Inleiding: waarom uw dak of zoldervloer isoleren? Isoleren van hellende en platte daken. Met welke materialen isoleren? Warmteverliezen beperken

© Dialoog - Isoleren van hellende en platte daken- 2016

Dialoog vzw Dialoog vzw verstrekt onafhankelijke informatie aan particulieren over duurzaam (ver)bouwen en bewust wonen

ISOLEREN VAN HELLENDE EN PLATTE DAKEN

Vorming

Advies

Remylaan 13 B-3018 Leuven 016 23 26 49 [email protected] www.dialoog.be

Publicaties

2016 2

Provinciale Steunpunten Duurzaam Bouwen

Structuur Inleiding: waarom uw dak of zoldervloer isoleren?

Voor korte technische vragen Individueel advies

Wat is isoleren?

Kijk op http://do.vlaanderen.be voor contactgegevens van uw steunpunt

Isoleren van hellende daken en zoldervloeren Isoleren van platte daken Meer informatie? 4

6

in samenwerking met

Principes van isoleren

Isoleren van hellende en platte daken

Slecht thermisch comfort isoleren → thermisch comfort verhogen

Wat is isoleren?

verwarming wettelijke eis nieuwbouw 2014 max 70 kWh/m² 7

Warmteverliezen beperken Isoleren = warmteverliezen beperken

Met welke materialen isoleren? Isoleren = geleidingsverliezen beperken langs vloeren – muren – daken - schrijnwerk Isoleren = met isolatiematerialen = met materialen die de warmte slecht geleiden

GELEIDING

geleidingsverliezen (conductie) (medium: vaste stof of vloeistof) beperken door VOLDOENDE DIK en KOUDEBRUGVRIJ ISOLEREN

Hoe goed een materiaal isoleert: λ -waarde = lambda-waarde = warmtegeleidingscoëfficient [W/mK]

STRALING

stralingsverliezen (elektromagnetische golven)

Hoe LAGER λ, hoe BETER een materiaal isoleert

beperken door warmtereflecterende lagen

convectieverliezen (luchtstroming) natuurlijk of gedwongen (medium: gas of vloeistof)

8

Bron: NBN B 62-002; www.butgb.be

Illustratie: Passiefhuisplatform

We spreken van “isolatiematerialen” indien λ < 0,065 W/mK

CONVECTIE wind

Zoek de juiste lambda-waarde op in de epbd databank

beperken door WIND- en LUCHTDICHT BOUWEN

http://www.epbd.be/media/pdf/donnees_produits_peb/product_data/1.1_fabriek_NL.pdf 9

10

in samenwerking met

Hoge energiefactuur voor verwarming isoleren → gebruikskosten verlagen


Inleiding: waarom uw dak of zoldervloer isoleren?

Soort isolatiemateriaal minerale isolatiematerialen

Afkorting

λD (W/mK) *

Glaswol

MWG

0,030-0,040

vlokken, matten, halfharde platen

Rotswol

MWR

0,034-0,043

vlokken, matten, (half)harde platen

Cellenglas

CG

0,038-0,050

harde platen

Geëxpandeerd perliet

EPB

0,050

korrels, harde platen

Isolatiemateriaal

Geëxpandeerd vermiculiet Minerale isolatieblokken geëxpandeerd polystyreen

0,053*

korrels blokken

EPS

geëxtrudeerd polystyreen polyurethaan en polyisocyanuraat

0,040*

korrels

0,031-0,040

harde platen, parels

XPS

0,029-0,040

harde platen

PUR/PIR

0,021-0,029

harde platen, schuim

PF

0,021-0,024

harde platen

resolschuim nagroeibare isolatiematerialen

Vorm

0,045-0,065*

Silicaatschuim petro-chemische isolatiematerialen

Algemene principes van isoleren

papiervlokken

0,037-0,039

vlokken, halfharde platen

houtvezel

0,036-0,050

vlokken, matten, (half)harde platen

vlas

0,037-0,044

matten

hennep

0,040-0,041

matten

0,041 **

matten

schapenwol stro

0,052-0,08 *

balen

kurk

0,040-0,043

harde platen, korrels

0,039*

halfharde platen, matten, vlokken

textiel

λD-waarden volgens www.butgb.be en www.vibe.be muv. de materialen aangeduid met * = λR-waarden

1.



Isoleren met isolatiematerialen

11

12

Wind- en regendichte buitenafwerking

2. Voldoende dik isoleren met premies Premies voor het isoleren van daken of zoldervloeren van bestaande woningen:

Probleem: invloed van REGEN en WIND

[m²K/W]

Hoe GROTER R, hoe BETER de isolatie, hoe minder warmteverliezen

isolatie waar lucht vrij rond kan circuleren isoleert minder goed vochtige isolatie isoleert minder goed

vb. premies daken zoldervloerisolatie (bestaande woningen) 2016:

Opgelet! Er zijn meerdere premies. Hier worden enkel de meest gekende vermeld. Meer info: www.energiesparen.be

belastingvermindering 30% v/d investeringskost, max. 3.050 €, Rmin ≥ 2,5 m²K/W (uitvoering door aannemer) premies netbeheerders tot 30/6/2016 (eindfactuur): *

regen- en winddichte constructie realiseren.

Dikke trui: een dikke laag luchtbelletjes

er wordt gekeken hoe goed het dak de warmte tegenhoudt. dit wordt uitgedrukt in de R-waarde = warmteweerstand

Windjak: zorgt ervoor dat de warme lucht niet wordt weggeblazen

Isolatie = dikke laag van kleine pakketjes winddicht verpakte lucht

Rmin

overeenkomstige isolatiedikte **

uitvoering door aannemer

3,5 m²K/W

14 cm

6 €/m²

3 €/m²

4 m²K/W

16 cm

7 €/m²

3,5 €/m²

4,5 m²K/W

18 cm

8 €/m²

4 €/m²

* vanaf juli 2016 wijzigt mogelijk het volledige premiestel, oa. dakisolatie zal worden afgebouwd ** bij gebruik van isolatiematerialen met een λ van 0,04 W/mK, houdt enkel rekening met de isolerende waarde van het nieuw geplaatst isolatiemateriaal Streefdoel lage-energiewoning:

13

doe-het-zelf

R ≥ 5 m²K/W of 20cm isolatie met een λ = 0,04 W/m²K

voor alle woningen, vanaf 1/1/2015: dakisolatienorm:

Rmin = 0,75 m²K/W

14

in samenwerking met

Isolatie = laag droge en stilstaande lucht

Basisprincipe: stilstaande lucht = beste isolator

Illustratie: WTCB

Wettelijke thermische isolatie-eis: maximale U-waarde U-waarde = warmtedoorgangscoëfficiënt U [W/m²K] = constructie-eigenschap = 1/RT Hoe LAGER U, hoe BETER de wand isoleert Voor daken en zoldervloeren: Umax = 0,24 W/m²K

3. Koudebrugvrij isoleren

overeenkomstige isolatiedikte = +/-17cm*

Evolutie dakisolatie Tot en met 2014: (wettelijke eisen) wettelijke eis enkel verplicht bij vernieuwen van of wijzigingen aan de draagstructuur Sinds 2015: wettelijke eis ook verplicht bij na-isolatie van bestaande daken of zoldervloeren na-isolatie = wanneer aan een bestaande constructie een materiaallaag wordt toegevoegd met een λ– waarde ≤ 0,2 W/mK dus vanaf het ogenblik dat er vergunningsof meldingsplichtige werken zijn en er isolatie wordt toegevoegd aan hellend dak, zoldervloer of plat dak, moet de constructie voldoen aan Umax = 0,24 W/m²K.

Streefdoel lage-energiewoningen en passiefhuizen: Umax = 0,10 à 0,20 W/m²K

Koudebrug = onderbreking in de isolatieschil ter hoogte van de aansluiting van twee geïsoleerde bouwdelen thv dakrand (aansluiting muur – dak) thv de nok thv aansluiting tussen dak en dakraam of dakkoepel …

onderbroken isolatielaag vb. dakisolatie of zoldervloerisolatie tussen houten draagstructuur

Gevolgen: Illustratie: VEA • extra warmteverliezen • condensatie- en schimmelproblemen


Voldoende dik isoleren bij vergunningsof meldingsplichtige verbouwingen

20 à 40 cm*

* richtinggevend bij gebruik van isolatiematerialen met een λ-waarde van 0,04 W/mK, houdt geen rekening met de isolerende waarde van de rest van de constructie 15

16

5. Binnenzijde dampdichter afwerken dan buitenzijde

4. Luchtdichte binnenafwerking

Buiten

Probleem: verplaatsing van vochtige LUCHT door de constructie isolatie waar lucht vrij langs kan circuleren isoleert minder goed vochtige isolatie isoleert minder goed Gevolgen: extra warmteverliezen inwendige condensatie

uitdroging (winter) comfortproblemen (tocht) akoestische problemen verstoren gewenste ventilatie

buitenzijde voldoende dampopen = µd ≤ 0,5 m binnenzijde dampdicht = µd,RV = 60% ≥ 2 m buitenzijde meer dampopen maken dan binnenzijde = µd luchtscherm min. 6 x dampdichter dan de buitenzijde (ideaal zelfs 15 x dampdichter)

Meestal verplaatsing van (vochtige) lucht (damp) van binnen naar buiten

Bij combineren van verschillende isolatiematerialen: meest dampdichte materiaal (µ) aan de binnenzijde

Isolatie afschermen met een luchtdichte laag aan de binnenzijde = LUCHTSCHERM met veel aandacht voor de aansluitingen 17

glaswol: µ = 1

XPS: µ =150-300 18

in samenwerking met

Verhinderen dat vocht zich in de constructie gaat opstapelen door binnenzijde luchtdicht te maken én dampdichter dan buitenzijde Binnen LUCHTSCHERM = DAMPSCHERM

Isolatie = laag droge en stilstaande lucht


Isoleren + gecontroleerd ventileren

Energiezuinig en duurzaam bouwen = correct isoleren én ventileren Doel: laag energieverbruik gezond binnenklimaat geen gebouwschade


6.

Je dak ISOLEREN? Maak van de gelegenheid gebruik om de LUCHTDICHTHEID te verbeteren en te zorgen voor gecontroleerde VENTILATIE

Hellende daken en

Middel: goede isolatie

zoldervloeren

voldoende dik isolatiepakket luchtdicht bouwen

geen overventilatie wel gecontroleerd ventileren

Meer info: infosessie ‘Ventilatie’ > http://www.dialoog.be/agenda/ 19

20

Isoleren van hellende daken en zoldervloeren

1. Zoldervloerisolatie Inspectie Voorafgaandelijke inspectie: Soort draagstructuur?

Hellende daken: dak of zoldervloer isoleren?

1 2

massief: welfsels, betonplaat of prédallen holle welfsels open of dicht naar spouw? roostering open of dicht naar spouw?

Stabiliteit en stevigheid? 35.000

41.000

controle houten draagstructuur controleer mbv. een puntig voorwerp op houtrot controleer visueel op aantasting door schimmels, zwammen of insecten (vb. houtboktor: ovale vliegopeningen met inwendige gangen in het hout) laat de afmetingen van het hout controleren

35.000

E verbruik (in kWh/jaar)

zolder = bergruimte > zoldervloerisolatie

houten draagstructuur (houten roosteringsbalken)

42.000

draagstructuur in slechte staat?

28.000

E-verbruik

1. 2.

massieve draagstructuur bepleistering

1 2 3

1. 2. 3.

loopvloer houten draagstructuur binnenafwerking

draagstructuur wijzigen of verbeteren

Vlakheid? Effen of oneffen? leidingen bovenop de vloer? houten draagstructuur: met of zonder loopvloer?

> Hou het te verwarmen volume zo klein mogelijk

Reeds isolatie aanwezig? behouden of verwijderen? 21

22

in samenwerking met

zolder = leefruimte > hellend dakisolatie

Tekening : VIBE

Illustratie: WTCB

Foto: Kingspan

Afzonderlijk lucht- en dampscherm is nodig bij bestaande vloeren wanneer de draagstructuur aan de onderzijde niet bepleisterd is of de bepleistering barsten vertoont. in geval van doorboringen van de draagstructuur (vb. voor elektriciteitsleidingen) Geschikte isolatiematerialen: halfharde platen, zachte matten, vlokken, korrels ook geschikt bij oneffen ondergrond Alternatief: harde isolatieplaten Foto: www.telcom.be geen keperwerk nodig, vlakke ondergrond noodzakelijk (vb. met uitvulchape)

Houtvezelplaten met speciale toplaag

Foto: Steico

bestaande draagstructuur (massief / hout) binnenafwerking luchtscherm eerste laag isolatie (tussen keperwerk) tweede laag isolatie (tussen keperwerk) dampopen (winddichte) loopvloer

PIR-isolatieplaat incl. geïntegreerde spaanplaat 23

1. bestaande houten draagstructuur 2. 1e laag isolatie 3. 2e laag isolatie tussen nieuw dwars keperwerk 4. dampopen (winddichte) loopvloer 5. luchtscherm 6. lattenwerk / leidingspouw 7. binnenafwerking Alternatief: 2e laag isolatie tussen de leidingspouw

Tekening : VIBE Foto: arch. D. Van Clé

Geschikte isolatiematerialen: halfharde platen, zachte matten harde platen: enkel geschikt als tweede laag aan de onderzijde (spijker)flensdekens: enkel indien correct bevestigd via de onderzijde isolatievlokken en korrels (inblazen of tussen het hout uitstrooien): Aandacht voor luchtdichtheid: werk steeds met een leidingspouw aan de warme zijde van de isolatie geen leidingen in de isolatie of bij het plaatsen van het dampscherm afwerken met speciale luchtdichte tape

Aandachtspunten

Foto: www.dakisolatie-expert.be

24

2. Isolatie van het hellend dak

Koudebrugvrije aansluitingen met andere bouwdelen

Opbouw hellend dak: 1. 2. 3.

draagstructuur onderdak tengellat

4. 5.

panlat dakbedekking

Correct isoleren vereist

Voorafgaandelijk: inspectie van het dak: verwijderen van bestaande binnenafwerking, dampschermen, isolatie:

Illustratie: WTCB

in slechte staat en/of verkeerd geplaatst: zeker in goede staat: indien nodig (eventueel te hergebruiken)

Traphal of zolderluik mee isoleren en luchtdicht afwerken

afbreken van niet-gebruikte schouwen

Illustratie: Isoproc

stevigheid draagstructuur (eventueel) hout (gedeeltelijk) vervangen aantastingen door insecten, schimmels of zwammen 25

Foto: E. Willaert

inspecteren van het hout

Illustratie: Brico

1. 2. 3. 4. 5. 6.

5 6 7

Isolatie tussen de draagstructuur


1 2 3 4

1 2 3 4 5 6

afwerking aan de buitenzijde: dakbedekking en onderdak wind- en regendicht dampopen isolatiepakket: voldoende dik koudebrugvrij afwerking aan de binnenzijde: lucht- en dampscherm luchtdicht dampdichter dan buitenzijde correcte aansluitingen met andere bouwdelen lucht- en winddicht koudebrugvrij

26

in samenwerking met

1 2 3 4 5 6

Isolatie op de draagstructuur

Onderdak Functies van het onderdak: regenbescherming bouwfase occasionele lekken, stuifsneeuw waterdicht en winddicht afschermen van isolatie damptransport vanuit isolatie toelaten (dampopen)* eventueel: isolerend (koudebrug thv houten draagstructuur opvangen)

Meest voorkomende draagstructuren: gordingdak (= keperdak)

Eisen aan het materiaal dampdiffusiedikte (µd) ≤ 0,5 m capillair

Illustratie: WINDDICHTING Eurabo

Opmerking: in geval van een dampdichte buitenafwerking (metaal, bitumen): andere eisen, andere opbouw (zie platte daken) 27

Illustraties: WTCB

Geschikt:

Bestaand onderdak: winddichting verbeteren

Geschikte materialen voor onderdaken Foto: Celit

houtvezelonderdakplaten: vierzijdige tand- en groef (steeds met tand naar boven plaatsen) isolerend (λ = 0,046 à 0,055 W/mK) dikte 1,8 of 2,2 cm (tot 8 cm) waterdicht met bitumen of latex of door combinatie met onderdakfolie materiaal is duurder dan andere materialen maar correcte winddichte plaatsing is minder werk capillaire dampopen onderdakfolies bij voorkeur met zelfklevende overlap bij aanbrengen isolatie: folie niet tegen de buitenafwerking duwen, dus niet geschikt voor inblazen vlokken (behalve mbv zwevende panlat).

Foto: Dörken

Bij een bestaand onderdak: alvorens te isoleren, het onderdak van binnenuit zo goed mogelijk winddicht maken Winddicht afkleven of afkitten van alle overlappingen tussen twee platen of folies aansluitingen tussen twee dakvlakken met verschillende helling dakvlakken en muurplaten dakvlakken en topgevels

dakdoorvoeren dakvlakramen schouwen leidingen zonnecollectoren

Minder geschikt:

extra aandacht voor winddichting Niet geschikt: dampdichte folies (met of zonder microperforaties) dampdichte platen

Foto: Menuiserite

niet capillaire dampopen onderdakfolies vezelcementplaten

28

met dampopen tapes of folies, geschikt voor de ondergrond

Foto: E. Willaert

Foto’s: E-advies

29

30

in samenwerking met

(sporen)spantendak


Opbouw hellend dak: draagstructuur

Isoleren met plaatmateriaal tussen de draagstructuur bij gordingen keperdak Halfharde isolatieplaten passend aanbrengen tussen de kepers. > enkel isoleren tussen de kepers volstaat niet: onvoldoende dik isolatiepakket koudebruggen thv de kepers hoe dikker de isolatie, hoe groter de impact van koudebruggen! bijkomend isoleren tussen de gordingen

Foto: ISOVER

Illustraties: WTCB

Isolatie tussen de draagstructuur (“compact hellend dak”): onderdak op de draagstructuur isolatie tussen de (bestaande) draagstructuur luchtscherm onder de draagstructuur Isolatiematerialen: isoleren met plaatmateriaal isoleren met (spijker)flensdekens isolatievlokken inblazen


Isolatiemogelijkheden hellende daken

Tengellat Onderdak (dampopen)

Keper

Panlat

Isolatie op de draagstructuur luchtscherm + isolatie + onderdak op de (bestaande) draagstructuur

Foto: Isotec

sarkingdak: Gording 8x23 cm Foto’s: Rockwool

31

Tweede laag isolatie: onder de kepers door

Isoleren met plaatmateriaal tussen de draagstructuur bij spantendak Foto: Isover

Isoleren met plaatmateriaal tussen de draagstructuur bij gordingendak

32

Integrale isolatielaag (niet onderbroken door kepers) Hulpkeper Hoekijzer (kozijnanker) Onderdak

1e laag halfharde isolatie tussen spanten

Derde laag isolatie: tussen de hulpkepers

2e laag halfharde isolatie tussen hulpkepers Lucht- en dampscherm Binnenafwerking

Illustraties: Chimsco

34

in samenwerking met

voordeel: geen extra leidingspouw meer nodig, leidingen kunnen tussen de 2e laag isolatie

Leidingspouw (optie)

Illustratie: WTCB

vb. kepers 8 cm + gordingen 24 cm = 32 cm isoleren met 2 lagen glaswol met λ = 0,030 W/mK resulteert in een R-waarde van ongeveer 10 W/m²K enkel nog koudebruggen thv kruising kepers en gordingen, eventueel op te lossen met een isolerend onderdak of isolatie in de leidingspouw 33

Zowel bij gordingen- als spantendak: isolatie onder de kepers of spanten kan ook met harde isolatieplaten dampscherm kan ook tussen 1e en 2e laag isolatie op voorwaarde dat R van de 1e laag (buitenzijde) 1,5 x zo groot is als R van de 2e laag (binnenzijde)

Goede luchtdichtheid = absolute prioriteit ! Luchtscherm altijd aan de warme zijde van de isolatie. Zo weinig mogelijk doorboringen, naden en randen afkleven Verticaal nieten om doorscheuren van luchtscherm te vermijden:

Minder geschikte materialen: harde isolatieplaten: minder geschikt

Binnenafwerking 35

36

Lucht- en dampscherm: aandachtspunten

Welk luchtscherm plaatsen? Dampdichtheid van het luchtscherm ifv vochtbelasting in de woning (vochtproductie en ventilatie) type onderdak + gebruikte isolatiematerialen

Sporendak met geïsoleerde zolderruimte beter alternatief: sarkingdak

Illustratie: WTCB

Gordingendak met nietgeïsoleerde zolderruimte

Illustraties: WTCB

Leidingspouw (optie) voor het wegwerken van kabels en spots

Luchtschermen: Ongeschikt: Soepele isolatiematerialen Houten planchetten

Minder geschikt: Geen mechanische spanning aan het dampscherm!

Foto’s: Boomer bvba

> eventueel te gebruiken als 2e isolatielaag onder de draagstructuur

Dampscherm (lucht- en dampdicht) perfect te plaatsen

Foto: P. Van den Bossche

uit synthetische grondstoffen: EPS, XPS, PUR, PIR, PF (λ = 0,021 – 0,042 W/mK) uit nagroeibare grondstoffen: kurk-, houtvezelplaten (λ = 0,040 W/mK)


Foto: Rockwool

uit minerale grondstoffen: rotswol, glaswol (λ = 0,032 – 0,042 W/mK) uit nagroeibare grondstoffen: papiervlokken, houtvezels, vlas, hennep, schapenwol (λ = 0,032 – 0,042 W/mK)

Foto: isoproC

Gipskartonplaten Spijkerflensdekens Stijve isolatiematerialen

Geschikt: Soepele kunststoffolies (PE, PVC, polyamide) Papier (met of zonder versterking) OSB- of multiplexplaten

Geen luchtlaag tussen isolatie en luchtscherm Geïsoleerde zolderruimte kan als technische ruimte gebruikt worden

Voegdichting: Ongeschikt: Geschikt: 37

PUR-schuim kleefband, kit (acrylaat, elastische)

Bron: Studiedag luchtdichtheid van gebouwen nov 2006 – Technologisch instituut vzw

38

in samenwerking met

Geschikte materialen: halfharde of zachte isolatieplaten of matten

Lucht- en dampscherm zorgvuldig plaatsen Foto: Pro Clima

Isoleren met plaatmateriaal: de juiste materialen, zorgvuldig geplaatst

Isoleren tussen de draagstructuur Alternatief: inblazen isolatievlokken

Foto’s: arch. Jan Van den Broeke

Illustratie: Isover

luchtscherm plaatsen en isolatie inblazen uitdikken kepers STEEDS compartimenteren

39

Aansluitingsdetail wand/dak:

Aansluitingsdetail wand/dak

koudebrug

41

Damprem met constante µd-waarde Luchtdichte, blijvende elastische lijm Overpleisterbare, dampremmende en luchtdichte aansluitband Dampopen onderdak Pleisterwerk

42

in samenwerking met

Illustratie: NAV pocket luchtdicht bouwen

Foto: Celit

Bij gefaseerde werken (eerst dakisolatie, later muurisolatie): vermijd koudebruggen. Mogelijkheden: strook isolatie bovenop de muur of strook binnenisolatie of kies voor isolatie op de draagstructuur (sarkingdak)

Foto: arch. D. Van Clé

KOUDEBRUG !

40

Foto: ProClima

Flensdekens: = minerale wol isolatiedekens op rol met dampscherm Correcte uitvoering! Naden en randen afkleven!

Isolatiedikte optimaliseren met minimum aan extra hout

Illustraties: sparrenexpader - IsoproC

Papiervlokken Houtvezels Minerale vezels Textielvlokken


Alternatief: isoleren met (spijker)flensdekens

Isolatiematerialen: PUR rotswol EPS XPS

Foto: Isotec

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Illustratie: NAV pocket luchtdicht bouwen

Aandachtspunten: afzonderlijk luchtscherm = nodig afzonderlijk onderdak = beter platen met tand- en groef panlatten tengellatten onderdakfolie isolatie draagstructuur luchtscherm

Hoog performante damprem Luchtdichte, blijvende elastische lijm Overpleisterbare, dampremmende en luchtdichte aansluitband Dampopen onderdak Pleisterwerk

Illustratie: Recticel Insulation

Illustratie: WTCB

43

Hellende daken: aansluitingsdetail dak/dakraam

44

Dakvlakramen en dakdoorvoeren Voorzie lucht- en dampdichte aansluitingen met het luchtscherm

Foto: Velux

Vermijd koudebruggen Voorzie water- en winddichte aansluitingen met het onderdak Kies voor goede beglazing

Opm: koudebrug ook oplossen door muur aan de buitenzijde mee in te pakken met sarkingdak!


Voordelen: ononderbroken isolatielaag luchtdichting en isolatie via de buitenzijde: sneller

Foto en illustratie: Monier

Luchtdichte, winddichte en koudebrugvrije aansluitingen realiseren

Isoleren op de draagstructuur: “sarkingdak”

Foto: ProClima Foto: Velux

45

Foto’s: Velux

46

in samenwerking met

Illustraties: Velux

Ug ≤ 1,1 W/m²K en Uw ≤ 1,4 W/m²K er bestaan dakvlakramen met drievoudige beglazing (Ug 0,5 W/m²K)

Zolderinrichting: aandachtspunten Isoleer ook de andere bouwdelen:

Foto: arch. D. Van Clé

Maak steeds een DAKOVERSTEEK

1. Esthetisch mooi 2. Bescherming tegen oververhitting 3. Afwerking van gevel kan later nog alle kanten uit 4. Een lek in de goot geeft niet dadelijk een natte gevel


Verbouwtip: dakoversteek

Muurisolatie: bij voorkeur buitenisolatie Isolerend schrijnwerk

Verwarming vermijd elektrische verwarming

Beperk het risico op oververhitting plaats buitenzonwering

Zorg voor voldoende ventilatie

bescherming tegen oververhitting: in de zomer zijn de ramen van de 1e verdieping volledig beschaduwd 47

48

Foto: Velux

Voorafgaandelijke inspectie v/h dak:

Platte daken


staat van de dakbedekking voldoende afwatering in de richting van de regenwaterafvoeren geen plasvorming helling streefdoel 2 cm/lm

Soorten platte daken (zonder isolatie): Platte daken met lichte draagstructuur

stevigheid van de draagstructuur afbreken van niet-gebruikte schouwen (Evt) dakballast dakafdichting

Platte daken

houten draagstructuur binnenafwerking (evt) dakballast dakafdichting hellingsbeton massieve draagstructuur

49

Kenmerkend voor platte daken: buitenafwerking (dakafdichting) = wind- en regendicht = altijd DAMPDICHT

binnenafwerking 50

in samenwerking met

Massieve platte daken

Isolatie op de draagstructuur: warm plat dak (Evt) dakballast

Goede oplossingen: warm plat dak = dampscherm + isolatie + dakafdichting op de draagstructuur

dakafdichting drukvaste isolatie

geschikt voor massieve en houten draagstructuren

lucht- en dampscherm

omgekeerd plat dak = isolatie op de dakafdichting geschikt voor massieve draagstructuren

draagstructuur (hout of massief)

Risicovolle oplossing:

binnenafwerking

“compact plat dak” = isolatie tussen de houten draagstructuur

Slechte oplossingen:


Isolatiemogelijkheden platte daken

Kan toegepast worden bij bestaande platte daken (massieve of houten draagstructuur):

GROOT condensatierisico

Indien de bestaande dakafdichting in goede staat is, kan deze behouden blijven en dienst doen als dampscherm Indien de bestaande dakafdichting verwijderd wordt, dan moet er een dampscherm geplaatst worden onder de isolatie

koud plat dak = isolatie tussen de draagstructuur of tussen de draagstructuur isolatie onder de draagstructuur

Voordeel bij massieve daken: de draagstructuur is veel minder aan thermische schokken onderhevig geen risico op inwendige condensatie LET OP ! Warm dak met cellenglas: geen dampscherm nodig = “compact plat dak” 51

Isolatie (bij voorkeur 2 geschrankte lagen XPS) Dakafdichting Hellingsbeton Draagstructuur Binnenafwerking

De isolatie wordt losliggend in één laag bovenop de dakafdichting aangebracht Enkel geëxtrudeerd polystyreen isolatie (XPS) mag gebruikt worden De dakafdichting vervult de functie van lucht- en dampscherm

Bij bestaande daken kan de bestaande dakafdichting behouden blijven indien deze in goede staat is (geen plassen, voldoende helling min. 2cm/m) Beter geschikt voor massieve dan voor lichte daken Ook geschikt voor verbeteren isolatie bestaand warm dak, mits correcte opbouw: R-waarde isolatie onder dakafdichting (warm dak) = 2x de R-waarde isolatie boven dakafdichting (omkeerdak) ballastlaag en/of dampopen scheidingslaag

De dakafdichting is beschermd tegen thermische schokken Berekening van de U-waarde: correctiefactor tgv waterstroming tussen isolatie en dakafdichting (invloed U-waarde +/- 10%) 53

Warm plat dak EPS PUR resolschuim (PF) rotswol kurk cellenglas minerale isolatieblokken

Foto: www.xella.be

Omgekeerd plat dak XPS (geëxtrudeerd polystyreen)

54

in samenwerking met

Ballast (min. 5 cm)

Foto: passiefhuisinlaarne.blogspot.com

Soorten isolatiematerialen: warm en omgekeerd plat dak

Foto: www.bouwproducten.nl

Isolatie op de draagstructuur: omgekeerd plat dak

52


Fasering bij renovatie

Aansluiting plat dak buren

Stap 1: Verhoog de dakrand met een isolerende steen en plaats dakisolaties

Stap 1

Voorzie de dakoversteek ver genoeg om later muurisolatie aan te brengen. Voorzie een voldoende hoog dakrandprofiel (12cm) zodat de gevelbekleding bovenaan mooi afgedicht is.

Stap 2 : Plaats later muurisolatie Cellenbeton

Inpakken in isolatie OF Isolerend bouwblok

0,07-0,18 W/mK 2-5 N/mm²

Foto: Lander Loeckx

Foto’s : arch. D. Van Clé

Stap 2

Foto: Architect Van Clé

55

56

Illustratie: Roto Foto: Velux

Voldoende daglicht

… zonder oververhitting Voldoende dik isolatiepakket Gebouw met voldoende massa

Dakkoepels, dakramen en lichtstraten Zorg voor koudebrugvrije aansluitingen met de dakisolatie: kies voor verhoogde geïsoleerde opstanden Kies voor drie- of vierwandige beglazing

mogelijkheid tot nachtkoeling

Foto: AG Plastics

Overdrijf niet met koepels e.d.

Afschermen van dakafdichting: grind groendak MAAR: voor woningen voorkeur voor regenwaterhergebruik Soms premie groendak: zie www.premiezoeker.be

UT tot 0,51 W/m²K 57

Foto: AG Plastics

58

in samenwerking met

Illustratie: AG Plastics

Foto: www.techcomlight.nl

Illustratie: Dow

horizontale beglazing verhoudingsgewijs meer lichtopbrengst dan verticale beglazing laat voldoende plaats voor zonnecollectoren kies zonwerende beglazing plaats zonneschermen aan de buitenzijde Alternatief: daglichtgeleiders

Foto: www.woningchecklist.nl

Illustratie: Velux

Avondsessies Isoleren van hellende en platte daken Gevelrenovatie Energiezuinige ventilatie Wat doe ik als mijn oude verwarming aan vervanging toe is? Warmtepompen voor woningverwarming PV: zin en onzin


Meer info: Vormingen en infosessies 2016

De Koevoet

Dagcursus ‘Programma van de Bouwheer’ Tweedaagse cursussen ‘InfraxBouwTeam Verbouwing’ ‘InfraxBouwTeam Nieuwbouw’

De Koevoet Abonnement: 4 nummers/jaar (18 € of 16 €)

Koevoetpakket 9 nummers één pakket

Digitale reeksen Een aantal artikels gegroepeerd per onderwerp Meer info, data en inschrijvingen: www.dialoog.be >> cursusagenda [email protected] tel 016 23 26 49

Luchtdicht bouwen, Ventilatie, Gevelbekleding, Passiefbouw, Bioklimatische architectuur, Regenwater, Warm water, Economie, Klimaat, De tuin, Voeding, Duurzaam bouwen in de praktijk Bestellen via www.dialoog.be/dekoevoet. via mail [email protected] Telefonisch 016/23.26.49

59

60

OPMAAK

CURSUS:

DOMINIC VAN CLÉ – EVELIEN WILLAERT DIALOOG VZW

in samenwerking met

BEDANKT VOOR UW AANDACHT

Inleiding: waarom uw dak of zoldervloer isoleren? Isoleren van hellende en platte daken. Met welke materialen isoleren? Warmteverliezen beperken

Recommend Documents