J AARVERSLAG 2008 O NDERLINGE B OSSEN V ERZEKERING

JAARVERSLAG 2008

O NDERLINGE B OSSEN V ERZEKERING

FOTO: ISTOCKPHOTO/ICTOR

5

ONDERLING

STERK

FOTO: OBV

Veel verzekeraars zijn begonnen als een Onderlinge Waarborg Maatschappij zonder winstoogmerk. Een dergelijke organisatiestructuur kent een lange traditie en haar belangrijkste kenmerk ligt in de gemeenschappelijkheid. Vanuit gezamenlijke belangen geld bijeenbrengen om bij een schade – die elk van de deelnemers zou kunnen treffen – te kunnen uitkeren. Onderlinge Bossen Verzekering (OBV) heeft haar sterke band met de deelnemers door de jaren heen kunnen behouden. De deelnemers hebben als polishouders sinds 1894 samen het waarborgkapitaal bijeen gebracht. Zij beslissen zelf over de bestemming van het jaarlijkse resultaat van de maatschappij: toevoegen aan de reserve, onttrekken van reserves ten behoeve van schade-uitkeringen of zo mogelijk premierestitutie.

Onderlinge Bossenverzekering Maatschappij U.A. Opgericht te Zutphen, 4 februari 1894 Beaulieustraat 22 Postbus 33 6800 LE Arnhem T 026 377 82 05 F 026 443 08 26 E [email protected] I www.bossenverzekering.nl Raad van Commissarissen drs. O.O. Gorter A.C.J. Bullens R.C. Robbertsen C.F.J. Slager

De onderlinge band bij OBV is sterk gebleven omdat u als boseigenaar behoort tot een heel specifieke groep. U bent, net als uw medepolishouders, om verschillende redenen sterk verbonden met de natuur. Bijvoorbeeld als eigenaar/beheerder van jarenlang gekoesterd familiebezit, als investeerder in nieuwe natuur, of als recreatieondernemer op een natuur- of bosterrein. Wat u verbindt met andere deelnemers is dat u de specifieke risico’s van een boseigenaar herkent en u verzekert bij OBV. Net als vorig jaar willen wij die band met u, onze deelnemers, benadrukken door u in ons jaarverslag aan het woord te laten. Daarnaast komt ook een landgoedeigenaar aan het woord die tevens commissaris is bij OBV. Het is ons doel om onze klanten zo goed mogelijk van dienst te zijn, in de uitvoering van onze kerntaak – wij hebben immers verstand van bossen verzekeren –, maar ook in de informatievoorziening naar u toe. Wij wensen u daarom veel leesplezier.

Directie OBV

Directie ARCADIS Nederland BV drs. M.A. Elbers ir. J. van Gelder mr. M.P. Heiligers

OBV JAARVERSLAG 2008

VOORWOORD

7

FOTO: RONALD KRANENBURG

6

INHOUD

ALGEMEEN

Voorwoord

5

Algemeen

7

Kerncijfers

9

Raad van Commissarissen

10

Verslag van de directie

14

Profiel

25

Jaarrekening

35

Overige gegevens

47

Na drie jaren waarbij er sprake was van grote brand-, storm- dan wel sneeuwof ijzelschade zijn er in 2008 geen gebeurtenissen geweest die hebben geleid tot grote schade-uitkeringen. Naar aanleiding van de verliezen over de laatste drie jaar heeft OBV aan het begin van 2008 de premies verhoogd ter versterking van haar positie. Het resultaat over het jaar 2008 valt echter tegen, nu niet door schade maar door economische omstandigheden. De wereldwijde kredietcrisis en de daarmee gepaard gaande daling van beurskoersen heeft ook OBV niet ongemoeid gelaten. Door het verlies op de beleggingsportefeuille heeft OBV bedragen op de reserves moeten afboeken. Op de verzekeringsportefeuille (premie -/- schade -/- kosten) is een positief resultaat behaald van € 106.000. In totaal resteert een technisch resultaat voor de maatschappij van bijna € 47.000 (2007: -/- € 468.000). De premieomzet in 2008 steeg naar € 577.000 (+ 14%). De premie voor stormverzekering nam toe met bijna 24% en die voor brandverzekering met bijna 8%. De premie van de ijzelen sneeuwdrukverzekering nam met ruim 8% toe maar blijft beperkt tot € 13.000. De totale schadelast over het afgelopen jaar blijft beperkt tot € 31.000. Na verrekening van de overige baten en lasten bedraagt het resultaat na belastingen € 49.000. In 2007 was er sprake van een verlies van € 464.000. De verzekerde oppervlakte daalde met ca 1.100 ha ten opzichte van vorig jaar en bedroeg aan het einde van het verslagjaar 54.663 ha. Het aantal polissen nam met 4% af tot 1.906, voornamelijk door beëindiging na verkoop van kleinere bezittingen. Een kwart van de opzeggingen werd gemotiveerd op grond van de premieverhoging per januari 2008.

INHOUD



ALGEMEEN

8

9

FOTO: ISTOCKPHOTO/RENDERY

KERNCIJFERS

2008

2007

2006

2005

2004

327 237 13 577

303 191 12 506

309 175 11 495

319 167 9 495

316 148 7 471

3 28 – 31

44 864 – 908

187 49 3 239

1 183 109 293

14 15 – 29

47

-/- 468

-/- 140

-/- 151

154

2 49

4 -/- 464

1 -/- 139

54 -/- 97

-/- 16 138

1.906

1.981

2.039

2.061

2.119

Verzekerde waarde (x € 1 mln) 189 Brand Storm 61 IJzel 1 Totaal 251

196 66 1 263

199 64 1 264

198 61 1 260

198 58 1 257

Verzekerde oppervlakte in ha Brand 54.663 Storm 22.538 IJzel 4.380

55.361 24.480 4.060

55.558 22.487 3.673

55.980 22.081 3.077

55.813 20.727 2.196

690 1.277

943 1.548

956 1.637

1.015 1.652

Premie (x € 1.000) Brand Storm IJzel Totaal

Weerkundig was 2008 een zonnig jaar met een jaargemiddelde temperatuur in De Bilt van 10,6 °C, tegen een langjarig gemiddelde van 9,8 °C. Daarmee is 2008 inmiddels het twaalfde warme jaar op rij en staat het jaar op een gedeelde negende plaats in de rij van warmste jaren sinds 1901 (bron: KNMI). Wederom wordt de trend van klimatologische veranderingen zichtbaar die naar verwachting in de (nabije) toekomst een verhoogd risico op branden stormschades met zich meebrengen. De resultaten over 2009 zullen bij uitblijven van grote schades naar verwachting uitkomen op het niveau van het jaar 2004 en voorafgaande jaren. Dit zal met name ook afhankelijk zijn van de ontwikkelingen binnen de beleggingsportefeuille.

Schade-uitkeringen (x € 1.000) Brand Storm IJzel Totaal Resultaat (x € 1.000) Technisch resultaat Overige baten, lasten en belastingen Resultaat na belasting Aantal polishouders

Balans (x € 1.000) Eigen vermogen Ledenrekening

ALGEMEEN



553 1.314

KERNCIJFERS

10

11

Drs. O.O. Gorter (1940), voorzitter


Zittingsperiode: 2004-2016 Huidige functie: directeur/mede-eigenaar Landgoed Welna BV te Epe Vorige functies: consultant McKinsey & Company; directeur VNU Boekengroep; Informal Investor in Nederland en USA Nevenfuncties: diverse bestuurlijke en adviserende functies in de bos- en houtsector voortvloeiend uit hoofdfunctie

A.C.J. Bullens (1949)

RAAD

VA N

Zittingsperiode: 2005-2017 Huidige functie: manager coöperatieve verzekeringen en innovatie Eureko NV Vorige functies: diverse functies binnen Rabobank Nederland; managing director Interpolis Reinsurance Company Nevenfuncties: diverse bestuurlijke en adviserende functies in de verzekeringssector en rondom klimaat

COMMISSARISSEN

Een Raad van Commissarissen houdt toezicht op de directievoering door ARCADIS. Deze raad bestaat op dit moment uit vier commissarissen. De commissarissen zijn en worden benoemd door de Algemene Vergadering van Deelnemers (de polishouders). Voor het lidmaatschap van de Raad van Commissarissen van OBV is naast bestuurlijke en maatschappelijke ervaring ook achtergrond en kennis relevant. De leden van de huidige raad representeren qua achtergrond en/of werkervaring enkele belangrijke groepen verzekerden binnen OBV: landeigenaren, eigenaren van recreatiebedrijven en gemeenten. Eventueel brengen zij daarnaast specifieke verzekeringskennis mee. Zowel de leden van de Raad van Commissarissen als de directie worden voor benoeming door de Nederlandsche Bank op hun betrouwbaarheid getoetst. De Raad van Commissarissen van OBV bestaat uit de volgende vier leden:

R.C. Robbertsen (1948) Zittingsperiode: 2004-2016 Huidige functie: commissaris van de Koningin in de provincie Utrecht Vorige functies: wethouder en locoburgemeester van de gemeente Renswoude; lid Provinciale Staten van de provincie Utrecht; lid Gedeputeerde Staten van de provincie Utrecht, burgemeester van de gemeente Ede Nevenfuncties: diverse bestuurlijke en adviserende functies voortvloeiende uit zijn huidige functie

C.F.J. Slager (1950) Zittingsperiode: 2006-2018 Huidige functie: directeur/eigenaar Molecaten (landgoed en recreatiebedrijven) te Hattem Vorige functies: European and Middle East representative of Saudi Research and Marketing Ltd.; juridisch medewerker Nihom Buying office Hongkong/Bangkok; directeur Arronbrook Ltd te Hull (UK); Vernooijs & Slager, fiscaaljuristen/civieljuristen en organisatiedeskundigen; directeur KOVU Koeltechniek Nevenfuncties: diverse bestuurlijke en adviserende taken in de recreatieve en juridische sector

R A A D VA N C O M M I S S A R I S S E N




12

13

Commissarissen en directie vergaderden in het afgelopen jaar driemaal. Ten minste eenmaal per jaar wordt er een Algemene Vergadering van Deelnemers gehouden. In deze vergadering wordt rekening en verantwoording afgelegd aan de deelnemers en worden de jaarstukken ter goedkeuring voorgelegd. In 2008 werd de Algemene Vergadering van Deelnemers gehouden op 5 juni in Hotel Haarhuis te Arnhem.

B E R I C H T VA N D E R A A D VA N C O M M I S S A R I S S E N

Wij hebben het genoegen u hierbij de door de directie opgestelde en door ons vastgestelde jaarrekening over het boekjaar 2008 aan te bieden. Dit jaarverslag bestaat uit het verslag van de directie, de jaarrekening en overige gegevens. KPMG Accountants N.V. heeft de jaarrekening gecontroleerd en van een goedkeurende verklaring voorzien. Wij hebben ingestemd met het voorstel van de directie om het positieve resultaat over 2008 ad € 49.000 geheel ten gunste te brengen van de algemene reserve. In het verslagjaar heeft de Raad van Commissarissen driemaal vergaderd met de directie. In deze vergaderingen werd onder meer aandacht besteed aan de strategie en het beleid van de onderneming, de beleggingen, de ontwikkeling en de samenstelling van de portefeuille, de financiële resultaten en de directievoering/het penvoerderschap op langere termijn. Bovendien heeft de raad tweemaal buiten aanwezigheid van de directie van OBV vergaderd. Tijdens deze laatste vergaderingen werd het functioneren van de Raad van Commissarissen en van de directie geëvalueerd.

FOTO: OBV

Wij berichten u dat ARCADIS – huidig penvoerder – en de Raad van Commissarissen in goed overleg hebben besloten het penvoerderschap elders onder te brengen. ARCADIS is bereid gevonden het huidige penvoerderschap te continueren tot uiterlijk 2011. Wij zullen u in de komende jaarvergadering volledig informeren. De Raad van Commissarissen dankt de directie en medewerkers voor hun werkzaamheden voor OBV in 2008.

Arnhem, 11 maart 2009 Namens de Raad van Commissarissen Drs. O.O. Gorter, voorzitter





15

VERSLAG


14

VA N D E D I R E C T I E

Ontwikkeling van de portefeuille

VERZEKERDE

ONTWIKKELING

O P P E R V L A K T E N A A R E I G E N A R E N C AT E G O R I E Ë N

Particuliere eigenaren vormen met 66% nog steeds de belangrijkste categorie verzekerden. Een derde deel hiervan zijn eigenaren met een verzekerd bezit groter dan 200 ha. Ongeveer 3% van het verzekerd areaal is in eigendom van particuliere eigenaren met een relatief klein bezit (kleiner dan 5 ha). Een zesde deel (17%) van de verzekerde oppervlakte behoort toe aan gemeenten. Bijna 10% is in handen van natuurbeschermingsorganisaties. Het overige deel behoort tot de recreatiebedrijven (5%) en de categorie agrarisch (2%), het op landbouwgrond aangelegde areaal nieuw bos. De verdeling van de verzekerde oppervlakte over de verschillende eigenarencategorieën is de afgelopen jaren aan weinig verandering onderhevig.

VERZEKERDE

O P P E R V L A K T E N A A R C AT E G O R I E V E R Z E K E R D E N

De samenstelling van de portefeuille is door eigendomswijzigingen voortdurend aan veranderingen onderhevig. In het verslagjaar is het verzekerd areaal met ca. 700 ha. (1,3%) afgenomen. Dit wordt veroorzaakt door zowel een beperkte afname van het particulier bezit (ca. 400 ha) als door een afname van het gemeentelijk bezit (ca. 300 ha). De categorie particuliere investeerders is in het verslagjaar stabiel gebleven maar zal in 2009 fors afnemen door het beëindigen van enkele polissen van robinia-ontwikkelaars (-/- 600 ha). Door aanpassing van de verzekerde waarde van individuele verzekeringen en de structurele tariefsverhoging per 2008 is de premieopbrengst ten opzichte van het voorafgaande boekjaar per saldo toegenomen. Navolgende tabel geeft een overzicht van de samenstelling en het verloop van de portefeuille per eigenaarcategorie tussen het verslagjaar en het voorafgaande jaar.

SAMENSTELLING

P O R T E F E U I L L E P E R E I G E N A R E N C AT E G O R I E

2008 Opp. (ha) Premie*

Particulieren (63%) Klein particulier bezit (3%) Agrariërs (2%) Gemeenten (17%) NB-organisaties (10%) Recreatie (5%)

V E R S L A G VA N D E D I R E C T I E

P E R E I G E N A R E N C AT E G O R I E


2007 Opp. (ha) Premie*

Particulieren > 200 ha Middelgrote particulieren Boerenbos Gemeenten Natuurbeschermingsorganisaties Recreatiebedrijven Investeerders

11.985 22.529 1.232 9.449 5.183 2.702 1.583

91 322 13 56 11 58 26

12.457 22.507 1.231 9.740 5.294 2.549 1.583

96 273 12 50 11 42 22

Totaal * x € 1.000

54.663

577

55.361

506



16

17

RISKMANAGEMENT

Financieel

Het managen van risico’s behoort tot de kernactiviteit van een verzekeraar. Zo ook voor OBV als onderlinge verzekeraar van bospercelen. Al jaren dekt OBV voor haar deelnemers het risico van het verloren gaan van bossen door brand, storm of ijzel en sneeuwdruk. De directie en de Raad van Commissarissen vinden het belangrijk om verantwoording af te leggen over het risicodenken. Zij zijn zich zeer wel bewust van de diverse risico’s waar OBV mee geconfronteerd kan worden en die haar doelstellingen in gevaar zouden kunnen brengen. Beide groepen bestuurders van OBV hebben hier dan ook nadrukkelijk aandacht voor en sturen erop. Het onderwerp komt regelmatig ter sprake in de diverse onderlinge vergaderingen. Een verdere uitsplitsing van de risico’s en de beheersmaatregelen is opgenomen in de toelichting.

R E S U LTA AT Ondanks de wereldwijde economische crisis en de daarmee gepaard gaande koersdalingen van de beleggingsportefeuille bedraagt het technisch resultaat € 46.907 (positief) (2007: -/-€ 467.489). Na verrekening van de overige baten en lasten resteert een positief resultaat voor de maatschappij van € 49.005. In 2007 was er sprake van een verlies van € 463.505, met name een gevolg van grote schades in dat jaar. Analyse van de resultaten ten opzichte van het voorgaande jaren geeft het volgend beeld:

(Bedragen x € 1.000)

2008

2007

2006

2005

2004

Opbrengst premies Opbrengst beleggingen

464 57

404 122

390 129

420 160

409 150

Totaal baten

521

526

519

580

559

-/- 443

-/- 445

-/- 420

-/- 438

-/-376

78

81

99

142

183

-/- 31 –

-/- 908 359

-/- 239 –

-/- 293 –

-/- 29 –

47

-/- 468

-/- 140

-/- 151

154

Lasten, excl. schade-uitkeringen

FOTO: OBV

Schade-uitkering Uitkering herverzekering Technisch resultaat

Uit de tabel blijkt dat de totale baten over 2008 licht zijn gedaald. Oorzaak van deze daling zijn de lagere beleggingsopbrengsten als gevolg van een koersverlies op beleggingen. De premiebaten omvatten het saldo van de brutopremie minus premie herverzekering. De opbrengst beleggingen omvat het saldo van rente en dividend, vermeerderd c.q. verminderd met de koerswinst of het verlies. De bedrijfskosten (excl. schade) zijn ten opzichte van het voorafgaande jaar nagenoeg gelijk gebleven. De rentevergoeding op de ledenrekening komt geheel ten goede aan de deelnemers. Over het jaar 2008 is de rentevergoeding vastgesteld op het percentage van 4,25%. Het rentepercentage is mede afhankelijk van de ontwikkelingen op de rentemarkt en wordt jaarlijks opnieuw vastgesteld.





19

FOTO: ISTOCKPHOTO/MERIJN VAN DER VLIET

18

OMZET

SCHADEONTWIKKELING

De brutopremieomzet in 2008 bedraagt € 577.209, tegenover € 506.826 in 2007. De premie voor stormverzekering nam toe met bijna 24%, de premie voor brandverzekering nam toe met bijna 8%. De ijzelen sneeuwdrukverzekering draagt nog steeds in beperkte mate bij in de premieomzet en genereerde een premie van € 13.284 (+ 8%), met een verzekerde oppervlakte van 4.380 ha. De tegen brand verzekerde oppervlakte nam af met ca. 700 ha ten opzichte van vorig jaar en bedroeg aan het einde van het verslagjaar 54.663 ha (-/- 1,3%). De tegen storm verzekerde oppervlakte nam af ten opzichte van het vorige verslagjaar en bedroeg aan het einde van het verslagjaar 22.538 ha (-/- 8,0%).

OBV ontving in het verslagjaar acht stormschademeldingen. Deze schademeldingen hadden betrekking op een totaal beschadigde oppervlakte van 11,66 ha. De totaal uitgekeerde stormschadevergoeding over 2008 bedraagt € 27.985 inclusief schaderegelingskosten. Verder werden er dit jaar twee brandschademeldingen ontvangen met een totale schadeoppervlakte van 0,45 ha. De totaal uitgekeerde brandschadevergoeding, inclusief schaderegelingskosten, bedraagt € 2.586. De totale schadelast over het afgelopen jaar komt daarmee op € 30.571.

PREMIE-ONTWIKKELING

SCHADEBEDRAG

(x € 1.000)

(x € 1000)

600

600

500

500

400

400

300

300

200

200

100

100

0

0 1999

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Brand

Storm

IJzel


1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Brand



Storm

IJzel


20

21

W A A R B O R G K A P I TA A L

LEDENREKENING

Het waarborgkapitaal bestaat uit het eigen vermogen (€ 553.000) en de ledenrekening (€ 1.314.000). Door de verliezen op de beleggingsportefeuille in 2008 ontstaat een lichte daling in het waarborgkapitaal ten opzichte van vorig verslagjaar. Het huidige waarborgkapitaal voldoet aan de vereiste solvabiliteitsmarge.

ONTWIKKELING

Het aandeel van een deelnemer in de ledenrekening is gedurende het deelnemerschap niet invorderbaar. Een eventueel batig saldo van de exploitatie komt de deelnemers toe en wordt uitgekeerd door tegoedschrijving op de ledenrekening ten name van de betrokken deelnemers of in de vorm van premierestitutie. Over het aandeel in de ledenrekening wordt jaarlijks een rente vergoed.

WA A R B O R G K A P I TA A L

(x € 1000)

3000 2500 2000 1500 1000 500 0

Ledenrekening

FOTO: OBV

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Eigen Vermogen

HERVERZEKERING Naast het waarborgkapitaal heeft OBV ter meerdere zekerheid en voor de dekking van grote calamiteiten een herverzekering afgesloten. Enkele jaren geleden is de herverzekering hernieuwd, waarbij de dekking fors is uitgebreid. Het herverzekeringscontract wordt jaarlijks verlengd. De totale dekking voor OBV bedraagt nu, gebaseerd op de premieverwachting van 2009, ruim € 3,7 miljoen. Hiermee zijn de continuïteit van OBV en de financiële belangen voor de verzekerden van OBV nog beter gewaarborgd. Conform de verzekeringsvoorwaarden kennen de dekkingen voor storm-, ijzelen sneeuwdrukschade een maximale uitkering per jaar (uitkeringsplafond). Dit plafond wordt jaarlijks vastgesteld. Dankzij de uitgebreide herverzekeringsdekking, en rekening houdend met een reserve voor brandschade-uitkering, bedraagt het uitkeringsplafond voor storm-, ijzelen sneeuwdrukschade € 3,4 miljoen. V E R S L A G VA N D E D I R E C T I E




22

23

In 2008 zijn er geen nieuwe bedragen belegd. De beleggingscommissie is terughoudend in haar (her)beleggingsbeleid en heeft relatief grote bedragen op de spaarrekening gezet. Gedurende het boekjaar is een obligatielening conform haar looptijd afgelost. Gezien de onzekere vooruitzichten is ook dit bedrag ter grootte van € 206.925 volledig liquide aangehouden. Mede hierdoor is het aandeel liquiditeiten in de portefeuille overwogen. OBV heeft in 2008 over haar liquiditeiten een gemiddeld rentepercentage ontvangen van 4,02%

FOTO: OBV

De totale balanswaarde van de beleggingsportefeuille bedroeg op 31 december 2008 € 2.063.307, tegenover € 2.115.067 ultimo 2007.

BELEGGINGEN

BELEGGINGEN (Bedragen x € 1.000)

OBV heeft voor haar beleggingsportefeuille een adviesrelatie met de afdeling Private Banking van de Rabobank. De uitgangspunten van het beleggingsbeleid zijn in 2008 vastgelegd in de vorm van een Beleggingsstatuut en een Beleggingsplan. Tevens is er een Beleggingscommissie ingesteld. Het Beleggingsstatuut regelt hoe er binnen OBV met beleggingen wordt omgegaan (regels en procedures en wie voor welk onderdeel verantwoordelijk is). Het beleggingsplan omvat de uitgangspunten voor de beleggingen zelf. OBV streeft een defensief risicoprofiel na en een beleggingshorizon van tien jaar. In dit beleggingsplan is de samenstelling van de beleggingsportefeuille verdeeld over de categorieën aandelen (10%-20%), obligaties (75%) en liquide middelen (10%). Door daling van beurskoersen is er een fors verlies geleden op de beleggingsportefeuille. Zowel de aandelenfondsen als de obligatieportefeuille zijn daardoor in waarde gedaald. Het positieve directe rendement (dit is de door OBV ontvangen couponrente, dividenden en spaarrente) ad € 113.199 wordt sterk negatief beïnvloed door de koersverliezen. Over 2008 werd een koersverlies geleden ter grootte van € 235.473. Tezamen met de gerealiseerde koerswinst op de lossing van obligaties ter grootte van € 2.925 is een koersverlies geleden van 15%. Op de obligatieportefeuille is een koersverlies geleden van € 62.931. Op de aandelenfondsenportefeuille is een koersverlies geleden van € 169.617. Van het totale koersverlies komt een bedrag van € 177.670 ten laste van de reserve koersverschillen zodat per saldo een bedrag van € 54.878 ten laste van het resultaat wordt geboekt.



Obligaties Aandelen Liquide Totaal middelen Balanswaarde per 31-12-2008 in % Rendement in %

1.178 57% -1,4%

205 10% -58,3%

680 33% 3,6%

2.063 100% -5,9%

In bovenstaande rendementen is rekening gehouden met de koersresultaten alsmede ontvangen rente en dividenden. De aandelen en obligaties worden gewaardeerd tegen beurskoers per 31 december van het boekjaar. Het totaal van de ongerealiseerde koersverschillen wordt, voor zover boven de aankoopwaarde, toegevoegd aan de reserve koersverschillen en, voor zover beneden de aankoopwaarde, ten laste van het resultaat gebracht. Bovengenoemde verliezen resulteren in zowel een afboeking van de post reserve koersverschillen als in een directe boeking ten laste van de winst-en-verliesrekening.



25

FOTO: ISTOCKPHOTO/MERIJN VAN DER VLIET

24

BESTEMMING

PROFIEL

R E S U LTA AT

Aan de Algemene Vergadering van Deelnemers wordt voorgesteld om het positieve resultaat over 2008, ad € 49.005 toe te voegen aan de algemene reserve.

Samenwerking ARCADIS

ARCADIS zorgt voor de uitvoering van OBV. ARCADIS en haar rechtsvoorgangers zijn sinds de oprichting van OBV in 1894 verbonden aan OBV en is sinds 1921 penvoerder voor de maatschappij. Meerdere ARCADIS-medewerkers werken parttime voor OBV: een controller, een financieel administrateur, een medewerker polisadministratie, een secretaresse en een inspecteur (Adri van der Waart). Ook de drie OBV-directieleden zijn van ARCADIS: Marc Heiligers (directeur verzekeringstechniek), Mark Elbers (directeur strategie en beleid) en Jaap van Gelder (algemeen directeur). Door deze uitbesteding bespaart OBV operationele kosten en profiteert zij van de expertise en faciliteiten binnen ARCADIS.

VOORUITZICHTEN OBV gaat ervan uit dat klimatologische ontwikkelingen in de (nabije) toekomst een verhoogd risico op branden stormschades met zich meebrengen. Om over voldoende reserves te beschikken om toekomstige brand-, storm-, ijzelen sneeuwdrukschades te kunnen vergoeden, zijn, na een besluit van de deelnemers, met ingang van 1 januari 2008 de premietarieven verhoogd. De gemiddelde verhoging bedraagt 8% op de branddekking en 15% op de stormdekking. De resultaten over 2009 zullen bij uitblijven van grote schades, naar verwachting uitkomen op het niveau van het jaar 2004 en voorafgaande jaren. Dit zal met name ook afhankelijk zijn van de ontwikkelingen in de beleggingsportefeuille.

In lijn met de strategie en beleid van OBV zijn de Raad van Commissarissen en de Directie van OBV gezamenlijk overeengekomen dat de directievoering door ARCADIS uiterlijk op 1 januari 2011 zal worden beëindigd. Inmiddels is een traject gestart om een nieuwe penvoerder aan te stellen. OBV wil ARCADIS graag bedanken voor de jarenlange directievoering die immer tot tevredenheid is uitgevoerd.

Arnhem, 11 maart 2009 De directie V E R S L A G VA N D E D I R E C T I E



PROFIEL

26

27

“DEELNEMERS

ZIJN NAAST BOSEIGENAREN

OOK STEEDS MEER ANDERE TYPEN

FOTO: VOERMANS VAN BREE

VERZEKERDEN GEWORDEN”

Voorzitter van de Raad van Commissarissen Oene Gorter:

‘ONDERLINGE

NU INRICHTEN

VOOR DE TOEKOMST’

“Het verzekeringsbedrijf dat de verzekeringsopdracht van de deelnemers uitvoert, doet dat op hoog niveau”, legt Gorter uit. Sinds jaar en dag is de uitvoering van het verzekeringswerk in handen van ARCADIS en haar rechtsvoorgangers. “Dat is logisch, want de vroegere Heidemij was natuurlijk dé grote ontginner van Nederland, de grote partij voor de aanleg van bos en natuur. Logischerwijs stonden zij daardoor midden in een groot netwerk van rentmeesters en waren zij de partij met verstand van de financiële kant van bosbeheer en bosbouw.” Inmiddels is ARCADIS uitgegroeid tot een internationaal beursgenoteerd bedrijf, waarvoor bosbouw niet meer maatgevend is als activiteit. “ARCADIS is een groot internationaal bedrijf en daarbinnen is OBV langzamerhand steeds meer een niche geworden. En dan ook een niche in één regio van zijn wereldwijde speelveld.” ARCADIS heeft echter als penvoerder niet één keer de aandacht laten verslappen, benadrukt Gorter: “De directie heeft ons verzekeringsbedrijf op een hoog plan gebracht, en adequaat ingespeeld op relevante ontwikkelingen en wettelijke veranderingen. Neem bijvoorbeeld het afleggen van verantwoording aan De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten.” Niet alleen verschoven de accenten bij ARCADIS. Gorter: “Ook OBV veranderde gaandeweg: deelnemers zijn naast boseigenaren ook steeds meer andere typen verzekerden geworden. Waren verzekerden vroeger vooral particuliere boseigenaren, inmiddels is dat met recreatieparken, gemeenten en natuurbeschermingsorganisaties divers. Daarom is de Raad van Commissarissen ook al veranderd. Wij vormen nu een betere afspiegeling van alle typen verzekerden, aangevuld met een verzekeringsdeskundige.”

OBV maakt zich op voor een nieuwe periode. In 2008 is dat ook toegelicht in de ‘Beleidsvisie Onderlinge Bossen Verzekeringsmaatschappij’. Daarin wordt uiteengezet welke koers OBV in de periode 2008 tot 2010 zal varen. Voorzitter van de Raad van Commissarissen Oene Gorter: “Een hoop is al gebeurd, en in 2009 maken we samen met de huidige directievoerder een heel belangrijke stap, als we de directietaak elders beleggen. Dat stelt ons in staat om verder te gaan met kosten te beheersen en reserves aan te vullen met behoud van de kwaliteit van het verzekeringsbedrijf.”

PROFIEL


Bakens verzetten In 2008 constateerde OBV dat de waarborgmaatschappij op een risicovol moment in haar geschiedenis was aanbeland. Gorter: “Konden we eigenlijk wel op dezelfde voet doorgaan? Er was natuurlijk de grote schade uit 2007, met 900.000 euro de grootste in onze geschiedenis. Met de herverzekering hebben we die schade goed kunnen dragen, maar dat betekende wel een aanslag op de reserves. En er moeten juist grotere reserves opgebouwd worden om zulke grote schades ook in de toekomst te kunnen dragen.” Het was tijd om de bakens te verzetten. Daarover waren commissarissen en directie het eens. “We stelden samen met ARCADIS vast dat de kosten van de directievoering langzamerhand een te groot beslag leggen op de beschikbare middelen. Dit terwijl intussen het aantal verzekerde hectaren van de tweeduizend polishouders op 56.000 bleef, en de bijbehorende premie per jaar dus ook ongeveer 550.000 euro. We werden een beetje topzwaar. Het verzekeringsbedrijf wordt dan wel uitstekend uitgevoerd, maar tegen welke prijs?” De vaste kosten van het apparaat versus die van het verzekeringsbedrijf moesten omlaag, en als het even kan moet het aantal deelnemers in het verzekeringsbedrijf omhoog. OBV JAARVERSLAG 2008

PROFIEL

28

29

Nieuwe accenten met passende partijen “Nu – begin 2009 – zijn veelbelovende gesprekken gaande met twee partijen. Met deze partijen zou het onderling waarborgende karakter zoals al 115 jaar bestaat ook behouden blijven: verzekerden nemen deel op basis van solidariteit, zonder winstoogmerk. Én het schept kansen voor de nieuwe accenten die we voor de toekomst willen leggen, zoals lagere kosten, beperking van schade en schadegevolg door preventie en een groter aantal deelnemers.” De gesprekken worden gevoerd met een andere onderlinge waarborgmaatschappij, wat aansluit bij het karakter van OBV. “Dit zou bovendien meteen schaalvoordeel aan de kostenkant opleveren. Bijvoorbeeld omdat je in één moeite meegaat in de verantwoording richting De Nederlandsche Bank de Autoriteit Financiële Markten.” De andere partij is een grote bossenorganisatie. Deze organisatie doet veel boswerk in heel Nederland en is daardoor fysiek ook mooi verspreid over het land. Ze weet goed de weg naar verschillende relevante ministeries in Den Haag. Waar vroeger de Heidemij een toegangspoort was tot een netwerk van rentmeesters en beheerders, is deze organisatie dat nu ook weer. Dat betekent ook voor de Bossenverzekering grotere acquisitiemogelijkheden. Het lijkt een goede stap deze twee partijen voor gezamenlijke directievoering te vragen voor onze Bossenverzekeringsmaatschappij.” Preventie belangrijker Behalve kostenbeheersing en acquisitiemogelijkheden wil Gorter graag nog een mogelijkheid belichten die deze nieuwe koers oplevert: preventie. De voorzitter: “OBV moet haar positie voor de toekomst ook kiezen in het licht van bredere ontwikkelingen in Nederland. De overheid roept partijen op om rekening te houden met klimaat- of natuurrampen, waar vanuit grotere schades dreigen.” Het ministerie van Binnenlandse Zaken geeft aan dat het in geval van grotere rampen waarschijnlijk niet alles alleen kan opvangen. “De minister wil daarom de zelfredzaamheid van Nederland vergroten door burgers, bedrijven en organisaties tot preventieve maatregelen te stimuleren. Neem voor onze branche als voorbeeld de stormen van 1972 en 1973. Alle wegen waren ontoegankelijk, niemand was erop voorbereid. Er lagen auto’s onder bomen waar niemand bij kon. De schade was enorm. Waar het naartoe moet is dat we voor dit scenario een pakket maatregelen klaar hebben.” Hetzelfde kan met dreigende grotere branden. “Ook als eigenaren en beheerders kunnen we nog meer voorsorteren op het voorkomen van schade. Door te zorgen dat er goede contacten zijn met de brandweer over brandgangen en brandsingels, dat er calamiteitenplannen liggen, dat er afspraken liggen met boeren die water kunnen leveren als er >>

“TEGEN

ZO LAAG MOGELIJKE KOSTEN

EEN ZO HOOG MOGELIJKE RISICODEKKING

FOTO: VOERMANS VAN BREE

“Zo kunnen we tegen zo laag mogelijke kosten een zo hoog mogelijke risicodekking bereiken.” Penvoerder en commissarissen besloten dat een nieuwe directie een goede logische stap is. ARCADIS ondersteunt de commissarissen bij het zoeken naar haar plaatsvervanger en bij de overdracht.

EEN

NIEUWE VISIE OP BOSBEHEER

“De gemeente Ede bezit ruim 2400 hectare natuurgebied, waarvan 2000 hectare bos. We hebben ons gebied al jaren bij OBV verzekerd, maar afgelopen jaar is deze verzekering volledig aangepast op basis van onze nieuwe visie op bosbeheer. In het verleden verzekerden we puur de houtopstanden. We waren eerder ‘boeren van bomen’ dan bosbeheerders. Inmiddels hebben we een meer integrale kijk op bosbeheer ontwikkeld. Bos is immers geen verzameling van bomen, maar een heel ecosysteem. Dat vraagt om een andere vorm van beheer. In plaats van de houtopslag kijken we nu hoe we de structuur van het bos kunnen waarborgen en verzekeren.” “Met deze visie in ons achterhoofd zijn we met OBV gaan kijken naar onze verzekering. Samen hebben we ons bezit onderverdeeld in ongeveer dertig stukjes bos of natuurgebied die qua kernmerken één gebied vormen. Vanuit de kenmerken van elk stuk hebben we bepaald wat de risico’s zijn en wat we willen verzekeren. Op basis daarvan heeft OBV een premie bepaald voor het totale bezit.” “Voor sommige cultuurhistorische stukken geldt bijvoorbeeld dat we deze bij schade zoveel mogelijk in oude staat willen herstellen. Een ander stuk bos is helemaal niet verzekerd tegen brandschade, daar mag de natuur zichzelf herstellen. In weer een ander deelgebied komen houtsoorten voor die niet zozeer interessant zijn voor de exploitatie, maar wel heel waardevol zijn voor het ecosysteem. Die houtsoorten willen we na schade zo snel mogelijk terug laten komen. Ook willen we na een schade alle paden en toegangswegen snel opruimen, zodat het bos na een storm weer veilig toegankelijk is. Dat is in de verzekering opgenomen. Op deze manier hebben we ons hele gebied in kaart gebracht en verzekerd. Het is echt maatwerk geworden.” “Het contact met OBV was tijdens dit proces heel prettig. Ze waren bereid om mee te denken en samen hebben we er echt de tijd voor genomen en dat is belangrijk bij zo’n nieuw proces.”

BEREIKEN”

Rinus Boortman, bosbeheerder van de gemeente Ede

PROFIEL



PROFIEL

30

31

geblust moet worden. Als je al deze dingen nog moet verzinnen als de grote brand eens woedt, ben je rijkelijk laat.” OBV kan hierin met haar beoogde nieuwe directiepartners een rol spelen. “We kunnen als vraagbaak en expertisecentrum fungeren voor deelnemers als het gaat om preventie. Via onze kennis en ons netwerk kun je als boseigenaar of -beheerder je preventie goed op orde brengen. We kunnen contacten bevorderen tussen deelnemers en preventie-experts zoals brandweer. Dit kan zelfs een reden worden om je bij OBV aan te sluiten.”

FOTO: ELMER SPAARGAREN

Volgens Gorter en zijn collega-commissarissen is het voor een verzekeringsbedrijf niet alleen zaak om schade te vergoeden, maar ook om schade – en schadegevólg – te beperken. “Elke beperking is gunstig voor deelnemende leden: het betekent minder schade vergoeden en dus minder aanslag op de reserves van de verzekeringsmaatschappij.”

“DE

FLEXIBELE POLISVOORWAARDEN ZIJN VOOR MIJ

ZEER AANTREKKELIJK”

“Landgoed Broekman ligt in het zuidoosten van de provincie Groningen bij Stadskanaal. Het is een pas aangelegd bos- en natuurgebied op een plek die voorheen volledig in gebruik was als akkerbouwgrond. De mogelijkheden om mijn akkerbouwbedrijf uit te breiden waren helaas nihil. Aan de ene zijde van het terrein ligt bos, aan de andere een natuurgebied en aan de derde zijde ligt een kanaal. Zo’n acht jaar geleden besloot ik daarom een andere weg in te slaan en op mijn grond een bos- en natuurgebied te ontwikkelen. Na het aanvragen van allerlei vergunningen kon ik vijf jaar geleden de eerste bomen planten.” “Toen het bos eenmaal geplant was, realiseerde ik me dat het gevaar in een klein hoekje schuilt. Neem een groepje jongeren dat niet altijd netjes op de paden blijft wandelen. Er hoeft in droge tijden maar één sigarettenpeuk op de verkeerde plek terecht te komen en daar gaat je nieuwe bos. Daartegen wilde ik me verzekeren.” “Ik heb wat om me heen geïnformeerd en werd door mijn bemiddelaar gewezen op OBV. Zij bleken een aantrekkelijke partij vanwege de flexibele verzekeringsmogelijkheden. Het probleem met nieuw aangelegd bos is dat je de eerste jaren veel ondergroei hebt. De bodem is bedekt met restmateriaal en onkruid. In een droge periode is die bodem erg brandbaar. In deze ‘jonge’ fase loop je dus het meeste risico op brand, terwijl de risico’s op stormen ijzelschade veel kleiner zijn. Daarmee kun je in de polis en dus in de premie rekening houden. En dat scheelt aanzienlijk in de kosten.” “Ik vind het erg prettig om goed verzekerd te zijn. Want de omslag van akkerbouwer naar bosbeheerder was best wennen. Gelukkig gaat zoiets niet van de een op de andere dag, je groeit er langzaam naartoe. Nu vind ik het erg leuk, want het gebied wordt steeds mooier. Langzaam ontwikkelt het zich tot een schitterend bos- en natuurgebied met rustige wandelpaden en mooie vijverpartijen. Daar geniet ik elke dag van.”

De directiewisseling – als markering richting verlaagde apparaatskosten, groeimogelijkheden en meer preventie – sluit aan op veranderingen die in de afgelopen tijd al onder de hoede van ARCADIS zijn ingezet. Bijvoorbeeld verbeterde efficiency door automatisering: het wordt straks mogelijk om online schades te melden, dekking te veranderen of uit te breiden. Dat kan ook door het standaardiseren van een aantal maatwerkverzekeringen voor de verschillende typen verzekerden. Gorter: “Zo maak je dat een recreatieparkbeheerder en een particulier elk de dekking en het serviceniveau vinden die bij ze past, zonder dat je te veel per klant specificeert, wat kostbaar is. Uniek maatwerk blijft natuurlijk daarnaast bespreekbaar.” De commissarissen en ARCADIS kijken terug op 2008 als een jaar waarin belangrijke beslissingen werden genomen voor de toekomst en verwachten dat 2009 een jaar wordt waarin deze besluiten worden gematerialiseerd.

“WE

KUNNEN ALS VRAAGBAAK EN

EXPERTISECENTRUM FUNGEREN VOOR DEELNEMERS A L S H E T G A AT O M P R E V E N T I E ”

Egbert Broekman, eigenaar Landgoed Broekman

PROFIEL



PROFIEL

33

FOTO: VIVIAN BEKS

32

“MEN

WIST METEEN OVER WELKE BOOM IK HET HAD”

“We waren niet gehinderd door enige kennis toen we in 1973 Obbicht als woestenij kochten, een zéér verschrikkelijke toestand. Het kasteel – een hoofdgebouw met twee bijgebouwen in Rijnlandse stijl uit 1780 – was een ruïnecomplex zonder daken geworden. Er groeide zelfs een boom in. De resterende 4,5 hectare loofbos zat vol doornstruiken en brandnetels. Na vijftien jaar restaureren is het woongenot nu ongelooflijk groot en de eeuwenoude aanplant hebben we met veel hulp van het Instituut Kleine Landschapselementen langzaam weer op orde gebracht. De wisselingen van het seizoen zijn een grandioze belevenis.” “We besloten zo’n vijftien jaar geleden het bos te verzekeren. Alleen al om alle persoonlijke toewijding die erin zit, maar ook vanwege monumentale bomen als kastanjes, lindes en platanen. Verschillende exemplaren staan geregistreerd op de lijst met monumentale bomen. Dat het zo waardevol is, maakt dat we er zuinig op zijn. Een beheerplan van de stichting Particuliere Historische Buitenplaatsen is daarbij onze leidraad. Onlangs nog hebben we een ginkgo en twee nieuwe platanen aangeplant. De Onderlinge staat je bij in geval van nood. Zo’n verzekering maakt dat we het landgoed volgens onze stijl kunnen beheren: op tijd erbij zijn.”

FOTO: ISTOCKPHOTO/DAN BRANDENBURG

“Na schade aan platanen door windhozen in 2008 wist de inspecteur meteen over welke bomen ik het had, en dezelfde week nog kwam hij langs. Een nog sterker voorbeeld van ‘er op tijd bij zijn’ ervoeren we een paar jaar eerder. Een linde was door de bliksem tot barstens toe getroffen. De boom dreigde om te vallen en voor nog grotere schade te zorgen. Nog voordat de schade ontstond, stemde de Bossenverzekering toe om hem weg te laten halen. Wie zuinig is op zijn bos, is bij OBV aan een goed adres.” Peter Szymkowiak, eigenaar kasteel en park Obbicht

PROFIEL



PROFIEL

34

35

JAARREKENING

Balans per 31 december 2008 (na resultaatbestemming) (x € 1.000)

2008

2007

Activa Beleggingen Obligaties Aandelen

1.178 205

1.456 374 1.383

Vlottende middelen Vorderingen Liquide middelen

106 680

1.830

193 285 786

478

––––––––––

––––––––––

2.169

2.308

Passiva Eigen vermogen Algemene reserve Reserve koersverschillen

553 –

Ledenrekening Voorzieningen Verzekeringstechnische voorzieningen Kortlopende schulden Vooruit ontvangen premies Overige schulden



553

690

1.314

1.277

0

5

181 121

FOTO: FLICKR/MR PI

JAARREKENING

504 186

JAARREKENING

9 327 302

336

__________

__________

2.169

2.308

36

37

Winst-en-verliesrekening

Kasstroomoverzicht

(x € 1.000)

(x € 1.000)

2008

2007

Baten Premies Premie herverzekering Netto premie Opbrengst beleggingen

2008 Kasstroom uit operationele activiteiten

577 -/- 113

Totaal baten

506 -/- 102 464 57

404 122

––––––––––

––––––––––

521

526

Resultaat na belastingen Ongerealiseerde koersverschillen Mutatie voorzieningen Mutatie vorderingen Mutatie kortlopende schulden

49 57 -/- 5 87 -/- 34

-/- 464 0 1 -/- 60 144

––––––––––

––––––––––

Lasten Schades Mutatie verzekeringstechnische voorzieningen Terugontvangen herverzekering Schades eigen rekening Kosten en provisie Rente ledenrekening

2007

154 31

903

–

5

–

-/- 359

––––––––––

––––––––––

31

Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Desinvesteringen en lossingen effecten

204

327

––––––––––

––––––––––

549

389 54

385 60

––––––––––

––––––––––

204

Technisch resultaat Overige baten en lasten Resultaat voor belastingen Belastingen Resultaat na belastingen

443

445

474

994

47 2

-/- 468 4

––––––––––

––––––––––

49 –

-/- 464 –

––––––––––

––––––––––

49

-/- 464

37

17

––––––––––

––––––––––

Nettokasstroom

37

17

––––––––––

––––––––––

395

-/- 35

Mutatie liquide middelen Liquide middelen per 1 januari Liquide middelen per 31 december

285 680

320 285

––––––––––

––––––––––

395

JAARREKENING

327

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie ledenrekening

Totaal lasten

-/- 379



JAARREKENING

-/- 35

39

FOTO: FLICKR/TOKEK BELANDA

38

Toelichting

GRONDSLAGEN

VOOR WAARDERING

E N R E S U LTAT E N B E PA L I N G

Algemeen Tenzij anders vermeld worden activa en passiva op basis van nominale waarde gewaardeerd. De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en op de gerapporteerde waarde van activa, verplichtingen, baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. Beleggingen De aandelen en obligaties worden gewaardeerd tegen de beurskoersen ultimo verslagjaar. Gerealiseerde koersverschillen bij verkoop c.q. lossing van aandelen en obligaties worden verwerkt in de winst-en-verliesrekening. Het totaal van de ongerealiseerde koersverschillen bij aandelen en obligaties wordt, voor zover boven de aankoopwaarde, toegevoegd aan de reserve voor koersverschillen en, voor zover beneden de aankoopwaarde, verwerkt in de winst- en verliesrekening. Liquide middelen De banktegoeden zijn ondergebracht bij de Rabobank en zijn terstond opeisbaar.

JAARREKENING


Voorzieningen Aangezien het verzekeringsjaar gelijk is aan het kalenderjaar kent de maatschappij geen voorziening voor niet verdiende premies. De voorziening voor te betalen bedragen omvat het bedrag van de te verwachten schades in aanmerking nemende: - schadegevallen die vóór de balansdatum zijn ontstaan en gemeld, maar nog niet zijn afgewikkeld; - schadegevallen die vóór de balansdatum hebben plaatsgehad, maar nog niet zijn gemeld (IBNR) – hierbij zijn de specifieke weersomstandigheden in de tweede helft van het jaar in ogenschouw genomen; - de kosten die verband houden met de afwikkeling van schades. Resultatenbepaling In de winst-en-verliesrekening worden alle baten en lasten verantwoord die aan het boekjaar toegerekend moeten worden. De vennootschapsbelasting wordt berekend tegen het geldende tarief over het belastbare bedrag van het boekjaar, waarbij rekening wordt gehouden met fiscale faciliteiten. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. Hierbij wordt het resultaat na belastingen aangepast voor posten die geen invloed hebben op ontvangsten en uitgaven in het boekjaar. De desinvestering en lossing van effecten wordt opgenomen tegen de oorspronkelijke aanschafwaarde, daar het koersresultaat verkopen reeds is opgenomen in het resultaat na belastingen.


JAARREKENING

40

41


Operationele risico’s Dit zijn risico’s rondom thema’s als acceptatie, polisbeheer, schadeafwikkeling, betalingsverkeer, verslaggeving, personele bezetting, kosten, royementen, administratieve organisatie en interne controle. Riskmanagement-mitigatie: De directie van OBV heeft een Audit AO-IC laten uitvoeren en mede naar aanleiding van de uitkomsten haar administratieve organisatie en interne controlesystemen verbeterd. Onderdeel daarvan is het uitbreiden van functieen taakscheidingen, vier-ogen-principes en inschakelen van derden voor risicoinspectie en schade-expertise. OBV heeft een automatiseringspakket aangeschaft en ingericht om het polisbeheer effectiever te laten verlopen.

Riskmanagement

Naast de specifieke verzekeringsrisico’s op haar vakgebied – bossen verzekeren – wordt OBV ook geconfronteerd met risicosoorten die te maken hebben met de eigen bedrijfsvoering en/of de markt. Iets wordt als risico aangemerkt als het een bedreiging vormt voor het realiseren van de doelstellingen of strategische uitgangspunten van de organisatie. Te denken valt aan*: Markt- en commerciële risico’s Dit zijn risico’s rondom thema’s als concurrentie en commercie, afhankelijkheid, reputatie en ondernemingsklimaat. Riskmanagement-mitigatie: In het strategiedocument 2007-2010 zijn deze risicogebieden in een SWOTanalyse uitgelicht. OBV is marktleider in bossenverzekering, onafhankelijk, beschikt over een solide organisatie en solide financiële basis. Aandachtspunten zijn de beperkte premieomvang en noodzakelijke verbreding van de ledenbasis. Premietoename is voorzien door premieverhoging en zo mogelijk samenwerking met een andere bossenverzekeraar. Financiële risico’s Dit zijn risico’s rondom thema’s als solvabiliteit, liquiditeit, verzekerings- en herverzekeringscapaciteit en beleggingsrisico’s. Riskmanagement-mitigatie: OBV heeft een externe partij een analyse laten maken van de beleggingsportefeuille, een beleggingscommissie ingesteld en een Beleggingsstatuut en Beleggingsplan opgesteld. Verder heeft OBV haar herverzekeringsbeleid geëvalueerd en de herverzekeringscapaciteit uitgebreid. De liquiditeit wordt gestuurd aan de hand van een jaarplanning, met maandelijkse monitoring.

JAARREKENING


Uitbestedingsrisico’s Dit zijn risico’s rondom thema’s als continuïteit in de bedrijfsvoering, kwaliteit van de dienstverlening, integriteit en ICT-aspecten. Riskmanagement-mitigatie: Taken en werkzaamheden zijn over verschillende groepen van medewerkers verdeeld. Er is een klachtenregeling, een incidentenregeling en de integriteitcode van ARCADIS is van toepassing verklaard. Voor wat betreft de ICTondersteuning maakt OBV gebruik van de ICT-infrastructuur van ARCADIS, met dagelijkse back-up, en meer specifiek van een verzekeringspakket van CCS. In het contract met CCS zijn werkafspraken gemaakt over dagelijkse online beschikbaarheid voor ondersteuning bij stagnatie en calamiteit. Juridische risico’s Dit zijn risico’s rondom thema’s als veranderende wet- en regelgeving, aansprakelijkheid en contractvorming. Riskmanagement-mitigatie: OBV is lid van de Federatie Onderlinge Verzekeraars, heeft direct toegang tot juridisch geschoolde medewerkers en volgt de diverse publicaties van AFM en DNB op relevante terreinen. Andere elementen zijn dat er periodiek een self-assessment plaatsvindt en dat medewerkers diverse bijscholingscursussen volgen. De samenwerkingsovereenkomsten met het assurantie-intermediair zijn geactualiseerd en voldoen aan de eisen die de Wft (Wet financieel toezicht) daaraan stelt.

*

Ontleend aan FIRM (Financiële Instellingen Risico Methode), een model ontwikkeld door toezichthouder DNB om risico’s van financiële instellingen systematisch te kunnen analyseren en monitoren.


JAARREKENING

42

43

Toelichting op de balans per 31 december

2008

2007

504 49

680 -/- 176

––––––––––

––––––––––

553

504

186 -/- 8

263 5

––––––––––

––––––––––

178 -/- 178

268 -/- 82

––––––––––

––––––––––

0

186

1.277 54

1.548 60

––––––––––

––––––––––

1.331

1.608

– -/- 17 –

-/- 4 -/- 39 -/- 288

––––––––––

––––––––––

1.314

1.277

553 1.314

690 1.277

––––––––––

––––––––––

1.867 205

1.967 205

––––––––––

––––––––––

1.662

1.762

(x € 1.000)

2008

2007

Beleggingen Het verloop van de beleggingen is als volgt geweest:

Algemene reserve Stand per 1 januari Uit bestemming resultaat Stand per 31 december

Obligaties Balanswaarde per 1 januari Lossingen en verkopen

Ongerealiseerd koersresultaat Balanswaarde per 31 december

1.456 -/- 212

1.853 323

––––––––––

––––––––––

1.244 -/- 66

1.530 -/- 74

––––––––––

––––––––––

1.178

1.456

Balanswaarde per 31 december

Koersverlies Stand per 31 december

De oorspronkelijke aanschafwaarde van de obligaties is € 1.136.772. De gemiddelde resterende looptijd van de obligaties bedraagt 6 jaar. Aandelen Balanswaarde per 1 januari Ongerealiseerd koersresultaat

Reserve koersverschillen Het verloop van de reserve koersverschillen is als volgt geweest: Stand per 1 januari Mutatie t.g.v. lossingen

Van het totale koersverlies van 235 is 178 ten laste van de reserve koersverschillen gebracht en 57 ten laste van het resultaat. 374 -/- 169

381 -/- 7

––––––––––

––––––––––

205

374

Ledenrekening Het verloop is als volgt geweest: Stand per 1 januari Rente ledenrekening

De oorspronkelijke aanschafwaarde van de aandelen is € 303.794. Diverse mutaties Terugbetaald aan uitgetreden leden Winstbestemming

Alle beleggingen in portefeuille zijn beursgenoteerd en gewaardeerd in euro’s. De beleggingsportefeuille is ondergebracht bij de Rabobank. Vorderingen Lopende interest op effecten Tussenpersonen Belastingdienst Overige vorderingen

Stand per 31 december

Stand per 31 december

49 27 6 24

49 6 3 135

––––––––––

––––––––––

106

193

Solvabiliteit De solvabiliteit kan als volgt worden weergegeven: Eigen vermogen Ledenrekening Aanwezige solvabiliteitsmarge Vereiste solvabiliteitsmarge*

Liquide middelen Banksaldi per 31 december

680

285 Overschot solvabiliteitsmarge

De liquide middelen staan ter vrije beschikking.

JAARREKENING

* conform wet- en regelgeving, tevens interne solvabilitseis



JAARREKENING

44

45

Toelichting op de winst-en-verliesrekening (x € 1.000) 2008

FOTO: ISTOCKPHOTO/RYERSON CLARK

Premies Premie brand Premie storm Premie ijzel en sneeuwdrukschade

Premie herverzekering

2007

327 237 13

303 191 12

––––––––––

––––––––––

577 -/- 113

506 -/- 102

––––––––––

––––––––––

464

2008

Verzekeringstechnische voorzieningen Stand per 1 januari Reservering schade Onttrekking Stand per 31 december Vooruit ontvangen premies Dit betreffen premies volgend boekjaar (2009) die in het verslagjaar (2008) zijn ontvangen. Overige schulden Herverzekeraar Deelnemers uitkering schades Belastingdienst Commissarissen Overige crediteuren Stand per 31 december

2007

5 – -/- 5

4 5 -/- 4

––––––––––

––––––––––

0

5

Opbrengst beleggingen Couponrente Dividenden Rente

80 15 18

102 24 20

––––––––––

––––––––––

113 -/- 2

146 -/- 1

3 -/- 57

-/- 23 –

––––––––––

––––––––––

Kosten Koersresultaten verkopen Overige koersresultaten

57 181

122

9

34 22 – 28 37

25 268 1 26 7

––––––––––

––––––––––

121

327

Schades eigen rekening Brand Storm IJzel en sneeuwdruk

3 28 –

44 864 –

––––––––––

––––––––––

31 –

908 -/- 359

––––––––––

––––––––––

Terugontvangen herverzekering

31 Kosten en provisie Betaalde provisie Directievoering Commissarissen Accountantskosten Overige kosten

JAARREKENING

404



549

193

163

122 27 15 32

128 26 11 57

––––––––––

––––––––––

JAARREKENING

196

222

––––––––––

––––––––––

389

385

46

47

2008

2007

54

60

Overige baten en lasten Baten

2

4

Belasting Vennootschapsbelasting

0

0

Rente ledenrekening

FOTO: OBV

Bij het vaststellen van de belastingen is bij de winstbepaling rekening gehouden met het voor verzekeraars geldende belastingregime. Vennootschapsbelasting Het resultaat over 2008 ad € 49.005 is verrekenbaar met verliezen uit het verleden. Daarom is er geen vennootschapsbelasting in de winst-en-verliesrekening in het boekjaar opgenomen. Het totaal van de cumulatief verrekenbare verliezen van 2006 tot en met 2008 bedraagt € 554.000. Schadeverloop Evenementsjaar 2008 2007 2006 2005

2008 24 255

2007

Afwikkeljaren 2006 2005

276 24

215 258

34

Bovenstaande bedragen zijn inclusief herverzekeringsuitkering.

OVERIGE

GEGEVENS

Winstbestemming Conform het gestelde in de statuten, artikel 4 lid 5, hebben de deelnemers recht op het positieve resultaat van het boekjaar, naar evenredigheid van hun aandeel in de premie over het afgelopen boekjaar, tenzij de Algemene Vergadering van Deelnemers besluit om het positieve resultaat toe te voegen aan de algemene reserve. Aan de Algemene Vergadering van Deelnemers wordt voorgesteld om het positieve resultaat over 2008, ad € 49.005 ten bate te brengen aan de algemene reserve.

Accountantskosten Hieronder is een overzicht opgenomen van de honoraria voor controle van de accountant KPMG Accountants N.V.

Controle jaarrekening Aan controle verwante opdrachten

2008 15 –

2007 11 –

––––––––––

––––––––––

15

11

Personeel Gedurende het boekjaar, alsmede het voorafgaande jaar, is er geen personeel in dienst geweest.

JAARREKENING



OVERIGE GEGEVENS

49


48

A C C O U N TA N T S V E R K L A R I N G Aan het bestuur van Onderlinge Bossenverzekering Maatschappij U.A. Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2008 van Onderlinge Bossenverzekering Maatschappij U.A. te Arnhem bestaande uit de balans per 31 december 2008 en de winst-en-verliesrekening over 2008 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de maatschappij is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. OVERIGE GEGEVENS


De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de entiteit. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van de entiteit heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Onderlinge Bossenverzekering Maatschappij U.A. per 31 december 2008 en van het resultaat over 2008 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder f BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Utrecht, 11 maart 2009 KPMG Accountants N.V. P.L.A. Langeveldt RA OBV JAARVERSLAG 2008

OVERIGE GEGEVENS

FOTO: ISTOCKPHOTO/KELLY HACKEL

Colofon Uitgave: OBV, mei 2009 Productie: Dieben & Meyer communicatie Tekst interviews: Renske van den Berg en Dieben & Meyer communicatie Vormgeving: Ineke Oerlemans Foto omslag: IStockphoto/Ictor Drukwerk: Unoprint, Elst

J AARVERSLAG 2008 O NDERLINGE B OSSEN V ERZEKERING

Recommend Documents