGRAMMA S TAT U S

ca

1930

W O N I N G VA N B R E D A Sint-Niklaas woning S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (presentatietekening) ADRES

PROGRAMMA

160.

S T U D I E K A M E R VA N D E WA L L E

161.

1931

W I N K E LW O N I N G

1932

Koningshof, 2900 Schoten clubhuis, café, woning, winkel D O S S I E R N U M M E R 374 S TAT U S verbouwd A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 315/ 700

1931

Henri Horriestraat 3/ Ooststraat 33, 8800 Roeselare verbouwing woning/ poortgebouw O P D R A C H T G E V E R Callebert – De Meester D O S S I E R N U M M E R 465 S TAT U S gesloopt dd. 1995 B E H deel 17n1, 1999, p. 257/ ID 23886 A R C H I E F KUL (ontwerptekening, foto’s), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 512/ 732/ 733/ 734/ 767/ 832/ 846

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

LANDHUIS MARINIS Koningshof, 2900 Schoten inrichting eetkamer D O S S I E R N U M M E R 385 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 412 ADRES

PROGRAMMA

1932

1933

E. Thieffr ylaan 94, 2640 Mortsel feestzaal en appartement O P D R A C H T G E V E R niet gekend K A D A S T E R N U M M E R 3e afdeling, sectie C, nr. 129k7 S TAT U S intact B E H deel 10n2, 1985, p. 657/ ID 13597 A R C H I E F SAMortsel (bouwaanvraag 1201/ 1933) PROGRAMMA

WONING Buggenhout verbouwing woning D O S S I E R N U M M E R 415 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 349 PROGRAMMA

WONING CASTELEYN Oude God, 2640 Mortsel woning O P D R A C H T G E V E R Casteleyn D O S S I E R N U M M E R 428 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier), AAM (foto) ADRES

PROGRAMMA

162.

FEESTZAAL MERELHOF ADRES

ADRES

1932

WONING EN POORTGEBOUW

163.

1933

WONING GOMBERT Tervurenlaan 333, 1150 Sint-Pieters-Woluwe woning O P D R A C H T G E V E R Gombert D O S S I E R N U M M E R 408 S TAT U S intact, beschermd dd. 16.03.1995 A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 461/ 724/ 760/ 767/ 779 ADRES

PROGRAMMA

Ook de woning Gombert, gelegen op een hellend en onregelmatig bouwterrein aan het Woluwepark, wordt beschouwd als één van de beste realisaties van Huib Hoste. E. Leonard geeft in 1944 in Bouwkunst en Wederopbouw een uitvoerige beschrijving van de opbouw van woning Gombert en stelt dat het functioneel programma aan de basis ligt van de planopbouw en gevelarchitectuur; “Naar de principes van den functioneelen architect, is het plan hoofdzaak en heeft het uitzicht van den bouw zich daarnaar te richten. Zoo dacht ook de groote Berlage erover. Toch is het niet onvoorwaardelijk juist: het plan, de samenvoeging van plattegronden, mag niet het keurslijf zijn, waarnaar de aesthetica van de uiterlijke gedaante zich uitsluitend te richten heeft. (...) Niemand zal ons overtuigen, dat het alleen toeval was, dat de platte gronden van dit woonhuis zoo vanzelfsprekend aanleiding waren tot de harmonische groepeering der vensters in deze gevels. De vooruitspringende verdiepingen waren daar zeker van nut bij. En met genoegen stellen wij vast dat, bij al het asymmetrische van de onderverdeeling in haar geheel, de architect zich de oude niet te miskennen leer der middellijnen heeft herinnerd en zoo evenwichtsvlokken heeft gerealiseerd, die deze gevels hun rustig uitzicht geven.” 1 Net als in de Woning Haegens interpreteert Hoste de Internationale Stijl op een eigen manier. Om maximaal in te spelen op de kwaliteiten van het hellend terrein, kiest Hoste voor splitlevels; de hogere bouwlagen worden telkens in halve verdiepingen opgesplitst. Het project telt vijf bouwlagen waarvan de eerste twee bouwlagen voorbehouden zijn voor kelders, diensten en personeel, te bereiken vanaf de J. Cesarlaan. De derde bouwlaag ligt op het niveau van de Tervurenlaan en herbergt garage, inkom en eetkamer met bijkeuken. Op de vierde verdieping zijn representatieve ruimten gesitueerd – de bibliotheek, salons, terras – en enkele slaapvertrekken. De vijfde bouwlaag herbergt nog vier slaapkamers en een ruim terras. En ten slotte is ook het platte dak ontworpen als terras. De structuur van de woning is in de gevel afleesbaar. De verschillende raampartijen verraden de ruimtelijke dynamiek van het splitlevel systeem. Woning Gombert is beschermd en grotendeels intact.

1 E. Leonard, ‘Huizen en Gebouwen, Gisteren en Heden’, in: Bouwkunst en Wederopbouw, jg. 4, nr. 3-4,

maart – april 1944, pp. 45-52.

164.

165.

1933

U R B A N I S AT I E P L A N L I N K E R O E V E R Terreinen tussen Schelde, Blokkersdijk en Suikerdijk, Linkeroever Antwerpen ‘Prijskamp voor de aanleg der terreinen gelegen op de Linkeroever der Schelde, tussen de stroom en de dijken genaamd ‘Blokkersdijk en Suikerdijk, tegenover de stad Antwerpen’ O P D R A C H T G E V E R maatschappij IMALSO S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (presentatietekeningen), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 302/ 312/ 328/ 329/ 334/ 339/ 341/ 345/ 369/ 688/ 692/ 693/ 695/ 696 697/ 698/ 729/ 730/ 767 ADRES

PROGRAMMA

De maatschappij IMALSO schrijft in oktober 1932 een internationale wedstrijd uit voor de heraanleg van de terreinen op Linkeroever te Antwerpen. Het vraagstuk over de wedstrijd draait om de bestemming van de gronden op Linkeroever en de inrichting ervan “die als voorwaarde zal hebben dat het geheel een ekonomies produktief iets wordt dat organies tot de groei van Antwerpen zal bijdragen.” 1 Het ontwerpteam Hoste, Le CorbusierJeanneret en Loquet neemt deel aan de wedstrijd, maar houdt zich niet aan de vooropgestelde eisen en voorwaarden met de bedoeling een ‘ideaal project’ te verwezenlijken. Het antwoord op het vraagstuk ligt volgens het ontwerpteam “in een komplex van suggesties dat de ontwikkeling van een dergelike stad moeten toelaten, daarbij zowel rekening houdend met de lokale omstandigheden als met de tegenwoordige eisen van stedebouw.” 2 Enkele suggesties in het ontwerp zijn de uitbreiding van de haveninrichting, de uitbouw van een wooncentrum, de creatie van nieuwe stedelijke en interstedelijke verbindingen, en het opstellen van een model voor een nieuwe residentie- en wereldstad. Voor de gerenommeerde Zwitserse architect Le Corbusier is het een unieke kans om zijn stedenbouwkundige visie te koppelen aan een realistische site. Op de ontwikkeling van Linkeroever worden de grondbeginselen van La Ville Radieuse getoetst; een stad waarbij een groot deel van het terrein voorbehouden blijft voor ontspanning en een strikte scheiding van het verkeer wordt voorzien: “De moderne techniek laat toe als woninggevel glazen vlakken te bouwen, die zich op grote ruimten openen. (...) Tussen de woningblokken ligt een afstand die verschilt van 200 tot 250 meter, van 75 tot 300 meter, met een uitkijk van verschillende kilometers. Op deze vrije gronden, die 88 % van de oppervlakte der stad beslaan, zijn parken aangelegd (grasvelden en bloemperken). In deze parken liggen de sportterreinen (voetbal, handbal, tennis, enz.). Daarenboven bevat elk blok een grote badinrichting in open lucht, van meer dan 100 meter lengte. Aldus komt sport in de onmiddellijke nabijheid der woning. Dit stelt een werkelijke verovering voor van de moderne tijd en bezorgt aan de bevolking de verwezenliking van een als onmisbaar erkende funktie. (...) Verder zal men zien dat in dergelike stad het automobielverkeer volledig afgescheiden is van het leven der voetgangers; het is beperkt tot een net van autostrades, aangelegd 5 meter hoog boven de grond. Aldus ontmoeten de voetgangers nooit automobielen, de kinderen zijn buiten alle gevaar, de ganse bodem behoort hun toe. De bodem werd opnieuw veroverd en wij kunnen weer onze benen gebruiken.” 3 Hoste schrijft de toelichtende nota 4 bij het wedstrijdontwerp. De jury, waarin ondermeer Henry van de Velde en Victor Horta zetelen, blijkt niet tevreden met de resultaten van de wedstrijd: “Tal van mededingers werpen zich overmoedig in het domein der dromen en besluiten dat Antwerpen de metropool van Europa worden zal en niet minder dan 2.500.000 inwoners tellen zal”. Het ontwerp van het team Hoste, Le Corbusier-Jeanneret en Loquet wordt dan ook niet weerhouden.

1 Huib Hoste, ‘Een stad in het groen’, in: Opbouwen, jg. 3, nr. 9-11 en 19, juli 1933, p. 143. 2 Ibidem. 3 Idem, p. 148.

166.

4 Idem, p. 143.

1934

A P PA R T E M E N T PA N Z E R Volhardingsstraat 71, 2000 Antwerpen appartementsgebouw met kunstenaarsatelier O P D R A C H T G E V E R Panzer D O S S I E R N U M M E R 463 K A D A S T E R N U M M E R 9e afdeling, sectie I, nr. 2091D S TAT U S interieur verbouwd, beschermd dd. 03.04.1995 B E H deel 3nc, 1989, p. 492/ ID 7737 A R C H I E F SLA (dossier), SAAntwerpen (bouwaanvraag 18/ 1740, 18/ 03222) L I T E R AT U U R 767/ 831/ 846 ADRES

PROGRAMMA

Kunstschilder Emile Gilbert Panzer geeft Hoste begin jaren dertig opdracht een woning met atelier te bouwen in Antwerpen. Waarschijnlijk kent hij Hoste via gemeenschappelijke vrienden. Op dat moment verblijft Hoste ook vaak in Antwerpen omdat hij samen met zijn zoon Guy een meubelzaak houdt in de Lange Herentalsstraat. Het gebouw, gelegen op de hoek van de Volhardingsstraat en de Tentoonstellingslaan, is geconcipiëerd als halfopen bebouwing. Oorspronkelijk worden in het bouwblok vier woonentiteiten ingericht. Op de bovenste verdiepingen komt het kunstenaarsatelier met woning en dakterras voor Panzer zelf. De verschillende woonentiteiten zijn, in tegenstelling tot het ateliervolume, niet ondubbelzinnig herkenbaar in de gevels; “Wanneer men het boeiend volumespel van dit appartementsgebouw voor het eerst bekijkt, dan heeft men de indruk dat het gegroeid is uit de betrachting de woningen, waaruit het is samengesteld, uitwendig te individualiseren. Bij nader toezicht blijkt dit echter niet het geval te zijn. Sommige eenheidsmassa’s bevatten gedeelten van twee verschillende appartementen. Alleen de kubusvormige atelierwoning van de heer Panzer zelf steekt herkenbaar boven de andere onderdelen van dit bouwblok uit.” 1 Hoste behandelt het bouwblok eerder als sculptuur, ‘een plastische eenheid’ maar ook als een ‘ongedwongen opeenstapeling van ineengedrongen massa’s’ waarvoor een stuk functionaliteit wordt opgeofferd. “Het plan van de aanwezige woningen is zowel funktioneel als struktureel weinig doordacht. De verschillende ruimten lijken als het ware geperst in een vooropgezet keurslijf: de woonkamers krijgen de meest verscheidene vormen. de verbinding tussen keuken en woonkamer en tussen slaap- en badkamer geschiedt door de hal. Een slaapkamer in de noordgevel viel zo smal uit dat Hoste verplicht was ze buiten de gevel te laten uitschieten. Om vanuit het atelier het aanpalend dakterras te bereiken, dient men eerst een trap op te gaan naar de woonkamer, om dan weer een trap af te gaan naar het terras. Tenslotte dienen een aantal muren opgevangen door in de vloer verwerkte L- profielen.” 2 De gemeenschappelijke trappenhal ligt aan de westgevel en krijgt licht via een verticaal bandraam over alle verdiepingen. De trappen bedienen oorspronkelijk de eerste twee niveaus. Het derde niveau, de voormalige woonkamer van het schildersatelier, is bereikbaar via twee interne trappen. Na het vertrek van Panzer uit Antwerpen wordt het pand verkocht en in de jaren tachtig voegt men de vier woonentiteiten samen tot twee duplexwoningen. Deze interventie heeft het grootste deel van het oorspronkelijk interieur verstoord en enkel de centrale traphal en het kunstenaarsatelier bleven gespaard. Het exterieur is intact op het meeste schrijnwerk na.

1 Marcel Smets, Huib Hoste, Voorvechter van …, p. 121. 2 Ibidem.

168.

169.

1934

WONING LENS Schuttersvest 7, 2800 Mechelen rijwoning met advocatenpraktijk O P D R A C H T G E V E R Lens D O S S I E R N U M M E R 391 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie D, nr. 870B S TAT U S intact, beschermd dd. 03.04.1995 , 2de vermelding Prijs Van de Ven 1936 B E H deel 9n, 1984, pp. 399- 400/ ID 59215 A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen, foto), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 705/ 707/ 708/ 715/ 716/ 767/ 823/ 832/ 851 ADRES

PROGRAMMA

Joris Lens raakt geboeid door Hostes architectuur wanneer hij een voordracht van Hoste aan de universiteit van Gent bijwoont. In het begin van de jaren dertig geeft hij Hoste de opdracht tot het bouwen van een woning met advocatenkantoor. De rijwoning langs de ring van Mechelen staat op een perceel met schuine rooilijn, en net als later in de Winkelwoning De Bie (1938) weet Hoste dit ongemak te manipuleren in zijn voordeel: “Door de voorgevel van deze advokatenwoning schuin op te stellen tegenover de oorspronkelijk schuine rooilijn, heeft Hoste de binnenruimten ervan rechthoekig getrokken. Dit liet hem toe inwendig aan oppervlakte te winnen. Tevens bekwam hij er een bijkomend uitzicht in oostelijke richting door. Door de schuine rooilijn in zijn gelijkvloers aan te houden, werd de verandering van richting in het overige deel van de gevel nog beter geaccentueerd. Ook kon hij de ingang van de woning daardoor geleidelijker uit het straatbeeld laten vloeien. Deze knik in de voorgevel is een der oorzaken van het frappant verschil dat tussen de voor- en de achtergevel van deze woning bestaat.” 1 De witte voorgevel is uitgevoerd in een variante op de simili bepleistering. Simili is een mengsel van witte cement en kalk, fijn gemalen natuursteen en kwartskorrels waarbij de kleur bepaald wordt door de soort natuursteen die is toegevoegd. In dit geval is marmer vervangen door gemalen melkglasschilfers. De opengewerkte gevel staat op een introverte sokkel, bekleed met roodbruine ceramische tegels. Het witte gevelvlak is geperforeerd met grote zwartgeverfde metalen ramen en balustraden. De gevels zijn niet dragend. Betonbalken dragen de krachten over op de zijmuren. Daardoor kan een spel van open en gesloten gevelvlakken gerealiseerd worden met sterke kleurwisseling en schaduwwerking. Het interieur van woning Lens heeft veel gemeen met het interieur van Huis Sonneveld (1933) in Rotterdam van architecten Brinkman en Van der Vlugt. 2 De praktijk bevindt zich op de gelijkvloerse verdieping terwijl woon- en eetkamer omwille van het interessante zicht op de omgeving op de verdieping zijn gepositioneerd. De eetkamer en keuken hebben een ruim terras en hebben directe toegang tot de tuin via een buitentrap. Het interieur is voorzien van alle comfort, ingemaakte kasten en aangepast meubilair. Ook op vlak van kleurgebruik zijn er raakpunten; de picturale kleur wordt er in beide gevallen gecombineerd met de kleuren van materialen zoals hout, ceramische tegels, textiel ed. In 1995 wordt het pand beschermd. Het authentieke vast meubilair is intact en een deel van het los meubilair ontworpen voor de woning werd gerecupereerd. Verder is de volledige woning intact.

1 Marcel Smets, Huib Hoste, Voorvechter van…, p. 128. 2 Huib Hoste, ‘Brinkman en van der Vlucht’s jongste werk’, in: Opbouwen jg. 4, nr. 11 en 12, augustus

1934, pp. 161-167.

170.

171.

1935

P O LY K L I N I E K

1935

Antwerpen ziekenhuis D O S S I E R N U M M E R 456 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 796

U R B A N I S AT I E P L A N R E C H T E R O E V E R Antwerpen Saneringsplan voor de stad Antwerpen S TAT U S niet uitgevoerd A R C H I E F KUL (schetsen, presentatietekeningen), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 767/ 803

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

In samenwerking met de jonge Renaat Braem (1910-2001) ontwerpt Hoste in 1935 een model om de rechteroever van de stad Antwerpen te renoveren. Aansluitend bij het concept van het wedstrijdontwerp voor de Antwerpse linkeroever (1933) wordt opnieuw duidelijk geopteerd voor het model van de geconcentreerde stad in het groen, conform de Ville Radieuse van Le Corbusier. De historisch interessante plekken (ook de Zurenborg-wijk en de Cogels-Osylei worden hiertoe gerekend) en deze stadsdelen die voldoen aan de eisen van de moderniteit blijven bewaard, de rest van de stad wordt gesloopt. Tussen een nieuw aan te leggen ringweg, de leien en de Scheldekade, worden gebundelde verkeersaders (autowegen op peilers met onderaan hangende monorails) ontworpen. Loodrecht op deze verkeersaders zijn rigide kammen van hoogbouw gedacht. Het plan voorzag ook reeds dat de twee eerste havendokken (Willems- en Bonapartedok) integraal deel zouden uitmaken van het recreatieve deel van de woonzone van de stad.

172.

173.

1935

LANDHUIS FOUARGE Sint-Janslaan 14, 1150 Sint-Pieters-Woluwe landhuis O P D R A C H T G E V E R Fouarge D O S S I E R N U M M E R 459 S TAT U S intact A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen, presentatietekeningen), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 446/ 461/ 464/ 703/ 704/ 715/ 718/ 767/ 826 ADRES

PROGRAMMA

Dokter Fouarge kent Hoste via een Vlaamse confrater en geeft hem de opdracht een landhuis te ontwerpen. Het uitgevoerde gebouw is representatief voor de ontwikkeling van de ‘witte villa’s’ uit Hostes oeuvre in de jaren dertig. De helling op het terrein ligt aan de basis van de planontwikkeling van deze woning. Aan de westzijde is het perceel lager en bijgevolg ideaal voor de positionering van inkom, garage en dienstruimten. De eet- en leefruimten situeren zich aan de oostzijde waar de steile helling van het perceel een direct contact met de tuin genereert. De relatie met de tuin wordt versterkt door Hostes nauwe samenwerking met tuinarchitect Jean Canneel-CIaes. 1 Het gebouw telt vier bouwlagen aan de westkant en twee verdiepingen aan de oostzijde, telkens onder platte daken die grotendeels functioneren als terrassen en luifels. De gevels zijn voorzien van metalen schrijnwerk en afgewerkt met simili. De sculpturale spiltrap vormt het centrum van de woning waarrond de woonruimten worden geschikt. Op de eerste verdieping voorziet Hoste de leefruimten en de dokterspraktijk. Op de hogere verdiepingen bevinden zich de slaapvertrekken. Verbouwingen verlopen gedeeltelijk in de lijn van het oorspronkelijk concept. De inkompartij werd recent verplaatst. Waar Hoste de voordeur op de eerste verdieping situeert, toegankelijk via de centrale spiltrap, is de eigenlijke voordeur verplaatst naar de begane grond, waardoor de volledige spiltrap binnenruimte wordt. Van het tuinconcept van Jean CanneelClaes blijven de paden en trappen over, de tuinaanleg zelf is in de loop der tijden geëvolueerd en aangepast.

1 Jean Canneel-Claes (1909-1988) is de zoon van beeldhouwer Eugène Canneel. Hij studeert aan

het Institut Supérieur des Arts Décoratifs (ISAD), en behaalt er als eerste student het diploma van tuinarchitect in 1929.

175.

1935

WINKEL PLUVINSKY

1936

Keyserlei 12, 2000 Antwerpen verbouwing winkel O P D R A C H T G E V E R Pluvinsky D O S S I E R N U M M E R 473 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier), SAAntwerpen (bouwvergunningen 18/ 08812)

ca

1935

Knapenstraat 16, 1030 Schaarbeek woning, kantoor O P D R A C H T G E V E R firma Bernheim & Demey D O S S I E R N U M M E R 480 S TAT U S verbouwd A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 767/ 779

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

W I N K E L WA N T E A N T W E R P E N

Het pand te Schaarbeek huisvest aanvankelijk de kantoren van de firma Bernheim & Demey met woonvoorzieningen op de hogere verdiepingen. Het vijf bouwlagen hoge gestileerde volume met terrassen en plat dak is voorzien van een bakstenen sokkel en afgewerkt met gevelpanelen. De woning sluit aan bij de aanpalende bebouwing in de rij. De terugspringende balkons brengen een derde dimensie in de verder ‘rustige’ gevel. Voor de kantoren van Bernheim en Demey ontwerpt Hoste lichte elegante buismeubels.

Eikenstraat (oud nr. 13), Antwerpen winkelwoning O P D R A C H T G E V E R Wante D O S S I E R N U M M E R 341 S TAT U S gesloopt A R C H I E F KUL (ontwerptekening) ADRES

PROGRAMMA

ca

1935

Ingrijpende verbouwingswerken hebben de volumewerking van de gevel aangetast; terrassen en gevelpanelen zijn verwijderd en een mansardedak vervangt de vijfde verdieping.

W I N K E L WA N T E B O E C H O U T Provinciesteenweg 381, 2530 Boechout verbouwing winkel, woning O P D R A C H T G E V E R Wante D O S S I E R N U M M E R 472 en 499 S TAT U S gesloopt A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

ca

1935

WONING GUEUNS Broydenborglaan 79, 2660 Hoboken woning O P D R A C H T G E V E R Gueuns D O S S I E R N U M M E R 471 K A D A S T E R N U M M E R 38e afdeling, sectie B, nr. 623v S TAT U S interieur verbouwd B E H deel 3nd, 1992, p. 328/ ID 11436 A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 767 ADRES

PROGRAMMA

In de tweede helft van de jaren dertig worden Hostes volumes gestileerder dan voorheen. De geometrische stapeling van de bouwelementen verloopt ‘ordelijker’ dan bijvoorbeeld in het Panzer appartement (1934). De hoekwoning Gueuns uit die periode dient zich aan als een eenvoudig wit ‘blok’. Het is een hoekwoning met twee verdiepingen onder plat dak. De getrapte gevelcompositie met fijne dakranden en rechthoekige muuropeningen is afgewerkt met simili. Het geheel staat op een lage sokkel in geelbeige baksteenmetselwerk waarvan het horizontaal karakter geaccentueerd wordt door verdiepte lintvoegen en gekleurde stootvoegen. Aan de voorgevel is de sokkel verbreed in functie van een plantenbak. De woning krijgt in de jaren zestig een ‘pittoresk’ kleedje aangemeten. Het metalen schrijnwerk wordt vervangen door klassiek houtwerk met roedeverdeling en zware decoratieve onderdorpels. De ramen worden op dat moment voorzien van houten luiken en de fijne dakranden krijgen zware overkragende houten profielen met platte klossen. De gevel kreeg recent een renovatiebeurt.

176.

KANTOOR EN WONINGEN BERNHEIM & DEMEY

177.

1936

WINKEL COP

1937

inrichting interieur 482 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier)

1936

stationsomgeving, Brugge wedstrijdontwerp D O S S I E R N U M M E R 497 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 442/ 443/ 457/ 767/ 818

PROGRAMMA

ADRES

DOSSIERNUMMER

PROGRAMMA

MEUBILAIR In 1937 schreef de stad Brugge een wedstrijd uit voor de aanleg van een nieuw station aan de stadsrand. Hierdoor kwam een aanzienlijk aantal spoorweggronden vrij in de binnenstad. Hoste nam deze gelegenheid te baat om samen met Paul Amaury Michel (1912-1988) een urbanisatieplan op te stellen voor de hele buurt.

onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening) S TAT U S

ca

1936

ZWEMDOK ADRES

Rekening houdend met de actuele noden van de stad en anderzijds ook met het karakter van Brugge, tracht hij de verkeersstroom van en naar het nieuwe station, gesitueerd buiten de vesten, vlot te regelen. Aansluitend bij het reeds bestaande stratenplan voorziet Hoste parken, speelmogelijkheden voor kinderen en ‘middenstands- en arbeiderswoningen’, aaneengesloten bebouwing in vertanding geschakeld. Le Corbusier indachtig bouwt Hoste de woningen op pilotis, zodat de natuur onder de huizen doorloopt. Centraal voorziet Hoste een laan die erg breed is in verhouding met het Brugse bestaande stratennetwerk, waarlangs een theater en een concertgebouw moeten komen.

Ronse

Zwembad niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA S TAT U S

1937

WONING PIETERS – DE COCK Avenue de Selliers de Moranville, 1082 Sint-Agatha-Berchem duplexwoning O P D R A C H T G E V E R Pieters – De Cock D O S S I E R N U M M E R 489 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

178.

U R B A N I S AT I E P L A N ‘ T Z A N D

179.

ca

1937

HERBERG

1938

Parijs (F) inrichting interieur D O S S I E R N U M M E R 475 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier)

1938

W I N K E LW O N I N G D E B I E Bruul 22, 2800 Mechelen winkel, woning O P D R A C H T G E V E R De Bie K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie D, nr. 254r S TAT U S verbouwd B E H deel 9n, 1984, pp. 56-57/ ID 3847 A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 446/ 767

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

RIJWONING Sint-Agatha-Berchem rijwoning S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

De Winkelwoning De Bie illustreert Hostes verdere zoektocht naar een uitgezuiverde, ordelijke geometrische architectuur. Het pand is opgebouwd uit een winkelniveau, twee verdiepingen voor een duplex appartement en een plat dak met paviljoen en terras. Het is gebouwd op een perceel met een zeer onregelmatige vorm in het winkelcentrum van Mechelen, voor Hoste echter een uitdaging om én een interessante winkel én een aangename woongelegenheid te creëren. Van de schuine straatgevel maakt hij intern twee rechte kamerwanden, door het aanbrengen van twee ‘zaagtanden’. Ze geven de differentiatie tussen eethoek en woonkamer aan. Uitwendig komt de woning als een apart deel te voorschijn boven de gelijkvloerse winkel.

PROGRAMMA

1938

HOTEL BALMORAL Kustlaan, 8300 Knokke verbouwing hotel S TAT U S gesloopt A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

180.

De winkelpui is meerdere malen ernstig verbouwd en een deel van het oorspronkelijk materiaal van de gevel is verwijderd.

181.

1938

WINKEL CLAUS Quellinstraat 11, 2000 Antwerpen winkel en appartementen O P D R A C H T G E V E R Claus D O S S I E R N U M M E R 483, 586 en 619 K A D A S T E R N U M M E R 8e afdeling, sectie H, nr. 1237a8 S TAT U S intact B E H deel 3nc, 1989, p. 405/ ID 7484 A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen), SLA (dossier), SAAntwerpen (bouwaanvragen 18/11694, 18/ 12154, 18/ 12677, 18/ 23443, 18/ 27187, 18/ 30634) L I T E R AT U U R 732 ADRES

+ 1947 + 1953

PROGRAMMA

Opdrachtgever M. Claus laat Hoste meerdere malen het ontwerp voor een winkelpand met bovenliggende appartementen in Antwerpen aanpassen. Het oudste en oorspronkelijk concept, een duplex-winkel met achterliggende woning en duplex appartement op de verdieping, wordt goedgekeurd in 1938. In 1939 wordt uiteindelijk een winkelpand met drie appartementen gebouwd in de Quellinstraat, een drukke winkelstraat in het commerciële centrum van Antwerpen. In 1947 volgt een volumevergroting van de achterbouw van het pand en er wordt een schuilkelder ingericht. In 1953 tenslotte worden de keukens vergroot. Hoste tekent de plannen voor elke bouwfase. De gevelopbouw bestaat uit drie verschillende delen; voor het winkelprogramma een open, terugwijkende bouwlaag op de gelijkvloerse verdieping met daarboven een grote glaspartij, waar vaste teakhout raamdelen en openvallende ramen in staal elkaar afwisselen. Een derde en vierde bouwlaag voor de appartementen wordt gekenmerkt door een monumentale gebogen erker. De gevel is verder afgewerkt met pleisterwerk in ruwe simili, dekstukken en dorpels zijn uitgevoerd in gladde leisteen. De oorspronkelijke winkelpui is uitgevoerd in luxueuze en modieuze materialen; zo worden op de bouwaanvraag marmer, Labrador gesteente en metalen ramen voorzien. De eigenlijke toegang tot de winkel ligt teruggetrokken zodat er voldoende ruimte ontstaat voor twee etalages. Een aparte toegangsdeur ontsluit de bovenliggende appartementen. De appartementen op de eerste en de tweede verdieping hebben een gelijkaardige indeling: woonruimte aan de straatkant, hal met vestiaire in het midden, keuken met berging en slaapkamer met terras aan de binnenkoer, badkamer en slaapkamer aan de achterzijde. De gelijkvloerse winkelpui is meerdere malen verbouwd. De structuur van de winkel met duplexverdieping en de appartementen zijn echter intact. Vanaf de eerste verdieping is ook de gevel bewaard gebleven. Van de zes winkelpuien (Winkel Wéry in Hopland – zd, Winkelwoning Wante in de Eikenstraat – 1935, Winkel Pluvinsky op de Keyserlei – 1935, Winkel Lemaire in Klapdorp – 1945, Firma en Winkel voor Pvba Van Assche-Rombouts in de Ontropstraat – 1946 en Apotheek Vermeulen op de hoek van de Van Kerckhovenstraat en de Gasstraat – 1949) door Hoste in het centrum van Antwerpen gerealiseerd, blijft enkel dit pand over.

182.

183.

1938

WONING HEEREMANS – MOENS Houtmarktstraat 45-47, 1770 Liedekerke woning, dokterspraktijk O P D R A C H T G E V E R Heeremans – Moens D O S S I E R N U M M E R 485 en 529 K A D A S T E R N U M M E R 2e afdeling, sectie B, nr. 31f,32g S TAT U S intact (incl. tuin en meubilair) A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen, foto), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 461/ 464/ 717/ 725/ 732/ 734/ 736/ 756/ 767/ 830 ADRES

PROGRAMMA

+

1953

De Woning Heeremans – Moens is een ruime vrijstaande woning met dokterspraktijk op een groot perceel. Het hoofdvolume bestaat uit twee bouwlagen onder zadeldak met rode dakpannen. De praktijk en garage beslaan één bouwlaag onder plat dak, waarvan een deel als terras is uitgewerkt. De vrij traditionele gevel draagt een geometrische erker op de verdieping, een gebogen volume aan de inkom van het privé-gedeelte en enkele luifels. Een strakke sokkel in gele baksteen vormt de begrenzing van raam- en deurhoogte op de gelijkvloerse verdieping. Erboven is het gevelvlak afgewerkt met simili. Private vertrekken en praktijkruimten hebben een afzonderlijke inkom, maar intern biedt de ruime traphal van de woning een verbinding. Hoste besteedt veel aandacht aan de vormgeving van de trap. Net zoals in de Woning De Beir (1924) zwenkt de trap op een elegante manier tot op de zolderverdieping en wordt deze zenitaal verlicht door een groot glasraam. Rechts van de hal zijn de leefruimte en zit- en eetkamer gesitueerd, van elkaar gescheiden door een houten schuifdeur met geometrische glas-in-lood versiering. De eetkamer staat in verbinding met het tuinterras en biedt een wijds uitzicht op de tuin en de Dendervallei. Tussen eetkamer en keuken is een werkruimte voorzien. Op de verdieping bevinden zich drie kinderkamers, een ruime master bedroom, een kamer voor de meid, een werkruimte, een badkamer en toilet. Hoste ontwerpt voor Woning Heeremans – Moens in hoofdzaak stapelmeubelen en ingebouwde kastwanden die in verschillende standen en composities kunnen worden opgesteld. De meubelen zijn nog steeds in perfecte staat in het huis aanwezig. In 1953 richt hij ook de zolder in. Jean Canneel-Claes, met wie Hoste ook samenwerkt voor de woning Fouarge (1935), tekent het tuinontwerp. Het perceel beslaat een lichte helling en wordt opgedeeld in een aantal terrassen en zigzaggende hellende paden tussen beplanting. De tuin wordt nog steeds onderhouden volgens de visie van ontwerper.

185.

1941

S I N T- L A M B E R T U S K E R K Dorpsstraat, 3945 Ham – Kwaadmechelen wedstrijdontwerp O P D R A C H T G E V E R kerkfabriek D O S S I E R N U M M E R 528 K A D A S T E R N U M M E R 2e afdeling, sectie A, nr. 592c S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (aantekeningen, brieven, ontwerptekeningen, foto’s), SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

“Beschrijving der ontworpen kerk: De ontworpen kerk beantwoordt aan de huidige gestelde eischen, nl. dat de gelovigen kunnen volgen wat er aan het altaar geschiedt dat de veelvuldige kommunie kan geschieden zonder bezwaar op gebied van verkeer, dat de processies binnen de kerk kunnen gehouden worden. Daarna worden de geloovigen ondergebracht in een ruimte met doorgang; twee zijgangen vergemakkelijken den toegang naar de zitplaatsen, bevatten de biechtstoelen en de kruiswegstaties, en laten den omgang der processie toe. Aan den kop van de zijgangen kunnen Heiligenbeelden opgesteld worden. De kommuniebank staat op de met een trede verhoogde vloer; het sanctuarium ligt drie treden hoger, en eerst op dit peil komen de treden van het hoogaltaar, zoodat dit wel degelijk door alle aanwezigen zal gezien worden. De hoofdingang was vroeger onder den toren, langs een veldweg; wij hebben beter gevonden hem aan de zijde van den steenweg aan te brengen: hij bestaat uit een ingang met tochtvrij portaal, en een dagelijksche ingang. (...) De constructie methodes: Aangezien op ‘t oogenblik hout als bouwmateriaal zoo goed als uitgesloten is, hebben wij een constructie met betonspanten opgevat en die met ir. F. Van Houwaert te Antwerpen bestudeerd. De vorm der spanten is zeer eenvoudig geworden. (...) De gebruikte materialen:(...) De zichtbare steen voor ‘buiten’ is Kempische steen zoo goed mogelijk op die van de toren gelijkend, voor ‘binnen’ gele baksteen. De natuursteen zou gele zandsteen zijn van Ereffe, die o.i. beter past met de baksteen dan de blauwe hardsteen (zie de nieuwe raamdorpels in den toren!!!) Misschien is er wel een steen te vinden die nog beter met de ijzersteen harmonieert. De dakbedekking zou van goedsluitende dakpannen zijn, rood van kleur. De dakgoten zijn gedacht van gewapend beton met loodafdekking. De vloeren zijn ceramiektegels 15x15. De deelen die geen werkelijk deel uitmaken der kerkruimte, als het portaal, de bergplaats, de sakristij, en die daarom plat afgedekt zijn, hebben houten ramen. Dit zijn dan ook de eenige buitengedeelten van het gebouw waar regelmatig onderhoudswerk, onder den vorm van schilderwerk, zou voorkomen.” 1

1 Huib Hoste, Toelichtende nota bij de wedstrijdpanelen, Bundel nr 528, Antwerpen, 22 juli 1941,

Persoonsarchief Huib Hoste, briefwisseling wedstrijdontwerp, Sint-Lukasarchief.

1941

L A N D H U I S D E Z I LV E R B E R K E N Wespelaarse Baan 162, 3150 Haacht – Boortmeerbeek landhuis O P D R A C H T G E V E R Caudron D O S S I E R N U M M E R 516 S TAT U S gesloopt (WO II, dd. 1945) A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 464/ 512/ 725/ 731/ 733/ 765 ADRES

PROGRAMMA

186.

187.

1941

WONING MOENS – HEEREMANS Parklaan 77, 9300 Aalst rijwoning O P D R A C H T G E V E R Moens – Heeremans D O S S I E R N U M M E R 525 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie B, nr. 492L S TAT U S intact A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier), PA L I T E R AT U U R 832 ADRES

PROGRAMMA

Hoste bouwt een woning op de ring rond Aalst, uitkijkend op het Osbroekpark, voor de zuster en schoonbroer van dokter Heeremans, voor wie hij reeds een woning bouwde in Liedekerke (1938-1940). Het huis toont, samen met nog een aantal andere panden op de Parklaan, de regionale evolutie van de architectuur langs de ringweg van Aalst. In 1950 dient Hoste de woning in voor de Prijs Van de Ven maar ze wordt niet geselecteerd. Het pand heeft een bel-etage typologie; de leefruimtes situeren zich boven de garage en worden gevolgd door twee bouwlagen met nachtvertrekken. Het oorspronkelijk ontwerp met plat dak en dakterras is uiteindelijk uitgevoerd met een zadeldak. Boven de strakke sokkel in gele baksteen is het gevelvlak afgewerkt met simili. Het schrijnwerk en de balustrades bestaan uit fijne metalen profielen. Het metselwerk is gerealiseerd zonder baksteenverband (de stootvoegen staan boven elkaar) waardoor de strakheid van de gevel wordt beklemtoond. De centrale grote erker zorgt voor symmetrie in de gevel, die dan weer wordt tenietgedaan door de positionering van het metselwerk, de luifel boven de inkom en de ramen. De eenvoudige achtergevel bestaat uit een half verzonken niveau (kelder en bergingen) en twee bouwlagen. Op de bel-etage werkt Hoste een functioneel plan uit; de eetkamer, geschakeld aan keuken en terras, staat via een kleine tussenruimte met dubbele schuifdeur in verbinding met de zitkamer en erker aan de straatzijde. De eerste verdieping herbergt twee ruime slaapkamers met sanitaire voorzieningen en op de tweede verdieping zijn nog eens twee kleinere kamers en een zolderruimte ondergebracht. Hoste ontwerpt voor beide woningen in hoofdzaak stapelmeubelen en ingebouwde kastenwanden.

1941

U R B A N I S AT I E P L A N L O E N H O U T Loenhout urbanisatieproject D O S S I E R N U M M E R 527 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

ca

1941

U R B A N I S AT I E P L A N H O V E Kapelstraat, 2540 Hove aanpassing straatprofiel D O S S I E R N U M M E R 549 S TAT U S gewijzigd A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

188.

1942

LANDHUIS EKSTERNEST Bergstraat 27, 8800 Roeselare – Rumbeke landhuis O P D R A C H T G E V E R Callebert – De Meester D O S S I E R N U M M E R 544 K A D A S T E R N U M M E R 8e afdeling, sectie B, nr. 1543 c,d S TAT U S verbouwd B E H : deel 17n1, 1999, pp. 472-473/ ID 23255 A R C H I E F KUL (aantekeningen, brieven, ontwerptekeningen, presentatietekeningen), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 727/ 810/ 832/ 844 ADRES

PROGRAMMA

Opdrachtgever Ferdinand Joseph Callebert geeft Hoste reeds in 1906 opdracht tot het bouwen van een winkel In den Gulden Bliek in de Ooststraat te Roeselare en na de Eerste Wereldoorlog voor een hoeve te Ardooie (1920-1924). In 1934 laat hij een stadsvilla bouwen in de binnentuin van de winkel in de Ooststraat. En begin jaren veertig geeft hij tenslotte opdracht aan Hoste om een villa te lande te ontwerpen. De bouw van het imposante landhuis verloopt vrij chaotisch; de bouwwerken starten pas rond 1946 en in 1948 worden de werken stilgelegd. Het gebouw is op dat moment niet volledig afgewerkt, niet bewoond en raakt bijgevolg in verval. Hoste ontwerpt een baksteenconstructie, gesloten en massief aan de straatkant maar met gevelbrede glaspartijen aan de tuinzijde waardoor grote interactie ontstaat tussen het wonen en de tuin. Hij haalt reeds in een vroeg ontwerpstadium Jean Canneel-Claes erbij om bouw- en tuinplannen op elkaar af te stemmen. Er worden terrassen, een fontein, een zwembad, kleedkamers, een tennisveld, en bomengroepen voorzien. In 1962 verbouwt de Kortrijkse architect Christiaan Vander Plaetse de ruïne tot een eigentijdse villa. Hierbij worden overbodige bijgebouwen en grote delen van het hoofdgebouw gesloopt. Van de oorspronkelijke villa worden alleen de volledige kelderverdieping en het rechterblok met tuinmuur gerecupereerd. Om continuïteit te bekomen met de nieuwe toevoegingen wordt de gevel wit geschilderd en een nieuw ‘eksterlogo’ verwijst nog steeds naar de oude villa. De woning wordt bijzonder groot, volledig onderkelderd – inclusief schuilkelder, en voorzien van elektriciteitstransformator, waterzuiveringsinstallatie en ketelhuis. Alle woon- en leefvertrekken bevinden zich op de gelijkvloers verdieping en de relatie met de omgeving blijft optimaal gerespecteerd. Bovendien werkt Vander Plaetse met een binnenpatio om extra licht en lucht in de woning te integreren, en voorziet hij een grote vijver in de voortuin. Het meest oorspronkelijke rechtse gedeelte heeft tot 2000 een museale functie en sluit aan op een keuken, berging en studio. De linkse vleugel herbergt de woonvertrekken, bureau en slaapkamer.

1944

GEMEENTEHUIS TERVUREN Tervuren gemeentehuis O P D R A C H T G E V E R gemeente tervuren D O S S I E R N U M M E R 547 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (aantekeningen, ontwerptekeningen) ADRES

PROGRAMMA

190.

191.

1944

U R B A N I S AT I E P L A N G E N VA L Genval – Nijvel P R O G R A M M A urbanisatieproject D O S S I E R N U M M E R 561 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

1945

WINKEL LEMAIRE Klapdorp 35, 2000 Antwerpen P R O G R A M M A inrichting interieur D O S S I E R N U M M E R 625 S TAT U S gesloopt A R C H I E F SLA (dossier), SAAntwerpen (bouwvergunningen 18/ 19991 en 18/ 30796) ADRES

1946

1946

WONING D’HONDT Zandbergen – Geraardsbergen verbouwing woning O P D R A C H T G E V E R D’Hondt S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

1947

BUNGALOW AANBOUW Leliestraat 63 (oud adres: Dhaliastraat 37), 2540 Hove verbouwing bungalow O P D R A C H T G E V E R Claessens D O S S I E R N U M M E R 617 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie A, nr. 24m6 S TAT U S verbouwd A R C H I E F SLA (dossier), SAHove (bouwaanvraag 1952/ 00056) ADRES

PROGRAMMA

K A N T O O R E N A P PA R T E M E N T E N VA N A S S C H E – R O M B O U T S Lodewijk Ontropstraat 10, 2000 Antwerpen kantoor, appartementsgebouw O P D R A C H T G E V E R firma Van Assche-Rombouts D O S S I E R N U M M E R 574 K A D A S T E R N U M M E R sectie I, nr 2353e3 S TAT U S intact A R C H I E F SAAntwerpen (bouwvergunningen 18/ 21722), SLA (dossier) ADRES

1948

PROGRAMMA

1946

KEUKEN

HERBERG Stoffezandstraat/ Kerkblokstraat, 2990 Loenhout verbouwing K A D A S T E R N U M M E R 3e afdeling, sectie E, nr. 742k S TAT U S verbouwd A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

1949

WONING SERNEELS Quellinstraat, 2000 Antwerpen woning D O S S I E R N U M M E R 595 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

inrichting keuken D O S S I E R N U M M E R 578 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA

1946

LANDHUIS

PROGRAMMA

1949

Grand’Route, 4690 Eben-Emael – Bassenge P R O G R A M M A landhuis D O S S I E R N U M M E R 582 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier) ADRES

192.

J O N G E N S S TA D Beekstraat 46, 9031 Drongen klasgebouw O P D R A C H T G E V E R De Craene D O S S I E R N U M M E R 605 K A D A S T E R N U M M E R 27e afdeling, sectie A, nr. 1405s S TAT U S intact B E H deel 4nd, 1983, pp. 45-47/ ID 26280 A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 732/ 767 ADRES

PROGRAMMA

193.

1949

APOTHEEK VERMEULEN Van Kerckhovenstraat 74/76, 2060 Antwerpen inrichting interieur, meubilair O P D R A C H T G E V E R Vermeulen S TAT U S gesloopt A R C H I E F PA ADRES

PROGRAMMA

Hoste ontwerpt in zijn carrière drie apotheken: apotheek en drogisterij Deleu in Wervik (1920), een vrijstaande woning met apotheek Van Elslande in Lot (1949-52) en een apotheek in het centrum van Antwerpen voor zijn schoonzoon en jongste dochter. Van de Apotheek Vermeulen blijven alleen foto’s over van Hostes zoon Hans. Ze illustreren een totaalconcept, waarbij stapelmeubelen tot een harmonisch geheel zijn samengebracht. Hoewel het om zwart-wit opnames gaat, verraden de grijswaarden een duidelijk kleurgebruik in het meubilair en op de wanden. Hoste gebruikt laminaten, teakfineer en glas.

195.

1949

W O N I N G E N A P O T H E E K VA N E L S L A N D E

1949

Pastoriestraat 39/39a, 1651 Lot woning, apotheek O P D R A C H T G E V E R Van Elslande D O S S I E R N U M M E R 616 K A D A S T E R N U M M E R 5e afdeling, sectie A, nr. 18d6 S TAT U S intact A R C H I E F SLA (dossier)

W I N K E LW O N I N G F A B R I Vincent Bavaisstraat 108, 2540 Hove woning, magazijn O P D R A C H T G E V E R Fabri – Peeters D O S S I E R N U M M E R 594 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie A, nr. 266y4 S TAT U S verbouwd door Huib Hoste dd. 1952 A R C H I E F SAHove (bouwaanvraag 1949/ 84), SLA (dossier)

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

In 1949 bouwt Hoste een woning en apotheek in Lot voor Renaat Van Elslande (1916-2000) en zijn gezin. Van Elslande wordt op dat moment voor de eerste maal in zijn carrière Minister van Staat voor de Christelijke Volkspartij. Hoe hij in contact komt met Huib Hoste is onduidelijk. Woning Van Elslande is een vrijstaand complex bouwvolume met twee bouwlagen in halfsteens baksteenmetselwerk onder zacht hellend lessenaardak. Het twee verdiepingen hoge hoofdgebouw met woonfunctie wordt geflankeerd door tal van kleinere volumes; erker, inkom, bijkeuken en apotheek. De platte daken van deze uitpandingen worden uitgewerkt als terrassen en voorzien van sobere metalen balustraden. Het terrein is aan de straatzijde afgeboord met een laag baksteenmuurtje en metalen hekken.

197.

1950

W O N I N G D E B R U Y C K E R – D E TAY E Tommeltlaan 1, 2640 Mortsel woning O P D R A C H T G E V E R De Bruycker – De Taeye K A D A S T E R N U M M E R 3e afdeling, sectie C, nr. 538v3 S TAT U S intact A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 767 ADRES

PROGRAMMA

Hoste bouwt een woning in Mortsel voor een vriendin van zijn zoon Michiel. De halfopen bebouwing in drie bouwlagen is opgetrokken in rode papesteen in halfsteens verband. Het hoofdvolume heeft een zadeldak met rode dakpannen. Een lager volume aan de achterzijde beschikt over een plat dak. Hoste kiest voor een eenvoudige typologie met moderne elementen: een inkomportaal met luifel, de vaste betontafel op het terras en hoekramen. Het schrijnwerk is uitgevoerd in metaal. De achtergevel is voorzien van een terras op de verdieping. Een vaste betontafel is tegen muur aangebouwd. Over de indeling van het interieur is geen informatie bekend.

1950

U R B A N I S AT I E P L A N L O T ADRES

Lot urbanisatieproject 598 onbekend

PROGRAMMA

DOSSIERNUMMER S TAT U S

1950

WONING VERBOVEN NR.114 Boechoutsesteenweg 114, 2540 Hove verbouwing woning O P D R A C H T G E V E R Verboven D O S S I E R N U M M E R 602 S TAT U S gesloopt A R C H I E F SLA (dossier), SAHove (bouwaanvraag 1950/ 28 en 1950/ 49) ADRES

PROGRAMMA

1950

MISSIETENTOONSTELLING Grote markt 5, 2000 Antwerpen scenografie D O S S I E R N U M M E R 604 S TAT U S tijdelijke opstelling A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

1950

SCHRIJNWERKERIJ Nieuwstraat 49, 2540 Hove schrijnwerkerij O P D R A C H T G E V E R Govaerts S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

199.

1951

KLEUTERSCHOOL HOVE Jozef Mattheessensstraat, 2540 Hove nieuwbouw kleuterschool O P D R A C H T G E V E R Gemeente Hove D O S S I E R N U M M E R 611 B E H deel 10n2, 1985, p. 395 S TAT U S gesloopt A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen), SLA (dossier) L I T E R AT U U R 735 ADRES

PROGRAMMA

De kleuterschool voor de gemeente Hove is een laat vernieuwend bouwproject van Hoste. Het oorspronkelijke plan toont een schoolcomplex naast een klooster, met een vijftiental klassen over twee verdiepingen rondom een grote speelplaats. Hoste voorziet aanvankelijk ook een overdekte speelplaats, een eetzaal en een aantal kantoren. Alleen de vleugel met de kleuterklassen wordt uiteindelijk gerealiseerd. Het kleine schoolgebouw is opgetrokken in goedkope en industriële materialen, waarschijnlijk één van de redenen waarom de school destijds gesloopt is. Het lange hoofdvolume, waarin drie grote klassen naast elkaar liggen, is gevat onder een asymmetrisch zadeldak. Tegen de noordzijde van het hoofdgebouw is een lager balkvormig volume aangebouwd met de gang en sanitair. De klassen zijn georiënteerd in functie van optimale bezonning. Een bandraam over de hele lengte van het hoofdgebouw voorziet de klassen van noorderlicht. Daarnaast voorziet Hoste een volledig openluchtprogramma. Aan de zuidkant draaien grote raampartijen, telkens opgebouwd uit twee vleugels, volledig naar buiten zodat zij een buitenruimte definiëren die als openluchtklas dienst kan doen.

200.

201.

1951

KERKHOF LOT Kerkhofstraat, 1651 Lot nieuwbouw begraafplaats O P D R A C H T G E V E R gemeente Lot D O S S I E R N U M M E R 608 K A D A S T E R N U M M E R 5e afdeling, sectie A, nr. 33w S TAT U S intact A R C H I E F SLA (dossier) L I T E R AT U U R 525/ 540 ADRES

PROGRAMMA

Tot groot ongenoegen van Hoste wordt de begraafplaats van Lot buiten het centrum aangelegd en verdwijnt daarmee “de mooie symboliek van het rond de kerk gelegen kerkhof. (…) Het kerkhof met zijn vele kruisjes is met een stenen muur afgebakend, binnen dewelke bomen – vaak gevlochten linden – het hunne bijbrengen om kerk en kerkhof tot een rustig en vredig geheel saam te snoeren.” 1 In een artikel in Gemeente en Provincie (1951) hekelt Hoste het kerkhofbeleid: “Kan het beter? Is er dan geen enkele harmonieuze klank in dit concert van wansmakelijkheden? Zeker, en wij moeten gelukkig ons land niet verlaten om er enkele aan te treffen. Na de eerste wereldoorlog werden tal van krijgsbegraafplaatsen aangelegd. Er zijn meer Duitse begraafplaatsen die als voorbeeld mogen gesteld worden, en bijna alle Engelse en Canadese begraafplaatsen zijn merkwaardig, en alle worden zij prachtig onderhouden. Het grote feit dat alle mensen gelijk zijn voor de dood, wordt er erkend: op het graf van alle soldaten staat hetzelfde kruisje of dezelfde naamplaat; de graven zijn regelmatig en rhythmisch gegroepeerd.” 2 Met deze kritiek in het achterhoofd ontwerpt Hoste het kerkhof in Lot, waar hij het glooiend terrein structuur geeft door een strakke ritmische organisatie van paden, trappen en plekken waarlangs de graven ritmisch worden geschikt (althans in het ontwerpvoorstel). Open plekken worden begrensd door lage baksteenmuurtjes en groenblijvende hagen verlevendigen het geheel. Hoste ontwerpt ook een klein bakstenen paviljoen met zadeldak aan de inkom van de begraafplaats, dat aanleunt tegen de hogere kerkhofmuur. Hij heeft echter geen invloed op het ontwerp van grafstenen en attributen zelf, waardoor zijn plan niet de uniforme uitwerking krijgt die hij voor ogen had.

1 Huib Hoste, ‘Kerkhof en Begraafplaats’, in: Gemeente en Provincie, jg. 5, nr. 1, jan-feb. 1951, pp. 8-9. 2 idem, p. 10.

1951

ONTEIGENINGSPLAN Heidestraat 6, 1651 Lot onteigeningsplan O P D R A C H T G E V E R Velleman D O S S I E R N U M M E R 610 S TAT U S gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

202.

203.

1951

WONING VERBOVEN NR.112

1952

Boechoutsesteenweg 112, 2540 Hove verbouwing woning O P D R A C H T G E V E R Verboven D O S S I E R N U M M E R 603 S TAT U S verbouwd A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen), SAHove (bouwaanvraag 1951/ 12), SLA (dossier)

Boechoutsesteenweg 40, 2540 Hove verbouwing terras O P D R A C H T G E V E R Magnus – Van Treeck D O S S I E R N U M M E R 618 S TAT U S gesloopt A R C H I E F SLA (dossier), SAHove (bouwaanvraag 1953/ 112)

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

1952 1951

WONING DE BRUYCKER

Boechoutsesteenweg, 2540 Hove verbouwing bakkerij O P D R A C H T G E V E R Van Dyck D O S S I E R N U M M E R 623 K A D A S T E R N U M M E R sectie A, nr 168c S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

WONING HEEREMANS Stationsstraat 4, 1770 Liedekerke P R O G R A M M A verbouwing rijwoning O P D R A C H T G E V E R Heeremans S TAT U S verbouwd ADRES

1951

B A K K E R I J VA N D Y C K ADRES

Christus Koninglaan, 2640 Mortsel – Oude God P R O G R A M M A rijwoning O P D R A C H T G E V E R De Bruycker S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

1951

TERRAS

1952

Nieuwstraat 47, 2540 Hove werkplaats O P D R A C H T G E V E R Colenbunders D O S S I E R N U M M E R 624 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie A, nr. 246b5 S TAT U S verbouwd A R C H I E F SLA (dossier), SAHove (bouwaanvraag 1953/ 00013) ADRES

PROGRAMMA

WONING Mortsel woning D O S S I E R N U M M E R 685 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen)

W E R K P L A AT S C O L E N B U N D E R S

ADRES

PROGRAMMA

1952

W I N K E LW O N I N G F A B R I Vincent Bavaisstraat 108, 2540 Hove verbouwing winkel O P D R A C H T G E V E R Fabri D O S S I E R N U M M E R 620 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie A, nr. 266y4 S TAT U S intact A R C H I E F SLA (dossier), SAHove (bouwaanvraag1952/ 00049) ADRES

PROGRAMMA

1951

A P PA R T E M E N T H E E R E M A N S Elisabetlaan 157, 8300 Knokke – Duinbergen inrichting interieur O P D R A C H T G E V E R Heeremans D O S S I E R N U M M E R 614 S TAT U S interieur gesloopt A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

1952

VILLA CARRA Kasteelstraat 13, 1840 Londerzeel verbouwing villa O P D R A C H T G E V E R Molens Van der Perre D O S S I E R N U M M E R 622 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie F, nr. 90y S TAT U S intact A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

1952

V E R K AV E L I N G S P L A N Berchem verkavelingsplan O P D R A C H T G E V E R Byttebier D O S S I E R N U M M E R 613 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

204.

205.

1952

D U B B E LW O N I N G J A C O B S Ropstocklei 2 en Hovestraat 78, 2530 Boechout dubbelwoning O P D R A C H T G E V E R Jacobs D O S S I E R N U M M E R 632 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie D, nr. 262c3 S TAT U S intact A R C H I E F SLA (dossier), PA L I T E R AT U U R 759/ 832

PROGRAMMA

De woongelegenheid op de benedenverdieping heeft een klassieke planindeling en is toegankelijk via de Rockstoplei. De inkom van het appartement op de verdieping is gelegen aan de Hovestraat. De woonruimten en keuken situeren zich op de eerste verdieping. Op de tweede verdieping bevinden zich een kleine badkamer en drie slaapkamers. Het oorspronkelijk interieur is nog intact.

WONING BUSSCHOTS Jan Frans Gellyncklaan 274 (oud nr. 280), 2540 Hove verbouwing O P D R A C H T G E V E R Busschots D O S S I E R N U M M E R 633 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie B, nr. 17e3 S TAT U S verbouwd A R C H I E F SLA (dossier), SAHove (bouwaanvraag 1954/ 98) ADRES

PROGRAMMA

LANDHUIS ‘BLOEMENHOF’ Boechoutsesteenweg 116, 2540 Hove inrichting interieur O P D R A C H T G E V E R Hoste K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie A, nr. 191y2 S TAT U S onbekend B E H deel 10n2, 1985, p. 400/ ID 13173 A R C H I E F SLA (dossier), SAHove (bouwaanvraag 1901/ 11) ADRES

PROGRAMMA

L I T E R AT U U R

Dit huis is de laatste woonplaats van Huib Hoste.

206.

Onderwijsstraat 5, 2540 Hove rijwoning O P D R A C H T G E V E R Adams D O S S I E R N U M M E R 628 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling,sectie A, nr. 213z S TAT U S verbouwd A R C H I E F SLA (dossier), SAHove (1953/ 64) ADRES

PROGRAMMA

Het resultaat is een traditioneel ogend bouwvolume van twee bouwlagen in baksteenmetselwerk onder zadeldak. Een hoekterras, geprononceerde schouwen en sobere luifels boven de inkomdeuren zijn de enige opvallende elementen in de gevel. Hoste past standvensters in het dakvlak, een element dat hij in de jaren twintig vaak gebruikte.

1953

WONING ADAMS

ADRES

In 1952 geeft mijnheer Jacobs opdracht aan Huib Hoste om een tweewoonst te ontwerpen op de hoek van de Ropstoclei en Hovestraat te Boechout; de gelijkvloerse verdieping voor de familie Jacobs zelf, de verdiepingen om te verhuren.

1952

1953

1953

V I L L A V O R L AT

1953

Mortselsesteenweg 45, 2540 Hove verbouwing woning O P D R A C H T G E V E R : Vorlat D O S S I E R N U M M E R 621 K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie A, nr. 58p S TAT U S intact B E H deel 10n2, 1985, pp. 421-422/ ID 13221 A R C H I E F SLA (dossier), SAHove (bouwaanvraag 1952/ 00061)

W O N I N G TA L L O E N Halle

ADRES

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

verbouwing Talloen D O S S I E R N U M M E R 631 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier) OPDRACHTGEVER

1953 De woning Vorlat wordt in 1937 gebouwd door architect Gaston Van Dooren. Het vrijstaande pand bestaat oorspronkelijk uit twee bouwlagen onder plat dak. De gevel is opgebouwd uit baksteenmetselwerk, afgewisseld met gepleisterde vlakken.

LANDHUIS VERMEULEN Kortvoortsebaan 40 (oud nr. 6), 2970 Schilde – ‘s Gravenwezel landhuis O P D R A C H T G E V E R Vermeulen – Hoste D O S S I E R N U M M E R 626 S TAT U S gesloopt A R C H I E F KUL (knipsels, ontwerptekeningen, foto), SLA (dossier), PA ADRES

PROGRAMMA

In 1953 vergroot Hoste het oorspronkelijk volume door de toevoeging van een volledige derde verdieping onder plat dak. Dit extra volume met plastisch hoekbalkon onder een afgeronde luifel wordt volledig wit gepleisterd en geïntegreerd in de reeds bestaande architectuur.

1953

WONING HUYSMANS Beekhoekstraat 6, 2540 Hove verbouwing veranda O P D R A C H T G E V E R Huysmans D O S S I E R N U M M E R 627 S TAT U S veranda gesloopt A R C H I E F SLA (dossier), SAHove (bouwaanvraag 1953/ 00024) ADRES

PROGRAMMA

1953

L O K A L E N S C O U T S S I N T- TA R C I T I U S Biekorfstraat 102 en 104, 2000 Antwerpen lokalen O P D R A C H T G E V E R Vrije Katholieke Scholen der Dekenijen van Antwerpen Scoutsbeweging Sint Tarcitius D O S S I E R N U M M E R 629 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier), SAAntwerpen (bouwvergunningen 18/ 31757) ADRES

PROGRAMMA

208.

209.

1954

WONING AERTS Rozenlei 13, 2540 Hove rijwoning O P D R A C H T G E V E R Aerts K A D A S T E R N U M M E R 1e afdeling, sectie A, nr. 35f2 S TAT U S intact A R C H I E F SLA (dossier), SAHove (bouwaanvraag 1954/ 150) ADRES

PROGRAMMA

Hoste bouwt een kleine goedkope woning in een straat met arbeidershuisjes in het centrum van Hove. De rijwoning met twee bouwlagen is opgetrokken in rode baksteen met halfsteens verband onder plat dak. Boven de ramen en de deur is telkens een strekkenlaag voorzien en de brievenbus en de trappen aan de voordeur zijn uitgevoerd in blauwe steen. Woonkamer en keuken zijn op de benedenverdieping ondergebracht. Boven bevinden zich twee kleine slaapkamers, een bergruimte en badkamertje. De woning is vergelijkbaar met de woning Adams (1953).

210.

1954

WONING CLAESSENS

S/D

Wouwstraat 95, 2540 Hove woning O P D R A C H T G E V E R Claessens S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier)

meubilair 40 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening)

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

DOSSIERNUMMER

S/D 1954

KAST

WONING KUMPS Brusselsesteenweg, 1560 Hoeilaart P R O G R A M M A woning O P D R A C H T G E V E R Kumps D O S S I E R N U M M E R 630 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier)

MEUBILAIR meubilair 72 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen) PROGRAMMA

ADRES

DOSSIERNUMMER

S/D

DEUR PROGRAMMA

1954

158 onbekend A R C H I E F SLA (dossier)

WONING EVERAERTS Duffelsesteenweg, 2550 Kontich woning O P D R A C H T G E V E R Everaerts D O S S I E R N U M M E R 636 K A D A S T E R N U M M E R 2e afdeling, sectie E, nr. 179k S TAT U S gesloopt A R C H I E F SLA (dossier)

deur

DOSSIERNUMMER S TAT U S

ADRES

PROGRAMMA

1956

S/D

PROGRAMMA

176 onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening) S TAT U S

Groenenborglei, 2540 Hove woning O P D R A C H T G E V E R Top D O S S I E R N U M M E R 641 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier), SAHove (nr. 01956/ 94)

S/D

PROGRAMMA

WONING DRIESSENS Zonnebeke – Beselare woning O P D R A C H T G E V E R Driessens D O S S I E R N U M M E R 195 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen) ADRES

PROGRAMMA

PA R O C H I E K E R K H O V E ADRES

Hove

S/D

verbouwing kerk S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

212.

deur

DOSSIERNUMMER

WONING TOP ADRES

1957

DEUR

W O N I N G VA N WA L L E G H E M Zonnebeke woning O P D R A C H T G E V E R Van Wallegem D O S S I E R N U M M E R 205 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening) ADRES

PROGRAMMA

213.

S/D

WONING EN KANTOOR

S/D

woning, kantoor 212 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening)

S/D

woning Van Quatem D O S S I E R N U M M E R 274 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening)

PROGRAMMA

PROGRAMMA

DOSSIERNUMMER

OPDRACHTGEVER

WONING MAHIEU Ten Brielen – Komen-Waasten P R O G R A M M A woning O P D R A C H T G E V E R Mahieu D O S S I E R N U M M E R 217 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen) ADRES

S/D

W O N I N G VA N Q U AT E M

HOEVE Zonnebeke – Beselare hoeve O P D R A C H T G E V E R Degr yze D O S S I E R N U M M E R 232 K A D A S T E R N U M M E R sectie E, nr 253 m5 S TAT U S onbekend A R C H I E F VG (nr 4478/ plannen, bestek, aanbestedingsdossier – dossiernummer 1121), VG (nr 13356/ plannen, aanbestedingsdossier, foto)

S/D

WONING Sint-Michiels Brugge woning D O S S I E R N U M M E R 278 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen, presentatietekening) ADRES

PROGRAMMA

S/D

ZETEL meubilair 288 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening)

ADRES

PROGRAMMA

PROGRAMMA

DOSSIERNUMMER

S/D

WONING woning 294 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA

DOSSIERNUMMER

S/D

GEBOUW gebouw 236 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA

DOSSIERNUMMER

S/D

WONING EN MAGAZIJN ADRES

Bree

woning, magazijn 311 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen, presentatietekening) PROGRAMMA

S/D

DOSSIERNUMMER

WONINGEN BOUCKENHOOGHE Zwaanhoek, Zonnebeke – Beselare woningen O P D R A C H T G E V E R Bouckenooghe D O S S I E R N U M M E R 264 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening, presentatietekening) ADRES

PROGRAMMA

214.

215.

S/D

EMBLEEM VOOR DE WITTE KAPROENEN

S/D

attribuut Vyncke D O S S I E R N U M M E R 327 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (presentatietekening)

S/D

Hopland 37, 2000 Antwerpen Wér y P R O G R A M M A inrichting interieur, meubilair D O S S I E R N U M M E R 377 S TAT U S gesloopt A R C H I E F SLA (dossier)

PROGRAMMA

ADRES

OPDRACHTGEVER

OPDRACHTGEVER

Van Hoedenwinkel Wéry te Antwerpen zijn slechts enkele zwart-witfoto’s bewaard gebleven. Er is verder geen informatie beschikbaar over de eigenaar, de plannen ed. De foto’s tonen abstracte tweedimensionale wand- en vloerpatronen van kleurvlakken die zijn geschilderd of aangebracht met behangselpapier, waarin het meubilair een specifieke plaats krijgt.

KINDERBED meubilair 329 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekening) PROGRAMMA

DOSSIERNUMMER

S/D

SCHRIJNWERK schrijnwerk 340 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen) PROGRAMMA

DOSSIERNUMMER

S/D

MEUBILAIR meubilair 367 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

DOSSIERNUMMER

S/D

LANDHUIS Schootenhof landhuis O P D R A C H T G E V E R Ditvors D O S S I E R N U M M E R 369 en 370 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

S/D

BUISMEUBELEN meubilair Romsee D O S S I E R N U M M E R 372 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

OPDRACHTGEVER

216.

HOEDENWINKEL WÉRY

217.

S/D

MEUBILAIR

S/D

meubilair Ur vater D O S S I E R N U M M E R 375 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier)

S/D

Stekene verbouwing en inrichting woning O P D R A C H T G E V E R Leemans D O S S I E R N U M M E R 389 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier)

PROGRAMMA

ADRES

OPDRACHTGEVER

PROGRAMMA

MEUBILAIR meubilair O P D R A C H T G E V E R Fleerackers D O S S I E R N U M M E R 378 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier) PROGRAMMA

S/D

MEUBILAIR

S/D

meubilair 390 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) DOSSIERNUMMER

S/D

PROGRAMMA

WONING S/D

S TA P E L M E U B E L E N meubilair Dewinter – Devroe D O S S I E R N U M M E R 395 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

OPDRACHTGEVER

S TA P E L M E U B E L E N meubilair Vercruysse D O S S I E R N U M M E R 387 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

OPDRACHTGEVER

S/D

INRICHTING meubilair Ponet D O S S I E R N U M M E R 396 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

OPDRACHTGEVER

MEUBILAIR meubilair Van Bergen D O S S I E R N U M M E R 388 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

OPDRACHTGEVER

218.

Lange Herentalsestraat 7, 2018 Antwerpen winkel O P D R A C H T G E V E R Hoste D O S S I E R N U M M E R 394 S TAT U S gesloopt A R C H I E F SLA (dossier) ADRES

OPDRACHTGEVER

woning D O S S I E R N U M M E R 384 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening)

S/D

WINKEL HOSTE

PROGRAMMA

PROGRAMMA

S/D

MEUBILAIR PROGRAMMA

meubilair Pieters D O S S I E R N U M M E R 382 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier)

S/D

WONING

S/D

BUNDELREK meubilair Borginon D O S S I E R N U M M E R 397 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

OPDRACHTGEVER

219.

S/D

BUISMEUBELEN

S/D

meubilair Heynderickx D O S S I E R N U M M E R 398 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier)

S/D

meubilair Devos D O S S I E R N U M M E R 412 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier)

PROGRAMMA

PROGRAMMA

OPDRACHTGEVER

OPDRACHTGEVER

WONING

S/D

verbouwing woning Vandewoert (nv Creosot) D O S S I E R N U M M E R 401 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier)

S/D

meubilair Polak D O S S I E R N U M M E R 414 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

OPDRACHTGEVER

OPDRACHTGEVER

KANTOOR

S/D

grafmonument 417 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

PROGRAMMA

DOSSIERNUMMER

WONING ENGELEN

INRICHTING

Buggenhout verbouwing woning D O S S I E R N U M M E R 420 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier) PROGRAMMA

S/D

MEUBILAIR meubilair Kempeneers D O S S I E R N U M M E R 422 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier)

inrichting 407 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

PROGRAMMA

DOSSIERNUMMER

OPDRACHTGEVER

BUISMEUBELEN meubilair O P D R A C H T G E V E R Peeters D O S S I E R N U M M E R 411 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

220.

WONING BOSTEELS ADRES

onbekend D O S S I E R N U M M E R 404 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

S/D

GRAFMONUMENT VERMEERSCH

ADRES

S/D

S/D

MEUBILAIR

PROGRAMMA

Koninklijke straat, Brussel meubilair O P D R A C H T G E V E R Grimar D O S S I E R N U M M E R 403 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier)

S/D

MEUBILAIR

S/D

MEUBILAIR meubilair Spira D O S S I E R N U M M E R 423 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

OPDRACHTGEVER

221.

S/D

MEUBILAIR

S/D

Deloof 424 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F SLA (dossier)

S/D

meubilair Boel D O S S I E R N U M M E R 433 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier)

OPDRACHTGEVER

PROGRAMMA

DOSSIERNUMMER

OPDRACHTGEVER

VERPLEEGSTERSCHOOL Walplaats P R O G R A M M A verbouwing verpleegstersschool D O S S I E R N U M M E R 425 S TAT U S onbekend A R C H I E F KUL (ontwerptekening), SLA (dossier) ADRES

S/D

MEUBILAIR

S/D

DOSSIERNUMMER S TAT U S ARCHIEF

S/D

meubilair 436 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

DOSSIERNUMMER

WONING DE RUDDER Kerkstraat 97, 2640 Mortsel woning O P D R A C H T G E V E R De Rudder D O S S I E R N U M M E R 429 K A D A S T E R N U M M E R 3e afdeling, sectie C, nr 313b2 S TAT U S verbouwd A R C H I E F SLA (dossier)

BEJAARDENTEHUIS Antwerpen bejaardentehuis D O S S I E R N U M M E R 430 S TAT U S niet gerealiseerd A R C H I E F KUL (ontwerptekeningen), SLA (dossier) ADRES

PROGRAMMA

MEUBILAIR meubilair Caudron D O S S I E R N U M M E R 431 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier) PROGRAMMA

OPDRACHTGEVER

222.

BUISMEUBELEN

OPDRACHTGEVER

PROGRAMMA

S/D

Blitz 434

onbekend SLA (dossier)

PROGRAMMA

ADRES

S/D

MEUBILAIR OPDRACHTGEVER

meubilair Cambier D O S S I E R N U M M E R 427 S TAT U S onbekend A R C H I E F SLA (dossier)

S/D

MEUBILAIR

223.