Jaarlijkse vakantie
1. Wat is “jaarlijkse vakantie”? Jaarlijkse vakantie is het recht om gedurende een aantal dagen arbeid te onderbreken met doorbetaling van loon. Hierbij kan je 2 begrippen onderscheiden: het aantal vakantiedagen en het vakantiegeld. De berekening van het aantal vakantiedagen en vakantiegeld is verschillend voor bedienden en arbeiders. 2. Val ik als kunstenaar onder de jaarlijkse vakantiereglementering? Alle personen die onderworpen zijn aan de sociale zekerheidswetgeving van de werknemers vallen onder de jaarlijkse vakantieregeling: arbeiders, bedienden, kunstenaars/bedienden en ambtenaren. Als kunstenaar/bediende (al dan niet verbonden met een arbeidsovereenkomst) ben je evenwel onderworpen aan de vakantiereglementering voor arbeiders! Ben je zelfstandig kunstenaar dan val je niet onder de jaarlijkse vakantiereglementering. 3. Op hoeveel vakantiedagen heb ik recht? - Voor arbeiders en kunstenaars: Het aantal vakantiedagen wordt vastgesteld op basis van het aantal effectief gepresteerde arbeidsdagen en gelijkgestelde inactiviteitsdagen in het vakantiedienstjaar. Het vakantiedienstjaar is het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de vakantiedagen worden toegekend. Onder gelijkgestelde dagen wordt verstaan de inactiviteitsdagen die met effectieve arbeidsdagen worden gelijkgesteld zoals ziekte/ ongeval, arbeidsongeval, klein verlet, … De berekening van het aantal vakantiedagen gebeurt volgens een tewerkstellingsbreuk waarvan de uitkomst wordt vergeleken met een tabel: Het totaal aantal effectief gepresteerde en gelijkgestelde dagen in het vakantiedienstjaar wordt berekend met de formule : A x 5/R x Q/S A = het aantal effectief aantal gewerkte/gelijkgestelde dagen in het vakantiedienstjaar R = het aantal werkdagen per week dat de werknemer werkt Q = het aantal wekelijks te presteren uren door de werknemer vermeld in het contract S = voltijdse wekelijkse arbeidsduur, uitgedrukt in uren, in de onderneming/sector Vervolgens wordt het bekomen resultaat vergeleken met onderstaande tabel. Het bekomen aantal wettelijke vakantiedagen wordt uitgedrukt in het voltijdse vijfdagenweekstelsel.
Kunstenloket vzw
www.kunstenloket.be
Totaal aantal normale werkelijke arbeidsdagen en gelijkgestelde dagen 231 en meer van 221 tot 230 van 212 tot 220 van 202 tot 211 van 192 tot 201 van 182 tot 191 van 163 tot 181 van 154 tot 162 van 144 tot 153 van 135 tot 143 van 125 tot 134 van 106 tot 124 van 97 tot 105 van 87 tot 96 van 77 tot 86 van 67 tot 76 van 48 tot 66 van 39 tot 47 van 20 tot 38 van 10 tot 19 van 0 tot 9
Aantal wettelijke vakantiedagen 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
Voorbeeld: Een kunstenaar/bediende heeft in de loop van het vakantiedienstjaar 2006 3 maanden in een arbeidsstelsel van 22 uren/week (3 dagen/week) en 6 maanden in een arbeidsstelsel van 38 uren/week (5 dagen/week). Op hoeveel vakantiedagen heeft hij recht? 3 maanden komt overeen met 39 dagen (3m*26d) dus volgens de formule: (39d * 5 /3d * 22u/38u = 37, 63 dagen) + (130d * 5/5d * 38u/38u = 130 dagen) = 167,63 dagen afgerond naar boven zijn dit 168 dagen. Als men het aantal gewerkte dagen vergelijkt met de tabel, dan blijkt dat 168 arbeidsdagen recht geven op 14 vakantiedagen uitgedrukt in het voltijds vijfdagenweekstelsel. - Voor bedienden: Het aantal vakantiedagen wordt vastgesteld op basis van het aantal gepresteerde arbeidsdagen en gelijkgestelde inactiviteitsdagen (arbeidsongeval, ziekte,…) in het vakantiedienstjaar. Als bediende heb je recht op 2 vakantiedagen per gepresteerde maand in een 6dagenstelsel. Het maximum aantal wettelijke vakantiedagen waarop een werknemer recht kan hebben wordt vastgesteld op 24 dagen in een 6-dagenweek, 20 dagen in een 5-dagenweek (per 6 vakantiedagen wordt 1 dag afgetrokken), 16 dagen in een 4-dagenweek, 12 dagen in een 3- dagenweek, 8 dagen in een 2-dagenweek en 4 dagen bij prestaties van één dag per week. Indien je tijdens het vakantiedienstjaar voltijds werkte en deeltijds werkt tijdens het vakantiejaar dan is het maximum aantal vakantiedagen beperkt tot vier vakantieweken in het arbeidsregime waarin je werkt op het ogenblik dat je de vakantie opneemt. Voorbeeld: Een bediende heeft 8 maanden gewerkt in een voltijds vijfdagenstelsel in 2006. In 2007 zal hij recht hebben op 13 vakantiedagen. Indien de bediende deeltijds in een
Kunstenloket vzw
www.kunstenloket.be
tweedagenstelsel werkte gedurende 8 maanden dan zou hij recht hebben op 5 vakantiedagen. Opmerking: Bij CAO kunnen aanvullende bepalingen voorzien zijn. De CAO podiumkunsten bepaalt zo dat naast de wettelijke vakantie sommige werknemers recht hebben op een aantal extra dagen jaarlijks verlof (artikel 15 CAO podiumkunsten). CAO’s zijn te raadplegen op de volgende site: www.overlegkunsten.org 4. Hoeveel bedraagt het vakantiegeld? Het vakantiegeld omvat het enkel en het dubbel vakantiegeld. - Het enkel vakantiegeld stemt overeen met het normale loon voor de duur van de vakantiedagen. - Het dubbel vakantiegeld is een bonus die de extra kosten dekt van de vakantieperiode. De berekening en uitbetaling is verschillend voor bedienden en arbeiders! Voor kunstenaars wordt dus het vakantiegeld berekend zoals bij arbeiders. - Voor arbeiders en kunstenaars: Het vakantiegeld bedraagt 15,38 % (8% enkel vakantiegeld en 7,38% dubbel vakantiegeld) van de brutobezoldiging van het vakantiedienstjaar aan 108% mogelijk aangevuld met een fictief loon voor gelijkgestelde dagen, gelimiteerd tot 83,79 € (deze limiet geldt niet voor de arbeiders). Het vakantiegeld omvat het enkel én het dubbel vakantiegeld. Dit impliceert dat de dagen van opname van de vakantie niet worden betaald. Dit vakantiegeld is verworven ook al worden niet alle vakantiedagen opgenomen. - Voor bedienden: In tegenstelling tot de arbeiders is het enkel vakantiegeld louter een doorbetaling van het maandloon tijdens de vakantieperiode. Het dubbel vakantiegeld komt overeen met een toeslag op het brutomaandloon en bedraagt 1/12 van 92% van het brutomaandloon van de maand waarin de hoofdvakantie ingaat per gepresteerde maand in het vakantiedienstjaar (aantal gepresteerde maanden/12 * 92% * brutomaandloon). Opmerkingen: - De kunstenaar die verbonden is door een arbeidsovereenkomst voor bedienden is onderworpen aan de vakantiereglementering van de arbeiders met dit verschil dat de gelijkstelling van inactiviteitsdagen met effectief gewerkte dagen wordt beperkt tot de periode gedurende dewelke ze effectief onder de binding van een arbeidsovereenkomst zijn. Als kunstenaar-bediende kan je enkel aanspraak maken op de gelijkstelling voor inactiviteitsperiode die is opgenomen in de reglementering voor arbeiders met uitzondering van economische werkloosheid en werkloosheid ingevolge staking. Voor de inactiviteitsdagen die met effectief gewerkte dagen worden gelijkgesteld, wordt een fictief loon vastgesteld. Het fictief loon is gelijk aan het gemiddelde dagelijks loon berekend op basis van de brutolonen aan 100 %, vermenigvuldigd met het aantal gelijkgestelde inactiviteitsdagen. Bij kunstenaars wordt het bedrag van het fictief loon gelimiteerd tot 83,79 €. - De kunstenaar-werknemer die niet verbonden is met een arbeidsovereenkomst ontvangt vakantiegeld dat uitsluitend werd berekend op zijn effectieve prestaties. Hij heeft geen recht op vakantiegeld voor eventuele inactiviteitsdagen. 5. Door wie wordt het vakantiegeld uitbetaald?
Kunstenloket vzw
www.kunstenloket.be
- Voor arbeiders en kunstenaars: Het vakantiegeld wordt door de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie (RJV) uitbetaald. - Voor bedienden: De werkgever betaalt rechtstreeks het vakantiegeld. 6. Wanneer en hoe wordt het vakantiegeld uitbetaald? Het vakantiegeld wordt uitbetaald met vakantiecheque of overschrijving op het moment van de hoofdvakantie van het vakantiejaar, ten vroegste 2 mei en ten laatste op 30 juni van het vakantiejaar. 7. Hoe wordt het vakantiegeld van de kunstenaar gefinancierd? De werkgever betaalt via RSZ een trimesteriële bijdrage van 6% op de totale brutolonen aan 108%. Deze bijdrage dekt het enkel en dubbel vakantiegeld van de eerste vakantieweek en het enkel vakantiegeld voor de tweede vakantieweek. Daarnaast betalen de werkgevers een jaarlijkse bijdrage van 10,27% op de totale brutolonen aan 108% die werden betaald in het vakantiedienstjaar. Deze wordt aangerekend op 31 maart van het jaar dat volgt op het vakantiedienstjaar. De jaarlijkse bijdrage wordt aangewend voor de bekostiging van het enkel vakantiegeld voor de derde en vierde vakantieweek en het dubbel vakantiegeld voor de tweede week, voor de derde week en de eerste twee dagen van vierde week. Opmerking: Voor de kunstenaars worden de sociale zekerheidsbijdragen, net zoals voor handarbeiders, het hele jaar berekend op het brutoloon verhoogd met 8%. De reden is dat je als kunstenaar het vakantiegeld niet van je werkgever ontvangt, maar van de RJV of een vakantiefonds. Je ontvangt van je werkgever bijgevolg geen loon voor de wettelijke vakantiedagen (enkel vakantiegeld). Door de berekeningsbasis aan 108% worden de werknemers- en werkgeversbijdragen op het enkel vakantiegeld onrechtstreeks betaald, samen met het gewone loon. Op het gedeelte van de vakantiecheque dat overeenstemt met het enkel vakantiegeld worden bijgevolg geen werknemersbijdragen ingehouden. 8. Welke formaliteiten moet je als werkgever vervullen? Iedere werkgever die een arbeider of kunstenaar heeft aangeworven en tewerkstelt, is aangesloten bij RJV of een vakantiefonds. Je dient als werkgever geen specifieke stappen te ondernemen om je aan te sluiten bij RJV of een vakantiefonds. De aansluiting van een werkgever gebeurt automatisch vanaf het ogenblik dat een loonaangifte voor arbeiders of kunstenaars wordt gestuurd aan de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid. De aansluiting bij het RJV of een bijzonder vakantiefonds gebeurt op basis van je activiteit als werkgever. Indien je een kunstenaar tewerkstelt, word je automatisch aangesloten bij de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie.
9. Kan ik als kunstenaar mijn vakantiegegevens raadplegen?
Kunstenloket vzw
www.kunstenloket.be
Als arbeider of kunstenaar/bediende kan je je vakantiegegevens voor het huidige en voorgaande jaar raadplegen via de beveiligde toepassing mijn vakantierekening. Met deze toepassing kan je het bedrag van uw vakantiegeld raadplegen, de duur van uw vakantie, de gegevens die in rekening werden genomen voor de berekening, de datum van betaling evenals de betalingsgegevens (adres, bankrekening, enz.). Je hebt hiervoor een gebruikersnaam, een paswoord en een token nodig om aan te loggen Wil je je vakantiegegevens raadplegen, ga naar onderstaande link:
https://www.socialsecurity.be/nl/citizen/static/applics/cova2/index.htm Laatste update: mei 2010
Kunstenloket vzw
www.kunstenloket.be
