Krachtgerichte Gesprekken
Een vormingsaanbod
www.krachtgerichtegesprekken.be
‘Krachtgerichte Gesprekken’: een vormingsaanbod ‘Krachtgerichte Gesprekken’: waar gaat het over? 'Krachtgerichte Gesprekken’ verwijst naar een gespreksmodel dat cliënten sterk ‘empowert’. Het is gebaseerd op de oplossingsgerichte en narratieve gespreksmodellen. Het geeft handvaten om een sterke focus te ontwikkelen op krachten (kwaliteiten, vaardigheden, levenskennis, waarden, enthousiasme, interesses, doelen, intenties, dromen, vormen van hoop, levensovertuigingen ...). Een hedendaagse, herstelgerichte zorg vraagt dat hulpverleners oog (leren) hebben voor krachten bij cliënten, ook wanneer er sprake is van uitgesproken moeilijkheden en/of beperkingen. Maar hoe doe je dat concreet? Wat pik je op? Wat laat je links liggen? Welke vragen stel je? Hoe bevestig je de ander? … Je hebt concrete gespreksleidraden en -vaardigheden nodig. Krachtgerichte gespreksvaardigheden ondersteunen hulpverleners hierbij. Hierdoor kunnen hun gesprekspartners, zelfs wanneer zij worstelen met impactvolle problemen of beperkingen: ▪ Meer helderheid krijgen over eigen vaardigheden, vormen van levenskennis, intenties, dromen, hoop, waarden, … ▪ Er ook meer voeling mee krijgen, ▪ Stappen zetten en ideeën denken die hierbij passen, ▪ Zichzelf ervaren als een unieke en respect-waardige persoon, ▪ Rode draden gaan ervaren – in de loop van hun leven - rond dierbare thema’s, ▪ Levenservaringen in verhaal brengen die de persoon sterken, ▪ Uitdrukking geven aan pijnlijke ervaringen op een veilige manier (zonder overweldigd te worden en zonder negatieve conclusies over zichzelf), ▪ Een ervaring van invloed en regie ontwikkelen, ▪ Zich meer verbonden gaan voelen met belangrijke anderen (uit het heden en het verleden). Tijdens Krachtgerichte Gesprekken kan ervaringskennis (h)erkend worden als iets dat er toe doet, en dat zelfs in aanmerking komt om gedeeld te worden. De eigen ervaring wordt in ere hersteld. Dit gespreksmodel ondersteunt sterk de missie van Herstelondersteunende Zorg. Door wat er in dit soort gesprekken gebeurt, wordt het mee mogelijk voor mensen om ▪ te herstellen, ▪ (terug) op de been te komen, ▪ in beweging te komen, ▪ stappen of stapjes te zetten in een richting die iets betekent voor hen, ▪ een waardige identiteit te ontwikkelen.
Inspiratie Dit gespreksmodel is gebaseerd op 2 modellen voor helpende gesprekken: dat van de oplossingsgerichte therapie en dat van de narratieve therapie. Deze modellen worden allebei gekenmerkt door: een uitgesproken focus op krachten bij mensen, relaties, de omgeving, een focus op de (te ontdekken) ervaringskennis van mensen veeleer dan op expertkennis , aandacht voor ogenschijnlijke kleine initiatieven of expressies die echter veel betekenis krijgen door gesprek, een grote zorg voor de identiteit van de cliënt, een zorgvuldige aandacht voor het hoe-en-wat van helpende gesprekken. Samen bieden de 2 modellen een rijke waaier aan mogelijkheden om onze gesprekken met cliënten echt helpend te maken.
2
Krachtgerichte Gesprekken: Voor wie? (Vraag & Antwoord) Vraag: Opleiding in Krachtgerichte Gespreksvaardigheden… voor wie is dat? Antwoord: Voor hulpverleners die werken met cliënten. Vraag: Psychotherapeuten? Antwoord: Die natuurlijk ook. Maar óók de hulpverleners die gewoon het meest contact hebben met de cliënten. Zeker die. Vraag: Bedoel je psychiatrisch verpleegkundigen? Ergotherapeuten? Opvoeders? Antwoord: Absoluut! Vraag: Waarom? Antwoord: Omdat zij zoveel verschil kunnen maken! Wanneer je veel met cliënten omgaat, merk je veel op en heb je veel aanleidingen om een krachtgerichte opmerking of vraag te stellen. Of een krachtgericht babbeltje of een heel gesprek. Dat maakt zoveel uit voor de cliënt. Je verstevigt zo ook jullie relatie. Dat geeft dan weer een betere basis voor samenwerking. De ganse teamwerking wordt op deze manier krachtgericht. En het is gewoon veel prettiger voor iedereen.
Docent: Johan Van de Putte (°1963) is psycholoog en gepassioneerd psychotherapeut. Hij heeft opleiding gevolgd in verschillende psychotherapeutische benaderingen (cognitieve gedragstherapie, oplossingsgerichte therapie, hypnotherapie, systeemtherapie, mindfulness, EMDR, narratieve therapie). Op dit moment legt hij zich toe op de Integrale Rehabilitatiebenadering (SRH). Hij heeft een loopbaan van meer dan 20 jaar in de psychiatrie achter de rug, waar hij gewerkt heeft met mensen die met allerlei moeilijkheden worstelden (verslaving, psychotische verschijnselen, trauma, angst, depressie, borderline problemen, …). De voorbije 10 jaar is hij steeds meer opleiding gaan geven in psychotherapeutische benaderingen: cognitieve en gedragstherapie (aan KU Leuven en Universiteit Gent) en vooral oplossingsgerichte en narratieve therapie. In dit laatste model heeft hij het 'International Post Graduate Diploma in Narrative Approaches to Therapy and Community Work' behaald aan het Dulwich Centre in Adelaide (Australië). (
[email protected] / 0477 88 50 00) Organisatie: De organisatie van het opleidingsaanbod Krachtgerichte Gesprekken wordt gedragen door een samenwerkingsverband tussen PC Sint-Amandus (Beernem) en Vormingscentrum Guislain vzw. (
[email protected] / 09 216 35 77).
Concept: Introductiedag Krachtgericht Spreken (1 dag) Basismodule Krachtgericht Spreken (4 dagen): najaar 2013 Doorwerkmodules Krachtgericht Spreken A, B & C Module A: praten over problemen op een krachtgerichte manier (3 dagen): voorjaar 2014 Module B: oppikken van en praten over ‘sprankelende ervaringen’ (3 dagen): voorjaar 2014 Module C: feedback geven/faciliteren (3 dagen): voorjaar 2014 Verdiepingsmodule Krachtgericht Spreken: ‘Iemand zijn’ (3 dagen): najaar 2014 Themadagen (telkens 1 dag) Rouw Gesprekken over pijnlijke ervaringen uit het verleden: trauma Onvrijwillige cliënten Terugkomdagen en supervisie Krachtgericht Spreken
Incompanytraing
3
Introductiedag: Krachtgerichte Gesprekken (verschillende keren per jaar) ‘Krachtgerichte Gesprekken’ verwijst naar een gespreksmodel dat cliënten sterk ‘empowert’. Het is gebaseerd op de oplossingsgerichte en narratieve gespreksmodellen. Het model geeft handvaten om een sterke focus te ontwikkelen op krachten (kwaliteiten, vaardigheden, levenskennis, waarden, enthousiasme, interesses, ...). Een hedendaagse, herstelgerichte zorg vraagt dat hulpverleners oog (leren) hebben voor krachten bij cliënten, ook wanneer er sprake is van uitgesproken moeilijkheden en/of beperkingen. Hoe doe je dat concreet? Wat pik je op? Wat laat je links liggen? Welke vragen stel je? Hoe bevestig je de ander? … Je hebt concrete gespreksleidraden en -vaardigheden nodig. Inhoud: In de ‘Introductiedag: Krachtgerichte Gesprekken’ worden een aantal concrete gespreksingrediënten uit de doeken gedaan die de hoeksteen vormen van het Krachtgerichte Gespreksmodel, zoals: Een krachtgerichte kennismaking met de cliënt, Op een veilige manier praten over problemen, Problemen vertalen naar doelen en vooruitgang, Het oppikken van niet-problematische aspecten van het leven van de cliënt, Vragen stellen die kwaliteiten, vaardigheden, levenskennis, waarden in reliëf brengen, Bevestigen van kwaliteiten, vaardigheden, levenskennis, waarden. Methodiek: In zijn typische stijl legt Johan de dingen met handen en voeten uit, en linkt hij de dingen met voorbeelden uit zijn klinische praktijk. Duur opleiding: volledige dag Doelgroep en grootte groep: (grootte onbepaald) De introductiedag staat open voor elke hulpverlener die mensen in de cliëntpositie begeleidt en krachtgerichte gespreksvaardigheden (verder) wil ontwikkelen (psychiatrisch verpleegkundige, maatschappelijk werker, opvoeder, psycholoog, psychiater, …). De introductiedag kan een vertrekpunt zijn om verdere workshops en modules te volgen in Krachtgerichte Gespreksvaardigheden.
4
Basismodule Krachtgerichte Gesprekken (najaar 2013) ‘Krachtgerichte Gesprekken’ verwijst naar een gespreksmodel dat cliënten sterk ‘empowert’. Het is gebaseerd op de oplossingsgerichte en narratieve gespreksmodellen. Het geeft handvaten om een sterke focus te ontwikkelen op krachten (kwaliteiten, vaardigheden, levenskennis, waarden, enthousiasme, interesses, ...). Een hedendaagse, herstelgerichte zorg vraagt dat hulpverleners oog (leren) hebben voor krachten bij cliënten, ook wanneer er sprake is van uitgesproken moeilijkheden en/of beperkingen. Hoe doe je dat concreet? Wat pik je op? Wat laat je links liggen? Welke vragen stel je? Hoe bevestig je de ander? … Je hebt concrete gespreksleidraden en -vaardigheden nodig. Inhoud: Basismodule Krachtgerichte Gesprekken o
Praten over problemen
o
Praten over doelen en waarden
o
Oppikken en praten over uitzonderingen en sprankelende ervaringen
o
Feedback geven
In de 4-daagse basismodule Krachtgerichte Gesprekken o
ontwikkel je vaardigheden om cliënten op verhaal te laten komen over de impact van moeilijkheden op hun leven terwijl ze tegelijkertijd beschermd worden tegen een te sterk wakker worden van ervaringen van machteloosheid en tegen negatieve conclusies over zichzelf;
o
leer je cliënten op een rijke manier (terug) voeling te helpen krijgen met belangrijke doelen, intenties, waarden, dromen, hoop, ethische voorkeuren, levensovertuigingen, engagement, … zodat ook een ervaring van richting, van motivatie en van ‘iemand-zijn’ mogelijk wordt.
o
Je ontwikkelt ook een grotere gevoeligheid voor (sporen van) ‘sprankelende ervaringen’: d.w.z. voor ervaringen/initiatieven/acties/intenties/perspectieven/ontvankelijkheid/… die gelinkt kunnen worden met vaardigheden, knowhow, inzicht en mooie identiteitsaspecten van de persoon. Je leert die oppikken en er vragen over te stellen die bijdragen tot een (groter) aanvoelen bij de cliënt van de waarde ervan: het belangrijke ervan, de relevantie voor het heden en de toekomst, maar soms ook de verrassend rijke en dierbare (sociaal-relationele) geschiedenis ervan.
o
Je leert uitzonderingen op problemen opmerken en die zo exploreren dat belangrijke vaardigheden en inzichten scherp in vizier komen. Daardoor worden ze ook gemakkelijker inzetbaar en kan de cliënt (en anderen) er verder op bouwen.
o
Je leert een aantal manieren om dingen uit de gesprekken en observaties terug te geven aan cliënten (en ook anderen, collega’s inbegrepen) zodat alternatieve, fijne identiteitsconclusies ondersteund worden. Zo wordt het meer mogelijk voor cliënten om stappen te zetten die passen bij deze identiteitsconclusies.
Duur opleiding: 4 dagen Doelgroep en grootte groep: (15) De basismodule staat open voor elke hulpverlener die mensen in de cliëntpositie begeleidt en krachtgerichte gespreksvaardigheden (verder) wil ontwikkelen (psychiatrisch verpleegkundige, maatschappelijk werker, opvoeder, psycholoog, psychiater, …). Certificaat U ontvangt een certificaat indien u de 4 dagen gevolgd hebt. Literatuur U ontvangt een syllabus.
5
Doorwerkmodules Krachtgerichte Gesprekken (voorjaar 2014) Krachtgerichte Gespreksvaardigheden ontwikkel je – net als de vaardigheid om een instrument of een taal te leren – door veel te oefenen. Er valt ook veel te leren. Als hulpverlener hebben we immers geleerd om de aandacht te richten op problematische aspecten van mensen. Na wat ervaring wordt dit onze tweede natuur. Het vraagt een volgehouden inspanning eer we ons een derde natuur eigen gemaakt hebben: de nietproblematische aspecten van mensen hun leven opmerken en mensen hierover diepgaand en rijk op verhaal helpen komen zodat ze volop in hun waarde komen staan. In de doorwerkmodules Krachtgerichte Gesprekken ontwikkel je (verder) kennis en vaardigheden om een krachtgerichte oriëntatie aan te houden in alle contacten en gesprekken met mensen in een cliëntpositie. Je leert nog meer gespreksopties dan in de Basismodule Krachtgerichte Gesprekken en je oefent deze op een ondersteunde en veilige manier in. Je ervaart aan den lijve wat dit mogelijk maakt. Je kan 3 modules volgen. De volgorde waarin je de doorwerkmodules volgt, is vrij: je kan bijv. starten met doorwerkmodule C, om daarna B en A te doen.
Inhoud:
Module A: praten over problemen op een krachtgerichte manier (3 dagen)
Kennismaken met cliënt zodat die zichzelf kan ervaren als een mens los van de problemen,
Op een veilige manier praten over problemen door ze te verbinden met doelen, waarden, coping, schaalvragen, relatievragen;
Module B: oppikken van en praten over ‘sprankelende ervaringen’ (3 dagen)
Leren oppikken (tussendoor, er actief naar vragen, durven doorgaan) van ‘sprankelende ervaringen’ en deze
Uitvergroten met verschillende gespreksingrediënten;
Module C: Feedback geven/faciliteren (3 dagen)
Complimenten/bevestiging/erkenning geven,
Ondersteunende en erkennende feedback door anderen faciliteren,
Een gesprekssessie afronden: naar een volgende stap,
Documenten creëren (brief, verslag, EPD, e-mail)
Methodiek: De Doorwerkmodules Krachtgerichte Gesprekken zijn praktisch van opzet. Plenaire informatieoverdracht wordt afgewisseld met oefeningen die ondersteund worden met gespreksleidraden op papier. Na de oefeningen wordt steeds gereflecteerd op de leerervaringen. Duur opleiding: Elke module duurt 3 dagen Doelgroep en grootte groep: (15) De Doorwerkmodules Krachtgerichte Gesprekken staan open voor elke hulpverlener die mensen in de cliëntpositie begeleidt en krachtgerichte gespreksvaardigheden (verder) wil ontwikkelen (psychiatrisch verpleegkundige, maatschappelijk werker, opvoeder, psycholoog, psychiater, …). Certificaat: U ontvangt een certificaat per doorwerkmodule.
6
Verdiepingsmodule Krachtgerichte Gesprekken: ‘Iemand zijn’ (najaar 2014) Psychische moeilijkheden en alles wat ermee samenhangt (de oorzaken en de gevolgen ervan, reacties van anderen en samenleving,…) kunnen ingrijpende gevolgen hebben voor de identiteit:
Wat zegt dit over wie ik ben?
Ben ik nog een volwaardig mens en lid van de samenleving? Ben ik een mislukkeling?
Ben ik abnormaal?
Ben ik gestoord?
Krachtgerichte Gespreksvaardigheden hebben hier veel in te bieden. Je kan ze inzetten om mensen te helpen een gevoel te ontwikkelen van ‘iemand te zijn’ en van respectwaardig te zijn. Je kan een zelfgevoel versterken rond kostbare thema’s doorheen verleden, heden en toekomst. Dit geeft mensen terug meer mogelijkheden om stappen te zetten en ideeën te denken die hierbij passen. In de verdiepingsmodule ‘Iemand zijn’ bouw je verder op de basismodule en de doorwerkmodules. Je leert een brede waaier aan gespreksingrediënten kennen en inzetten om mensen tot verrassende, verheffende en authentieke conclusies te laten komen over wie ze misschien (ook) wel zijn. Zelfs wanneer er ook sprake is van ingrijpende moeilijkheden en beperkingen. Inhoud: Verdiepingsmodule ‘Iemand zijn’: rijke gesprekken over identiteit - doelen/intenties, vaardigheden, kwaliteiten, waarden, dromen, hoop, kennis, overtuigingen, engagement, anderen, denken, een manier van zijn, attitudes… In de 3-daagse Verdiepingsmodule ‘Iemand zijn’ leer je
het materiaal voor identiteitsverhalen en identiteitsconclusies kennen: de doelen/intenties van mensen, hun vaardigheden, kwaliteiten, waarden, dromen, hoop, kennis, overtuigingen, engagement, belangrijke anderen, manieren van denken en zijn, attitudes, ethische voorkeuren, …,
hele ’gewone’, concrete, ogenschijnlijk triviale observaties of anekdotes als springplank gebruiken voor verrassende en verrassend diepe babbels over wat dit misschien wel zegt over de persoon,
rijke gesprekken voeren en ondersteunen die de identiteit van de cliënt raken en verruimen,
een ruim palet aan vragen en verkenningsmogelijkheden hanteren.
Je oefent dit alles op een ondersteunde en veilige manier in. Je ervaart aan den lijve wat dit mogelijk maakt. Voorwaarde: Men moet de Doorwerkmodules Krachtgerichte Gesprekken A, B & C gevolgd hebben. Methodiek: De Verdiepingsmodule Krachtgerichte Gesprekken is praktisch van opzet. Plenaire informatieoverdracht wordt afgewisseld met oefeningen die ondersteund worden met gespreksleidraden op papier. Na de oefeningen wordt steeds gereflecteerd op de leerervaringen. Duur opleiding: 3 dagen Doelgroep en grootte groep: (15) De Verdiepingsmodule Krachtgerichte Gesprekken staat open voor elke hulpverlener die mensen in de cliëntpositie begeleidt en krachtgerichte gespreksvaardigheden (verder) wil ontwikkelen (psychiatrisch verpleegkundige, maatschappelijk werker, opvoeder, psycholoog, psychiater, …). Certificaat: U ontvangt een certificaat indien u de ganse verdiepingsmodule gevolgd hebt.
7
Info over verdere organisatie en uitbouw van het opleidingsaanbod Krachtgerichte gespreksvaardigheden volgt nog: zie
www.krachtgerichtegesprekken.be www.vormingscentrumguislain.be
Contact:
[email protected] (0477 88 50 00)
8
