Inhoudsopgave. A. Kader Inleiding 5 Aanleiding 5 Visie 5 Doelstelling 5 Uitgangspunten 9

Handboek Openbare Ruimte 2014

2

Inhoudsopgave A. Kader Inleiding Aanleiding Visie Doelstelling Uitgangspunten

5 5 5 5 9

B. Materialen 1 Verharding 1.1 Gebonden verharding 1.2 Open verharding 1.3 Betonverhardingen 1.4 Markering 1.5 Halfverharding 1.6 Kantopsluitingen 1.7 Drempels 1.8 Voorzieningen tbv visueel gehandicapten 2 Riolering 2.1 Riolering 2.2 Hoofdriool en aansluitingen 3 Verticale elementen 3.1 Bewegwijzering 3.2 Straatmeubilair 3.3 Straatmeubilair 3.4 Hekwerken 3.5 Groenvoorziening 3.6 Autowerende voorzieningen 3.7 Parkeerautomaten 3.8 Abri’s 4 Openbare Verlichting 4.1 Lichtmasten 4.2 Armaturen en lampen 5 Kabels en leidingen 5.1 Kabels en leidingen

12

22

24

33

35

C. Principes Maaiveld Riolering Groenvoorziening

36 41 44

3

4

A. Kader Inleiding Voor u ligt het Handboek Openbare Ruimte. In dit handboek staat beschreven hoe de gemeente Bussum haar openbare ruimte wil inrichten. Het is bedoeld voor zowel de ambtelijke organisatie als voor externe adviseurs en ontwikkelaars. Het verschaft duidelijkheid over de voorwaarden waaraan een project moet voldoen met betrekking tot inrichting en beheer van de openbare ruimte, zowel bij het ontwerp als bij het toetsen van plannen. Met dit handboek streven we naar eenheid in inrichting, efficiëntie in beheer en bezuinigingen. Het handboek bestaat uit twee delen. Deel A benoemt de visie, de doelstellingen en uitgangspunten. Deel B is het praktische deel waarin staat aangegeven welke materialen en principes gehanteerd worden. Naast dit handboek is tegelijk het Beeldkwaliteitplan Beheer ontwikkeld. Dit heeft geleid tot afstemming van ambities en doelstellingen.

Aanleiding Dit handboek vervangt het oude Handboek Openbare Ruimte. Het oude handboek was niet volledig, niet meer up to date en voldeed daarom niet meer. Ook was de kloof tussen de beheerders en de ontwerpers te groot. Het handboek werd maar selectief of helemaal niet toegepast. Er is wel behoefte aan een leidraad en daarom is besloten een nieuw handboek te ontwikkelen. Koppeling met andere beleidsvelden, voornamelijk beheer, en beschrijving van de doelstellingen maakt dat het nu voorliggende handboek beter is ingebed en daardoor weer goed bruikbaar.

Visie De gemeente wil toe naar een integrale benadering van ontwerp, materiaalgebruik en het beheer van de openbare ruimte. Dit handboek is daar een middel bij. De kwaliteit van de openbare ruimte wordt bepaald door de kwaliteit van het ontwerp, het materiaalgebruik, het beheer en handhaving. Als deze niet goed op elkaar zijn afgestemd, wordt de ambitie die bedoeld is voor de verschillende gebieden niet gehaald. Dit leidt vaak tot hogere kosten. Door aan te geven welke ambitie waar geldt en daar een palet van maatregelen ten aanzien van materialisatie en beheer aan te koppelen, ontstaat een kwalitatief overeenkomstige openbare ruimte. Door de afspraken ontstaat er herkenbaarheid en eenheid in gebieden wat de beleving ten goede komt. Met betrekking tot de uitvoering van het beheer en het voorraadbeheer zijn hier financiële voordelen te halen. Ten behoeve van het Beheerkwaliteitsplan is onderzocht welk ambitieniveau (hoogwaardig, normaal, sober) haalbaar is voor het beheer van de openbare ruimte in de verschillende gebieden op basis van het beschikbare beheerbudget. Deze ambitiebepaling en gebiedsindeling spelen een rol bij het bepalen van het kwaliteitniveau van de inrichting van de openbare ruimte.

Doelstelling Met dit handboek bereiken we verschillende doelstellingen: ► Eenheid in inrichting: De belevingswaarde van het dorp wordt verbeterd door het toepassen van een beperkte hoeveelheid verschillende materialen. Dit leidt ook tot efficiëntie in voorraadbeheer. ► Levensloopbestendige openbare ruimte: De openbare ruimte is bruikbaar (CROW richtlijnen) en aantrekkelijk voor alle doelgroepen.

5

kaartje GVVP

6

► Verminderen van noodzakelijk onderhoud: Door het toepassen van de juiste materialen op de juiste manier kan de noodzaak van onderhoud verminderd worden. Bijvoorbeeld: smalle voegen maken zodat er geen onkruid tussen kan ontstaan, grotere afvalbakken op bepaalde locaties zodat er geen zwerfafval ontstaat. Door het toepassen van robuuste materialen hoeft er minder vervangen te worden. ► Vergemakkelijken van beheer: Bij het ontwerp dient rekening gehouden te worden met de manieren van beheer. Zo vraagt een ruimte die met een veegmachine schoongehouden wordt een andere detaillering dan een ruimte die met de hand wordt schoongehouden. Het vandalismebestendig inrichten van de ruimte en het gebruik maken van elementen die weinig vuil aantrekken maakt dat het beheer efficiënter kan gebeuren. ► Regie over meubilair van derden: Er komen steeds meer partijen die iets aan de openbare ruimte toevoegen. Dit betreft onder andere kledingcontainers, ondergrondse glas/ afvalcontainers, abri’s, elektriciteitskasten. De kaders in dit handboek zijn bepalend voor de externe partijen. ► Gebruik duurzame materialen: Materialen kunnen op verschillende manieren duurzaam zijn: lange levensduur, herbruikbaar materiaal, lokale materialen, duurzame productie techniek, robuust, geen kinderarbeid en de nalevering van materialen moet mogelijk zijn. ► Bezuiniging: Er is op twee manieren een bezuiniging te realiseren, namelijk door maatregelen met betrekking tot detaillering en materialisatie en door maatregelen met betrekking tot het beheer. Door een beperkt aantal materialen te gebruiken kunnen er grotere hoeveelheden van worden aangeschaft waardoor er mogelijk iets grotere kortingen kunnen worden verkregen. Het voorraadbeheer wordt makkelijker en vraagt minder

ruimte op de werf. Minder kwetsbaar materiaal vraagt om minder vervanging. Daarnaast leidt betere afstemming van ontwerp op beheer tot vermindering en of vergemakkelijking van het beheer. ► Maatwerk met een bescheiden gereedschapskist: Elke wijk of buurt heeft zijn eigen karakteristiek. Het handboek maakt het mogelijk deze karakteristiek te behouden. Per project wordt de karakteristiek geanalyseerd en als ontwerpuitgangspunt meegenomen. Vervolgens wordt met behulp van het handboek de materialisatie bepaald. ► Toepasbaarheid handboek: 1. Het college stelt dit handboek vast. 2. Toepassing van het handboek is de verantwoordelijkheid van de projectleider van het desbetreffende project 3. Procedure bij afwijking van het handboek: Indien een afwijking van het handboek gevraagd wordt, moet hiervoor een verzoek ingediend worden. Dit verzoek zal beoordeeld worden door de desbetreffende projectgroep. Het verzoek zal onderbouwd moeten worden. Het voorstel zal aan de doelstellingen moeten blijven voldoen. De vergelijkbaarheid moet aangetoond worden en ook moeten de consequenties voor het beheer benoemd worden. De projectgroep adviseert het college. Het college beslist. 4. Het handboek wordt jaarlijks geëvalueerd. De afdeling Ruimte is verantwoordelijk voor het actueel houden van het handboek. 5. Verbinding met projectmatig werken: inzet handboek in de diverse fasen. 6. Het handboek is richtinggevend bij ontwerp en beheer door derden.

7

kaartje welstandsgebieden (bijzonder en regulier)

8

Uitgangspunten

5.

► Ontwerpgericht beheren en beheergericht ontwerpen 1. Schoon, heel, veilig 2. Herkenbaarheid, ruimtelijke kwaliteit 6. ► Koppeling beleid en beheer 1. Duurzaamheid: Vanuit het programma Bussum Bewust is het mogelijk direct en indirect doelstellingen te genereren die leiden tot een duurzamere samenleving. De inrichting van de openbare ruimte en het beheer daarvan kunnen een grote bijdrage aan leveren. Enkele voorbeelden zijn: het vergroten van de gebruikswaarde van de openbare ruimte voor alle doelgroepen en het toepassen van herbruikbare materialen. 2. GVVP: In het Gemeentelijk Verkeers- en VervoersPlan is de verkeersstructuur van Bussum beschreven en verbeeld (zie kaart op pagina 6). Voor de verschillende typen wegen hanteren we verschillende materialen en ontwerpprincipes. Deze staan in dit handboek beschreven. 3. Beheerkwaliteitplan: Bij het maken van dit handboek is ook het Beheerkwaliteitplan opgesteld. Voor elk gebied is aangegeven op welk niveau beheerd gaat worden (zie kaart gebiedsindeling en tabel beheerniveau op pagina 10 en 11). Bij het ontwerpen van de openbare ruimte is het van belang te weten op welk niveau beheerd wordt. 4. Welstand: In het welstandsbeleid zijn welstandsgebieden benoemd. Voor ieder gebied is een welstandsniveau bepaald. Dit niveau is niet alleen bedoeld voor de te bouwen objecten maar ook voor de inrichting van de openbare ruimte (zie kaart op pagina 8). Deze gebieden komen niet overeen met de beheergebieden uit het

7.

8.

Beeldkwaliteitplan beheer. GRP: Een belangrijk onderdeel van het Gemeentelijk RioleringsPlan is het ontkoppelen van hemelwater. De keuze hiervoor kan effect op de inrichting van de openbare ruimte hebben. Bomenbeleid, Groenbeleid, Flora en Fauna: De groene beleidsplannen en wetgeving zijn richtinggevend voor de invulling van de groenvoorziening binnen projecten. In de beleidsstukken is aangegeven hoe bij reconstructies en herontwkkelingen omgegaan moet worden met bestaand groen. CROW normen: De gemeente maakt bij het beleid en de uitwerking van haar projecten gebruik van de CROW normen en richtlijnen. ASVV: Uitwerkingen van ontwerpen voor de openbare ruimte moeten voldoen aan de ASVV.

► Financieel: 1. Toepassing van het handboek leidt tot verlaging van beheerkosten. 2. De inrichting van de openbare ruimte wordt zodanig vormgegeven dat het beheer daarvan past binnen het gegeven beheerbudget. 3. Afwijking van het handboek kan leiden tot hogere beheerkosten. In de besluitvorming moeten de gevolgen hiervan benoemd en opgelost worden. Deze uitgangspunten zijn het toetsingskader voor de vergelijkbaarheid van materialen.

9

kaartje BKP beheergebieden

Overzicht gekozen beheerniveaus

10

Overzicht profielen van kwaliteitsniveaus

11

B

Materialen

1

Verharding

1.1

Gebonden verharding

1.1.1

ASFALT, RIJBAAN BESTAAND

Materiaal:

Asfaltopbouw: steenmastiek asfaltbeton 0/8 SMA 8 70/100 SMA -NL 8 dicht asfalt beton 0/8 0/11 0/16 AC8/11/16 base O2 open asfaltbeton 0/16 AC16 bind T2 steenslag asfaltbeton 0/22 AC22 base O2 menggranulaat 0/31,5 (met certificaat) 25 cm gebiedsontsluitingswegen, erftoegangswegen met CE markering zwart aansluiting nieuw asfalt tegen bestaand asfalt (zie detail): Toplaag 2 m1 infrezen. Binderlaag 1 m1 infrezen. conform CROW (standaard RAW Bepalingen) Hoofdstuk 31: Wegverharding II Asfaltverharding

Wegtype: Type: Kleur: Details:

Overige richtlijnen: 1.1.2

ASFALT, NIEUW WERK

Materiaal:

Functioneel omschrijven. Type deklaag wel aangeven, uitgaande van levensduur en verwachte verkeersintensiteit. gebiedsontsluitingswegen, erftoegangswegen. met CE markering zwart deklaag voor gebiedsontsluitingweg SMA NL 8 of geluidsreducerend asfalt (min 3 dB(a), erftoegangswegen DAB AC base O8 AC surf D2 aansluiting nieuw asfalt tegen bestaand asfalt (liplas): Toplaag 2 m1 infrezen. Binderlaag 1 m1 infrezen. conform CROW (standaard RAW Bepalingen) Hoofdstuk 31: Wegverharding II Asfaltverharding

Wegtype: Type: Kleur: Details:

Overige richtlijnen: 1.1.3

ASFALT ROOD

Materiaal: Wegtype: Type:

steenmastiekasfalt (SMA) fietspaden SMA - NL 8 AC8 base O2 tillred (rood) steen mastiekasfalt of geluidsarm asfalt i.o.m. civiel. Verkeersklasse: 3 Oxidatiegehalte kleurstof = 2 %, blanke bitumen toepassen Oxidatiegehalte kleurstof = 5 %, 70/100 bitumen toepassen bij aanliggende fietspaden, i.v.m. voorkomen spoorvorming ed. Totale breedte van 1.00 tot 2.50

Kleur: Details:

12

1.2

Open Verharding

1.2.1

BETONSTRAATSTENEN

Leverancier: Materiaal: Wegtype: Type: Kleur:

Giverbo bv of gelijkwaardig betonstraatstenen erftoegangsweg waal-, dik-, en keiformaat, dikte 10 cm grijs: inritten (elleboogverband) grijs: vlakkegoot (lintlagen) grijs: rabbatstrook bestaande rotonde (lintlagen) antraciet: parkeervakken (elleboogverband) drempels (pianoverband) wit: markering heide: rijbaan (keperverband) knippen: niet kleiner dan halve steen. langs de kantopsluiting drie streklagen aanbrengen. invegen met brekerzand

Details:

1.2.2

BETONTEGELS

Leverancier: Materiaal: Wegtype: Type:

MBI beton Veghel of gelijkwaardig beton trottoirs, fietspaden, erftoegangswegen 30 x 30 x 6 cm, grijs, klein facet bij inritten en eerste rij tegels achter trottoirband in trottoir. 30 x 30 x 4,5 cm, grijs, klein facet in trottoirs 30 x 30 x 6 cm, rood, klein facet in fietspaden grijs, rood zagen: niet kleiner dan halve steen invegen met rivierzand. verband: halfsteensverband Standaard 6 cm dikke tegel achter de band

Kleur: Details:

1.2.3

STRAATBAKSTENEN

Leverancier: Materiaal: Wegtype: Type:

CRH de Bylandt gebakken straatklinkers erftoegangswegen, centrum dikformaat 206 x 67 x 90 en waalformaat 206 x 51 x 90, kwaliteit A4-12E, ISO 9001 en 14001voorzien van DUBO-keur terra rossa (rood) knippen: niet kleiner dan halve steen langs de kantopsluiting drie streklagen aanbrengen. invegen nieuwe klinkers met brekerzand. invegen oude straatklinkers met steenslag 2/6. verband: divers zoals keperverband, elleboog klinkers in rijweg (keperverband) klinkers in parkeervak (elleboogverband) klinkers in goot (lintlagen)

Kleur: Details:

1.2.4

STRAATBAKSTENEN CENTRUM

Leverancier: Materiaal: Wegtype: Type: Kleur:

Wienerberger Straatstenen B.V. baggeridgesteen en penterklinker centrum

Details:

geel / rood baggeridesteen geel 200 x 100 x 10 voor molgoten, accenten penterklinker rood 240 x 120 x 10 voor voetpad knippen: niet kleiner dan halve klinker voor detaillering zaagwerk: zie betreffend bestek.

13

langs de kantopsluiting één streklaag aanbrengen. invegen met kif (steenslag 2/6) en leemhoudend zand (penterklinkers). voetpaden op menggranulaat (halfsteensverband). Goot in 3 lintlagen aanbrengen op zand-cement stabilisatie dik 100 mm 1.2.5

FUNDERING

Leverancier: Materiaal: Wegtype: Type: Kleur: Details:

Meng- en betongranulaat gebiedsontsluitingswegen, erftoegangswegen, centrum 0/31,5 mm met certificaat KOMO

Uitzondering:

14

Laag van 20 cm dik tot 25 cm maximaal Mate van verdichting staan vermeld in CROW (standaard RAW Bepalingen) 0 Hoofdstuk 28: Funderingslagen Waar mogelijk oude fundering hergebruiken nadat deze teruggebracht is naar fractie 0/31,5 in de volgende gevallen kan de fundering niet worden toegepast: • Erftoegangswegen • Effectieve rijbaan groter of gelijk aan 4.00 meter, waarbij de mogelijkheid is om te versporen • Geen vrachtverkeer, uitgezonderd vuilniswagen (verzamelfunctie van het verkeer) • Intensiteit minder dan 1500 motorvoertuigen per etmaal • Maaiveld meer dan 1.50 meter boven grondwaterspiegel

1.2.6

NATUURSTEEN


Stonebase ’s Hertogenbosch Portugees graniet toegang centrum en Raadhuisplein 90x90x90 mm grijs aanbrengen in een straatlaag van gestabiliseerd zand

1.3

BETONVERHARDINGEN

1.3.1

BETON (OVERRIJDBARE MIDDENGELEIDERS EN RAMMELSTROKEN)

Leverancier: Materiaal: Type: Kleur: Details:

1.3.2 Leverancier: Materiaal: Type: Kleur: Details:

beton Milieuklasse 3, Consistentie 2, max korrelafmeting 32 mm, sterkteklasse C 28/35, cementtype: Portlandvliegascement klasse A, cementgehalte minimaal 320 kg/m2 grijs, minimaal 3 % kleurpigment aanbrengen op werkvloer, stampbeton, dik 85 mm in het werk gestort (dik 30 cm), ongewapend. Voorzien van crete-print BETON (FIETSPADEN) beton Milieuklasse XF4, max korrelafmeting 31.5 mm, sterkteklasse C 28/35, cementtype: Portlandvliegascement grijs in het werk gestort (dik 20 cm.), ongewapend. Oppervlak met een bezem afstrijken, dwars op de rijrichting.

15

1.4

MARKERING

1.4.1

MARKERINGSTEGELS

Leverancier: Materiaal: Type: Kleur:

MBI beton Veghel of gelijkwaardig beton markeringstegels Zwart / wit, rood / wit afhankelijk van omgeving Richtlijnen: conform CROW In fietspaden van elementen verharding 30 x 30 x 7 cm met tussentegel In rijweg met elementenverharding 50 x 50 x 8 cm met tussentegel Invegen met rivierzand. Parkeervakmarkering zwart-witte bkk’s

Details:

1.4.2

ZEBRA GESTRAAT


MBI beton Veghel of gelijkwaardig beton betonstraatsteen keiformaat zwart/wit Lengte minimaal 4 meter breedte baan 0.50 meter in elleboogverband voorzien van gelijkvloerse aansluiting

1.4.3

GESCHILDERDE MARKERING

Leverancier: Materiaal:

Type: Kleur: Details:

16

Op asfalt: - thermoplast/koud plastic voor definitieve situatie - verf voor tijdelijke situatie - geel t.b.v. stop- en parkeerverbod Op bestrating: - verf voor alternatieve situatie - geel t.b.v. stop- en parkeerverbod In bestrating: verkeersstenen wit voor definitieve situatie - verf voor tijdelijke situatie - verf (geel) t.b.v. verkeersomleidingen In tegelbestrating: markeringstegels wit voor definitieve situatie - verf voor tijdelijke situatie wit en geel Richtlijnen: conform CROW. Markering bij invalidenparkeerplaatsen (op naam): verf

1.5

HALFVERHARDING

1.5.1

HALFVERHARDING

Leverancier: Materiaal: Wegtype:

de Beijer Bouwgrondstoffen Grauwacke parkeerterreinen, voetpaden en fietspaden aan de rand van bebouwde kom en Groene Long Afhankelijk van gebruik grijs/bruin fundering 25 cm. beton- of menggranulaat 0/31,5 verdichten dmv walsen

Type: Kleur: Details: 1.5.2

HALFVERHARDING


kleischelpen voet- en fietspaden langs de Koekoeklaan kleischelpen gelijk op zandbed aanbrengen en 10 cm. dik.

17

1.6

KANTOPSLUITINGEN

1.6.1

BETONBANDEN

Leverancier: Materiaal: Type:

Struyk Verwo, Oosterhout, Alphen a-d Rijn (of gelijkwaardig) Beton Opsluitbanden 6 x 20 x 100 cm, 10 x 20 x 100 cm Gazonbanden 10 x 20 x 100 cm Trottoirbanden 18/20 x 25 x 100 cm (voorkeur) Trottoirbanden 18/20 x 16 x 100 cm en 18/20 x 25 x 100 cm perronband (uitritten particulier) Inritbanden 80 x 17 x 100 / 8 x 50 x 100 cm (uitritten zijstraten en rolstoeloversteken) RWS inritbanden bij reconstructie en boomwortels + band verhoogd parkeren Grijs Richtlijnen: conform CROW en VBW 18/20 band geniet de voorkeur boven de 13/15 band Langs de band een dubbele strek toepassen of een goottegel. Banden langs de rijbaan stellen op 5 cm schrale beton en voorzien van een steunrug Voorzien van hol dol aansluiting

Kleur: Details:

1.6.2

RWS/GELEIDEBANDEN


Struyk Verwo, Oosterhout, Alphen a-d Rijn (of gelijkwaardig) Beton Verwo grijs geleideband 5/20 x 25 Verwo grijs geleide band 7/20 x 25 Verwo wit RWS-band 11/22 x 25 Grijs: 5/20 x 25 voor overrijdbare middenberm Grijs: 7/20 x 25 voor inritten en verhoogd parkeren Wit: 11/22 x 25 cm voor middengeleiders op doorgaande wegen Banden stellen op 5 cm schrale beton en voorzien van een steunrug RWS / geleidebanden alleen daar waar aangesloten wordt op verharding (niet bij groen). Bij verhoogd parkeren 3 strekken voor band langs als molgoot

Kleur: Details:

18

1.6.3

ROTONDEBLOKKEN


Giverbo BV, Oud-Beijerland (of gelijkwaardig) Beton Girotondeband, G 42/50 x 50, standaard Grijs Aanbrengen / banden stellen op fundering, tegenaan asfalteren. Straal rotondeblokken afhankelijk van bochtstraal rotonde. Te stellen volgens verwerkingsvoorschriften leverancier.

1.6.4

BOCHTSTRALEN


Struyk Verwo, Oosterhout, Alphen a-d Rijn (of gelijkwaardig) Beton conform rechtstanden grijs standaard bochtstralen, vanaf R = 20 met rechte banden. verharden trottoir zie principe details.

1.6.5

INRITCONSTRUCTIE


Kleur: Details:

Giverbo Oud Beijerland Beton inrit particulier 100/200 x 500 x 650 inrit particulier of bestaande band verlagen, of aanpassen aan inritten in de naaste omgeving. inrit zijstraat 130/250 x 1000 x 800 (rechte stukken) links en rechts eindstuk 130/250 x 500 x 800. Licht grijs Met een 18/20 x 25-band aansluiting, hol dol

1.6.6

INVALIDENINRIT


zie ASVV 2012 Banden 18/20 x 25 x 100, met haakse aansluiting Helling dichtstraten met bkk’s

1.6.7

BUSHALTEPLAATSEN


Giverbo Oud Beijerland Beton Leicon busperronband grijs Banden stellen op 5 cm schrale beton en voorzien van een steunrug Kolken naast verloopband Verwerken volgen voorschiften leverancier.

1.6.8

POORTCONSTRUCTIE


thermoplast wit volgens ASVV 2012, zonder inritconstructie. Aanbrengen op asfalt

19

1.7

DREMPELS

1.7.1

DREMPELS 30 KM/U ZONE


Details:

1.7.2 Leverancier: Materiaal: Type: Kleur:

Details:

Asfalt of open verharding Open verharding: klinkers waal- en dikformaat, bss kei- en dikformaat Gesloten verharding: asfalt Rood: klinkers Antraciet: betonstraatstenen Zwart: asfalt Wit: markering Formaat stenen aanpassen aan formaat aanwezig in de weg. Op asfaltverharding middels thermoplastisch materiaal taludlijnen aanbrengen. Voetgangersoversteekplaats zo mogelijk combineren met plateau of drempel. Voetgangersoversteekplaats = 8 of 12 cm hoog. Een en ander conform CROW publicatie 244: richtlijnen verkeersplateaus aanvullingen op CROW publicatie 172 richtlijn verkeersdrempels. Bij asfaltdrempel aanbrengen met computer. Minimale lengte voor en na de drempel asfalt vervangen over een lengte van 7,5 meter. Manier van bestraten zie details Aan te brengen sinus zie details PLATEAU KRUISINGEN Asfalt of open verharding Open verharding: klinkers waal- en dikformaat, bss kei- en dikformaat Gesloten verharding: asfalt Rood: klinkers Antraciet: betonstraatstenen Zwart: asfalt Wit: markering Formaat stenen aanpassen aan formaat aanwezig in de weg. Formaat stenen aanpassen aan formaat aanwezig in weg. Op asfaltverharding middels thermoplastisch materiaal taludlijnen aanbrengen. Een en ander conform CROW publicatie 244: richtlijnen verkeersplateaus aanvullingen op CROW publicatie 172 richtlijn verkeersdrempels. Bij asfaltdrempel aanbrengen met computer. Minimale lengte voor en na de drempel asfalt vervangen over een lengte van 7,5 meter. Manier van bestraten zie details Aan te brengen sinus zie details

20

1.8

Voorzieningen t.b.v. visueel gehandicapten

1.8.1

GIDSLIJNEN

Leverancier:

Srtuyk Verwo, Oosterhoud, Alphen a/d Rijn (of gelijkwaardig). Wienenberger bv (centrum) Beton, gebakken (centrum) Geleidelijntegels 30 x 30 x 6 cm (NEN-EN 1339) Wit (buiten centrum) 30 x 30 x 6 cm Geel (centrum met ribbels) 20 x 10 x 5 cm, baggerigde steen Aanleg i.o.m. met Visio en/of blindenorganisatie. Lijnen op tegels evenwijdig met looprichting. Breedte 60 cm

Materiaal: Type: Kleur: Details:

1.8.2

OVERSTEEK EN BESLISPUNTEN

Leverancier:

Srtuyk Verwo, Oosterhoud, Alphen a/d Rijn (of gelijkwaardig). Wienenberger bv (centrum) Beton, gebakken klinker Noppentegel Wit buiten centrum Geel voor centrum, baggerigde steen Aanleg i.o.m. met Visio en/of blindenorganisatie Geen gebruik maken van rubbertegels. Afmeting: 60 x 180 cm

Materiaal: Type: Kleur: Details:

1.8.3

KLANKTEGELS


Giverbo beton, bekleed met metaal klanktegels zilver bij instapplaats bushaltes, conform addendum CROW publicatie 233 en provincie Noord Holland voor haltetoegankelijkheid.

21

2

Riolering

2.1

Riolering

2.1.1

PUTAFDEKKING


T.B.S. Soest Gietijzer RB - 3223VR – vepro In asfalt en beton 295 VR Verpo-recht In de rand: RW, VW of IR Zwart Hoogte: 24 cm (waar nodig 12 cm) Indien aangebracht in elementenverharding strak eromheen straten. indien aangebracht in asfalt putkop boren. Tevens toepassen als afdekking van vetvangput. Op vetvangput mag geen traanplaat aangebracht worden. Toepassing roosterdeksel in overleg met de directie.

2.1.2

TROTTOIRKOLK


T.B.S. Soest Beton / Gietijzer TRK 4717 Zwart Hoogte: 90 cm voorzien van stankafsluiter en zijaansluiting toe te passen Gootlaag (asfalt): gootlaag tegels 30 x 15 x 6 cm, zonder vellingkant in specie toe te passen Gootlaag (open verharding): dubbele strek Aansluiten met PVC buis kleur: middengrijs - sterkte klasse SN 8

2.1.3

STRAATKOLK


T.B.S. Soest Beton / Gietijzer STR 9737 bij molgoot van 3 strekken bkk’s (voorkeur) STR 3545 bij molgoot van 7 strekken waalformaat of 5 strekken dikformaat (gebakken klinkers). Zwart Hoogte: 85 cm Voorzien van stankafsluiter en zijaansluiting. Indien aangebracht in elementenverharding: strek eromheen straten Indien aangebracht in molgoot, molgoot breedte: 35 cm toe te passen gootlaag (open verharding): enkele strek Aansluiten met PVC buis kleur: middengrijs - sterkte klasse SN 8

Kleur: Details:

2.1.4 Leverancier: Materiaal: Type: Kleur: Details:

22

COMBINATIEKOLK T.B.S. Soest Beton / Gietijzer STC-7/20 ii Zwart toepassen bij verhoogd parkeren. Hoogte: 90 cm Voorzien van stankafsluiter en zijaansluiting. in elementenvergarding dubbele strek toepassen. Aansluiten met PVC buis kleur: middengrijs - sterkte klasse SN 8

2.2

Hoofdriool en aansluitingen

2.2.1

HOOFDRIOOL


Wavin (kunststof) en Kijlstra beton.B.S. kunsstof en beton pvc en beton pvc: vuilwater bruin en schoonwater grijs materiaal in overleg met riooladviseur

2.2.2

INFILTRATIERIOLERING


Wavin kunststof IT buizen of Qbis, Alternatief is de HTW-krat

2.2.3

HUIS- EN KOLKAANSLUITING


Wavin kunststof pvc vuilwater bruin en schoonwater grijs diameter in overleg met adviseur riolering

toepassen in overleg met adviseur riolering rond de kratten doek toepassen

23

3

Verticale elementen

3.1

Bewegwijzering

3.1.1

FLESPAAL


POL Heteren (of gelijkwaardig) Gegalvaniseerd metaal Hoogte: 3.90 m en 4.20 m Gelaste palen rond 76/48 mm, incl. dubbele grondankers Thermisch verzinkt (NEN 1275) Hoogte minimaal 2.20 m1, vrije doorloophoogte In elementenverharding knippen en aansluiten. Palen in beton van middengeleiders middels grondplaat en breekbouten bevestigen. In beton wordt gat geboord daarin een plug gestopt en grondplaat wordt middels breekbouten op de pluggen vastgezet.

3.1.2

VERKEERS-, VERWIJZING-, EN STRAATNAAMBORDEN


Pol Heteren of Via Van Dalen BV (of gelijkwaardig) aluminium overeenkomstig het RVV 1990, het BABW en de uitvoeringsvoorschriften BABW verwijzing- en straatnaamborden met klemmen aan flessenpaal, met band aan bijv. lantaarnpaal.

Bevestiging:

24

3.1.2.1

VERKEERSBORD

Kleur en vorm: Retroreflecterende klasse:

afhankelijk van type DIAMOND GRADE

3.1.2.2

VERWIJZINGSBORD

Kleur: Afmeting: Retroreflecterende klasse:

Noval geel met zwarte letters en pijlkop divers DIAMOND GRADE

3.1.2.3

STRAATNAAMBORD

Kleur: Afmeting: Retroreflecterende klasse:

Noval blauw fond met witte letters en aflopende kaderrand divers DIAMOND GRADE

3.1.2.4

PARKEERROUTE

Kleur Afmeting:

Groen divers

3.1.2.5

INVALIDEPARKEERPLAATS (privé)

Typenummer: Kleur: Details: Bijzonderheden:

E06 met wit onderbord (30 x 15 cm) waarop kenteken staat aangegeven Bevestigen op flessenpaal, minimaal 2.20 m1 vrije doorloophoogte Maximaal 2 borden per paal, met uitzondering van een derde onderbord.

3.2

Straatmeubilair

3.2.1

BANK 1

Leverancier: Materiaal:

Velopa B.V. Leiderdorp Frame: beton Zitting: in overleg Velopa siësta RAL 6009 (donkergroen) Hoogte zitvlak 45 cm boven maaiveld. altijd verharding onder de bank

Type: Kleur: Details: 3.2.2

BANK 2


Delta, Zwolle RVS, gecoat Savant 180 cm’ RAL 6009 (dondergroen) Altijd verharding onder de bank. Met een afvalbak op enkele meters afstand. alleen voor het centrum andere afmetingen in overleg met de directie

3.2.3

FIETSKLEM 1


Velopa, Leiderdorp staal, verzinkt en gecoat TuLiP, tweezijdig RAL 6009 (dondergroen) Betonvoet (onder het maaiveld toepassen bij minder dan vier elementen

3.2.4

FIETSKLEM 2


Velopa, Leiderdorp staal, verzinkt en gecoat basisnodule TuLiP Traverse met 4 tweezijdige TuLips RAL 6009 (dondergroen) Betonvoet (onder het maaiveld toepassen vanaf vier elementen bij nieuwe projecten buiten het centrum in overleg

3.2.5

FIETSKLEM 3


Falco (of gelijkwaardig) gegalvaniseerd ijzer F7-M gegalvaniseerde beugel aan betonblok 30 x 30 cm betonblok aanbrengen in het tegel- of stratverband hart afstand: 60 cm

25

3.3

Afvalbakken

3.3.1

AFVALBAK 1

Leverancier: Materiaal: Type: Kleur: Afmetingen: Details: Beugel:

Bammens BV Maarssen Staal Capitole of Capitole Presige L RAL 6009 (donkergroen) 51 x 99 cm Inhoud: 50 liter of 70 liter gegalvaniseerd staal Model dient uitgevoerd te zijn met betonvoet (geen verlengde betonvoet).

3.3.2

AFVALBAK 2

Leverancier: Materiaal: Type: Kleur: Afmetingen: Details: Beugel:

Grijzen Staal Contructo 100 RAL 6009 (donkergroen) 51 x 99 cm uitvoering met plasticzakhouder (120 liter) gegalvaniseerd staal Model dient uitgevoerd te zijn met betonvoet (geen verlengde betonvoet).

3.3.3

CONTAINER (BOVENGRONDS, HUISVUIL)


26

Kleur: Afmetingen: Details:

Beton / staal DH 1300 A (vuilafval) 2404 (GVT afval) gewassen grind wisselend Inhoud: wisselend Afspraken met GAD o.a. betreffende schoonmaak plek na het legen. Locatie in overleg met afdeling Ruimte.

3.3.3

HUISVUILVERZAMELPLEK EN GLASBAK (ONDERGRONDS)


Bammens BV Maarssen (of gelijkwaardig) Staal Rest 2002 RAL 6009 (donkergroen) Toegankelijkheid waarborgen. Voor plaatsing en technische informatie overleg plegen met GAD. Locatie in overleg met afdeling Ruimte.

3.4

Hekwerken

3.4.1

PLANTSOENSCHEIDING


Respo, Breezerveld (of gelijkwaardig) Thermisch verzinkt en gepoedercoat, buis doorsnede 42 mm horizontaal en 60 mm verticaal / staanders h.o.h. 2.00 m Te bepalen door directie (zie straatmeubilairbeleid). RAL 6009 (donkergroen) Permanente voorziening Hoogte 40 cm (in de ondergrond 0,75 cm) Bij herinrichtingen niet meer toepassen

3.4.2

HEKWERK 1


Project afhankelijk Thermisch verzinkt en gepoedercoat Te bepalen door directie (zie straatmeubilairbeleid). RAL 6009 (donkergroen) Hoogte divers

3.4.3

HEKWERK 2


Heras Hekwerken Heerhugowaard Staalmat Pallas Staalmat RAL 6009 (donkergroen) toepassen met bijbehorende palen en bevestigingsmaterialen Toepassen bij scholen, Heidezicht, hertenkamp e.d.

27

3.5

Groenvoorziening

3.5.1

BOOMBEUGEL 1


Velopa (of gelijkwaardig) Staal, gecoat Leon RAL 6009 (donkergroen) Incl. aangegoten betonvoeten

3.5.2

BOOMBEUGEL 2


Delta (of gelijkwaardig) Staal, gecoat Boomring of boombeugel, bepalen door directie. RAL 6009 (donkergroen) Incl. aangegoten betonvoeten (30 x 30 x 30 cm) Buisdiameter: 76 mm Hoogte: 102 cm Lengte: 90 cm

3.5.3

BOOMSPIEGELS EN BOOMROOSTERS


Samson Stadsbeeldverfraaiing B.V. Arnhem (of gelijkwaardig) Gietijzer EN-GJL 250 Buderus / Humberg serie 15Q alleen vierkant Zwart Zie Nota Boomplantmethoden Gemeente Bussum Plantgat, worteldoek, drain, enz. Alleen in het centrum toepassen Boomspiegel aanvullen met kleikorrels Zie ook paragraaf 3.5.3

3.5.4

SPECIFICATIE DIVERSEN GRONDSOORTEN Profiel plantgat Op basis van de grootte van de boom een plantgat graven. Afhankelijk van de boomgrootte wordt het plantgat bepaald. Het profiel moet zowel in de breedte als in de diepte voldoende los zijn van structuur. Op prominente plaatsen bomen ondergronds vastzetten in overleg. Worteldoek in overleg aan zijde kabels een leidingen. Drain (zwart en 1 drainbuis boven de grond) en twee boompalen per boom toepassen. In overleg met directie wordt er of een drain of een watergeefring toegepast. De boompalen zijn van onbehandeld hout, lengte 2,5 meter en 9 a 10 cm dik Plantgat grootte Bomen 1ste grootte Bomen 2ste grootte Bomen 3ste grootte

(> 13 meter) (7-13 meter) (< 7 meter)

Inhoud plantgat 15 m3 10 m3 4 m3

Specificatie bomenzand (onder verharding) Het bomenzand dient van het type: eentoppig boomgarantzand “Rotterdam” zijn, en te voldoen aan de volgende samenstelling: pH-H20 : 6.0 - 7.5 Organische stof : 3.5 - 4.0% (organische stof gemaakt uit houtcompost) Zoutgehalte : max. 150 mg. Cl-/kg droge grond M-50 cijfer : min. 500 – 700 mμ Afslibbaar gehalte : max. 4% < 6 % Afslibbaar + organisch : tussen 5 en 8% Verdichten (1.5 - 2 mpa)

28

Tijdelijk dichtstraten van boomspiegel buiten plantseizoen (indien van toepassing op trottoir tegels op zijn kop, klinkers in blokverband). Specificatie teelgrond (tbv bomen in plantsoen en groenstroken) In de groenstroken minimaal 40 cm diep toepassen. De grond heeft een volgende samenstelling: pH-H20 : 6.0 - 7.5 Organische stof : 7 - 8% (organische stof gemaakt uit houtcompost) Zoutgehalte : max. 980 mg. Cl-/ kg droge stof M-50 cijfer : min. 287 mμ Afslibbaar gehalte : max. 3.5% Afslibbaar + organisch : max. 32% Niet verdichten (max 1,5 mpa) Specificatie Beukengrond: als teelgrond t.b.v. bomen in plantsoenen en grondstroken verrijkt met de schimmelsoort myccorrhyzae. Boomgranulaat De toe te passen boomgranulaat is van BSI of gelijkwaardig. Nieuwe + oude bomen ‘Oud Bussummerweg’ model in plantstroken. Indien van toepassing in verharding nieuwe bomen naar 1 x 1 meter. Voor oude bomen afmeting in overleg met de directie. Verhoogde boomspiegelbanden toepassen bij verhoogd parkeren. In geval van verhoogd parkeren ook verhoogde banden gebruiken rondom plantvakken.

29

30

3.6

Autowerende voorzieningen

3.6.1

SCHAMPBLOKKEN


Struyk Verwo (of gelijkwaardig) Beton 60 x 45 x 40 wit Plaatsing in beplanting en in bestrating. Minimaal toepassen in overleg met afdeling wijkbeheer. Schampblokken funderen in stelspecie/zonder bestrating.

3.6.2

ANTI AUTOPALEN


ERDI Zaandam (of gelijkwaardig) Gepoedercoat staal Bussummertje; model 120 incl. betonvoet RAL 6009 (donkergroen) Toepassen in centrum waar veel publiek komt. Plaats van palen zoveel mogelijk aanpassen aan het verband van de verharding. Minimaal toepassen in overleg met afdeling Ruimte. Gebruik van pastegel 30 x 30 cm. Eventueel aanvullen met beton ipv. tegels.

3.6.3

ANTI AUTOPALEN MET KETTING


ERDI Zaandam (of gelijkwaardig) Gepoedercoat staal Bussummertje; model 120 incl. betonvoet RAL 6009 (donkergroen) Toepassen in centrum waar veel publiek komt. Plaats van palen zoveel mogelijk aanpassen aan het verband van de verharding. Tussen de palen een stalen ketting hangen. Minimaal toepassen in overleg met afdeling Ruimte. Gebruik van pastegel 30 x 30 cm. Eventueel aanvullen met beton ipv. tegels.

3.6.4

ANTI AUTOPALEN FLEXIBEL


Pol Heteren Hard plastic X last RAL 6009 (donkergroen) alleen toepassen waar de stalen palen regelmatig moeten worden vervangen door schade. Plaatsen in betonvoet van leverancier.

3.6.5

BEWEEGBARE PALEN


Delta products (of gelijkwaardig) Roestvrij staal Rising Star Zilvergrijs Hoogte 700 mm. Buisdiameter 90 mm. Toepassen in centrum waar veel publiek komt. Plaats van palen zoveel mogelijk aanpassen aan het verband van de verharding. Minimaal toepassen in overleg met afdeling wijkbeheer. Inzinkbare paal, met dempingmechanisme in paal, gebruiken wanneer tijdelijke doorgang is vereist. Met rode reflectie, met d-slot. Gebruik van pastegel 30 x 30 cm

3.7

Parkeerautomaten

3.7.1

PARKEERAUTOMATEN


TMC Taxameter Centrale Amsterdam metaal Strada Evolution II Sterling Gray indien mogelijk met zonnecel

31

32

3.8

Abri’s

3.8.1

ABRI


CBS Outdoor Staal/glas London RAL 9006 (donkergroen) Geen gemeente eigendom. Plaatsing altijd in overleg met ABRI exploitant. Achterwand voorzien informatiepaneel Altijd plaatsen met afvalbak. Voorzien van een elektra aansluiting t.b.v. (reclame) verlichting.

4

Openbare Verlichting

4.1

Lichtmasten

4.1.1

LICHTMAST ONTSLUITINGSWEGEN


SAPA POLE PRODUCTS Aluminium (klimaatneutraal) Mast: flesmast, met uithouder van 0,6 meter (met maaiveldbescherming) O60D135_060\1U.0650_20_0 Aluminium Lengte mast: 7,00 m. Locatie lichtmasten bepalen d.m.v. lichtberekening

Kleur: Details:

4.1.2

LICHTMAST OVERIG, EXCLUSIEF CENTRUM


sapa pole products Aluminium (klimaatneutraal) Mast: flesmast, met uithouder van 0,6 meter (met maaiveldbescherming) O60D135_060\1U.0650_20_0 Aluminium Lengte mast: 5,00 m of 6,00 m. Locatie lichtmasten bepalen d.m.v. lichtberekening

Kleur: Details:

4.1.3

LICHTMAST CENTRUM


De Nood (of gelijkwaardig) Gietijzer Lengte mast: 3,50 m1 met ladder steun Gepoedercoat RAL 6009 (donkergroen) Locatie lichtmasten bepalen d.m.v. lichtberekening

33

34

4.2

Armaturen en lampen

4.2.1

ARMATUREN EN LAMPEN ONTSLUITINGSWEGEN

Details:

In overleg met de adviseur, voorzien van de laatste Led verlichting

4.2.2

ARMATUREN EN LAMPEN OVERIG, EXCLUSIEF CENTRUM

Details:

In overleg met de adviseur, voorzien van de laatste Led verlichting

4.2.3

ARMATUREN EN LAMPEN CENTRUM

Leverancier armatuur: Materiaal: Type: Kleur: Details:

De Nood (of gelijkwaardig) Gietijzer De Nood A21 Gepoedercoat RAL 6009 (donkergroen)

Leverancier lamp: Materiaal: Type: Kleur: Details:

Philips (of gelijkwaardig) Glas PLL 24/82 220 Volt / 75 Watt 84 indien mogelijk voorzien van Led verlichting

5

Kabels en Leidingen

5.1

Kabels en leidingen

5.1.1

KABELS EN LEIDINGEN


Nuts bedrijven Divers Divers Mantelbuis: Waterleiding: wit gasleiding: geel electrakabel: rood 10 kv / grijs HS+LS CAI: groen telecom: o.a. blauw glasvezel: zwarte HDPE met kleuren in lengterichting Zie standaard profiel. Bij graafwerkzaamheden altijd netinformatie opvragen.

Details: 5.1.2

AFSLUITERS


Afhankelijk van Nutsbedrijf Gietijzer of kunststof Afhankelijk van Nutsbedrijf Afhankelijk van Nutsbedrijf Om afsluiter of brandkraan een ringtegel aanbrengen

5.1.3

NUTSKASTEN


Afhankelijk van Nutsbedrijf Metaal Afhankelijk van Nutsbedrijf RAL 6009 )donkergroen Kast zoveel mogelijk integreren tegen een gevel of in groenstrook

35

C

Principe details

1

Maaiveld

1.1.1

Parkeren


MBI beton Veghel (of gelijkwaardig) Beton BSS 8 cm (of gebakken klinkers in overleg) Zwart Wit om en om als markering Schuine insteek (voorkeur, afhankelijk van de ruimte) Haakse insteek (bij beperkte ruimte) Bochten bij insteek (kaaskop uitwendig bij verharding, R=1 bij groenstrook) Bochten bij uiteinde dmv kwart kaaskop inwendig. Vrije ruimte achter P-vak min 0,50 m1 (i.v.m. overstek auto’s). Maatvoering conform ASVV 2012

Details:

Haaks parkeren

36

Langsparkeren 45 gr insteek

langsparkeren haakse insteek

37

Verhoogd parkeren

38

sinus verkeersplateau

39

Invlechten bocht

40

2

Riolering

Wavin kratten

HTW kratten

41

Kolkaansluiting Wavin krat

Kolkaansluiting HTW krat

42

Kolkaansluiting op HWA riool

43

3 Beluchting plantvak

Plantvakverbetering in verharding

44

Groenvoorziening

Boomkrans

45

46

Colofon:

47

Juni 2013 Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend

Gemeente Bussum Postbus 6000 1400 HA Bussum Tel. (035) 692 88 88 Fax. (035) 692 85 00 E-mail: [email protected] Internet: www.bussum.nl

Inhoudsopgave. A. Kader Inleiding 5 Aanleiding 5 Visie 5 Doelstelling 5 Uitgangspunten 9

Recommend Documents