STAGE MEDISCH LEIDERSCHAP voor aios Titel Tags Ziekenhuis Locaties Specialisme Korte beschrijving stage
Reactie aios
Praktijkstage medisch leiderschap voor aios Medisch leiderschap, ziekenhuisorganisatie, ziekenhuismanagement, ziekenhuisbestuur Spaarne Gasthuis Haarlem en Hoofddorp Discipline overstijgend, specifieke aandacht voor CanMEDS competenties: organisatie, communicatie, professionaliteit, samenwerking en maatschappelijk handelen Gedurende zes maanden, twee dagen in de week, maakt de aios kennis met de ziekenhuis als organisatie. Door mensen te spreken in alle niveau’s van het organogram in het ziekenhuis en hierop te reflecteren ontwikkel je organisatiegevoeligheid. Dit ‘learning-by-doing’ wordt aangevuld door theoretisch onderwijs in de kennisgebieden: ziekenhuisorganisatie- en bestuur, governance en financiën. Daarnaast is er ruimte voor een individueel ontwikkelingstraject van de leiderschapskwaliteiten met behulp van een coach. De praktijkervaring wordt versterkt door het formuleren en uitvoeren van een opdracht in het ziekenhuis onder begeleiding van een mentor. Als resultaat heb je kennis van de bestuurlijke en organisatorische processen in het ziekenhuis en heb je een visie op medisch leiderschap ontwikkeld. De afronding van de stage vindt plaats door middel van een eindpresentatie en/of publicatie van een artikel van je opdracht. “ Deze stage is persoonlijke effectiviteit in de praktijk, ik ben veel bewuster bezig met wat ik doe en laat. Tijdens mijn poli is mijn verantwoordelijkheidsgevoel nog steeds gericht op de patiënt en zijn behandeling maar heb ik meer oog voor het kostenaspect bij de keuze van de behandeling.” “Er gaan deuren voor je open die tijdens een opleiding tot medische specialist gesloten blijven. Je doet essentiële ervaring en kennis op over het besturen van een ziekenhuis, het ontwikkelen van een lange termijn visie met in acht neming van de veranderende ziekenhuisomgeving.” “ Doordat je deze stage (2 dagen) combineert met je eigen (klinische) praktijk (3 dagen) word je onbewust gedwongen te reflecteren op je eigen handelen, je toetst hiermee jezelf.” “Tijdens de stage krijg je inzicht in de ziekenhuisorganisatie op verschillende niveau’s. Je observeert hoe ieder zijn rol speelt en die probeer je te begrijpen’, deze rolmodellen neem je mee om je rol als medisch leider in de toekomst op een eigen manier in te vullen.”
Ingangseisen
Aios met ambitie en talent voor medisch leiderschap Aangetoonde belangstelling en betrokkenheid bij bijvoorbeeld commissies/ bestuur/ etc. Minimaal 3de jaar van je opleiding tot medisch specialist Toestemming van de opleider èn toestemming College van Toetsing /RGS
Juni 2015 – Spaarne Gasthuis – versie 6
1
Duur Aantal aios Doel stage
Aanstellen formele opleider binnen Spaarne Gasthuis Afgeronde basiscursus ziekenhuismanagement 6 maanden, 18 uur per week (exclusief zelfstudie) Minimaal 2, maximaal 3 aios tegelijkertijd Inzicht krijgen in de ziekenhuisorganisatie en het -bestuur, financiën en governance Organisatiegevoeligheid ontwikkelen: bewustwording van eigen positie en van die van medisch leider Visie op je (eigen) medische leiderschap ontwikkelen
Aan het einde van de stage
Leerdoelen
Heb je (meer) gevoel voor en inzicht in hoe een ziekenhuis werkt, op zowel macro-, meso- als micro niveau. Heb je een multidimensionaal beeld ontwikkeld met betrekking tot de organisatie en het besturen van een ziekenhuis. Je ziet in de praktijk hoe verschillende partijen hun rollen uitvoeren met als gevolg dat je je eigen ‘micro niveau’ ontstijgt. Heb je een eigen beeld gevormd over hoe jij als toekomstig medisch specialist meer bent dan alleen de ‘medicus’. Afhankelijk van je eigen doelstellingen zoom je meer of minder in op 1 van de drie (organisatie)niveaus. Je eigen werkelijkheid toets je telkens aan je eigen leiderschapsstijl (welke aan het begin van de stage in beeld wordt gebracht) . In gesprekken met je coach en mentor ontwikkel je je persoonlijke leiderschap Aan het einde van de stage heb je inzicht in /kennis over
Organisatie van (ziekenhuis) gezondheidszorg in Nederland Organisatie en bestuur van een STZ ziekenhuis Ziekenhuisfinanciën Governance ziekenhuis Personeelsmanagement Kwaliteit en veiligheid Leiderschapsstijlen Je eigen leiderschapsstijl
Vaardigheden ontwikkel je in overleg en aan de hand van je eigen wensen en ambities.
Juni 2015 – Spaarne Gasthuis – versie 6
2
Beschrijving stage
Maand 1- 2 Introductie in het ziekenhuis, kennismaking met mentor, coach en begeleiders vanuit de Spaarne Gasthuis Academie diverse spelers in het ‘ziekenhuis’ veld eigen leiderschapscapaciteiten in beeld mbv model van Quinn Verdiepen in organogram Spaarne Gasthuis en literatuur Aios stemmen onderling af en spiegelen gedurende de stage de eigen observaties aan de literatuur met mede aios Ontwikkelen eigen vraagstelling/opdracht Aanpassen IOP Eerste indrukken beschrijven mbt je eigen beeld over leiderschap aan de hand van de competenties: o Organisatie o Communicatie o Samenwerking o Professionaliteit o Maatschappelijk handelen Tijdsplanning opstellen Bijwonen van onderwijs op dinsdag (verplicht!!!) Elke twee weken is er een ‘exclusief’ onderwijs uur (Management en Organisatie Onderwijs voor Specialisten - MOOS ) op dinsdag van 17.00 tot 18.00 uur in de stafkamer van het Spaarne Gasthuis locatie Hoofddorp, met sprekers uit en van buiten het ziekenhuis (zoals verzekeraars, hoogleraren procesoptimalisatie zorg, patiëntveiligheid), waarin diverse onderwerpen worden besproken. De aios bereiden dit onderwijs voor en sturen vooraf vragen naar de sprekers. De spreker wordt verzocht vooraf een artikel/discussie stuk toe te sturen aan de deelnemers. Eventueel kunnen de aios vooraf of achteraf nader met de spreker kennis maken/interviewen. Tijdens dit onderwijs kunnen de medisch managers aanschuiven, wat de discussie bevordert. De medisch managers worden hiervoor actief benaderd door de Spaarne Gasthuis Academie. Maand 3-6 Afhankelijk van het gekozen onderwerp van onderzoek of opdracht wordt het programma geïndividualiseerd. Dit doet de aios in overleg met de
Juni 2015 – Spaarne Gasthuis – versie 6
3
Opbrengsten
mentor/begeleiders. In deze periode werken de aios aan hun zelf geformuleerde opdracht en zijn ze zelf verantwoordelijk voor de voortgang In de laatste maand moet de opdracht zijn afgerond en geeft de aios een presentatie/onderwijs tijdens MOOS en vindt de eindevaluatie plaats met mentor, formele opleider en de begeleiders van de SGA. Na afloop versturen van een berichtje met dank voor deelname aan participanten (hoort dit hierin?) Na afloop evalueren van de stage en waar nodig bijsturen en aanvullen Aios Bewustzijn van o eigen kracht en talent, zicht op eigen ontwikkelbehoeften o krachten binnen de organisatie en jouw eigen rol daarin Toename verantwoordelijkheidsgevoel m.b.t. organisatie en kosten zorg Ontwikkeling persoonlijke en effectieve (eigen) leiderschapsstijl Zorgdragen voor actieve verbinding tussen eigen en ziekenhuisdoelstellingen
Begeleiding + rollen
Ziekenhuis Promotie d.m.v. publicaties rondom opdracht van de stage Frisse en nieuwe inzichten vanuit het perspectief van de aios Kweekvijver voor jong bestuurlijk talent om uit te putten voor eigen organisatie Arts-assistent: maakt eigen stage, houdt planning in de gaten, plant (voortgangs)gesprekken met opleider/coach/mentor Formele opleider: bewaken voortgang en eindresultaat Mentor (kan bestuurslid medische staf zijn of oud bestuurder). Stageproces, inclusief individueel opleidingsplan, formulering eigen opdracht, reflectie op de praktijk door: Bespreekt voortgang met opleider in SG Coach: helpt bij ontwikkeling persoonlijke leiderschap Spaarne Gasthuis Academie: organisatie en ondersteuning tijdens stage in nauw overleg met het Bestuur van de Medische Staf Spaarne Gasthuis
Juni 2015 – Spaarne Gasthuis – versie 6
4
Eindtermen Persoonlijk medisch leiderschap
Literatuur
Contact
Persoonlijk leiderschap De aios stelt een individueel opleidingsplan (IOP) vast. Dit plan wordt voorgelegd aan de opleider en het College van Toetsing / RGS. Het IOP bevat tenminste een omschrijving van de persoonlijke leerdoelen en een plan voor een concrete opdracht. Met behulp van de eerste indrukken (uit de gesprekken van de eerste twee weken) en inzicht in eigen leiderschapsstijlen (verkregen met behulp van model van Quinn) past de aios zijn IOP aan. Met als resultaat: o Een brief aan zichzelf waarin wordt omschreven tot wat voor een medische leider hij zich het komende half jaar wil ontwikkelen (met aandacht voor leiderschapsstijlen en competenties) o Een omschrijving van een plan van aanpak voor een concrete opdracht o Een omschrijving van de middelen die nodig zijn om binnen 6 maanden je leerdoelen te kunnen bereiken. De brief wordt besproken en de leiderschapsstijlen worden gedurende de gehele stage geëvalueerd met de coach (waaronder evaluaties van gesprekspartners, door naast de stage tijdens de klinische werkzaamheden bewust te zijn van nieuwe kennis en ervaringen op bestuurlijk, organisatorisch en inter-persoonlijk gebied van zijn eigen handelen en observaties tijdens MOOS en vergaderingen). De mentor en opleider krijgen inzicht in deze brief. De opdracht wordt besproken en eventueel aangepast in overleg met de opleider en de mentor. Minimaal drie toetsmomenten moeten worden ingepland door de aios met opleider en mentor om de voortgang stage medisch leiderschap in kaart te brengen. De voortgang moet als voldoende worden beschouwd door opleider en mentor. Tevens moet de afronding van de stage middels een eindpresentatie en/of publicatie van een artikel als voldoende worden beschouwd door de opleider en mentor. De middelen die nodig zijn om de stage vorm te geven worden afgestemd met de Spaarne Gasthuis Academie en opleider. Algemeen: Op geleide van de opdracht + onderwerpen MOOS Aangeraden: M. Weggeman – Leiding geven aan professionals niet doen Y. Witman – de medicus maatgevend (artikelen noemen) S. Covey – de zeven eigenschappen van effectief leiderschap Verder uitbereiden Spaarne Gasthuis Academie: Mw. M.J. van Schie, Mw. dr. V.M.D. Struben Bestuur Medische staf , Spaarne Gasthuis: Dr. A. Noordzij, Ir. H.J. Spruijt
Juni 2015 – Spaarne Gasthuis – versie 6
5