Leeswijzer en algemene inleiding 4. Jaarverslag 5

JAARSTUKKEN 2011

Gemeente Borger-Odoorn Hoofdstraat 50 7875 AD EXLOO Postbus 3 7875 ZG EXLOO 0591-535353 www.borger-odoorn.nl [email protected]

Inhoudsopgave Leeswijzer en algemene inleiding

3

4

Leeswijzer en algemene inleiding

Jaarverslag

5

Programmaverantwoording

6 7 10 13 16 18 20 24 30 34 38 40 41 45

P1 P2 P3 P4 P4a P5 P6 P7 P8 P9 P10 P11 P12

Politiek, bestuur & burgers Wegen, verkeer & vervoer Economische zaken, Recreatie & Toerisme Onderwijs Brede scholen & multifunctionele accommodaties Sport, cultuur, openbare ruimte Sociale zaken, zorg & welzijn Gezondheid & milieu Wonen & ruimtelijke ontwikkeling Herstructurering Ontwikkeling veenkoloniën Veiligheid Belasting & financiën

Paragrafen

1 2 3 4 5 6 7

48 49 54 57 63 65 68 70

Lokale heffingen Weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid

Jaarrekening

77

78 80 99 100

Balans per 31 december 2011 Toelichting op de balans per 31 december 2011 Recapitulatie baten en lasten per programma Rekeningresultaat en toelichting op hoofdlijnen

Sisa-bijlage

Sisa-bijlage

Controleverklaring accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

114 115

120 121

1

2

Leeswijzer en algemene inleiding

3

Leeswijzer en algemene inleiding Hierbij ontvangt u de jaarstukken 2011. Hiermee leggen wij verantwoording af over het financiële beheer en over het behalen van de doelstellingen uit de begroting 2011. De jaarstukken zijn onderverdeeld in het jaarverslag, de jaarrekening en de sisa-bijlage. De jaarstukken zijn opgesteld binnen de kaders van het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV). Dit heeft gevolgen voor de indeling en opbouw van de stukken.

Het jaarverslag Deze is vooral gericht op de beleidsmatige verantwoording en bestaat uit de programmaverantwoording en diverse financiële paragrafen. In het jaarverslag wordt ingegaan op het realiseren van de doelstellingen, de wijze waarop getracht is de beoogde maatschappelijke effecten te bereiken, de gerealiseerde baten en lasten en de financiële positie. In de praktijk wordt het wel als problematisch ervaren dat in de programmaverantwoording, als onderdeel van het jaarverslag, niet is ingegaan op verschillen tussen begrote en gerealiseerde bedragen. Deze analyse is, conform de regelgeving en mede op aanwijzing van de accountant, niet opgenomen in de programmaverantwoording, om doublures te voorkomen. De analyse van de afwijkingen tussen begroting na wijziging en rekening is een verplicht onderdeel van de jaarrekening.

De jaarrekening Wij kunnen ons voorstellen dat de lezer na bestudering van dit verslag benieuwd is naar wat dit alles heeft gekost, of er budgetten zijn overschreden en hoe de gemeente er voor staat. Deze informatie leest u terug in de balans en in de toelichting op de jaarrekening.

De sisa-bijlage De sisa-bijlage is ook een onderdeel van de jaarstukken. Van het rijk worden voor een aantal specifieke taken uitkeringen ontvangen. In de sisa bijlage wordt hierover aan het rijk verantwoording afgelegd. De bijlage wordt gebruikt voor het vaststellen en het financieel afrekenen van de ontvangen specifieke uitkeringen.

Het rekeningresultaat Het rekening resultaat is in overeenstemming met de BBV-regelgeving weergegeven in: Het resultaat vóór bestemming. Dit is het resultaat van de dertien programma’s en de algemene dekkingsmiddelen en bedraagt afgerond € 3.332.840 negatief. Het resultaat ná bestemming. Dit is het uiteindelijke resultaat dat is ontstaan na verwerking van de mutaties in de reserves en bedraagt afgerond € 1.917.208 positief . Burgemeester en wethouders van Borger-Odoorn

4

Jaarverslag

5

Programmaverantwoording Programma

Omschrijving

1

Politiek, bestuur en burgers

2

Wegen, verkeer & vervoer

3

Economische zaken, recreatie & toerisme

4

Onderwijs

4a

Brede scholen & multifunctionele accommodaties

5

Sport, cultuur en openbare ruimte

6

Sociale zaken, zorg & welzijn

7

Gezondheid & milieu

8

Wonen & ruimtelijke ontwikkeling

9

Herstructurering

10

Ontwikkeling veenkoloniën

11

Veiligheid

12

Belasting & financiën

6

programma

Politiek, bestuur & burgers

1

Onderverdeling 1 2 3 4 5 6

Bestuur Bestuursondersteuning Rechtsbescherming Burgerzaken Verkiezingen Communicatie

Wat hebben we gedaan en bereikt? 4 Burgerzaken GBA De GBA is de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens. In de GBA zijn de persoonsgegevens opgenomen van iedereen die in Nederland geboren is en hier woont, of die, komende vanuit het buitenland, hier voor langere tijd zal verblijven. Inmiddels maken grote afnemers (Belastingdienst, Sociale verzekeringsbank e.d.) gebruik van deze gegevens en zij geven aan dat een actuele GBA een voorwaarde is voor de uitvoering van hun taken. Een actuele en betrouwbare GBA is dus essentieel. Op 1 juli 2011 is voor de Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens (GBA) het verplicht gebruik van adresgegevens uit de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) ingegaan. Dat heeft gevolgen voor de gemeente als houder van de GBA en de BAG op de terreinen van ‘inschrijven’ en ‘signalen uit de BAG verwerken’: 1. Inschrijven De ambtenaar burgerzaken moet vaststellen of het adres dat de burger opgeeft, voorkomt in de BAG en de adresgegevens van de BAG overnemen op de persoonslijst. Komt het adres dat de burger opgeeft niet voor in de BAG, dan zal de ambtenaar burgerzaken de persoon inschrijven op het opgegeven adres en de persoonslijst vervolgens direct in onderzoek plaatsen. Er moet dan een terugmelding worden gedaan aan de bronhouder van de BAG die uitsluitsel moet geven over de juistheid van het adres. Afhankelijk van het resultaat van het BAG-onderzoek zal er een vervolgactie genomen moeten worden. 2. Signalen uit de BAG verwerken Signalen die gevolgen hebben voor adressen in de GBA zullen bij voorkeur geautomatiseerd in de GBA verwerkt moeten worden. Signalen die gevolgen kunnen hebben voor de inschrijvingen in de GBA zal de ambtenaar Burgerzaken moeten opvangen en hij zal moeten nagaan of er actie ondernomen moet worden en of er gevolgen zijn voor de in de GBA opgenomen gegevens.

Modernisering In 2011 zijn belangrijke stappen gezet ten aanzien van de modernisering van de GBA. 7

Momenteel zijn de voorbereidingen op de overgang van het GBA-stelsel naar het BRP-stelsel (Basis Registratie Personen) in volle gang. Dit betekent een overgang van een decentrale – naar een centrale voorziening. Naar verwachting zullen de eerste gemeenten en afnemers vanaf mei 2013 aansluiten, de rest volgt gefaseerd in de daaropvolgende drie jaar.

Identiteitskaarten Er is in 2011 enige discussie geweest rondom de identiteitskaart. Na een uitspraak van de Hoge Raad moest met ingang van 9 september 2011 de Identiteitskaart gratis zijn voor personen van veertien jaar en ouder op wie de Wet op de Identificatieplicht van toepassing is. Men maakte massaal gebruik van deze gelegenheid hetgeen leidde tot een enorme toename in de aanvragen. Mensen die naar aanleiding van de eerdere uitspraak van het Gerechtshof bezwaar hadden ingediend tegen betaling van leges kregen het bedrag terugbetaald. Middels een reparatiewet van minister Donner moest vanaf 22 september weer gewoon worden betaald. Dit heeft tot enige commotie geleid. Inmiddels zijn de kosten gecompenseerd door het Rijk. Verder is aan het eind van 2011 door het Ministerie van BZK besloten dat het Jeugdtarief voor kinderen tot en met dertien jaar met ingang van 1-1-2012 zou worden verhoogd van € 9,20 naar € 30,00. Evenals bij de gratis kaarten leidde dit tot een enorme toeloop aan het eind van het jaar wat de ruime overschrijding van de begrote aantallen verklaart.

Kaders Wet GBA GBA Verordeningen privacy- en beheerregeling Burgerlijk Wetboek Rijkswet op het Nederlanderschap Paspoortwet Wegenverkeerswet

5

Verkiezingen

De verkiezingen van leden van de Provinciale Staten zijn goed verlopen. Aandachtspunten worden meegenomen in het nieuwe draaiboek.. Communicatie is ingezet als instrument om burgers te stimuleren de gang naar de stembus te vinden. In dit kader zijn berichten geplaatst op de gemeentepagina in Week in Week uit en op de website van de gemeente met informatie over de provinciale staten verkiezingen.

6

Communicatie

‘’De voorbereiding, besluitvorming, uitvoering en evaluatie van het beleid van de gemeente Borger-Odoorn is inzichtelijk, beïnvloedbaar en controleerbaar. De mensen die hier wonen, werken of op bezoek komen, hebben vertrouwen in de gemeente en onze wijze van dienstverlening. De dienstverlening wordt beoordeeld als transparant, feitelijk juist, begrijpelijk, integer en klantgericht.’’ Dat is de hoofddoelstelling uit de kadernota Externe communicatie 2010-2014 die in het voorjaar van 2011 werd vastgesteld. Zeven speerpunten zijn er geformuleerd voor deze periode: identiteit & imago, helder taalgebruik, burgerparticipatie, vernieuwing van de gemeentelijke website, gebruik van social media en persbeleid. De eerste stappen zijn in 2011 gezet.

Nieuwe website verbetert digitale dienstverlening De digitale wereld maakt grote sprongen. Bovendien stelt het Ministerie van Binnenlandse Zaken middels de webrichtlijnen eisen aan de digitale dienstverlening van gemeenten. Daarom werd in 2011 een nieuwe website gelanceerd. In combinatie met het project Antwoord© 2015, is de nieuwe site een belangrijke stap in de verbetering van de (digitale) dienstverlening. Op de nieuwe site kan een toenemend aantal gemeentelijke diensten online worden aangevraagd. Bovendien is expliciet aandacht

8

besteed aan de toegankelijkheid door een duidelijke structuur, voorleesfunctie, helder taalgebruik en een passende vormgeving.

Social mediagebruik neemt toe Het gebruik van social media neemt toe. Hierdoor vindt steeds meer interactie plaats met inwoners. Door de gemeente worden social media ingezet om extra aandacht te vestigen op actualiteiten. Ook in geval van crisis, zijn social media een belangrijk medium. Een toenemend aantal inwoners en belangstellenden volgt de gemeentetwitter @gemeenteBO. De lancering van de nieuwe gemeentesite gebeurde toepasselijk met een ‘tweetstart’. Kort na de introductie van de nieuwe site, lanceerde wethouder Jacob Bruintjes zijn eerste blog. Tweewekelijks schrijft hij nu over uiteenlopende onderwerpen. Lezers kunnen ook reageren op de blogs. Integriteit en de afgelegde ambtseed zijn belangrijke uitgangspunten voor ambtenaren en bestuurders in sociale netwerken.

Burgerverantwoording in delen In zijn burgerverantwoording bracht burgemeester Marco Out in 2011 verschillende onderwerpen voor het voetlicht. De verschillende delen gingen over Afval, Gemeente en geld, Klachten en bezwaren en Vrijwilligers en mantelzorgers. Zowel in de Week in Week uit, de website als de Hyves van de burgemeester was de burgerverantwoording te lezen. Via Hyves kon men ook reageren.

Wat heeft het gekost? CIJFERS BEGROTING EN JAARREKENING 2011 Primaire begroting

Begroting na wijziging

Rekening

Lasten P0101 Bestuur P0102 Bestuursondersteuning P0103 Rechtsbescherming P0104 Burgerzaken P0105 Verkiezingen P0106 Communicatie Totaal lasten

1.163.239 2.457.708 145.603 629.038 71.119 211.791 4.678.498

1.175.178 2.833.988 133.381 700.849 74.606 223.948 5.141.950

1.164.745 2.695.977 146.073 725.300 84.837 221.744 5.038.676

Baten P0101 Bestuur P0102 Bestuursondersteuning P0104 Burgerzaken P0105 Verkiezingen P0106 Communicatie Totaal baten

0 -1.643 -346.425 0 -469 -348.537

0 -1.643 -346.725 0 -469 -348.837

0 -4.218 -453.369 -304 189 -457.701

4.329.961

4.793.113

4.580.975

Saldo programma 1

Voor een verklaring van de afwijkingen tussen de begroting (na wijziging) en de rekening: zie het onderdeel ‘rekeningresultaat en toelichting op hoofdlijnen’.

9

programma


2

Onderverdeling 1 2 3 4

Wegen Verkeer Gladheidbestrijding Water

Wat hebben we gedaan en bereikt? 1 Wegen Landinrichting Odoorn 2011 In 2011 is gewerkt aan de afronding van de Lijst der geldelijke regelingen (door berekening van kosten aan de eigenaren) in 2012 wordt verwacht dat dit kan worden afgerond. In het voorjaar zijn de plannen: Aanleg Achterste Diep en de Inrichting Natuur aanbesteed. De uitvoering is in het najaar gestart. De planning is dat de werkzaamheden eind 2012 zullen zijn afgerond. In verband met onderhoudswerkzaamheden zullen ook in 2013 nog resterende werkzaamheden moeten worden uitgevoerd. Het project loopt op schema (financieel en uitvoeringstechnisch).

Onderhoud wegen. In het voorjaar van 2011 zijn alle openbare verhardingen onderworpen aan een visuele inspectie. De verzamelde gegevens zijn ingevoerd in het geautomatiseerde wegbeheersysteem. De verhardingen die groot onderhoud behoeven vindt u terug op de meerjarenplanning BOWG 20112013. Het aantal wegenprojecten op de meerjarenplanning is ook dit jaar toegenomen omdat het onderhoudsbudget structureel te laag is. Daarbij is het wegenonderhoudsbudget in 2011 verlaagd in verband met de bezuinigingen. Middels de geaccordeerde prioriteringssystematiek heeft het college keuzes gemaakt uit de meest noodzakelijke wegenonderhoudsprojecten. De gemeente heeft in 2011 subsidie gekregen voor de vernieuwing van het fietspadennet. Enkele kilometers fietspaden in Valthe, Valthermond en 2e Exloërmond zijn hiermee verbeterd. Verder is de Torenwijk in Odoornerveen gereconstrueerd, alsmede het Noorderdiep en de Tuinbouwstraat in 2e Exloërmond. Een gedeelte van de Gasselterstraat in Buinerveen is herstraat. Vanuit het project Vastgoed en Geld is een deel van de verbetering van de kom in Drouwen gefinancierd en wordt de toegangsweg naar de garageboxen aan de Volmachtenweg in Exloo verbeterd.

Denktank Landbouwwegen In 2011 is verder gewerkt met de Denktank Landbouwwegen. Doel is om de reeds bekende problematiek van de landbouwwegen gedetailleerder in kaart te brengen en te kijken waar mogelijkheden zijn om de onderhoudsachterstanden aan te pakken. In de Denktank zitten vertegenwoordigers van de gemeente, wegenbouwers, LTO (land- en tuinbouworganisatie), een ingenieursbureau, de provincie, het 10

Recreatieschap, de Rabobank en enkele landbouwers. Overleg heeft geresulteerd in een standaard profiel voor landbouwwegen. Daarbij hebben studenten van het ingenieuwsbureau Arcadis detailstudies gemaakt. In 2012 moeten de studies worden omgezet in een uitvoeringsprogramma.

Herinrichting Exloo Conform planning is de herinrichting van het dorp Exloo afgerond. De onderhoudstermijn loopt tot juni 2012. Tot die tijd zullen nog kleine onvolkomenheden worden aangepakt.

Bruggen Conform planning is dit jaar een drietal bruggen langs het Zuiderdiep in Valthermond geschilderd. Dit geldt ook voor het leuningwerk aan de brug Westdorperstraat in Borger.

Openbare verlichting. Bij grootschalig wegenonderhoud wordt – indien nodig – de openbare verlichting vervangen. Een degelijke aanpak in synergie geeft minder overlast naar burgers. In 2011 is in combinatie met met wegenonderhoud de verlichting langs het Noorderdiep en de Tuinbouwstraat in 2e Exloërmond verbeterd. Enkele andere projecten zoals de Torenwijk in Odoonerveen en de Hoofdstraat in Drouwen zijn uitgesteld. Op dit moment is een juridische strijd gaande om het bestaande contract met Enexis over de aanleg en het beheer en onderhoud van de openbare verlichting op te zeggen. Ca. 23 gemeenten en de provincies Groningen en Drenthe participeren in dit traject. Door de projectgroep is gevraagd terughoudend om te gaan met opdrachten naar Ziut. Dit is de reden dat enkele projecten pas in 2012 in uitvoering worden gebracht. Dit geldt ook voor het project ‘reductie openbare verlichting buitengebied’. Dit project voorziet in het vernieuwen en zo mogelijk opruimen van openbare verlichting buiten de bebouwde kom. Getracht wordt dit in 2012 zo snel mogelijk op te starten.

2 Verkeer N34 De onderdoorgang bij Ees richting Eesergroen is opgeleverd. De provincie is gestart met de planvorming rondom de ongelijkvloerse aanluiting van Exloo op de N34. De ontsluiting van Ees op de N34 richting het zuiden maakt hier onderdeel van uit. De planologische procedures voor de verlegging van de Rolderstraat zijn afgerond. Aanleg is inmiddels gestart met sloopwerkzaamheden en sanering.

Centrumplan Borger De inmiddels vastgestelde plannen rondom de buitenruimte van de MFA Borger hebben een relatie met de herinrichting van de Molenstraat. Over de wijze waarop de Molenstraat wordt ingericht worden op dit moment gesprekken gevoerd. De verdere planvorming omtrent de verkeerskundige inrichting rondom het centrum van Borger hangt af van de ontwikkelingen ter plaatse van het ontmoetingscentrum. In de eerste helft van 2012 krijgt de raad voorstellen voorgelegd over de mogelijkheden die hier zijn op middellange en lange termijn.

GVVP Het huidige Gemeentelijk Verkeer- en Vervoersplan (GVVP) is geëvalueerd. In 2012 wordt nog een reactie gevraagd van de verschillende dorpen en andere belanghebbende organisaties alvorens het aan de raad wordt aangeboden.

Openbaar Vervoer In 2011 is voortgegaan met het beter toegankelijk maken van halteaanpassingen. Verder zijn er bij het OV-knooppunt in Borger Dynamische route informatiepanelen (DRIP’s) geplaatst. Beide projecten worden in regioverband i.s.m. de Provincie en het OV-bureau uitgevoerd.

11

3 Gladheidsbestrijding Zoutvoorraden Er is voor de winter 2011-2012 voorraad gereserveerd voor het geval de gladheidsbestrijding net zo intensief moet gebeuren als in de laatste winter. De laatste winter is extreem geweest voor wat betreft de bestrijding van gladheid. Dit is tot uitdrukking gekomen in hoge zoutprijzen t.g.v. zouttekorten en veel overuren vanwege het hoge aantal sneeuwdagen. Het zouttekort is opgelost door aanmelding bij het zoutloket. Hierdoor is er mondjesmaat nog zout geleverd. Daarnaast is er ook met zand gestrooid en zijn er strooiroutes aangepast. Het verlofstuwmeer dat is ontstaan door de gladheidbestrijding is opgelost door afspraken te maken over het gedeeltelijk opnemen van verlof en gedeeltelijk uitbetalen van de uren.

4

Water

Voor een toelichting hierover zie: programma 7 ‘gezondheid en milieu’, onderdeel 3 ‘riolering’.

Wat heeft het gekost? CIJFERS BEGROTING EN JAARREKENING 2011 Primaire begroting Lasten P0201 Wegen P0202 Verkeer P0203 Gladheidbestrijding P0204 Water Totaal lasten Baten P0201 Wegen P0202 Verkeer P0203 Gladheidbestrijding P0204 Water Totaal baten Saldo programma 2


Rekening

4.301.212 428.340 225.040 157.023 5.111.615

8.250.229 799.182 296.736 199.135 9.545.282

7.718.889 461.469 246.867 195.411 8.622.636

-2.263

-350.949 -141.018

-542.388 -640.356

-2.263

-491.966

-25.000 -1.207.745

5.109.352

9.053.316

7.414.892


12

programma

Economische zaken, recreatie & toerisme 3 Onderverdeling 1 Lokale economie 2 Recreatie & toerisme

Wat hebben we gedaan en bereikt? 1 Lokale economie Economisch beleidsplan In 2011 is volop gewerkt aan de totstandkoming van het economisch beleidsplan. Zoals in de startnotitie was aangegeven heeft hierbij interactiviteit een belangrijke rol gespeeld. Naast diverse interviews met sleutelfiguren heeft een tweetal goed bezochte bijeenkomsten met het lokale bedrijfsleven plaatsgevonden. Ook het resultaat ‘Vernieuwend verbinden’ is met de verschillende belanghebbende partijen uit onze gemeente besproken, en waar nodig/gewenst aangepast. In dit nieuwe plan is tevens een uitgebreid uitvoeringsplan opgenomen waarvan inmiddels de eerste acties zijn gestart. Zoals de titel al verraadt, spelen (impulsen geven aan) nieuwe netwerken een centrale rol in het economische beleid. Hiermee sluiten we tevens uitstekend aan op de wensen en ideeën van de OndernemersVereniging Borger-Odoorn. Samen met hen gaan we aan de slag om de projecten tot uitvoering te brengen.

Lokaal bedrijfsleven Het aantal ondernemingen in onze gemeente is de laatste jaren snel gestegen en bedraagt nu maar liefst ruim 2.000. Deze omvang maakt het lastig om directe contacten te onderhouden, hoewel daar desalniettemin nadrukkelijk op wordt ingezet. Naast de eerder genoemde bijeenkomsten in het kader van het economisch beleidsplan, zijn er ook reguliere overleggen geweest met de Ondernemersvereniging Borger-Odoorn (OVBO), de Gemeente Overleg Commissie (GOC) van LTO Borger-Odoorn en het Toeristisch Platform Borger-Odoorn (TPBO). Daarnaast is er met het oog op de gemeentelijke betrokkenheid een groot aantal (ca. 50) individuele bedrijfsbezoeken afgelegd. De bezochte bedrijven waren zeer divers van aard: groot en klein en actief in de landbouw, toerisme/recreatie, handel/middenstand en in de industrie. Gebleken is ook nu weer dat met het bezoeken van de ondernemingen belangrijke informatie naar voren komt over de wensen en knelpunten die onder de lokale bedrijven aanwezig zijn. Om het ondernemerschap te stimuleren is samen met de Kamer van Koophandel en de gemeente Aa en Hunze een goedbezochte startersavond georganiseerd waar starters uit beide gemeenten hun ervaringen deelden. Specifiek voor kleine zorgondernemers werd i.v.m. de veranderingen in het zorgstelsel, waarin gemeenten een belangrijke rol krijgen, een kennismakings- en voorlichtingsavond georganiseerd. Naar aanleiding van deze succesvolle bijeenkomst is besloten in de toekomst elkaar goed te blijven informeren. Naast de inhoudelijke kant is deze arbeidsintensieve sector ook in economisch opzicht van groot belang. Samen met lokale makelaars is om de tafel gezeten om te bezien hoe onze lokale

13

bedrijventerreinen en andere objecten beter kunnen worden vermarkt. Ook hier is naast de informatieuitwisselingen vooral het netwerkeffect van groot belang. Deze bijeenkomsten vinden periodiek plaats.

Landbouw Van oudsher is de landbouw een prominente speler in onze lokale economie. De ruim 300 bedrijven (incl. aanverwante bedrijven) bieden aan meer dan 700 mensen werk en zijn daarmee goed voor 12% van onze lokale werkgelegenheid. Veel ondernemingen zijn grootschalig, innovatief van aard en dus concurrerend. Toekomstige ontwikkelingen, grotendeels op Europees niveau bepaald, mogen dan ook met een redelijk vertrouwen tegemoet worden gezien. De gemeente wil de sector uiteraard graag zo goed mogelijk faciliteren. Gewezen wordt op de inzet van de gemeente op verbetering van de plattelandswegen. Door het bijeenbrengen van een groot aantal belanghebbende partijen en met ondersteuning van het lokale onderwijs is de gemeente er in geslaagd te komen tot een meerjarenplan m.b.t. de plattelandswegenproblematiek.

2 Recreatie & toerisme T&R Uit onderzoek van Ecorys is gebleken dat in onze gemeente zo’n één op de vier banen (direct en indirect) voortvloeit uit de toeristisch-recreatieve sector. In geen enkele andere Drentse gemeente is het belang van toerisme en recreatie op de lokale economie zo omvangrijk. Mede gezien de gunstige verwachtingen is het van belang dat de lokale sector haar gezonde positie weet te behouden en waar mogelijk verder kan uitbreiden. Bij dat laatste wordt niet zozeer gedoeld op ruimtelijke uitbreidingen maar met name op groei in kwaliteit en dienstverlening. In onze beleidsnota toerisme en recreatie staan de gemeentelijke doelstellingen en acties geformuleerd die sinds 2010 door Stichting Bestemming Borger-Odoorn (SBBO) worden uitgevoerd. Ook in het tweede jaar van haar bestaan heeft de stichting in dat opzicht weer flink aan de weg getimmerd. Zo is er een nieuw Toeristisch InformatiePunt (TIP) geopend in Exloo, is in samenwerking met de Hunzevallei wederom een zeer succesvolle Toerisme- en Recreatiebeurs georganiseerd en is de toeristische folder ‘Aangenaam Borger-Odoorn’ in een nieuw jasje gestoken en in een oplage van 60.000 stuks over de gehele provincie maar ook landelijk verspreid via beurzen. Tot slot wordt gewezen op de belangrijke ondersteunende rol van Recreatieschap Drenthe. Dit unieke samenwerkingsverband van alle Drentse gemeenten levert naast de nodige synergie veel input op zowel beleidsmatig als uitvoerend terrein.

Lofar en Geopark Onder het motto ‘Onthou wat je zag op de LofarDag’ heeft LofarTafel, met ondersteuning van o.a. de gemeente en SBBO, de LofarDag georganiseerd. Het doel was om bewoners, toeristen, natuurgenieters, leerlingen en ondernemers naar Exloo te trekken en kennis te laten maken met Lofar en het gebied. De dag was zeer geslaagd en met 3.500 bezoekers is de gemeente goed op de kaart gezet. Aan het project Geopark de Hondsrug wordt zeer voortvarend gewerkt door een projectbureau. De communicatie, samenwerking met vele partijen en het inschakelen van onderwijsinstellingen liggen goed op schema. Via cursussen kunnen belangstellenden worden geschoold in kennis van het gebied. Het bedrijfsleven wordt goed voorgelicht en daarmee kansen geboden om met het concept haar voordeel te doen. In onze gemeente is hiervoor al door verschillende ondernemingen belangstelling getoond.

Cittaslow 2011 stond in het teken van het opstarten van het uitdragen van onze Cittaslowstatus. Naast de contacten via en het opzetten van een nationale Cittaslow-netwerk, is druk gewerkt aan het activeren van belangstellenden en gemeentelijke ambtenaren. Zo werd in het voorjaar een interne bewustwordingsweek georganiseerd, waarbij ambtenaren konden deelnemen aan Cittaslow-gerelateerde activiteiten. De OVBO is er op ingesprongen door met ondersteuning van de gemeente de jaarlijkse Cittaslow-ondernemersprijs in te stellen.

14

Verder is de Cittaslow-werkgroep in het leven geroepen, bestaande uit belangstellenden uit het bedrijfsleven en inwoners van de gemeente. De werkgroep onderzoekt wat de Cittaslowstatus betekent voor onze gemeente en hoe dit kan worden uitgedragen en hoe het Cittaslowbewustzijn van onze inwoners kan worden vergroot. De eerste activiteiten die door de werkgroep zijn ontwikkeld zullen in 2012 worden uitgevoerd.



Rekening

Lasten P0301 Lokale economie P0506 Recreatie & toerisme Totaal lasten

214.918 421.965 636.883

280.180 436.473 716.653

223.467 381.574 605.041

Baten P0301 Lokale economie P0506 Recreatie & toerisme Totaal baten

-21.907 -1.909 -23.816

-21.907 -1.909 -23.816

-15.737 -5.608 -21.345

Saldo programma 3

613.067

692.837

583.695


15

programma

Onderwijs

4


Openbaar onderwijs Onderwijshuisvesting Lokale onderwijstaken Volwasseneneducatie

Wat hebben we gedaan en bereikt? 1

Openbaar onderwijs

De schoolbestuurlijke verantwoordelijkheid is op 31 december 2010 overgedragen aan de Stichting Openbaar Primair Onderwijs. Drie fusietrajecten van scholen zijn op 1 augustus 2011 afgerond en de betreffende gebouwen zijn aan de onderwijsbestemming onttrokken. Voor het schoolvervoer van en naar de fusiescholen zijn op basis van beleidsregels afspraken gemaakt. In relatie tot de verzelfstandiging van het openbaar onderwijs waren de leegstandskosten regelmatig onderwerp van gesprek. Ten aanzien van de materiële instandhouding (gebouw gebondendeel) werd aangegeven dat het toekomstige schoolbestuur te maken kreeg met de kosten van leegstand. In het raadsvoorstel en -besluit van 31 maart 2011 zijn daarvoor voor de jaren 2010 t/m 2015 bedragen genoemd. In 2011 is in dit kader voor leegstand aan de besturen van de basisscholen, gevestigd in onze gemeente, een bedrag van in totaal € 139.000,- overgemaakt. Daarnaast is in 2011, als gevolg van een raadsbesluit in 2010, een gedeelte van de bruidschat betaald.

2

Onderwijshuisvesting

In een multifunctionele accommodatie (MFA) huren scholen ruimte rechtstreeks van de woningbouwcorporatie; hiervoor is een huurovereenkomst aangegaan. In de specifieke regeling ‘financiering kosten + huisvesting onderwijs in MFA's’, die in het OLO-overleg (op overeenstemming gericht overleg) is besproken en vastgesteld is de subsidierelatie geregeld. Voor Nieuw-Buinen betekent dit dat obs De Poolster volgens deze regeling in de extra kosten van huisvesting gesubsidieerd wordt. Wanneer de MFA in Borger in gebruik wordt genomen, geldt deze regeling ook voor bbs De Borgh en obs Grollemanschool. Deze regeling wordt in de 2e helft van 2012 geëvalueerd.

3 Lokale onderwijstaken Lokale educatieve agenda In oktober 2011 is de uitvoering van de wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie geëvalueerd. De gemeenteraad is geïnformeerd over de stand van zaken. Het vervolg van de uitvoering is ondergebracht in de overleggen rondom de Lokale Educatieve Agenda. Op de peuterspeelzalen in Nieuw-Buinen, Borger en 2e Exloërmond wordt voorschoolse educatie aangeboden met extra dagdelen. Het project ‘vanzelfsprekend’ is nog niet afgerond en geëvalueerd, omdat in de loop van 2011 duidelijk werd dat het niet mogelijk was om het gehele budget van het taalstimuleringsproject te besteden. De projectleider heeft van het ministerie toestemming ontvangen om de middelen in 2012 te besteden als 16

het in 2011 bestemd is. Voor de gemeente Borger-Odoorn geldt dat het resterende budget wordt ingezet voor tijdelijke VVE bij gastouders en VVE in het leefgebied Odoorn om zoveel mogelijk kinderen te bereiken.

Maatschappelijke stages Maatschappelijke stage houdt in dat jongeren in het voortgezet onderwijs minimaal 30 uur vrijwilligerswerk doen als onderdeel van hun schoolcarrière. Op deze manier leren ze hun directe omgeving op een andere manier kennen en leveren ze een actieve bijdrage aan de samenleving. Oorspronkelijk werd gesproken over 72 uur Maatschappelijke Stage voor VWO leerlingen, 60 uur voor HAVO leerlingen en 48 uur voor VMBO leerlingen. Het onderwijs heeft aangegeven dat het aantal uren een te grote belasting voor de leerlingen zal gaan geven, waardoor het aantal Maatschappelijke Stageuren teruggebracht is tot 30 uur voor alle schooltypen. De school voert de regie en is eindverantwoordelijk. Als gemeente zien we mogelijkheden om de maatschappelijke stages in te zetten voor de (vrijwillige) maatschappelijke organisaties in onze gemeente. Om vraag en aanbod van leerlingen en de (vrijwilligers)organisatie op elkaar af te stemmen wordt in het schooljaar 2011/2012 de makelaarsfunctie bij Andes ingesteld.

4

Volwasseneneducatie

De nota laaggeletterdheid is, na inspraak van de WMO-raad, eind januari 2012 vastgesteld. Ook in 2012 zijn gemeenten verplicht om educatietrajecten in te kopen bij ROC’s (regionale opleidingencentra). Naast de taaltrajecten Nederlands als tweede taal, de sprintHAVO en -VWO was er aandacht voor laaggeletterdheid en sociale redzaamheid.



Rekening

Lasten P0401 Openbaar onderwijs P0402 Onderwijshuisvesting P0403 Lokaal onderwijs P0404 Volwasseneneducatie Totaal lasten

8.477.272 1.614.981 850.467 176.123 11.118.843

477.373 2.452.195 1.186.302 167.189 4.283.059

716.139 2.400.905 1.331.909 167.906 4.616.859

Baten P0401 Openbaar onderwijs P0402 Onderwijshuisvesting P0403 Lokaal onderwijs P0404 Volwasseneneducatie Totaal baten

-8.413.747 -2.816 -10.000 -167.189 -8.593.752

0 -2.816 -10.000 -167.189 -180.005

-90.145 -10.558 -315.535 -167.906 -584.144

2.525.091

4.103.054

4.032.715

Saldo programma 4

Opvallend is de aframing van het budget op produkt “P0401 Openbaar onderwijs”. Dit is een gevolg van de verzelfstandiging van het Openbaar Primair Onderwijs. Voor een verklaring van de afwijkingen tussen de begroting (na wijziging) en de rekening: zie het onderdeel ‘rekeningresultaat en toelichting op hoofdlijnen’. 17

Brede scholen, multifunctionele accommodaties, kern & kader, vastgoed

programma

4a


Brede scholen Multifunctionele accommodaties (MFA’s) Kern & kader Vastgoed


Brede scholen

Begin 2011 is de evaluatie Brede School in NieuwBuinen vastgesteld. Deze evaluatie was de voorwaarde voor de start van de Brede School ontwikkelingen in Borger en Valthermond. Voor de ontwikkeling van deze twee kernen is een procesmanager aangesteld.

2 Multifunctionele accommodaties MFA Nieuw-Buinen In april 2011 heeft de officiele opening van de MFA Nieuw-Buinen plaatsgevonden. De buitenruimte met een multifunctioneel sportveld is ook gereed gekomen.

MFA Valthermond De bouw van de MFA is gerealiseerd en het gebouw is in 2011 in gebruik genomen. De inrichting van het terrein en de omgeving is afgerond. In het voorjaar zal de grasmat nog wat aandacht vragen en vermoedelijk dient er nog drainage aangebracht te worden. Eind november is een open huis georganiseerd voor alle inwoners van Valthermond.

MFA Borger In 2011 zijn de voorbereidende werkzaamheden voor de MFA Borger afgerond. Het definitieve programma van eisen voor het gebouw is vastgesteld en de tekening voor de buitenruimte is opgesteld. De aanbesteding is in 2011 voorbereid. Het bestemmingsplan is door de gemeenteraad vastgesteld. Zowel met de omwonenden als met de school vindt intensief overleg plaats. Voorjaar 2012 zal de bouw starten.

3 Kern & kader Maatwerk In 2011 is het maatwerk voor de kernen Odoornerveen, Drouwen en Buinerveen afgerond. Voor de zomervakantie hebben vooral gesprekken plaatsgevonden met de dorpen en dan met name de dorpshuisbesturen. Rond de zomer heeft de gemeenteraad ingestemd met de voorstellen die in goed overleg waren opgesteld. De tweede helft van 2011 zijn deze raadsbesluiten uitgevoerd. Het overleg met Exloo is nog gaande.

18

4

Vastgoed

In 2011 is er een afname geweest van ca. 10% van het gemeentelijk bezit (aantal en m2 incl. overdracht scholen). De verwachting voor 2012 is dat deze trend zich verder zal voortzetten. Dit is mede gebaseerd op de ontwikkeling binnen Kern & Kader. Een aantal panden is aan het bezit onttrokken door sloop. Er is ook bezit toegevoegd aan het bestand, In Nieuw-Buinen is een nieuw sportcomplex toegevoegd. De overdracht van de scholen, naar het bevoegde gezag, is in 2011 op gang gekomen. Doordat er in 2011 sprake was van een overgangsfase zijn er nog wel werkzaamheden door de gemeente uitgevoerd. In 2012 verwachten we een verdere afname van de werkzaamheden. Qua beheer beschikken we inmiddels over een geautomatiseerd systeem. Hiermee kan de lange termijnprognose afgestemd worden op de noodzakelijke werkzaamheden en de beschikbare budgetten.

Wat heeft het gekost? CIJFERS BEGROTING EN JAARREKENING 2011 Primaire begroting Lasten P04A01 Brede scholen/MFA's P04A02 Kern & Kader P04A03 Vastgoed (algemeen) Totaal lasten Baten P04A01 Brede scholen/MFA's P04A02 Kern & Kader P04A03 Vastgoed (algemeen) Totaal baten Saldo programma 4a


Rekening

281.053 426.093 678.113 1.385.260

757.189 648.917 248.296 1.654.402

384.193 422.751 183.315 990.259

-5.000

-27.000

-31.000 -25.000

-5.000

-2.500 -29.500

-56.000

1.380.260

1.624.902

934.259


19

programma

Sport, cultuur en openbare ruimte

5

Onderverdeling 1 2 3 4 5

Sport Sportaccommodaties Sportterreinen Cultuur Groene ruimte

Wat hebben we gedaan en bereikt? 1 Sport Sport- en beweegnota In 2011 is een vervolg gegeven aan de uitvoering van de in april 2010 vastgestelde sport- en beweegnota. De volgende onderdelen zijn in 2011 verder uitgewerkt of staan nog op de planning voor 2012: - Impuls brede scholen, sport en cultuur (combinatiefuncties, 2010 t/m 2013) - Project Gezonde Leefstijl/impuls NASB (2010 t/m 2014) - Verenigingsondersteuning - Exploitatieverbetering zwembaden - Voorstel en afstemming tarieven - Evaluatie en heroverweging huidige subsidiesystematiek

Impuls brede scholen, sport en cultuur (combinatiefuncties) Vanaf 2010 neemt de gemeente deel aan de Impuls brede scholen, sport en cultuur, welke het mogelijk maakt combinatiefunctionarissen in te zetten. Als gemeente hebben we uiteindelijk recht op 3,8 fte combinatiefunctie. Deze zijn gefaseerd in de gemeente aangesteld (in 2012 wordt de laatste combicoach aangesteld). In 2011 zijn 3 combicoaches sport en onderwijs werkzaam geweest in de kernen Valthermond, NieuwBuinen en Borger. Vanuit de Impuls hebben ze 0,6 fte ingezet en daarnaast hebben ze 0,2 fte om ook activiteiten uit te voeren binnen het project Gezonde Leefstijl. Verder is in mei 2011 voor twee jaar een cultuurcoach (0,5 fte) begonnen. Zijn opdracht is het aanbod en de vraag naar cultuureducatie in kaart te brengen. Hij brengt de aanbieders en de scholen met elkaar in contact.

Project Gezonde Leefstijl/Impuls Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (NASB) Zowel het project Valthermond Gezond als de Impuls NASB streven een gezonde leefstijl na. Er is daarom gekozen om het proces gezamenlijk op te pakken om tot een interventieplan te komen. In 2011 is nog niet gestart met de uitvoering van het interventieplan. 2011 is gebruikt om dit interventieplan in samenwerking met bewoners op te stellen. Dit heeft meer tijd gekost dan verwacht. Voor het opstellen van het interventieplan is gebruikt gemaakt van de gegevens uit de nulmeting, de succesvolle projecten vanuit het BOS-project en de BSI en landelijk succesvol gebleken interventies. In 2012 zal uitvoering gegeven worden aan het interventieplan.

20

Verenigingsondersteuning In de sport- en beweegnota is het ondersteunen van verenigingen opgenomen als een van de speerpunten. SportDrenthe heeft in 2011 deze ondersteuning binnen onze gemeente uitgevoerd. In 2011 zijn alle verenigingen per kern uitgenodigd om informatie te ontvangen over de mogelijkheden van verenigingsondersteuning. Hier zijn ook de combicoaches bij betrokken. Verschillende verenigingen binnen onze gemeente hebben gebruik gemaakt van de ondersteuning.

Exploitatieverbetering zwembaden In 2011 is vanuit de werkgroep zwembaden de rapportage ‘zwembaden slurpen geld – wat te doen?’ opgesteld, met daarin een aantal (on)mogelijkheden om te komen tot een exploitatieverbetering van de zwembaden. Kern van de notitie is dat het blijven exploiteren van de drie gemeentelijke openluchtbaden op termijn bijna € 1 miljoen per jaar gaat kosten. De notitie is ter kennisname aan de gemeenteraad gestuurd en zal in 2012 met de gemeenteraad besproken worden. Verder is door de werkgroep een tussenrapportage opgesteld met daarin de evaluatie van het zwemseizoen 2011 en de doorgevoerde wijzigingen ten aanzien van openingstijden en tarieven. In 2011 zijn de tarieven in de zwembaden gewijzigd (verhoogd) in het kader van de exploitatieverbetering. De tarieven van de binnen- en buitensportaccommodaties zijn nog niet aangepast. Dit in afwachting van Kern en Kader 4 waarbij ook de sportaccommodaties aan de orde komen.

2

Sportaccommodaties

De voornemens met betrekking tot de sportaccommodaties zijn opgenomen in de sport- en beweegnota. In het kader van de bezuinigingen zal opnieuw bekeken worden hoe hier in de toekomst mee omgegaan zal worden. In 2011 is in het kader van Kern en Kader 4 ‘sport’ een pilot gestart bij de voetbalvereniging Valthermond om samen te kijken naar de toekomst van het sportcomplex en de eventuele mogelijkheden van overdracht van beheer en onderhoud.

3

Sportterreinen

In afwachting van Kern en Kader 4 ‘sport’ , is in 2011 nog geen actie ondernomen om te komen tot een effectief en efficiënt sportterreinenbeleid. De in de begroting geraamde taakstelling was in de voorjaarsnota reeds teruggeraamd.

4

Cultuur

De culturele alliantie is, zoals voorgaande jaren, ingezet voor het verdubbelen van het cultuurfonds zodat meer culturele organisaties een activiteitensubsidie konden ontvangen. Het jaar 2012 is het laatste jaar van de culturele alliantie.

Bibliotheken In 2011 is besloten om de bibliotheekfunctie in Odoorn te verplaatsen naar de Paasbergen. Ook de steunstee zal hier worden ondergebracht. Door het slim combineren van de diverse functies (van Leveste en de gemeente) is het mogelijk om een bibliotheekvoorziening in het dorp te behouden. In december 2011 vond een conferentie plaats over de toekomst van de bibliotheken (ook in relatie tot de beschikbare middelen in de komende jaren) in onze gemeente. De resultaten hiervan worden nog met de raad besproken. De conferentie heeft er toe geleid dat een sluitende begroting voor 2012 is gepresenteerd, waarin een bezuiniging van € 30.000,- is opgenomen.

21

Centrum voor de Kunsten In 2011 zijn afspraken gemaakt over het aanbod van CQ voor onze gemeente binnen de bezuinigingsopdracht. De gemeente heeft een subsidie verleend om de begroting van 2008-2011 sluitend te maken. Verder is er een afnameovereenkomst voor 5 jaar afgesloten. In dit kader worden geen frictiekosten vergoed, maar kan het Centrum voor de Kunsten om niet gebruik maken van de ruimten in de MFA’s.

5

Groene ruimte

Het groenonderhoud is uitgevoerd aan de hand van de uitwerkingsplannen van het door de raad vastgestelde groenbeleidsplan ‘Groen moet je doen’. Het vastgestelde onderhoudsniveau 3 is in het openbaar groen in 2011 niet overal gehaald. Redenen zijn o.a.: - veel beplantingen zijn afgeschreven; - beplantingen en bomen worden bij uitval niet altijd vervangen; - schade en kale plekken in het gras worden niet hersteld; - er is onderhoudsachterstand in bomen en bosplantsoen. In 2010 is ten gevolge van structurele bezuinigingen het budget onder druk gezet. In 2011 komt het budget verder onder druk door areaaluitbreidingen. Denk hierbij aan het opnieuw ingerichte gebied rond de MFA en de nieuwe sportaccommodatie in Nieuw Buinen. In 2011 is beperkt budget vrijgemaakt waarmee op zeer beperkte schaal groenvakken konden worden gerenoveerd. Deze renovatie loopt door in 2012. De gemeente is regionaal betrokken bij de bestrijding van de eikenprocessierups. Activiteiten worden uitgevoerd volgens in de regio vastgesteld beleid.

Lofar Geopark/wandelpad spoortracé Exloo-Buinen. In 2011 is op initiatief van de gemeenteraad een plan ontwikkeld om te komen tot de realisatie van een recreatief wandelpad over het spoortracé Exloo-Buinen. De gemeenteraad heeft in 2011 besloten hiervoor het benodigde budget beschikbaar te stellen en het plan te zien als een opstart, waarbij naast de aanleg van het wandelpad meerdere voorzieningen in de loop der tijd kunnen worden gerealiseerd met hulp van andere partijen.

22



Rekening

Lasten P0501 Sport P0502 Sportaccommodaties P0503 Sportterreinen P0504 Cultuur P0505 Groene ruimte Totaal lasten

292.040 1.522.226 626.911 1.235.834 2.854.706 6.531.716

556.206 1.965.447 753.599 1.342.667 2.983.831 7.601.750

329.400 1.765.958 583.050 1.314.948 2.735.681 6.729.037

Baten P0501 Sport P0502 Sportaccommodaties P0503 Sportterreinen P0504 Cultuur P0505 Groene ruimte Totaal baten

-59.087 -384.871 -26.002 -20.399 -15.926 -506.285

-59.087 -331.871 -15.164 -20.399 -61.393 -487.914

-118.216 -356.649 -16.718 -106.324 -162.855 -760.762

6.025.431

7.113.836

5.968.275

Saldo programma 5


23

programma

Sociale zaken, zorg en welzijn

6

Onderverdeling 1 2 3 4 5 6 7 8

Inkomen Werk Minima Zorg Nieuwkomers Sociaal-cultureel werk Kinderdagopvang Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)


Inkomen

De uitvoering van de sociale zekerheidswetgeving is per 1 mei 2010 overgegaan naar de gemeente Emmen. 2011 is het eerste volledige jaar dat de gemeente Emmen verantwoordelijk is voor de re-integratie van bijstandsgerechtigden (en Ioaw/z) maar ook voor niet uitkeringsgerechtigden. De gemeente krijgt daarvoor geld van het rijk op basis van de BUIG, Wet Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorziening. Naast deze bijdrage is er tevens een bedrag ontvangen voor educatie en in het kader van de wet inburgering. In de gemeente Borger-Odoorn bleef, net zoals in heel Zuidoost-Drenthe, de uitstroom uit de bijstand achter en was er sprake van een stijging van de instroom. Dit heeft een verwachte stijging van het aantal bijstandsgerechtigden tot gevolg gehad. Deze stijging betekent dat het beschikbare budget in het kader van de Wet Buig, het I-deel, fors zal worden overschreden met 1,4 miljoen. De eerste 10% (€ 367.240) van de overschrijding komt ten laste van de gemeente, voor het resterende bedrag kan en zal een beroep gedaan worden op de IAU 2011. De IAU-aanvraag over 2010 is gehonoreerd door de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Naast de activering en toeleiding naar werk is de gemeente verantwoordelijk voor de verstrekking van uitkeringen in het kader van de WWB, de WIJ, IOAZ en de IOAW en de BBZ. Hieronder de ontwikkeling in de aantallen uitkeringen in 2011. 1 januari 2011 WWB+WIJ 320 IOAW 25 IOAZ 4 BBz 2 Totaal 351

24

31 december 2011 345 25 5 2 377

2 Werk WSW De gemeente neemt voor de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening deel in twee gemeenschappelijke regelingen: Wedeka bedrijven in Stadskanaal en de EMCO-groep in Emmen. In 2011 waren 185 personen uit onze gemeente werkzaam bij de Wedeka en 73 personen bij de EMCOgroep. Totaal gaat het dus om 258 mensen. Voor de wachtlijst gelden de volgende cijfers. 1 januari 2011 Wedeka actief 55 Wedeka passief 6 Emco actief 14 Emco passief 5 Totaal 80

1 januari 2012 46 5 17 2 70

Met passieve wachtlijst wordt bedoeld dat mensen tijdelijk niet beschikbaar zijn voor een Wswdienstverband wegens ziekte e.d. In 2011 zou een beleidsnotitie verschijnen waarin de gemeentelijke visie op het terrein van participatie wordt weergegeven. Hiervan is echter geen aparte notitie verschenen, omdat dit wordt meegenomen bij de Kadernota Decentralisaties.

3

Minima

Inkomenspolitiek is aan de landelijke overheid; gemeenten kunnen wel inkomensvoorzieningen treffen. Doelstelling is de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting. Onze gemeente kent de volgende inkomensvoorzieningen: fonds maatschappelijke participatie (FMP); Startpakket voortgezet onderwijs; categoriale bijzonder bijstand 65+; witgoedregeling; tegemoetkoming kosten computer en internetabonnement; jeugdsportfonds; en het jeugdcultuurfonds. Ook kennen we een collectieve ziektekostenverzekering en hulp voor dreigende schulden. Daarnaast kent de Wet werk en bijstand de langdurigheidtoeslag.

Bijzondere bijstand Het aantal aanvragen en toekenningen bijzondere bijstand is vergeleken met de vorige jaren opnieuw toegenomen. Een verklaring hiervoor is de stijging van het aantal klanten. Ook de adequate communicatie kan tot meer aanvragen hebben geleid.

Fonds maatschappelijke participatie (FMP) In 2011 is ongeveer even vaak als in 2010 (225) een toekenning uit het FMP verstrekt. Het betreft na declaratie een tegemoetkoming in de kosten voor maatschappelijke deelname van € 125 per persoon of per gezinslid voor inwoners met een laag inkomen en een gering vermogen.

Langdurigheidstoeslag Een langdurigheidtoeslag kan worden toegekend aan minima tussen de 23 en 65 jaar die vijf jaar ononderbroken niet meer dan een minimuminkomen ontvangen. Deze toeslag werd in 2011 140 maal verstrekt; in 2010 was dit 64 maal. De bedragen van de toeslag hangen af van de situatie van betrokkene. Het aantal aanvragen kan jaarlijks sterk verschillen: de langdurigheidtoeslag wordt namelijk eens per vijf jaar toegekend.

Categoriale bijzondere bijstand 65+ Voor 65+-ers in onze gemeente kennen we de categoriale bijzondere bijstand. Er was een bedrag per jaar beschikbaar zonder dat mensen betaalbewijzen/nota’s hoefden te verstrekken. In 2010 is 116 maal 25

een bijdrage toegekend; in 2011 waren dat er 208. Deze stijging is met name toe te schrijven aan de vergrijzing in onze gemeente.

Witgoed Een keer per vijf jaar is er op declaratiebasis een bedrag van € 500 beschikbaar voor bijvoorbeeld de aanschaf van een wasmachine, koelkast e.d. Er werd in 2011 61 keer een bijdrage toegekend; in 2010 was dat 83 keer. De voorziening wordt eens per vijf jaar verstrekt, waardoor er jaarlijks behoorlijke verschillen kunnen zijn.

Regelingen voor kinderen en jongeren Ter bevordering van de participatie van kinderen en jongeren is er in de gemeente Borger-Odoorn een aantal specifieke regelingen. De verschillende regelingen kennen inmiddels enigszins vaste gebruikersgroepen en -aantallen. Met name voor het Jeugdsportfonds en het Jeugdcultuurfonds geldt dat nog elk jaar het gebruik toeneemt.

Schuldhulpverlening Ook schuldhulpverlening is een belangrijk onderdeel van de minimavoorzieningen. Deze wordt in onze gemeente onder andere uitgevoerd door de Gemeentelijke Kredietbank in Assen. Vooruitlopend op de invoering van de Wet op de Schuldhulpverlening (1 juli 2012) heeft in 2011 de rol van Welzijngroep Andes vorm gekregen Zij hebben zich vooral bezig gehouden met preventie, begeleiding, nazorg en psychosociale hulpverlening. De GKB heeft zich vooral bezig gehouden met het treffen van schuldregelingen (zowel vrijwillig als wettelijk) en budgetbeheer. In de begroting van 2011 was een bedrag bijgeraamd; dit bedrag is in de praktijk voldoende gebleken. Verwacht wordt dat door de wijziging in de werkwijze op termijn (2013) minder dure schuldenregelingen afgenomen hoeven te worden.

4 Zorg Jeugdzorg Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is een samenwerking van instellingen binnen onze gemeente die hulp biedt bij opvoeden en opgroeien. De coördinator van het CJG werkt vanuit de MFA in NieuwBuinen. In het kader van de decentralisatie van de jeugdzorg wordt het CJG de toegang tot alle zorg voor jeugdigen. In 2011 is gekeken naar de samenhang met de overige decentralisaties binnen onze gemeente; dit krijgt zijn beslag in de Kadernota Decentralisaties (2012).

5 Nieuwkomers Inburgering De Wet Inburgering bepaalt dat de gemeente een inburgeringscursus dient aan te bieden aan bepaalde groepen nieuwkomers. Dit gaat in de vorm van een duaal traject waarbij niet alleen taalles wordt gegeven, maar taal ook praktisch wordt gebruikt in een werkomgeving. In 2011 zijn tien mensen met een inburgeringstraject begonnen. Voor vijf mensen is vastgesteld dat een voortraject van alfabetisering nodig is.

Statushouders Daarnaast heeft de gemeente een taakstelling om statushouders (mensen die van buiten Nederland afkomstig zijn en een verblijfsvergunning hebben gekregen) te plaatsen. In 2011 was de taakstelling zestien statushouders. In mei 2011 is een pilot gestart waarin de gemeenten in Drenthe, de provincie, het COA en de woningbouwcorporaties nauw samenwerken om het aantal plaatsingen omhoog te krijgen en de achterstand te verkleinen. De nauwe samenwerking heeft tot gevolg gehad dat er in totaal in 2011 twintig statushouders zijn geplaatst. Daarmee is de achterstand met vier mensen gedaald.

26

6 Sociaal-cultureel werk Evaluatie en heroverweging subsidiesystematiek Zoals genoemd in de voorjaarsnota 2011 is in 2011 een begin gemaakt om de huidige subsidies en subsidiesystematiek tegen het licht te houden. Hierbij wordt er naar alle subsidies gekeken, inclusief sport. In 2012 volgt een verdere uitwerking.

Jeugdbeleid/speelruimtebeleid a. Het herzien, optimaliseren en uitvoeren van het beheer en de onderhoudstructuur In het jaar 2011 zijn alle speeltoestellen geïnspecteerd op veiligheidseisen. Na de inspectie voldeden alle speelruimten aan de eisen van de Warenwetbesluit Attractie- en speeltoestellen. In 2012 zal er gewerkt worden aan een onderhoudsconstructie met de speeltuinverenigingen en stichtingen. b. Het opstellen en uitvoeren van de investeringsagenda In 2010 is er gekozen voor een centrale speelvoorziening bij de MFA in Nieuw-Buinen. Op deze locatie is in 2011 een multifunctioneel sportveld geplaatst. In Valthermond is in 2011 in het kader van een centrale speelvoorziening bij de MFA ook een multifunctioneel sportveld geplaatst.

JOT In het kader van het Jongerenopvangteam (JOT) Zuidoost-Drenthe waren er vijftien meldingen in 2011, waarbij het negen keer ging om de categorie leeftijd 12-min en zes keer om de categorie leeftijd 12-plus. De vijftien meldingen zijn verdeeld naar tien jongens en vijf meisjes. Gezien de overlap met het CJG zullen de activiteiten in 2012 worden afgebouwd. Er wordt een plan opgesteld om een zorgvuldige inbedding van de functies van het JOT in het werkproces van de politie / BJZ en de zorgstructuur van het CJG te verwezenlijken.

7

Kinderdagopvang

De gemeente is volgens de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen onder andere verantwoordelijk voor inschrijving van aanbieders van kindercentra in het landelijk register en ziet toe op handhaving en kwaliteit van de opvang. Als verantwoordelijke voor het toezicht op kindercentra, neemt de gemeente ook de kosten van de inspecties op zich. Hiervoor ontvangt de gemeente een rijksbijdrage. In 2011 zijn de gastouders geïnspecteerd op locatie. Op grond van de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen is in 2011 de directeur van de GGD Drenthe aangewezen als toezichthouder. Alle inspectierapporten met betrekking tot Kinderdagverblijven, Buitenschoolse Opvanglocaties (BSO’s) en Gastouderbureaus van het jaar 2011 zijn in 2011 afgerond.

8 Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Decentralisaties – Beleidsnota Wmo In 2011 is de afdeling MO zich gaan voorbereiden op de 3 decentralisaties (begeleiding van de AWBZ naar de Wmo, jeugdzorg naar de gemeente, invoering van de wet werken naar vermogen). In dit proces is een visie ontwikkeld, na veelvuldig overleg met diverse maatschappelijke partners, w.o. de Wmo raad. Dit heeft begin 2012 geresulteerd in een concept kadernota. Kern van het verhaal is dat we willen komen tot integrale en effectieve oplossingen voor burgers met beperkingen, gebaseerd op maatwerk en eigen kracht van de burger zelf. Zo dichtbij en zo licht mogelijk.. Een van de gevolgen van het inkrimpen van de AWBZ is dat in 2011 de dagopvang voor ouderen (die voorheen door Leveste werd aangeboden) in 2e Exloërmond wordt voortgezet als een zelfstandig vrijwilligersproject. Voor de Wmo voorzieningen betekent de decentralisatie dat deze verbreed worden in het kader van het compensatiebeginsel met de functies individuele begeleiding en dagbesteding. Ook het vervoer van mensen naar mogelijke locaties gaat onder de Wmo vallen.

27

Het gehele Wmo beleid voor 2012-2016 wordt in de kadernota in aanzet geformuleerd (kaders) en in relatie gebracht met de beide andere domeinen en de gezondheidszorg (gezonde leefstijl, gezond oud worden). In 2012 zullen onderdelen verder onderzocht en ontwikkeld worden.

Effecten Wmo-voorzieningen In 2011 zijn de effecten van de herijking van het beleid in 2010 duidelijk geworden. Financieel gezien heeft herijking ervoor gezorgd dat er een overschot was ten opzichte van het beschikbare budget. Voor dit resultaat zijn drie effecten van de herijking belangrijk geweest: - De ontwikkeling van het Wmo-loket: indicatiestelling zoveel mogelijk door de Wmo-consulenten in plaats van een externe adviesinstantie. - Het uitbreiden van de eigen bijdragen. - Het afschaffen van de keuzevrijheid tussen collectief vervoer en een financiële tegemoetkoming. Uit een tevredenheidsonderzoek dat is uitgevoerd in samenwerking met de Wmo-raad bleek dat de tevredenheid ruim voldoende was. De kosten voor de hulp bij het huishouden zijn na de nieuwe aanbesteding behoorlijk gestegen. Dit heeft te maken met de wetswijziging Wmo, waarbij de alfahulp niet meer via thuiszorgaanbieders ingezet mocht worden. De alfahulpen zijn veelal in dienst genomen door de thuiszorgaanbieders. Dit heeft tot gevolg gehad dat met name het uurtarief hulp bij het huishouden niveau 1 (HV1) aanzienlijk is gestegen. De middelen die wij in 2011 ontvingen van het Rijk voor de hulp bij het huishouden zijn onvoldoende gebleken. Dit hebben wij op kunnen vangen door lagere kosten voor de andere voorzieningen. De kosten voor het collectief vraagafhankelijk vervoer zijn ten opzichte van 2010 ongeveer gelijk gebleven. In 2011 is het beleid voortgezet. Naar aanleiding van signalen van het Gehandicapten Platform is een heronderzoek uitgevoerd onder ongeveer 45 cliënten met een vervoersvoorziening. Voor een aantal cliënten heeft dit geleid tot een gewijzigd besluit. In 2010 is een start gemaakt met de “kanteling”. In 2011 is verdere invulling gegeven aan dit proces. De zogenaamde “doorkanteling”. Verder is er door jurisprudentie steeds meer duidelijk wat onder de Wmo wel en niet kan en ons beleid zal in 2012 daarop worden aangepast.

Steunstees In 2011 is in overleg met De Paasbergen en de bibliotheek gekeken in hoeverre de steunstee een plek kan vinden in het gebouw van De Paasbergen. De grote hal van dit pand zal omgetoverd worden tot een ontmoetingsruimte (ook voor het dorp) met een bibliotheekfunctie, een steunsteefunctie en een (eet)café. De voorbereidingen vonden in 2011 plaats. Realisatie wordt in de zomer van 2012 verwacht.

Ruilgoederenbank In Nieuw-Buinen is al in 2010 werkendeweg een ruilgoederenbank ontstaan, die tot oktober 2011 zijn intrek had genomen in een voormalige loods van de gemeente. In november is de inhoud van de loods verplaatst naar de voormalige bibliotheekruimte in ’t Aailaand. Het blijkt daar nog meer aantrekkingskracht te hebben op vrijwilligers en wordt steeds netter en beter beheerd. Ondertussen werkt het uitstekend om mensen met wat spullen weer op weg te helpen en te activeren (in ruil voor spullen doen ze een wederdienst en dat leidt heel vaak weer tot nieuwe sociale contacten).

OGGz In 2011 wordt samen met Coevorden en Emmen gewerkt aan het ontwikkelen van het woonkansbeleid voor mensen die moeilijk tot niet in staat zijn om met eigen regie goed te wonen. Voor de lichte categorieën zijn met name de Woningcorporaties en het maatschappelijk werk actief en bij de zwaardere categorieën wordt specifieke GGz zorg ingezet en worden aanvullende financiële maatregelen getroffen (overnemen van het beheer van de financiën). Er wordt nog gekeken of voor een kleine, niet te hanteren groep een alternatieve woonvorm ontwikkeld kan worden. In 2012 zal een plan van aanpak gereed zijn en zal hieraan uitvoering worden gegeven. 28

Mantelzorg Om goede respijtzorg voor mantelzorgers te organiseren hebben studenten van de Hanze Hogeschool een behoefteonderzoek gehouden. Dit onderzoek is gestart in 2010 en afgerond in 2011. Met deze resultaten kan het Contactpunt Mantelzorg zijn activiteiten beter afstemmen op de wensen en behoeften van mantelzorgers. Verder is in 2011 het steunpunt Mantelzorg doorontwikkeld. Dit steunpunt richt zich ook op vrijwillige thuishulp en informele zorg.

Vrijwilligers 2011 was het Europees jaar van de vrijwilligers. Het hoofddoel van de activiteiten die dit jaar landelijk werden georganiseerd, was te laten zien dat vrijwilligerswerk leuk en zinvol is, dat talloze mensen het met plezier doen en dat er een keur aan reguliere vrijwilligersactiviteiten is die nog bij veel mensen onbekend is. In 2011 is uit blijk van waardering een ochtendwandeling en een ontbijt georganiseerd voor alle vrijwilligers uit de gemeente.

Wat heeft het gekost? CIJFERS BEGROTING EN JAARREKENING 2011 Primaire begroting Lasten P0601 Inkomen P0602 Werk P0603 Minima P0604 Zorg P0605 Vreemdelingen P0606 Sociaal Cultureel Werk P0607 Kinderdagopvang P0608 Gehandicapten P0609 Wet Maatschappelijke Ondersteuning ( Totaal lasten Baten P0601 Inkomen P0602 Werk P0603 Minima P0604 Zorg P0605 Vreemdelingen P0606 Sociaal Cultureel Werk P0608 Gehandicapten P0609 Wet Maatschappelijke Ondersteuning ( Totaal baten Saldo programma 6


Rekening

4.430.428 6.997.211 726.978 390.496 174.830 1.627.906 334.327 2.135.044 3.016.691 19.833.912

5.544.813 8.482.794 881.911 479.935 120.364 1.857.247 283.559 1.532.335 3.732.543 22.915.502

5.929.482 8.372.622 866.240 391.098 8.271 1.568.041 221.563 1.404.572 3.581.964 22.343.853

-3.625.021 -6.340.404 -55.981

-4.609.021 -8.074.198 -126.771

-5.275.647 -7.931.374 -89.241

-156.854 -2.110

-41.774 -2.110 -481.615

-10.180.370

-13.335.489

1.576 -1.910 -488.839 -3.788 -13.789.223

9.653.542

9.580.013

8.554.630


29

programma

Gezondheid & milieu

7

Onderverdeling 1 2 3 4 5

Gezondheid Afval Riolering Milieu Begraven


Gezondheid

In 2011 is geen start gemaakt met een nieuwe beleidsnota volksgezondheid. Het beleid volksgezondheid komt namelijk terug in de uitvoering van de kadernota ‘Meedoen naar vermogen’, welke het ‘spoorboekje’ vormt voor het (integrale) beleid op het terrein van sociale zaken, de Wmo, de jeugdzorg en de volksgezondheid.

Alcoholbeleid De Tweede Kamer heeft op 30 juni 2011 ingestemd met de wijziging van de Drank- en Horecawet. De inwerkingtreding van de nieuwe Drank- en Horecawet is naar verwachting per 1 juli 2012. In het kader van het regionale actieprogramma ‘Geen alcohol onder de 16 jaar, Maklukzat’ werken de Drentse gemeenten samen met Verslavingszorg Noord Nederland, GGD Drenthe, Politie Drenthe, de nieuwe Voedsel- en Warenautoriteit en Koninklijke Horeca Nederland in de strijd tegen alcoholmisbruik en -gebruik bij jongeren. In de gemeente Borger-Odoorn is in 2011 het Esdal College, locatie Borger, met drie leerlingenteams gestart met deelname aan de wedstrijdcampagne Maklukzat. De teams maken een eigen campagne die jongeren laat nadenken over de risico’s van alcoholgebruik op jonge leeftijd. De projecten zijn laat in het jaar op gang gekomen; in 2012 zullen ze meer zichtbaar worden.

Project Gezonde Leefstijl/JOGG Zoals in programma 5 Sport, Cultuur en Openbare ruimte al is genoemd is het project Gezonde Leefstijl in Valthermond en Borger gestart. In Drenthe heeft de GGD een start gemaakt met het Project JOGG Drenthe. Daar JOGG goed aansluit bij de doelen van het project Gezonde Leefstijl Borger-Odoorn, is het startsein van JOGG Drenthe op 1 februari 2011 in Valthermond gegeven. Bijzonder aan dit startmoment was de komst van HKH prinses Máxima, die eerst in het gemeentehuis van Exloo en later in 't Brughuus Valthermond de start bijwoonde.

2

Afval

Ten behoeve van nieuwe verwerkingscontracten van diverse afvalstromen is gestart met het opstellen van een aanbestedingsdocument. Ontwikkelingen als gevolg van gewijzigde weten regelgeving (zoals het kunststof verpakkingsbeleid) en de evaluatie van de huidige inzamelmethoden was de aanleiding om de ‘Notitie deelstromen afvalbeleid’ op te stellen. In deze notitie zijn de mogelijkheden voor verdere optimalisatie van de bedrijfsvoering en uit te voeren projecten weergegeven. 30

Om inzicht te krijgen in de samenstelling van het huishoudelijk restafval is in 2011 twee keer een sorteeranalyse uitgevoerd. De resultaten zullen worden gebruikt bij het toetsen en het bijstellen van het huidige afvalbeleid.

3 Riolering Gemeentelijk rioleringsplan (GRP 2010-2014) Het huidige GRP is in maart 2010 vastgesteld. In dit GRP is onder meer het beleid met betrekking tot de nieuwe taken grondwater en hemelwater opgenomen..

Bestaande systemen en stelsels Het onderhoud aan bestaande stelsels en systemen is in 2011 conform de aangegeven normen (reinigingsfrequenties) in het GRP uitgevoerd. De kwaliteit van de bestaande stelsels is redelijk. Het onderhoud en de inspectie van de riolen, gemalen en kolken wordt voor het grootste gedeelte door eigen mensen uitgevoerd. De jaarlijkse kosten worden in de begroting verwerkt. De voorgekomen calamiteiten zijn op een adequate wijze door de mensen van BORG opgelost. De aanwezigheid van voldoende mensen en materiaal binnen de eigen gelederen maakt het mogelijk om snel en effectief ernstige wateroverlast en grote materiële en immateriële schade te voorkomen.

KRW (kaderrichtlijn water) De kaderrichtlijn water geeft aan dat de waterkwaliteit van de belangrijke wateren in 2015 aan bepaalde eisen moet voldoen. De komende jaren zal duidelijk worden wat dit betekent. Vooralsnog verwachten wij geen ingrijpende wijzigingen en grote financiële consequenties voor de gemeente.

NBW (Nationaal Bestuursakkoord Water) en RBW (Regionaal Bestuursakkoord Water) Dit bestuursakkoord gaat in belangrijke mate over wateroverlast en watertekort ( in droge periodes). Er zullen de komende jaren, ten gevolge van de verwachte klimaatsverandering, maatregelen genomen moeten worden om het watersysteem zodanig op orde te krijgen dat dit opgewassen is tegen extreme omstandigheden.

Klimaatbestendig In 2007 is door het waterschap Hunze en Aa’s aangegeven dat we bij de dimensionering van stelsels en watergangen rekening houden met een toename van de neerslag van 10%. Vooral extreem zware buien komen vaker voor en worden heviger. In het GRP van 2010-2014 zijn de maatregelen in beeld gebracht. Ten aanzien van het afkoppelen van verhard oppervlak staat in genoemd GRP aangegeven dat er vanaf 2011 per jaar 2 ha wordt afgekoppeld. In 2011 zijn de werkzaamheden afkoppelen Drouwen (1,3 ha) en Exloo (1,5 ha) afgerond.

Cittaslow Tijdens de audit voor het verkrijgen van het certificaat Cittaslowgemeente is naar voren gekomen dat op alle onderdelen die betrekking hebben op water en riolering 100% is gescoord. Tijdens de verkiezing van de duurzaamste gemeente van Nederland heeft de gemeente Borger-Odoorn een eervolle vermelding ontvangen voor het beleid ten aanzien van duurzaam waterbeheer. De gemeente heeft inmiddels meer dan 54 ha (1/3e gedeelte) afgekoppeld.

Samenwerking in de waterketen De gemeente Borger-Odoorn heeft in 2011 geparticipeerd in een aantal samenwerkingsverbanden. Door intensieve samenwerking binnen het gebied Velt en Vecht (Emmen, Coevorden, Hardenberg, Ommen en Borger-Odoorn) worden er besparingen en kwaliteitverbeteringen behaald op het gebied van water en

31

riolering. Ook het samenwerkingsverband binnen het gebied Hunze en Aa’s en Noorderzijlvest is opgestart.

4 Milieu Milieu Teneinde een impuls te geven aan het (integraal) milieubeleid is in 2011 een meerjarenvisie milieubeleidsplan opgesteld. Dit plan wordt naar verwachting in 2012 definitief vastgesteld. In deze meerjarenvisie zijn ambities opgenomen, die concreet worden uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma voor de verschillende milieutaken.

Bodem Eén saneringsproject heeft bijzondere aandacht verkregen, te weten het plan Strijkijzer in Borger. Deze sanering is in 2011 uitgevoerd. In 2011 is gestart met het opstellen van een gemeenschappelijke bodemkwaliteitskaart door negen gemeenten en de provincie Drenthe. Naar verwachting zal deze in het 1e kwartaal van 2012 gereed zijn. Met het opstellen van een gezamenlijke bodemkwaliteitskaart worden de regels voor grondverzet binnen de regio uniformer qua uitgangspunten. De mogelijkheden voor grondverzet binnen de gemeente en tussen gemeenten worden verruimd en administratieve procedures worden eenduidiger.

Duurzame Ontwikkeling De gemeente heeft in 2011 een samenhangend duurzaamheidbeleid vastgelegd in de ‘Kadernota Duurzame Ontwikkeling’. Deze Kadernota is een gemeenschappelijk kader waarbinnen de diverse beleidsstukken hun plaats hebben. In deze integrale nota worden de ambities van de gemeente weergegeven en is een overzicht opgenomen van activiteiten die de gemeente al doet. De concrete uitwerking van deze ambities staat vervolgens in de uitvoeringsprogramma’s van de verschillende beleidsstukken. De ‘Kadernota Duurzame Ontwikkeling’ valt onder de kwaliteitsnormen van Cittaslow.

5

Begraven

Het uitvoeringsprogramma begraafplaatsen behorende bij de visie ‘Ruimte voor de laatste rustplaats’ is in 2010 opgestart. In 2011 werden op nagenoeg alle begraafplaatsen diverse werkzaamheden verder voortgezet binnen het budget dat in 2010 beschikbaar is gesteld. Uitgevoerd zijn o.a. aanleg van urnenvoorzieningen, aanleg van nieuwe graven door omvorming van groen, renovatie van groen, gebouwen, poorten en meubilair.

32



Rekening

Lasten P0701 Gezondheid P0702 Afval P0703 Riolering P0704 Milieu P0705 Begraven Totaal lasten

1.084.004 2.075.405 1.884.173 492.328 540.746 6.076.657

1.325.083 2.086.189 1.948.450 727.057 686.446 6.773.226

1.094.658 2.059.485 1.812.249 574.656 655.357 6.196.405

Baten P0701 Gezondheid P0702 Afval P0703 Riolering P0704 Milieu P0705 Begraven Totaal baten

-485.362 -2.490.511 -2.269.157 -908 -180.305 -5.426.243

-502.617 -2.490.511 -2.269.157 -908 -180.305 -5.443.498

-506.067 -2.445.463 -2.269.145 0 -181.470 -5.402.146

Saldo programma 7

650.414

1.329.728

794.259


33

programma

Wonen & ontwikkeling

8

Onderverdeling 1 Ruimtelijke ontwikkeling 2 Wonen 3 Grondzaken

Wat hebben we gedaan en bereikt? 1 Ruimtelijke ontwikkeling Archeologie. Als gevolg van de Wet van Malta heeft in september 2007 een aanpassing van de Wet archeologische monumentenzorg plaatsgevonden. In deze wet is geregeld dat de gemeente verantwoordelijk is voor de archeologische waarden. Deze verantwoordelijkheid is opgepakt door het laten opstellen van een archeologische beleidsadvieskaart. In 2011 is, op basis van onder andere de archeologische verwachtingenkaart, vooral afstemming gezocht met beleid van provincie en andere Drentse gemeenten en is de implementatie van archeologisch beleid in de bestemmingsplannen aan de orde geweest. Dit laatste heeft geresulteerd in een overeenkomst met NLTO over mogelijke diepte van grondbewerkingen, vallend onder de term ‘normaal agrarisch gebruik’. Eind 2011 is de archeologische beleidsadvieskaart met bijbehorende stukken door de gemeenteraad vastgesteld. Daarmee is de eerste stap naar een gemeentelijk archeologisch beleid afgerond. Afronding heeft plaatsgevonden binnen het beschikbaar gestelde budget.

Structuurvisie. Deze is in 2011 tot uitvoer gekomen. De basis wordt gevormd door het uitvoeringsprogramma. Vele punten hierin genoemd, zijn in uitvoering gebracht en in het voorjaar van 2012 zal een evaluatieverslag worden opgesteld over het jaar 2011.

Bestemmingsplannen. In het jaar 2011 is een hernieuwd programma aan college en raad gepresenteerd voor wat betreft de benodigde actualisering van bestemmingsplannen. In 2011 is het plan voor de kernen Exloo en Valthermond procedureel verder gebracht. Ook is een start gemaakt met het opstellen van een nieuw bestemmingsplan voor het gehele buitengebied van de gemeenten. In de begroting 2011 zijn ook de bestemmingsplannen Odoornerveen, 1e Exloërmond en Nieuw-Buinen/Buinerveen opgenomen t.b.v. actualisering. Het bestemmingsplan Odoornerveen is rijp voor procedurele behandeling. In het voorjaar van 2012 wordt het t.b.v. inspraak ter inzage gelegd. Het bestemmingsplan 1e Exloërmond is in concept opgesteld, maar moest nog worden aangepast aan het gemeentelijk Handboek.Voor de zomerperiode van 2012 wordt dit ook ten behoeve van inspraak ter inzage gelegd. Ten behoeve van de actualisering van het bestemmingsplan Nieuw-Buinen/Buinerveen is in 2011 een algehele inventarisatie uitgevoerd. In de planning zou een conceptplan nog voor 2012 gereed zijn. 34

Door alle benodigde ambtelijke inspanningen met betrekking tot windenergie is er vertraging opgetreden. In 2011 is veelvuldig ten behoeve van concrete plannen het middel van mini-bestemmingsplannen in procedure gebracht. Op een voor de burger snelle wijze kunnen daarmee gewenste bestemmingen binnen 26 weken worden geconcretiseerd. Dit instrument blijkt in de behoefte te voorzien en draagt bij aan een actieve Ruimtelijke Ontwikkeling.

Ontwikkelingsplannen. 2011 heeft voor een groot gedeelte in het teken gestaan van windenergie. In 2010 is in de nieuwe provinciale omgevingsvisie de gemeente Borger-Odoorn meegenomen binnen het zoekgebied voor de vestiging van windmolenparken. Tevens werd bekend dat bij de Rijksoverheid een zeer grootschalig windmolenplan was ingediend (plan De Monden), ter verkrijging van planologische medewerking via een rijksinpassingsplan. Tezamen met de provincie, gemeenten Emmen, Coevorden en Aa en Hunze is in 2011 besloten tot het opstellen van een gebiedsvisie, waarin aanvaardbare locaties voor windenergie worden aangegeven. Ten aanzien van de communicatie is besloten om bureau Oterdoom/Elzinga in te huren om gesprekken te gaan voeren met organisaties, particulieren en belangenverenigingen in het veenkoloniale gebied. Dit heeft geresulteerd in een rapport. De gesprekken hebben in 2011 plaatsgevonden en het resultaat daarvan is in de openbaarheid gebracht. In de structuurvisie is door de gemeenteraad bepaald dat grootschalige windmolenparken, van 80 tot 200 molens, niet acceptabel zijn. De gemeentelijke inspanningen hebben zich toegespitst op het realiseren van een gebiedsvisie windenergie met drie andere gemeenten en de provincie. Ook is gekeken naar de verdienmodellen voor inwoners van het gebied. Tevens is in 2011 een start gemaakt met het opstellen van een zogenaamde 3d omgeving, waarbij in het windmolengebied windmolens op een scherm kunnen worden geplaatst waarbij dan direct het effect zichtbaar is. In het voorjaar van 2012 zal de concept ‘Gebiedsvisie windenergie’ klaar zijn en de inspraak ingaan.

Centrum Borger Al jaren wordt getracht sluitende en haalbare plannen voor een upgrading van het centrum van Borger op te stellen, waarbij alle betrokken doelgroepen een passende locatie aangeboden kunnen krijgen. In 2011 is een praatprent gebruikt om alle betrokkenen te informeren over een mogelijke gedachtegang in ontwikkeling van Borger centrum. De praatprent gaat uit van de meandering van de N374, de sloop van het OMC, geen tunnel maar een kleinere rotonde, herhuisvesting van de Borgerhof en versterking van het winkelcentrum. In 2012 zal inzichtelijk moeten worden of deze gedachtegang kan rekenen op maatschappelijk draagvlak, welke financiële gevolgen eraan verbonden zijn en of de denkrichting ook feitelijk realiseerbaar is.

2 Wonen Woonplan In 2011 is het ‘Woonplan 2010 – 2014 Vitale gemeente met karakteristieke kernen’ met de onderliggende rapporten ‘Onderzoek verhuisgedrag’ en het regionaal onderzoek ‘Demografische Ontwikkeling OostDrenthe en Westerveld: sturen op woon- en leefkwaliteit’ in de raad vastgesteld.

Duurzaam bouwen De regeling Duurzaam goedkoper loopt en zal in 2011 moeten worden geëvalueerd. Er is een pilot (‘Woonhorizon’) opgestart om in beeld te brengen wat particuliere woningbezitters kunnen doen om hun woning energiezuiniger te maken en om hun woning aan te passen.

35

3 Grondzaken Verlegging Rolderstraat in Borger 2011 Om de verlegging van de Rolderstraat te kunnen realiseren is in 2011 gewerkt aan het bestemmingsplan en de besteksvoorbereiding voor de aanbesteding van de werkzaamheden. Voor realisatie van het bestemmingsplan is in 2011 een informatiemiddag/-avond geweest. De procedure is zover gevorderd dat medio februari 2012 het bestemmingsplan definitief is. In 2010 en 2011 zijn de gebouwen gesloopt en is het gebied gesaneerd. De uitvoering van de verlegging van de Rolderstraat is gepland in de zomer van 2012.

Drentse Horn. Aanvankelijk leek de crisis geen gevolgen te hebben voor de kavelverkoop in het plan Nieuw Veenlanden. Echter vanaf 2011 zijn in dit plan geen kavels meer verkocht. Wij vermoeden, dat dit niet alleen door de marktomstandigheden wordt veroorzaakt, maar dat ook de eventuele komst van een windmolenpark in het veenkoloniale gebied hierbij een rol speelt.

Ruimtelijke projecten Strijkijzer/ATC Het ATC-terrein is in 2011 overgedragen aan een private partij. Het naastgelegen gebied (tussen de huidige Rolderstraat en het nieuwe tracé van de Rolderstraat) is nog in ontwikkeling. Daalkampen Het project voor twaalf energieneutrale (EPC 0) sociale huurwoningen voor starters van Lefier is met succes afgerond en de woningen zijn medio 2011 opgeleverd.. De twaalf energie-starterswoningen in de koopsector bleken niet verkoopbaar en dit plan is dan ook niet uitgevoerd. Momenteel wordt gezocht naar een andere invulling van deze locatie.

Grondzaken Als gevolg van de economische recessie, stagneert de kavelverkoop. Er is wel belangstelling, maar de daadwerkelijke aankoop wordt uitgesteld, omdat kopers hun eigen woning niet kunnen verkopen. De werkelijke verkopen bleven evenals voorgaande jaren dan ook achter bij het te verwachten aantal te verkopen kavels. In het bestemmingsplan Langhieten II in Odoorn werd het project zes energiezuinige woningen gerealiseerd. In dit bestemmingsplan zijn, met uitzondering van één kavel, alle gronden verkocht.

36

Wat heeft het gekost? CIJFERS BEGROTING EN JAARREKENING 2011 Primaire begroting Lasten P0801 Ruimtelijke Ontwikkeling P0802 Wonen P0803 Grondzaken Totaal lasten

850.109 1.372.940 456.080 2.679.128


Rekening

1.033.593 1.643.269 501.445 3.178.306

940.729 1.611.878 2.951.846 5.504.453

Baten P0801 Ruimtelijke Ontwikkeling P0802 Wonen P0803 Grondzaken Totaal baten

-782.934 -171.503 -954.437

-632.934 -489.033 -1.121.967

-4.700 -490.434 -3.049.049 -3.544.183

Saldo programma 8

1.724.691

2.056.339

1.960.270


37

programma

Herstructurering

9

Onderverdeling 1 Herstructurering

Wat hebben we gedaan en bereikt? 1 Herstructurering Herstructurering Hunzedal in Borger Fase 1: Gereed. Civiele werkzaamheden zijn afgerond. Groenaanleg moet nog worden afgerond. Fase 2: De nieuw gebouwde woningen zijn in 2010 opgeleverd. Het gebied is woonrijp gemaakt. De aanplant van het groen wordt in het plantseizoen uitgevoerd. Fase 3: Lefier onderhandelt met Promens Care over de huisvesting van een bijzondere doelgroep. De sloop van de woningen is afgerond. Het terrein is bouwrijp gemaakt. Lefier werkt aan bouwontwerp en bouwaanvraag. Renovatietraject is afgerond. Uitvoering van de wegen is afgerond. De aanplant van het groen wordt in het plantseizoen uitgevoerd.

Gemeentewerf Borger Planontwikkeling wordt opgeschort om financieel technische redenen.

Dubexlocatie 2e Exloërmond Vuurboom projectontwikkeling heeft vier, twee-onder-één-kappers opgeleverd - nog zes woningen te bouwen door projectontwikkeling Vuurboom te Valthermond. Door onvoldoende belangstelling zijn deze woningen nog niet verkocht.

Valthermond Aan de verbeterings- en uitbreidingsplannen voor de Vrijheidshof wordt gewerkt. Leveste heeft zich teruggetrokken uit de onderhandelingen over het realiseren van 2 x 6 verpleeghuisplaatsen. Er wordt gezocht naar een alternatief. De door Bouwbedrijf Brands gebouwde appartementen aan de Rooilaan zijn opgeleverd

Plan Akkersweg/Schansstraat Valthe De bouw van de ouderenappartementen en de buurtsuper zijn in 2010 afgerond en in gebruik genomen. In 2011 is de openbare ruimte ingericht. .

Gemeentewerf Exloo “Nei Arf” Het terrein is gesaneerd en wordt bouwrijp gemaakt als er een woningbouwplan is ontwikkeld. Op dit moment zijn gesprekken gaande over de planvorming met mogelijke toekomstige bewoners en belangstellenden uit het dorp in samenwerking met architectenbureau DAAD. Er zijn afspraken gemaakt voor de overdracht van de locatie aan Woonservice. 38

DorpsOntwikkelingsProgramma (DOP) Nieuw-Buinen Met Lefier zijn afspraken gemaakt met betrekking tot de inzet van extra middelen ten behoeve van de uitvoering van het dorpsontwikkelingsprogramma (DOP) voor de duur van drie jaar (2010 t/m 2012). In het voorjaar van 2012 zal deze extra inzet worden geëvalueerd. De in het DOP beschreven jaarlijkse dorpsontmoeting heeft in 2011 opnieuw vorm gekregen in het glasblazersfestival van september. Voor de renovatie en herstructurering van (een deel van) de sociale woningbouw in Nieuw-Buinen wordt intensief samengewerkt met de woningbouwcorporatie Lefier. In oktober 2011 is de voorlopige stedenbouwkundige inrichtingsschets met betrekking tot de fysieke ingrepen aan het dorp voorgelegd en in de raad gepresenteerd.



Rekening

Lasten P0901 Herstructurering Totaal lasten

378.928 378.928

591.280 591.280

921.766 921.766

Baten P0901 Herstructurering Totaal baten

-90.000 -90.000

-120.000 -120.000

-973.369 -973.369

Saldo programma 9

288.928

471.280

-51.602


39

programma

10

Ontwikkeling veenkoloniën Onderverdeling 1 Agenda voor de Veenkoloniën

Wat hebben we gedaan en bereikt? 1 Agenda voor de Veenkoloniën Nieuw Boeren Nieuw-Buinen: Terugkijkend zijn grote stappen gezet in 2011 in de realisering van het plandeel van het project Nieuw Boeren Nieuw-Buinen. Voor 2 boeren zijn de planologische beperkingen opgeheven op de nieuwe locatie. Ook zijn de voorbereidingen afgerond om de procedures te starten voor bestemmingsplan en planMER. Helaas is het door de verslechterde marktomstandigheden nog niet gelukt te komen tot herontwikkeling van de achter te laten locaties. Desondanks zetten de boeren hun plannen door. In 2012 worden de procedures afgerond, tenzij beroep wordt ingesteld bij de Raad van State.



Rekening

Lasten P1001 Agenda voor de Veenkoloniën Totaal lasten

47.849 47.849

272.633 272.633

92.204 92.204

Baten P1001 Agenda voor de Veenkoloniën Totaal baten

0 0

-22.000 -22.000

-24.090 -24.090

47.849

250.633

68.114

Saldo programma 10


40

programma

Veiligheid

11

Onderverdeling 1 2 3 4 5 6 7

Openbare orde/sociale veiligheid Brandweer & hulpverlening Rampenbestrijding Verkeersveiligheid Milieu Volksgezondheid Integrale handhaving


Openbare orde/sociale veiligheid

In oktober 2010 is de Kadernota Integrale Veiligheid Borger-Odoorn 2010 / 2014 door de gemeenteraad vastgesteld en zijn de kaders voor het gemeentelijk veiligheidsbeleid in de periode tot 2014 bepaald. Conform de voorgestelde systematiek in en als uitwerking van de kadernota is het college bij de aanvang van het jaar gekomen met een Uitvoeringsprogramma Integrale Veiligheid Borger-Odoorn, jaarschijf 2011, dat daarna ter kennis is gebracht van de raad. Het uitvoeringsprogramma is daarmee het document geworden waarin de ambities van het college op veiligheidsgebied op actiepunten zijn neergelegd en vanaf het jaar 2012 voortaan op detailniveau worden gemonitord. Op deze plaats toch enkele majeure highlights genoemd:

Burgernet Hoewel als voornemen in het uitvoeringsprogramma ‘slechts’ de ambitie was opgenomen om in het jaar van 2011 een beslissing over al dan niet invoeren van Burgernet te nemen is de praktijk geweest dat Burgernet in de herfst met grote voortvarendheid is ingevoerd. Borger-Odoorn trok hierin op met de andere pioniergemeenten, Coevorden en Midden-Drenthe. Burgernet blijkt een groot succes in Borger-Odoorn dat met enthousiasme bij de inwoners wordt ontvangen: op dit moment (februari 2012) is al 7,3% van de inwoners Burgernet-deelnemer; het hoogste percentage van Drenthe en ook in landelijk perspectief behoren we tot de Burgernetgemeenten met de grootste deelnemersgraad. Inmiddels hebben we de eerste Burgernetinzet in onze gemeente achter ons.

Nieuwe basiseenheid Politie Drenthe In de eerste helft van het jaar ging Politie Drenthe terug van negen naar zes basiseenheden. In ons gebied ging zo de nieuwe basiseenheid Coevorden / Borger-Odoorn van start en werd het gemeentehuis in Exloo uitvalsbasis voor een team van ongeveer zestien politiemedewerkers. Voor die tijd hadden alleen de vier wijkagenten hun werkplek in de gemeente (vanuit Borger). De komst van een eigen politieteam in de gemeente heeft de zichtbaarheid van de politie substantieel doen stijgen: er zijn twee noodhulpvoertuigen in de gemeente gestationeerd en de bekendheid met het gebied en de toegankelijkheid van het personeel is versterkt. 41

Het huisvesten van het politieteam binnen het gemeentehuis loont: de lijnen tussen gemeente en politie worden daardoor verkort, men loopt over en weer makkelijker informeel bij elkaar binnen. Steeds meer komt op deze wijze een gezamenlijke bestuur(srechte)lijke en strafrechtelijke aanpak van veiligheidsvraagstukken van de grond. Aan het eind van het jaar kwam een in het voorjaar gestarte personele wisseling van wijkagenten tot een afronding. Het team wijkagenten is daarmee geheel gewijzigd.

Wijk- en buurtzorg Bij een leefbare en veilige leefomgeving hoort een wijken buurtgerichte aanpak. Het wijken buurtbeheer is een belangrijke pijler en is in 2011 voortgezet. De gemeente is herkenbaar aanwezig en problemen en klachten in de fysieke woonomgeving worden adequaat opgelost. Verdere versterking heeft plaatsgevonden met de benoeming van een viertal gebiedscoördinatoren in 2011: laagdrempelige, outreachende ambassadeurs van de gemeente die als aanjager en aanspreekpunt functioneren voor bewoners, ondernemers en hun organisaties in een bepaald geografisch gebied. Met de introductie van een flexibele ‘klusbus’ binnen team BORG, die meldingen over de openbare ruimte online binnenkrijgt en waar mogelijk meteen voor herstel ter plaatse gaat is een nieuwe stap gezet binnen ‘schoon en heel = veilig’.

2 Brandweer & hulpverlening Repressie Paraatheid In het jaar 2011 zijn de beide brandweerposten van de gemeente Borger-Odoorn continu paraat geweest. Daartoe hebben de beide posten veel energie gestoken in beschikbaarheidsroosters en consignatie. In die gevallen waarin de paraatheid bedreigd werd door te weinig beschikbaarheid van eigen postleden en ook consignatie geen soelaas meer kon bieden werd er ondersteuning geboden vanuit de omliggende korpsen. Zo werken met enige regelmaat medewerkers van de Hulpverleningsdienst Drenthe en van de brandweer Emmen overdag in de post Borger om daarmee te voorzien in een parate bevelvoerder. In 2011 is het verloop onder het personeel gering geweest. De post Borger heeft een nieuwe, vrouwelijke, vrijwilliger kunnen verwelkomen en om medische redenen helaas afscheid moeten nemen van de hoofdbrandwacht die actief was in zowel Borger als Rolde.

Repressief optreden In 2011 is de brandweer binnen de gemeente Borger-Odoorn 186 keer gealarmeerd. In 146 gevallen leidde dit tot een daadwerkelijke uitruk; 53 keer voor de post Borger en 41 keer voor de post Tweede Exloërmond. De overige uitrukken werden uitgevoerd door omliggende korpsen omdat die sneller ter plaatse konden zijn of beschikten over het gevraagde specialisme. 78 keer werd het korps gealarmeerd voor automatische brandmeldingen. Een groot aantal hiervan was loos of ongewenst. Backoffice Zuidoost Drenthe

Pro-actie In 2011 zijn op het terrein van externe veiligheid 28 adviezen verstrekt. Alle werden binnen de afgesproken verwerkingstijd afgehandeld.

Preventie Vanuit de backoffice vond er wekelijks overleg plaats met de cluster Bouwen en Milieu. Bij grotere projecten zijn gezamenlijke bouwcontroles uitgevoerd met de toezichthouders van de gemeente. Bij evenementen vond, voor met name de grote evenementen, overleg plaats met de organisatie en betrokken gemeentelijke afdelingen. Onderstaande tabel geeft het aantal adviezen, vergunningen, meldingen en controles weer: 42

Adviezen milieu Adviezen bouwplan Adviezen installatie Adviezen evenement Controle bouwvergunning Controle gebruiksvergunning/melding Controle evenementen Afgeven gebruiksvergunning Afgeven gebruiksmelding

1 35 12 57 9 102 13 22 8

Voorlichting/Educatie/Verbeteren brandveiligheidsbewustzijn Op zestien basisscholen is de themales brandveiligheid gegeven. Zo mogelijk werden de lessen gecombineerd met een ontruimingsoefening voor de hele school. Lesstof wordt ook, via de lesbrief, mee naar huis genomen als huiswerk. Zo wordt ook thuis aandacht besteed aan dit onderwerp. Het lesmateriaal voor de groepen 1 en 2 op de basisschool, ‘Smokey komt logeren’ is verder uitgewerkt. In onderstaand schema zijn de activiteiten op het terrein van voorlichting weergegeven. Dit betreft de voorlichtingsactiviteiten voor zowel Emmen als Borger-Odoorn. Omschrijving soort voorlichting Scholen: Themales ’brandveiligheid’ Voorlichting aan groepen Voorlichting aan woongebouwen Combi-oefening BHV/repressieve dienst Ontruimingsoefening i.s.m. Brandweer preventist

3

Aantal 43 17 14 7 13

Rampenbestrijding

Fysieke veiligheid heeft raakvlak met diverse beleidsterreinen en richt zich kortweg op het voorkomen en beperken van ongevallen met (gevaarlijke) stoffen en techniek in relatie tot burgers en omgeving. Rampenbestrijding en crisisbeheersing vormt in het algemeen een onderdeel van fysieke veiligheid. Het jaar 2011 heeft voor rampenbestrijding en crisisbeheersing in het teken gestaan van diverse planvorming die op basis van de Wet veiligheidsregio’s vereist is. Dit betreft onder meer het Regionaal Risicoprofiel en het Regionaal Crisisplan. Het Regionaal Risicoprofiel gaat in op risico’s op branden, rampen en crisis en het Regionaal Crisisplan op de organisatie, taken en verantwoordelijkheden van diverse partners in de crisismanagementorganisatie. In Drenthe is tevens het verbetervoorstel voor inrichting van de Oranje Kolom ontwikkeld. De Oranje Kolom staat in dit verband voor rampenbestrijding en crisisbeheersing vanuit de gemeentelijke organisatie. De gemeente Borger-Odoorn heeft bij de totstandkoming van de regionale plannen een bijdrage geleverd en heeft diverse acties ondernomen ter implementatie. In het kader van fysieke veiligheid zijn voor diverse vuurwerkontbrandingen en verzoeken tot vervoer van consumentenvuurwerk beoordelingen gemaakt in het kader van fysieke veiligheid.

5

Milieu

Bij dit programma is niet begroot en er zijn geen uitgaven gedaan

7

Integrale handhaving

In het najaar van 2011 is het handhavingsbeleid voor de fysieke leefomgeving vastgesteld. Het handhavingsbeleidsplan is verder uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma. In 2011 heeft onze gemeente 43

deelgenomen aan het regionaal handhavingsoverleg (RHO). In dit overleg tussen provincie, waterschappen, politie en Borger-Odoorn, Coevorden en Emmen worden onder andere regionale handhavingszaken besproken.

Wat heeft het gekost? CIJFERS BEGROTING EN JAARREKENING 2011 Primaire begroting Lasten P1101 Openbare Orde & Veiligheid P1102 Brandweer & hulpverlening P1103 Rampenbestrijding P1104 Verkeersveiligheid P1107 Integrale handhaving Totaal lasten Baten P1101 Openbare Orde & Veiligheid P1102 Brandweer & hulpverlening Totaal baten Saldo programma 11

152.803 1.135.352 61.280 843 6.922 1.357.201


Rekening

182.999 1.086.142 62.176 9.186 7.418 1.347.921

191.444 1.052.287 50.448 9.186 7.547 1.310.913

-4.000 -4.000

-4.000 -4.000

-5.548 -44.228 -49.776

1.353.201

1.343.921

1.261.137


44

programma


12

Onderverdeling 1 2 3 4 5 6 7 8 9

WOZ & invordering belastingen Algemene lasten en baten Belastingen & lokale heffingen Algemene uitkering gemeentefonds Dividend Saldo financieringsfunctie Mutaties reserves Onvoorzien Saldo begroting

Wat hebben we gedaan en bereikt? 1 WOZ & invordering belastingen Met betrekking tot de WOZ Jaarlijks worden alle objecten binnen onze gemeente voorzien van een nieuwe waarde. Voor een juiste herwaardering is een zorgvuldige marktanalyse van uiterst belang. Transactiegegevens van verkochte objecten zijn de basis voor de waardebepaling. Na analyse vormen de verkochte objecten met een bruikbaar transactiegegeven tezamen het referentiestelsel. De waarde komt tot stand door de verschillen in objectkenmerken tussen de te taxeren objecten en de verkochte objecten in beeld te brengen. Door de economische situatie is de woningmarkt een veelbesproken onderwerp geworden. Er worden minder huizen verkocht en de huizen staan vaak langer te koop. Daarbij dalen niet alleen landelijk maar ook regionaal de huizenprijzen. De woningmarkt is divers. Er bestaan regionaal grote verschillen in waardeontwikkeling. Zelfs plaatselijk zijn er (grote) verschillen in de diverse segmenten van de markt. Om een duidelijk beeld te krijgen van de plaatselijke woningmarkt wordt jaarlijks de reeds eerdergenoemde marktanalyse uitgevoerd. Daarbij wordt onderzocht hoe de waardes van de verschillende types woningen zich binnen de diverse segmenten van de markt hebben ontwikkeld. Uitgangspunt zijn de transactiecijfers van de woningen die in 2009 en in het eerste halfjaar van 2010 zijn verkocht. Dit gegeven is van belang, omdat de waardepeildatum altijd één jaar voor het belastingjaar ligt. Voor het belastingjaar 2011 geldt dus de waardepeildatum 1 januari 2010. De verkoopcijfers zijn vervolgens afgezet tegen de vastgestelde WOZ-waarde van deze woningen met als waardepeildatum 1 januari 2009. Ten aanzien van de marktontwikkeling kan worden opgemerkt, dat de prijsdaling van de woningen, zoals die zich voor het eerst in de tweede helft van 2008 heeft voorgedaan, zich verder heeft doorgezet.

45

Met betrekking tot de invordering Er wordt doorgegaan met het strakke en herkenbare invorderingsbeleid van belastingen. Door de economische crisis is wel sprake van een toename van het aantal verzoeken om kwijtschelding, schuldsanering en betalingsregeling. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf lokale heffingen.

2

Algemene lasten en baten

Bedragen die niet rechtstreeks aan een ander programma of productgroep kunnen worden toegerekend, worden op dit onderdeel geboekt. Hierbij kan worden gedacht aan bedragen voor stelposten en taakstellingen, bedragen a.g.v. het dekkingsplan en de rentebaten van reserves die ten gunste van de exploitatie komen.

3

Belastingen & lokale heffingen

De niet bestedingsgebonden belastingen worden op dit onderdeel tot uitdrukking gebracht. Dit betreft de onroerende zaakbelastingen, de toeristenbelasting en de woonforensenbelasting. In de paragraaf lokale heffingen wordt het beleid, opbrengsten en tarieven van deze belastingen over het jaar 2011 nader toegelicht.

4

Algemene uitkering gemeentefonds

Het jaar 2011 is het laatste jaar van een periode van drie jaar dat het principe tussen rijk en gemeenten van samen de trap op en samen de trap af (normeringssysteem) is bevroren. Voor de jaren 2009 t/m 2011 had dit tot gevolg dat gemeenten niet (mee)profiteren van hogere departementale rijksuitgaven. Toch is per saldo een hogere uitkering 2011 ontvangen dan geraamd. Dit is grotendeels veroorzaakt door voordelige eindafrekeningen van de jaren 2009 en 2010 en door de gedeeltelijke doorwerking hiervan in 2011 en door per saldo voordelige mutaties door definitieve vaststellingen van aantallen (bijv. aantal bijstandsontvangers) van de verschillende verdeelmaatstaven. Vanaf het jaar 2012 is het systeem van samen de trap op en samen de trap af weer hersteld. Het financieel effect van een eerder aangekondigde korting op het gemeentefonds voor de jaren na 2011 pakt in 1e instantie minder nadelig uit. De door ons verwachte en ingeboekte korting in onze meerjarenbegroting wordt nu o.a. gereserveerd voor de opvang van te verwachten kortingen/nadelen a.g.v. decentralisaties voor het gehele sociale domein en de te verwachten effecten voor de tweede bezuinigingsronde van het rijk.

5

Dividend

Door de hoge kredietwaardigheid van de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) heeft de kredietcrisis minder invloed gehad op de winstuitkering (dividend) aan de aandeelhouders dan in eerste instantie werd verwacht. Maar in de nieuwjaarsboodschap voor 2012 sprak de voorzitter van de BNG uit, dat een dividenduitkering zoals gebruikelijk van rond de 50% van de nettowinst er de komende jaren niet meer in zit. Dit door o.a. de strengere eisen om een hoger eigen vermogen op te bouwen en de invoering van nieuwe regels zoals de bankenbelasting. Over het toekomstig dividendbeleid heeft de BNG nog geen definitieve uitspraak gedaan.

6

Saldo financieringsfunctie

De totale rentelasten van de gemeente betreft het totaal van de rente over de afgesloten geldleningen en de rente over onze reserves. Deze totale rente wordt toegerekend aan de verschillende programma’s en productgroepen via verdeelsleutels. Verschillen tussen deze toegerekende rente en de werkelijke rente worden op dit onderdeel tot uitdrukking gebracht.

46

7

Mutaties reserves

Jaarlijks vinden toevoegingen en onttrekkingen van de reserves plaats ten laste of ten gunste van de exploitatie. Op dit onderdeel komt het effect hiervan tot uitdrukking. Het is gebruikelijk dat in financieel economisch mindere tijden per saldo meer uit de reserves wordt onttrokken dan aan de reserves wordt toegevoegd. In de begroting van 2012 is de druk op de reserves verlicht door een structurele raming in de exploitatie van € 500.000 voor jaarlijkse incidentele uitgaven. Voorheen werd dit bedrag jaarlijks ten laste gebracht van de reserves.

8

Onvoorzien

Op dit onderdeel worden de mutaties van zowel structureel als incidenteel onvoorzien tot uitdrukking gebracht.

9

Saldo begroting

Het saldo van de begroting na de mutaties van de reserves wordt op dit onderdeel tot uitdrukking gebracht.



Rekening

Lasten P1201 WOZ & Invordering belast P1202 Algemene lasten en baten Totaal lasten

342.701 254.926 597.627

339.744 194.019 533.764

308.580 233.472 542.052

Baten P1201 WOZ & Invordering belast P1202 Algemene lasten en baten Totaal baten

-1.563.710 -1.563.710

-1.561.210 -1.561.210

-1.160.669 -1.160.669

-966.084

-1.027.446

-618.617

-5.759.423 -24.390.833 -200.000 -336.684 -30.686.940

-5.790.423 -24.428.059 -185.000 -195.644 -30.599.126

-5.768.542 -25.269.348 -184.782 -927.490 -32.150.162

-1.339.012 161.700 871.451

-10.526.569

-5.250.048

Saldo programma 12 Algemene dekkingsmiddelen Belastingen en lokale heffingen Algemene uitkering gemeentefonds Dividend Saldo financieringsfunctie Saldo mutaties reserves onvoorzien saldo van de begroting (tekort)

259.830


47

Paragrafen In de paragrafen wordt inzicht gegeven in bepaalde thema’s door een dwarsdoorsnede te geven van zaken die op verschillende plaatsen in de begroting over zo’n thema zijn vermeld. Ook in de rekening worden de paragrafen toegelicht.

Paragraaf

Omschrijving

1

Lokale heffingen

2

Weerstandsvermogen

3

Onderhoud kapitaalgoederen

4

Financiering

5

Bedrijfsvoering

6

Verbonden partijen

7

Grondbeleid

48

Lokale heffingen Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ) Sinds 2008 worden de WOZ-waarden van onroerende zaken jaarlijks vastgesteld. De waardepeildatum ligt één jaar voor het belastingjaar. In 2011 zijn alle objecten gewaardeerd naar de waardepeildatum 1 januari 2010. De waardering van alle objecten doen we in eigen beheer. Indien de werkzaamheden daartoe aanleiding geven, roepen wij op afroepbasis ondersteuning in van een externe taxateur. Voor de waardering van de niet-woningen (agrarische objecten en incourante objecten) maken wij gebruik van de landelijk vastgestelde taxatiewijzers. Deze taxatiewijzers zijn in opdracht van de VNG tot stand gekomen in de Taxatietechnische Kerngroep. Daarin hebben deelgenomen de VNG, de Waarderingskamer, een aantal gemeenten en een aantal taxatiebureaus.

Soorten belastingen en rechten Gemeenten zijn beperkt in het aantal belastingen dat ze mogen heffen: ze zijn limitatief opgesomd in de Gemeentewet. Naast belastingen heft de gemeente rechten (leges, retributies) voor individuele dienstverlening aan inwoners. De tarieven van deze rechten moeten zo worden vastgesteld dat de opbrengsten de kosten voor het verlenen van de diensten niet overschrijden. De opbrengst van deze zogeheten gebonden heffingen dient alleen ter bestrijding van de kosten die de gemeente voor de betreffende dienstverlening maakt. De gemeente is vrij in de besteding van de opbrengst van de ongebonden heffingen (algemene belastingen), waarvan de onroerende-zaakbelastingen (OZB) de omvangrijkste is. De volgende gemeentelijke belastingen en retributies werden in 2011 in onze gemeente geheven: - onroerende-zaakbelastingen, - reinigingsheffingen (verzamelnaam reinigingsrechten en afvalstoffenheffing), - rioolheffing, - toeristenbelasting, - forensenbelasting, - diverse leges en rechten.

Onroerende-zaakbelastingen (OZB) Vanaf 2009 wordt de OZB geheven als percentage van de waarde van de onroerende zaak. Voor 2011 is conform de kaderstelling van de raad rekening gehouden met een areaaluitbreiding en een tariefstijging van 2,75%. Onderdeel

Opbrengst 2011 Tarief Begroot Werkelijk Verschil 2011 Eigenarenbelasting 4.226.227 4.226.255 28 0,1541% Gebruikersbelasting niet-woningen 370.790 370.555 -235 0,1140% Totaal 4.597.017 4.596.810 -207

Reinigingsheffingen (combinatie afvalstoffenheffing en reinigingsrechten) Sinds 1 juli 2000 wordt de afvalstoffenheffing geheven op basis van het zogenoemde Diftar-systeem. Hierbij wordt het ingezamelde huisvuil per woonhuis gewogen. De afvalstoffenheffing bestaat uit een vastrechtgedeelte en een variabel gedeelte, waarvan de hoogte afhankelijk is van de hoeveelheid huisvuil. Uitgangspunt bij de afvalstoffenheffing is dat het tarief 100% kostendekkend moet zijn. Sinds 1 januari 49

2005 wordt ook het aangeboden afval op het afvalbrengpunt in 2e Exloërmond gewogen en per kilogram in rekening gebracht. Onderdeel

Bedrag 2011 Tarief Begroot Werkelijk Verschil 2011

Kosten afvalverwerking 2.084.829 1.967.461 -117.368 BTW 275.475 283.067 7.592 Kwijtschelding *) 46.000 31.513 -14.487 Onttrekking reserve afvalstoffen -75.000 -75.000 0 Totale kosten afval 2.331.304 2.207.041 -124.263 Opbrengst afvalbrengpunt Opbrengst vast tarief Opbrengst variabel tarief Totale opbrengsten afval

195.000 136.336 -58.664 0,06 1.352.304 1.327.470 -24.834 123,48 784.000 746.001 -37.999 0,14 2.331.304 2.209.807 -121.497

Resultaat 2011 Kostendekkendheid

0 100%

2.766 100,12%

Resultaat naar de reserve 0 Kostendekkendheid 100% *) kosten zijn op andere programma’s verantwoord

2.766 100%

Rioolheffing Sinds 1 januari 2010 is landelijk de rioolheffing in de plaats gekomen van de rioolrechten. Door deze nieuwe rioolheffing kunnen de kosten worden verhaald die de gemeente maakt voor de noodzakelijke maatregelen voor een doelmatig werkende riolering en de afvoer van hemelwater en grondwater. Uitgangspunt blijft echter een maximale kostendekkendheid van 100%. Dit uitgangspunt wordt door onze gemeente via een groeimodel gehanteerd. Onderdeel

Bedrag 2011 Begroot Werkelijk Verschil

Kosten riolering Kosten i.k.v. verbrede rioolheffing *) BTW Totale kosten riolering

1.944.883 1.815.642 -129.241 399.212 382.079 -17.133 255.510 243.810 -11.700 2.599.605 2.441.531 -158.074

Opbrengst vast tarief Opbrengst variabel tarief Totale opbrengsten rioolheffing

630.300 631.550 1.635.290 1.640.702 2.265.590 2.272.252

Resultaat -334.015 Kostendekkendheid 87,15% *) kosten zijn op andere programma’s verantwoord.

50

Tarief 2011

1.250 50,00 5.412 0,0607% 6.662

-169.279 164.736 93,08% 5,93%

Toeristenbelasting Conform het raadsbesluit van 6 november 2003 wordt het tarief jaarlijks verhoogd met € 0,05 tot het tarief van € 1,- per overnachting is bereikt. Dit houdt ook verband met het voorstel van het Recreatieschap Drenthe om te komen tot uniforme tariefstelling. Onderdeel


Opbrengst toeristenbelasting 1.080.000 1.058.303

-21.697

0,90

Forensenbelasting Naast de toeristenbelasting heft onze gemeente ook een forensenbelasting. De forensenbelasting wordt opgelegd voor het ter beschikking hebben van een gemeubileerde woning door niet-inwoners. Hoewel beide belastingen (toeristen- en forensenbelasting) een eigen belastbaar feit kennen, die naast elkaar kunnen bestaan, zijn beide belastingen wel sterk gelieerd aan recreatieve activiteiten. Deze gelieerdheid komt in menig gemeente ook tot uitdrukking bij de vaststelling van tarieven doordat de gemeente tracht enige samenhang in de hoogte tussen de belastingschuld voor tweede woningen en de belastingschuld voor seizoensplaatsen te bewerkstelligen. De hoogte van de heffing van deze belasting is afhankelijk van de WOZ-waarde van het object. Onderdeel


Opbrengst forensenbelasting

113.406

113.429

23 div.

Belastingopbrengsten In de tabel hierna staan de totaal geraamde en de werkelijke belastingopbrengsten 2011. Belastingsoort

Bedrag 2011 Begroot Werkelijk Verschil

onroerende zaakbelastingen 4.597.017 4.596.810 toeristenbelasting 1.080.000 1.058.303 forensenbelasting 113.406 113.429 totaal algemene belastingen 5.790.423 5.768.542 afvalstoffenheffing rioolheffing totaal gebonden heffingen

-207 -21.697 23 -21.881

2.331.304 2.209.807 -121.497 2.265.590 2.272.252 6.662 4.596.894 4.482.059 -114.835

51

Bezwaarschriften WOZ/gemeentelijke belastingen 2011 Met betrekking tot de WOZ, de OZB en de rioolheffing Deze 3 onderdelen worden op één aanslag gecombineerd. Er zijn 110 bezwaarschriften binnengekomen. Inhoudelijk gaat het met name over de herwaardering in het kader van de Wet WOZ per waardepeildatum 1 januari 2010 en de rioolheffing. De aard van deze bezwaren kunnen als volgt worden ingedeeld: Kengetallen Aantal bezwaarschriften: tegen de vastgestelde WOZ-waarde tegen onjuiste tenaamstelling tegen wijziging objectsoortcode tegen de rioolheffing tegen hoogte van de aanslag Totaal aantal bezwaarschriften Ambtshalve verlaging WOZ-waarde Uitspraken: gegrond ongegrond niet-ontvankelijk, ambtshalve ongegrond niet-ontvankelijk, ambtshalve gegrond vernietiging beschikking intrekking Totaal aantal uitspraken Aantal beroepschriften: Uitspraken: gegrond ongegrond

Aantal 2009 2010 2011 114 10

109 4

10

12

134

125

91 14 3 1 1 110

11

3

2

36 92 6

33 88 4

134

125

32 52 3 6 12 5 110

1

5

4

1

2 3

Met betrekking tot de leges In 2011 zijn met name tegen de leges voor de afgifte van identiteitskaarten ( ID-kaarten) 419 bezwaarschriften binnengekomen. Dit naar aanleiding van de uitspraak Hoge Raad van 9 september 2011, waarin bepaald is, dat de gemeenten geen leges mogen heffen voor het verstrekken van identiteitskaarten voor personen van 14 jaar en ouder. Van dit aantal (419) is 333 gegrond en 86 ongegrond verklaard. Vanaf 22 september 2011 is het weer mogelijk om deze leges te heffen als gevolg van de reparatiewet, gepubliceerd in het Staatsblad op14 oktober 2011.

Met betrekking tot de afvalstoffenheffing, toeristenbelasting en forensenbelasting Het aantal ingekomen bezwaarschriften tegen deze opgelegde aanslagen is zeer minimaal. Een en ander heeft te maken met het feit, dat er voorafgaande aan de aanslagoplegging, controles op de juistheid worden gedaan. Voor de afvalstoffenheffing gaat het met name om de geregistreerde kilo’s afval en bij de toeristenbelasting en forensenbelasting om de aangiftebiljetten. 52

Kwijtschelding gemeentelijke belastingen Onze gemeente hanteert reeds jaren als kwijtscheldingsnorm 100% van de bijstandsuitkering. Zij maakt daarmee, net als het overgrote deel van de Nederlandse gemeenten, gebruik van het recht dat lokale overheden hebben om de landelijke kwijtscheldingsnorm van 90% van het bijstandsniveau te verhogen tot maximaal 100% van die norm. Dit houdt in dat als men onder de norm komt, men in aanmerking komt voor kwijtschelding. Niet voor alle heffingen wordt kwijtschelding verleend. Voor kwijtschelding komt in beginsel alleen de afvalstoffenheffing (voor wat betreft het vastrechtgedeelte) in aanmerking. Sinds 2006 werken de waterschappen Hunze & Aa’s, Velt & Vecht en de gemeente samen op het gebied van kwijtschelding van de lokale heffingen. De administratieve afhandeling van kwijtscheldingsverzoeken op het grondgebied van het waterschap Hunze & Aa’s wordt door dit waterschap afgehandeld. De afhandeling van verzoeken binnen het gebied van waterschap Velt & Vecht wordt gedaan door de gemeente. De samenwerking loopt goed en zal dus ook voor het komend jaar worden voortgezet.

Invordering gemeentelijke belastingen Voor het invorderen van belastingen voeren wij sinds jaren een strak en herkenbaar invorderingsbeleid. Voor het verlenen van kwijtschelding wordt zoals aangegeven de maximale kwijtscheldingsnorm van 100% gehanteerd. In de praktijk betekent dit dat huishoudens met een minimuminkomen voor kwijtschelding in aanmerking komen als zij ook de vermogenstoets doorstaan. Door de economische crisis is er een toename van het aantal kwijtscheldingsverzoeken, schuldsaneringsregelingen en betalingsregelingen. In onderstaand overzicht wordt dit weergegeven. Regeling

Aantal 2009 2010 2011 kwijtscheldingsverzoeken 304 309 339 schuldregelingen 44 57 50 betalingsregelingen 120 170 30

53

Weerstandsvermogen 1. Weerstandsvermogen Met het in werking treden van het BBV zijn er nieuwe regels voor de financiële verslaglegging gekomen. Zo moet o.a. inzicht worden gegeven in het weerstandsvermogen. Hiervoor moeten de risico's worden geïnventariseerd en de beschikbare weerstandscapaciteit worden berekend. Een risico is een onzekere gebeurtenis, die negatieve effecten kan hebben op de realisatie van de beleidsdoelen. De weerstandscapaciteit bestaat uit de (incidentele en structurele) financiële middelen die beschikbaar zijn. De mate waarin die capaciteit de risico's kan afdekken is het weerstandsvermogen.

Waardering De berekening van het weerstandsvermogen (ratio) levert een getal op. Een gangbare indeling van dit ratio is: Ratio weerstandsvermogen groter dan 2,0 tussen 1,4 en 2,0 tussen 1,0 en 1,4 tussen 0,8 en 1,0 tussen 0,6 en 0,8 Lager dan 0,6

Aanduiding Uitstekend Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Zeer onvoldoende

Berekening Hieronder worden de risico's en de capaciteit gekwantificeerd. Bij de berekening van de risico's wordt een periode van vier jaren aangehouden. De risico’s zijn gekwantificeerd conform de laatst opgestelde rapportage (is begroting 2012).

Risico's Omschrijving Uitkering gemeentefonds Decentralisaties BTW compensatiefonds Bodemsanering Planschade Verzekeringen Juridische procedures Garantieverplichtingen Rente Gemeenschappelijke regelingen Grondexploitatie Krimp Totaal

54

Jaarbedrag 550.000 625.000 100.000 100.000 100.000 200.000 100.000 80.000 75.000 208.500 275.000 250.000 2.663.500

Bedrag vier jaren 2.200.000 2.500.000 400.000 400.000 400.000 800.000 400.000 320.000 300.000 834.000 1.100.000 1.000.000 10.654.000

Weerstandscapaciteit Omschrijving Algemene reserve Vrije reserve Bestemmingsreserves Onvoorzien structureel Onvoorzien incidenteel Onbenutte belastingcapaciteit Stille reserves Totaal

Bedrag 4.423.370 975.401 16.706.940 50.000 500.000 200.000 ? 22.877.711

Conclusie weerstandsvermogen De mate waarin de risico's kunnen worden afgedekt met beschikbare capaciteit (ratio weerstandsvermogen) kan dus worden bepaald op 22.877.711 / 10.654.000 = 2,1. Dit is te duiden als uitstekend. Door een afname van de weerstandscapaciteit in de begroting 2012 is de ratio in de begroting 2012 berekend op 1,5 (= ruim voldoende).

2. Reserves en voorzieningen De financiële positie van de gemeente wordt ondermeer bepaald door de beschikbare reserves en voorzieningen. De reserves zijn onderverdeeld in de algemene reserve, de vrije reserve en de bestemmingsreserves. De voorzieningen zijn onderverdeeld in algemene voorzieningen, onderhoudsvoorzieningen en onderwijs. Hieronder wordt de stand van de reserves en voorzieningen vermeld conform de drie laatste jaarstukken (stand 31-12-dienstjaar).

Reserves en voorzieningen jaarrekening 2011

jaarrekening 2010

jaarrekening 2009

Reserves - Algemene reserve - Vrije reserve - Bestemmingsreserves

4.423.370 975.401 16.706.940

7.783.200 1.723.039 18.096.370

7.820.400 2.747.995 19.410.024

Voorzieningen - Algemeen - Onderhoud - Onderwijs Totaal

1.434.814 152.714 180.000 23.873.239

1.429.545 152.714 65.048 29.249.916

1.443.716 152.714 700.579 32.275.428

Omschrijving

55

Bestemmingsreserves Omschrijving Grondbedrijf Herstructurering NUW Bouwfonds Begrotingssaldo Kern & kader Vervoermiddelen WWB Gebouwen RW34 Overige Totaal

jaarrekening 2011 1.725.000 779.578 4.721.085 2.609.722 2.028.991 1.364.543 2.173.135 196.396 252.766 196.859 658.865 16.706.940

Jaarrekening 2010 1.425.000 383.047 5.932.243 2.760.840 2.497.562 1.326.283 2.127.855 375.087 451.430 196.859 349.879 17.826.085

Jaarrekening 2009 2.200.000 617.747 4.666.403 2.911.958 2.601.488 1.411.492 2.042.497 717.858 374.487 196.859 1.669.235 19.410.024

Jaarrekening 2011 346.166 814.467 152.714 180.000 274.181 1.767.528

jaarrekening 2010 418.400 735.671 152.714

Jaarrekening 2009 268.400 881.293 165.714

340.522 1.647.307

343.815 1.659.222

Voorzieningen Omschrijving Afvalstoffen Wethouderspensioen Aukje Wolf Overschrijdingsuitkering Overige Totaal

56

Onderhoud kapitaalgoederen Algemeen In deze paragraaf wordt het beleidskader over het onderhoud van kapitaalgoederen zoals o.a. wegen, groen, riolering en gebouwen gegeven. En daarnaast een dwarsdoorsnede van de begroting. Uitgaven voor onderhoud kapitaalgoederen komen immers op diverse beleidsvelden voor. Het voorzieningenniveau is bepalend voor de hoogte van de kwaliteit en de jaarlijkse onderhoudslasten. Met het onderhoud van de kapitaalgoederen is een belangrijk deel van de begroting gemoeid. Voor een goed overzicht is het belangrijk om een goed inzicht te krijgen in de financiële positie. De belangrijkste kapitaalgoederen zijn: wegen, water, kunstwerken(bruggen, tunnels, duikers en dergelijke), groen, riolering, gebouwen en monumenten.

Heroverwegingsvoorstellen In de begroting 2010 zijn heroverwegingsvoorstellen aan de raad gepresenteerd. Hierdoor is het budget Vastgoed in totaal met € 750.000,00 (afgerond) gekort. Dit betreft een korting van € 100.000,- voor elk van de onderdelen wegen, groen, riolering en scholen en daarnaast is het budget voor het wegwerken van achterstanden met € 336.300,- gekort. In de begroting 2011 is besloten de budgetten voor Vastgoed in een periode van 5 jaar in de begroting terug te brengen. Het budget is in 2011 verhoogd met € 150.000. Hiervan is € 36.000 toegevoegd aan het budget Groen, € 80.000 aan wegen, € 15.000 aan gebouwen en bijna € 19.000 aan het budget riolering.

Wegen Wegenonderhoud Het wegenonderhoud is onderverdeeld in klein onderhoud en groot onderhoud. Onder klein onderhoud wordt verstaan het aanbrengen van slijtlagen, het dichten van kleine gaten en het aanpakken van voorkomende calamiteiten. De grootschalige onderhoudsprojecten vallen onder het groot onderhoud en staan op de meerjarenplanning. Deze meerjarenplanning geeft een technisch en financieel beeld van de onderhoudsprojecten voor de komende drie jaar. In het voorjaar 2011 is de meerjarenplanning opnieuw vastgesteld door het college en ter informatie aangeboden aan de raad. Daarnaast is een keuze gemaakt van de uit te voeren werken in 2011. In 2011 waren de volgende wegenprojecten van de meerjarenplanning gepland:

Financiën Project Onderzoek fietspaden (bijdrage aan recreatieschap) Voetpad tussen Visserstraat en Langeveldstraat Klijndijk Jasmijnstraat/Dwarskade Nieuw-Buinen Denktank vervolgonderzoek Wegen binnen de bebouwde kom Drouwen Nijverheidsstraat/Noorderdiep 2e Exloërmond Fietspad Tuinbouwstraat 2e Exloërmond Fietspad Noorderdiep 2e Exloëermond Kijlstraat (Exloerkijl-zuid – nieuw bestemmingsplan) Fietspad langs Zuiderdiep Valthermond (1e fase) Fietspad Hondsrugweg Valthe Fietspad langs Lunsveen Drouwen Onderzoek Zuiderdiep 2e Exloërmond

Krediet Rekening Status 31-12 5.000 5.000 In uitvoering 7.600 6.390 Afgerond 38.750 38.750 Afgerond 8.500 3.214 In uitvoering 65.000 0 In uitvoering 110.000 91.881 Afgerond 42.100 26.672 Afgerond 32.000 26.890 Afgerond 44.650 44.000 Afgerond 64.667 64.635 Afgerond 159.333 146.309 Afgerond 42.000 22.675 Afgerond 12.500 9.850 In uitvoering 57

Gasselterstraat (Weermaatsdijk – Hornveldsweg ) B’veen Torenwijk (Noordzijde – Achterweg) Odoornerveen Bijdrage verbetering parkeerterrein Odoorn Verharden zandweg naar golfbaan Ees Verbeteren trottoirs algemeen Aanpassen fietspad MFA Nieuw-Buinen Ondersteuning bestekschrijven Kerkhoflaan 2e Exloërmond Volmachtenweg Exloo Totaal

172.000 182.500 15.000 5.000 10.000 22.000 25.000 33.000 15.000 1.111.600

138.165 196.847 0 0 10.000 0 6.965 0 0 838.243

Afgerond Afgerond In uitvoering In uitvoering Afgerond Uitvoering 2012 In uitvoering Uitvoering 2012 Uitvoering 2012

Op basis van kengetallen is jaarlijks ca. € 2.238.000 nodig voor het onderhoud van de verhardingen. Het beschikbare budget in 2011 bedroeg € 1.454.840. Er is derhalve in 2011 € 783.160 te weinig geïnvesteerd, waardoor de onderhoudsachterstand is toegenomen.

Openbare Verlichting Vervanging van de openbare verlichting vindt zo mogelijk plaats bij reconstructiewerkzaamheden aan de weg en is vastgelegd in het gemeentelijke verlichtingsplan. De financiering hiervan is geregeld in de exploitatiebegroting. Vanaf 2009 is structureel € 160.000 beschikbaar voor verbetering van de openbare verlichting. Het betreft een kostendekkende financiering voor de komende 10 jaar. De volgende projecten zijn in 2011 opgepakt. Project Krediet Rekening Status 31-12 Hoofdstraat (rotonde Odoornerweg – Schaapskuilweg (*)16.750 10.523 Afgerond Valthe Nijverheidsstraat/Noorderdiep 2e Exloërmond 42.000 25.065 In uitvoering Hoofdstraat Drouwen 37.500 0 Uitvoering 2012 Ontbinding EGD-contract 15.000 15.000 Afgerond Gasselterstraat Bronnegerveen 3.250 0 Uitvoering 2012 Torenwijk Odoornerveen 4.250 0 Uitvoering 2012 Kerkhoflaan 2e Exloërmond 7.000 0 Uitvoering 2012 Totaal 110.750 50588 (*) in 2010 beschikbaar gesteld. Op dit moment is een juridische strijd gaande om het bestaande contract met Essent over de aanleg en het beheer en onderhoud van de openbare verlichting op te zeggen. Ca. 23 gemeenten en de provincies Groningen en Drenthe participeren in dit traject. Door de projectgroep is gevraagd terughoudend om te gaan met opdrachten. Dit is de reden dat enkele projecten pas in 2012 in uitvoering kunnen worden gebracht.

58

Groen Gemeentelijk bezit 2011 Totaal openbaar groen inclusief sport, begraafplaatsen, groen rond scholen, dorpshuizen en sportzalen Kapitaalgoed Bomen Bos(plantsoen) Heesters/ hagen Gras/ gazon/ berm Sportvelden Waterpartijen/ greppels Volkstuinen In gebruik gegeven grond Totaal oppervlakte groen

Eenheid st M2 M2 M2 M2 M2 M2 M2 M2

Hoeveelheid 47.250 2.993.321 128.761 5.158.690 312.566 450.505 36.935 372.338 9.453.116

Inventarisatie In het groenbeheerprogramma wordt de inventarisatie van het gemeentelijk groen bijgehouden. Van de nieuwe bestemmingsplannen en renovatieprojecten is het groen ingemeten. Het groen aangeplant vanuit de landinrichting Odoorn (± 40 ha) moet nog worden ingemeten en toegevoegd aan bovenstaande aantallen. Over de hiervoor benodigde uitbreiding van de onderhoudsbegroting wordt separaat geadviseerd. In het kader van de gemeentelijke zorgplicht voor bomen zijn tevens de boomcontroles en de werkzaamheden aan de bomen in het groenbeheerprogramma vastgelegd.

Onderhoud In 2010 is op het budget voor het reguliere onderhoud € 100.000 gekort. Het is daarom niet mogelijk om overal de beeldkwaliteit van het groen op het in het integraal groenbeleidsplan vastgestelde kwaliteitsniveau 3 te houden. Voor wat betreft het ‘versleten’ groen is het voor de onderhoudsploegen nagenoeg onmogelijk hier een beeld te creëren dat bij het kwaliteitsniveau 3 past.

Achterstallig groenonderhoud en renovatie In de meerjarenplanning afdeling Grondgebiedszaken, cluster Realisatie is aangegeven in welke wijken plantsoenen en bomen (boombestanden) gerenoveerd moeten worden en waar achterstallig groenonderhoud is geconstateerd. Globaal dient jaarlijks 2 tot 5% van het bestaande groenareaal gerenoveerd of vervangen te worden. In het groenbeleidsplan ‘Groen moet je doen’ (2006) is aangegeven dat jaarlijks € 440.000 voor herinrichting en renovatie van plantsoenen nodig is en eenmalig een bedrag van € 893.000 (exclusief jaarlijkse indexatie). De budgetten voor het wegwerken van achterstallig groenonderhoud en renovatie die in 2011 beschikbaar zijn gekomen zijn hier weergegeven: Project Renovatie groen Noordes Bomen Brammers Hoopstraat Rotonde Klijndijk

budget € 30.000 € 35.583 € 6.000

Rekening € 29.860 € 35.583 € 5.457

Krediet Vastgoed en geld Regulier budget Regulier budget

Status 31-12 gestart afgerond afgerond

Doordat voor achterstallig onderhoud en renovatie slechts een zeer gering budget beschikbaar is, is ook in 2011 onvoldoende groen gerenoveerd. De bovengenoemde percentages zijn niet gehaald.

59

Het vervangen van het groen wordt zoveel mogelijk uitgevoerd tijdens reconstructie van wegen of projecten van riolering/ afkoppeling. Omdat onvoldoende wordt geïnvesteerd in het renoveren van versleten groen en het wegwerken van achterstallig onderhoud, lopen de onderhoudsachterstanden jaarlijks op. De projecten op de meerjarenonderhoudsplanning schuiven daardoor steeds een jaar door en nemen in aantal toe.

Begraafplaatsen Voor de begraafplaatsen is in maart 2008 de visie begraafplaatsen ‘Ruimte voor de laatste rustplaats’ vastgesteld. Dit beleid is nader uitgewerkt in een ruimtelijk visie voor acht begraafplaatsen. Er is inzicht gekregen in mogelijk beschikbare grafruimte, de hoeveelheid huurgraven uitgegeven vóór 2005 en vervallen grafmonumenten, het te renoveren groen en de gebouwen. In totaal is € 313.000 beschikbaar gesteld. Er is inmiddels € 187.000 besteed. Het bedrag is gebruikt voor planvorming (ruimtelijke visie), de aanleg van diverse urnenvoorzieningen, renovatie c.q. sloop van gebouwen, renovatie van groen, realisatie van graven door omvormen van groen en ophogen van het terrein. Bij renovatie worden de doelstellingen uit ‘Ruimte voor de laatste rustplaats’ voor de grafcapaciteit, inrichting en kwaliteit nagestreefd. Dit is niet geheel mogelijk omdat er slechts een deel van het benodigde budget beschikbaar is gesteld. Er wordt veel tijd gestoken in het nazoeken van familie van slecht onderhouden graven en huurgraven van vóór 2005. Het huidige budget is onvoldoende om deze graven te verwijderen.

Riolering Gemeentelijk bezit: Kapitaalgoed Vrijvervalriolering Drukriool Rioolgemalen Bergbezinkbasin Huisaansluitingen Straatkolken IBA’s Totaal onderhoudsbudget riolen 2011 Kapitaallasten 2011 Reservering kapitaallasten riolen Reservering kapitaallasten GRP 2010-2015

Eenheid km km st st st st st € € € €

Hoeveelheid 217 76 469 1 12.435 11.125 96 821.150 965.372 35.000 3.579

De totale vervangingswaarde van de ondergrondse infrastructuur ( incl. bovenliggende verharding) van de gemeente Borger-Odoorn bedraagt ruim € 86 miljoen.

Gemeentelijk rioleringsplan (GRP). Het huidige GRP (2010-2015) is 22 april 2010 door de raad vastgesteld. In dit GRP is onder meer het beleid met betrekking tot de nieuwe zorgplichten voor hemelwater en grondwater vastgelegd. Momenteel is er ambtelijk en bestuurlijk overleg aangaande verdere samenwerking in de waterketen (provincie, waterschappen en gemeente). Wij verwachten dat in 2012 de eerste vormen van samenwerking gepresenteerd kunnen worden.

60

Afkoppelen In 2011 is in het dorp Drouwen ruim 1,3 ha afgekoppeld. Hiermee zijn de werkzaamheden in het kader van de basisinspanning afgerond. Zoals aangegeven in het GRP 2010-2014 wordt er elk jaar 10.000 m2 door particulieren afgekoppeld. Het eerste project dat voorbereid is in 2011, zal in 2012 samen met waterschap Velt en Vecht in Odoorn worden uitgevoerd. In 2011 is er dus nog niet door particulieren afgekoppeld. Verder wordt in samenhang met wegreconstructies 10.000 m2 per jaar afgekoppeld. Project Afkoppelen Drouwen Afkoppelen Hoofdstraat Valthe Totaal

Krediet Rekening Status 31-12 232.100 235.309 Afgerond 20.000 21.000 Afgerond 252.100 256.309

Onderhoud van bestaande stelsels en systemen. Zoals bekend behoort de gemeente Borger-Odoorn tot de tien grootste plattelandsgemeenten van Nederland. De omvang van de rioolstelsels is daardoor in verhouding tot de meer stedelijk gemeenten groot te noemen. De kosten voor het reguliere onderhoud van de bestaande stelsels en systemen worden ondergebracht in de rioolheffing. De meeste werkzaamheden worden uitgevoerd met eigen mensen. De benchmark 2009 en 2010 geeft aan dat we in verhouding met de andere deelnemende gemeenten relatief weinig fte’s nodig hebben om het stelsel te onderhouden.

Renovatie en vervanging riolen en gemalen Voor renevatie en vervanging van riolen en gemalen is een gekapitaliseerd bedrag opgenomen in de beheersbegroting. Deze stelpost was voor 2011 voldoende hoog om de kwaliteit van ons stelselsysteem te waarborgen. Project Calamiteiten wateroverlast (2011) Maatregelen GRP 2011 Maatregelen GRP 2011 (individuele aanpassingen) Aanpassen riolering Bronneger Leidingwerk Ballerswal Opschonen overstort N’diep Valthermond Aanpassen IBA’s Exloo Waterhinder diverse locaties Vervanging riolering nabij Eendenkuil Odoorn Riolering Exloërkijl/Tuinbouwstraat 2e Exloërmond Leidingwerk afronden Eesergroen Aanvulling Real Time Control Klijndijk Totaal

Krediet Rekening Status 31-12 10.000 10.446 Afgerond 81.000 31.033 In uitvoering 13.000 4.318 In uitvoering 50.000 0 Uitvoering 2012 15.000 13.650 Afgerond 17.000 15.540 Afgerond 6.000 2.974 In uitvoering 27.000 20.231 In uitvoering 15.000 0 Uitvoering 2012 80.000 83.515 Afgerond 17.000 10.868 In uitvoering 10.000 10.000 In uitvoering 341.000 202.575

Verbrede rioolheffing Alle kosten m.b.t.de riolering worden conform het GRP ten laste gebracht van de verbrede rioolheffing. In 2011 bedroeg het kostendekkendheidspercentage 93%. Het uiteindelijke doel is een kostendekkendheidpercentage van 100% in 2013. Dit lijkt te worden gehaald.

61

Gebouwen Vastgoedbeleid gebouwen Sinds 2010 is er, op basis van het vastgestelde vastgoedbeleid, een afname van het gemeentelijk bezit. (in aantallen en m2 BVO). Dit is, mede, gebaseerd op de ontwikkelingen binnen het project Kern & Kader. Ook zijn er een aantal panden aan het bezit onttrokken door sloop. Er is ook bezit toegevoegd aan het bestand. In Nieuw-Buinen is een nieuw sportcomplex toegevoegd en is er een ‘arbeiders’woning in 2e exloermond toegevoegd aan het gebouwenbestand.

Onderhoud en beheer De overdracht van de scholen, naar het bevoegde gezag, is in 2011 op gang gekomen. De insteek was dat dit een verlichting van de beheerswerkzaamheden met zich mee zou brengen. Doordat er in 2011 sprake was van een overgangsfase zijn er nog wel werkzaamheden door de gemeente uitgevoerd. In 2012 verwachten we een verdere afname van de werkzaamheden. Qua beheer kunnen we stellen dat er een duidelijker beeld, qua verwachte kosten en werkzaamheden, is ontstaan. Sinds 2011 hebben we een twintigjaarse prognose die elke vijf jaar herijkt wordt. De actualisering van de meerjaren onderhoudsprognose zal 2012/2013 worden afgerond. In 2011 zijn er meerjarenonderhoudsrapportages gemaakt.

Financien Het onderhoudsbudget voor de onderhoudswerkzaamheden, structureel en dagelijks, is in z’n totaliteit niet toereikend. Door de afname van de in bezit zijnde gebouwen komt de verhouding benodigde kosten en beschikbare budgetten meer in balans. In de begroting 2011 was een bedrag van € 632.790 opgenomen voor (klachten)onderhoud. Het budget is volledig benut. Enkele werken (incl. budget) zijn doorgeschoven naar 2012. Het tekort in 2011, in totaal afgerond € 4,8 miljoen, is echter nog steeds aanmerkelijk. De werkzaamheden zijn daarom geprioriteerd en zo mogelijk doorgeschoven.

Eindconclusies onderhoud kapitaalgoederen • • • •

62

In 2010 is het totale vastgoedbudget voor onderhoudsachterstanden en knelpunten met € 750.000 gekort. In 2011 is hiervan € 150.000 hersteld. Uit het bovenstaande kan worden geconcludeerd dat voor wegen, groen en gebouwen het onderhoudsbudget structureel te laag is. Voor groen wordt op deze manier de onderhoudsbehoefte van afgeschreven groen onevenredig hoog om het vastgestelde kwaliteitsniveau te kunnen halen. Voor riolering is de verbrede rioolheffing ingevoerd. Deze is in 2013 kostendekkend.

Financiering Algemeen Bij de financiering van de gemeentelijke activiteiten en investeringen gaan we uit van integrale financiering. Dat wil zeggen dat we steeds kijken naar de totale financieringsbehoefte van de gemeente. Bij de huidige verwachtingen over de renteontwikkeling wordt eerst maximaal met kort geld gefinancierd. Pas wanneer de kasgeldlimiet (de limiet die aangeeft wat maximaal kort gefinancierd mag worden) wordt genaderd, gaan we over tot het aantrekken van middelen op lange termijn. De termijn wordt daarbij bepaald door de aard van de te financieren investeringen, de resterende looptijd van de bestaande leningen en de te betalen rentepercentages bij de verschillende looptijden van de leningen. Financiering voor een periode van langer dan een jaar wordt alleen aangetrokken voor de uitoefening van de publieke taak. De financiering met externe financieringsmiddelen beperken we zoveel mogelijk door vooral de beschikbare interne financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen) te gebruiken om het renteresultaat optimaal te maken. De investeringen in vaste activa en grondexploitatie en de beschikbare financieringsmiddelen op lange termijn staan in het volgende overzicht. Financieringspositie saldo per 01-01-2011 59.453.191 59.453.191

mutaties in 2011 -5.189.148 -5.189.148

saldo per 31-12-2011 54.264.043 54.264.043

Reserves Voorzieningen Langlopende leningen o/g

27.355.760 1.647.307 27.932.455 56.935.522

-3.332.840 120.221 -3.342.112 -6.554.731

24.022.920 1.767.528 24.590.343 50.380.791

Financieringspositie

-2.517.669

-1.365.583

-3.883.252

Vaste activa

Het financieringstekort is in 2011 per saldo toegenomen met een bedrag van € 1.365.583, dit resulteert in een financieringstekort van € 3.883.252. De financieringspositie in het verslagjaar is gedaald door: Een afname van de reserves met een bedrag van Een afname van lang vreemd vermogen van

€ €

3.332.840 3.342.112

De financieringspositie in het verslagjaar is gestegen door: Een afname van de vaste activa van Een toename van de voorzieningen met een bedrag van

€ €

5.189.148 120.221

In het volgend overzicht wordt het verloop van de financieringspositie nader weergegeven.

63

Omschrijving Materiële vaste activa, netto investeringen Materiële vaste activa, afschrijvingen Financiële vaste activa, netto investeringen Financiële vaste activa, aflossingen Financiële vaste activa, afschrijvingen Mutatie vaste activa Algemene reserves, toename Algemene reserves, afname Bestemmingsreserves, toename Bestemmingsreserves, afname Rekeningresultaat 2011 Mutatie eigen vermogen Voorzieningen, toename Voorzieningen, afname Langlopende geldleningen o/g, opname Langlopende geldleningen o/g, aflossingen Mutatie vreemd vermogen

besteding middelen 1.124.771

herkomst middelen 6.051.613

45.729

1.170.500

273.231 34.803 6.359.647 626.057

4.486.676 6.655.952 8.045.381 12.532.057

1.917.208 9.199.218 258.796

138.575 166 3.342.279 3.480.854

258.962

Totaal

17.183.411

15.817.827

Saldo besteding – herkomst = afname financieringspositie

-1.365.584

Renterisico korte schuld Een belangrijk uitgangspunt van de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) is het vermijden van grote schommelingen in de rentelasten van openbare lichamen. Schommelingen in rente van kortlopende schulden hebben een directe invloed op de rentelasten. Met de kasgeldlimiet stelt de wet een grens aan de financiering met kortlopende geldleningen. De kasgeldlimiet is vastgesteld op 8,5% van het begrotingstotaal en bedroeg voor 2011 € 5.136.900.

Renterisico vaste schuld Het renterisico op de vaste schuld is in de Wet Fido omschreven als: ‘de mate waarin het saldo van de rentelasten en de rentebaten van een openbaar lichaam verandert door wijzigingen in het rentepercentage op leningen en uitzettingen met een oorspronkelijke rentetypische looptijd van een jaar of langer’. Het renterisico op de vaste schuld moet voldoen aan de renterisiconorm; deze norm is in een wettelijke uitvoeringsregeling uitgewerkt als een bedrag ter hoogte van twintig procent van de vaste schuld. Het renterisico op de vaste schuld bestaat uit twee onderdelen: renteherziening en herfinanciering. Bij de renteherziening gaat het om de mogelijkheid dat de geldgever de rente op een lopende lening, dan wel uitzetting kan herzien. Bij herfinanciering moet gedacht worden aan het verschil tussen aflossingen die op basis van de leningvoorwaarden zijn betaald en het bedrag aan nieuw aangetrokken leningen. In de begrotingsparagraaf ‘financiering’ is aangegeven dat onze financiële positie voor de jaren 2011 - 2014 niet gevoelig is voor veranderingen in de rente.

64

Bedrijfsvoering Algemeen Een groot deel van de gemeentelijke taken vloeit voort uit rijksbeleid. Bij een kleiner deel gaat het om eigen beleid. Hierna wordt geschetst hoe de gemeente doelstellingen realiseert en faciliteert. In 2011 is doorgegaan met verschillende onderzoeken om de bedrijfsvoering te verbeteren. Ze kunnen worden gezien als onderzoeken uit artikel 213a van de gemeentewet. Daarin staat dat het college periodiek onderzoek verricht naar doelmatigheid en doeltreffendheid van het gevoerde bestuur. Bij de organisatieverandering is een aantal processen op basis van het zogenoemde ‘lean thinking’ principe herontworpen. Kort samengevat: kan zo’n proces ook met wat stappen minder. Met de implementatie is in 2011 gestart en daarbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van ICT.

Samenwerking De samenwerking met Emmen en Coevorden is in 2011 conform de eerder genomen principebesluiten verder vormgegeven. Voor de juridische vormgeving van de samenwerkingsactiviteiten met Emmen en Coevorden is gekozen voor een op privaatrecht gebaseerde gastheermodel-constructie. De stand van zaken is als volgt. • ICT: Met Emmen en Coevorden wordt samengewerkt voor de invoering van het concept Antwoord. Het realisatieteam van de drie gemeenten voert het gezamenlijk ICTmeerjarenontwikkelingsplan uit. Uitgangspunt: wat samen kan, doen we samen en we maken gebruik van elkaars kennis en mogelijkheden. De deelname aan DIMPACT past hierin. DIMPACT is een samenwerkingsverband van 30 gemeenten die samen digitale informatiebehoeften en informatiesystemen inventariseren, onderzoeken en (laten) ontwikkelen. In beginsel is de ontwikkelingsrichting zoals die in DIMPACT-verband wordt afgesproken ook voor ons leidend. In 2011 is ook het concept Informatisering Meerjaren Ontwikkelplan Borger-Odoorn 2011-2015 (iMOP) opgesteld. Dit is onze eigen ontwikkelagenda dat aansluit op de landelijke ontwikkelingen en de BOCE samenwerking. De iMOP vormt de basis voor de investeringen die wij op het gebied van informatisering moeten doen.

•

•

De 2e fase van de A-integratie is in 2011 afgerond. Zijn we in de eerste fase overgegaan op het netwerk en de kantoorautomatiseringomgeving van Emmen, in de 2e fase zijn ook de servers fysiek gemigreerd en onder gebracht in Emmen. De vrijkomende computerruimte wordt mogelijk verhuurd aan de gemeente Emmen om als uitwijklocatie te gaan dienen voor de BOCE gemeenten. Hierover zijn in 2011 verkennende gesprekken gevoerd en een huurovereenkomst is in voorbereiding. Sociale Zaken en Werkgelegenheid: De uitvoering op het gebied uitkeringen en de begeleiding van burgers naar werk vindt vanaf mei 2010 plaats vanuit het Werkplein in Emmen. Inkoop: In 2009 is de principekeuze gemaakt om zoveel mogelijk samen te werken met de inkoopafdeling van Emmen. In 2010 en 2011 is de ambitie voor een gezamenlijk inkoopbureau uitgewerkt. Een dienstverleningsovereenkomst (DVO) wordt voorbereid. Tot het moment dat de samenwerking definitief vorm krijgt maken we gebruik van externe ondersteuning. Interne controle: Ook in 2011 heeft Emmen voor onze gemeente de interne controle op juridisch en financieel gebied verzorgd. De ervaringen hiermee zijn positief.

65

Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD) Onder regie van de provincie is in 2011 verder gewerkt aan de contourennota regionale uitvoeringsdienst (RUD) Drenthe. Deze contourennota is begin 2012 ter besluitvorming aan de Drentse gemeenten toegezonden. Gemeenten en provincie streven ernaar om vanaf 1 januari 2013 te werken vanuit een RUD. De RUD is een uitvoeringsorganisatie van en voor de Drentse gemeenten en provincie. De uitvoeringsorganisatie gaat werken volgens het zogeheten ‘Milieubrede takenpakket’. Het gaat hierbij om alle milieuvergunningverlening, milieumeldingen, milieutoezicht en handhaving, bodemtaken en andere milieuspecialismen. Een clustering van milieutaken levert naar verwachting een kwaliteitsslag op. Het is de bedoeling dat door de vorming van een RUD een hogere kwaliteit wordt geleverd tegen lagere kosten. Lagere kosten betekent dat de reguliere uitgaven in 2013 lager moeten zijn dan de gezamenlijke uitgaven van gemeenten en provincie in 2012 voor alle taken die overgaan. Per individuele gemeente zullen de financiële gevolgen wisselen.

Interne organisatieontwikkeling Afsluiting proeftuinfase In 2009 is besloten om de organisatie in te delen in vier afdelingen, met een onderverdeling in teams en clusters. Eind 2009 is gestart met de zogenoemde proeftuinfase waarin het uitgedachte concept in de praktijk wordt getoetst. In deze fase heeft de kanteling van de organisatie stap voor stap en op basis van leerervaringen vorm gekregen. De proeftuinfase is op 5 juli 2011 met een informele bijeenkomst afgesloten.

Borg na 2015 In 2011 met behulp van een extern bureau gestart met de uitwerking van de vervolgvisie op BORG 2010 (beheer openbare ruimte en groen). De nieuwe visie BORG na 2015 zal in het teken staan van de discussie over het zelf doen of uitbesteden van taken, waarbij het accent vooral ligt op de onderdelen groen, gladheidbestrijding en afvalbrengpunt.

Personeel & organisatie Functieboek en functiewaardering In de proeftuinfase is begonnen met de implementatie van een nieuw model van functiebeschrijving en functiewaardering, gebaseerd op generieke functieprofielen. Aanpassing van het functieboek was wenselijk omdat dit beter aansluit bij de nieuwe organisatiestructuur en de ontwikkeling van een beter passende organisatiecultuur. Op deze wijze wordt een flexibele organisatie gerealiseerd. Het functieboek is eind juni 2011 vastgesteld. De inpassing van de medewerkers in het nieuwe functiegebouw is soepel verlopen. Er is 1 bezwaar ingediend naar aanleiding van de functiewaardering en er zijn 2 bezwaren ingediend tegen de herplaatsing. Er ligt 1 zaak onder de rechter. Kengetallen personeel Kengetallen 2010 aantal FTE Medewerkers, waarvan: - mannen - vrouwen Full-timers Part-timers Indiensttredingen Uitdiensttredingen Ziekteverzuimpercentage meldingsfrequentie

66

187,55 205 125 80 130 75 4

2011 %-age

60,98% 39,02%

5,82% 1,34%

Aantal 174,30 188 115 73 124 64 5 22

%-age

61,17% 38,83%

5,39% 1,38%

Formatie Er is een duidelijke tendens te zien in de daling van het aantal vaste medewerkers, terwijl het aantal tijdelijke/externe krachten groeit. Dit past in het streefbeeld om te komen tot een kleinere organisatie met generalistische (beleids)medewerkers, waarbij specialistische kennis op ad hoc basis wordt ingehuurd. Leeftijdsopbouw

Leeftijdsopbouw 2010 2011 aantal %-age Aantal %-age 21-30 9 4,39% 8 4,26% 31-40 27 13,17% 23 12,23% 41-50 72 35,12% 66 35,11% 51-60 79 38,54% 76 40,43% 60+ 18 8,78% 15 7,98% Totaal 205 100% 188 100% Ten opzichte van 2010 is de vergrijzing weer licht toegenomen, wat overigens past in het landelijk beeld van de overheid. Leeftijdsopbouw

Externe inhuur Naast deze formatie is in 2011 circa € 900.000 aan inhuur van tijdelijke krachten besteed. Zoals eerder aangegeven is er een direct verband tussen afname van de vaste formatie en toename van inhuur van tijdelijke formatie.

Ziekteverzuim In 2011 was ons netto-ziekteverzuim 5,39 %. In 2010 bedroeg dit nog 5,82%. Er is dus sprake van een positieve ontwikkeling. De meldingsfrequentie (het aantal keren dat men zich in een jaar ziek meldt) bedroeg 1,38, een fractie hoger dan in 2010. Evenals vorig jaar zijn per afdeling grote verschillen te zien. Duidelijk is dat het percentage negatief wordt beïnvloed door een aantal relatief langdurige ziektegevallen. De mate van beïnvloedbaarheid van dit langdurig verzuim is over het algemeen minder dan wanneer het om kortdurend verzuim gaat.

Rechtspositie en personeelsbeleid Onze gemeente heeft zich als het gaat om het CAO-overleg aangesloten bij de collectieve arbeidsvoorwaarden regeling (CAR) sector gemeenten en de uitwerkingsovereenkomst (UWO). De CAO voor de sector gemeenten is op 1 juni 2009 in werking getreden en liep tot 1 juni 2011. Een nieuwe CAO is nog niet afgesloten. In 2011 is het budget voor opleiding, vorming en training volledig besteed. Verwacht wordt dat hier, vooral door invloeden van de organisatieontwikkeling, de komende jaren extra investeringen nodig zijn.

Ondernemingsraad Het OR-overleg kenmerkte zich in 2011 als intensief maar tegelijk ook constructief en positief-kritisch. Zeer waardevol voor de organisatie dus.

67

Verbonden partijen In de programmabegroting gaan we in deze paragraaf in op de doelstelling, activiteiten en de mate van financiële betrokkenheid van de samenwerkingsverbanden waarin wordt geparticipeerd en tevens bestuurlijke invloed wordt uitgeoefend. Per verbonden partij is daarbij ook de betreffende raming van baten en/of lasten vermeld. In deze jaarstukken noemen we de doelstelling per verbonden partij nogmaals en vergelijken we de werkelijke bedragen met de actuele begrote bedragen; dus na eventuele wijziging via voorjaarsnota en najaarsnota.

1.2. GR EDR (Eems Dollar regio) doelstelling Aandacht vestigen bij de bevoegde instanties op de gemeenschappelijke belangen op het gebied van ruimtelijke ordening, infrastructuur, bevordering van de regionale economie, cultuur en dergelijke.

omschrijving gemeentelijke bijdrage nadelig saldo GR

begroting € 3.592

rekening €0

omschrijving - dividend - rentelast aandelenbezit

begroting € 125

rekening €0

€ 131

€ 132

omschrijving gem. bijdrage saldo GR - regulier - fonds R&T

begroting € 77.137

rekening

3.1. NV WMD (Waterleidingmaatschappij Drenthe) doelstelling Zorg voor de kwaliteit van het drink- en oppervlaktewater. 55 aandelen

5.6. GR Recreatieschap Drenthe doelstelling Voldoende (openlucht) recreatiemogelijkheden voor eigen bevolking en toeristen.

€ 44.435 € 33.702

6.2. GR Emco (Emmen, Coevorden, Borger-Odoorn) doelstelling Uitvoeren WSW voor mensen met een arbeidshandicap of een grote afstand tot de arbeidsmarkt.

omschrijving gem. bijdrage nadelig saldo GR


rekening € 35.795

begroting €0

rekening €0

6.2. GR Wedeka (Werkvoorzieningschap de Kanaalstreek) doelstelling Uitvoeren WSW. Verkleinen afstand tot de arbeidsmarkt voor uiteenlopende groepen mensen.

68

omschrijving gem. bijdrage nadelig saldo GR

7.1. GR GGD (Gemeenschappelijke gezondheidsdienst) doelstelling Bevorderen en beschermen van de gezondheid van de inwoners.

omschrijving gem. bijdrage saldo GR - AGZ - JGZ


rekening

omschrijving exploitatiesubsidie

begroting € 4.000

rekening € 684

omschrijving exploitatiesubsidie


rekening € 15.910


rekening

€ 188.060 € 272.842

7.2. Stichting Esgeva / STIVAM doelstelling Tariefafspraken over ingezameld bedrijfs- en huishoudelijk afval.

10.1. Agenda Veenkoloniën doelstelling Bundeling van krachten voor de ontwikkeling van het veenkoloniaal gebied.

11.2. GR HVD (Hulpverleningsdienst Drenthe) doelstelling De HVD is een samenvoeging van de Regionale Brandweer Drenthe en de Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen. Alle activiteiten richten zich op het vergroten van de veiligheid van de inwoners van Drenthe.

omschrijving gem. bijdrage saldo GR - HVD - BHD

€ 196.656 € 241.164

12.2/3. NV BNG (Bank Nederlandse gemeenten) doelstelling Gespecialiseerde financiële dienstverlening. Zo laag mogelijke kosten voor de maatschappelijke voorzieningen. 80.340 aandelen

omschrijving - dividend opbrengst - rentelast aandelenbezit


rekening € 184.782

€ 10.043

€ 10.043

K.2. BV BAN Personeelsdienst (Bestuursacademie Nederland) doelstelling Aanvullen of opfrissen van kennis, vaardigheden en inzichten.

omschrijving bijdrage - ruimbaan - deeln.bijdr.

begroting € 8.508

rekening € 1.129 € 2.565

Stichting GBKN Groningen/Drenthe (Grootschalige basiskaart Nederland) doelstelling Instandhouding / actueel houden van topografische basiskaart.

omschrijving abonnement


rekening € 17.213

69

Grondbeleid 1. Algemeen beeld 2011 De economische omstandigheden zijn t.o.v. het jaar 2010 nog niet verbeterd. De risico’s voor het Grondbedrijf nemen hierdoor nog steeds toe. De situatie van de woningmarkt is een belangrijke graadmeter voor het Grondbedrijf. Deze was in 2011 nog steeds niet hersteld, waardoor mensen onder andere minder snel besluiten tot aankoop van een bouwkavel. In 2011 was deze tendens ook duidelijk merkbaar. De totale kavelverkopen voor het jaar 2011 waren geraamd op 25, maar per 31-12-2011 waren slechts 11 kavels verkocht. (Borger, Daalkampen II 5 en Odoorn, Langhieten 6). De risico’s blijven groot bij recent opgestarte bestemmingsplannen, waar de gronden zijn aangekocht en het bouwrijp maken reeds is uitgevoerd. Tabel 1: Overzicht Grondbedrijf jaar 2011 Grondbedrijf 2011 Best.plannen - In exploitatie

Plaats Valthe 2e Exlmnd 2e Exlmnd V'mond Nw.Buinen Borger Odoorn Od'veen Buinen Borger Drouwen

Naam Boekwaarde Winst- Mutatie voorbestemmingsplan 31-12-2011 neming ziening 2011 De Linden Exloërkijl III Noorderkijl II Plaats 62 Drentse Poort Daalkampen II/III Langhieten II Noordzijde Lijnstukken II Strengen (industr.) Tiekamp III

-14.864 27.500 -187.119 226.046 -226.303 218.705 1.762.070 -559.997 400.000 0 15.320 -83.791 1.773.225 -180.223 40.000 2.727.749 482.820

- Nog niet in expl.

- Cultuurgronden Totaal

70

Exloo Borger Borger Borger Nw.Buinen Nw.Buinen Borger Dr.'mond Buinerveen

Gemeentewerf Daalkampen IV Toeristisch centrum Strijkijzer Drentse Horn vm. Voetbalvelden Strengen (dagrecr.) 3e fase plan Nijhuis

Diversen

cultuurgronden

557.604 2.714.298 -157.937 1.600.989 2.032.975 20.147 880.066 727.380 102.574 8.478.096

-141.675

Totaal v/d voorziening

256.351

6.974

118.899

547.871

-15.802

804.222

89.628

558.138

93.481

1.268.481

5.320 188.429

102.574 1.929.193

172.627

2.733.415

656.298 11.862.143 482.820

2. Winstnemingen 2011 In 2011 werd één plan afgesloten met winst en voldeden drie plannen aan het vastgestelde beleidskader voor tussentijdse winstnemingen. Dit kader houdt in dat pas tussentijds winst wordt genomen als het plan een positieve boekwaarde heeft van minimaal € 50.000. De hoogte van de winstneming is dan gelijk aan de boekwaarde van het plan minus het totaal van de nog te maken kosten. Het bedrag van de rentecomponent wordt hierbij buiten beschouwing gelaten. Uit het overzicht blijkt dat in 2011 het totaalbedrag van de winstnemingen van deze drie plannen € 482.820 bedraagt. In de najaarsnota is een winstneming geraamd van € 292.530. De werkelijke winstneming is dus € 190.290 hoger uitgevallen. Dat ondanks de economische situatie toch winst kan worden genomen, komt omdat een aantal bestemmingsplannen met een positive boekwaarde in de afrondingsfase zit. Volgens het beleidskader leidt elke verkochte kavel dan in principe tot een tussentijdse winstneming.

2.1 Nog verwachte winstnemingen 2012 t/m 2016 De winstnemingen voor volgende jaren blijven door de aanhoudende economische recessie onzeker. Een dalende verkoop van grondkavels heeft een drukkend effect op de toekomstige tussentijdse winstnemingen. Het aantal nog te verkopen kavels is evenals voorgaand jaar weer opnieuw verdeeld over de nog lopende jaren van een bestemmingsplan. De restant looptijden van de meeste bestemmingsplannen zijn verlengd met 1 jaar of meer. De eind 2011 nog verwachte toekomstige winsten t/m 2016 kunnen als volgt worden gespecificeerd. Conform bestaand beleid worden deze winsten niet structureel geraamd in de begroting. Tabel 2: specificatie verwachte winstnemingen 2012 t/m 2016 1 2 3 4 5 6 7

Plaats

naam

Valthe 2e Exl.mnd V'mond Borger Odoorn Buinen Drouwen

de Linden Exloërkijl III plaats 62 Daalkampen II/III Langhieten II Lijnstukken Tiekamp III

Totaal

verkocht nog verk. 46 30 18 25 81 18 17

2012

2013

2014

2015

2016

0 2 15 180 1 3 2

4.320 100.000 130.000 150.000 150.000 250.000 350.000 400.000

203

529.320 630.000 370.000 350.000 400.000

100.000 50.000 75.000 200.000 100.000 100.000

20.000 50.000 50.000

2.2 Toelichting verwachte winstnemingen per plan Valthe (De Linden). Alle kavels in dit plan zijn verkocht. De kosten woonrijp maken zijn lager uitgevallen dan geraamd waardoor in 2011 extra winst kon worden genomen. De looptijd van het plan is met één jaar verlengd, omdat werkzaamheden voor de speelvoorzieningen nog niet zijn afgerond.

2e Exloërmond (Exloërkijl 3) De verwachting dat de laatste twee kavels in 2011 zouden worden verkocht was te optimistisch. Een verwachte verkoop is doorgeschoven naar 2012. Daarna kan met het woonrijp maken worden begonnen waarna het plan volgens de huidige verwachting in 2013 definitief kan worden afgesloten. Winstnemingen worden nog verwacht in de jaren 2012 en 2013.

Valthermond (plaats 62) In 2011 zijn geen kavels verkocht. De looptijd van het plan is daarom weer met één jaar verlengd. Er zijn nog 15 kavels te verkopen, die volgens de laatste prognose de komende 5 jaar zullen worden 71

verkocht. Daarna kan met het woonrijp maken worden begonnen waarna het plan in 2017 definitief kan worden afgesloten. Winstnemingen worden nog verwacht in de jaren 2012 t/m 2016.

Borger (Daalkampen 2) In 2011 zijn5 kavels verkocht. Het totaal aantal verkochte kavels tot en met 2011 is 25. Er zijn in dit plan nog 180 kavels te verkopen, waarvan 140 kavels vrije sector en 40 kavels huur. Door de lange looptijd van het plan en de mindere ontwikkelingen op de woningmarkt, is de prognose met betrekking tot de winstnemingen aangepast. De looptijd van het plan is verlengd met 4 jaar, waardoor ook verwachte winstnemingen later worden verwacht. Verwacht wordt dat de resterende kavels in de periode 2012 t/m 2025 (was 2021) worden verkocht. Dit is gemiddeld ca. 13 per jaar. Een eerste tussentijdse winstneming wordt bij deze prognose pas verwacht in 2025 omdat dan een positieve omslag in de boekwaarde wordt verwacht. Na verkoop van de laatste kavel kan met het woonrijp maken worden begonnen waarna het plan volgens de huidige prognose definitief kan worden afgesloten in 2026.

Odoorn (Langhieten 2) In 2011 jaar zijn 6 kavels verkocht. Dit is meer dan verwacht waardoor ook meer tussentijdse winst is genomen. Het totaal aantal verkochte kavels komt nu uit op 81. De verwachting is dat de laatste kavel in 2012 wordt verkocht. Ondanks de snellere verkoop wordt de looptijd niet verkort, omdat de start van het woonrijp maken mede afhankelijk is van de snelheid van de verkopen van de kavels die in het bezit zijn van een projectontwikkelaar Het woonrijp maken en de afsluiting van het plan staan beide gepland voor 2014. Winstnemingen worden nog verwacht in de jaren 2012 t/m 2014.

Odoornerveen (Noordzijde) Alle kavels in dit plan zijn verkocht en ook zijn alle werkzaamheden afgerond. Het plan is per 31-122011 afgesloten en de laatste winst is genomen.

Buinen (Lijnstukken 2) Er zijn in dit plan 18 kavels verkocht en nog 3 kavels te verkopen. Voor 2011 was de verkoop van één kavel geraamd. Deze verkoop heeft in 2011 niet plaatsgevonden. In 2012 is één kavelverkoop geraamd en in 2013 twee. Na verkoop van de restant kavels kan met het woonrijpmaken worden gestart en kan het plan in 2014 definitief worden afgesloten. Winstnemingen worden nog verwacht in de jaren 2012, 2013 en 2014.

Drouwen (Tiekamp 3) Het besluit (genomen/uitgevoerd in 2010) om de overgebleven 2 kavels, bestemd voor vrijstaande woningen, om te zetten in 2^kap woningen (starterswoningen) is in 2011, in overleg met Dorpsbelangen Drouwen/Bronnerger, teruggedraaid. Aanvankelijk waren voor alle vier 2^kap woningen kopers, maar door de economische situatie hebben de potentiële kopers zich teruggetrokken. Omdat verwacht wordt dat er meer vraag is naar vrijstaande woningen, is besloten de woningen weer om te zetten van 2^kap naar vrijstaande woningen. Deze omzetting heeft tot gevolg dat de verwachte winst is gestegen, omdat de opbrengst van kavels voor vrijstaande woningen hoger is. Door de omzetting is de looptijd van het plan verlengd (met 2 jaar). Na de laatste kavelverkoop kan met het woonrijpmaken worden begonnen waarna het plan in 2014 definitief kan worden afgesloten. Winstnemingen worden nog verwacht in de jaren 2012, 2013 en 2014.

72

2.3 Relatie winstnemingen met herstructureringsfonds Bij een positief saldo van de winstnemingen minus het bedrag voor afdekking van verliezen wordt conform eerdere besluitvorming het positief saldo gestort in het fonds Herstructurering voor zover nodig. De maximale hoogte van het fonds is vastgesteld op € 5.500 per woning. Het saldo van het fonds Herstructurering bedraagt eind 2011 afgerond € 779.578. Voor de lopende projecten is dit voldoende waardoor in 2011 geen storting behoeft plaats te vinden.. In 2011 hebben de onttrekkingen uit het fonds grotendeels betrekking gehad op het herstructureringsproject Hunzedal in Borger.

3. Toelichting verloop boekwaarden. Uit tabel 1 blijkt, dat de boekwaarde van alle gronden eind 2011 is becijferd op € 11.862.144. In onderstaande tabel 3 is het verloop van de boekwaarde 2011 t.o.v. 2010 weergegeven. Tabel 3: verloop boekwaarden 2011 t.o.v. 2010 Onderdeel 1 Bestemmingsplannen in exploitatie 2 Bestemmingsplannen nog niet in exploitatie 3 Cultuurgronden Totaal

2011

2010

verschil

2.727.750 2.336.789 390.961 8.478.096 8.151.684 326.412 656.298 656.732 -434 11.862.144 11.145.205 716.939

3.1 Toelichting verloop boekwaarden Ten opzichte van het vorig jaar is de totale boekwaarde gestegen met € 716.939. Bij de hierna volgende onderdelen worden de belangrijkste afwijkingen nader toegelicht.

3.2 Toelichting boekwaarde bestemmingsplannen in exploitatie De boekwaarde van de bestemmingsplannen in exploitatie is eind 2011 ten opzichte van de boekwaarde eind 2010 gestegen met bijna € 391.000. Deze stijging wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren en is als volgt tot stand gekomen: - Gevolgen tussentijdse winstnemingen: € 482.820 (nadelig) - Overige mutaties aanpassing lasten/baten 2011: € 91.820 (voordelig)

3.3. Toelichting boekwaarde bestemmingsplannen nog niet in exploitatie De boekwaarde van nog niet in exploitatie genomen gronden is ten opzichte van 2010 gestegen met ruim € 326.000. Deze is als volgt tot stand gekomen: - Gevolgen rentebijschrijvingen op de boekwaarden: € 299.000 (nadelig) - Voorbereidings-/beheer-/administratiekosten: € 80.000 (nadelig) - Verlegging Rolderstraat: € 310.000 (nadelig) - Overige kosten: € 28.000 (nadelig) - Grondopbrengsten (ATC/Drentse Horn): € 375.000 (voordelig) - Pachten: € 16.000 (voordelig) Het bestemmingsplan ’Voormalige gemeentewerf Exloo’ wordt in 2012 in ontwikking gebracht. De gemeente heeft de gronden verkocht aan Lefier die op deze locatie het project ‘Nei Arf’ontwikkelt. De opbrengst grondverkoop is te laag om de boekwaarde af te dekken. Een deel van het verlies is afgedekt uit de buffer reserve. Door de raad is al besloten om het restantverlies te dekken in 2012 en 2013 uit het budget incidenteel onvoorzien. Voor het plan Daalkampen 4 wordt een voorziening opgebouwd dat gelijk is aan het jaarlijks bedrag van de rentebijschrijving minus de pachtopbrengsten. 73

Zonder deze tegenmaatregelen zou het plan anders op termijn door vooral rentebijschrijving in problemen kunnen komen (zie tabel 4). Verwacht wordt dat het plan de komende 15 tot 20 jaar nog niet in exploitatie wordt genomen. De boekwaarde kan door de rentebijschrijving in deze periode verdubbelen. Het bestemmingsplan Nieuw-Veenlanden (deelplan Drentse Horn) is in exploitatie genomen door De Monden BV. Omdat is besloten het deelplan Drouwenerpark niet verder te ontwikkelen kunnen de gemeentelijke bezittingen in dit gebied worden verkocht. In 2011 is de schuur van Smook verkocht. Omdat het deelplan Drouwenerpark niet wordt ontwikkeld en de gemeente geen regie voert over het deelplan Nieuw-Veenlanden is besloten dit plan te laten vallen onder de nog niet in exploitatie genomen gronden. Het bestemmingsplan Drouwenermond III is in 2009 goedgekeurd en zou in 2010 in exploitatie worden genomen. Er loopt nog een onderzoek om het plan minimaal kostendekkend te maken. Door de economische situatie zijn de risico’s van dit plan toegenomen. Bij de berekening van de hoogte van de bufferreserve wordt hier rekening mee gehouden. In de exploitatie van het bestemingsplan Strijkijzer is ook de verlegging van de Rolderstraat opgenomen. De planologische procedure is afgerond en de werkzaamheden zijn in volle gang. Er wordt nu ook gekeken hoe het gebied rond de verlegging is in te vullen. De kosten worden t.z.t. gedekt uit de extra opbrengsten van kavels uit o.a. het bestemmingsplan ‘Aan de Strengen’. Het plan ‘Ondernemersinitiatief Nieuw-Buinen’ is in 2011 opgenomen in het grondbedrijf. In 2012 wordt gekeken of het plan haalbaar is. Voor het plan Nijhuis te Buinerveen is een voorziening getroffen om de rentebijschrijving op de boekwaarde op te vangen (zie tabel 4). Bij de overige plannen in voorbereiding worden geen problemen voorzien. Verwacht wordt dat deze plannen binnen 5 jaar in exploitatie worden genomen en met een positief resultaat zullen sluiten.

3.4. Toelichting cultuurgronden. De kosten voor de cultuurgronden komen volledig ten laste van de exploitatie. Hierdoor blijft de boekwaarde gelijk. In 2011 is 625 m2 cultuurgrond verkocht. De boekwaarde is hierop aangepast. Verandering van de boekwaarde doet zich alleen voor als cultuurgronden worden aangekocht of verkocht.

4. Voorzieningen 4.1 Voorzieningen algemeen Conform de boekhoudvoorschriften (BBV) moeten voorzieningen worden gevormd voor de bestemmingsplannen (in exploitatie) waarvan wordt verwacht dat deze met verlies worden afgesloten. Tevens worden voorzieningen opgebouwd voor plannen in voorbereiding als de boekwaarden hiervan t.o.v. de marktwaarde te hoog oplopen.

4.2 Mutatie voorzieningen 2011 Uit tabel 1 blijkt, dat de voorzieningen in 2011 per saldo zijn verhoogd met € 188.429. Voor 2 plannen in exploitatie ter dekking van oplopende verliezen en voor 3 plannen nog niet in exploitatie om de boekwaarde niet verder te laten oplopen. Daarentegen kon de voorziening voor 1 plan in exploitatie worden verlaagd i.v.m. lagere kosten

74

4.3 Totaal van de opgebouwde voorziening. Eind 2011 bedraagt de totaal opgebouwde voorziening van de 6 plannen € 2.739.789. Dit bedrag kan als volgt per plan worden gespecificeerd. Tabel 4: Specificatie opgebouwde voorziening Onderdeel 2011 1 2 3 4 5 6

opmerking

2e Exloërmond (Noorderkijl II) 256.351 voor verwacht verlies Borger (Strengen (deel industrie) 547.271 voor verwacht verlies Nieuw-Buinen (Drentse Horn) 1.268.481 voor verwacht verlies Nieuw-Buinen (Drentse Poort) 6.974 voor verwacht verlies Borger (Daalkampen IV) 558.138 voor compensatie rentebijschrijving Buinerveen (Plan Nijhuis) 102.574 voor compensatie rentebijschrijving Totaal

2.739.789

5. Nadere toelichting gevolgen van de economische situatie. Door de minder gunstige economische ontwikkelingen neemt de onzekerheid op markt toe. Meer dan voorheen komt het voor, dat verwachtingen uit de pas gaan lopen met de werkelijkheid. Grondverkopen blijven achter op de prognoses, terwijl de kosten voor het bouwrijp maken nog wel enige tijd doorgaan. Hierdoor lopen de rentekosten van de verschillende plannen verder op. Daartegenover staat dat de kosten voor het woonrijp maken wel later kunnen worden uitgevoerd, maar dit is van minder invloed op de eventuele winstverwachting. De plannen Daalkampen II en Aan de Strengen in Borger hebben het meest last van de economische crisis. Hier zijn de afgelopen jaren veel kosten gemaakt voor bouwrijp maken, terwijl dit niet voldoende wordt gecompenseerd door grondverkopen. Omdat wordt verwacht dat het aantal kavelverkopen bij de meeste plannen zal stagneren is bij het opmaken van de rekening kritisch gekeken naar de restant looptijden van alle bestemmingsplannen. Dit heeft bij veel plannen geleid tot verlenging van looptijden. Voor Daalkampen II is de looptijd met 4 jaar verlengd. Verlenging van de looptijd heeft veelal tot gevolg dat de winstverwachting bij plannen met een positieve boekwaarde stijgt en bij plannen met een negatieve boekwaarde daalt. Voor Daalkampen II betekent de verlenging van de looptijd met 4 jaar een daling van € 663.000 in de verwachte winst.

6. Bufferreserve Grondbedrijf 6.1 Noodzaak van een bufferreserve Om voldoende weerstandsvermogen te hebben voor de risico’s die zich bij de grondexploitatie kunnen voordoen wordt een bufferreserve aangehouden. Deze reserve kan worden ingezet als bijvoorbeeld de boekwaarden van de gronden hoger oplopen dan de marktwaarden. Het verschil hiertussen moet dan volgens boekhoudvoorschriften worden afgeboekt. Als in een jaar geen sprake is van tussentijdse winstnemingen kan de bufferreserve ook worden aangewend voor het opbouwen van een voorziening voor verliesgevende plannen

6.2 Kader voor hoogte van de bufferreserve In de begroting 2007 is als kader voor de hoogte van de bufferreserve besloten de reserve te bepalen op minimaal 50% van de boekwaarde van de meest risicovolle plannen. Een plan als Daalkampen IV in Borger is hiervan een voorbeeld. Dit plan loopt een meer dan gemiddeld risico door zijn omvang en langere looptijd. Door de huidige economische situatie wordt het moeilijker de wenselijke hoogte te bepalen. De hoogte wordt daarom ook jaarlijks gescreend. Bij de najaarsnota 2011 is besloten de bufferreserve te verhogen met € 292.530 tot € 1.717.530. Deze verhoging was gebaseerd op de verwachte winstnemingen 2011 uit het grondbedrijf. 75

6.3 Mogelijke aanpassing hoogte bufferreserve bij de voorjaarsnota 2012 Bij de voorjaarsnota 2012 zal opnieuw worden gekeken of de hoogte van de bufferreserve verder moet worden aangepast. De ontwikkelingen in bijvoorbeeld het gebied Borger-West kunnen hiertoe aanleiding geven door relatief hoge investeringen. Hierbij moet gedacht worden aan de ontwikkeling van Daalkampen, de Strengen, Strijkijzer en de verlegging van de Rolderstraat. Het is nog onduidelijk of alle investeringen in Borger-West gedekt kunnen worden uit opbrengsten door grondverkopen. In 2012 wordt hier meer duidelijkheid over verwacht.

7. Totaal overzicht resultaat grondbedrijf 2010 In de najaarsnota 2011 is een tussentijdse winstneming (netto) uit het grondbedrijf geraamd van € 292.530. Daarbij is besloten om deze netto winst in te zetten voor aanvulling van de bufferreserve. Eind 2011 blijkt de werkelijke winstneming (bruto) van het grondbedrijf € 482.820 te zijn. Rekening houdend met het genomen besluit in de najaarsnota kan deze winst als volgt worden verdeeld: Genomen winst 2011: Naar de bufferreserve: Mutaties voorzieningen: Totaal al geoormerkt: Restant (in rekeningssaldo 2011)

€ 482.820 € -

292.530 79.146 - 371.676 € 111.144

Het restant bedrag vormt een onderdeel van het rekeningssaldo.

8. Solvabiliteit Grondbedrijf Solvabiliteit van het Grondbedrijf wil zeggen de mate waarin het Grondbedrijf in staat is bij liquidatie aan haar financiële verplichtingen te voldoen. In de paragraaf grondbeleid bij de begroting 2011 en 2012 is geconcludeerd dat het grondbedrijf een gezond bedrijf is. Dat wil zeggen, dat alle schulden (lees de boekwaarde per 31-12-2011 van € 11.862.143) zijn af te lossen bij beëindiging van al haar activiteiten. De solvabliteit staat wel onder druk. Dit wordt o.a. veroorzaakt door de tussentijdse winstnemingen omdat hierdoor de positieve boekwaarden minder positief worden. Ditzelfde effect doet zich voor als minder kavels worden verkocht dan verwacht. Door verhoging van zowel de bufferreserve, als de voorzieningen voor oplopende risico’s kan dit negatief effect op de solvabiliteit worden gecompenseerd. Het grondbedrijf is nog steeds in staat zijn verplichtingen na te komen. De som van de reserves, voorzieningen en waarde bezittingen, verminderd met de boekwaardes geeft nog een positief beeld. Door de huidige onzekerheid in de markt blijft het van belang de solvabiliteit goed te monitoren.

76

Jaarrekening

77

Balans Activa

Ultimo 2011

Ultimo 2010

50.977 45.157 5.820

55.904 46.248 9.656

3.287 203 1.365 1.652 65

3.549 203 4 1.356 1.890 96

54.264

59.453

Voorraden - Niet in exploitatie genomen bouwgronden - Onderhanden werk

9.122 7.205 1.917

8.578 7.068 1.510

Uitzettingen - Vorderingen op openbare lichamen - Overige vorderingen

5.473 3.611 1.861

5.919 3.453 2.466

26 26

16 16

Overlopende activa - Nog te ontvangen - Overige overlopende activa Totaal vlottende activa

3.721 3.199 521 18.342

2.720 2.101 619 17.234

Totaal activa

72.606

76.687

Vaste activa Materiële vaste activa - Investeringen met een economisch nut - Investeringen in openbare ruimte met een maatsch. nut Financiële vaste activa - Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen - Kapitaalverstrekkingen aan gemeensch. regelingen - Leningen aan overi ge verbonden partijen - Overige langlopende leningen - Bijdrage aan activa in eigendom van derden Totaal vaste activa

Vlottende activa

Liquide middelen - Kas- en banksaldi

* bedragen x € 1.000

78

per 31 december 2011 Passiva

Ultimo 2011

Ultimo 2010

24.023 5.399 16.707 1.917

27.356 9.506 18.096 -247

1.768 1.768

1.647 1.647

24.590 24.586 4 50.381

27.932 27.928 4 56.936

19.314 9.000 6.939 3.375

16.089 8.000 4.574 3.515

2.911 1.749 1.163

3.663 2.165 1.498

Totaal vlottende passiva

22.225

19.752

Totaal passiva

72.606

76.687

Vaste passiva Eigen vermogen - Algemene reserve - Overige bestemmingsreserves - Resultaat na bestemming Voorzieningen - Voorzieningen Vaste schulden - Binnenlandse banken en financiële instellingen - Waarborgsommen Totaal vaste passiva

Vlottende passiva Netto vlottende schulden - Kasgeldleningen - Bank- en girosaldi - Overige schulden Overlopende passiva - Nog te betalen - Overige overlopende passiva

Gewaarborgde geldleningen

31.689.497

79

Toelichting op de balans Algemeen Grondslagen De grondslagen voor de jaarstukken staan in het ‘Besluit Begroting en Verantwoording’ (BBV). De jaarstukken worden gevormd door het jaarverslag, de jaarrekening en de SiSa-verantwoording.

Jaarverslag Het jaarverslag bestaat uit: - de programmaverantwoording - de paragrafen.

Jaarrekening De jaarrekening bestaat uit: - de programmarekening met toelichting - de balans met toelichting.

SiSa-verantwoording De SiSa-verantwoording is het document waarin verantwoording aan het rijk wordt afgelegd over de besteding van door de gemeente ontvangen specifieke uitkeringen.

Waarderingsgrondslagen activa De op de balans opgenomen vaste activa zijn gewaardeerd op basis van de historische uitgaafprijs (aanschaffings- of vervaardigingskosten) verminderd met de daarvoor ontvangen bijdragen en de gecumuleerde afschrijvingen/aflossingen.

Methoden van afschrijving Afschrijving vindt plaats volgens zowel de lineaire als de annuïteitenmethode, naar algemeen aanvaarde grondslagen en is gebaseerd op de verwachte gebruiks- of levensduur.

Vaste activa In artikel 59 BBV wordt het onderscheid weergegeven tussen investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut in de openbare ruimte en investeringen met een economisch nut. Als er desinvesteringen en afwaarderingen hebben plaatsgevonden dan worden deze afzonderlijk weergegeven. Ook de bijdragen van derden worden specifiek benoemd. Bij de vaste activa wordt een overzicht met nadere toelichting gegeven op de in 2011 belangrijkste gedane investeringen.

Resultaatbepaling De lasten en baten hebben betrekking op het exploitatiejaar, tenzij anders is vermeld. Voor de grondexploitatie vindt de bepaling van het resultaat plaats bij het afsluiten van een complex of wanneer de stand van het werk dit rechtvaardigt. Voor een nadere toelichting op de grondexploitatie wordt verwezen naar het verslag.

80

Activa Vaste activa Materiële vaste activa boekwaarde 01-01-2011

invest.

Investeringen econ. nut Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grond-, weg- & waterb.w. Vervoermiddelen Machines, app. & install. Overige materiële vaste activa Totaal inv. econ. nut

481.737 701.509 33.716.258 9.569.970 100.269 659.236 1.019.239 46.248.218

3.250

Investeringen maatsch. nut Grond-, weg- & waterb.w. Totaal inv. maatsch. nut

9.655.969 9.655.969

Totaal mat. vaste activa

55.904.187

641.657 598.100 164.858 86.210 1.494.075

desinv.

bijdr. derden

afschr.

corr. boekwaarde bc opo 31-12-2011

-392.820 -84.203 -979.827 -387 -210.885 -459.249 -48.631 -109.911 -73.829 -225.145 -74.216 -295.088 -2.215.583

484.987 308.689 33.293.884 9.497.548 51.638 714.184 806.475 45.157.405

-3.836.029 -3.836.029

5.819.940 5.819.940

6.051.612

50.977.345

1.494.075 -74.216 -295.088

Investeringen met een economisch nut Investeringen hebben een economisch nut als ze verhandelbaar zijn en/of als ze kunnen leiden tot het verwerven van inkomsten. Deze investeringen zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht. Vervolgens wordt er dan op het saldo afgeschreven. In het volgende overzicht worden de belangrijkste in het dienstjaar gedane investeringen weergegeven. Omschrijving

totaal krediet

besteed in 2011

ontvangen bijdragen in 2011

geïnvesteerd voorgaande jaren

79.100 2.682.839

79.460 436.910

84.203

2.599.134

98.000

104.383

-

9.970

80.000

83.515

-

-

232.100

235.331

-

-

Bedrijfsgebouwen Nieuw-Buinen Sloopwerkzaamheden Noorderdiep 526 Sportpark Nieuw-Buinen

Grond-, wegen waterbouwkundige werken Valthe-Klijndijk Real Time Control rioolstelsel

2e Exloërmond Riolering Exloërkijl/Tuinbouwstraat

Drouwen Afkoppelen Drouwen

81

Omschrijving

totaal krediet

besteed in 2011

ontvangen bijdragen in 2011

geïnvesteerd voorgaande jaren

90.000

90.000

-

-

78.000

45.156

73.829

30.116

Machines, apparaten en installaties Aanschaf 5 schaftwagens

Overige materiële vaste activa Inrichting sportzaal MFA Valthermond

Investeringen in openbare ruimte met een maatschappelijk nut Het gaat hier om investeringen die niet regelmatig worden vervangen maar die veel onderhoud met zich meebrengen zoals wegen, water, bruggen en dergelijke. Investeringen met een meerjarig maatschappelijk nut mogen worden geactiveerd als ze gedaan zijn in de openbare ruimte. Het is wenselijk om deze in een zo kort mogelijke termijn af te schrijven. Door de raad is besloten om in 2011 ruim € 3.150.000 extra af te schrijven op investeringen met een maatschappelijk nut om in de volgende jaren extra financiële ruimte op de begroting te creëren. Er hebben zich in 2011 geen noemenswaardige investeringen voorgedaan. In onderstaande grafiek is het verloop van de boekwaarden van de materiële vaste activa weergegeven vanaf dienstjaar 2008. bedragen x € 1.000

Materiële vaste activa

60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 2008

82

2009

2010

2011

Financiële vaste activa boekwaarde 01-01-2011 Kapitaalverstr. aan deelnem. 203.482 Kapitaalverstr. aan gem.reg. 4.014 Leningen aan ov. verb. partijen 1.355.532 Overige langlopende leningen 1.889.703 Bijdr. aan act. in eig. v. derden 96.272 Totaal fin. vaste activa 3.549.003

investering

desinvest.

afschrijving aflossing

boekwaarde 31-12-2011 203.482

-4.014 15.506 35.807

-5.584

51.313

-5.584

-273.231 -30.790 -34.803

-273.231

1.365.455 1.652.280 65.481 3.286.698

De belangrijkste ontvangen aflossingen in 2011 hebben betrekking op de verstrekte geldleningen voor ambtenaren. In onderstaande grafiek is het verloop van de boekwaarden van de financiële vaste activa weergegeven vanaf dienstjaar 2008. bedragen x € 1.000

Financiële vaste activa

4.000

3.000

2.000

1.000

0 2008

2009

2010

2011

83

Vlottende activa Voorraden Niet in exploitatie genomen bouwgronden Onderhanden werk Totaal voorraden

boekwaarde 01-01-2011 7.067.651 1.510.390 8.578.041

mutaties in 2011 137.549 406.764 544.313

boekwaarde 31-12-2011 7.205.200 1.917.154 9.122.354

Niet in exploitatie genomen bouwgronden Deze gronden worden opgenomen op basis van de tot nu toe gemaakte kosten (verwerving, voorbereiding e.d.) vermeerderd met de jaarlijkse financieringskosten en grondlasten. Het gaat hierbij om de volgende complexen. boekwaarde 31-12-2011 Borger - Daalkampen 4 € 2.714.298 Toeristisch Centrum Borger € -157.937 Buinerveen - Plan Nijhuis € 102.574 Drouwenermond (3e fase) € 727.380 Nieuw-Buinen, Drentse Horn € 2.032.975 Voormalige gemeentewerf Exloo € 557.604 Borger - Aan de Strengen (dagrecreatie) € 880.066 Borger - Strijkijzer € 1.600.989 Nieuw-Buinen, voormalige voetbalvelden € 20.146 Cultuurgronden € 656.298 € 9.134.393 Voorziening verlies Borger - Daalkampen 4 € -558.138 Voorziening verlies Buinerveen - Plan Nijhuis € -102.574 Voorziening verlies Drentse Horn € -1.268.481 € 7.205.200

Onderhanden werk Dit betreft de in exploitatie genomen bouwgronden. In het volgende overzicht wordt per complex de boekwaarde ultimo 2011 en het verwachte exploitatieresultaat gegeven. Voor de verwachte negatieve exploitatieresultaten zijn voorzieningen gevormd om het verlies op te vangen.

Borger – Daalkampen 2 Borger – Aan de Strengen (industrie) Buinen – Lijnstukken 2 Drouwen – Tiekamp 3 2e Exloërmond – Exloërkijl 3 2e Exloërmond – Noorderkijl 2 Nieuw-Buinen – Drentse Poort Odoorn – Langhieten 2 Valthe – De Linden Valthermond – Plaats 62

Voorziening verlies bestemming Drentse Poort Voorziening verlies Noorderkijl 2 Voorziening verlies Aan de Strengen (industrie)

84

verwacht exploitatieresultaat € 1.585.455 € -547.271 € 345.608 € 258.194 € 230.117 € -256.351 € -6.974 € 202.810 € 4.320 € 1.509.516 € 3.325.423

boekwaarde 31-12-2011 € 1.762.070 € 1.773.225 € -83.791 € -180.223 € -187.119 € 226.046 € 218.705 € -559.997 € -14.864 € -226.303 € 2.727.750 € -6.974 € -256.351 € -547.271 € 1.917.154

In het volgend overzicht is de verloop van de boekwaarde in 2011 van de in exploitatie genomen bouwgronden te zien en de berekening van de verwachte exploitatieresultaten. Boekwaarde per 1 januari 2011

€

2.336.788

Bouw- en woonrijp maken

€

33.952

Weg- en waterbouwkundige werken

€

336.334

Groenvoorziening

€

23.068

Verlichting en brandkranen

€

55.387

Subsidies/planschade/bijdragen

€

93.350

Speelvoorzieningen/kunst

€

14.737

Archeologie

€

21.705

Voorbereiding en toezicht

€

84.721

Financieringskosten

€

75.048

Beheers- en administratiekosten

€

25.134

Winstneming

€

482.820

Uitgaven verantwoord in 2011

€

1.246.257

Huren en pachten

€

14.700

Overige bijdragen

€

70.070

Gronduitgifte woningbouw

€

640.536

Gronduitgifte bedrijven

€

116.247

Overige inkomsten

€

13.743

Inkomsten verantwoord in 2011

€

855.296

Boekwaarde per 31 december 2011

€

2.727.749

Nog te besteden

€

10.779.834-

Opbrengst gronduitgiftes

€

16.833.007

€

6.053.173

€

3.325.424

Uitgaven

Inkomsten

Vermoedelijk nog te besteden/ontvangen

Geraamd eindresultaat

85

Uitzettingen Vorderingen op openbare lichamen Overige vorderingen Totaal uitzettingen

saldo 01-01-2011 3.453.410 2.466.001 5.919.411

saldo 31-12-2011 3.611.470 1.861.363 5.472.833

Vorderingen op openbare lichamen

Debiteuren publiekrechtelijk Te vorderen btw overheidsactiviteiten Overige nog te verrekenen btw

€ € € €

794.974 2.712.753 103.743 3.611.470

Debiteuren publiekrechtelijk Medio april 2012 moet er nog € 287.006 worden ontvangen van diverse instellingen.

Te vorderen BTW overheidsactiviteiten Dit is het totaal te vorderen BTW die op alle inkoopfacturen is verrekend voor het BTWcompensatiefonds. Het bedrag zal in de loop van 2012 worden ontvangen.

Overige nog te verrekenen BTW Deze nog te vorderen BTW is verrekend met de aangifte in 2012.

Overige vorderingen

Debiteuren algemeen Debiteuren belastingen Debiteuren bijstandsverlening Debiteuren inkomensvoorziening Debiteuren Wmo

Voorziening dubieuze deb. uitkeringen SoZa Voorziening dubieuze debiteuren WMO Voorziening dubieuze debiteuren algemeen Saldo

€ € € € € € € € € €

603.213 567.180 867.927 507.649 21.003 2.566.972 -563.899 -14.297 -127.413 1.861.363

Debiteuren algemeen Medio april 2012 moet er nog € 358.006 worden ontvangen van diverse instellingen.

Debiteuren belastingen Medio april 2012 moet er nog € 282.206 worden ontvangen aan gemeentelijke belastingen.

Debiteuren bijstandsverlening Het betreft hier de bijstandsvorderingen. De vorderingen zijn bij het opmaken van de jaarrekening gewaardeerd op inbaarheid. Voor de waardecorrectie is een voorziening voor oninbaarheid opgenomen.

Debiteuren inkomensvoorziening Voor de inkomensvoorzieningen bestaat de verplichting aan het rijk tot restitutie van 75% van de verhaalde vorderingen. Het 25% aandeel van de gemeente is eveneens gewaardeerd op inbaarheid. Voor de waardecorrectie is een voorziening voor oninbaarheid opgenomen.

86

Debiteuren Wmo Dit bedrag zal worden afgewikkeld in 2012.

Liquide middelen Postbank Rabobank SNS-Bank Kas Kluis Totaal liquide middelen

saldo 01-01-2011 548 7.340 8.373 133 16.394

saldo 31-12-2011 548 4.759 15.232 750 5.024 26.313

saldo 01-01-2011 2.101.220 619.032 2.720.252

saldo 31-12-2011 3.199.498 521.180 3.720.678

Overlopende activa Nog te ontvangen Overige overlopende activa Totaal overlopende activa

Nog te ontvangen Van de nog te ontvangen bedragen moet, blijkens de saldolijst van medio april 2012, nog € 2.094.764 worden afgewikkeld.

Overige overlopende activa

Vooruitbetaalde bedragen Overige posten

€ € €

492.139 29.041 521.180

Vooruitbetaalde bedragen De afwikkeling en verantwoording van dit bedrag zal in 2012 plaatsvinden.

Overige posten De afwikkeling van deze posten zal in 2012 plaatsvinden.

87

Passiva Vaste passiva Eigen vermogen saldo 01-01-2011 9.506.239 18.096.370 -246.849 27.355.760

Algemene reserves Overige bestemmingsreserves Resultaat na bestemming Totaal eigen vermogen

saldo 31-12-2011 5.398.771 16.706.940 1.917.208 24.022.919

Algemene reserves De omvang van de algemene reserves bedraagt eind 2011 € 5.398.771. Dit is de som van de algemene reserve + de vrije reserve. Ten opzichte van eind 2010 zijn deze reserves per saldo afgenomen met een bedrag van € 4.107.468. Deze afname heeft grotendeels te maken met het feit dat er een dekking heeft plaatsgevonden voor de extra gerealiseerde afschrijving waartoe is besloten in de begroting van 2011.

Overige bestemmingsreserves Er is een onderscheid tussen voorzieningen en bestemmingsreserves. Aan de voorziening kleeft een verplichting, bovendien worden de voorzieningen niet tot het eigen vermogen gerekend. Een bestemmingsreserve daarentegen maakt wel deel uit van het eigen vermogen. De aanwending van de bestemmingsreserves is vrijblijvender omdat de raad een besluit kan nemen over een andere aanwending. De omvang van de bestemmingsreserves bedraagt eind 2011 € 16.706.940. Ten opzichte van eind 2010 zijn deze reserves afgenomen met een bedrag van € 1.389.430. In onderstaande grafiek is de ontwikkeling van het eigen vermogen weergegeven vanaf dienstjaar 2008. bedragen x € 1.000

Ontwikkeling eigen vermogen

21.000

Algemene reserves Bestemmingsreserves

18.000 15.000 12.000 9.000 6.000 3.000 0 2008

88

2009

2010

2011

Het verloop van de reserves in 2011 wordt in het volgend overzicht weergegeven. Voor een meer gedetailleerde specificatie per reserve wordt verwezen naar de staat van reserves en voorzieningen die is opgenomen in de bijlage bij de jaarrekening. Omschrijving

Saldo 01-jan 2011

ALGEMENE RESERVES Algemene reserve Vrije reserve Totaal algemene reserves

7.783.200 1.723.039 9.506.239

Toevoeging

Onttrekking

Bestemming Vermindering resultaat ter dekking 2010 van afschrijvingen

626.057 626.057

3.359.8301.126.8464.486.676-

1.425.000 383.047 5.932.243 1.899.454 126.475 77.953 2.497.562 2.127.855 196.859 375.087 307.562 68.915 74.953 36.699 1.326.283 861.386 218.300 133.113 452.25319.692 162.400 27.500 17.826.084

335.625 607.710 4.869.391 151.118 3.162 1.949 125.929 188.951 4.921 9.377 19.034 1.723 1.874 917 222.385 5.457 3.328 190.877 492 4.060 688 6.748.970

35.625211.1796.080.549594.500143.6714.921188.06873.829184.125302.23614.991333.7744924.0606888.172.709-

-

Totaal bestemmingsreserves

270.285 270.285 18.096.370

69.406 69.406 6.818.376

8.172.709-

-

Eindtotaal

27.602.608

7.444.434

12.659.386-

246.849246.849-

Stand 31-dec 2011

-

4.423.370 975.401 5.398.771

-

1.725.000 779.578 4.721.085 2.050.572 129.637 79.902 2.028.991 2.173.135 196.859 196.396 252.767 70.638 76.827 37.617 1.364.543 559.150 223.757 121.450 595.15019.692 162.400 27.500 16.402.345

BESTEMMINGSRESERVES

Algemeen Winstreserve grondbedrijf Herstructureringsfonds Nog uit te voeren werken Aandelen bouwfonds (vast) Reserve ouderenhuisvesting BTW-compensatiefonds Reserve begrotingssaldo Vervoermiddelen en machines Aanpassing rijksweg 34 Wwb-gelden Onderhoud gemeentelijke gebouwen Onderhoud zwembaden Onderh.fonds welz.accommodaties Bestemmingsres. automatisering Bestemmingsres. Kern & kader Aandelen bouwfonds (voor afbouw) Reserve jeugdgezondheidszorg Actualisatie bestemmingsplannen Afbouw verfijningsuitkering riolering Bestemmingsreserve Wmo Bestemmingsreserve BWS (ISV) Reserve economische crisis subtotaal

Gekoppelde reserves Gekoppelde reserves subtotaal

246.849-

35.09635.09635.096-

304.595 304.595 16.706.940

35.096-

22.105.711

In de kolom ‘bestemming resultaat 2010’ staat de onttrekking vermeld van het nadelig rekeningresultaat van het voorgaand boekjaar. In de kolom ‘vermindering ter dekking van afschrijvingen’ staan de verminderingen vermeld in verband met afschrijvingen op activa waarvoor een specifieke bestemmingsreserve is gevormd.

89

De aard en reden van iedere reserve worden hierna toegelicht.

Algemene reserve Deze reserve is bedoeld als buffer voor onverwachte tegenvallers. Mutaties in de algemene reserve worden in eerste instantie gecompenseerd vanuit de vrije reserve. De buffer van de algemene reserve heeft een relatie met de risico’s. De algemene reserve is niet vrij aanwendbaar omdat de rente van de algemene reserve ten gunste wordt gebracht van de exploitatie. De algemene reserve is bijna gehalveerd in verband met de extra afschrijving waartoe is besloten in de begroting van 2011.

Vrije reserve De vrije reserve wordt de laatste jaren aangewend om de rekeningstekorten op te vangen en om de beleidsintensiveringen / bestedingsvoorstellen te dekken. Vanaf begroting 2012 is voor nieuw (incidenteel) beleid een structureel bedrag voor incidenteel onvoorzien in de exploitatie vrijgemaakt van € 500.000.

Winstreserve grondbedrijf De reserve is enerzijds bedoeld om verliezen op gronden te kunnen opvangen en anderzijds voor dekking van onvoorzienbare risico’s en/of tegenvallers.

Herstructureringsfonds Uitgaven passend binnen de doelstelling (creëren van een duurzame en veilige woon- en leefomgeving) kunnen worden gedekt uit dit fonds. Het fonds is tot dusverre gevoed uit de winstnemingen van de grondexploitatie. De hoogte van het fonds was in 1e instantie bepaald op een maximum van € 1 mln. gebaseerd op een maximaal bedrag van € 5.000 per woning in een herstructureringsgebied.

Nog uit te voeren werken Het komt nogal eens voor dat er begrotingsafwijkingen worden veroorzaakt doordat het niet mogelijk is geweest om in het begrotingsjaar de activiteiten, waarvoor de gemeenteraad geld beschikbaar heeft gesteld, geheel uit te voeren, of slechts gedeeltelijk. Dit leidt dan tot een voordelig resultaat ten opzichte van de begroting. De activiteiten worden vervolgens in het volgende begrotingsjaar uitgevoerd. Voor dit volgende begrotingsjaar heeft de gemeenteraad echter in de begroting geen bedragen geraamd. Het college van burgemeester en wethouders staat dan voor een dilemma. De gemeenteraad heeft besloten dat de activiteiten en bestedingen moeten worden uitgevoerd maar in het nieuwe jaar is daarvoor (nog) geen budget beschikbaar. Om hier toch in een later jaar uitvoering aan te kunnen geven worden deze middelen toegevoegd aan de reserve “nog uit te voeren werken”. De reserveringen zijn getoetst aan de volgende 3 criteria: 1. Er moet sprake zijn van een beleidsinhoudelijke noodzaak om de financiële middelen te behouden voor uitvoering van de prestatie in 2012. 2. De prestatie in het nieuwe begrotingsjaar moet zijn ingepast in het afdelingsplan voor 2012. 3. De financiële noodzaak van reservering moet aanwezig zijn (er zijn voor de uitvoering van de prestatie in een volgend begrotingsjaar geen middelen beschikbaar.

90

Programma 2 P0201 P0202 P0204

Wegen, verkeer & vervoer Wegen Verkeer Water

Programma 3 P0301 P0506

Economische zaken, recreatie & toerisme Lokale economie Recreatie en toerisme

Programma 4 P0403

Onderwijs Lokaal onderwijs

Programma 4a P04A01 P04A02

Brede scholen & multifunctionele accommodaties Brede scholen/MFA's Kern en Kader

Programma 5 P0501 P0504 P0505

Sport, cultuur en openbare ruimte Sport Cultuur Groene ruimte

Programma 6 P0602 P0604 P0605 P0606 P0607 P0608

Sociale zaken, zorg en welzijn Werk Zorg Vreemdelingen Sociaal Cultureel Werk Kinderopvang Gehandicapten

Programma 7 P0701 P0703 P0704 P0705

Gezondheid & milieu Gezondheid Riolering Milieu Begraven

Programma 8 P0801

Wonen & ontwikkeling Ruimtelijke ontwikkeling

Programma 9 P0901

Herstructurering Herstructurering

Programma 10 P1001

Ontwikkeling veenkoloniën Agenda voor de veenkoloniën

Div. programma's Bedrijfsvoering K0401 Ambtelijk apparaat en automatisering Div. programma's Huisvesting en gemeentelijke gebouwen K0301 Huisvesting K0701 Gemeentelijke gebouwen

Eindtotaal

545.895,16793.389,168.000,001.347.284,3230.595,0014.200,0044.795,00315.443,77315.443,77314.219,68201.335,00515.554,68335.009,00103.037,0055.920,80493.966,8010.000,0054.209,00101.022,00190.173,0024.000,0017.216,00396.620,00210.676,0051.145,45120.238,39126.584,58508.644,42138.556,36138.556,36104.053,00104.053,00200.000,00200.000,00406.010,00406.010,0071.632,06178.525,00250.157,064.721.085,41-

91

Aandelen bouwfonds In 2000 zijn de aandelen Bouwfonds verkocht. De opbrengst is in een reserve gestort. De rente van deze reserve wordt ten gunste van de exploitatie gebracht en is bedoeld als compensatie voor de vanaf 2000 vervallen jaarlijkse dividenduitkering. De winst wordt vanaf het jaar 2000 in een periode van 15 jaar ten gunste van de exploitatie gebracht.

Reserve ouderenhuisvesting Deze reserve komt voort uit in het verleden gemaakte afspraken tussen de Stichting Bejaardenwoningen Odoorn met de voormalige gemeente Odoorn. De stichting heeft bij haar opheffing het vermogen overgedragen aan de voormalige gemeente Odoorn met de voorwaarde dat het vermogen alleen mag worden aangewend in het belang van de ouderenhuisvesting in de voormalige gemeente Odoorn. Als het vermogen (= reserve) volledig is verbruikt kan de reserve worden opgeheven.

BTW compensatiefonds Door de invoering van de BTW-heffing voor gemeenten per 1 januari 2003 is een bestemmingsreserve gevormd om toekomstige nadelen in de exploitatie op te vangen. Van 2005 t/m 2007 is de reserve aangewend voor de geleidelijke afbouw van het exploitatienadeel. De reserve is beschikbaar voor BTW afrekeningen en voor juridische ondersteuning voor complexe (btw) zaken.

Reserve begrotingssaldo Deze reserve is gevormd met de eenmalige (winst)uitkeringen van de Bank Nederlandse Gemeenten. Sinds die tijd worden incidentele meevallers door bijvoorbeeld verkoop van eigendommen (niet Kern & kader) ook in deze reserve gestort. Door jaarlijks een tiende gedeelte hieraan te onttrekken ontstaat gedurende tien jaren "structurele" ruimte in de exploitatie.

Vervoermiddelen en machines De BBV schrijft voor dat de aanschaf van een vervoermiddel wordt beschouwd als een investering met een economisch nut waarop moet worden afgeschreven. Ons financieel beleid was voorheen om vooraf te sparen. Nu worden de extra kapitaallasten uit deze reserve gedekt.

Aanpassing rijksweg 34 Deze reserve verschaft een bijdrage in de kosten voor het oplossen van verkeersproblematiek rond de N34

Wwb-gelden De exploitatie overschotten van de ontvangen gelden Wet werk en bijstand werden apart gehouden, om in slechter tijden in te kunnen zetten. De verwachting is, dat in 2012 de gehele reserve moet worden ingezet.

Onderhoud gemeentelijke gebouwen Deze reserves zijn gevormd ter dekking van toekomstige onderhoudsuitgaven (groot onderhoud) voor de diverse gebouwen en accommodaties.

Onderhoud zwembaden In de begroting wordt jaarlijks het normbedrag voor onderhoud geraamd. De afwijking tussen deze norm en de werkelijkheid, wordt met dit fonds gemuteerd.

92

Onderhoudsfonds welzijnsaccommodaties In de begroting wordt jaarlijks het normbedrag voor onderhoud geraamd. De afwijking tussen deze norm en de werkelijkheid, wordt met dit fonds gemuteerd. Op termijn, na afloop Kern & kader is voor elk pand (gemeentelijk) een onderhoudsnorm in de begroting beschikbaar.

Bestemmingsreserve automatisering Voor de vervanging van de huidige hard- en software is begin 2004 een meerjarenplanning gemaakt. De gemiddelde last is in de exploitatie opgenomen. Het verschil wordt afgewikkeld via deze reserve.

Bestemmingsreserve Kern en kader Deze reserve is in 2006 ingesteld om boekwinsten op verkochte Kern & Kader gebouwen apart te houden. De komende jaren zullen vooral ook boekverliezen moeten worden afgedekt.

Aandelen bouwfonds (voor afbouw) In 2000 heeft onze gemeente de aandelen Bouwfonds verkocht. De opbrengst is gestort in twee afzonderlijke reserves. Een vast deel en een deel voor afbouw. Het vaste deel van deze reserve is bedoeld als compensatie voor de weggevallen dividenduitkering. Het resterend deel komt in een periode van vijftien jaar ten gunste van de exploitatie.

Reserve jeugdgezondheidszorg Deze reserve is in 2005 ingesteld. Voor het uitvoeren van jeugdgezondheidszorg ontvangen wij van het rijk een specifieke uitkering. Bepaald is dat eventuele voordelen beschikbaar moeten blijven voor jeugdgezondheidszorg.

Actualisatie bestemmingsplannen De wetgever heeft aangegeven dat bestemmingsplannen voor de rechtsbescherming van de burgers niet ouder dan tien jaar mogen zijn. De raad heeft daarom een meerjarenprogramma vastgesteld om de huidige en vaak oude bestemmingsplannen te actualiseren, in aantal te reduceren en de planvoorschriften meer uniform te laten zijn. De gemiddelde lasten voor de actualisatie van de bestemmingsplannen zijn in de exploitatie opgenomen. Voor- en nadelen worden afgewikkeld via deze reserve.

Afbouw verfijningsuitkering riolering Deze bestemmingsreserve is ingesteld om grote fluctuaties in de begroting op te vangen door het afbouwen van de verfijningsuitkering rioleringen uit het gemeentefonds. Voor de in het verleden aangelegde rioleringen ontvangen wij nog jaarlijks een vergoeding via de algemene uitkering, de zogenoemde verfijningsuitkering riolering. Deze verfijningsuitkering wordt jaarlijks afgebouwd en vervalt uiteindelijk in zijn geheel. In totaal zal de algemene uitkering dan € 871.060 lager zijn dan het niveau in het jaar 2004. Aangezien de lagere algemene uitkering hierdoor een jaarlijks fluctuerend verloop kent, is er voor gekozen om de afbouw over de volle looptijd te middelen. Indien hiervoor niet was gekozen, had dit tot een sterke schommeling in de tarieven van de ozb en of rioolheffing kunnen leiden.

Bestemmingsreserve Wmo De raad heeft op 21 december 2006 ingestemd met de notitie ‘financieel kader Wmo’. Op grond van deze notitie is de bestemmingsreserve Wmo ingesteld. De gemeente ontvangt van het rijk middelen om de huishoudelijke hulp uit te voeren. De reserve wordt ingezet bij (toekomstige) exploitatietekorten op dit onderdeel.

Bestemmingsreserve BWS (ISV) Deze reserve is ingesteld t.b.v. de financiering huisvestingsprojecten 2008-2012 i.v.m. het ISV-gebied.

93

Reserve economische crisis Bij de voorjaarsnota 2009 is besloten tot instelling van de reserve economische crisis. Deze reserve moet een buffer vormen als (gedeeltelijke) compensatie voor tegenvallers door de crisis.

Gekoppelde reserves Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) moet op investeringen met een economisch nut in volle omvang worden afgeschreven. Eventuele bijdragen van reserves mogen niet in mindering worden gebracht op het investeringsbedrag. Deze bijdragen moeten voor dezelfde looptijd als de betreffende investering ten gunste van de exploitatie worden gebracht. Op deze plaats worden alle reserves die worden ingezet voor compensatie van de afschrijving van activa verantwoord. De reserve is niet meer voor andere doeleinden beschikbaar.

Resultaat na bestemming De rekening van baten en lasten sluit met een voordelig saldo van € 1.917.208

Voorzieningen saldo 01-01-2011 1.647.307 1.647.307

Voorzieningen Totaal voorzieningen

saldo 31-12-2011 1.767.528 1.767.528

Bij de bestemmingsreserves werd al aangegeven dat voorzieningen bij het vreemd vermogen horen. Met andere woorden, aan de voorzieningen kleeft een verplichting. De aanwending is niet vrijblijvend. In onderstaande grafiek wordt de ontwikkeling van het vreemd vermogen weergegeven vanaf dienstjaar 2008. bedragen x € 1.000

Ontwikkeling vreemd vermogen

4.000

3.000

2.000

1.000

0 2008

94

2009

2010

2011

Het verloop van de voorzieningen in 2011 wordt in het volgende overzicht weergegeven. Voor een meer gedetailleerde specificatie per voorziening wordt verwezen naar de staat van reserves en voorzieningen die is opgenomen in de bijlagen bij de jaarrekening. Omschrijving

saldo 01-jan 2011

toevoeging

vrijval

aanwending

stand 31-dec 2011

VOORZIENINGEN

Algemene voorzieningen Kinderopvang VWS

131.836 62.315 735.671 418.400 2.600 78.723 1.429.545

78.796 78.796

subtotaal

13.614 139.100 152.714

-

Onderwijshuisvesting Onderwijskansenbeleid (GOA) Voorziening overschrijdingsuitkering subtotaal Totaal voorzieningen

642 64.406 65.048 1.647.307

180.000 180.000 258.796

Reïntegratietrajecten./organisatieknelpunten

Voorziening wethouderspensioenen Egalisatie afvalstoffenheffing Voorziening RGSHG Voorziening Wet Inburgering subtotaal

-

72.2341.29373.527-

131.836 62.315 814.467 346.166 1.308 78.723 1.434.814

Onderhoudsvoorzieningen Grafonderhoud Aukje Wolf Natuurpark Aukje Wolf

-

-

13.614 139.100 152.714

Voorzieningen onderwijs 64264.40665.04865.048-

73.527-

180.000 180.000 1.767.528

Alle aanwendingen van de voorzieningen zijn rechtstreeks ten laste van de voorziening gebracht. De aard en reden van iedere voorziening worden hierna toegelicht.

Kinderopvang VWS Sinds 1 januari 2005 is de Wet Kinderopvang van kracht. Deze wet geeft aan welke groep ouders recht heeft op een gemeentelijke bijdrage in de kosten van kinderopvang. Het rijk vergoedt hiervoor een vast bedrag aan de gemeente. De gemeente blijft verantwoordelijk voor handhaving en toezicht op de kwaliteit van de opvang. Ook is deze voorziening voor het ambulant jongerenwerk.

Reïntegratietrajecten Deze voorziening betreft een afgezonderd deel van in 2004 ontvangen premierestituties. Bedoeld voor de kosten van reïntegratietrajecten en/of outplacement bijvoorbeeld.

Voorziening wethouderspensioenen Door (tussentijdse) wethouderswisselingen hebben de oud-wethouders de mogelijkheid om gevormde pensioenrechten op te eisen bij een pensioenbreuk. En er is sprake van schommelingen in het bedrag van de verplichting. Reden voor een voorziening om verplichtingen en financieel risico af te dekken.

95

Egalisatie afvalstoffenheffing Deze egalisatievoorziening wordt ingezet om schommelingen in de tarieven (100% kostendekkendheid) op te vangen. Als kader hierbij geldt dat de voorziening een bedrag bevat van 10% van de exploitatielasten.

Voorziening RGSHG Op grond van de Regeling Geldelijke Steun Huisvesting Gehandicapten (RGSHG) konden inwoners een aanvraag doen voor vergoeding van een grote woningaanpassing. Op basis van een twintig jarige annuïteit werd door tussenkomst van de gemeente aan de klanten uitgekeerd. De ontvangen rijksbijdragen en de doorbetaling aan de klanten verliep via de exploitatie. In 2008 heeft het rijk de nog resterende termijnen ineens aan de gemeente uitbetaald. Om deze bedragen in de toekomst door te kunnen betalen is een voorziening gevormd.

Voorziening Wet Inburgering (WI) De Wet Inburgering (WI) voorziet in de verplichting voor nieuwkomers om een inburgeringstraject te volgen. De gemeente krijgt hiervoor een uitvoeringsbudget mét een bestedingsverplichting. Niet bestede middelen moeten worden terugbetaald aan het rijk. Na vier jaar volgt de definitieve afrekening met het rijk.

Natuurpark Aukje Wolf De stichting Aukje Wolf beheert de nalatenschap van wijlen mevrouw Aukje Wolf. Het stichtingsbestuur heeft in samenwerking met de gemeente een natuurpark aangelegd in Valthermond. Voor het onderhoud is een deel van de nalatenschap gestort in een bij de gemeente belegde voorziening. De gemeente beheert dit bedrag en zorgt voor het onderhoud van het natuurpark.

Grafonderhoud graf Aukje Wolf Het bestuur van de betreffende stichting heeft de gemeente verzocht om de grafmonumenten van mevrouw Aukje Wolf en wijlen haar ouders voor een termijn van vijftig jaar te onderhouden. Hierop heeft de raad positief beslist.

Voorziening overschrijdingsuitkering Indien de gemeente extra geld beschikbaar stelt aan een openbare school, dan dient die extra uitgave naar rato ook beschikbaar te worden gesteld aan gelijksoortige bijzondere scholen in de gemeente (de overschrijdingsregeling). Aan deze voorziening wordt jaarlijks een bedag aan toegevoegd. Over een periode van vijf jaar vindt een afrekening plaats. Het huidige saldo van de voorziening is voor de periode 2006 t/m 2011.

Vaste schulden Binnenl. banken en ov. fin. instellingen Waarborgsommen Totaal vaste schulden

saldo 01-01-2011 27.928.321 4.135 27.932.456

opgenomen

aflossing 3.342.279

166 166

3.342.279

boekwaarde 31-12-2011 24.586.042 4.301 24.590.343

Binnenlandse banken en overige financiële instellingen De totale rentelast voor het jaar 2011 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt € 1.090.966

96

Vlottende passiva Netto vlottende schulden Kasgeldleningen Bank- en girosaldi Overige schulden Totaal netto vlottende schulden

saldo 01-01-2011 8.000.000 4.574.032 3.514.844 16.088.876

saldo 31-12-2011 9.000.000 6.938.691 3.375.493 19.314.184

Kasgeldleningen Dit gaat om een kortlopende lening die is aangetrokken bij de NV Bank Nederlandse Gemeenten.

Bank- en girosaldi Betreft de schuld in rekening-courant aan de NV Bank Nederlandse Gemeenten.

Overige schulden Van de overige schulden kan de volgende specificatie worden gegeven: Crediteuren algemeen Nog af te dragen btw

€ € €

3.367.200 8.292 3.375.492

Crediteuren algemeen Dit bedrag is grotendeels betaald in 2012.

Nog af te dragen BTW Deze post zal zich in 2012 afwikkelen.

Overlopende passiva Nog te betalen Overige overlopende passiva Totaal overlopende passiva

saldo 01-01-2011 2.165.240 1.497.652 3.662.892

saldo 31-12-2011 1.748.567 1.162.679 2.911.246

Nog te betalen Van de nog te betalen posten kan de volgende specificatie worden gegeven. Min. van Soc. Zaken en Werkgelegenheid Subsidies diverse instellingen Transitorische rente langlopende leningen Werkplein Zuidoost-Drenthe Overschrijdingsuitkering onderwijs 2001-2005 Overige nog te betalen posten

€ € € € € € €

229.356 422.761 511.684 253.836 105.000 225.930 1.748.567

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Het handelt hierbij om de afrekening van de BBZ-regeling over 2011.

97

Subsidie diverse instellingen Aan diverse instellingen moet er nog een subsidie-uitkering plaatsvinden over 2011

Transitorische rente langlopende leningen o/g Het gaat hierbij om de renteverplichting over 2011 die in de loop van 2012 zal worden betaald.

Werkplein Zuidoost-Drenthe In de deelovereenkomst is vastgelegd dat er per kwartaal een afrekening moet plaatsvinden van de door de gemeente Emmen betaalde uitkeringen, afdrachten belastingdienst en overige betalingen met de door onze gemeente aan Emmen betaalde bedragen. De afwikkeling zal in 2012 plaatsvinden.

Overschrijdingsuitkering onderwijs Het handelt hierbij om de afrekening van de overschrijdingsuitkering over de periode 2001 t/m 2005. Dit zal zich afwikkelen in 2012.

Overige nog te betalen posten Van de overige nog te betalen bedragen moet, zo blijkt uit de saldolijst van medio april 2012, nog € 123.768 worden afgewikkeld.

Overige overlopende passiva Van de overige overlopende passiva kan de volgende specificatie worden gegeven: Loonheffing, bedrijfsver. en pensioenpremie Overige overlopende posten

€ € €

1.122.317 40.361 1.162.678

Af te dragen loonheffing, bedrijfsvereniging en pensioenpremies De afdrachten hebben in januari 2012 plaatsgevonden

Overige overlopende posten De opgenomen bedragen zijn grotendeels in 2012 afgewikkeld.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen De opgebouwde rechten vakantiegeld en verlofdagen voor het gemeentepersoneel bedraagt eind 2011 € 315.574,27

98

Recapitulatie lasten en baten per programma Programmarekening over begrotingsjaar 2011 Programma's Politiek, bestuur en burgers

Raming begroting 2011 vóór wijziging Lasten Baten Saldo 4.678.498 -348.537 4.329.961

Raming begroting 2011 na wijziging Lasten Baten Saldo 5.141.950 -348.837 4.793.113

Realisatie 2011 Lasten 5.038.676

Baten -457.701

Saldo 4.580.975

Wegen, verkeer en vervoer

5.111.615

-2.263

5.109.352

9.545.282

-491.966

9.053.316

8.622.636

-1.207.745

7.414.892

Econ. zaken, recr. & toer.

636.883

-23.816

613.067

716.653

-23.816

692.837

605.041

-21.345

583.695

Onderwijs

11.118.843

-8.593.752

2.525.091

4.283.059

-180.005

4.103.054

4.616.859

-584.144

4.032.715

Brede scholen & MFA's

1.385.260

-5.000

1.380.260

1.654.402

-29.500

1.624.902

990.259

-56.000

934.259

Sport, cultuur, openb. ruimte

6.531.716

-506.285

6.025.431

7.601.750

-487.914

7.113.836

6.729.037

-760.762

5.968.275

19.833.912

-10.180.370

9.653.542

22.915.502

-13.335.489

9.580.013

22.343.853

-13.789.223

8.554.630

Gezondheid en milieu

6.076.657

-5.426.243

650.414

6.773.226

-5.443.498

1.329.728

6.196.405

-5.402.146

794.259

Wonen & ruimtelijke ontw.

2.679.128

-954.437

1.724.691

3.178.306

-1.121.967

2.056.339

5.504.453

-3.544.183

1.960.270

378.928

-90.000

288.928

591.280

-120.000

471.280

921.766

-973.369

-51.602

47.849

0

47.849

272.633

-22.000

250.633

92.204

-24.090

68.114

1.357.201

-4.000

1.353.201

1.347.921

-4.000

1.343.921

1.310.913

-49.776

1.261.137

597.627

-1.563.710

-966.084

533.764

-1.561.210

-1.027.446

542.052

-1.160.669

-618.617

60.434.116

-27.698.413

32.735.703 64.555.728

-23.170.203

41.385.525

63.514.154

-28.031.152

35.483.002

Soc. zaken, zorg & welzijn

Herstructurering Ontwikkeling veenkoloniën Veiligheid Belasting & financiën

Alg. dekkingsmiddelen Lokale heffingen

-5.759.423

-5.790.423

-5.768.542

-24.390.833

-24.428.059

-25.269.348

Dividend

-200.000

-185.000

-184.782

Saldo financieringsfunctie

-336.684

-195.644

-927.490

-30.686.940

-30.599.126

-32.150.162

161.700

0

0

Resultaat vóór bestemming

2.210.463

10.786.399

3.332.840

Mutaties reserves

-1.339.012

-10.526.569

-5.250.048

871.451

259.830

-1.917.208

Uitkering gemeentefonds

Saldo onvoorzien

Resultaat na bestemming

99

Rekeningresultaat en toelichting op hoofdlijnen Algemene inleiding en rekeningresultaat Het rekeningresultaat is overeenkomstig de regelgeving volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) weergegeven in: • Het resultaat vóór bestemming van € 3.332.840 negatief Dit is het resultaat van de dertien programma’s en de algemene dekkingsmiddelen. • Het resultaat ná bestemming van € 1.917.208 positief Dit is het uiteindelijke resultaat dat is ontstaan na de toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves. Hierna een analyse van de belangrijkste afwijkingen met de begroting.

Reserveringen De mutaties van en naar de reserves maken geen deel uit van de programma’s en vinden plaats na resultaatbepaling. Maar er is wel een nauwe relatie tussen het resultaat op de programma’s en de mutatie naar de reserves. Dit verklaart in sommige gevallen grote verschillen bij de diverse programmaonderdelen. Vaak gaat het om een mutatie naar de reserve Nog uit te voeren werken. Het geplande werk is niet altijd volledig in 2011 gedaan, soms volgt afronding in 2012 en later. Het restant benodigd bedrag wordt toegevoegd aan de reserve nog uit te voeren werken. Een specificatie van de bedragen staat in de toelichting op de balans. Bij het onderdeel "Nadere toelichting per programma" worden dit soort verschillen niet nader verklaard.

Kapitaallasten In de begroting zijn bij ieder programma kapitaallasten geraamd. Dit zijn de berekende rente- en afschrijvingsbedragen van eerdere investeringen vermeerderd met de verwachte investering van het dienstjaar. Op rekeningsbasis is een voordeel van € 927.000 ontstaan door onderuitputting. Een bedrag van € 195.000 als voordeel op afschrijvingen en € 732.000 op de rente (zie ook toelichting op programma 12).

Doorbelasting kostenplaatsen Sommige kosten kunnen niet rechtstreeks aan programma’s of productgroepen worden toegekend. Deze kosten worden dan op de kostenplaatsen verzameld en via verdeelsleutels toegerekend. Dit geldt vooral voor kosten bedrijfsvoering en gemeentelijke gebouwen. Per onderdeel zijn de volgende resultaten gerealiseerd. Onderdeel ICT ontwikkeling en e-overheid Bedrijfsvoering (personeel) Frictiekosten Automatisering Huisvesting Tractie Gemeentelijke gebouwen Totaal

Resultaat 274.000 V 287.000 V 46.000 V 243.000 N 46.000 V 34.000 N 286.000 V 662.000 V

Mutatie reserve 274.000 86.000 46.000 0 71.000 0 178.000 655.000

Het totaal voordelig resultaat op de kostenplaatsen van € 662.000 verklaart de voordelen die weergegeven worden bij de diverse programma’s. Aan de reserve nog uit te voeren werken is van deze 100

onderdelen van de kostenplaatsen in totaal echter € 655.000 toegevoegd. Het netto resultaat op de kostenplaatsen bedraagt hierdoor per saldo € 7.000. Per onderdeel volgt hierna een korte toelichting.

ICT ontwikkelingen en e-overheid De ontwikkelingen op ICT gebied zijn gericht op het verbeteren van de overheidsdienstverlening. Hiervoor moeten vóór 2015 allerlei voorzieningen worden getroffen. Inmiddels is de iMOP voor de planperiode 2007-2011 afgesloten. Voor de kostenafwikkeling van deze periode is € 174.000 nodig. Een bedrag van € 100.000 wordt eveneens gereserveerd en toegevoegd aan de iMOP 2012-2015.

Automatisering De overschrijding op de reguliere budgetten bedraagt € 243.000. Uit een analyse blijkt dat deze overschrijding grotendeels structureel van aard is en het gevolg is van het achterwege blijven van indexering, de toename van ICT toepassingen in relatie tot uitstroom van personeel en de uitvoeringskosten van de DVO met Emmen. De overschrijding wordt voor 2011 gedekt uit een onderschrijding op de overige bedrijfsvoeringbudgetten en beïnvloeden hierdoor niet het rekeningssaldo.

Bedrijfsvoering (personeel) Met het oog op de organisatieontwikkeling is tussen raad, college en gemeentesecretaris een meerjarige afspraak gemaakt over het volume van de loonsom. Het restantvoordeel op de personeelsbudgetten waarop deze afspraak van toepassing is, bedraagt € 287.000. Van dit bedrag wordt € 86.000 gereserveerd voor zaken waarvoor in 2011 al verplichtingen zijn aangegaan.

Frictiekosten Naar aanleiding van de kwalitatieve analyse van de organisatie, heeft de raad bij de begroting 2008 een frictiebudget van € 326.000 beschikbaar gesteld. Een aantal knelpunten is al opgelost. De uitwerking van de kwalitatieve analyse is nog in volle gang en loopt gedeeltelijk parallel met de organisatieontwikkeling. Het restantbudget van € 46.000 wordt daarom toegevoegd aan de reserve nog uit te voeren werken en blijft zo voor dat doel beschikbaar.

Tractie De overschrijding op de tractie komt door hogere kosten voor motorrijtuigenbelasting en onderhoud.

Gemeentelijke gebouwen Het voordeel op de gemeentelijke gebouwen is ontstaan door lagere energiekosten en een ontvangen afkoopsom van de politie in verband met de verhuizing van het OMC naar het gemeentehuis.

101

Nadere toelichting per programma Algemeen Zoals hiervoor is aangegeven is er op de kostenplaatsen een voordeel behaald. Naast deze - per saldo lagere kosten zijn er op rekeningsbasis verschillen in de doorbelasting. Waar nodig wordt een toelichting gegeven op de afwijking. Anders wordt volstaan met deze algemene toelichting.

Politiek, bestuur & burgers

Programma 1

0101 Bestuur (€ 10.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

13.000 0 3.000

V N

74.000 0 66.000

V V

Geen noemenswaardige afwijkingen.

0102 Bestuursondersteuning (€ 140.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

Het voordeel op dit onderdeel is voor € 41.000 het gevolg van eerdere uittreding van de griffier dan waar rekening mee was gehouden. Van het budget van de lokale rekenkamer is € 16.000 overgebleven. Tot slot is ook een wachtgeldverplichting komen te vervallen; voordeel van € 10.000.

0103 Rechtsbescherming (€ 12.000 nadelig) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

4.000 0 8.000

N N

16.000 0 66.000

V V


0104 Burgerzaken (€ 82.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

Het voordeel op de post overige is ontstaan door aanzienlijk meer inkomsten van rijbewijzen. Tevens zijn meer leges ontvangen voor burgerlijke stand omdat er meer huwelijken zijn geweest en meer mensen in ondertrouw zijn gegaan. Er zijn minder secretarie leges ontvangen en minder leges ontvangen voor het uitgeven van paspoorten.

0105 Verkiezingen (€ 10.000 nadelig) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig Geen noemenswaardige afwijkingen. 102

6.000 0 4.000

N N

0106 Communicatie (€ 1.000 voordelig) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

3.000 0 4.000

N V



Programma 2

0201 Wegen (€ 723.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

12.000 699.000 12.000

V V V

Op klein onderhoud wegen is een voordeel ontstaan door o.a. minder uitgevoerde kleine reparaties en ontvangen schadevergoedingen

0202 Verkeer (€ 837.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

7.000 793.000 37.000

V V V

Het voordeel op overig kan worden verklaard door de overgang van het onderhoud op bewegwijzering van de ANWB naar SBN (Stichting Bewegwijzering Nederland). Hierdoor is in 2011 minder onderhoud is uitgevoerd.

0203 Gladheidsbestrijding (€ 50.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

56.000 0 6.000

V N

0 8.000 21.000

V V


0204 Water (€ 29.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

Het voordeel ontstaat door een nagekomen subsidie die betrekking had op de aanleg van de keerkomhaven in Eesergroen. Dit werk is reeds afgerond, de ontvangen subsidie vloeit terug naar de algemene middelen.

103

Economische zaken, recreatie & toerisme

Programma 3

0301 Lokale economie (€ 50.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

35.000 31.000 16.000

V V N

Vooral een daling van het aantal afgegeven vergunningen voor handel en ambacht resulteerde in een lagere legesopbrengst.

0302 Recreatie en toerisme (€ 58.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

26.000 14.000 18.000

V V V

Van het structureel beschikbare budget voor promotieactiviteiten bleef in 2011 ongeveer de helft in kas.

Onderwijs

Programma 4

0401 Openbaar onderwijs (€ 149.000 nadeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

13.000 0 136.000

N N

Op grond van het raadsbesluit tot verzelfstandiging van het openbaar onderwijs is aan stichting OPO de leegstandsvergoeding uitbetaald. De overige schoolbesturen hebben ook recht op een bijdrage daarin. De financiële dekking hiervan kon nog niet in 2011 worden gerealiseerd, maar de last moet wel worden verwerkt.

0402 Onderwijshuisvesting (€ 59.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

28.000 0 31.000

V V

Het project binnenklimaat schoolgebouwen liep financieel gezien over drie jaren. Bij de afwikkeling hiervan bleek voor 2011 een voordelig verschil.

0403 Lokale onderwijstaken (€ 160.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

39.000 315.000 116.000

N V N

In voorgaande jaren is verzuimd rekening te houden met reservering voor de 5-jaarlijkse afrekening met bijzonder onderwijs. Voor de afrekening 2006-2010 en ook voor 2011 is nu een voorziening opgebouwd. Daartegenover stond een financiële voordeel op het onderdeel leerlingenvervoer.

104

0404 Volwasseneneducatie (€ 0) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

0 0 0

-

Geen afwijkingen.

Brede scholen & multifunctionele accommodaties

Programma 4a

04A01 Brede scholen, MFA's (€ 377.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

4.000 314.000 59.000

V V V

Het maatwerk van Kern & kader is gaande. De betreffende stelposten in de begroting (Normenkader en Flankerend beleid) zijn in 2011 nog niet geheel ingezet. De bedragen zijn conform beleid toegevoegd aan de reserve Kern & kader.

04A02 Kern & kader (€ 251.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

25.000 201.000 25.000

V V V

Van de provincie is nog subsidie ontvangen voor maatwerkproject; die subsidie was niet geraamd.

04A03 Vastgoed algemeen (€ 62.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

33.000 0 29.000

V V

De stelpost vandalisme wordt hier geraamd, terwijl de werkelijke lasten bij de betreffende productgroepen worden verantwoord.

Sport, cultuur, openbare ruimte

Programma 5

0501 Sport (€ 286.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

9.000 V 335.000 V 58.000 N

Het nadelig verschil op 0501 Sport wordt gecompenseerd door een voordelig verschil op 1204 Algemene Uitkering Gemeentefonds; betreft Nationaal Actieplan Sport en Bewegen.

105

0502 Sportaccommodaties (€ 224.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

237.000 0 13.000

V N

Het nadeel wordt o.a. veroorzaakt door een hogere beheersvergoeding en een stijging van de uitbetaalde subsidies.

0503 Sportterreinen (€ 172.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

126.000 0 46.000

V V

Het bedrag voor renovatie van één hoofdveld is gedeeltelijk ingezet voor regulier onderhoud. De stelpost voor het nieuwe sportterrein te Nieuw-Buinen is nog niet volledig ingevuld, waardoor een voordeel ontstaat op deze post.

0504 Cultuur (€ 114.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

1.000 103.000 10.000

V V V


0505 Groene ruimte (€ 349.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

271.000 56.000 22.000

V V V

Het bedrag voor inhuur derden BORG (compensatie ingeleverde vacatures, ook grijs en bouwkunde) is o.a. niet volledig ingezet.

Sociale zaken, zorg & welzijn

Programma 6

0601 Inkomen (€ 282.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

1.000 0 281.000

V V

Het voordelig verschil is vooral ontstaan doordat in de begroting nog was uitgegaan van een hogere bijdrage vanuit de reserve WWB en niet vooruit was gelopen op een mogelijke aanvraag IAU.

106

0602 Werk (€ 33.000 nadeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

1.000 10.000 44.000

V V N

Voor de exploitatie van de werkvoorzieningschappen worden maandelijks de bedragen per SE die de gemeente van het Rijk ontvangt, doorbetaald aan de (beide) schappen. In 2011 zijn de definitieve afrekeningen over de jaren 2009 en 2010 verwerkt. Dit resulteerde in een verschil.

0603 Minima (€ 22.000 nadeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

4.000 V 0 26.000 N

Het budget bijzondere bijstand is in 2011 overschreden. De lasten steunfonds, FMP en schuldhulpverlening liepen in de pas met de raming.

0604 Zorg (€ 89.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

5.000 82.000 2.000

V V V

0 101.000 32.000

V N


0605 Vreemdelingen (€ 69.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

Gebleken is, dat in 2010 de ontvangen bonus voor extra gerealiseerde inburgering dubbel was verwerkt. In 2011 is dit gecorrigeerd.

0606 Sociaal-cultureel werk (€ 289.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

60.000 190.000 39.000

V V V

De subsidie aan de Stichting ouderenactiviteiten is in 2011 al verminderd in verband met het vervallen van de huisvesting in Nieuw-Buinen.

0607 Kinderdagopvang (€ 62.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

30.000 24.000 8.000

V V V


107

0608 Wmo (€ 289.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

37.000 17.000 235.000

V V V

In de najaarsnota 2011 - stand eerste acht maanden - zijn de ramingen voor de diverse onderdelen van de Wmo (verstrekkingen en uitvoering) al structureel met € 410.000 verlaagd. Uit de maandelijkse prognoses bleek daarna een nog groter verschil. Het verschil met de uiteindelijke werkelijke boekingen betrof één grotere woningaanpassing die werd verwacht, maar werd doorgeschoven naar 2012 en een verschuiving van de HH1 naar de HH2 (huishoudelijke hulp).

Gezondheid & milieu

Programma 7

0701 Gezondheid (€ 234.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

3.000 211.000 26.000

N V V

Enerzijds was de raming voor de invoering van het Elektronisch kinddossier nog niet aangepast aan de GGD-begroting, anderzijds bleef een gedeelte van het budget 2011 voor thuiszorg- en mantelzorgondersteuning over.

0702 Afval (€ 18.000 nadeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

43.000 0 25.000

N V

Doordat er minder afval is aangeleverd dalen zowel de uitgaven als de inkomsten. Per saldo blijft op de post overig een voordeel over van € 25.000. Het uitgangspunt voor het product afval is 100% kostendekkendheid. Aan dit uitgangspunt is over het jaar 2011 uitvoering gegeven. Bij de berekening van de kostendekkendheid worden ook de betaalde BTW en eventuele kwijtscheldingen meegenomen (het berekende nadeel ad € 18.000 is exclusief deze posten). Dit resulteerde in een uiteindelijke positief resultaat op de "afvalbegroting" van € 2.766. Conform de kaderstelling is dit bedrag in de voorziening afvalstoffenheffing gestort. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf lokale heffingen.

108

0703 Riolering (€ 136.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

161.000 17.000 42.000

V V N

Het nadeel wordt veroorzaakt door hogere telefoonkosten en energiekosten van de rioolgemalen (meer storingen), extra onderhoud riool i.v.m. calamiteiten en de aanschaf van een rioolcamera. Dit product is het belangrijkste onderdeel voor de verbrede rioolheffing. Uitgangspunt is 100% kostendekkendheid. Naast dit product worden voor de berekening van de rioolheffing ook de kosten voor schouw- en bermsloten, onkruidbestrijding, veegmachine en vijvers (25%) meegenomen. Het uiteindelijk resultaat van de totale "rioolbegroting" is berekend op € 169.000 nadelig. Dit komt neer op een dekkingspercentage voor 2011 van 93,08%. Voor nadere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf lokale heffingen.

0704 Milieu (€ 151.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

16.000 120.000 15.000

V V V

Het voordeel op overig kan deels worden verklaard door het niet invullen van de stelpost oude investeringen milieu en deels doordat het beschikbare budget voor milieu algemeen niet volledig benodigd was.

0705 Begraven (€ 32.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

94.000 127.000 1.000

N V N


Wonen & ruimtelijke ontwikkeling

Programma 8

0801 Ruimtelijke ontwikkeling (€ 97.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

3.000 111.000 17.000

V V N

23.000 0 134.000

V N


0802 Wonen (€ 111.000 nadeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

Als gevolg van de economische recessie en de invoering van de WABO (per 1-10-2010) zijn minder bouwvergunningen aangevraagd waardoor ook minder bouwleges zijn ontvangen. Dit is hoofdzakelijk de oorzaak van het nadeel. 109

0803 Grondzaken (€ 110.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

10.000 0 120.000

N V

Ook in 2011 zijn weer meer m² snippergroen verkocht dan geraamd. Het voordeel op de post overig wordt voor een deel veroorzaakt door deze extra opbrengsten. Het overige wordt veroorzaakt door mutaties vanuit het grondbedrijf. Voor een nadere toelichting hierover wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid.

Herstructurering

Programma 9

0901 Herstructurering (€ 523.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

6.000 104.000 413.000

V V V

In 2011 zijn subsidies ontvangen voor de herstructureringsprojecten in Borger, Valthe en Valthermond. De positieve saldi van deze projecten worden gestort in de reserve herstructurering (zie programma 12). Deze gelden zijn geoormerkt voor deze projecten.

Ontwikkeling veenkoloniën

Programma 10

1001 Agenda voor de veenkoloniën (€ 183.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

1.000 200.000 18.000

V V N

Het nadeel van de post overig wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een nagekomen nota voor de huur van het kantoor van de Agenda voor de Veenkoloniën over de jaren 2008, 2009 en 2010.

Veiligheid

Programma 11

1101 Openbare orde / sociale veiligheid (€ 3.000 nadeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

6.000 0 3.000

N V


1102 Brandweer en hulpverlening (€ 74.000 voordeel) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig 110

43.000 0 31.000

V V

In 2011 is een bedrag van € 46.000 terug ontvangen van de HVD als gevolg van een positief exploitatieresultaat 2010. Een nadeel van € 15.000 is het gevolg van hogere kosten aan uitrukvergoedingen.

1103 Rampenbestrijding (€ 11.000 voordelig) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

0 0 11.000

V

Het voordeel op dit onderdeel is ontstaan omdat er in 2011 nog een oude raming voor de bijdrage aan de HVD is blijven staan. Dit is bij de begroting 2012 gecorrigeerd.

1104 Verkeersveiligheid (€ 0) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig

0 0 0

-

0 0 0

-

Geen afwijkingen.

1107 Integrale handhaving (€ 0) Doorbelasting kostenplaatsen Naar reserve Nog uit te voeren werken Overig Geen afwijkingen.


Programma 12

P1201 Woz en invordering belastingen (€ 31.000 voordeel) Het voordeel kan volledig worden toegeschreven aan een besparing op kosten derden. De Woz gerelateerde werkzaamheden worden steeds meer door eigen medewerkers uitgevoerd.

P1202 Algemene lasten en baten (€ 440.000 nadeel) Op dit onderdeel worden bedragen geraamd en verantwoord die vooral financieel technisch van aard zijn en in principe niet aan andere producten zijn toe te rekenen. Voorbeelden hiervan zijn: stelposten, taakstellingen, reserveringen, niet verrekenbare btw en rente over eigen financieringsmiddelen. Het op dit product geraamd nadeel wordt in veel gevallen gecompenseerd door een voordeel op andere producten.

111

Algemene dekkingsmiddelen P1203 Belastingen en lokale heffingen (€ 22.000 nadeel) Op dit onderdeel worden de onroerende zaakbelastingen en de toeristen- en woonforensen belasting verantwoord. Het nadeel van € 22.000 kan volledig worden toegeschreven aan een lagere afdrachten toeristenbelasting dan bij de begroting geraamd. Omschrijving

Onroerende zaakbelasting Toeristenbelasting Forensenbelasting

Raming begroting 2011 vóór wijziging

Raming begroting 2011 na wijziging

Realisatie 2011

4.566.017 1.080.000 113.406

4.597.017 1.080.000 113.406

4.596.810 1.057.655 112.045

Realisatie voorgaande jaren 648 1.384

P1204 Algemene uitkering gemeentefonds (€ 841.000 voordeel) Het voordeel van € 841.000 wordt voor een bedrag van € 185.000 veroorzaakt door afrekeningen van de jaren 2009 en 2010. Het restant voordeel van € 656.000 betreft het jaar 2011. Een bedrag van € 125.000 wordt veroorzaakt door de ontvangst in het gemeentefonds voor het onderdeel NASB (Nationaal Actieplan Sport en Bewegen) en een bedrag van € 36.000 voor ontvangen I-nup gelden 2011. De lasten hiervan zijn op andere producten verantwoord. Het aanvullend nog te verklaren voordeel is € 495.000. Dit wordt veroorzaakt door een cumulatie van een hogere basisuitkering (door vooral een hoger aantal uitkeringsgerechtigden) en een hoger uitkeringspercentage van 4 punten. In de najaarsnota 2011 is het onderdeel gemeentefonds niet bijgesteld omdat de verrekeningen van voorgaande jaren en de bijstellingen pas in het 4e kwartaal van 2011 bekend zijn geworden (december circulaire 2011).

P1205 Dividend (€ 0) Op dit product wordt de dividenduitkering van de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) geboekt. De in 2011 geboekte uitkering van € 184.782 betreft de dividend uitkering over het boekjaar 2010 van de BNG die in 2011 is ontvangen. De BNG heeft besloten de uitkering te bepalen op 50% van de winst. Inmiddels is bekend dat de BNG heeft besloten de dividend uitkering voor volgende jaren te halveren. Voor onze gemeente betekent dit een nadeel van ruim € 90.000. Omschrijving

Bank Nederlandse Gemeenten

112

Raming Raming begroting 2011 begroting 2011 vóór wijziging na wijziging 200.000

185.000

Realisatie 2011 184.782

P1206 Financieringsfunctie (€ 732.000 voordeel) Het verschil tussen de doorbelaste rente aan alle andere producten en de werkelijke rente wordt op dit onderdeel verantwoord. Het voordeel op dit product betreft het bruto rentevoordeel, omdat ook op product 1202 en 1207 een deel van de financiering wordt geboekt. Het netto rente voordeel bedraagt afgerond € 500.000. Dit voordeel kan worden verklaard door het feit dat in ons financieringstekort grotendeels wordt voorzien door inzet van kort geld. Het renteverschil tussen het gemiddelde van kortgeld (< 1 jaar) en lang geld (25 jaar) bedraagt in 2011 ca. 3%. Omschrijving

Baten

Raming Raming begroting 2011 begroting 2011 vóór wijziging na wijziging 336.684

195.644

Realisatie 2011 927.490

Verwacht rekeningresultaat 2011 P1209 Saldo begroting (€ 260.000 nadeel) Het nadeel op dit onderdeel betreft het nadeel zoals werd verwacht in de laatste tussenrapportage over 2011 (najaarsnota). De najaarsnota 2011 is de laatste officiële budgetrapportage om een voorspelling te geven van het vermoedelijk saldo van de jaarrekening 2011. In de najaarsnota is een verwacht rekeningresultaat gepresenteerd van € 259.830 nadelig . Door begrotingswijzigingen is er gemuteerd. Dit staat in het overzicht hierna. Onderwerp

Wijzigingsnummer

Saldo begroting volgens primitieve begroting Programmabegroting Voorjaarsnota Najaarsnota

Begrotingswijziging 1 Begrotingswijziging 3 Begrotingswijziging 4

Verwacht rekeningresultaat

Bedrag -871.451 1.016.063 -420.692 16.247 -259.833

P1208 Onvoorzien (nihil) Geen verschillen

P1207 Mutaties reserves (€ 5.277.000 nadeel) Het nadeel op dit onderdeel kan grotendeels worden verklaard door de post Nog uit te voeren werken 2011. Op andere producten wordt tot eenzelfde bedrag dit als een voordeel verklaard omdat eind 2011 de uitgaven op die betreffende producten nog niet zijn gedaan maar wel worden gereserveerd.

113

Sisa-bijlage

114

Sisa-bijlage bij de jaarrekening Voor het verantwoordingsjaar 2011 wordt het principe van Single information Single audit (SiSa) ten aanzien van specifieke uitkeringen toegepast. Dit principe heeft belangrijke gevolgen voor de wijze waarop gemeenten, provincies en gemeenschappelijke regelingen informatie verstrekken aan het Rijk over specifieke uitkeringen. Met de invoering van SiSa zijn de aparte verantwoordingen, controleprotocollen en accountantscontroles komen te vervallen. Maakt de gemeente gebruik van een van de specifieke regelingen waarop Sisa van toepassing is, dan kan voor de controle van de besteding voortaan worden volstaan met de reguliere accountantscontrole van de jaarrekening van de gemeente. Middels een bijlage bij de jaarrekening dient verantwoording te worden afgelegd over de besteding aan de verstrekkers van deze uitkeringen. De bijlage betreft een voorgeschreven model die door het Centraal Bureau voor de Statistiek beschikbaar is gesteld. In deze bijlage zijn hiertoe een aantal kengetallen c.q. bedragen opgenomen. Deze bijlage is hierna opgenomen m.b.t. de regelingen die voor onze gemeente van toepassing zijn. Voor de verantwoording over de specifieke uitkeringen aan het Rijk moeten gemeenten de jaarstukken, inclusief de bijlage, het rapport van bevindingen van de accountant en de controleverklaring van de accountant voor 15 juli 2012 digitaal aanleveren bij het Centraal Bureau voor de Statistiek.

115

Ontvanger

Juridische grondslag

Nummer C6

Specifieke uitkering

Departement BZK

Wet inburgering (Wi) Wet inburgering, Besluit inburgering en Regeling vrijwillige inburgering niet-G31

I N D I C A T O R E N

Aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een reguliere inburgeringsvoorziening is vastgesteld

Gemeenten niet-G31 en gemeenschappelijke regelingen (Wgr)

Aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een reguliere inburgeringsvoorziening is vastgesteld én die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inburgeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen.

Aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een gecombineerde inburgeringsvoorziening is vastgesteld.

Aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een gecombineerde inburgeringsvoorziening is vastgesteld én die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inburgeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen.

Aantal inburgeringsplichtigen, als bedoeld in het besluit van de Staatssecretaris van Justitie van 12 juni 2007, nr.2007/11, voor wie een inburgeringsvoorziening is vastgesteld in de jaren 2007 t/m 2009 (gepardonneerden).

Verantwoorden o.b.v. gegevens in Informatie Systeem Inburgering (ISI)



Aard controle D1



Aard controle D1

19 Aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2008 t/m 2009 voor het eerst een duale inburgeringsvoorziening is vastgesteld.

Aantal inburgeringsplichtigen, als bedoeld in het besluit van de Staatssecretaris van Justitie van 12 juni 2007, nr.2007/11, voor wie een inburgeringsvoorziening is vastgesteld in de jaren 2007 t/m 2009 én die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inbugeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen (gepardonneerden). Verantwoorden o.b.v. gegevens in Informatie Systeem Inburgering (ISI) Aard controle D1

Aard controle D1 Aard controle D1

Aard controle D1

8 Aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2008 t/m 2009 voor het eerst een taalkennisvoorziening is vastgesteld.

9 Aantal geestelijke bedienaren voor wie in de jaren 2007 en 2008 een inburgeringsvoorziening is vastgesteld en die in het jaar 2009 of 2010 hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen,

5 8 Aantal geestelijke bedienaren voor wie in de jaren 2007 en 2008 een inburgeringsvoorziening is vastgesteld en die in het jaar 2009 of 2010 hebben deelgenomen aan het aanvullend praktijkdeel van het inburgeringsexamen.


Verantwoorden o.b.v. gegevens in Informatie Systeem Inburgering (

Verantwoorden o.b.v. gegevens in


3

Aard controle D1

Aard controle D1

BZK

C7C

10 Investering stedelijke Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie vernieuwing (ISV)

0 Besteding 2011 ten laste van provinciale middelen

0 0 Overige bestedingen 2011 Toelichting afwijking

Eindverantwoording Ja/Nee Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2011 plaatsvindt

Provinciale beschikking Aard controle n.v.t. en/of verordening Project-gemeenten (SiSa tussen medeoverheden)

Aard controle R Aard controle R

Aard controle n.v.t. Aard controle n.v.t. Zie Nota batenlastenstelsel

1 201100236/65520 2 Dubex locatie 3 Hunzedal ISV II Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen)

€ 206.518 €0 €0 Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen)

€ 206.518 €0 €0 Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen)

Afspraak Realisatie Alleen in te vullen na afloop project Alleen in te vullen na afloop project

Alleen in te vullen na afloop project Toelichting afwijking

Aard controle D1

OCW

D2

1 2 32 3 53 Onderwijsachterstand Correctie in de besteding 2010 ivm een hogere/lagere vaststelling van een in de besteding 2010 voor overige enbeleid niet-GSB of coördinerende activiteiten inzake 2006-2010 (OAB) onderwijsachterstandenbeleid opgenomen voorlopige toekenning. Besluit vaststelling doelstelling en bekostiging Onderwijsachterstande nbeleid 2006-2010 (art Bij een lagere vaststelling een negatief bedrag opnemen, bij een hogere vaststelling een positief 4 t/m 10) Schakelklassen, artikel bedrag opnemen. 166 van de Wet op het Wanneer er in 2010 geen voorlopige toekenningen verantwoord zijn kan een 0 ingevuld worden. primair Onderwijs Besluit Aard controle R basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie Gemeenten, niet G-31

OCW

116

D5

Aard controle D1

Aard controle n.v.t.

24 50 Correctie in de besteding 2010 ivm een hogere/lagere vaststelling van een in de besteding 2010 aan voorschoolse educatie opgenomen voorlopige toekenning.

Correctie in de besteding 2010 ivm een hogere/lagere vaststelling van een in de besteding 2010 aan schakelklassen educatie opgenomen voorlopige toekenning.

Bij een lagere vaststelling een negatief bedrag opnemen, bij een hogere vaststelling een positief bedrag opnemen. Wanneer er in 2010 geen voorlopige toekenningen verantwoord zijn kan een 0 ingevuld worden.


Aard controle R Aard controle R €0 €0 Regeling verbetering Besteding (gedeeltelijk) verantwoord o.b.v. binnenklimaat primair Let op: Alleen bestedingen die betrekking hebben op de voorlopige toekenningen? onderwijs 2009 periode vóór 4 september 2011 mogen verantwoord Ja / Nee worden. Regeling verbetering Zie Nota batenbinnenklimaat primair Aard controle R lastenstelsel. Indien onderwijs 2009 beantwoord met ja, zal de medeoverheid in 2012 nog Gemeenten een correctie op de besteding 2011 kunnen opnemen. € 181.473 Nee €0 Besteding 2011 ten laste van rijksmiddelen

Nee Ja Ja

Aard controle R €0 €0 €0

Besteding (gedeeltelijk) verantwoord o.b.v. voorlopige toekenningen? Ja / Nee Alleen in te vullen na afloop project Zie Nota baten-lastenstelsel. Indien beantwoord met ja, zal de medeoverheid in 2012 nog een correctie op de besteding 2011 kunnen opnemen.

Nee Nee Correctie in de besteding 2010 ivm een hogere/lagere vaststelling van een in de besteding 2010 aan vroegschoolse educatie educatie opgenomen voorlopige toekenning.

Correctie in de besteding 2010 ivm een hogere/lagere vaststelling van een in de besteding 2010 aan voorschoolse educatie voor verlaging ouderbijdrage van doelgroepkinderen op de peuterspeelzaal opgenomen voorlopige toekenning.



Aard controle R

Aard controle R

€0

€0

Toelichting correctie Alleen invullen wanneer er bij de indicatoren 1 t/m 5 iets anders dan een 0 is verantwoord.

0

Ontvanger



Nummer

Departement


Brinnummer

OCW

D9

Aard controle n.v.t. 1 13AD00 2 18UV00 3 13LA00 4 18VZ00 5 18VS00 6 18WQ00 7 13XE00 8 18TP00 9 05RD00 10 14ZS00 11 03WU00 12 05RC00 13 05KS00 14 05DB00 Onderwijsachterstand Besteding 2011 aan voorzieningen voor voorschoolse enbeleid (OAB) 2011- educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO) 2014

Aard controle R

Gemeenten

Alle activiteiten afgerond Ja/Nee?

Toelichting per brinnummer welke activiteit(en) niet zijn afgerond en daarbij het bijbehorende bedrag exclusief 40% cofinanciering noemen

Aard controle D2 Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Besteding 2011 aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO)


Besteding 2011 aan afspraken over voor- en vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO)


I&M

E27B

€ 73.181 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie

Brede doeluitkering verkeer en vervoer

€0 Overige bestedingen 2011 Toelichting afwijking

Eindverantwoording Ja/Nee Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2011 plaatsvindt


Provinciale beschikking en/of verordening Gemeenten (SiSa tussen medeoverheden)

€0 Besteding 2011 ten laste van provinciale middelen

Zie Nota batenlastenstelsel Aard controle R Aard controle R


Aard controle R


1 26/6.9/2008007521, Reconstr. Zuiderdiep Nieuw-Buinen € 0

€0

2 26/6.9/2008007521, Herinrichting Hoofdstraat Exloo

€ 540.270

€0 Ja

€ 180.090

€0 Nee

SZW

3 45/RO/2009014618, Herinrichting Odoornerweg/Valtherweg

€0

€0

4 9/RO/201003611, Herinrichting Noorderkijl II/Noorderdiep

€ 86.756

€ 260.266

G1C-1 Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Wet sociale werkvoorziening (Wsw)

Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december 2011;

exclusief geldstroom openbaar lichaam Gemeenten die Aard controle R uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011.

SZW G1C-2

Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Wet sociale werkvoorziening (Wsw)

SZW

G2

I Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB I.1 WWB: algemene bijstand

Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in 2011, uitgedrukt in arbeidsjaren;

exclusief geldstroom openbaar lichaam Aard controle R

0,00

Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december 2010;

Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren;

inclusief geldstroom openbaar lichaam

15,21

Besteding 2011 algemene bijstand

Baten 2011 algemene bijstand (excl. Rijk)

€ 4.113.345

Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren;

Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren;

inclusief deel openbare lichamen

inclusief deel openbare lichamen

Aard controle R

Aard controle R

248,60

1,25

Aard controle R

345,00

Aard controle n.v.t. Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.

€0 Nee

0,00

inclusief geldstroom openbaar lichaam Gemeenten die Aard controle R uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G1B + deel gemeente uit 2010 regeling G1C-1)

€0 Ja


€ 104.769

117

Ontvanger



Nummer

Departement


I.2 Wet investeren in jongeren (WIJ)

Besteding 2011 WIJ

Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.


Baten 2011 WIJ (excl. Rijk) Aard controle n.v.t.

€ 601.777 I. 3 Wet Besteding 2011 IOAW inkomensvoorziening oudere en Aard controle n.v.t. gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)

€ 4.382 Baten 2011 IOAW (excl. Rijk) Aard controle n.v.t.


€ 430.288 I.4 Wet Besteding 2011 IOAZ inkomensvoorziening oudere en Aard controle n.v.t. gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. I.5 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)

€ 68.828 Besteding 2011 Bbz 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen)

€ 740 Baten 2011 IOAZ (excl. Rijk) Aard controle n.v.t.

€0 Baten 2011 Bbz 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen)

Aard controle n.v.t. Aard controle n.v.t.


€ 71.856 I. 6 Wet werk en Besteding 2011 WWIK inkomen kunstenaars (WWIK) Aard controle n.v.t. Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.

SZW

G3

Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)

€0 Besteding 2011 levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (excl. Bob) Aard controle R

€ 72.322 Baten 2011 WWIK (excl. Rijk) Aard controle n.v.t.

€0 Besteding 2011 Baten 2011 kapitaalverstrekking (excl. levensonderhoud Bob) gevestigde zelfstandigen (excl. Bob) (excl. Rijk)

Baten 2011 kapitaalverstrekking (excl. Bob) (excl. Rijk)

Besteding 2011 aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (excl. Bob)

Besteding 2011 Bob

Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

€ 110.972

€ 20.959

€0


Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.

118

€ 69.514

€0

€0

Ontvanger



Nummer

Departement


Baten 2011 Bob (excl. Rijk)

Besteding 2011 aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004


SZW

G5

Wet participatiebudget (WPB)

€0 Besteding 2011 participatiebudget

€0 Waarvan besteding 2011 van educatie bij roc's

Aard controle R

Aard controle R

Wet participatiebudget (WPB)

Baten 2011 (niet-Rijk) participatiebudget

Waarvan baten 2011 van educatie bij roc’s

Aard controle R

Aard controle R


Reserveringsregeling: overheveling overschot/tekort van 2011 naar 2012

Terug te betalen aan rijk

Omvang van het aan het rijk terug te betalen bedrag, dat wil zeggen het Omvang van het in het jaar in het jaar 2011 nietbestede bedrag voor zover 2011 niet-bestede bedrag dat wordt gereserveerd voor dat de het participatiebudget van reserveringsregeling 2012. Dit bedrag is overschrijdt, alsmede het in het jaar 2011 ten exclusief het bedrag dat een gemeente ten onrechte onrechte niet-bestede niet heeft besteed aan bedrag aan educatie bij educatie bij een roc; roc’s hiervoor geldt geen Aard controle R reserveringsregeling (het ten onrechte niet-bestede wordt teruggevorderd door het rijk) óf omvang van het in het jaar 2011 rechtmatig bestede bedrag participatiebudget als voorschot op het participatiebudget van 2012 (bij overheveling van een tekort wordt een negatief getal ingevuld) Aard controle R

€ 1.949.270 € 141.075 Het aantal in 2011 gerealiseerde duurzame plaatsingen Besteding 2011 Regelluw naar werk van inactieven Dit onderdeel dient Dit onderdeel moet door alle gemeenten worden uitsluitend ingevuld te ingevuld. Indien ingevuld met een nul, dan bestaat er worden door de voor 2012 geen recht op regelluwe bestedingsruimte gemeenten die in 2010 duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk.

€ 32.138 Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve van wie het college in 2011 een inburgeringsvoorziening heeft vastgesteld, dan wel met wie het college in dit jaar een inburgeringsvoorziening is overeengekomen.

€0 Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve van wie het college in 2011 een duale inburgeringsvoorziening of een taalkennisvoorziening heeftvastgesteld, dan wel met wie het college in dit jaar een duale inburgeringsvoorziening of een taalkennisvoorziening is overeengekomen. Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).


Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).

Aard controle D1

-€ 352.022 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het elektronisch praktijkexamen, bedoeld in artikel 3.9, eerste lid, onderdeel a, van het Besluit inburgering, heeft behaald.

€ 26.831 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 de toets gesproken Nederlands, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel b, van het Besluit inburgering, heeft behaald.

Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Indicator verantwoorden Informatie Systeem op basis van gegevens in Inburgering (ISI). het Informatie Systeem Inburgering (ISI). Aard controle D1 Aard controle D1

Aard controle D1 0 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het examen in de kennis van de Nederlandse samenleving, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel c, van het Besluit inburgering, heeft behaald.

€0 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het praktijkdeel van het inburgeringsexamen, bedoeld in artikel 3,7, eerste lid, van het Besluit inburgering, heeft behaald.

16 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het staatsexamen NT2 I of II heeft behaald.

16 Het aantal door de gemeente in 2011 ingekochte trajecten basisvaardigheden.

10 Het aantal door de gemeente in 2011 ingekochte trajecten vavo.

15 Het aantal door volwassen inwoners van de gemeente in 2011 behaalde vavodiploma's.

Aard controle D1

Aard controle D1

Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI). Aard controle D1



Aard controle D1 Aard controle D1 12 Het aantal door volwassen inwoners van de gemeente in 2011 behaalde NT2-certificaten, dat niet meetelt bij de output-verdeelmaatstaven uit de verdeelsleutel van Onze Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel.

13

1

Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2011 plaatsvindt

Is er ten minste één centrum voor jeugd en gezin in uw gemeente gerealiseerd in de periode 2008 tot en met 2011? Ja/Nee

Aard controle D1

Aard controle D1

SZW

G6

Schuldhulpverlening

Besteding 2011

Kaderwet SZWsubsidies

Aard controle R

Gemeenten

VWS

H10

€ 64.935 Brede doeluitkering Besteding 2011 aan jeugdgezondheidszorg, Centra voor jeugd en maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd gezin (BDU CJG) en gezin. Tijdelijke regeling CJG Aard controle R Gemeenten

Zie Nota batenlastenstelsel Aard controle R

€ 1.112.121

€0

Aard controle D1 Ja

Besteding (gedeeltelijk) verantwoord o.b.v. voorlopige toekenningen? Ja / Nee Zie Nota baten-lastenstelsel. Indien beantwoord met ja, zal de medeoverheid in 2012 nog een correctie op de besteding 2011 kunnen opnemen. Nee

119

Controleverklaring accountant

120

121

Leeswijzer en algemene inleiding 4. Jaarverslag 5

Recommend Documents