INHOUD
bladzijde ------------------------------------------------------------------------------------------Inleiding 2 DE VERENIGING 1.
Ledenbestand
3
2.
Bestuur
3
3.
Bureau NVMP
5
4.
Beleidsthema’s NVMP
5
5.
Algemene Ledenvergadering NVMP
7
6.
Symposium ‘Zit er schot in kernontwapening?’
10
7.
Opinieartikel Peter Buijs in Trouw
19
8.
Teken tegen Kernwapens
22
9.
Mayors for Peace (Burgemeesters voor Vrede)
24
10.
Dr. J.A. Verdoornprijs 2014
25
11.
Internationaal
26
12.
Verslag Nieuwsbriefredactie
33
13.
Activiteiten in de regio
34
14.
Jaarrekening
38
~1~
Inleiding 2014 was voor de NVMP een mooi jaar. Het congres na afloop van de ledenvergadering was een combinatie van inhoud en actie, eigenlijk precies wat de NVMP ook is, dan wel zou moeten zijn. De actie betrof met name uitleg van en oproep tot participatie in het burgerinitiatief van PAX om tot een nationaal verbod op kernwapens te komen. Daarvoor zijn 40.000 handtekeningen nodig, waarvan er op het moment van schrijven, iets over de helft binnen was. Of dat ‘al de helft’ of ‘pas de helft’ is laat ik aan de lezer dezes, maar iedereen zal met mij hopen dat de rest in de loop van dit jaar zal volgen. Tevreden stemmend is de grotere activiteit van de vereniging op de sociale media, wat heeft geculmineerd in een fraaie nieuwe website. Ook is de al langer bestaande facebook-pagina gereactiveerd. Verheugend was de ontwikkeling die Mayors for Peace heeft doorgemaakt. Hun aantal steeg met dertig tot 125 en velen van hen hebben in het openbaar hun steun uitgesproken voor het PAX-initiatief. Internationaal was er het geslaagde congres van de IPPNW te Astana in Kazachstan, waarvan een deel van de bevolking nog immer zucht onder de gevolgen van de kernproeven die de Sovjet-Unie daar ooit heeft gehouden. En daarmee komen we tot een wat minder mooi onderdeel van het afgelopen jaar. Internationaal was het helaas kommer en kwel wat de klok sloeg, met het voortduren van een aantal ‘oude’ conflicten, zoals in het Midden-Oosten en Afrika, en het begin van een enkele nieuwe. Daarvan zal zeker die in Oekraïne ons blijven heugen vanwege het tragische Nederlandse aandeel, het neerschieten – want dat mogen we toch echt wel zeggen – van passagierstoestel MH17. Die conflicten hebben de nodige medische malheur tot stand gebracht. Bovendien is de nucleaire dreiging, als gevolg van het conflict in Oekraïne, allesbehalve verminderd. Voeg daarbij de milieudreiging die alsmaar groter wordt, en het verklaart waarom de Doomsday klok op drie minuten voor twaalf is gezet. Het betekent helaas dat het afgelopen jaar een vereniging als de NVMP haar bestaansrecht volop heeft behouden. Leo van Bergen
~2~
DE VERENIGING 1. Ledenbestand Het aantal leden/begunstigers van de NVMP laat al vele jaren een gestaag dalende lijn zien. Hierdoor daalde het NVMP-ledenbestand naar minder dan 700 leden/donateurs. Dankzij de steun van de leden en begunstigers kunnen bestuur, commissies en bureau hun werk voor de vereniging doen.
2. Bestuur Het Dagelijks Bestuur vergaderde afgelopen jaar zesmaal. Het Algemeen Bestuur kwam zes keer bijeen, vijfmaal voor een reguliere AB-vergadering en eenmaal tijdens de ALV. Ook vond er op 3 december een brainstormbijeenkomst plaats waarin het bestuur zich boog over onze sterke en zwakke punten en de verwachtingen voor de toekomst. Het bestuur verstuurde driemaal een Bulletin naar de leden waarin verslag werd gedaan van actuele gebeurtenissen. Het Dagelijks Bestuur is vooral coördinator die inventariseert welke zaken er spelen en vervolgens beoordeelt welke activiteiten ontplooid moeten worden. Daarnaast heeft het DB enkele specifieke taken zoals ad-hoc contacten met de politiek en met andere vredesbewegingen, het onderhouden van de samenwerking met de Vlaamse IPPNW-afdeling ‘Artsen voor Vrede’ (AVV), het organiseren van een symposium op de Algemene Ledenvergadering, het afhandelen van lopende zaken en het bewaken van vastgelegde protocollen.
~3~
Samenstelling van het bestuur en de nieuwsbriefredactie Dagelijks Bestuur H.O. Spanjaard (Herman) P. Buijs (Peter) L. van Bergen (Leo) L.I.J. Sweerts (Bert)
duo-voorzitter duo-voorzitter secretaris penningmeester
Einde termijn 2015 2017 2015 2017
Algemeen Bestuur M. Begemann (Marianne) W. Hogervorst (Wouter) M. Bakker (Margreet) N. Rahim (Niloufar)
2016 2016 2016 2016
Nieuwsbrief-redactie H. D'aes (Hugo) J.M.G. van der Dennen (Hans) M. Bakker (Margreet) E. Kusters (Ward) H.D.G. Tyssen (Mimi) A.J.G.M. Mercx (An) P. Moll-Huber (Petti) H. v. Iterson (Hans)
hoofdredacteur eindredacteur
corrector samensteller synopsis beeldmateriaal
~4~
3. Bureau NVMP Het NVMP-bureau, het administratieve hart van de vereniging, beheert het ledenbestand, verzorgt en bewaakt in- en uitgaande informatie, ondersteunt het Dagelijks Bestuur bij de uitvoering van besluiten. Men kan er terecht voor inlichtingen en informatie. Hier wordt ook de homepage op internet bijgehouden. In 2014 kreeg de NVMP het aanbod van een van haar studenten, Byan Burhani, om de NVMP-website te vernieuwen en zo een professionelere uitstraling te geven. Wij gingen graag op dit aanbod in en verwachten in 2015 over een moderne, up to date website te kunnen beschikken. Hans van Iterson is de vaste bureaumedewerker die, samen met de secretaris, verantwoordelijk is voor het functioneren van het bureau. De adresgegevens zijn: NVMP Postbus 199 4190 CD Geldermalsen Telefoon: 06 – 42009559 E-mail:
[email protected]
4. Beleidsthema’s NVMP Na uitgebreide discussies in het AB en op de Algemene Ledenvergadering richt de NVMP zich de afgelopen jaren met name op de volgende thema’s: 1) Kernwapens de wereld uit - Amerikaanse kernwapens weg uit Volkel - Bereiken van een Nuclear Weapons Convention - Mayors for Peace, Burgemeesters voor Vrede - HEU-LEU-campagne, omschakeling van hoogverrijkt naar laagverrijkt uranium voor medische doeleinden
~5~
- Meer samenwerking met PAX en het Nederlandse Rode Kruis in de strijd tegen kernwapens zoals ICAN- en MfP-campagnes - Onze opinie over het doel dat we nastreven en de actuele stand van zaken kenbaar maken in medische, wetenschappelijke tijdschriften (MC, NTvG, TSG) en opiniebladen. 2) Gewapend geweld is slecht voor de gezondheid - Aiming for prevention - Medical Peace Work, online medisch vredesonderwijs -Top 5 van onacceptabel verminkend wapentuig opstellen: bijvoorbeeld clustermunitie, landmijnen, verarmd-uraniummunitie - Samenwerking met andere groepen die verbod of regulering van bepaald wapentuig nastreven - Opstellen van lijst van ‘overtuigende’ films en romans over dit thema als lees-/kadotip 3) Medisch wangedrag (bijvoorbeeld bij martelingen of ontwikkelen van wapens) is onacceptabel - Streven naar sancties (uiteindelijk mondiaal) - Voorbeelden documenteren (inbrengen bij KNMG) - Medisch-humanitaire alliantie: samenwerking met andere medische mensenrechtenorganisaties binnen Nederland 4) Kernenergie heeft te grote medische risico’s - Geen tweede kerncentrale in Nederland - Medische risico’s kernenergie inventariseren en binnen medische kring (KAMG, KNMG) bespreekbaar maken en streven naar een standpuntbepaling. Op 3 december kwam het AB bijeen voor een brainstormsessie om haar beleid aan te scherpen. Belangrijkste bevindingen daarbij: Thematiek moet vooral aansluiten bij onze medische core business. Dus een focus op de verklaring van de World Medical Association tegen kernwapens en de vergelijkbare Internationale Rode Kruis-verklaring en
~6~
daar het NRK, KNMG en andere medische organisaties op laten reageren. Zoek naar bondgenoten om iets inhoudelijks op te starten op het terrein van de kernwapenproblematiek en in het kader van 70 jaar Hiroshima (2015). We hebben iets in handen waar iedereen tegen is, hoe breng je dat beter voor het voetlicht? Het jaarlijkse symposium zal hierop toegespitst zijn. Mooie titel daarvoor ‘Wie kan daar nou op tegen zijn?” Een meer medisch thema is wenselijk. kijken wat voor gedachten we daarover uit kunnen wisselen. Tijdens het congres over de humanitaire gevolgen van kernwapens in Wenen (5-9 december 2014) kunnen we kijken wat andere affiliates doen en of we daarbij aan kunnen haken. Uitbouwen van contacten met BuZa en Medisch Contact. Studentenactiviteiten. Social media. Aansluiten bij de actualiteit, de buitenwereld.
5. Algemene Ledenvergadering NVMP Op zaterdag 17 mei vond in de Amershof in Amersfoort de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering plaats. Omdat duovoorzitters Herman Spanjaard en Peter Buijs nog in de file stonden zat penningmeester Bert Sweerts, geassisteerd door Hans van Iterson, het eerste deel van de vergadering voor. De NVMP in 2013-2014 Hans van Iterson loopt de diverse hoofdstukken van het jaarverslag door en geeft waar nodig nog een korte toelichting. Vooral van belang is de constatering dat kernwapens weer op de politieke agenda staan. De modernisering van de Amerikaanse B-61 kernwapens op Volkel is door de meerderheid van de Kamer afgewezen. De JSF is er gekomen maar met de toevoeging dat deze geen kernwapentaak mag krijgen. Of dat allemaal door de regering wordt opgevolgd, is zeer de vraag aangezien deze zich verschuilt achter afspraken met de NAVO. Met name de modernisering van de B-61 baart
~7~
zorgen. De regering blijkt daar al vóór 2010, zonder informatie aan de Kamer, mee akkoord te zijn gegaan. De B-61 is niet meer de oude vrijevalbom uit de jaren ’60 maar inmiddels toe aan haar 12de generatie waarbij het een uiterst modern geleidewapen is geworden. Kortom nog zorgen genoeg. Verder hebben wij in overleg met ‘Campagne tegen Wapenhandel’ brieven geschreven aan pensioenfondsen die zich met investeringen in kernwapenbedrijven bezig houden. Een succesvolle actie gezien de vele, vaak uitgebreide, antwoorden die erop binnenkwamen. Burgemeesters voor Vrede (Mayors for Peace) wordt toegelicht door Bert Sweerts: Evenzo een succesvolle campagne, nationaal is het aantal leden gestegen tot 122, vooral dankzij een kerngroep van 4 burgemeesters die, door ons opgestelde, wervende brieven aan collega’s sturen. We willen zo doorgaan en de 200 bereiken, dan heb je namelijk het omslagpunt, dat niet-ondertekenaars zich moeten verantwoorden waarom zij zich niet aansluiten. Wereldwijd is het aantal Mayors for Peace inmiddels gestegen tot 6000. Jannes Mulder: wordt Burgemeesters voor Vrede gerund door de NVMP? Bert: inderdaad, IPPNW werkt al langere tijd samen met Mayors for Peace, dus lag het voor de hand dat wij als Nederlandse afdeling van IPPNW het Nederlandse secretariaat zouden voeren. Hans: daar komt bij dat de twee beroepsgroepen raakvlakken hebben als het gaat om kernbewapening. Artsen willen aangeven dat medisch hulp niet of nauwelijks mogelijk is na een kernexplosie, burgemeesters voelen de verantwoordelijkheid voor hun burgers, steden mogen geen doelwit zijn van een kernwapen. Daarbij komt bovendien de hele problematiek rond rampenplannen om de hoek kijken. Financieel verslag Bert Sweerts: Sinds een jaar ben ik bestuurslid, sinds een paar maanden formeel penningmeester. Ik ben er op een goed moment ingerold, juist toen het bureau in Utrecht werd gesloten en hierdoor een positief saldo
~8~
op de jaarrekening ontstond. Een plezierige binnenkomer voor een nieuwe penningmeester. In de loop der jaren liep het eigen vermogen van de vereniging echter terug. De begroting voor dit jaar voorziet ook weer in een klein tekort. De inkomsten van de vereniging zijn vrijwel uitsluitend afkomstig van de bijdragen door de leden. Dat ledenaantal is jaar na jaar dalende. Hierdoor lopen inkomsten langzaam maar zeker terug. Daarbij zij opgemerkt dat uitgaven zorgvuldig worden gedaan en het geld niet over de balk wordt gegooid. Op de begroting liggen vele posten vast. De post IPPNW-congressen is in 2014 wel hoger dan gebruikelijk vanwege de belangrijke congressen die er dit jaar plaatsvinden. Mede daardoor is er een begroot tekort van € 1000,00. Welke ruimte is er om financieel beleid te voeren? We kunnen streven naar kostenreductie. We kunnen bijvoorbeeld ‘spookleden’ benaderen, mensen die al jarenlang geen bijdrage betaald hebben. De afgelopen tijd heb ik een dertigtal van deze mensen benaderd en met hen van gedachten gewisseld. Meestal zit er een verhaal achter en het is goed om dat te horen. Hoge leeftijd of pensioen zijn daarvan een voorbeeld. Of heroverweging van ‘goede doelen’. Sommige mensen vonden het genoemde richtbedrag van € 100,- een bezwaar. Een punt is hoe de dalende trend in de inkomsten tot staan te brengen. En daarna te keren. Vervolgens verklaart de kascontrolecommissie dat de administratie in 2013 wederom correct is uitgevoerd en dat de cijfers in het financiële jaarverslag in orde zijn bevonden. Uit het algemene jaarverslag blijkt dat de sluiting van het bureau in Utrecht gelukkig inhoudelijk geen nadelige gevolgen gehad heeft, terwijl het wel zijn positieve financiële effect heeft gesorteerd. Dat er in de begroting van 2014 al weer een tekort staat is de commissie natuurlijk opgevallen maar, gezien de relatief strenge begroting, hoopt de kascontrolecommissie dat aan het eind van het jaar een tekort vermeden kan worden.
~9~
Marshall-Eilanden Ondertussen zijn Herman en Peter gearriveerd en Herman spreekt zijn verlate welkomstwoord uit. Internationaal timmert IPPNW flink aan de weg onder meer met het rapport Humanitarian consequences of nuclear war. Ook een ander positief signaal is dat van de Marshall-Eilanden, lange tijd testgebied voor bovengrondse en ondergrondse kernproeven, die kernwapenstaten voor het Internationaal Gerechtshof slepen om hen nu eindelijk eens serieuze stappen naar kernontwapening te laten zetten. Binnen IPPNW is er dit jaar het wereldcongres in Kazachstan. Een spannende plek om een wereldcongres te houden, want vroeger was Semipalatinsk een testgebied voor kernproeven. Het is geen goedkoop congres vanwege de verre reis, maar zeker aan te raden. Verder is bij IPPNW in Boston, Amerika, het idee ontstaan om voor het centrale kantoor aldaar een eigen plek, een Peacehouse te financieren. We hebben als bestuur gemeend om een bedrag van $ 1.000 daarvoor ter beschikking te stellen. Dit bedrag valt echter buiten de begroting van 2014, vandaar dat we graag aan de ALV toestemming vragen om dit bedrag alsnog op te voeren. De aanwezigen zijn akkoord. Tenslotte wordt stil gestaan bij het overlijden van een aantal van onze leden. Het gaat om ons erelid en oud-secretaris Carol de Jong van Lier, oud-bestuurslid Frouwke Laning en de tragische dood van Els Borst, voormalig lid van onze Raad van Advies. Een moment van stilte wordt in acht genomen. 6. Symposium ‘Zit er schot in kernontwapening?’ Na de ALV en de lunch was het op 17 mei tijd voor het middaggedeelte: het symposium Zit er schot in kernontwapening?. De kernwapenproblematiek is actueler dan ooit. Voorzitter Peter Buijs memoreert de Nuclear Security Summit in Den Haag, eind maart 2014, over het voorkomen van misbruik van nucleair materiaal. Veel
~ 10 ~
vredesbewegingen, alsook de NMVP stoorden zich eraan dat hier alleen nucleair terrorisme als bedreiging op tafel kwam en stuurden een open brief aan alle aanwezige staatshoofden waarin zij nucleaire ontwapening als enige weg zagen naar een veiliger wereld. Daarnaast is door de Marshall-Eilanden, waar nog altijd mensen sterven ten gevolge van het jarenlange testen van boven- en ondergrondse kernproeven, een rechtszaak bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag aangespannen tegen de kernwapenstaten om serieuze stappen te zetten richting nucleaire ontwapening. De NRC besteedde hier een behartigenswaardig redactioneel commentaar aan. Tom Sauer Tom Sauer is professor internationale politiek, universiteit van Antwerpen. Hij stelt dat veel van onze medeburgers, zeker de jongere generaties, zich niets meer kunnen voorstellen bij kernwapens; zij weten niet wat kernwapens zijn. Anderen, meestal minder jong, beleven helemaal geen negativiteit bij kernwapens; integendeel, zij linken kernwapens met stabiliteit, en dus veiligheid, en vrede. Zij geloven dat nucleaire afschrikking een wondermiddel is, dat altijd werkt, zonder kernwapens te hoeven gebruiken. Zij vinden de roep van de vredesbeweging voor het afschaffen van kernwapens maar niets. Met het conflict in Oekraïne voelen deze voorstanders van atoomwapens zich gesterkt om zich opnieuw te uiten. Jan Balliauw, correspondent in Moskou, schreef onlangs 'Misschien gaan we ooit nog eens gelukkig zijn dat er nog kernwapens in de wereld zijn die ons in deze diepe crisis hebben behoed voor de duisternis en verschrikkingen die de wereld heeft gekend in de Eerste en de Tweede Wereldoorlog'. Sauer is er van overtuigd dat velen denken zoals zij. Zij verbinden kernwapens met de afwezigheid van oorlog, met stabiliteit, veiligheid en
~ 11 ~
vrede. Zij geloven dat het risico op een conventionele oorlog groter wordt als we die massavernietigingswapens ontmantelen. Wenselijkheid Tom Sauer wil niet gezegd hebben dat kernwapens geen afschrikkend element kunnen zijn. Punt is dat de mogelijke voordelen van kernwapens niet opwegen tegen de vele nadelen. Het grootste zogenaamde voordeel, afschrikking en dus stabiliteit en veiligheid, moet met een korreltje zout worden genomen. Het is vooral de Europese integratie en de economische onderlinge afhankelijkheid die ervoor gezorgd hebben dat er geen Derde Wereldoorlog is gekomen. Verder heeft nucleaire afschrikking in de praktijk reeds een paar keer faliekant gefaald. Zoals Egypte en Syrië die Israël aanvielen in 1973. Het gevolg is dat velen deze nucleaire afschrikkingspolitiek zuiver als bluf beschouwen. De nadelen van kernwapens zijn dat we met vuur spelen. Voorbeelden zijn de Cuba-crisis of Pakistan, dat een jaar na haar eerste atoomtesten Kashmir binnenviel. Er vielen in die oorlog met India 1000 doden. Wie zegt dat volgende keer dit niet verder escaleert tot het nucleaire niveau? Of de Cuba-crisis die naar nu blijkt veel ernstiger was dan we altijd gedacht hebben. President Kennedy wist niet dat er al daadwerkelijk Russische kernwapens op Cuba lagen. Chroetsjov had het bevel daarover officieel aan Castro overgedragen die het vervolgens weer had overgedragen aan de bevelhebber ter plaatse. Mocht dus Kennedy gekozen hebben voor een aanval op Cuba in plaats van een blokkade dan was de kans groot dat er atoomraketten op Florida zouden zijn afgevuurd. Daarnaast is er het risico van nucleaire ongelukken of terroristische organisaties die een kernwapen ontvreemden. Hoe langer de kernwapenstaten vasthouden aan kernwapens, hoe groter de kans dat het zal misgaan.
~ 12 ~
Voorwaarden voor een kernwapenvrije wereld Aan vijf voorwaarden dient te worden voldaan voordat een wereld zonder atoomwapens werkelijkheid kan worden: 1) alle kernwapenstaten moeten akkoord zijn, dus universaliteit; als niet iedereen meedoet, dan gaat het niet door; 2) een verregaand verificatiesysteem, zoals bij de chemische wapens (en in tegenstelling met de biologische wapens); in een kernwapenvrije wereld is er ook qua controles geen verschil meer tussen staten, wat vandaag wel het geval is, met name controles in de nietnucleaire staten en geen controles in de kernwapenstaten 3) een sanctiesysteem voor het geval een staat zich niet zou houden aan de afspraken; 4) een andere samenstelling van de VN-Veiligheidsraad: India zal haar kernwapens niet opgeven als ze geen permanent zitje krijgt in de Veiligheidsraad; die samenstelling moet sowieso aangepast worden, los van de kernwapenproblematiek; 5) het collectief veiligheidssysteem dat we nu kennen moet worden aangepast; d.w.z. de Bush-doctrine die stelt dat de VS gelijk welk land op gelijk welk moment kunnen aanvallen moet de prullenbak in; zo niet, zullen staten zoals Noord-Korea en mogelijk Iran nooit hun kernwapens opgeven. Hoe zo'n kernwapenvrije wereld te realiseren? Op mondiaal vlak is er een zeer positieve ontwikkeling gaande, met name de oproep van veel niet-kernwapenstaten en enkele nieuwe mondiale ngo's, zoals ICAN, om kernwapens simpelweg uit de wereld te bannen. Deze ontwikkeling levert een realistisch scenario op om kernwapens eens en voorgoed te elimineren. Hoe ziet die aanpak er concreet uit? De aanpak bestaat uit vijf verschillende stappen, die stuk voor stuk haalbaar zijn. Een eerste stap is de publieke opinie in de wereld uitleggen wat kernwapens zijn. Dat kan het best door haar te wijzen op wat de gevolgen zullen zijn van het gebruik van kernwapens, de zogenaamde humanitaire gevolgen van het gebruik van kernwapens voor ieder van ons. Zo werden er reeds twee belangrijke conferenties gehouden, een eerste in Oslo in 2013, gevolgd door een opvolgingsconferentie in Mexico begin 2014; een derde staat gepland in Wenen in december van dit jaar. Deze conferenties werden bijgewoond door een 140-tal staten,
~ 13 ~
en daarnaast werd telkens een ngo-conferentie gehouden, waar een nieuwe dynamiek van uitgaat; de klassieke vredesbewegingen worden hier gemixt met mensenrechtenbewegingen. Een tweede stap zal zijn te concluderen op basis van de resultaten van de vorige conferenties dat de enige realistische uitweg die het gebruik van kernwapens voorkomt zal bestaan uit een een verbod op kernwapens. Net zoals bij de landmijnen en clustermunities. Hier ligt een taak voor de vredesbeweging. Overtuig uw regering om een actieve rol te spelen in deze evolutie, die niet tegen te houden zal zijn. De meest recente indicatie van deze trend is de klacht die de MarshallEilanden zeer recentelijk tegen alle kernwapenstaten hebben ingediend bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. De bedoeling moet zijn dat de anti-nucleaire norm een boost krijgt door dit verbod, en dat de kernwapenstaten geïsoleerd achterblijven. Een derde stap zal erin bestaan twijfelende landen, zowel nietkernwapenstaten als kernwapenstaten, te overtuigen om zich aan te sluiten bij het verbod op kernwapens. De druk van de wereldwijde publieke opinie zal stelselmatig toenemen, en de nucleaire achterblijvers zullen als pariastaten aangezien worden. Wanneer één kernwapenstaat door de knieën gaat is een positief domino-effect niet ondenkbeeldig. Het meest voor de hand liggende land is Groot-Britannië, waar de Schotten radicaal anti-nucleair zijn, en nu reeds eisen dat als Schotland onafhankelijk wordt, de enige Britse atoombasis, die in het Schotse Faslane, verdwijnt. Merk op dat in het verleden reeds één kernwapenstaat haar eigen kernwapens heeft geëlimineerd, met name Zuid-Afrika, en daardoor veel krediet heeft gekregen in de internationale gemeenschap. Als de belangrijkste kernwapenstaten akkoord gaan met een verbod, komt het erop aan om multilaterale onderhandelingen voor een nucleaire wapenconventie op te starten. In die conventie, net zoals bij de BWC (Biological Weapons Convention) en de CWC (Chemical Weapons Convention), moet gestipuleerd staan hoe en volgens welke timing een
~ 14 ~
kernwapenvrije wereld zal worden gerealiseerd, inclusief in welk verificatie- en sanctioneringsysteem zal worden voorzien. Het zal veel overredingskracht vragen van een ieder die met deze materie begaan is. Het zal politiek leiderschap vergen in staten die aan de kar willen trekken, niet in het minst in kernwapenstaten. Het is aan de vredesbeweging de druk te verhogen zodat dit proces naar kernontwapening onomkeerbaar wordt. Frederik Voûte Fredrik Voûte is AIO aan de Erasmus universiteit waarbij hij zich bezighoudt met de rol van safeguards (waarborgen) in het nonproliferatieregime. Hij begint zijn verhaal met de constatering dat niet vergeten moet worden dat er tal van vreedzame toepassingen van nucleaire technologie bestaan. Het genetisch verbeteren van gewassen, het steriel maken van de tseetseevlieg en natuurlijk de röntgenfoto’s en bestralingstechnieken. Aanvankelijk was nucleaire technologie voorbehouden aan een handjevol landen maar al snel na de Tweede Wereldoorlog was deze kennis zo wijd verspreid dat er internationale afspraken nodig waren. Zo wordt in 1957 de IAEA, het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie, opgericht. Begin jaren ’60 wordt een pad ingeslagen dat in 1970 eindigt met het Non-proliferatieverdrag. Het NPV, ook wel de ‘Grand Bargain’ genoemd, is een deal tussen kernwapenlanden en niet-kernwapenlanden. Als ruil voor de belofte van niet-kernwapenstaten om geen kernwapens te maken krijgt men samenwerking en toegang tot de nucleaire technologie terug. Ook moet men safeguards accepteren (artikel III). In ruil daarvoor beloven kernwapenstaten te streven naar kernontwapening (artikel IV).
~ 15 ~
Safeguards zijn bedoeld om te verifiëren en te controleren. Zo moet al het splijtbare materiaal dat tussen landen verhandeld en gebruikt wordt, bekend zijn. Landen die het NPV ondertekenen, hebben het recht om kerntechnologie op een vreedzame manier te ontwikkelen en te gebruiken. De lidstaten verplichten zich om een sluitende boekhouding en technische informatie bij te houden over hun nucleaire installaties die vervolgens door het IAEA gecontroleerd kan worden. In 1974 gaat het voor het eerst fout als India een ‘vreedzame bom’ laat ontploffen. Zij hadden vals gespeeld en met behulp van een vreedzame reactor uit Canada een atoombom gemaakt. Hierna gaat het IAEA streven naar een betere controle op de handel in onderdelen van kernreactoren en opwerkingsfabrieken. In 1978 wordt daarom de Nuclear Suppliers Group opgericht, de nucleaire exporteurs, die afspreken dat ze hun handelsgegevens uitwisselen. Dat blijkt geen waterdicht systeem. Maar tot 1991 gaat alles nog goed. Totdat Irak Koeweit binnenvalt. UNSCOM-controleurs (United Nations Special Commission) zoeken of Irak illegale nucleaire activiteiten uitoefent. Dan blijkt inderdaad dat Irak op nucleaire complexen tal van gebouwen en installaties heeft staan waar verrijkt uranium wordt gemaakt en waarvan het bestaan niet bekend is. Ook Noord-Korea is een voorbeeld van een land dat zich allerminst aan de afspraken heeft gehouden en dat daardoor zelfs uit het NPV is gestapt. Dit leidt in 1997 tot het Additional Protocol (AP). - Doel: vinden van geheime nucleaire installaties en activiteiten - Safeguards 'sterker' maken: - Gedetailleerd 'nucleair overzicht' van een land maken, inclusief import en export - De IAEA krijgt mandaat alles te inspecteren, al of niet opgegeven door een land . Later komen daar nog de eis van snelle en gedetailleerde informatie van nucleaire complexen, satellietfoto’s en bodemmonsters bij, alsook een makkelijker toegang voor inspecteurs.
~ 16 ~
Zo wordt in de loop der tijd steeds zorgvuldiger gecontroleerd of landen zich aan gemaakte afspraken houden en nucleaire technologie niet oneigenlijk gebruiken. Krista van Velzen Campagne-medewerker PAX en voormalig Kamerlid voor de SP. Kijk naar de voorbeelden van landmijnen en clustermunitie. Leg je de nadruk op de humanitaire gevolgen ervan dan blijkt dat het wel degelijk mogelijk is om deze wapens per verdrag te verbieden. Nu de kernwapens nog. Begin jaren ’80 liepen velen van ons in Amsterdam en Den Haag te demonstreren maar ondertussen zijn de kernwapens er nog steeds. Geef de boodschap door aan kinderen en kleinkinderen. Wie weet tegenwoordig nog dat er kernwapens zijn en wat hun gevolgen zijn? De bommen op Volkel en Kleine Brogel liggen er nog steeds en wat erger is, ze worden gemoderniseerd. De huidige B61 kernbom waarvan er 20 op Volkel liggen, zijn veranderd van een lompe vrije-valbom tot een modern geleid wapen waarvan de modernisering 28 miljoen per stuk kost (waardoor de bom meer dan zijn gewicht in goud waard is).
~ 17 ~
Om deze informatie te krijgen kwam mijn netwerk binnen de Tweede Kamer goed van pas. Kamerleden waren ook veel eerder bereid met mij inhoudelijk rond de tafel te gaan zitten, nu ik de SP-pet niet meer op had. Bij PAX werken wij samen met ICAN, een nieuwe netwerk waarin veel ervaren mensen zitting hebben en tegelijkertijd veel jongeren die zich wereldwijd inzetten voor een kernwapenvrije wereld. Om dat te bereiken doen we een stap terug: Wat is die bom? Wat doet die bom? Hoe is je regering daar op voorbereid? Terug naar de humanitaire gevolgen van een kernbom en dat uitleggen aan de bevolking., ook aandacht vragen voor de gevolgen van de kernproeven uit het verleden. Laten zien wat een kleinschalig nucleair conflict voor gevolgen heeft voor vluchtelingenstromen en de wereldvoedselproductie. Recentelijk bracht PAX een rapport uit over de gevolgen van een kernbom op Rotterdam. Weten mensen wel wat voor ellende dat allemaal teweegbrengt? Nederland doet mee aan het NAVO-nucleaire beleid. In dat geval moet je ook bereid zijn de consequenties onder ogen te zien als er een nucleair conflict uitbreekt. Die kans is klein maar de gevolgen zijn zeer groot. Je kunt heel veel geld steken om die gevolgen het hoofd te bieden of je kunt er naar streven te voorkomen dat dit ooit gebeurt. Maar laat je dit over aan de reguliere ontwapeningsonderhandelingen dan ben je nog decennia lang bezig. Het beste voorbeeld daarvan is de Conference on
~ 18 ~
Disarmament in Genève, waar men na enkele decennia niet eens in staat is een gezamenlijke agenda op te stellen. Zolang er kernwapens in de wereld zijn zal de NAVO kernwapens hebben, zo stelt deze. Maar toch kan het zonder, Canada en Griekenland deden afstand van de Amerikaanse kernwapens. Helaas hanteert Nederland de step by step benadering, het doen van hele kleine stapjes. Gelukkig zit er bij andere landen meer beweging in. Noorwegen heeft gehoor gegeven aan de oproep van ngo’s als ICAN om de humanitaire gevolgen van kernwapens te belichten en te constateren dat preventie de enige remedie is. Zo is er een eerste wereldconferentie in Oslo geweest in maart 2013 die in februari van dit jaar een vervolg in Nayarit, Mexico, heeft gekregen en aan het eind van dit jaar een vervolg zal krijgen in een derde conferentie in Wenen. Dat zijn hoopvolle ontwikkelingen waardoor een kernwapenvrije wereld dichterbij kan komen. Forumdiscussie Tijdens de discussie stelt Leon Wecke aan de orde dat de Tweede Kamer toch heeft besloten dat de nieuwe JSF geen kernwapens mag voeren. Als reactie hierop heeft de regering meteen laten weten dat ze dit waarschijnlijk naast zich neer zal leggen. Moeten we nu tot 2017 wachten tot er een wet komt waarin staat dat de JSF echt niet mag worden uitgerust met nucleaire wapens? En hoe zit dat in België? Krista van Velzen: ik zie het meer als wisselgeld, vooral van de PvdA. Dus akkoord gaan met de JSF op voorwaarde dat er geen kernwapens onder komen. Wachten tot 2017 dat duurt te lang er moet nu gewerkt worden aan een wettelijk verbod. Frederik Voûte: kan men zo’n wet ook niet naast zich neerleggen? Is er geen wet voor nationale veiligheid die wetten die dat bedreigen, mag negeren? Krista van Velzen: nee, dat is vrijwel onmogelijk. Kees Kalkman: en het NAVO-verdrag? Daar staan toch ook regelingen op regeringsniveau in die een obstakel kunnen vormen? Krista van Velzen: maar de afspraken over kernwapens in Nederland zijn bilateraal, tussen de Verenigde Staten en Nederland. Als een van die
~ 19 ~
twee daar onderuit wil, dan kan dat. Maar voordat we zover zijn moet er nog heel veel werk gebeuren. Tom Sauer: de rol van de NAVO is cruciaal, je kunt de bommen inderdaad vanwege het bilaterale karakter gewoon terugsturen. De Grieken hebben dat immers ook al gedaan. Het argument dat wij hanteren om ze toch te behouden is de politieke solidariteit binnen de NAVO. We hebben ons daarmee in een hoek geplaatst. Wij hebben ons akkoord verklaard met consensus, dus als één lidstaat wil dat de kernwapens blijven, dan blijven ze liggen. Daardoor is het vrijwel onmogelijk om ze nog terug te sturen. Dat is de crux van de zaak, daar moet Nederland zich mee bezig houden. En dat zou dus de consensus moeten doorbreken . Wat betreft België, daar is nog niet het besluit genomen of er überhaupt gevechtsvliegtuigen komen. Peter Buijs bedankt tot slot de sprekers die uit handen van auteur Leo van Bergen een exemplaar ontvangen van ‘Zacht en eervol. Lijden en sterven in de Grote Oorlog, 1914-1918’. 7. Opinieartikel Peter Buijs in Trouw ‘Actie tegen kernwapens is nog altijd hard nodig’, onder deze titel verscheen op 30 september 2014 onderstaand medisch opiniestuk in dagblad Trouw. Bij een ramp met een kernwapen kan geen medische zorg verleend worden. Afschaffen dus die wapens zegt Peter Buijs, namens andere artsen. Nog altijd bedreigen kernwapens ons voortbestaan. O p init iat ief van de VN was er vorige week, 26 september de eerste internationale dag voor totale afschaffing van kernwapens. De tragedies en militaire conflicten van deze zomer met betrokkenheid van kernwapenstaten zijn voor ons, wetenschappers werkzaam in de zorg, reden om dit initiatief te steunen.
~ 20 ~
In 1945 ondervond de wereld voor het eerst de gruwelijke gevolgen van atoombommen: 250.000 acute doden onder de burgers van Hiroshima en Nagasaki; honderdduizenden op termijn ten dode opgeschreven door stralingseffecten; ontelbare gewonden en gehandicapten. Sindsdien is de boodschap van de medische wereld dat in zulke omstandigheden geen enkele georganiseerde hulp te verwachten valt. Ziekenhuizen, infrastructuur, vervoersmiddelen en veel hulpverleners zullen zijn vernietigd. De enige remedie is dus: nucleaire wapens afschaffen, zegt ook het Internationale Rode Kruis. Niettemin startten de VS en de Sovjet-Unie een geldverslindende wapenwedloop, leidend tot 3000 maal krachtiger bommen dan die uit 1945, voldoende om de aarde ontelbare keren te vernietigen. Pas in 1963 werden kernproeven verboden, en in 1972 volgden de eerste ontwapeningsverdragen. Na 1989 is het aantal kernwapens verder verminderd, mede doordat Oekraïne, Wit-Rusland en Kazachstan hun arsenalen ontmantelden. En Zuid-Afrika stopte zijn nucleaire ontwikkeling. Afschaffen kan dus. Toch zijn er nog 16.300 kernwapens, waarvan 2000 ‘op scherp’, mede gericht op Nederland. En inmiddels zijn ook Groot-Brittannië, Frankrijk, China, India, Pakistan, Israël en Noord-Korea kernwapenstaten. Dit is een uiterst riskante situatie: nucleair materiaal kan in verkeerde handen vallen, en er zijn al zoveel (bijna-)ongelukken gedocumenteerd, dat het een wonder is dat het tot nu toe niet ècht misging. Voor ons staan echter de catastrofale gezondheidseffecten voorop, inclusief blijvende genetische schade, zoals bij bewoners van gebieden waar bovengrondse kernproeven zijn gehouden. En zelfs beperkte atomaire conflicten zullen leiden tot een ‘nucleaire winter’. Maar ondanks plechtige beloften van kernwapenstaten stagneert verdere afbouw al jaren, aldus het gezaghebbende SIPRI-instituut. Integendeel, er vinden inmiddels peperdure moderniseringen van kernwapens plaats. Daarom nemen (inter)nationale medische organisaties stelling, zoals het Rode Kruis, IPPNW en de World Medical Assembly (waaronder de Nederlandse KNMG). Die veroordelen scherp het ontwikkelen, testen, produceren en gebruiken van atoomwapens, en bepleiten snelle ontmanteling.
~ 21 ~
Daarmee groeit een wereldwijde beweging: van vele VN-organisaties, Mayors for Peace (opgericht door de burgemeesters van Hiroshima en Nagasaki, en inmiddels vele duizenden ambtsgenoten omvattend); de Marshall-Eilanden die de kernwapenstaten voor het International Court of Justice in Den Haag dagen; de International Campaign to Abolish Nuclear Weapons die inmiddels 360 nongouvernementele organisaties omvat in 160 landen. In Nederland is PAX een burgerinitiatief gestart om het parlement te verplichten het voorstel voor een nationaal kernwapenverbod te behandelen. Kansloos? 115 landen hebben al zo’n verbod. Dus waarom niet die twintig bij ons in Volkel? 8. Teken tegen kernwapens De vredesorganisatie PAX, voorheen IKV/Pax Christi, is in de vredesweek 2014 een burgerinitiatief gestart om een nationaal verbod op kernwapens op de agenda van de Tweede Kamer te krijgen. Voor het initiatief, dat door het Rode Kruis gesteund wordt, zijn minimaal 40.000 handtekeningen nodig. Online en op straat benadert de vredesorganisatie mensen om mee te doen. PAX werkt in internationaal verband (ICAN) aan een wereldwijde ban. Al 115 landen hebben kernwapens verboden, Nederland kan de volgende staat zijn die met een verbod laat zien dat deze onmenselijke wapensystemen onacceptabel zijn. Reëel risico Wereldwijd zijn er anno 2014 16.300 kernwapens, waarvan er 2000 op scherp staan. Het massavernietigingswapen is ontworpen om in korte tijd veel slachtoffers te maken. Bij een ontploffing veroorzaken zij een humanitaire ramp, waarvan de gevolgen generaties lang doorwerken. Zolang er kernwapens zijn bestaat de kans dat zij in een gewapend conflict worden gebruikt. Daarnaast is er een reëel risico op een catastrofaal ongeluk. Nu al gebeuren er jaarlijks tientallen ongelukken en bijna-ongelukken.
~ 22 ~
Niet langer verschuilen achter NAVO-lidmaatschap Nederland is lid van de NAVO en heeft aangegeven de lijn van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie te volgen en dat is: een nucleaire alliantie te blijven zolang er kernwapens zijn. Andere landen, zoals het Verenigd Koninkrijk, Griekenland en Canada hebben de Amerikaanse kernwapens geretourneerd aan de VS. Denemarken, Noorwegen en Spanje staan geen kernwapens op hun bodem toe in vredestijd. IJsland en Litouwen staan helemaal geen kernwapens toe op hun grondgebied, of het nu oorlogs- of vredestijd is. IJsland, Denemarken en Noorwegen hebben bovendien hun havens gesloten voor marineschepen die geschikt zijn om kernwapens te dragen. ’Van dit alles heeft de NAVO nooit een probleem gemaakt’, weet campagneleider Krista van Velzen. ’Nederland suggereert dat zij niet van het NAVO-beleid kan afwijken. Waarschijnlijk heeft onze regering een duwtje in de juiste richting nodig. Dat duwtje willen wij graag geven samen met zoveel mogelijk Nederlanders.’ Meedoen Met het burgerinitiatief Teken tegen kernwapens moet de Tweede Kamer het voorstel van PAX bespreken om kernwapens in Nederland te verbieden. Dat 40.000 Nederlanders zich achter dit initiatief scharen, zal politiek gezien veel gewicht in de schaal leggen. We roepen iedereen dan ook op zijn handtekening te zetten. Dit kan op: www.tekentegenkernwapens.nl. De NVMP steunt deze actie van harte en moedigde in het Vredesweekbulletin en in de Nieuwsbrief haar leden aan om hun handtekening te zetten.
~ 23 ~
9. Mayors for Peace, Burgemeesters voor Vrede IPPNW en Mayors for Peace zijn al sinds de tachtiger jaren bondgenoten in hun niet aflatende pogingen de wereld ervan te overtuigen dat kernwapens, zolang ze nog bestaan, het voortbestaan van de mensheid op het spel zetten. En dat ze daarom de wereld uit moeten. In Nederland voert de NVMP het secretariaat voor de Nederlandse leden van Mayors for Peace. In 2012 vormde zich een groepje van vier burgemeesters dat het voortouw nam, collega’s bij deze beweging te betrekken. En met succes. In 2013 richtten ze zich tweemaal in een brief tot hun – nieuwe en oude – medeburgemeesters. Het aantal leden nam verder toe van 95 tot 125 ondanks het feit dat het aantal gemeenten door fusies afnam. Het besef van het voortdurend dreigende maar latente gevaar wordt, ook bij burgemeesters, vaak verdrongen door de hectiek van alledaagse gebeurtenissen. Naar aanleiding van de Nuclear Security Summit in Den Haag kreeg Mayors for Peace een ingezonden stuk in Trouw, 29 april 2014, getiteld ‘Minister, doe de kernwapens de deur uit’. De ‘kerngroep’ van Mayors for Peace is inmiddels uitgebreid tot vijf burgemeesters. Naast Jan Hoekema, Frank Koen en Martijn Ostendorp bestaat ze uit Geert van Rumund van Wageningen en Hans Romeyn van Heiloo. Bert Sweerts, Hans van Iterson en voorzitter Herman Spanjaard hebben het afgelopen jaar al tweemaal overlegd met deze groep over verdere activiteiten. 2015 wordt daarbij een belangrijk jaar, veel gemeenten zullen immers activiteiten ontplooien naar aanleiding van 70 jaar bevrijding. In augustus 2015 is het ook 70 jaar geleden dat de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki vielen. Ook dat vormt een goed moment om aandacht voor een kernwapenvrije wereld te vragen. Een mooie aanloop naar dat jaar was de campagne ‘Teken tegen kernwapens’. Burgemeester Blase van Vlaardingen was de eerste die publiekelijk zijn handtekening zette. Daarbij vroeg hij wie het stokje van hem over wilde nemen. Burgemeester Koen van Capelle aan de IJssel
~ 24 ~
ging graag op deze uitnodiging in en zo werd op 5 november een begin gemaakt met deze burgemeestersmarathon. Op 24 november volgden burgemeester Jansen van Montfoort samen met burgemeester Van den Brink van IJsselstein. Op 11 december tekende burgemeester Karssen van Maassluis in het kader van dit burgerinitiatief en op 17 december en 19 december volgden respectievelijk burgemeester Van Rumund van Wageningen en burgemeester Hoekema van Wassenaar met hun handtekening. Kortom zo komt ‘Teken tegen kernwapens’ op een zeer positieve wijze onder de aandacht van de burger. 10. Dr. J.A. Verdoorn-prijs 2014 Vanwege zijn jarenlange inzet voor de medische aspecten van (kern)oorlog en haar gevolgen en de wetenschappelijke onderbouwing daarvan heeft de Stichting Studiefonds Medische Polemologie op 5 juli de Dr. J.A. Verdoorn-prijs 2014 toegekend aan Jef De Loof , huisarts en voorzitter van de Vlaamse Artsen voor Vrede.
SSMP-voorzitter Herman Spanjaard (l) overhandigt de bij de prijs behorende oorkonde aan Jef De Loof (r).
~ 25 ~
Eerdere winnaars van de Verdoorn-prijs waren: Jo Verdoorn, Wil Verheggen (voorzitter NVMP 1980-1988), Barthold Hengeveld (hoofdredacteur Nieuwsbrief), Jeffrey Segall (hoofdredacteur Medicine & War), Han Moll (postuum, hoofdredacteur Nieuwsbrief), Victor Sidel (onder meer voorzitter PSR en copresident IPPNW), Leo van Bergen (medisch historicus) en Hans van der
Dennnen (onderzoeker problematiek van oorlog en vrede).
11. Internationaal Van 25-30 augustus 2014 werd het 21ste wereldcongres van IPPNW (International Physicians for the Prevention of Nuclear War) gehouden. Het congres vond plaats in Astana, de 17 jaar geleden nieuw gestichte hoofdstad van Kazachstan, een van de voorbeeldlanden in de wereld, waar begin jaren negentig, na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, alle nucleaire wapens verwijderd zijn, net als uit Wit-Rusland en gelukkig! - uit de Oekraïne… V.L.N.R.. Peter Buijs, Niloufar Rahim, Abay Baighenzin (president van het congres), diens vrouw (en Herman Spanjaard Het congres begon met een tweedaags Studentencongres - voorafgegaan door de traditionele bike tour door Kazachstan. Eén van de congresvoorzitters was ons NVMP-bestuurslid Niloufar Rahim. Daarna begon het grote congres, met een indrukwekkende openingssessie,
~ 26 ~
bijgewoond door een kleine duizend deelnemers. Daar werd onder andere het woord gevoerd (per videoboodschap) door één van de twee Founding Fathers van IPPNW, de Russische cardioloog-in-ruste Chazow, inmiddels dik in de tachtig, maar nog steeds zeer overtuigend in z’n argumenten voor nucleaire ontwapening. Dat werd nog eens dunnetjes overgedaan door Nobelprijswinnaar en oud minister-president van Costa Rica, Oskar Arias, ook per videoboodschap. De Kazachstaanse sprekers - de Congresvoorzitter, de minister van Volksgezondheid en de burgemeester van Astana - wezen natuurlijk op de verdienste van hun land: de afbouw van hun nucleair arsenaal - en terecht. Daarna volgden twee dagen met tal van plenaire- en deelsessies, workshops en dergelijke, over tal van relevante onderwerpen als The humanitarian impact of nuclear weapons, the nuclear winter, ICAN, Small Arms, disarmament, de kerncampagnes van IPPNW. Zeer indrukwekkend was het dagdeel, gewijd aan de dramatische medische gevolgen voor de bevolking in het gebied rond Semipalatinsk (1,5 miljoen) van de bijna vijfhonderd boven- en ondergrondse kernproeven, die de Sovjet-Unie daar hield, met als meest aangrijpende de toespraak van één van die slachtoffers, een mond- en voetschilder, geboren zonder armen. Een overzicht van het programma en specifieke presentaties zijn te vinden op www.ippnw.org. Daar staan ook mooie verslagen en foto’s van de studenten bike tour. Wat is de essentie van dít wereldcongres? Terwijl in Oekraïne een oorlog woedt, IS een kalifaat sticht en het Gaza-conflict nog immer gaande is, komen gedelegeerden uit alle hoeken van de wereld bijeen, ook die uit Rusland en de Oekraïne, om gezamenlijk te werken aan een wereld zonder kernwapens. In de bestuursvergaderingen, vier in totaal, altijd aan begin en einde van het congres, zijn de vier co-presidenten herkozen uit Rusland, de VS, Australië en Nigeria, hebben we een nieuw bestuur en zijn de kerncampagnes in detail besproken. De financiële situatie is niet goed, er is een tekort op de begroting van bijna onze jaarbegroting. De afgelopen
~ 27 ~
jaren was dat ook het geval maar waren er wilsbeschikkingen met bedragen tot $ 500.000, waardoor toch een aantal stafmensen zijn campagnewerk kon blijven doen. Het nieuwe bestuur zal er een zwaar karwei aan hebben en wellicht moeilijke keuzes moeten maken. Kunnen wij vanuit de NVMP de internationale campagnes nog op enigerlei wijze steunen? Eén van de kosten is altijd huisvesting. Er is een Fins initiatief daarvoor: het Peace House voor het IPPNW-hoofdkwartier in Boston (de Finnen hebben hun eigen Peace House 25 jaar geleden gekocht en er verschillende vredesverenigingen in geherbergd). Individuele donors leveren daaraan een financiële bijdrage (ook wij, de NVMP). Als er voldoende donaties zijn kan een huis gekocht worden. Uw duovoorzitter Herman Spanjaard zit in het begeleidingscomité. Een hoogtepunt was na afloop een excursie naar het Semipalatinsk nuclear testsite gebied, waarop uw beide voorzitters zich zeer hadden verheugd. Zeer vroeg op om om 7.15 uur op het vliegveld te zijn. Daar stond een Fokker 100 voor ons klaar om in anderhalf uur te vliegen naar Semey, in het testgebeid. Gelukkig zagen we zodoende nog een échte Kazachstaanse stad met gewoon straatleven, en een heerlijk restaurant met goede koffie. Daarna drie uur in de bus naar het hart van het gebied. Anders dan we verwacht hadden, hebben we de echte testsite uiteindelijk niet bezocht wegens de hoge straling: in 1 uur de stralingsdosis van 2 jaar. Het monument voor de slachtoffers hadden we natuurlijk graag gezien. Maar de ontvangst van de burgemeester van Kurjatov was hartverwarmend - in apart voor ons opgetrokken Yourts! - en uw beide voorzitters hebben als een van de weinigen gesproken en getoast! Waarna het regionale museum werd bezocht, met een overzicht van de Russische nucleaire geschiedenis vanaf de jaren veertig.
De humanitaire gevolgen van kernwapens Namens het NVMP-bestuur woonden Marianne Begemann en Peter Buijs de derde bijeenkomst bij over de humanitaire gevolgen van kernwapens. Na Noorwegen en Mexico vond deze in het Oostenrijkse Wenen plaats van 5 tot 9 december 2014.
~ 28 ~
Zaterdag 6 en zondag 7 december waren gewijd aan het Civil Society Forum van ICAN, dat in de prachtige Aula der Wissenschaften plaatsvond, hartje centrum achter de Stephansdom. Voorafgaand aan de regeringsgesprekken hadden zich meer dan zeshonderd activisten vanuit de civil society verzameld om aan te dringen op een verdrag dat kernwapens verbiedt. Het parlementaire gedeelte van de Weense conferentie zou op maandag 8 en dinsdag 9 december plaatsvinden. Een deel van de zondag bestond uit een training hoe je als campaigner bij parlementariërs kunt lobbyen.
Meer dan 150 landen bijeen in Wenen Maandag 8 december verzamelden zich in Wenen regeringsvertegenwoordigers van meer dan honderdvijftig landen en van tal van NGO’s – waaronder het IRK en IPPNW, inclusief de Nederlandse affiliate daarvan - voor de Vienna Conference on et cetera. Daaronder bevonden zich voor het eerst kernwapenstaten zoals het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten naast India, Pakistan en China. Zelfs de staten die voorgaande conferenties hadden afgedaan als ’afleidend’ van de lopende onderhandelingen over kernwapens bleken onder de nieuwe strategie van gedachten veranderd en kwamen naar Wenen om de onaanvaardbare gevolgen van hun bezit en de daaraan verbonden risico’s van gebruik van en ongelukken met kernwapens te
~ 29 ~
bespreken. In essentie is het onverenigbaar met alle leven op aarde als er een escalatie plaatsvindt. ’We zijn dichter dan ooit bij de start van onderhandelingen die moeten leiden tot een verdrag dat kernwapens verbiedt’, vertelde Beatrice Fihn, uitvoerend directeur van de Internationale Campagne voor het afschaffen van kernwapens (ICAN). ‘We zijn ervan overtuigd dat de regeringen de moed zullen vinden om te beginnen aan een nieuw diplomatiek proces dat resulteert in een internationaal verdrag tegen kernwapens’, volgens Fihn. Tijdens vorige conferenties, gehouden in Noorwegen en Mexico, kwam men tot de conclusie dat er geen adequaat antwoord kan zijn als een of meer nucleaire wapens tot ontploffing worden gebracht, opzettelijk of per ongeluk. De strategie van alle betrokken NGO’s voor de conferentie op 8 en 9 december was dat de focus vooral moet liggen op het groeiende isolement van de nucleaire staten. Deze willen als enigen vasthouden aan kernwapens, terwijl een overgrote meerderheid van de wereldgemeenschap daartegen is. Zo ontstaat morele druk: het is eigenlijk illegaal om kernwapens te bezitten en dergelijke landen kun je beschouwen als ‘schurkenstaten’. Deze conferenties hebben dan ook gezorgd voor een fundamentele verandering in de wijze waarop internationaal over kernwapens gesproken wordt, met nu de nadruk op de ontoelaatbare medische en humanitaire gevolgen. In Wenen kwamen veel overlevenden van kernproeven aan het woord. Zij getuigden van de lange-termijneffecten die nucleaire explosies op de menselijke gezondheid hebben. Zowel op de ICAN conferentie als op de conferentie van 8 en 9 december kregen zij een groot podium. Zij getuigden op indrukwekkende wijze wat de gevolgen zijn en waren van de bommen op Hiroshima en Nagasaki .Waaronder Setsuko Thurlow, die als dertienjarige Hiroshima overleefde. Daarnaast spraken Ban Ki Moon (videoboodschap), de Paus bij monde van aartsbisschop Silvano Maria Tomasi, en Peter Maurer, voorzitter van het IRK.
~ 30 ~
Door de verschillende sprekers werd uitvoerig stilgestaan bij de leemte in het internationale recht, waarbij kernwapens de enige massavernietigingswapens zijn die nog niet onder een internationaal verbod vallen. De Samenvatting van de Voorzitter (Oostenrijk) gaf duidelijk aan dat een overgrote meerderheid van de deelnemende landen vindt dat de catastrofale humanitaire gevolgen van het gebruik van kernwapens reden is om met urgentie stappen te zetten op het vlak van nucleaire ontwapening. Voorzitter Oostenrijk pleitte vervolgens in een bewogen pleidooi (Pledge) voor ‘het identificeren en nastreven van effectieve maatregelen die de het juridische hiaat opvullen ten aanzien van het verbieden en elimineren van nucleaire wapens’. Oftewel kernwapens zijn onacceptabele wapens die volgens de regels van het internationale recht illegaal verklaard moeten worden.
De Oostenrijkse minister van Buitenlandse Zaken Sebastian Kurz leest de Austrian Pledge voor.
~ 31 ~
Wat in gesprekken in de wandelgangen duidelijk naar voren kwam in de verschillende contacten met afgezanten uit de diverse landen en vertegenwoordigers van grote maatschappelijk en religieuze instituties was dat er grote bezorgdheid heerst over de kernwapenpositie van vooral Rusland en Amerika. Wat Rusland betreft komt dit door de situatie in Oekraïne waar herbewapening met kernwapens op de Krim, naar verluidt, volop aan de gang is. Wat de VS aangaat, betreft het vooral het vernieuwen van het hele kernwapenarsenaal. Ook het arsenaal dat in Europa ligt, waaronder Nederland en Duitsland, valt hieronder. Dit is een miljarden verslindend project dat allerminst gericht is op afbouw. Wij keerden zeer gemotiveerd en geïnspireerd huiswaarts met de opdracht de uitkomsten van de bijeenkomsten zo breed mogelijk te delen – met name bij organisaties als de KNMG en het Rode Kruis - en bij onze regering steun te verkrijgen voor het ‘Oostenrijkse pleidooi’.
~ 32 ~
12. Verslag Nieuwsbriefredactie Ook in 2014 brachten we vier nummers uit van de NVMP / AVVNieuwsbrief. De redactie moest dit jaar met spijt afscheid nemen van Christien Mudde. Zij beloofde wel nog regelmatig een bijdrage te zullen leveren aan de Nieuwsbrief. Hoofdredacteur blijft Hugo D’aes en de eindredactie wordt verzorgd door J.M.G. Van der Dennen. Hans Van Iterson zorgt mee voor de coördinatie, de opmaak van de cover en de illustraties. Verder maken Margreet Bakker, Eduard Kusters en Mimi Tyssen deel uit van de redactie. We mochten ook dankbaar blijven rekenen op An Mercx die als corrector de spel-, tik- en stijlfouten uit onze teksten haalt. Wij brachten onder meer bijdragen over de ontmoetingen met Europarlementariërs rond de B61-kernwapens, de opvang van kindsoldaten, het Studentencongres in Finland, het IPPNW-congres in Astana en het nieuwe PAX-rapport ‘Twijfels bij een verbod’. Verschillende artikels gingen opnieuw in op kernontwapening en op de blijvende aanwezigheid van kernwapens in Nederland en België. Er verschenen ook meerdere boekbesprekingen. In het laatste nummer van 2014 werd een discussie gestart rond de ‘Opkomst en neergang van de Vredesbewegingen’, waarvan de aanzet werd gegeven door Ward Kusters. Vaste rubrieken waren het Woord van de Voorzitter, de Achterpagina (Vredesproblematiek in Tijdschriften en op Internet), de column van Leon Wecke, Componisten en het thema Oorlog en Vrede, en Erflaters van de Vredesbeweging. Onze dank gaat uit naar alle vaste medewerkers en naar de gelegenheidsauteurs voor de vele bijdragen. Hugo D’aes
~ 33 ~
13. Activiteiten in de regio Jaarverslag afdeling Rijnmond De groep in Rijnmond bestaat uit acht leden: Carien Dagnelie voorzitter, Cornella Visser-Mol, Auke van der Heide, Charles Zuiderweg, Jannes Mulder (notulist), Mimi Tyssen, Aart Stevens en To Ambari-van Albada. Christien Mudde onze gastvrouw in het verleden heeft in het voorjaar 2014 de groep verlaten. To van Albada lag eind 2013 in Tanzania in een ziekenhuis. Zij is daarvan hersteld en was weer aanwezig. Op 22 januari vertelt Christien bevlogen over haar Tanzania ervaringen. Eerder was zij ook al betrokken bij het vragen van publieke aandacht voor de schadelijke werking van uranium op de mijnarbeiders. Ze is op eigen kosten naar Tanzania gereisd en was daar op een door de IPPNW mede-georganiseerde conferentie over uraniumwinning. Ze was daar bij een locale conferentie met circa 400 direct betrokken mensen. Veel intimidatie van de kant van de politie. Een belangrijke conclusie van de conferentie was dat uranium cumuleert in uiteenlopende organen en dat er, waarschijnlijk door een combinatie van slechte leefomstandigheden en weerstandsvermindering door uranium, veel tuberculose voorkomt. Op 2 april Mimi staat uitgebreid stil bij Kindsoldaten. Twee scripties vanuit Gent respectievelijk Amsterdam waren aanleiding om het onderwerp verder uit te diepen. De omschrijving van wat we onder kindsoldaat moeten verstaan, is lastig. Kind met een wapen dat meevecht of ook kinderen die in aanraking komen met oorlogsgeweld. Kindstrijders, kindrebellen en hulp van kinderen als bijvoorbeeld koerier en zo meer. De veerkracht van kinderen blijkt soms enorm te zijn en kan samen met sociale steun, voornamelijk van de moeder en haar omgeving latere schade beperkt houden. Daarnaast kan cognitieve psychotherapie voor zowel daders als gelijktijdig voor slachtoffers van nut zijn. Mimi merkt op dat PTSS nauwelijks van toepassing is in chronische
~ 34 ~
geweldssituaties. Over dit onderwerp is verslag gedaan in de Nieuwsbrief. 10 juni zijn we bij Charles in Schiedam om over Soft Power te brainstormen. Auke concentreert zich op de ontwikkelingsgeschiedenis van soft power. Zijn conclusie is dat het belang van soft power toeneemt, maar het effect ervan moeilijk is aan te tonen en dat ons standpunt dat we tegen de atoombom zijn, soms sleets overkomt ('Wie niet!'). Charles staat bij de verborgen verleiding van reclame stil en bij de betrekkelijkheid van strenge wetgeving. We worden met zachte hand geduwd spullen op ooghoogte bij AH te kopen (nudging). Charles’ conclusie is dat in de rechtsfilosofie meer aandacht ontstaat voor de grenzen wat wetgeving kan bereiken. En dat de bom, kruisraket en kernenergie weliswaar 'slecht' zijn, maar dat dit standpunt wat ouderwets kan aandoen. Aert staat stil bij de politiek, een vorm van uitoefening van macht en geweld met veel woorden. Ons poldermodel is één groot theater van soft power spel. Dit zowel op nationaal als lokaal niveau. De rol van burgers is nog wat onduidelijk volgens Aert. Mimi bespreekt mediation en vredesdiplomatie. De moral power van mediators is van meer belang dan hun werkelijke macht. We delen haar conclusie dat het de moeite waard is een nieuwe rubriek soft power in de Nieuwsbrief te starten. Carien beschrijft soft power in de zorgpraktijk. Denk daarbij aan gender (hanengedrag) en aan leeftijd (niet-fysieke oudermishandeling). Denk aan de invloed van life style waardoor mensen onder druk van bijvoorbeeld een schoonheidsideaal kunnen staan. Cariens conclusie is ondermeer dat de uitoefening van soft power en het verzet er tegen niet simpel positief of negatief is. Soft power is niet automatisch slecht.
~ 35 ~
Jannes kiest voor een meer theoretische invalshoek en onderscheidt hard power, soft power en smart power. Hard Power is fysiek, robuust, klip en klaar, direct geweld in de vorm van oorlog, moord en doodslag en gevangenneming van tegenstanders. Voorbeelden te over maar denk ook aan slavendrijvers en verkrachters. Of vroeger met lijfstraffen. Verzet tegen hard power is vaak direct terugslaan, wraakneming, vetes uitvechten enzovoort. Soft Power is niet-fysiek, indirect, vaak onduidelijk maar doel blijft 'anderen uiteindelijk laten doen waar je zelf geen zin in hebt'. Voorbeelden zijn economische sancties, uithongeren, diplomatie, carrot and sticks, propaganda. Verzet tegen soft power is moreel verzet (Ghandi), werkonderbreking en staken, stille tochten. Smart Power omschrijft Jannes als smart, slimme, intelligente, weldoordachte, wetenschappelijk onderbouwde uitoefening van en verzet tegen macht. Kenmerken van de uitoefening zijn dat je het niet eens door hebt, alles gewoon is, normaal overkomt, traditioneel lijkt, iedereen doet het. Voorbeelden zijn gesloten ideologieën (Noord-Korea), gesloten gemeenschappen (codes, mores, conventies). Verzet tegen macht kan ook smart zijn. Voorbeelden zijn Occupy (hun PR, iconen), Arabische Lente met rol sociale media, de huidige pleinrevoluties. Jannes' conclusie is dat aandacht voor de uitoefening van en het verzet tegen niet-fysiek geweld meer aandacht verdient. Op 17 september staan we bij Mimi allemaal stil bij de polemologisch hete zomer 2014. Dit mede aan de hand van ingestuurde vragen van Auke en Jannes. Als je zou moeten 'kiezen' qua aandacht, energie, boosheid en zo meer tussen (1) Gaza, (2) ISIS, (3) Poetin of (4) aan je eigen dingen, kan je dan beargumenteerd aangeven waarop je keuze valt. Bij Cornella, en alle keuzen zijn relatief, gaan meeste zorgen naar ISIS. Carien was met vakantie in de VS dus oorlog was even niet 'haar ding'. Maar na thuiskomst koos zij voor Gaza: onverteerbaar wat daar gebeurt. Auke: de angst van Oekraïne en de andere Oost-Europese staten voor Rusland is invoelbaar en terecht. Jannes is vóór Gaza. Ook bespreken we wat NVMP zou kunnen doen? Contacten collegae in Oostblok en
~ 36 ~
Rusland opnemen. Wat vinden zij? Wat zouden zij willen dat wij hier doen? In Nieuwsbrief in de zomer 2014 aandacht schenken maar dan wel zoeken naar onze meerwaarde ten opzichte van wat er in de media al over wordt gezegd. Op 19 november bij Auke refereert Mimi De kunst van het vreedzaam vechten van Hans Achterhuis en Nico Koning. Gezien het aantal pagina's verdeeld over twee bijeenkomsten; in het Jaarverslag 2015 dus meer. Contactpersoon: Jannes Mulder
~ 37 ~
14. Jaarrekening NVMP 2014 Balans per 31 december 2014
Activa vaste activa (inventaris) vlottende activa
liquide middelen Totaal
0 0 96.807 96.807
Passiva
Kortlopende schulden Nog te betalen Nieuwsbrief Nog te betalen PostNL Nog te betalen loonbelasting dec Nog te betalen vergaderkosten Nog te betalen Antennafacturen Nog te betalen Weense congreskosten Nog te betalen Astana congres Vooruit ontvangen
3.026 958 948 229 459 1.035 500
Contributie 2015
6.736
Eigen vermogen Totaal
82.917 96.807
Totaal
6.204 80 463 60.060 30.000 96.807
Overzicht liquide middelen per 31-12-2014
ING betaalrekening ING bureaukasrekening NVMP-inzake studentencongres ASN Sparen Zakelijk ASN Depositosparen
NL40INGB0004395340 NL75INGB0005591787 NL97INGB0009311729 NL03ASNB0943442508 NL59ASNB8800032354
~ 38 ~
Staat van baten en lasten
Baten
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Exploitatie 2014 Contributies 54.451 Extra bijdragen 5.827 voorjaarsactie 2.114 vredesweek 3.607 giften 106 Subsidies 0 Renten 1.808 ALV 240 Bijdrage AVV 5.486 Totaal 67.812
~ 39 ~
Begroting 2014 49.000 4.750 2.500 2.250 0 0 2.000 300 5.500 61.550
Lasten
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33
Exploitatie 2014 15.504 30.934 5.977
Nieuwsbrief Bureaumedewerker Bureaukosten huur bankkosten telefoonkosten drukwerk, papier internetprovider TNT Post, diverse portokosten bureaukas overig bureau Bestuurskosten ALV Projecten IPPNW congressen/activiteiten IPPNW contributie Afdelingen/werkgroepen Ledenwerving/PR/fondswerving Ledenadministratie/zendingen Studenten Onvoorzien Totaal Resultaat
Begroting 2014 16.000 30.000 6.950 2.400 511 260 1.024 918 755 50 60
1.471 1.125 419 3.996 1.012 0 0 1.745 270 979 63.430 4.381
~ 40 ~
Tekort
2.400 400 500 1.150 900 900 600 100 700 1.300 0 4.000 1.000 100 0 1.500 500 1.250 63.300 -1.750
Toelichting op de jaarrekening 2014 • Toelichting op de balans In de balans zijn de financiële middelen van de vereniging zichtbaar, met de verplichtingen en de tegoeden die er ten tijde van de jaarwisseling (31-12-2014) bestaan. De waarde van inventaris en vlottende activa is aan het eind van het boekjaar op hetzelfde bedrag vastgesteld als aan het begin van het boekjaar. De kosten die op het voorgaande jaar betrekking hebben (kortlopende schulden) maar na 1 januari zijn betaald, zijn nog op 2014 geboekt. Deze zijn onder Kortlopende schulden zichtbaar. Het Eigen vermogen per 31-12-2014 bedraagt € 82.917. Het overzicht van de Liquide middelen geeft de saldi van de diverse NVMP-rekeningen per 31-12-2014 weer, alsmede de tegoeden op de diverse spaarrekeningen. • Toelichting op de Staat van baten en lasten Baten 1. De opbrengst van de contributies is onverwacht hoog. Daarbij passen wel enkele kanttekeningen. Van degenen die een Incassomachtiging hebben afgegeven, hebben nogal wat mensen begin 2014 ook de acceptgiro (die als adresdrager dienst deed) nog eens ingevuld. Het persoonlijk benaderen van leden met contributieachterstand heeft resultaat gehad. Voor zover sommigen tevens achterstallige contributie betaalden, is dit een eenmalig effect. 3 en 4. Tegenover een teruglopende opbrengst van de voorjaarsactie was de opbrengst van de Vredesweekactie hoger
~ 41 ~
door steun voor het burgerinitiatief Teken tegen kernwapens. Dit is een eenmalige meevaller. 5. De opbrengst van de post giften is per definitie onzeker, 6. In 2014 ontvingen wij geen subsidies. 7. Dit is de opbrengst van de ASN spaarrekening en de 5-jaars ASN depositorekening. 8. De gevraagde bijdrage voor de lunch leverde € 240 op. 9. Voor de bijdrage van het bureau en de bureaumedewerker aan en de afname door de AVV van de Nieuwsbrief betaalt de AVV een vergoeding. 10. De baten waren ruim € 4.300 hoger dan begroot. Lasten 11. De kosten per nummer van de Nieuwsbrief blijven constant. De verzendkosten voor de Nieuwsbrief zijn in de cijfers opgenomen. 12. Het salaris van de bureaumedewerker stijgt jaarlijks met 2,5%; ook de kosten voor diverse op de bureaumedewerker betrekking hebbende verzekeringen en premies stijgen licht. 13. Alles bijeen zijn de bureaukosten ruim onder de begroting gebleven, deels als na-ijleffect van de opzegging van het bureau in 2013. 16. De telefoonkosten zijn door het opzeggen van het vaste nummer gedaald. 20. De kosten die eerder onder de noemer bureaukas geboekt werden, zijn nu geboekt waar ze uiteindelijk thuis horen. 22. Onder bestuurskosten worden verantwoord inschrijfkosten Kamer van Koophandel, de kosten van zaalhuur voor vergaderingen van het AB, door bestuursleden gedeclareerde (reis)kosten voor vergaderingen.
~ 42 ~
De post bureaukosten was hoger dan begroot onder andere door late annulering van vergaderruimte en door declaraties van bestuursleden. 23. Onder de post ALV (Algemene Ledenvergadering) vallen de kosten van vergaderaccommodatie en catering, reiskosten en attentie sprekers symposium. 24. Onder projectkosten zijn geboekt: € 250 voor het WISErapport Nuclear Security, folders in het kader van de PAX-actie Teken tegen kernwapens en enkele reiskosten in het kader van Mayors for Peace-activiteiten. 25. In 2014 namen Herman Spanjaard, Peter Buijs en Niloufar Rahim deel aan het IPPNW-wereldcongres in Astana (25-30 augustus). Peter Buijs en Marianne Begemann bezochten de Humanitarian consequences of nuclear weapons bijeenkomst in Wenen (5-9 december). Het bestuur heeft een financieel protocol opgesteld met criteria voor ondersteuning bij congresactiviteiten dat er op gericht is binnen de begrotingsafspraken te blijven. 26. De IPPNW-contributie ligt op het standaardtarief van $ 2 per lid. 27. Door de enige afdeling (Rijnmond) zijn dit jaar geen kosten gedeclareerd. 29. Alle drukkosten en porti en dergelijke die betrekking hebben op contributie, zendingen met informatie, aanmaningen, acties et cetera zijn hierin ondergebracht 30. In 2014 bezocht student Byan Burhani de European Students Conference in Helsinki (9-11 mei). 31. Er waren in 2014 de nodige onvoorziene kosten. Zo waren er enkele rouwboeketten (Carol de Jong van Lier en Frouwke Laning), daarnaast een afscheids- en een beterschapsboeket. Tevens werd $ 1.000 geschonken aan het IPPNW Peace house. 32. De lasten overschreden de begroting in lichte mate.
~ 43 ~
33. Het resultaat over 2014 bedraagt bijna 4.400 euro. Voorgesteld wordt om dit te bestemmen ter dekking van het begrote tekort in 2015 (€ 3.750) en het meerdere toe te voegen aan de reserves. Begroting 2015
Baten 1 Contributies
49.000
2 Extra bijdragen
4.350
3
voorjaarsactie
2.000
4
vredesweek
2.200
5
giften
150
6 Subsidies 7 Renten
0 1.800
8 ALV 9 Bijdrage AVV 10 Totaal
0 5.500 60.650
~ 44 ~
Lasten
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33
Nieuwsbrief Bureaumedewerker Bureaukosten
15.500 32.000 6.100 huur
2.400 500 250 1.100 900 850 0 100
bankkosten
telefoonkosten drukwerk, papier internetprovider
TNT Post, diverse portokosten bureaukas
overig bureau Bestuurskosten
ALV Projecten IPPNW congressen/activiteiten IPPNW contributie
Afdelingen/werkgroepen Ledenwerving/PR/fondswerving Ledenadministratie/zendingen Studenten Onvoorzien
1.300 1.200 1.200 3.000 1.000 0 100 1.500 500 1.000
Totaal
64.400
Tekort
-3.750
~ 45 ~
Toelichting op de begroting Baten 1. Met ingang van 2015 hebben circa 35 leden hun lidmaatschap opgezegd. De verwachte inkomsten uit contributies zijn daarom bijgesteld naar € 49.000. 2. De verwachte inkomsten uit extra bijdragen zijn ook teruggebracht, naar € 4.350. 5. De post giften is niet te begroten, maar mag evenmin uitgesloten worden. Hieronder vallen inkomsten uit erfenissen, gedeclareerde kosten die vervolgens als gift worden teruggestort en onverwachte giften. 7. Het rentebedrag over 2015 is vrij nauwkeurig vast te stellen. 8. De lunch bij de algemene ledenvergadering zal vanaf 2015 om niet wordt aangeboden. 10. Het bedrag onder Totaal is de zo realistisch mogelijk begrote te verwachten som van inkomsten € 60.650 (2014: € 62.500). Lasten 20. De post bureaukas wordt voortaan verwerkt in de overige posten. 22. De post bestuurskosten was in 2014 veel hoger dan begroot maar met een stijging moet rekening worden gehouden onder andere door declaraties van bestuursleden. 23. De inkomsten uit de ALV (zie 8) vallen weg, maar eveneens de kosten van het inhoudelijk gedeelte van de ALV (zie 24). 24. Een stelpost voor de diverse activiteiten die in 2015 mogelijk plaats vinden (She was your age, 100 jaar WILPF, 70 jaar bevrijding, een apart symposium).
~ 46 ~
25. Er worden in 2015 minder uitgaven in het kader van IPPNW verwacht dan in 2014. 27. Er zijn geen uitgaven ten behoeve van afdelingen of werkgroepen voorzien. 28. Een stelpost voor kosten in het kader van ledenwerving en PR waaronder ook het netwerken, om verdere afkalving van het ledental tegen te gaan.. 30. Ook dit is een stelpost. 31. Een post om niet begrote, onverwachte maar noodzakelijke uitgaven op te vangen. 33. Het begrote tekort is groter dan in 2014 het geval was (2014: € 1.750). Dekking wordt voorzien uit het positieve resultaat van 2014. Bert Sweerts, penningmeester
~ 47 ~
NVMP Gezondheidszorg en Vredesvraagstukken
Adres
Postbus 199 4190 CD Geldermalsen Telefoon 06 - 42009559 E-mail
[email protected] Internet www.nvmp.org Betalingen IBAN: NL40 INGB 0004 3953 40 KvK-nummer 40259243 Uitgave: Druk:
maart 2015 Drukkerij Cabri, Lelystad
~ 48 ~