Johannes, de spectaculaire profeet

Datum: Votum / zegengroet Openingslied Gebed Advent - uitleg project- sketch Adventlied 1e Schriftlezing: Zingen: 2e Schriftlezing: Zingen: Tekst Preek Amenlied na de Preek Leefregel Offers

20 december 2015 Zoetermeer Onze hulp "Sela" Opwekking 717 "Stil mijn ziel"

vierde deel (over geboorte Johannes) zie p.6 Lukas 1 : 57 - 80 GKB 48 : 1 "Lof aan de God van Israel" Lukas 3 : 1 - 18 GKB 48 : 4 "Dan hoort Gods volk van zaligheid" Lukas 1 : 76 - 77 GKB 28 "Eens zal er vrede zijn." Kol. 3 : 10 -17 BGT zie p.6

Gemeentegebed

eindigen met stille gebeden en Opw. 436

Slotzang

Opwekking 609 "U bent heilig"

Zegen

Johannes, de spectaculaire profeet ... Vandaag gaan we het hebben over Johannes de Doper. We hebben hebben gelezen over zijn geboorte en over de profetie die daarbij werd uitgesproken. Die krijgt in het evangelie van Lukas veel aandacht. En dat geldt ook voor de manier waarop Johannes' geboorte wordt aangekondigd, en de heel wonderlijke zwangerschap van zijn moeder. Net als bij Jezus zelf, gaat het om spectaculaire en wonderlijke gebeurtenissen. In het hele bergland van Judea wordt er over gesproken. En men vraagt zich af: hoe zal dit verder gaan? Zullen de indrukwekkende woorden die over dit kind zijn gesproken, echt gaan uitkomen? En wat gaan we daar dan van merken? Nou, dat was heel veel. Men heeft veel meer van Johannes gezien en gehoord, dan wij ons vaak beseffen. Om dat een beetje te illustreren wil ik twee foto's laten zien: Lorenz, Einstein (dia 2) Wie is de man op de linkerfoto? Het is Herman Lorenz, de grote Nederlandse natuurkundige, die in 1902 de Nobelprijs won. En rechts? Ja, die kennen we natuurlijk 1/7

allemaal. Het is Albert Einstein, de man die de relativiteitstheorie heeft ontwikkeld. Hij wordt op dit moment -volkomen terecht- beschouwd als de meest toonaangevende wetenschapper van de 20e eeuw. Maar dat weten we nu pas. Wanneer je Einstein gevraagd zou hebben wie hijzelf beschouwde als de grootste geleerde van zijn tijd, dan was het antwoord geweest: Lorenz. Hij vond hem briljant, en heeft heel veel aan hem gehad. (dia 3) Iets dergelijks is aan de hand met Jezus en Johannes. Jezus is -volkomen terecht- veel bekender geworden dan Johannes de Doper. Maar als je Jezus vroeg wie in zijn tijd de allergrootste profeet was, dan zei hij: Johannes. Hij is de belangrijkste profeet die ooit geleefd heeft. En dat gold ook voor Jezus' tijdgenoten. Ze beschouwden Johannes als een heel bijzondere profeet. En hij was ook wel een heel bijzondere figuur. Toen hij nog maar eind twintig was, ging hij preken in de woestijn. En hij droeg daarbij heel opvallende kleren. Hij liep er bij zoals de mensen zich de profeet Elia voorstelden. In een mantel van Kamelenhaar, en met een leren riem om zijn middel. Dat wilde iedereen gaan zien. En ze gingen niet alleen kijken, ze gingen ook luisteren. Heel Israel liep uit om zijn donderpreken te horen. Hij riep op tot bekering. En heel Israel liet zich dopen. Een golf van blijde verwachting ging door het volk. Nogmaals, wij zijn ons dat vaak onvoldoende bewust. We lezen wel over Johannes in de Bijbel, maar ach, na een bladzijde gaat het dan al weer over Jezus, en dan verdwijnt hij naar de achtergrond. De gevangenis in, en later triest aan zijn eind gekomen als man van ongeveer 30 jaar oud. Maar voor Jezus' tijdgenoten was dat anders. Zij keken bijzonder hoog op tegen deze indrukwekkende profeet, die hen allemaal diep had geraakt. Jezus' komst werd aangekondigd door een heel indrukwekkende verschijning, een profeet van de Allerhoogste God. kondigt Gods komst aan De spectaculaire Johannes kondigt Gods komst aan Waarom eigenlijk? Heb je je dat ooit afgevraagd? Waarom moest de komst van God naar deze aarde eigenlijk zo indrukwekkend worden aangekondigd? Daar komen allerlei profeten aan te pas en engelen. Zelfs Gabriël, belangrijkste Engel van allemaal. En een complete legermacht daalt af naar de velden van Efrata. Waar is dat allemaal voor nodig? Stel je eens voor dat er een zonsverduistering zou komen in Europa. Een heel bijzondere zonsverduistering, die midden over dag ruim een uur duurt. Kan niet, natuurlijk, maar stel.... Hoe nodig is het dan, om dat van te voren aan te kondigen? Dan kan je toch gewoon niet ontgaan! Al zou je geen enkel bericht van te voren hebben gezien of gehoord. Op de dag zelf wordt het toch gewoon donker, en dan weet je toch dat er iets heel bijzonders aan de hand is. En stel dat God zelf, in eigen persoon, naar deze wereld zou komen. De schepper van hemel en aarde, komt, in eigen persoon naar de aarde. Moet je dat aankondigen? Valt dan niet ter plekke het hele openbare leven stil? Zoiets kan je toch niet ontgaan? 2/7

Kennelijk wel. Kennelijk is het nodig dat God zijn komst heel uitvoerig aankondigt. Ik denk dat we van de geschiedenis van Johannes kunnen leren waarom dat nodig is. Waarom het destijds, voorafgaand aan Jezus' geboorte en bij het begin van zijn optreden, nodig was, en waarom we dat nog steeds hard nodig hebben. want God verschijnt onopvallend Het is nodig, want God verschijnt onopvallend. Ergens gedurende een merkwaardige volkstelling, gaat een jong stel op reis. In een tijd dat we druk zijn. Als we waarachtig wel wat beters aan ons hoofd hebben dan ons druk te maken om kind dat in een stalletje achteraf geboren wordt. Dat zouden we massaal over het hoofd hebben gezien. Zoals we ook vandaag nauwelijks oog hebben voor al die straatarme kinderen die in overbevolkte steden geboren worden. Leuk voor de ouders, of misschien niet eens, maar niet iets waar je bij stil staat. De hemelse legers zijn hard nodig, want anders zouden zelfs de herders niet gedacht hebben dat er iets bijzonders gebeurd was. Maar nu weten ze het wel, en ze vertellen het door. En dertig jaar later verschijnt een onopvallende timmerman uit Nazareth op het toneel. De man op wie heel Israel al eeuwen had gewacht. De man die al een tijd luidruchtig door Johannes was aangekondigd. En toch moeten dan de heilige Geest en het hoorbare woord van God er aan te pas komen, om aan Johannes duidelijk te maken: "Dit is hem nu." Dit is de Zoon van God, dit is God in eigen persoon. De Geest overtuigt Johannes, en Johannes kan nu, met al zijn gezag, Jezus aanwijzen, als het Lam Gods, dat de zonden van de wereld wegneemt. Zo komt God heel vaak ons leven binnen. In een ongedachte ontmoeting, Een onopvallend gebaar. Een uitspraak die, vreemd genoeg, blijft hangen. En dus heb je iemand nodig die je duidelijk maakt: Dat is Hem nu, dat is nu God. Zo ziet God er nou uit, als Hij dichtbij komt. Eigenlijk onopvallend, kleinschalig, maar wel met een blijvende invloed. Hij laat je niet meer los. En je krijgt steeds meer van Hem te zien, als je Hem van dichtbij gaat volgen. Als je je echt aan Hem overgeeft. Dat is wat Zacharias bejubelt in zijn lofzang. In vers 72 lezen we: God herinnert zich zijn verbond, de eed die hij heeft gezworen. Wat had God dan precies gezworen? "Dat wij, ontkomen aan onze vijanden, hem zonder angst zouden dienen, toegewijd, oprecht, altijd levend in zijn nabijheid." Dichtbij God leven. God die zich in je leven openbaart. Heel onopvallend en kleinschalig, maar aan de andere kant een onvoorstelbaar wonder: God verbindt zich aan jou, en je hoeft niet bang te zijn. want God verschijnt anders dan we hadden gedacht Gods komst wordt aangekondigd, omdat hij vaak op een heel andere manier verschijnt dan wij hadden gedacht. 3/7

Dat gold zeker voor het volk Israel waarin Jezus terecht is gekomen. De komende vredevorst werd heel sterk vereenzelvigd met David. Hij zou voortkomen uit de stam Juda en uit het huis van David. Dat stond in de profeten en dat wisten ze allemaal heel precies. En ze maakten zich daarbij een voorstelling die precies klopte op de heldhaftige David. Wat had David destijds gedaan? Hij had het volk Israel definitief bevrijd van de Filistijnse onderdrukkers. En daarbij had hij ook nog eens de andere omliggende volkjes zijn militaire wil opgelegd, en het had een periode ingeluid van ongeveer 70 jaar rust en militair overwicht. In Jezus dagen was Israel een provincie van het grote Romeinse rijk. Ook in Jezus dagen was er een relatieve rust, maar er was geen autonomie voor het Joodse volk. De Godsdienst werd gedoogd, dat wel, maar er waren ook voortdurend botsingen met de Romeinse overheersers. In die dagen kon het bijna niet anders, dan dat er een Messias werd verwacht, die daar verandering in zou gaan brengen. En held, een verzetsstrijder die de wapens zou gaan opnemen en het Koningschap van Israel zou gaan herstellen. Ook de lofzang van Zacharias laat zich heel gemakkelijk zo lezen. "Hij heeft zich om zijn volk bekommerd en het verlost. Een redder uit het huis van David. Die ons zal bevrijden van onze vijanden. Zoals alle profeten hebben voorspeld." Dat past naadloos op de bestaande verwachting. Maar, gelukkig is er ook nog de profetie over Johannes. "Ook jij mijn kind, zult een profeet van de Allerhoogste genoemd worden. Jij zult voor de Heer uitgaan en de weg voor hem banen." Hoe doet Johannes dat: door de allergrootste vijand aan te wijzen, en hoe we daarvan verlost zullen worden. Niet de Romeinen, niet Herodes, maar ... de zonden. Hij mag het volk bekend maken met hun redding, door de vergeving van hun zonden. En opnieuw leren we hier een gevoelige les. God is onopvallend in onze levens gekomen. En wij, we hadden het maar half door, we rekenden op iets groters, iets waar de vonken vanaf zouden vliegen. Volle kerken, een Christelijke natie. Wereldvrede, welvaart, genezing. Ook wij wilden graag een oplossing voor datgene wat wij beschouwen als ons allergrootste probleem. En dan komt God en die pakt inderdaad ons allergrootste een probleem aan. Hij ziet ons liggen, op een ongeneeslijke ziekbed en zegt: ik heb goed nieuws, je zonden zijn je vergeven. Daarin openbaart zich mijn liefdevolle barmhartigheid. want wij kunnen echt niet zonder Hem Gods komst wordt ons aangekondigd, want wij kunnen echt niet zonder hem. Bij Johannes is dat een heel belangrijk element. "Kom tot inkeer!", roept hij uit. Laat je dopen om zo vergeving van zonden te krijgen. En het grote wonder gebeurt! Het volk komen tot bekering. Ze belijden hun zonden en laten zich dopen. De mensen gaan massaal naar de Jordaan. De rivier waar het volk Israel ooit droogvoets doorheen was getrokken, toen ze het beloofde land binnengingen. 4/7

Nu gaan ze kopje onder in diezelfde Jordaan, en komen, bevrijd van hun zonden, aan in het koninkrijk van God. Klaar voor de komst van de vredevorst, die het door zijn lijden en sterven in orde zal maken tussen hen en God. Een compleet nieuw verbond. Met compleet nieuwe voorwaarden. Niet langer telt je Joodse afkomst, niet langer telt je verleden. Het nieuwe leven ligt voor iedereen open. Zelfs voor tollenaars en soldaten. Ook zij kunnen afstand nemen van hun verleden en een eerlijk leven gaan leiden. Wat betekent die oproep tot bekering voor ons, die nu advent vieren? Hangt Jezus komst van onze bekering af? Moeten wij eerst heel erg goed leven en vindt Christus ons dan pas de moeite waard? Nee, dat is niet de boodschap hier. Christus komt omdat Hij beloofd is, en hij komt opnieuw, omdat hij dat zelf belooft heeft. Dat is niet van ons gedrag afhankelijk. En dat geldt ook voor de komst van Jezus in jouw persoonlijke leven. Die kun je niet verdienen, die krijg je helemaal gratis, en vaak ook onverwacht. Maar wel word je opgeroepen om te beseffen, dat je deze redder daadwerkelijk nodig hebt. Want dat is de belangrijkste boodschap van Johannes. De essentie van je bekering is niet in dat je beter gaat leven. Dat is wel een gevolg van je bekering. Maar de essentie van je bekering is dat inziet: ik heb een verlosser nodig, ik zoek mijn redding buiten mezelf. En dat je dus naar Johannes, of naar Jezus toekomt en vraagt: Wat moeten we dan doen? Mensen die dat vragen, worden nooit afgewezen. Maar Johannes is spijkerhard voor mensen die wel komen kijken en informeren, die zelfs wel bereid zijn zich te laten dopen, maar die vinden dat ze het eigenlijk niet nodig hebben. Omdat ze vertrouwen op hun religieuze papieren. De joodse priesters, de schriftgeleerden en Farizeeën. Zij gaan niet kopje onder, maar krijgen de volle laag: "Addergebroed, wie heeft jullie wijsgemaakt dat je de komende toorn kunt ontlopen." Dat zijn striemende woorden, die je niet graag over jezelf zou horen. Maar ze horen wel bij advent. Bij de grote adventsprofeet, die ons voorbereidt op de komst van De Allerhoogste redder en rechter. En laten we ons die woorden aantrekken. We verwachten Jezus, en we vieren zijn komst. Laten we ons er diep van bewust zijn, dat we echt niet zonder deze redder kunnen. Niet onze goede daden of onze goede bedoelingen, en ook niet onze religieuze papieren gaan ons redden. Alleen Jezus. Die nederig naar de wereld kwam, onopvallend werd geboren. Die stierf voor in het openbaar, in de aller diepste vernedering. En die nu -heel onopvallend- wacht op iedereen die zijn eigen grootheid wil inleveren, om het leven van Jezus er voor terug te krijgen. Hij dringt zich niet op, maar laat je vooral op hem wijzen. Door Johannes, door Petrus, door Paulus. Door mensen die nu om je heen leven en zeggen: Ik heb goed nieuws. Jezus is gekomen, ook voor jouw. Amen

5/7

Leefregel Kolossenzen 3 : 10 - 17 BGT 10 Jullie zijn nu nieuwe mensen. God geeft jullie inzicht om hem steeds beter te leren kennen. En zo gaan jullie steeds meer lijken op God, die jullie gemaakt heeft. 11 Jullie zijn nu nieuwe mensen. En nieuwe mensen zijn niet langer Joden of niet-Joden. Ze zijn ook niet langer slaven of vrije mensen. Ze zijn christenen! Christus is in jullie allemaal aanwezig, daarom zijn verschillen nu niet belangrijk meer. Houd van elkaar 12 God houdt van jullie. Hij heeft jullie uitgekozen, en jullie horen nu bij hem. Daarom moeten jullie goede dingen doen: Je moet van harte meeleven met anderen. Je moet vriendelijk voor elkaar zijn, en geduldig. Denk niet aan jezelf, 13 maar accepteer elkaar, en vergeef elkaars fouten. Want Christus heeft ook jullie je fouten vergeven. 14 Maar het allerbelangrijkste is: houd van elkaar. Want liefde maakt van jullie een volmaakte eenheid. 15 Jullie zijn uitgekozen om samen één kerk te vormen. Christus heeft jullie vrede gegeven. Laat zijn vrede jullie nu leiden bij jullie beslissingen. En wees dankbaar! 16 Laat jullie leven vol zijn van het goede nieuws over Christus. Gebruik al je wijsheid om elkaar uitleg en goede raad te geven. Zing liederen om God te eren, zing alle liederen die de heilige Geest je laat zingen. Wees dankbaar, en zing voor God. 17 Bedenk bij alles wat jullie doen en zeggen, dat jullie bij de Heer Jezus horen. En vraag hem steeds om God, de Vader, te danken namens jullie. Adventslied Zoetermeer 2015 Melodie: Opwekking 148 God heeft ons uitgeleid, wij gaan met vreugde voort 29 november: Zacharias God heeft het licht gemaakt en heeft ons aangeraakt Werd geboren op de aarde om ons te redden Daarom zingen wij en vertellen heel blij Dat de Heer gekomen is

(Gods volk wordt uitgeleid) (zij gaan met vreugde voort) (en de bergen en de heuvels) (juichen rondom hem) (alles zing er bij ) (zelfs de bomen zijn blij) (en zij klappen voor hun God)

Zacharias was al oud (en de bomen in het veld) en Elisabeth zijn vrouw (zullen klappen voor Hem) (3x) een kindje hadden ze nog niet en dat was een groot verdriet Een engel zegt: Je krijgt een zoon God heeft jou gebed verhoord ... maar hij gelooft het niet (en wij gaan vrolijk voort) God heeft hem aangeraakt Hem sprakeloos gemaakt en de mensen op het plein snappen er niets van Waarom zwijgt die man? Wat is hier aan de hand? En vol vragen gaan ze weg

(Gods volk wordt uitgeleid )

6/7

Wil je weten wat er is met die priester en zijn vrouw? Wil je weten wat dat zegt voor mij en ook voor jouw? Wil je leren van het Licht het raakt ons allemaal? geloof dan Gods verhaal

(en de bomen in het veld)

7/7