september 2013
De Meerpaal
september 2013
2
MAANDBLAD VAN DE VRIJZINNIGE GELOOFSGEMEENSCHAP FLEVOLAND
www.eigentijdsgeloven.nl jaargang 52 nr. 8
Bij het delen van druiven Verbonden met elkaar gegroeid in het ene licht gevoed aan dezelfde bron geworteld in dragende grond Moeder Aarde Geplukt, samengebracht, geperst, gegist, gerijpt… Dat is de weg en de weg is lang tot we de beker zullen heffen en drinken: vrede. Eindelijk – Gods vrede Nu: de voorsmaak De vrucht van de wijnstok De vrede van Christus Ineke van Middendorp-Sonneveld
september 2013
De Meerpaal
september 2013
3
GEDACHTEN VAN DE WATERKANT: ANDERS Een van de meest in het oog springende eigenschappen van onze menselijke geest is, dat we voortdurend op zoek zijn naar oplossingen voor de problemen die we met diezelfde geest geschapen hebben. In de loop van de geschiedenis is van alles uitgevonden: technische vindingen om het leven van alledag te vergemakkelijken, staatsrechtelijke constructies om het leven met elkaar dragelijk te maken zoals democratie en remedies tegen allerlei lichamelijke en geestelijke aandoeningen. De resultaten van al dit denkwerk zijn indrukwekkend en de manier waarop de "gewone" westerse mens leeft, zou zelfs de meest bevoorrechte middeleeuwse vorst met afgunst vervullen. En toch… de schaduwkantjes die met deze vooruitgang mee zijn gekomen, knagen soms aan ons. Door de uitvinding van de elektriciteit hoeven we alleen nog maar een knopje in te drukken voor licht en warmte. Met auto's, vliegtuigen en treinen kunnen we ons pijlsnel van de ene plaats naar de andere begeven. Door de wondere wereld van het internet kunnen we onbeperkt met iedereen op deze wereld communiceren. Stel dat een prehistorisch mens in onze wereld terecht zou komen - het is trouwens niet eens ondenkbaar dat de wetenschap er via een DNA-profiel uit een opgegraven schedel in zou slagen om zo'n mens uit de prehistorie tot leven te wekken, - stel dat zo'n oermens zou zien hoe wij leven. Hij zou het van verbazing en verbijstering waarschijnlijk niet overleven. Dat iedereen aan eten kan komen zonder een ander daarvoor te beroven; dat je niet direct doodgaat als je ziek wordt en dat je wel tachtig jaar kan worden in plaats van dertig. Dat je, om iets mee te mogen nemen van wat een ander heeft in wat hij een winkel noemt, alleen maar een kaartje in een apparaatje hoeft te stoppen. Die ervaringen moeten zo'n mens te veel worden. Voor ons is het anders. Wij zijn opgegroeid met alles wat we hebben en onze wereld wordt beheerst door systemen. De overheid, de banken, de bedrijven, de ziekenhuizen, de zorginstellingen, onze regering en onze volksvertegenwoordiging, al die velden van menselijke activiteit zijn onderworpen aan door onszelf ontworpen systemen en we
De Meerpaal
september 2013
4
voelen er ons wel eens ongemakkelijk bij. Waar blijft de menselijke maat, waar blijft het contact tussen mensen als alles maar dan ook alles aan van tevoren vastgelegde eisen moet voldoen? De vraag wordt steeds gesteld waar het systeem heeft gefaald; als een individueel mens vermalen is tussen de raderen van bureaucratische molens of het verkeerde vinkje heeft gekregen in het door een computer verwerkt formulier. Ik wil niet flauw zijn: ik begrijp best dat systemen nodig zijn als je zoveel mogelijk mensen in zoveel mogelijk voorzieningen wilt laten delen. Daar heb je regels voor nodig en die regels moet je toepassen omdat het anders een zooitje wordt. Maar ik vraag me wel eens af of degenen die die systemen moeten toepassen, zich voldoende afvragen niet het systeem, maar zij als bedieners van dat systeem uiteindelijk de dienst uitmaken. Het navigatiesysteem in mijn auto meldt mij steeds nadat ik mijn bestemming heb ingetoetst, dat de navigatie nooit mijn zelfstandige beoordeling over de juiste route kan vervangen. De gedachte is wel eens bij mij opgekomen dat deze waarschuwing steeds zou moeten worden herhaald op ieder computerscherm dat door een bediener daarvan wordt geraadpleegd. Iets in de trant van: het hoort bij uw verantwoordelijkheid om zelf naar beste weten te beslissen als u iets niet duidelijk is. Met andere woorden: maak je er niet van af als het systeem geen uitsluitsel geeft. Bij grote bedrijven, de overheid en daaraan gelieerde instellingen is de mantra als er iets verkeerd gaat: "volgens de voorwaarden kon het niet anders, wij hebben gehandeld volgens het protocol, er is gereageerd volgens de voorschriften, alles is volgens de richtlijnen uitgevoerd". Een zielloze bureaucraat zoekt in de voorschriften een reden om "nee" te kunnen zeggen. Een betrokken medemens zoekt een weg om "ja" te kunnen zeggen. Het kan zijn dat wij niet in de positie zijn om het jawoord te geven. Maar dan niet voordat is nagedacht of dat ook werkelijk niet kon. En dat, dat is de "richtlijn" van het evangelie: als het even kan, denk "anders". Johan de Wit
De Meerpaal
september 2013
5
Themareeks “Mijn inspiratiebron” De redactie van de Meerpaal wil, nu de zomervakantie achter de rug is, starten met een serie verhalen van leden van de VGF. Dat hebben we al eens vaker gedaan, denkt u maar aan de serie over de 10 geboden. Deze keer is het thema “Mijn inspiratiebron”. Zoals u ziet hebben we er ook al een soort logootje voor gevonden. Ieder mens haalt ergens zijn inspiratie vandaan, zijn richtlijnen voor het handelen, zijn ankerpunten op het levenspad, zijn voorbeelden voor creativiteit, zijn moraal, zijn religiositeit, zijn omgang met de medemens, etcetera. Die inspiratiebron kan een mens zijn: een schilder, een schrijver, een componist, een predikant, een filosoof. Maar die inspiratiebron kan net zo goed een boek zijn, of een gedicht, of een muziekstuk of een film. Vaak heb je ook niet maar één bron waaruit je put, maar meerdere. Toen ik erover nadacht wie nou eigenlijk mijn inspiratiebronnen zijn kwam ik onder andere terecht bij een drietal Tukkers. Dat zal er natuurlijk mee te maken hebben dat ik in Twente ben geboren. Alle drie kunnen ze in eenvoudige taal, vaak in het Twents emoties heel raak verwoorden op een zodanige manier dat ik er kippenvel van krijg. Het zijn dominee Anne van de Meiden, de cabaretier Herman Finkers en de dichter Willem Wilmink. Zo heeft Anne van der Meiden de bijbel vertaald in het Twents en voor mij emoties van gelovigen uit de tijd waarin de bijbel werd geschreven veel dichterbij gebracht: Psalm 131. Mien hert is nich greuts, ik kiek nich astraant oet de ogen; ik hoal mie nich gangs met grote zaken, met wat mie boawn ’t benul geet. Nee, ik heb miezölf töt röst brach, ik bin stiller wörn., Zo as nen kleanen bie de moo lig,as zonnen kleanen, zo bin ik En de nuchter uitgesproken onzin van Finkers ligt me ook wel:
De Meerpaal
september 2013
6
Op een dag kwam de kapelaan in de klas. Hij zei: ”Er is maar één God en hij bestaat uit drie personen.” Ik dacht: goddank, eindelijk iemand met wie je fatsoenlijk kunt praten.” En van Willem Wilmink heb ik alle liedjes en gedichten die hij heeft gemaakt, waaronder dit laatste couplet van “tijd en ruimte” Tijd is een weg in een groot woud dat iedereen gevangen houdt in schemering, tijd is een pad waar je verdwaalt en door jezelf wordt ingehaald, een heksenkring. In het oktobernummer van de Meerpaal zal een bijdrage van redactielid Marjolein Kleijer de reeks “Mijn inspiratiebron” openen. Daarna is het de beurt aan u! Wij nodigen iedereen die in de loop van het komende jaar een bijdrage wil leveren (van een paar regels tot een hele pagina) van harte uit om zich bij ons te melden! Geef u op via ons emailadres
[email protected] of benader één van de redactieleden mondeling of telefonisch, als het kan vóór 15 oktober. Wij nemen daarna contact met u op. Rinse Dijkstra eindredacteur
De Meerpaal
september 2013
7
VAN DE BESTUURSTAFEL Vakantie van 28 augustus t/m 18 september Beste mensen, Na een gevaarlijke situatie op de snelweg op 15 juli hebben Wim en ik een paar weken pas op de plaats gemaakt. We zijn dankbaar, dat alles relatief goed is afgelopen en dat we op vakantie mogen gaan op 28 augustus. We danken de mensen die ervan wisten voor de goede wensen, die we ontvingen door middel van een kaartje, of telefoontje. Ook de mooie bloemen hebben ons veel goed gedaan. Dank voor alle steun en aandacht! Graag tot ziens op de Buitendag en anders na 18 september. Hartelijke groet, Wim Romijn en Coby Timmerman
Mutatie Bedankt als lid: mevrouw E. Bernard, Vossendal 23, 3892 VJ Zeewolde Collectes juni 2 juni Dronten 9 juni Lelystad 9 juni Zeewolde 16 juni Dronten 23 juni Lelystad 23 juni Zeewolde
ALS VGF Voedselbank VGF Toon Hermanshuis VGF Afrikaanse Albino's VGF Afrikaanse Albino's VGF Afrikaanse Albino's VGF
€ 78,60 € 80,57 € 91,20 € 98,09 € 32,80 € 54,00 € 70,64 € 83,30 € 62,20 € 62,50 € 39,14 € 102,85
De Meerpaal
Collectes juli 7 juli Dronten 14 juli Lelystad 21 juli Dronten
september 2013
Hospice Dronten VGF Voedselbank VGF Afrikaanse Albino's VGF
8
€ 125,92 € 86,87 € 49,15 € 34,50 € 47,39 € 62,05
DIACONIE nieuw collectedoel 2013-2014? De diaconiecommissie ontving op haar oproep in De Meerpaal van april negen suggesties om voor te collecteren: zes organisaties binnen Nederland en drie buiten onze landsgrenzen. Ondergetekenden hebben hieruit een keuze gemaakt. Het Algemeen Bestuur heeft dit voorstel overgenomen, zodat de afdelingen in september kunnen beginnen te collecteren voor de stichting CHPK, Community Health Promotion Kenya. Het CHPK is opgericht in 2009 door een team van vier toegewijde en ervaren professionals in medisch onderwijs en gezondheidszorg. Eén van die vier is Marianne Darwinkel (haar ouders wonen in Lelystad). Marianne is tropenarts en woont en werkt al tien jaar in Kenia. Het doel is kennis en ervaring te gebruiken voor de verbetering van de publieke eerstelijnsgezondheidszorg. Na afronding van de opleiding (drie jaar theorie en één jaar praktijk) bij het CHPK zijn de studenten in staat veel voorkomende ziektes te herkennen, te behandelen en preventieve en acute gezondheidszorg te verlenen. Voor meer informatie: zie de website www.chpkenya.org of Google op: Marianne Darwinkel. De overige acht collectedoelen brengen we onder de aandacht van de afdelingen, zodat zij eventueel bij de vrije collectes hier aandacht voor kunnen vragen. Bertha de Jong, Hennie de Rijke, Berta Blaauw
De Meerpaal
september 2013
9
WWW.EIGENTIJDSGELOVEN.NL
Enige tijd geleden kreeg de website van onze geloofsgemeenschap een ‘nieuw gezicht’. Het uiterlijk werd gewijzigd waarmee de site een moderne uitstraling heeft gekregen, maar ook ‘achter de schermen’ zijn veranderingen doorgevoerd. Hiermee kreeg de site meer mogelijkheden om informatie op een duidelijke en overzichtelijke wijze te presenteren. Omdat vanuit de leden de behoefte werd geuit om meer informatie aan te bieden via de website, zijn een aantal zaken toegevoegd: ons maandblad De Meerpaal is ‘online’ te raadplegen de overdenkingen van Johan de Wit kunnen worden ingezien activiteiten binnen onze gemeenschap zijn beter vindbaar het fotoarchief is uitgebreid Daarnaast worden algemene rubrieken zoals de agenda en nieuwsitems op een overzichtelijke wijze weergegeven. Het loont de moeite om de site regelmatig te bezoeken om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen binnen de gemeenschap. Deze worden gevoed vanuit de besturen, de Meerpaalredactie maar ook leden kunnen zelf bijdragen aanleveren. Op deze manier is de website een waardevolle aanvulling.
De Meerpaal
september 2013
10
Tot slot is het vermeldenswaardig dat de site en daarmee de geloofsgemeenschap steeds beter vindbaar wordt voor geïnteresseerden die op het internet zoeken naar raakvlakken met het gedachtengoed van de VGF. Het intypen van bijvoorbeeld ‘geloven Dronten’ in Google geeft onze website als derde zoekresultaat. Ik hoop jullie nieuwsgierig te hebben gemaakt en nodig allen uit om naar www.eigentijdsgeloven.nl te ´surfen´. Gerben Klungel webmaster
Lezingen ‘Levenswegen’ De afdeling Biddinghuizen-Dronten-Swifterbant organiseert opnieuw een tweetal lezingen in De Meerpaal te Dronten De eerste lezing van deze serie is op zondagmiddag 29 september met theoloog Harm Knoop, die aan de hand van zijn boek Leef je eigen mythe zijn vrijmoedige weg door religie en leven zal bespreken. Voor hem vallen religie en leven samen in een bedding, die het besef en de vreugde oproept dat wij het grootste mysterie van het bestaan in ons zelf meedragen. Tijd: 15.00 tot 17.00 uur. Plaats: Novonzaal van theater De Meerpaal. Toegangsprijs: per keer € 12,50 en passe-partout voor twee lezingen: € 20,00. In de pauze verkoopt en signeert Harm Knoop zijn boek. (Uitgeverij Valkhof Pers, ISBN 978 90 5625 3837) Zie ook alvast: www.harmknoop.nl De tweede lezing vindt plaats op zondagmiddag 10 november en dan spreekt kunsthistoricus prof. dr. Henk van Os, voormalig directeur van het Rijksmuseum en bekend van TV. Hij zal spreken over het boek Vader & Zoon krijgen de geest. (Uitgeverij Balans, ISBN 987 94 600 3404). Een buitenkans om mee te maken! Nadere informatie en het bestellen kaarten: Tineke Hiemstra
De Meerpaal
september 2013
11
Over vrijzinnigheid Hoe denkt een vrijzinnige over de bijbel? de meesten zien dit boek als een mensenboek geschreven door mensen over mensen een boek om serieus te nemen, maar niet letterlijk Wie was Jezus? de zoon van God of een verlichte leraar? we zien hem als een mens die met goddelijk inzicht wees op de weg die wij moeten gaan naar ons innerlijk En wie of wat is God? we weten het niet en doen niet luidkeels uitspraken over hem Wat geloof je als vrijzinnige dan wel? Als vrijzinnige geloof je dat onder alle dingen een werkelijkheid aanwezig is die zich niet laat verwoorden, maar soms wordt ervaren een onderstroom zonder naam, maar altijd aanwezig Als vrijzinnige geloof je ook dat je open en ontvankelijk moet zijn voor andere opvattingen dat rechtlijnigheid en starre standpunten menselijkheid en waarheid in de weg staan Dat het leven een geheim is dat ontzag en aandacht van je vraagt en dat liefde alleen door mensen kan bestaan Johan de Wit
De Meerpaal
september 2013
12
Verslag van de laatste bijeenkomst van dit seizoen van de leesgroep Maria Magdalena Wij lazen uit het Thomas evangelie een hoofdstuk over de leer van Plato en de visie vanuit de gnostiek. Plato leert dat het lichaam staat voor materie en de ziel staat voor de geest. Eeuwenlang heeft Plato veel invloed gehad op het christendom en ook nu nog bijvoorbeeld in de rooms-katholieke kerk waar het geestelijk leven op een hoger niveau staat dan het lichamelijke. Vandaar de eis tot celibatair leven van de geestelijken. In het Thomas evangelie lezen we over heelheid van lichaam en ziel. Zij vormen samen de bron waaruit je leeft. We lazen ook het hoofdstuk over het belang en het gevaar van een spirituele traditie. Een spirituele traditie kan je tot grote steun zijn. De beelden en de verhalen van een traditie kunnen een diep innerlijk verlangen in jou bevestigen, een verlangen dat jou naar de eenheid met de bron kan leiden. Op jouw beurt kun je de traditie verrijken met je eigen ervaringen en inzichten: geef wat je zelf hebt. Een gevaar van een spirituele traditie kan zijn dat een sterk "wij" gevoel kan leiden tot een oordeel over "zij". Bijvoorbeeld: wij vrijzinnigen en zij de anders gelovigen. In september gaan wij verder met het Thomas evangelie. Een volgend hoofdstuk gaat over "Zelfrealisatie begint met zelfaanvaarding". Wij zijn een open groep en als je eens kennis met ons wilt maken, ben je van harte welkom. Tony van Ramshorst
NIEUWS VAN DE AFDELINGEN BIDDINGHUIZEN-DRONTEN-SWIFTERBANT In Memoriam Hendrika Leferink-Goorman We hadden haar graag wat langer in ons midden gehad: Rie Leferink-Goorman, die ons begin november van vorig jaar opbelde, dat ze op haar 86e vanuit Rijssen in de Woonark was komen wonen. Ze zou samen met haar man naar Dronten verhuizen, om dichter bij de zonen in Lelystad en Amsterdam te zijn. Zijn gezondheid ging echter sterk achteruit en hij stierf vlak
De Meerpaal
september 2013
13
voor de verhuizing. Na hun werkzame jaren in ’t Gooi en Amsterdam waren Henk en Rie in Rijssen neergestreken. Ze hebben er veel kunnen doen voor de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB ‘Aan de Regge’. Rie verzorgde het secretariaat en organiseerde excursies en reisjes. Ze bracht het op om ondanks de zware tijd die ze doorgemaakt had ,én haar fysieke ongemakken naar onze kerkdiensten in het Odd Fellowhuis te komen en voelde zich snel opgenomen. Dat lag natuurlijk vooral aan haarzelf! Woensdag 26 juni belde ze me op, dat ze ziek was. Ze had gewacht met naar de dokter te gaan tot zoon Frank en zijn partner Klaas terug van vakantie waren. Ze bleek heel erg ziek en op zaterdagochtend 29 juni overleed ze in MC Zuiderzee in Lelystad. Op vrijdag 5 juli was de crematieplechtigheid in Ölandhorst. Het afscheid werd geleid door mevrouw Manenschijn-Ponsteen, voorganger van de NPB te Rijssen. Zij was ook bij het afscheid van haar man en had Rie nog opgezocht in de Woonark. Tineke Hiemstra
De dood is niet het uitdoven van het licht: Het is slechts het uitdoen van het licht Omdat de dageraad gekomen is. R. Tagore
‘Vergeven of vergelden’ Zondagochtendgesprek 22 september Het eerste zondagochtendgesprek na de zomervakantie wordt gehouden op zondag 22 september en zal worden ingeleid door Wim en Hilde Samsen uit Biddinghuizen. ‘Vergeven of vergelden’ is een dilemma waar we allemaal wel eens mee te maken krijgen, in het klein, dan wel in het groot. We beginnen om 10 uur en de koffie en thee staan klaar. Ook luisteraars zijn welkom! Wim Spaans
De Meerpaal
september 2013
14
LELYSTAD De zomer-zondagochtendgesprekken in Lelystad Omdat de zaal in het Rode Klif niet beschikbaar was, waren we op 7 juli en 4 augustus met een klein gezelschap in de huiskamers van ondergetekende en van de familie Blaauw. Het onderwerp van de zeer geanimeerde gesprekken was op beide dagen: “Bronnen van normen en waarden”, wat we vertaalden in “bronnen van moraal”.*) Op 7 juli spraken we vooral over onze eigen ervaringen. Op 4 augustus kreeg de invulling van onze vrijzinnige moraal de meeste aandacht. We constateerden dat onze moraal steeds verandert, net als ons geloof. Trudi van Wenum had ons nog een paar handreikingen gestuurd. Eén daarvan wil ik u niet onthouden: “Een mens dient zelf te ontdekken, vanuit zijn/haar situatie wat goed is”. Het volgende zondagochtend gesprek is op zondag 1 september in het Rode Klif. Het onderwerp zal de gulden regel van Matteüs 7 vs 12 zijn: “Behandel anderen dus steeds zoals je zou willen dat ze jullie behandelen.” Frits Tellegen
*) Volgens het filosofisch woordenboek is moraal: zedenleer, het geheel van waarden en normen bij een persoon, bij een groep of in de samenleving. Vrouwencontact Lelystad, Volgende maand begint het winterseizoen al weer en starten we met onze bijeenkomsten op de 2de woensdag in de maand. Op 11 september om 10.00 uur worden jullie op de Boeier 02-94 verwacht. Ik hoop dat jullie veel ideeën hebben voor het nieuwe programma. Iedereen die belangstelling heeft is van harte welkom. Kun je niet komen, meld je dan af: tel. 0320 222068 Maaike Terpstra
De Meerpaal
september 2013
15
ZEEWOLDE Na een warme zomer start het nieuwe seizoen op de Buitendag in Dronten. In Zeewolde zijn de voorbereidingen voor Open Haven Open in volle gang. OPEN HAVEN OPEN--11 en 12 oktober--OPEN HAVEN OPEN Net als vorig jaar is er in oktober feest in Open Haven. Feest om Open Haven open te hebben (toegankelijk voor iedereen) en open te houden. Vorig jaar een groot succes, dus reserveer vast in de agenda! Er worden allerlei activiteiten georganiseerd voor een feestelijk weekend. We doen dit ook om extra geld bijeen te brengen. Op vrijdagavond 11 oktober de korenavond. Op zaterdag 12 oktober een kinderplein met verschillende activiteiten, een creabeurs, rad van avontuur, workshops, hapjes en drankjes, open café, een koffie- en theecorner. Op zaterdagavond kunnen we dansen onder de toren. Er is ook een grote verloting met leuke prijzen (bijv. reisje, e-book) daarnaast een rad van avontuur, een sponsor-spinning activiteit, “Zeewolde got Talent” en een boerenmarkt. Voor het rad van avontuur zoeken wij nog hulp bij het verzorgen van de prijzen. Wie wil ons daarbij helpen? Heeft u thuis leuke, mooie spullen (geen rommelmarktspullen) die geschikt zijn als prijs meld dit bij Helѐne of Yvon. Wilt u als sponsor op het Rad vermeld worden, neemt u dan contact op met Gerrit. Henne Vulperhorst
De balans van de natuur geeft inspiratie voor creativiteit. Jan de Bouvrie
De Meerpaal
september 2013
KERKDIENSTEN 10.00 uur 1 sept.
Dronten
16
ds. Joh. de Wit collecte: CHPK Kenia
8 sept.
10.00 uur
Lelystad
ds. Joh. de Wit collecte: CHPK Kenia
8 sept.
10.00 uur
Zeewolde
dhr. P.A. Overdiep, Bussum collecte: CHPK Kenia
15 sept.
10.00 uur
Dronten
da. E. de Lange, Lelystad collecte: Nic. Bruiningfonds
22 sept.
10.00 uur
22 sept.
10.00 uur
Lelystad
dhr. R. van Warven, Kampen collecte: Nic. Bruiningfonds
Zeewolde
ds. Joh. de Wit collecte: Nic. Bruiningfonds
6 okt. 13 okt. 13 okt.
10.00 uur 10.00 uur 10.00 uur
Dronten Lelystad Zeewolde
ds. Joh. de Wit ds. Joh. de Wit da. M.J. Kip-Eberson, Ede
DE KERKDIENSTEN WORDEN GEHOUDEN IN:
Dronten in het Odd Fellowhuis, De Ketting 6 Lelystad in het Het Rode Klif, Zuiderzeelaan 32 Zeewolde in de Open Haven, Kerkplein 8 ACTIVITEITEN
1 sept. 11 sept. 22 sept. 29 sept.
zondagochtendgesprek vrouwencontact zondagochtendgesprek lezing drs. Harm Knoop
Lelystad Lelystad Dronten Dronten
KOPIJ VOOR HET VOLGENDE NUMMER INLEVEREN VOOR 15 SEPTEMBER
[email protected]
