Onderzoek naar de keuze voor borst/kunstvoeding bij jonge moeders
Inleiding: Ik ben Sascha en ik ben 20 jaar, sinds eind november 2008 ben ik moeder van een flinke zoon die ik volledige borstvoeding op verzoek geef. In mijn vrije tijd ben ik actief op diverse forums en daar heb ik Mandy leren kennen. Mandy is ook een jonge moeder van 21 jaar, ze heeft een zoon die geboren is in september 2008. In het contact wat ik met Mandy had bleek ook dat bij haar de vraag leefde waarom er door jonge moeders zo word gezwegen over borstvoeding. Beiden hebben we flinke discussies over het onderwerp gehad en worden we bestempeld als “Borstvoedings-maffia”. Omdat wij borstvoeding onder jonge moeders graag willen promoten is het ook fijn om te weten waar het punt ligt waarop de keuze voor fles/borstvoeding gemaakt word. Vraagstelling: Geven er inderdaad meer jonge moeders de fles? En wat is hiervan de reden? In het contact dat wij met veel jonge moeders hadden bleek dat veel moeders de fles geven in plaats van borstvoeding. We vroegen ons af wat hier de oorzaak van was, is het echt zo dat de informatie (voor jonge moeders) te kort schiet? Onderzoek: We hebben in een periode van 2 weken een enquête online gezet en via hyves en forums verspreid, deze is door 200 jonge moeder ingevuld, voornamelijk door onze gezochte doelgroep van jonge (aankomende) moeders van 25 jaar of jonger.
Borstvoeding-enquête uitgewerkt Vraag 1: Wat is je leeftijd 13
0,00%
14
0,00%
15
0,50%
16
0,50%
17
0,00%
18
3,00%
19
3,50%
20
6,00%
21
8,50%
22
9,50%
23
11,50%
24
20,50%
25
17,50%
Ouder dan 25
19,00%
Vraag 2: Geef je borstvoeding Ja ik geef borstvoeding
29,00%
Nee ik geef geen borstvoeding meer, ik heb dit wel gedaan
40,00%
Nee ik geef geen borstvoeding, ik heb dit ook niet gegeven
18,50%
Ik ben nog in verwachting
17,00%*
*Er zijn vrouwen die deze OOK aanvinkten omdat ze in verwachting zijn van een volgend kindje
Vraag 3: Als bij vraag 2 hebt geantwoord ik geef borstvoeding, hoelang geef je dit al? Korter dan 3 maanden 23,94% Korter dan 6 maanden
23,94%
Korter dan 9 maanden
23,94%
Korter dan 1 jaar
19,72%
Langer dan 1 jaar
8,46%
Vraag 4: Als bij vraag 2 hebt geantwoord ik geef geen borstvoeding, meer: hoelang heb je het gegeven en waarom ben je gestopt? Hoelang heb je het gegeven: Korter dan 1 maand
32,95%
Korter dan 3 maanden
27,27%
Korter dan 6 maanden
7,95%
Korter dan 12 maanden
20,45%
Langer dan 12 maanden
10,23%
Langer dan 24 maanden
1,15%
Waarom ben je gestopt: Geen vraag meer van kind (lang gevoed)
6,10%
Ik had geen voeding (meer)
30,48%
Moeder wilde niet meer
10,97%
Medische oorzaak *
25,61%
*Waarvan met hulp van LK misschien wel goed gegaan 14,63% Aanlegproblemen
6,10%
Zwangerschap
6,10%
Baby kreeg tanden
1,22%
Stress
7,32%
Onbekend
6,10%
Vraag 5 Als bij vraag 2 hebt geantwoord ik geef geen borstvoeding, waarom heb je voor kunstvoeding gekozen? Medische oorzaak 46,88% *Waarvan mogelijk door verkeerde voorlichting:
25,00%
Slechte ervaring met BV
9,37%
Ik vond KV makkelijker
21,88%
Ik stond niet achter de BV
9,37%
Papa kan dan ook een flesje geven
12,50%
Vraag 6 Vind je dat je in de zwangerschap goed bent voorgelicht over borst & flesvoeding? Ja 53,68% Nee
33,16%
Redelijk
13,16%
Vraag 7: Wat zou er verbeterd moeten worden in de informatie over borstvoeding geven (als je jong moeder bent)? Er is teveel info over BV, te weinig over KV
18,00%
Betere verspreiding van folders
7,00%
Speciale folders/voorlichting voor jonge moeders
15,00%
Voorlichting moet duidelijker/uitgebreider
35,00%
Begeleiding achteraf moet beter
25,00%
Verklarende lijst met afkortingen: BV = borstvoeding KV= kunstvoeding LK= lactatiekundige
Uitgewerkte vragen: Vraag 1 Wat is je leeftijd: De enquête is door moeders tussen de 15 en de 32 jaar ingevuld, met een meerderheid van moeders onder de 25 jaar. Ik heb besloten om de oudere moeders er niet uit te filteren, omdat bleek dat ze vaak op jonge leeftijd ook een eerste kindje hadden. Vraag 2 Geef je borstvoeding: Deze vraag lijkt duidelijk zien dat de borstvoedende moeders in de minderheide zijn, in de vragen 3 tot en met 5 worden deze antwoorden toegelicht. Vraag 3 Als bij vraag 2 hebt geantwoord ik geef borstvoeding, hoelang geef je dit al: Een meerderheid van de nog 58 borstvoedende moeders voedt al langer dan een halfjaar. Dit geeft duidelijk weer dat de moeders die voor borstvoeding kiezen een (doordachte) keuze maken en ook echt voor borstvoeding gaan. Vraag 4: Als bij vraag 2 hebt geantwoord ik geef geen borstvoeding, meer: hoelang heb je het gegeven en waarom ben je gestopt? Ongeveer 80 moeder geven geen borstvoeding meer, 32,95% is gestopt in de eerste maand, en nog voor de 3 maanden is 60,2% al gestopt. De voornaamste reden is dat er problemen zijn met het gewicht van het kindje, en de opmerking “ik had geen melk meer” lezen we bij een behoorlijke meerderheid terug. Ook dingen zoals aanlegproblemen komen regelmatig terug, vandaar in de korte enquête de schuingedrukte regel “*Waarvan met hulp van LK misschien wel goed gegaan” Hier loopt veel mis in de voorlichting, omdat borstvoeding een kwestie is van vraag en aanbod kan het niet zomaar op zijn, het is dus een belangrijk onderdeel om hier extra aandacht aan te besteden, ook is het vrij onbekend dat er de mogelijkheid is een lactatiekundige in te schakelen. Ongeveer 31% heeft langer gevoed dan de geadviseerde 6 maanden, de redenen om na de 6 maanden te stopen zijn vooral terug te vinden in hormonale veranderingen door zwanger zijn, geen vraag meer van de kleine tot het tanden krijgen.
Vraag 5 Als bij vraag 2 hebt geantwoord ik geef geen borstvoeding, waarom heb je voor kunstvoeding gekozen? 37 moeders hebben geantwoord dat ze geen borstvoeding wilden geven, waarvan bleek dat bijna 47% een medische reden noemt, ongeveer 25% had misschien wel borstvoeding kunnen geven als er tijden de zwangerschap betere deskundige informatie was geweest. Je moet dan denken als medische problemen zoals teruggetrokken en/of gevoelige tepels. Andere redenen zoals kunstvoeding is makkelijker bij de oppas en papa moet een flesje geven, zijn echt persoonlijke beslissingen, al zijn ze misschien wel gebaseerd op verkeerde informatie. Vraag 6 Vind je dat je in de zwangerschap goed bent voorgelicht over borst & flesvoeding? Al wordt hier het merendeel geantwoord “Ja” denk ik dat als 33% hier antwoord “nee” dat de informatie toch nog duidelijk te kort schiet. Ik vind dat dit aantal moet dalen tot minder dan 10%. Vraag 7: Wat zou er verbeterd moeten worden in de informatie over borstvoeding geven (als je jong moeder bent)? Dit was de moeilijkste vraag om uit te rekenen in procenten, ik heb de antwoorden “hier was het goed” en “dat weet ik niet” hier ook tussenuit gelaten. 18% vind dat de nadruk teveel op borstvoeding ligt, en er te weinig informatie over flesvoeding is. Dit antwoord is voornamelijk ingevuld door moeders die kunstvoeding geven. Hier lijnrecht tegenover staat 7% die vind dat er teveel informatie wordt verspreid over kunstvoeding en te weinig over borstvoeding. Vooral de zwangerschapsdozen en de zwangerschapsbladen worden hier benoemd. Hierin wordt namelijk geen tot te weinig informatie over borstvoeding verstrekt en wel over kunstvoeding (Al is dit kunstvoeding stap 2) 15% vind dat er inderdaad meer informatie en vooral ook beeldmateriaal mag komen voor en door jonge borstvoedinggevende moeders. Het mag best wat moderner gemaakt worden en er worden ook ideeën als speciale voorlichting folders en/of avonden voor jonge zwangeren geopperd. Voorlichting moet uitgebreider vind 35% hier worden voorbeelden genoemd als ook de eventuele nadelen benoemen, meer informatie over wat er gebeurd tijdens regeldagen en sprongetjes, en ook de fabels als “hangtieten” de wereld uit helpen. Zelf denk ik na uitkomst van de enquête dat er meer informatie verstrekt moet worden over het “bestaan” van lactatiekundigen en over de vergoeding hiervan. Begeleiding achteraf moet beter zegt 25%, dit is vanaf de bevalling tot aan een jaar. Vooral slechte adviezen van kraamzorg en consultatiebureau schijnen een oorzaak te zijn van het hebben van geen melk meer. Ook actieve hulp bij o.a aanlegproblemen zal veel teleurstellingen voorkomen. Conclusie: Veel jonge moeders die voor borstvoeding kiezen voeden vaak langer dan een half jaar, maar er schiet duidelijk nog te kort aan informatie en begeleiding na de bevalling.
Voor meer informatie, het opvragen van de rechtstreekse antwoorden en informatie welke acties er zijn ondernomen na deze enquête kunt u mailen naar:
[email protected] april 2009
