JAARVERSLAG 2014 van de Levensverzekering Maatschappij
“DE ONDERLINGE VAN 1719 U.A.” te Haarlem Vroeger genaamd: Begrafenisbos De Vrijwillige Liefdebeurs onder de zinspreuk “In Alles Ghetrou”
Raad van Commissarissen
prof. dr M. van Nieuwkerk Mw drs G.M. Haandrikman AAG
Directie
J.F. Steffan RA ( tot 19-03-2015) A.P. van Hooijdonk (m.i.v. 19-03-2015) Mw J.F.M. Groot
Actuaris:
J. Voois AAG
Medisch Adviseur:
drs S.P. Israëls
Accountant:
Ernst & Young Accountants Haarlem, 22 mei 2015.
Ingeschreven in het Handelsregister Kamer van koophandel te Haarlem No 34002618. Korte Begijnestraat 14, 2011HC Haarlem, telefoon 023-5321482 www.onderlinge1719.nl, email
[email protected]
Inhoudsopgave
Verslag van de Directie over het 295e boekjaar van "De Onderlinge van 1719" U.A. Verslag van de Raad van Commissarissen
Bladzijde 4 6
Jaarrekening 2014: Balans per 31 december 2014 Winst- en verliesrekening over 2014 Kasstroom overzicht Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Toelichting op de balans per 31-12-2014 - Vereiste solvabiliteit - Overzicht totaalresultaat Toelichting op de winst- en verliesrekening over 2014 Winstbronnen Overige gegevens: Verklaring accountant Additionele informatie: Overige toelichtingen Actuarieel verslag Actuariële verklaring Stand gegevens
8 9 11 12 14 16 16 18 21 26
27 28 31 32
2
Lijstnummers Staten De Nederlandsche Bank met bladzijde aanduiding.
Bladzijde VSJ005 VSJ010 VSJ015 VSJ020 VSJ031 VSJ033 VSJ035 VSJ040 VSJ050L VSJ055 VSJ060 VSJ065 VSJ070 VSJ075 VSJ110 VSJ120 VSJ200 VSJ105 VSJ115 VSJ203 VSJ165
Verslag van de Directie Balans Winst- en Verliesrekening Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Toelichting balans beleggingen terreinen en gebouwen Toelichting balans overige financiële beleggingen Toelichting balans andere activa Toelichting balans eigen vermogen (incl. totaalresultaat) Toelichting balans technische voorzieningen Toelichting balans andere passiva Toelichting winst -en verliesrekening premies en schade Toelichting winst -en verliesrekening beleggingsresultaten Toelichting winst -en verliesrekening uitkeringen Toelichting winst -en verliesrekening kosten Winstbronnen Resultatendeling en garanties Waarmerking accountant Overige gegevens Actuarieel verslag Actuariële verklaring Stand gegevens
3
4 8 9 12 14 14 15 16 17 17 18 19 19 20 21 25 26 27 28 31 32
Verslag van de Directie over het 295 ste boekjaar van “De Onderlinge van 1719” In de 295 jaar van haar bestaan heeft De Onderlinge van 1719 vele, soms abrupte verschuivingen in macroeconomische parameters meegemaakt, zoals in rentestanden, valutakoersen, werkloosheidscijfers en in begrotingsoverschotten dan wel –tekorten. De les hieruit is, althans voor ons, dat overheidsbeleid – nationaal en supranationaal– vaak van doorslaggevende invloed is , onverschillig of dat beleid nu gestoeld is op de theorieën van Friedrich Hayek, Milton Friedman of John Maynard Keynes. Laissez faire-politiek wordt, als puntje bij paaltje komt , uitsluitend met de mond beleden. In het verslagjaar werden wij geconfronteerd met wellicht het meest spectaculaire voorbeeld van overheidsingrijpen uit onze geschiedenis: nl. het besluit van de ECB om maandelijks het enorme bedrag van € 60 mrd aan schuldpapier op te kopen in het kader van de noodzakelijk geachte monetaire verruiming ( quantative easing - QE - in het jargon). Ondanks de vrees van enkele nationale banken voor “verstoring van de financiële markten en de uitschakeling van markttucht “ ( sic ! ) constateren wij dat dit beleid in zoverre succesvol is dat de groei- en inflatieprognoses sterk zijn verbeterd, de strijd tegen deflatie gunstig verloopt en dat de koers van de euro naar een comfortabel niveau is gezakt. De economieën uit de eurozone plukken hier de vruchten van, uiteindelijk geldt dat o.i. ook voor banken, pensioenfondsen en verzekeraars, ofschoon de ultra lage rente, mede het gevolg van het QE- beleid, uiteraard voor ernstige problemen zorgt aan de creditzijde van de balans. Niettemin hebben wij vertrouwen dat “alles sal reg kom”, ook voor onze maatschappij. Daarom hebben wij serieus overwogen onze perpetuele 2,5% obligatielening van Fl 1000,= aan de Gemeente Haarlem van 22 maart 1775 ( met als onderpand “alle de stads inkomen en goederen”) in het kader van QE te verkopen. Hoewel dat wellicht voor enige opluchting ten stadhuize zou zorgen, hebben wij hier vanwege historische en sentimentele redenen toch van afgezien. Algemeen In februari 2014 heeft de maatschappij de definitieve vergunning van De Nederlandse Bank verkregen voor haar werkzaamheden als natura uitvaart verzekeraar in sommen. Daarmee is een turbulente periode afgesloten waarin de Onderlinge zich heeft getransformeerd van Levensverzekeraar naar Natura Uitvaartverzekeraar. Het met deze transformatie samenhangende nieuwe bestuursmodel is in 2014 geheel operationeel geworden. De nieuwe statuten van de coöperatieve vereniging zijn in de Algemene Ledenvergadering op 27 juni 2014 door de leden goedgekeurd. Financieel resultaat 2014 Het boekjaar 2014 is afgesloten met een netto resultaat van €648.000. (2013: €161.000). Dit resultaat is echter in belangrijke mate beïnvloed door enkele bijzondere posten en geeft daardoor geen goed inzicht in het operationeel resultaat. Zoals eerder aangegeven is door de transformatie naar Natura Uitvaart verzekeraar onze portefeuille fors in omvang gedaald. Delen van de portefeuille zijn overgedragen omdat zij niet binnen de vergunning passen. Door het voeren van slechts één product en de invoering van een nieuw besturingsmodel is de complexiteit van de maatschappij verminderd en daarmede kan het (toekomstige) kostenniveau worden verlaagd. Tot 2013 heeft de Onderlinge bij het berekenen van de technische voorzieningen uitgangspunten gehanteerd die gebaseerd zijn op Solvency II. Als Natura Uitvaartverzekeraar vallen wij niet onder Solvency II per 1 januari 2016. Om deze reden is besloten voor het berekenen van de Technische Voorzieningen terug te gaan naar de Solvency I uitgangspunten. Dit betekende toepassing van een lagere risico marge. De solvabiliteit bedraagt ultimo jaar €2.231.000. Dit is 1716 % van het minimum vereiste kapitaal van €130.000 en 485% van onze eigen normsolvabiliteit die €630.000 bedraagt. De periodieke premies daalden in 2014 licht van €123.000 tot €120.000. De beleggingsresultaten bedroegen €221.000 tegen €129.000 in 2013. In 2014 is €102.000 winst gerealiseerd door de verkoop van een deel van onze beleggingen in aandelen. De bedrijfskosten zijn gedaald van €217.000 over 2013 naar €178.000 over 2014. De kosten in 2014 zijn in mindere mate dan in 2013 beïnvloed door eenmalige kosten samenhangend met de transformatie.
4
Naast deze bijzondere posten heeft de verdere daling van de lange termijn rente gedurende 2014 grote invloed gehad op het resultaat van 2014. Ter illustratie; tussen 1 januari 2014 en 31 december 2014 is de 10 jaars kapitaalrente gedaald van 2,1% tot 0,78%. Dit vertaalt zich in een sterke daling van de rentetermijnstructuur waarmee de waarde van onze verplichtingen dient te worden omgerekend. Omdat, gezien, de aard van onze verzekeringen, de looptijd van onze verplichtingen zeer lang is (gemiddeld ruim 37 jaar) heeft de renteontwikkeling relatief grote invloed op onze resultaten. De looptijd van onze beleggingen is aanzienlijk korter (gemiddeld ca. 6,5 jaar). Langlopende staatsobligaties zijn moeilijk verkrijgbaar en bovendien relatief duur. Gezien het conservatieve (en voorgeschreven) beleggingsbeleid zijn de mogelijkheden om in meer risicovolle producten te beleggen beperkt. Het vrije vermogen biedt ultimo 2014 echter nog voldoende ruimte om verdere rentedalingen op te vangen. Het effect van de rentedaling over 2014 bedraagt ca €1.179.000 op de hoogte van de technische voorzieningen.
Toekomstverwachtingen De rentedaling heeft zich in het eerste kwartaal 2015 voortgezet. De rente ontwikkeling heeft voortdurend de aandacht van de Directie. De focus van het beleid zal verder liggen op beheersing op langere termijn van de bedrijfskosten en het verhogen van onze commerciële inspanningen om groei te creëren. Het belang van onze verzekerden staat centraal in onze strategie. Daarbij worden doorlopend diverse scenario’s voor de lange termijn geëvalueerd. Naast de interne factoren zoals hiervoor aangegeven zijn de belangrijkste externe factoren de renteontwikkeling, de ontwikkelingen rond het toezicht in het kader van de invoering van Solvency II basic per 2016.
ENKELE KERNCIJFERS (bedragen in duizenden euro’s)
Aantal verzekerden Periodieke premies Premies ineens Technische voorzieningen Eigen vermogen
2010 6.176 197 0 2.456 3.921
2011 6.104 185 0 3.498 2.652
Haarlem, 22 mei 2015
Directie
A.P. van Hooijdonk J.F.M. Groot
5
2013 6.037 183 0 4.792 1.413
2013 2.258 123 0 3.543 1.651
2014 2.232 118 0 3.013 2.231
Verslag van de Raad van Commissarissen Aan de vergadering van de leden van " De Onderlinge van 1719 U.A. " te Haarlem Algemeen De Raad van Commissarissen heeft het genoegen u het jaarverslag over 2014 aan te bieden. De door de Directie opgemaakte jaarrekening over 2014 is door de externe accountant, EY, gecontroleerd en van een goedkeurende verklaring voorzien. De Raad van Commissarissen stemt in met het voorstel de winst over 2014 toe te voegen aan het eigen vermogen. De Raad van Commissarissen adviseert de Algemene Ledenvergadering, overeenkomstig het ter vergadering te presenteren voorstel, aan de directeuren decharge te verlenen voor het door hen in 2014 gevoerde bestuur en aan de commissarissen voor het door hen in 2014 uitgeoefende toezicht. Belangrijkste ontwikkelingen In overleg met DNB is de governance structuur begin 2014 gewijzigd hetgeen ingrijpende gevolgen heeft gehad. Per 14 februari 2014 is een nieuwe Raad van Commissarissen en een nieuwe Directie gevormd. Zowel de voormalige als de huidige commissarissen beschouwen deze drastische aanpassing naar de huidige opvattingen ten aanzien van de structuur van de governance als een noodzakelijke stap in het voortbestaan van de Onderlinge van 1719. Gedurende 2014 is de focus van de Directie en de Raad voornamelijk gericht geweest op het voldoen aan de nalevingseisen vanuit wet-en regelgeving. In de Audit & Risk Committee en de Raad van Commissarissen is uitgebreid gesproken over de bevindingen van de externe accountant evenals de in 2014 benoemde interne auditor. Daarnaast heeft de Raad een nieuwe certificerend actuaris aangesteld. In 2014 heeft de Raad van Commissarissen vijf keer, waarvan eenmaal telefonisch, vergaderd. Daarnaast hebben separate vergaderingen plaatsgevonden met de externe accountant inzake de jaarrekening 2014 en met de Interne Auditor inzake het Internal Audit Rapport 2014. De Audit & Risk Committee en Compliance Committee bestaat uit de gehele Raad van Commissarissen. De agenda van vergaderingen bevat regulier op elke vergadering de volgende onderwerpen: Ontwikkeling resultaat en vermogen, risico management, compliance en beleggingsbeleid. Aanvullend hierop zijn in 2014 de volgende onderwerpen besproken: Kapitaalbeleid in relatie tot renteontwikkeling; ingevolge het kapitaalbeleid is in verband met de daling van de rentetermijnstructuur uitgebreid stilgestaan bij de noodzaak tot aanvullende maatregelen ter afdekking van het renterisico. De Directie rapporteert maandelijks over de rentegevoeligheid. Kosten risico. Gezien de geringe omvang van de portefeuille is de maatschappij sterk gevoelig voor stijging van operationele kosten. Gesproken is met de Directie over het plan tot structurele verlaging van de toekomistige operationele kosten. Commercieel plan. Overleg heeft plaatsgevonden over noodzaak en mogelijkheden om de produktie van nieuwe verzekeringen te vergroten. In 2014 heeft de Raad de volgende voorgenomen Directie besluiten goedgekeurd: Kapitaalbeleid 2014 Risicobeleid 2014 Beleggingsbeleid 2014 Statutenwijziging Aanstelling extern accountant Aanstelling certificerend actuaris Goedkeuring jaarrekening 2013 Aanstelling Internal Auditor Internal Audit statuut Internal Auditplan 2014 Goedkeuring Internal Audit Rapport 2014 Compliance beleid Begroting 2015
6
Samenstelling Directie Zoals hiervoor aangegeven is per 14 februari een nieuwe Directie ( J.F. Steffan en J.F.M. Groot) aangetreden. De benoeming van de heer Steffan, die aanvankelijk als lid van de Raad van Commissarissen zou toetreden, tot Directievoorzitter was van tijdelijke aard. In 2014 heeft de Raad van Commissarissen een wervingsprocedure gestart om in zijn opvolging te voorzien. Deze procedure heeft er uiteindelijk toe geleid dat per 19 maart 2015 een nieuwe Algemeen Directeur kon worden benoemd, de heer A.P. van Hooijdonk. De Nederlandsche Bank heeft deze benoeming goedgekeurd. De heer Steffan zal zoals voorzien toetreden tot de Raad van Commissarissen. Strategie en risico’s Naast algemeen balansbeheer, blijft het verdienmodel in de toekomst nu de grootste zorg. Het bepalen en de invulling van een groeistrategie is daarbij de belangrijkste uitdaging. Het huidige kosten niveau in combinatie met de omvang van de portefeuille heeft de eerste aandacht. De Directie heeft aangegeven structurele kostenbesparingen te kunnen realiseren binnen de komende jaren; dit dient gepaard te gaan met een grotere omvang van de portefeuille. De realisatie van deze plannen van de Directie dienaangaande zullen nauwlettend door de Raad van Commissarissen worden gevolgd. Daarnaast zal de Onderlinge zich dienen te beraden of zij vrijwillig zich aan Solvency II basic wenst te gaan houden. Gedurende 2015 zal daarom een impactanalyse worden gemaakt waarbij de uitkomsten van Solvency II basic zullen worden bepaald. Permanente educatie In 2014 zijn geen specifieke sessies georganiseerd voor de leden van de Raad van Commissarissen. Wel hebben de individuele leden diverse bijeenkomsten bezocht waaronder bijeenkomsten bij DNB en naar aanleiding daarvan diepgaander stil gestaan bij het toekomstige verdienmodel van de Onderlinge. In 2015 zal de Raad zich beraden op mogelijke specifieke sessies voor alle leden tezamen. Remuneratie Er hebben geen wijzigingen plaatsgevonden in het beleid en er is geen sprake van variabele beloning. De pensioenregeling, ondergebracht via RABO bedrijven pensioen, is marginaal aangepast. Woord van dank De Raad bedankt de Directie voor al haar inspanningen.
Haarlem, 22 mei 2015 De Raad van Commissarissen M. van Nieuwkerk G.M. Haandrikman
7
De Onderlinge van 1719 U.A., te Haarlem VSJ 010 (in duizenden euro's)
Balans 31-12-2014
Resultaat boekjaar is verwerkt in de overige reserves. Activa Boekjaar B Beleggingen I Terreinen en gebouwen 1 Voor eigen gebruik 2 Overige terreinen en gebouwen
240 1.880
Vorig boekjaar
III Overige financiele beleggingen 1 Aandelen 2 Obligaties
Boekjaar Eigen vermogen III Herwaarderingsreserve V Overige reserves
235 1.920 2.120
565 1.576
Passiva Vorig boekjaar
1.378 853
1.446 205 2.231
1.651
2.155 C Technische voorzieningen I Voor niet verdiende premies en lopende risico's a) Bruto b) Herverzekeringsdeel
1.047 1.776 2.141
5 0
7 0 5
2.823 II Voor te betalen uitkeringen a) Bruto b) Herverzekeringsdeel
1.467 0
7 1.287 0
1.467 D Vorderingen I -uit directe verzekeringen 1 Verzekeringnemers 2 Tussenpersonen
5 6
9 6
II- uit herverzekering
0
0
13
7
III Overige vorderingen
24 4.285
IV Voor winstdelingen en kortingen a) Bruto b) Herverzekeringsdeel
14 0
1.287 14 0
14 VI Ov. technische voorzieningen a) Bruto b) Herverzekeringsdeel
1.546 0
22 5.000
14
2.249 0 1.546 5.263
2.249 5.208
E Overige activa I Materiële activa en voorraden II Liquide middelen
13 1.052
18 271 1.065
289
E Voorzieningen 1 Pensioenen 2 Belastingen 3 Overige
F Overlopende activa I Lopende rente en huur II Overlopende acquisitiekosten III Overige overlopende activa
63 80 54
0 239 1
63 116 62 197
Totaal activa 5.547 De post 'Overige overlopende activa' betreft het agio/disagio.
0 255 1 240
241 G Schulden I Uit directe verzekeringen VI Overige schulden
5.530
8
8 36
256
6 60 44
66
5.547
5.530
De Onderlinge van 1719 U.A., te Haarlem. VSJ015 (in duizenden euro’s)
Winst- en Verlierekening Boekjaar 2014
Technische rekening Verdiende premies eigen rekening Brutopremies uitgaande herverzekeringspremies wijziging techn.voorz. niet verdiende premies eigen rekening
Vorig boekjaar
Boekjaar 118 2 2
122 4 11 118
Opbrengsten uit beleggingen 1. - uit deelnemingen 2. - uit andere beleggingen terreinen en gebouwen overige beleggingen 3. waardeveranderingen van beleggingen 4. gerealiseerde winst op beleggingen
129
0
0
52 67
54 75
102
0 221
129
Niet-gerealiseerde winst op beleggingen Uitkeringen eigen rekening Uitkeringen Bruto aandeel herverzekeraars Wijziging voorz. voor te bet. uitkeringen Bruto aandeel herverzekeraars
32 0
1.036 0
32
1.036
32 Wijziging technische voorzieningen eigen rekening voorziening voor uitvaartverplichtingen Bruto aandeel herverzekeraars Overige technische voorzieningen
180 0 -703
-955 0 -228 -523
Winstdeling en kortingen Bedrijfskosten 1. acquisitiekosten 2. beheers- en personeelskosten; afschrijving bedrijfsmiddelen
1.036
-1.183 -523
-1.183
0
13
35
23
143
194 178
Beleggingslasten 1. beheerskosten en rentelasten 2. waardeveranderingen beleggingen 3. gerealiseerd verlies op beleggingen
4 0 0
Aan niet-technische rekening toegerekende opbrengst uit beleggingen Resultaat technische rekening levensverz.
9
217
11 0 3 4
14
102 546
0 161
De Onderlinge van 1719 U.A., te Haarlem. VSJ015 (in duizenden euro’s)
Niet Technische rekening
Boekjaar
Vorig boekjaar
Resultaat technische rekening levensverzekering
546
161
Toegerekende opbrengst uit beleggingen overgeboekt van technische rekening levensverzekering
102
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belasting
648
161
0
0
648
161
Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen
Resultaat na belastingen
10
De Onderlinge van 1719 U.A., te Haarlem.
Kasstroomoverzicht Boekjaar 2014 2014
2013
648 -523 -16 -36 0 -5 -22 0 0 2 0 -2 46
161 -1.183 11 -23 0 -6 -6 23 0 -13 -3 219 -820
0
0
0
0
0
0
535
0
200
566
735 735
566 566
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Emissie aandelen kapitaal Mutatie eigen aandelen Mutatie langlopende leningen Mutatie depots voor herverzekeraars Mutatie kortlopende leningen Betaalde dividend
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
0
0
781 271 781
-254 525 -254
1.052
271
Kasstroom uit operationele activiteiten Netto resultaat Vermeerdering technische voorzieningen Mutatie voorzieningen Afschrijving acquisitiekosten Afschrijving rentestandkorting Afschrijving bedrijfsmiddelen Mutatie kortlopende schulden Overlopende acquisitiekosten Verleende rentestandkortingen Mutatie vorderingen Gerealiseerd verlies beleggingen in resultaat Overige mutaties Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investering- en beleggingsactiviteiten Investeringen en aankopen - Beleggingen in terreinen en gebouwen en in aandelen - Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen - Overige beleggingen - Materiële vaste activa Desinvesteringen, aflossingen en verkoop - Beleggingen in terreinen en gebouwen en in aandelen - Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen - Overige beleggingen - Materiële vaste activa Totaal kasstroom uit investering- en beleggingsactiviteiten
Mutatie Liquide middelen Beginstand Liquide middelen Mutatie Liquide middelen Eindstand Liquide middelen
11
De Onderlinge van 1719 U.A., te Haarlem. VSJ 020 Grondslagen voor resultaatbepaling Waardering Algemeen De jaarrekening is opgesteld op basis van BW 2 Titel 9 en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving afdeling 605. Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De geamortiseerde kostprijs benadert in de praktijk de nominale waarde, vanwege het kortlopende en/of direct opeisbare karakter van de betreffende activa en passiva. Waar dit afwijkt zal dit specifiek worden toegelicht. Stelsel- en presentatiewijzigingen Er zijn geen stelselwijzigingen doorgevoerd. Schattingswijzigingen Naar aanleiding van een periodieke evaluatie, zijn gedurende 2014 enkele veranderingen doorgevoerd in de actuariële assumpties voor de berekening van de technische voorzieningen. De belangrijkste wijziging in de assumpties betreft de ontwikkeling van de toekomstige doorlopende kosten en de inflatie van deze kosten. Daarnaast heeft een wijziging plaatsgevonden van de sterfteassumpties. Deze schattingswijziging heeft geleid tot een eenmalige daling van de technische voorzieningen met 1.550K. Het effect van de wijziging van toe te rekenen toekomstige kosten bedraagt ong 950K , het aanpassen van de inflatie op de kosten 600K en het effect van de wijizging van sterftetafel is vrijwel nihil. Deze cijfers gelden bij de ECB_AAA curve met UFR per 31-12-2014. Voor meer details inzake deze wijzigingen wordt verwezen naar het actuarieel rapport. Terreinen en gebouwen De onroerende goederen zijn gewaardeerd tegen de reële waarde ultimo boekjaar. Op onroerend goed wordt niet afgeschreven. De onroerende goederen zijn per 31-12-2014 gewaardeerd door de externe taxateur Borghouts. Bij de taxatie wordt gebruik gemaakt van de marktwaarde voor de panden in de Korte Begijnestraat en de H. Pootstraat. Voor de appartementen is gebruik gemaakt van de bedrijfswaarde. Herwaarderingen worden rechtstreeks gemuteerd in het eigen vermogen als onderdeel van de herwaarderingsreserve. Aandelen Aandelen worden gewaardeerd tegen beurswaarde ultimo verslagjaar. De aandelen maken geen deel uit van een handelsportefeuille. Positieve ongerealiseerde koersverschillen worden rechtstreeks gemuteerd in het eigen vermogen als onderdeel van de herwaarderingsreserve, rekening houdend met latente belastingverplichtingen. Negatieve ongerealiseerde koersverschillen worden wanneer deze onder de kostprijs komen ten laste gebracht van de winst- en verliesrekening. Gerealiseerde koersverschillen worden in de winst- en verliesrekening verantwoord. Bijzondere waardeverminderingen worden tot een bedrag ter hoogte van de historische kostprijs verwerkt in de winst- en verliesrekening. Obligaties en andere vastrentende waarden Obligaties worden gewaardeerd tegen aflossingswaarde. Het verschil tussen de aflossingswaarde en de verkrijgingprijs wordt geactiveerd dan wel gepassiveerd en gespreid over de resterende looptijd van de desbetreffende belegging in het resultaat verantwoord. Gerealiseerde resultaten worden ineens in de winsten verliesrekening verantwoord. Wel wordt bij de waardering rekening gehouden met eventuele afboekingen (direct, dan wel door het vormen van een voorziening) wegens bijzondere waardeverminderingen of oninbaarheid. Vorderingen Waardering vindt plaats tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening wegens vermoedelijke oninbaarheid. Materiële Vaste Activa Waardering vindt plaats tegen nominale waarde. Afgeschreven wordt als volgt: automatisering 5 jr, software 5 jr en inventaris bosgebouw 10 jr.
12
De Onderlinge van 1719 U.A., te Haarlem. VSJ 020 Grondslagen voor resultaatbepaling Overlopende acquisitiekosten De overlopende acquisitiekosten zijn geactiveerd en afgeschreven ten laste van het resultaat over een duur van 10 jaar Technische voorzieningen De voorziening uitvaartverplichtingen is berekend volgens de methode als uiteengezet in het actuarieel verslag. De post overige technische voorzieningen heeft betrekking op de extra voorziening die opgenomen dient te worden als gevolg van de toereikendheidstoets op de voorziening, waarbij wordt gerekend met de actuele rentetermijn structuur.
Algemene voorzieningen Latente belastingverplichtingen Belastinglatenties worden opgenomen voor alle tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde en de fiscale waarde, waarbij wordt uitgegaan van belastingtarieven die zijn vastgesteld per balansdatum en die naar verwachting zullen gelden in de periode waarin actieve belastinglatenties worden gerealiseerd of passieve belastinglatenties worden afgewikkeld. De voorziening voor latente belastingen is berekend op basis van 25,0% van de verschillen tussen boekwaarde en fiscale waarden; met uitzondering van onroerend goed waarover in verband met het langlopende karakter en de fiscaliteit, als benadering van de contante waarde, een percentage van 10% (ongewijzigd) is toegepast. Overige voorzieningen Deze zijn opgenomen tegen nominale waarde.
Resultatenbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de netto premies (exclusief afkopen) van de in het boekjaar afgesloten verzekeringen enerzijds en de op het boekjaar betrekking hebbende kosten anderzijds. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op de balansdatum zijn verwezenlijkt. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden vóór het einde van het boekjaar worden in acht genomen, indien zij vóór het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Beleggingen Dit betreffen alle rentebaten en rentelasten uit hoofde van beleggingen evenals huuropbrengsten. Tevens worden onder deze post de gerealiseerde en niet gerealiseerde resultaten opgenomen. Belastingen Als belasting over het resultaat wordt verantwoord de over het resultaat vóór belastingen overeenkomstig het geldende belastingtarief berekende belastinglast, rekening houdend met fiscale regelgeving.
13
De Onderlinge van 1719 U.A.,te Haarlem. VSJ031 ( in duizenden euro’s) Toelichting balans beleggingen per 31 december 2013
VSJ031 I Terreinen en Gebouwen Terreinen en gebouwen voor eigen gebruik
Aanschafwaarde aanvang boekjaar Cumulatieve Herwaarderingen Balanswaarde aanvang boekjaar
2014 43 192 235
2013 43 192 235
2014 656 1.264 1.920
2013 656 1.279 1.935
5
0
-40
-15
240
235
1.880
1.920
Herwaarderingen huidig boekjaar Balanswaarde einde boekjaar
Overige terreinen en gebouwen
VSJ033 III Overige financiële beleggingen Aandelen, deelnemingsbewijzen en andere niet vastrentende waardepapieren 2014
Balanswaarde aanvang boekjaar
1.047
2013 1.129
Obligaties en andere vastrentende waardepapieren
2014
1.776
2013 2.342
535 -535
0 191 -191
0 200 -200
33 20 53
109 0 109
0 0 0
Deposito
2014
2013 0
0
0 566 -566
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
Balanswaarde einde boekjaar 565 1.047 1.576 1.776 0 De marktwaarde van de obligaties bedraagt einde dit boekjaar 1.859, einde vorig boekjaar 2.018.
0
Verwervingen en verstrekkingen Vervreemdingen en aflossingen Saldo transacties Herwaarderingen via het vermogen Herwaarderingen via het resultaat Saldo waardemutaties
14
De Onderlinge van 1719 U.A.,te Haarlem. VSJ035 ( in duizenden euro’s) Toelichting op de posten van de balans per 31 december 2014
D Vorderingen 31-dec-14
31-dec-13
I Vorderingen uit directe verzekeringen Leden Tussenpersonen
5 6
9 6
II Vorderingen uit herverzekering
0
0
III Overige vorderingen Belastingen Vorderingen vooruit betaald Totaal
13 0 24
7 0 22
Balanswaarde begin boekjaar
31-dec-14 18
31-dec-13 24
Investeringen gedurende het boekjaar Afschrijvingen gedurende het boekjaar
0 5
0 6
Totaal
13
18
Balanswaarde begin boekjaar
31-dec-14 116
31-dec-13 141
Geactiveerde kosten Retour ontvangen provisie Afschrijving
0 1 35
2 4 23
E Verloop overzicht materiële vaste activa
F Overlopende activa Specificatie overlopende acquisitiekosten
Totaal 80 De post afschrijving provisie is eenmalig extra hoog door een restant provisie (15K) uit de eind 2012 overgedragen portefeuille ineens af te schrijven.
15
116
De Onderlinge van 1719 U.A.,te Haarlem. VSJ040 ( in duizenden euro’s) Toelichting Balans Eigen Vermogen A Eigen Vermogen Reserves De post bestaat uit: Herwaarderingsreserve - aandelen - onroerend goed
31-dec-14
31-dec-13
100 1.278
137 1.309 1.378 853 2.231
Overige reserves Totaal
Het verloop van de herwaarderingsreserve over het boekjaar Stand begin boekjaar Waardeverandering onroerend goed na latentie Waardeverandering effecten na latentie Overige mutaties Mutatie door verkoop aandelen Stand einde boekjaar Het verloop van de overige reserves over het boekjaar Stand begin boekjaar Bij: saldo boekjaar Overige mutaties Stand einde boekjaar
31-dec-14
1.446 205 1.651
31-dec-13 1.446 -31 24 0 -61 1.378
1.414 -14 82 -36 0 1.446
205 648 0 853
-1 161 45 205
Wettelijke solvabiliteitspositie
31-dec-14
31-dec-13
Aanwezige solvabiliteit 2.231 Vereiste solvabiliteit 130 Overschot op vereiste solvabiliteit 2.101 Aanwezige solvabiliteit in procenten van de vereiste solvabiliteit 1716,2% De door de maatschappij gewenste minimum solvabiliteit bedraagt € 630.000,= zoals vastgesteld in het kapitaalbeleid
1.651 152 1.499 1086,2%
Overzicht totaalresultaat
31-dec-14
31-dec-13 648
Resultaat na belasting Herwaarderingen Overige mutaties Totaal van de mutaties rechtstreeks in het eigen vermogen Totaalresultaat na belasting
1 0 1 649
16
161 69 0 69 230
De Onderlinge van 1719 U.A.,te Haarlem. VSJ050N ( in duizenden euro’s) Toelichting Balans Technische voorzieningen C Technische voorzieningen 31-dec-14
31-dec-13
Totaal technische voorziening
1.467
1.287
Totaal eigen rekening
1.467
1.287
De relatief grote mutatie in de technische voorziening wordt veroorzaakt door een extra dotatie aan de voorziening
voor administratiekosten ad 119K. C IV Specificatie technische voorzieningen 31-dec-14
31-dec-13
Aanvulling balansvoorziening tot berekende toets voorziening
1.546
2.249
Totaal eigen rekening
1.546
2.249
De overige technische voorziening laat een vrijval zien, ondanks de lagere intrest. Deze wordt veroorzaakt door een aanpassing in de toegerekende kosten. Met de transitie naar natura uitvaart verzekeraar zijn forse bezuinigingen gerealiseerd en voorgenomen. Deze zijn doorgerekend in de toekomstige kosten en hebben geleid tot een lagere voorziening voor kosten ad 966K. Het toepassen van een lagere inflatie op kosten heeft geleid tot een vrijval van 600K. De invloed van de lagere interest per ultimo 2014 bedraagt 1.179K.
VSJ 055 (in duizenden euro's) Voorzieningen E. Voorzieningen Belastingen 2014
Overige voorzieningen
Balanswaarde aanvang boekjaar Mutatie boekjaar
255 -16
2013 237 18
Balanswaarde einde boekjaar
239
255
2014
2013
Totaal
1 0
1 0
2014 256 -16
2013 238 0
1
1
240
238
G. Schulden Schulden naar resterende looptijd < jaar 2014
Schulden overig Schulden uit directe verzekering
30 8
2013 53 6
Totaal
38
59
> 1 en < 5 jaar 2014 2013
0 0
0 0
0
0
> 5 jaar 2014 2013 6 7 0 0 6
7
Specificatie overige schulden 31-dec-14 12 2 4 0 2 10 6
Accountant Belasting Fiscaal advies Advies transitie Herverzekeraars Diversen Waarborgsommen huurders Stand einde boekjaar
36
17
31-dec-13 14 4 5 13 0 16 8 0 60
De Onderlinge van 1719 U.A. VSJ060N (in duizenden euro's) Toelichting Winst- verliesrekening premies Grondslagen voor de resultaatbepaling Ongerealiseerde winsten op beleggingen worden rechtstreeks ten gunste van de reserves gebracht onder aftrek van de hierop betrekking hebbende belastingen.
Bruto 2014 Periodiek Individueel: - zonder winstdeling - met winstdeling Totaal
0 120 120
Herverzekeringsdeel 2013
0 122 122
2014
Eigen rekening
2013
0 2 2
3. Provisie Betaalde en verschuldigde provisies
2014 0
18
2014
0 4 4
2013
0 118 118
2013 2
0 118 118
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem VSJ065 (in duizenden euro's) Toelichting winst en verliesrekening belegginsgresultaten
Verwerking resultaten uit beleggingen Resultaat direct verwerkt in eigen vermogen 2014 2013 -31 -14 24 82 0 0 0 0 0 0 0 0
1.1 Terreinen en gebouwen 1.3 Aandelen en deelnemingsbewijzen 1.4 Obligaties en andere rentende waardepapieren 1.7 Vorderingen uit andere leningen 1.10 Andere financiële beleggingen 1.16 Overige beleggingsresultaten
-7
68
Opbrengsten uit beleggingen verantwoord in de winst- en verliesrekening Opbrengsten uit Ongerealiseerde beleggingen waarde- veranderingen 2014
2014
2013
221
126
Totaal
52
54
0
0
2014 52
2013 54
102
0
0
0
102
0
67
75
0
0
67
75
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0 0 -3 0 0 0 221 126 0 0 221 In de 67 opbrengsten uit beleggingen (2014) mbt obligaties is 7 aan amortisatie agio opgenomen.
0 -3 126
2.1 Terreinen en gebouwen 2.3 Aandelen en deelnemingsbewijzen 2.4 Obligaties en andere rentende waardepapieren 2.8 Depostito’s bij andere kred.instellingen 2.10 Andere financiële beleggingen
2013
Resultaat verwerkt in winst- en verliesrekening 2014 2013 52 54 102 0 67 75 0 0 0 0 0 -3
2.16 Overige beleggingsresultaten
VSJ 70N (in duizenden euro's) Toelichting winst- verliesrekening uitkeringen Soort uitkeringen Bruto
1,13 Uitkeringen in geld 1.3 Afkopen Totaal uitkeringen
2014 19 13 32
Herverzekering 2013 13 1.023 1.036
19
2014
Eigen rekening
2013 0 0 0
0 0 0
2014 19 13 32
2013 13 1.023 1.036
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem VSJ075 (in duizenden euro's) Toelichting winst- verliesrekening kosten
Acquisitiekosten 2014
2013
Acquisitiekosten In het boekjaar geactiveerde acquisitiekosten Afschrijving overlopende acquisitiekosten
-1 0 36
-2 0 25
Totaal
35
23
Beheers- en personeelskosten, afschrijvingen bedrijfsmiddelen 2014 Afschrijving op bedrijfsmiddelen Personeelskosten Sociale lasten Pensioenlasten Overige beheerskosten Kosten transitie naar naturaverzekeraar Totaal Het gemiddelde aantal Fte's gedurende het boekjaar 2014 was 1,1.
2013 5 58 9 5 54 12
6 54 9 5 62 58
143
194
Specificatie kosten externe accountant als hierboven opgenomen onder overige beheerskosten 2014 2013 12 Controle jaarrekening 4 Fiscale adviesdienst 16 Totaal De kosten van de externe accountant zijn hier inclusief 21% BTW weergegeven.
14 5 19
Belastinglasten 2014 Resultaat voor belasting Verwachte belastinglast/bate op basis van huidige tarief 25% Niet geactiveerde compensabele verliezen ivm onzeker toekomstige belastbare periodieke resultaten.
2013 648 162
161 40
-162
-40
0 Totaal De commerciele jaarekening laat een resultaat zien van 648K. Dit reusltaat wordt veroorzaakt door een vrijval in de overige technische voorziening ad 703, welke wij fiscaal niet volgen. Het fiscaal resultaat bedraagt -49K. De belastinglast over 2014 is om deze reden nihil. De latente belastinglast wordt niet geactiveerd omdat de beschikbaarheid van belastbare resultaten in de toekomst om fiscale verliezen te kunnen verrekenen onvoldoende waarschijnlijk wordt geacht. Het bedrag aan in de toekomst te verrekenen fiscale verliezen bedraagt ultimo 2014 € 2.356k, het resultaat over 2014 is daarin reeds verrekend.
20
0
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem VSJ110N (in duizenden euro's) Winstbronnen
Verzekeringen bij overlijden 2014
2013
115 -51 0 64
115 -47 0 68
Vrijval kosten uit premies Vrijval kosten uit VVP Kosten verrekend met VVP Bedrijfskosten Wijzigingen als gevolg van verandering in kosten Resultaat op kosten
49 1 0 -178 -119 -247
53 1 0 -217 0 -163
Resultaat op kanssystemen Wijziging als gevolg van verandering in kanssystemen Resultaat technische analyse Toename op nul gestelde VVP Totaal resultaat op grondslagen
26 0 26 0 -157
42 0 42 0 -53
0 0 0 0 0 0
0 13 0 0 0 13
-157 703 0 0 546
-66 228 0 -1 161
Opbrengst uit beleggingen toegerekend aan verzekeringen Af: Interesttoevoeging technische voorziening levensverzekering Af: Wijziging a.g.v. verandering in rente(termijnstructuur) Resultaat op interest
Resultatendeling Contractueel Afhankelijk van bedrijfsresultaten Afschrijving rentestandkorting Overigen Correctie in verband met herverzekering Totaal beschikbaar gestelde resultatendeling Resultaat op grondslagen na resultatendeling Wijziging overige technische voorzieningen Saldo overige technische baten en lasten Sluitpost Resultaat technische rekening
21
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem Risicoparagraaf Algemeen Het risicobeleid van de Onderlinge is erop gericht dat het vrije vermogen van de maatschappij niet onder de interne solvabiliteitsnorm daalt zodat zij ten allen tijde aan haar verplichtingen ten opzichte van de polishouders kan voldoen. Risico governance Ondanks haar geringe omvang heeft de Onderlinge de zogenoemde sleutelfuncties kunnen scheiden. Vermogensbeheer en Risicomanagement, (portefeuille van de Algemeen Directeur) zijn gescheiden van de Actuariële en Commerciële functie (portefeuille Commercieel Directeur). De Internal Audit functie is bij een externe partij ondergebracht. Minimaal elk kwartaal of indien zich bijzondere situaties voordoen, wordt het risicobeleid beschouwd en zonodig bijgesteld. Ook wordt het risicobeleid mede naar aanleiding van de kwartaal rapportage aan DNB met de Raad van Commissarissen besproken. De in het kapitaalbeleid gehanteerde uitgangspunten worden door de Directie doorlopend gemonitored. Minimaal eenmaal per jaar wordt het kapitaalbeleid geactualiseerd en goedgekeurd door de Raad van Commissarissen. In het kapitaalbeleid is opgenomen de interne solvabiliteitsnorm, een stappenplan ingeval zich triggermomenten voordoen of de solvabiliteit onder de interne norm daalt. De belangrijkste Triggermomenten zijn: een daling van de langetermijn rente met 20 basispunten, koersdaling van de beleggingen met 5% of meer, krimp van de portefeuille van 10% of meer, een stijging van de doorlopende operationele kosten met 10% of meer. Risicobereidheid Bij het vaststellen van de risicobereidheid heeft de Onderlinge zich gedurende gebaseerd op de kapitaaleisen uit Solvency I. De interne solvabilteitsnorm is bepaald door een risico opslag toe te passen voor de belangrijkste risico’s , waarmee deze uitkomt op 400% van de onder Solvency I berekende kapitaalvereiste. Andere elementen van de risicobereidheid zijn een voorzichtig beleggingsbeleid, het minimaliseren van de mismatch tussen beleggingen en portefeuille, het beheersen van de vaste operationele kosten in relatie tot de ontwikkeling van de portefeuille, het samenwerken met betrouwbare intermediairs en het centraal stellen van de klant ingeval van ontwikkeling van nieuwe producten. Risico’s Bij haar risicobeleid onderscheidt de Onderlinge de volgende risico's 1: Strategische risico’s De "Onderlinge van 1719" brengt één product op de markt, wat inherent een bepaald risico met zich meebrengt. Onze marktpositie is dusdanig dat er voldoende ruimte is voor groei. Door onze kosten structuur, met lage variabele kosten, zijn wij in staat concurrerend aan te bieden. 2: Marktrisico’s "De Onderlinge van 1719 U.A." kent als natura uitvaartverzekeraar een renterisico doordat er geen traditionele beleggingen zijn die overeenkomen met de looptijd van de verplichtingen. Gezien de lange looptijd van de verplichtingen is dit risico relatief groot. Het beleggingsbeleid op de middellange termijn is erop gericht de duration van de beleggingen zoveel mogelijk te matchen met de duration van de verplichtingen. Daarnaast is het doel om met een zo laag mogelijk risico een “gezond” rendement te behalen. Van alternatieve beleggingsvormen zoals derivaten is nog geen gebruik gemaakt. Effect op eigen vermogen van wijziging interest: Hiertoe is bij verder gelijkblijvende parameters de voor de toets gebruikte curve over de hele duur verhoogd resp verlaagd met 1%.
Toename interest 1% Afname Interst 1%
Beleggingen -115 115
Voorzieningen -829 1273
Effect op eigen vermogen -714 1158
De beleggingsportefeuille van de maatschappij is risicomijdend. Desalniettemin zijn waardedalingen van onze bezittingen mogelijk. In het kapitaalbeleid hebben wij vastgelegd hoe wij de waardeontwikkeling volgen en wat voor maatregelen wij in bepaalde situaties zullen nemen.
22
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem Risicoparagraaf Vervolg marktrisico De Onderlinge van 1719 heeft een deel van haar vermogen belegd in onroerende goederen. Het onroerend goed wordt gewaardeerd tegen de marktwaarde. Wij ervaren hierin een risico. Dit risico wordt elk kwartaal gemonitord door het volgen van de waarde ontwikkeling van het onroerend goed aan de hand van algemene indices. Eenmaal per jaar wordt het onroerend goed getaxeerd. Een deel van ons vermogen wordt belegd in een aandelenfonds op contract. Dit om een spreiding in onze portefeuille te creëren die ons kansen biedt om bij een lage interest, immers we beleggen nagenoeg alleen in obligaties, een hoger rendement te behalen. Voor de Onderlinge van 1719 is het valutarisico verwaarloosbaar. Alle financiële instrumenten zijn in euro’s. Het krediet en concentratie risico van de beleggingen worden beperkt door te beleggen in vastrentende waarde met een rating van AAA tot A en het hanteren van limieten per debiteur. Het marktrisico wordt doorlopend door de Directie gemonitored, door het volgen van de ontwikkeling van de lange termijn rente en de beurswaarde van de beleggingen. 3: Verzekeringstechnisch risico’s Het leven risico beperkt zich tot 'kort-leven'. De Onderlinge hanteert prudente sterftetafels. Ons eigen behoud bedraagt per polis slechts € 3.000,= , het meerdere wordt herverzekerd bij een solide herverzekeraar. Gezien de kleine portefeuille is de Onderlinge extra gevoelig voor het kostenrisico. In het strategisch plan wordt ingezet op verdere verlaging van de vaste operationele kosten. In geval van een extreem hoog royement/afkoop of bij een catastrofe kan een belangrijk deel beleggingen, omdat deze vrij verhandelbaar zijn, snel worden omgezet in liquiditeiten. 4: Operationele risico’s Een belangrijk deel van onze bezittingen bestaat uit openbaar verhandelbare waardepapieren; het liquiditeitsrisico is daarom beperkt. De onderneming kent een kostenrisico. Stijging of daling van de jaarlijks doorlopende operationele kosten is van grote invloed op de aan te houden technische voorzieningen. In onderstaande tabel wordt weergegeven wat de gevoeligheid is voor stijging en daling van de doorlopende kosten. Hiertoe zijn bij verder gelijkblijvende parameters de kosten in de toets met 10% verhoogd, cq verlaagd.
Technische voorzieningen 3249 2812
Verhoging van de kosten per polis met 10% Verlaging van de kosten per polis met 10 %
Eigen Vermogen 2030 2467
De overige operationele risico’s zoals personeel, IT e.d. zijn goed beheersbaar gezien de geringe omvang en de geringe complexiteit van de bedrijfsvoering. Prudentieel Toezicht Tot en met 2015 valt de Onderlinge van 1719 onder het regime van Solvency I. Vanaf 2016 heeft de maatschappij de keus te opteren voor de vrijstelling voor kleine verzekeraars of voor Solvency II Basic. Gedurende 2015 zullen de consequenties van de keuze uit beide opties worden geëvalueerd. Bij de risicobeoordelingen zullen de solvabiliteitsvereisten van SII Basic wel reeds in de beschouwingen worden betrokken.
23
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem Corporate Governance De Code Verzekeraars De Onderlinge van 1719 past de principes van de Code in beginsel toe. Het toepassen van de principes verschilt per verzekeraar, afhankelijk van grootte en complexiteit van de verzekeraar. De Onderlinge van 1719 heeft een principe van proportionaliteit vastgesteld. Op basis hiervan is sprake van een proportionele toepassing van de Code. Afwijkingen kunnen, mits gemotiveerd, op basis van proportionaliteit gerechtvaardigd zijn. De code corporate governance is opgebouwd uit zesrichtlijnen. In deze paragraaf geven op hoofdlijnen wij weer hoe wij de verschillende onderdelen invullen. Voor een volledige overzicht van de wijze waarop de principes worden toegepast wordt verwezen naar het hoofdstuk Code Verzekeraars op onze website www.onderlinge1719.nl 1. Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen bestaat bij het ter perse gaan van dit verslag nog uit twee leden . Ons bestuursmodel gaat uit van drie leden. Tijdens de Algemene Ledenvergadering zal een derde commissaris ter benoeming worden voorgedragen. De huidige twee commissarissen zijn conform geformuleerde profielen met betrekking tot aanvullende competenties, diversiteit en onafhankelijkheid voorgedragen en benoemd. Anders dan in het verleden hebben de commissarissen voorafgaand aan hun benoeming geen deel uitgemaakt van de Directie. Dit beoogt de onafhankelijkheid te vergroten. De Raad vergadert minimaal vier keer per jaar. De voorzitter van de Raad van Commissarissen draagt zorg voor een adequaat permanent educatie programma dat door zowel de Raad van Commissarissen als de Directie gevolgd zal worden. 2. Raad van Bestuur De Directie bestaat uit 2 leden, een algemeen directeur en een directeur verzekeringen. De verantwoordelijkheden van de Directie zijn evenwichtig verdeeld. Er is sprake van complementariteit en diversiteit. 50% van de Directie en 50% van de Raad van Commissarissen is vrouw. 3. Risicomanagement De algemeen directeur is belast met het risicobeleid, waarbij de Raad van Commissarissen optreedt als risico commissie. Wij zijn een heel kleine verzekeraar en voeren een eenvoudig product. Onze volledige portefeuille bestaat uit natura-uitvaartverzekeringen in sommen met een tijdelijke duur premiebetaling. Er wordt een zeer voorzichtig beleggingsbeleid gevolgd. De bereidheid tot het nemen van risico’s is klein. Het beleggingsbeleid wordt regelmatig geëvalueerd. Voorgenomen wijzigingen in beleid worden goed overwogen en uitgebreid besproken in de voltallige bestuursvergadering voordat een beslissing valt. 4. Audit De leden van de Raad van Commissarissen fungeren intern als audit commissie. De interne audit is extern belegd. 5. Beloningsbeleid De beloning voor individuele de leden van de Raad van Commissarissen bedraagt € 1.000-,-- per jaar; De beloning van de Directie kent geen variabele componenten en geen bonusregeling. Met betrekking tot de arbeidsovereenkomst van één van de directeuren wordt ten aanzien van de vergoeding bij ontslag bestaande afspraken gerespecteerd. Bij nieuwe arbeidsovereenkomsten zal de Code ook op dit punt volledig worden toegepast.
6.
Naleving wet- en regelgeving
De directeur verzekeringen is verantwoordelijk voor de compliance. De Raad van Commissarissen treedt op als compliance commissie.
24
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem VSJ120N (in duizenden euro's) Resultatendeling en garanties
Afhankelijk van de bedrijfsresultaten Onze verzekeringen delen in de bedrijfswinst. Het voor winstdeling beschikbare bedrag wordt jaarlijks op voorstel van de Directie en de Raad van Commissarissen door de Algemene Ledenvergadering vastgesteld. Bij dit advies wordt een bestendige gedragslijn nagestreefd, te weten een premieterugbetaling in contanten van 10% van de betaalde periodieke premies en van de gestorte koopsommen, alsmede een verhoging van de uitkering op de tot 1953 uitgegeven zogeheten “Bosboekjes”.
Stand 1 januari 2014 Uitgekeerd in 2014 Toegevoegd in boekjaar 2014 Stand 31 december 2014
14 0 0 14
25
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem VSJ200 Waarmerking accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2014 van De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem gecontroleerd (zoals opgenomen op pagina 8 t/m 25 van het jaarverslag 2014). Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014, winst-en-verliesrekening, met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur De Directie van de Onderlinge is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de Onderlinge. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de Directie van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van De Onderlinge van 1719 U.A. per 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Amsterdam, 22 mei 2015 Ernst & Young Accountants LLP w.g. S. B. Spiessens RA
26
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem VSJ105 (in duizenden euro's) Overige gegevens
1. Statutaire regeling winstbestemming Ingevolge artikel 16 lid 5 van de statuten, dient de bestemming van het saldo van de winsten verliesrekening in de jaarrekening te worden verwerkt, waaronder begrepen het bedrag dat als overschot onder de leden zal worden verdeeld. Hieromtrent bepaalt artikel 17 lid 1, dat deze verdeling plaatsvindt volgens een op voorstel van de Directie en de Raad van Commissarissen vastgestelde regeling, die uitsluitend verband mag houden met verzekeringen. Tenslotte vermeldt artikel 16 nog dat wanneer de Algemene Ledenvergadering het gedane voorstel inzake de winstbestemming niet goedkeurt, het winstsaldo aan de reserves wordt toegevoegd. 3. Weergave statutaire regeling bijdrage in het tekort van een coöperatie of onderlinge waarborgmaatschappij voor zover deze van de wettelijke bepaling afwijkt Ingevolge artikel 17 lid 3 van de statuten, zullen leden nimmer gehouden zijn tot enige bijstorting wegens geleden verliezen
27
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem VSJ115N (in duizenden euro's) Actuarieel verslag Verzekeringen in geld
Individuele verzekeringen
Voorziening uitvaartverplichtingen (VVP) einde vorig boekjaar. Premies eigen rekening Vrijval kosten uit premies eigen rekening Benodigde interest toevoeging VVP eigen rekening Overige technische baten eigen rekening Uitkeringen en afkopen eigen rekening Kosten verrekend met de VVP eigen rekening Vrijgevallen voor kosten uit de VVP Overige technische lasten eigen rekening Toename van de op nul gesteld negatieve VVP Overdrachten van/aan andere onderdelen van de VVP Wijzigingen als gevolg van veranderingen in Rente (-termijnstructuur) Sterfte Kosten Invaliditeit Pakketkostenontwikkeling en wijziging pakket (natura) Overige Totaal wijzigingen
1.287 118 49 51 0 32 0 -1 0 0
0 0 119 0 0 0 119
Resultaat op kanssytemen Resultaat op sterfte Resultaat op invaliditeit Resultaat op overige technische grondslagen Resultaat op ontwikkeling levensverzekeringportefeuille Totaal kanssytemen Voorziening uitvaartverplichtingen einde boekjaar
1.467
VSJ160N (in duizenden euro's) Specificatie toetsvoorziening uitvaartverplichtingen Uitkomst verwachtingswaarde Risicomarge Toetsvoorziening voor aanvulling tot afkoopwaarde Aanvulling tot afkoopwaarde Toetsvoorziening einde boekjaar
2.837 379 3.216 0 3.216
13 0 0 13 26
Voorziening uitvaartverplichtingen einde boekjaar Andere waarden die betrokken zijn bij de toets Totaal balansvoorziening inclusief betrokken waarden Overschot / tekort Bij de toets betrokken verschil van de waarden die dienen ter dekking van de technische voorzieningen (Bpr Wft, art 121, lid 3) Totaal overschot / tekort (Bpr Wft art 121, lid 4)
28
1.467 1.546 3.013 203 203 0
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem VSJ115N Vervolgblad (in duizenden euro's) Actuarieel verslag Toelichting bij het oordeel van de actuaris
De uitgangspunten die in de toereikendheidstoets zijn gehanteerd, is rekening houdend met proportioneel toezicht die voor een natura uitvaartverzekeraar geldt, naar mijn opvatting voldoende onderbouwd. De inflatie is gebaseerd op actuele macro economische verwachtingen dat een daling laat zien ten opzichte van vorig boekjaar waarvan de trend ook is te zien in een dalende risicovrije rente. 1 Sterfte De gebruikte sterftetafel is GBM/V 2000-2005. Voor het berekenen van de verwachtingswaarde wordt 70% van de genomede tafel gebruikt, voor het berekenen van de toets wordt met 80% sterfte gerekend. De sterfte resultaten van de Onderlinge varieren van jaar tot jaar, soms relatief aanzienlijk, als gevolg van de kleine portefeuille. Gebaseerd op observaties uit het recente verleden is de verwachting dat er een positieve mnarge overblijft in vergelijking met de in de tafel gemiddeld waargenomen sterfte. 2 Interest De toetsvoorziening is berekend op basis van de ECB AAA curve met UFR per 31-12-2014, als voorgeschreven door DNB. 3 Onnatuurlijk Verval De toetsvoorziening houdt rekening met onnatuurlijk verval dat gebaseerd is op ervaringscijfers van de verzekeraar. 4 Kosten De aannames voor kosten zijn afgelopen jaar geevalueerd. Als natuara uitvaartverzekeraar met, na de transitie, nog slechts een zeer kleine portefeuille is de bedrijfsvoering grondig geevalueerd. Een aantal besparingen zijn direct doorgevoerd, andere zijn voorgenomen. De komende periode zal het bestuur zich verder buigen over de mogelijkheden van groei van de portefeuille en nog betere beheersing van kosten. De aannamen voor de kosten zijn als volgt bepaald; Uitgaande van alle bestaande verplichtingen gecorrigeerd voor de nieuwe situatie aangaande de onderliggende contracten met de externe actuaris, accountant en internal audit, is een projectie gemaakt van de kosten. Een (4e) deel van het salaris van de Directie is eerste kosten aangemerkt. Alle overige kosten worden als vast beschouwd en dienen dus door de portefeuille gedekt te worden. Als totaal in rekening gebrachte kosten in jaar 1 vinden we ongeveer € 70.000,-. Dat is gelijk aan de verwachte beheers- en personeelskosten over 2015 exclusief eenmalige kosten. Hierbij is rekening gehouden met voorgenomen bezuinigingen die per verslagjaar 2017 geëffectueerd zullen worden. 5 Homogene groepen Bij de berekening van de toetsvoorziening is rekening gehouden met de eis dat de voorziening per homogene risicogroep niet lager is dan de totale afkoopwaarde.
29
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem VSJ115N Vervolgblad (in duizenden euro's) Actuarieel verslag
6 Gehanteerde grondslagen eind boekjaar en wijziging ten opzichte van vorig boekjaar De balansvoorziening uitvaartverplichtingen is per verzekering prospectief berekend volgens de nettomethode en is gebaseerd op de grondslagen, waarop de verzekering is gesloten. Er is geen wijziging ten opzichte van vorig boekjaar. 6.1 Sterfte Van de totale balansvoorziening uitvaartverplichtingen einde boekjaar is 62% berekend op GBM 61-65, +1/-2, 22% op GBM 85-90, 0/-6 en 12% op GBM 00-05, 0/-5. De resterende 4% van de balans-voorziening uitvaartverplichtingen is gebaseerd op VGM 21-30, +1 4e MGB 1900-1909. 6.2 Kosten Voor premievrije verzekeringen is een kostenvoorziening opgenomen, zodanig dat jaarlijks 2 promille van het premievrije kapitaal beschikbaar komt. Het jaarlijks beschikbare bedrag per premievrije verzekering is echter minimaal € 5,=. 6.3 Interest Van de totale balansvoorziening uitvaartverplichtingen einde boekjaar is 62% berekend op een discontovoet van 4%, 36% op 3%, 0,5% op 3,5% en 1,5% op 2,5%. De polissen waar een discontovoet van 4% wordt gehanteerd zijn allen gesloten vòòr 1 augustus 1999. 6.4 Overigen Niet van toepassing.
7 Pakketwaarde ontwikkeling en premie maatregelen Niet van toepassing 8 Gehanteerde methode en grondslagen aanvullende verzekeringen Niet van toepassing 9 Toelichting op de resultaten op kanssystemen Het resultaat op ontwikkeling levensverzekeringsportefeuille bestaat grotendeels uit de vrijvallende voorziening uitvaartverplichtingen bij afkopen en royementen 10 Toelichting op de nulstelling van de negatieve voorziening (zie 1.2.10) Niet van toepassing
30
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem VSJ203 Actuariële verklaring
ACTUARIËLE VERKLARING
Opdracht Door De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem is aan mij de opdracht verleend tot het afgeven van een actuariële verklaring als bedoeld in de Wet op het financieel toezicht over het boekjaar 2013. Opdracht Door De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem is aan Actwell B.V. de opdracht verleend tot het afgeven van een actuariële verklaring als bedoeld in de Wet op het financieel toezicht over het boekjaar 2014. Gegevens De gegevens, waarop mijn onderzoek is gebaseerd, zijn verstrekt door en tot stand gekomen onder de verantwoordelijkheid van het bestuur van de verzekeraar. De accountant van de verzekeraar heeft mij geïnformeerd over zijn bevindingen ten aanzien van de betrouwbaarheid (materiële juistheid en volledigheid) van de basisgegevens en de overige uitgangspunten die voor mijn oordeel van belang zijn. Werkzaamheden Ter uitvoering van de opdracht heb ik conform artikel 3:73 van de Wet op het financieel toezicht onderzocht of de in het Actuarieel Verslag genoemde voorzieningen adequaat zijn vastgesteld. De door de verzekeraar verstrekte administratieve basisgegevens zijn zodanig dat ik die gegevens als uitgangspunt van de door mij beoordeelde berekeningen heb aanvaard. Als onderdeel van de werkzaamheden voor de opdracht heb ik onder meer de uitgangspunten, grondslagen en methoden, die zijn toegepast bij de vaststelling van de voorzieningen en bij de door de verzekeraar uitgevoerde toetsen van de toereikendheid van de voorzieningen beoordeeld. In mijn onderzoek heb ik tevens het prudentiële filter op basis van artikel 98 lid 3 van het Besluit prudentiële regels Wft betrokken. Mijn onderzoek heb ik zodanig uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de voorzieningen en de toereikendheidstoets geen onjuistheden van materieel belang bevatten. De beschreven werkzaamheden en de uitvoering daarvan zijn in overeenstemming met de binnen het Actuarieel Genootschap geldende normen en gebruiken, en vormen naar mijn mening een deugdelijke grondslag voor mijn oordeel. Oordeel Voorzieningen Met inachtneming van het voorafgaande heb ik mij ervan overtuigd dat de in het Actuarieel Verslag genoemde voorzieningen, als geheel bezien, op de balansdatum 31-12-2014 adequaat zijn vastgesteld. Amersfoort, 22 mei 2015 J. Voois AAG verbonden aan Actwell B.V.
31
De Onderlinge van 1719 U.A. te Haarlem VSJ165 (in duizenden euro's) Standgegevens
Aantal
1
Kapitalen
2
Jaarlijkse Bruto premie 3
TechniRisico sche voor- kapitalen ziening 4 5
Natura uitvaartverzekeringen Pakketverzekeringen Sommenverzekeringen
2.232
6.436
121
1.467
4.969
2.232
6.436
121
1.467
4.969
Sommenverzekeringen met indexatie Aanvullende verzekeringen Totaal Herverzekering Herverzekering op evenredige basis Herverzekering op risicobasis
1.839
Totaal herverzekering Totaal eigen rekening
2.232
32
0
0
0
1.839
6.436
121
1.467
3.130
