Inventaris van het archief van het departement Winsum van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen 1829 - 2005
Inleiding1 In 1978 werd te Edam de landelijke Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen opgericht. De doelstelling van het genootschap was de verbetering van het schoolwezen en de opvoeding van de jeugd als de voornaamste grondslag ter vorming, verbetering en beschaving van de burger. Al gauw daarna werden in diverse plaatsen in het land departementen opgericht. Het departement Winsum werd opgericht op 1 april 1829 en op 1 juli 1829 erkend en aangenomen door het hoofdbestuur. Volgens de statuten was het doel van het departement Winsum om in haar omgeving algemeen volksgeluk te bevorderen, onafhankelijk van enige kerkelijke of staatkundige partij, een en ander met inachtneming van de bepalingen van de wet van de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen. Het departement Winsum heeft in 1864 de Nutsspaarbank opgericht en in 1884 een Nutsbibliotheek. In 1893 werd begonnen met de verhuur van tuinbouwakkers (Nutsakkers) aan minder vermogenden. In 1972 werd er een dependance van de School voor Handenarbeid opgericht. Verder werden er diverse activiteiten georganiseerd zoals: lezingen, wandeltochten, filmavonden en cursussen. Verantwoording Het archief van het departement Winsum van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen is aan de gemeente Winsum aangeboden. Tijdens de bewerking zijn de volgende stukken vernietigd: dubbele exemplaren, bankafschriften, rekeningen en boekjes en jaarverslagen van andere organisaties. Na bewerking is 2 meter archief voor bewaring overgebleven. De inventaris is onderverdeeld in twee hoofdstukken: Departement Winsum en Verhouding tot andere onderdelen van de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen. Het hoofdstuk Verhouding tot andere onderdelen van de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen is vervolgens weer onderverdeeld in de subhoofdstukken: Hoofdbestuur, District NoordGroningen en N.V.N. Programmacommissie.
1
Bron: inventarisnummer: 1.
Inventaris 1. Departement Winsum 1
Statuten en huishoudelijk reglementen 1829 - 1994
2
Financiële overzichten en begrotingen. 1961 - 1973 n.b. Met hiaten.
3-6
Notulen. 1869 - 1998 3 1869 apr. - 1899 apr. 4 1899 juli - 1916 juni 5 1916 apr. - 1954 mrt. 6 1972 - 1998 n.b. Met hiaten.
1 omslag 1 omslag
3 delen en 1 pak
pak
7-9
Stukken betreffende de spaarbank. 1872 - 1984 3 omslagen 7 Jaarverslagen 1872 - 1974 8 Ingekomen en uitgaande stukken. 1893 - 1984 9 Het oprichten van een spaarbank, alsmede het wijzigen van de statuten en het reglement. 1908 - 1968
10
Feestrede bij de viering van het 60-jarige bestaan. 1889
1 katern
11
Enquête van de Staatscommissie over de maatschappelijke toestanden van arbeiders en de verhoudingen tussen werkgevers en arbeiders in de verschillende bedrijven en omtrent de toestand van fabrieken en werkplaatsen met het oog op de veiligheid en gezondheid van de arbeiders. 1890 - 1891 1 pak n.b. Met een bijdrage van het NUT te Winsum.
12
Stukken betreffende het aan- en verkopen en verhuren van landbouwgrond. 1891 - 1987 1 omslag
13
Stukken betreffende het organiseren van lezingen, cursussen en voorstellingen. 1904 - 1998
1 pak
14
Stukken betreffende de bibliotheek van het NUT. 1914 - 1961
15
Verslagen, rekeningen en begrotingen van cursussen handenarbeid over de periode 1923-1923, alsmede de oprichting, begrotingen en subsidieaanvragen van een dependance Winsum van de School voor Handenarbeid. 1920 - 1976 1 omslag
1 omslag
16
Jaarverslagen over de periode 1921-1924, 1956-1964, 1966-1967, 19761977 en 1991-1997. 1921 - 1997 1 omslag
17
Foto’s van bestuurders en cursisten. 1929
18-19
Registers met opgave van contributie. 1933 - 1977 18 Periode 1933-1954. 19 Periode 1975-1977.
20
Ledenlijsten van de jaren 1946-1947, 1954, 1957-1958 en 1974. 1946 - 1974
1 omslag
21
Informatiebulletins. 1976 - 1983
1 omslag
Stukken betreffende het vieren van het 150-jarige bestaan van het departement Winsum. 1979
1 omslag
22
23
Nieuwjaarstoespraken. 1986 - 1995
24
Jaarprogramma’s over de jaren 1993-1999. 1993 - 1999
1 omslag 1 deel en 1 omslag deel
1 pak 1 omslag
2. Verhouding tot andere onderdelen van de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen 2.1 Hoofdbestuur 25
Lijst van de departementen. z.d.
26
Notulen (handelingen) en agendapunten (punten ter beschrijving) van de jaarlijkse algemene vergadering van het hoofdbestuur te Amsterdam. 1862 - 1913 1 pak n.b. Met hiaten.
27
Wet van de Maatschappij tot Nut van ‘t Algemeen (statutaire bepalingen) voor de jaren 1864, 1873, 1874, 1885, 1895, 1901, 1915, 1932, 1957, 1983, alsmede concepten en wijzigingen. 1864 - 1883 1 omslag
28
Reglementen betreffende de geldelijke ondersteuning uit de gemeenschappelijke kas inzake onderwijs, eervolle onderscheidingen, tegemoetkoming reiskosten. 1865 1 katern
29-55
Boeken en rapporten opgemaakt door of in opdracht van het hoofdbestuur. 1869 - 1977 3 delen en 24 katernen 29 Goede en goedkope maaltijden, M. Wittop Koning.
1 stuk
30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49
50
De vriendenkring te Vlasdorp, gesprekken over de Nederlandsche volksschool II, W.D. 1869 De vriendenkring te Vlasdorp, gesprekken over de Nederlandsche volksschool III, W.D. 1869 Arbeid en loon, P.M.G. van Hees. 1870 Een praatje over titels, voornamelijk in brieven, F. Nagtglas. 1870 Kapitaal en interest, P.M.G. van Hees. 1870 Naar en uit Egypte, P.M.G van Hees. 1870 Wetten der zamenleving, mr. J. Knottenbelt. 1870 Bloemlezing uit de spreuken van Jezus Sirach, Joh. Dyserinck. 1872 De Brielsche jubeldag, P.M.G. van Hees. 1872 De begrafenisfondsen in Nederland, mr. W.L.P.A. Molengraaff e.a. 1890 Handenarbeid in theorie en practijk, H.M. Sluijter D.Jz. 1893 Volksgeschriften, M.E. de Grauw. 1893 Rapport werkloosheid. 1894 Persoonlijke bemoeiingen van meer ontwikkelden in ’t belang van minder ontwikkelden (Toynbee-werk), mr. A. Bloembergen e.a. circa 1895 deel De ziekenfondsen in Nederland, uitgebracht door de Commissie van onderzoek. 1895 deel Het vraagstuk der armverzorging, mr. H. Goeman Borgesius e.a.. 1895 deel Het vraagstuk der volkshuisvesting, bewerkt door mr. H.L. Drucker e.a. 1896 Rapport omtrent den toestand der opleiding van het onderwijzend personeel in bewaarscholen in 1896. 1896 Rapport over het leerlingwezen in Oostenrijk, Zwitserland en Duitschland, mr. H.L. Drucker e.a. circa 1900 Het voorbereidend onderwijs en de kleinkinderbewaarplaatsen in Nederland, bewerkt door de Gemengde Commissie voor Onderwijsbelangen. 1906 Rapport over onderwijs per correspondentie, de wenselijkheid en de uitvoerbaarheid der oprichting van een instelling voor correspondentieonderwijs in ons land, bewerkt door dr. D. Bos e.a. 1908
51 52 53 54 55
Het vakonderwijs in de industriescholen voor meisjes en daaraan verwante inrichtingen, wat het is en wat het moet worden, A. Polak. 1911 Tot geluk geboren, opvoeding van het kind van de geboorte tot den schoolleeftijd, J. Riemens-Reurslag. 1927 Hulp in de huishouding gevraagd, C.A.H. Haitsma Mulier-van Beusekom. 1947 Identiteit en beleid. 1970 NUT, wat nu?, nota van de Werkgroep inzake vernieuwing van de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen. 1977
56 -58
Jaaroverzichten en jaarverslag van het hoofdbestuur. 1869 - 1967 1 omslag en 2 kaartsystemen n.b. Met hiaten. 56 Jaaroverzichten 1867 - 1884 omslag 57 Jaarverslagen 1892 - 1962 58 Jaarboekjes 1893 - 1967
59
Volksalmanakken, uitgegeven door het hoofdbestuur. 1870 - 1892
60 -128
Volksgeschriften. 1888 - 1916 69 katernen 60 1. Een kijkje in Java, A. Weruméus Buning. 61 Kindervoeding, kinderverzorging en kindersterfte in het eerste levensjaar, dr. B. Stéphan. 62 3. Het water uit het oogpunt van gezondheid, dr. B. Van der Meulen. 1888 63 4. Een en ander over sommige voedingsmiddelen en hunne vervalschingen, dr. P.F. van Hamel Bos. 64 5. De Fransche omwenteling, mr. J.D. Veegens. 65 6. Handenarbeid als opvoedingsmiddel, J. Franzen. 1889 66 7. Het verzekeringswezen, dr. H.U. Meyboom. 67 8. De strijd regen smetstoffen, dr. C.A. Pekelharing. 68 9. Waar de dubbeltjes vandaan komen, D. Stigter 69 10. Arbeidswetgeving, G.A.M. Groeneveldt. 70 11. Onze nationale weerkrachten, A.L.W. Seyffardt. 71 12. Het bijgeloof in vroegeren en lateren tijd en de middelen om het te bestrijden, dr. J.E. Enklaar. 72 13. De staat en de koepokinenting, dr. W. Koster. 1890 73 14. Fierheid, J.W. van der Linden. 74 15. De invloed van alcoholische dranken op het menschelijk lichaam, dr. A.J.C. Snijders. 75 16. Armenzorg, dr. H.U. Meyboom. 76 17. Uw huis en uwe woning, dr. B. van der Meulen.
kaartsysteem
77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105
18. De kunst om rijk te worden, Fr. Kalle. 19. De werkloosheid als maatschappelijk verschijnsel, mr. Ph. Falkenburg. 20. Een en ander over landverhuizing, W.F. Andriessen. 21. Onze marine, F.W. Hudig. 22. Waar blijft het geld?, F. Bruinwold Riedel. 23. Een woord over het boschbouwvak en de opleiding daarvoor, A.J. van Schermbeek. 24. De Midden-Europeesche handelstractaten, C.B.E. Enklaar. 25. Hoe oud is de wereld? Dr. W. Koster. 26. De kleine huishouding en de groote huishouding des volks, in hun onderling verband, J. Bruinwold Riedel. 29. Onze staatsinstellingen in vogelvlucht, mr. S.J.M. van Geuns. 31. Een handvol spreuken, H.A.Zn. Sprokkelaar. 34. De maatschappelijke en de rechts-toestand der vrouw in Nederland in 1896, mr. E. Fokker. 40. De wet op den leerplicht, mr. H.Ph. de Kanter. 1901 42. Over coöperatie, mr. M.W.F. Treub. 1898 44. Over veredelde landbouwplanten, prof. H. de Vries. 1899 47. Onze volkskeuken: proeve van leiddraad voor volkscursussen in koken en huishouden, M. Wittop Koning en E.S. Bienfait. 1900 49. De bliksemafleider in beginsel en werking, dr. L. Bleekrode. 1900 51. De oorlog en het scheidsgericht, mr. J.M. van Stipriaan Luiscius. 1900 53. Volksweerbaarheid, W.E. van Dam van Isselt. 1901 55. De openbare en de vrije school, een historische beschouwing, B.W. Colenbrander. 1901 59. Onze ziekenfondsen, mr. Joh. M. Jolles. 1902 60. De ongevallenwet, geschetst voor werkgevers en werklieden, mr. A. Slotemaker LHzn. 1902 61. Amsterdam in 1672, in verband met onze tegenwoordige weerbaarheid, G. Polvliet. 1903 62. De waarde van suiker als voedsel, dr. C.A. Pekelharing. 1903 63. Voeding en kleeding aan schoolgaande kinderen, een overzicht van buiten- en binnenland. 1903 64. Iets over onze groote rivieren, de Maas, A.A. Beekman. 1904 75. Het dienstbodenrecht, mr. Joh.J. Belinfante. 1907 76. Volksopvoeding en volksleger, G. Polvliet. 1907 77. Het onderwijs aan achterlijke kinderen, I. Schreuder Az.
106 107 108 109 110 111 112 113 114 115
116 117
118
119 120 121 122 123 124 125
1907 78. Een en ander over kinderverzorging, dr. C. de Lange. 1907 79. Een boekje over onze Oost, voor hen die er niet zijn geweest, J. H en H. B. 1907 89. Het leven van Niels R. Finsen, in verband met Lupus-behandeling en – bestrijding, dr. C.W. Bollaan. 1910 90. Het afvallen der bladeren, dr. H.W. Heinsius. 1910 91. Het collectieve arbeidscontract, mr. H.M. Merkelbach. 1910 92. Onze waterkeering, A.A. Beekman. 1911 93. De ontwikkeling van de Nederlandsche koopvaardijvloot, E.J. Hoos. 1911 94. Onze inlijving bij Frankrijk, J.W.A. Naber. 1911 95. Over aard- en zeebevingen, J. van Baren. 1911 96. De lagere school op nieuw paedagogischen grondslag; I Pestalozzi, zijn denkbeelden in zake opvoeding en onderwijs in verband met zijn ervaringen. 1912 97. De nieuwe Militiewet, H.P. Staal. 1912 98. Het lager onderwijs op nieuw-opvoedkundigen grondslag, II Pestalozzi’s opvoedkundige beginselen in hare nadere uitwerking (de zedelijke, verstandelijke en lichamelijke opvoeding), J. Bruinwold Riedel. 1912 De lagere school op nieuw-opvoedkundigen grondslag, III De schoolhervorming in Duitschland (De werkschool tegenover de voormalige leerschool), J. Bruinwold Riedel. 1912 100. De lagere school op nieuw-paedagogischen grondslag, IV De schoolhervorming in Nederland, J. Bruinwold Riedel. 1912 101. De verspreiding van besmettelijke ziekten door de school en het gezin en de daartegen te nemen maatregelen, dr. C.S. Stokvis. 1912 102. De beginselen der draadloze telegrafie, dr. J.J. Hallo. 1913 103. De nieuwe Armenwet, mr. J.P.H. Kroon. 1913 104. Onze vogels, en waarom wij ze niet missen kunnen, W.H. de Beaufort. 1913 107. De afsluiting en droogmaking der Zuiderzee, A.A. Beekman. 1914 109. De beteekenis van den achteruitgang van het geboortecijfer in Nederland, mr. H.W. Methorst.
126 127 128
1914 110. De ontsiering van stad en land en hare bestrijding, J.H.W. Leliman. 1915 112. Wat wordt er van onze weezen?, W.F. van Voorst. 1915 114. Het ontwaken der natuur, dr. H.W. Heinsius. 1916
129
Jaarverslagen van de Gemengde Commissie voor Onderwijsbelangen. 1892 - 1908 1 omslag
130
Sprekerslijsten en lijsten van boeken van het hoofdbestuur. 1894 - 1960
131
Vergaderstukken van de algemene vergadering en de bijzondere algemene vergadering. 1898 - 1992 1 pak n.b. Met hiaten.
132 -133
Mededeelingen, orgaan voor de leden. 1902 - 1916 n.b. Met hiaten. 132 1902 - 1906 133 1907 - 1916
1 omslag
2 omslagen
134
Jaarverslagen van de Nutscommissie voor Onderwijs. 1907 - 1919
135 -136
Rapporten opgemaakt door de Nutscommissie voor Onderwijs. 1907 - 1911 2 katernen 135 Rapport inzake het ingestelde onderzoek naar den leeftijd, waarop de leerlingen worden toegelaten tot de openbare en de bijzondere scholen. 1907 136 De grondslag van ons volksonderwijs, uitgewerkte schets. 1911
137
Bepalingen voor het verlenen van subsidie uit de algemene kas. 1909
138 -139
Nutswerk, maandblad van het hoofdbestuur. 1918 - 1959 n.b. Met hiaten. 138 1918 - 1934 apr. 139 1935 juli - 1959
140
Circulaires van het hoofdbestuur inzake diverse onderwerpen. . 1921 - 1956
141-142
Volksontwikkeling, maandblad. 1926 - 1971 n.b. Met hiaten. 141 1926, 1936
1 pak
1 katern 2 pakken
1 omslag 2 pakken
142
1948 - 1971
143
Jaarrekeningen voor de dienstjaren 1932-1934 en 1946-1954. 1933 - 1955 n.b. Met hiaten.
144
Rede, uitgesproken ter gelegenheid van de viering van het 175-jarige bestaan door mr. H. Craandijk, voorzitter van het NUT. 1959 1 stuk
145
Nieuwsbrieven. 1978 - 1985
146
Nota inzake het functioneren van de districten. 1985
147-148
Info, tijdschrift. 1991 - 2005 n.b. Met hiaten. 147 1991 - 1996 148 1997 - 2005
1 omslag
1 omslag 1 stuk 1 pak en 1 omslag pak
2.2 District Noord-Groningen 149
Vergaderstukken van de districtsvergadering. 1965 - 1998 n.b. Met hiaten.
1 omslag
150
Rapport van de adviescommissie met voorstellen ten behoeve het verbeteren van het functioneren van het district. 1966 1 stuk
151
Reglement. 1967
1 stuk
152
Werkplan voor de innovatie van nutsactiviteiten. 1986
1 stuk
153
Jaarverslagen over de jaren 1992, 1994-1995. 1993 - 1996
1 omslag
2.3 N.V.N. Programmacommissie n.b. Betreft een commissie van NUT, Volksuniversiteiten en NIVON. 154
Programmatips voor de seizoenen 1968-1969 en 1969-1970. 1968 - 1969
155
Gids Noord 1994, met een overzicht van personen en organisaties die medewerking kunnen verlenen aan programma’s voor vormings- en ontwikkelingswerk en in de amusementssfeer. circa 1994
1 omslag
1 stuk