jaargang 27 nummer 2 juni 2013 aflevering
94
In dit nummer o.a.: Aankondiging excursie Zaanstad Stamreeks Van de Kamer uit Alkmaar Voorouders van Mitzi Mulder uit Krommenie De eenzame dood van Ariaantje Klerk en haar kindje Feiten van 100 jaar Burgelijke Stand in Akersloot ISSN: 1383-6773
Inhoud aflevering 94, jaargang 27, nummer 2, juni 2013 Van de voorzitter, Programma en bestuursmededelingen....................................33 Verslagen HNK-lezingen maart en april 2013.........................................................34 Het geslacht Van de Kamer....................................................................................36 Nadere kennismaking met Gijs Hesselink, .............................................................43 Nadere kennismaking met de heer Roelofs ..........................................................45 Mededeling van het Alkmaars archief, Van de redactie .......................................46 Nadere kennismaking met en kwartierstaat van Trudy Mascini-de Bont..............47 Wereld kleiner dan schoenendoos (Mitzi Mulder).................................................50 Zo alleen...... Ariaantje Klerk..................................................................................58 Nakomelingen Claas Oudejans gevonden..............................................................60 De bevolking van Akersloot groeit, maar rustig aan..............................................61 Voor u gelezen .......................................................................................................64
Datum van inlevering kopij en verschijning HNK Afdelingsblad: Nummer 95 vóór 1 augustus 2013, verschijnt begin september 2013 Nummer 96: voor 1 november 2013, verschijnt begin december 2013 Colofon Hollands Noorderkwartier is een uitgave van de gelijknamige afdeling van de Nederlandse Genealogische Vereniging (NGV) en verschijnt drie à vier keer per jaar. NGV-leden, ingedeeld als lid van HNK, ontvangen het blad gratis thuis. NGVleden buiten het verzorgingsgebied van HNK kunnen zich als 'bijkomend lid' van HNK opgeven bij de secretaris van de NGV, postbus 26, 1380 AA Weesp; de daarvoor geldende contributie-toeslag ad € 9,00 per jaar wordt centraal door de NGV geïnd. Anderen kunnen zich abonneren door betaling van € 12,50 per jaar (incl. verzendkosten), te storten op bankrekeningnummer 108334 t.n.v. NGV afdeling Hollands Noorderkwartier te Alkmaar, onder vermelding van 'abonnement HNK-afdelingsblad'. Losse nummers € 2,50 (excl. verzendkosten). Oplage: Vormgeving en zetwerk: Druk:
475 exemplaren. Marry Luken en Piet Aaij Kopieerinrichting Noordeloos, Scheldestraat 21, Alkmaar
De inhoud van ingezonden stukken valt buiten de verantwoording van de redactie. Artikelen kunnen door de redactie worden aangepast; over plaatsing beslist de redactie. Voorpagina: Inwoners van Akersloot in de Molenbuurt anno 1913. Foto uit de collectie van Jan N. Kaptein.
Van de voorzitter Tijdens de Algemene Ledenvergadering van de NGV in Utrecht was er de wisseling van de wacht. Roelof Vennik nam afscheid als voorzitter en de twee kandidaten voor het voorzitterschap Hans Duitgenius en Robert Philippo presenteerden zich op haast Amerikaanse wijze. Ons bestuur ontving van beiden de cv met foto en uitspraken op papier als: naar gemeenschappelijke verbondenheid, professioneel besturen, daadkracht, meer openheid en grotere transparantie, betere inhoudelijke communicatie tussen hoofdbestuur en achterban, om maar enkele te noemen. Uiteindelijk werd de heer Philippo als nieuwe voorzitter gekozen en wij wensen hem bovenstaande vaardigheden zeker toe. Het is te hopen dat hij al de springende kikkers in z’n kruiwagen kan houden. Wij willen de heer Vennik hartelijk bedanken voor zijn inzet voor de NGV. Het is gelukt. Het familieboek ‘Van bollenboeren en notabelen’ is van de persen gerold. Ik ben heel blij de familiegeschiedenis Schohaus/Schoehuijs/Schoehuizen 1640-2012 in boekvorm te zien. Deze worsteling is voorlopig volbracht en klaar ben je nooit zullen we maar denken. Ik wens u een fijne zomer en zie u graag in september bij onze volgende Truus Schoehuijs bijeenkomst.
Programma en bestuursmededelingen Voor het eerst zal een HNK-bijeenkomst op een zaterdagmiddag plaatsvinden en wel op 21 september om 14.00 uur. De volgende bijeenkomsten zijn op de reguliere woensdagavonden 9 oktober en 13 november. Noteert u deze dagen in uw agenda? En last but not least..... Excursiedag Zaandam op vrijdag 11 oktober a.s. met een bezoek aan het splinternieuwe Gemeentearchief. Als u hiervoor belangstelling hebt kunt u alvast de datum noteren. Verdere mededelingen volgen in het volgende blad.
jaargang 27, nummer 2, juni 2013
33
Verslagen HNK-lezingen
door Piet Aaij
13 maart 2013 Lezing ‘De kust gaat terug’ door Diederik Aten (historicus Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier) ’Zwakke schakels’ in de Noordzeekust in historisch perspectief.
Met een schets over de problemen van onze Noordzeekust van 12000 jaar voor Christus tot heden wist de spreker de ruim 40 belangstellenden, mede door de verhelderende dia’s, bijzonder te boeien. Toegegeven: er zijn zeker problemen, ook nu nog, maar die worden door de pers regelmatig schromelijk overdreven! Vanaf 12000 jaar v. Chr. (laatste periode van de IJstijd) toen er helemaal nog geen zee was (wel mammoeten, oerossen e.d.) rukt vanaf ca. 9000 jaar v. Chr. het zeewater op en ca. 8300 jaar v. Chr. krijgt de Noordzee gestalte met een aaneengesloten kustlijn (4000 jaar v. Chr.). Dan vormen zich geleidelijk aan strandwallen en zandruggen, waarachter grote veenlagen met speciale vegetatie ontstaan en de kustlijn zich, op enkele zeegaten na (zeegat van Bergen, de Rekere), sluit. Enkele memorabele gebeurtenissen zijn: 19-11-1421 Sint Elisabethsvloed Petten, waarbij 400 mensen verdronken, 1-11-1570 Allerheiligenvloed, totale overstroming van Friesland tot Zeeland, 24-12-1717 Kerstvloed, drama voor het dorp Egmond aan Zee Het grootste probleem blijft het gebied rond de Hondsbossche Zeewering: de ingenieurs Conrad en De Quartel hadden met hun ideeën door de aanleg van paalschermen en strandhoofden al goede oplossingen in begin 19e eeuw , maar het idee van dijkgraaf Van Foreest om een basaltdijk aan te leggen bleek afdoende (helaas heeft hij zelf de voltooiing door onverwacht overlijden in 1875 niet mogen meemaken). Voor deze aanleg moest zelfs Thorbecke zijn goedkeuring verstrekken! Vanaf 1977-1980 is de dijk op deltahoogte hetgeen toch de veiligheid moet garanderen…… Vanaf 2013 wordt gewerkt aan kunstmatige zandbanken voor de dijk met strand en duintjes aan de zeekant. Kunstverdediging vergt altijd volledige aandacht.
34
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
10 april 2013 Lezing ‘Laat nieuwe informatie naar u toekomen’ door Bob Coret. De spreker laat met duidelijke beelden via internet zijn programma’s zien, zeer interessant voor de computergebruiker! Hij onderstreept regelmatig dat informatie met anderen gedeeld kan worden, met vrienden, kennissen en familie. Genealogie Online is een website waarop snel en eenvoudig genealogische gegevens en afbeeldingen gepubliceerd kunnen worden. Publiceren op Genealogie Online is een waardevol hulpmiddel om in te zetten in uw stamboomonderzoek. Met bijna 20 miljoen voorouders is het de grootste stamboomwebsite in Nederland. Periodiek voert het programma een matching uit tussen uw stamboom en de andere stambomen! De auteur ontvangt een e-mail als er overeenkomsten worden gevonden. De mogelijkheid bestaat om contact op te nemen met de auteurs van de stambomen waar overeenkomsten mee zijn. Fouten en onwaarschijnlijkheden in ingebrachte data worden ook getoond. Want…. iedereen moet kritisch kijken naar alle ontvangen en gevonden gegevens. (http://www.genealogieonline.nl/) Geïnteresseerden kunnen verder nog op stamboomforum, familiearchivaris, genealogiewerkbalk, stamboomgids en genealogiegazet kijken, programma’s die o.a. mogelijkheden bieden met derden over alles te discussiëren, een digitaal familiearchief te vormen, genealogische bronnen te doorzoeken op familienaam en informatie te krijgen over de nieuwste genealogische websites en evt. evenementen. De ca. 30 aanwezigen hebben wellicht de smaak te pakken gekregen en antwoord gekregen op hun vragen.
jaargang 27, nummer 2, juni 2013
35
Het geslacht Van de Kamer door Loek van de Kamer
Wij kregen de naam ‘Van de Kamer’ van de graaf van Egmond op de laatste dag van het jaar 12051. In die nacht van Sint Pontianus vond er een gebeurtenis plaats die voor grote beroering zorgde in Noord-Holland. De graaf van Egmond Wouter (stoute Wouter) werd gevangen gehouden in een versterkte vesting in Heemskerk door de graaf Willem I van Holland. In die betreffende nacht werd Wouter bevrijd door vier ‘schildboortige2’ broers uit Egmond. Uit dankbaarheid van zijn bevrijding werden zij door hem veradeld en kregen ieder een eigen achternaam: Jacob van de Kamer, Jan Bijl, Kornelis Klopper en Pieter Kodde. Deze geschiedenis wekte destijds zeker veel opzien want e.e.a. is uitvoerig beschreven in diverse historische boeken. Deze Jacob van de Kamer kunnen wij dus zien als de stamvader van ons geslacht. Wanneer de Van de Kamers naar Alkmaar zijn gekomen, is voor mij nog duister. De eerste Van de Kamer die ik in het Regionaal Archief in Alkmaar heb kunnen vinden is Hendrik van de Kamer die in 1812 de geboorte van zijn zoon kwam aangeven: Albertus Fredericus. Hij was toen 37 jaar, dus zijn geboortejaar was 1775. Via andere bronnen o.a. uit Canada 3 ben ik nog verder in de tijd terug kunnen gaan n.l. tot 1650. In dat jaar werd in Alkmaar geboren: Jacob van de Kamer. Voor het opzetten van een stamboom ben ik dus begonnen met de Jacob uit 1650. De link naar de Jacob uit 1205 is moeilijk te bewijzen maar ligt wel voor de hand. De voornaam ging in die tijd bijna altijd over op zoon of kleinzoon. Verder blijkt dat bij de volkstelling van 1947 in heel Nederland maar 138 naamdragers met de naam Van de Kamer voorkwamen en hiervan 103 in Noord-Holland, en van die 103 bijna allemaal in de omgeving van Alkmaar. Het is voor mij dus vrijwel zeker dat alle Van de Kamers afstammen van Jacob uit 1205, de eerste die in de nacht van 1205 in de kamer sprong waar Wouter gevangen gehouden werd en daarom die naam kreeg. 1
Volgens www.vanderbijlen.nl 14 januari 1206. Volgens sommige kronieken stichtte Wouter op de laatste dag van het jaar 1205 brand, werd daarna enige tijd gevangen gehouden en op St. Pontianusnacht bevrijd. 2 Wegens afkomst gerechtigd om een schild te dragen. 3 Vooral Joe Leering ben ik zeer erkentelijk voor de gegevens die ik mocht ontvangen.
36
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
Stamreeks van Laurentius (Loek) Johannes van de Kamer Generatie I Laurentius Johannes (Loek) van de Kamer, geb. Alkmaar 06-01-1931 tr. Johanna Geertruida Morsch. Generatie II Hendrikus Albertus van de Kamer, geb. Alkmaar 20-10-1902, werkman, tuinder, doodgraver, overl. Alkmaar 07-12-1950 tr. Castricum 23-11-1927 Anna Zonneveld, geb. Castricum 19-02-1907, overl. Alkmaar 27-01-1997, dr. van Lourens Zonneveld, landbouwer, tuinder, en Maria Magdalena Delis.4 Generatie III Albertus van de Kamer, geb. Alkmaar 21-10-1870, landman, tuinder, melkverkoper, overl. Alkmaar 19-01-1949 tr. Alkmaar 25-11-1900 Geertje van Diepen, geb. Wognum 23-06-1878, overl. Alkmaar 08-01-1955, dr. van Jan van Diepen, landman, en Trijntje Korver. Generatie IV Hendrik van de(r) Kamer, geb. Alkmaar 11-03-1841, boerenknecht, landman, overl. Heiloo 17-10-1908, tr. (2) Alkmaar 28-10-1880 Catharina de Waard, geb. Alkmaar 02-12-1851, overl. Alkmaar 19-3-1905, dr. van Arie de Waard en Elisabeth Kossen. tr. (1) Avenhorn 30-04-1865 Neeltje Schouten, geb. Grosthuizen 06-08-1841, overl. Alkmaar 16-05-1879, dr. van Klaas Schouten en Aaltje Cornelis van Diepen. Generatie V Albertus Fredericus van de(r) Kamer, geb. Alkmaar 16-07-1812, slachter, koopman, veehandelaar, overl. ald. 07-02-1904, vanwege lichaamsgebreken vrijgesteld van de nat. militie, tr. Alkmaar 10-05-1840 4
Met dank aan Simon Zuurbier.
jaargang 27, nummer 2, juni 2013
37
Neeltje Krammer, geb. Heiloo 25-06-1819, overl. Alkmaar 29-12-1892, dr. van Pieter Pietersz Krammer, melkverkoper, en Antje Cornelis Stuifbergen. Generatie VI Hendrik van de Kamer, ged. Alkmaar 06-01-1775, metselaar, overl. Alkmaar 21-11-1831, tr. Alkmaar 08-04-1810 Jansje Weijers, ged. Alkmaar 01-12-1786, winkelierster, overl. ald. 12-07-1839, dr. van Fredrik Weijers en Helena Noordman. Ook: Jannetje, Johanna, Wijers. Generatie VII Aldert Jacobsz van de Kamer, ged. (rk) Alkmaar 25-08-1737, Alardus, begr. Alkmaar 07-04-1798, 61 jr, laat 7 minderjarige kinderen na, tr. (2) Alkmaar 19-08-1787 Petronella Arends Vring, begr. Alkmaar 26-03-1808. Ook: Vrings, Vringh. Mogelijk afkomstig uit Haarlem. tr. (1) Alkmaar 19-12-1762 Hendrina Hendriks Schellinger, ged. Alkmaar 12-07-1742, begr. Alkmaar 08-11-1782, vrouw van Aldert van der Kamer, laat minderjarige kinderen na, dr. van Hendricus Schellinger en Agnitie Nolmans. Ook: Scellinger. Generatie VIII Jacob Aldersz van de Kamer, ged. (rk) Heiloo 28-11-1701, overl. Alkmaar 16-5-1787, tr. Alkmaar 25-01-1728 Maartje Dircks Spierdijk, geb. ca 1705, begr. Alkmaar 21-12-1766, dr. van Dirk Pietersz Spierdijk en Guurtje Simonsz. 5 Generatie IX Aldert Jacobsz van de Kamer, geb. ca 1675, overl. ca 1755, tr. Anna Jans.
5
Met dank aan Remko Ooijevaar.
38
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
(zie generatie III) vanaf links: Catharina * 27-3-1906, Afra * 6-8-1913, Albertus * 21-10-1870, Johannes * 7-2-1904, Petrus * 8-3-1912, Helena * 2-11-1914, Hendricus * 20-10-1902, Geertje van Diepen, geb. 23-6-1878, Cornelia * 28-1-1905, Johanna * 28-5-1909.
Naschrift van de redactie Behalve bovenstaande bijdrage ontving de redactie van de auteur een verwijzing naar de site van de familie Van der Bijl. Op www.vanderbijlen.nl is een artikel te vinden over mw. Tineke Spaans-van der Bijl, historica en professioneel genealoge, die uitvoerig onderzoek heeft verricht naar de naam Van der Bijl. Na haar jarenlange zoektocht waarbij zij o.m. uitgebreid de Kronyck ende historie van ’t edele en machtige geslacht van den huyse van Egmond die in 1550 geschreven werd door de Egmondse monnik Anthonius Hovaeus, bestudeerd heeft, legde ze haar bevindingen voor aan emeritus hoogleraar prof. dr. Marietje van Winter6, deskundige op het 6
Johanna Maria (Marietje) van Winter (* 1927) is een Nederlandse historica en emeritus hoogleraar in de middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Ze studeerde geschiedenis aan de RU Groningen en de Universiteit Gent, en promoveerde in 1962. Sinds 1953 werkte zij aan de universiteit in Utrecht in het vakgebied van de middeleeuwse geschiedenis, om daar in 1972 een persoonlijk lectoraat te verwerven. Tussen 1980 en 1989 was zij persoonlijk hoogleraar middeleeuwse geschiedenis. (Wikipedia)
jaargang 27, nummer 2, juni 2013
39
gebied van de middeleeuwen. Gezien al het materiaal is prof. Van Winter van mening dat de Van der Bijlen, Van de Kamers, Kloppers en Coddes die in de leenregisters van ca. 1550 worden genoemd inderdaad nakomelingen zijn van de eerste naamdragers. En dan ligt het voor de hand dat men later in die leengebieden ook de stamvaders van de Van der Bijl genealogieën aantreft. In het artikel wordt de mening van prof. Van Winter geciteerd, over de bevindingen van het genealogisch onderzoek wordt jammergenoeg niet geschreven terwijl die juist voor onze lezers zo interessant zijn. Het is wel frappant dat de vier familienamen uit het jaar 1205 ook nog voorkomen in de leenregisters van ca. 1550, dus ruim 10 generaties later. Volgens dezelfde redenatie als bij de Van der Bijlen, zou de stamvader van het geslacht Van de Kamer waartoe Loek van de Kamer behoort, dan ook in die leenregisters kunnen voorkomen. De stamreeks van de auteur gaat terug tot vier broers Van de Kamer met het patroniem Jacobsz en hun vader Jacob zal zoals gezegd ca. 1650 geboren zijn. De meeste gegevens van deze vier broers zijn in Alkmaar of omgeving te vinden. Het is dan ook aannemelijk dat Jacob in Alkmaar of omgeving heeft geleefd. Concrete gegevens over Jacob zijn momenteel nog niet gevonden en maar daar kan nader onderzoek waarschijnlijk wel uitsluitsel over geven. De link tussen deze stamvader en de Van de Kamers die in de leenregisters worden vermeld is momenteel nog niet aangetoond. Het is echter niet onmogelijk en wie weet komen er na intensief speurwerk in het archief meer aanwijzingen boven water. In transportaktes die in het Alkmaars archief aanwezig zijn, komt de naam Van de Kamer regelmatig voor. Intrigerend is de verwijzing naar een transportbrief dd. 13-7-1690 [ORA 164 fol. 153-154] betreffende een ‘dubbele damschuit’ waarin genoemd worden: wijlen Adriaan Jacobsz van de Camer, testateur van zijn minderjarige kinderen onder voogdij van Jacobus van de Kamer, Jan Codde en Jacob Castricum, benevens het kind van Martientje Maartens, onder voogdij van Cornelis Jansz van der Bijl....
40
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
De naam Van de Kamer kan ook op andere manieren zijn ontstaan. Volgens de Nederlandse Familienamenbank is Van de Kamer een ‘adresnaam’ of een ‘metonymische beroepsnaam’. Zo kwam anno 1343 in Nijmegen een Willem van de Kamer voor, die een van de kamerdienaren van Hertog Reinald II was. De geschiedenis van de vier mannen die graaf Wouter bevrijd hebben, komt diverse keren voor in verschillende publicaties. In het ene verhaal wordt meer gevochten en zijn er meer tegenstanders dan in het andere verhaal, maar de essentie is dezelfde. Eén publicatie is ‘Oudheden van Zaanland, Stavoren, Vronen en Waterland, behelzende haar oorsprongen, volkplantingen, loop der rivieren, bedykinge, regeeringen onder keyzers, koningen ... . De wetten, en voorregten, haar door deze vergund ..., door Hendrik Jacobsz Soeteboom uit 1702. Daarin is te lezen: ... maar des selven jaars daags na nieuwe jaar, is de Heer Wouter door ’t bevel van Graaf Willem sonder landt, schandelyk gevangen en uyt Dirck van Rietwycks huys, daar hy woonde, (terwyl zijn slot dat de Graaf van Loon verbrand had, werde gebouwt) op ’t huys te Heemskerck gebracht, daar hy gevangen en neerstelyck bewaart wierde, ’t gebeurde dat tot Egmont vier gebroeders uyt een huys met malkanderen beraatslaagden, om haar heer te verlossen, dese gebroeders zyn met kodden, bylen en hamers in den nagt gekomen voor ’t huys te Heemskerck, en maackten soo groot misbaar en rumour, dat de wachters op het huys, meynende dat het Vyandt was, en geweldigh heir kracht van volk, van verbaastheydt vloden, en elk om een goet heen komen sagen, waar van oock menige ten venster uytsprongen, om zich te salveeren, als de vier gebroeders dit vernamen, hebben moet gegrepen, en zyn tot een venster ingeklommen, sloegen noch viftien wachters dood, die meenden te ontvlieden, en maackten haar Heer los, en quamen met malkander dien selven nacht noch tot Egmont, uyt dees getrouwe daat seyt men, is Heer Wouter bewoogen geworden, dese vier broeders te veredelen, en heeft haar eernamen gegeven, te weten, Jacob die eerst in de kamer is gesprongen daar Heer Wouter lach, noemde hy Jacob van der Kamer, en Jan die de byl meest gebruykte, noemde hy Jan van de Byl, en Cornelis die seer geklopt hadde noemde hy Cornelis Klopper, en Pieter werde na zyn Cnodse, Pieter Kodde geheten, dese namen voeren noch de nakomelingen van dese vier gebroeders by de Egmonders, ten hedigen dage tot de jacht gemachtigt. ....
jaargang 27, nummer 2, juni 2013
41
Het Huis te Heemskerk anno 1630, in 1732 gemaakt door Abraham Rademaker. (Bron: diverse sites)
De auteur heeft een schema op posterformaat gemaakt waarop de genealogie Van de Kamer is weergegeven. Samen met een dossier is dit schema in de HNK-bibliotheek opgenomen en voor een ieder te raadplegen.
De bibliotheek van het Alkmaars archief bevat ook een ‘boek’ over deze familie Van de Kamer. Het is een uitdraai van de nakomelingen van Jacob van de Kamer. Er worden geen bronnen vermeld en de auteur is onbekend.
42
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
nadere kennismaking met... door Wil Hermanus
Gijs Hesselink uit Oudorp, lidnummer 103262, en daarmee het één na langste NGV lid van onze afdeling. Gijs Hesselink is getrouwd met Elly Stilma. Zij hebben vier kinderen en een aantal kleinkinderen. Van zowel de naam Hesselink als de naam Stilma is al veel uitgezocht en raadpleegbaar via internet. Op 23 januari jl. brachten de voorzitster en de secretaris een bezoek aan huize Hesselink-Stilma om een oorkonde uit te reiken en bloemen te brengen vanwege een ruim 40 jarig lidmaatschap van onze vereniging. Tijdens dat bezoek konden we nader kennis maken. Al op 21-jarige leeftijd werd Gijs Hesselink lid van de NGV. Hij werd met het genealogisch virus aangestoken door zijn tante, een zuster van zijn vader, mevrouw M.N. Hesselink uit Hilversum die met lidnummer 101947 al eerder lid was geworden van de NGV. Helaas is zij inmiddels overleden. Zelf woonde Gijs Hesselink toen in Amsterdam. Vanaf 1971 woonde hij vanwege zijn werk circa 15 jaar in Hamburg, Duitsland. In die periode heeft het onderzoek min of meer stil gelegen. Na terugkeer in Nederland heeft hij de verschillende onderzoeken weer hervat. De familie heeft ook enige tijd in het Gooi gewoond en in die tijd heeft hij vaak in het Verenigingscentrum in Naarden onderzoek gedaan. In 1997 is de familie in Oudorp komen wonen en is Gijs Hesselink ingedeeld bij de afdeling HNK. Het verenigingscentrum in Weesp heeft hij nog niet bezocht. Veel gegevens vindt hij nu via internet. Helaas is het voor hem lastig om onze avonden te bezoeken omdat hij samen met zijn vrouw op woensdagavond zingt in het koor Vergutas in Heerhugowaard; met een echte tenor, vertrouwt hij ons toe. Sinds zijn pensionering, nu 9 jaar geleden, na een werkzaam leven in de chemische industrie van geur- en smaakstoffen bij o.a. een fabriek in Naarden, heeft hij zich weer gestort op de familiegeschiedenissen. Daarbij jaargang 27, nummer 2, juni 2013 43
doet hij ook voorouder onderzoek tegen vergoeding, voor mensen die ver weg wonen, zoals nakomelingen van emigranten in de Verenigde Staten. In ons afdelingsblad nr. 75, jaargang 22, staat vanaf bladzij 84 een publicatie over de familie Venker ( Fencker) uit Alkmaar, een tak van de familie via zijn betovergrootmoeder. Inmiddels is er een stamreeks gepubliceerd van de voorouders Hesselink, genaamd “De opa van mijn opa”, een uitgave van Gijs en Ard Hesselink te Bellingwolde. De oudste Hesselink in deze publicatie is Herman Hesselink die leefde tussen circa 1619 en 1673. Deze familie woonde voornamelijk in Varsseveld en omgeving in de Achterhoek. Hier en in het grensgebied met Duitsland zijn zeker 15 boerderijen met de naam Hesselink, maar onder de voorouders van Gijs Hesselink zijn tot op heden geen mannen bekend met een agrarisch beroep. Het waren voornamelijk echte burgers, zoals handelaren en bestuurders. Van moeders kant stamt Gijs Hesselink af van de familie Van der Vliet uit Amsterdam. Deze familie is in Amsterdam terug te vinden tot circa 1600. Van de familie van Elly Hesselink-Stilma, de Stilma familie, is ook al veel bekend. Deze familie leefde vooral rond Sneek in Friesland. De naam Stilma werd in 1811 aangenomen door de boer Marten Rientses van de zathe Stilvliet te Rauwerd (Fr.). Deze boer had twee broers die elk een andere achternaam kozen, namelijk Reidsma en Zuidsma. Via de website www.geneaal.nl is veel terug te vinden over de families die in dit gesprek genoemd zijn. Met zijn weblog gijsgenealog.blogspot.com kreeg ons afdelingslid in 2009 van de jury de 3e prijs voor de beste genealogische internet publicatie. Momenteel is Gijs Hesselink bezig met realisatie van een boek over kinderportretten van meer dan 100 jaar oud waarin afbeeldingen komen van o.a. schilderijen uit diverse streken, van Zeeland tot Groningen tot zelfs uit Sint Petersburg, Rusland. Dat wordt vast een prachtige, bijzondere publicatie. Bij de familie Hesselink kun je nog dagenlang over alle onderzoeken praten. Het is zeker de moeite waard om de website van Gijs Hesselink te bekijken.
44
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
nadere kennismaking met... door Wil Hermanus
De heer Roelofs uit Heiloo is één van onze leden die onlangs namens het hoofdbestuur een fraaie oorkonde ontving vanwege het lidmaatschap van de NGV van meer dan 40 jaar. Op 11 februari jl. brachten de voorzitster en de secretaris hem een bezoek om hem de oorkonde, samen met een bloemetje, te overhandigen. Het werd een hartelijk ontvangst en de onderscheiding werd met de nodige vreugde ontvangen. Al op 1 oktober 1967 werd hij lid van onze vereniging. Hij was toen op zoek naar een hobby die geheel iets anders was dan zijn werk in de techniek. Zijn interesse voor genealogie werd gewekt na contact hierover met de toenmalige gemeentesecretaris van Heemskerk, de plaats waar hij toen woonde. Haarlem was dichtbij, en in de oude locaties van het gemeente en het rijksarchief in Haarlem bracht hij vele uurtjes door. De naam Roelofs komt uit Monnikendam waar de voorouders werkzaam waren als smid in de scheepsbouw. Verder in de tijd terug komt de familie uit Halderen, Duitsland, net over de grens. Deze aanwijzing werd gevonden in de DTB’s van Monnikendam. In Duitsland trof de heer Roelofs een vriendelijke pastoor die hem een eind op weg hielp tot circa 1640. De familie van zijn moeders kant van de heer Roelofs komt ook uit Duitsland. Dit betreft de naam Rauf, Rohf of Roff. Je schrijft het op verschillende manieren. Deze familie komt uit de plaats Bersenbrück, regio Osnabrück. Vanaf een boerderij, die nu nog bestaat, is men omstreeks 1780 naar Vinkeveen getrokken om daar als veenarbeider te gaan werken. Via Amstelveen en Amsterdam is men in Noord-Holland terechtgekomen. De heer en mevrouw Roelofs hebben de boerderij bezocht waar met prachtig houtsnijwerk in de gevel de naam Rohf nu nog te zien is. Ze hebben nog steeds contact met de familie die daar woont. jaargang 27, nummer 2, juni 2013 45
De heer Roelofs heeft altijd veel genoten van de zoektocht naar zijn voorouders. Hij heeft alles keurig vastgelegd en opgeborgen in multomappen en fotoalbums. Nu doet hij o.a. vrijwilligerswerk in Zorgcirkel Westerhout, zoals het vervoeren van bewoners en het assisteren bij speciale activiteiten. Helaas kan hij onze bijeenkomsten niet zo vaak bezoeken omdat de woensdagavond zijn vaste bridge avond is. Gens Nostra in de nieuwe lay-out ligt bij hem op tafel. Hij leest hem met plezier en de nieuwe versie vindt hij wel geslaagd.
Beperkte dienstverlening bij het Regionaal Archief Alkmaar I.v.m. de verhuizing van archieven en collecties naar het nieuwe depot aan de Bergerweg is van 27 mei t/m 1 juli de dienstverlening beperkt. Voor meer info: raadpleeg de site van het archief.
Van de redactie Tijdens de laatste ledenvergadering bleek dat de publicatie van een stuk oude tekst met de bijbehorende transcriptie gewaardeerd wordt. Voor de redactie is dat heel plezierig om te weten. We gaan proberen om in volgende nummers daar weer aandacht aan te besteden. Reacties zijn sowieso altijd van harte welkom. En kopij natuurlijk ook, want uw HNKblad is van en voor u. Hebt u bijvoorbeeld een leuke akte, een bijzondere vondst, een fragmentgenealogie of een kwartierstaat, neem dan contact op met de redactie. Kopij hoeft niet perse in electronische vorm, papier mag ook. Adressen van de redactie vindt u achter in dit blad op de kaft.
46
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
nadere kennismaking met... door Trudy Mascini
Mijn naam is Trudy Mascini-de Bont, getrouwd met Jos Mascini, vier kinderen en twee kleinkinderen. Geboren, getogen en woonachtig in Heiloo. Mijn interesse in de genealogie is altijd wel sluimerend aanwezig geweest. Begin jaren ’80 heb ik in Heiloo een beginnerscursus gevolgd maar door gezinsdrukte kwam er van onderzoek niet veel terecht. Dat veranderde toen familie van mijn man begin 2000 een boek publiceerde over de familiegeschiedenis van de Mascini’s. De eerste arriveerde vanuit Palanzo (Italië) in 1924 in Amsterdam. Dat stimuleerde mij om lid te worden van de NGV en van HNK. Het verenigingsblad van het HNK is inspirerender om te lezen dan het blad van NGV. Daarom vind ik het ook erg leuk om mijn kwartierstaat afgedrukt te zien in ons blad. De eerste publicatie is een feit en of er ooit nog meer komt, wie weet. Het idee van een boek speelt wel in mijn hoofd. Internet is in deze tijd een uitkomst en daar heb ik ook al aardig wat gevonden. Ook in het Regionaal Archief Alkmaar was het een en ander te vinden, zo ook in het Westfries Archief in Hoorn waar ik het zoeken niet zo makkelijk vond. Mijn vader komt uit Berkhout (NH) en mijn moeder uit Venray (L). Het zoeken op internet in Venray via Rooynet is heel toegankelijk. In NoordBrabant m.n. wonen heel veel mensen met de naam De Bont, dus heb ik het vermoeden dat er wel een link zal zijn en wordt de volgende uitdaging het vinden van die link. De tijd zal het leren… Op zoek naar de geboortegegevens van één van de voorouders ontdekten we een niet-alledaagse geboorteakte: Den derde dag der maand December van ’t jaar Achttienhonderd vijfentwintig ten tien ure, voor den middag. Acte van Geboorte van Geertje, geboren den twee en twintigsten februarij des voormiddags ten elf ure, dochter van Pieter Buis en Trijntje Zwart, echtelieden, wonende te Zijbekarspel, beroep boerderij, door verzuim van op zijn tijd niet te zijn aangegeven, is deze zoo achterlijk ingeschreven...... jaargang 27, nummer 2, juni 2013 47
Kwartierstaat De Bont-Roffers V/1
16 V/2
Lourentius Jacobus de Bont * Hoorn 22-02-1801 † Hoorn 25-01-1869 timmerman
17 V/3
18 V/4
19 V/5
Geertje Koning
Jan van Duin
Geertje Buis
* Hoogwoud 01-05-1806 † Hoogwoud 27-08-1879
* Haringcarspel 25-04-1817 † Abbekerk 18-11-1886 winkelier
* Sijbekarspel 22-2-1825 † Abbekerk 09-02-1864
z.v. Klaas Dirkszn van Duin en Johanna Glas
d.v. Pieter Buis en Trijntje Zwart
weduwe van Klaas Hink
z.v. Matthijs de Bont en Anna Elisabeth Borghans
d.v. Dirk Koning en Lijsbeth Sneeboer
x Abbekerk 31-01-1836
IV/1
21 V/7
22 V/8
(1) Geertje Paai(j) Jacob Koppes * Andijk * Hoog en Laag * Avenhorn 17-12-1818 Zwaagdijk 05-12-1824 † Zwaag 17-04-1809 † Hoorn 3-3-1863 24-6-1850 † Hoog en Laag landman Zwaagdijk (gem. (2) Marijtje Wervershoof) Bakker 18-6-1880 veehouder z.v. Jan Crelisz. Bakker en Elisabeth Klaasdr Schoenmaker
d.v. Pieter Paaij en Marijtje Bot
9 IV/3
Jansje Commandeur * Wognum 22-6-1832 † Berkhout 17-5-1874 veehoudster
23 V/9
24 V/10
Peter Gerard Rofffers * Venray 05-01-1800 † Venray 01-11-1860 dagloner
z.v. d.v. z.v. Huibert Koppes Jan Commandeur Johannes Roffers en en en Geertje Berkhout Immetje Blauw Petronella Bisterveld x (2) Hoorn 20-09-1867 Jan Schaap
x (1) Zwaag 03-02-1839 x (2) Zwaag 18-11-1852
x Abbekerk 14-05-1843
8 IV/2
20 V/6
Klaas Bakker
x Hoorn 04-05-1851
10 IV/4
25 V/11
26 V/12
Eleonora Bos
Johannes Arts
* Grubbenvorst 04-10-1806 † Venray 04-12-1878
* Sambeek 03-05-1822 † Venray 15-08-1897
d.v. Hendrik Bos en Johanna Camps
z.v. Martin Arts en Allegonda Cremers
27 V/13
Anna Verstraelen * Venray 10-12-1819 † Venray 29-10-1891
d.v. Gerard Verstraelen en Catharina van de Weer
x Venray 02-07-1827
11 IV/5
12 IV/6
Geertje Koppes
Martinus Roffers
Anna Maria Arts
* Abbekerk 05-12-1840 † Abbekerkl 06-04-1909 timmerman
* Abbekerk 25-02-1846 † Abbekerk 07-06-1913
* Zwaag 19-12-1848 † Venhuizen 12-03-1907 landbouwer
* Hoorn 12-08-1856 † Venhuizen 17-04-1941
* Venray 06-03-1848 † Venray 13-01-1923
* Venray 04-04-1856 † Venray 08-05-1903
4 III/2
* Oploo
† Maashees 09-10-1874
† Maashees 28-12-1869
* Venray 05-07-1802 † Venray 04-11-1851
z.v. d.v. Antony Verhallen Peter Arts en en Johanna Maria Hendrina Borren van Daalen
z.v. Jacob Derkx en Wilhelmina Willems
x Gemert 07-04-1842
13 IV/7
Pieter Bakker
III/1
30 V/16
Jan Derkx
x Venray 07-11-1850
Jansje (Jannetje) van Duin
x Wervershoof 23-04-1880
29 V/15
Maria Arts
d.v. Johannes Arts en Hendrina Slaets
14 IV/8
Henricus Verhalle
15
Hendrina Derkx
* Oploo 16-06-1844 * Venray 19-02-1848 † Venray 24-01-1922 † Venray 15-02-1921 winkelier . x Venray 06-04-1877
x Venray 26-05-1876 5 III/3
x Venray 22-04-1842
6 III/4
7
Mattheus de Bont
Geertruida Maria Bakker
Johannes Antonius Roffers
Maria Johanna Verhalle
* Abbekerk 09-10-1879 † Heiloo 08-01-1955 timmerman
* Wervershoof 08-09-1881 † Heiloo 25-12-1962
* Venray 04-10-1881 † Venray 06-05-1954
* Venray 07-05-1879 † Alkmaar 21-02-1957 begraven in Heiloo.
x Venhuizen 21-01-1906
x Venray 28-04-1906
II/1
2 II/2
3
Petrus Johannes de Bont
(1) Maria Hendrika Roffers (2) Hendrika Petronella Willemsen
* Berkhout 28-03-1907 † Heiloo 10-05-1974
(1) * Venray 21-01-1907 † Heiloo 06-01-1961 x Venray 11-08-1936. (2) * Duiven 31-08-1914 † Duiven 06-04-2002 x Duiven 09-02-1962
I/1
1
Gertrudis Elisabeth Maria de Bont * Heiloo 29-08-1948 verpleegkundige
48
31
Anna Maria Arts * Venray 16-11-1807 † Venray 27-11-1893
weduwe van Anselmus van Dijck
Jan de Bont
x Abbekerk 15-04-1869
28 V/14
Cornelis Verhalle(n) * Boekel
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
e.v. Jozef Andreas Maria Mascini * Heemstede 30-03-1949 manager GGZ
x Heiloo 29-06-1972
jaargang 27, nummer 2, juni 2013
49
De wereld is kleiner dan een schoenendoos, of hoe kennen zij elkaar?
door G. Telman
De titel van dit artikeltje is een raadsel op zichzelf, maar in de onderstaande tekst zal ik voor u dit raadsel oplossen. In eerdere ontmoetingen met u heb ik al eens uitgelegd wat mij zoal heeft bewogen om met genealogie te beginnen. Enige maanden geleden werd mij weer een nieuw motief om een onderzoek te starten aangedragen. In mijn mail vond ik een bericht van een "stief"-neef. Bij nader onderzoek kwam deze mail uit Thailand waar hij bleek te wonen. Ik was verbaasd want onze contacten dateren uit een tijd dat wij als kleine kinderen bij onze oma (zijn stief-oma) en zijn opa en mijn (stief-opa) in en om het huis speelden. Foto's van Palmpasen en gezamenlijk gevierde Sinterklaasfeestjes bij opa en oma thuis herinneren mij aan hoe wij elkaar hebben gekend. Zoals dat gaat, ieder gaat zijns weegs en de relaties worden zwakker en zwakker totdat je elkaar helemaal uit het oog verliest. De familie valt door verhuizingen en het overlijden van steeds meer leden steeds verder uit elkaar. Zijn en mijn ouders zijn inmiddels overleden en hij en een jongere broer zijn nu, even als ik dat was, op zoek naar de jeugd van hun moeder. Op internet vonden zij een oproep, door mij al weer een tijd geleden op een website geplaatst, omdat ik toen ook op zoek was naar de jeugdjaren van mijn moeder (hun stief-tante). Aanleiding voor mijn zoektocht van destijds was het feit dat mijn moeder enige tijd in een kindertehuis heeft gewoond. Mijn grootmoeder trouwde in 1933 hun grootvader die weduwnaar was geworden. Een aantal van zijn nog zeer jonge kinderen werd, in de periode tussen het overlijden van hun grootmoeder en het huwelijk met mijn grootmoeder, ook in een kindertehuis geplaatst, waaronder hun moeder. In de verhalen van mijn moeder was niets dan goeds te horen over het tehuis waar zij een deel van haar jeugd heeft moeten doorbrengen. In groot contrast staan de verhalen van hun moeder, die heeft juist een slechte tijd gehad. Wij, mijn vrouw en ik, werden gevraagd of wij misschien wisten of zij in het zelfde kindertehuis waren ondergebracht geweest. Bijna zeker was dat 50
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
niet zo, wij hadden de administratie van het kindertehuis bestudeerd en geen kinderen Gerrits gevonden. Na enig onderzoek in de bevolkingsregisters in het Noord-Holland archief werd dat al snel bevestigd. Wij vonden een ander tehuis, in Bloemendaal, verder onderzoek wees uit dat het een Rooms Katholiek tehuis betrof met een strenge orde. Feiten zijn niet meer achterhaald en de vraag zal ook zijn of dat nog wel mogelijk is. Wellicht via de Bisschoppelijke Archieven? Het verhaal over de jeugdjaren van mijn moeder hebben wij door lang en aanhoudend onderzoek heel aardig in kaart kunnen brengen. Wij hebben in de archieven van dat voormalige kindertehuis, De Lichthoeve ooit gevestigd in Santpoort aan de Kweekerslaan 13, alles teruggevonden wat het verhaal van mijn moeder bevestigd en nog meer. Goed, nu naar wat het meer genealogisch getinte deel van mijn artikel. Toen wij wat foto's, uit de "schoenendoos" van de ouders van mijn beide neven, uitwisselden was er ook een enveloppe bij. Op die enveloppe schreef men altijd de naam en het adres van de afzender. Tot mijn grote verbazing stond op de achterflap het adres en de naam van een voormalig buurmeisje van mij. De oudste dochter, van onze toenmalige buren, kende ik meer van naam dan dat ik haar persoonlijk heb gekend, zij was al een poosje uit huis en dus heb ik haar slechts sporadisch gezien. Opvallend was wel haar voornaam Mitzi, een koosnaam voor iemand die als Maria staat
jaargang 27, nummer 2, juni 2013
51
ingeschreven. Mitzi Mulder, want dat was haar volledige naam, was de dochter uit een gezin van drie kinderen uit een Hollandse vader en een Tsjechische moeder. Bij de achternaam Mulder sloeg meteen mijn nieuwsgierigheid op hol, namelijk de overleden echtgenote van mijn stief-grootvader heette bij haar meisjesnaam óók Mulder. Zou dat de link zijn naar de relatie Mitzi en de ouders van mijn stief-neven? Wat opvalt is de naam van de geadresseerden “Nieuwenhuizen” dat had “NieuwenHof” moeten zijn. Dat zou kunnen betekenen dat de relatie niet al te dichtbij gezocht moet worden. Goed, dat schreeuwt natuurlijk om een onderzoek. Navraag had namelijk geen kans, alle betrokkenen zijn inmiddels overleden en Mitzi zelf is helaas niet meer instaat zo diep in haar geheugen te zoeken. Nog overgebleven familie wist ook niet hoe deze relatie tot stand was gekomen. Nu is Mulder niet bepaald een weinig voorkomende naam, maar ik vroeg mijzelf toch af, zou het dan familie zijn? En zo ja, waarom wisten wij, als buren, daar dan niet van? Een kort onderzoek in het NHA, in de BS en het bevolkingsregister gaf geen oplossing. Een diepgaander onderzoek zou misschien de oplossing kunnen brengen. Al snel werd duidelijk dat er moeilijk een connectie te bewijzen was. Maar ik had inmiddels zoveel informatie verzameld dat ik de gegevens maar in een genealogisch programma heb ingevoerd. Het betreft hier een familie Mulder die, voor zover ik heb kunnen terugvinden, uit de Zaanstreek afkomstig is. De familie van de grootmoeder van mijn stief-neven heeft haar oorsprong in het oosten van ons land en een connectie heb ik niet gevonden. Onderstaande stamreeks van de familie van mijn "buurmeisje" omdat ik het jammer zou vinden als al wat ik heb uitgezocht bij mij in het grote ronde archief verdwijnt. Blijft natuurlijk de vraag “... geen familie, maar wat was dan de connectie?...”.
52
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
Stamreeks van Mitzi (Maria) Mulder Generatie I Hendrik (Heijderik) Mulder, metselaar, otr/tr. Krommenie 22-10/06-11-1757 Guurtje (Guertje) Adriaense Daan, geb. Krommenie 02-02-1736, dr. van Ariejan (Ariaen/Adriaan/Arie) Gerritsz Daan en Willempjie Albers (Allebers). Uit dit huwelijk geb. Krommenie: 1. N.N. Mulder, geb. 18-12-1757, (DG), ovl. Krommenie ca. 25-12-1757. 2. Aaltjie Hendriks Mulder, geb. 01-05-1759, ovl. Krommenie 10-11-1826, otr. Krommenie 09-08-1783 Rijkert Hendriks Luijting, ged. (NH) Krommenie 30-09-1759, ovl. Krommenie 03-03-1820, zn. van Hendrik Rijkerts Luijting en Neeltje Klaas Al (Als). Zij wordt genoemd in de Lidmaten van de DG "...wede R. Luijting...". 3. Hendrik Hendriks Mulder, geb. 10-1761, (DG), ovl. Krommenie 02-05-1812, volgt II. 4. Wilmpjie (Wulmpie) Hendrikse Mulder, geb. 15-09-1764. 5. Adriaan (Arie jan) Hendriksz Mulder, geb. 04-08-1767, metselaar, ovl. Wormerveer 01-07-1841, tr. (1) Maartje Cornelis Bos, geb. Zandvoort ca. 1772, (GK). ovl. Wormerveer 08-03-1826. "...per 15 februari 1818 met attestatie naar Wormerveer...". Hij tr. (2) Grietje Smit (50j.), dr. van Jan Smit en Aagje Ouwerijk, wede van Jan Ad. Kuit. 6. Antjie (Antje)Hendrikse Mulder, geb. 13-06-1770. Generatie II Hendrik Hendriks Mulder, geb. Krommenie, 10-1761, (DG), ovl. Krommenie 02-05-1812, "...in zijn huis N: 227, op de Heilige Weg...", tr. Krommenie 17-05-1788 Aaltje Hendriks Luiting (Luyting) geb. Krommenie 30-03-1767, ged. (NH) Krommenie 05-04-1767, ovl. Krommenie 02-03-1827, dr. van Hendrik Rijkerts Luijting en Neeltje Klaas Al (Als ). Uit dit huwelijk geb. Krommenie: 1. Hendrik Hendriksz Mulder, geb. 26-11-1789, (in het (DG)Lidmatenboek 1766-1813 pag. 158 staat vermeld geb. 29-11-1789). ged. jaargang 27, nummer 2, juni 2013 53
2.
3. 4.
5.
6.
7.
54
29-11-1789, metselaar in 1815, ovl. Krommenie 23-08-1842, tr. (1) Krommenie 23-04-1815 Dieuwertje Buijs, geb. ca. 1791, ovl. Krommenie 15-04-1817 dr. van Cornelis Buijs en Antje Koopman. tr. (2) Krommenie 20-06-1819, "...wedn. van Dieuwertje Buijs...", Neeltje Arie van der Hoeven, geb. Krommenie 26-08-1791, ovl. Krommenie 18-11-1867, dr. van Arie van der Hoeven en Jannetje Vredenburg. Pieter Hendriks Mulder, geb. 13-01-1792, (in het (DG)Lidmatenboek 1725-1825/pag. 158; staat vermeld geb. 14-01-1792) (DG), timmerman in 1822, ovl. Krommenie 14-12-1840, tr. Krommenie 30-05-1818 Trijntje Haan, geb. Krommenie 30-06-1789, ovl. Krommenie 07-08-1828, dr. van Dirk Haan en Aaltje Vredenburg. Gerrit Mulder, geb. 03-12-1793, (DG), ovl. Krommenie 03-11-1836, volgt III. Neeltje Mulder, geb. 05-03-1796, ged. (NH) Krommeniedijk 03-04-1796, getuige(n) Aaltje Luijting (moeder), ovl. Westzaan 16-03-1847, "...vroeger wede van Klaas Adriaans, thans huisvrouw van Pieter Rem...", "..in het huis te Westzaan in de Krabbelbuurt..." tr. (1) Zaandijk 15-06-1823 Klaas Adriaan, zn. van Tijmon Adriaan en Neeltje Noltus. tr. (2) Krommenie 04-02-1827 Pieter Rem, geb. Wormerveer, zn. van Jacob Rem en Jannetje Brad. Pieter wedn. van Dieuwertje Veeken, wede. van Klaas Adriaan. Jacob Mulder, geb. ca. 1799, ged. (DG) Zaandijk 06-01-1799, Publ. Luijting., metselaar in 1829, ovl. 14-04-1835, tr. Krommenie 17-05-1829 Trijntje van Bergen, geb. Wormerveer ca. 1802, dienstbaar in 1829, ovl. Koog aan de Zaan 06-09-1867, "echtenote van Albert Schilp, aanspreker..", "...eerder weduwe van Jacob Mulder...", dr. van Pieter van Bergen en Lijsbeth de Wit. Guurtje Mulder, geb. 05-06-1802, ged. (NH) 27-06-1802, ovl. Krommenie 18-11-1812, vader Hendrik is dan al overl., "..in het huis van haar moeder, No 227..". Jantje Mulder, geb. 24-01-1808, ged. 13-03-1808, dienstbaar in 1830, ovl. Westzaan 08-02-1842, "...dr. van Hendrik Mulder en Aaltje Luttik..." (Luijting),
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
tr. Krommenie 08-08-1830 Jan IJkel, geb. Wormerveer ca. 1804, molenaar in 1830, zn. van Poulus IJkel en Naaltje Bakker. Generatie III Gerrit Mulder, geb. Krommenie 03-12-1793,(DG), timmerman in 1818, ovl. Krommenie 03-11-1836, tr. Krommenie 29-06-1817 Neeltje (Cornelia Anna) IJsbrands Woud, geb. Krommenie 29-11-1793, oud katholiek, ovl. Krommenie 05-05-1854, dr. van IJsbrand Gerritsz Woud (Wout) en Antje (Anna) Egberts Molenaar. In het jaar 1808 den 25ste september, wordt zij volgens een transcript uit de boeken van de Oud Katholieke Kerk, Krommenie "St Nicolaas". "... conformati sunt...". Worden genoemd in de Lidmaten van de DG als zijnde , "...oud Roomsch Catholiek..." Uit dit huwelijk geb. Krommenie: 1. Hendrik Mulder, geb. 23-02-1818, ovl. 28-02-1818, 5 dgn, begr. Krommenie 02-03-1818. 2. Hendrik Mulder, geb. 20-02-1820, ovl. Krommenie 03-11-1820, 37 wkn. 3. Antje Mulder, geb. 18-11-1821, ovl. Krommenie 06-12-1827. 4. Guurtje Mulder, geb. 01-01-1824, ovl. 05-11-1824, 44 wkn, begr. Krommenie 08-11-1824. 5. Hendrik Mulder, geb. 25-10-1825, ovl. Krommenie 05-07-1876, fabrieksarbeider in 1876, tr. Krommenie 21-09-1851 Elisabeth Klopper, geb.Wormerveer 01-07-1824, ovl. Krommenie 04-05-1881, dr. van Pieter Gerrits Klopper en Grietje Jacobs Stolp. 6. Antje Mulder, geb. 09-06-1828, ovl. Krommenie 27-04-1904, tr. Krommenie 13-08-1854 Jan de Jong, koopman in 1854, zn van Jacob de Jong en Antje van Assem. 7. IJsbrand Mulder, geb. 10-11-1830, ovl. Krommenie 21-06-1893, volgt IV. 8. Rijkert Mulder, geb. 20-04-1833, Krommenie, ovl. 15-04-1836, (2j.) Krommenie. Generatie IV IJsbrand Mulder, geb. Krommenie 10-11-1830, wever in 1858, ovl. Krommenie 21-06-1893, tr. (1) Krommenie 21-11-1858 Lijsbeth Ooms, geb. Krommenie 07-10-1834, jaargang 27, nummer 2, juni 2013 55
getuige(n) Jan Al en Baart Luijt, ovl. Krommenie 29-07-1876, dr. van Jacob Teunis Ooms, arbeider in 1824, schilder in 1826, schildersknecht in 1828, verwer, en Cornelia Cornelis Heijnis. Uit dit huwelijk geb. Krommenie: 1. Neeltje Mulder, geb. 16-09-1860. Zij huwt 1880 haar stiefbroer Pieter Hille, zn van Aafje Knap en Pieter Hille. 2. Cornelia Mulder, geb. 29-02-1864. 3. Gerrit Mulder, geb. 18-03-1867, "...in het huis Kattepad numero 132...", RK, getuige(n) Huig Thomas en Klaas de Roo, volgt V. 4. Antje Mulder, geb. 21-04-1869, ovl. Krommenie 06-02-1871, (1j.). 5. Antje Mulder, geb. 10-03-1871, "...op het Kattepad alhier numero 132..." . 6. Jacob Mulder, geb. 22-08-1873. tr. (2) Krommenie 28-03-1880 Aafje Knap, geb. Krommenie 29-09-1828, dr. van: Klaas Knap en Glijntje van der Laan. Wede. van Pieter Hille. Zij en Pieter Hille hebben een zoon Pieter, deze huwt in 1880 met Neeltje Mulder, dr. uit het eerste huw. van IJsbrand met Lijsbeth Ooms. Generatie V Gerrit Mulder, geb. Krommenie 18-03-1867, RK, sigarenmaker in 1889, tr. Haarlem 09-10-1889, "...erkenning 1 kind..." Fijgje Elberdina van den Hoek, geb. Leerdam 05-06-1854. Getuige(n) Jacobus Vermeulen en Gerrit van den Hoek (broer), dr. van Johannes van den Hoek, werkman in 1824, glasblazer in 1863, en van Margje (Marrigje) Walter. “…de grootmoeder (vaderskant) van Fijgje Vonk, wede Walter, doet aangifte..., iedereen woont zo lijkt, dan op het zelfde adres; Bergstraat te Leerdam." Het gezin: Gerrit en Fijgje Elberdina van den Hoek vestigde zich op 22 maart 1887 in Haarlem. Uit dit huwelijk geb. Haarlem: 1. Arie Johannes Mulder, geb. 13-09-1884, "...hij wordt geecht/erkend bij huw. ouders... (Haarlem 09-10-1889)" , cacaowerker in 1911, tr. Haarlem 08-03-1911 Jacoba Eijkenaar, geb. Haarlem 11-03-1888, dr. van Nicolaas Eijkenaar en Sara Barendina Wiggers. 2. Gerrit IJsbrand Mulder, geb. 07-08-1890, wagenmaker in 1914, Hollands Noorderkwartier, aflevering 94 56
3. 4.
tr. Margaretha Wilhelmina van Westerhoven, geb. Haarlem 30-07-1893, dr. van: Wilhelmus Jacobus van Westerhoven en Willemina Huberta Waardenburg Johan Lambertus Mulder, geb. 05-03-1892. IJsbrand Gerrit Mulder, geb. 11-10-1893 getuige(n) Jacob Groen en Jan Baars, volgt VI.
Generatie VI IJsbrand Gerrit Mulder, geb. 11-10-1893, Haarlem, bloemistknecht in 1916, tr. (1) Johanna Willemina van Alphen, geb. Beusichem 15-03-1889, getuige(n) Christiaan Fredrik van Olst en Philippus Albert van der Haar (veldwachter), dr. van Dirk van Alphen, landbouwer, en Wilhelmina Josina/Gosina Koenen. tr. (2) Maria Sequenz, geb. Praag SK ca. 03-02-1897, RK, dr. van Maria Sequenz, wonende in Iglau, Tjsecho-Slowakije. Uit dit huwelijk: 1. Mitzi (Maria) Mulder de gegevens van deze persoon vallen onder privacy regels (verjaring van min. geboorte (100 jr.) nog niet bereikt), volgt VII. 2. Rinus (Marinus IJsbrand) Mulder de gegevens van deze persoon vallen onder privacy regels (is nog in leven). 3. Arie (Arie Gerrit) Mulder de gegevens van deze persoon vallen onder privacy regels (is nog in leven). Generatie VII Mitzi (Maria) Mulder Slotwoord: Bovenstaande stamreeks is slechts een deel van de informatie die ik heb verzameld. Alle gegevens zijn gecontroleerd door de gedigitaliseerde scans van de DTB's en de BS op te zoeken op het Internet. Veel dank ben ik verschuldigd aan de makers van de WEB-site: www.katerstede.nl, www.genver.nl. De eerste heb ik veel geraadpleegd als referentie, de tweede omdat die mij toegang gaf tot de meeste actes die ik heb geraadpleegd.
jaargang 27, nummer 2, juni 2013
57
Zo alleen......... Ariaantje Klerk
door Ineke Smit
Ariaantje Klerk werd geboren in Schagen op 25 februari 1808 als dochter van Klaas Jacobsz Klerk en Reinoutje Dirksz Vos. Het eerste kind van Jan en Reinoutje, Dirk, is dan al overleden op de leeftijd van 1 jaar. Na Ariaantje is nog een kind geboren, Antje, op 29 juni 1809 te Schagen. Dan overlijdt moeder Reijnoutje op 8 mei 1810. Vader Klaas hertrouwt 14 december 1810 met Aaltje Schoor en dit echtpaar krijgt nog 3 dochters en 1 zoon. (1814, 1816, 1818 en 1822). Ariaantje wordt dienstmeid bij Jan Volder in de Wieringerwaard. Dit gezin bestaat in 1828 uit Jan, zijn vrouw Grietje en vier kleine kinderen. Het jongste kind is in december 1827 geboren. Dan raakt Arijaantje zwanger, weet ze het zelf? Ze vertelt het kennelijk aan niemand, kan ze het niet vertellen? Haar halfbroer en zusters zijn te jong en wonen in Schagen, haar zus Antje die dan 19 jaar is, zal ook wel ergens in een dienstje zitten. Haar moeder heeft ze amper gekend en hoe de verhouding met haar stiefmoeder was, dat weten we natuurlijk niet. Haar kindje wordt geboren op 26 maart 1828, misschien een dag of wat eerder. feit is dat Ariaantje overlijdt in de nacht van de 26e op de 27e. Haar aangehuwde oom Hendrik Bakker uit Barsingerhorn komt naar de Wieringerwaard om samen met Jan Volder hiervan aangifte te doen op de 28e maart. Niet haar vader dus die even ver weg woont. Misschien kon hij geen vrij krijgen? Er werd trouwens meestal door anderen aangifte gedaan, dit hoeft niets te betekenen. Maar dan lezen we in de volgende akte: Op de 31e van die maand heeft Jan Volder van beroep landman, wonende in den Wieringerwaard aan ons vertoond een levenloos kind naar gissing zijnde 4 dagen van het vrouwelijk geslacht denkende hij, daarvan moeder te zijn, zijn in den nacht van den zes en twintig dezer overleden dienstmeid Aarjaantje Klerk oud twintig jaren, ongehuwd, in deze gemeente woonachtig. Hieruit blijkt dat niemand iets heeft gemerkt van deze geboorte. Ze hebben waarschijnlijk het kindje pas gevonden nadat Ariaantje was begraven en ze blijkbaar haar boeltje aan het opruimen waren. Ze heeft misschien nog wel alles weggestopt van de bevalling. Zo triest dat ze dit helemaal in haar eentje heeft moeten doen, geen hulp voor haar, terwijl ze drie maanden eerder de boerin 58
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
misschien wel had geholpen. Misschien was ze zelfs naar een schuur gelopen om daar te bevallen zodat niemand haar kon horen. Hoe ze dan dacht verder te gaan als zij en haar kindje waren blijven leven? Zou ze het te vondeling hebben gelegd? Niemand zou haar hopelijk als de moeder verdenken. En de vader? Die bleef mooi buiten schot, uit de aktes valt niets over hem op te maken. Als je ziet hoeveel buitenechtelijke kinderen in die periode worden geboren in Wieringerwaard, en dan ook echt zonder vader, dan was het helemaal niet bijzonder dat Ariaantje moest bevallen. Misschien is ze overvallen door een vroeggeboorte en kon ze niet meer om hulp roepen Men woonde nogal krap toen, maar allicht sliep ze in de meidenbedstee in de stal. overlijdensakte van Ariaantje
jaargang 27, nummer 2, juni 2013
59
overlijdensakte van het kindje
Nakomelingen Claas Oudejans gevonden In het vorige nummer hebt u gelezen dat Ed Bes i.v.m. een aquarel van een woning in Schoorl op zoek was naar nakomelingen van Claas Oudejans. Direct na het uitkomen van het blad ontving de redactie een mailtje van onze voorzitster. In haar kennissenkring bevindt zich een meneer Oudejans die wist hoe verschillende familierelaties in elkaar staken en hij verwees naar iemand in Heiloo. Ed Bes zelf had inmiddels ook vele telefoontjes gepleegd. Uiteindelijk is contact gelegd met een nazaat die eigenaar is geworden van de aquarel. Ed is de redactie zeer erkentelijk voor het publiceren van de oproep.
60
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
Akersloot groeit, maar doet het rustig aan door Jan Kaptein
Feitjes en statische gegevens uit de akten van de burgerlijke stand van Akersloot 1811-1911. Geïnspireerd door "Tweehonderd jaar Burgerlijke Stand" kwam bij mij de vraag op, is de bevolking van Akersloot in 100 jaar gegroeid, afgenomen of stabiel gebleven? Om deze vraag te kunnen beantwoorden heb ik de periode 1811 tot en met 1911 op geboorte- en overlijdensaangiften onderzocht en heb ik alle geboorte- en overlijdensakten ingevoerd in een database. Het resultaat is, 4471 geboorte- en 2807 overlijdensakten, dit betekent een geboorteoverschot van 1664 personen in 100 jaar, wat het landelijk gemiddelde is weet ik niet. Opvallend is dat de levenloos geboren kinderen vóór 1839 niet (althans in Akersloot) zijn aangegeven in de Burgerlijke Stand, in 1838 is er wel een aanpassing geweest in het Wetboek. Er waren nog 136 levenloos geboren kinderen in de periode 1839-1911. Ik heb geen meerlingen van drie of meer aangetroffen. De eerste geboorte aangifte in de Burgerlijke Stand van Akersloot werd ingeschreven op 6 maart 1811, daarvoor zijn in 1811 nog wel dopen aangetekend. De top 10 van de meest voorkomende familienaam in Akersloot is: Groot - de Groot Verduin - Verduijn Bakker Blokker Bessen - Besse Koning - de Koning Kaptein in vele schrijfvarianten Los Sinnige in vele schrijfvarianten van der Oord - Oordt Dat er in die tijd vaak veel kinderen in de gezinnen werden geboren mag bekend verondersteld worden. Hier volgen de gezinnen die de top 5
jaargang 27, nummer 2, juni 2013
61
vormen bij de geboorte aangiften. Pieter Bakker met Jansje Kop 13 x Jan Blokker met Trijntje Jonker 12 x Jan Baltus met Trijntje Buur 11 x Lourens Adrichem met Klaasje Roelofsen 11 x Jan Sinnige met Grietje van Dijk 10 x Het jaar 1879 was het jaar met de meeste bevallingen, 75 stuks en 1830, 1834 en 1847 met de minste en wel 27 stuks. Van de 2322 mannelijke en 2149 vrouwelijke geboortes, zijn er wel een paar die eruit springen: x Op 19 juli 1844 komt Willem Koning uit de Starnmeer, de geboorte van een dochter Antje aangeven die op 4 juni 1844 geboren was, vergeten? x Op 7 juni 1845 geeft Cornelis van der Oord uit de Schermeer, met getuigen, de geboorte aan van zijn zoon Jacob, bij de aangifte voor Nationale Militie is er ontdekt dat de voornaam Klaas moet zijn, onder deze voornaam is hij ook gedoopt in de Hervormde Gemeente Zuidschermer op 22 juni 1845 x Op 31 mei 1846 een bevalling tussen Amsterdam en Den Helder en die plaatsvindt in Akersloot Helena Johanna Hof, weduwe van Lambertus Tebbe, wonende te Amsterdam tussen de Zaagpoort en het Palmkerkhof, hebbende de geboorte van het kind alhier toevallig plaats gehad terwijl de moeder zich op reis bevond van Amsterdam naar Den Helder, aangegeven door Cornelis Kat van beroep tapper, aan de kanaalbrug nummer 116, en ten zijne huize waar het kind geboren is. x Op 18 oktober 1878 komt Teunis Bakker een geboorte aangeven, de getuigen zijn Hendrik en Arie Bakker, de vrouw van Teunis is ook een Bakker, en wel Trijntje Bakker. x Op 23 april 1880 komt Pieter Blokker een kindje aangeven, dat wordt Pieter genoemd, de beide getuigen zijn ook Pieter Blokker, dus 4 Pieters in de akte. x Op 28 oktobter 1856 (akte 47) wordt geboren: Jacoba, dr. van Simon Krom en Maria de Goede. Op 14 maart 1861 (akte 12) overlijdt: Jacobus, 4 jr , zn. van Simon Krom en Maria de Goede. Vraag blijft:: Was het een zoon of een dochter? 62
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
In 1899 telde Akersloot 786 mannen en 781 vrouwen, daaruit zijn 36 kinderen geboren. Bij de aangiften is vaak de naam die de ambtenaar opschreef niet gelijk met de handtekening die gezet word, vooral als er een i in de naam voorkomt zoals o.a. Bruin, Duin, Kuiper, Meine, Ruiter en Verduin dan werd de j nog al eens weggelaten. Er zijn 33 geboortes aangegeven, waarvan de vader onbekend is, vooral in de periode van de aanleg Noord-Hollands kanaal (zomer 1819 - december 1824). Dokter Auke Sierk Hennes getuigde 295 keer van een geboorte in 18371869, de periode dat hij dorpsdokter was. Hij getuigde 98 keer bij een overlijden. Bij de burgerlijke Stand zijn er 1537 personen van het mannelijk geslacht aangegeven zijnde overleden en 1270 van het vrouwelijk geslacht. De eerste aangifte van een overlijden in de nieuwe BS is pas op 19 maart 1811 ingeschreven, daarvoor zijn er twee overledene in 1811 nog in de DTB opgetekend. 17 maart 1880 "Door den aangever Cornelis Kaandorp is gevonden in diens prevaat put, gelegen bij zijn woning, staande aan de Molenbuurt alhier, een lijkje van een jong geboren kind van het mannelijk geslacht, waarvan de plaats van geboorte, alsmede de naam van de moeder, aan den aangever onbekend zijn" Buitenlandse personen die binnen het rechtsgebied van Akersloot overleden: 5 mei 1843 Thomas Taijlor, licht matroos 17 jaar, geb. te Sunderland in Engeland. 14 januari 1870 Guy Potts, geb. 13 januari 1870, leefde slechts een dag, de ouders wonende te Sunderland in Engeland. 23 januari 1875 Robert Fairelough, zeevarende 17 jaar, geb. te Sunderland in Engeland.
jaargang 27, nummer 2, juni 2013
63
VOOR U GELEZEN door Piet Aaij
Naast enkele parentelen/kwartierstaten e.d. ook belangwekkende artikelen uit de NGV-afdelingsbladen en periodieken in onze regio verschenen. U kunt de meeste bladen in onze bibliotheek inzien. Regionale uitgaven zijn verder in het Regionaal Archief aanwezig. Als u de stamreeksen van de winnaars van de Elfstedentocht van 16 december 1933 Sipke Castelein en Abe de Vries wilt lezen dan vindt u die in het kwartaalblad afd. Friesland jrg. 18 nr. 2. Albert A.J. Elbertse (kwst) Kwartier van Nijmehgen jrg. 22 nr. 1 Erik Johan Appel (kwst) Koggenland 2013/1 Joannes Hubertus Klerken (kwst) Land v. Cuijk en Ravenstein jrg. 22/63 Erik van Beek (kwst) Stichtse Heraut jrg. 25 nr. 1 Albert Gerard van der Steur (kwst) Gens Propria febr. 2013 nr. 1 Twee interessante kwartierstaten: Jacob van Campen (schilder, Heer van Randenbroek) ~ Haarlem 6-7-1596 † Amersfoort 23-9-1657 Amersfoort en omstreken jrg. 22 nr. 2 Annemarie Jorritsma–Lebbink (burgemeester Almere) * Hengelo (Gld) 1-6-1950 Bulletin Achterhoek en Liemers jrg. 21 nr. 1 Verder een genealogie van: Ernst Daniël Smid * Enschede 6-5-1953 Mededelingenblad Zaanstreek/Waterland nr. 92 Bergense Kroniek Historische Vereniging Bergen NH (themanummer 10) Het gehele blad is gewijd aan Bergen onder stroom – 100 jaar elektriciteit. Prachtige foto’s van de straatverlichting door de jaren heen, de olielamp met de petroleumkan, de olielantaarn langs de weg, de carbidlamp op de fiets, gasverlichting en het elektriciteitsbedrijf. Oud Alkmaar Historische Vereniging Alkmaar jrg. 37 nr. 1 -- een artikel over de ‘dames Vlaanderen’ (Tonny 1901-1993 en zuster Sophie (1905-1995). Ook te bewonderen in het Stedelijk Museum! -- zes scheepsportretten van Jacob Spin (met prachtige foto’s)
64
Hollands Noorderkwartier, aflevering 94
Adressen NGV Afdeling Hollands Noorderkwartier
Voorzitter
Secretaris, PR en plv. afd. afgev. Penningmeester
Vice-voorzitter en afd. afgev. Lid
Lid
Bibliotheek
Coördinatie Afd. LedenService Kwartierstatenboeken Computerhelpdesk
Redactie, redactie-adres, webmaster HNK-site, nieuwsbrief Redactie
Redactie Verzending (coördinatie)
Afdelingsbestuur mw. T.A.C. Schoehuijs-de Vries Voordam 30, 1811 MA Alkmaar, tel: 072-5119998, e-mail:
[email protected] mw. W.J. Hermanus-Schipper Wipmolen 10, 1823 GB Alkmaar, tel: 072-5154716, e-mail:
[email protected] J.M. van Veen, Leonard Bramerstraat 9, 1816 TR Alkmaar, tel: 072-5128603, e-mail:
[email protected] bankrekening: 108334 t.n.v. NGV-afd. HNK te Alkmaar J.J. Kaldenbach Amstelstraat 18, 1823 EV Alkmaar, tel: 072-5123029, e-mail:
[email protected] P.D. Aaij Merwedestraat 23, 1823 VK Alkmaar, tel: 072-5119510, e-mail:
[email protected] J. Breggeman Willem de Zwijgerlaan 53, 1901 CP Castricum tel: 0251-656701, e-mail:
[email protected] Overige functies J. Th. Reijngoud Kasteellaan 15, 1829 BD Oudorp, tel: 072-5126229, e-mail:
[email protected] vacant P.D. Aaij (adres zie boven) Voor alg. vragen en GensDataPro: A.J. Biesbroek, via Dienst Computergenealogie, tel: 0226-313548, e-mail:
[email protected] HNK afdelingsblad en -site G. Telman Hulstlaan 87, 1702 VK Heerhugowaard, tel: 072-5715452, e-mail:
[email protected] mw. M.C. Luken-Sluis Hulstlaan 101, 1702 VK Heerhugowaard, tel: 072-5716779, e-mail:
[email protected] P.D. Aaij (adres zie boven) mw. H.T.H. Zonneveld-Aupers Slochterwaard 137, 1824 KT Alkmaar, tel: 072-5128124, e-mail:
[email protected]
HNK-site: http://hollandsnoorderkwartier.ngv.nl/
Nederlandse Genealogische Vereniging Afdeling Hollands Noorderkwartier Secretariaat: Wipmolen 10, 1823 GB Alkmaar
DRUKWERK