Het geheim van het gebruik van de ASME IX

Het geheim van het gebruik van de ASME IX Arjan Roza Arjan Roza Lastechniek BV [email protected] www.Rozalastechniek.nl 06‐53814406

Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

1

R.B. Grover shoe factory 7:45 uur 1905


2

Maandag morgen………. De nieuwe boiler is in onderhoud. Plant engineer stook de oude boiler weer eens op. 7:45 een vreemd gezoem wordt gemeld……… Plant engineer verzekerd iedereen dat alles in orde is. • 5 minuten later………………….

• • • • •


3

R.B. Grover shoe factory 7:55 uur 1905


4

De boiler is 70 meter verder geland in het huis van Mary Pratt


5

Resultaat van explosie. • De explosie had een kracht gelijk aan 300 kg dynamiet. • 117 gewonden. • 58 doden. • Waarschijnlijke oorzaak een net nieuw geplaatste veiligheid appendage.


6

SS Sultana 1865


7

SS Sultana 1865 • 2400 net vrijgelaten soldaten uit krijgsgevangen kampen zijn aan boord. Het schip is zwaar overbeladen, boilers werden tot het maximum opgestookt. • 3 van de 4 boilers exploderen gelijktijdig. • 1600 van 2400 pasagiers zijn omgekomen. • Grootste maritieme ongeluk in de historie van Amerika. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

8

Historisch overzicht • Dit zijn de aanleidingen geweest om een standaard te schrijven om veilige boilers en vessels te bouwen. • ASME boiler code bestaat al vanaf 1911, maar in 1884 bestond er al een boiler standaard. • Sectie IX is in voor het eerst gepubliceerd in 1940 (73 jaar geleden). Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

9

Historisch overzicht las procedure • Er waren maar 3 lasprocessen mogelijk te kwalificeren als Procedure Kwalificatie. – Carbon Arc (Koolstaaf lassen) – Shielded Metal (Elekroden lassen) – Oxy‐Fuel (Autogeen lassen)


10

Historisch overzicht las procedure • Herkwalificatie verplicht bij – – – – – – –

Verandering van meer dan 15% van Volt en Ampère. Bij gebruik grotere elektroden diameter. Verandering van lasnaadvorm U of V naad. Verkleining van de naad hoek. Vergroting van de “root face”. Toepassen of weglaten van backing strip. Bij verandering van laspositie (Elke positie moest gekwalificeerd zijn).


11

Historisch overzicht Las procedure – 9 mm dikte kwalificeerde van 0‐19 mm. – 25 mm kwalificeerde van 0 – oneindig. – Mechanische testen als volgt voor de stompe las: • 2x dwars trekstaaf. • 4x buigstaven.

– Mechanische testen als volgt voor de hoek las: • Shear tensile test (Afschuiftest). • Breekproef. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

12

Historisch overzicht lassers kwalificatie – “To determine the “operator” ability to produce sound welds”.

• Het vermogen van de lasser om een deugdelijk las te maken. • De lasser moest een stompelas en een hoeklas kwalificeren. • Verlenging om de 3 maanden. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

13

ASME (BPVC) Boiler en Pressure Vessel Code. – Section I – Rules for Construction of Power Boilers. – Section II – Materials. – Section III ‐ Rules for Construction of Nuclear Facility Components – Section IV – Rules for construction of boilers. – Section V ‐ Nondestructive Examination – Section VI ‐ Recommended Rules for the Care and Operation of Heating Boilers Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

14

ASME (BPVC) Boiler en Pressure Vessel Code. – Section VII ‐ Recommended Guidelines for the care of Power Boilers – Section VIII ‐ Rules for Construction of Pressure Vessels – Section IX ‐ Welding and Brazing Qualifications – Section X ‐ Fiber‐Reinforced Plastic Pressure vessels – Section XI ‐ Rules for Inservice Inspection of Nuclear Power Plant Components – Section XII ‐ Rules for the Construction & continued Service of Transport Tanks Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

15

Andere ASME constructie codes – Hoe is de ASME B31.xx opgebouwd • B31.1 (Power piping) – Elektriciteit centrales – Industriele plants

• B31.2 Fuel gas piping • B31.3 (Process piping) – Raffinaderijen – Chemische plants

• B31.4 (Liquid transportation systems for hydrocarbons, LPG, etc.) Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

16

Andere ASME constructie codes • B31.5 (Refrigeration piping) • B31.7 (Nuclear piping) • B31.8 Gas transmission and distribution piping systems. • B31.9 Building service piping • B31.11 Slurry transportation piping • B31.12 Hydrogen Piping Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

17

ASME IX in combinaties met de diverse Constructie codes • B31.xx serie. • ASME VIII (Pressure vessels) – Division 1 (ASME) – Division 2 (Alternatieve regels (Europese benadering)) – Division 3 (Alternatieve regels voor Hoge druk vaten)

• De andere constructie code van ASME zoals nucleair etc. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

18

ASME IX in combinaties met de diverse Constructie codes – Allemaal hun eigen set van aanvullende eisen op de ASME IX las standaard. – Dus eerste vraag die je moet stellen, WAT IS DE CONTRUCTIE STANDAARD??? – Daar vandaan wordt verwezen naar Sectie IX van de BPVC met als aanvulling op sectie IX de extra eisen uit de betreffende constructie code. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

19

ASME B31.3 Impact


20

ASME B31.3 Preheating


21

ASME B31.3 Gloeien

• Let op ook hardheden verplicht te meten!!! Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

22

ASME VIII DIV 1 Impact


23

ASME VIII DIV 1 Gloeien


24

Wanneer is de ASME IX verplicht? • In Amerika en Canada, wanneer deze standaard in de wet is verankerd zoals in Europa de PED en binnenkort de EN 1090‐serie. • Door een contract. Denk aan de voorwaarden die dan gesteld moeten worden voor dat het contract afgesloten wordt ten aanzien van de eisen die normaal uit de constructie codes voorkomen zoals taaiheid, voorwarmen en gloeien) Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

25

• Er wordt gewerkt aan een niet verplichte Appendix K die richting moet geven wanneer de ASME IX als contract document wordt overeen gekomen. • Denk aan: • Kerftaaiheids eisen • Gebruik van SWPSs • Temperbead lassen etc. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

26

Onderhouden en uitbreiden van de ASME IX regels ASME IX hoofd commissie. • Bestaat uit ca. 30 leden • Alleen op uitnodiging kun je in de commissie komen.


27

Onderhouden en uitbreiden van de ASME IX regels Er zijn 7 belangen groepen aanwezig in de hoofd commissie. – – – – – – –

Plant eigenaren. Niet plant eigenaren. Engineers. Fabrikanten, constructeurs, aannemers. Vertegenwoordigers van de wet. Verzekering‐ en inspectie organisaties. Consultants. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

28

Onderhouden en uitbreiden van de ASME IX regels • De hoofd commissie is in balans zijnde geheel van deze belangen groepen. • Dit geeft dat alle belangen groepen het zelfde stemgewicht hebben. • 4 negatieve stemmen bij een stemming in de hoofd commissie keuren een voorstel af, dus “overeenstemming ” is erg belangrijk. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

29

Onderhouden en uitbreiden van de ASME IX regels • Commissie IX is ondersteunende commissie voor: – De ander Secties van de ASME, deze andere secties zoals b.v. B31.3 mogen de ASME IX gebruiken of hun eigen regels opstellen maar dat is niet gebruikelijk. – Opstellen en onderhouden van regels in sectie IX. – Toekennen van nieuwe materialen aan QW‐422 van sectie IX. – Accepteren van nieuwe lastoevoeg materialen die in sectie II deel C staan. – Adviserend zijn op het vlak van lassen voor de andere secties.


30

Onderhouden en uitbreiden van de ASME IX regels • Section IX is weer onderverdeeld in een aantal subgroupen: • • • • •

Brazing (Solderen) General requirements (Algemene voorwaarden) Materials (Materialen) Performance qualification (Lassers kwalificaties) Procedure qualification (PQR kwalificaties) Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

31

Onderhouden en uitbreiden van de ASME IX regels De taken van deze sub commissies zijn: Voorbereiden van aanpassingen en maken van voorstellen in het deelgebied waarin zij werkzaam zijn. – Addenda’s voorbereiden voor stemming in de hoofdcommissie – Interpretaties voorbereiden voor stemming in de hoofdcommissie – Codes cases voorbereiden voor stemming in de hoofdcommissie

• De sub commissie presenteert het voorstel in de hoofd commissie en deze hoofd commissie bespreek het voorstel en stemt of het aangenomen worden en dus in de ASME IX gepubliceerd wordt.


32

Onderhouden en uitbreiden van de ASME IX regels Lidmaatschap van de hoofd of sub commissies: • Alleen op uitnodiging kun je toegelaten worden in deze commissies. – Voorwaarde is vrijwilliger zijn in “task groups” dus werk verrichten in en voor de commissies.

• Pro deo werk, alle kosten zijn voor de persoon zelf. • Voordeel is dat het code book ASME IX “gratis” is. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

33

Onderhouden en uitbreiden van de ASME IX regels ADDENDA • Een addenda is een document waar in aanvullingen en revisies staan op de individuele sectie van de code. • Ze zijn uitgegeven ter vervanging van een stukje tekst in een bepaalde editie en worden in de nieuwe editie dan opgenomen. • Er wordt elk half jaar een addenda uitgeven en na 2 jaar worden deze addenda’ s verwerkt in een nieuwe druk van de ASME IX. • Half 2013 komt de nieuwe ASME IX 2013 uit en dan vervallen de addenda’ s en komt in een 2 jaarlijkse publicatie cyclus zonder addenda’ s.


34

Onderhouden en uitbreiden van de ASME IX regels INTERPRETATIONS • Interpretatie zijn ingezonden technische vragen over een bepaald stukje uit de norm. • De commisie geeft dan hier een antwoord op in de vorm van Yes or No en over de uitleg kan niet meer worden gecorrespondeerd. • De vragen kan iedereen indienen, er is een bepaald format voor. • (Komt ook in de ISO 15614‐1) • Interpretaties zijn via internet toegankelijk (ca. 9000 stuks voor d hele BPVC serie) Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

35

Onderhouden en uitbreiden van de ASME IX regels CODES CASES • Code Cases verstrekken regels die een bepaald materiaal of alternatieve manier van ontwerpen of construeren toestaan die niet gedekt zijn door de Boiler and Pressure Vessel Code rules. • Deze regels die aangenomen worden verschijnen in code case boek “Boilers and Pressure Vessels” en “Nucleaire” componenten. • Normaal gesproken worden de aangenomen regels later opgenomen in de code, maar dit is juridisch niet altijd mogelijk. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

36

Onderhouden en uitbreiden van de ASME IX regels ERRATA • Dit zijn correcties van fouten in de gepubliceerde code staan, deze correctie zijn geldig met terugwerkende kracht.


37

Organisatie en structuur van ASME IX Eenheden (Inches, mm, andere lokale units) • Metingen in de productie. • Test equipment. • Las procedures. • Lassers kwalificaties. • Etc.


38

Organisatie en structuur van ASME IX • Je kan alles in inches of mm of andere lokale eenheden weergegeven. • Conversie moet gebeuren tot 3 decimalen achter de komma. • ASME IX gebruikt 2 eenheden, dat zijn Inch en mm. (Beide staan in de tabellen) • Alleen converteren als de code niet voorziet in inch of mm. • Meer informatie staat in appendix G Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

39

Nu het echte werk • QW‐XXX • QB‐XXX

Welding section Brazing section

• Ik beperkt het alleen tot de welding section. • Voor de geldigheidsgebieden voor impact geteste PQR’s ga ik uit van ongegloeide PQR’s • Het brazing systeem werkt exact hetzelfde. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

40

De geheimen van ASME IX In de INTRODUCTION in de ASME IX staan een paar erg belangrijke stukken tekst. • ASME IX stelt de BASIS regels vast voor lassen en solderen. • ASME IX bevat NIET alle las‐ en soldeer condities die alles afdekken onder alle productie omstandigheden. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

41

De geheimen van ASME IX • Waar zulke omstandigheden zich voor doen in de productie dat ASME IX niet toereikend om de benodigde las eigenschappen te halen dan: • De fabrikant MOET dan ervoor zorgen dat deze eigenschappen wel gehaald worden. • Dus veel verantwoording voor de fabrikant. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

42

De geheimen van ASME IX Doel van de W(elding) P(rocedure) S(pecification) en de P(rocede) Q(ualification) R(ecord) is: • Het vaststellen dat de bedoelde las voor een constructie de eigenschappen heeft die geschikt zijn voor de toepassing.


43

De geheimen van ASME IX Moet de lasser die de PQR last gekwalificeerd zijn? Dit is nogals eens een punt van discussie. • Antwoord is NEE ASME IX zegt in de introductie daarover: “Er wordt verondersteld dat de lasser die de PQR last hij een vakkundig lasser is.


44

De geheimen van ASME IX • Taaiheids eisen zijn niet van toepassing in deze standaard, behalve als ze voorgeschreven worden in de constructie code.


45

De geheimen van ASME IX • Elke fabrikant of aannemer is zelf verantwoordelijk voor het lassen dat wordt uitgevoerd door zijn of haar organisatie. • De aannemer is ook verantwoordelijk voor de testen die uitgevoerd worden om de PQR te kwaliceren die gebruikt wordt voor lassen die onder deze code vallen. • NoBo??? Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

46

De geheimen van ASME IX Het doel van het kwalificeren: W(elder) P(erformance) Q(ualification) • Het bepalen of de lasser in staat is een deugdelijk (SOUND) las te maken. TIP: Je ziet vaak Performance staan in ASME IX, dit heeft altijd betrekking om de Lassers Kwalificatie. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

47

Het doel van het kwalificeren van de: W(elder) O(perator) P(erformance) Q(ualification) • De operator moet in staat zijn de apparatuur te bedienen.


48

De geheimen van ASME IX Welding hoofdstukken. • QW‐1XX General Requirements (Algemene eisen) • QW‐2XX Procedure Qualification (Procedure kwalificatie) • QW‐3XX Welder‐ and Operator Qualificition Lasser en operator kwalificatie) • QW‐4XX Variables (Variabelen) • QW‐5XX Standard Welding Procedures (SWPS’s) Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

49

De geheimen van ASME IX De eerste vraag die je moet stellen, wat moet ik gaan doen/weten als ik met de ASME IX ga werken. • Kwalificeer ik een las procedure? • Kwalificeer ik een lasser?


50

De geheimen van ASME IX Voor de lasprocedure zijn twee mogelijkheden. • QW‐2XX Procedure Qualification (Procedure kwalificatie) • QW‐5XX Standard Welding Procedures (SWPS’s)


51

De geheimen van ASME IX Article I Welding General Requirements • • • • • • • • • •

QW‐100 General QW‐110 Weld orientation QW‐120 Test positions for groove welds. QW‐130 Test position for fillet welds. QW‐140 Types and purposes of tests and examinations QW‐150 Tension tests QW‐ 160 Guided bend tests QW‐170 Notch‐Toughness tests QW‐180 Fillet weld tests QW‐190 Other tests and examinations (NDT) Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

52

De geheimen van ASME IX Article II Welding Procedure Qualification • • • •

QW‐200 General QW‐210 Preparation of test coupon. QW‐250 Welding variables. QW‐290 Temper bead welding.


53

QW‐250 Welding variables. QW‐251 – Essential variables. • Hiervan wordt verondersteld dat deze effect hebben op de mechanische eigenschappen van de las. Valt de wijziging ten opzichte van de PQR buiten de range van PQR dan is her kwalificatie vereist Supplementary Essential variables. • Hiervan wordt verondersteld dat ze effect hebben op de taaiheid van het lasmetaal. (Alleen als taaiheid een eis is) Valt de wijziging ten opzichte van de PQR buiten de range van PQR dan is her kwalificatie vereist

– Non‐essential variables. • Deze moeten altijd op de WPS vermeld staan, maar een wijziging ten opzichte van de PQR vereist geen her kwalificatie


54


55


56


57


58

QW‐422 Materiaal grouping systeem.

• S

• SA‐105 P‐no. 1 Group no. 2 • SA‐106 P‐no. 1 Group no. 1 Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

59

QW‐422 Materiaal grouping systeem Ruim 50 pagina’s met materialen, wat er niet staat kwalificeert alleen zichzelf en heeft geen range. 33 Europese materialen staan in de QW‐422 dus hebben een range.


60

F‐numbers


61

F‐numbers • Wel met een waarschuwing omdat dit nog al een ruime range is. • Je er voor moet zorgen dat uit oogpunt van metallurgie, gloeien, ontwerp en service condities wel de eigenschappen van de las behouden blijven. • Dus je zal onder bepaalde condities meer PQR’s moeten lassen omdat het geldigheidgebied het wel toelaat, maar het technisch niet juist is. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

62

QW‐255 Variabelen. Materiaal groep nummers.


63

QW‐403.5 • Als er kerftaaiheids eisen zijn: – Group no. Een essentiële variabele. – P1.Gr 1 aan P1.Gr1 kwalificeert dan niet meer automatisch P1.Gr1 aan P1. Gr2.

• Er moeten dan meerdere materiaal combinaties gelast worden volgens QW‐403.5 om een bijvoorbeeld smeedstukken (Flenzen) aan buizen te lassen. (Dit is een “instinker”) Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

64

QW‐255 Variabelen. QW‐403.6 Dikte range begrenzingen


65

Dikte ranges


66

QW‐403.6 • Dit is ook een uitzondering op de dikte range in QW‐450. (Ook een “instinker”) • Als impact testen vereist zijn dan gelden de volgende regels voor dikte ranges. • ≥ 16 mm – 16 mm is altijd de ondergrens • 6 ‐16 mm – gelaste dikte is altijd de ondergrens • ≤ 6 mm ‐ ½ dikte tot 2x dikte. Alleen bij bepaalde warmte behandelingen niet van toepassing. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

67

QW‐255 Variabelen. QW‐403.9 Dikte range begrenzingen


68

QW‐403.9 • Wanneer een las laag groter is dan ½ “ of 13 mm dan is de basis materiaal dikte range maar 1.1xT in uitzondering op de QW‐451.1 Dit wil zeggen dat deze laag dikte geregistreerd moet zijn, en genoteerd in las data van de PQR.


69

QW‐255 Variabelen. QW‐403.9 Dikte range begrenzingen door kortsluitboog lassen. (GMAW) Ook STT en andere varianten op kortsluitboog lassen. Massieve draad, maar ook met metaal poeder gevuld, is volgens de ASME IX hetzelfde las proces. (Alle twee A5.18 codering) FCAW is een slak gevulde draad.


70

QW‐255 Variabelen. QW‐403.10 kortsluitboog lassen. (GMAW) Ook een “instinker” Onder de 13 mm is de T (Materiaal dikte) range maar 1.1T, bij > 13 mm QW‐451.1 en 2 zijn weer van toepassing.


71

QW‐255 Variabelen. • Nu een combinatie van een proefstuk gelast met GMAW en een kerftaaiheid eis uit de constructie code. • Dikte 7 mm, wat is de range ???? • Kerftaaiheid eis, ondergrens is gelaste dikte dus 7 mm. • Kortsluitboog grondlaag gelast dus 7 mmx1.1 – 7,7 mm. • Dus de dikte range “T” is van 7 tot 7,7 mm.


72

QW‐255 • QW‐405.1 las postities

• Normaal kent ASME IX geen lasposities voor de PQR range. • ALLEEN, indien er kerftaaiheids eisen zijn moet er een test coupon gelast zijn in een van de volgende posities om alle posities te kwalificeren. • 3Gu, 5Gu, 6Gu Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

73

QW‐255 • QW‐409.1 Heatinput

• Gekwalificeerd is de maximale heat input bereikt tijdens het lassen van de PQR. • Dus geen range aan heat input naar boven toe. • Lees ook het stuk over berekening heat input bij moderne stroombronnen. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

74

De geheimen van ASME IX Article III Welder Performance Qualification • • • • • •

QW‐300 General QW‐310 Qualification test coupons QW‐320 Retest and renewal of qualification QW‐350 Welding variables for welders QW‐360 Welding variables for welding operators QW‐380 Special processes. (Weld overlays etc.) Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

75

De geheimen van ASME IX • Eerst een punt van aandacht waar het in Nederland op 75% van de gevallen fout gaat. • Er moet een PQR ten grondslag liggen aan de WPS die voor het kwalificeren van lasser gebruikt wordt. • Dus een EN 287‐1 kwalificatie op basis van een pWPS met een combinatie met ASME IX is NIET mogelijk. (QW‐300.3) Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

76

De geheimen van ASME IX QW‐300.3 Each participating organization has a PQR(s) to support the WPS covering the range of variables to be followed in the Performance Qualification


77

Welder Performance Qualification essentiele variabelen


78

Backing • • • • •

Dit kan zijn : Basis materiaal Stalen onderleg strip Keramische onderlegstrip Dit GEEN “Backing gas”


79


80


81


82


83

Boog type


84


85

Las richting (Up of down)


86

Backing gas • QW‐408.8 The omission of inert gas backing except that requalification is not required when welding a single welded butt joint with a backing strip or a double‐welded


87

Boogtype

(Deze zit nu ook in de ISO 9606‐1) • Voor ASME IX GMAW/FCAW zijn maar 10 essentiële variabelen waar je rekening mee moet houden. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

88

• Het basis materiaal heeft een enorme grote range, de truc is dat het toevoeg materiaal de kwalificatie begrensd (Ook nieuwe ISO 9606‐1) • De moeilijkheid graad voor de lassers zit in het toevoegmateriaal en niet in het basismateriaal Het zogenaamde F nummer.


89

Kwalificeren lasser operator met test coupon • Bij visuele afkeur en onmiddellijk her testen van lasser of operator: – 2 werkstukken inleveren die acceptabel moeten zijn om te kunnen kwalificeren.

• Bij onmiddellijk her testen bij falen mechanische testen van lasser of operator : – Ook weer 2 werkstukken inleveren die acceptabel moeten zijn om te kunnen kwalificeren. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

90

Kwalificeren lasser operator met test coupon • Bij NDO afkeur en onmiddellijk her testen van lasser of operator: – 2 werkstukken inleveren die acceptabel moeten zijn om te kunnen kwalificeren • 2x 150 mm laslengte voor plaat • 2x pijp met minimaal 300 mm laslengte • Kleinere diameter buis ook 300 mm laslengte met een maximum van 8 buisje


91

Kwalificeren lasser operator op productie las • Bij NDO afkeur en onmiddellijk her testen van lasser of operator: – Hiervoor zijn ook regels maar zijn te complex om nu uit te leggen. – Maar het principe blijft 2x de afgekeurde laslengte aanbieden.


92

Verlengen onder ASME IX • Geen NDO nodig, de fabrikant hoeft de lasser alleen maar hebben zien lassen. • Voorwaarde: – Als de lasser maar gelast heeft met het gekwalificeerde proces onder supervisie van de kwalificerende fabrikant of aannemer of deelnemend organisatie waaronder de lasser werkzaam is, dan is zijn certificaat weer geldig voor 6 maanden. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

93

Verlengen onder ASME IX • Dit is een grote verantwoording voor de fabrikant, die is ten allen tijde verantwoordelijk voor het laswerk.


94

Variabelen voor operator Automatisch lassen • Verandering van automatisch naar machine lassen • Verandering in lasproces • Veranderen van type laser • Friction lassen, veranderen van continue aangedreven naar niet continue aangedreven vv • Electron beam veranderen van Vacuüm naar niet vacuum vv Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

95

De geheimen van ASME IX Article IV Welding data (Niet apart lezen, verwijzingen) De tabelen QW‐252 tot en met QW‐265 verwijzen naar deze data (PQR) De tabelen QW‐352 tot en met QW‐357 verwijzen naar deze data (WPQ)

QW‐400 Variables QW‐410 Technique QW‐420 Base metal grouping (Tabel QW‐422) QW‐430 F‐number QW‐440 Weld Metal Chemical compostion QW‐450 Specimen QW‐460 Graphics QW‐470 Etching ‐ Processes and QW‐490 Definitions Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

96

De geheimen van ASME IX • Article V SWPS • • • • •

QW‐500 General QW‐510 Adoption of SWPSs QW‐520 Use of SWPS without discrete demonstration QW‐530 Forms QW‐540 Production Use of SWPSs Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

97

De geheimen van ASME IX • QW‐5XX Standard Welding Procedures (SWPS’s) • Dit zijn een Welding Procedures die te koop zijn bij de AWS en voor één constructie site gebruikt mogen worden onder bepaalde condities.


98

De geheimen van ASME IX • SWPSs hebben de volgende restricties: Lasprocessen: – GTAW – SMAW – FCAW (Dat zijn de slak gevulde draden) Alleen toepassen als er geen kerftaaiheids eisen in de constructie code zijn. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

99

De geheimen van ASME IX Materialen: – P1 (ASME) of Group 2 (AWS) ( Koolstof staal) als gelast en gegloeid – P8 (Roestvaststaal) – P1 of Group 2 aan P8


100

De geheimen van ASME IX Dikte range: – 1/8 tot en met 1½” ( 3 tot en 38 mm)

• Er moet 1 lasser op de SWPS worden gekwalificeerd om aan te tonen dat de SWPS in de productie werkt. • Een lijst van toegestane SWPSs staat in Appendix E • (32 stuks) • De SWPSs zijn te koop bij AWS. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

101

Ontwikkelingen ISO ‐ ASME IX Lassers kwalificatie ISO 9606‐1:2012 • De ISO 9606‐1 is internationaal al beschikbaar. • De EN ISO 9606‐1 is ter stemming in Europa. – Bij acceptatie vervalt dit jaar de EN 287‐1:2011 en zal vervangen worden door de EN ISO 9606‐1.

• De ISO 9606‐1 ligt zo dicht bij de ASME IX dat zoals het er nu uitziet deze ook voor ASME IX gebruikt kan gaan worden, dat is een toezegging van ASME. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

102

Ontwikkelingen ISO ‐ ASME IX Las Methode kwalificatie ISO 15614‐1 • Deze standaard is in ontwikkeling en heeft een twee sporen beleid. – Level 1 is het ASME IX pad – Level 2 is het EN ISO 15614‐1 pad

• Level 2 is altijd zwaarder dan Level 1, dus voldoet Level 2 altijd aan de ASME IX criteria. Mits voldaan wordt aan de aanvullende eisen uit de constructie codes zoals al besproken. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

103

Ontwikkelingen ISO ‐ ASME IX • Een groot voordeel zou zijn bij acceptatie door Europa en ASME van de EN ISO 9606‐1 dat er niet meer dubbel gekwalificeerd hoeft te worden. • Wel zitten daar een aantal voorwaarden aan die betrekking hebben op het ASME systeem. – Voorbeeld, de lasser moet in dienst zijn van de fabrikant waar het voor last, die geeft namelijk het certificaat uit. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

104

• EINDE Presentatie • Vragen of opmerkingen?

• Als er interesse is in een drie daagse ASME IX cursus laat het me dan weten. Arjan Roza 11‐03‐2013 (copyright Arjan Roza Lastechniek BV)

105

Het geheim van het gebruik van de ASME IX

Recommend Documents